blumova_taksonomija

Upload: leonora-stefanoska

Post on 04-Jun-2018

224 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    1/55

    Prevzemeno i

    preadaptirano od internet

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    2/55

    Umot ne e sad koj

    treba da se napolni,tuku ogan koj treba da

    se potpali (Plutarh)

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    3/55

    Pregled

    Blumovata taksonomija i razmisluvaweto od povisokred

    Pro{etka po patekata na memorijata

    Istra`uvawe na revidiranata taksonomija

    Novi termini Nov akcent

    Prou~uvawe na sekoe od {este nivoa

    Kako pra{uvaweto igra va`na uloga vo ramkata (usten

    jazik) Koristewe na taksonomijata za da se isplanira

    nastavna tema

    Integriran pristap

    Po~nuvawe na planirawe na nastavna tema so

    Blumovata matrica za planirawe

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    4/55

    Produktivni pedagogiiVodi~ za produktivni pedagogii: prira~nikot za

    razmisluvawe vo vrska so u~ilnicata nabrojuva tristepeni na integracija na ve{tinite za razmisluvawe od

    povisok red vo kontinuitet na deluvawe.

    U~enicite se vklu~eni samo vo razmisluvawe od ponizok red;

    t.e. primaat, recitiraat ili u~estvuvaat vo rutinska ve`ba.Vo niedna aktivnost vo tekot na ~asot tie ne ja nadminuvaat

    prostata reprodukcija na znaeweto.

    U~enicite se primarno vklu~eni vo rutinsko razmisluvawe

    od ponizok red za vreme na dobar del od ~asot. Ima najmalkuedno va`no pra{awe ili aktivnost vo koja nekoi u~enici

    izveduvaat razmisluvawe od povisok red.

    Skoro site u~enici skoro celo vreme se vklu~eni vo

    razmisluvawe od povisok red.

    (Ministerstvo za obrazovanie, Kvinslend, 2002, str. 1)

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    5/55

    [to e razmisluvawe odpovisok red?

    Vodi~ zaproduktivni pedagogii: prira~nikot zarazmisluvawe vo vrska so u~ilnicata veli deka:

    Razmisluvaweto od povisok red kaj u~enicite vklu~uvatransformacija na informaciite i ideite. Ovaatransformacija se slu~uva koga u~enicite gi kombiniraatfaktite i ideite i sintetiziraat, voop{tuvaat, objasnuvaat,pretpostavuvaat ili doa|aat do zaklu~ok ili tolkuvawe.Raboteweto so informaciite i ideite preku ovie procesi imovozmo`uva na u~enicite da re{avaat problemi, dobivaatznaewe i otkrivaat novo zna~ewe. Koga u~enicite se vklu~enivo sozdavaweto na znaeweto se voveduva element nanesigurnost vo nastavniot proces, a rezultatite ne sekoga{

    se predvidlivi; so drugi zborovi, nastavnikot ne e siguren{to }e proizvedat u~enicite. Vo pomagaweto na u~enicite dastanat proizveduva~i na znaewe, glavnata nastavna zada~a nanastavnikot e da sozdade aktivnosti ili atmosfera koi imotvoraat {ansi na u~enicite da se vklu~at vo razmisluvaweod povisok red.

    (Ministerstvo za obrazovanie, Kvinslend, 2002, str. 1)

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    6/55

    Blumovata revidiranataksonomija

    Taksonomija na kognitivnite celi

    1950ti godini ja razvil Benxamin Blum

    Sredstvo za izrazuvawe na kvalitativno razli~ni na~ini narazmisluvawe

    Adaptirana za u~ili{no koristewe kako alatka za planirawe Prodol`uva da bide eden od najuniverzalno primenetite

    modeli

    Nudi na~in da se organiziraat ve{tinite na razmisluvawe vo{est nivoa, od najosnovnoto do razmisluvaweto od povisokite

    redovi 1990ti godini - Lorin Anderson (porane{en u~enik na Blum) ja

    revidira taksonomijata

    Kako rezultat nastanaa mnogu promeni

    (Pol, 2000, U~ewe kako da se razmisluva, razmisluvawe kako da se u~i, str. 7-8)

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    7/55

    Prvi~ni termini Novi termini Evaluacija

    Sinteza

    Analiza

    Primena

    Razbirawe (proizvod)

    Znaewe

    Sozdavawe

    Vrednuvawe

    Analizirawe

    Primenuvawe

    Razbirawe (proces)

    Pomnewe

    (Zasnovano na Pol, 2000, U~ewe kako da se razmisluva, razmisluvawe kako da se u~i, str. 8)

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    8/55

    Izmeni vo terminite Imiwata na {este glavni kategorii bea promeneti od imenski

    vo glagolski formi. Bidej}i taksonomijata otslikuva razli~ni formi na

    razmisluvawe, a razmisluvaweto e aktiven proces,koristeweto na glagolite e poto~no.

    Potkategoriite na {este glavni kategorii isto taka beazameneti so glagoli.

    Nekoi potkategorii se preorganiziraa.

    Kategorijata znaewe be{e preimeneta. Znaeweto e proizvodna razmisluvaweto i e nesoodvetno za da opi{uva kategorija

    na razmisluvawe, pa zatoa be{e zameneto so zborot pomnewe. Razbiraweto (proizvod) stana razbirawe (proces), a sintezata

    be{e preimeneta vo sozdavawe so cel podobro da se otslikaprirodata na razmisluvaweto opi{ano vo sekoja kategorija.

    (http://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.html(pristapeno vo juli 2003); Pol, 2000, str. 8)

    http://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.htmlhttp://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.htmlhttp://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.htmlhttp://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.html
  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    9/55

    Izmeni vo akcentot Poavtenti~na alatka za planirawe na

    nastavnata programa, izveduvawe nanastavata i ocenuvawe.

    Celi kon po{iroka publika. Lesno se primenuva vo site nivoa na

    obrazovanie.

    Revizijata go akcentira objasnuvaweto iopi{uvaweto na potkategoriite.

    (http://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.html(pristapeno vo juli 2003); Pol, 2000, str. 10)

    http://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.htmlhttp://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.htmlhttp://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.htmlhttp://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.html
  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    10/55

    BLUMOVATA REVIDIRANA TAKSONOMIJA

    SozdavaweSozdavawe novi idei, proizvodi ili na~ini na gledawe na rabotite

    Osmisluvawe, gradewe, planirawe, proizveduvawe, izmisluvawe

    VrednuvaweBranewe odluka ili tek na postapka Proveruvawe, pretpostavuvawe,

    davawe kritika, eksperimentirawe, rasuduvawe

    Analizirawe

    Razdrobuvawe informacii na delovi so cel da se ispitarazbiraweto i vrskite Sporeduvawe, organizirawe,

    razgraduvawe, pra{uvawe, doznavawe

    PrimenuvaweKoristewe informacii vo druga poznata situacija

    Sproveduvawe, izvr{uvawe, koristewe

    RazbiraweObjasnuvawe idei ili koncepti Tolkuvawe, sumirawe,

    parafrazirawe, klasificirawe, objasnuvawe

    Pomnewe

    Prisetuvawe na informacii Prepoznavawe, nabrojuvawe,opi{uvawe, se}avawe, imenuvawe, doznavawe

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    11/55

    @elkata odi napred

    koga go istegnuvavratot nanadvor

    (Anonimen)

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    12/55

    PomneweU~enikot mo`e da se seti, da parafrazira i

    da ja zapomni nau~enata informacija.Prepoznavawe

    Nabrojuvawe

    Opi{uvaweIdentificirawe

    Se}avawe

    Imenuvawe

    Locirawe

    Otkrivawe

    Mo`ete da se setite na nekoja informacija?

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    13/55

    Pomnewe (prodol`uva) Nabrojuva Zapomnuva Povrzuva Poka`uva Locira Razlikuva Dava primer Reproducira Citira Povtoruva Imenuva Se se}ava Znae Grupira ^ita Pi{uva Zaokru`uva (pravicelina)

    Slu{a Grupira Odbira Recitira

    Pregleduva Registrira Spojuva Selektira

    Podvlekuva Naveduva Podreduva

    Se}avawe iliprepoznavawena specifi~ni

    informacii

    Proizvodite vklu~uvaat:

    KvizDefinicija

    Fakt

    Raboten list

    Test

    Imenuvawe

    Spisok

    Rabotnatetratka

    Reprodukcija

    Vokabular

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    14/55

    Ulogi za pomnewe vo

    u~ilnicataUlogi na nastavnikot

    Naso~uva

    Ka`uva

    Poka`uva

    Ispituva

    Pra{uva

    Vrednuva

    Ulogi na u~enikot

    Odgovara

    Prima

    Pomni

    Prepoznava

    Memorizira

    Definira

    Opi{uva

    Preraska`uva

    Pasiven prima~

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    15/55

    Pomnewe: Mo`ni aktivnosti i

    proizvodi

    Napravete mapa koja gi poka`uva glavnite nastaniod prikaznata.

    Napravete vremenska oska za va{iot tipi~en den. Napravete mapa na koncepti od temata.

    Napi{ete spisok klu~ni zborovi koi gi znaete za...

    Koi se likovite od prikaznata? Napravete grafikon koj gi poka`uva...

    Napi{ete pesna (akrostih) za...

    Izrecitirajte pesna koja ste ja nau~ile.

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    16/55

    RazbiraweU~enikot go sfa}a zna~eweto nainformaciite preku tolkuvawe i

    preveduvawe na nau~enoto.Tolkuvawe

    Ilustrirawe so primeriSumirawe

    Logi~ko izvlekuvawe

    Parafrazirawe

    KlasificiraweSporeduvawe

    Objasnuvawe

    Mo`ete da objasnite idei ili koncepti?

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    17/55

    Razbirawe(prodol`uva) Preformulira Identificira

    Diskutira

    Preraska`uva

    Istra`uva Dava komentari

    Preveduva

    Dava primeri za

    Parafrazira Odnovo organizira

    Povrzuva

    Opi{uva Izvestuva

    Prepoznava

    Pregleduva

    Nabquduva

    Zaokru`uva

    Objasnuva

    Tolkuva

    Dava glavna ideja

    Procenuva Definira

    Razbirawe nadadena

    informacija

    Proizvoditevklu~uvaat:

    RecitiraweKratok prikaz

    Zbirka

    Objasnuvawe

    Poka`i i raska`i

    PrimerKviz

    Spisok

    Imenuvawe

    Profil

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    18/55

    Ulogi za razbirawe vo

    u~ilnicataUlogi na nastavnikot

    Poka`uva

    Slu{a Pra{uva

    Sporeduva

    Sprotivstavuva

    Ispituva

    Ulogi na u~enikot

    Objasnuva

    Opi{uva Zaokru`uva

    Preformulira

    Preveduva

    Poka`uva

    Tolkuva

    Aktiven u~esnik

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    19/55

    Razbirawe: Mo`ni aktivnosti

    i proizvodi Napi{ete so svoi zborovi...

    Ise~ete ili nacrtajte sliki za da ilustrirate odreden nastan vo prikaznata.

    Opi{ete im na sou~enicite...

    Objasnete {to bi mo`ela da bide glavnata ideja.

    Napravete strip koj go poka`uva sledot na nastanite vo prikaznata.

    Napi{ete i izglumete pretstava zasnovana na prikaznata. Napi{ete kratok osvrt za da ja objasnite prikaznata na nekoj drug.

    Objasnete zo{to likot go re{il problemot tokmu na toj na~in.

    Napi{ete kratok izve{taj za nastanot.

    Podgotvete dijagram da go ilustrirate sledot na nastanite.

    Napravete boenka.

    Parafrazirajte ja ovaa glava vo knigata.

    Preraska`ete ja so svoi zborovi.

    Zaokru`ete gi glavnite ne{ta.

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    20/55

    PrimenuvaweU~enikot ja koristi informacijata vokontekst koj se razlikuva od kontekstot vo

    koj taa bila nau~ena.

    Primenuvawe

    Sproveduvawe

    Koristewe

    Izvr{uvawe

    Dali mo`ete da ja iskoristite

    informacijata vo druga situacija?

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    21/55

    Primenuvawe(prodol`uva) Preveduva Rakovodi

    Izlo`uva

    Ilustrira

    Presmetuva

    Tolkuva

    Pravi

    Isprobuva Primenuva

    Upravuva

    Intervjuira

    Boi Menuva Smeta Deli na segmenti

    Poka`uva Re{ava Sobira Demonstrira

    Dramatizira Konstruira Koristi Adaptira

    Crta

    Koristewe nastrategii,

    koncepti, principii teorii vo novi

    situacii

    Proizvodite vklu~uvaat:

    FotografijaIlustracija

    Simulacija

    Skulptura

    Demonstracija

    Prezentacija

    Intervju

    Izvedba

    Dnevnik

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    22/55

    Ulogi za primenuvawe vo

    u~ilnicataUlogi na nastavnikot

    Poka`uva

    Olesnuva

    Nabquduva

    Vrednuva

    Organizira

    Pra{uva

    Ulogi na u~enikot

    Re{ava problemi

    Poka`uva koristewena znaeweto

    Presmetuva

    Pravi zbirka

    Popolnuva

    Ilustrira

    Konstruira

    Aktiven prima~

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    23/55

    Primenuvawe: Mo`ni

    aktivnosti i proizvodi Konstruirajte model za da poka`ete kako ne{to izgleda

    ili funkcionira Izve`bajte drama i izglumete ja pred oddelenieto Napravete diorama za da ilustrirate nekoj nastan Napi{ete zapis vo dnevnik Napravete ve`banka za oblasta koja ja izu~uvate. Napravete pokani za rodendenskata zabava na nekoj lik Napravete topografska karta Islikajte zbirka fotografii na odredena tema i

    izlo`ete gi. Napravete slo`uvalka ili igra vo vrska so temata. Napi{ete objasnuvawe za temata za drugi lu|e. Oble~ete kukla vo narodna nosija. Napravete model od glina...

    Nacrtajte mural koristej}i gi istite materijali. Prodol`ete ja prikaznata...

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    24/55

    AnaliziraweU~enikot ja razdrobuva nau~enata informacija

    vo delovi so cel najdobro da ja razbere.Sporeduvawe

    Organizirawe

    Razgraduvawe

    Dodeluvawe

    Zaokru`uvawe

    Iznao|awe

    StrukturiraweIntegrirawe

    Dali mo`ete da ja razdrobite informacijata vo

    delovi za da gi ispitate sfa}awata i vrskite?

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    25/55

    Analizirawe(prodol`uva)

    Razlikuva Pra{uva Ocenuva Eksperimentira Pregleduva

    Ispituva Proveruva Razdvojuva Se raspra{uva Sreduva

    Istra`uva Prosejuva Prebaruva Presmetuva Dava kritika

    Sporeduva Sprotivstavuva Anketira Otkriva Grupira

    Podreduva Deli na segmenti Testira Debatira Analizira

    Pravidijagrami Povrzuva Secira Kategorizira Razgrani~uva

    Razdrobuvawe nainformacijata

    vo sostavnielementi

    Proizvoditevklu~uvaat:

    Grafikon

    Tabelarnapresmetka

    Spisok zada~i

    Dijagram

    Kratok prikaz

    Anketa

    Baza napodatoci

    Niza predmeti

    Apstrakt

    Izve{taj

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    26/55

    Ulogi za analizirawe vo

    u~ilnicataUlogi na nastavnikot

    Istra`uva Vodi Nabquduva

    Vrednuva Slu`i kako izvor Pra{uva Organizira Secira

    Ulogi na u~enikot

    Diskutira Razotkriva Brani tvrdewe

    Debatira Dlaboko razmisluva Testira Ispituva Pra{uva

    Presmetuva Istra`uva Pra{uva Aktiven u~esnik

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    27/55

    Analizirawe: Mo`ni

    aktivnosti i proizvodi Koristete Venov dijagram za da poka`ete kade se sli~nostite irazlikite na dve temi Napravete pra{alnik za da soberete informacii Anketirajte gi sou~enicite za da otkriete {to mislat vo vrska so

    odredena tema. Analizirajte gi rezultatite. Napravete dijagram da gi poka`ete najva`nite fazi.

    Klasificirajte gi aktivnostite na likovite vo knigata Sozdadete sociogram od tekstot Sozdadete grafikon za da gi ilustrirate odbranite informacii Napravete semejno drvo koe poka`uva vrski Izmislete kratka drama za oblasta koja se izu~uva Napi{ete biografija za izu~uvanata li~nost

    Podgotvete izve{taj vo vrska so oblasta koja se izu~uva Sprovedete istra`uvawe za da dobiete informacii koi go

    poddr`uvaat va{eto gledi{te Razgledajte umetni~ko delo vo odnos na forma, boja i tekstura Nacrtajte grafikon Popolnete matrica za donesuvawe odluki za da vi pomogne da odlu~ite

    koja `itarka da ja kupite za doru~ek

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    28/55

    VrednuvaweU~enikot donesuva odluki vrz osnova na dlaboko

    osvrnuvawe, kritika i ocenuvawe.Proveruvawe

    Postavuvawe hipoteza

    Davawe kritikaEksperimentirawe

    Sudewe

    Testirawe

    DetektiraweSledewe

    Mo`ete da opravdate nekoja odluka ili

    postapka?

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    29/55

    Vrednuvawe(prodol`uva)

    Sudi Procenuva Vrednuva Predviduva Ocenuva

    Boduva Revidira Logi~ki

    izvlekuva Re{ava

    Dodeluvaprioriteti Objasnuva zo{to Sporeduva Brani Odreduva Meri

    Odbira Zaklu~uva Debatira Opravduva Prepora~uva Razgrani~uva Ispituva Rasprava Re{ava Dava kritika Rangira Otfrla

    Vrednuvawe na idei,materijali i metodipreku razvivawe i

    primenuvawe nastandardi ikriteriumi

    Proizvodite vklu~uvaat:

    Debata

    Trkaleznamasa

    Izve{taj

    Vrednuvawe

    Istraga

    Sud

    Zaklu~ok

    Ubedliv

    govor

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    30/55

    Ulogi za vrednuvawe vo

    u~ilnicataUlogi na nastavnikot

    Razjasnuva Prifa}a

    Vodi

    Ulogi na u~enikot

    Sudi

    Rasprava

    Sporeduva

    Dava kritiki

    Pra{uva

    Brani stav

    Ocenuva

    Re{ava Odbira

    Opravduva

    Aktiven u~esnik

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    31/55

    Vrednuvawe: Mo`ni

    aktivnosti i proizvodi Napi{ete pismo do urednikot Podgotvete i odr`ete debata Podgotvete spisok kriteriumi za da se vrednuva... Napi{ete ubedliv govor za/protiv...

    Napravete kni{ka za pet pravila {to mislite deka seva`ni. Ubedete gi ostanatite. Napravete trkalezna masa za da gi diskutirate

    stavovite vo vrska so... Napi{ete pismo do... so soveti za potrebnite promeni. Napi{ete polugodi{en izve{taj. Podgotvete slu~aj za da go prezentirate va{iot stav

    vo vrska so... Vrednuvajte gi postapkite na likot vo prikaznata

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    32/55

    SozdavaweU~enikot sozdava novi idei i informacii

    koristej}i go prethodno nau~enoto.Osmisluvawe

    Konstruirawe

    Planirawe

    Proizveduvawe

    Izmisluvawe

    Sozdavawe

    Pravewe

    Dali mo`ete da sozdadete novi proizvodi,

    idei ili na~ini na gledawe na ne{tata?

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    33/55

    Sozdavawe(prodol`uva)

    Gradi Sklopuva Organizira Izmisluva Pravi zbirka Predviduva Osmisluva Predlaga Konstruira

    Planira Podgotvuva Razviva Poteknuva Si pretstavuva Generira

    Formulira Podobruva

    Postapuva

    Proizveduva

    Me{a

    Osnova

    Kombinira

    Spojuvawe idei ilielementi za da serazvie originalnaideja ili zapo~ne

    kreativno mislewe

    Proizvodite vklu~uvaat:

    FilmPrikazna

    Proekt

    Plan

    Nova igra

    PesnaVesnik

    Medijalenproizvod

    Reklama

    Slika

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    34/55

    Ulogi za sozdavawe vo

    u~ilnicataUlogi na nastavnikot

    Olesnuva

    Pro{iruva Se osvrnuva

    Analizira

    Vrednuva

    Ulogi na u~enikot

    Osmisluva

    Formulira Planira

    Rizikuva

    Modificira

    Kreira Predlaga

    Aktiven u~esnik

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    35/55

    Sozdavawe: Mo`ni aktivnosti

    i proizvodi

    Koristete ja strategijata Skamper (postavuvawe pra{awa - duri inajnesekojdnevni - vo vrska so odredena tema) za da izmislite novtip patiki.

    Izmislete ma{ina za da se sraboti odredena zada~a.

    Osmislete robot {to }e vi gi pi{uva doma{nite zada~i.

    Sozdadete nov proizvod. Imenuvajte go i isplanirajte reklamna

    kampawa. Napi{ete za va{ite ~uvstva vo odnos na...

    Napi{ete TV drama, kuklena pretstava, kratka drama, pesna ilipantomima za...

    Osmislete nov monetaren sistem

    Razvijte meni za nov restoran preku koristewe na razni zdraviprehranbeni proizvodi

    Osmislete korica za plo~a, kniga ili spisanie za...

    Prodadete ideja

    Osmislete na~in da...

    Sozdadete nov jazik i koristete go vo primeri

    Napi{ete tekst za reklama za da promovirate nov proizvod.

    Blumovata taksonomija vo

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    36/55

    Blumovata taksonomija vopraksa

    Soodvetna za koristewe so celoto oddelenie Akcent na odredeni nivoa za razli~ni deca Se prodlabo~uvaat ve{tinite za mislewe kaj decata preku

    akcentirawe na povisokite nivoa od taksonomijata (analizirawe,vrednuvawe, sozdavawe)

    Mo`ni pristapi so oddelenieto se:o Site deca rabotat vo fazite na pomnewe i razbirawe, a potoa

    odbiraat barem po edna aktivnost od sekoe drugo nivoo Site deca rabotat na prvite dve nivoa, a potoa odbiraataktivnosti od koe bilo nivo

    o Nekoi deca rabotat na ponisko nivo dodeka drugite rabotat napovisoki nivoa

    o Site deca odbiraat aktivnosti od koe bilo nivoo Nekoi aktivnosti se imenuvaat kako neophodni, dodeka drugi se

    izbornio Proces na razmisluvawe koj e izdvoen za posvetuvawe posebno

    vnimanie pr. sporeduvawe (sraboteno so site deca, mali grupiili individualno)

    o Nekoi deca rabotat na poniskite nivoa i potoa gi osmisluvaatnivnite aktivnosti na povisokite nivoa

    o Site deca gi pi{uvaat svoite aktivnosti od taksonomijata(Blek, 1988, str. 23)

    Primer za tema: Vselena

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    37/55

    Primer za tema: Vselena

    Pomnewe Ise~ete vselenskisliki od spisanie. Napravete izlo`ba ilikola`. Navedete gi zborovite od vselenata (glosar po azbu~en red).Navedete gi imiwata na planetite vo na{iot univerzum. Nabrojte gisite raboti {to bi mu trebale na eden astronaut za edno vselenskopatuvawe.

    Razbirawe Napravete vselenski brod od va{eto biro. Napravete astronaut zakuklena pretstava. Koristete go za da raska`ete {to rabotiastronautot. Napravete maketa na planetite vo Son~eviot sistem.

    PrimenuvaweVodete dnevnik za va{ata vselenska avantura (5 dena). Kakvi

    instrumenti bi vi trebale za da sozdadete vselenska muzika?Napravete spisok od pra{awa koi bi sakale da mu gi postavite naeden astronaut.

    Analizirawe Napravete formular za prijavuvawe za nekoj {to saka da se vrabotikako astronaut. Sporedete go teleskopot na Galileo so moderenteleskop. Navedete gi razlikite pome|u ruskite i amerikanskitevselenski programi.

    Vrednuvawe Sporedete gi prednostite kaj `iveeweto na Zemjata i Mese~inata.Mo`ete da zemete u{te trojca so vas na mese~inata. Odberete i dajtepri~ini. Odberete planeta na koja bi sakale da `iveete - objasnetezo{to.

    Sozdavawe Napi{ete izve{taj nasloven: Vselenski brod nadvor od kontrola zavo vesnik. Koristete ja strategijata Skamper za da dizajnirate novovselensko odelo. Sozdadete igra nare~ena Vselenski pogodok.Podgotvete meni za va{iot vselenski ekipa`. Osmislete programa zaeklami awe na pat vawa o Mese~inata.

    Primer za tema: Patuvawe

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    38/55

    Primer za tema: Patuvawe

    Pomnewe Na kolku na~ini mo`ete da patuvate od edno mesto do drugo?Nabrojte gi i nacrtajte gi site na~ini koi gi znaete. Opi{ete ednood vozilata od spisokot, nacrtajte skica i imenuvajte gi delovite.Soberete sliki od prevozni sredstva od spisanija i napraveteposter so informacii.

    Razbirawe Kako se vra}ate doma od u~ili{te? Objasnete go metodot napatuvawe i nacrtajte mapa. Napi{ete drama za nekoja forma namoderen transport. Objasnete kako se ~uvstvuvavte prviot pat kogavozevte velosiped. Napravete prevozno sredstvo od va{eto biro.

    PrimenuvaweObjasnete zo{to nekoi vozila se golemi, a drugi mali. Napi{ete

    prikazna za koristeweto na dvata tipa. Pro~itajte ja prikaznataMalata crvena lokomotiva i napravete drama vo vrska so nea.Anketirajte 10 deca za da doznaete kakvi velosipedi vozat.Rezultatite prika`ete gi na grafikon ili dijagram.

    Analizirawe Napravete slo`uvalka od slika na koja deca bezbedno koristatvelosipedi. Koi se problemite so modernite prevozni sredstva inivnoto koristewe - napi{ete izve{taj. Koristete Venov dijagram

    da sporedite brodovi i avioni ili helikopteri i velosipedi.

    Vrednuvawe [to bi promenile vo soobra}ajnite pravila za da gi spre~itesoobra}ajnite nesre}i? Debatirajte dali treba da kupuvame gorivopo poniski ceni. Podredete prevozni sredstva od spori do brzi itn.

    Sozdavawe Izmislete vozilo. Nacrtajte ili konstruirajte go po vnimatelnoplanirawe. Kakov vid transport }e postoi za dvaeset godini?Diskutirajte, napi{ete za toa i napravete izvestuvawe predoddelenieto. Napi{ete pesna za patuvawe so razli~ni prevozni

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    39/55

    Dobar nastavnik te tera da

    razmisluva{ duri i toga{

    koga ne saka{

    (Fi{er, 1998, Podu~uvawe razmisluvawe)

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    40/55

    Pra{awa vo sklad so

    taksonomijata Pra{uvaweto treba da se koristi so cel za da

    se postignat dobrodefinirani celi. Blumovata taksonomija e klasifikacija na

    razmisluvaweto organizirana spored nivoto

    na kompleksnost. Na nastavnicite i u~eniciteim nudi mo`nost da nau~at i ve`baat na~ini narazmisluvawe i im nudi prosta struktura zamnogu razli~ni tipovi pra{awa i

    razmisluvawe. Taksonomijata gi vklu~uva site kategoriipra{awa.

    Normalno nastavnikot go menuva nivoto na

    pra{awata na eden ~as.

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    41/55

    Pra{awa od ponizok i

    povisok red Pra{awa od ponizok red se tie koi se odnesuvaat

    na nivoata pomnewe, razbirawe i poniskite nivoana primenuvawe od taksonomijata.

    Naj~esto pra{awata od ponizok red se soodvetni

    za: Vrednuvawe na podgotovkata i razbiraweto

    na u~enicite

    Otkrivawe na jakite i slabite strani na

    u~enicite Pregleduvawe na sodr`ina i/ili nejzino

    objasnuvawe nakratko

    www.oir.uiuc.edu/Did/docs/QUESTION/quest1.htm

    http://www.oir.uiuc.edu/Did/docs/QUESTION/quest1.htmhttp://www.oir.uiuc.edu/Did/docs/QUESTION/quest1.htm
  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    42/55

    Pra{awa od ponizok i

    povisok red

    Pra{awa od povisok red se tie koi baraatkompleksni ve{tini za primena, analiza,vrednuvawe ili sozdavawe.

    Pra{awata od povisoki nivoa od taksonomijata se

    naj~esto soodvetni za: Ohrabruvawe na u~enicite da razmisluvaat

    podlaboko i kriti~no Re{avawe na problemi

    Poddr`uvawe na diskusii Stimulirawe na u~enicite samostojno da

    baraat informacii

    www.oir.uiuc.edu/Did/docs/QUESTION/quest1.htm

    http://www.oir.uiuc.edu/Did/docs/QUESTION/quest1.htmhttp://www.oir.uiuc.edu/Did/docs/QUESTION/quest1.htm
  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    43/55

    Pra{awa za pomnewe

    [to se slu~i po...? Kolku...?

    [to e...?

    Koj...? Mo`ete da go/ja imenuvate...?

    Najdete ja definicijata za...

    Opi{ete {to se slu~i po... Koj zboruva{e so...?

    [to e to~no ili neto~no...?(Pol, U~ewe kako da se razmisluva, razmisluvawe kako da se u~i, str. 12)

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    44/55

    Pra{awa za razbirawe

    Mo`ete da objasnite zo{to...? Mo`ete da napi{ete vo svoi zborovi...? Kako bi go objasnile...?

    Mo`ete da napi{ete kratok osvrt...? [to bi mo`elo da se slu~i sledno...? Koj mislite deka...? Koja e glavnata ideja...?

    Mo`ete da pojasnite...? Mo`ete da go ilustrirate...? Dali site se odnesuvaat kako .......?

    (Pol, U~ewe kako da se razmisluva, razmisluvawe kako da se u~i, str. 12)

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    45/55

    Pra{awa za primenuvawe

    Znaete li drug primer za...? Mo`ete li da grupirate spored

    karakteristiki kako...?

    Koi faktori bi gi izmenile ako...? Koi pra{awa bi gi postavile za...?

    Mo`ete li da razviete set od instrukcii za...

    vrz osnova na dadenite informacii?(Pol, U~ewe kako da se razmisluva, razmisluvawe kako da se u~i, str. 13)

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    46/55

    Pra{awa za analizirawe

    Koi nastani ne bi se slu~ile? Da se slu~e{e..., kakov }e be{e krajot? Kako e... sli~no so...? [to drugo bi mo`elo da se slu~i?

    Zo{to se slu~ija promenite? Mo`ete da objasnite {to se slu~ilo koga...? Koi se nekoi od problemite na...? Mo`ete da razgrani~ite pome|u...? Koi se nekoi od motivite za...? Kade e presvrtot? Vo {to e problemot so...?

    (Pol, U~ewe kako da se razmisluva, razmisluvawe kako da se u~i, str. 13)

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    47/55

    Pra{awa za vrednuvawe

    Dali postoi podobro re{enie za...? Procenete ja vrednosta na... [to mislite za...? Dali mo`ete da go odbranite va{iot stav za...? Dali mislite deka ... e dobra ili lo{a rabota? Kako }e se spravevte so...?

    Kakvi promeni na... bi prepora~ale? Dali veruvate...? Kako bi se ~uvstvuvale ako...? Kolku se... efektivni? Koi se posledicite...? Kako }e vlijae... vrz na{ite `ivoti?

    Koi se pozitivnite i negativnite strani na...? Zo{to e vredno...? Koi se alternativite? Koj }e dobie a koj }e izgubi?

    (Pol, U~ewe kako da se razmisluva, razmisluvawe kako da se u~i, str. 14)

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    48/55

    Pra{awa za sozdavawe

    Mo`ete da osmislite... da...? Dali gledate mo`no re{enie na...? Dokolku imate pristap do site izvori, kako bi se

    spravile so...? Zo{to ne osmislite va{ na~in da...? [to bi se slu~ilo dokolku...? Na kolku na~ini mo`ete da...?

    Mo`ete da sozdadete novi i neobi~ni primeni za...? Mo`ete da razviete predlog koj bi...?

    (Pol, U~ewe kako da se razmisluva, razmisluvawe kako da se u~i, str. 14)

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    49/55

    Sega ste vie na red

    Da ja koristite Blumovata matrica i oviebele{ki za da go isplanirate brojot naaktivnosti ili pra{awa za sekoe nivo odtaksonomijata.

    Mo`ete da odberete da go koristitekontekstot ili temata na ovoj termin ilimo`ete da se koncentrirate na istite odsledniot termin.

    Da rabotite so va{iot kolega nastavnik. ]e go iskopiram ova za na{ata papka za

    ve{tini za razmisluvawe za sekoj da mo`e dagi pro~ita na{ite BRILIJANTNI idei.

    PRIJATNA ZABAVA!

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    50/55

    Kako se vklopuva sevo ova?

    Blumovarevidiranataksonomija

    Sozdavawe Zelena {apka klu~ za konstruirawe

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    51/55

    Sozdavawe Zelena {apka, klu~ za konstruirawe,Skamper, sme{en klu~, kombinatorski klu~,klu~ za izmisluvawe.

    Vrednuvawe

    Klu~ za yid od cigli, matrica za donesuvawe

    odluki, dodeluvawe prioriteti.

    Analizirawe @olta {apka, crna {apka, Venov dijagram,klu~ za sekojdnevnost, klu~ za sliki,grafikon ipsilon, kombinatorski klu~.

    PrimenuvaweSina {apka, bura od idei, klu~ za razniprimeni, klu~ za obratno nabrojuvawe,grafikon.

    Razbirawe

    Grafi~ki organizeri, klu~ za varijacii,

    obratno nabrojuvawe, mre`i (inspiracija)

    Pomnewe Bela {apka, azbu~en klu~, grafi~kiorganizeri, akrostih, podreduvawe, bura od

    idei, klu~ za pra{uvawe.

    I B

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    52/55

    Integriran pristap: Blum i

    inteligenciite Planirawe niz {este nivoa na

    razmisluvawe (Blum) i osumte razli~nina~ini na znaewe i razbirawe na svetot

    (Gardnerovite inteligencii). Pomo{ vo dostignuvaweto na izbalansirana

    programa od aktivnosti koi odgovaraat namo`nostite i interesite na site u~enici.

    Seopfatno planirawe. Sekoja praznina od matricata ne mora da se

    popolni.

    SEGA STE VIE NA RED!

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    53/55

    Ovoj svet e samoslikarsko platno za

    na{ite fantazii

    (Henri Dejvid Toro)

  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    54/55

    Blum na internetot Blumova (1956) revidirana taksonomijahttp://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.htmlOdli~en voved i objasnuvawe na revidiranata taksonomija od Majkl Pol na sajtot oz-TeacherNetnapi{an za

    elektronskiot kurs za povisoki ve{tini za razmisluvawe QSITE2000. Pol gi objasnuva terminite i nudiseopfaten pogled na potkategoriite zaedno so nekoi predlo`eni pra{awa ~ija cel e da pottiknatrazmisluvawe koe e specifi~no za sekoe nivo od taksonomijata. Isto taka se nabrojani predlo`enimo`ni aktivnosti i u~eni~ki proizvodi.

    Blumova revidirana taksonomijahttp://coe.sdsu.edu/eet/articles/bloomrev/index.htm

    U{te eden korisen sajt za nastavnici so korisni objasnuvawa i primeri za pra{awa od Kolexot zaobrazovanie pri Dr`avniot Univerzitet na San Diego.

    Taksonomija na integracijata na tehnologijatahttp://education.ed.pacificu.edu/aacu/workshop/reconcept2B.html

    Ovoj sajt go izgradi Centarot Berglund za internet studii pri Univerzitetot Pasifik i pretstavuva hrabarnapor za da se povrzat IKT (informaciskite i komunikaciskite tehnologii) so u~eweto preku Blumovatarevidirana taksonomija za obrazovni celi (Anderson i dr., 2001). Taksonomijata koja e pretstavena na ovojsajt e osmislena da gi pretstavuva razli~nite kognitivni procesi koi mo`at da se olesnat sointegracijata na IKT vo procesite na predavawe i u~ewe.

    Kriti~ko i kreativno mislewe - Blumova taksonomijahttp://eduscapes.com/tap/topic69.htm

    Ovoj sajt e del odEduscape.comi vklu~uva definitiven pregled na kriti~koto i kreativnoto mislewezaedno so toa kako Blumovite domeni na u~ewe mo`at da se otslikaat na proekti ispolneti sotehnologija. Mnogu drugi vrski do izvori za poddr{ka na Blumovata taksonomija na internetot, kako iistra`uvawa i studii za ve{tini za razmisluvawe. Vredi da se pogleda.

    http://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.htmlhttp://coe.sdsu.edu/eet/articles/bloomrev/index.htmhttp://education.ed.pacificu.edu/aacu/workshop/reconcept2B.htmlhttp://eduscapes.com/tap/topic69.htmhttp://eduscapes.com/tap/topic69.htmhttp://education.ed.pacificu.edu/aacu/workshop/reconcept2B.htmlhttp://coe.sdsu.edu/eet/articles/bloomrev/index.htmhttp://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.htmlhttp://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.htmlhttp://rite.ed.qut.edu.au/oz-teachernet/training/bloom.html
  • 8/13/2019 Blumova_taksonomija

    55/55

    Toj koj u~i no ne

    razmisluva e izguben(Kineska pogovorka)