jurnal pemeriksaan fungsi hati 2

Upload: nadhifebriancisc1905

Post on 02-Mar-2018

222 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 7/26/2019 Jurnal Pemeriksaan Fungsi Hati 2

    1/10

    JURNAL

    KESEHATAN

    KELAINAN FUNGSI HATI DAN GINJAL TIKUS PUTIH (Rattus norvegicus,L.)AKIBAT SUPLEMENTASI TAWAS DALAM PAKAN

    Ratih HaribiSri Darmawati

    Tri Hartiti

    ABSTRACT

    Alum is used to improve the quality oood containing to!ic heavy metal ions "hich can interere "ithaluminum en#ymatic system, and tissue damage. Liver and $idney are the most used net"or$ is aected,%ecause it is a deto!iication organ. Liver and $idney damage can %e detected %y an e n#yme concentration oS&'T, S&T, Billiru%in,rotein, reum and Creatinin in the %lood

    This study aims to ind out the eects o alum in aeed supplementor liver and $idney damage in a

    clinic conducted rom *ay to 'cto%er +-, at the La%oratory o the niversity Clinic atology

    *uhammadiyah Semarang. Sample studies o "hite rats (Rattus norvegicus,L.), aged + months "ith "eight

    average o + grams. dose treatment ("ithout supplementation), ./, .0, ,.+, ./, 0 and

    ("ithout supplementation), and su%sequent treatment "ith a dose o +, 1, 2, / and 3 alum, "ho

    every day put into the stomach o rats 0 ml. Clinical la%oratory tests perormed at the time %eore treatment

    (control), 2 "ee$s, 3 "ee$s and 4 "ee$s o e!posure time. 5!amination AST and ALT "ith ltra 6iolet Test

    methods, Total Billiru%in "ith modiications &ro 7endrasi$ method, total protein Colorimetri method,

    Berthelot method, Creatinin 7ae method

    Clinical chemistry tests sho"ed that supplementation inluence o alum on the concentration oen#ymes and other actors in the %lood o mice associated "ith damage to liver and $idney tissue.Level oorgan damage signiicans "ith alum in a eed supplement. The higher the concentration o alumdisuplementasi$an and the longer e!posure time resulted in damage to the liver and $idneys getting "orse.

    ABSTRA8Tawas yan !i"na#an "nt"# $%nin#atan m"t" ma#anan m%nan!"n i&n '&am b%rat tsi# yait"

    a'"mini"m yan !a$at m%nan" syst%m %n(imati#) !an m%r"sa# *arinan+ Hati !an in*a' a!a'ah *arinanyan $a'in !"'" t%r#%na !am$a# t%rs%b"t) #ar%na m%r"$a#an &ran !%tsi,i#asi+ K%r"sa#an hati !an in*a'!a$at !i!%t%#si !%nan $%m%ri#saan #&ns%ntrasi %n(im S--T) SGPT) Bi''ir"bin) Pr&t%in) Ur%"m !an

    .r%atinin !a'am !arah+P%n%'itian ini b%rt"*"an m%n%tah"i %,%# s"$'%m%ntasi tawas !a'am $a#an t%rha!a$ #%r"sa#an hati

    !an in*a' s%/ara #'ini# yan !i'a#"#an m"'ai M%i sam$ai !%nan -#t&b%r 0112) !i Lab&rat&ri"m Pat&'&yK'ini# Uni3%rsitas M"hamma!iyah S%maran+ Sam$'% $%n%'itian b%r"$a ti#"s $"tih (Rattus norvegicus, L.),"m"r 0 b"'an !%nan b%rat ba!an rata4rata 011 ram + D&sis $%r'a#"an 15 6tan$a s"$'%m%ntasi7) 1)185)1)95) 1)05) 1)85) 95 !an 15 6tan$a s"$'%m%ntasi7) !an $%r'a#"an s%'an*"tnya !%nan !&sis 05) :5) ;5)

    / !an

  • 7/26/2019 Jurnal Pemeriksaan Fungsi Hati 2

    2/10

    J"rna' K%s%hatan

    K%'ainan F"nsi Hati Dan Gin*a' Ti#"s P"tih (Rattus norvegicus) L+) A#ib a9S"$9%m%ntasiA

    Tawas Da'am Pa#an

    PEN GANT AR

    Tawas banya# !i"na#an "nt"#

    m%m$%r bai#i m"t" ma#anan) s%$%rti $a!a

    $%n&'ahan 'i!ah b"aya s%b%'"m !i&'ah

    m%n*a!i ma#anan) #"'itnya !i#"$as)

    !ir%mas !%nan aram !an !ir%n!am !a'am

    air yan !i/am$"r tawas aar ba" !an

    '%n!irnya hi'an

    I#an s%b%'"m !iasa$ !ir%n!am

    !a'am 'ar"tan tawas 915 s%'ama '*am)

    t%#st"rnya #%nya') $"tih) rasa $ahit !anamisnya b%r #"ran 6N"rrahman !an

    Isw&r& JT) 01107+ Dain i#an yan

    !ir%n!am $a!a 'ar"tan tawas ;5 4 905

    s%'ama :1 m%nit sam$ai 0 *am) s%tia$ 91

    ram !ain i#an m%ny%ra$ a'"mini "m

    1)0

  • 7/26/2019 Jurnal Pemeriksaan Fungsi Hati 2

    3/10

    J"rna' K%s%hatan

    K%'ainan F"nsi Hati Dan Gin*a' Ti#"s P"tih (Rattus norvegicus,L.) A#ibat S"$'%m%ntasi

    Tawas Da'am Pa#an

    a#'imatisasi !iana$ s%'%sai !an ti!a# a!a

    h%wan "*i yan sa#it I mati) ma#a

    $%mb%rian $a#an 6$%'%t7 !im"'ai !%nan

    $%n/am$"ran tawas yan t%'ah !it%nt"#an

    sam$ai batas wa#t" yan t%'ah !it%nt"#an

    $"'a 6H"tahaian) S+) 9CC=7+

    Pa!a awa' $%n%'itian) s"$'%m%ntasi

    ta was !i'a#"#an !%nan !&sis 15 1)185

    1) 9 5 1)05 1)85 !an 9 5) !%nan wa#t"

    $a$aran - min" 6s%b%'"m ti#"s !ib%ri

    $%r'a#"an7) ; min") < min" !an = min"+ S"$'%m%ntasi tawas !i'a#"#an !%nan

    m%n/%# 6m%mas"##an 'ar"tan tawas

    !%nan s&n!%7 'ar"tan tawas s%tia$ hari)

    masin4masin 91 m'+ Hasi' $%m%ri#saan

    'ab&rat&ri"m yan m%'i$"ti $%m%ri#saan

    #%'ainan ,"nsi hati) #%'ainan ,"nsi in*a'

    !an syst%m h%ma$&%ti# !ari ti#"s

    $%r/&baan ti!a# m%n"n*"##an hasi' yan

    b%rma#na+

    Pa!a t"b"h) sanat m"n#in t%r*a!i

    $%n"m$"#an i&n a'"min"m !ari tawas

    a#ibat !ari s"$'ay '%wat ma#anan yan

    ti!a# t%r#%n!a'i) ma#a !a'am $%r/&baan ini

    !&sis $%r'a#"an 6s"$'%m%ntasi tawas $a!a

    $a#an7 !inai##an m%n*a!i sat" '%3%' !i atas

    !&sis $%r'a#"an t%rtini) yait" m"'ai !ari

    05 :5 ;5 85 !an

  • 7/26/2019 Jurnal Pemeriksaan Fungsi Hati 2

    4/10

    J "rna' K%s%hatan

    >&'+0) N&+ 0 D%s%mb%r011C 9;

    K%'ainan F"nsi Hati Dan Gin*a' Ti#"s P"tih (Rattus norvegicus,L.) A#+ibatS"$'%m%ntasi

    Tawas Da'am Pa#+an

    A+0+ PEMERIKSAAN SGPT

    M%t&!a $%m%ri#saan SGPT yan !i

    "na#an a!a'ah U'tra >i&'%t T%st) yan$rinsi$nya a!a'ah ?

    GPT

    -#sa'&'"tarat + L 4 A'anin 4444L 4 G'"tamat + Pir"3at

    M-H

    Pir"3at +NADH + H 444444 L4 Ma'at +NAD

    Pr&s%!"r $%m%ri#saan a!a'ah

    s%baai b%ri#"t isi#an tab"n r%a#si!%nan sam$%' 6s%r"m !arah ti#"s7

    s%banya# 01 ' !an !itambah r%a%n SGPT

    s%banya# 9111 '+ .am$"r !an in#"basi#an

    $a!a s"h" :2 . s%'ama 9 m%nit+ Ba/a

    abs&rb%n s%t%'ah t%$at 9 m%nit) 0 m%nit) !an

    : m%nit $a!a Pan*an G%'&mban :;1)

    Fa#t&r 92;8!an $a!a Pr&ram K 01+

    A+:+ PEMERIKSAAN T-TAL

    BILLIRU BIN

    P%m%ri#saan T&ta' Bi'ir"bin

    m%n"na #an m%t&!a Gr&,, yan

    m%r"$a#an m&!i,i#asi !ari m%t&!a

    J%n!rasi#) yan $rinsi$nya a!a'ah bahwa

    Bi'ir"bin b%r%a#si !%nan Dia(&h(%!

    S"'$hanani'i/ A/i! m%mb%nt"# (at warna

    A(& M%rah+

    .aranya s%baai b%ri#"t ? !isia$#an 0

    tab"n r%a#si) sat" tab"n "nt"# 'ar"tan

    b'an#&) yait" 9111 ' R%a%n 9 !an 911 '

    sam$%' 6s%r"m !arah ti#"s7+ S%!an tab"n

    yan 'ain "nt"# sam$%') yait" !iisi 9111 '

    !iin#"basi s%'ama 91 4 :1 m%nit $a!a

    s"h" 08 .+ Ba/a $a!a Ph&t&m%t%r

    !%nan Pan*an G%'&mban 8;

  • 7/26/2019 Jurnal Pemeriksaan Fungsi Hati 2

    5/10

    J"rna' K%s%hatan

    K%'ainanF"nsiHatiDanGin*a'Ti#"sP"tih(Rattus norvegicus, L.) A#ibat S"$'%m%ntasi

    Tawas Da'am Pa#an

    /&'&rim%tri#+ Prinsi$ !asar !ari m%t&!a

    t%rs%b"t a!a'ah bahwa "r%"m !ihi!r&'isis

    !%nan a!anya air !an "r%as% m%mb%nt"#

    am&nia !an .12 Pr&s%!"r $%m%ri#saan

    #a!ar "r%"m !a'am !arah a!a'ah s%baai

    b%ri#"t ? sia$#an : b"ah tab"n r%a#si+

    Tab"n $%rtama !iisi !%nan 9111 '

    r%a%n s%baai b'an#&+ Tab"n #% !"a

    s%baai stan!ar!) !iisi 91 ' 'ar"tan

    stan!ar! !an 9111 ' r%a%n 9+ tab"n #%

    tia s%baai sam$%' !iisi 91 ' sam$%' !an9111 ' !an r%a%n 9) !i/am$"r !an

    !iin#"basi $a!a s"h" :2. s%'ama : m%nit+

    Masin4masin tab"n !itambah

    !%nan 9111 ' r%a%n 0) !i/am$"r !an

    !iin#"basi $a!a s"h" :2. sam$ai &'+0) N&+ 0 D%s%mb%r 011C 98

  • 7/26/2019 Jurnal Pemeriksaan Fungsi Hati 2

    6/10

    J"rna' K%s%hatan

    >&'+0) N&+ 0 D%s%mb%r ;:1=

    K%'ainan F"nsi Hati Dan Gin*a' Ti#"s P"tih (Rattus norvegicus, L.) A#ibat S"$'%m%ntasi

    Tawas Da'am Pa#+an

    Tab%' 9 ? Hasi' U*i P%nar"h S"$'%m%ntasi Tawas 15) 1)185) 1)95) 1)05) 1)85 !an 95A !a'am Pa#+an) t%rha!a$ 3ariab'% yan !i"*i

    P%r'a#"an- !i ; m%

    -'%h #ar%na s%m"a hasi' $%m%ri#saan m%nantisi$asi a!anya $%n"m$"#an tawas3ariab'% yan m%n"n*"##an ti!a# a!anya !a'am t"b"h) ma#a #&ns%ntrasi $%r'a#"an

    $%nar"h s"$'%m%ntasi tawas $a!a $a#an !inai##an 9 '%3%' !i atasnya) yait"

    #&ns%ntrasi 15) 1)185) 1)9 5) 1)05) 1)85 #&ns%ntrasi tawas yan !is"$'%m%ntasi#an!an 9 5 s%'ama $a$aran ; min") < #% !a'am $a#an m%n*a!i 15) 05) :5) ;5)min" !an = min") "nt"# 85 !an 1)18N&n sini

    ,i/ans

    1)219

    > 1)18N&n

    sini,i/ans

    ;+ T&ta'

    Pr&t%in

    1)C=8

    > 1)18N&n sini

    ,i/ans

    1)89C

    > 1)18N&n sini

    ,i/ans

    1)C 1)18N&n

    si(ni,i/ans

    5. Ur%"m 1)::;

    > 1)18N&n sini

    ,i/ans

    1)8C=

    > 1)18N&n sini

    ,i% ans1)2CC

    > 1)18N&n

    sini,i/ans

    1)18N&n sini

    ,i/ans

    1)= 1)18N&n sini

    ,i/ans

    1)2C8

    > 1)18N&n

    sini,i/ans

  • 7/26/2019 Jurnal Pemeriksaan Fungsi Hati 2

    7/10

    J"rna' K%s%hatan

    K%'ainan F"nsi Hati Dan Gin*a' Ti#"s P"tih (Rattus norvegicus, L.) A#ibat S"$'%m%ntasi

    Tawas Da'am Pa#an

    B+ PEMBAHASAN

    Dari hasi' $%m%ri#saan 'ab&rat&ri"m

    !an ana'isis statisti/) $%r'a#"ans"$'%m%ntasi tawas $a!a $a#an ti#"s

    (Rattus norvegicus, L.) !%nan !&sis 9 5

    1)85 1)05 1) I5 1)185) !an 15 6tan$a

    s"$'%m%ntasi7 s%'ama wa#t" $a$aran ;

    min") < min" !an = min") ti!a#

    m%n"n*"##an hasi' yan b%rma#na 6n&n

    sini,i/ans7+ Pa!a !&sis s"$'%m%ntasi tawas

    $a!a $a#an &'+0)N&+ 0 D%s%mb%r 011C 92

  • 7/26/2019 Jurnal Pemeriksaan Fungsi Hati 2

    8/10

    J"rna' K%s%hatan

    >&'+0)N&+0 D%s%mb%r ;:91

    K%'ainan F"nsi Hati Dan Gin*a' Ti#"s P"tih (Rattus norvegicus,L.) A#ibat S"$'%m%ntasi

    Tawas Da'am Pa#an

    $arahnya #%r"sa#an yan t%r*a!i $a!a

    *arinan hati !an in*a' ti#"s+

    P%n"naan tawas "nt"#m%nin#at#an m"t" ma#anan) b%r!asar#an

    KESIMPULAN DAN SARAN

    A+ KESIMPULAN

    Dari hasi' $%n%'itian !iatas) !a$at

  • 7/26/2019 Jurnal Pemeriksaan Fungsi Hati 2

    9/10

    J"rna' K%s%hatan

    >&'+0)N&+0 D%s%mb%r ;:99

    "*i &ran&'%$ti#) ti!a# m"n#in !a'am !isim$"'#an s%baai b%ri#"t) bahwa

    #&ns%n trasi s%b%sar yan A'"mini "m !a'am tawas yan

    !is"$'%m%ntasi#an $a!a ti#"s 6!a'am !is"$'%m%ntasi#an $a!a $a#an ti#"s)

    $%r/&baan ini7) #ar%na *i#a #&ns%ntrasi

    tawas yan !i/am$"r#an !a'am ma#anan

    t%r'a'" banya# a#an m%nimb"'#an rasa

    $ahit+

    Ji#a ma#anan har"s !ir%n!am $a!a

    'ar"tan tawas m"'ai !ari #&ns%ntrasi 9 5

    sam$ai !%nan 905) s%$%rti yan !i'a#"#an

    Haribi) R !an "srin 601187) #&ns%ntrasi

    a'"mini"m yan t%ra#"m"'asi !a'am s%tia$

    91 ram !ain i#an hanya 1) 0 4 1); $$m+

    S%!an#an $a!a s"$'%m%ntasi tawas ini

    s%na*a !imas"##an 'ar"tan tawas !%nan

    s&n!% 'ans"n #% 'amb"n ti#"s !%nan

    #&ns%ntrasi yan ti!a# biasa !i/am$"r#an

    !a'am ma#anan+ Wa'a"$"n #&ns%ntrasi

    'ar"tan tawas s%baai $%r%n!am ma#anan

    6i#an7 m%n/a$ai 915) ma#a ti!a#

    s%m"anya !ia#"m"'asi &'%h ma#anan

    t%rs%b"t) #ar%na s%baian b%sar tawasb%ri#atan !%nan #&'&i! $a!a 'ar"tan

    $%r%n!am+

    A'"mini"m !a'arn 'in#"nan yan

    asam b%rsi,at i&n) s%!an !a'am #&n!isi

    $H n%tra' 6< 4 27 b%rsi,at s%baai '&am)

    bah#an /%n!%r"n b%ri#atan !%nan bahan

    &rani/ m%mb%nt"# #&'&i! 6 .h%"n) R.K)

    et all, 01197+ Da'am t"b"h *asa! hi!"$

    t%r*a!i #%s%imbanan asam !an basa)

    s%hina $H t"b"h a!a'ah n%tra'+

    !%nan #&ns%ntrasi !i atas 9 5 !%nan

    wa#t" $a$aran ; min" s"!ahm%n"n*"##an a!anya $%r"sa#an *arinan

    hati !an in*a'

    K%r"sa#an *arinan hati !an in*a'

    a#ibat s"$'%m%ntasi tawas $a!a $a#an m%n

    *a!i '%bih $arah s%t%'ah wa#t" $a$aran

    '%bih !ari = min"+ S%ma#in 'ama wa#t"

    $a$aran !an s%ma#in tini !&sis

    s"$'%m%ntasi tawas !a'am $a#an) a#an

    s%ma#in $arah #%r"sa#an hati !an in*a'

    ti#"s+

    K&ns%ntrasi tawas yan !is"$'%m%n

    tasi#an $a!a $a#an) s%ma#in tini m%m

    S%/ara '&i#a) *i#a !i !a'am t"b"h

    t%r!a$at a'"mi"m) a#an t%r*a!i i#atan

    a'"mini"m !%nan bahan &rani/ t"b"h

    m%mb%nt"# #&'&i!) s%'an*"tnya #&'&i!

    !i#%'"ar#an !ari t"b"h '%wat ,a%s%s+D%nan

    !%mi#ian ti!a# a#an t%r*a!i

    a#"m"'asi a'" mini"m yan tini $a!a

    &ran !a'am t"b"h yan m%mb%ri#an %,%#

    tin#at #%r"sa#an *arinan hati !an in*a'

    yan s%ma#in b%rat *"a+

    B+SARAN

    P%r'" !i'a#"#an ana'isis 6AAS I

    Ray7 t%rha!a$ a'"mini"m $a!a &ran !an

    $a!a ,a%s%s !an "rin%) "nt"# m%'a/a#

  • 7/26/2019 Jurnal Pemeriksaan Fungsi Hati 2

    10/10

    J "rna' K%s%hatan

    K%'ainan F"nsi Hati Dan Gin*a' Ti#"s P"tih (Rattus norvegicus, L.) A#ibat S"$'%m%ntasi

    Tawas Da'am Pa#an

    t%r*a!inya a#"m"'asi a'"mini"m) ata"

    '&am b%rat tsi# yan 'ain $a!a &ran)

    ,a%s%s !an "rin%+

    DAFTARPUSTAKA

    .h%"n) R+ .+K+ .han) M+ H+ M+ H&) .+S+ Lam)

    .) W+ K+ an! La") E+ L+ K+) 0119+

    H%a3y m%ta' $&is&nin /'ini/a'

    sini,i/an/% an! 'ab&rat&ry

    in3%stiati&n+ Asia $asi,i/ Ana'yt%

    N&t%s+ B- In!is$%nsab'% t& H"man

    H%a't+ >&' 2) N&+ I th 0119+ H&n

    K&n+

    Darmawati) S+ !an R+ Haribi) 0118+ Ana'isis $r&t%in

    $i''i !ari Salmonella typhi is&'at RS

    Karya!i S%maran !%nan

    %'%#tr&,&r%sis S-S 4 PAGE J"ma'

    Litban UNIMUS ISSN 9=0C4 ==1

    >&'+ 0 N&+ : S%$t%mb%r 0118+

    S%maran+

    Haribi) R+ !an "srin) 0118+ K&ns%ntrasi

    A'"mini"m $a!a '#an Asa$ yanDir%n!am !a'am Lar"tan Tawas+

    P%n%'itian Dasar+ Dir*%n Di# Ti

    D%$art%m%n P%n!i!i#an Nasi&na'+

    Ja#arta+

    H&,,bran!) A+>+) P%ttit) J+E+ an! M&ss P+A+H+

    601187+ Ess%nsia' Ha%mat&'&y ; E! )

    B'a/#w%'' S/i%n/%) Lt!+ -,&r!+

    H"taha%an) S+)9CC=) P%nar"h F%nit&in t%rha!a$

    Ka'si,i#asi S#%'%t&n) P%na$"ran

    Art%ri !an K%/a/atan F%t"s M%n/it(*us musculus, L). T%sis Pr&ram

    S"!i Bi&'&i+ Pr&ram Pas/a Sar*ana

    Uni3%rsitas Ga!*ah Ma!a

    B&ya#arta+

    H"man G%s%''s/ha,t ,"r Bi&/h%mi/a "n!

    Dian&sti/a mbH) 9CCC+ Ma 4 P'an/#

    4 Rin 09 4 D 4 &'+0) N&+ 0 D%s%mb%r 011C 9C