spm

Modul Sempoi Biologi Tingkatan 4

Zulkarnain Jamaluddin @ 2015 Page 1

BESTARI SP SDN.BHD

Edisi Murid Modifikasi mengikut

perubahan pendidikan

masa kini

Cetakan Ketiga

Modul Sempoi Biologi

Tingkatan 4

Penulis: Zulkarnain bin Jamaluddin

NAMA:............................................................................

TINGKATAN:....................................................................

SEKOLAH:........................................................................

Z U L K A R N A I N B I N J A M A L U D D I N S M K T E N G K U A B D U L L A H



BAB 1 PENGENALAN KEPADA BIOLOGI

1.1 Kajian Biologi

1. Perkataan Biologi berasal daripada dua kata dasar bahasa Yunani, iaitu

bios dan logos.

2. Bios bermaksud kehidupan dan logos bermaksud kajian mengenai

kehidupan.

Kepentingan penyelidikan biologi

1. Memahami dengan lebih baik bagaimana badan manusia berfungsi

2. Mengetahui cara merawat penyakit

3. Menyelamatkan spesies terancam yang hampir pupus

4. Menguruskan masalah berkaitan dengan persekitaran dengan lebih baik

Bidang kajian dalam biologi

Biologi

Biotek

nologiBiokimia

Perubatan

Anatomi

Genetik

FisiologiTaksonomi

Ekologi

Botani

Zoologi

Mikrobiologi



Kerjaya yang berkaitan dengan biologi

1.2 Penyiasatan Saintifik

1. Kemahiran saintifik dibahagikan kepada ......... komponen iaitu kemahiran

p.............. sains dan kemahiran m............................

2. Kemahiran p............... sains melibatkan kemahiran p.................... secara

kritis, analitis dan kreatif yang membolehkan seseorang ahli sains

merumus persoalan dan mencari j................... serta penerangan untuk

sesuatu fenomena dengan cara yang sistematik.

3. Kemahiran m....................... merupakan p....................... yang

membolehkan ahlis ains menjalankan sesuatu penyiasatan s......................

Kaedah saintifik

Langkah- langkah dalam penyiasatan saintifik:

1. Mengenal pasti m...............

2. Membuat h..................

3. Merancang p..........................

4. Mengenal pasti dan mengawal

p................. u......

5. Menjalankan e.....................

6. Mengumpulkan

d..........

7. M................... data

8. Mentafsir d........

9. Membuat k......................

10. Menulis l...............



Kemahiran proses sains

Kemahiran manipulatif

Sikap saintifik dan

nilai-nilai murni



BAB 2 STRUKTUR SEL DAN ORGANISASI SEL

2.1 Struktur dan Fungsi Sel

Lukiskan gambarajah sel tumbuhan

Lukiskan gambarajah sel haiwan



Organel dan bukan organel yang ada dalam sel tumbuhan dan sel haiwan:

Organel/ Bukan Organel Struktur Fungsi

Membran PlaSma (SPM)

S=Semi

P=Permeable/Phospholipid,

M=Model Mozek Bendalir*

-S............. telap

-d...............

fosfolipid/

protein/kolesterol

-d................./

bersifat bendalir/

keanjalan

Membenarkan

s........................... bahan

masuk- keluar sel.

SitoplaSMa (SMS)

S=Sap sel, S=Salt=garam

M=Mineral/medium

-sap sel

mengandungi a.....

dan mineral.

Medium tindak balas

kimia.

MiTOkondrion (MOT)

O=Oval=bujur

M=menjana, T=Tenaga

-Bentuk b............

-Dua lapisan

membran

Menjana t....................

Jalinan EndosPlasmA Kasar

(JPA)

J=Jasad Golgi

P=Protein, A=Angkut

-vesikel

a.................

- r.................

melekat padanya.

Mengangkut p..............

ke Jasad Golgi

Jalinan EndoplaSma Licin

(SiLi)

S=Sintesis, L=Lipid

-t............. ribosom Mensintesis l...........

RiboSoM (RiSM)

R=Repair tissue by Protein

S=Sintesis

M=Melekat

-kecil dan melekat

pada Jalinan EK.

Mensintesis p...............

JAsad GolGi (AGKPB)

A=Angkut

G=GliKoProtein

K=KarBohidrat

P=Protein, Proses

-Jalinan berbentuk

m.......... yang

mengandungi

vesikel r.................

Mengubah suai

p.............. kepada

e..........

Membungkus enzim ke

dalam vesikel rembesan.



B=Bungkus

Aku Guru Kanan Panitia

Biologi

Bergerak dan bergabung

dgn m..................

plasma.

Untuk dirembes ke luar

sel.

NukleuS

S=Semua

Mengandungi

m..............

nukleus, nukleolus

dan nukleoplasma.

Mengawal s.............

aktiviti sel

Organel yang berbeza antara sel tumbuhan(SeTu) dan sel haiwan(SeHa):

Organel Struktur Fungsi

D................. sel

(SeTu)

-Gentian s................. yang liat

dan kuat.

-T............ sepenuhnya.

Memastikan sel k........

dan tidak mudah

pecah.

K.....................

(SeTu)

-Mengandungi stroma dan grana.

-dua lapisan membran.

Memerangkap

c.............. untuk

fotosintesis.

V...................

(SeTu)

- Kantung berisi c............. (sap

sel) yang dikelilingi oleh

membran s.............. telap yang

disebut t..................

- Sap sel mengandungi air, asid

o..............., gula, asid a..........,

garam mineral, bahan b..............

dan p..............

Sap sel menyokong

tumbuhan h...........

supaya tidak l..........

dengan mudah.

S..................

(SeHa)

-Mula terbentuk pada peringkat

p.............. mitosis sel haiwan.

Menghasilkan

g............... gelendong.

L.................

(SeHa)

-Mengandungi enzim l................ Mencernakan organel

r...............



Membandingkan dan membezakan struktur sel haiwan dengan sel tumbuhan.

Persamaan

Perbezaan

Sel haiwan Struktur Sel tumbuhan

Bentuk

Dinding sel

Vakuol

Kloroplas

Simpanan makanan

SPM 2005 (Struktur)

1. Rajah menunjukkan organel-organel yang terlibat semasa sintesis dan

rembesan suatu enzim dalam satu sel haiwan.



(a) Namakan organel yang berlabel P dan R.

P:........................................................................................................................

R:........................................................................................................................

[2 markah]

(b)(i) Nyatakan fungsi organel S.

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

[2 markah]

(ii) Terangkan peranan organel Q dalam sintesis enzim.

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

[2 markah]

SPM 2006

2. Rajah menunjukkan satu sel tumbuhan yang dilihat di bawah mikroskop

elektron.

(a)(i) Pada Rajah, lebelkan struktur P, Q, R dan S.

[4 markah]

(ii) Nyatakan fungsi struktur:

P:..............................................................................................................................

S:..............................................................................................................................

[2 markah]



(b) Terangkan peranan R dalam mengekalkan kesegahan sel.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[2 markah]

SPM 2009

3. Rajah menunjukkan struktur satu sel tumbuhan.

(a)(i) Namakan organel T.

.........................................................................................................................

[1 markah]

(ii) Nyatakan dua fungsi jasad Golgi.

1. ............................................................................................................................

2. ............................................................................................................................

[2 markah]

(b)(i) Namakan struktur dalam kloroplas yang terlibat dalam tindak balas cahaya

fotosintesis.

.................................................................................................................................

[1 markah]

(ii) Jelaskan dengan ringkas fungsi kloroplas dalam fotosintesis.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[2 markah]



SPM 2010

4. Rajah menunjukkan struktur satu sel haiwan.

(a)(i) Pada Rajah, lebelkan P dan S.

[2 markah]

(ii) Terangkan fungsi kromosom.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[2 markah]



(b) Terangkan apa yang akan berlaku kepada penghasilan enzim luar sel jika

jasad Golgi dan S tidak ada.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[4 markah]

(c) Terangkan mengapa sel sperma mempunyai lebih mitokondrion.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[2 markah]

(d) Terangkan bagaimana lisosom membantu dalam penyingkiran organel-

organel yang rosak di dalam sel.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[2 markah]

SPM 2012

5. Rajah menunjukkan struktur satu sel tumbuhan.

(a)(i) Namakan struktur P dan Q.

P: ...........................................................................................................................

Q: ...........................................................................................................................

[2 markah]



(ii) Nyatakan komponen yang membina struktur P dan kandungan Q.

Struktur P:

.................................................................................................................................

Kandungan Q:

.................................................................................................................................

[2 markah]

(b) Terangkan satu ciri struktur P yang berkait dengan fungsinya.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[2 markah]

(c) Terangkan satu peranan struktur Q kepada tumbuhan herba.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[2 markah]

SPM 2013 (Struktur)

1. Rajah menunjukkan struktur sel haiwan.

(a) Pada Rajah, labelkan Q. [1 markah]



(b) Lukis satu anak panah ( ) untuk memadankan organel S kepada

fungsinya.

Organel Fungsi

Mengangkut protein yang telah

disintesis

S Mengubahsuai protein yang

telah disintesis

Mensintesis protein

[1 markah]

(c) Terangkan satu ciri P.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[2 markah]

(d) Huraikan fungsi R dalam pengangkutan enzim luar sel.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[2 markah]

(e) Rajah menunjukkan satu organel.

(i) Terangkan mengapa organel dalam rajah tidak terdapat dalam sel haiwan.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[2 markah]



(ii) Rajah menunjukkan keratan memanjang suatu bebawang. Bebawang itu

ditanam di dalam tanah.

Terangkan mengapa organel dalam Rajah tidak terdapat pada daun sisik bawang

itu.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[2 markah]

(iii) Terangkan apakah yang berlaku pada pertumbuhan bebawang jika

bebawang itu diletak dalam almari gelap.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[2 markah]



Menghubungkan kepadatan sesuatu organel dengan fungsi khusus sel.

Jenis sel Fungsi Jenis organel yang

berkepadatan tinggi

dalam sel

Sel sperma

Sel otot untuk

penerbangan dalam

serangga dan burung

Sel meristem

Sel mesofil palisad

2.2 Organisasi Sel

(a )Amoeba sp.

Lukiskan Amoeba sp.



Kriteria Penerangan

Struktur 1. Tidak mempunyai bentuk yang t...............

2. Diselaputi oleh m.................. plasma.

3. Sitoplasma terdiri daripada ektoplasma yang

lebih pejal di bahagian luar dan endoplasma

yang lebih berair di bahagian dalam.

4. Terdapat vakuol m..................... dan vakuol

mengecut dalam sitoplasma.

5. Mempunyai nukleus.

Cara makan 1. Memakan bakteria, alga dan mikroorganisma.

2. Memakan melalui proses f..........................

3. Ps........................ dihulurkan untuk mengelilingi

makanan, lalu membentuk v................. makanan.

Respirasi 1. Pertukaran gas respirasi merentasi membran

plasma secara r.....................

Perkumuhan 1. Pengosmokawalaturan dijalankan oleh vakuol

m................ .

2. Air masuk ke dalam amoeba sp. akan dikumpul

di dalam vakuol mengecut.

3. Apabila vakuol mengecut mencapai saiz

m................., struktur ini mengecut untuk

mengeluarkan kandungan di dalamnya.

4. Bahan buangan dikeluarkan merentas membran

plasma melalui r...................

Pergerakan 1. Bergerak dengan menghulurkan

ps........................... ke arah pergerakan.

2. Pseudopodium dikenali sebagai kaki p.............

3. Sitoplasma mengalir ke dalam pseudopodium

yang dihulurkan.

4. Pseudopodium yang lain ditarik balik.



(b) Paramecium sp.

Bergerak balas

terhadap

rangsangan

1. Amoeba sp. bergerak ke arah r...........................

yang sesuai seperti makanan dengan

menggunakan pseudopodium.

2. Mikroorganisma ini m...........................

rangsangan yang tidak sesuai seperti larutan asid

atau alkali, cahaya terang dan suhu yang tinggi.

Pembiakan 1. Membiak secara a...............

- Belahan d.............. ketika keadaan sesuai.

- Pembentukan s............ ketika keadaan tidak

sesuai.

Habitat

1. Kawasan air tawar seperti tasik dan kolam.

2. Air dalam tanah.

3. Sesetengah adalah parasitik.

Kriteria Penerangan

Struktur 1. Berbentuk s......................

2. Permukaan paramecium sp. ditutup dengan silia.

3. Mempunyai dua nukleus;

- Makronukleus yang mengandungi aktiviti sel kecuali proses

pembiakan.

- Mikronukleus yang terlibat dalam proses pembiakan.

4. Mempunyai v.............. mengecut pada setiap hujung sel.

5. Alur mulut dan sitostom terlibat dalam makanan.



Cara makan 1. Memakan mikroorganisma.

2. Pukulan beritma s........... sepanjang alur mulut menyapu

makanan ke dalam sitostom.

3. V................. makanan terbentuk.

4. Enzim dirembes untuk mencerna makanan dalam vakuol

makanan semasa bergerak dalam sitoplasma.

5. N................... diserap ke dalam sitoplasma manakala makanan

yang t............. dicerna disingkir melalui liang dubur.

Respirasi 1. Pertukaran gas respirasi merentas membran plasma melalui

resapan.

Perkumuhan 1. Pengosmokawalaturan dijalankan oleh v........ mengecut.

2. Air meresap ke dalam sitoplasma paramecium sp. dan dikumpul

dalam vakuol mengecut.

3. Pengecutan vakuol mengecut yang penuh menyingkirkan

kandungannya.

4. Bahan buangan dikumuhkan merentas membran plasma melalui

r.................

Pergerakan 1. Bergerak secara pukulan beritma silia.

2. Gelombang yang terhasil akibat pukulan s.......... menyebabkan

paramecium sp. berputar dan berpilin sepanjang paksinya

semasa bergerak ke hadapan.

Bergerak

balas terhadap

rangsangan

1. Silia berfungsi seperti struktur deria.

2. Menjauhi rangsangan yang t......... sesuai seperti cahaya terang,

larutan asid atau alkali dengan menggunakan silia.

3. Bergerak ke arah rangsangan yang sesuai seperti makanan

dengan menggunakan silia.

Pembiakan 1. Membiak secara s........ melalui k................... apabila keadaan

tidak sesuai.

2. Pertukaran mikronukleus antara dua paramecium berlaku.

3. Membiak secara a.......... melalui belahan dedua apabila

keadaan sesuai.

Habitat 1. Kawasan air tawar seperti tasik dan kolam.



Pengkhususan sel dalam organisma multisel

1. Organisma multisel ialah organisma yang mempunyai l........... daripada

s......... sel.

2. Sebagai contoh, manusia memulakan hayat hidup bermula daripada

s........... sel tunggal yang disebut z............, iaitu sel yang terbentuk hasil

p...................... antara gamet j............ dengan gamet b................

3. Zigot membahagi membentuk d........., e.............., l............. sehingga

beratus-ratus sel yang seiras yang disebut M..............

4. M............. akan berkembang menjadi e...................

5. Sel ini akan mengalami pert................, perubahan bentuk dan

pem................ bagi menjalankan fungsi k............. melalui proses

pengk.................

Organisasi sel dalam organisma multisel

Ingat STOSO

Organisasi sel dalam haiwan

Terdapat empat jenis tisu utama dalam haiwan:

(a) Tisu epitelium

(b) Tisu otot

(c) Tisu saraf

(d) Tisu penghubung

Ingat POSE

Sel Tisu Otot Sistem Organisma



Jenis tisu Ciri-ciri Contoh Fungsi

Tisu

e................

(TE)

Satu atau lebih

lapisan sel.

Tersusun

r...........

Sel panjang dgn

unjuran

-kulit

-ruang mulut

-permukaan

berongga

-sel g............ di

usus

-silium di trakea

-membentuk halangan

dan pelindung drp

jangkitan, kecederaan

m.................. dan

penyahidratan.

-merembes m...........

-memerangkap

mikrob.

Tisu o..........

(TO)

ada gentian otot

Tiga jenis TO

iaitu

otot l..........

otot r...........

dan

otot k..............

usus, salur

d..........., salur

kencing dan

salur pembiakan

-j................

M.................. dan

mengendur.

Tisu

s...................

(TS)

ada n...........

atau sel saraf

(jasad sel dan

gentian saraf)

-neuron deria,

neuron

perantaraan dan

neuron motor.

Menghantar

i............... dari

reseptor ke sistem

saraf p............ dan ke

efektor.

Tisu

penghubung

(TP)

TP longgar.

TP bergentian.

(kolagen)

R...............

(kuat dan

fleksibel)

T..................

(mineral spt.

Kalsium fosfat)

-tendon dan

ligamen.

-hidung, telinga,

hujung tulang pada

sendi.

-semua tulang

-memautkan TE dgn

tisu dibawahnya.

- hubungkan

t.............. dgn otot

dan hubungkan tulang

dgn tulang.

-memberi sokongan,

menyerap tekanan

-melindungi o............

dan menyokong

badan.



Tisu d..........

Tisu a..............

(tersusun padat

dan menyimpan

lemak)

Cara ingat: LGRTDA

Lembu Gila Rempuh

Tiang Dapur Aku

-sel darah merah

-Dermis kulit dan

keliling organ

utama.

-pengangkutan

-t.............. simpanan,

penebat dan

perlindungan

Organ

-Terdiri drp d...... atau lebih t....... yang bergabung bersama utk melakukan

sesuatu fungsi khusus.

Contoh: Jantung, kulit, peparu, ginjal, mata dan telinga.

Lukiskan keratan rentas kulit manusia



SPM 2008 (ESEI)

1. Rajah menunjukkan struktur satu organisma unisel yang hidup dalam kolam air

tawar.

Terangkan fungsi X dalam proses pengosmokawalaturan.

[4 markah]

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................



SPM 2011 (STRUKTUR)

Rajah menunjukkan aras yang berbeza dalam organisasi sel bagi manusia

daripada sel ke organ.

(a)(i) Namakan P, Q dan R.

P: .......................................................................................................................

Q: .......................................................................................................................

R: .......................................................................................................................

[3 markah]

(ii) Nyatakan satu fungsi sel darah.

.................................................................................................................................

[1 markah]

(b) Terangkan fungsi Q dalam mengawal atur aras glukosa darah.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[2 markah]



SPM 2013 (Struktur)

Rajah menunjukkan struktur kulit manusia dalam situasi P dan situasi Q.

(a) Namakan struktur R dan struktur S.

R: ........................................................................................................................

S: ........................................................................................................................

[2 markah]

(b) (i) Nyatakan satu fungsi tisu adipos.

.......................................................................................................................

[1 markah]

SPM 2014 (Struktur)

Rajah menunjukkan struktur suatu Amoeba sp.

(a)(i) Nyatakan peringkat organisasi bagi Amoeba sp.

.........................................................................................................................

[1 markah]



(ii) Dengan menggunakan anak panah ( ) padankan M kepada

strukturnya.

Vakuol mengecut

M

Nukleus

Sistem

-Terdiri daripada b................ organ yang bekerja secara bersepadu untuk

melakukan sesuatu fungsi khusus.

-Contoh: sistem integumen, sistem peredaran darah, sistem endokrin, sistem

limfa, sistem saraf, sistem pencernaan, sistem otot, sistem perkumuhan, sistem

rangka, sistem respirasi dan sistem pembiakan.

Organisasi sel dalam tumbuhan

Tisu

Terdapat dua jenis tisu iaitu:

- Tisu m................... dan

- Tisu k............

Tisu meristem Perbezaan Tisu kekal

Bersaiz k.........., nukleus

besar, sitoplasma padat,

tiada vakuol.

Ciri-ciri khusus Bersaiz b...............

Tisu m............ Tahap tisu Tisu matang

Tidak/ belum berlaku Proses pembezaan Sedang/ telah berlaku

H.............. akar dan t............

pucuk

Contoh Tisu e................., tisu

a...... dan tisu

v......................



Tisu kekal

Terdapat 3 jenis tisu kekal iaitu:

- Tisu Epidermis

- Tisu Asas

- Tisu Vaskular

CARA NAK INGAT!!!

Tisu kekal Jenis tisu Gambarajah Struktur Fungsi Contoh

Epidermis

K.............

Lapisan berlilin

yg k.......... air

Mengurangkan

kehilangan

air secara

penyejatan,

melindungi

d......... drp

kecederaan

mekanikal

dan

menghalang

jangkitan

penyakit.

Atas

permukaan

daun

Tisu Kekal

Epidermis

Kutikel

Sel pengawal

Asas

Tisu parenkima

Tisukolenkima

Tisu sklerenkima

Vaskular

Xilem

Floem

EKsPerimen

APliKaSi

VaXiFlo



Sel

Pengawal

(daun dan

akar)

Mempunyai

unjuran panjang

(akar)

Mengawal

p...................

dan

pembukaan

stoma

Sel

epidermis

d.........,

Sel

epidermis

akar.

Asas

P............. Sel yg paling

ringkas dan

tidak khusus,

dinding sel nipis,

vakuol besar.

Menyimpan

k........... dan

gula,

memberi

sokongan

dan bentuk

kpd

tumbuhan

herba.

Semua

o............

tumbuhan

K.............

Dinding sel yg

menebal secara

tidak

s....................

Memberi

sokongan

Tumbuhan

herba,

batang

muda dan

petiol

S............. Dinding sel

ditebalkan dgn

seragam oleh

l............ dan tisu

mati

Sokongan

dan

k.................

mekanikal

Tumbuhan

matang.

Vaskular

X.............

Salur xilem yg

memanjang dan

bersambungan

antara satu

sama lain dr

a........ ke daun,

tiada

sitoplasma,

dinding

berl...........

Mengangkut

air dan

g..........

m........... dari

akar ke

bahagian-

bahagian

lain, memberi

sokongan

dan kekuatan

mekanikal.

Akar,

batang dan

daun.



F........... Sel tiub t..........

yg tersusun

h........... ke

hujung utk

membentuk

struktur tiub yg

memanjang dan

bersambungan

Mengangkut

sebatian

organik,

karbohidrat,

asid amino

dari daun ke

bahagian

tumbuhan

lain.

Akar,

batang dan

daun.

SPM 2012

1(d) Rajah menunjukkan pembentukan salur xilem melalui proses X. Sel

tumbuhan tersebut telah mengalami proses pembezaan.

(i) Namakan proses X.

.................................................................................................................................

[1 markah]

(ii) Huraikan bagaimana salur xilem diadaptasi untuk mengangkut air dalam

tumbuhan.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[3 markah]



Pengawalaturan persekitaran dalam

Maksud persekitaran dalam

1. Persekitaran dalam juga disebut Homeostasis iaitu p...................................

persekitaran dalam yg secara relatifnya tetap utk sel berfungsi dlm

keadaan optimum.

2. Faktor-faktor yang mempengaruhi persekitaran dalam :

Fizikal

- suhu, t................. darah dan tekanan o............... .

Kimia

- kandungan g............... dan gula serta nilai pH.



BAB 3 PERGERAKAN BAHAN MERENTAS MEMBRAN PLASMA

3.1 Pergerakan Bahan Merentas Membran Plasma

- Model m.......... bendalir (MMB)

- Ingat di mana struktur Kepala Hidrofilik, Ekor Hidrofobik, Protein

Pembawa, Protein Liang, Dwilapisan Fosfolipid, Kolesterol dan

Glikoprotein.

Proses Jenis

proses

Definisi Contoh

R...............

Ringkas

Pasif Proses pergerakan molekul g....... atau c........... dari

kawasan berkepekatan t........... ke kawasan

berkepekatan r.........

Gas O2

dan CO2

Air

O................. Proses pergerakan molekul air dari kawasan

berkepekatan z..... terlarut r............ ke kawasan

berkepekatan zat t............... tinggi melalui membran

separa

telap.

A.....

Resapan

B...............

Proses pergerakan molekul bersaiz b........... dari

kawasan berkepekatan t.......... ke kawasan

berkepekatan r.......... dengan bantuan protein

pembawa.

G..........,

Asid

amino,

Asid

nukleik

Pengangkutan

A............

Aktif Proses pergerakan molekul b........... atau berion

dari kawasan berkepekatan r........... ke kawasan

berkepekatan t......... dengan bantuan t............ ATP.

Ion Na+,

ion K+, ion

Cl-



UJI KEFAHAMAN ANDA!

1. Huraikan struktur membran plasma. [3 markah]

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

2. Huraikan pergerakan bahan merentas membran plasma melalui

pengangkutan aktif. [3 markah]

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

3. Bagaimana molekul-molekul berikut bergerak merentas membran plasma?

(a) Molekul larut lipid

(b) Asid amino

(c) Ion kalium [3 markah]

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

SPM 2006 (Esei)

Membran plasma menyelaputi protoplasma sel. Secara keseluruhan membran

plasma mempamerkan sifat bendalir seolah-olah ia adalah satu lapisan minyak di

dalam sebikar air.

Apakah yang dimaksudkan dengan membran plasma mempamerkan sifat

bendalir?

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................



SPM 2008 (Esei)

(b) Terangkan persamaan dan perbezaan antara resapan berbantu dan

pengangkutan aktif dalam pergerakan molekul merentasi membran sel.

[8 markah]

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

SPM 2010 (Struktur)

Rajah 2.1 dan Rajah 2.2 masing-masing menunjukkan pergerakan bahan X dan

Y merentasi membran plasma. Pergerakan X memerlukan tenaga tetapi

pergerakan Y tidak memerlukan tenaga.

Rajah 2.1 Rajah 2.2

(a) Terangkan proses yang terlibat dalam pergerakan X dan Y.

X: .............................................................................................................................

Y: .............................................................................................................................

[2 markah]



(b)(i) Namakan satu contoh X dan Y

X: ...................................................................................................................

Y: ...................................................................................................................

[2 markah]

(ii) Huraikan pergerakan Y seperti ditunjukkan pada Rajah 2.2.

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

[2 markah]

3.2 Pergerakan Bahan Merentas Membran Plasma dalam Kehidupan Seharian

Jenis larutan Definisi Sel haiwan Sel Tumbuhan

H.......tonik

po=lo=rendah

Larutan yang

berkepekatan

lebih .............

berbanding

larutan

bandingan

Air dari luar meresap

................ ke dalam

Sel darah merah

(SDM) menyebabkan

SDM semakin

............ dan pecah

(h............)

Air dari luar masuk ke

dalam sel menyebabkan

saiz ............. bertambah

dan sel menjadi

semakin s............

I......tonik

iso=sama

Larutan yang

berkepekatan

......... dengan

larutan

bandingan

Pergerakan air

keluar masuk sel

adalah ............ .

Tiada perubahan

pada SDM.

Pergerakan air keluar

masuk sel adalah sama.

Tiada perubahan pada

Sel.

H.........tonik

Hi=high=tinggi

Larutan yang

berkepekatan

lebih ...........

berbanding

larutan

bandingan

Air dari dalam SDM

meresap ............ ke

persekitaran luar

menyebabkan SDM

semakin kecil dan

mengecut (k............).

Air dari dalam Sel

meresap keluar ke

persekitaran luar

menyebabkan saiz

............ & sitoplasma

mengecut dan membran

plasma menjauhi

dinding sel

(P....................)



Kesan dan aplikasi osmosis dalam kehidupan seharian.

Fenomena Keadaan kepekatan Kesan keadaan tersebut

Tumbuhan

akuatik

Kepekatan zat terlarut

dalam sel lebih t...............

berbanding luar sel.

Air dari luar m.............. masuk

ke dalam sel secara o.............

dan sel tumbuhan menjadi

s.................

Penggunaan baja

berlebihan


(air tanah) di luar sel lebih

t............. berbanding dalam

sel.

Air meresap k................ sel

secara o................. dan

menyebabkan p....................../

flasid sel serta tumbuhan layu/

mati.

Penjerukkan ikan Kepekatan zat terlarut

(larutan garam) di luar sel

ikan lebih t......... berbanding

dalam sel ikan.

Air meresap k........... daripada

sel secara o.............. . Sel

menjadi k.............../dihidrasi

dan tidak sesuai untuk

pertumbuhan bakteria.

Kesannya makanan t.............

lama.

Penjerukkan

sayur


(larutan garam) di l.......... sel

sayur lebih tinggi bebanding

d............ sel.

Air meresap k........... daripada

sel secara osmosis. Sel

menjadi kontang/d............ dan

tidak sesuai utk pertumbuhan

bakteria. Makanan tahan

lama.



UJI KEFAHAMAN ANDA!

1. Apakah yang dimaksudkan dengan larutan hipotonik, hipertonik dan isotonik?

[3 markah]

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

2. Terangkan maksud istilah flasid dan segah dalam sel tumbuhan. [2 markah]

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

3. Huraikan proses krenasi dalam sel haiwan. [3 markah]

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

4. Apakah kesan penggunaan baja berlebihan terhadap tumbuhan?

Bagaimanakah kita boleh mengembalikan tumbuhan tersebut kepada keadaan

asalnya? [2 markah]

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................



SPM 2007 (Struktur)

Rajah 1 dan Rajah 2 menunjukkan dua jenis pergerakan yang berbeza bagi

bahan merentas membran plasma.

(a) Pada Rajah 1, label struktur- struktur berikut:

- Dwilapisan fosfolipid, dengan huruf J

- Protein pembawa, dengan huruf K [2 markah]

(b) Nyatakan dua ciri dwilapisan fosfolipid

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[2 markah]

(c) Namakan proses pergerakan bahan merentasi membran plasma yang

ditunjukkan pada Rajah1 dan Rajah 2.

Proses pada Rajah 1

.............................................................................................................................

Proses pada Rajah 2

..............................................................................................................................

[2 markah]



(d)(i) Molekul-molekul glukosa diangkut ke sel merentasi membran plasma

melalui proses yang ditunjukkan pada Rajah 1.Terangkan mengapa.

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

[2 markah]

(ii) Jika bahan pada Rajah 2.2 adalah ion-ion kalsium, huraikan bagaimana

ion-ion kalsium tersebut diangkut ke dalam sel.

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

[4 markah]

SPM 2008 (Esei)

(c) Rajah 6.2 dan Rajah 6.3 menunjukkan dua cara pengawetan ikan dan sayur.

Rajah 6.2 Rajah 6.3

Terangkan bagaimana bahan-bahan pengawet itu berkesan dalam pengawetan

setiap bahan makanan tersebut. [8 markah]

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................



.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

SPM 2009 (Struktur)

(c) Seorang suri rumah bercadang untuk membuat kubis masin. Dia merendam

kubis itu ke dalam larutan garam pekat pada tempoh masa tertentu.

(i) Lukis rajah berlabel keadaan satu sel kubis itu selepas direndam dalam

larutan garam pekat itu.

[2 markah]

(ii) Apakah yang berlaku kepada sel di dalam larutan garam pekat itu?

Terangkan bagaimana ini berlaku.

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

[4 markah]



SPM 2010 (Struktur)

(c) Rajah menunjukkan keadaan sel tumbuhan sebelum dan selepas direndam

dalam sejenis larutan.

Terangkan keadaan sel selepas direndam dalam larutan tersebut.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[3 markah]

SPM 2011 (Struktur)

Rajah menunjukkan sel tumbuhan yang telah direndam dalam larutan sukrosa

30%.

(a)(i) Pada Rajah, labelkan X dan Y. [2 markah]

(ii) Namakan larutan yang mengisi ruang antara dinding sel dan X.

Terangkan bagaimana larutan itu mengisi ruang tersebut.

Nama larutan: .................................................................................................

Penerangan: ...................................................................................................

[2 markah]



(b) Sel tumbuhan dalam Rajah 2.1 telah mengalami plasmolisis.

Terangkan bagaimana ini berlaku.

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

[2 markah]

(c) Rajah 2.2 dan Rajah 2.3 menunjukkan keadaan dua pokok yang telah

diberi baja. Pokok pada Rajah 2.3 diberi baja secara berlebihan.

Rajah 2.2 Rajah 2.3

Terangkan keadaan pokok pada Rajah 2.3.

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

[3 markah]

(d) Rajah 2.4 menunjukkan satu kaedah pengawetan sayur-sayuran.

Rajah 2.4



Terangkan kaedah yang digunakan.

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

[3 markah]

SPM 2012 (Struktur)

Rajah menunjukkan dua kawasan, R dan S, yang dipisahkan oleh satu membran

separa telap.

(a)(i) Berdasarkan Rajah 2.1, kawasan manakah yang hipotonik?

..............................................................................................................

[1 markah]

(ii) Beri satu sebab bagi jawapan dalam (a)(i).

..............................................................................................................

[1 markah]

(iii) Selepas 20 minit, keseimbangan antara kawasan R dan kawasan S

tercapai.

Lengkapkan Rajah untuk menunjukkan parkara berikut:

Bilangan molekul air dalam kedua-dua kawasan.

Aras larutan dalam kedua-dua kawasan.



(iv) Namakan proses yang berlaku dalam (a)(iii).

................................................................................................................

[1 markah]

(b) Beberapa keeping kubis direndam dalam larutan garam yang pekat.

(i) Terangkan mengapa tindakan di atas dapat mengawet kubis itu untuk

jangka masa yang panjang.

...................................................................................................................

...................................................................................................................

[2 markah]

(ii) Lengkapkan Rajah dengan melukis keadaan sel kubis itu selepas

proses pengawetan.

[2 markah]

(iii) Nyatakan keadaan sel kubis di (b)(ii).

.................................................................................................................



(c) Seorang pemain badminton dinasihatkan meminum minuman isotonik

semasa pertandingan.

Berikan dua sebab.

1. .......................................................................................................................

2. .......................................................................................................................

[ 2 markah]

SPM 2014 (Struktur)

Rajah menunjukkan struktur suatu Amoeba sp.

(b)(i) Terangkan mengapa kandungan air di dalam M bertambah apabila Amoeba

sp. itu berada dalam air tawar.

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

[2 markah]

(ii) Terangkan peranan M dalam mengawal keseimbangan air di dalam

Amoeba sp.

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

[2 markah]



(iii) Dalam satu aktiviti, seorang pelajar meletakkan Amoeba sp. itu dalam air laut.

Ramalkan apakah yang akan berlaku kepada Amoeba sp. itu.

Terangkan jawapan anda.

Ramalan: ...........................................................................................................

Penerangan:

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

[3 markah]

SPM 2014 (Esei)

Rajah 6.1 menunjukkan suatu tumbuhan dalam dua keadaan yang berbeza, M

dan N.

Keadaan M

Keadaan N

(a) Berdasarkan Rajah 6.1, terangkan apa yang berlaku kepada tumbuhan itu

dalam keadaan M. [4 markah]

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................



(b) Terangkan satu kaedah yang membolehkan tumbuhan dalam keadaan M

menjadi seperti di dalam keadaan N. [6 markah]

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

(b) Seorang murid menjalankan eksperimen untuk menyiasat peratusan sel

darah merah yang mengalami hemolisis apabila direndam ke dalam larutan

natrium klorida berlainan kepekatan.

Graf berikut menunjukkan keputusan eksperimen itu.

Berdasarkan kepada graf, terangkan apakah yang berlaku kepada sel darah

merah pada R dan S. [10 markah]

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................



.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................



BAB 4 KOMPOSISI KIMIA DALAM SEL

4.1 Komposisi kimia dalam sel

Unsur ialah bahan yang terdiri daripada s......... jenis atom sahaja dan

t......... boleh diuraikan kepada bahan yang lebih ringkas melalui tindak

balas kimia.

Terdapat lebih 25 unsur utama dan umumnya mempunyai karbon,

hidrogen, oksigen dan nitrogen.

Sebatian organik ialah sebatian kimia yang mengandungi unsur karbon

(C).

Unsur utama: Karbon (C), Hidrogen (H), Oksigen (O), Nitrogen(N)=CHONg

Unsur lain: Kalium (K), Klorin (Cl), Kalsium (Ca), Ferum (Fe),Magnesium

(Mg), Sulfur (S), Natrium (Na) dan Fosforus (P)

Kamal Cuba CaKap Fizik Memang SeNang Pass(lulus)

Unsur surih: Zink (Zn), Kobalt (Co), Mangan (Mn), Iodin (I), Selenium (Se),

Boron(B),Kromium(Cr), Molibdenum(Mb), Kuprum (Cu), Besi (Be), Fluorin

(F)

Fuhh! Zain Malik Cuba Cari Borang Coba Makan Ikan Selar Besar

4.2 Karbohidrat

Terdiri daripada 3 unsur iaitu Karbon (C), Hidrogen (H) dan Oksigen (O)

Hanya ingat CHO.

Terdapat tiga jenis iaitu monosakarida, disakarida dan polisakarida.

Mono=satu, di= dua dan poli= lebih daripada dua atau banyak.

Sakarida= bilangan gula

Contoh monosakarida ialah GlUkosa, GALAKtosa dan FRUktosa

(GUGALAKFRU).

GUGALAKFRU= GurU GALAK makan FRUit



Contoh disakarida ialah MAltosa, SUKrosa dan LAKtosa (MASUKLAK).

MASUKLAK= MAn SUKa LAKsa

Contoh polisakarida ialah KAnji, GLIkogen dan SELulosa (KAGLISELU).

KAGLISELU= KAmi GeLI SELalu

Bagaimana pula nak ingat persamaan kondensasi dan hidrolisis

karbohidrat?

Monosakarida boleh membentuk disakarida melalui proses kondensasi

manakala disakarida boleh diuraikan kepada monosakarida melalui proses

hidrolisis.

Persamaan kondensasi monosakarida adalah seperti berikut:

1. GlUkosa + GlUkosa MALtoSA + air

GurU GurU MALaySiA

2. Glukosa + Galaktosa Laktosa + air

GurU GALAK LATihan

3. Glukosa + Fruktosa Sukrosa + air

GurU FRee SoKmo

Kondensasi kondensasi

4. GlUkosa MALtoSA Kanji

Hidrolisis hidrolisis

# Nota:

Jika pertukaran dari molekul ringkas ke molekul kompleks= proses

kondensasi, manakala Jika pertukaran dari molekul kompleks ke molekul

ringkas= proses hidrolisis.



4.3 Protein

Terdiri daripada Karbon, Hidrogen, Oksigen dan Nitrogen.

Ingatlah CHON!

Daripada perkataan protein jadilah PROTEiN

P=Protein

R=Ringkas=Asid amino

O=Organik (ada unsur C), Oksigen.

T=Tak perlu dan perlu (Asid amino perlu dan asid amino tak perlu)

E=Elektrik=Hidroelektrik (H)

N=Nitrogen

Terdapat empat struktur protein iaitu:

Primer = Pertama

SekunDer= keDua. Ada Dua jenis iaitu heliks- dan kepingan berlisu-

Tertier= keTiga

KuartErner= KeEmpat

Primer

Sekunder

Tertier

Kuarterner



Persamaannya:

kondensasi

Asid amino+ Asid amino Dipeptida + air

kondensasi

Dipeptida Polipeptida + air

SPM 2010 (Struktur)

Rajah menunjukkan dua peringkat organisasi di dalam struktur protein.

Peringkat organisasi dalam protein X: ....................................................................

Peringkat organisasi dalam protein Y: ....................................................................

(a) Dalam Rajah, namakan peringkatn organisasi di dalam struktur protein X dan

Y. [2 markah]

(b) Huraikan struktur protein X.

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

[2 markah]

AADP

Agensi Anti-Dadah Pahang



(c) Rajah menunjukkan bagaimana protein X diuraikan untuk membentuk hasil.

Terangkan bagaimana hasil-hasil dalam Rajah di atas dibentuk.

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

[2 markah]

(d) Nyatakan mengapa protein haiwan adalah protein kelas pertama.

............................................................................................................................

[1 markah]

(e)

Sutera adalah suatu contoh protein. Pakaian sutera menjadi berkedut

apabila dibasuh menggunakan air panas pada suhu 650C.

(i) Terangkan pernyataan di atas.

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................................

[3 markah]

(ii) Berdasarkan pernyataan di atas, cadangkan dua cara untuk mengekalkan

kualiti pakaian sutera.

1. .....................................................................................................................

.....................................................................................................................

2. .....................................................................................................................

.....................................................................................................................

[2 markah]



4.4 Lipid

Mengandungi CHO.

Terdapat lima jenis lipid iaitu Lemak, Minyak, Lilin, Fosfolipid dan Steroid.

Perbezaan antara Lemak Tepu (LT) dengan Lemak Tak Tepu:

LT Perbezaan LTT

T.............

Kehadiran ikatan

ganda dua antara

atom-atom karbon

dalam asid lemak

A........

Tidak b......... Keupayaan bertindak

dengan satu atom

hidrogen tambahan

Boleh

Keadaan dalam suhu

bilik

Aras kolesterol

Sumber lemak ............

seperti mentegadan

minyak sapi

contoh Sumber minyak

daripada ..................

seperti minyak masak,

minyak jagung dan

soya.

Fuyoo! Lembu Suka Main

Lumpur.



SPM 2013 (Struktur)

Rajah menunjukkan pembentukan trigliserida.

(a)(i) Namakan P dan Q.

P: ...................................................................................................................

Q: ...................................................................................................................

[2 markah]

(ii) Dalam jadual, nyatakan bilangan molekul bagi P dan Q.

Jenis molekul Bilangan molekul

P

Q

[2 markah]

(b)(i) Namakan proses X.

........................................................................................................................

[1 markah]

(ii) Terangkan proses X.

......................................................................................................................

.......................................................................................................................

[2 markah]

(c) Trigliserida adalah sejenis lipid.

Nyatakan satu fungsi trigliserida dalam manusia.

............................................................................................................................

[1 markah]

4.5 Enzim

Definisi:

Enzim ialah p................ yang bertindak sebagai m................ organik utk

mempercepatkan tindak balas biokimia dlm sel.

Ciri-ciri enzim iaitu:

Cepat, tidak Musnah selepas tx, kuantiti Kecil, Kofaktor, Berbalik, Spesifik,

Sensitif terhadap perubahan Suhu, Sensitif pada perubahan pH, Perencat.



Mekanisme tindakan enzim:

Hipotesis mangga dan kunci

Mangga= Enzim Kunci= Substrat

Enzim + Substrat Kompleks enzim-substrat molekul enzim +

molekul hasil tindak balas

Terdapat empat faktor yang mempengaruhi tindakan enzim:

1. Suhu

2. pH

3. Kepekatan Enzim

4. Kepekatan Substrat

Susu Pekat Enak Sekali

Semakin bertambah suhu, semakin bertambah kadar tindak balas.

tindakan enzim paling optimum pada suhu 37oCSuhu

Tindakan optimum enzim pepsin pada pH 2, Enzim Amilase pH 7, Enzim Tripsin pH 12pH

Semakin bertambah kepekatan enzim, semakin bertambah kadar tindak balas.

sehingga dihadkan oleh faktor pengehad iaitu kepekatan substrat.

Kepekatan Enzim

Semakin bertambah kepekatan substrat, semakin bertambah kadar tindak balas.

sehingga dihadkan oleh faktor pengehad iaitu kepekatan enzim.

Kepekatan Substrat

Cara nak ingat!!

Cikgu Minah Kata Kena Balik Solat Sunat Pagi Petang



Kegunaan Enzim dlm kehidupan harian dan Industri.

Enzim Kegunaan 1 Kegunaan 2 Kegunaan 3

Selulase Mengekstrak kulit

tumbuhan

Protease Melembutkan daging/ Menanggalkan

bulu pada kulit

Menanggalkan

kotoran berasaskan

daging

Lipase Menanggalkan kotoran

lemak dan minyak.

Zimase Penapaian yis utk

menghasilkan wain

Membuat doh

untuk

menghasilkan

roti

SPM 2005 (Struktur)

(c)

Enzim banyak digunakan dalam kehidupan seharian dan dalam industri.

Terangkan bagaimana enzim bertindak dalam:

(i) memudahkan kerja memasak daging.

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

[2 markah]

(ii) mengekstrak agar-agar daripada rumpai laut.

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

[3 markah]



(d) Rajah 4.2 menunjukkan struktur satu enzim dan substrat W, substrat X dan

substrat Y.

Berdasarkan Rajah di atas, lengkapkan rajah skema di bawah bagi

menunjukkan mekanisme tindakan enzim ke atas substrat yang sesuai.

[2 markah]



SPM 2006 (Struktur)

(iii) Rajah menunjukkan suatu mekanisme tindakan enzim.

Lukiskan rajah dalam petak III dan IV yang disediakan dalam Rajah di bawah

untuk melengkapkan mekanisme tindakan enzim tersebut.

(c) Dalam suatu proses penyediaan makanan, seorang suri rumah telah

melakukan langkah-langkah berikut:

Langkah 1: Perap kepingan daging dengan hirisan buah betik muda dalam

sebuah besen.

Langkah 2: Rendam besen itu ke dalam bekas berisi air pada suhu 400C selama

30 minit seperti dalam Rajah di bawah.

Terangkan mengapa suri rumah itu melakukan Langkah 1 dan Langkah 2.

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

[4 markah]



BAB 5 PEMBAHAGIAN SEL

5.1 Mitosis

Keperluan pembahagian sel dalam organisma hidup

- Apabila kulit tercedera, pem................. sel membantu menyembuhkan

kecederaan.

- Sel rambut baharu t............. menggantikan rambut yang gugur dan kuku

baharu terbentuk untuk menggantikan kuku yang patah.

Peringkat pembahagian sel dibahagikan kepada dua peringkat iaitu:

- Pembahagian n.............. .

- Pembahagian s...................... .

Kepentingan mitosis

- Menambahkan b.............. dan s......... sel.

- Mengekalkan sifat d............ induk kepada anak.

- Membaiki tisu yang r........... dengan tisu yang baharu.

Kitar sel

- Ialah suatu tempoh bermulanya peringkat sel baharu dihasilkan

sehinggalah peringkat sel tersebut selesai memb........... dan menghasilkan

d..... sel anak.

- Dibahagikan kepada fasa i............... dan fasa m............... atau fasa M.

- Fasa mitosis dibahagikan kpd pembahagian n.............. atau mitosis dan

pembahagian s.................... atau sitokinesis.

Fasa-fasa dalam kitar sel

Interfasa (I)

Profasa(P)

Metafasa(M)

Anafasa(A)



Telofasa(T)

Sitokinesis (S)

I Pak MAT Sudin

Fasa Gambar rajah Perlakuan kromosom

I................

Peringkat G1-Pertumbuhan aktif,

p............. disintesis, kromosom tidak

jelas kelihatan (kromatin).

Peringkat S- S............... DNA yang

menjalani proses r...................

(mengganda) membentuk kromatid

kembar.

Peringkat G2-Protein dan enzim

diperlukan. Tenaga dikumpulkan.

P..............

Kromosom p............ dan berpilin.

Kromosom lebih t.......... dan pendek.

Kedua-dua kromatid bercantum

pada s................. .

M..............

Kromosom tersusun pada sentromer

di satah k........................... .

A..............

Kromosom t................. pada

sentromer dan b............... ke kutub

bertentangan.



T...............

dan

S..............

Kromosom membentuk bebenang

halus k............... semula. Kromosom

kurang jelas kelihatan.

Pembahagian s................... berlaku

sebaik sahaja nukleus terbentuk

iaitu pada akhir telofasa.

Kepentingan pembahagian sel yang terkawal

Membolehkan sel anak memperoleh jumlah k.................. dan kandungan

g................ yg seiras seperti induknya.

Kesan pembahagian sel yang tidak terkawal

Sel membahagi secara mitosis berulang kali secara tidak terkawal boleh

menyebabkan sel k............. .

Pembentukan sel kanser ini menghasilkan t............ .

Aplikasi pengetahuan mengenai mitosis dalam pengklonan.

Pengklonan ialah proses penghasilan k........ atau organisma yang seiras

dengan organisma induk melalui pembiakan a.......... .

Aplikasi daripada pengklonan ialah k........... tisu.

Kultur tisu ialah teknik pengkulturan cebisan t....... organisma hidup dalam

larutan medium kultur s.......... yang mengandungi n......... dan hormon

pertumbuhan.

Tumbuhan boleh dikultur secara a.......... dengan menggunakan cebisan

tisu kecil yang disebut e........... .

E............. yg telah disterilkan dimasukkan ke dalam medium kultur yang

membahagi secara m............ membentuk k..........., iaitu sekumpulan tisu

yg belum membeza.



Sel dalam kalus membesar menjadi e.......... dan seterusnya menjadi anak

tumbuhan sebelum dipindahkan ke tanah.

Pengklonan pada haiwan melibatkan pemindahan n.......... daripada sel

soma ke dalam o.......... atau sel embrio tanpa n.............. . Contohnya,

Dolly.

5.2 Meiosis

Meiosis I dan Meiosis II

Pak MAT I dan Pak MAT II

Fasa Gambar rajah Penerangan

P.............. I

Kromosom menjadi padat.

Kromosom m.............., menebal dan

jelas kelihatan. Kromosom

membentuk b............ melalui proses

sinapsis. Proses p............ silang

berlaku di k............. .

M.............. I

Kromosom h.............. tersusun di

satah khatulistiwa. Sentromer tidak

membahagi.

A.............. I

Gentian gelendong m................. dan

menarik setiap kromosom homolog.

Kromosom h................. berpisah

daripada pasangan homolognya dan

b................. ke kutub bertentangan.



T............... I

Gentian g................... menghilang.

Nukleolus muncul semula dan

membran n............... terbentuk. D.....

sel anak terhasil.

P............. II

Gentian g................. mula terbentuk.

Nukleolus dan membran plasma

h.............. .

M............. II

Kromosom t................. secara rawak

pada satah khatulistiwa. Setiap

kromatid terikat kepada gentian

g................. pada sentromer.

A............. II

Sentromer k............... kembar

membahagi. Setiap kromatid kembar

b............... dan bergerak ke kutub

sel bertentangan dengan didahului

oleh s................... .

T.............. II

Gentian gelendong h............ .

Membran plasma dan nukleolus

m............ semula. E............ sel anak

terhasil dengan setiap sel anak

mengandungi s............. daripada

kromosom induk. Sel haploid ini

akan membesar menjadi g........... .



Perbandingan antara meiosis dan mitosis

Meiosis Persamaan Mitosis

Meiosis Perbezaan Mitosis

Tempat berlaku

Bilangan pembahagian

Bilangan sel anak terhasil

Bilangan kromosom sel

anak terhasil

Pindah silang

Kandungan genetik

Sinapsis kromosom

homolog

Peranan



SPM 2005 (Struktur)

Rajah menunjukkan sel P dan sel Q yang sedang mengalami pembahagian sel.

(a)(i) Namakan struktur-struktur yang berlabel K dan L.

K: ..................................................................................................................

L: ..................................................................................................................

[2 markah]

(ii) Nyatakan fasa pembahagian sel P dan sel Q.

Sel P: ...........................................................................................................

Sel Q: ..........................................................................................................

[2 markah]

(b) Sel P mengalami pembahagian sebanyak tiga kali berturut-turut.

Berapakah bilangan sel anak yang terhasil?

............................................................................................................................

[1 markah]

(c)(i) Sel Q mengalami pembahagian nukleus pertama dan menghasilkan dua

sel.

Lengkapkan rajah untuk menunjukkan kromosom dalam satu daripada dua

sel yang terhasil.



[1 markah]

(ii) Namakan satu organ di mana sel didapati.

......................................................................................................................

[1 markah]

(iii) Bilangan kromosom dalam satu sel soma lalat ialah 12.

Nyatakan bilangan kromosom yang terdapat dalam sel anak yang

dihasilkan di akhir jenis pembahagian sel seperti yang ditunjukkan oleh

Q.

.....................................................................................................................

[1 markah]

(d) Kanser ialah penyakit yang menyebabkan pertumbuhan tisu tidak terkawal.

Radioterapi adalah satu kaedah rawatan penyakit kanser yang menggunakan

sinaran radioaktif.

Terangkan bagaimana rawatan ini menyekat pertumbuhan sel kanser.

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

[2 markah]

(e) Seorang pengusaha kelapa sawit ingin menghasilkan pokok kelapa sawit

yang banyak dalam masa yang singkat.

Nyatakan teknik yang terbaik yang boleh digunakan oleh pengusaha itu dan

satu masalah yang perlu diambil kira dalam menggunakan teknik tersebut.



...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

[2 markah]

SPM 2007 (Struktur)

Rajah menunjukkan tiga peringkat mitosis, P, Q dan R, dalam sel haiwan.

(a) Namakan peringkat P, Q dan R dalam ruang yang disediakan dalam Rajah di

atas.

[3 markah]

(b) Terangkan apa yang berlaku pada peringkat Q.

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

[3 markah]

(c) Nyatakan perlakuan kromosom pada peringkat berikut:

Peringkat P: ......................................................................................................

Peringkat R: .....................................................................................................

[2 markah]

(d) Terangkan

spm

Documents