BKD 1014

PPISMP BKD AMBILAN JUN 2015

CRISTEODORA JOHNNUIL

GUNUNG KINABALU

Kinakawaso nopo do Gunung Kinabalu nga 4,095 meter mantad pompod rahat om id nopo Malaysia nga Gunung kinabalu I kiwaa pompod dii takawas kopio. Tumanud piwolitan geografi, Gunung Kinabalu nopo id Asia Tenggara nga nulu di koiso takawas om nulu kaapat takawas id Kepulawan Melayu. Kiwaa nogi pipiro tangon toi ko’ lagenda kokomoi do Gunung Kinabalu diti. Miagal dii kinaantakan di nopurimanan dati wawagu dii tu guminogor o Gunung Kinabalu. Maya nopo kotumbayaan komolohingan, kiwaa ogumu sabap tu nokuro o guminogor o Gunung Kinabalu okon ko’ nopulukan tomod nga kiwaa sabap dii.

Tumanud nopo tangon komolohingan nga ngaran Kinabalu ii pogulu po nga tadon mantad boros tinaru Kadazandusun it minangan piomungo mantad boros Aki Nabalu. Aki nopo nga mogowit rati todu, om Nabalu nopo nga kirati do nulu . Iti nopo Gunung Kinabalu nga roitan do komolohingan sabagi kinoyonon do rusod todu-odu tinaru Kadazandusun. Rati nopo dii nga, soira apatai iti komolohingan om rusod diolo nopo kaka nga mooi hilo id Gunung Kinabalu, iri nopo nga komoyon do kotumbayaan komolohingan tokou. Mantad di tinaru kadazandusun nopo nga ondos tomod kokomoi Gunung Kinabalu.

Nimpunan nopo do ababayan momuka om mindakod Gunung Kinabalu nopo nga iso ababayan it pogoduhan do tulun tinaru Kadazandusun. Iti nopo montok magalai do rusod todu diolo do tumogod om atantu mangasau tulun di poingion id doros do Gunung Kinabalu. Nga id toun 1851, songulun Gabenor British id Labuan ii kingaran Sir Hugh Low noko’otus iso pamanahan mindakod do Gunung Kinabalu miampai

dimpoton mntok songhompit da koinsanai tulun posorili montok momolubuk manu daa do otoronong o rusod-rusod todu diolo.

Mantad dii, tumutakad id Gunung Kinabalu mositi no daa tumanud koinsanai kooturan soira mindakod do Gunung Kinabalu. Tutumakad di awuk daa nga au pasagaan do mindakod sabap komilo monguyat ligogon. Gunung Kinabalu kiwaa watu di angangayo, luang om alamou. Mositi gunon lukug di pinoposodia sabagi magalai do tokou aratu id suang pirason ii ogumu id timpak nulu. Id timpak do Gunung Kinabalu kiwaa nogi pipiro botung, tinaru kadazandusun otumbayaan do hilo no kaka ii rusod do todu-odu diolo do modsu om hilo nogi Bobohizan do momolihung tinan om manganu waig do inumon mooi do mogidu sisial.

Kolimpupuson dii, kokomoi di kinaantakan di nawayaan tokou wawagu di. Boros kadi komolohingan nopo nga guminogor ilo Gunung Kinabalu tu nosisian do kowoyowoyon pipiro tutumakad di au tumanud kooturan id Gunung Kinabalu. Mantad nokotogod dii rusod todu-odu I poinsandad id Gunung Kinabalu. Montok dii, mositi onuan di yolo do sogit sabagi poposogit raha di tuminogod. Tinaru Kadazandusun I poingoros id Gunung Kinabalu nopo nga minogowit yolo turu karabou om iso manuk topurak sabagi do lubuk. Limpupuson dii, mositi no daa yati momogompi do kotumbayaan tinaru Kadazandusun sabagi do mangalai ligogon.