1

2

Cetakan Pertama Disember 2017

ISSN 1511-5925

Hak Cipta Terpelihara, kecuali untuk tujuan pendidikan yang tidak ada kepentingan

komersial. Tiada bahagian daripada terbitan ini boleh diterbitkan semula, disimpan untuk

pengeluaran atau ditukarkan dalam apa-apa bentuk atau dengan apa alat jua pun, sama ada

dengan cara elektronik, mekanik, gambar, rakaman atau sebagainya, tanpa kebenaran terlebih

dahulu daripada Ketua Pengarah Pendidikan Malaysia, Kementerian Pendidikan Malaysia.

Perundingan tertakluk kepada perkiraan royalti atau honorarium.

Bahagian Teknologi Pendidikan

Kementerian Pendidikan Malaysia

Persiaran Bukit Kiara

50604 Kuala Lumpur

1

Prakata

Assalamualaikum Warahmatullahi Wabarakatuh,

Syukur ke hadrat Allah S.W.T kerana dengan limpah kurnianya maka JURNAL BTP 2017 ini

telah dapat disiapkan dalam tempoh masa yang telah ditetapkan. Penerbitan jurnal ini

merupakan satu karya ilmiah penting ke arah pembangunan Teknologi Maklumat dan

Komunikasi dalam abad ke 21 ini.

Sesungguhnya usaha menerbitkan jurnal ini bukan sahaja mencakupi bidang penulisan yang

berkualiti malah merupakan platform perkongsian ilmu. Saya berharap JURNAL BTP 2017 ini

dapat dijadikan rujukan ilmiah kepada organisasi di KPM, JPN, PPD, BTPN, PTPB, PKG,

guru-guru dan pelajar-pelajar di IPG mahu pun di universiti.

Saya juga mengucapkan syabas dan tahniah kepada semua penyumbang artikel, panel dan

Jawatan Kuasa Sidang Editor JURNAL BTP 2017 yang telah berjaya merealisasikan hasrat

Bahagian Teknologi Pendidikan untuk memanfaatkan penulisan ilmiah ini kepada pembaca.

Sekian, terima kasih.

i

2

KANDUNGAN

Prakata i

1. Kepuasan Pengajaran dan Pembelajaran Bahasa Melayu di SJK (C)

Melalui Penggunaan Papan Putih Interaktif.

Azizul Abdul Radzak, Noraini Mohamed Noh 1

2. Penggunaan Makmal Komputer Dalam Membantu Proses Pembelajaran dan

Pengajaran Dalam Kalangan Guru Sekolah Seluruh Daerah Negeri Kelantan.

Unit Pembangunan Kapasiti Profesionalisme, BTPN Kelantan 11

3. Pembelajaran Berasaskan Projek Sebagai Satu Kaedah Pentaksiran Dalam

Pembelajaran dan Pengajaran Abad Ke-21.

Haiza Atmareni Harmeni 29

4. Keberkesanan Penggunaan Papan Putih Interaktif Dalam Pembelajaran Bahasa

Malaysia Dalam Kalangan Murid Tahun 3.

Khor Huan Chin, Noraini Mohamed Noh 40

5. Persepsi Guru Terhadap Penggunaan Bahan MBMMBI Bahasa Malaysia di Tiga

Buah Sekolah Rendah Dalam Daerah Klang: Satu Kajian Kualitatif.

Mohd. Lazim Bangi 50

6. Kaedah Latim Sebagai Inovasi Pendidikan Dalam Meningkatkan Penguasaan

Penggunaan Imbuhan Awalan Me(N).

Norhafisya Zabidi 58

7. Guidelines Of Educational Video Production For Malaysian Digital Natives.

Suras Kanagasabai 72

8. Keperluan Peningkatan Pengurusan Sumber Manusia: Input Program Khidmat

Bantu BTP ke Sekolah Integriti Penjara Kajang

Zaidi Yazid, Kamarul Azman Abd Salam (PhD), Amir A. Bakar 88

Jawatankuasa Penerbitan Jurnal BTP 2017 100

1

KEPUASAN PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN BAHASA MELAYU DI

SJK(C) MELALUI PENGGUNAAN PAPAN PUTIH INTERAKTIF

Azizul Abdul Radzak, Noraini Mohamed Noh

Universiti Pendidikan Sultan Idris, Malaysia

azizulabdulradzak@hotmail.com, noraini.mn@fppm.upsi.edu.my

Abstrak

Kajian ini bertujuan untuk mengkaji kepuasan pembelajaran melalui penggunaan papan putih

interaktif dalam pengajaran dan pembelajaran Bahasa Melayu dalam kalangan murid Tahun

3. Kajian ini akan mengkaji persepsi murid dan guru terhadap penggunaan papan putih

interaktif dalam pengajaran Bahasa Melayu . Pendekatan kualitatif telah digunakan dalam

kajian ini. Pemilihan sampel kajian dijalankan secara bertujuan yang melibatkan 15 orang

murid tahun 3 dan dua orang guru yang mengajar mata pelajaran Bahasa Melayu tahun 3.

Lokasi kajian adalah di sebuah SJK(C) di Daerah Pasir Gudang, Johor Baharu. Dua jenis

instrumen kajian digunakan iaitu pemerhatian berstruktur menggunakan senarai semak dan

temu bual separa berstruktur. Data yang telah dikumpulkan dianalisis menggunakan analisis

deskriptif. Dapatan kajian menunjukkan murid merasa puas terhadap penggunaan papan putih

interaktif dalam proses pengajaran di kelas. Murid berasa gembira dan seronok semasa proses

pengajaran guru menggunakan papan putih interaktif. Dapatan kajian juga menunjukkan guru

turut memberikan responspositif terhadap penggunaan papan putih interaktif dalam

pengajaran dan pembelajaran Bahasa Melayu tahun 3. Guru bersetuju bahawa murid berasa

gembira dan seronok semasa proses pengajaran menggunakan papan putih interaktif di kelas.

Guru menyatakan bahawa penggunaan teknologi maklumat di tempat kerja akan

meningkatkan kualiti kerja dan produktiviti. Justeru, penggunaan papan putih interaktif perlu

diperluaskan di semua sekolah dan guru perlu diberi latihan penggunaannya.

Kata kunci: Papan Putih Interaktif (IWB), Kepuasan, Bahasa Melayu, Pengajaran dan

Pembelajaran, SJK(C)

Pengenalan

Teknologi merupakan salah satu elemen penting yang perlu diintegrasikan dalam sistem

pendidikan di negara ini. Ia bertujuan untuk menyediakan murid agar lebih bersedia untuk

menghadapi cabaran dunia luar selari dengan arus digital yang kian pesat berkembang saban

hari. Kemahiran pengintegrasian teknologi dalam pengajaran dan pembelajaran boleh

membantu guru melaksanakan tugasnya dengan lebih efektif dan profesional untuk

meningkatkan kecekapan proses dan keberkesanan pengajaran dan pembelajaran (Noriati et al,

2012). Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM) telah membekalkan komputer dan

perantinya, Digital Multimedia Systems, rancangan TV Pendidikan dan perisian pendidikan di

sekolah-sekolah. Selain itu, latihan tentang cara mengintegrasikan teknologi dalam pengajaran

dan pembelajaran juga diberikan kepada bakal guru dan guru yang sedang berkhidmat.

Murid di SJK(C) kurang pendedahan terhadap penggunaan Bahasa Melayu kerana

bahasa pengantar di SJK(C) ialah Bahasa Cina. Penggunaan Bahasa Melayu dalam kalangan

murid-murid adalah terhad kerana mereka lebih cenderung untuk berkomunikasi dengan rakan-

rakan mereka dalam Bahasa Cina. Pendedahan Bahasa Melayu di SJK(C) juga kurang kerana

kebanyakan mata pelajaran yang lain diajar dalam Bahasa Cina. Lantaran itu, murid di SJK(C)

mendapat masa pengajaran dalam Bahasa Melayu sedikit berbanding dengan Sekolah

Kebangsaan. Penguasaan Bahasa Melayu dalam kalangan murid SJK(C) penting kerana ia

merupakan bahasa interaksi yang sering digunakan dalam masyarakat yang berbilang kaum di

2

negara ini. Bahasa Melayu dapat menyemai semangat perpaduan dalam kalangan rakyat dan

selari dengan martabat Bahasa Melayu itu sendiri sebagai bahasa rasmi di Malaysia.

Bahasa Melayu merupakan bahasa kedua yang diajar di Sekolah Jenis Kebangsaan Cina

SJK(C) selain dari Bahasa Cina dan Bahasa Inggeris. Penguasaan Bahasa Melayu dalam

kalangan murid SJK(C) perlu ditingkatkan. Usaha yang dilakukan oleh KPM dalam

merealisasikan hasrat ini ialah meningkatkan standard Bahasa Melayu di SJK(C) bermula pada

tahun 2014, iaitu kohort tahun 4 akan menggunakan kurikulum Bahasa Melayu yang sama

dengan Sekolah Kebangsaan (Ministry of Education Malaysia, 2015). Bermula pada tahun

2011, iaitu tahun pelaksanaan Kurikulum Standard Sekolah Rendah (KSSR), masa pengajaran

Bahasa Melayu bagi tahap satu di SJK(C) adalah sebanyak 300 minit seminggu. KPM juga

telah menggubal Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (PPPM) 2013-2025 bertujuan

memartabatkan lagi Bahasa Melayu. Salah satu transformasi yang dilakukan dalam PPPM ialah

menerapkan penggunaan ICT dalam pendidikan (Ministry of Education Malaysia, 2015).

Transformasi ini mengetengahkan penggunaan teknologi dalam proses pengajaran dan

pembelajaran di dalam kelas. Integrasi teknologi diyakini mampu menarik minat murid untuk

menumpukan perhatian terhadap proses pengajaran guru. Pengenalan kepada papan putih

interaktif atau lebih dikenali sebagai Interactive Whiteboard sebagai alat bantu mengajar

merupakan salah satu usaha KPM dalam meningkatkan kualiti pendidikan di negara ini. Namun

begitu, tidak semua sekolah dilengkapi dengan kemudahan papan putih interaktif. Hanya

beberapa buah sekolah yang terpilih sahaja dilengkapi dengan kemudahan ini.

Kepuasan pembelajaran murid merupakan sesuatu yang penting dan menarik untuk

dikaji. Kepuasan murid terhadap sesuatu proses pengajaran dan pembelajaran pula merupakan

elemen penting untuk dikenal pasti. Hal ini bertujuan untuk menentukan sama ada penggunaan

teknologi di dalam bilik darjah mampu memberi kesan positif terhadap penguasaan sesuatu

mata pelajaran. Lantaran itu, kajian harus dijalankan untuk mengetahui kepuasan pembelajaran

murid terhadap penggunaan papan putih interaktif dalam proses pembelajaran sesuatu mata

pelajaran. Penggunaan papan putih interaktif secara berkesan dalam sesuatu pengajaran dapat

memberi impak yang positif dalam proses pengajaran dan pembelajaran sesuatu mata

pelajaran. Keberkesanan penggunaan sesuatu alat teknologi atau alat bantu mengajar dalam

pengajaran guru dapat dikenal pasti dengan melihat tahap kepuasan pembelajaran murid

terhadap mata pelajaran yang diajar menggunakan alat teknologi tersebut. Justeru itu, kajian

ini dijalankan adalah bertujuan untuk mengkaji kepuasan pengajaran dan pembelajaran melalui

penggunaan papan putih interaktif dalam pengajaran Bahasa Melayu dalam kalangan murid

Tahun 3 di sebuah SJK(C) di Daerah Pasir Gudang.

Persoalan Kajian

1. Mengetahui tahap kepuasan murid dalam pengajaran dan pembelajaran menggunakan papan putih interaktif dalam proses pengajaran dan pembelajaran Bahasa Melayu.

2. Mengetahui pandangan guru terhadap penggunaan papan putih interaktif dalam proses pengajaran dan pembelajaran Bahasa Melayu.

3

Kerangka Konseptual

Rajah 1 Kerangka Konsep Kajian

Pembelajaran aktif adalah model pengajaran yang memberi tumpuan tanggungjawab

pembelajaran pada murid. Ia telah dipopularkan pada tahun 1990-an oleh Persatuan Pengajian

Pengajian Tinggi (ASHE) dalam laporan (Bonwell & Eison 1991). Laporan ini menyatakan,

mereka telah membincangkan pelbagai kaedah untuk mempromosikan "pembelajaran aktif".

Mereka memetik kesusasteraan yang menunjukkan bahawa untuk belajar, murid perlu

melakukan lebih daripada sekadar mendengar: Mereka mesti membaca, menulis, berbincang,

atau terlibat dalam menyelesaikan masalah. Pembelajaran aktif melibatkan murid dalam dua

aspek iaitu melakukan perkara-perkara dan berfikir tentang perkara-perkara yang mereka

lakukan (Bonwell & Eison, 1991). Terdapat pelbagai alternatif untuk "pembelajaran aktif"

seperti belajar melalui bermain, pembelajaran berasaskan teknologi, pembelajaran berasaskan

aktiviti, kerja kumpulan, kaedah projek, dan lain-lain faktor adalah beberapa sifat dan ciri-ciri

pembelajaran aktif. Pembelajaran aktif adalah lebih daripada sekadar mendengar. Penyertaan

aktif bagi setiap murid adalah aspek yang diperlukan dalam pembelajaran aktif. Murid perlu

melakukan perkara-perkara dan pada masa yang sama berfikir tentang kerja yang dilakukan

dan tujuan di sebaliknya supaya mereka boleh meningkatkan keupayaan berfikir aras tinggi

mereka.

Di samping itu juga, pembelajaran aktif merupakan salah satu strategi yang dapat

meningkatkan tahap pencapaian dan penguasaan kandungan pembelajaran. Pembelajaran

berasaskan teknologi pendidikan digunakan untuk membantu guru mengajar dan membantu

murid belajar suatu kandungan mata pelajaran dengan lebih berkesan. Tegasnya, teknologi

pendidikan ialah satu sistem yang meliputi alat dan bahan media, organisasi yang digunakan

secara terancang bagi menghasilkan kecekapan dalam pengajaran dan keberkesanan dalam

proses pembelajaran.

Kajian ini penting kepada dunia pendidikan di sekolah kerana ia dapat dijadikan

penanda aras untuk melihat tahap kepuasan pembelajaran murid terhadap sesuatu mata

pelajaran yang diajar menggunakan papan putih interaktif di sekolah. Kajian ini juga dapat

membantu guru-guru di sekolah untuk mengetahui tahap kepuasan pembelajaran murid

terhadap mata pelajaran yang diajar dan seterusnya dapat memperbaiki kelemahan dan

kekurangan pengajaran mereka. Selain itu juga, kajian ini dapat membantu pihak sekolah

mengenal pasti alat bantu mengajar yang bersesuaian. Pemilihan alat bantu mengajar yang tepat

dan bersesuaian seiring dengan kepesatan perkembangan teknologi agar dapat membantu guru

meningkatkan keberkesanan pengajaran mereka. Di samping itu, kajian ini dapat membantu

menyelami aspek-aspek yang menunjukkan kepuasan pembelajaran murid agar guru dapat

lebih memahami keperluan murid dalam sesuatu proses pengajaran dan pembelajaran.

Penggunaan papan putih interaktif

Kepuasan belajar

Pembelajaran Aktif

4

Kajian Berkaitan Papan Putih Interaktif

Satu kajian yang bertujuan untuk mengkaji sikap guru Matematik dalam penggunaan papan

putih pintar dalam pengajaran Matematik telah dijalankan oleh Wafa Muhanna dan Khamis

Mousa Nejem (2013). Dapatan kajian mereka telah menunjukkan guru Matematik bersikap

positif dalam penggunaan papan putih pintar dalam pengajaran mereka. Selain itu, satu lagi

kajian telah dijalankan oleh Tufan Aytac. Menurut Tufan Aytac (2013), tujuan utama kajiannya

adalah untuk menyiasat pandangan murid dan masalah yang mereka hadapi semasa

penggunaan Interactive Whiteboard (IWB). Untuk mengenal pasti apa-apa perbezaan yang

ketara dari segi jantina dan tempoh penggunaan IWB untuk pandangan murid, ujian-t dan

sehala ANOVA telah digunakan. Dapatan kajian beliau menunjukkan terdapat perbezaan yang

jelas di antara sekolah rendah dan menengah tentang pandangan murid sekolah mengenai

penggunaan IWB. Dalam kajian ini juga, mendapati bahawa murid mempunyai sikap yang

positif terhadap penggunaan IWB. Murid juga telah mengenal pasti ketidakcekapan guru untuk

menggunakan IWB, masalah teknikal, kekurangan e-bahan dan kesihatan mata sebagai

masalah.

Seterusnya, satu kajian eksperimental tentang integrasi antara teknologi dan model

pembangunan profesional, pencapaian pra algebra dan skor kecekapan guru menggunakan

papan putih pintar telah dijalankan. Kajian ini bertujuan untuk mengkaji integrasi antara

teknologi dengan Model Pembangunan Profesional dan memfokuskan penggunaan papan putih

pintar untuk meningkatkan pencapaian pra algebra. Hasil dapatan kajian ini telah menunjukkan

intervensi meningkatkan skor Matematik pelajar dan skor kecekapan guru menggunakan papan

putih pintar antara ujian pra dan ujian pasca.

Selain itu juga, satu kajian telah dijalankan oleh Burcu Turan (2014) tentang

penggunaan papan putih pintar dalam pengajaran Matematik: kesan penggunaan watak kartun

kepada kejayaan murid. Hasil dapatan kajian telah mendapati bahawa kejayaan murid dalam

kumpulan eksperimen lebih tinggi berbanding kejayaan murid dalam kumpulan kawalan.

Ibrahim Mohamed (2014) pula telah menjalankan satu kajian tentang kesukaran yang dialami

oleh guru apabila menggunakan papan putih interaktif dalam kelas bahasa Inggeris. Dapatan

kajian beliau telah menunjukkan bahawa terdapat banyak cabaran yang dihadapi oleh guru

apabila menggunakan papan putih interaktif. Antara cabaran-cabaran tersebut ialah guru

kurang mahir menggunakan komputer, ketidakfahaman mengenai matlamat sekolah dan murid

lebih mahir dalam penggunaan teknologi berbanding guru mereka.

Metodologi

Sampel kajian ini ialah melibatkan dua orang guru Bahasa Melayu dan 15 orang murid tahun

tiga di sebuah SJK(C) di dalam Daerah Pasir Gudang, Johor Bahru. Pemilihan sampel dalam

kajian ini dilakukan dengan cara memilih persampelan bertujuan. Seramai 15 orang murid

berbangsa Cina telah dipilih daripada 48 orang murid dan dua orang guru yang mengajar mata

pelajaran Bahasa Melayu tahun tiga. Penyertaan guru dan murid dalam kajian ini adalah secara

sukarela.

Sebelum kajian dijalankan, kebenaran daripada Bahagian Perancangan dan

Penyelidikan, Kementerian Pendidikan Malaysia telah diperoleh. Kebenaran turut diperoleh

dari Jabatan Pendidikan Negeri Johor. Aktiviti pengajaran dan pembelajaran telah dijalankan

sebanyak tiga kali pada minggu, pada hari dan waktu yang berbeza. Perancangan pengajaran

ditetapkan oleh guru yang mengajar. Sebelum proses pengajaran berlangsung, guru perlu

menempah bilik untuk mendapatkan giliran menggunakan kemudahan papan putih interaktif

5

di sekolah. Seterusnya, satu perbincangan dengan guru untuk memilih tarikh yang sesuai oleh

guru tersebut untuk menjalankan pengajaran. Sebelum memulakan proses pengajaran pula,

sebuah kamera dipasang untuk merakamkan proses pengajaran guru. Video rakaman dibuat

sepanjang proses pengajaran adalah untuk mengelakkan daripada tercicir atau terlepas pandang

maklumat-maklumat yang penting untuk kajian. Elemen yang difokuskan semasa pemerhatian

ialah murid, guru, aktiviti, interaksi dan papan putih interaktif. Penggunaan video rakaman juga

banyak membantu merekodkan data temu bual yang berkaitan dengan perkara-perkara seperti

gerak badan, mimik muka dan tingkah laku partisipan yang berkaitan dengan kajian.

Di samping itu juga, catatan dilakukan sepanjang proses pengajaran dan pembelajaran

berlangsung. Senarai semak mengenai tingkah laku guru dan murid yang ingin dilihat

digunakan semasa proses pengajaran dan pembelajaran tersebut berlangsung. Setelah selesai

proses pengajaran dan pembelajaran dijalankan, murid-murid yang terdapat di dalam kelas itu

ditemu bual. Instrumen temu bual separa berstruktur digunakan dalam kajian ini. Soalan-soalan

temu bual yang dibina adalah berdasarkan objektif kajian yang telah dikenal pasti dan juga

pemerhatian yang telah dijalankan terhadap pengajaran dan pembelajaran menggunakan papan

putih interaktif di kelas. Murid-murid dikehendaki memberikan respon terhadap soalan yang

diajukan. Langkah seterusnya yang dijalankan ialah menemubual guru yang menjalankan

proses pengajaran dan pembelajaran menggunakan papan putih interaktif. Analisis akan

dilakukan bagi setiap data yang diperoleh dari hasil daripada rakaman, temu bual dan

pemerhatian yang dijalankan. Proses ini akan berulang sebanyak tiga kali. Pengumpulan data

dilakukan dengan menggunakan instrumen pemerhatian berstruktur menggunakan senarai

semak (mengambil rakaman video sepanjang pemerhatian dijalankan) dan instrumen temu bual

separa berstruktur (mengambil rakaman video semasa temu bual). Data kajian dianalisis

mengikut tema-tema yang telah ditimbulkan. Penganalisisan data melalui beberapa peringkat.

Pada peringkat yang pertama, setiap data diteliti sebelum memulakan proses penganalisisan

data. Bagi instrumen pemerhatian, rakaman video yang telah dilakukan terhadap pengajaran

guru ditonton semula untuk mendapatkan maklumat yang diperlukan. Senarai semak

digunakan untuk mendapatkan data yang diperlukan kajian berpandukan daripada rakaman

video tersebut. Data yang diperolehi daripada senarai semak kemudian dipindahkan ke dalam

bentuk jadual. Melalui jadual tersebut, data dapat dilihat dengan lebih teliti dan penganalisisan

data dapat dilakukan dengan lebih tepat dan bersistematik.

Bagi instrumen temu bual separa berstruktur pula, rakaman video yang telah dilakukan

ditonton semula untuk membuat transkripsi bagi setiap sesi temu bual yang telah dijalankan.

Setelah transkripsi bahan-bahan rakaman ditulis, proses menyusun atur dan membuat indeks

ke atas data dilakukan untuk memudahkan proses mencari dan mengenal pasti data. Langkah

seterusnya ialah proses pengekodan untuk pengenalpastian tema-tema daripada temu bual yang

dijalankan. Selepas itu, pengekodan semula dilakukan untuk pembentukan kategori-kategori

awalan. Setelah kategori-kategori awalan dibentuk, perhubungan antara kategori-kategori

tersebut diteroka. Kemudian, penambahbaikan tema dan kategori dilakukan bagi proses

terakhir menganalisis data. Setelah data selesai dianalisis dengan terperinci, proses penulisan

laporan penuh mengenai kajian yang telah dibuat.

Dapatan Kajian dan Perbincangan

Dapatan kajian daripada pemerhatian dianalisis menggunakan senarai semak dan dapatan

daripada temu bual dianalisis mengikut tema-tema yang telah ditimbulkan. Semua keputusan

yang diperolehi dari pemerhatian dibentangkan dalam bentuk jadual dan petikan daripada

transkripsi temu bual dengan sampel.

6

Mengetahui tahap kepuasan muriddalam pengajaran dan pembelajaran menggunakan

papan putih interaktif dalam proses pengajaran dan pembelajaran Bahasa Melayu.

Dapatan kajian diperoleh daripada 15 orang murid yang telah mengikuti pembelajaran

menggunakan papan putih interaktif bagi mata pelajaran Bahasa Melayu.

Pemerhatian Berstruktur : Senarai Semak

Jadual 1 Senarai Semak Tingkah Laku Murid

NO. PENYATAAN MURID JUMLAH

A B C D E F G H I J K L M N O %

1. Murid bersedia sebelum guru memulakan

pengajaran. / / / / / / / / / / / / / / / 100.0

2. Murid memberi tumpuan terhadap pengajaran

guru. / / / / / / / / / / / / / / / 100.0

3. Murid berinteraksi dengan papan putih interaktif. / X / / / / / X / / / / / / / 86.7

4. Murid tertarik dengan audio yang terdapat pada

papan putih interaktif. / / / / / / / / / / / / / / / 100.0

5. Murid membuat gerakan fizikal (menyentuh papan

putih interaktif). / / / X / / / / / X / / X / / 80.0

6. Murid menulis pada papan putih interaktif. / / X / / / X / / / / X / / / 80.0

7. Murid ketawa semasa aktiviti pengajaran guru

menggunakan papan putih interaktif. / / / / X / / / / / X / / / / 86.7

8. Murid tidak berbuat bising semasa pengajaran. / / / / / / / / / / / / / / / 100.0

9. Murid dapat mengekalkan tumpuan hingga tamat

pembelajaran. / / / / / / / / / / / / / / / 100.0

10. Murid meminta guru melanjutkan masa

pengajaran. / / / / / / / / / / / / / / / 100.0

Berdasarkan Jadual 1, kesemua sepuluh item mempunyai nilai peratusan yang tinggi

iaitu melebihi 80.0%. Dapat dilihat pada item 1 dengan peratusan sebanyak 100.0% bahawa

semua murid telah bersedia sebelum guru memulakan pengajaran. Semasa sesi pengajaran dan

pembelajaran berlangsung, tidak semua murid berpeluang berinteraksi dengan papan putih

interaktif disebabkan kekangan masa guru untuk menghabiskan pengajaran isi pelajaran pada

waktu tersebut.

Terdapat beberapa orang murid tidak berpeluang untuk menyentuh dan menulis pada

papan putih interaktif. Ini dapat dilihat pada item 3, 5 dan 6 masing-masing dengan peratusan

sebanyak 86.7%, 80.0% dan 80.0%. Peratusan bagi item 7 pula ialah sebanyak 86.7% di mana

terdapat dua org murid yang tidak ketawa semasa aktiviti pengajaran guru menggunakan papan

putih interaktif. Walaupun terdapat segelintir murid yang tidak berpeluang untuk berinteraksi

secara terus dengan papan putih interaktif dan beberapa orang murid tidak ketawa dengan

aktiviti yang dirancang oleh guru, ianya tidak menjejaskan daya tumpuan dan tarikan terhadap

pengajaran guru menggunakan papan putih interaktif. Penggunaan papan putih interaktif dalam

pengajaran guru jelas sekali dapat menarik perhatian dan menjadikan murid berasa seronok

untuk meneruskan sesi pengajaran dan pembelajaran. Ini dapat dilihat pada item 10 dengan

peratusan sebanyak 100.0% di mana murid meminta guru untuk melanjutkan masa pengajaran

apabila loceng berbunyi menandakan waktu pembelajaran Bahasa Melayu telah tamat.

7

Temu bual Separa Berstruktur

Hasil daripada temu bual dengan murid, beberapa tema yang timbul daripada transkripsi temu

bual separa berstruktur yang telah dianalisis secara terperinci. Antara tema-tema itu ialah

gembira, menarik, dan unik. Murid berasa gembira dalam proses pengajaran dan pembelajaran

kerana mereka dapat menyentuh skrin papan putih interaktif yang bersifat interaktif berbanding

papan putih tradisional. Murid juga berasa gembira apabila dapat mencuba sesuatu yang baru

dalam pembelajaran mereka. Penggunaan papan putih interaktif merupakan sesuatu

pengalaman baharu yang membuatkan murid berasa seronok untuk belajar.

Pengalaman sedia ada murid menggunakan teknologi skrin sentuh seperti komputer

tablet menyebabkan murid begitu berminat untuk terlibat secara aktif dalam proes

pembelajaran. Murid berasa tertarik dengan pengajaran guru kerana terdapatnya pelbagai

elemen multimedia seperti animasi dan audio visual dalam pengajaran guru. Murid lebih

menyukai animasi berbanding gambar kerana ianya melibatkan deria pendengaran dan

penglihatan. Murid menggambarkan bahawa mereka amat tertarik sekiranya pembelajaran

menggunakan papan putih interaktif dijalankan setiap hari.Murid berhasratagar papan putih

interaktif dapat dijadikan sebagai alat yang membantu mereka belajar pada setiap hari. Proses

pembelajaran menggunakan papan putih interaktif unik dan berbeza dengan pendekatan bahan

bantu mengajar tradisional. Ciri-ciri papan putih interaktif yang berbeza ini menjadikan ianya

lebih relevan dan sesuai dalam pembelajaran pada abad ke-21.

Mengetahui pandangan guru terhadap penggunaan papan putih interaktif dalam proses

pengajaran dan pembelajaran Bahasa Melayu

Dapatan kajian diperoleh daripada 2 orang guru Bahasa Melayu tahun 3 yang menggunakan

papan putih interaktif dalam pengajaran mata pelajaran Bahasa Melayu.

Pemerhatian Berstruktur : Senarai Semak

Jadual 2 Senarai Semak Terhadap Guru

NO. PENYATAAN YA TIDAK

1. Guru mengambil masa yang singkat untuk memasang papan putih interaktif. /

2. Pengajaran guru bersifat interaktif.

Guru memaparkan beberapa imej yang berkaitan dengan isi pelajaran

Terdapat beberapa audio dan video dimainkan

/

3. Guru memberi peluang murid menggunakan papan putih interaktif. /

4. Bahan pengajaran guru mempunyai audio dan visual. /

5. Guru berjaya mewujudkan persekitaran pembelajaran yang positif.

Keadaan kelas yang selesa

Penghawa dingin berfungsi dengan baik

Susun atur perabot yang kemas

Murid dapat melihat alat bantu mengajar dengan jelas

/

6. Kelas tidak bising.

Murid tidak berbual-bual dengan rakan lain

Murid tidak bermain-main semasa guru mengajar

/

7. Papan putih interaktif mudah digunakan oleh guru. /

8. Guru tahu fungsi yang terdapat pada papan putih interaktif. /

9. Bahan pengajaran sesuai dengan keperluan dan keupayaan murid.

Bahan pengajaran mengikut suakatan pelajaran terkini /

10 Bahan pengajaran guru mampu merangsang deria murid.

Murid memberi tumpuan pada bahan pengajaran /

8

Jadual 2 menunjukkan senarai semak yang dijalankan terhadap guru dan proses

pengajaran dan pembelajaran di kelas yang dikaji. Item 1, 7 dan 8 menunjukkan guru

mempunyai pengetahuan dalam memasang dan menggunakan papan putih interaktif untuk

proses pengajaran dan pembelajaran di kelas. Manakala item 2, dan 3 menunjukkan guru

berupaya mewujudkan suasana persekitaran pengajaran dan pembelajaran yang aktif dengan

berbantukan papan putih interaktif.

Item 5 menunjukkan guru berjaya mewujudkan persekitaran pembelajaran yang positif.

Murid dapat belajar di dalam kelas yang selesa dan berpenghawa dingin. Selain itu, susun atur

perabot adalah kemas dan ini membolehkan murid untuk melihat alat bantu mengajar dengan

jelas. Seterusnya, item 6 menunjukkan guru dapat mengawal kelas dengan lebih baik di mana

murid tidak membuat bising di sepanjang proses pengajaran dan pembelajaran berlangsung.

Bagi item 4 dan 10 pula telah menunjukkan alat bantu pengajaran guru iaitu papan putih

interaktif mampu menarik perhatian murid semasa proses pengajaran berlangsung. Papan putih

interaktif juga mempunyai elemen audio dan visual yang mampu merangsang deria murid.

Akhir sekali, item 9 menunjukkan guru dapat menggunakan papan putih interaktif mengikut

keperluan dan keupayaan murid. Bahan pengajaran guru adalah sesuai dan mengikut sukatan

pelajaran yang terkini.

Temu Bual Separa Berstruktur

Hasil daripada temu bual dengan dua orang guru, pengkaji telah menemui beberapa tema yang

timbul daripada transkripsi temu bual separa berstruktur yang telah dianalisis secara terperinci.

Tema-tema yang timbul adalah sama dengan tema-tema temu bual yang dijalankan dengan

murid. Tema pertama yang dikenal pasti ialah gembira. Dua orang guru tersebut bersetuju dan

menyokong bahawa papan putih interaktif telah membuatkan murid berasa gembira dan

seronok semasa proses pengajaran dan pembelajaran yang dijalankan di sekolah. Tema yang

seterusnya ialah menarik. Dua orang guru tersebut telah bersetuju bahawa penggunaan papan

putih interaktif berjaya menarik minat murid untuk belajar.Tema terakhir yang telah di kenal

pasti ialah unik. Dua orang guru yang menjadi sampel berpendapat pengajaran menggunakan

papan putih interaktif sangat unik dan memudahkan proses pengajaran mereka.

Dapatan kajian menunjukkan penggunaan papan putih interaktif sememangnya dapat

memberikan kepuasan pembelajaran kepada murid. Kepuasan pembelajaran merujuk kepada

perasaan seronok, gembira dan juga perasaan suka murid yang berbangsa Cina untuk belajar

Bahasa Melayu walaupun bukan bahasa ibunda mereka. Dapatan kajian menunjukkan murid

berasa gembira dan seronok semasa proses pengajaran guru menggunakan papan putih

interaktif kerana alat tersebut seakan-akan komputer tablet yang mereka miliki. Dalam temu

bual yang dijalankan dengan murid, murid menyatakan papan putih interaktif tersebut sama

seperti tablet mereka tetapi bersaiz jauh lebih besar dan menarik. Elemen multimedia

terutamanya animasi yang dipaparkan telah menjadikan pembelajaran menggunakan papan

putih interaktif sesuatu yang menghiburkan dan menjanjikan pelbagai kemudahan yang tidak

pernah terfikir oleh manusia sebelum ini serta tidak membosankan (Jamalludin, Baharudin &

Zaidatun, 2001; ChanLin, 2000). Penerapan nilai hiburan yang tidak berlebihan dalam

pendidikan sebenarnya akan memberi kesan yang baik terhadap proses pengajaran dan

pembelajaran asalkan ianya tidak menganggu pembelajaran.

9

Selain itu juga, dapatan kajian turut menunjukkan bahawa guru menyatakan

kepentingan terhadap penggunaan papan putih interaktif dalam pengajaran dan pembelajaran

Bahasa Melayu tahun 3. Penggunaan teknologi dalam pendidikan semakin meningkat dan

berkembang saban hari dan ini menunjukkan bahawa guru dapat menerima perubahan zaman

yang berlaku dalam bidang pendidikan. Menurut Model Penerimaan Teknologi (TAM), ia

menjelaskan bagaimana pengguna menerima dan menggunakan teknologi dengan mengambil

kira faktor tingkah laku pengguna. Terdapat beberapa faktor yang menentukan tahap

penerimaan teknologi oleh pengguna. Dalam konteks kajian ini, guru mempunyai berpendapat

bahawa penggunaan teknologi maklumat di tempat kerja akan meningkatkan kualiti kerja dan

produktiviti. Selain itu, guru juga percaya bahawa teknologi tersebut dapat digunakan dengan

mudah dan bebas dari masalah. Hal ini dapat dilihat pada dapatan kajian (rujuk Jadual 2) di

mana guru hanya mengambil masa yang singkat untuk memasang papan putih interaktif

sebelum kelas bermula. Pengetahuan mengenai fungsi dan cara menggunakan papan putih

interaktif dapat membantu guru untuk menjimatkan masa pemasangan alat tersebut dan masa

pengajaran dapat digunakan secara optimum. Bahan pengajaran yang merangsang lebih

daripada satu deria membawa impak positif terhadap proses pembelajaran.

Kesimpulan

Sebagai kesimpulannya, penggunaan papan putih interaktif dilihat dapat memberi kepuasan

pembelajaran kepada murid. Penggunaan pelbagai elemen multimedia seperti teks, imej, audio

dan animasi mampu menarik minat murid semasa proses pengajaran berlangsung. Selain itu,

penggunaan papan putih interaktif juga dapat mendorong murid untuk melibatkan diri dengan

lebih aktif dalam aktiviti pembelajaran di kelas. Murid berasa seronok belajar menggunakan

papan putih interaktif kerana ciri-ciri yang menarik dan bersesuaian dengan kehendak murid.

Bagi guru pula, penggunaan papan putih interaktif dapat memudahkan kerja penyediaan bahan

pengajaran. Papan putih interaktif juga dapat membantu guru untuk menyampaikan isi

pelajaran atau sesuatu konsep dengan lebih berkesan dan menarik. Hal ini secara tidak langsung

dapat mengekalkan tumpuan murid sepanjang pengajaran guru di samping dapat membantu

guru mengawal kelas dengan lebih baik.

Rujukan

Aytac, T. (2013). Interactive whiteboard factor in education: Students points of view and

their

problems. Educational Research and Reviews, 8(20), 19071915.

doi:http://dx.doi.org/10.5897/ERR2013.1595.

Bonwell, C & Eison, James. (1991). Active learning: Creating excitement in the classroom.

Information Analyses - ERIC Clearinghouse Products (071). p. 3.

Ibrahim Mohamed Al-Faki. (2014). Difficulties facing teachers in using interactive

whiteboards

in their classes.American International of Social Science. Vol.3(2), 136 158.

Jamalludin Harun, Baharuddin Aris dan Zaidatun Tasir. (2001). Pembangunan perisian

multimedia: Satu pendekatan sistematik. Kuala Lumpur: Venton Publishing.

Khamis Mousa Nejem & Wafa Muhann. (2014). The effect of using smart board on

mathematics achievement and retention of seventh grade students. International

Journal of Education. Vol.6(4), 107-118.

http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED336049.pdf

10

Ministry of Education Malaysia. (2015). Pelan pembangunan pendidikan Malaysia

2013- 2025: Bil.4/2015. Dipaut pada 6 Januari 2016 dari

http://www.padu.edu.my/anjakan

Noriati A. Rashid, Boon Yoon Ping, Sharifah Fakhriah Syed Ahmad & Wan Kamaruddin Wan

Hasan. (2012). Teknologi dalam pengajaran dan pembelajaran. Selangor Darul Ehsan

: Oxford Fajar Sdn. Bhd

Turan, B. (2014). Smart board in Mathematics education: The use of cartoon characters

impact on student success. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 143, 809815.

doi:10.1016/j.sbspro.2014.07.481

11

PENGGUNAAN MAKMAL KOMPUTER DALAM MEMBANTU PROSES

PEMBELAJARAN DAN PENGAJARAN DALAM KALANGAN GURU SEKOLAH

SELURUH DAERAH NEGERI KELANTAN

Unit Pembangunan Kapasiti Profesionalisme, Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri Kelantan

Abstrak

Tujuan kajian tindakan ini adalah untuk meninjau proses pembelajaran dan pengajaran

menggunakan makmal komputer sekolah dalam kalangan guru sekolah di Negeri Kelantan

dalam. Responden kajian terdiri daripada 100 orang guru yang terdiri daripada 20 orang

pentadbir, 80 orang guru sekolah menengah dan sekolah rendah seluruh daerah Negeri

Kelantan. Data prima dikumpul dengan menggunakan instrumen soal selidik dan analisis

menggunakan perisian Stastistical pakage Of the Sosial Sciences (SPSS) untuk

mendapatkan statistik deskriptif dalam bentuk kekerapan,peratusan dan min. Dapatan kajian

menunjukkan bahawa sikap guru dalam penggunaan makmal komputer sekolah adalah pada

tahap sederhana, guru-guru juga mempunyai kemahiran menggunakan perisian komputer

yang paling asas iaitu Microsoft Words dan masalah utama penggunaan makmal komputer

ialah komputer rosak yang lambat diperbaiki atau diselenggara. Dapatan kajian ini penting

kepada pihak pentadbiran Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri Kelantan dan Kementerian

Pendidikan Malaysia (KPM) dalam membuat perancangan strategik aspek pembangunan

kemudahan makmal komputer di sekolah. Beberapa cadangan telah dikemukakan bagi

meningkatkan tahap penggunaan komputer dalam kalangan responden. Antaranya ialah

menyediakan kursus dan latihan komputer yang selaras dengan perkembangan perisian

komputer, menambahkan bilangan dan kemudahan komputer, melantik guru untuk memantau

kerosakkan komputer dan mendapatkan peruntukan kewangan bagi membeli dan membaik pulih

komputer. Pembolehubah-pembolehubah lain yang berkaitan dengan tahap penggunaan

komputer juga dikenal pasti bagi meningkatkan tahap penggunaan dan seterusnya tahap

pengajaran guru.

Kata Kunci : Makmal , komputer, Microsoft Words

Pendahuluan

Sekolah Bestari ditubuhkan dengan tujuan untuk mengintegrasikan penggunaan komputer dan

komunikasi dalam kurikulum sekolah. Mulai tahun 2003, Kementerian Pelajaran Malaysia

(KPM) telah membina makmal komputer menerusi program rintis pembestarian. Program

pembestarian sekolah ini melibatkan penyelarasan inisiatif Interactive Computer Technology

(ICT) utama KPM iaitu makmal pengkomputeran, Akses Internet Jalur Lebar SchoolNet dan

Pengajaran Sains dan Matematik dalam Bahasa Inggeris (PPSMI). Sebanyak 4,931 makmal

komputer sekolah di seluruh negara telah siap dan beroperasi sepenuhnya sehingga September

2005 berbanding 5,435 makmal yang dirancang untuk Rancangan Malaysia Kelapan (RMK-8)

ke arah mencapai matlamat KPM untuk program pengkomputeran sekolah-sekolah di

Malaysia.

Tidak dapat dinafikan bahawa perkembangan pesat dalam teknologi maklumat

menerajui ke arah teknologi siber. Perkembangan ini sedikit sebanyak telah mempengaruhi

budaya kerja di Malaysia khususnya di kalangan guru. Persoalannya, adakah dengan wujudnya

makmal komputer dan segala kemudahan di sekolah akan menjadi satu bebanan kepada

golongan guru atau pendidik kerana telah menambahkan kerja-kerja mereka atau dilihat dari

satu perkembangan positif dalam era globalisasi. Segala pengurusan dan perkhidmatan dapat

12

dilaksanakan dengan lebih pantas dan cekap jika dibandingkan dengan penggunaan teknologi

maklumat.

Pernyataan Masalah

Menurut Zoraini (1997), perkara yang lebih merisaukan kini ialah kurangnya minat guru untuk

mempelajari komputer. Ini kerana mereka merasa fobia dengan komputer. Perkataan fobia di

sini memberikan maksud:

i. Tidak mengambil tahu langsung tentang penggunaan komputer. ii. Bimbang terpaksa melakukan kerja-kerja yang melibatkan komputer.

Masalah-masalah yang dinyatakan di atas, telah memberikan kesan terhadap

perkembangan teknologi melalui sistem pendidikan di Malaysia. Kajian dijalankan di Negeri

Kedah mengenai Penggunaan Media Teknologi di kalangan guru oleh Shafee (1990)

menunjukkan guru yang mempunyai pengalaman tentang penggunaan komputer adalah rendah

berbanding penggunaan Overhead Projektor, Projektor Slaid dan media teknologi lain. Guru

yang menggunakan komputer hanyalah 8.6 peratus sahaja.

Ini menggambarkan bahawa terdapat keperluan untuk meninjau sejauh manakah

penggunaan komputer di makmal komputer sekolah. Perkembangan semasa mengenai

teknologi maklumat seperti wujudnya Sekolah Bestari yang menjalankan pengajaran

berbantukan komputer sepenuhnya melalui pembelajaran dalam makmal komputer perlu

dilihat secara positif. Oleh hal demikian, satu kajian perlu dijalankan bertujuan mengenal pasti

sejauh mana golongan guru menggunakan kemudahan makmal komputer yang disediakan bagi

tujuan pengajaran.

Objektif Kajian

Kajian ini dijalankan bertujuan meninjau penggunaan makmal komputer dalam kalangan guru-

guru sekolah menengah dan sekolah rendah di Negeri Kelantan dalam proses pengajaran di

sekolah. Antara objektif kajian termasuklah:

i. Mengenal pasti tahap penggunaan komputer dalam kalangan guru. ii. Mengenal pasti sikap guru terhadap penggunaan makmal komputer sekolah.

Kepentingan Kajian

Melalui kajian yang dijalankan ini juga, segala kelemahan dalam perancangan, pembangunan dan

pelaksanaan program pengkomputeran sekolah dapat dikesan. Dapatan kajian ini juga berguna

untuk penyelidikan lanjutan mengenai penggunaan komputer di sekolah dan penggunaan

makmal komputer sekolah untuk pengajaran pembelajaran dan lain-lain kajian yang berkaitan.

Batasan Kajian

Kajian ini hanya bersifat tinjauan kepada guru-guru sekolah bagi daerah Negeri Kelantan.

Kajian ini hanya terbatas kepada penggunaan makmal komputer sekolah sahaja.

Metodologi Kajian

Reka Bentuk Kajian

Kajian yang dijalankan ini adalah berbentuk kuantitatif. Soal selidik dijalankan untuk

mendapatkan maklum balas mengenai penggunaan makmal komputer dalam kalangan guru

sekolah daerah Negeri Kelantan dalam pengajaran.

13

Sampel Kajian

Jadual 1 : Bilangan guru di sekolah daerah Negeri Kelantan

Nama Daerah Bilangan Guru /Pentadbir

Daerah Kota Bharu 10 orang

Daerah Bachok 10 orang

Daerah Pasir Mas 10 orang

Daerah Tumpat 10 orang

Daerah pasir Putih 10 orang

Daerah Machang 10 orang

Daerah Kuala Krai 10 orang

Daerah Gua Musang 10 orang

Daerah Jeli 10 orang

Daerah Tanah Merah 10 orang

Keseluruhan populasi kajian adalah seramai 100 orang responden yang terdiri daripada 20

orang pentadbir dan 80 orang dalam kalangan guru-guru sekolah daerah Negeri Kelantan.

Instrumen Kajian

Instrumen yang dijalankan adalah berbentuk soal selidik. Soal selidik ini dibina sendiri oleh

kumpulan penyelidik dengan bantuan, seliaan serta pemantauan oleh Ketua Penolong

Pengarah, Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri serta Penolong Pengarah Unit Pembangunan

Kapasiti Profesionalisme, Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri Kelantan. Borang soal

selidik ini dibina oleh kumpulan penyelidik dibahagikan kepada tiga bahagian iaitu bahagian

A , bahagian B dan bahagian C.

Dapatan Kajian

Jenis Komputer Yang Digunakan

Melalui instrumen yang diedarkan kepada responden terdapat pelbagai jenis komputer

yang digunakan ketika proses pembelajaran dan pengajaran di sekolah antaranya

termasuklah komputer milik peribadi, milik teman sekerja, milik pejabat sekolah dan milik

kelab komputer. Jadual 2 menunjukkan bahwa jumlah responden yang menggunakan

komputer milik peribadi merupakan jumlah yang tertinggi seramai 77 orang iaitu 70.0%.

Manakala responden yang menggunakan komputer milik rakan sekerja pula seramai 2

orang iaitu sebanyak 2.0% jika dibandingkan dengan responden yang menggunakan

komputer milik pejabat sekolah seramai 14 orang iaitu peratusan kedua tertinggi sebanyak

14.0% . Seterusnya bagi responden yang menggunakan komputer milik kelab komputer

pula seramai 7 orang iaitu sebanyak 7.0% ketika menjalankan proses pembelajaran dan

pengajaran di sekolah.

14

Jadual 2 : Jenis Komputer Yang Digunakan

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Milik Peribadi 77 77.0 77.0 77.0

Milik teman sekerja 2 2.0 2.0 79.0

Milik pejabat sekolah 14 14.0 14.0 93.0

Milik kelab computer 7 7.0 7.0 100.0

Total

100 100.0 100.0

Kekerapan Guna Komputer

Jadual 3 menunjukkan taburan kekerapan secara terperinci bagi responden yang

menggunakan komputer ketika menjalankan proses pembelajaran dan pengajaran.

Jadual 3: Kekerapan Guna Komputer

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Selalu 74 74.0 74.0 74.0

Kadang-kadang 19 19.0 19.0 93.0

Jarang 7 7.0 7.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Berdasarkan taburan data yang diperolehi melalui item soal selidik yang dijalankan iaitu

bagi responden yang selalu, kadang-kadang dan jarang menggunakan komputer di

sekolah. Bagi responden yang selalu menggunakan komputer ketika menjalankan proses

pembelajaran dan pengajaran seramai 74 orang iaitu sebanyak 74.0%. Manakala bagi

responden yang kadang-kadang menggunakan komputer di makmal seramai 19 orang

iaitu sebanyak 19%. Seterusnya bagi yang jarang menggunakan komputer di makmal

seramai 7 orang iaitu sebanyak 7%. Ini bermakna peratusan Selalu menggunakan

komputer di makmal sekolah adalah lebih tinggi.

Latihan Secara Formal Yang Telah Diterima

Manakala Jadual 4 pula menunjukkan latihan secara formal yang telah diterima dalam

kalangan responden.

15

Jadual 4: Latihan Secara Formal Yang Telah Diterima

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Ya 53 53.0 53.0 53.0

Tidak 47 47.0 47.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Berdasarkan taburan data yang diperolehi melalui item soal selidik yang

dijalankan iaitu bagi responden Ya atau Tidak menerima di sekolah. Bagi responden

yang telah menerima latihan secara formal seramai 53 orang iaitu sebanyak 53%.

Manakala bagi responden yang Tidak menerima latihan secara tidak formal seramai 47

orang iaitu sebanyak 47%. Perbezaan di antara kedua-dua item ini sebanyak 6%. Ini

bermakna peratusan penerimaan latihan secara formal adalah lebih tinggi.

Tahap Penggunaan Komputer Dalam Kalangan Guru

Jadual 5 menunjukkan taburan kekerapan secara terperinci bagi tahap penggunaan

komputer dalam kalangan guru di sekolah ketika menjalankan proses pembelajaran dan

pengajaran.

Jadual 5: Tahap Penggunaan Komputer dalam kalangan Guru

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Tidak Mahir 4 4.0 4.0 4.0

Biasa 65 65.0 65.0 69.0

Mahir 31 31.0 31.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Bagi Item responden yang menyatakan tidak mahir dalam penggunaan komputer

sebanyak 4 orang responden iaitu sebanyak 4%. Manakala responden yang menyatakan

Biasa sebanyak 65 orang iaitu sebanyak 65%. Seterusnya bagi responden yang

menyatakan mahir menggunakan komputer seramai 31 orang iaitu sebanyak 31%.

Dapatan kajian menunjukkan bahawa bagi responden yang mahir dalam menggunakan

komputer adalah lebih tinggi.

Prasarana ICT

Sekolah Mempunyai Makmal Komputer

Jadual 6 menunjukkan taburan data secara terperinci bagi sekolah yang mempunyai

makmal komputer di seluruh daerah Negeri Kelantan. Berdasarkan tinjauan yang

dijalankan. Responden telah bersetuju bahawa sekolah mereka telah mempunyai makmal

komputer 100% dengan mengatakan Ya. Secara keseluruhannya, semua sekolah

mempunyai makmal komputer ialah sebanyak 100%.

16

Jadual 6 : Sekolah Mempunyai Makmal Komputer

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Ya 100 100.0 100.0 100.0

Makmal Komputer Sekolah Saya Dilengkapi Dengan Kemudahan Komputer Disediakan

Berdasarkan dapatan melalui jadual 7 responden yang menyatakan Ya bahawa makmal

komputer Sekolah yang dilengkapi dengan kemudahan komputer sebanyak 82 buah sekolah

iaitu 82% jika dibandingkan dengan responden yang menyatakan Tidak bagi makmal

komputer yang tidak mempunyai kemudahan komputer sebanyak 18 buah sekolah iaitu 18%.

Dapatan ini menunjukkan bahawa sekolah yang mempunyai kemudahan komputer

adalah lebih tinggi berbanding yang tidk mempunyai kemudahan komputer di sekolah.

Justeru itu, dapat dilihat bahawa perbezaan di antara itemYa dan Tidak iaitu 64% lebih

kepada sekolah yang mempunyai kelengkapan komputer.

Jadual 7 : Makmal Komputer sekolah saya dilengkapi dengan kemudahan komputer

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Ya 82 82.0 82.0 82.0

Tidak 18 18.0 18.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Makmal Komputer Sekolah Saya Dilengkapi Dengan Jalur Lebar ( Internet )

Seterusnya dapatan kajian melalui jadual 8 menunjukkan bahawa responden yang menyatakan

Ya bahawa makmal komputer Sekolah yang dilengkapi dilengkapi dengan jalur lebar

(Internet) sebanyak 89 buah sekolah iaitu 89% jika dibandingkan dengan responden yang

menyatakan Ya iaitu sebanyak 89 buah sekolah iaitu 89%. Manakala dapatan kajian yang

menyatakan Tidak sebanyak 9 buah sekolah iaitu sebanyak 9% .Manakala responden yang

menyatakan Tidak tahu samada sekolah mereka dilengkapi dengan kemudahan jalur lebar

(Internet) sebanyak 2 buah sekolah sahaja iaitu sebanyak 2%. Justeru itu, dapat dilihat bahawa

perbezaan di antara item Ya atau Tidak dan Tidak Tahu iaitu 78 % lebih kepada sekolah

yang menyatakan Ya.

Jadual 8: Makmal Komputer sekolah saya dilengkapi dengan jalur lebar (Internet)

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Ya 89 89.0 89.0 89.0

Tidak 9 9.0 9.0 98.0

Tidak Tahu 2 2.0 2.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

17

Makmal Komputer Sekolah Saya Dilengkapi Dengan LCD Projektor

Berdasarkan jadual 9 di sebelah menunjukkan bahawa responden yang menyatakan Ya

bahawa makmal komputer sekolah saya dilengkapi dengan LCD Projektor sebanyak 81% jika

dibandingkan dengan responden yang menyatakan Tidak iaitu sebanyak 18% sahaja.

Manakala yang menyatakan Tidak tahu bahawa makmal komputer sekolah saya dilengkapi

dengan LCD Projektor hanya 1% sahaja. Justeru itu, dapat dilihat bahawa perbezaan di antara

item Yaatau Tidak dan Tidak Tahu iaitu 78% lebih kepada sekolah yang menyatakan

Ya.

Jadual 9 : Makmal Komputer sekolah saya dilengkapi dengan LCD Projektor

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Ya 81 81.0 81.0 81.0

Tidak 18 18.0 18.0 99.0

Tidak Tahu 1 1.0 1.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Perabot Di Dalam Makmal Komputer Sekolah Saya (Kerusi & Meja) Mencukupi Untuk

Proses PdP.

Berdasarkan jadual 10 menunjukkan bahawa responden yang menyatakan Ya bahawa

Perabot di dalam makmal komputer sekolah saya (Kerusi & Meja) mencukupi untuk proses

PdP sebanyak 77% jika dibandingkan dengan responden yang menyatakan Tidak iaitu

sebanyak 23% sahaja.

Jadual 10: Perabot di dalam makmal komputer sekolah saya (Kerusi & Meja) mencukupi

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Ya 77 77.0 77.0 77.0

Tidak 23 23.0 23.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Keseluruhan Peralatan Komputer Di Dalam Makmal Komputer Sekolah Saya

Mencukupi

Berdasarkan jadual 11 responden menunjukkan bahawa responden yang menyatakan Ya

bahawa keseluruhan peralatan komputer di dalam makmal komputer sekolah adalah

mencukupi iaitu 57% jika dibandingkan dengan responden yang menyatakan Tidak bagi

keseluruhan peralatan komputer di dalam makmal komputer sekolah adalah mencukupi

sebanyak 41 buah sekolah iaitu 41%.

Jadual 11: Keseluruhan peralatan komputer di dalam makmal komputer sekolah saya

mencukupi

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

57 57.0 57.0 57.0

41 41.0 41.0 98.0

2 2.0 2.0 100.0

100 100.0 100.0

18

Dapatan ini menunjukkan bahawa sekolah yang mempunyai keseluruhan peralatan

komputer di dalam makmal komputer sekolah yang mencukupi adalah lebih tinggi berbanding

yang tidak lengkap. Justeru itu, dapat dilihat bahawa perbezaan di antara item Ya dan

Tidak iaitu 43% lebih kepada sekolah yang mempunyai kelengkapan komputer.

Makmal Komputer Sekolah Saya Dilengkapi Dengan Sistem Pembesar Suara.

Berdasarkan dapatan melalui jadual 12 responden yang menyatakan Ya bahawa Makmal

Komputer sekolah yang dilengkapi dengan sistem pembesar suara sebanyak 42 buah sekolah

iaitu 42% jika dibandingkan dengan responden yang menyatakan Tidak bagi Makmal

Komputer sekolah yang dilengkapi dengan sistem pembesar suara sebanyak 52 buah sekolah

iaitu 52%.

Jadual 12: Makmal Komputer sekolah saya dilengkapi dengan sistem pembesar suara

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Ya 42 42.0 42.0 42.0

Tidak 52 52.0 52.0 94.0

Tidak Tahu 6 6.0 6.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Dapatan ini menunjukkan bahawa sekolah yang mempunyai Makmal Komputer

sekolah yang dilengkapi dengan sistem pembesar suara adalah lebih rendah berbanding yang

tidak dilengkapi dengan sistem pembesar suara. Justeru itu, dapat dilihat bahawa perbezaan di

antara item Ya dan Tidak iaitu 58% lebih kepada Makmal Komputer sekolah yang tidak

dilengkapi dengan sistem pembesar suara.

Makmal Komputer Sekolah Saya Berhampiran Dengan Semua Bilik Darjah

Berdasarkan dapatan melalui jadual 13 responden yang menyatakan Ya bahawa makmal

komputer berhampiran dengan semua bilik darjah seramai 51 orang iaitu 51% jika

dibandingkan dengan responden yang menyatakan Tidak seramai 49 orang iaitu 49%.

Peratusan perbezaan diantara dapatan Ya dan Tidak hanyalah 2%.

Jadual 13 : Makmal Komputer sekolah saya berhampiran dengan semua bilik darjah

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Ya 51 51.0 51.0 51.0

Tidak 49 49.0 49.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Dapatan ini menunjukkan bahawa kedudukan makmal komputer di sekolah yang jauh

dari biik darjah hampir menyamai peratus makmal komputer yang hampir dengan semua bilik

darjah. Kedudukan makmal komputer berhampiran bilik darjah memainkan peranan penting

dalam peratus penggunaan makmal.

Makmal Komputer Sekolah Saya Diurus Tadbir Oleh Guru Penyelaras Bestari/ Guru

ICT

Berdasarkan dapatan melalui jadual 14 responden yang menyatakan Ya bahawa makmal

komputer Sekolah diurus tadbir oleh Guru Penyelaras Bestari atau Guru ICT adalah seramai

96 orang iaitu 96% jika dibandingkan dengan responden yang menyatakan Tidak dan

Tidak Tahu adalah seramai 4 orang iaitu 4%.

19

Jadual 14: Makmal Komputer sekolah saya diurus tadbir oleh Guru Penyelaras Bestari/

Guru ICT

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Ya 96 96.0 96.0 96.0

Tidak 2 2.0 2.0 98.0

Tidak Tahu 2 2.0 2.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Dapatan ini menunjukkan bahawa makmal komputer sekolah yang diurus tadbir oleh

GPB/ICT adalah lebih tinggi. Justeru itu, dapat dinyatakan pengurusan makmal komputer di

sekolah adalah lebih kemas dan teratur kerana diurus oleh Guru Penyelaras Bestari atau Guru

ICT.

Makmal Komputer Sekolah Saya Selamat Digunakan

Berdasarkan jadual 15 secara keseluruhannya 87% daripada responden menyatakan bahawa

makmal komputer di sekolah selamat digunakan. Sebanyak 11% daripada responden

menyatakan bahawa makmal komputer di sekolah tidak selamat digunakan sementara hanya

2% tidak mengetahui status makmal komputer di sekolah.

Jadual 15 : Makmal Komputer sekolah saya selamat digunakan

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Ya 87 87.0 87.0 87.0

Tidak 11 11.0 11.0 98.0

Tidak Tahu 2 2.0 2.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Peralatan Dalam Makmal Komputer Saya Berfungsi Dengan Baik

Berdasarkan dapatan melalui jadual 16 responden yang menyatakan Ya bahawa peralatan

di dalam makmal komputer sekolah berfungsi dengan baik adalah sebanyak 50 buah sekolah

iaitu 50% sementara responden yang menyatakan Tidak bagi makmal komputer yang

berfungsi dengan baik 45 buah sekolah iaitu 45% sementara responden yang tidak mengetahui

status peralatan dimakmal komputer disekolah mereka adalah sebanyak 5 responden atau

mewakili 5%.

Jadual 16: Peralatan dalam makmal komputer saya berfungsi dengan baik.

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Ya 50 50.0 50.0 50.0

Tidak 45 45.0 45.0 95.0

Tidak Tahu 5 5.0 5.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

20

Dapatan ini menunjukkan bahawa sekolah yang mempunyai peralatan komputer yang

berfungsi dengan baik hampir sama dengan sekolah yang mempunyai peralatan didalam

makmal tetapi tidak berfungsi. Justeru itu, dapat dilihat bahawa perbezaan di antara item

Ya dan Tidak hanyalah berbeza sebanyak 5% atau 5 responden sahaja.

Makmal Komputer Sekolah Saya Berada Dalam Keadaan Kondusif

Berdasarkan dapatan melalui jadual 17 responden yang menyatakan Ya lebih tinggi

berbanding dengan mengatakan Tidakdan tidak tahu tentang makmal komputer sekolah

berada dalam keadaan kondusif berpandukan peratus yang diterima iaitu 62% manakala yang

menyatakan Tidak mewakili 35% dan tidak tahu mewakili 3%.

Jadual 17: Makmal komputer sekolah saya berada dalam keadaan kondusif

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Ya 62 62.0 62.0 62.0

Tidak 35 35.0 35.0 97.0

Tidak Tahu 3 3.0 3.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Oleh hal yang demikian, penerimaan sebagai jawapan Ya mendominasi keseluruhan dapatan

dalam kajian membuktikan kesahihan penerimaan tersebut.

Semua Perisian Setiap Komputer Di Dalam Makmal Adalah Terkini

Berdasarkan dapatan melalui jadual 18 responden yang menyatakan Ya lebih tinggi

berbanding dengan mengatakan Tidakdan tidak tahu tentang perisian setiap komputer di

dalam makmal adalah terkini berpandukan peratus yang diterima iaitu 53% . Manakala yang

menyatakan Tidak mewakili 36% dan tidak tahu mewakili 11%. Oleh itu penerimaan

sebagai jawapan Ya mendominasi keseluruhan dapatan dalam kajian membuktikan

kesahihan penerimaan tersebut.

Jadual 18 : Semua perisian setiap komputer di dalam makmal adalah terkini.

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Ya 53 53.0 53.0 53.0

Tidak 36 36.0 36.0 89.0

Tidak Tahu 11 11.0 11.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Semua Perisian Setiap Komputer Di Dalam Makmal Sesuai Digunakan Dalam PdP.

Berdasarkan dapatan melalui jadual 19 responden yang menyatakan Ya lebih tinggi

berbanding dengan mengatakan Tidak dan tidak tahu tentang perisian setiap komputer di

dalam makmal adalah sesuai untuk digunakan dalam PdP berpandukan peratus penerimaan

Ya iaitu 73% manakala yang menyatakan Tidak mewakili 22% dan tidak tahu mewakili

5%.

21

Jadual 19 : Semua perisian setiap komputer di dalam makmal sesuai digunakan dalam PdP.

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Ya 73 73.0 73.0 73.0

Tidak 22 22.0 22.0 95.0

Tidak Tahu 5 5.0 5.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Oleh itu penerimaan sebagai jawapan Ya mendominasi keseluruhan dapatan dalam

kajian yang membuktikan responden ikhlas menyatakan perisian yang ada dalam setiap

komputer di dalam makmal sesuai digunkan dalam PdP.

Makmal Komputer Sekolah Saya Mudah Dicari Berpandukan Tunjuk Arah Dalaman

Yang Disediakan.

Berdasarkan dapatan melalui jadual 20 responden yang menyatakan Ya lebih tinggi

berbanding dengan mengatakan Tidak dan tidak tahu tentang makmal komputer sekolah

mudah dicari berpandukan tunjuk arah yang disediakan berdasarkan peratus penerimaan Ya

iaitu 87% manakala yang menyatakan Tidak mewakili 12% dan tidak tahu mewakili 1%.

Jadual 20: Makmal komputer sekolah saya mudah dicari berpandukan tunjuk arah dalaman

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Ya 87 87.0 87.0 87.0

Tidak 12 12.0 12.0 99.0

Tidak Tahu 1 1.0 1.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Oleh itu penerimaan sebagai jawapan Ya mendominasi keseluruhan dapatan dalam

kajian yang membuktikan responden arif tentang kedudukan makmal komputer berpandukan

tunjuk arah yang disediakan.

Mengenal pasti Sikap Guru Terhadap Penggunaan Makmal Komputer Sekolah.

Sikap Guru Terhadap Jawatankuasa Makmal Komputer Diwujudkan

Jadual 21 : Jawatankuasa makmal komputer diwujudkan

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Amat Tidak Setuju 1 1.0 1.0 1.0

Kurang Setuju 4 4.0 4.0 5.0

Setuju 43 43.0 43.0 48.0

Amat Setuju 52 52.0 52.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Jadual 21 menunjukkan sebanyak 52% responden menyatakan sangat setuju bahawa

Jawatankuasa makmal komputer di sekolah telah diwujudkan. Berbanding dengan 43%

daripada responden menyatakan setuju mengenainya.

Manakala sebanyak 4% daripada responden kurang setuju mengenai perkara ini.

Namun begitu, peratusan bagi responden yang menyatakan sangat tidak bersetuju mengenai

perkara ini adalah terlalu sedikit iaitu sebanyak 1% sahaja.

22

Mempunyai Jadual Penggunaan Makmal Komputer.

Jadual 22 pula menunjukkan sebanyak 50% responden Amat Bersetuju bahawa sekolah

mereka mempunyai jadual penggunaan makmal komputer. Manakala sebanyak 42% responden

lain turut Bersetuju. Seterusnya sebanyak 5% responden menyatakan Kurang Setuju

mengenainya, dan baki responden yang lain pula menyatakan Amat Tidak Setuju mengenai

jadual penggunaan makmal komputer yang ada di sekolah iaitu sebanyak 3% sahaja.

Jadual 22 : Mempunyai Jadual Penggunaan Makmal Komputer.

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Amat Tidak Setuju 3 3.0 3.0 3.0

Kurang Setuju 5 5.0 5.0 8.0

Setuju 42 42.0 42.0 50.0

Amat Bersetuju 50 50.0 50.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Jadual Penggunaan Makmal Komputer Dipamerkan

Jadual 23 menunjukkan bahawa sebanyak 54% daripada responden menyatakan Amat

Bersetuju tentang jadual penggunaan makmal komputer dipamerkan. Seterusnya peratusan

bagi responden yang hanya Setuju mengenai pernyataan ini adalah sebanyak 38%.

Manakala peratusan bagi responden yang Kurang Setuju dan Amat Tidak Setuju

pula adalah sama peratusannya iaitu sebanyak 3% sahaja. Jika dibandingkan dengan responden

yang menyatakan Tidak Setuju mengenai pernyataan ini hanya 2% sahaja.

Jadual 23: Jadual Penggunaan Makmal Komputer Dipamerkan

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Amat Tidak Setuju 3 3.0 3.0 3.0

Tidak Setuju 2 2.0 2.0 5.0

Kurang Setuju 3 3.0 3.0 8.0

Setuju 38 38.0 38.0 46.0

Amat Bersetuju 54 54.0 54.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Mempunyai Buku / Rekod Penggunaan Makmal Komputer

Jadual 24 pula menunjukkan bahawa peratusan bagi responden yang menyatakan Amat

Bersetuju mengenai pernyataan ini adalah sebanyak 55% iaitu peratusan yang tertinggi jika

dibandingkan dengan responden yang lain.

Seterusnya bagi responden yang hanya Setuju adalah sebanyak 38% Sahaja.

Manakala bagi responden selebihnya pula masing-masing menyatakan Kurang Setuju,

Tidak Setuju dan Amat Tidak Setuju mengenai pernyataan ini. Peratusan yang Tidak

Setuju adalah yang paling kecil jika dibandingkan yang lain iaitu sebanyak 1% sahaja.

23

Jadual 24 : Mempunyai buku / rekod penggunaan makmal komputer.

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Amat Tidak Setuju 4 4.0 4.0 4.0

Tidak Setuju 1 1.0 1.0 5.0

Kurang Setuju 2 2.0 2.0 7.0

Setuju 38 38.0 38.0 45.0

Amat Bersetuju 55 55.0 55.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Analisa Penggunaan Buku / Rekod Penggunaan Makmal Komputer Dilaksanakan

Jadual 25 pula menunjukkan bahawa peratusan bagi responden yang menyatakan Setuju

mengenai pernyataan ini adalah sebanyak 48 iaitu peratusan yang tertinggi jika dibandingkan

dengan responden yang lain. Seterusnya bagi responden yang hanya Amat Setuju adalah

sebanyak 35% Sahaja. Manakala bagi responden selebihnya pula masing-masing menyatakan

Kurang Setuju, Tidak Setuju sebanyak 18% dan Tidak Setuju mengenai pernyataan ini

sebanyak 1% iaitu peratusan yang paling kecil jika dibandingkan yang lain.

Jadual 25: Analisa penggunaan buku/ rekod penggunaan makmal komputer dilaksanakan

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Amat Tidak Setuju 3 3.0 3.0 3.0

Tidak Setuju 1 1.0 1.0 4.0

Kurang Setuju 13 13.0 13.0 17.0

Setuju 48 48.0 48.0 65.0

Amat Bersetuju 35 35.0 35.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Pihak Pentadbir Memantau Penggunaan Makmal Komputer.

Jadual 26 menunjukkan bahawa peratusan bagi responden yang menyatakan Setuju iaitu

sebanyak 53% bahawa pihakpentadbir meaksanakan pemantauan penggunaan makmal

komputer di sekolah oleh guru-guru. Manakalah 37% responden pula menyatakan Amat

Setuju bagi pernyataan tersebut. Jika dibandingkan dengan responden yang menyatakan

Kurang Setujusebanyak 8% sahaja.

Seterusnya peratusan yang paling rendah ialah bagi responden yang menyatakan

Amat Tidak Setuju bagi pernyataan tersebut iaitu sebanyak 2% sahaja bagi menjawab

pernyataan di atas.

Jadual 26: Pihak pentadbir memantau penggunaan makmal komputer.

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Amat Tidak Setuju 2 2.0 2.0 2.0

Kurang Setuju 8 8.0 8.0 10.0

Setuju 53 53.0 53.0 63.0

Amat Bersetuju 37 37.0 37.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

24

Makmal Komputer Dibuka Untuk Penggunaan Selepas Waktu Sekolah

Berdasarkan dapatan melalui jadual 27 responden yang menyatakan Setuju bahawa

makmal komputer dibuka untuk penggunaan selepas waktu sekolah sebanyak 35% jika

dibandingkan dengan responden yang menyatakan Tidak Setuju iaitu sebanyak 14% sahaja.

Seterusnya responden yang Kurang Setuju sebanyak 23% jika dibandingkan dengan

responden yang menyatakan Amat Bersetuju iaitu sebanyak 22%. Manakala peratusan

responden yang menyatakan Amat Tidak bersetuju bagi pernyataan ini adalah sebanyak

6% sahaja .

Jadual 27 : Makmal Komputer Dibuka Untuk Penggunaan Selepas Waktu Sekolah

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Amat Tidak Setuju 6 6.0 6.0 6.0

Tidak Setuju 14 14.0 14.0 20.0

Kurang Setuju 23 23.0 23.0 43.0

Setuju 35 35.0 35.0 78.0

Amat Bersetuju 22 22.0 22.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Dapatan ini menunjukkan bahawa sekolah yang mempunyai Makmal Komputer

sekolah yang dibuka selepas waktu sekolah adalah berada pada tahap sederhana.

Saya Mengetahui Setiap Makmal Komputer Mempunyai Peraturan Penggunaannya.

Jadual 28 menunjukkan sebanyak 51% responden menyatakan sangat setuju bahawa

responden mengetahui setiap sekolah mempunyai peraturan makmal komputer. Pernyataan ini

disokong dengan 46% responden menyatakan setuju mengenainya.

Manakala sebanyak 4% daripada responden kurang setuju mengenai perkara ini.

Namun begitu, peratusan bagi responden yang menyatakan sangat tidak bersetuju mengenai

perkara ini adalah terlalu sedikit iaitu sebanyak 1% sahaja. Perkara ini jelas membuktikan

hampir keseluruhan responden mengakui setiap makmal komputer di sekolah mempunyai

peraturan.

Jadual 28: Saya mengetahui setiap makmal komputer mempunyai peraturan penggunaannya

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Tidak Setuju 1 1.0 1.0 1.0

Kurang Setuju 2 2.0 2.0 3.0

Setuju 46 46.0 46.0 49.0

Amat Bersetuju 51 51.0 51.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

25

Makmal Komputer Sekolah Saya Banyak Membantu Dalam Menyempurnakan Tugasan

Di Sekolah

Jadual 29 menunjukkan peratus gabungan item setuju dan amat bersetuju sebanyak 67%

memberi respon yang baik terhadap pernyataan yang diutarakan dalam item soal selidik

berbanding dengan 33% daripada responden menyatakan kurang bersetuju mengenainya.

Perkara ini membuktikan kemudahan makmal komputer banyak membantu responden atau

guru di dalam menyempurnakan tugasan di sekolah.

Jadual 29: Makmal Komputer sekolah saya banyak membantu dalam menyempurnakan

tugasan di sekolah

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Amat Tidak Setuju 2 2.0 2.0 2.0

Tidak Setuju 9 9.0 9.0 11.0

Kurang Setuju 22 22.0 22.0 33.0

Setuju 41 41.0 41.0 74.0

Amat Bersetuju 26 26.0 26.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Saya Diberikan Kursus Mengenai Penggunaan Makmal Komputer

Berdasarkan dapatan melalui jadual 30 responden yang menyatakan Setuju bahawa telah

diberikan kursus mengenai penggunaan makmal komputer adalah sebanyak 47% jika

dibandingkan dengan responden yang menyatakan Kurang Setuju iaitu sebanyak 14%

sahaja. Seterusnya responden yang Tidak Setuju sebanyak 8% sahaja jika dibandingkan

dengan responden yang menyatakan Amat Bersetuju iaitu sebanyak 28%. Manakala

peratusan responden yang menyatakan Amat Tidak Bersetuju bagi pernyataan ini adalah

sebanyak 3% sahaja.

Jadual 30: Saya diberikan kursus mengenai penggunaan makmal komputer

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Amat Tidak Setuju 3 3.0 3.0 3.0

Tidak Setuju 8 8.0 8.0 11.0

Kurang Setuju 14 14.0 14.0 25.0

Setuju 47 47.0 47.0 72.0

Amat Bersetuju 28 28.0 28.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Saya Berpengetahuan Menggunakan Peralatan ICT Yang Terdapat Di Makmal

Komputer.

Jadual 31 menunjukkan sebanyak 55% responden menyatakan setuju bahawa mereka

berpengetahuan dalam menggunakan peralatan ICT di makmal komputer. Peratusan ini

merupakan kadar peratusan yang tertinggi jika dibandingkan dengan item-item yang lain.

Seterusnya bagi responden yang menyatakan Amat Bersetuju dengan pernyataan ini

sebanyak 29%.

Manakala bagi responden kurang setuju dan Tidak Setuju dengan pernyataan ini

adalah rendah peratusannya iaitu 15% . Bagi item Amat Tidak Setuju hanya 1% bagi item

26

tersebut.Hasil dapatan persoalan di atas menggambarkan guru-guru berpengetahuan dan

berkemahiran dalam pengunaan peralatan ICT.

Jadual 31: Saya berpengetahuan menggunakan peralatan ICT yang terdapat

di makmal komputer.

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Amat Tidak Setuju 1 1.0 1.0 1.0

Tidak Setuju 4 4.0 4.0 5.0

Kurang Setuju 11 11.0 11.0 16.0

Setuju 55 55.0 55.0 71.0

Amat Bersetuju 29 29.0 29.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Pentadbir Menggalakkan Saya Menggunakan Makmal Komputer Bagi Tujuan PdP

Jadual 32 menunjukkan sebanyak 94% responden menyatakan setuju dan Amat Setuju

bahawa pentadbir menggalakkan responden menggunakan makmal komputer bagi tujuan

pengajaran dan pembelajaran. Peratusan ini merupakan kadar peratusan yang tertinggi jika

dibandingkan dengan item-item yang lain.

Jadual 32: Pentadbir menggalakkan ssaya menggunakan makmal komputer

bagi tujuan PdP

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Amat Tidak Setuju 1 1.0 1.0 1.0

Kurang Setuju 5 5.0 5.0 6.0

Setuju 54 54.0 54.0 60.0

Amat Bersetuju 40 40.0 40.0 100.0

Total 100 100.0 100.0

Seterusnya bagi responden kurang setuju dan Amat Tidak Setuju dengan

pernyataan ini adalah rendah peratusannya iaitu 6%.

Rumusan dan Perbincangan

Persaingan masyarakat dunia yang lebih hebat dalam abad ke-21 dan perubahan daripada era

masyarakat industri (industrial society) kepada era masyarakat bermaklumat (information

society) menimbulkan cabaran baru kepada institusi pendidikan. Beberapa perubahan dalam

pendekatan proses pengajaran dan pembelajaran menggunakan IT berlaku. Kemajuan

teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) seterusnya telah meningkatkan penggunaan

internet, laman web (web page) dan jaringan (networking) dalam pendidikan. Perkembangan

baru ini telah mewujudkan persekitaran pembelajaran baru yang lebih fleksibel dari segi masa,

tempat, kaedah dan bahan pembelajaran yang lebih meluas dalam proses pendidikan.

Kajian ini bertepatan dengan kajian Mustafa (1995) yang menyatakan bahawa semua

guru menunjukkan sokongan, keyakinan dan keseronokan yang tinggi terhadap pengunaan

komputer di sekolah. Kenyataan ini dapat diperkukuhkan lagi sebagaimana menurut Faridah

27

(1993), yang menyatakan sikap yang positif dalam kalangan guru terhadap penggunaan

komputer dalam proses pengajaran dan pembelajaran lebih-lebih lagi dengan adanya

kemudahan makmal komputer di setiap sekolah.

Menurut Rahim (2000) teknologi maklumat akan membantu meningkatkan kecekapan

dalam pengurusan organisasi pendidikan. Berdasarkan kepada dapatan kajian ini,

membuktikan bahawa sikap yang positif dan pengetahuan mengendalikan komputer di

kalangan guru dapat mendorong mereka untuk menggunakan makmal komputer.

Menurut kajian Izham, Jamalul dan Siti (2001), KPM mempertimbangkan lagi

penyediaan program-program latihan peningkatan ilmu dalam bidang teknologi maklumat

kepada guru-guru. Guru-guru perlulah mengambil inisiatif dengan meningkatkan lagi

pengetahuan serta memperkukuhkan kemahiran mereka selaras dengan perubahan paradigma

dalam sistem pendidikan kini. Guru-guru yang celik IT cenderung menggunakan makmal

komputer dalam pengajaran kerana memerlukan kemudahan infra yang ada di sekolah untuk

mengaplikasi ilmu teknologi maklumat mereka.

Cadangan Kajian Lanjutan

Berikut boleh diusulkan beberapa kajian lanjutan yang berkaitan antaranya; mengenal pasti

sikap guru terhadap penggunaan makmal komputer dan keberkesanan pengajaran penggunaan

makmal komputer sekolah.

Kesimpulan

Walaupun ramai guru bersikap positif terhadap penggunaan makmal komputer, namun ia tidak

dapat dijalankan dalam erti kata yang sebenarnya. Justeru, KPM perlu mencari jalan terbaik

untuk meningkatkan penggunaan optimum makmal komputer agar pelaburan yang dikeluarkan

dapat dimanfaatkan oleh warga guru dan murid.

Rujukan

Abdullah Md. Yatim. (1999). Perkembangan Internet Dan Implikasi Terhadap Suasana

Pengajaran Sekolah. Jurnal Pendidikan Guru, Maktab Perguruan Temenggong

Ibrahim, Johor Bahru. Bil. 12.

Adenan Husin. (1998). Faktor Yang Mempengaruhi Sikap Guru Terhadap Penggunaan

Komputer. Tesis Sarjana: Universiti Utara Malaysia, Kedah.

Azhar Ahmad. (1998). Penggunaan Komputer Di Kalangan Guru-guru Sekolah

Menengah Di Bandaraya Kuching Utara. Tesis Sarjana: Universiti Malaysia Sarawak.

Hamzah Hussain. (1995). Latihan Dalam Perkhidmatan: Satu Kajian Mengenai

Persepsi, Keherkesanan Dan Keperluan Di Kalangan Guru-guru Sekolah Menengah

Negeri Pahang Darul Makmur. Tesis Sarjana: Universiti Utara Malaysia, Kedah.

Hong Kian Sam. (1998). Dari Literasi Komputer Ke Kompetensi Teknologi.

Seminar Pendidikan Sempena Jubli Emas Maktab Perguruan Batu Lintang, Kuching.

Hussein Haji Ahmad. (1997). Menangani Pendemokrasian Pendidikan Dalam Era

Globalisasi. Kementerian Pendidikan Malaysia.

28

Kasim Abbas. (1993). Teknologi Pendidikan Sebagai Input Untuk Melahirkan

Pendidikan Yang Bermutu. Jurnal Pusat Sebaran Pendidikan. Kementerian

Pendidikan Malaysia, Jild 1.

Mariatun Mohd Said. (1998). Penggunaan Komputer Di Kalangan Guru Kanan

Sekolah-sekolah Menengah Daerah Segamat: Satu Tinjauan. Tesis Sarjana:

Universiti Malaysia Sarawak.

Mohamad Muda. (1998). Cabaran Dan Harapan Dalam Pendidikan Menghadapi Alaf

Baru. Seminar Pendidikan Sempena Jubli Emas Maktab Perguruan Batu Lintang,

Kuching.

Muhamed Reduan Ujang. (1998). Penggunaan Komputer Di Sekolah-sekolah. Tesis

Sarjana: Universiti Utara Malaysia, Kedah.

Osman Ghazali. (1996). Penggunaan Komputer Dan Kepuasan Kerja: Kajian Universiti

Utara Malaysia. Tesis Sarjana: Universiti Utara Malaysia, Kedah.

Azam Aziz (2000). Penggunaan Komputer Di Kalangan Guru-Guru Di Sekolah Kebangsaan

Lubok Merbau, Daerah Padang Terap, Kedah. Universiti Teknologi Malaysia. Projek

Sarjana Muda. Tidak diterbitkan.

Faridah Mohamed (1993). Sikap Dan Persepsi Terhadap Komputer Di kalangan Guru

Pelatih Di Maktab Perguruan Temenggong Ibrahim, Johor Bahru. UTM: Tesis Ph.D

Mustafa Sidi (1995). Penggunaan Komputer dalam Pentadbiran Di Sekolah-Sekolah

Menengah Daerah Kuantan. Kajian Ilmiah Sarjana Pengurusan Teknologi, Kuala

Lumpur :Universiti Teknologi Malaysia.

Nazri Ibrahim (1991). Sistem Pengurusan Maklumat Sekolah Daerah Bangi. Tesis Ph.D,

Kuala.Lumpur: Universiti Kebangsaan Malaysia.

Shafee Hj. Daud (1990). Satu Tinjauan Pengaruh Kesan Diri dan Pentadbiran Sekolah

Terhadap Penggunaan Media Teknologi di Negeri Kedah Darul Aman. Tesis Sarjana

Muda Sains Pendidikan U.T.M.

Zoraini Wati Abbas (1997). Komputer Dalam Pendidikan. Kuala Lumpur: Penerbit Fajar

Bakti Sdn. Bhd

29

PEMBELAJARAN BERASASKAN PROJEK SEBAGAI SATU KAEDAH

PENTAKSIRAN DALAM PEMBELAJARAN DAN PENGAJARAN

ABAD KE-21

Haiza Atmareni binti Harmeni

Pusat Kegiatan Guru Mambau, Negeri Sembilan

atmareni@gmail.com

Abstrak.

Kajian ini adalah bertujuan untuk mengenal pasti sejauhmana hubungan penguasaan guru

mengadaptasi kaedah pembelajaran dan pengajaran berasaskan projek (PBL) dan kesannya

terhadap keberhasilan murid. Kajian tinjauan ini menggunakan soal selidik yang diadaptasi

daripada instrumen penilaian kompetensi amalan pembelajaran dan pengajaran abad ke-21

dan telah dilaksanakan kepada 120 orang guru sekolah-sekolah ahli Pusat Kegiatan Guru

Mambau, Negeri Sembilan. Analisis data dibuat menggunakan perisian Statistical Package

for the Social Science (SPSS) 20. Dapatan menunjukkan bahawa tahap penguasaan guru

dalam melaksanakan pembelajaran berasaskan projek berada pada tahap tinggi dengan nilai

min = 4.12, sp = 0.644. Begitu juga dengan tahap keberhasilan murid secara keseluruhannya

berada pada tahap yang tinggi dengan nilai min = 3.90, sp = 0.767. Ujian Korelasi Pearson

yang dijalankan menunjukkan bahawa terdapat hubungan positif yang kuat di antara dua

pemboleh ubah dengan nilai r = 0.780, n = 120, p < 0.01, di mana semakin tinggi tahap

penguasaan guru dalam melaksanakan PBL, semakin tinggi tahap keberhasilan dalam

kalangan murid. Dapatan kajian ini memberi impak yang penting kepada pihak

berkepentingan khususnya sekolah, PKG, PPD, JPN dan juga BTP. Maka, cadangan

penambahbaikan diberikan untuk memudahkan pihak-pihak terbabit mengambil tindakan yang

sewajarnya.

Kata kunci : pembelajaran berasaskan projek (PBL), pentaksiran

Pengenalan

Sepanjang dua dekad yang lalu, pentaksiran antarabangsa murid seperti Programme for

International Students Assessment (PISA) dan Trends in International Mathematics and

Science Study (TIMSS), telah muncul sebagai kaedah perbandingan langsung tentang kualiti

keberhasilan pendidikan daripada pelbagai sistem pendidikan. Pentaksiran ini mengambil kira

pelbagai kemahiran kognitif seperti aplikasi dan penaakulan. Ketika Malaysia mengambil

bahagian dalam TIMSS buat pertama kalinya pada tahun 1999, skor purata murid mengatasi

purata antarabangsa dalam Matematik dan Sains. Penyertaan dalam pusingan yang terkini pada

tahun 2007 menunjukkan prestasi murid Malaysia telah menurun bawah E-7 purata

antarabangsa bagi mata pelajaran Matematik dan Sains, disusuli penurunan dari segi

kedudukan negara. Lebih kritikal lagi, 18% dan 20% murid Malaysia gagal mencapai tahap

kemahiran minimum dalam Matematik dan Sains pada tahun 2007, iaitu peningkatan dua

hingga empat kali ganda daripada 7% dan 5% masing-masing pada tahun 2003. Keputusan

PISA 2009+ (penyertaan kali pertama Malaysia) juga tidak memberangsangkan kerana

kedudukan Malaysia terletak dalam kelompok sepertiga terbawah dalam kalangan 74 negara

peserta. Pencapaian ini juga meletakkan Malaysia bawah pencapaian purata antarabangsa dan

OECD (Ekshibit 3). Hampir 60% murid berumur 15 tahun yang menyertai PISA gagal

mencapai tahap kemahiran minimum dalam Matematik, manakala 44% dalam Bacaan dan 43%

dalam Sains tidak mencapai tahap kemahiran minimum. Perbezaan skor sebanyak 38 mata

dalam PISA adalah bersamaan dengan satu tahun persekolahan. Secara perbandingan,

pencapaian murid berumur 15 tahun di Singapura, di Korea Selatan, di Hong Kong dan di

30

Shanghai seolah-olah mempunyai tiga atau lebih tahun persekolahan berbanding dengan murid

berumur 15 tahun di Malaysia (Ringkasan Eksekutif PPPM 2013 2025, KPM).

TIMSS merupakan pentaksiran antarabangsa berasaskan kurikulum sekolah bagi mata

pelajaran Matematik dan Sains di seluruh dunia. Pentaksiran dibuat bagi mengukur prestasi

murid pada Gred 4 (Tahun 4) dan Gred 8 (bersamaan dengan Tingkatan 2) yang merangkum

dua aspek iaitu pengetahuan kandungan seperti Algebra, dan kemahiran kognitif seperti proses

pemikiran penguasaan pengetahuan, aplikasi dan penaakulan. Ujian pertama kali ditadbir pada

tahun 1995. Pada masa ini, lebih 50 buah negara menyertai pentaksiran ini yang dikendalikan

pada setiap empat tahun. Malaysia telah menyertai TIMSS sejak 1999 dan melibatkan murid

Tingkatan 2 sahaja. PISA yang diselaraskan oleh OECD juga merupakan pentaksiran yang

diiktiraf di peringkat antarabangsa. Dikendalikan setiap tiga tahun, PISA bertujuan untuk

menilai kecekapan dalam Bacaan, Matematik dan Sains dalam kalangan murid berumur 15

tahun. Tumpuan pentaksiran bukan pada kandungan kurikulum tetapi keupayaan murid

mengaplikasi pengetahuan dalam kehidupan sebenar. Penyertaan juga meliputi negara di luar

keanggotaan OECD dengan pelibatan 74 buah negara pada tahun 2009. Kali pertama Malaysia

menyertai PISA ialah pada tahun 2010 sebagai kitaran pentaksiran untuk tahun 2009

(Ringkasan Eksekutif PPPM 2013-2025, KPM).

Malaysia dilihat komited untuk bersaing di peringkat antarabangsa dalam melahirkan

generasi yang berkualiti dari sistem pendidikan yang mampu memenuhi keperluan.

Berdasarkan dapatan kajian lampau, Kementerian Pendidikan Malaysia telah merangka Pelan

Pembangunan Pendidikan Malaysia (PPPM) 2013 2025 yang memberi penekanan terhadap

sistem pentaksiran menerusi anjakan pertama. Pelbagai usaha dilaksanakan supaya dapat

memenuhi aspirasi yang dihasratkan. Antaranya, memperkenalkan pentaksiran berasaskan

sekolah (PBS) dan menekankan pembelajaran dan pengajaran berpusatkan murid yang

diharapkan mampu menggalakkan kemahiran berfikir aras tinggi dan terarah kendiri.

Latar Belakang Kajian

Asas kejayaan sistem persekolahan bergantung kepada apakah yang murid mesti tahu, faham

dan mampu melakukannya. Sejak dahulu lagi, murid Malaysia berkebolehan mengemukakan

semula kandungan mata pelajaran yang diikuti. Walau bagaimanapun, kemahiran ini kurang

kritikal dalam ekonomi yang sentiasa berubah pada masa ini. Sebaliknya, murid perlu ada

keupayaan penaakulan, membuat unjuran dan mengaplikasi pengetahuan secara kreatif dalam

suasana yang berlainan. Murid juga memerlukan ciri-ciri kepimpinan untuk bersaing di

peringkat global. Pentaksiran antarabangsa TIMSS dan PISA menunjukkan murid di Malaysia

sukar mengaplikasi kemahiran berfikir aras tinggi. Kajian tinjauan ke atas syarikat Malaysia

dan syarikat antarabangsa juga melaporkan bahawa murid Malaysia gagal menguasai

kemahiran insaniah yang diperlukan oleh bakal majikan (Ringkasan Eksekutif PPPM 2013-

2025, KPM).

Maka, kurikulum sekolah rendah dan menengah telah disemak semula untuk

mengimbangi set ilmu pengetahuan dan kemahiran seperti pemikiran kreatif, inovasi,

penyelesaian masalah, dan kepimpinan. Kurikulum ini memberi penekanan pada pengajaran

berpusatkan murid dan mempelbagaikan pengajaran, di samping turut memberi lebih

penekanan kepada penyelesaian masalah, tugasan berasaskan projek, memperkemaskan mata

pelajaran atau tema dan melaksanakan pentaksiran formatif. Menjelang tahun 2016, peratusan

soalan berbentuk pemikiran aras tinggi akan ditambah sehingga merangkumi 80% daripada

keseluruhan soalan UPSR, 80% dalam pentaksiran pusat untuk Tingkatan 3, 75% daripada

keseluruhan soalan bagi mata pelajaran teras SPM dan 50% bagi soalan mata pelajaran elektif

31

SPM. Perubahan dalam reka bentuk peperiksaan bermaksud guru tidak lagi perlu meramal

bentuk soalan dan topik yang akan diuji, dan pada masa yang sama tidak perlu melaksanakan

latih tubi terhadap topik dan mengaplikasi ilmu yang dipelajari dalam pelbagai konteks

keperluan. Penilaian berasaskan sekolah (PBS) juga memberikan tumpuan untuk menguji

kemahiran berfikir aras tinggi (Ringkasan Eksekutif PPPM 2013-2025, KPM).

Namun, sejauh mana guru dapat mengadaptasi perubahan yang dilaksanakan oleh

Kementerian Pendidikan Malaysia dalam usaha mencapai aspirasi negara? Kajian soal selidik

LP yang dijalankan mengenai kesediaan guru melaksanakan PBS secara dalam talian (online)

pada September 2012 mendapati guru kurang memahami mengenai cara melaksanakan

pentaksiran seiring dengan proses pengajaran dan pembelajaran (pentaksiran formatif). Hal ini

adalah kerana, kesukaran guru membina instrumen pentaksiran yang pelbagai bentuk kerana

masih terikat dengan fahaman dan kebiasaan menilai pencapaian murid menggunakan ujian

berbentuk kertas dan pensel. Menurut Noorzeliana et al (2014), walaupun guru-guru telah

mengikuti kursus tetapi mereka tetap merasa kurang yakin dalam mentaksir pelajar kerana

kekurangan pengetahuan, kemahiran dan sumber material. Malah sikap campur tangan ibu

bapa dalam mempersoalkan kredibiliti guru menilai anak-anak mereka mengurangkan lagi

keyakinan guru. Guru juga kurang memahami cara pelaksanaan pentaksiran dan mengalami

kesukaran untuk membina instrumen pentaksiran yang pelbagai bentuk.

Dalam menangani masalah tersebut, pembelajaran dan pengajaran abad ke-21 telah

diperkenalkan di sekolah dengan memberi penekanan kepada pembelajaran berasa