Bab 4 Sistem dan struktur Pentadbiran Negara

OBJEKTIF

• Mengetahui tentang pembahagian kuasa diantara tiga peringkat kerajaan

• Memahami peranan komponen-komponen utama dalam sistem pentadbiran Malaysia.

PROSES PEMBENTUKAN KERAJAAN DI MALAYSIA

• Zaman pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka abad ke-15.– Sultan mendapat khidmat daripada Bendahara,

Bendahari, Temenggung dan Laksamana.

• Penjajah British datang pada abad ke-17 dan memperkenalkan pentadbiran Inggeris.

• Kemerdekaan – pentadbiran secara Barat masih dipakai tetapi banyak perubahan.

FUNGSI UTAMA KERAJAAN

JA B A TA N

K E M E N TE R IA N

P E R D A N A M E N TE R IJE M A A H M E N TE R I

E K S E K U TIF

R A K Y A T

D E W A N N E G A R AD E W A N R A K Y A T

P A R L IM E N

P E R U N D A N G A N

M A H K A M A H

K E TU A H A K IM N E G A R A

P E N G A D IL A N

Y A N G D IP E R TU A N A G O N G

TEORI PENGASINGAN KUASA

• Montesqeu:– dalam sesebuah negara, pembahagian

kuasa perlu dilakukan untuk mengelakkan daripada berlakunya dominasi kuasa oleh pihak-pihak tertentu.

• 3 bentuk pemerintahan utama:– Badan Eksekutif (Pentadbiran)– Badan Legislatif (Perundangan)– Badan Judisiari (Kehakiman)

KOMPONEN UTAMA

D E W A N

D E W A N N E G A R A

P A R L IM E N

B A D A N P E R U N D A N G A N

S U R U H A N JA Y A

K E M E N TE R IA N

K A B IN E T

P E R D A N A M E N TE R I

B A D A N P E N TA D B IR A N

M A H K A M A H R E N D A H

M A H K A M A H TIN G G I

M A H K A M A H P E R S E K U TU A N

K E TU A H A K IM N E G A R A

B A D A N K E H A K IM A N

Y A N G D IP E R TU A N A G O N G

BADAN EKSEKUTIF

• YANG DIPERTUAN AGONG

• JEMAAH MENTERI/KABINET

• KEMENTERIAN

• PERKHIDMATAN AWAM

• SURUHANJAYA-SURUHANJAYA

YANG DIPERTUAN AGONG

• Ketua Negara atau Ketua Persekutuan.• Peranan utama:

– Segala urusan kerajaan dijalankan atas nama baginda tetapi mesti bertindak atas nasihat Jemaah Menteri atau PM.

– Mempunyai kuasa budi bicara tetap dikehendaki mengikut kebiasaan peraturan Demokrasi Berparlimen.

– Melantik Jemaah Menteri atas nasihat PM.– Mempersetujui atau tidak membubarkan

Parlimen.

JEMAAH MENTERI / KABINET

• Dimulakan oleh sistem Ahli (1951-1955).• Kabinet moden pra-merdeka ditubuhkan selepas

Pilihanraya 1955 oleh TAR.• Jemaah Menteri – badan tertinggi.• PM menjadi Ketua Jemaah Menteri.• Ahli-ahli Jemaah Menteri mesti bertanggungjawab di

atas keputusanJM.PM lantik Setiausaha untuk membantu PM.

JEMAAH MENTERI / KABINET

• PM - Pengerusi Mesyuarat Jemaah Menteri.

• PM –Ketua Pentadbir Utama Negara.

• PM - Perkenalkan dan menjalankan dasar.– Meningkatkan prestasi perkhimatan awam– Mengubah sikap pengawai perkhimatan awam– Merapatkan hubungan sektor awam dan swasta

• PM – Pegawai Diplomat Utama Negara.– Melalui hubungan persahabatan dan hubungan

perdagangan dengan negara-negara luar.

Jemaah Menteri/Kabinet pada hari ini

BADAN EKSEKUTIFPerdana Menteri

Kuasa-kuasa Perdana Menteri

• Ketua Jemaah Menteri

• Ketua Pentadbir Utama

• Ketua Parti Pemerintah

• Pegawai Diplomatik Utama

KEMENTERIAN

• Agensi tertinggi dalam jentera pentadbiran Persekutuan.

• Terdapat 26 kementerian – boleh ditambah atau dikurangkan.

• Ketua Setiausaha (KSU) – ketua pentadbir untuk sebuah kementerian

• Ketua Setiausaha Negara – ketua perkhidmatan awam Persekutuan

Kementerian-kementerian di Malaysia

1.Jabatan Perdana Menteri 2.Kementerian Belia dan Sukan 3.Kementerian Penerangan, Komunikasi, Kebudaya

an & Warisan 4.Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah 5.Kementerian Kerja Raya 6.Kementerian Dalam Negeri 7.Kementerian Kesihatan 8.Kementerian Kewangan 9.Kementerian Luar 10.Kementerian Pelajaran 11.Kementerian Pelancongan 12.Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga da

n Masyarakat

Kementerian-kementerian di Malaysia

13.Kementerian Pengajian Tinggi 14.Kementerian Pengangkutan 15.Kementerian Perdagangan Antarabangsa dan Industri 16.Kementerian Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna 17.Kementerian Pertahanan 18.Kementerian Pertanian dan Industri Asas Tani 19.Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan 20.Kementerian Perusahaan Perladangan dan Komoditi 21.Kementerian Sains, Tenaga & Teknologi Hijau 22.Kementerian Sumber Asli dan Alam Sekitar 23.Kementerian Sumber Manusia 24.Kementerian Wilayah Persekutuan

PERKHIDMATAN AWAM

• Angkatan Bersenjata• Perkhidmatan Perundangan dan Kehakiman• Angkatan Polis• Perkhidmatan Kereta api• Perkhidmatan Awam Bersama• Perkhidmatan Awam Negeri• Perkhidmtan Pendidikan

SURUHANJAYA -SURUHANJAYA

• Untuk memastikan jentera pentadbiran kerajaan berjalan dengan lancar dan sistematik, kerajaan telah membentukpelbagai suruhanjaya.

SURUHANJAYA

S U R U H A N JA Y A TE TA PS u ru h an jaya P ilih an raya

S u ru h an jaya P erkh id m atan

S U R U H A N JA Y A S E M E N TA R Au n tu k m en yiasa t d an

m en ye lesa ikan m asa lahd an p erkara seb en ar

S U R U H A N JA Y A

BADAN PENTADBIRAN PERINGKAT NEGERI

• Perlembagaan Persekutuan memperuntukkan kuasa Eksekutif di peringkat negeri di setiap negeri akan dijalankan oleh Raja/Sultan/Yang Dipertua Negeri.

• Raja/Sultan/Yang Dipertua Negeri juga akan memperkenankan perlantikan ahli-ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri atas nasihat Menteri Besar.

BADAN PENTADBIRAN PERINGKAT NEGERI

D E W A N U N D A N G A N N E G E R I

M A JL IS M E S Y U A R A T K E R A JA A N N E G E R I

R A JA /S U L TA N /Y A N G D IP E R TU A

MAJLIS MESYUARAT KERAJAAN NEGERI (EXCO)

• Raja/Sultan melantik Majlis Mesyuarat Kerajaan.

• Raja/Sultan perlu melantik seorang Ketua Menteri/Menteri Besar untuk mengetuai Majlis Mesyuarat Kerajaan.

• Raja/Sultan melantik antara 4-8 orang Ahli di kalangan ahli-ahli Dewan Undangan Negeri (ADUN) sebagai EXCO.

MAJLIS MESYUARAT KERAJAAN NEGERI (EXCO)

• EXCO sama seperti Kabinet Persekutuan.• EXCO memberi nasihat kepada Sultan.• Ex-officio dilantik dari:

– Setiausaha Kerajaan Negeri– Penasihat Kewangan Negeri– Pegawai Kewangan Negeri

MAJLIS MESYUARAT KERAJAAN NEGERI (EXCO)

• Raja boleh melantik bukan bumiputera menjadi Menteri Besar/Ketua Menteri.

• Majlis bertanggungjawab secara kolektif kepada Dewan Undangan Negeri (DUN).

• Ketua Menteri/Menteri Besar letak jawatan jika: – tidak mendapat kepercayaan sebilangan besar

ADUN.– Raja/Sultan membubarkan Dewan.– Ahli MMK tidak boleh mengambil bahagian dalam

perdagangan, perniagaan atau profesion uang ada kaitan dengan jabatan-jabatan tertentu.

DEWAN UNDANGAN NEGERI

• Satu dewan sahaja.• Mendengar, membahas dan menggubal

rang undang-undang negeri (ADUN shj) .• Undang-undang negeri dikenali sebagai

enakmen.• Anggota terdiri daripada Sultan, ADUN dan

Setiausaha Kerajaan Negeri, Penasihat Undang-undang Negeri dan Pegawai Kewangan Negeri.

PENTADBIRAN PERINGKAT NEGERI

• DI SARAWAK– Bahagian – ditadbir oleh Residen.– Daerah – Pegawai Daerah.– Daerah Kecil – Pegawai Anak Negeri.– Kampung- Penghulu.

• DI SABAH:– Daerah – Pegawai Daerah (dibantu Ketua Anak

Negeri).– Kampung – Ketua Kampung (dibantu orang tua).

BADAN LEGISLATIF

P A R L IM E N

M A JL IS R A JA -R A JA

Y A N G D IP E R TU A N A G O N G

Yang Dipertuan Agong

Di antara tugas-tugas YDPA ialah:

1.Tugas mengikut nasihat

2.Tugas mengikut budi-bicara

3.Pemerintah tertinggi angkatan tentera

4.Memperkenan rang undang-undang

5.Pengistiharan darurat

6.Kuasa pengampunan

Yang Dipertuan AgongDi antara perkara-perkara yang tidak boleh

dilakukan oleh YDPA ialah:

1.Baginda tidak boleh menjalankan tugasnya sebagai raja di negeri baginda kecuali tugas-tugas baginda sebagai ketua Agama Islam.

2.Baginda tidak boleh memegang sesuatu jawatan yang baginya ada apa-apa saraan

3.Baginda tidak boleh mengambil bahagian yang aktif dalam apa jua perusahaan.

Majlis Raja-Raja

• Badan rasmi yang paling tinggi kedudukannya.

• Ia dianggontai oleh 9 Sultan, dan empat Yang Dipertua.

Parlimen

• Dewan Negara

• Dewan Rakyat

Dewan Negara

– Mempunyai 69 orang Senator.– Tempoh seorang Senator ialah selama 3 tahun

dan tidak boleh memegang jawatan tersebut lebih dari 2 penggal.

– Seorang Senator hendaklah berumur 30 tahun ke atas.

Dewan Rakyat

– Mempunyai 195 orang ahli yang terdiri dari 182 dari negeri-negeri dalam Malaysia, 10 dari Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur dan 1 dari Wilayah Persekutuan Labuan.

– Umur seorang ahli Dewan Rakyat ialah 21 tahun ke atas.

HILANG KELAYAKAN AHLI PARLIMEN APABILA:

• Diisytiharkan tidak sempurna akal.• Seorang bankrap.• Memegang jawatan berpendapatan.• Tidak menghantar penyata perbelanjaan p/r.• Dihukum penjara 1 tahun / denda RM2000.• Kehilangan kelayakan di bawah mana-mana

undang-undang.• Memperolehi kewarganegaraan negeri

asing.

Fungsi dan Kuasa Parlimen

• Di antara fungsi Parlimen ialah:

1.Kuasa perundangan iaitu kuasa membuat, meminda/memasuhkan undang-undang.

2.Mengenakan cukai-cukai baru, tambahan atau memansuhkan mana-mana cukai.

3.Meluluskan belanjawan negara bagi satu-satu tahun tertentu.

PROSEDUR PERUNDANGAN

BacaanPertama

Bacaan Ke-2

Peringkat Jawatankuasa

Rang dibahas Mengenai Kesan

dan kepentingannya Kepada rakyat dan

negara

Rang dibahas Mengenai Kesan

dan kepentingannya Kepada rakyat dan

negara

Rang undang-undang Dikemukakan oleh

Seorang menteri secara ringkas

Rang undang-undang Dikemukakan oleh

Seorang menteri secara ringkas

PROSEDUR PERUNDANGAN

Peringkat Jawatankuasa

BacaanKe-3

1. Diluluskan oleh Dewan Parlimen

2. Diperkenan oleh Yang di-Pertuan Agong

Rangdiubah

Rangdiubah

Undang-undangdiwartakan

Undang-undangdiwartakan

BADAN KEHAKIMAN

KEBEBASAN KEHAKIMAN

PUNCA UNDANG-UNDANGUndang-undang Malaysia pada hari ini

diperolehi daripada lima punca yang utama

iaitu:

1. Undang-undang bertulis:

a) perlembagaan

b) perundangan Persekutuan dan Negeri.

2. Keputusan2 Mahkamah.

3. Undang-undang Inggeris.

4. Undang-undang Islam.

5. Undang-undang Adat.

SISTEM KEHAKIMAN MALAYSIA

Yang Dipertuan Agong

Mahkamah Rayuan

MahkamahMajistret

Mahkamah Tinggi Borneo

Mahkamah Tinggi Malaya

MahkamahSeksyen

MahkamahSeksyen

MahkamahJuvana

MahkamahMajistret

MahkamahJuvana

MahkamahPenghulu

MahkamahAnak

Negeri

MahkamahAtasan

MahkamahRendah

Sabah dan SarawakSemenanjung

Mahkamah Persekutuan

KUASA 2 MAHKAMAH

• Mentafsir perlembagaan negeri.

• Mentafsir sesuatu undang-undang.

• Mengisytihar sesuatu undang-undang bertulis Persekutuan atau Negeri.

• Mengisytihar sesuatu tindakan kerajaan sebagai tidak sah dari segi undang-undang.

KEBEBASAN MAHKAMAH

• Tidak boleh dipecat sebelum 65 tahun kecuali:– kelakuannya tidak baik.– Tidak berupaya (uzur).

• Tribunal terdiri 5 org atau lebih dari Malaysia atau negara Komanwel.

• Saraan diperuntukkan dibayar kepada Kumpulan Wang Yang Disatukan.

• Saraat Hakim dan syarat2 lain tidak boleh diubah.• Kelakuan Hakim tidak boleh dibincangkan dalam

Dewan.

MAHKAMAH PERSEKUTUAN

MahkamahAtasan

Mahkamah PersekutuanMahkamah RayuanMahkamah Tinggi Malayadan Borneo.

MahkamahRendah

Mahkamah SeksyenMahkamah JuvanaMahkamah MajistretMahkamah Tuntutan KecilMahkamah Penghulu.

MahkamahKhas

Mahkamah TenteraMahkamah PerusahaanMahkamah Khas Raja-rajaMahkamah Negeri.

MAHKAMAH NEGERI

Mahkamah Syariah Mahkamah SyariahRayuanMahkamah TinggiSyariahMahkamah RendahSyariah

Mahkamah Adat(Sabah danSarawak)

Mahkamah AdatDaerahMahkamahPegawai/Ketua adatMahkamah Penghulu

MAHKAMAH PERSEKUTUAN

• Selesikan pertikaian antara kerajaan Negeri dan kerajaan Persekutuan.

• Sahkan undang2 oleh Parlimen dan DUN.

• Mendengar kes2 rayuan dari Mahkamah Rayuan dan Mahkamah Tinggi.

• Meliputi kes sivil dan kes jenayah.

• Kes sivil yang nilai tuntutannya RM 250000 ke atas

MAHKAMAH RAYUAN

• Membincangkan kes rayuan jenayah.

• Bicarakan kes sivil nilainya RM250,000 ke atas.

• Bicarakan kes jenayah dari Mahkamah Tinggi.

MAHKAMAH TINGGI

• Bicarakan apa sahaja kesalahan warganegara dan pelancong asing.

• Bicarakan kes2 sivil dan jenayah.• Kes sivil melibatkan hal penjagaan kanak2 serta orang

tidak siuman, wasiat, perkahwinan dan perceraian agi bukan muslim serta kemuflisan.

• Dengar kes rayuan sivil dari Mahkamah Rendah bernilai RM25000 ke atas.

• Beri nasihat kepada mahkamah2 rendah tentang tatacara dan proseding di mahkamah dan soal2 perlembagaan.

MAHKAMAH SESYEN

• Bicarakan kes jenayah dan sivil.

• Kes sivil bernilai RM25000 ke atas.

• Bicarakan apa juga kesalahan jenayah kecuali menjatuhkan hukuman mati.

• Jalankan siasatan awal sebeum seseorang itu dibicarakan di Mahkamah Tinggi.

• Kenakan hukuman maksima 5 tahun penjara, denda RM1000,12 kali sebatan atau kedua2nya sekali.

MAHKAMAH JUVANA

• Bincangkan kes2 jenayah bagi umur 10-18 tahun.

• Kanak2 bersalah dihantar ke sekolah pemulihan akhlak sehingga umur 21 tahun.

• Perbicaraan dijalankan secara tertutup.

MAHKAMAH MAJISTRET KELAS 1

• Bincangkan kes2 jenayah dan sivil.• Kes jenayah libatkan hukuman penjara

dan hukuman denda.• Hukuman maksimum - 5 tahun penjara,

denda RM10000, sebatan 12 kali atau ketiga2nya.

• Kes sivil libatkan RM12000 ke atas setahun.

MAHKAMAH MAJISTRET KELAS II

• Kes jenayah - hukuman maksimum dijatuhkan tidak melebihi 3 bulan penjara dan denda RM250 atau keduanya sekali.

• Kes sivil - nilai kes tuntutan RM3000 ke atas.

MAHKAMAH TUNTUTAN KECIL

• Bicarakan kes tuntutuan sivil bernilai RM3000 ke atas.

MAHKAMAH PENGHULU

• Bicarakan kes2 sivil dan jenayah.• Dikendalikan oleh Penghulu sesuatu

Mukim.• Kes sivil - tuntutan nilai RM50 ke bawah.• Kes jenayah - denda sebanyak RM25 ke

bawah.

• Rayuan terhadap mahkamah penghulu boleh dibuat di Mahkamah Majistret.

MAHKAMAH TENTERA

• Kendalikan kes tingkah laku tentera.• Tidak bicarakan kes sivil dan jenayah.• Kesalahan yang dibicarakan:

– tidak patuh pada arahan pihak berkuasa, – tidak menjalankan tugas, – mengabaikan tugas.

• Jatuhkan sebarang hukuman kecuali hukuman mati.• Pesalah boleh membuat rayuan kepada Mahkamah

Tinggi.

MAHKAMAH KHAS RAJA2

• Bicarakan kesalahan Dipertuan Agung dan Sultan dalam kes sivil dan kes jenayah yang dilakukan dalam persekutuan.

• Tindakan akan dikenakan terhadap Agung atau Sultan setelah mendapat keizinan Peguam Negara.

MAHKAMAH SYARIAH

• Untuk mengadili umat Islam.

• Bicarakan kes2 sivil dan jenayah.

• Kes sivil - nafkah dan tanggungan, perkahwinan, perceraian, wasiat, wakaf, pembahaagian harta.

• Kes jenayah - berjudi, zina, tidak berpuasa, ajaran sesat, berkhalwat, penderaan, minum minuman keras, tidak zakat dan fitrah.

• Kesalahan besar dibicarakan di Mahkamah Tinggi Syariah, kesalahan kecil dibicarakan di Mahkamah Rendah Syariah.

MAHKAMAH ADAT

• Bicarakan kes2 pelanggaran adat oleh suku2 kaum di Sabah dan Sarawak.

• Contoh:– adat perkahwinan, – undang-undang adat, – adat-adat keagamaan dll.

KESIMPULAN

• Dalam konteks negara Malaysia mengamalkan konsep Pengasingan Kuasa, pada dasarnya tidak dipraktikkan sepenuhnya.

• Ini kerana di antara tiga badan tersebut adalah berkaitan di antara satu sama lain.

• Undang-undang dibuat oleh badan pemerintah seperti Yang di Pertuan Agong dan Menteri-menteri.

• Ahli Parlimen yang berfungsi sebagai penggubal undang2 juga dilantik mengetuai kementerian2 tertentu untuk menjalankan kuasa pemerintahan.