KREATIVITIKREATIVITI

Otak manusiaOtak manusia adalah suatu objek yang begitu menakjubkan. Ia adalah suatu objek yang begitu menakjubkan. Ia

merupakan anugerah Maha Pencipta kepada manusia merupakan anugerah Maha Pencipta kepada manusia yang berfungsi sebagai bahan pemangkin untuk yang berfungsi sebagai bahan pemangkin untuk manusia berfikir. Kanak-kanak seawal usia 0 – 3 tahun manusia berfikir. Kanak-kanak seawal usia 0 – 3 tahun ibarat span yang menyerap air! Telah terbukti bahawa ibarat span yang menyerap air! Telah terbukti bahawa usia pra sekolah, sejak lahir hingga 6 tahun adalah masa usia pra sekolah, sejak lahir hingga 6 tahun adalah masa yang paling penting untuk memastikan kejayaan anak-yang paling penting untuk memastikan kejayaan anak-anak di sekolah –Falsafah pendidikan Amerika Syarikat.anak di sekolah –Falsafah pendidikan Amerika Syarikat.

Apa itu sebenarnya kreativiti ? Biasanya kegiatan-Apa itu sebenarnya kreativiti ? Biasanya kegiatan-kegiatan kreatif untuk kanak-kanak dihadkan dan disalah kegiatan kreatif untuk kanak-kanak dihadkan dan disalah tafsir sebagai hanya kerja tangan, melukis, hasil tafsir sebagai hanya kerja tangan, melukis, hasil imiganisi terhadap fantasi mereka. Lukisan dijadikan imiganisi terhadap fantasi mereka. Lukisan dijadikan suatu asas untuk menilai kekreatifan seseorang kanak-suatu asas untuk menilai kekreatifan seseorang kanak-kanak. kanak.

Jika kreativiti hanya ditumpukan kepada bidang seni Jika kreativiti hanya ditumpukan kepada bidang seni terutamanya lukisan dan mewarna maka konsep terutamanya lukisan dan mewarna maka konsep kreativiti seperti yang dinyatakan di atas bukanlah kreativiti seperti yang dinyatakan di atas bukanlah konsep kreativiti yang sebenarnya. Sebenarnya anak-konsep kreativiti yang sebenarnya. Sebenarnya anak-anak kita telah dibekalkan dengan kemampuan untuk anak kita telah dibekalkan dengan kemampuan untuk menjadi kreatif dalam pelbagai bidang; kreatif dalam menjadi kreatif dalam pelbagai bidang; kreatif dalam pertuturan; kreatif dalam seni gerak-geri dan sukan; pertuturan; kreatif dalam seni gerak-geri dan sukan; kreatif dalam mengesan reka bentuk baru; kreatif dalam kreatif dalam mengesan reka bentuk baru; kreatif dalam menyesuaikan emosinya mengikut keadaan; kreatif menyesuaikan emosinya mengikut keadaan; kreatif dalam menggunakan bahan-bahan bauan(cita rasa). dalam menggunakan bahan-bahan bauan(cita rasa). Apa yang mendorong kesemua inspirasi kreatif kanak-Apa yang mendorong kesemua inspirasi kreatif kanak-kanak yang dinyatakan di aatas adalah apa yang kanak yang dinyatakan di aatas adalah apa yang disediakan di persekitarannya. disediakan di persekitarannya.

Kreativiti tidak boleh dihadkan hanya kepada satu aspek Kreativiti tidak boleh dihadkan hanya kepada satu aspek kemampuan manusia. Ia merangkumi kesemua kemampuan manusia. Ia merangkumi kesemua kemampuan manusia menerusi derianya termasuk kemampuan manusia menerusi derianya termasuk mendengar, melihat, merasa, menyentuh, bergerak, mendengar, melihat, merasa, menyentuh, bergerak, bertutur, menulis, menyanyi dan apa yang paling penting bertutur, menulis, menyanyi dan apa yang paling penting adalah apa yang difikirkan. Fikiran merupakan suatu adalah apa yang difikirkan. Fikiran merupakan suatu aspek dalam diri kanak-kanak yang membentuk aspek dalam diri kanak-kanak yang membentuk imiganisi, kawalan emosi, fantasi yang menggerakkan imiganisi, kawalan emosi, fantasi yang menggerakkan kreativiti. Justeru kreativiti perlu dilihat secara meluas kreativiti. Justeru kreativiti perlu dilihat secara meluas dalam pelbagai dimensi bagi mengenalpasti bentuk dalam pelbagai dimensi bagi mengenalpasti bentuk aktiviti yang sesuai menurut keistimewaan individu aktiviti yang sesuai menurut keistimewaan individu kanak-kanak.kanak-kanak.

OTAK MANUSIAOTAK MANUSIA

OTAK KIRIOTAK KIRI BahasaBahasa LogikLogik SainsSains MatematikMatematik LisanLisan AnalitikAnalitik BerurutanBerurutan Satu maklumat pada satu Satu maklumat pada satu

masamasa linearlinear

OTAK KANANOTAK KANAN Perhubungan ruangPerhubungan ruang Pemikiran kreatifPemikiran kreatif FantasiFantasi ApresiasiApresiasi GlobalGlobal Keseluruhan/holistikKeseluruhan/holistik AnalogiAnalogi Tanpa rasionalTanpa rasional IntuitifIntuitif

KreativitiKreativiti

adalah satu potensi dan potensi ini wujud dalam diri adalah satu potensi dan potensi ini wujud dalam diri setiap individu. Mereka yang kreatif adalah mereka setiap individu. Mereka yang kreatif adalah mereka yang menggunakan potensi yang ada dalam diri masing-yang menggunakan potensi yang ada dalam diri masing-masing. Kajian Fryer dalam tahun 1989 (Fryer 1996) masing. Kajian Fryer dalam tahun 1989 (Fryer 1996) telah mendapat respons tentang maksud kreativiti. telah mendapat respons tentang maksud kreativiti. Antara maksud yang diberi ialah kreativiti adalah sesuatu Antara maksud yang diberi ialah kreativiti adalah sesuatu yang asli, satu proses separa sedar, sesiapa sahaja yang asli, satu proses separa sedar, sesiapa sahaja boleh menjadi kreatif tetapi tidak semua orang kreatif, boleh menjadi kreatif tetapi tidak semua orang kreatif, kreativiti melibatkan pemikiran dan khayalan dan kreativiti melibatkan pemikiran dan khayalan dan kreativiti adalah kebolehan untuk melihat sesuatu dalam kreativiti adalah kebolehan untuk melihat sesuatu dalam cara yang berbeza, untuk mencari kepuasan dalam cara yang berbeza, untuk mencari kepuasan dalam membuat atau menghasilkan sesuatu dan memerlukan membuat atau menghasilkan sesuatu dan memerlukan ketekunan sehingga terhasilnya suatu produk. ketekunan sehingga terhasilnya suatu produk.

Yong dan Biriamah (1996)Yong dan Biriamah (1996) berpendapat bahawa walaupun tiada suatu definisi berpendapat bahawa walaupun tiada suatu definisi

mutlak atau menyeluruh pada masa kini, secara mutlak atau menyeluruh pada masa kini, secara umumnya kreativiti dianggap sebagai suatu fenomena umumnya kreativiti dianggap sebagai suatu fenomena yang merangkumi pelbagai aspek di mana empat aspek yang merangkumi pelbagai aspek di mana empat aspek utamanya ialah proses kreatif yang merangkumi utamanya ialah proses kreatif yang merangkumi keseluruhan sesuatu kerja dijalankan dari peringkat awal keseluruhan sesuatu kerja dijalankan dari peringkat awal mendapatkan idea sehingga ke peringkat penghasilan, mendapatkan idea sehingga ke peringkat penghasilan, hasil kreatif pula merupakan aspek penilaian kreatif yang hasil kreatif pula merupakan aspek penilaian kreatif yang merujuk kepada hasil sahaja tanpa menghurai proses merujuk kepada hasil sahaja tanpa menghurai proses perlaksanaan, insan yang kreatif memberi gambaran perlaksanaan, insan yang kreatif memberi gambaran pelaku yang mempunyai pemikiran yang baik dengan pelaku yang mempunyai pemikiran yang baik dengan ciri-ciri keupayaan berfikir yang menjangkau kebiasaan ciri-ciri keupayaan berfikir yang menjangkau kebiasaan dan situasi yang kreatif merupakan ruang yang wujud di dan situasi yang kreatif merupakan ruang yang wujud di antara insan dengan proses untuk menghasilkan suatu antara insan dengan proses untuk menghasilkan suatu hasil yang kreatif. hasil yang kreatif.

Abdullah dan Ainon (1996)Abdullah dan Ainon (1996) menjelaskan, pemikiran kreatif ditandai oleh menjelaskan, pemikiran kreatif ditandai oleh

keupayaan melihat sesuatu daripada pelbagai keupayaan melihat sesuatu daripada pelbagai sudut, dimensi. Seseorang melakukan suatu sudut, dimensi. Seseorang melakukan suatu bentuk pemikiran divergen yang menuntutnya bentuk pemikiran divergen yang menuntutnya untuk berfikir dari pelbagai aspek, dan ada untuk berfikir dari pelbagai aspek, dan ada kalanya tidak masuk akal. Apabila berfikir kalanya tidak masuk akal. Apabila berfikir menggunakan daya kreatif, matlamat berfikir menggunakan daya kreatif, matlamat berfikir adalah untuk menghasilkan pelbagai persepsi, adalah untuk menghasilkan pelbagai persepsi, konsep, idea, cara penyelesaian masalah, cara konsep, idea, cara penyelesaian masalah, cara meleraikan konflik, reka cipta, strategi dan taktik, meleraikan konflik, reka cipta, strategi dan taktik, prosedur kerja, teori, hipotesis, peraturan, hasil prosedur kerja, teori, hipotesis, peraturan, hasil perbincangan merupakan antara bentuk perbincangan merupakan antara bentuk pemikiran yang menjurus kepada kreatif.pemikiran yang menjurus kepada kreatif.

Bob Proctor (1994)Bob Proctor (1994)

menyatakan kreativiti sebagai kreativiti menyatakan kreativiti sebagai kreativiti secara relatifnya sangat mudah. Ia secara relatifnya sangat mudah. Ia merupakan gabungan beberapa siri idea, merupakan gabungan beberapa siri idea, penyusunan semula idea-idea tersebut, penyusunan semula idea-idea tersebut, penggabungan, adaptasi, penggantian penggabungan, adaptasi, penggantian dan idea-idea yang mengagumkan dan idea-idea yang mengagumkan

Viktor Lowenfeld dan Brittain Viktor Lowenfeld dan Brittain (1982)(1982)

menjelaskan, kreativiti berkait dengan suatu garis menjelaskan, kreativiti berkait dengan suatu garis panduan atau prinsip yang perlu diikuti oleh seseorang panduan atau prinsip yang perlu diikuti oleh seseorang iaitu, menghasilkan atau memikirkan sesuatu yang baru, iaitu, menghasilkan atau memikirkan sesuatu yang baru, berbeza dan hasil yang unik, melalui proses pemikiran berbeza dan hasil yang unik, melalui proses pemikiran bercapah, motivasi yang tinggi, sentiasa mempunyai bercapah, motivasi yang tinggi, sentiasa mempunyai bentuk pemikiran yang terbuka, hasil yang tidak diduga, bentuk pemikiran yang terbuka, hasil yang tidak diduga, galakan memperkembangkan dan meningkatkan idea galakan memperkembangkan dan meningkatkan idea sendiri, kelainan, unik, individual dan keaslian, berlaku sendiri, kelainan, unik, individual dan keaslian, berlaku proses pemikiran kreatif, mementingkan proses dan proses pemikiran kreatif, mementingkan proses dan bukan hasil, kekuatan pengetahuan dan kemahiran, bukan hasil, kekuatan pengetahuan dan kemahiran, keinginan meneroka sendiri, mampu mengkritik, menilai, keinginan meneroka sendiri, mampu mengkritik, menilai, idea dan subjek dimanipulasikan serta dikaji .idea dan subjek dimanipulasikan serta dikaji .

teliti.menggunakan langkah-langkah teliti.menggunakan langkah-langkah perkembangan kreatif : sumbang saran, perkembangan kreatif : sumbang saran, penggunaan baru, adaptasi, modifikasi, penggunaan baru, adaptasi, modifikasi, magnifikasi, penyusunan semula, magnifikasi, penyusunan semula, pengunduran, membuat penyenaraian dan pengunduran, membuat penyenaraian dan dimensi lain (analogi). Prinsip-prinsip ini dimensi lain (analogi). Prinsip-prinsip ini boleh membantu seseorang untuk boleh membantu seseorang untuk melahirkan pemikiran kreatif, kreatif bukan melahirkan pemikiran kreatif, kreatif bukan sekadar perkara atau objek yang sekadar perkara atau objek yang dihasilkan, kreatif boleh dihasilkan. dihasilkan, kreatif boleh dihasilkan.

Viktor Lowenfeld (1987) menggariskan tret Viktor Lowenfeld (1987) menggariskan tret individu yang kreatif kepada 8 ciri yang individu yang kreatif kepada 8 ciri yang dapat dipupuk pada diri seseorang iaitu dapat dipupuk pada diri seseorang iaitu kelenturan, pemikiran bercapah, kelenturan, pemikiran bercapah, mempunyai keaslian dalam hasil karya, mempunyai keaslian dalam hasil karya, kelancaran dalam berfikir, sedia kelancaran dalam berfikir, sedia menghadapi risiko, kerumitan, perasaan menghadapi risiko, kerumitan, perasaan ingin tahu, dan mempunyai daya imaginasi ingin tahu, dan mempunyai daya imaginasi yang tinggi.yang tinggi.

Torrance (1970)Torrance (1970)

Menjelaskan 4 ciri individu kreatifMenjelaskan 4 ciri individu kreatif Keaslian –keupayaan untuk menghasilkan Keaslian –keupayaan untuk menghasilkan

sesuatu yang lain, uniksesuatu yang lain, unik Kelancaran- keupayaan untuk menghasilkan Kelancaran- keupayaan untuk menghasilkan

pelbagai idea, membuat andaian, untuk pelbagai idea, membuat andaian, untuk menyelesaikan sesuatu masalah/situasi/tugasanmenyelesaikan sesuatu masalah/situasi/tugasan

Fleksibel- mengadaptasi perubahan, pelbagai Fleksibel- mengadaptasi perubahan, pelbagai pendekatanpendekatan

Penjelasan(elaboration) – keupayaan untuk Penjelasan(elaboration) – keupayaan untuk membentuk idea yang disertai oleh keteranganmembentuk idea yang disertai oleh keterangan

Edward De Bono (1992), menyatakan bahawa menjadi Edward De Bono (1992), menyatakan bahawa menjadi kreatif bermaksud mewujudkan sesuatu yang belum kreatif bermaksud mewujudkan sesuatu yang belum pernah ada iaitu sesuatu yang baru dan mempunyai pernah ada iaitu sesuatu yang baru dan mempunyai nilai. Sesuatu hasil yang kreatif sepatutnya tidaklah nilai. Sesuatu hasil yang kreatif sepatutnya tidaklah mudah atau merupakan sesuatu yang biasa. Ianya mudah atau merupakan sesuatu yang biasa. Ianya mesti merupakan sesuatu yang unik dan jarang ditemui. mesti merupakan sesuatu yang unik dan jarang ditemui. Dunn (1992), mengatakan bahawa kreativiti ialah Dunn (1992), mengatakan bahawa kreativiti ialah keupayaan untuk menjana idea baru, melihat masalah keupayaan untuk menjana idea baru, melihat masalah dari sudut yang baru dan mengambil risiko dalam dari sudut yang baru dan mengambil risiko dalam mencuba sesuatu yang tidak pernah dicuba sebelumnya. mencuba sesuatu yang tidak pernah dicuba sebelumnya. Kreativiti berkait rapat dengan pengetahuan, kemahiran Kreativiti berkait rapat dengan pengetahuan, kemahiran asas dan pemikiran kritis dan ianya boleh difahamkan asas dan pemikiran kritis dan ianya boleh difahamkan sebagai penggunaan pengetahuan dan maklumat sebagai penggunaan pengetahuan dan maklumat dengan cara baru.dengan cara baru.

Robert Schirrmacher (1997)Robert Schirrmacher (1997) menyatakan kreativiti boleh didefinisikan kepada enam menyatakan kreativiti boleh didefinisikan kepada enam

aspek yang merangkumi :aspek yang merangkumi : kreativiti sebagai sikapkreativiti sebagai sikap: kreatif adalah suatu cara yang : kreatif adalah suatu cara yang

unik untuk melihat persekitaran tanpa jawapan betul unik untuk melihat persekitaran tanpa jawapan betul atau salah, yang ada hanya kemungkinan-kemungkinan atau salah, yang ada hanya kemungkinan-kemungkinan terhadap sesuatu situasi. Kanak-kanak menunjukkan terhadap sesuatu situasi. Kanak-kanak menunjukkan sikap kreatif apabila mereka mencuba sesuatu yang sikap kreatif apabila mereka mencuba sesuatu yang baru dan cara lain melakukan sesuatu. Menolak baru dan cara lain melakukan sesuatu. Menolak sempadan dan meneroka kemungkinan, memanipulasi sempadan dan meneroka kemungkinan, memanipulasi idea dan bahan mengikut kehendak mereka, idea dan bahan mengikut kehendak mereka, Memisahkan dan mencantumkan idea menerusi cara Memisahkan dan mencantumkan idea menerusi cara yang berbeza. Terlibat secara fizikal, menyelesaikan yang berbeza. Terlibat secara fizikal, menyelesaikan masalah mereka dan bertanya soalan atau melakukan masalah mereka dan bertanya soalan atau melakukan sesuatu yang menuntut cabaransesuatu yang menuntut cabaran

kreativiti sebagai proses melakukan kreativiti sebagai proses melakukan sesuatusesuatu

Pendekatan proses diperlukan untuk Pendekatan proses diperlukan untuk melibatkan proses kreatif walaupun melibatkan proses kreatif walaupun akhirnya tidak akan mendapatkan hasil akhirnya tidak akan mendapatkan hasil yang dikehendaki. Proses kreatif yang dikehendaki. Proses kreatif melibatkan pemikiran, percakapan, melibatkan pemikiran, percakapan, bermain, mencatat, mengkaji objek, bermain, mencatat, mengkaji objek, memanipulasi idea sebagai asas proses.memanipulasi idea sebagai asas proses.

kreativiti sebagai suatu produkkreativiti sebagai suatu produk Setiap produk mempunyai nilai kreatif. Setiap produk mempunyai nilai kreatif. kreativiti sebagai hasilkreativiti sebagai hasil Hasil sama ada dalam bentuk pemikiran Hasil sama ada dalam bentuk pemikiran

mahupun hasil maujud merupakan suatu mahupun hasil maujud merupakan suatu bentuk kreatif yang telah melalui proses bentuk kreatif yang telah melalui proses pemikiran, penjanaan dan penghasilan.pemikiran, penjanaan dan penghasilan.

Edison sebagai contoh berjaya menghasilkan Edison sebagai contoh berjaya menghasilkan mentol lampu hasil pemikiran kreatifnya. mentol lampu hasil pemikiran kreatifnya. Kanak-kanak terlalu sedikit yang mempunyai Kanak-kanak terlalu sedikit yang mempunyai orientasi hasil kerana mereka cepat bosan, orientasi hasil kerana mereka cepat bosan, namun jika digalakkan dan dimotivasikan, namun jika digalakkan dan dimotivasikan, akan menjadi hasil yang mereka banggai.akan menjadi hasil yang mereka banggai.

Kreativiti sebagai kemahiran Kreativiti sebagai kemahiran mereka yang mempunyai kreativiti mereka yang mempunyai kreativiti

kemahiran biasanya mempunyai potensi kemahiran biasanya mempunyai potensi bakat. Namun jika kemahiran ini tidak bakat. Namun jika kemahiran ini tidak diasuh dan digunakan ianya kan pudar.diasuh dan digunakan ianya kan pudar.

Kreativiti sebagai tret personalitiKreativiti sebagai tret personaliti Ia sebagai bentuk personaliti seseorang Ia sebagai bentuk personaliti seseorang

yang terdapat di dalam dirinya.yang terdapat di dalam dirinya.

Wallas (1926) dalam kajian kreativiti yang Wallas (1926) dalam kajian kreativiti yang dilaksanakan 77 tahun yang lalu menjelaskan dilaksanakan 77 tahun yang lalu menjelaskan empat fasa utama dalam proses berkreatif iaitu empat fasa utama dalam proses berkreatif iaitu Fasa 1Fasa 1 ialah maklumat (information) yang ialah maklumat (information) yang membawa seseorang secara berfikir ke arah membawa seseorang secara berfikir ke arah perkara yang dinyatakan, perkara yang dinyatakan, Fasa 2Fasa 2 inkubasi iaitu inkubasi iaitu proses melihat perkara tersebut dari pelbagai proses melihat perkara tersebut dari pelbagai arah dan aspek secara bercapah. arah dan aspek secara bercapah. Fasa 3Fasa 3 ialah ialah iluminasi iaitu mengenal pasti dan iluminasi iaitu mengenal pasti dan Fasa 4Fasa 4 verifikasi iaitu memikirkan kejeleketan dan efek verifikasi iaitu memikirkan kejeleketan dan efek tindakan sebelum membuat keputusan. tindakan sebelum membuat keputusan.

PERBEZAAN KREATIF ORANG PERBEZAAN KREATIF ORANG DEWASA DAN KANAK-KANAKDEWASA DAN KANAK-KANAK

KANAK-KANAKKANAK-KANAK ORANG DEWASAORANG DEWASA

J. Presbury dan A. J BensonJ. Presbury dan A. J Benson dalam dalam Children and CreativityChildren and Creativity (2004) menjelaskan tanpa (2004) menjelaskan tanpa

kreativiti kita tidak dapat mengadaptasi situasi baru atau kreativiti kita tidak dapat mengadaptasi situasi baru atau menukar cara kita melihat dunia. Apabila seseorang menukar cara kita melihat dunia. Apabila seseorang dikatakan kreatif, kreatif itu boleh dilihat pada tahap dikatakan kreatif, kreatif itu boleh dilihat pada tahap mana, adakah kreatif itu mengakibatkan keaslian, mana, adakah kreatif itu mengakibatkan keaslian, kelainan, mempengaruhi keputusan atau hasil kerja? kelainan, mempengaruhi keputusan atau hasil kerja? Tiada siapa yang dapat meletakkan tahap kreativiti Tiada siapa yang dapat meletakkan tahap kreativiti seseorang. Orang dewasa sering menganggap kanak-seseorang. Orang dewasa sering menganggap kanak-kanak seumur dengan mereka sehingga kanak-kanak kanak seumur dengan mereka sehingga kanak-kanak merasa tertekan dan hilang nilai kreativiti yang sedia ada merasa tertekan dan hilang nilai kreativiti yang sedia ada dalam diri mereka. Imaginasi adalah “dalam diri mereka. Imaginasi adalah “the heart of the heart of thinking”thinking” bagi kanak-kanak untuk berusaha berimaginasi, bagi kanak-kanak untuk berusaha berimaginasi, berfantasi, membina impian adalah suatu kebenaran berfantasi, membina impian adalah suatu kebenaran yang harus dibantu oleh orang dewasa. Kerangka yang harus dibantu oleh orang dewasa. Kerangka pemikiran mereka masih terbuka luas untuk peluang-pemikiran mereka masih terbuka luas untuk peluang-peluang kreatif berbanding orang dewasa yang dikekang peluang kreatif berbanding orang dewasa yang dikekang oleh norma-norma dan peraturan. oleh norma-norma dan peraturan.

Seterusnya J. Presbury dan A. J Benson (2004) Seterusnya J. Presbury dan A. J Benson (2004) menambah tret personaliti kanak-kanak menambah tret personaliti kanak-kanak mempunyai perbezaan dengan orang dewasa mempunyai perbezaan dengan orang dewasa dan kanak-kanak yang kreatif menunjukkan tret dan kanak-kanak yang kreatif menunjukkan tret berikut:berikut:

berfikir bebas – bermain dengan idea yang hadir berfikir bebas – bermain dengan idea yang hadir tidak secara tersusun dan sering berakhir tanpa tidak secara tersusun dan sering berakhir tanpa penyelesaianpenyelesaian

‘‘gullility’- kanak-kanak biasanya mempunyai idea gullility’- kanak-kanak biasanya mempunyai idea ‘‘half baked’half baked’ dan sukar untuk menyatakan idea dan sukar untuk menyatakan idea mereka secara tersusunmereka secara tersusun

kelakar –kanak-kanak kreatif menjumpai idea secara kelakar –kanak-kanak kreatif menjumpai idea secara lucu. Keupayaan untuk bertanya dan melihat sesuatu lucu. Keupayaan untuk bertanya dan melihat sesuatu dari perspektif yang berbeza dilihat sebagai peniruandari perspektif yang berbeza dilihat sebagai peniruan

angan-angan- kanak-kanak kreatif belajar menerusi angan-angan- kanak-kanak kreatif belajar menerusi imaginasi dan menyelesaikan masalah mereka menerusi imaginasi dan menyelesaikan masalah mereka menerusi aktiviti praktikalaktiviti praktikal

keseorangan- kanak-kanak kreatif suka bersendiri, keseorangan- kanak-kanak kreatif suka bersendiri, kerana pemikiran mereka terangsang pada ketika beginikerana pemikiran mereka terangsang pada ketika begini

aktiviti- idea kanak-kanak datang secara aktif aktiviti- idea kanak-kanak datang secara aktif semasa menjalankan aktiviti. Apabila mereka semasa menjalankan aktiviti. Apabila mereka mempunyai idea,aktiviti akan menjadi menyeronokkan, mempunyai idea,aktiviti akan menjadi menyeronokkan, namun sedikit masalah boleh membawa putus asa.namun sedikit masalah boleh membawa putus asa.

Florence Beetlestone (1988)Florence Beetlestone (1988) menjelaskan kreativiti sebagai suatu bentuk menjelaskan kreativiti sebagai suatu bentuk

pembelajaran kerana ianya sebahagian daripada fungsi pembelajaran kerana ianya sebahagian daripada fungsi kognitif. Kreativiti dapat membantu kanak-kanak kognitif. Kreativiti dapat membantu kanak-kanak menjelaskan dan menerangkan konsep-konsep abstrak menjelaskan dan menerangkan konsep-konsep abstrak yang tersembunyi yang melibatkan kemahiran dan yang tersembunyi yang melibatkan kemahiran dan keupayaan seperti ingin tahu, kebolehan menghasilkan keupayaan seperti ingin tahu, kebolehan menghasilkan dan mereka cipta, meneroka, mempunyai sifat telus, dan mereka cipta, meneroka, mempunyai sifat telus, suka mencuba yang mana kesemua kualiti ini terdapat di suka mencuba yang mana kesemua kualiti ini terdapat di dalam diri kanak-kanak dan tidak mendapat perhatian dalam diri kanak-kanak dan tidak mendapat perhatian oleh individu di sekeliling mereka. Aspek-aspek ini dapat oleh individu di sekeliling mereka. Aspek-aspek ini dapat disemai ke dalam diri kanak-kanak dalam usaha disemai ke dalam diri kanak-kanak dalam usaha golongan dewasa memberi peluang yang lebih luas golongan dewasa memberi peluang yang lebih luas kepada mereka untuk melihat sesuatu dan secara tidak kepada mereka untuk melihat sesuatu dan secara tidak langsung kreativiti dapat dibentuk dalam keseluruhan langsung kreativiti dapat dibentuk dalam keseluruhan pembelajaran.pembelajaran.

Piaget (1973)Piaget (1973)

menyatakan pemikiran kanak-kanak secara kualitatifnya menyatakan pemikiran kanak-kanak secara kualitatifnya begitu berbeza daripada orang dewasa. Terdapat begitu berbeza daripada orang dewasa. Terdapat beberapa faktor yang mempengaruhi perkembangan beberapa faktor yang mempengaruhi perkembangan intelektualnya: pengalaman, kematangan, transisi sosial intelektualnya: pengalaman, kematangan, transisi sosial dan paling asas iaitu keseimbangan equilibrium (iaitu dan paling asas iaitu keseimbangan equilibrium (iaitu menyeimbangkan perkara yang telah difahami dengan menyeimbangkan perkara yang telah difahami dengan menerima fahaman baru). Kesemua faktor ini menjana menerima fahaman baru). Kesemua faktor ini menjana kepada proses perkembangan artistik, imaginatif dan kepada proses perkembangan artistik, imaginatif dan estetika. Florence Beetlestone (1998) menjelaskan estetika. Florence Beetlestone (1998) menjelaskan kreativiti berkait rapat dengan aktiviti seni, kerja-kerja kreativiti berkait rapat dengan aktiviti seni, kerja-kerja lukisan merupakan representasi kepada kualiti kreativiti lukisan merupakan representasi kepada kualiti kreativiti kanak-kanak.kanak-kanak.

Robert Schirmacher 1998Robert Schirmacher 1998

Menerusi kajian telah menghasilkan satu model Menerusi kajian telah menghasilkan satu model perkembangan kreatif yang menjelaskan model perkembangan kreatif yang menjelaskan model holistik perkembangan kanak-kanak yang boleh holistik perkembangan kanak-kanak yang boleh dibahagi kepada 4 aspek perkembangan yang dibahagi kepada 4 aspek perkembangan yang boleh dirujuk kepada rajah menyatakan kanak-boleh dirujuk kepada rajah menyatakan kanak-kanak pada peringkat awal perlu kanak pada peringkat awal perlu

Rajah IVRajah IV dikembangkan 4 komponen utama berdasarkan dikembangkan 4 komponen utama berdasarkan

RajahRajah

KognitifKognitif

pemikiranpemikiran penyelesaian masalahpenyelesaian masalah penerokaanpenerokaan bahasabahasa ingin ingin tahutahu keinginan dankeinginan dan kesungguhan kesungguhan belajar belajar

Sosial/emosionalSosial/emosional

kefahaman kendiri dan penerimaan kendirikefahaman kendiri dan penerimaan kendiri hubungan dengan orang lainhubungan dengan orang lain konsep kendirikonsep kendiri ekspresi kendiriekspresi kendiri personalitipersonaliti kawalan emosikawalan emosi kawalan dirikawalan diri

FizikalFizikal

pembentukan motor kasarpembentukan motor kasar pembentukan motor haluspembentukan motor halus motor perseptual/ koodinasi mata-tanganmotor perseptual/ koodinasi mata-tangan sensorisensori kesihatankesihatan penjagaan diripenjagaan diri

KreatifKreatif

keaslian pemikirankeaslian pemikiran imaginasiimaginasi ekspresi – verbalekspresi – verbal dan dan non verbal non verbal

HALANGAN-HALANGAN KEPADA HALANGAN-HALANGAN KEPADA KREATIVITIKREATIVITI

Kanak-kanak yang kreatif berasa Kanak-kanak yang kreatif berasa terperangkap dalam persekitaran yang terperangkap dalam persekitaran yang mempunyai struktur sosial, norma, nilai, mempunyai struktur sosial, norma, nilai, kepercayaan dan budaya yang telah kepercayaan dan budaya yang telah ditetapkan (Habibah & Noran 2002). ditetapkan (Habibah & Noran 2002). Kanak-kanak kreatif berani menyatakan Kanak-kanak kreatif berani menyatakan pendapat yang berbeza dari biasa bukan pendapat yang berbeza dari biasa bukan sahaja tidak diberi ganjaran sebaliknya sahaja tidak diberi ganjaran sebaliknya ditertawakan dan dilabel sebagai ditertawakan dan dilabel sebagai ‘pengacau’ atau ‘banyak mulut’.‘pengacau’ atau ‘banyak mulut’.

Mereka juga biasanya akan ditegur dan Mereka juga biasanya akan ditegur dan penggunaan perkataan ‘jangan’ membantutkan penggunaan perkataan ‘jangan’ membantutkan keupayaan kreatif kanak-kanak. Menurut Yong keupayaan kreatif kanak-kanak. Menurut Yong (1983) pada usia 4 hingga 5 kanak-kanak (1983) pada usia 4 hingga 5 kanak-kanak berada pada tahap kreatif yang paling berada pada tahap kreatif yang paling berbanding apabila usia mereka semakin berbanding apabila usia mereka semakin meningkat, ini adalah disebabkan faktor-faktor meningkat, ini adalah disebabkan faktor-faktor persekitaran yang menghadkan kreativiti. persekitaran yang menghadkan kreativiti. Faktor-faktor ini termasuklah peraturan, Faktor-faktor ini termasuklah peraturan, desakan, arahan dan larangan tanpa desakan, arahan dan larangan tanpa penjelasan. Sebaliknya mereka yang memberi penjelasan. Sebaliknya mereka yang memberi jawapan yang selamat tetapi tidak kreatif diberi jawapan yang selamat tetapi tidak kreatif diberi penghargaan kerana mampu memberi apa yang penghargaan kerana mampu memberi apa yang dikehendaki oleh guru. dikehendaki oleh guru.

Mengikut Torrance (1965) matlamat kebanyakan Mengikut Torrance (1965) matlamat kebanyakan usaha terapi adalah untuk membantu individu usaha terapi adalah untuk membantu individu menjadi lebih kreatif supaya mereka boleh menjadi lebih kreatif supaya mereka boleh menghadapi tekanan hidup dengan lebih wajar. menghadapi tekanan hidup dengan lebih wajar. Khayalan dan bayangan juga sangat penting Khayalan dan bayangan juga sangat penting dalam proses kreatif. Torrance dan Myres dalam proses kreatif. Torrance dan Myres (1970) menyatakan bahawa ramai kanak-kanak (1970) menyatakan bahawa ramai kanak-kanak disekat pemikiran mereka kerana ibu bapa dan disekat pemikiran mereka kerana ibu bapa dan guru memberi amaran supaya mereka guru memberi amaran supaya mereka menghentikan khayalan. Sebenarnya khayalan menghentikan khayalan. Sebenarnya khayalan patut dihidupkan sehingga perkembangan patut dihidupkan sehingga perkembangan mental kanak-kanak sudah sampai ke tahap mental kanak-kanak sudah sampai ke tahap yang membenarkan pemikiran kreatif yang lebih yang membenarkan pemikiran kreatif yang lebih realistik.realistik.

Alamshah (1972)Alamshah (1972) menyatakan bahawa halangan kepada kreativiti menyatakan bahawa halangan kepada kreativiti

ada banyak. Antaranya boleh dikenal pasti ada banyak. Antaranya boleh dikenal pasti adalah sosio ekonomi, psikologikal dan adalah sosio ekonomi, psikologikal dan “characterological”. Halangan-halangan “characterological”. Halangan-halangan sosioekonomi terdiri daripada tanggapan-sosioekonomi terdiri daripada tanggapan-tanggapan yang salah, pengambilan risiko dan tanggapan yang salah, pengambilan risiko dan kecerdasan manusia. Halangan psikologikal kecerdasan manusia. Halangan psikologikal pula merangkumi kurangnya desakan dalaman, pula merangkumi kurangnya desakan dalaman, perasaan rendah diri dan tanggapan yang salah perasaan rendah diri dan tanggapan yang salah tentang bakat berhubung dengan kreativiti. tentang bakat berhubung dengan kreativiti. Halangan-halangan “characterological” berfokus Halangan-halangan “characterological” berfokus kepada kurangnya disiplin kendiri, pertautan, kepada kurangnya disiplin kendiri, pertautan, ketiadaan dan komitmen.ketiadaan dan komitmen.