klasifikasi tulang

KLASIFIKASI TULANG

TULANG PANJANG• Tulang yang ukuran panjangnya lebih

daripada lebarnya.

• Mempunyai batang badan atau DIAFISIS yang bersifat lurus, padat dan berbonggol di bahagian hujung.

• Semua tulang panjang adalah tulang keras.

• Contoh tulang:

Humerus, radius, ulna, femur, tibia, fibula dan falanks.

CONTOH TULANG PANJANG

TULANG PENDEK

• Berbentuk kiub

• Ukuran panjang dan lebarnya hampir sama atau tiada banyak perbezaan.

• Terdapat banyak di pergelangan tangan dan kaki.

• Kebanyakan tulang pendek terdiri daripada tulang lembut.

• Contoh : tarsus, karpus & patela

CONTOH TULANG PENDEK

TULANG LEPER

• Berbentuk nipis dan rata.

• Fungsi : melindungi organ-organ lembut.

• Contoh : Rusuk, ileum, sternum, skapula dan tengkorak.

CONTOH TULANG LEPER

TULANG LEPER DI TENGKORAK

TULANG TAK SAMA BENTUK

• Tidak boleh diklasifikasikan sebagai tulang panjang, pendek atau leper.

• Mempunyai banyak cuaran.

• Contoh : vertebra dan pelvis.

CONTOH TULANG TAK SAMA BENTUK

Tulang pelvis

TULANG VERTEBRA

STRUKTUR TULANG PANJANG• Terdiri daripada 3 bahagian iaitu EPIFISIS,

DIAFISIS & PERIOSTEUM.• Tulang panjang tumbuh secara memanjang dan

diameter (lebar).• Tulang panjang ada 2 epifisis dan 1 diafisis. • Hampir semua permukaan tulang dilapisi

PERIOSTEUM ( selaput tisu)• Bahagian yang berartikulasi dengan tulang lain

tidak dilapisi periosteum.• Permukaan tulang yang berartikulasi diselaputi

oleh kartilej.

STRUKTUR TULANG PANJANG

• EPIFISIS

-Terletak di hujung tulang panjang.

- Bahagian hujung yang hampir dengan

paksi tengah tubuh ialah EPIFISIS

PROKSIMAL.

- Bahagian hujung yang jauh daripada

paksi tengah tubuh ialah EPIFISIS

DISTAL.

- Bahagian luar epifisis diselaputi rawan

(kartilej).

• DIAFISIS

- merupakan bahagian badan tulang.

- terdiri daripada tulang padat

- diselaputi oleh tisu berfiber periosteum.

- mengandungi kaviti medulari di bahagian

tengahnya.

- kaviti medulari – bahagian berongga,

mengandungi tisu adipos untuk

menyimpan lemak dan membentuk

sumsum kuning.

• Bahagian diafisis yang bertemu epifisis dinamakan sebagai garisan epifisis – sisa rawan daripada pertumbuhan tulang.

• PERIOSTEUM

- merupakan tisu penyambung

- menyelaputi permukaan luar tulang

panjang KECUALI bahagian rawan.

- mengandungi osteoblas, osteoklas, fiber

saraf, salur darah dan limfatik.

- menghasilkan sel-sel untuk membesar

secara diameter & banyak salur darah.

- tempat lekatan tendon otot pada tulang.

PERKEMBANGAN TULANG• Pembentukan tulang berlaku sebelum

kelahiran & pertumbuhan tulang berlaku selepas kelahiran manusia.

• Tulang manusia terdiri daripada 2 jenis tisu keras iaitu RAWAN & TULANG PADAT.

PEMBENTUKAN TULANG• Proses pembentukan tulang bermula

daripada peringkat embrio sehingga kita dewasa.

PEMBENTUKAN TULANG PERINGKAT EMBRIO

• PROSES PEMBENTUKAN TULANG atau OSIFIKASI TULANG bermula dari peringkat embrio sehingga dewasa.

• P1 – tulang terbentuk daripada rawan hialin.• P2 – rawan hialin diselaputi sepenuhnya oleh

OSTEOBLAS (sel pembentuk tulang).• P3 – salur darah dan osteoblas masuk ke

bahagian tengah rawan hialin – membentuk PUSAT OSIFIKASI PRIMER (pertama) untuk membentuk tisu tulang lembut.

• P4 – OSTEOKLAS (sel penghakis tulang), akan menghakis tisu rawan perlahan-lahan sehingga terbentuk KAVITI MEDULARI.

• P5 – proses yang sama berlaku di bahagian epifisis tulang dan membentuk PUSAT OSIFIKASI TULANG SEKUNDER (kedua).

OSIFIKASI TULANG

TUMBESARAN TULANG

• Selepas kelahiran, rawan hialin akan bertukar menjadi tulang KECUALI rawan artikulasi & plat epifisis.

• Proses pembentukan rawan baru terjadi di luar permukaan luar rawan artikulasi & permukaan plat epifisis.

• Pada masa yang sama – rawan lama & kaviti medulari dihakis dan digantikan dengan kandungan tulang.

• Tulang juga tumbuh secara melebar.

• Ini disebabkan oleh :

- penambahan tisu pada bahagian luar

epifisis oleh osteoblas.

- pemusnahan bahagian dalam tulang oleh

osteoklas.

• Proses ini dikawal oleh hormon tumbesaran.

• Proses ini akan berhenti apabila kita meningkat remaja.

TUMBESARAN TULANG

KEPERLUAN MINERAL, VITAMIN DAN HORMON

• Osifikasi tulang memerlukan mineral (kalsium & fosforus), hormon dan vitamin D.

Kalsium fosfat • Terbentuk akibat tindak balas kalsium• Membentuk tulang keras

Hormon • hormon pertumbuhan dan hormon seks

membantu menguatkan tulang.• Hormon paratiroid menjana proses

hakisan kalsium apabila kalsium dalam darah berkurangan.

• Hormon kalsitonin meningkatkan penghantaran kalsium dalam darah ke tisu tulang.

• Kesan – kandungan kalsium dalam darah berkurangan.

Vitamin D

• Membantu penyerapan kalsium.

• Boleh didapati daripada cahaya matahari, diet dan makanan tambahan.

• Kesan kekurangan

- proses penyerapan kalsium berkurangan

- tubuh akan menggunakan simpanan

kalsium dalam tulang – akibatnya –

melemahkan tulang sedia ada &

menghalang pembentukan tulang baru.

- kalsium kurang – mengakibatkan

penyakit OSTEOPOROSIS (pereputan

tulang).

JENIS – JENIS SENDI

• Sendi – tempat pertemuan tulang-tulang atau kartilej dengan tulang.

• Sendi dibahagikan mengikut fungsi, struktur & pergerakan.

• JENIS SENDI BERDASARKAN FUNGSI :

- SINARTROSIS (tidak boleh gerak)

- AMFIATROSIS ( boleh gerak sedikit)

- DIATROSIS ( boleh bergerak bebas)

SENDI SINARTROSIS

• Sendi yang boleh bergerak sedikit atau tidak boleh bergerak langsung.

• Kebanyakan sendi jenis ini berfiber.

• Contoh : sendi yang terdapat di antara tulang-tulang tengkorak.

JENIS SENDI BERDASARKAN FUNGSI

SENDI AMFIATROSIS• Sendi yang boleh bergerak dengan terhad.

• Kebanyakan sendi ini mempunyai rawan (kartilej)

• Sendi antara tulang belakang (vertebra)

SENDI DIATROSIS

• Sendi yang bebas bergerak.

• Kebanyakan sendi ini juga mempunyai rawan di bahagian sendi.

• Contoh : sendi lutut

JENIS SENDI BERDASARKAN STRUKTUR

• Terbahagi kepada tiga jenis :

- sendi berfiber (fibrous joint)

- sendi berawan (cartilagenous joint)

- sendi sinovial (diatrosis)

SENDI BERFIBER

- Kedudukan tulang rapat, tiada

rongga & dipisahkan tisu

penyambung

- tidak membenarkan

sebarang pergerakan.

- Contoh : Tempat

sambungan sendi di

tengkorak.dinamakan

sutura.

Contoh Sendi Berfiber

SENDI BERAWAN

-Tulang bersambung

dengan rawan hialin.

- Membenarkan pergerakan

yang terhad sahaja.

SENDI SINOVIAL

- dikenali juga sebagai sendi diatrosis.

- hujung tulang diselaputi oleh rawan

hialin dan kapsul cecair (membran

sinovial)

-Membran sinovial merembeskan

cecair sinovial untuk melicinkan

pergerakan.

- fungsi cecair sinovial adalah untuk

memelihara sel kartilej dan mengurangkan

kesan geseran antara dua tulang.

- Di luar membran sinovial ada ligamen

yang memegang kedua-dua tulang yang

berartikulasi.

Sendi Sinovial • Sendi Engsel

- di bahagian siku, pergelangan kaki &

falanks.

- pergerakannya melibatkan satu paksi

sahaja seperti engsel pintu.

• Sendi Paksi

- di bahagian leher (tengkorak berartikulasi dengan turus vertebra pada sendi ini)

• Sendi Gelongsor

- terbentuk daripada tulang rata.

- pergerakannya tidak ada paksi

- contoh: karpus dan tarsus.

• Sendi Pelana

- terdapat di pangkal ibu jari.

- membolehkan pergerakan ibu jari ke

hadapan, ke belakang dan pergerakan

rotasi yang terhad.

• Sendi Lesung

- sendi paling bebas bergerak.

- contoh : pinggul dan bahu

• Sendi Kondil

- membolehkan pergerakan melalui 2

paksi.

- contoh pergerakan : fleksi, ekstensi, sisi

ke sisi.

- terdapat di pangkal jari dengan

metakarpus.

JENIS-JENIS SENDI SINOVIAL

JENIS-JENIS PERGERAKAN

• Ada 2 posisi rujukan bagi pergerakan iaitu:

a) kedudukan biasa

b) kedudukan anatomi

• Kedudukan anatomi adalah kedudukan terbaik sebagai pusat rujukan untuk menjelaskan jenis-jenis pergerakan.

JENIS-JENIS PERGERAKAN

PERGERAKAN LINEAR• Berlaku secara mendatar ke hadapan atau

ke belakang dan ke kiri atau ke kanan.

PERGERAKAN PUTARAN• Melibatkan semua bahagian objek

bergerak mengikut lengkuk bulatan mengelilingi satu pusat atau paksi putaran.

GERAKAN PUTARAN

PERGERAKAN BERSUDUT

• Suatu pergerakan yang berkeadaan lurus tetapi masih bersudut..

• Melibatkan seluruh bahagiannya bergerak dari satu kedudukan kepada kedudukan lain.

GERAKAN BERSUDUT

PERGERAKAN KHUSUS

• Pergerakan yang tiada taranya pada satu atau dua sendi sahaja.

PERGERAKAN KHUSUS