Bab 6

Rekabentuk Senibina (Rekabentuk Senibina (Architectural Architectural DesignDesign))

• Tujuan r/b s/bina:– mengenalpasti subsistem2

– menyediakan rangka kerja kawalan / komunikasi diantara subsistem

• Tiada model proses yang khusus diterima sbg r/b s/bina. – Bergantung kpd aplikasi yg akan dibina &

pengetahuan arkitek sistem– Aktiviti yg biasa dilakukan spt penstrukturan

sistem, model kawalan & pemecahan bermodul

Bab 6

Apa itu Subsistem?Apa itu Subsistem?

• Gabungan beberapa modul • Mempunyai antaramuka utk

berkomunikasi dgn subsistem lain• Operasi dlm subsistem tidak bergantung

kpd subsistem lain • Merupakan unit perisian yang bebas

Bab 6

Klasifikasi Rekabentuk SenibinaKlasifikasi Rekabentuk Senibina

Rekabentuk Senibina

Menstrukturkan Sistem

Model Kawalan

Pemecahan Bermodul

Model Penyimpan

Model Pelayan-Pelanggan

Model Mesin Abstrak

Model Objek

Model Aliran Data

Kawalan Berpusat

Kawalan Berpandukan Peristiwa

Model Panggilan Pemulangan

Model Pengurus

Model Penyiaran

Model Gangguan

Bab 6

Menstrukturkan SistemMenstrukturkan Sistem

• Sistem distrukturkan kpd beberapa subsistem• 3 model penstrukturan i.e. model

penyimpanan, model pelayan-pelanggan & model mesin abstrak

Akaun Kerani

JadualKenderaan

Sistem Akaun Pembayaran

Kawalan Tempahan

Sistem Senggaraan Tiket

Gambarajah Blok: Tempahan Tiket

Bab 6

Model PenyimpananModel Penyimpanan

• Subsistem sentiasa bertukar-tukar / berkongsi maklumat

• Boleh dilaksanakan dgn cara:– Semua data disimpan dalam p/data berpusat

blh dicapai oleh semua subsistem

– Setiap subsistem menyelenggara p/data nya sendiripenghantaran mesej

• Kawalan keselamatan berpusat

Bab 6

Contoh s/bina Model PenyimpananContoh s/bina Model Penyimpanan

PenyimpananProjek

Editor Rekabentuk

PenterjemahRekabentuk

PenganalisaRekabentuk

GeneratorLaporan

Editor Aturcara

GeneratorKod

Bab 6

Model Pelayan-pelangganModel Pelayan-pelanggan

• Data & pemprosesan berada pada beberapa pemproses yang berbeza

• Komponen utama:– Pelayan (server)

Menawarkan perkhidmatan. Cth. Pelayan percetakan menyediakan perkhidmatan percetakan.

– Pelanggan (client)Menggunakan perkhidmatan yang ditawarkan oleh

pelayan

– RangkaianMembenarkan pelanggan mencapai perkhidmatan

Bab 6

Contoh s/bina Model Pelayan-Contoh s/bina Model Pelayan-pelangganpelanggan

B Hypertext

Gambar

Katalog

A

Jaringan Jalurlebar Fail

Gambar

JaringanHypertext

Fail Katalog

Pelanggan 2

Pelanggan 1

Pelayan Katalog

Pelayan Gambar

Pelayan hypertext

Bab 6

Model Mesin Abstrak / Model LapisanModel Mesin Abstrak / Model Lapisan

• Setiap lapisan mempunyai servisnya sendiri• Lapisan ~ tidak wujud dlm dunia nyata

– sbg pemahaman terhadap sistem

Sistem Operasi

Sistem Pangkalan Data

Pengurusan Objek

Pengurusan Versi

Bab 6

Model-model KawalanModel-model Kawalan

• Menerangkan kawalan ke atas hubungan diantara subsistem, modul & komponen

• Kawalan keatas,– Aliran maklumat– Aliran servis

• 2 pendekatan umum i.e – Kawalan berpusat

Keseluruhan sistem dikawal sepenuhnya

– Kawalan berpandukan peristiwaSistem boleh bertindak-balas berdasarkan persekitaran

Bab 6

Kawalan BerpusatKawalan Berpusat

• Satu subsitem bertindak sbg pengawal– b/tjwb sepenuhnya utk mengawal

keseluruhan sistem

• Terdapat 2 model i.e – model panggilan-pemulangan

panggilan bermula dari atas hirarki subrutinsesuai utk sistem yang berjujukan

– model pengurussatu komponen bertindak sbg pengurus sistemsesuai utk sistem segerak

Bab 6

Contoh Model Panggilan-pemulanganContoh Model Panggilan-pemulangan

Rutin 1 Rutin 2 Rutin 3

Sub Rutin 1.1 Sub Rutin 1.2

Program Utama

Sub Rutin 3.1

Bab 6

Contoh Model PengurusContoh Model Pengurus

Actuator Processes

Pengawal Kesalahan

Proses Pengiraan

Proses Pengesan

AntaramukaPengguna

Sistem Kawalan

Bab 6

Kawalan Berpandukan PeristiwaKawalan Berpandukan Peristiwa

• Setiap subsistem boleh bertindakbalas kpd keadaan luar

• Kawalan berdasarkan peristiwa yg berlaku– memberi isyarat / nilai tertentu yg

merupakan input kpd sistem

• Terdapat 2 model i.e – Model penyiaran– Model berpandukan gangguan

Bab 6

Model PenyiaranModel Penyiaran

• Satu peristiwa yang berlaku dipersekitaran akan disiarkan / sebarkan kpd semua subsistem

• Subsistem yang b/tjwb utk mengendalikan peristiwa tsbt akan b’t/bls

• Setiap subsistem b/tjwb utk bagi mengendalikan peristiwa tertentu– Apabila peristiwa tsbt berlaku, kawalan akan

dipindahkan kpd subsistem yg b’t/jwb utk mengendalikannya

Bab 6

Contoh Model PenyiaranContoh Model Penyiaran

Pengawal Mesej dan Peristiwa

Sub sistem 3Sub sistem 2Sub sistem 1

•Model ini mudah utk diubahsuai

•Subsistem baru blh ditambah dgn mendaftarkan peristiwa & pengendali peristiwa

Bab 6

Model Berpandukan GangguanModel Berpandukan Gangguan

• Gangguan dari persekitaran dikesan oleh penyelenggara gangguan– Isyarat (gangguan) dihantar kpd komponen yang

spesifik utk diproses

• Memerlukan model pengurusan berpusat– Mengawal operasi sistem– Menerima & memproses gangguan dari luar

• Sesuai utk sistem masa-nyata– Perlaksanaan berasaskan peristiwa– Memerlukan t/bls yg pantas

Bab 6

Contoh Model Berpandukan Contoh Model Berpandukan GangguanGangguan

Gangguan

Vektor Gangguan

Penyelenggara 1 Penyelenggara 2 Penyelenggara 3

Proses 1 Proses 2 Proses 3

Bab 6

Pemecahan BermodulPemecahan Bermodul

• Pemecahan subsistem kpd modul-modul• Bergantung kpd strategi r/b yg dipilih.

Ada 2 strategi i.e:– r/b berorientasikan fungsi

pemecahan berdasarkan fungsianmenggunakan model aliran data

– r/b berorientasikan objekpemecahan berdasarkan objekmenggunakan model objek

Bab 6

Model ObjekModel Objek

• Objek-objek yang terlibat dlm sistem di’k/pasti

• Objek adalah perwakilan entiti dlm dunia nyata, yg berada dlm domain masalah

• Menentukan servis yang diberi oleh setiap objek

• Model ini,– Menitik beratkan kelas, objek, atribut & operasi – Mempunyai gandingan yg rendah

Bab 6

Model Aliran Data Model Aliran Data

• Setiap fungsi di’k/pasti• Bagi setiap fungsi, perlu ditentukan

– input (jenis data yg diterima)– output (hasil yang dikeluarkan)

• Setiap modul merupakan “transformasi berfungsi” yang memproses input bagi menghasilkan output

Bab 6

Senibina Bidang SpesifikSenibina Bidang Spesifik

• Struktur senibina yg umum boleh digunakan berulang kali

• Perwakilan abstrak sistem• Setiap sistem berbeza dari segi perincian• Terdapat 2 jenis model iaitu:

– Model Generik– Model Rujukan

• Tiada pemisahan rigid yg membezakan antara kedua model ini

Bab 6

Model GenerikModel Generik

• Abstrak dari beberapa sistem sebenar• Mempunyai ciri-ciri utama beberapa sistem

dari domain masalah yang sama • Diterbitkan oleh mereka yg telah

berpengalaman dlm pembinaan aplikasi dari sst domain masalah

• Terbit secara “bawah-atas” dari sistem yg sedia ada

• Boleh diguna-semula secara terus dlm r/b

Bab 6

Contoh Model Generik: Sistem Contoh Model Generik: Sistem Maklumat KolejMaklumat Kolej

Modul

Bidangfungsian

•Kemasukan pelajar•Pendaftaran m/p•Penilaian•Graduasi•Pelayaran maklumat

PengurusanPelajar

Pengurusan Kurikulum

PengurusanAsrama

•Pengurusankurikulum

•Pengurusan fasiliti pembelajaran•Penjanaan jadual waktu•Penjanan soalan

PengurusanSumber Pembelajaran

•Pengurusanasrama

Sistem Maklumat KolejSistem Maklumat Kolej

Bab 6

Model RujukanModel Rujukan

• Lebih abstrak & huraian mengenai sistem• Digunakan utk komunikasi konsep domain &

membandingkan s/bina yang mungkin• Memberitahu arkitek tentang kelas sistem• Menghasilkan kaedah utk menerangkan s/bina

ttg sst kelas sistem• Terbit secara “atas-bawah” dari sistem yg sedia

ada• Tidak semestinya reflek secara terus kpd s/bina

sebenar sistem

Bab 6

Contoh Model Rujukan: Contoh Model Rujukan: OSI reference OSI reference

modelmodelMedium Komunikasi

Fizikal

Penghubung Data

Jaringan

Penghubung Data

Jaringan

Sesi

Persembahan

Aplikasi

Fizikal

Pengangkutan

Fizikal

Pengangkutan

Penghubung Data

Jaringan

Sesi

Persembahan

Aplikasi