sistem bekalan air

SISTEM BEKALAN AIR

PUNCA BEKALAN AIR (LOJI AIR)

Paip Perhubungan

Paip perkhidmatan (meter air)

Sistem air terus (langsung)Sistem air tidak terus

(tidak langsung)

Sinki dapur, pili

Tangki simpanan air

Paip agihan

Bilik mandi, tandas, pili air

SISTEM BEKALAN AIR

Sistem Terus/langsung (direct system)

•Berfungsi untuk membekalkan air secara terus/langsung tanpa melalui tangki simpanan air dari paip perkhidmatan kekelengkapan perpaipan dalam rumah khasnya pili dapur dan pili air.

Sistem Terus/langsung (direct system)

The direct system supplies water from the mains - therefore no storage tank is required. All taps have high, mains pressure and provide drinking water. This system is more efficient and economical as water is only heated when needed.

Sistem Tidak Terus/tidak langsungBekalan air dibekalkan dari meter air melalui paip perkhidmatan ke tangki simpanan air

•Tangki simpanan air •Paip agihan•Paip cuci•Paip limpah•Paip perkhidmatan•Paip agihan•Berfungsi membekalkan air ke pelbagai kelengkapan perpaipan dalam rumah seperti tandas, bilik mandi dan pili paip.

Sistem Tidak Terus/tidak langsung(indirect system)

The traditional water system is the indirect system. Cold water is supplied from the mains to the kitchen tap and to a storage tank in the loft which feeds the hot-water cylinder

Sistem air tidak terus/tidak langsung

A= paip bekalan B= meter air C= paip perkhidmatan D= paip perkhidmatan

E= kunci paip F= tangki simpanan air G= tab mandian dan tandas

H= tab sinki cuci tangan I= sinki dapur J= paip agihan K=paip limpah

K

KEBAIKAN DAN KELEMAHAN DIRECT DAN INDIRECT SYSTEM

DIRECT SYSTEM INDIRECT SYSTEM1.Kurang kerja paip dan tangki penyimpanan yang lebih kecil, menjadikannya lebih murah untuk memasang.

2. Air minuman ada di tap sinki

3. Tangki kecil air sejuk boleh diletakkan di bawah siling.

4. Tiada penyimpanan untuk memenuhi tempoh permintaan puncak.

5. Risiko pencemaran dan turun naik tekanan sesalur.

6. Tidak sesuai bagi bangunan-bangunan tinggi disebabkan tekanan utama

1.Tangki penyimpanan kapasiti besar menyediakan rezab air semasa kegagalan bekalan utama.

2. Tekanan air paip yang dibekalkan dari tangki dikurangkan, yang meminimumkan bunyi dan kegunaan pada paip.

3. Kelengkapan yang dibekalkan dengan air dari tangki dihalang daripada menyebabkan pencemaran air minuman oleh sifon belakang.

4. Simpanan air untuk memenuhi permintaan puncak.

5. Kurang risiko kesan buruk oleh saluran air.

6. Boleh digunakan dalam bangunan bertingkat tinggi.

FUNGSI PAIP SISTEM BEKALAN AIRa) Paip Perhubungan• Menghubungkan paip utama dengan meter air. •Biasanya Batang paip di perbuat daripada besi bergalvani (BG)b) Paip Perkhidmatan• Membekalkan air daripada tangki simpanan •Menghubungkan meter air ke tangki simpanan dan sinki dapur.•Biasanya batang paip di perbuat daripada besi bergalvani (BG)c) Paip Agihan• Mengagihkan air dari tangki simpanan air kepada kelengkapan

perpaipan di dalam rumah seperti pili-pili sinki cuci, alat mandian hujan dan tangki simbah.

FUNGSI PAIP SISTEM BEKALAN AIRd) Paip Limpah•Menyalurkan limpahan air dari tangki simpanan jika injap bebola yang

mengawal paras air tidak berfungsi.•Disambungkan pada tangki simpanan air dengan jarak kira-kira 50 mm atas

paras air penuh.

e) Paip Cuci•Menyalurkan air kotor keluar dari tangki simpanan air semasa kerja mencuci

tangki.

•Paip ini biasanya di pasang pada dasar tangki simpanan air

Sistem Paip Air Dalam Bangunan

• 1) Sistem Bekalan Air (bersih)• 2) Sistem Paip air buangan (kotor)

Sistem Paip Air Dalaman

• 2 jenis sistem paip:

– Sistem paip air dalaman (bekalan)• sistem paip air sejuk• sistem paip air panas - mekanikal

– Sistem paip sanitari (buangan)


• Fungsi Sistem Paip Air Dalaman– Membekal air untuk minum, memasak,

membersih dan mencuci.

– Air dari paip awam disalurkan ke tangki simpanan dan diagihkan kepada setiap pepasangan atau peralatan dalam bangunan.


dapur

bilik air

bilik air

Besen basuh tangan

Tingkat bawah

Tingkat atas

Bangunan 2 tingkat

Paip awam

meter


• Saluran air minum diambil terus dari paip awam (tidak melalui tangki)

• Air untuk mencuci diambil dari tangki simpanan melalui paip agihan

• Penggunaan air untuk hawa dingin, sistem air panas, kebakaran dan lain-lain mestilah mempunyai tangki yang berasingan (feeder tank)


• Perlu menggunakan pam jika tekanan air dalam paip awam tidak mencukupi

• Rekabentuk perlu mendapat kelulusan Pihak Berkuasa Air Negeri

• Bahan-bahan hendaklah diluluskan oleh PBA dan Sirim

• Pemasangan perlu dibuat oleh tukang paip berlesen


• Antara barang-barang yang digunakan dalam kerja pemasangan SPAD:– Tangki simpanan– Paip– Meter – Penyambung-penyambung– Injap-injap & pepasangan

• Seperti injap penahan, injap bebola

dapur

bilik air

bilik air

Besen basuh tangan

Tingkat bawah

Tingkat atas

Bekalan ke Bangunan 2 tingkat

Paip perhubungan

Paip servis

Paip awam

miter

Paip masuk (sistem graviti)



Tingkat bawah

Tingkat atas Paip agihan

dapur

bilik air

bilik air

Besen basuh tangan

Paip agihan dari tangki kepada pepasang

Paip awam


Lukisan skematik 2D Sistem Paip Air Dalaman untuk Rumah Kediaman 2 tingkat

bilik air

Tingkat bawah

Tingkat atas

meter dapur

bilik air

Besen basuh tangan

Paip awam


• Tangki simpanan:

– Kapasiti sekurang-kurangnya penggunaan sehari – Untuk penggunaan air semasa ketiadaan bekalan – Mengurangkan kadar aliran maksima dalam paip awam– Mengurangkan tekanan tinggi dalam SPAD bangunan


• Tangki simpanan:– Komponen-komponen tangki:

• Paip masuk• Paip keluar• Paip limpah/amaran

– (saiz paip limpah > saiz paip masuk)

• Paip cuci• Penutup tangki

Tangki simpanan

Tangki Simpanan ( < 4,500 liter)

75mm 50mm

Injap penahanPaip cuci

Paip limpah / paip amaran

Paip masuk

Injap penahan

Paip keluar

Injap bebola

Tangki Simpanan ( > 4,500 liter)

50mm50mmParas air

Paip limpah

Paip amaran

Paip masuk

Paras limpahParas amaran

Kedudukan ‘discharge point’ paip limpah / amaran hendaklah di tempat yang boleh kelihatan


• Tangki simpanankehendak-kehendak tangki simpanan

* kedap air* diselanggara sewajarnya* dilindungi dari ‘ corrosion’ (hakisan)

penutup tangki simpanan* kalis habuk dan nyamuk* kedap udara* kedudukan yang sesuai untuk diperiksa/dibersihkan


• Tangki simpanan

– Ketinggian melebihi 2m, perlu disediakan tangga di dalam dan luar tangki dari jenis aluminium atau keluli tahan karat.

– Penyokong (reinforcement member) dalam tangki jenis panel hendaklah dari jenis keluli tahan karat (stainless steel).


• Tangki simpanan – tangki panel FRP

Sistem Paip Air Dalaman• Kapasiti tangki simpanan

Types of building Minimum nominal Storage capacity

Dwelling houses (rural) 450 litres (100 gallons)

Dwelling houses and flats (urban) 680 litres (150 gallons)

Multi-storey flats with high level bulk storage cistern

140 litres (30 gallons)

Low cost housing (approved by Government)

450 litres (100 gallons)

Hostels 180 litres (40 gallons) per resident

Day School 30 litres (6.5 gallons) per head per session

Boarding School 180 litres (40 gallons) per resident

Others one day’s supply or as decided by the State Director

Nota: kapasiti tersebut berdasarkan kepada MWA design guidelines. Terdapat pihak berkuasa air yang telah mengemaskini dan menambah kapasiti minima.

Sistem Paip Air Dalaman• Bekalan ke Bangunan berbilang tingkat

legend:WC – water closetWB – wash basinSH – shower KT – kitchen tap

Paip agihan

Storage Tank 2

Storage Tank 1

KTSH

MULTI-STOREY

WCWB

Vent pipe(Air Bleeding

Pipe)

Paip penghantaran

Miter air pukal

Paip awam

Tangki sedutan

Pam

Injap sekat hala

Miter individu

Sistem Paip Air Dalaman• Bekalan ke Bangunan berbilang tingkat

– Biasanya tekanan dalam paip awam tidak mencukupi untuk sampai ke tangki simpanan. Oleh itu sistem pam diperlukan.

– Pemasangan Meter pukal (bulk meter)

– Bagi unit rumah kediaman, meter individu di setiap tingkat

– Melebihi 10 tingkat (30m) tangki pecah tekanan atau injap mengurangkan tekanan ( PRV )perlu dipasang

Sistem Paip Air Dalaman• Sistem pam:

– Tempoh masa mengepam bagi bangunan pejabat tidak lebih dari 8 jam.

– Tempoh masa mengepam bagi rumah kediaman tidak lebih 12 jam.

– Pam tunggu sedia dengan jumlah yang sama. (2 set pam disediakan dengan 100% 'standby')

– Pam dikawal secara automatik (penggunaan sistem elektrod untuk mengesan paras air dalam tangki apabila rendah dan menggerakkan pam)


• Sistem pam:– Tangki sedutan diperlukan

(1/3 saiz tangki simpanan)

– Rumah/bilik pam diperlukan

– Bekalan elektrik ke pam

– ‘Positive suction head’ adalah sentiasa disyorkan daripada ‘Negatif suction head’ oleh kerana masalah kerosakan ‘footvalve’ dan ‘priming’ apabila pam hendak dihidupkan.


• Susunatur Sistem pam

Paip penghantaranpam

Injap suis

Injap sekat hala

Negative suction head Positive suction head

Aras air tertinggi

Foot valve

Aras air tertinggi

Injap suis Injap sekat hala

pam

Paip penghantaran

Sistem Paip Air Dalaman• Bangunan melebihi 10 tingkat

Downpipe

Storage Tank 2

Storage Tank 1

Vent pipe(Air Bleeding Pipe)

Paip penghantaran

Meter air pukal

Paip awam

Tangki sedutan

Pam

Injap sekat hala

Meter individu

Tangki pecah tekanan atau injap mengurangkan tekanan diperlukan bagi mengelakkan pepasangan mengalami kerosakkan akibat tekanan tinggi.

Meter individu di setiap tingkat.

PBA hanya baca meter pukal (bulk meter) dan selenggaraan sehingga ke meter pukal sahaja.

Bagi tekanan yang boleh mencapai ke aras tinggi bangunan tanpa sistem pam, miter individu boleh diletakkan di luar.

MITER INDIVIDU

TANGKI SIMPANAN (1 HARI)

SELENGGARAAN OLEH JBA/PBA

SELENGGARAAN OLEH PEMILIK

PAIP JBA/PBA

Semua meter individu diletakkan di tingkat bawah.Semua unit perlu mempunyai tangki individu untuk penggunaan sehari.Sesuai untuk sistem graviti sahaja. (Kebiasaannya bangunan yang 4-tingkat ke bawah, seperti rumah kedai.)


Tingkat 10

Tingkat 9

Tingkat 8

Tingkat 7

Tingkat 6

Tingkat 5

Tingkat 4

Tingkat 3

Tingkat 2

Tingkat 1

Tangki simpanan

Tangki penyuap (feeder tank) untuk ‘flush valve’

Tangki pecah tekanan

Tangki sedutan

Sistem pam

Paip cuci & paip limpah

Paip masuk

Paip agihan

Paip utama

Miter pukal

Contoh sistem paip air dalaman yang mempunyai feeder tank ke flush valve

Paip agihan ke injap simbah (flush valve)

SISTEM PAIP SANITARI/SISTEM PEMBUANGAN

KUMBAHAN

Sistem Paip Sanitari

dapur

bilik air

bilik air

Besen basuh tangan

Tingkat bawah

Tingkat atas


• Fungsi Sistem Paip Sanitari :

– Mengalir dan mengeluarkan air kotor daripada bangunan.


Sinki dapur

Bilik air

Bilik air

Besen basuh tangan

Tingkat bawah

Tingkat atas


• Pemasangan tertakluk kepada syarat-syarat dalam ‘ Drainage, sanitation and sanitary plumbing by-law’.

• Waste and vent fittings:– BS 4514 & BS 5255 – 1983 (uPVC soil and ventilating pipe,

fittings and accessories)

• Installation:– BS 5572: 1994 – Code or Practice for Sanitary

Pipework

• Single stack system


WC

bathWash basinsink

Stack (paip buangan)

• Modified single stack system


WC

bathWash basinsink

Ventilation pipe(paip pengudaraan) Stack (paip buangan)

‘branch pipe’

• Ventilated system


WC

bathWash basin

sink


‘branch pipe’

• Ventilated stack system


WC

bathWash basinsink


‘branch pipe’

• Kriteria rekabentuk sistem paip:

Bagi mengelak perubahan tekanan yang besar dalam paip:

– Pengaliran paip buangan (stack) direkabentuk ¼ penuh (maxima)

– Pengaliran ‘branch pipe’ direkabentuk ½ penuh (maxima)


Panduan Pemasangan (Am):• Alat sanitari, paip, pepasangan atau komponen

mestilah mematuhi keperluan yang berkenaan dan disahkan oleh SIRIM

• Rekabentuk, pemasangan & penyelenggaraan mestilah tidak merbahaya kepada struktur bangunan, sistem bekalan air dan peralatan lain


Panduan Pemasangan (Am):

• Tidak mengancam keselamatan & kesihatan penghuni, (kebocoran, pelepasan bau & pencemaran bekalan air)

• Rekabentuk sistem mestilah dapat mengelakkan daripada berlakunya limpahan air/banjir di dalam bangunan


Panduan Pemasangan (Am):

• Elakkan memasang paip dan pepasangan di ruang makan, ruang duduk dsb.

• Paip dan pepasangan yang terpaksa melalui ruang duduk, kawasan awam, tandas, dsb. hendaklah disembunyikan (concealed) dalam saluran atau kekotak dan sebagainya.

• Elakkan paip uPVC terdedah kepada panas cahaya matahari kerana boleh menjejaskan kualiti.


Panduan Pemasangan (Susunatur):

• Setiap punca bekalan air harus ada saliran keluar

• Saiz paip tidak boleh mengecil pada arah aliran

• Sudut cerun (gradient) aliran minima mestilah 1%

• Paip pengudaraan mesti dipasang untuk mengawal tekanan di dalam sistem

• Air hujan dari atap tidak boleh disalirkan ke dalam paip sanitari


Panduan Pemasangan (Susunatur):• Sambungan tandas ke paip buangan mestilah

menggunakan saiz 100mm minima

• Saiz paip buangan (stack) juga bergantung kepada saiz terbesar perangkap dan 100mm minima

• Perangkap hendaklah dipasang pada setiap alat sanitari untuk mengelakkan pelepasan bau ke dalam bangunan

• Kedalaman ‘perangkap air’ mestilah tidak kurang daripada 50mm.


• Kedalaman Perangkap Air


Water sealH > 50mm

Water seal

Bottle trap Tubular trap(S atau P)

WC trap


• Kehilangan perangkap air boleh terjadi apabila:– Berlaku sejatan air; alat sanitari tidak digunakan

dalam jangka masa yang panjang

• Berlaku ‘self-syphonage’



• ‘Self siphonage’ dipengaruhi oleh:– Panjang, saiz dan gradien paip– Bentuk alat sanitari– Susun atur kerja paip, terutamanya liku– Susun atur pengudaraan


Sistem Paip Sanitari• Panduan Pemasangan (Susunatur):

– Bahagian atas paip buangan yang terbuka kepada atmosfera mesti ditutup dengan ‘vent cowl’ yang tidak menyekat masuk/keluar udara

– ‘Vent cowl’ dibuat dari bahan yang tahan cuaca

– Ketinggian hendaklah tidak menyebabkan pelepasan bau yang boleh menjejaskan kesihatan dan keselesaan

– Paip pengudaraan boleh disambung semula kepada paip buangan


• Panduan Pemasangan (Susunatur):– Vent cowl

> = 900mm

Sistem Paip Sanitari• Panduan Pemasangan (Susunatur):

– Paip mestilah disokong untuk mengelakkan daripada melentur.

– Penyokong paip mestilah daripada bahan-bahan yang tidak boleh merosakkan paip.

– Pergerakan paip yang disebabkan oleh perubahan suhu, sokongan mestilah tidak menghalang pergelinciran antara permukaan paip dan penyokong.

– Paip mesti disokong pada setiap sambungan yang fleksibel.


• Ujian– Ujian air (water test)– Ujian udara (air test)– Ujian asap (smoke test)

PL

Kedudukan pili cuci berdasarkan Garis Panduan Reka Bentuk Bilik Air (GPRBBA)


Kedudukan pili cuci

PL – perangkap lantai

TD – tandas dudukTD

PL

BASAH

KERING


Kedudukan pancur mandi berdasarkan Garis Panduan Reka Bentuk Bilik Air (GPRBBA)

Kedudukan pancur mandi

Tempat sabun

Terima kasih

sistem bekalan air

Education