perubahan iklim & kepentingan hutan

Perubahan Iklim & Kepentingan Hutan

Hilary Kung

Sahabat Alam Malaysia

18 Ogos 2021

1

SEMBANG SANTAI BEACCH

WEBINAR PENGENALAN

IKLIM - HUTAN > 1.5°C

Agenda:

1. Pengenalan kepada perubahan iklim

2. Perubahan iklim & hutan

3. Perubahan Iklim di peringkat antarabangsa

4. REDD Plus?

5. Kesimpulan

2

Perubahan Iklim &

Kepentingan Hutan

3

Photo credit: https://www.bbc.com/news/science-environment-58130705; https://www.bfm.my/podcast/evening-edition/inside-story/ipcc-report-sounds-alarm-on-climate-change; https://apnews.com/article/asia-pacific-latin-america-middle-east-africa-europe-

1d89d5183583718ad4ad311fa2ee7d83; https://wri-indonesia.org/id/blog/berdasarkan-laporan-ipcc-terbaru-dunia-berada-di-jalur-untuk-melebihi-%E2%80%9Cpersediaan-karbon%E2%80%9D-dalam; https://www.suara.com/tekno/2021/08/09/172004/pbb-terlambat-sudah-dunia-sedang-

menuju-kehancuran-akibat-perubahan-iklim?page=all; https://www.bbc.com/indonesia/dunia-58146664; https://www.beritaharian.sg/setempat/kesan-perubahan-iklim-lebih-besar-boleh-landa-spura-laporan-ipcc; https://www.malaymail.com/news/what-you-think/2021/08/11/a-decade-to-end-the-

pandemic-and-save-the-climate-yin-shao-loong/1996780; https://www.bfm.my/podcast/the-bigger-picture/earth-matters/ipcc-report-are-we-headed-for-hell-on-earth

1. Pengenalankepada

perubahaniklim

4

5

• IKLIM adalah corak purata cuaca untuk tempat tertentu dalam jangka masa yang panjang, biasanya

sekurang-kurangnya 30 tahun.

• Cuaca adalah apa yang anda mengalami sepanjang hari.

• Malaysia beriklim tropika - mengalami cuaca yang panas dan lembap, suhu yang seragam sepanjang

tahun.

Photo credit: https://www.sinarharian.com.my/article/112808/BERITA/Nasional/Amaran-cuaca-buruk-sehingga-Khamis-MetMalaysia;

https://www.met.gov.my/pendidikan/cuaca/fenomenacuaca

Perubahan Iklim

Pemanasan global

Source: http://www.climate-lab-book.ac.uk/spirals/ 6

Kegiatan manusia telah menyebabkan pemanasan global, 1.1°C lebih panas dibandingkan dengan sebelum zaman perindustrian. [Panel Antara Kerajaan mengenai Perubahan Iklim (IPCC)]

Source: https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/; https://www.instagram.com/p/CSge-UaJeLN/

Read more on here on

JEDI Penang:

Tharunbr77, Industrialisation, CC BY-SA 4.0

7

Kegiatan manusia terutama perindustrianyang membebaskan gas rumah hijau –pelepasan karbon dioksida

• Peningkatan kepekatan karbon dioksida akan memerangkap haba dalam sistem iklim bumi

• Sistem iklim bumi menjadi tidak seimbang, iaitu menerima lebih haba daripada matahari berbanding

haba yang keluar daripada sistem berkenaan.

Tropenmuseum, part of the National Museum of World Cultures, Tropenmuseum

Royal Tropical Institute Objectnumber 60009006 Goudwinning door middel van het afspo, CC BY-SA 3.0

Dhscommtech at English Wikipedia, Landfill, CC BY-SA 3.0

8

Perbezaankenaikan suhuantara 1.5 dengan 2 darjah Celsius

9

Perbezaan kenaikan suhu antara 1.5 dengan 2 darjah Celsius

1. Panas terik

Source: https://www.wri.org/insights/8-things-you-need-know-about-ipcc-15c-report; https://www.bharian.com.my/rencana/muka10/2019/04/547871/suhu-melampau-jejas-kesihatan; https://www.instagram.com/p/CSge-UaJeLN/

Panas terik

Populasi sedunia

akan mengalami

panas terik

sekurang-

kurangnya 5 tahun

sekali

2.6 kali

lebih

teruk

10

Perbezaan kenaikan suhu antara 1.5 dengan 2 darjah Celsius

1. Panas terik

Source: https://www.bharian.com.my/rencana/muka10/2019/04/547871/suhu-melampau-jejas-kesihatan; https://www.hmetro.com.my/mutakhir/2016/01/106890/27-hari-tanpa-hujan

Photo credit: https://www.hmetro.com.my/mutakhir/2016/01/106890/27-hari-tanpa-hujan

Di Malaysia

1998 - Bacaan suhu tertinggi berada pada aras 40 darjah Celsius

2019 - MET menyatakan 20 kawasan (Perlis, Kedah, Perak, Pahang dan

Selangor) berada di tahap ‘waspada’ kerana hampir mencecah suhu

gelombang haba berikutan suhunya mencecah 37- 40 darjah Celsius.

Suhu melampau menjejas kesihatan

• Kejadian jerebu mudah berlaku dan menyebabkan kualiti udara terjejas

• Strok haba

• Sungai, tasik dan empangan akan mengering

• Cuaca kering dan peningkatan suhu berpotensi menyebabkan virus denggi

disebarkan dengan cepat.

11

Source: https://www.malaymail.com/news/malaysia/2018/10/12/climate-related-natural-disasters-cost-malaysia-rm8b-in-last-20-years/1681977

Impak pemanasan global

• Banjir di Kelantan pada 2014 menyebabkan kerugian infrastruktur dan aset

awam RM200 juta tidak termasuk kerugian orang persendirian dan perniagaan.

Source: https://www.bharian.com.my/rencana/lain-lain/2021/02/782503/isu-perubahan-iklim-risiko-bencana-perlu-diberi-perhatian;

Source: https://www.bharian.com.my/dunia/eropah/2021/06/831145/pemanasan-global-beri-impak-

besar-kehidupan-manusia

12

Perbezaan kenaikan suhu antara 1.5 dengan 2 darjah Celsius2. Kehilangan spesies

Source: https://www.wri.org/insights/8-things-you-need-know-about-ipcc-15c-report;

2 kali

lebih teruk

2 kali

lebih teruk

3 kali

lebih teruk

Kehilangan spesies:

Vertebrata

Kehilangan sekurang-

kurangnya separuh

daripada kelompoknya

Kehilangan spesies:

Tumbuh-tumbuhan

Kehilangan sekurang-

kurangnya separuh

daripada kelompoknya

Kehilangan spesies:

Serangga

Kehilangan sekurang-

kurangnya separuh

daripada kelompoknya

13

• Perubahan iklim akan mengganggu pengeluaran pertanian.

Ini juga menyebabkan peningkatan harga makanan.

Read more: https://bitesizeclimateact.wixsite.com/malaysia/basics?lightbox=dataItem-

kn8xjcvt

Impal pemanasanglobal

Source: https://www.astroawani.com/berita-dunia/belalang-juta-serang-arab-dan-afrika-tanaman-

penduduk-musnah-235979; https://www.astroawani.com/berita-dunia/somalia-isytihar-darurat-akibat-

serangan-belalang-juta-281712

2. Perubahan Iklim & Hutan

14

15Source: https://redd.ketsa.gov.my/en-my/Publication/4.%20Pelaksanaan%20REDD%20Plus%20di%20Malaysia.pdfPhoto credit: https://www.youtube.com/watch?v=qLVoHMLdzcA; https://www.dw.com/id/perubahan-iklim-kebakaran-hutan-jadi-risiko-global-masa-depan/a-51956922;

Perubahan Iklim & Hutana) Hutan menyerap karbon dioksida dan melepaskan karbon

dioksida apabila dinyahutan atau terosot.

b) Jika dipelihara, hutan dapat membantu menyimpan karbon –

mitigasi/ pengurangan perubahan iklim

c) Hutan juga memain peranan penting sebagai fungsi ekologi

seperti hutan semula jadi dalam mencegah banjir (daya

tampungan hutan untuk menyimpan air hujan) -

adaptasi/penyesuaian perubahan iklim.

d) Tetapi, kapasiti hutan untuk menyimpan karbon, produktiviti dan

kesihatan hutan juga akan dipengaruhi oleh peningkatan suhu.

e) Perubahan iklim juga meningkatkan risiko kebakaran hutan

(kebakaran hutan melepaskan karbon dioksida)

Hutan Perubahan Iklim

Read more on here on JEDI Penang:

16

Source: https://www.theguardian.com/world/2021/aug/09/smoke-siberia-wildfires-reaches-north-pole-historic-first; https://www.bbc.com/news/world-europe-58141336; https://www.theguardian.com/world/2021/aug/06/canada-wildfire-monte-lake-climate-crisis; https://www.theguardian.com/us-news/2021/aug/10/greenville-california-wildfire; https://www.theguardian.com/world/2021/aug/06/last-month-worst-july-wildfires-since-2003; https://www.dw.com/id/perubahan-iklim-kebakaran-hutan-jadi-risiko-global-masa-depan/a-51956922; https://www.theguardian.com/world/2021/aug/17/thousands-forced-to-evacuate-by-wildfire-near-saint-tropez-france-portugal-spain

Perubahan Iklim & HutanIsu-isu semasa berkenaan risiko kebakaran hutan di seluruh dunia

17

Perubahan Iklim & Hutan

Source: https://www.bharian.com.my/rencana/lain-lain/2021/02/782503/isu-perubahan-iklim-risiko-bencana-perlu-diberi-

perhatian;

Hutan memain peranan penting dalam mencegah banjir

Source: https://foe-malaysia.org/my/articles/kegagalan-menghentikan-kehilangan-hutan-di-sarawak-hanya-akan-mengundang-banjir-yang-

lebih-teruk/

18

Perubahan Iklim & Orang Asal• Masyarakat Orang Asal adalah masyarakat yang hidup dengan alam semulajadi.

• Mereka bijak menjaga alam sekitar kerana mereka bergantung kepada hutan, laut dan sungai untuk

kehidupan mereka.

• Cara hidup mereka tidak menyumbang kepada masalah perubahan iklim. Akan tetapi, kehidupan mereka

yang paling terancam oleh perubahan iklim. Contohnya, ketidakpastian musim kemarau pasti akan

menyulitkan penanaman padi bukit oleh masyarakat Orang Asal di Malaysia.

3. PerubahanIklim di

peringkatantarabangsa

19

Perubahan Iklim: Siapa yang bertanggungjawab?

20

Perjanjian Iklim Paris 2015

Ditandatangani oleh 196 negara pada tahun 2015

Mengehadkan peningkatan suhu purata global jauh di bawah 2 °C, atau lebih selamat kepada1.5 °C dibandingkan dengan tahap pra-industri, menyedari bahawa hal ini akan mengurangkanrisiko dan impak perubahan iklim

Nationally Determined Contributions (NDC)

*Malaysia ingin mengurangkan

intensiti pelepasan GHG

daripada GDP secara 45%

(tanpa syarat) sebelum 2030

berbanding dengan intensiti

pelepasan pada tahun 2005

Source: https://unfccc.int/process-and-meetings/the-paris-agreement/the-paris

agreement#:~:text=The%20Paris%20Agreement%20is%20a,compared%20to%20pre%2Dindustrial%20levels.;

https://www4.unfccc.int/sites/ndcstaging/PublishedDocuments/Malaysia%20First/Malaysia%20NDC%20Updated%20Submission%20to%20UNFCCC%20July%2020

21%20final.pdf21

22

Pada tahun 2016, sektor guna tanah, perubahan guna

tanah dan perhutanan (LULUCF) memain peranan

penting dalam mengurangkan ~77.4% daripada jumlah

pelepasan gas rumah hijau di Malaysia.

LULUCF means Land Use, Land Use Change and Forestry

Kepentingan Hutan dalam Laporan Nationally

Determined Contribution Malaysia

Source: https://unfccc.int/sites/default/files/resource/MALAYSIA_BUR3-UNFCCC_Submission.pdf

4. Apa itu REDD+ (REDD Plus)?

23

REDD+ merujuk kepada

Pengurangan Pelepasan Gas Rumah Hijau daripada Aktiviti Penyahhutanan dan

Kemerosotan Hutan, serta Peranan Pemuliharaan, Pengurusan Hutan Secara

Berkekalan dan Peningkatan Stok Karbon Hutan di Negara Membangun.

Source: https://redd.ketsa.gov.my/en-my/Publication/4.%20Pelaksanaan%20REDD%20Plus%20di%20Malaysia.pdf

Reducing Emissions from Deforestation and forest Degradation, plus the sustainable management of forests, and the conservation

and enhancement of forest carbon stocks (REDD+)

Di peringkat antarabangsa– Perubahan iklim & Hutan

24

Menurut laporan Panel Antara Kerajaan mengenai Perubahan

Iklim (IPCC):

• Aktiviti-aktiviti perhutanan, ladang monokultur, dan

penukaran guna tanah lain telah menyumbang kira-kiranya

23% daripada jumlah gas rumah hijau yang dilepaskan oleh

kegiatan manusia.

• Pemeliharaan dan pemuliharaan hutan merupakan satu

tindakan mitigasi perubahan iklim yang paling berkesan dan

mantap.

PBB telah mencadangkan sebuah usaha antarabangsa yang

dikenali dengan singkatan REDD (kemudiannya REDD+)

untuk membantu negara-negara membangun dalam

mengurangkan pengeluaran dan meningkatkan penyerapan

karbon dioksida.

Kementerian Tenaga dan Sumber

Asli (KeTSA) sedang merancangpelaksanaan REDD+ di Malaysia

Source: https://redd.ketsa.gov.my/en-

my/Documents/malaysia_national_redd__strategy.pdf

Source: https://www.ipcc.ch/srccl/chapter/summary-for-policymakers/

25

1. Penyertaan Orang Asli/Orang Asal dan komuniti

setempat yang sepenuhnya dalam projek REDD +

sering kali terhad.

2. REDD+ tidak mencapai objektif sepenuhnya dalam

mengiktiraf hak-hak adat masyarakat Orang

Asal/Orang Asli ke atas tanah dan sumber asli .

3.REDD+ terlalu mementingkan nilai karbon hutan

berbanding dengan nilai ekosistem dan sosial. Ia

berpotensi menggalakan ladang monokultur,

perdagangan karbon dan offset serta bersih sifar

karbon (net zero).

Source: (1) https://www.cifor.org/knowledge/publication/7045; (2) https://globalforestcoalition.org/wp-content/uploads/2020/09/REDD-briefing.pdf (3) https://www.cifor.org/knowledge/publication/7952/; (4) https://globalforestcoalition.org/wp-content/uploads/2020/09/REDD-briefing.pdf; (5) https://www.foei.org/resources/publications/chasing-carbon-unicorns-carbon-markets-net-zero-report

Pengalaman-pengalaman dari negara-negara lain dalam melaksanakan REDD+

Apa yang kita tahu dan risau tentang REDD+?

Photo credit: https://redd.ketsa.gov.my/en-my/Pages/default.aspx

5. Kesimpulan

26

• Pemanasan global dijangka berkemungkinan besar mencecah

1.5°C pada tahun 2021 – 2040

• Kegiatan manusia punca utama kepada perubahan iklim.

• Impak perubahan iklim adalah sangat kritikal.

• Pemeliharaan hutan semula jadi merupakan satu tindakan

mitigasi/pengurangan perubahan iklim yang paling berkesan.

• Hutan semula jadi juga memain peranan penting dalam

adaptasi/penyesuaian perubahan iklim. Sebagai contoh, fungsi

ekologi seperti hutan semula jadi dalam mencegah banjir.

• Tetapi, kapasiti hutan untuk menyimpan karbon, kesihatan dan

produktiviti hutan juga dipengaruhi oleh peningkatan suhu.

Kesimpulan

27

• Banyak frasa baru yang dicadangkan untuk menangani

perubahan iklim, sebagai controh REDD+, pasaran karbon,

pelepasan bersih sifar karbon (net zero), ‘penyelesaian

berasaskan alam’ (nature-based solution) kebelakangan ini.

• Jadi, adalah sangat penting bagi masyarakat mengambil tahu

dan peka terhadap isu dan wacana perubahan iklim ini supaya

kita dapat membezakan penyelesaian yang palsu

(greenwashing) daripada penyelesaian perubahan iklim yang

menjaga kepentingan dan hak-hak orang asli/orang asal dan

komuniti setempat.

https://foe-malaysia.org/product/community-agroecology-

and-agroforestry-initiatives-in-sarawak/

Perubahan Iklim & Kepentingan Hutan

Terima KasihHilary Kung

hilaryksh89@gmail.com

Sahabat Alam Malaysia

18 Ogos 2021

28