gangguan seksual di tempat kerja

PPP 6034

PENGURUSAN SUMBER MANUSIA DALAM ORGANISASI PENDIDIKAN

TUGASAN KUMPULAN

GANGGUAN SEKSUALITI DI TEMPAT BEKERJA

DISEDIAKAN OLEH :

NAMA NOMBOR MATRIK

NARAYANAN A/L THANNIMALAI M20102000738

MOHD AZIZI BIN MOHD BASRI M20112001060

MOHD MUAZ HANIFI BIN SHAMSUDDIN M20101000080

THANGAMANI A/L SINNARAJOO M20102001171

ALIF FARIDZULL BIN MOHAMMAD NAZRI M20112001061

PENSYARAH : DR.MARINA AWANG

0

GANGGUAN SEKSUAL DI TEMPAT KERJA

1.0 Definisi

Gangguan seksual didefinisikan sebagai sebarang perlakuan dalam bentuk ucapan

atau fizikal yang bersifat seks. Ia berlaku apabila seorang penerima tidak selesa dan

merasakan tindakan pelaku adalah berunsur seks.

2.0 Pendahuluan

Pekeliling Perkhidmatan Bilangan 22 Tahun 2005 menyatakan gangguan seksual

seperti perbuatan atau pernyataan yang bersifat seksual boleh memberi

kesan negatif ke atas semangat pekerja dan prestasi kerja. Gangguan

secara seksual turut menimbulkan suasana persekitaran kerja yang serba

salah, menakutkan, berasa terancam dan lain-lain kesan negatif yang

menjejaskan suasana perhubungan yang harmoni di tempat kerja.

Gangguan seksual merupakan salah satu perlakuan yang dilarang

mengikut peraturan 4A Peraturan-Peraturan Pegawai Awam (Kelakuan dan Tatatertib)

1993. Sekiranya seseorang Pegawai Awam didapati telah melakukan gangguan seksual,

mereka boleh dikenakan tindakan tatatertib kerana telah melanggar peraturan 4A atau

peraturan 4(2)(d), Peraturan Pegawai Awam.

1

Gangguan seksual bukanlah satu isu yang baru, tapi telah menjadi isu global yang

telah hangat dibincangkan oleh banyak pihak bukan sahaja di negara ini bahkan di seluruh

dunia. Saban hari, terdapat sahaja berita yang membicarakan isu ini sama ada melalui media

elektronik atau media cetak. Pokok perbincangan adalah berkisar kepada diri mangsa.

Pengkaji-pengkaji berusaha bersungguh-sungguh mencari faktor-faktor yang mendorong

gangguan seksual ini berlaku. Akhirnya banyak faktor telah ditemui bagi menjawab

persoalan mengapa tingkah laku tidak bermoral ini sanggup dilakukan oleh pelaku-

pelakunya.

Disamping itu, isu yang menjadi minat juga kepada pengkaji- pengkaji lepas

terhadap konsep ini ialah kesan yang ditanggung oleh mangsa. Kebanyakan keputusan kajian

lalu menyatakan bahawa mangsa dikatakan berasa tidak selamat di tempat kerja atau

mengalami tekanan psikologi sehingga menganggu kehidupan seharian mereka. Kesan

lansung dan tidak langsung daripada tindakan yang tidak bermoral ini akhirnya dikaitkan

dengan rendahnya prestasi mangsa dan kerugian yang perlu ditanggung oleh organisasi.

Oleh itu, sekiranya langkah-langkah pencegahan tidak diambil oleh organisasi atau

pihak-pihak berkenaan, kemungkinan perlakuan gangguan seksual ini akhirnya boleh

menjadi satu wabak dalam masyarakat. Mengapakah boleh berlakunya gangguan seksual?

Mengapakah wanita menjadi mangsa dan pelakunya lelaki?

Pelaku, kebanyakan golongan lelaki, beranggapan bahawa dirinya dominan dan

menganggap mangsa, kebanyakan golongan wanita, adalah lemah. Pekerja wanita semakin

terdedah sebagai mangsa gangguan seksual sekiranya didapati pekerja wanita itu mahu

2

bersaing dengan pekerja lelaki. Dalam kebanyakan hal, pekerja lelaki tidak boleh menerima

yang wanita itu sebagai pesaingnya dan sama taraf dengan mereka.

3.0 Tinjauan Literatur

3.1 University students’ perceptions of sexual harassment in the workplace

Tujuan utama kajian mengenai pesepsi pelajar university mengenai masalah ganguan

seksual di tempat kerja adalah bertujuan untuk mengatahui sama ada wujudnye satu jurang

tangapan berlainan mengenai ganguan seksual di kalangan pelajar universiti dengan situasi

sebenar.

Setelah lebih daripada 20 tahun, dibawah enekmen “civil right Act 0f 1964”,

mahkamah tinggi amerika syarikat telah mengenalpasti ganguan seksual merupakan salah

satu kesalahan yang boleh dikenakan tindakan undang-undang di bawah “Title VII” undang –

undang amerika syarikat.

Walaupun, pelbagai undang-undang mengenai ganguan seksual ini di tambah baik

dari masa ke semasa, dan pelbagai usaha telah dijalankan namun begitu kesedaran orang

ramai mengenai ganguan seksual masih rendah dikalangan orang ramai temasuklah pelajar

university. Kesan dariapada masalah ini masih lagi dipandang rendah oleh golongan pelajar

university.

Antara factor yang dilihat mengapa kebanyakkan pelajar university memandang

remeh mengenai masalah ganguan seksual di tempat kerja ialah majoriti golongan pelajar

university beranggapan dan percaya bahawa masalah ganguan seksual ditempat kerja sesuatu

pekara yang biasa dan tidak begitu serius. Di era moden ini kebanyakkan pelajar univeriti

menganggap hubungan di tempat kerja itu sesuatu yang tidak membawa risiko yang serius

3

yang boleh menganggu hubungan mereka di tempat kerja dan kerjaya mereka. Oleh itu,

masalah ganguan seksual ini sukar dibendung.

Oleh yang demikian, untuk mengubah pesepsi golongan pelajar university

mengenai ganguan seksual ini merupakan masalah yang serius, golongan pelajar university

ini yang merupakan perkeja-pekerja di masa hadapan haruslah didedahkan dengan masalah

ganguan seksual ini. Antara cara dan langkah yang boleh diambil ialah golongan pelajar

university ini diberikan latihan secara berterusan dan pendidikan mengenai apa itu ganguan

seksual. Secara tidak langsung, masalah dikriminasi dan ganguan seksual ini dapat

dikurangkan.

Pihak pengurusan tertingi setiap organisasi mahupun awan atau swasta juga turut

memainkan peranan yang penting bagi mebendung masalah ganguan seksual di tempat kerja.

Ini dapat mengurangkan impak dan kesan daripada ganguan seksual itu kepada organisasi

ataupun individu tersebut.

Secara kesimpulannya, golongan pejalar university haruslah diberikan

pengetahuan mengenai masalah ganguan seksual ditempat kerja merupakan masalah yang

serius. Masalah ini bukan sahaja boleh belaku kepada mereka ataupun orang lain. Jika pekara

ini berlaku, ia secara langsung mempengaruhi kerjaya dan prestasi kerja di tempat kerja.

3.2 The law dealing with sexual favoritism in the workplace?

‘Sexual favoritism’ merujuk kepada apabila sesesorang itu yang mempunyai kedudukan yang

memberikan kuasa kepadanya untuk memberi ganjaran telah memberikan ganjaran tersebut

kepada pekerja yang menarik minat seksualnya ataupun kepada mereka yang mempunyai

hubungan seksual dengannya. Ini telah menyebabkan hak ganjaran tesebut yang sepatutnya

4

menjadi milik orang atau pekerja yang lebih berhak dinafikan. Antara contoh-contoh ganjaran

yang sering dinafikan ialah seperti ganjaran kenaikan pangkat, kenaikan gaji dan merit.

Kajian yang dijalankan ini mendapati kunci utama kajian dijalankan adalah

bertujuan untuk memberikan hala tuju kepada mangsa dan perkerja yang menghadapi atau

telibat dalam isu ‘sexual favoritism’ yang mempunyai hubungan dengan majikan atau orang

atasan mereka di tempat kerja supaya bangun menegakkan hak dan mengambil langkah

mengatasi masalah ini.

Selain dari itu juga ia juga untuk mendesak para penguatkuasa bergabung bersama

untuk menambah baik undang-undang yang sedia ada untuk menyediakan saluran

penyelesaian kepada mangsa-mangsa yang terbabit.

Namun begitu terdapat juga halangan-halangan yang yang perlu dihadapi bagi

mengatasi masalah ‘sexual favoritsm’ ini. Terdapat beberapa kes undang-undang yang

berkaitan dengan masalah ini diambil. Namum begitu ia sukar diterjemahankan di mahkamah

kerna kurang bukti-bukti yang kukuh berlakunya ‘sexual favoritism’ ini. Oleh yang demikian

kertas kajian ini dijalankan supaya dapa mempengaruhi dan menyakinkan pihka-pihak

berkaitan untuk menggubal undang-undang sedia ada untuk menbendung masalah ini.

Kekurangan mengenai kes undang-undang mengenai ‘sexual favoritism’

menyebabkan sukarnya untuk mangsa-mangsa masalah ini mencari saluran aduan dan

penyelesaian bagi masalah mereka. Oleh sebab demikian undang-undang memainkan peranan

penting dalam isu ini.

5

3.3 Reviewing Sexual Harassment In The Workplace – An Intervention Model

Matlamat utama kajian ini adalah bertujuan untuk melihat apa itu yang

dimaksudkan dengan ganguan seksual ditempat kerja. Ganguan seksual membawa maksud

sebarang jenis ganguan berunsur seksual yang tidak dingini yang mana penerima

menganggap nyer sebagai penghinaan dan pencabulan yang tidak disukainya. Oleh sebab

demikian, kajian ini lebih cenderung kepada menyediakan model dan langkah-langkah

mengatasi masalah ganguan seksual.

Langkah-langkah mengatasi ini secara tidak langsung, boleh digunakan oleh

pihak organisasi untuk menentang dan mengatasi masalah ganguan seksual di tempat kerja.

Jika kita lihat scenario dunia sekarang, masalah ganguan seksual kian diabaikan tahun demi

tahun. Dunia kini, lebih memberikan tumpuan kepada masalah buli di tempat kerja dan

ganguan psikologi.

Terdapat tiga jenis tahap ganguan seksual yang dikenalpasti yang boleh

dipecahkan kepada tiga kategori utama iaitu, kumpulan dan individu, organisasi dan situasi,

dan sosial. Antara model – model mengatasi masalah ganguan seksual ini telah dipecahkan

kepada 3 model utama iaitu ‘primary intervention’, ‘secondary intervention’ dan ‘tertiary

intervention’ . pada peringkat ‘primary intervertion’ langkah-langkah utama yang disarankan

ialah lebih berkisar kepada memberi latihan asas dengan mengunakan pelbagai kaedah,

hasilan latihan, berkongsi kefahaman dan matlamat dan pemantauan secara beterusan.

Pada tahap ‘secondary intervention’ pula, model pencegahan yang dipraktikkan

adalah lebih kepada nasihat secara tidak formal, kawasan sekeliling yang membantu, dan

6

strategi menbendung yang aktif. Khidmat nasihat, tindakan undang-undang adalah

merupakan tindakan yang peencegahan di peringkat ‘tertiary intervention’

Kesimpulanya, kajian ini secara tidak langsung telah memberi maklumat yang

terkini mengenai maklumat model-model pencegahan yang boleh dipraktikan di organisasi

mereka bagi mengawal dan menghapuskan masalah ganguan seksual.

4.0 Sexual Harassment – A Touchy Subject for Nurses

Ganguan seksual yang sering dihadapi oleh jururawat bukanlah merupakan pekara

yang baru yang sering kita dengar. Ia merupakan pekara yang sudah lama menbelengu

jururawat di setiap hospital. Boleh dikatakan setiap hari ada kes mengenai ganguan seksual

keatas jururawat wanita.

Tujuan utama kertas kajian ini adalah untuk mengenalpasti punca-punca yang

releven kenapa masalah “ganguan seksual” sering dikaitkan dengan jururawat wanita.

Jika dilihat daripada data yang diperolehi daripada kajian ini, didapati lebih daripada 60%

ganguan seksual terjadi keatas jururawat wanita. Walau bagaimanapun terdapat juga lebih

kurang 40% ganguan seksual dihadapi oleh kalangan jururawat lelaki. Apa yang boleh dilihat

dari peratusan ini, golongan jururawat wanita lebih cenderung menghadapi masalah ganguan

seksual.

Masalah ganguan seksual ini terjadi disebabkan oleh beberapa factor yang dilihat

cenderung membawa kepada masalah ganguan seksual ini. Antara factor yang diperolehi

daripada kajian ini, masalah ganguan seksual terjadi disebakan oleh birokrasi/ gelagat

kepimpinan, kestidakstabilan nisbah pekerjaan mengikut jantina, penguatkuasaan dan

pengawasan yang minima yang membawa kepada ganguan seksual.

7

Implikasi yang boleh diguna pakai bagi mengatasi masalah ganguan seksual

dikalangan jururawat wanita ialah dengan cara menperkenalkan satu framework baru yang

dapat menjelaskan dengan lebih jelas factor yang medorong kepada ganguan seksual.

Antaranya, mewujudkan satu budaya kerja yang selamat dan saluran aduan yang efisyen

didalam organisasi. Selain itu kewujudan satu unit khas haruslah diterokai bagi bagi

mengekang masalah ganguan seksual di kalangan jururawat wanita. Pihak professional

dihospital juga haruslah memainkan peranan bagi mengurangkan dan menguruskan masalah

ganguan seksual di hospital.

Kesimpulannya, ganguan seksual dikalangan jururawat wanita dan jururawat

lelaki adalah berbeza sama sekali. Impak dan kesannya jugak, memberikan kesan yang

berlainan. Kertas kajian ini juga dapat membantu pihak pengurusan membuat keputusan dan

langkah mengatasi masalah ganguan seksual di organisasi.

5.0 Exploring sexual harassment in a police department in Taiwan

Matlamat kajian mengenai tahap ganguan seksual di jabatan polis Taiwan ini

adalah bertujuan untuk menyiasat dan mengenal pasti isu –isu yang berkaitan dengan

ganguan seksual. Satu uji kaji telah dijalankan melalui bprang soal selidik yang telah

diedarkan kepada anggota-angota polis di Taiwan, dan hasilnya mendapati bahawa ganguan

seksual dijabatan polis Taiwan boleh dibahagikan kepada 2 kategori utama iaitu pro dan

kontra ruang pekerjaan yang terganggu, dan analisis yang pelbagai untuk mencari punca

berlakunya gangguan seksual tersebut.

8

Cara yang baik untuk menerangkan kedua-dua jenis ganguan seksual ialah

melalui ruang lingkup keadaan tempat kerja itu berbanding daripada punca demografi.

Ganguan bukan sahaja mengenai jantina tetapi ia bersangkutan dengan halangan melakukan

sesuatu kerja. 2 scala utam telah diguna pakai dalam kajian ini, dan ia bejaya mengenalpasti

punca utama berlakunya ganguan seksual tetapi ia tidak sepenuhnya menerangkan keadan

tahap ganguan seksual dijabatan polis Taiwan. Ini adalah kerana, sampel adalah terhad dan

jabatan polis Taiwan merupakan satu jabatan yang sangat besar. Oleh yang demikian sampel

itu tidak boleh dijadikan sampel keseluruhan polis di Taiwan.

Dua jenis ganguan seksual yang dikenal pasti iaitu “ hostile work environment

harassment” dan “quid pro quo harassment” adalah sesuatu factor yang berbeza tetapi saling

berkiatan. Ia dapat membantu pembuat polisi didalam jabatan polis Taiwan mendefinisikan

kelaianan bagi kedua-dua jenis ganguan seksual ini. Disamping itu juga ia dapat membantu

dalam proses pembuatan undang-undang dan langah mengatasinya.

Kesimpulannya, keputusan kajian ini melihat betapa pentingnya kita mebezakan

kedua-dua jenis ganguan seksual ini kerana ia secara tidak langsung dapat mengurangkan

jurang dalam menyediakan maklumat asas mengenai ganguan seksual yang berlaku didalam

jabatan polis Taiwan yang majoritinya kerjaya yang didominasi oleh kaum lelaki.

6.0 Faktor-faktor yang menyebabkan berlaku gangguan seksual

Bolehlah dirumuskan bahawa berlakunya perlakuan gangguan seksual tempat kerja

ada kaitannya dengan peluang pekerjaan yang diberikan kepada kaum wanita. Pertambahan

bilangan pekerja wanita dalam industri pekerjaan telah mencabar pekerjaan dan status

pekerja lelaki. 9

Terdapat lain-lain faktor yang menyumbang kepada gangguan seksual. Walau

bagaimanapun faktor-faktor tersebut ada kaitannya dengan diri mangsa itu sendiri. Wanita

yang digolongkan sebagai seksi lebih terdedah menjadi mangsa gangguan seksual. Begitu

juga pekerja wanita yang mudah menjadi mangsa gangguan seksual ialah yang masih bujang

ataupun janda.

Salah satu faktor yang dikatakan ada kaitan dengan tingkah laku gangguan seksual

ialah personaliti. Personaliti adalah merujuk kepada ciri-ciri atau tret-tret yang dipunyai oleh

seseorang individu termasuklah dari segi mental, emosi dan spiritual yang mana dapat

membezakan seseorang individu dengan individu yang lain. Adakah tarikan personaliti yang

dipunyai oleh mangsa menjadi pendorong kuat kepada pelaku melakukan tingkah laku

gangguan seksual ini?

Tingkah laku gangguan seksual telah menimbulkan kemelut dalam masyarakat yang

mementingkan nilai-nilai murni termasuklah masyarakat negara ini. Justeru itu, banyak

pihak, terutama pertubuhan wanita, kesatuan sekerja, pertubuhan hak asasi manusia,

organisasi bukan kerajaan (NGO) dan pertubuhan antarabangsa, telah memberi reaksi

positif ke atas cadangan supaya membendung masalah ini. Desakan dari pertubuhan-

pertubuhan ini telah memaksa kerajaan mengambil tindakan pencegahan ke atas tingkah

laku yang tidak bermoral ini.

Sehubungan dengan itu melalui Kementerian Sumber Manusia, kerajaan telah

mewartakan satu kod amalan yang dikenali sebagai Kod Amalan Untuk Mencegah dan

Membasmi Gangguan Seksual Yang Berlaku di Tempat Kerja pada 17 Ogos 1999.

Pentingnya kod amalan ini adalah untuk memudahkan masyarakat memahami makna

10

gangguan seksual dan sebagai panduan untuk mengenal tingkah laku-tingkah laku yang

berbaur seksual.

Di samping itu, kod amalan itu bertujuan memberi garis panduan kepada majikan

untuk penubuhan mekanisme dalaman di peringkat organisasi bagi mencegah dan

membasmi gangguan seksual di tempat kerja.

Punca gangguan seksual ini perlu diberi perhatian serius oleh banyak pihak,

khususnya kerajaan. Hal ini kerana gangguan seksual telah memberi satu pengalaman yang

amat mengerikan dan menyeksa ke atas mangsa. Perasaan mangsa tertekan, benci, marah

dan hilang pertimbangan sehingga menjejaskan kesihatan dan mengakibatkan tekanan emosi

dan fizikal serta lain-lain penyakit yang berpunca daripada tekanan tersebut. Mangsa juga

mungkin mengalami trauma emosi, cemas, gelisah, sugul dan terhina (Kementerian Sumber

Manusia, 1999). Mangsa yang pernah mengalami gangguan seksual akan sentiasa dihantui

oleh masalah ini dan merasa jiwa mereka tertekan. Mereka akan merasa marah, terhina, malu

dan takut serta menyalahkan diri sendiri atas apa yang berlaku.

Tekanan psikologikal dan emosi yang dialami oleh mangsa boleh merencatkan

bukan sahaja perkembangan kerjaya mangsa juga produktiviti negara. Mangsa akan merasa

tidak selamat untuk menceburi bidang pekerjaan kerana mereka sering dinilai berdasarkan

daya tarikan berbanding dengan kebolehan dan kualiti kerja mereka. Justeru itu ada

dikalangan mangsa sanggup kehilangan kerja, ponteng kerja, ketidakpuasan kerja dan

kegagalan hubungan interpersonal di tempat kerja.

11

7.0 Kesan-kesan

Seseorang Pegawai Awam yang didapati bersalah melakukan gangguan seksual

boleh dikenakan mana-mana satu atau apa-apa gabungan dua atau lebih hukuman yang

berikut, bergantung kepada keseriusan kesalahan itu menurut peraturan 38, Peraturan

Pegawai Awam. Hukuman tersebut ialah:

(a) amaran;

(b) denda;

(c) lucuthak emolumen;

(d) tangguh pergerakan gaji;

(e) turun gaji;

(f) turun pangkat; atau

(g) buang kerja.

Kesan negatif yang dialami oleh mangsa ini pula secara tidak lansung boleh

merendahkan semangat pekerja dan prestasi kerja mereka. Semangat bekerja dan prestasi

kerja yang rendah akan meningkatkan permohonan cuti cuti sakit dan ponteng kerja. Bagi

mangsa yang tidak tahan dengan perlakuan gangguan seksual ini akan membuat pilihan

pilihan untuk berhenti kerja daripada terus menanggung penderitaan untuk menentangnya.

Tindakan-tindakan ini akhirnya merendahkan produktiviti industri. Industri juga

akan mengalami peningkatan kos perbelanjaan kerana terpaksa melatih pekerja-pekerja

baru. Bahaya yang paling besar sekiranya gangguan seksual tidak ditangani ialah ia akan 12

merebak ke seluruh organisasi seperti penyakit yang berjangkit (Persekutuan Majikan

Malaysia, 1999).

Secara keseluruhannya, gangguan seksual akan menghasilkan kesan berantai yang

sangat kritikal. Antaranya:

(a) Kesan Gangguan Seksual Ke Atas Pengadu

Pegawai Awam yang mengalami gangguan seksual cenderung

mengambil tindakan yang boleh merugikan diri mereka dan

akhirnya memberi kesan kepada organisasi. Antara kesan negatif

yang boleh mengganggu kehidupan Pegawai Awam ialah

(i) Kesan Kerjaya

Pegawai Awam cenderung untuk mengasingkan diri,

mengelakkan diri untuk hadir ke pejabat, mengalami

penurunan tahap kepuasan atau prestasi kerja, kehilangan

pekerjaan atau peluang kenaikan pangkat dan mengubah

matlamat kerjaya.

(ii) Kesan Kepada Masyarakat

Pegawai Awam yang mengalami gangguan seksual bukan

sahaja mengalami kesan dari segi kerjaya, malahan ia boleh

menjejaskan keharmonian dalam keluarga terutama

hubungan kekeluargaan.

(iii) Kesan Fisiologi

Dari aspek implikasi fisiologi, Pegawai Awam mungkin

13

mempamerkan gejala-gejala seperti sakit kepala, gangguan

tidur (mimpi ngeri), hilang selera makan atau mempunyai

berat badan yang sering berubah.

(iv) Kesan Psikologi

Pegawai Awam yang mengalami gangguan seksual juga

cenderung untuk mengalami kemurungan, kebimbangan,

kemarahan, ketakutan, kekecewaan, keaiban, kekeliruan,

fobia, panik, berasa rendah diri, tidak berdaya (tidak

berupaya), mengasingkan diri atau menyalahkan diri sendiri.

(v) Kesan Keruntuhan Akhlak

Di dalam situasi di mana tiada sebarang bantuan atau

sokongan diberikan kepada Pegawai Awam yang

mengalami gangguan seksual, Pegawai boleh terjurus ke

arah permasalahan keruntuhan akhlak yang boleh

menjejaskan imej organisasi.

(b) Kesan Kes Gangguan Seksual Ke Atas PYDM

PYDM juga mungkin boleh mengalami kesan negatif contohnya –

(i) menjejaskan kemajuan kerjaya dan masa depan PYDM;

(ii) menjejaskan kesejahteraan dan hubungan kekeluargaan di

antara PYDM dan keluarga di mana mereka mungkin berasa

14

malu, rendah diri, kecewa, sukar menerima kenyataan,

hilang kepercayaan dan mengasingkan diri; dan

(iii) sekiranya aduan yang dikemukakan adalah palsu, atau

PYDM melakukan sesuatu perbuatan “gangguan seksual”

dengan suci hati, maka aduan terhadap PYDM juga

mungkin boleh menyebabkan PYDM mengalami

kemurungan, kebimbangan, ketakutan,

kekecewaan, keaiban, kekeliruan atau

mengasingkan diri.

(c) Kesan Kes Gangguan Seksual Kepada Organisasi

Organisasi juga boleh mengalami kesan negatif seperti –

(i) Dari aspek pelaksanaan tugas, Pegawai Awam yang

mengalami gangguan seksual mungkin mempamerkan

penurunan produktiviti, kualiti dan motivasi;

(ii) Pegawai Awam juga cenderung untuk meletakkan jawatan

sebagai pilihan terakhir sekiranya Pegawai Awam berasakan

gangguan seksual menjadi lebih serius;

(iii) Tindakan Pegawai Awam meletakkan jawatan boleh

meningkatkan kos operasi kerana Ketua Jabatan perlu

melatih pekerja baru; dan

(iv) Selain itu, sekiranya gangguan seksual melibatkan pihak

luar, imej Pegawai Awam dan organisasi juga turut terjejas

apabila isu gangguan seksual diwar-warkan kepada umum.

15

Apabila membicarakan tentang tingkah laku gangguan seksual, perkara yang sering

dibincangkan ialah bentuk-bentuk tingkah laku yang dikatakan sebagai gangguan seksual.

Bentuk gangguan seksual yang sering berlaku ialah quid pro quo. Terdapat enam jenis

bentuk quid pro quo yang disenaraikan oleh Kementerian Sumber Manusia (1999) dalam

Kod Amalan Untuk Mencegah dan Membasmi Gangguan termasuklah gangguan secara

lisan, gangguan secara iyarat atau bukan lisan, gangguan visual, gangguan psikologi,

gangguan fizikal.

Walau bagaimanapun, bentuk-bentuk gangguan seksual yang disenaraikan dalam kod

tersebut adalah terlalu umum. Justeru itulah sesetengah mangsa tidak membuat laporan ke

pihak berwajib kerana mereka sendiri keliru tentang tingkah laku yang terkategori sebagai

gangguan seksual. Bagi pelaku pula, mereka ini berkemungkinan beranggapan tingkah laku

itu hanya sebagai gurauan yang tidak mempunyai apa-apa maksud tertentu.

Diskriminasi seksual terhadap wanita adalah masalah yang telah lama wujud.

Walau bagaimanapun, baru-baru ini sahaja masalah ini semakin dapat meningkatkan

perhatian masyarakat di negara kita. Sesetengah mangsa telahpun berani membawa

membawa kesnya ke mahkamah. Ini adalah kerana, masalah gangguan seksual semakin

signifikan dalam industri dan organisasi. Semakin ramai mangsa gangguan seksual tampil

menyatakan kesengsaraan yang mereka alami, sama ada zahir atau batin, akibat dari kesan

gangguan seksual. Persoalannya, mengapa sesetengah individu sahaja terlibat dalam

masalah gangguan seksual ini sedangkan yang lainnya tidak? Dengan erti kata lain, faktor

apakah yang mendorong mereka ini, sama ada mangsa atau pelaku, ke kancah gangguan

seksual ini.

8.0 Bentuk-bentuk Gangguan Seksual16

Kementerian Sumber Manusia (1999) mengkategorikan bentuk-bentuk

gangguan seksual kepada lima jenis utama, iaitu:

8.1 Gangguan Secara Lisan:

Kata-kata, komen, gurauan, usikan, bunyi-bunyian dan soalan-soalan yang

berbentuk ancaman atau ancaman seksual.

8.2 Gangguan Secara Isyarat:

Isyarat atau bukan lisan yang dilakukan berdasarkan pandangan atau kerlingan

yang membayangkan sesuatu niat atau keinginan, menjilat bibir, memegang atau memakan

makanan dengan cara menggoda, isyarat tangan atau bahasa isyarat yang membayangkan

perlakuan seks dan tingkah laku mengurat yang berterusan.

8.3 Gangguan Secara Visual:

Bahan-bahan lucah, melukis gambar lucah, menulis surat berunsur seksual,

mendedahkan bahagian badan yang sulit yang tidak sepatutnya.

8.4 Gangguan Secara Psikologi:

Mengulangi jemputan sosial yang telah ditolak, memujuk rayu secara

berterusan

untuk keluar bersama atau bercumbu.

8.5 Gangguan Secara Fizikal:

Sentuhan yang tidak diingini, menepuk, mencubit, mengusap dan menggesel badan,

memeluk, mencium dan membuat serangan seksual seperti meraba.

17

9.0 Cadangan Dan Langkah-Langkah Pencegahan

Dalam perkhidmatan awam; antara program pencegahan yang dicadangkan ialah

mengadakan taklimat bagi memberi penjelasan dan pemahaman kepada Ketua Jabatan dan

Pegawai Awam berhubung:

(a) maksud gangguan seksual berdasarkan peraturan 4A Peraturan

Pegawai Awam;

(b) perlakuan gangguan seksual tidak dibenarkan berlaku tanpa

mengira tempat atau waktu bekerja kerana perlakuan tersebut

mencemarkan imej perkhidmatan awam;

(c) kewajaran dan ketegasan Ketua Jabatan dalam mengendalikan

aduan gangguan seksual;

(d) prosedur pengendalian penerimaan aduan gangguan seksual di

tempat kerja;

(e) kesan negatif ke atas Pegawai Awam dan organisasi;

(f) bantuan a t a u sokongan yang boleh diberikan kepada Pegawai

Awam yang mengalami gangguan seksual; dan

(g) bentuk hukuman tatatertib yang boleh diambil ke atas Pegawai

Awam yang didapati bersalah melakukan gangguan seksual di tempat

kerja.

18


9.1 Pencegahan Dari Sudut Peribadi

Gangguan seksual merupakan tingkah laku yang tidak bermoral yang mana boleh

merendahkan kehormatan kedua-dua mangsa dan pelaku. Dalam memeriahkan kehidupan

di alam maya ini, setiap orang iaitu lelaki dan perempuan perlu saling memelihara akhlak

antara satu sama lain. Setiap orang jangan memberi peluang dalam hatinya dan dalam

getaran kalbunya walaupun sedikit kecenderungan untuk menunaikan keinginan nafsu

termasuklah melakukan gangguan seksual. Dengan mengambil ajaran Islam, sekiranya

dituruti beberapa panduan telah dikemukan boleh mengelakkan berlakunya gangguan

seksual. Antaranya:

1. Setiap orang lelaki dan perempuan perlu memelihara auratnya. Orang

lelaki dilarang membuka bahagian tubuh antara pusat dengan dua lututnya,

dan bagi perempuan pula perlu menutup keseluruhan auratnya kecuali

muka dan kedua belah tangan. Antara faktor yang membawa kepada

gangguan seksual ialah ketrampilan wanita tersebut (Fiske dan Glick,

1995). Hasil kajian yang ditemui oleh pengkaji-pengkaji ini bahawa wanita

yang perawakan seksi dan moden lebih terdedah kepada gangguan seksual.

Justeru itulah ajaran Islam mementingkan penjagaan aurat ini supaya

perkara-perkara tidak bermoral seperti gangguan seksual ini dapat

dielakkan dari berlaku.

19


2. Setiap orang sama ada lelaki dan perempuan perlu mengelak daripada

melakukan perbuatan bersuka-suka dan bermain-main yang boleh

membinasakan akhlak dan meransang syahwat. Dalam pergaulan antara

pekerja lelaki dan wanita di tempat kerja sama ada sesama jawatan atau

berlainan jawatan kadang-kadang terlupa batasan aurat yang perlu dipatuhi.

Misalnya cara berkomunikasi sama ada lisan atau bukan lisan – cara bercakap,

kontak mata, senyuman pekerja lelaki dan wanita boleh meransang nafsu

melakukan gangguan seksual. Ajaran Islam menegaskan sekiranya

pandangan lelaki kepada wanita lain terjadi secara tidak sengaja atau

menimbulkan syahwat, hendaklah ia memalingkan matanya dari wanita

itu, dan jangan kembali memandangnya pada kali yang lain. Kalaulah

penegasan Islam ini dituruti oleh pekerja lelaki, secara tidak langsung

mereka tidak berkecenderungan hendak melakukan tingkah laku

gangguan seksual.

Pendidikan merupakan satu kaedah yang terbaik membangunkan kesedaran dan

meningkatkan kefahaman setiap individu terhadap masalah gangguan seksual.

Kebanyakan negara maju telah memperkenalkan pendidikan seks bagi mendedahkan

pelbagai isu bagi menimbulkan kesedaran kepada generasi muda mengenai gangguan

seksual seperti diskriminasi seksual, hak asasi wanita, hilai-nilai baik dalam hubungan

antara lelaki dan wanita, pencabulan dan penderaan seksual, dan sebagainya. Justeru itu

sekolah sebagai organisasi sosial perlu menyediakan pendidikan seks ini supaya dapat

menyedarkan masyarakat khususnya golongan remaja mengambil rangka tindakan

pencegahan masalah gangguan seksual.

20


Selain itu, masyarakat awam termasuk pekerja-pekerja perlu diberi pendidikan bagi

tujuan menyedarkan mereka tentang pelbagai masalah gangguan seksual yang wujud.

Peranan media masa, kempen-kempen pencegahan, amaran dan peringatan perlu

dilakukan oleh agensi-agensi tertentu seperti Kementerian Penerangan, Kementerian

Sumber Manusia, SUHAKAM, Persatuan Wanita, NGO dan pelbagai pihak. Pendidikan

kepada pihak awam ini perlu diperhebatkan dan diperluaskan supaya masyarakat lebih

sensitif terhadap ancaman gangguan seksual dan seterusnya mengambil tindakan

membenteras masalah gangguan seksual.

Pendidikan gender antara yang perlu diberi perhatian oleh semua individu supaya

masalah gangguan seksual dapat dibenteras. Banyak isu gender berkaitan dengan

gangguan seksual perlu diselidik dan diketengahkan bagi membolehkan masyarkat

mendapat maklumat dan pengetahuan yang berguna dan menggunakan pengetahuan ini

untuk merangka pelan tindakan yang berkesan menangani masalah gangguan seksual.

Secara tidak lansung, pendidikan gender dapat membebaskan masyarakat, khususnya

wanita daripada gangguan seksual . Usaha ini perlu dilakukan secara berterusan dan

menggunakan pendekatan mengikut keadaan dan perubahan yang berlaku dalam sesuatu

masyarakat. Polisi sosial yang berkaitan dengan masalah gangguan seksual perlu

diketengahkan untuk membanteras masalah gangguan seksual.

Usaha perlu dibuat bagi meningkatkan nilai-nilai dan tingkah laku yang teratur

dan bertanggungjawab. Nilai-nilai murni seperti nilai kemanusiaan, nilai kasih sayang,

nilai caring, nilai moral dan etika, nilai bertanggungjawab, dan sebagainya perlu

21


dipertingkatkan supaya perlakuan dan tingkah laku gangguan seksual tidak terus menjalar

dalam masyarakat. Nilai hidup yang baik dapat memelihara masyarakat daripada

melakukan gangguan seksual yang bertentangan dengan norma hidup yang perlu

dipertahankan.

Bagi menangani masalah gangguan seksual, kemudahan khidmat kaunseling

perlu diwujudkan di setiap industri dan organisasi bagi membolehkan mangsa gangguan

seksual mengadu masalah mereka dan mendapatkan bantuan pakar kaunseling. Peranan

kaunseling dalam membantu dan menangani masalah gangguan seksual amat penting

dalam masyarakat moden yang mana keadaan hidup dan maslah yang dihadapi begitu

rumit dan tidak dapat diselesaikan dengan sendiri. Kaunselor yang profesional, mempunyai

latihan dan lesen menjalankan tugas kaunselor mengenai masalah gangguan seksual perlu

diwujudkan di seleruh industri dan organisasi di seluruh negara. Begitu juga kaunselor

Islam yang boleh menguruskan hal-hal gangguan seksual mengikut cara Islam pelu

difikirkan dan dirangka dalam menyelesaikan masalah gangguan seksual.

10.0 Kesimpulan

Gangguan seksual tidak boleh dipersepsikan sebagai masalah peribadi dalam

sesebuah organisasi. Masalah ini tidak boleh dipandang remeh kerana ia melibatkan masa

depan mangsa dan juga imej organisasi.

Oleh itu, adalah diharapkan kajian-kajian yang melibatkan gangguan seksual dapat

memberi maklumat tentang siapa mangsa dan pelaku gangguan seksual, kefahaman mereka

terhadap konsep ini dan bentuk-bentuk gangguan yang kerap dilakukan. Dengan ini, pihak-

22


pihak yang berkuasa boleh menjadikannya sebagai landasan untuk mencari kaedah

pencegahan paling sesuai kepada perlakuan gangguan seksual di tempat kerja.

Namun demikian, dalam perkhidmatan awam terdapat pengecualian dalam

mengklasifikasikan sesuatu tindakan gangguan seksual. Dalam keadaan tertentu, perbuatan

seperti pemberian pujianatau persalaman yang disenangi, pemberian memo atau surat

tahniah kerana melakukan tugas dengan baik, perbincangan seksual secara akademik dan

relevan kepada bidang tugas Pegawai Awam dan sebagainya yang dilakukan dengan

suci hati tidak terjumlah kepada gangguan seksual.

23


RUJUKAN

Abd Rahim Abd Rashid , 2003, “Gangguan Seksual : Pengurusan Tingkah Laku dan

Perkembangan Gender Dalam Organisasi.” Kuala Lumpur : Utusan

Publications & Distributors Sdn. Bhd.

Abdul Mun’im Yusof. 2001, “Gangguan seksual di tempat kerja: Tahap

kesedarannya di kalangan pegawai tadbir”, Tesis Sarjan a , Universiti

Teknologi Malaysia.

Aznan @ Baba Mohamed, 1995, “Kepuasan Kerja Di Kalangan Pekerja Automotive

Manufacturers (Malaysia) Sdn. Bhd: Satu Kajian Kes”, Tesis Sarjana , Universiti

Teknologi Malaysia.

Berk, R.A. 1982, “ Beyond nine to five: Introduction”, Journal of Social Issues ”, 38, 1 – 8

Clarck, C.S. 1991, “Sexual harassment: The Issues”, The Congressional Quarterly

Researchce r , 1 (13), 539-559.

Coles, S.F (1986), “Forced To Quit : Sexual Harassment Complaints And Agency

Response.” Sex Role s . 14(1-2). 81-95.

Crow, S. M., Hartmen, S. J., Hammond, D. dan Fok, L.Y. (1995), The Impact of

Personality Factors on Sexual and Non-Sexual Harassment Sensitivity, New Orleans:

University of New Orleans.

24


Sexual harassment. (2012). In Encyclopædia Britannica. Retrieved from

http://www.britannica.com/EBchecked/topic/537158/sexual-harassment

Catharine A. MacKinnon. (2012). In Encyclopædia Britannica. Retrieved from

http://www.britannica.com/EBchecked/topic/354987/Catharine-A-MacKinnon

Pekeliling Perkhidmatan Bilangan 22 Tahun 2005: Garis Panduan Mengendalikan

Gangguan Seksual Di Tempat Kerja Dalam Perkhidmatan Awam

Stephanie R. Sipe, C. Douglas Johnson, Donna K. Fisher. (2009).University students'

perceptions of sexual harassment in the workplace: A view through rose-colored

lenses. Equal Opportunities International, Vol. 28,336 – 350. Retrieved from

http://dx.doi.org/10.1108/02610150910954791

Sam Middlemiss. (2008). Emerald Article: The law dealing with sexual favoritism in the

workplace. International Journal of Law and Management,Vol.50, 5-16. Retrieved

from http://dx.doi.org/10.1108/03090550810852077

Julie Cogin, Alan Fish. (2009). Sexual harassment - a touchy subject for nurses. Journal of

Health Organization and Management, Vol. 23, 442 – 462. Retrieved from

http://dx.doi.org/10.1108/14777260910979326

C.M. Hunt, M.J. Davidson, S.L. Fielden, H. Hoel. (2010). Reviewing sexual harassment in

the workplace – an intervention model. Personnel Review, Vol. 39, 655 – 673.

Retrieved

25

http://dx.doi.org/10.1108/14777260910979326

http://dx.doi.org/10.1108/03090550810852077

http://www.britannica.com.ezpustaka.upsi.edu.my/EBchecked/topic/354987/Catharine-A-MacKinnon

http://www.britannica.com.ezpustaka.upsi.edu.my/EBchecked/topic/537158/sexual-harassment


from http://dx.doi.org/10.1108/00483481011064190

Lan-Ying Huang, Liqun Cao, (2008). Exploring sexual harassment in a police department in

Taiwan. Policing: An International Journal of Police Strategies & Management, Vol.

31, 324 – 340. Retrieved from http://dx.doi.org/10.1108/13639510810878758

26

http://dx.doi.org/10.1108/13639510810878758

http://dx.doi.org/10.1108/00483481011064190

gangguan seksual di tempat kerja

Documents