Apa itu Dadaisme?

Dadaisme ialah satu era seni yang bermula pada tahun 1916 di Zurich dan berakhir

pada tahun 1922.Ia terjadi selepas kejatuhan zaman Futurisme.Dadaisme atau

Dada adalah luahan protes kemarahan dan ketidakadilan pada masa zaman itu.Ia

merupakan respon golongan artis terhadap kesan Perang Dunia Pertama.

Kata Dada menurut kamus Jerman membawa maksud keriangan kanak-

kanak.Kononnya ungkapan kata “da…da..”adalah ungkapan yang sering terlafaz

bagi kebanyakkan kanak-kanak ketika mereka dalam keadaan gembira.Di Perancis

pula,kata dada diertikan sebagai hobi,persaingan dan obsesi.Kata “Dada” juga

menggambarkan keadaan yang huru-hara akibat perang.

Terdapat juga kajian yang mengatakan bahawa kata Dada ini dipetik secara

rambang dan tidak membawa apa-apa makna.Pergerakkan Dadaisme

memperjuangkan konsep seni tidak bermakna.Ringkasnya seni itu adalah kosong

dan tidak menyumbang sebarang faedah kepada masyarakat pada zaman

pancaroba itu.

Walaupun kata Dada ini lahir daripada pelbagai sumber namun secara

keseluruhannya perjuangan ini bertujuan untuk mengolok-olokkan sesuatu perkara

khasnya isu-isu yang berkaitan dengan Perang Dunia Pertama.

Faktor Kebangkitan Gerakan Dadaisme

Berikut ini merupakan faktor yang menyumbang kepada kebangkitan gerakkan

Dadaisme ini:-

1. Kegiatan Penerbitan

Kegiatan penerbitan yang pesat telah mencetuskan satu revolusi dalam seni

moden Eropah awal abad ke-20.Kewujudan syarikat penerbitan majalah di Eropah

ini mempercepatkan proses mencetak karya-karya seni Dadaisme pada masa itu.

2. Protes Terhadap Kemusnahan Akibat Perang

Kesan daripada Perang Dunia Pertama di Eropah adalah kemusnahan harta

benda,bangunan,khazanah seni,alam sekitar dan kematian beribu-ribu penduduk

Eropah.Banyak bangunan termasuk galeri-galeri seni lukis di Eropah telah musnah

akibat perang itu.Ekoran daripada itu,para artis dan penyair telah mengambil

subjek kejadian perang itu sebagai sumber inspirai dan saluran untuk meluahkan

rasa protes,kemarahan dan ketidakpuasaan.

3. Gerakan Politik

Penglibatan golongan ahli politik dalam gerakan kesenian Dadaisme mempunyai

agenda lain iaitu untuk kepentingan perniagaan dan pengaruh kuasa mereka

dalam politik.Dengan kata lain mereka bukannya mahu memperjuangkan Dadaisme

itu,tetapi memperalatkannya sebagai senjata perjuangan mereka.

Media dan Teknik Penghasilan Karya

Karya dihasilkan dengan menggunakan pelbagai media.Ini secara tidak langsung

membawa mereka meneroka teknik penghasilan seni yang baru.Antara teknik baru

yang diterokai ialah teknik montaj foto.Karya yang terhasil semasa zaman

Dadaisme ini terdiri daripada catan,arca,poster dan penulisan sastera seperti puisi

serta gambarfoto.

Karya catan Dadaisme menggunakan teknik penghasilan dan rayograf.Teknik

montaj foto ialah dihasilkan dengan memotong gambar yang lain kemudian

digabungkan dengan gambar yang satu yang mempunyai kaitan dengan sesuatu

peristiwa.

Sementara itu mix media yang digunakan pula adalah keratan

akhbar,poster,pembalut-pembalut buku,pelbagai bentuk fon tulisan yang diperolehi

daripada majalah yang pernah diterbitkan pada masa itu dan bahan-bahan

terbuang.

Bagi karya seperti arca para artis Dadaisme menggunakan kayu,besi dan kertas

tebal untuk menghasilkannya.Selain daripada itu mereka juga menggunakan bahan

terbuang untuk digabungkan menjadi satu arca secara spontan.

Terdapat satu lagi cara penghasilan karya Dadaisme iaitu menconteng sesuatu

pada bahagian tertentu gambar atau poster yang sedia ada.Contohnya,naskah

lukisan potert Monalisa yang telah diconteng oleh Marcell Duchamp dengan

membentuk misai di bawah hidungnya.

Contoh karya

Potret Monalisa yang di conten Teknik Montaj Foto

Ciri-Ciri Karya Dadaisme

Kecenderungan para artis apabila mereka menghasilkan karya pada era Dadaisme

ini ialah kespontanan,intuitif,dan fantastik.Adakalanya karya mereka bersifat

absurd,sardonic dan jenaka melampau.Selain daripada itu bagi karya catan ia

sedikit di pengaruhi oleh aliran seni sebelumnya iaitu aliran Kiubisme dan Futurisme

dari segi gaya persembahan dan olahan karya.

“Garfu Dan Spoon” Kespontanan dalam karya

Hans Arp,1924

Bercirikan aliran Kiubisme.

Mesej dan Tema Karya

Mesej yang disampaikan lebih kepada protes dan rasa tidak berpuas hati terhadap

sesuatu perkara.Tema karya berkait langsung dengan kebinasaan yang berlaku

kesan Perang Dunia Pertama.Luahan perasaan pengkarya jelas menggambarkan

kebodohan,kerugian,penderitaan dan kekejaman semasa perang.Kesemua karya

tidak kira catan,montaj foto,arca ,poster mahupun sastera mengangkat mesej dan

tema yang sama.Subjek perang adalah isu utama dalam perbicaraan apresiasi seni.

Montaj foto yang bertemakan “Pancutan”, 1917,

Kemusnahan, dan kematian akibat perang Marcel Duchamp

Tokoh Pelopor Gerakan Seni Dadaisme

1.Marcehel Duchamp

Marchel Duchamp atau juga dikenali sebagai Henri Robert dilahirkan pada 28 Julai

1887 di Blainville-Crevon,Perancis.

Beliau adalah salah seorang tokoh yang terkenal dalam gerakan seni Dadaisme

ini.Pada awal kerjayanya sebagi pelukis,gaya karyanya banyak dipengaruhi oleh

aliran seni sebelumnya iaitu Fauisme,Kubisme dan Futurisme.Beliau dilahirkan

dalam keluarga yang mencintai seni dan kegiatan kebudayaan.Ibunya,Emile Nicolle

adalah seorang pelukis dan tukang ukir.Sementara itu datuknya dan ahli keluarga

yang lain meminati permainan catur,membaca buku,mengecat dan bermain muzik.

Pada tahun 1905,beliau bekerja di sebuah syarikat percetakkan buku.Di sinilah

beliau mula mempelajari teknik tipografi dan proses percetakkan.Marchel Duchamp

adalah anak yang ke-3.Ketika zaman kanak-kanaknya beliau berjauhan dengan

abangnya yang bersekolah di Rouen jauh dari tempat tinggal mereka.Beliau selalu

merasa kesunyian dan hanya kakaknya Suzanne yang menjadi sumber

inspirasinya dalam melukis.

Ketika berumur 7 tahun beliau telah bersekolah dan pembelajarannya lebih

tertumpu kepada perkembangan intelek.Beliau mahir dalam bidang Matematik dan

pernah dua kali memenangi hadiah Matematik di sekolahnya itu.

Pada tahun 1903 dan 1904,beliau telah memenangi hadiah melukis di

sekolahnya.Kemudian beliau pun belajar teknik melukis daripada seorang guru seni

lukis yang beraliran Impersionisme dan Post-Impersionisme.Sikap keseriusan beliau

dalam kegiatan seni lukis jelas terbukti apabila beliau dengan pertama kalinya

melakukan percubaan melukis aksi –aksi kakaknya,Suzanne Duchamp dengan

menggunakan media cat air.

Sepanjang hidupnya beliau terkenal berkarya dalam bidang lukisan,arca dan

filem.Beliau juga adalah seniman yang menyumbang kepada gerakan Surelisme

iaitu aliran selepas Dadaisme.Beliau yang asalnya dari Perancis telah menjadi

warganegara Amerika Syarikat pada tahun 1955.Sumbangan beliau dalam bidang

seni mendapat pengiktirafan antarabangsa pada tahun 1960.

Namun walaupun cemerlang dalam bidang seni ,namun beliau tidak cemerlang

dalam rumahtangganya.Dipercayai beliau terpaksa menceraikan isteri pertamanya

yang bernama Sarazin-Lavassor kerana berlaku curang dengannya.

Sehinggalah pada tahun1954,beliau berkahwin dengan Alexina Sattler dan hidup

bersamanya sehingga beliau meninggal dunia pada 2 Okteber 1968 di Neuilly-

Surseine,Perancis,pada umur81 tahun.

Berikut adalah antara karya-karya Dadaisme daripada Marchel Duchamp:-

“Menuruni Tangga” 1912 “Biscllye Whell”

1913

“ Hydrometric”

1920 “Peluncur Kincir Air”

1913

Hans Arp.

2.Hans Arp

Hans Arp atau Jean Hans Arp adalah seorang pengukir,pelukis,dan penyair.Beliau

lahir pada 16 September 1887 di Straburg.

Pada tahun 1904,Hans Arp telah pergi melawat Paris dan beliau sangat tertarik

pada lukisan-lukisan moden yang terdapat di galeri Paris.Oleh sebab tertarik

dengan lukisan moden,Hans Arp telah pergi mengikuti kursus melukis lukisan

moden di bawah bimbingan Professor Ludwig Von Hoffmann iaitu seorang professor

dalam bidang lukisan moden.

Sepanjang hidupnya dalam berkarya serta mencari ilham dalam melukis,Hans Arp

seoarng yang banyak berkelana untuk menambah ilmu pengetahuannya.Pada

tahun1908,Hans Arp telah sekali lagi melawat Paris lalu menubuhkan akademi

lukisan moden di sana yang dikenali sebagai Julian Akademi Paris.Kemudian pada

tahun 1911,beliau telah mengasaskan persatuan lukisan moden yang dikenali

sebagai Liga Moden di Switzerland.Antara ahli-ahli peluki s dalam persatuan ini

ialah.Amiet,Friesz,Gauguin,W Gimmi,Helbig,Hodler,Mattise dan Picasso.

Hans Arp banyak menyertai pameran seni lukisan moden.Antaranya ialah menyertai

pameran di Berlin bersama dengan ahli-ahli persatuan Liga Moden.Ketika beliau

menyertai pameran ii,beliau telah bekenalan dengan seorang wanita yang dikenali

sebagai Sophie Taeuber yang akhirnya mereka pun berkahwin.

Beliau meninggal dunia pada tahun 1966 pada usia 79 tahun.

Berikut adalah antara karya-karya Hans Arp:-

“Tatarajah” “Bentuk Daratan” “Draf For

Tearom”

1927-1928 1917

1926

“Monsand” “ Before My Birth” “Human”

1966 1914 1933

Kronologi Gerakan Seni Dadaisme

Dadaisme bermula dari Zurich kemudian tersebar di negara-negara lain seperti New

York,Jer-man,dan Paris.

Sumber Rujukan

1.Sejarah Seni Zaman Pertengahan Hingga Abad ke-20

Penulis:Muliyadi Mahamood

Diterbitkan Oleh Univision Press Sdn.Bhd

Cetakan ketiga,2007

2.Teks Lengkap Pendidikan Seni Visual(Tingkatan 4-5)

Penulis :Zailani Yaccob dan Azimah A.Samah

Diterbitkan Oleh Fajar Bakti Sdn.Bhd.

Cetakan 2004

3.Sejarah Seni Lukis(Sepintas Lalu)

Penulis:Ahmad Rashidi Hasan

Diterbitkan Oleh Karisma Publication Sdn.Bhd.

Cetakan 2001

4.Sejarah Seni Eropah

5. Art in Morden Culture

Penulis:Franscina

6.Http//:www.peak.org/Dadaist/Art/index.html

7.http//:www.wikinfo.org/index.php/Dadaism

8.http//:www.en.wikipedia.org/Dadaism

9.Rujukan Melalui Terjemahan,

www.citcat.com

Rumusan

Dadaisme atau Dada adalah luahan protes kemarahan dan ketidakadilan pada

masa zaman selepas perang yang berlaku antara tahun1916 hinngga tahun 1922.

Aliran ini juga dikatakan tidak mempunyai apa- apa makna atau lebih tepat lagi

aliran yang kosong serta memperjuangkan konsep seni yang tidak bermakna.

Walaupun aliran Dadaisme ini lahir daripada pelbagai sumber namun secara

keseluruhannya perjuangan ini bertujuan untuk mengolok-olokkan sesuatu perkara

khasnya isu-isu yang berkaitan dengan Perang Dunia Pertama. Secara

keseluruhannya aliran dadaisme ini berfungsi sebagai propaganda bagi peperangan

pada zaman tersebut.

Pendahuluan

Sejarah seni khususnya seni catan sebenarnya bermula sejak zaman pra sejarah di mana manusia melukis pada dinding-dinding gua.Segala penceritaan tersebut semuanya telah dicatatkan dalam Sejarah Seni Barat yang menceritakan tentang asal-usul dan penerokaan sesuatu gerakan seni atau aliran.

Antara aliran tersebut ialah Realisme,Renaissme,kiubisme,Futurisme,Surelisme,Pop Art,Ekpressionisme,Barok,Fotorealisme , Dadaisme dan sebagainya.Kebangkitan sesuatu aliran atau gerakan seni pada sesuatu zaman disebabkan oleh beberapa faktor dan kepentingan dalam perjuangannya.Contohnya gerakan seni Dadaisme yang saya kaji adalah memperjuangkan seni yang kosong dan tidak bererti.Ia juga dikenali sebagai aliran anti seni.Aliran ini lahir akibat luahan sikap protes,kemarahan dan kejengkelan rakyat terhadap kemusnahan dan ketidakadilan dalam perang Dunia Pertama.Aliran ini bangkit sebaik sahaja tamat perang Dunia Pertama di Eropah pada tahun 1916.

Adalah begitu penting bagi seseorang artis seni catan untuk mengetahui sejarah sesuatu seni itu.Jika tidak ia tidak akan tahu asal-usul dan pengasas gerakan seni tersebut.Ekoran daripada itu,dia tidak akan dapat mencapai pembaharuan atau penerokaan baru dalam karya seninya.Selain daripada itu pengetahuan tentang sejarah seni amat penting agar seseorang artis itu akan dapat membentuk identitinya serta stylenya sendiri dalam penghasilan karyanya khasnya seni catan.

Kami telah dibahagikan kepada beberapa kumpulan untuk mencari maklumat-maklumat mengenai dengan aliran atau gerakan seni yang dikhaskan dalam setiap kumpulan.Laporan ini adalah laporan bagi tugasan dalam kumpulan,tetapi ia ditulis dan diolah dengan cara penyampaian tersendiri untuk dinilai oleh pensyarah dalam pemarkahan individu

Sekian.

SEJARAH SENI BARAT

“ALIRAN DADAISME”

NAMA: ALBERT ULANA

NO MATRIK: SV 2008- 010

PENSYARAH: CIK SANIAH AHMAD

SEMESTER TIGA