5. proses pembentukan dan penyambungan

PROSES PEMBENTUKAN

&PROSES PENYAMBUNGAN

PROSES PEMBENTUKAN

PENUANGAN

• Satu proses pembentukan barangan dengan cara menuangkan logam atau bukan logam lebur dalam acuan.

• Terdapat pelbagai teknik penuangan

- Penuangan Pasir

- Penuangan Acuan

- Penuangan Lilin

Penuangan Pasir

• Menggunakan pasir sebagai bahan utama acuan.

• Sekurangnya dua lubang disediakan iaitu:-

- Spru

- Penaik

Penuangan Acuan

• Menggunakan mesin acuan yang telah dibentuk dahulu sebelum digunakan.

• Dilakukan menerusi bekas suntikan.

• Logam yang lazim digunakan adalah :-

- Aloi Zink- Aloi Aluminium

Penuangan Lilin

• Kaedah pembentukan produk logam dimana corak untuk acuannya dibuat daripada lilin.

KERJA TEKAN

• Kerja membentuk logam dengan cara menekan kepingan logam menggunakan set penekan dan acuan.

• 3 proses kategori kerja tekan :-

- Mericih

- Pembengkokan

- Penarikan Dalam

Proses Mericih

• Operasi membuat lubang dengan kaedah menebuk.

• Terdapat 2 jenis proses mericih :-

- Penebukan

- Pengosongan

Proses Pembengkokan

• Proses melenturkan kepingan logam untuk mendapatkan bentuk tertentu logam.

• Berbanding proses mericih, proses ini tidak menyebabkan kepingan logam terpotong.

Proses Penarikan Dalam

• Proses untk menghasilkan barangan berbentuk seperti cawan, silinder atau kotak dengan menggunakan set penekan dan acuan.

• Pembentukan logam menggunakan proses ini memerlukan logam yang mempunyai sifat kemuluran yang tinggi.

PROSES PENGACUAN & PEMBENTUKAN PLASTIK

• Jenis-jenis pengacuan dan pembentukan plastik :-

- Pengacuan Mampatan- Pengacuan Pindah- Pengacuan Suntikan- Pengacuan Penyemperitan- Pengacuan Tiup- Pembentukan Vakum

Pengacuan Mampatan

• Proses menghasilkan barangan plastik termoset dengan cara memanaskan bahan plastik dalam acuan diikuti dengan proses menekan plastik tersebut dengan penekan.

Pengacuan Suntikan

• Cara pembentukan barangan plastik haba yang paling meluas penggunaannya.

• Bahan plastik yang digunakan berbentuk serbuk, butiran atau emping.

Pengacuan Pindah

• Merupakan pengubahsuaian terhadap pengacuan mampatan.

• Berbanding pengacuan mampatan, bahan plastik termoset yang akan dibentuk dipanaskan terlebih dahulu dikebuk pindah. Plastik yang telah lebur kemudiannya ditekan masuk kedalam acuan.

Pengacuan Penyemperitan

• Proses untuk menghasilkan barangan plastik yang panjang dan mempunyai keratan simetri seperti tiub, paip dan dawai bersalut.

Pengacuan Tiup

• Proses pembentukan plastik yang menghasilkan bekas plastik berongga seperti roda.

• Tiub plastik yang digunakan sebagai bahan mentah boleh dihasilkan dengan menggunakan pengacuan penyemperitan atau pengacuan suntikan.

Pembentukan Vakum

• Merupakan proses pembentukan berhaba.

• Kepingan plastih haba diletakkan diatas bahagian atas acuan dan dipanaskan pada suhu 55 – 90 darjah celsius.

• Terdapat 2 jenis proses pembentukan ini iaitu :-

- Vakum Langsung

- Vakum Drape

Proses Penyambungan

PROSES PENYAMBUNGAN

• Dilakukan dalam situasi berikut :-

- Dalam reka bentuk

- Mendapatkan bentuk yang dikehendaki

- Untuk menambahkan ketebalan

• Terdapat 2 jenis :-

- Kekal

- Sementara

Penyambungan sementara

• Yang boleh dibuka dan disambung semula

• Melibatkan pengubahsuaian dan pemindahan rupa bentuk objek.

• Melibatkan penggunaan skru, rivet, bolt dan nat

Skru

• Digunakan untuk menyambung/mengikat bahagian bahan yang dicantum.

• Dibezakan berdasarkan saiz, jenis kepala, jenis mata ulir.

• Kekuatan penyambungan ditentukan dengan jenisnya, keteguhan ikatan, dan bilangan skru.

Rivet

• Berupa skru tanpa ulir, diperbuat daripada loyang atau aluminium.

• Digunakan untuk menyambung plat kayu kepada logam atau diantara kepingan logam nipis

• Terdapat 2 jenis teknik iaitu :-

- Jenis Pop - Jenis Set dan

Snap

Bolt & Nat

• Merupakan media pengikat yang mempunyai pasangan.

• Bagi mengelakkan nat longgar, biasanya 2 nat akan dipasang pada bolt.

• Bolt dan nat dihasilkan dengan menggunakan teknik ricihan, tempaan dan menggelek ulir.

• Dibezakan berdasarkan bentuk kepala, saiz diameter dan panjang bolt.

Penyambungan Kekal

• Ialah sambungan yang tidak boleh dibuka atau ditanggalkan dengan mudah.

• Tidak memerlukan penambahan atau pengubahsuaian.

• Melibatkan kaedah perekat, pematerian, meloyang dan kimpalan.

Perekat

• Medium penyambungan kekal yang paling mudah dilakukan.

• Fungsi :-- Menahan bebanan mekanikal- Memegang atau mengikat sambungan- Mendapatkan kedapan gas atau cecair

• Boleh diperoleh daripada bahan semulajadi atau sintetik.

Memateri

• Proses penyambungan kepingan logam nipis

• Dilakukan dengan alat pemateri.

Meloyang

• Proses penyambungan logam dengan cara meleburkan bahan pengisi dan memanaskan bahan asas yang hendak disambung, dan dibiarkan membeku pada sambungan yang dikehendaki.

Kimpalan

• Proses penyambungan 2 bahagian logam yang tebal dengan cara meleburkan bahan pengisi dan logam asas.

• Bahagian pengisi melebur melalui penguraian elektrod yang terkandung dalam rod atau elektrod.

• 2 jenis kimpalan :-– Kimpalan Arka– Kimpalan Gas

Kimpalan Arka

• Menggunakan arka arus elektrik yang tinggi untuk meleburkan benda kerja dan elektrod pengisi ditempat sambungan.

Kimpalan Gas

• Menggunakan gas Asetilena dan oksigen bagi menghasilkan nyalaan.

• Haba pemanasan gas ini mampu meleburkan benda kerja dan rod pengisi ditempat sambungan.