web viewbodat i sian i laho tu dangka na asing. alai anggo baoa sipogospogos ondeng, dipup rohana ma...

3
Torsatorsa Torsa adalah cerita rakyat Batak, dongeng yang berisikan suatu pengajaran kehidupan dan hukum dalam masyarakat Batak. Torsa ini dituliskan dalam bahasa Batak menggunakan alfabet, anda juga dapat membacanya dalam aksara Batak . Selamat membaca. Torsa 5 : Tuan Singa Mangaraja Adong ma najolo sada raja na margoar Ilikkotari, na mambuat dua boruboru bahen jolmana. Dung leleng nasida na morbagas i laos so olo do mananggalbajubaju sian jolmana nadua i. Jadi dung saep roha ni raja idi jolmana na dua i so tumubuhon posoposo be; mangulahi mangoli ma ibana. Dioli ma boru Tompul Sipurpuron, boru Limbong Sagala bahen jolmana. Ndang pola sadia leleng nari, dung hot langka ni raja i tu boru Tompul i, ditua Debata ma natama di boru Tompul i. Dung jumpang tingkina, tubu ma na dibortian, baoa. Luhut ma jolma ni raja i natolu i morlasniroha mida posoposo i, dietongi be ma doshon tubuna dibahen las nirrohanasida be. Sian las niroha ni raja i mida anakna natubu i, laho manggoargoar dakdanaki raja i, dibuatma horbo sampur pandidion ni posoposo i, dijou ma angka panungganei di liat gomgomanna rodi hulahulana dohot anakhonna, asa pungu nasida disi morlasniroha. Dung ture sude sipanganon i, jala nunga pungu huhut na tinonggo i, mangan ma nasida. Dung sun nasida mangan, tole ma nasida morhata; manungkun ma na ro i ditua ni sipanganon na binahen ni raja i panganonnasida songon on. “Talitali padang rajanami ihot ni ogung oloan; ba nunga hami butong na mangan jala marlompan aroan, jala ro parjambaran. Haroan ni i, ba songon dia? Botima.” Dung i didok raja i ma mangalusi, “Asi ma roha ni Debata, rajanami, sai roma haroan marharoon, dipatama ho hatami songon na mortondi eme, jala dipajagar hamu hata i songon marlompan hunik. Pamurnas ma i sipanganon na saotiki dohot lompan na saotiki tu dagingmu jala saudara tu bohimu. Manarita pe dagingmuna ala na hurang butong hamu ba unang dohot tondimuna manarita, morholit dope hami. Sititisihompa ma golanggolang pangarahutna, apala so sadia pe sipanganon napinanganmuna i, anggo panggabean, parhorasan, sai godang ma pinasuna. Ba angkup ni i, umbahen na pola sumiuk sipanganon nasaotiki disiuk inanta soripada on dihamu, paboahon naung morasi do raha ni Debata di hami mangalehon anak tubu dongan sarimatua. Ngolngolan do rohamu nasailaon so manjou goarhu moramaniaha, jadi na manggoarhon anakhon ma ahu nuaeng. Botima.” Jadi dialushon na ro i ma, “Molo na mnggoarhon i do hape raja i, umbahen na dijou hamu hami, ba simbur ma dakdanaki magodang, penggeng ma laho matua, morhusip ma matana, jala limuton tanggurungna tumpahon ni Ompunta Debata dohot tumpahon ni tondini amanta raja on. Antong didok raja i ma goar sipaeheteheton jala goar sarimatua di dakdanaki, asa huboto hami.” Andorang dinanaeng mandok goar i raja i, ro ma hulahula ni boru na so tumubuhon posoposo i, ditampar ma sian helana hata i songon on, “Anggo gabegabe i amang hela, sahat ma i dijangkon tondim, tuhuk ma i diabaram jala ampe disambubumu. Alai anggo taringot tu na manggoarhon goar ni pahompungki ho, muse ma i. Ingkon tubu ni jolmam siahaan i do panggoarhononmu.” Dung i didok raja i ma mangalusi, “Na denggan do i nian tutu hatami ale rajanami! Ia i dope pangalahona di roha ni Debata, ndang dilehon tu nasida anak tau sipanggoarhonnongku, asa ndang tama tamparonmuna goar ni anak naung tubuon panggoarhonongku.” Dung i dialusi hulahula ni na tubuan posoposo i ma hata ni hulahula na na so tubuan posoposo songon on, “Morhansiniroha do rohanta nasailaon di helanta i ala so

Upload: truongminh

Post on 28-Mar-2018

222 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Web viewbodat i sian i laho tu dangka na asing. Alai anggo baoa sipogospogos ondeng, dipup rohana ma hatai jala di dasingdasing di bagasan rohana. Laos ditahi rohana ma laho paujunghon

TorsatorsaTorsa adalah cerita rakyat Batak, dongeng yang berisikan suatu pengajaran kehidupan dan hukum dalam masyarakat Batak.Torsa ini dituliskan dalam bahasa Batak menggunakan alfabet, anda juga dapat membacanya dalam aksara Batak.Selamat membaca.Torsa 5 : Tuan Singa Mangaraja

Adong ma najolo sada raja na margoar Ilikkotari, na mambuat dua boruboru bahen jolmana. Dung leleng nasida na morbagas i laos so olo do mananggalbajubaju sian jolmana nadua i. Jadi dung saep roha ni raja idi jolmana na dua i so tumubuhon posoposo be; mangulahi mangoli ma ibana. Dioli ma boru Tompul Sipurpuron, boru Limbong Sagala bahen jolmana. Ndang pola sadia leleng nari, dung hot langka ni raja i tu boru Tompul i, ditua Debata ma natama di boru Tompul i. Dung jumpang tingkina, tubu ma na dibortian, baoa. Luhut ma jolma ni raja i natolu i morlasniroha mida posoposo i, dietongi be ma doshon tubuna dibahen las nirrohanasida be.

Sian las niroha ni raja i mida anakna natubu i, laho manggoargoar dakdanaki raja i, dibuatma horbo sampur pandidion ni posoposo i, dijou ma angka panungganei di liat gomgomanna rodi hulahulana dohot anakhonna, asa pungu nasida disi morlasniroha. Dung ture sude sipanganon i, jala nunga pungu huhut na tinonggo i, mangan ma nasida. Dung sun nasida mangan, tole ma nasida morhata; manungkun ma na ro i ditua ni sipanganon na binahen ni raja i panganonnasida songon on. “Talitali padang rajanami ihot ni ogung oloan; ba nunga hami butong na mangan jala marlompan aroan, jala ro parjambaran. Haroan ni i, ba songon dia? Botima.”

Dung i didok raja i ma mangalusi, “Asi ma roha ni Debata, rajanami, sai roma haroan marharoon, dipatama ho hatami songon na mortondi eme, jala dipajagar hamu hata i songon marlompan hunik. Pamurnas ma i sipanganon na saotiki dohot lompan na saotiki tu dagingmu jala saudara tu bohimu. Manarita pe dagingmuna ala na hurang butong hamu ba unang dohot tondimuna manarita, morholit dope hami. Sititisihompa ma golanggolang pangarahutna, apala so sadia pe sipanganon napinanganmuna i, anggo panggabean, parhorasan, sai godang ma pinasuna. Ba angkup ni i, umbahen na pola sumiuk sipanganon nasaotiki disiuk inanta soripada on dihamu, paboahon naung morasi do raha ni Debata di hami mangalehon anak tubu dongan sarimatua. Ngolngolan do rohamu nasailaon so manjou goarhu moramaniaha, jadi na manggoarhon anakhon ma ahu nuaeng. Botima.”

Jadi dialushon na ro i ma, “Molo na mnggoarhon i do hape raja i, umbahen na dijou hamu hami, ba simbur ma dakdanaki magodang, penggeng ma laho matua, morhusip ma matana, jala limuton tanggurungna tumpahon ni Ompunta Debata dohot tumpahon ni tondini amanta raja on. Antong didok raja i ma goar sipaeheteheton jala goar sarimatua di dakdanaki, asa huboto hami.”

Andorang dinanaeng mandok goar i raja i, ro ma hulahula ni boru na so tumubuhon posoposo i, ditampar ma sian helana hata i songon on, “Anggo gabegabe i amang hela, sahat ma i dijangkon tondim, tuhuk ma i diabaram jala ampe disambubumu. Alai anggo taringot tu na manggoarhon goar ni pahompungki ho, muse ma i. Ingkon tubu ni jolmam siahaan i do panggoarhononmu.”

Dung i didok raja i ma mangalusi, “Na denggan do i nian tutu hatami ale rajanami! Ia i dope pangalahona di roha ni Debata, ndang dilehon tu nasida anak tau sipanggoarhonnongku, asa ndang tama tamparonmuna goar ni anak naung tubuon panggoarhonongku.”

Dung i dialusi hulahula ni na tubuan posoposo i ma hata ni hulahula na na so tubuan posoposo songon on, “Morhansiniroha do rohanta nasailaon di helanta i ala so moramaniaha, jadi nunga dilehon Debata nuaeng di borunta on sada anak nda tama ma hita rap morlasniroha? Jadi guntur ma hata i jala moralusalusan, sundat ma dipanggoarhon dakdanaki, ai nunga morserak nalolo i. Loja situtu angka raja padenggan hata i; alai ndang olo sonang. Jadi mormusui ma nasida manipat ari manipat borngin, leleng situtu.

Andorang di rahat ni porbadaan i, laho ma baoa sipogospogos tu ladangna masigadong. Jadi andorang masi gadong baoa i, por ma udan. Jadi maporus ma ibana tu rumbunrumbun na di duru ni gadongna i manisio. Andorang na manisio i ibana tarbege ma tu pinggolna manghatai bodat di atas ni panisioanna i sama nasida taringot tu porbadaan ni sama hulahula ni Illikotari taringot tu na manggoarhon anak tubu ni boru Tompul i. Jadi didok bodat i ma tu donganna bodat, “Aut tarbahen iba gabe jolma manisia mansai mura do bada i uhumon.” Jadi didok donganna i ma, “Aut tarbahen ho antong gabe jolma, beha ma bahenonmu panguhummu?”

Jadi dialushon ma, “Molo binahen rap manggoarhon jolmana na tolu i di tubu ni boru Tompul i, nda sonang ma roha nasida?” Ai ala ni na so morinaniaha do angka boruna i umbahen hansit rohani hulahula ni na so tumubuhon posoposo donganna i.” >>”Ba ise ma antong behenon goar ni posoposo i asa lehet ganup natolu i manggoarhon posoposo i?” << “Binahen ma goar ni dakdanaki; Tuan Singa Mangaraja. Nan Tuan ma goar ni nanialapna parjolo, Nan Singa ma goar ni na paduahon i, jala Nai Mangaraja ma goar ni boru Tompul i; Aman Tuan Singa Mangaraja ma goar ni dongan saripe nasida i; jadi nunga luhut na tolu i dipanggoarhon raja i. Molo songon i, rap sonang ma natolu i morhamaolhon posoposo i songon nasailaon. Alai sae ma i! Beta ma hita laho! Atik beha adong jolma manisia mananginangi, gabe diboto pangkataionta i,” ninna. Jadi mangangkat ma

Page 2: Web viewbodat i sian i laho tu dangka na asing. Alai anggo baoa sipogospogos ondeng, dipup rohana ma hatai jala di dasingdasing di bagasan rohana. Laos ditahi rohana ma laho paujunghon

bodat i sian i laho tu dangka na asing. Alai anggo baoa sipogospogos ondeng, dipup rohana ma hatai jala di dasingdasing di bagasan rohana. Laos ditahi rohana ma laho paujunghon porbadaan i mangihuthon poda ni bodat nabinegena i.

Dung siang udan i, muli ma baoa sipogospogos, sundat ma ibana masi gadong, dipabarani ma rohana manguhum porbadaan i, ala naung dapotan poda ibana sian bodat i. Ditopot ma suhut ni gora i, songon on ma didol, “Beha di rohamu ale rajanami! Lehet do dirohamuna diuhum na manguhum porbadaanmuna on? Ai nunga loja be hamu. Jala tung sura sun bada i diuhum, ganup hamu taruli jambar dibahen ndang morsiunguti, aha do lehononmu upa ni panguhum?”

Sada ma alus nasida na morporbadaan i, songon on, “Manang ise pe ibana napasonanghon porbadaan on, jala ganup hami be dibahen taruli uhum, ndang morsisurungi, siparajaon ma poruhum i jala lehonon ma dohot boru di ibana. Nuaeng pe, anggo ho do baoa poruhum i, na! Jalo hian upam! Nunga dibege amanta on hata i,” ninna. Ditopot muse suhut na sambariba nari, suang songon i pandokna. Jadi dipongpang ma porbadaan i, dipajompak ma nasida tu jompahan i. Dung jompak nasida diadopi angka raja, masijujur pollungna be ma nasida. Didok parboru, hulahula ni na so tumubuhon posoposo i ma hatana, “Tung na so jadi do panggoarhonnonhon ni hela i anak na tubu ni boru Tompul i. Nda ingkon tubu ni borunasida i do panggoarhononna?” Porboru, hulahula ni natumubuhon anah i mangalusi, “Angatmu ma i, ale rajanami, ndada late rohangku tubu ni boru na dingkan hamu panggoarhonnonhon ni helanta i. Ai ndang adong, aha ma sogo nirohamu, tubu ni boru na dingkan hami dipanggoarhon helanta i?”

Jadi dung mansai guntur hata i, didok baoa sipogospogos ma, timbang hamu raja ma hata i. Halah on mandok, “Ingkon paimaon ni raja i dope tubu ni boru nasida i panggoarhononna; na sambaribaon mandok, aut ni na tumubuhon posoposo, ndang late rohanami goar ni tubunai panggoarhononni rajai. Nuaeng pe uhum hamu ma nasida!”

Jadi didok raja i ma, “Ho ma jolo, ale rajanami mambahen goar ni uhum di nasida; ai nunga juht rohanami nasailaon manguhum nasida.” Jadi didok baoa sipogospogos i ma uhumna songon on, “Anggo uhumhu, molo ture rohamuna, songon on do. Hansit do roha ni porboru di na so tumubuhon posoposo on, tung ummuba boru na dingkan nasida so mornaiaha. Asa saleleng so dilehon Debata dope dakdanak di borunami on tau sipanggoarhonon ni raja i, diingot raja i majolo goarna hian, ima pandok ni halah on sambariba. Jadi anggo dirohangku, paima dilehon Debata di borunasida anak, lehet ma taririt sada goar na talup rap panggoarhonon ni soripada natolui goar ni posoposo i asa sonang be nasida. Binahen ma goar ni anak ni raja i Tuan Singa Mangaraja. Nan Tuan ma goar ni jolma ni raja i porjolo nialapna, nan Singa ma goar ni na paduahon, Nai Mangaraja ma goar ni na tumubuhon posoposo i. Jadi Aman Tuan Singa Mangaraja ma goar ni raja i. Beha do roha ni hamu angka rajangku disi? Ia ture do i, tolopi hamu; alai molo na hurang uli dope, patingkos hamu,” ninna.

Jadi sude ma natorop i manolopi uhum ni baoa sipogospogos i; ai nunga luhut nasida hataridaan jambar. Jadi sonang ma nasida na morporsalisian, lehet masisorangan hinorhon ni uhum ni sipogospogos i. Dijalo baoa sipogospogos ma upa naung pinorbaga i, jadi morhahotan ma langkana, sangap ma ibana jala mamora dibahen raja i; ai laos dipabangkit do ibana muse gabe panuturina.Nienet sian: Guru Lukas Hutapea, “Torsa-Torsa Ni Halak Batak”, Departemen P&K, 1979,