almudud kamariah

7/30/2019 almudud kamariah

1/26

UNIT 1 : METODOLOGI PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN AL-QURAN DANAPLIKASI MODEL KHATAM AL-QURAN j-QAF

1.1 METODOLOGI PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN AL-QURAN

Latihan :

Kemukakan dalil-dalil daripada al-Quran atau Hadith yang menjadi Nas kepada kaedah-kaedah Talaqqi Musyafahah, Tasmi, Takrir dan Tadarus.

1) Talaqqi Musyafahah

1. Surah al-Qiamah : 16-19

(*) (*) (*)

(*)

2. Surah Toha : 114

(*)

3. Hadith : ( Pengenalan Ilmu Qiraat oleh Ustaz Mohd Rahim Jusoh m/s : 22 )

Maksudnya :Dari Syihab r.a berkata : Ubaidillah meriwatkan kepadaku bahawa Ibn

Abas telah menceritakan bahawa Rasulullah s.a.w bersabda : Jibril telahmembaca al-Quran kepadaku di atas satu huruf maka aku membaca

huruf tersebut dan setiap kali aku meminta tambahan lalu iamenambahkan kepadaku sehingga terkumpul 7 huruf.

4 . Hadith : ( Sahih Muslim Juz 1 : 402 )

( ) ( )

)

) ( ) ( ) (

1


2/26

(

Maksudnya :Dari Ibn Abbas r.a berkata tentang firman Allah ( Surah al- Qiamat : 16 ) katanya bila

Jibril datang menyampaikan wahyu kepada Nabi s.a.w biasanya beliau menggerakkanlidah dan bibirnya sehingga beliau mendapat kesulihatan kerananya. Hal itu jelas

kelihatan dari wajah dan keadaan beliau. Kerana itu Allah berfirman( al-Qiamah : 16-17 ) Maksudnya : Janganlah kamu gerakkan lidahmu kerana hendak

cepat2 membacanya. Sesungguhnya Kamilah yang akan mengumpulkannya di dadamudan mengajarmu pandai membacanya. Maka ikutilah bacaan itu. (kerana itu semaklah

baik2 ). Apabila kami telah selesai membacakannya, maka ikutilah bacaan itu.Kemudian kewajipan kamilah yang menjelaskannya. ( menjelaskan maksud ayat itu

melalui lidahmu ). Semenjak itu kalau Jibril datang kepada Nabi s.a.w, beliaumenunjukkan kepala sambil berdiam diri. Setelah Jibril pergi, barulah beliau membaca

kembali dengan lancar bacaan yang disampaikan Jibril itu sesuai dengan janji AllahTaala kepadanya.

2) Tasmik

1. Surah al-Qiamah : 16-19(Jibril memperbetulkan bacaan Nabi Muhammad s.a.w ).

(*) (*) (*)

(*)

2. Hadith ( m/s : 77 )

- -

Maksudnya :

Daripada Amasy daripada Ibrahim daripada al- Khomah, beliau berkata Akumemasuki ke dalam satu kaum daripada sahabat Abdullah bin Masud ketibaan ku

telah diketahui oleh Abu Darda lalu beliau menghampiri kami sambil berkata Adakah di antara kamu orang yang boleh membaca? Kami menjawab : Ya. AbuDarda bertanya lagi Siapakah yang paling baik bacaannya di antara kamu?. Lalukaum tersebut menunjukkan kepadaku (al-Khomah) lantas Abu Darda menyuruhku

membaca, lalu aku membaca ( Surah al-Lail). Abu Darda bertanya kepadaku,Adakah kamu mendengar bacaan tersebut daripada Ibn Masud sendiri?. Akumenjawab : Ya. Abu Darda berkata Aku mendengar bacaan tersebut daripada

2


3/26

mulut Rasulullah s.a.w sendiri dan mereka ini semua ( Kaum Ibn Masud )mengingkarinya.

3) Takrir

1. Surah ar-Rahman ( Satu Surah )Ayat :

( Sebanyak 31 Kali)

Tikrar : Berulangnya dalam ayat ini untuk memberi peringatan ke atas nikmatAllah s.w.t ke atas manusia dan jin. Pengajaran yang dapat diambil di sini ialahteknik penyampaian al-Quran oleh Allah s.w.t. Teknik ini boleh diaplikasikan didalam pembelajaran dan pengajaran khasnya Tilawah al-Quran.

2. Hadith (m/s : 11)

( )

-

Maksudnya :

Daripada Abi Hurairah r.a berkata, Rasulullah s.a.w dibentangi (dibaca) al-Quransatu kali tiap2 tahun dan pada tahun beliau wafat, beliau dibentangi al-Quran

sebanyak 2 kali, beliau beritikaf disepuluh terakhir pada tiap2 tahun di bulanRamadhan dan beritikaf dua puluh terakhir pada tahun beliau diwafatkan.

3. Hadith :

( ) :

, ,

, , :

: .Maksudnya :

Daripada Abi Bakrah r.a berkata : Bersabda Rasulullah s.a.w , Mahukah kalian jikadaku khabarkan terhadap kalian tentang sebesar-besar dosa?. Baginda mengulangipersoalan ini sebanyak 3 kali. Maka kami menjawab : Ya, wahai Rasulullah s.a.w.Baginda bersabda : Menyekutukan Allah s.w.t dan menderhaka kepada kedua ibu

bapa. Baginda pada mulanya duduk bersandar kemudian duduk menegakkan badan

3


4/26

dan terus bersabda lagi, Ketahuilah bahawasanya ia (dosa besar) adalah kata-katapalsu dan penyaksian palsu. Baginda terus mengulang-ulang perkataan ini

sehinggalah perkataan ini.

Pengajaran hadis :

1. Baginda mengulangi kata-kata baginda sebanyak 3 kali untuk mengukuhkanpernyataan Baginda dan memudahkan orang yang mendengarnya mengingatiapa yang hendak disampaikan.

2. Di dalam Kitab Fathul Bari al- Hafiz Ibn Hajar berkata : Hadith ini mengandungibeberapa pengajaran iaitu disunatkan mengulangi nasihat sebanyak 3 kali agar iadapat difahami dengan baik.

Teknik ini boleh diaplikasikan di dalam P&P di mana guru mengulangi sebutan hurufayat supaya dapat didengar dengan baik.

4) Tadarus

1. Surah al-Araf : 204

2. Hadith

( )

: ( ) ( )

,

- -

Maksudnya :

Dr. Abi Jahim al-Ansari, bahawasanya dua lelaki berselisih di dalam satu ayat daripadaayat-ayat al-Quran, kedua-duanya mendakwa bahawa dia mengambilnya daripada

Rasulullah s.a.w lalu kedua-duanya pergi berjumpa Rasulullah s.a.w dan iamemberitahu bahawa Rasulullah s.a.w bersabda : Sesungguhnya al-Quran ini

diturunkan di atas tujuh huruf, maka janganlah kamu syak padanya, sekiranya kamusyak padanya maka kamu akan menjadi kufur.

4


5/26


TAJUK 1.2 : APLIKASI KHATAM AL-QURAN j-QAF

TUGASAN 1

Setelah anda membaca nota di atas, anda dikehendaki membuat pengurusan grafikbanding beza antara Model 6 Bulan Khatam al-Quran dengan Model Tasmik Khatam al-Quran

Bil PerbezaanModel 6 Bulan Khatam

al-QuranModel Tasmik Khatam al-

Quran

1 Takrif Program yangmenumpukan kepadapenguasaan kemahiran

membaca al-quran pada6 bulan pertama tahun 1dan aspek khatam al-Quran pada 6 bulanpertama tahun 2 hingga6

Program membimbing danmerekod perkembangan al-Quran murid secara individu

berdasarkan program yangdiatur bagi membolehkanmurid khatam al-Quransemasa berada di sekolahkebangsaan dandilaksanakan di luar jadualwaktu

5


6/26

2 Strategi Perlaksanaan

2.1 Tempoh

perlaksanaan

2.2 Peruntukan waktu

2.3 Proses Pengajarandan Pembelajaran( P & P )

Murid tahun 1 hinggatahun 6 akan mengikutimodel ini selama 6 bulanpertama setiap tahun( Jan Jun ).

Bagi bulan-bulanberikutnya mereka akanmengikuti kurikulumPendidikan Islamberdasarkan sukatanpelajaran sedia ada.

P & P berfokus kepadaTilawah al-Quranselama 6 bulan mulaiJanuari hingga Jun

dengan peruntukanmasa 4 kali seminggu, 2waktu selebihnyadigunakan untuk Jawi.

Pada 6 bulan berikutnyamulai Julai hinggaDisember peruntukkanwaktu Tilawah al-Quranialah 3 waktu, 2 waktuuntuk Asas UlumSyariah dan 1 waktu

Jawi

Semua murid tahun 1membaca Iqra 1 hingga6 manakala semuamurid tahun 2 hingga 6membaca al-Quranmenggunakan MashafRasm Uthmani.

Poses P & P model inibermula dengan

penentuan tahappencapaian muridmelalui satu ujianringkas untuk tujuandiagnostik

Setiap murid membacamengikut kaedahTalaqqi dan musyafahahyang dikendalikan oleh

Berlangsung sepanjang tahundi hari persekolahan

Di luar waktu persekolahan(tertakluk kepada jadual yangdisediakan oleh pihaksekolah)

Semua murid membaca al-Quran menggunakan MashafRasm Uthmani.

Setiap murid perlumempunyai guru Pembimbingyang dilantik oleh pihaksekolah

Guru Pembimbing hendaklah

membimbing bacaan danmerekod bacaan murid dalamBuku Rekod Bacaan setiapkali ditasmik

Penilaian hendaklah dibuatsecara mingguan kepadamurid bagi mengesahkanmurid tersebut benar-benarmenguasai bacaan yang

6


7/26

yang dikendalikan olehguru Pendidikan Islamdan 3 guru j-QAF

Setiap bacaan muridhendaklah direkodkan

dan penilaian hendaklahdibuat pada setiap bulan

menguasai bacaan yangdirekodkan oleh gurupembimbing

TUGASAN 2

Tuliskan pengalaman anda semasa mengaplikasikan kedua-dua model di atasmenjelaskan permasalahan yang dihadapi serta cadangan penyelesaiannya

Bil Pengalaman/ permasalahan Cadangan Penyelesaian

1 Kurang penjelasan terperinciterhadap ke dua-dua model tersebut( guru pembimbing, GPI yang lain )

( QT )

Sering berkongsi pengetahuan danpengalaman dengan guru pembimbing,GPI dan rakan-rakan guru j-QAF yang lainserta mendapatkan maklumat terperincidaripada PPD dan pensyarah-pensyarahmaktab

2 Sukar mendapatkan waktu yangsesuai dan kurang kerjasamadaripada ibu bapa untuk programtasmik

( T )

Adakan perjumpaan dengan ibu bapapada waktu yang sesuai bagimembincangkan dan memberi penerangantentang konsep j-QAF secara terperinci

3 Kehadiran pelajar tidak memuaskan

( T )

Mencari waktu sesuai untuk pelajar yangtidak dapat hadir pada waktu yangditetapkan ( supaya terlibat sama denganprogram tersebut )

4 Penggunaan bahan bacaan yangkurang sesuai ( Iqra buku lama )

( Q )

Mendapatkan bahan bacaan yang sesuaiiaitu menggunakan kaedah terbaru Iqra

daripada pihak sekolah

5 Kurang Alat Bantu Mengajar

( Q )

Menyediakan sendiri Alat Bantu Mengajarmengikut kreativiti sendiri untuk menarikperhatian pelajar

Q QURANT TASMIK

7


8/26

UNIT 2 : TILAWAH DAN TAJWID SERTA APLIKASINYA

2.1 : TILAWAH2.1.3 MARATIB TILAWAH

Soalan : Catatkan pendapat-pendapat ahli tafsir ketika mentafsirkan perkataan tartilketika mentafsirkan ayat 4 surah Muzammil

1. Tafsir Munir

Wajib membaca al-Quran secara tartil ( berhati-hati ). Tiada khilaf membaca al-

Quran secara tartil iaitu berhati-hati, menyebut huruf dengan jelas dan nyatamakhrajnya, menjelaskan potong-potong ayat serta bertadabur / memahami maknaal-Quran . Dengan erti kata lain : tartil-teratur-tersusun

2. Asasu fi Tafsir

i) Mengikut Ibnu Kathir : Bacalah al-Quran dengan berhati-hati( bertajwid dan menyebut huruf dengan betul ) kerana ia membantuuntuk memahami makna al-Quran.

ii) Mengikut Imam Nasafi : Terangkan dan perincikan al-Quran denganseterang-terangnya atau bacalah dengan menunaikan (hak dan huruf)menjelaskan huruf-huruf dan menjaga waqaf-waqaf dan baris.

8


9/26

IdghamMuta anisain

Idgham yang berlaku pada

2 huruf yang berhampiran

sifat & makhraj

Idgham yang berlaku antara

2 huruf yang bersamaan

sifat & makhraj

Idgham yang berlaku pada

2 huruf yang bersamaan

makhraj tetapi berlainansifat

Takri

f

UNIT 2- TILAWAH DAN TAJWID SERTA APLIKASINYA2.2 TAJWID

2.2.5 AL- MUDGHAM

Soalan : Hasilkan peta minda yang menggambarkan perbezaan antara idgham- idghammutamasilaini, mutaqaribain dan mutajanisain

Al-Mudgham

Idgham Idgham

Mutaqaribain Mutamasilain

Hukum

9

bighunnah( dgn dengung )berlaku pd antarahuruf-huruf mimsakinah pd mim dannun sakinah pd nun

bilaghunnah( tanpa dengung )berlaku pd bbrphuruf shj iaituba, ta, dal, dzal, ro,

ain, fa, kaf, lam, wau

bibighunnahberlaku pd antarahuruf-huruf nunsakinah pd wau dannun sakinah pd ya

bilaghunnahberlaku antara huruf2qaf sakinah pd kaf,nun sakinah pd ro dannun sakinah pd lam

bighunnahberlaku pd antarahuruf2 ba sakinah danmim

bilaghunnahberlaku pertemuanantara huruf2 tasakinah dan dal,ta sakinah dgn to,ta sakinah pd dzal,dal sakinah pd ta,

dzal sakinah dgn zha,


10/26


2.2 : TAJWID2.2.7 : WAQAF DAN IBTIDA

Soalan : Senaraikan waqaf-waqaf jibril yang disepakati yang terdapat di dalam al-Qurandan kenapakah di tempat-tempat tersebut kita di sunatkan waqaf?

Jawapan :

Waqaf Jibril adalah waqaf yang dilakukan oleh Jibril a.s sewaktu beliau membacakankepada rasullullah s.a.w dan baginda mengikut perbuatan Jibril tersebut. Waqaf ini jugadikenali sebagai waqaf Nabawi.

Di dalam al-Quran Waqaf Jibril ada sepuluh tempat :

i) Surah al-Baqarah : 148

ii) Surah Ali Imran : 95

iii) Surah al-Maidah : 48

iv) Surah al-Maidah : 116

v) Surah Yusof : 108

vi) Surah al-Rad : 17-18

10


11/26

vii) Surah al-Nahl : 5

viii) Surah al-Sajdah : 18

ix) Surah al-Naziat : 23

x) Surah al-Qadr : 3-4

Hukum waqaf pada Waqaf Jibril adalah sunat kerana ia sunah rasulullah.

11


12/26


1.2 METODOLOGI PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN AL-QURAN

Aktiviti tutorial :

1. Pilih mana-mana 3 kaedah pengajaran dan pembelajaran al-Quran di atas dankemukakan kelebihan dan kelemahan setiap kaedah tersebut serta bincangkan

cara-cara mengatasi kelemahan kaedah-kaedah tersebut bersama pensyarah anda.

KAEDAH KELEBIHAN KELEMAHAN CARA-CARA MENGATASI

TalaqqiMusyafahah

i ) mengutamakansebutan dan bacaanyang tepat

ii) murid-murid dapatmenguasai ilmu tajwidsemasa membaca al-Quran

iii) kesalahan bacaanlebih mudahdiperbetulkan oleh guru

I ) tidak sesuaidiaplikasikan sekiranyabilangan murid terlalu

ramai ( faktor masa )

ii) kelemahan contohbacaan daripada gurumemberi kesan besarkepada murid

I ) membahagikan danmembentuk kumpulanberdasarkan kemahiran

membaca, mendengarbacaan guru dalam kumpulandengan bimbingan naqib dibawah pengawasan guru

ii) memperdengarkan contohbacaan daripada kaset danguru

Iqra

I ) dapat membaca al-Quran dalam waktuyang singkat

ii) tanpa perlu mengejamurid-murid dapatmenguasai bunyi hurufmelalui kaedah bacaanterus.

i) tidak ada buku panduankhusus yangmenerangkan cara

pengajaran al-Quranmengikut kaedah Iqra

ii) tidak ada kursusintensif kepada guru

i) sediakan borang kaji selidikuntuk mengetahui tahappencapaian murid

ii) mewujudkan kursusataupun latihan berterusankepada guru al-quran

iii) kaedah pengajaran Iqraperlu disusun secara lengkapdan sempurna supaya tidaktimbul kesalahan dalampembacaannya.

Tadarus i) pengajaran danpembelajaran secaraaktif

ii) membina keyakinandiri murid

iii) pencapaian muriddapat diselaraskan

iv) bacaan dilakukandengan jelas dan

i) tidak sesuaidipraktikkan oleh murid-murid yang barumempelajari al-Qurankerana mereka belumdapat menguasaisepenuhnya bacaan al-Quran

ii) kesalahan dalambacaan murid ataupunahli kumpulan tidak dapat

i) dalam setiap kumpulanhendaklah dilantik seorangmurid turus sebagaipembimbing atau naqib

ii) pengajaran berterusanperlu dilakukan untukmeningkatkan penguasaanbacaan murid supaya merekaboleh mengaplikasikankaedah ini di sampingperanan guru sebagai

12


13/26

terang serta didengarioleh semua ahli

dikenalpasti sepenuhnyakerana pembacaandijalankan secaraserentak

pembimbing kepada mereka

iii) murid diletakkan dalamkumpulan yang sama tahappembacaannya supaya

bacaan mereka dapatdiselaraskan dan mudahdibimbing

13


14/26

UNIT 2- TILAWAH DAN TAJWID SERTA APLIKASINYA2.1 TILAWAH

2.1.1 RUKUN-RUKUN TILAWAH

Soalan : Hasilkan grafik yang menggambarkan Sanad Imam Asim Riwayat Hafs TorikSyatibi.

Rasulullah SAW

Zaid Ubai Ali Uthman Abdullahb. Thabit b. Kaab b. Abi Talib b. Affan b. Masud

Zarr bin Hubaisy Abu Ubaid Abu Amrual- Asadi al-Salma al-Syaibani

Asim

Hafs Syubah

14


15/26


2.2 : TAJWID2.2.4 TARQIQ, TAFKHIM DAN TAGHLIZ

Soalan : Dapatkan seberapa banyak maklumat berkaitan hikmah hukum ra yang boleh

dibaca dua wajah di perpustakaan atau pusat sumber yang berdekatan.

Ra adalah huruf yang paling banyak sifatnya. Berdasarkan tafkhim dan tarqiq radibahagikan kepada 4 bahagian iaitu :

1) Ra yang wajib dibaca tebal (tafkhim). Ia berlaku dalam 10 keadaan iaitu :

1. Ra berbaris fathah sama ada di awal, di tengah atau di hujung kalimah.

Contoh :

Surah al-Araf : 150

Surah Ibrahim : 24

Surah al-Qamar : 35

2. Ra berbaris dhammah sama ada di awal, di tengah atau di hujung kalimah.

Contoh :

Surah al-Maryam : 17

Surah al-Sajdah : 29

Surah al-Isra : 15

3. Ra sukun dan huruf sebelumnya berbaris fathah sama ada di tengah ataudihujung kalimah.

Contoh :

Surah al-Tahrim : 12

Surah al-Hujurat : 11

15


16/26

4. Ra sukun dan huruf sebelumnya berbaris dhammah sama ada di tengah atau di

hujung kalimah.

Contoh :

Surah al-Araf : 134

Surah al-Furqan : 9

5. Ra sukun, huruf sebelumnya berbaris kasrah dan selepasnya huruf istilaberbaris fathah dalam satu kalimah.

Contoh :

Surah al-Taubah : 122

6. Ra sukun dan huruf sebelumnya berbaris kasrah Aaridhah (kasarah yangmendatang) sama ada dalam satu kalimah atau kalimah berasingan.

Contoh :

Surah al-Fajr : 28

Surah al-Nur : 50

7. Ra sukun kerana waqaf (sama ada asalnya berbaris fathah, dhammah ataukasrah) dan huruf sebelumnya berbaris fathah.

Contoh :

Surah al-Naml : 40

Surah al-Kauthar : 3

Surah al-Syams : 2

8. Ra sukun kerana waqaf (sama ada asalnya berbaris fathah, dhammah ataukasrah) dan huruf sebelumnya berbaris dhammah.

Contoh :

16


17/26

Surah al-Qamar : 45

Surah al-Qamar : 41

Surah al-Qamar : 43

9. Ra sukun kerana waqaf, huruf sebelumnya juga sukun (selain daripada ya)dan huruf sebelumnya lagi berbaris fathah.

Contoh :

Surah al-Qadr : 5

10. Ra sukun kerana waqaf, huruf sebelumnya juga sukun (selain daripada ya)

dan huruf sebelumnya lagi berbaris dhammah.

Contoh :

Surah al-Nur : 257

2) Ra yang wajib dibaca nipis (tarqiq). Ia berlaku dalam 9 keadaan iaitu :

1. Ra berbaris kasrah sama ada di awal, di tengah atau di hujung kalimah.

Contoh :

Surah al-Maidah : 67

Surah al-Qiamah : 7

Surah Fushshilat : 19

2. Ra berbaris kasrah Aaridhah (kasrah yang mendatang).

Contoh :

Surah Ibrahim : 44

3. Ra sukun dan huruf sebelumnya berbaris kasrah sama ada di tengah atau dihujung kalimah.

17


18/26

Contoh :

Surah al-Fajr : 10Surah Shad : 17

4. Ra sukun, huruf sebelumnya berbaris kasrah dan selepasnya huruf istila

dalam kalimah berasingan.

Contoh :

Surah Nuh : 1

5. Ra sukun kerana waqaf dan huruf sebelumnya juga sukun (selain daripadaya sama ada ya mad atau ya lin) serta huruf sebelumnya lagi berbariskasrah.

Contoh :

Surah al-Baqarah : 102

6. Ra sukun kerana waqaf dan sebelumnya ya mad.

Contoh :

Surah al-Anfal : 40

7. Ra sukun kerana waqaf danm sebelumnya ya lin.

Contoh :

Surah al- Naml : 20

8. Ra yang diimalahkan.

Contoh :

Surah Hud : 41

9. Ra yang diwaqafkan secara Raum.

Contoh :

Surah al-Qadr : 5

18


19/26

3) Ra yang harus dibaca tebal atau nipis (tebal lebih utama). Ia berlaku pada Rasukun kerana waqaf (asalnya berbaris fathah) dan sebelumnya Huruf Istila jugasukun serta sebelumnya lagi huruf berbaris kasrah iaitu kalimah (mishr) ada 4tempat dalam al- Quran iaitu :

1. Surah Yunus : 87

2. Surah Yusuf : 21

3. Surah Yusuf : 99

4. `Surah al-Zukhruf : 51

4) Ra yang harus dibaca tebal atau nipis (nipis lebih utama). Ia berlaku dalambeberapa keadaan iaitu :

1. Ra sukun dan huruf sebelumnya berbaris kasrah serta selepasnya HurufIstila juga berbaris kasrah dalam satu kalimah iaitu kalimah (firq)

dalam :Surah al-Syuaara : 63.

2. Ra sukun kerana waqaf (asalnya berbaris kasrah) dan sebelumnya HurufIstila juga sukun dan sebelumnya lagi huruf berbaris kasrah iaitu kalimah

(al-Qhitr) pada firman Allah Taala dalam Surah Saba : 12

19


20/26

3. Ra sukun kerana waqaf (asalnya berbaris kasrah) dan selepasnya YaMahdzufah ( ) iaitu Ya yang dibuang pada Rasm iaitukalimah (Asri) dan kalimah Nuzur) kesemuanya ada12 tempat dalam al-Quran iaitu:

i. Surah Hud : 81

ii. Surah al-Hijr : 65

iii. Surah al-Dukhan : 23

iv. Surah Toha : 77

v. Surah al-Syuara : 52

vi. Surah al-Fajr : 4

vii. Surah al-Qamar : 16

viii. Surah al-Qamar : 18

ix. Surah al-Qamar : 21

x. Surah al-Qamar : 30

xi. Surah al-Qamar : 37

20


21/26

xii. Surah al-Qamar : 39

21


22/26

: UNIT 2- TILAWAH DAN TAJWID SERTA APLIKASINYA2.2 TAJWID

2.2.6 AL-MUDUD

Soalan : Sediakan penjelasan istilah-istilah yang berkaitan dengan hukum mad berikut ;

Mad wajib, mad lazim, mad jaiz, wad farq, mad tamkin dan mad takzim.

1. Mad Wajib Muttasil

Ia terhasil apabila mana-mana huruf mad bertemu hamzah dalam satu kalimah

samada ketika bacaan wasal atau ketika waqaf. Hukumnya wajib dibaca 4 atau 5

harakat ketika wasal dan dibaca 6 harakat ketika waqaf.

Contoh :Surah al-Mujadalah : 15


Surah al-Ankabut : 33

2. Mad Jaiz Munfasil

Ia terhasil apabila mana-mana huruf mad bertemu hamzah dalam 2 kalimah iaitu

ketika bacaan wasal sahaja. Hukumnya harus dibaca 4 atau 5 harakat ketika wasal danhanya dibaca 2 harakat ketika wakaf.

Contoh :Surah al-Baqarah : 04


Surah al-Dzariat : 21

3. Mad Lazim terbahagi kepada 2 :

Mad Lazim

Mad Lazim Kalimi Mad Lazim Harfi

Iaitu pertemuan huruf mad dengan Sukun Asli Iaitu pertemuan huruf maddengan Sukun Asli

yang berlaku pada kalimah-kalimah al-Quran pada huruf pembukaan surah

22


23/26

Muthaqqal Mukhaffaf

Iaitu huruf sukun selepas huruf mad tersebut iaitu huruf sukun selepas huruf

mad tersebut

diidghamkan ke dalam huruf selepasnya tidak diidghamkan dalam hurufselepasnyaContoh :

i. Mad Lazim Kalimi Muthaqqal


Surah al-Zumar : 64

ii. Mad Lazim Kalimi Mukhaffaf

Surah Yunus : 51

iii. Mad Lazim Harfi Muthaqqal


Surah al-Syuara : 01

iv. Mad Lazim Harfi Mukhaffaf

Surah Qaf : 01

Surah al-Qalam : 01

Surah Yasin : 01

4. Mad Farq

Ia terjadi apabila hamzah wasal yang berada sebelum lam tarif dimasuki hamzah

istifham, hamzah wasal tersebut ditukarkan menjadi alif. Ia sebahagian daripada

mad lazim kalimi muthaqqal atau mukhaffaf. Hukumnya mesti dibaca 6 harakat.

Contoh :

Surah al-Anam : 143

Surah al-Anam : 144

Surah Yunus : 51

23


24/26

Surah Yunus : 91

Surah Yunus : 59

Surah al-Namlu : 59

5. Mad TamkinIa terjadi dalam 2 keadaan :

i. Apabila huruf mad bertemu dengan huruf yang sama jenis dengannya

Contoh :

Surah Ali Imran : 200

Surah al-Nas : 05

ii. Apabila berhimpun 2 ya dengan syarat ya yang pertama bertasydiddan berbaris kasrah adapun ya yang ke 2 sukun.

Contoh :

Surah al-Nisa : 86

6. Mad Takzim

Ia terjadi apabila huruf mad pada kalimah la nafiah bertemu dengan hamzah pada

kalimah (Ilaahu). Hukumnya harus dibaca 4 atau 5 harakat kerana ia sebahagian

daripada mad jaiz munfasil.

Contoh :

Surah al-Taubah : 31

24


25/26

UNIT 2- TILAWAH DAN TAJWID SERTA APLIKASINYA2.2 TAJWID

2.2.8 BACAAN KHUSUS RIWAYAT HAFS TORIQ SYATIBI

Soalan

B) Pilih satu tokoh al-Quran Mesir yang anda minati dan nyatakan sumbangannyaterhadap al-Quran.

Imam as-Syatibi

Nama beliau ialah Al-Qasim bin Firruh bin Ahmad bin Khalaf. Bermazhab Imam as-Syafie. Beliau merupakan seorang Ajam ( bukan Arab ). Dilahirkan pada akhir tahun 538Hijrah di Andalus ( Sepanyol ) dalam keadaan buta. Beliau mengambil qiraat dari Imam

Abi Abdullah Muhammad bin Abi al-As. Beliau telah menghafaz al-Qiraat di dalam kitabal-Taisir dan Ilmu Hadith dari seorang yang bernama Imam Ibnu Huzail.

Selepas mengerjakan ibadah haji di Baitullah beliau telah pergi ke Iskandariah( Mesir ) dan bertemu dengan seorang syeikh yang bernama Abi Thohir al-Salafi.

Semasa berada di sana beliau telah diberi penghormatan yang tinggi oleh ulama-ulamadan dilantik sebagai ketua di dalam Lajnah Ilmu al-Quran oleh Sultan Negeri Mesir.

Beliau diberi kebenaran untuk mengajar al-Quran di kesemua tempat di Mesir.Dengan memiliki keperibadian yang mulia seperti zuhud, amanah, thiqoh, tajam fikiran,mempunyai ketokohan dalam politik membuatkan beliau mudah didampingi dan diterimaoleh orang ramai. Beliau juga seorang yang pendiam dan dikatakan sebagai pengamalsunnah rasulullah s.a.w. Ketokohan beliau di dalam ilmu agama amat dikagumi oleh-ulama-ulama di Mesir.

Masyarakat di Mesir ketika itu berlumba-lumba untuk mempelajari Ilmu al-Qurandaripadanya. Beliau telah mengarang kitab Hirzul Amani Wa Wajhu al-Tahani dan kitabtersebut menjadi rujukan para ulama selepasnya.

Beliau meninggal dunia setelah berusia 52 tahun, pada hari Ahad selepasmenunaikan fardhu asar bersamaan 28 Jamadil Akhir tahun 590 Hijrah. Beliaudikebumikan pada hari Isnin di atas Bukit Muattam, Mesir.

25


26/26

almudud kamariah

Documents