garis panduan (pembahagian, pelantikan wali harta dan perakuan perwarisan harta pusaka) sabah, 2007

RHR Resedence Hotel UNITEN, Bangi, Selangor DE

18 April 2018 @ 18 Jamadil Akhir 1435

oleh

Ahmad Bin Lakim Pengarah Bahagian Latihan

Jabatan Kehakiman Syariah Malaysia

Konvensyen Peguam Syarie Malaysia Kali Ke-3 “Perluasan Bidang Kuasa Mahkamah Syariah Terhadap Pentadbiran Harta Orang Islam”

anjuran PGSM dengan kerjasama JKSM

Ahmad bin Lakim.

Semporna, Sabah

PENDIDIKAN:-

*SRIK/ GEPS (aliran Inggeris)

1969-1974 dan SUI,Semporna.

*Sek.Men.Arab (aliran Arab)

Pasir Mas, Kelantan, 1975-1979.

*Maahad Muhammadi (aliran Arab)

Kota Bharu, Kelantan, 1980-1981.

*A.I. Universiti Malaya, Kuala

Lumpur. BA (Hons) Syariah,

sesi 1982 - 1986.

*Universiti Islam Antarabangsa,

M’sia, Dip.Undang-Undang (DAIJ)

87/88.

Pernah menjalankan fungsi tugas :-

Ketua Pendaftar Mahkamah Syariah,

Pendaftar Nikah, Cerai, Rujuk (NCR),

Pengerusi Penguatkuasa MUIS &

Panel Rayuan Syariah Negeri Sabah.

Berkhidmat berterusan 23 tahun dalam

bidang kehakiman sebagai Kadi dan Hakim

Mahkamah Syariah di Negeri Sabah :-

1. Kadi Mahkamah Bahagian

(9 tahun)

1. Bhg Pantai Barat K.Kinabalu,

Dec 1986- Dec 1991 (5 tahun)

2. Bhg Sandakan,

Jan.1992 - Dec.1995 (4 tahun)

2. Hakim Mah.Rendah Syariah

(5 tahun)

1. MRS SDK

Jan.1996-Jan. 1999 : 3 tahun

2. MRS Kota Kinabalu,

Feb.1999-Jan.2001 : 2 tahun

3. Hakim Mah. Tinggi Syariah

Negeri Sabah (PT), ( 9 tahun)

Feb.2001 - 11 Jan. 2010

4. KPP (PD) BL JKSM:12 Jan. 2010

5. Pengarah B.Latihan :6/6/2011

KANDUNGAN- 1. PENDAHULUAN

- Bidang kuasa

- Kes Faraid

2. PENYATAAN MASALAH

Lampiran: Garis Panduan

Lampiran: Borang-Borang

4. KES HARTA PUSAKA

- pengalaman di Sabah

3. MATLAMAT KERTAS

5. PENUTUP

Konvensyen Peguam Syarie Malaysia Kali Ke-3 “Perluasan Bidang Kuasa Mahkamah Syariah Terhadap Pentadbiran Harta Orang Islam”

anjuran PGSM dengan kerjasama JKSM

Bidang kuasa mal, mendengar dan memutuskan

semua tindakan dan prosiding dalam mana

semua pihak adalah orang Islam, berhubungan

dengan –

(viii) Pembahagian dan pewarisan harta berwasiat

atau tak berwasiat; dan

Perlembagaan

Senarai II

(Senarai Negeri)

Undang-undang Negeri

(Enakmen/Ordinan/Akta)

Bidang kuasa Mahkamah Syariah

EMS (Sabah) 2004

E.PAIslam (Selangor) 2003

(ix) Penentuan orang-orang yang berhak terhadap

harta pusaka dan bahagian masing-masing.

berlaku isu dan implikasi undang-

undang: Mahkamah Syariah v agensi

PENGURUSAN KES HARTA

PUSAKA

ARB

KPTG Mahkamah

Adat

Mahkamah Sivil

Agensi-agensi

Mahkamah Syariah

Penentuan Waris

Penentuan Kadar

kekangan aspek pengurusan kes

Kajian Kes - perintah M.Syariah tidak dipatuhi

- agihan harta tidak syarie : kes nominee

Perakuan

Pewarisan

Sijil Faraid Perintah

Faraid

Terdapat kes :

- Perintah Perakuan Pewarisan

tidak dapat dilaksanakan oleh

agensi-agensi

Pengurusan kes harta pusaka

semakin kompleks dan konflik

– pengaruh sais penduduk,

pertumbuhan ekonomi /harta Penyataan masalah

melibatkan isu &

implikasi undang-

undang memerlukan

penyelesaian

menyeluruh yang

memberi impak besar

Kes “penamaan”, KWSP dan

bank - membuat bayaran

kepada penama (wasi)

Mengenalpasti masalah,

halangan dan peraturan

khusus mengenai

pengurusan kes harta

orang Islam di

Mahkamah Syariah

Memberi cadangan

alternatif penyelesaian

(termasuk penjelasan

dan/atau perluasan bidang

kuasa) pengurusan kes-kes

harta di Mahkamah Syariah

KES PENTADBIRAN HARTA PUSAKA - pengalaman Sabah

Latar belakang bidang kuasa

Bidang kuasa, Seksyen 9 Mahkamah Anak Negeri (Sabah) 1992.

April 14 9

Surat Pekeliling Ketua Pengarah JTU Negeri Sabah.

Enakmen Mahkamah Syariah Negeri (Sabah), 2004

KES HARTA PUSAKA - pengalaman Sabah

KANDUNGAN Garis Panduan (GP) Kaedah Pembahagian,

Pelantikan Wali Harta dan Perakuan Perwarisan

BAHAGIAN : 14

PERKARA/Kaedah : 78

JADUAL : A, B, C, D, E

BORANG (Jadual D) : 23 April 14 10

3 JENIS PERMOHONAN/PROSIDING

Seksyen 11(3)(b), EMS 2004 – ………… dalam bidang kuasa malnya, mendengar dan memutuskan

SEMUA tindakan dan prosiding jika semua pihak dalam tindakan atau prosiding itu adalah ORANG ISLAM dan tindakan atau prosiding itu adalah berhubungan dengan –

1. Pembahagian Harta Pusaka Seksyen 11(3)(b)(viii), EMS 2004

2. Pelantikan Wali Harta (Wasi / Pentadbir) Seksyen 11(3)(b)(viii), EMS 2004

3. Perakuan Perwarisan (individu / institusi) Seksyen 11(3)(b)ix dan/atau seksyen 15, EMS 2004

April 14 11

PEMBAHAGIAN HARTA PUSAKA BAHAGIAN II (2), Kaedah/GP

1. Bentuk dan cara memulakan prosiding: K 3, 9 dan Senarai Semak Jadual A 2. Kehadiran 2.1. Pemohon: K 4 2.2. Responden: K 7 2.3. Pihak /orang bukan Islam, K 8 2.4. Peguam Syarie, K 6 3. Percantuman pihak-pihak dan syarat-syarat, K 5 4. Pelantikan Wali Harta sebelum prosiding dan pengecualiannya, K10 5. Bentuk Perintah, Borang 17: K 59 April 14 12

PELANTIKAN WALI HARTA BAHAGIAN V (5), Kaedah/GP

1. Bentuk dan cara memulakan prosiding:

K 23, 30 dan Senarai Semak Jadual B.

Boleh beri perhatian BHG VIII (8) ‘Pendengaran’

2. Syarat-syarat pelantikan dan Pemohon yang

layak : K 24

3. PBNS (Baitulmal) sebagai Wali Harta: K 25

4. Kuasa dan tanggungjawab Wali Harta: K 26

5. Tempoh sah kuatkuasa pelantikan: K28

6. Bentuk Perintah, Borang 18: K 59

April 14 13

PERAKUAN PERWARISAN BAHAGIAN VI (6), Kaedah/GP

1. Bentuk dan cara memulakan prosiding : K31,32 dan Senarai Semak Jadual C.

2. Bentuk Perakuan Perwarisan: K 33

3. Bentuk Perintah, Borang 19 : K 59

April 14 14

Kajian Kes dalam beberapa Jurnal Undang-Undang, Artikel dan Buletin.

Penulisan mengenai pengurusan harta pusaka di Malaysia, antaranya - Mohd Ridzuan Awang, Undang-undang dan Pentadbiran

Harta Pusaka Orang Islam di Malaysia, Polygraphic 1988; Wan Abdul Halim Wan Harun, Pengurusan dan

Pembahagian Harta Pusaka, DBP, 2008; Koleksi Kertas kerja ProsidingSeminar Kebangsaan

Pengurusan Harta Orang Islam, UKM, Cet 1, 2006;

LITERATUR PENULISAN

Kamarul Zaman Habib, Sistem Pembahagian dan Pengurusan Pesaka di Semananjung Malaysia, UKM Bangi, Kertas kerja Seminar Faraid Peringkat Kebangsaan, 1983.

Wan Mohamad Wan Mustapha, Pentadbiran Harta Pusaka Kecil Orang-Orang Islam, Kertas kerja Seminar Faraid Peringkat Kebangsaan, 1983.

Resolusi, Isu-isu dan Permasalahan Pentadbiran Harta Pusaka berkaitan Mahkamah Syariah, Kertas kerja Konvensyen Kebangsaan Pengurusan Harta Pusaka, Wasiat dan Wakaf, UKM 18-19 Oktober 2008;

Farizan Binti Kamaluddin, Isu-isu dan Permasalahan Pengurusan KWSP selepas kematian pencarum berkaitan Mahkamah Syariah, Kertas kerja Seminar Penyelarasan Pengurusan Harta Pusaka, JKSM 24-26 Nov 2013;

Mohd Zamro Bin Muda, Isu-isu pembahagian Harta Pusaka Orang Islam Dalam Konteks Perundangan Islam dan Cadangan Penyelesaian, Kertas kerja Seminar Isu-isu dan Cabaran Semasa Berkenaan Kehartaan Dalam Islam, Jab.Peguam Negara, 22-23 Okt 2013;

LITERATUR PENULISAN – sambungan

Seh Nilamuddin Bin Hassan, Isu-isu dan Permasalahan Pentadbiran Harta Pusaka berkaitan Mahkamah Syariah, Kertas kerja Seminar Penyelarasan Pengurusan Harta Pusaka, JKSM 24-26 Nov 2013;

Abdul Walid bin Abu Hassan, Penyelarasan Pengurusan Harta Pusaka di Mahkamah Syariah, Kertas kerja Bengkel/Kursus Penyelarasan Harta Pusaka, JKSM 20 Nov 2011;

Seh Nilamuddin Bin Hassan, Pentadbiran Harta Pusaka di Malaysia, Kertas kerja Bengkel/Kursus Penyelarasan Harta Pusaka, JKSM 20 Nov 2011.

LITERATUR PENULISAN – sambungan

Ahmad Bin Lakim, Pengurusan Harta Pusaka di Sabah, Kertas kerja Kursus Pengurusan Kes Harta Pusaka di Mahkamah Syariah, di Bangunan KWSP Petaling Jaya, 15 Okt 2012.

Merungkaikan isu-isu pengurusan kes harta dan undang-undang di peringkat negeri dan negara - perlu mengambil pendekatan 4 ulama, maqasid syariyah dan siyasah syariyah

Peruntukan undang-undang – Diperjelaskan dan/atau Diperluaskan berkaitan dengan ‘Subject matter’

PERBINCANGAN dalam 4 Bengkel 1.Bidang kuasa (Otoriti) 2.Isu-isu berkaitan dengan – Status perkahwinan, kategori/jenis-jenis permohonan, pernikahan dalam Negeri/Luar Negeri/Negara, status kewarganegaraan, status jurunikah (bertauliah/tidak bertauliah), tujuan-tujuan permohonan, bentuk siasatan prosiding, penghakiman/perintah dll 3. Prosedur dan amalan 4. Senarai Semak

Terima Kasih

sudi memahami

Tanda Kasih ikhlas berbakti