pengurusan sisa pepejal

SISA PEPEJAL Sejarah Pengurusan Sisa Pepejal

Di zaman purba, pengurusan sisa pepejal adalah melalui cara yang sesuai dengan lokasi, kebudayaan, kepercayaan dan juga kemajuan teknologi yang ada pada masa itu. Di Mesir pada 2100 sebelum Masihi, orang kelas atasan membuang sisa pepejal ke dalam Sungai Nil manakala orang kelas bawahan pula, membuang sisa pepejal di hadapan rumah mereka. Tempat pembuangan sisa pepejal yang pertama telah dibina pada tahun 500 SM di Athen dan Rom (Chisea, 1981). Kedua-dua tempat ini berfungsi untuk mengumpul sisa pepejal dan telah dibiayai sepenuhnya oleh kerajaan.

Negara China pula mempunyai sejarah yang panjang mengenai pengurusan sisa pepejal. Sejak 4000 tahun dahulu, rakyatnya telah menggunakan sisa pepejal sebagai baja di ladang mereka untuk meningkatkan tahap kesuburan tanah (Chung, Perubahan besar yang pertama ke atas pengurusan sisa pepejal telah dimulakan semasa Revolusi Perindustrian. Pertumbuhan penduduk yang pesat tanpa sistem pengurusan sisa pepejal yang bersistematik telah memberi impak yang besar dalam kehidupan sehaBermula 1880-an penduduk-penduduk telah mula menitikberatkan isu kebersihan alam sekitar demi menjamin kesihatan sejagat.

Sejarah Pengurusan Sisa Pepejal

Di zaman purba, pengurusan sisa pepejal adalah melalui cara yang sesuai dengan lokasi, kebudayaan, kepercayaan dan juga kemajuan teknologi yang ada pada masa itu.

Di Mesir pada 2100 sebelum Masihi, orang kelas atasan membuang sisa pepejal ke dalam Sungai Nil manakala orang kelas bawahan pula, membuang sisa pepejal di hadapan

Tempat pembuangan sisa pepejal yang pertama telah dibina pada tahun 500 SM di Athen dan

tempat ini berfungsi untuk mengumpul sisa pepejal dan telah dibiayai sepenuhnya oleh kerajaan.

Pada penghujung abad pertengahan, sistem pelupusan sisa pepejal tidak lagi dilaksanakan dan ini telah memberi kesan buruk kepada alam sekitar. Terdapat binatang peliharaan seperti khinzir berkeliaran mencari makanan dari sisa pepejal yang berlonggokan di loronglorong belakang dan di tepi jalan raya. Keadaan ini mula berubah apabila terbentuknya undangundang pengurusan sisa pepejal yang telah dikuatkuasakan di negara tersebut.

Negara China pula mempunyai sejarah yang panjang mengenai pengurusan sisa pepejal. Sejak 4000 tahun dahulu, rakyatnya telah menggunakan sisa pepejal sebagai baja di ladang mereka untuk meningkatkan tahap kesuburan tanah (Chung, 2002).

Perubahan besar yang pertama ke atas pengurusan sisa pepejal telah dimulakan semasa Revolusi Perindustrian. Pertumbuhan penduduk yang pesat tanpa sistem pengurusan sisa pepejal yang bersistematik telah memberi impak yang besar dalam kehidupan seha

penduduk telah mula menitikberatkan isu kebersihan alam sekitar demi menjamin kesihatan sejagat.

Pada penghujung abad pertengahan, sistem pelupusan sisa pepejal tidak lagi dilaksanakan dan ini telah memberi kesan buruk kepada

atang peliharaan seperti khinzir berkeliaran mencari makanan dari sisa pepejal yang berlonggokan di lorong-lorong belakang dan di tepi jalan raya. Keadaan ini mula berubah apabila terbentuknya undang-undang pengurusan sisa pepejal yang telah

di negara tersebut.

Negara China pula mempunyai sejarah yang panjang mengenai pengurusan sisa pepejal. Sejak 4000 tahun dahulu, rakyatnya telah menggunakan sisa pepejal sebagai baja di ladang mereka

Perubahan besar yang pertama ke atas pengurusan sisa pepejal telah dimulakan semasa Revolusi Perindustrian. Pertumbuhan penduduk yang pesat tanpa sistem pengurusan sisa pepejal yang bersistematik telah memberi impak yang besar dalam kehidupan seharian mereka.

penduduk telah mula menitikberatkan isu kebersihan alam sekitar

Teknologi baru mula direka untuk menguruskan sisa pepejal. Tapak pelupusan dan pengasingan sisa pepejal juga telah diperkenalkan. Pembakaran sampah secara tertutup telah dilakukan pada tahun 1885 buat kali pertama manakala projek kitar semula yang pertama diperkenalkan di New York pada tahun 1895 (Menke-Gluckert,1985). Pada tahun 1920-an, bilangan tapak pelupusan sanitari mula bertambah. Di antara cara untuk mengurus sisa pepejal ketika itu adalah menebus guna tanah paya untuk pembuangan sampah.

Kemelesetan ekonomi yang teruk pada 1930-an membawa perubahan ketara terhadap penggunaan lori sampah dan kawalan kebersihan tapak pelupusan sisa pepejal. Pada tahun 1950-an, masyarakat lebih suka membuang sisa pepejal tanpa mengasingkannya. Tapak pelupusan sisa pepejal sanitari bertambah dengan pesat dan amalan kitar semula semakin dilupakan. Syarikat-syarikat besar yang dipertanggungjawabkan terhadap sistem pengurusan sisa pepejal telah ditubuhkan pada tahun awal 1960-an.

Kempen kitar semula dan pengurangan sisa pepejal diwujudkan semula sekitar 1970-an. Kesedaran masyarakat semakin meningkat terhadap pengurusan sisa pepejal kerana menyedari akan kesan buruknya bukan sahaja terhadap alam sekitar malah kepada tahap kesihatan mereka sendiri.

Definisi

Hirarki Pengurusan Sisa Pepejal

Pengurusan sisa pepejal dan pembersihan awam yang cekap dan berkesan amat penting memastikan kualiti hidup yang tinggi dan alam sekitar yang bersih, sihat dan selamat. Sehubungan dengan itu, Pelan Perancangan Strategik Nasional untuk Pengurusan Sisa Pepejal (2005)menggariskan pengurusan sisa pepejal hendaklah berteraskan kepada hirarki pengurusan sisa pepejal. Hirarki ini terdiri daripada elemendisusun mengikut keutamaan:

Hirarki Pengurusan Sisa Pepejal

Pengurusan sisa pepejal dan pembersihan awam yang cekap dan berkesan amat penting memastikan kualiti hidup yang tinggi dan alam sekitar yang bersih, sihat dan selamat.

Pelan Perancangan Strategik Nasional untuk Pengurusan menggariskan pengurusan sisa pepejal hendaklah berteraskan kepada

hirarki pengurusan sisa pepejal. Hirarki ini terdiri daripada elemen-elemen berikut yang

Pengurusan alam sekitar yang efektif melalui pengurangan penghasilan sisa pepejal

Bahan atau produk yang digunakan secara kali

Penghasilan bahanberguna daripada sisa pepejal

Pengurusan sisa pepejal dan pembersihan awam yang cekap dan berkesan amat penting bagi memastikan kualiti hidup yang tinggi dan alam sekitar yang bersih, sihat dan selamat.

Pelan Perancangan Strategik Nasional untuk Pengurusan menggariskan pengurusan sisa pepejal hendaklah berteraskan kepada

elemen berikut yang

Pengurusan alam sekitar yang efektif melalui pengurangan penghasilan sisa pepejal

Bahan atau produk yang digunakan secara berulang-

Penghasilan bahan-bahan berguna daripada sisa

Sumber : Pelan Rancangan Strategik Nasional Untuk Pengurusan Sisa Pepejal

(2005)

Apabila turutan langkahlangkah diatas diamalkan, kuantiti sisa akan dapat dikurangkan. Baki sisa akan dihantar ke pusat rawatan perantaraan di mana isipadunya akan dikurangkan/dimam

Lebihan sisa pepejal akan dihantar ke tapak pelupusan sanitari


Apabila turutan langkah-langkah diatas diamalkan, kuantiti sisa akan dapat dikurangkan. Baki sisa akan dihantar ke pusat rawatan perantaraan di mana isipadunya akan dikurangkan/dimampatkan.

Lebihan sisa pepejal akan dihantar ke tapak pelupusan sanitari


Sisa Pepejal Terkawal

Terdapat 8 Jenis Sisa Pepejal Terkawal iaitu :

Sisa Pepejal Isi Rumah

Sisa Pepejal Khas

Sisa Pepejal Pembinaan

Terdapat 8 Jenis Sisa Pepejal Terkawal iaitu :-

Sisa Pepejal Awam Sisa Pepejal Import

Sisa Pepejal Komersial

Sisa Pepejal Institusi Sisa Pepejal Perindustrian

Sisa Pepejal Import


Sisa Pepejal Perindustrian

Sisa Pepejal Isi Rumah

Definisi (Mengikut Akta 672)

Apa-apa sisa pepejal yang dihasilkan oleh sesuatu isi rumah, dan daripada jenis yang biasanya dihasilkan oleh atau dikeluarkan oleh mana-mana premis apabila dihuni

sebagai rumah kediaman, dan termasuklah sisa taman.


sisa pepejal yang dihasilkan oleh sesuatu isi rumah, dan daripada jenis yang biasanya dihasilkan oleh atau dikeluarkan

mana premis apabila dihuni sebagai rumah kediaman, dan termasuklah

Contoh Sisa Pepejal Isi Rumah

Sisa makanan, kertas, kadbod, plastik, tekstil, kulit, sisa taman, kayu, kaca, bahan logam seperti tin

aluminium dan sebagainya.

Contoh Sisa Pepejal Isi Rumah

, kertas, kadbod, plastik, tekstil, kulit, sisa taman, kayu, kaca, bahan logam seperti tin

aluminium dan sebagainya.

Sisa Pepejal Awam


Apa-apa sisa pepejal yang dihasilkan oleh tempat awam, yang

di bawah penyeliaan atau kawalan mana

Punca Sisa Pepejal Awam

Pembersihan jalan Pihak Berkuasa Tempatan, sisa

landskap, sisa dari taman permainan, pantai dan

kawasan rekreasi yang lain.


apa sisa pepejal yang dihasilkan oleh tempat awam, yang

penyeliaan atau kawalan mana-mana pihak berkuasa tempatan.

Contoh Sisa Pepejal Awam

Sampah yang terdapat di jalan-jalan dibawah

senggaraan oleh Pihak Berkuasa Tempatan

(PBT), sisa landskap, sisa dari taman permainan,

pantai dan kawasan rekreasi yang lain.

Pembersihan jalan Pihak Berkuasa Tempatan, sisa

landskap, sisa dari taman permainan, pantai dan

mana pihak berkuasa tempatan.

jalan dibawah

senggaraan oleh Pihak Berkuasa Tempatan

(PBT), sisa landskap, sisa dari taman permainan,

yang lain.

Sisa Pepejal Import

Definisi

Apa

oleh negara lain dan diimport ke negara kita untuk

Contoh Sisa Pepejal Import

Kertas, kadbod, tin, kaca dan lain

industri pembuatan sebagai bahan mentah dan dikitar semula.

Punca Sisa Pepejal Import

Sisa yang telah dihasilkan di negara luar yang diimport ke Malaysia


Apa-apa sisa pepejal yang dihasilkan

oleh negara lain dan diimport ke negara kita untuk

diproses atau dilupuskan.

Kertas, kadbod, tin, kaca dan lain- lain bahan yang diimport dari luar untuk digunakan oleh

bahan mentah dan dikitar semula.

Sisa yang telah dihasilkan di negara luar yang diimport ke Malaysia.

lain bahan yang diimport dari luar untuk digunakan oleh

Sisa Pepejal Khas

Definisi

Apa-apa jenis sisa pepejal terkawal yang ditetapkan samada:

1. Berbahaya atau boleh membahayakan kesihatan awam

2. Sukar untuk diolah, disimpan

Contoh Sisa Pepejal Khas

Sisa industri yang merbahaya yang

tidak boleh dilupuskan di tapak

pelupusan biasa.

Punca Sisa Pepejal Khas

Premis perindustrian.


apa jenis sisa pepejal terkawal yang ditetapkan samada:-

atau boleh membahayakan kesihatan awam

Sukar untuk diolah, disimpan atau dilupuskan

Sisa industri yang merbahaya yang

Sisa Pepejal Institusi


Apa-apa sisa pepejal yang dihasilkan oleh :

• Mana-mana premis yang diluluskan di bawah mana

oleh Pihak Berkuasa Negeri untuk digunakan keseluruhan atau sebahagian

bagi maksud sembahyang atau bagi khairat.

• Mana-mana premis yang dihuni oleh mana

Negeri, mana-mana Pihak Berkuasa Tempatan atau mana

• Mana-mana premis pendidikan.

• Mana-mana kemudahan jagaa

kesihatan.

• Mana-mana premis yang digunakan sebagai zoo awam, muzium awam, perpustakaan

awam dan rumah anak yatim

Punca Sisa Pepejal Institusi

Sekolah, universiti, hospital, penjara dan

bangunan kerajaan.


apa sisa pepejal yang dihasilkan oleh :-

mana premis yang diluluskan di bawah mana-mana undang-undang bertulis atau

oleh Pihak Berkuasa Negeri untuk digunakan keseluruhan atau sebahagian

bagi maksud sembahyang atau bagi khairat.

mana premis yang dihuni oleh mana-mana Jabatan Kerajaan Persekutuan atau

mana Pihak Berkuasa Tempatan atau mana-mana badan berkanun.

mana premis pendidikan.

mana kemudahan jagaan kesihatan termasuklah hospital, klinik dan pusat

mana premis yang digunakan sebagai zoo awam, muzium awam, perpustakaan

awam dan rumah anak yatim.

Contoh Sisa Pepejal Institusi

Apa-apa jenis sisa yang dijanakan hasil

dari aktiviti harian institusi yang

disebutkan di atas dan ini adalah tidak

termasuk sisa pepejal khas yang

memerlukan cara pelupusan yang

berasingan.

Sekolah, universiti, hospital, penjara dan

undang bertulis atau

oleh Pihak Berkuasa Negeri untuk digunakan keseluruhan atau sebahagian besarnya

mana Jabatan Kerajaan Persekutuan atau

mana badan berkanun.

n kesihatan termasuklah hospital, klinik dan pusat

mana premis yang digunakan sebagai zoo awam, muzium awam, perpustakaan

Contoh Sisa Pepejal Institusi

apa jenis sisa yang dijanakan hasil

harian institusi yang

disebutkan di atas dan ini adalah tidak

termasuk sisa pepejal khas yang

memerlukan cara pelupusan yang


Definisi

Ialah merangkumi sisa pepejal yang dihasilkan daripada apa

Punca Sisa Pepejal Komersial

Stor, restoran, pasaraya, hotel, rumah

tumpangan,

kedai percetakan, stesen-stesen perkhidmatan,

dan sebagainya.


Ialah merangkumi sisa pepejal yang dihasilkan daripada apa-apa aktiviti komersial.

Contoh Sisa Pepejal Komersial

Kertas, kadbod, plastik, kayu, sisa makanan,

restoran, kaca, logam dan apa-apa jenis sisa yang

terhasil dari aktiviti komersial yang tidak termasuk

dalam sisa pepejal khas.

Punca Sisa Pepejal Komersial

Stor, restoran, pasaraya, hotel, rumah

stesen perkhidmatan,

apa aktiviti komersial.

Kertas, kadbod, plastik, kayu, sisa makanan,

apa jenis sisa yang

terhasil dari aktiviti komersial yang tidak termasuk

Sisa Pepejal Pembinaan


Merupakan apa-apa sisa pepejal yang dihasilkan daripada apa

aktiviti pembinaan atau perobohan termasuk kerja pemajuan,

penyediaan, pembaikan atau pengubahan.

Punca Sisa Pepejal Pembinaan

Kawasan pembinaan baru, kerja-

pengubahsuaian atau perobohan bangunan

dan sebagainya.


apa sisa pepejal yang dihasilkan daripada apa-apa

aktiviti pembinaan atau perobohan termasuk kerja pemajuan,

penyediaan, pembaikan atau pengubahan.

Contoh Sisa Pepejal

Pembinaan

Kayu, papan lapis, konkrit,

besi, drywall, permaidani, kadbod,

gentian kaca, tanah dan lain

sisa yang dihasilkan dari aktiviti di

atas.

Punca Sisa Pepejal Pembinaan

-kerja

pengubahsuaian atau perobohan bangunan

apa

Contoh Sisa Pepejal

konkrit,

, permaidani, kadbod,

gentian kaca, tanah dan lain- lain

sisa yang dihasilkan dari aktiviti di

Sisa Pepejal Perindustrian

Definisi

Apa

daripada apa

Punca Sisa Pepejal

Perindustrian

industri fabrik, industri

pembuatan makanan,

industri ringan, industri berat

dan sebagainya.


Apa-apa sisa pepejal yang dihasilkan

daripada apa-apa aktiviti perindustrian.

Contoh Sisa Pepejal

Perindustrian

Sisa yang terhasil dari

proses pengilangan tidak

termasuk sisa pepejal

khas.

Contoh Sisa Pepejal

Perindustrian

Sisa yang terhasil dari

proses pengilangan tidak

termasuk sisa pepejal

Jenis-Jenis Tong Sampah

Jenis-Jenis Tong Kitar Semula

Terdapat 3 tong kitar semula yang disediakan oleh dikitar semula. Tong-tong ini diwarnakan biru, coklat, dan jingga bagi melambangkan kegunaan yang berbeza. Tong kitar semula terdapat di dalam saiz 80 liter, 120 liter, 240 liter, 360 liter dan 660 liter.

Jenis Tong Kitar Semula

Terdapat 3 tong kitar semula yang disediakan oleh kerajaan untuk membuang sisa yang boleh tong ini diwarnakan biru, coklat, dan jingga bagi melambangkan kegunaan

yang berbeza. Tong kitar semula terdapat di dalam saiz 80 liter, 120 liter, 240 liter, 360 liter dan

kerajaan untuk membuang sisa yang boleh tong ini diwarnakan biru, coklat, dan jingga bagi melambangkan kegunaan

yang berbeza. Tong kitar semula terdapat di dalam saiz 80 liter, 120 liter, 240 liter, 360 liter dan

Pengurusan Sisa Pepejal di Malaysia

Sehingga tahun 1998, pengurusan sisa

pepejal di Malaysia telah diuruskan

oleh Pihak Berkuasa Tempatan (PBT)

masing-masing. Kepesatan

pembangunan negara yang berterusan

turut meningkatkan kuantiti sisa

pepejal yang dijana setiap tahun,

menyebabkan kos pengurusan sisa

pepejal turut meningkat. Keadaan ini

amat membebankan sebahagian besar

PBT dengan meningkatnya kos kutipan

dan pembinaan fasiliti untuk merawat

dan melupus sisa pepejal. Pada masa

yang sama, masyarakat semakin peka

ke atas isu-isu alam sekitar

menyebabkan masalah sisa pepejal

mendapat perhatian umum.

Kawasan Utara, Kawasan Selatan, Sabah, Sarawak dan Wilayah Persekutuan

Labuan. Penswastaan secara interim telah dilaksanakan mulai pada 8 April 1998 sebelum

penswastaan sepenuhnya dikuatkuasakan.

Pengurusan Sisa Pepejal di Malaysia

Sehingga tahun 1998, pengurusan sisa

pepejal di Malaysia telah diuruskan

oleh Pihak Berkuasa Tempatan (PBT)

pembangunan negara yang berterusan

turut meningkatkan kuantiti sisa

ana setiap tahun,

menyebabkan kos pengurusan sisa

pepejal turut meningkat. Keadaan ini

amat membebankan sebahagian besar

PBT dengan meningkatnya kos kutipan

dan pembinaan fasiliti untuk merawat

dan melupus sisa pepejal. Pada masa

kin peka

menyebabkan masalah sisa pepejal

Pada bulan Oktober 1994, Kerajaan

menyarankan kepada syarikat

swasta untuk membuat tawaran

bagi penswastaan pengurusan sisa

pepejal bagi meningkatkan kualiti

pengurusan sisa pepejal. Pada 6hb

September 1995, Kabinet telah

bersetuju untuk menswastakan

pengurusan sisa pepejal di

Semenanjung Malaysia. Pada

Disember 1995, Kerajaan

Persekutuan telah menawarkan

kontrak secara interim kepada 4

buah syarikat. Penswasta

interim pengurusan sisa pepejal

dibuat mengikut kawasan geografi

iaitu Kawasan Tengah dan Timur,

Kawasan Utara, Kawasan Selatan, Sabah, Sarawak dan Wilayah Persekutuan

Penswastaan secara interim telah dilaksanakan mulai pada 8 April 1998 sebelum

penswastaan sepenuhnya dikuatkuasakan.

Pada bulan Oktober 1994, Kerajaan

menyarankan kepada syarikat

swasta untuk membuat tawaran

bagi penswastaan pengurusan sisa

pepejal bagi meningkatkan kualiti

pengurusan sisa pepejal. Pada 6hb

September 1995, Kabinet telah

bersetuju untuk menswastakan

pengurusan sisa pepejal di

Semenanjung Malaysia. Pada

Disember 1995, Kerajaan

Persekutuan telah menawarkan

kontrak secara interim kepada 4

buah syarikat. Penswastaan

interim pengurusan sisa pepejal

dibuat mengikut kawasan geografi

iaitu Kawasan Tengah dan Timur,

Penswastaan secara interim telah dilaksanakan mulai pada 8 April 1998 sebelum

Kerajaan Persekutuan telah menggubal akta untuk memindahkan tanggungjawab pengurusan

sisa pepejal daripada PBT kepada kerajaan pusat. Pada tahun 2007, Kerajaan Persekutuan telah

mewartakan Akta Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam (Akta 672).

Di bawah Akta ini Kerajaan Persekutuan telah diberi kuasa eksekutif berhubung dengan

pengurusan sisa pepejal dan pembersihan awam di Semenanjung Malaysia. Jabatan Pengurusan

Sisa Pepejal Negara (JPSPN) telah diwujudkan sebagai agensi yang bertanggungjawab untuk

membuat dasar, peraturan-peraturan, garis panduan, merangka pelan perancangan strategik,

mengeluarkan lesen, dan seumpamanya.

Pada tahun 2007 juga, Akta Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal Dan Pembersihan Awam

(Akta 673) telah diwartakan bagi menubuhkan Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal Dan

Pembersihan Awam (PPSPPA). PPSPPA ditubuhkan sebagai agensi untuk menguatkuasakan

Akta 672 serta peraturan-peraturan di bawahnya, melaksanakan pelan perancangan strategik,

mengawalselia perjanjian konsesi serta operasi fasiliti-fasiliti pengurusan sisa pepejal di seluruh

negara.

PENGURUSAN SISA PEPEJAL Elemen Pengurusan Sisa Pepejal

Pengurusan sisa pepejal bersepadu merupakan sistem yang menggabungkan 6 yang sejajar dengan konsep pembangunan mapan dari segi kesihatan awam, ekonomi, kejuruteraan, pemuliharaan, nilai artistik, kesedaran awam serta persekitaran. Elemen yang dimaksudkan adalah seperti di bawah:

1) Penjanaan 2) Penstoran 3) Kutipan 4) Pengangkutan 5) Rawatan Perantaraan 6) Pelupusan

PENGURUSAN SISA PEPEJAL

Elemen Pengurusan Sisa Pepejal

Pengurusan sisa pepejal bersepadu merupakan sistem yang menggabungkan 6 elemen penting yang sejajar dengan konsep pembangunan mapan dari segi kesihatan awam, ekonomi, kejuruteraan, pemuliharaan, nilai artistik, kesedaran awam serta persekitaran. Elemen yang dimaksudkan adalah seperti di bawah:

elemen penting yang sejajar dengan konsep pembangunan mapan dari segi kesihatan awam, ekonomi, kejuruteraan, pemuliharaan, nilai artistik, kesedaran awam serta persekitaran. Elemen yang

Penjanaan Sisa Pepejal

Mengikut laporan Rancangan Malaysia Kesembilan 2006di Semenanjung Malaysia meningkat daripada 16,200 tan mkepada 19,100 tan metrik sehari pada 2005. Jumlah ini dianggarkan akan meningkat kepada 30,000 tan sehari pada tahun 2020. Secara puratanya, pada masa ini seorang warga Malaysia menjanakan sebanyak 0.8 kilogram sisa pepejal sehPerumahan Dan Kerajaan Tempatan, 2008).

Komposisi sisa pepejal

Kadar komposisi sisa pepejal adalah berbeza di antara kawasan kerana ia dipengaruhi oleh beberapa faktor, di antaranya sosio ekonomi dan gaya hidup seseorang. Secara komposisi sisa pepejal isi rumah di Malaysia adalah seperti berikut:

( Sumber : Rancangan Malaysia Ke

Mengikut laporan Rancangan Malaysia Kesembilan 2006-2010, jumlah sisa pepejal yang dijana di Semenanjung Malaysia meningkat daripada 16,200 tan metrik sehari pada tahun 2001 kepada 19,100 tan metrik sehari pada 2005. Jumlah ini dianggarkan akan meningkat kepada 30,000 tan sehari pada tahun 2020. Secara puratanya, pada masa ini seorang warga Malaysia menjanakan sebanyak 0.8 kilogram sisa pepejal sehari. (Sumber : Kementerian Perumahan Dan Kerajaan Tempatan, 2008).

Kadar komposisi sisa pepejal adalah berbeza di antara kawasan kerana ia dipengaruhi oleh beberapa faktor, di antaranya sosio ekonomi dan gaya hidup seseorang. Secara puratanya komposisi sisa pepejal isi rumah di Malaysia adalah seperti berikut:

( Sumber : Rancangan Malaysia Ke - 9)

2010, jumlah sisa pepejal yang dijana etrik sehari pada tahun 2001

kepada 19,100 tan metrik sehari pada 2005. Jumlah ini dianggarkan akan meningkat kepada 30,000 tan sehari pada tahun 2020. Secara puratanya, pada masa ini seorang warga Malaysia

(Sumber : Kementerian

Kadar komposisi sisa pepejal adalah berbeza di antara kawasan kerana ia dipengaruhi oleh puratanya

Penstoran

Penstoran sisa pepejal yang sistematik adalah penting bagi mengelakkan gangguan dari binatang seperti anjing dan kucing serta mengelakkan pembiakan lalat, tikus atau serangga-serangga yang boleh mendatangkan kemudaratan kepada manusia dan persekitaran. Selain itu, ianya juga bertujuan memudahkan kutipan sisa pepejal tersebut. Terdapat pelbagai jenis penstoran digunakan di premis kediaman pada masa ini:

Rumah Kediaman

Bagi premis atas tanah biasanya tong sampah digunakan sebagai penstoran di setiap premis.

Rumah Bertingkat Kos Rendah Dan Sederhana

Tong communal digunakan di rumah bertingkat kos rendah dan sederhana sebagai tempat penstoran berpusat. Penghuni perlu membawa sisa yang dikumpul ke tempat penstoran.

Pangsapuri dan kondominium

Rumah sampah disediakan di pangsapuri dan kondominium untuk menempatkan Tong communal. Penghuni pangsapuri perlu membawa sisa masing-masing ke tempat penstoran manakala bagi kondominium kebuk sampah disediakan di setiap tingkat. Sisa akan dipungut oleh pihak pengurusan bangunan dan dikumpulkan di rumah sampah. Pintu rumah sampah dibina berhampiran jalan bagi membolehkan kutipan sisa pepejal dilakukan. Berikut merupakan contoh pusat pengumpulan sampah yang terdapat di Malaysia.

Spiral Waste Bin (SWB)

Merupakan salah satu tong penstoran sisa pepejal berkapasiti tinggi dimana sisa pepejal akan dimampatkan. Dengan cara ini kapasiti sisa pepejal boleh disimpan adalah lebih banyak. Ia sesuai digunakan di kawasan yang mempunyai kuantiti penjanaan sisa pepejal yang tinggi seperti di kondominium dan pangsapuri.

Gambarajah skematik SWB

Deep Collection System Sistem ini menggunakan ruang bawah tanah untuk menyimpan sisa. Sebahagian besar tong ditanam di bawah tanah dan sebuah karung yang diperbuat daripada HDPE diletakkan di dalam tong tersebut untuk menyimpan sisa. Karung ini akan diangkat memindahkan sisa ke dalam kenderaan pemungut. Sistem ini dapat mengelakkan keperluan membina rumah sampah dan menjimatkan penggunaan ruang, serta kos pembinaannya lebih murah. Ia sesuai ditempatkan di kawasan bebendul jalan dan direkmenjadi sebahagian daripada landskap. Suhu bawah tanah yang rendah dapat melambatkan pereputan sisa. Sistem itu juga mempunyai penutup yang dapat melindungi sisa yang disimpan dari air hujan. Sistem ini telah digunakan secara meluas dini masih dalam peringkat pembangunan.

Kedalaman tong dari aras lanta

Sistem ini menggunakan ruang bawah tanah untuk menyimpan sisa. Sebahagian besar tong ditanam di bawah tanah dan sebuah karung yang diperbuat daripada HDPE diletakkan di dalam tong tersebut untuk menyimpan sisa. Karung ini akan diangkat menggunakan kren untuk memindahkan sisa ke dalam kenderaan pemungut. Sistem ini dapat mengelakkan keperluan membina rumah sampah dan menjimatkan penggunaan ruang, serta kos pembinaannya lebih murah. Ia sesuai ditempatkan di kawasan bebendul jalan dan direkabentuk supaya sesuai menjadi sebahagian daripada landskap. Suhu bawah tanah yang rendah dapat melambatkan pereputan sisa. Sistem itu juga mempunyai penutup yang dapat melindungi sisa yang disimpan dari air hujan. Sistem ini telah digunakan secara meluas di luar negara tetapi di Malaysia sistem ini masih dalam peringkat pembangunan.

Kedalaman tong dari aras lantai

Sistem ini menggunakan ruang bawah tanah untuk menyimpan sisa. Sebahagian besar tong ditanam di bawah tanah dan sebuah karung yang diperbuat daripada HDPE diletakkan di dalam

menggunakan kren untuk memindahkan sisa ke dalam kenderaan pemungut. Sistem ini dapat mengelakkan keperluan membina rumah sampah dan menjimatkan penggunaan ruang, serta kos pembinaannya lebih

abentuk supaya sesuai menjadi sebahagian daripada landskap. Suhu bawah tanah yang rendah dapat melambatkan pereputan sisa. Sistem itu juga mempunyai penutup yang dapat melindungi sisa yang disimpan

i luar negara tetapi di Malaysia sistem

Sistem Vakum Sistem Vakum adalah satu sistem automatik yang menggunakan sesalur buangan (refuse chute) dan kaedah sedutan. Bukaan disediakan di setiap tingkat untuk membuang sisa ke dalam sesalur buangan. Sisa pepejal yang dibuang disedut melalui sistem sesalur bawah tanah menggunakan vakum untuk dikumpulkan di pusat pengumpulan. Sisa akan dikutip oleh lori dari pusat pengumpulan. Kos bagi membina sistem ini adalah tinggi tetapi ia lebih bersih dan efisien. Ia sesuai digunakan di kondominium dan kompleks komersial. Di Malaysia sistem ini telah digunakan di KLIA, Kompleks Kastam Kelana Jaya dan Kompleks Maju Junction.

Gambarajah menunjukkan bagaimana pengutipan sisa pepejal dilakukan

menggunakan sistem vakum.

Gambarajah menunjukkan trak yang digunakan untuk menyedut sisa

Kutipan

Kutipan merupakan proses mengutip atau mengumpul sisa pepejal domestik, sisa pukalbahan kitar semula di tong setiap premis atau punca janaan sisa pepejal dan dimasukkan ke dalam kutipan.Kenderaan kutipan kemudiannya akan membawa sisa pepejal ini samada ke stesen pemindahan, insinerator, Kemudahan Perolehan Semula Sumber (Material Recovery Facilities (MRF) atau terus ke Tapak Pelupusan.

Gambarajah menunjukkan trak yang digunakan untuk menyedut sisa

Kutipan merupakan proses mengutip atau mengumpul sisa pepejal domestik, sisa pukalbahan kitar semula di tong setiap premis atau punca janaan sisa pepejal dan dimasukkan ke dalam kutipan.Kenderaan kutipan kemudiannya akan membawa sisa pepejal ini samada ke

Kemudahan Bahan Api Terbitan (Refuse DerivedKemudahan Perolehan Semula Sumber (Material Recovery Facilities (MRF) atau terus ke

Gambarajah menunjukkan trak yang digunakan untuk menyedut sisa.

Kutipan merupakan proses mengutip atau mengumpul sisa pepejal domestik, sisa pukal atau bahan kitar semula di tong setiap premis atau punca janaan sisa pepejal dan dimasukkan ke dalam kutipan.Kenderaan kutipan kemudiannya akan membawa sisa pepejal ini samada ke

Kemudahan Bahan Api Terbitan (Refuse Derived Fuel (RDF), Kemudahan Perolehan Semula Sumber (Material Recovery Facilities (MRF) atau terus ke

Kaedah Kutipan

Kaedah kutipan terdiri daripada pelbagai jenis iaitu:

i. Kutipan di bebendul jalan – Kutipan yang dilakukan ke atas tong yang diletakkan di tepi jalan sebagai contoh tong sampah di perhentian bas dan tempat awam.

ii. Kutipan berpusat – Kutipan dilakukan di kawasan yang dikhaskan untuk pengumpulan sisa contohnya rumah sampah dan tong komunal. Pengguna perlu membawa sisa ke rumah sampah atau tong komunal. Kaedah ini digunakan di pangsapuri, kondominium, pasar, premis komersial dan seumpamanya.

iii. Kutipan Dari Premis Ke Premis – Pekerja akan mengutip sisa dari premis ke premis dan dibuang ke dalam kenderaan kutipan. Ini merupakan cara yang paling banyak diamalkan di Malaysia.

Pengangkutan Bagi Kutipan Sisa Pepejal

Pengangkutan merupakan satu aktiviti mengangkut sisa pepejal dari tempat penstoran untuk dihantar ke pusat rawatan perantaraankenderaan kutipan yang dikhaskan. Berikut adalah jenis -jenis lori yang biasa digunakan untuk kutipan sisa di Malaysia:

1. Lori Kompaktor 2. Lori Terbuka (Open Lorry)3. Lori RORO(Roll On Roll Off Lorry)4. Long Haulage Vehicle 5. Motorsikal beroda tiga (Tricycle)

1. Lori Kompaktor

Lori Kompaktor digunakan untuk mengutip sisa pepejal di kawasan perumahan, komersial, institusi dan industri kecil dan sederhana. Ia terdiri daripada pelbagai saiz mengikut kapasiti yang mampu dibawa oleh lori tersebut sebagai contoh kompaktor 4 tan, 7 tan dan 12 tan. Lori ini mempunyai sistem pemampatan yang membolehkan lebih banyak sisa dapat dimuatkan ke dalam lori tersebut. Selain itu ia juga mempunyai tangkiketika aktiviti pengutipan dan pengangkutan.

Pengangkutan Bagi Kutipan Sisa Pepejal

Pengangkutan merupakan satu aktiviti mengangkut sisa pepejal dari tempat penstoran untuk rawatan perantaraan atau terus ke tapak pelupusan dengan menggunakan

kenderaan kutipan yang dikhaskan.

jenis lori yang biasa digunakan untuk kutipan sisa di Malaysia:

Lori Terbuka (Open Lorry) Lori RORO(Roll On Roll Off Lorry)

Motorsikal beroda tiga (Tricycle)

Lori Kompaktor digunakan untuk mengutip sisa pepejal di kawasan perumahan, komersial, institusi dan industri kecil dan sederhana. Ia terdiri daripada pelbagai saiz mengikut kapasiti

h lori tersebut sebagai contoh kompaktor 4 tan, 7 tan dan 12 tan. Lori ini mempunyai sistem pemampatan yang membolehkan lebih banyak sisa dapat dimuatkan ke dalam lori tersebut. Selain itu ia juga mempunyai tangki leachate bagi mengelakkan tumpahan

aktiviti pengutipan dan pengangkutan.

Pengangkutan merupakan satu aktiviti mengangkut sisa pepejal dari tempat penstoran untuk dengan menggunakan

jenis lori yang biasa digunakan untuk kutipan sisa di Malaysia:

Lori Kompaktor digunakan untuk mengutip sisa pepejal di kawasan perumahan, komersial, institusi dan industri kecil dan sederhana. Ia terdiri daripada pelbagai saiz mengikut kapasiti

h lori tersebut sebagai contoh kompaktor 4 tan, 7 tan dan 12 tan. Lori ini mempunyai sistem pemampatan yang membolehkan lebih banyak sisa dapat dimuatkan ke

bagi mengelakkan tumpahan

2. Lori Terbuka (Open Lorry)

Lori terbuka sesuai digunakan mengangkat bahan kitar semula, sisa kebun dan sisa pukal (bulky waste). Ia terdiri daripada pelbagai saiz mengikut kemampuan sisa yang dapat dalam lori tersebut sebagai contoh lori 3 tan, 5 tan dan 10 tan. Lori ini mempunyai pintu pada bahagian belakang yang memudahkan proses mengutip dan membuang sisa. Ia perlu ditutup dengan kanvas selepas pengutipan agar tiada sisa yang tercicir

3. Lori RORO(Roll-On Roll - Lori RORO digunakan untuk mengangkat tongkondominium, pasar, industri dan mengangkat tong RORO dan membuang sisa. Ia perlu ditutup dengan kanvas selepas pengutipan agar tiada sisa yang tercicir.

2. Lori Terbuka (Open Lorry)

Lori terbuka sesuai digunakan mengangkat bahan kitar semula, sisa kebun dan sisa pukal (bulky waste). Ia terdiri daripada pelbagai saiz mengikut kemampuan sisa yang dapat dimuatkan ke dalam lori tersebut sebagai contoh lori 3 tan, 5 tan dan 10 tan. Lori ini mempunyai pintu pada bahagian belakang yang memudahkan proses mengutip dan membuang sisa. Ia perlu ditutup dengan kanvas selepas pengutipan agar tiada sisa yang tercicir.

-Off)

Lori RORO digunakan untuk mengangkat tong RORO yang biasanya digunakan di pangsapuri, kondominium, pasar, industri dan kawasan pembinaan. Ia menggunakan sistem hidraulik bagi mengangkat tong RORO dan membuang sisa. Ia perlu ditutup dengan kanvas selepas pengutipan agar tiada sisa yang tercicir.

Lori terbuka sesuai digunakan mengangkat bahan kitar semula, sisa kebun dan sisa pukal (bulky dimuatkan ke

dalam lori tersebut sebagai contoh lori 3 tan, 5 tan dan 10 tan. Lori ini mempunyai pintu pada bahagian belakang yang memudahkan proses mengutip dan membuang sisa. Ia perlu ditutup

yang biasanya digunakan di pangsapuri, kawasan pembinaan. Ia menggunakan sistem hidraulik bagi

mengangkat tong RORO dan membuang sisa. Ia perlu ditutup dengan kanvas selepas

4. Motor beroda tiga (Tricycle)

Motor beroda tiga sesuai digunakan yang sempit di mana kenderaan pengangkutan lain tidak boleh melaluinya, sebagai contoh di kawasan kampung. Kenderaan ini akan mengutip sisa dari premis ke premis dan membawanya ke pusat pengumpulan yang kebiasaannya terletak di tepi jalan utama.

5. Long Haulage Vehicle

Long Haulage Vehicle digunakan untuk mengangkat sisa yang telah dimampatkan daripada stesen pemindahan ke tapak pelupusan seperti yang digunakan oleh Stesen Pemindahan TamBeringin yang bermuatan bersih 20 tan dapat memuatkan sisa daripada 5 buah lori kompaktor 4 tan. Ia dapat menjimatkan kos pengangkutan sisa bagi kawasan yang terletak jauh daripada tapak pelupusan. Selain daripada itu masa yang dijimatkan oleh kompaktorsisa secara terus ke tapak pelupusan boleh dimanfaatkan untuk membuat kutipan di kawasan lain.

4. Motor beroda tiga (Tricycle)

Motor beroda tiga sesuai digunakan untuk mengutip sisa di kawasan yang mempunyai laluan yang sempit di mana kenderaan pengangkutan lain tidak boleh melaluinya, sebagai contoh di kawasan kampung. Kenderaan ini akan mengutip sisa dari premis ke premis dan membawanya

kebiasaannya terletak di tepi jalan utama.

digunakan untuk mengangkat sisa yang telah dimampatkan daripada stesen pemindahan ke tapak pelupusan seperti yang digunakan oleh Stesen Pemindahan TamBeringin yang bermuatan bersih 20 tan dapat memuatkan sisa daripada 5 buah lori kompaktor 4 tan. Ia dapat menjimatkan kos pengangkutan sisa bagi kawasan yang terletak jauh daripada tapak pelupusan. Selain daripada itu masa yang dijimatkan oleh kompaktor untuk menghantar sisa secara terus ke tapak pelupusan boleh dimanfaatkan untuk membuat kutipan di kawasan

untuk mengutip sisa di kawasan yang mempunyai laluan yang sempit di mana kenderaan pengangkutan lain tidak boleh melaluinya, sebagai contoh di kawasan kampung. Kenderaan ini akan mengutip sisa dari premis ke premis dan membawanya

digunakan untuk mengangkat sisa yang telah dimampatkan daripada stesen pemindahan ke tapak pelupusan seperti yang digunakan oleh Stesen Pemindahan Taman Beringin yang bermuatan bersih 20 tan dapat memuatkan sisa daripada 5 buah lori kompaktor 4 tan. Ia dapat menjimatkan kos pengangkutan sisa bagi kawasan yang terletak jauh daripada

untuk menghantar sisa secara terus ke tapak pelupusan boleh dimanfaatkan untuk membuat kutipan di kawasan

Rawatan Perantaraan PENGKOMPOSAN

MEMANTAU PROSES PENGKOMPOSAN| MENGENALPASTI MASALAH PENGKOMPOSAN |

Pengkomposan merupakan salah satu cara untuk mengitar semula sisa organik (dari tumbuh-

tumbuhan dan haiwan) bagi mengurangkan kuantiti sisa yang perlu dilupuskan di tapak

pelupusan, oleh itu jangkahayat tapak pelupusan dapat dipanjangkan. Ia adalah proses

penguraian semulajadi oleh mikrob ke atas bahan-bahan organik (dari tumbuh-tumbuhan dan

haiwan) menjadi bahan yang menyuburkan tanah dipanggil kompos.

FAEDAH PENGKOMPOSAN

1 Mengubah bahan organik yang boleh reput menjadi bahan yang stabil

2 Membunuh mikrob pathogen, telur serangga dan organisma lain

3 Menyediakan nutrien yang boleh menyuburkan tanah

ASAS PENGKOMPOSAN

Pengkomposan yang baik dapat menyediakan persekitaran yang sesuai untuk perkembangan

mikrob seperti bakteria dan fungus. Semasa proses pengkomposan mikrob memerlukan air,

udara danmakanan. Perkembangan sains membolehkan kita mengawal ramuan bahan yang

hendak dikompos, memantau perubahan suhu, nilai pH, kandungan kelembapan serta

keperluan udara semasa proses pengkomposan bagi menjamin kualiti kompos yang terhasil.

Air

Kelembapan bahan-bahan organik yang hendak dikompos mestilah sesuai supaya mikrob-

mikrob tersebut dapat hidup dan melakukan proses pengkomposan. Walaubagaimanapun

kandungan air yang terlalu tinggi, akan menyebabkan partikel kompos berkenaan menjadi

lembap dan akan mengurangkan kandungan udara. Oleh itu, proses pengkomposan menjadi

perlahan. Pekara yang sama akan berlaku jika tahap kelembapan terlalu rendah. Kelembapan

optima biasanya adalah pada kadar 50%- 60% daripada berat bahan yang dikompos.

Udara

Kandungan air dan udara yang seimbang adalah penting untuk proses pengkomposan. Udara

diperlukan oleh mikrob untuk melakukan penguraian. Bahan-bahan yang dikompos perlu

mempunyai banyak rongga (tidak mampat) untuk membolehkan udara meresap ke dalamnya.

Pada peringkat permulaan, kandungan oksigen yang diperlukan pada kadar 15% - 20% daripada

rongga udara ( pore spaces ). Sekiranya kandungan purata oksigen kurang daripada 5%,

bakteria anerobik akan membiak dan ia akan membebaskan gas berbau busuk. Untuk proses

pengkomposan aerobik, kandungan udara optima yang diperlukan adalah melebihi 10% .

Makanan

Mikrob memerlukan bahan-bahan yang mengandungi karbon (C) dan nitrogen (N) sebagai

makanannya. Bahan organik mengandungi C yang tinggi dinamakan sebagai bahan perang

(brown) dan N sebagai bahan hijau (green). Bahan perang membekalkan tenaga kepada

manakala bahan hijau membekalkan nutrien. Untuk menghasilkan kompos, nisbah di antara C

dan N adalah penting, iaitu pada kadar 30:1. Apabila bahan

kompos C:N berubah menjadi 10:1 hingga 20:1.

Contoh bahan perang — jerami, rumpai, daun kering, kertas, serpihan kayu atau serbuk kayu.

Bahan- bahan ini mengandungi molekul gula yang menjadi sumber tenaga kepada mikrob.

bahan yang mengandungi karbon (C) dan nitrogen (N) sebagai


(brown) dan N sebagai bahan hijau (green). Bahan perang membekalkan tenaga kepada


dan N adalah penting, iaitu pada kadar 30:1. Apabila bahan-bahan organik berkenaan menjadi

kompos C:N berubah menjadi 10:1 hingga 20:1.

jerami, rumpai, daun kering, kertas, serpihan kayu atau serbuk kayu.

bahan ini mengandungi molekul gula yang menjadi sumber tenaga kepada mikrob.

bahan yang mengandungi karbon (C) dan nitrogen (N) sebagai


(brown) dan N sebagai bahan hijau (green). Bahan perang membekalkan tenaga kepada mikrob


bahan organik berkenaan menjadi

jerami, rumpai, daun kering, kertas, serpihan kayu atau serbuk kayu.

bahan ini mengandungi molekul gula yang menjadi sumber tenaga kepada mikrob.

Contoh bahan hijau — rumput hijau, sisa makanan dapur,(buah

ikan), daun hijau, kopi,teh dan sisa binatang. Bahan

menjadi sumber nutrien kepada mikrob.

Apa Yang Sesuai DiKompos DiRumah?

Najis binatang ternakan

Kertas

Kopi dan teh

Kain kapas

Kulit telur

Abu kayu

Serbuk kayu

Buah-buahan, sayur-sayuran dan kekacang

Rumput, lalang, daun, jerami, sekam, ranting kayu dan serbuk kayu

Rambut, kulit binatang yang kering dan bulu binatang.

Apa Yang Tidak Sesuai DiKompos DiRumah?

Arang batu atau abu kayu arang

- boleh mengandungi bahan-bahan yang berbahaya kepada tumbuh

Bahan Tenusu

- boleh menyebabkan bau busuk dan menarik perhatian vektor.

Tumbuh-tumbuhan berpenyakit

- penyakit pada tumbuh-tumbuhan mungkin tidak musnah dan boleh

tumbuhan lain.

rumput hijau, sisa makanan dapur,(buah-buahan, sayur-sayuran dan

hijau, kopi,teh dan sisa binatang. Bahan-bahan ini mengandungi protein yang

menjadi sumber nutrien kepada mikrob.

Apa Yang Sesuai DiKompos DiRumah?

sayuran dan kekacang


Rambut, kulit binatang yang kering dan bulu binatang.

Apa Yang Tidak Sesuai DiKompos DiRumah?

Arang batu atau abu kayu arang

bahan yang berbahaya kepada tumbuh- tumbuhan

boleh menyebabkan bau busuk dan menarik perhatian vektor.

tumbuhan berpenyakit

tumbuhan mungkin tidak musnah dan boleh berjangkit kepada

sayuran dan

bahan ini mengandungi protein yang


tumbuhan

berjangkit kepada

Lemak, minyak dan gris.


Daging

- boleh menyebabkan bau busuk dan menarik perhatian vektor.

Najis binatang peliharaan (anjing, kucing dan sebagainya)

- kemungkinan mengandungi parasit bakteria patogen dan virus yang

manusia

Sisa tumbuh-tumbuhan yang telah disembur dengan racun.

- boleh membunuh mikrob yang penting untuk proses pengkomposan.

Pelupusan

Dalam Proses Pembangunan…

Kesan Pengurusan Sisa Pepejal

Kebanyakan sisa pepejal mempunyai kesan yang negatif kepada alam sekitar. Pencemaran dari sisa pepejal terjadi daripada pengurusan yang tidak cekap. Tanpa pengurusan yang sistematik, kita akan berdepan dengan masalah yang memberi kesmanusia dan sosial(komuniti). Kesan Pengurusan Sisa Pepejal Yang Tidak Sistematik:

1. Impak kepada alam sekitar2. Impak terhadap sosial 3. Impak kepada kesihatan manusia

Impak Kepada Alam Sekitar

1. Pencemaran udara

• Pembakaran sampah secara terbuka mengakibatkan pencemaran udara. Pembakaran terbuka melepaskan gas dioxin yang merbahaya ke persekitaran.

• Gas dari tapak pelupusan (hasil daripada proses pereputan sampah) boleh meletup jika dibiarkan berkumpul dalam permuka



Najis binatang peliharaan (anjing, kucing dan sebagainya)

parasit bakteria patogen dan virus yang berbahaya kepada

tumbuhan yang telah disembur dengan racun.

boleh membunuh mikrob yang penting untuk proses pengkomposan.

Kesan Pengurusan Sisa Pepejal Yang Tidak Sistematik

Kebanyakan sisa pepejal mempunyai kesan yang negatif kepada alam sekitar. Pencemaran dari sisa pepejal terjadi daripada pengurusan yang tidak cekap. Tanpa pengurusan yang sistematik, kita akan berdepan dengan masalah yang memberi kesan buruk kepada alam sekitar, kesihatan manusia dan sosial(komuniti). Kesan Pengurusan Sisa Pepejal Yang Tidak Sistematik:

Impak kepada alam sekitar

Impak kepada kesihatan manusia

Pembakaran sampah secara terbuka mengakibatkan pencemaran udara. Pembakaran terbuka melepaskan gas dioxin yang merbahaya ke persekitaran. Gas dari tapak pelupusan (hasil daripada proses pereputan sampah) boleh meletup jika dibiarkan berkumpul dalam permukaan tertutup.

berbahaya kepada

Kebanyakan sisa pepejal mempunyai kesan yang negatif kepada alam sekitar. Pencemaran dari sisa pepejal terjadi daripada pengurusan yang tidak cekap. Tanpa pengurusan yang sistematik,

an buruk kepada alam sekitar, kesihatan manusia dan sosial(komuniti). Kesan Pengurusan Sisa Pepejal Yang Tidak Sistematik:

Pembakaran sampah secara terbuka mengakibatkan pencemaran udara. Pembakaran

Gas dari tapak pelupusan (hasil daripada proses pereputan sampah) boleh meletup jika

• Metana (salah satu daripada gas tapak pelupusan) lebih efektif dari karbon dioksida sebagai gas rumah hijau yang boleh membawa kepada peningkatan suhu dunia.

• Pembakaran di tapak pelupusan boleh mengakibatkan pencemaran udara dan pengurangan jarak penglihatan semakin berkurangan. Letupan dan kebakaran boleh merebak ke kawasan berdekatan.

2. Pencemaran air bawah tanah atau permukaan air

• Air tercemar (leachate) yang mengalir dari tapak pelupusan sampah mengakibatkan pencemaran sumber air yang serius. Sisa kimia (terutamanya organik yang tidak terurai) boleh membawa maut dan mempunyai kesan yang serius jika disentuh atau dihidu.

3. Pencemaran tanah

• Pencemaran tanah terjadi apabila bahan kimia atau bahan — bahan lain yang mangubah komposisi semulajadi tanah. Jenis pencemaran ini terjadi apabila air tercemar daripada tapak pelupusan atau membebaskan secara terus sisa industri seperti petroleum hidrokarbon, cecair, racun serangga, plumbum dan logam berat yang lain ke dalam tanah.

Impak Kepada Sosial

• Penimbusan secara terbuka atau pembuangan sampah secara haram di tempat yang tidak dibenarkan boleh menyebabkan ketidakselesaan kepada komuniti setempat dan seterusnya mengundang penyakit.

• Sisa atau sampah yang tidak dibuang atau diuruskan dengan sempurna akan meninggalkan kesan yang kurang selesa seperti bau yang busuk dan keadaan persekitaran yang kotor.

• Sisa atau sampah yang tidak dikutip selalunya akan tersumbat di longkang — longkang lalu mengakibatkan banjir.

• Meningkatkan kos penyelenggaraan. • Tapak pelupusan yang tidak mencukupi.

SUMBER:

• Waste - Wikipedia, the free encyclopedia.htm • Health impacts of solid waste.mht • Solid waste management.mht (SKAT) • Integrated Solid Waste Management (Engineering Principles And Management

Issues), McGraw-Hill, Inc. (1993)

Impak Kepada Kesihatan Manusia

Kumpulan yang berisiko tinggi untuk mengalami gangguan kesihatan terdiri daripada populasi yang tidak mempunyai pengurusan sisa yang sistematik. Terutama sekali kanak — kanak, pekerja, pengangkut sampah dan pekerja kilang bahan toksik dan bahan mudah berjangkit. Kumpulan berisiko tinggi yang lain adalah populasi yang menetap berhampiran kawasan tapak pembuangan sampah serta sumber air yang telah tercemar akibat pembuangan sampah sarap atau tapak pelupusan yang bocor. Jangkitan penyakit

• Jangkitan penyakit kulit dan darah terjadi akibat daripada sentuhan secara langsung dengan sisa (sampah).

• Jangkitan mata dan pernafasan terjadi apabila terdedah kepada debu terutama sekali ketika operasi tapak pelupusan.

• Vektor pembawa penyakit yang mengakibatkan wabak penyakit : a. Lalat yang membiak di kawasan ini merupakan vektor yang efektif dalam penyebaran penyakit b. Nyamuk yang membiak di air takungan bekas-bekas sampah menyebarkan penyakit malaria dan denggi c. Tikus yang tinggal dan mencari makanan di tapak pelupusan menyebarkan penyakit dan merosakkan kabel elektrik

Penyakit kronik

Terdapat gas-gas yang dilepaskan semasa proses penguraian sisa pepejal di tapak pelulusan sampah seperti SO2 , NOX , Dioxin ,Sulfur ,CO ,Amonia dan lain-lain.Gas ini apabila masuk ke dalam tubuh manusia akan bertindakbalas dengan kimia yang terdapat dalam organ manusia dan mengghasilkan toksin yang merbahaya kepada manusia. Ini seterusnya akan berpotensi menyebabkan penyakit kronik seperti berikut :-

• Hepatotoxicity Hepatotoxicity (daripada hepatic toxicity) terjadi akibat daripada kerosakan hati akibat tindakan bahan kimia. Hati merupakan organ penting yang memainkan peranan untuk menapis bahan kimia di dalam badan mudah mengalami kerosakan akibat bahan ini.

• Nephrotoxicity Nephrotocity (dari perkataan greek : nephros “ginjal”) terjadi akibat kesan keracunan beberapa jenis bahan kimia atau ubat yang merosakkan ginjal. Terdapat pelbagai jenis ketoksidan dan tidak harus dikelirukan dengan kesan sampingan pengambilan ubat untuk merawat gangguan renal (heparin).

• Pulmonary toxicity Pulmonari toxicity bermaksud kerosakan pada paru — paru. Kebanyakan kes ini berlaku akibat bahan kimia dan bahan-bahan zarah.

• Neurotoxicity Neurotoxity terjadi apabila terdedah kepada bahan toksid buatan ataupun semulajadi yang dikenali sebagai neurotoxin yang mampu mengubah fungsi aktiviti normal sistem saraf. Penyakit ini akan memusnahkan neuron dan sel-sel yang paling penting di dalam fungsi otak dan bahagian saraf yang lain. Simptom — simptom yang ketara ialah lemah anggota badan atau rasa kebas, hilang ingatan, penglihatan atau pemikiran, sakit kepala,

masalah perlakuan kognitif dan masalah sikap dan masalah seksual. Individu dengan penyakit tertentu mudah dijangkiti neurotoxin.

• Immunotoxicity Immunotoxin adalah sejenis bahan kimia yang menyebabkan kegagalan sistem imun apabila berlakunya pendedahan. Apabila sistem imun lemah risiko jangkitan penyakit dan kanser adalah tinggi. Immunotoxin boleh menyebabkan autoimmune disease, satu penyakit dimana sistem imun berada pada tahap terlebih aktif dan mula memusnahkan sel-sel badan.

*Penyakit kronik terjadi apabila leachate mengandungi logam berat mencemarkan sumber air dan secara tidak langsung menganggu rantaian makanan manusia.

Pemantauan Alam Sekitar

Dalam Proses Pembangunan

Penilaian Impak Alam Sekitar(EIA)

Pengenalan Aktiviti yang tertakluk kepada kajian EIA Permulaan kepada kajian EIA Pemilihan Tapak Projek Keperluan Prosedur dalam EIA

Pengenalan

Penilaian Impak Alam Sekitar (EIA) diperkenalkan di US pada tahun 1970. Semenjak itu, EIA

diamalkan hampir seluruh dunia dan menjadi satu trend yang memfokuskan impak-impak

utama terhadap alam sekitar. Jabatan Alam Sekitar Malaysia mendefinisikan EIA sebagai satu

penyelidikan yang dijalankan untuk mengenalpasti, meramal, menilai dan menyampaikan

maklumat tentang impak terhadap alam sekitar bagi setiap projek yang akan dijalankan dan

penjelasan tentang langkah-langkah yang perlu dijalankan bagi memastikan kesan terhadap

alam sekitar diminimumkan setelah sesuatu projek diluluskan.

EIA sangat diperlukan sebagai mekanisma kawalan untuk mengelakkan masalah alam sekitar

yang mungkin disebabkan oleh pelaksanaan sesuatu projek. EIA memastikan yang masalah

yang berkemungkinan akan timbul dilihat secara proaktif dan dinilai daripada awal pelaksanaan

projek. Justeru, keadaan ini dilihat sebagai satu peluang untuk mengelakkan kesilapan besar

daripada berlaku sewaktu pelaksanaan projek, sama ada disebabkan oleh kemungkinan

masalah-masalah alam sekitar timbul ataupun disebabkan perubahan yang diperlukan bagi

memininmumkan kesan terhadap alam sekitar. EIA apabila diaplikasikan dalam perancangan

dan struktur penyelesaian masalah, memberikan maklumat tambahan untuk membuat

keputusan yang lebih baik.

Seksyen 34A, Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974 (Pindaan) 1985 telah menyatakan keperluan

undang-undang untuk EIA bagi aktiviti-aktiviti yang telah ditentukan. Walaubagaimanapun,

Menteri berhak menentukan mana-mana aktiviti yang mungkin mempunyai impak yang

signifikan kepada alam sekitar untuk disenaraikan dalam aktiviti yang memerlukan kelulusan

EIA. Mana-mana pihak yang berhasrat untuk menjalankan mana-mana aktiviti yang telah

disenaraikan, mestilah menghantar laporan EIA kepada Ketua Pengarah Jabatan Alam Sekitar

sebelum mendapat apa-apa kelulusan daripada mana-mana pihak berkuasa yang relevan.

Laporan tersebut harus mengikut garis panduan yang telah ditetapkan oleh Ketua Pengarah dan

harus mengandungi penilaian terhadap kehadiran impak aktiviti tersebut kepada alam sekitar.

Laporan tersebut juga harus mempunyai cadangan langkah-langkah yang perlu diambil untuk

mengelakkan, mengurangkan atau mengawal impak tersebut kepada alam sekitar.

Aktiviti yang tertakluk kepada kajian EIA

Didefinisikan mengikut saiz projek (ikut keluasan) atau kuantum dan semua yang tidak boleh

dinilai mengikut unit pengukuran.

Perintah Kualiti Alam Sekeliling (Aktiviti Yang Tersenarai)(Penilaian Impak Alam Sekitar 1987)

menyenaraikan 19 kategori major yang mensyaratkan EIA dilakukan sebelum menjalankan

aktiviti. Antara aktiviti tersebut adalah :

• Pertanian

• Lapangan Terbang

• Perikanan

• Industri

• Janaan dan Pemindahan Kuasa

• Rawatan dan Pelupusan Sisa

• Pengangkutan

• Taman Rekreasi dan resort

• Infrastruktur

• Petroleum

• Penggunaan tanah

• Perhutanan

• Perumahan

• Perparitan dan Saliran

• Kuari

• Bekalan Air

• Landasan Keretapi

• Pelabuhan

• perlombongan

Permulaan kepada kajian EIA

Konsep Projek.

Pemaju harus memastikan konsep projek pembangnan mestilah tidak bercanggah dengan

mana-mana pelan pembangunan, polisi ataupun apa-apa keputusan yang dibuat oleh kerajaan

melalui Kajian EIA, antaranya ialah (tidak tertakluk kepada yang dibawah sahaja):

1. Pelan Pembangunan Nasional.

2. Pelan Struktur.

3. Pelan Tempatan.

4. Pelan Bersekutu (antara negeri)

5. Persetujuan antara Kerajaan dengan Kualiti Alam Sdn. Bhd untuk pelupusan bahan

buangan berkala.

6. Persetujuan antara Kerajaan Malaysia dan Pantai Medivest Sdn Bhd, Faber Mediserve Sdn

Bhd., dan Radicare Sdn Bhd untuk proses pelupusan bahan sisa klinikal daripada

hospital- hospital kerajaan.

7. Garis panduan pembangunan di kawasan tinggi.

8. Garis panduan untuk zon pendudukan industry.

Pemilihan Tapak Projek

Kriterian untuk pemilihan tapak baru biasanya merangkumi aspek kejuruteraan, alam sekitar

dan ekonomi. Pada kebiasaannya, kriteria-kriteria ini menghadkan pilihan tapak yang sesuai

kepada bilangan yang sedikit. Pun begitu, tapak-tapak ini masih perlu dikaji dan disiasat untuk

memastikan kesesuaian melalui kaedah lawatan ke tapak dan analisis maklumat sedia ada. Pada

tahap ini, langkah-langkah untuk melindungi alam sekitar dan pnyelesaian masalah

sosioekonomi juga diambil kira. Sekiranya projek terletak berhampiran dengan petempatan

awam ataupun laluan sumber air bersih, pengguna akan mendapat kesan langsung daripada

projek tersebut. Jadi, isu pampasan dan pelaburan sifar juga diambil kira dalam EIA.

Pemaju juga tidak digalakkan untuk memilih kawasan yang dikenali sebagai Kawasan Sensitif

(ESA) ataupun berhampiran; sepertimana yang dinyatakan dalam Pelan Pembangunan

Nasional (April 2005). ESA harus diintegrasikan dalam perancangan dan pengurusan tanah dan

sumber alam bagi memastikan pembangunan yang lestari. Pengurusan ESA harus mengikut

criteria berikut :

Ranking 1 ESA — Tiada pembangunan, pertanian atau pembalakan boleh dilakukan

kecuali untuk tujuan eko-pelancongan, kajian dan pembelajaran

Ranking 2 ESA — Tiada pembangunan dan pertanian. Pembalakan secara lestari dan

eko-pelancongan dibolehkan dengan syarat-syarat tertentu.

Ranking 3 ESA — Pembangunan terkawal boleh dilakukan dengan kawalan ketat

bergantung kepada masalah-masalah yang mungkin timbul.

Keperluan Prosedur dalam EIA

Bermula 1hb Jun 2007, hanya jururunding EIA yang berdaftar dengan Jabatan Alam Sekitar

dibawah satu skim baru iaitu Skim Pendaftaran jururunding EIA yang boleh melakukan kajian

EIA (sebelum jni, pemaju projek yang mempunyai kemampuan dalaman atau mana-mana

jururunding EIA boleh melakukan kajian EIA).

Ini berlaku kerana Jabatan Alam Sekitar ingin memastikan hanya profesional yang

berpengalaman dan kompeten shaja boleh melakukan kajian EIA. Senarai jururunding EIA

berdaftar dipaparkan di laman web Jabatan Alam Sekitar dalam tiga (3) kategori :

• Jururunding EIA

• Jururunding Mengikut Subjek

• Pembantu Jururunding

Dua prosedur yang diamalkan di Malaysia adalah Penilaian Awal dan Penilaian Teliti.

Penolakan laporan EIA yang diterima adalah disebabkan oleh kegagalan pihak perunding

menyediakan laporan EIA mengikut kehendak Seksyen 34A(4), Akta Kualiti Alam Sekeliling

1974 berdasarkan kepada asas — asas berikut :

• Langkah tebatan dan kawalan pencemaran yang dicadangkan tidak mencukupi atau

tidak merangkumi aspek-aspek kritikal yang dikenalpasti;

• Gagal menyediakan maklumat yang mencukupi berkaitan isu-isu kritikal yang

dikenalpasti.

• Penentuan sempadan projek yang masih belum dimuktamadkan;

• Cadangan konsep pembangunan yang belum dimuktamadkan;

• Penyediaan garis dasar kualiti alam sekeliling yang tidak memuaskan dan tidak

mengikut keperluan yang ditetapkan; dan

• Ketidaksesuaian tapak pembangunan dan persekitaran dengan cadangan pembangunan

yang hendak dilaksanakan.

PEMBERSIHAN AWAM Definisi

Definisi Perkhidmatan Pembersihan Awam Mengikut Akta 672

• Membersihkan jalan awam, tempat awam, tandas awam dan • Membersihkan :

i. Pusat penjaja kecuali medan makan yang dipunyai dan disenggarakan secara persendirian dan ii. Pasar kecuali pasar yang dipunyai dan di senggarakan secara persendirian.

• Membersihkan sisa pepejal terkawal yang dibuang

atas jalan awam dan di tempat awam.

• Membersihkan pantai.

• Memotong rumput di tepi bebendul jalan awam.

• Memotong rumput ditempat awam.

• Mengalihkan bangkai.

tetapi tidak termasuk pelandskapan dan penyenggaraan jalan awam

Membersihkan Jalan Awam Mengikut Akta 672 Jalan Awam bermaksud:- a) mana-mana jalan awam yang sedang diperbaiki atau disenggarakan oleh Pihak Berkuasa Tempatan tetapi tidak termasuk mana

Definisi Perkhidmatan Pembersihan Awam Mengikut Akta 672

Membersihkan jalan awam, tempat awam, tandas awam dan longkang awam.

i. Pusat penjaja kecuali medan makan yang dipunyai dan disenggarakan secara

ii. Pasar kecuali pasar yang dipunyai dan di senggarakan secara persendirian.

Membersihkan sisa pepejal terkawal yang dibuang dengan menyalahi undang

atas jalan awam dan di tempat awam.

Memotong rumput di tepi bebendul jalan awam.

Memotong rumput ditempat awam.

tetapi tidak termasuk pelandskapan dan penyenggaraan jalan awam dan tempat awam.

Membersihkan Jalan Awam Mengikut Akta 672

mana jalan awam yang sedang diperbaiki atau disenggarakan oleh Pihak Berkuasa Tempatan tetapi tidak termasuk mana-mana jalan persekutuan, jalan negeri, lebuh raya,

longkang awam.

i. Pusat penjaja kecuali medan makan yang dipunyai dan disenggarakan secara

ii. Pasar kecuali pasar yang dipunyai dan di senggarakan secara persendirian.

dengan menyalahi undang-undang di

dan tempat awam.

mana jalan awam yang sedang diperbaiki atau disenggarakan oleh Pihak Berkuasa mana jalan persekutuan, jalan negeri, lebuh raya,

jambatan, terowong atau apa-apa yang bersambung kepada jalan itu yang disenggarakan dijaga oleh mana-mana Pihak Berkuasa Persekutuan atau Negeri atau manapersendirian atau badan persendirian. b) Yang telah dipindahkan hak milik kepada atau telah terletak hak pada Pihak Berkuasa Tempatan di bawah mana-mana undangmedan, halaman, jalan kecil, lorong, jambatan, siar kaki, haluan jejak, jalan enam kaki, jalan lalu, terowong, hentian sebelah, persimpangan, bulatan, pulau pembahagi lalu lintas, pembahagi jalan, lorong lalu lintas, lmedian, laluan atas, laluan bawah, jalan tuju, tanjakan masuk atau keluar sama ada jalan tembus atau tidak, yang orang awam berhak lalu.

Membersihkan Tempat-Tempat Awam Ianya bagi mewujudkan persekitaran yang bersih dari sampah sarap di tempat-tempat awam seperti kawasan rekreasi, stesen bas, kawasan pantai dan sebagainya.

Membersihkan Tandas-Tandas Awam Ianya bagi memastikan tandas-tandas awam selamat digunakan serta memberi keselesaankepada orang ramai yang menggunakannya. Tahap kebersihan tandas awam yang tinggi adalah penting untuk memberi imej yang baik kepada negara.

Membersihkan Longkang-Longkang Awam Ianya bagi memastikan longkangbersih daripada sisa pepejal termasuk sisamakanan dan tumbuh-tumbuhan, supaya air dapat mengalir dengan lancar untuk mengelakkan berlakunya banjir kilat serta mencegah pembiakan vektor yang boleh menyebabkan penyakit.

apa yang bersambung kepada jalan itu yang disenggarakan mana Pihak Berkuasa Persekutuan atau Negeri atau mana-mana orang

persendirian atau badan persendirian.

b) Yang telah dipindahkan hak milik kepada atau telah terletak hak pada Pihak Berkuasa mana undang-undang bertulis, termasuklah mana-mana jalan,

medan, halaman, jalan kecil, lorong, jambatan, siar kaki, haluan jejak, jalan enam kaki, jalan lalu, terowong, hentian sebelah, persimpangan, bulatan, pulau pembahagi lalu lintas, pembahagi jalan, lorong lalu lintas, lorong memotong, lorong perlahan, bahu jalan, jalan median, laluan atas, laluan bawah, jalan tuju, tanjakan masuk atau keluar sama ada jalan tembus atau tidak, yang orang awam berhak lalu.

Tempat Awam

persekitaran yang bersih dari tempat awam seperti kawasan

rekreasi, stesen bas, kawasan pantai dan sebagainya.

Tandas Awam

tandas awam selamat digunakan serta memberi keselesaankepada orang ramai yang menggunakannya. Tahap kebersihan tandas awam yang tinggi adalah penting untuk memberi imej yang baik kepada negara.

Longkang Awam

Ianya bagi memastikan longkang-longkang awam termasuk sisa-sisa

tumbuhan, supaya air dapat mengalir dengan lancar untuk mengelakkan berlakunya banjir kilat serta mencegah pembiakan vektor yang boleh menyebabkan penyakit.

apa yang bersambung kepada jalan itu yang disenggarakan dan mana orang

b) Yang telah dipindahkan hak milik kepada atau telah terletak hak pada Pihak Berkuasa mana jalan,

medan, halaman, jalan kecil, lorong, jambatan, siar kaki, haluan jejak, jalan enam kaki, jalan lalu, terowong, hentian sebelah, persimpangan, bulatan, pulau pembahagi lalu lintas,

orong memotong, lorong perlahan, bahu jalan, jalan median, laluan atas, laluan bawah, jalan tuju, tanjakan masuk atau keluar sama ada jalan

tandas awam selamat digunakan serta memberi keselesaan kepada orang ramai yang menggunakannya. Tahap kebersihan tandas awam yang tinggi adalah

Membersihkan Sisa Pepejal Terkawal Yang Dibuang Dengan Menyalahi Undang Pembuangan sisa pepejal terkawal yang menyalahi undang-undang, dipanggil juga sebagai sampah haram. Sampah-sampah haram perlu dibersihkan untuk mengelakkan berlakunya pencemaran ke atas alam sekitar, pembiakan penyakit sertakemungkinan berlakunya kebakaran. Ia juga bagi mewujudkan suasana yang bersih serta pemandangan yang elok untuk menjaga imej negara.

Membersihkan Pusat Penjaja Dan Pasar Awam

Ianya bagi memastikan persekitaran yang bersih dan selamat di pusat penjaja dan pasar awam supaya dapat mencegah pembiakan vektor yang boleh mendatangkan penyakit berjangkit serta memberi keselesaan kepada pengguna.

Membersihkan Sisa Pepejal Terkawal Yang engan Menyalahi Undang-Undang

Pembuangan sisa pepejal terkawal yang menyalahi undang, dipanggil juga sebagai sampah

sampah haram perlu dibersihkan untuk mengelakkan berlakunya pencemaran ke atas alam sekitar, pembiakan penyakit serta kemungkinan berlakunya kebakaran. Ia juga bagi mewujudkan suasana yang bersih serta pemandangan yang elok untuk menjaga imej negara.

Membersihkan Pantai

Kawasan pantai sering menjadi tumpuan orang ramai dan pelancong dan perlu sentiasa berada dalam keadaan yang bersih dan selamat. Selain daripada membersihkan kawasan pantai daripada sampah sarap di atas tanah, objekberbahaya yang tertanam di dalam pasir seperti kaca, besi, dan seumpamanya yang boleh menyebabkan kecederaan kepada pengunjung perlu dibuang. Pembersihan pantai dilakukan dengan kaedah manual atau jentera/mesin.

Membersihkan Pusat Penjaja Dan

memastikan persekitaran yang bersih dan selamat di pusat penjaja dan pasar awam supaya dapat mencegah pembiakan vektor yang boleh mendatangkan penyakit berjangkit serta memberi keselesaan kepada pengguna.

Membersihkan Pantai

Kawasan pantai sering menjadi tumpuan orang ramai dan pelancong dan perlu

dalam keadaan yang bersih dan selamat. Selain daripada membersihkan kawasan pantai daripada sampah sarap di atas tanah, objek-objek berbahaya yang tertanam di dalam pasir seperti kaca, besi, dan seumpamanya yang boleh menyebabkan kecederaan

ng perlu dibuang. Pembersihan pantai dilakukan dengan kaedah manual atau jentera/mesin.

Memotong Rumput Di Tepi Bebendul Jalan Awam Dan Di Tempat Awam. Pemotongan rumput adalah untuk memastikan persekitaran yang bersih dan selamat daripada binatang berbahaya seperti ular, kala jengking dan seumpanya. Selain itu untuk memberi keselesaan kepada pengguna di tempat awam contohnya di taman rekreasi, padang bola dan seumpanya. Ia juga bagi memelihara pemandangan dan landskap di bebendul jalan.

Memotong Rumput Di Tepi Bebendul Jalan Awam Dan Di Tempat Awam.

Pemotongan rumput adalah untuk memastikan persekitaran yang bersih dan selamat daripada

berbahaya seperti ular, kala jengking dan seumpanya. Selain itu untuk memberi keselesaan kepada pengguna di tempat awam contohnya di taman rekreasi, padang bola dan seumpanya. Ia juga bagi memelihara pemandangan dan landskap di

Mengalihkan Bangkai Bangkai yang terdapat di tempat awam biasanya adalah :- binatang peliharaan - anjing dan kucingbinatang ternakan - lembu, kambing, ayam, dan itik binatang liar - monyet, musang, ular, babi hutan dan biawak Bangkai-bangkai di atas perlu dialih dan dilupuskan di tempat yang selamat untuk mewujudkan persekitaran yang bersih, mengelakkan pencemaran serta ketidakselesaan kepada orang awam seperti bau busuk. Terdapat kemungkinan bangkai binatang berpenyakit yang boleh memudaratkan orang ramai. Bangkaibangkai yang dibiarkan di tempat awam juga boleh menimbulkan gangguan kepada lalulintas.

Bangkai yang terdapat di tempat awam

anjing dan kucing lembu, kambing,

monyet, musang, ular, babi

perlu dialih dan dilupuskan di tempat yang selamat untuk mewujudkan persekitaran yang bersih, mengelakkan pencemaran serta ketidakselesaan kepada orang awam seperti bau busuk. Terdapat kemungkinan bangkai binatang berpenyakit yang boleh

ramai. Bangkai-bangkai yang dibiarkan di tempat awam juga boleh menimbulkan gangguan

Pengenalan Rumput

Bahagian Utama Rumput

Perbandingan Jenis Rumput Turf Utama Di Malaysia

Jenis Grwoth Habit

Kadar Pertumbuhan

Tahan Kemarau

Tahan Teduhan

Kelasakan

Cowgrass Stolon Baik Sederhana Sangat Baik Sangat Baik

Bermudagrass Stolon & Rhizom

Sangat Baik Sangat Baik Amat Lemah Cemerlang

Seraggoongrass Stolon Baik Baik Sederhana Sangat Baik

Zoysiagrass Stolon & Rhizom

Lambat Sangat Baik Baik Cemerlang

Cowgrass

Axonopus compressus (ada sebahagian pendapat mengatakan Paspalum conjugatum). Rumput jenis ini popular di Malaysia dan mudah di jaga.Ia tidak perlu banyak baja dan kurang bermasalah (serangga atau penyakit). Ia agak lambat panjang kecuali jika ia terlalu banyak diberikan baja atau terlalu banyak lindungan. Ia berakar pendek, hal ini menyebabkan ia tidak tahan kemarau. Pearlgrass merupakan suatu cultivar dari Cowgrass. Ia berwarna hijau pekat, dan tumbuh lebih rapat dari Cowgrass Ia juga lebih rapat ke tanah dan satu sama lain

Bermudagrass

Cynadon dactylon atau dalam kata lain hasil dari “perkahwinan” diantara Cynodon dactylon dan

Cynodon transuaalensis.

Bermudagrass terus hijau sepanjang tahun dalam keadaan cuaca di negara kita. Ia mempunyai

keperluan cahaya yang tinggi.Jika ia kurang mendapat cahaya, maka ia akan menghasilkan

daun yang kurus dan panjang.Namun apabila kemarau dan juga hujan yang keterlaluan ia tetap

bertahan. Bermudagrass adalah sesuai untuk ditanam di kawasan seperti padang golf, bola,

taman permainan yang kurang perabot dan sebagainya.

Serangoongrass

Digitaria didactyla.Ia adalah tumbuhan yang biasa hidup di kawasan tropika dan subtropika.Ia

merupakan jenis tahan dilitupi air untuk jangkamasa pendek atau dalam erti lain ia tahan banjir

dan ia juaga boleh bertahan pada musim kemarau dengan mengecut atau menggugurkan

daun.Ia juga tahan lindungan dan amat sesuai di tanam di sekeliling bangunan.Petumbuhan ia

lambat panjang dan kurang perlukan baja.Tetapi dengan warnanya yang hijau muda

menjadikannya kurang diminati.

Zoysiagrass

Terdapat beberapa jenis iaitu rumput Zoysia matrella atau kekadang Zoysia

japanica atauZoysia tenufolia dan beberapa hybrid dari Zoysia japanica dan Zoysia

tenufolia.Ia berwarna hijau muda sama seperti Serangoon grass tetapi ia lebih kurus.Tumbuh

menegak lebih dari tumbuh mendatar .Ia juga lambat tumbuh rapat.Rumput jenis ini

memerlukan lebih baja dan kerana ia tumbuh menegak dan ia juga perlu lebih kerap dipotong.

Zoysia matrella mempunyai ketahanan lindungan yang baik walaupun tidak seperti

Cowgrass.Rumput ini juga digunakan di padang bola/golf dan atau taman permainan.

Penyakit-Penyakit Rumput

Kebanyakan penyakit rumput adalah disebabkan oleh kulat. Organisma seni ini tidak

mempunyai klorofil oleh itu tidak dapat membuat makanan sendiri. Sesetengah kulat adalah

lebih kecil dari bakteria dan yang lainnya contohnya cendawan boleh dilihat diatas atau

dibawah permukaan tanah. Kulat boleh dipindahkan melalui tiupan angin, air yang mengalir,

serangga atau haiwan, peralatan, ataupun manusia.

Sangat sedikit bakteria yang menyebabkan penyakit rumput turf.Yang relevan untuk kita

hanyalah kepada Bermudagrass yang disebabkan oleh bacterium; Clavibacter xyli sub.

sp. cynodontis. Tanda-tandanya ialah bulatan-bulatan rumput mati.Pada daun boleh dilihat

symptom klorosis. Ia membiak di bawah stress kurang cahaya. Kebanyakan penyakit bakteria

boleh dikawal dengan mengelakkan kecedraan yang membenarkan bakteria masuk ke dalam

tumbuhan

Sangat sedikit penyakit rumput disebabkan oleh virus.Para saintis tidak muafakat samada virus

ialah suatu makhluk yang hidup atau tidak. Pentingnya ia adalah ejen penyakit berjangkit. yang

boleh membiak dalam sel hidup yang spesifik. Diluar sel tersebut; mereka adalah ibarat bahan

kimia.Virus menyebabkan penyakit dengan merosakkan proses kehidupan biasa sel tumbuhan.

Oleh kerana sel tersebut lemah, ia akan lebih mudah untuk dijangkiti penyakit lain. Penyakit

virus sering dikelirukan dengan kekurangan zat, masalah genetik, kecederaan kimia dan lain-

lain.

Faedah Utama Rumput

• Menghalang hakisan tanah.Kawasan yang berumput akan mengurangkan hakisan air

berbandingtanah lapang yang botak.

• Mengurangkan habuk.Tanah lapang yang botak akan berhabuk atau berdebu bila cuaca

kering.

• Mengelakkan larian permukaan.Pergerakkan air yang banyak diatas permukaan yang

tidak berumput akan membawa debu, tanah atau sampah dalam alirannya. Kawasan

berumput juga boleh membantu kawasan sekitaran untuk lebih lambat 'banjir kilat'

berbanding kawasan yang di litupi bahan-bahan yang tak menyerap air seperti konkrit,

tar, jubin dan sebagainya, kerana ia mampu menyerap dan memperlahan kan

pergerakan air.

• Menapis air; rumput boleh bertindak sebagai tapisan untuk air yang mengalir

melaluinya, samada untuk masuk ke dalam tanah atau ke longkang, parit, sungai, tasik

dan sebagainya. Ini relevan untuk kawasan yang mempunyai masalah bahan kimia atau

lain-lain cemaran berbentuk cecair.

• Permukaan daun rumput (seperti juga lain-lain tumbuhan) boleh memerangkap

sebahagian jenis cemaran udara terutamanya dari jenis partikel-partikel besar. Ia akan

menghalang dari partikel tersebut naik semula menjadi cemaran.

• Membekalkan oksigen. Melalui proses fotosintesis tumbuhan hijau akan menyerap

karbon dioksida (CO2) dan membebaskan oksigen (O2).

• Penyejukkan.Berbanding dengan tanah kosong atau simen konkrit, dengan keluasan

yang sama, rumput turf akan menyerap haba dan seterusnya menyejukkan kawasan

sekelilingnya.

• Kecantikkan. Walau jenama apa pun jubin atau marmar yang digunakan, di hari yang

panas, hanya kawasan rumput hiasan yang terurus yang akan menyejukkan mata.

• Nilai hartanah. Bila masanya tiba untuk kita meneruskan kehidupan kita di tempat lain

atau kita terpaksa melepaskan rumah kita, saya pasti rumah yang mempunyai (atau

mengadap) kawasanrumput yang dipotong berjalur seperti padang bola Manchester

United akan mempunyai nilai yang lebih tinggi di mata bakal pembeli berbanding di

penuhi pokok hiasan yang tidak terbela atau di litupi marmar tulin di import dari Italy.

• Kawasan sukan dan rekreasi.Rumput yang sesuai boleh digunakan untuk kawasan

rekreasi ataupun padang sukan.

PERUNDANGAN

Akta Pengurusan Sisa Pepejal Dan Pembersihan Awam 2007 (Akta 672)

Akta Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam 2007 (Akta 672) telah diwartakan pada

30 Ogos 2007. Akta 672 digubal bagi memastikan keseragaman undang-undang dalam

pengawalan dan pengawalseliaan perkara-perkara yang berhubungan dengan pengurusan sisa

pepejal dan pembersihan awam di seluruh Semenanjung Malaysia dan Wilayah-wilayah

Persekutuan Putrajaya dan Labuan.

Akta 672 memperuntukkan bahawa semua semua pengusaha bagi perkhidmatan pengurusan

sisa pepejal, pengusaha bagi perkhidmatan pengurusan pembersihan awam serta pengendali

apa-apa apa-apa kemudahan pengurusan sisa pepejal dikehendaki membuat permohonan

kepada Ketua Pengarah Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara bagi mendapatkan lesen

sebelum perkhidmatan dapat diberikan. Terdapat juga peruntukan yang mengkehendaki semua

pembinaan atau pengubahan dan penutupan kemudahan pengurusan sisa pepejal yang

ditetapkan perlu mendapat kelulusan bertulis daripada Ketua Pengarah Jabatan Pengurusan

Sisa Pepejal Negara terlebih dahulu.

Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal Dan Pembersihan Awam adalah sebuah badan berkanun

di bawah Kementerian Perumahan Dan Kerajaan Tempatan. Ia ditubuhkan melalui Akta

Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal Dan Pembersihan Awam 2007 (Akta 673). Perbadanan ini

merupakan organisasi yang ditubuhkan khusus untuk mentadbir dan menguatkuasa Akta

Pengurusan Sisa Pepejal Dan Pembersihan Awam 2007 (Akta 672).

Akta 672 telah memberikan kuasa untuk Kerajaan Persekutuan mengambil alih pengurusan sisa

pepejal dan pembersihan awam daripada Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) di seluruh

Semenanjung Malaysia dan Wilayah – wilayah Persekutuan Putrajaya dan Labuan. Pelaksanaan

Akta 672 dan peraturan – peraturan yang berkaitan dengan pengurusan sisa pepejal dan

pembesihan awam akan mencetuskan satu perubahan besar dalan modus operandi pengurusan

sisa pepejal dan pembesihan awam di Malaysia.

Selepas Akta 672 dikuatkuasakan, semua kerja – kerja pengurusan sisa pepejal dan pembesihan

awam akan dilaksanakan sepenuhnya oleh Perbadanan. Perubahan ini melibatkan

pengambilalihan dengan serta merta tanggungjawab pengurusan sisa pepejal dan pembesihan

awam daripada semua PBT. Ini adalah kerana PBT tidak mempunyai kuasa dari segi undang –

undang untuk mengendalikan kerja – kerja kutipan dan pelupusan sampah serta perkhidmatan

pembersihan awam seperti membersihkan jalan, tempat awam, tandas awam dan longkang.

Perbadanan akan mengambil alih pengurusan dan operasi semua tapak pelupusan yang

diuruskan oleh PBT termasuk mengenalpasti dan menilai tapak pelupusan sanitari, stesen

pemindahan, teknologi insinerator dan pengurusan loji.

KITAR SEMULA 3R

Program Kitar Semula Kebangsaan telah dilancarkan secara rasmi pada 2 Disember 2000 di Pusat Membeli-belah Mid Valley oleh YB Menteri Perumahan Dan Kerajaan Tempatan. Pelbagai pihak turut terlibat dalam program ini seperti Pihak Berkuasa Tempatan, Syarikat Konsesi, Pertubuhan Bukan Kerajaan (NGO), Syarikat swasta, Institut Pengajian Tinggi, sekolah dan sebagainya. Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan (KPKT) telah menetapkan bahawa 11 November pada setiap tahun merupakan Hari Kitar Semula Kebangsaan. Pada masa kini , kadar kitar semula di Malaysia ialah pada kadar 5%. Kadar ini adalah rendah jika dibandingkan dengan negara-negara maju seperti negara German ( 74 % ), Belgium ( 71 % ), Austria ( 67 % ) dan Belanda ( 66 % ). Kementerian Perumahan Kerajaan Tempatan telah mensasarkan pencapaian kadar kitar semula di Malaysia pada kadar 22 % menjelang tahun 2020. Bagi memastikan program kitar semula mencapai matlamat yang telah ditetapkan maka pengurusan sisa pepejal yang menekankan konsep dan amalan 3R perlu dilaksanakan dengan berkesan.

Pengurangan sisa pepejal melalui penerapan 3R iaitu Reduce (Pengurangan), Reuse (Penggunaan Semula) dan Recycle (Kitar Semula) merupakan Teras 1 dalam Dasar Pengurusan Sisa Pepejal. Elemen 3R juga merupakan sebahagian daripada Hirarki Sisa Pepejal. Penerapan amalan 3R di kalangan masyarakat secara tidak langsung dapat mengurangkan penghasilan sisa pepejal daripada dilupuskan ke tapak pelupusan.

Pengurangan: • Memilih bahan yang digunakan dengan bijak bagi mengurangkan jumlah

sisa pepejal yang dihasilkan. Penggunaan semula:

• Aktiviti menggunakan semula bahan atau sebahagian daripada bahan yang mana masih boleh digunakan lagi.

Kitar semula:

• Memungut dan mengasingkan sisa pepejal bagi maksud menghasilkan keluaran. Pengurangan penghasilan sisa pepejal dapat dicapai melalui kaedah yang efektif dengan memfokuskan kepada 3R yang pertama iaitu, “pengurangan” diikuti “penggunaan semula” dan akhirnya “kitar semula”.

Pengurangan

DEFINISI

Pengurangan bermaksud mengurangkan dan mengelakkan daripada membeli barang yang tidak diperlukan. Ianya juga bermaksud pencegahan/pengurangan sisa atau pengurangan sumber dimana penggunaan dan pembuangan barang-barang dikurangkan. Ini termasuklah :

• Membeli barang yang tahan lama dan tahan lasak, • Membeli barang-barang yang dibungkus dari bahan bebas toksik, • Mereka bentuk produk supaya mengurangkan penggunaan bahan mentah, mempunyai

jangka hayat yang panjang atau boleh diguna pakai semula.

MENGAPA KITA PERLU MENGURANGKAN SISA?

Pengurangan sisa sebenarnya adalah satu cara untuk mengelakkan penghasilan sisa, jadi ianya merupakan kaedah yang sesuai dalam pengurusan sisa serta dapat memelihara alam sekitar.

CARA-CARA UNTUK MENGURANGKAN SISA.

a) Mengurangkan penggunaan plastik. 1/3 daripada komposisi sisa ialah bahan plastik pembungkus.

o Beli barangan dengan pembungkus yang boleh di kitar semula atau yang diperbuat daripada bahan-bahan kitar semula.

o Penggunaan beg plastik tidak digalakkan jika anda membeli barang dalam kuantiti yang sedikit.

b) Apabila anda membuat sedikit perubahan pada senarai pembelian, secara tidak langsung anda mengurangkan jumlah sisa yang dihasilkan dari rumah atau sekitarnya.

c) Anda boleh mengurangkan jumlah sisa yang terhasil dengan memilih jenis sisa yang dibuang. Ini adalah satu proses yang senang dan mudah dimana anda hanya perlu mengikuti panduan

mudah seperti di bawah bagi mengurangkan sisa anda di rumah, sekolah ataupun di tempat kerja.

Beli apa yang anda perlu Elakkan pembelian barang yang tidak diperlukan untuk mengurangkan penghasilan sisa. Barang-barang yang jarang digunakan boleh dipinjam atau dikongsi dengan orang lain.

Beli barang yang boleh digunakan semula Beli produk berasaskan botol kaca atau tin dan bateri yang boleh dicas semula. Barang — barang seperti ini boleh digunakan berulang kali, seterusnya mengurangkan penghasilan sisa. Beli pembersih rumah serba guna Ianya lebih menjimatkan dan menguntungkan daripada membeli banyak jenis pembersih rumah. Beli barangan dalam bungkusan yang sedikit Ia dapat mengurangkan pembuangan bungkusan dalam tong sampah anda. Untuk barang yang selalu digunakan, beli dalam kuantiti yang banyak kerana ianya dapat menjimatkan wang anda serta mengurangkan pembungkusan. Jual atau derma barang — barang yang tidak diperlukan Menderma/memberi barang-barang yang tidak perlu kepada keluarga, kawan atau jiran dapat mengurangkan sampah. Anda juga boleh menjual barang kepunyaan anda melalui jualan car-boot untuk memperoleh wang tambahan. Mengurangkan penggunaan kertas dengan membatalkan surat yang tidak diperlukan Kita dapat mengurangkan penggunaan kertas dengan membayar bil secara on-line. Mengurangkan pembelian produk yang mengandungi bahan-bahan merbahaya Kebanyakan barang-barang berbahaya seperti racun perosak tidak boleh dikitar semula kerana mengandungi bahan kimia. Kurangkan membeli barang-barang berbahaya seperti ini. Sebolehnya beli barang yang tidak bertoksik Kebanyakan barang yang bertoksik seperti minyak motor dan racun pemusnah serangga tidak boleh digunakan semula. Cari kaedah selamat bagi barangan rumah yang merbahaya 'Baking soda' dan cuka boleh digunakan sebagai bahan pencuci di rumah. Minyak zaitun dan jus limau adalah alternatif bagi penggilap perabot kimia dan penggunaan lilin wangi sebagai ganti kepada alat penyegar udara kimia.

Penggunaan Semula

DEFINISI

Penggunaan semula produk termasuklah mempelbagaikan penggunaan bahan dalam mengekalkan bentuk asalnya atau sebagai alternatif dengan atau tanpa perubahan. Dalam kebanyakan situasi, bekas-bekas terpakai boleh digunakan semula sebagai pengganti terhadap pembelian produk baru. Sebagai contoh, anda boleh mengecas semula bateri yang boleh dicas semula sekerap mungkin bagi mengelakkan pembaziran sisa pepejal berbanding bateri yang tidak boleh dicas. Seterusnya, ia dapat memastikan kita dapat mengurangkan sisa pepejal serta memelihara sumber asli semula jadi. MENGAPAKAH PENGGUNAAN SEMULA SANGAT PENTING?

Dengan menggunakan dan membeli bahan-bahan atau produk-produk yang dapat digunakan semula, kita dapat mengurangkan jumlah tenaga yang diperlukan untuk pengekstrakan, pengangkutan dan pemprosesan bahan asli. Apabila keperluan tenaga menurun, pembakaran bahan api fosil berkurangan dan penghasilan serta pelepasan gas karbon dioksida (CO2) ke atmosfera dapat dikurangkan. Kelebihan-kelebihan penggunaan semula adalah :

• Pemeliharaan sumber semula jadi Sisa pepejal bukan hanya terhasil apabila pengguna membuang barangan yang tidak diperlukan tetapi ia bermula dari pemprosesan bahan mentah, pengangkutan dan kemudahan pengilangan barang-barang terpakai. Penggunaan semula barang-barang dapat mengurangkan sisa pepejal yang terhasil seterusnya mengurangkan pembelian barang-barang baru. Secara tidak langsung ia dapat mengurangkan permintaan barang di pasaran dan menurunkan kadar penggunaan sumber semulajadi untuk pemprosesan barang baru.

• Mengurangkan penghasilan sisa berbahaya. Memilih barang-barang tidak berbahaya atau kurang berbahaya merupakan komponen lain yang penting dalam pengurangan sumber. Menggantikan barang kurang berbahaya dalam barang-barang tertentu (produk pembersihan atau racun yang digunakan untuk membunuh makhluk perosak), berkongsi produk yang mengandungi bahan kimia berbahaya daripada membuang lebihannya, membaca arahan label secara teliti dan menggunakan dalam kuantiti yang sedikit adalah cara mengurangkan penghasilan sisa berbahaya yang tidak boleh dikitar semula.

• Menjimatkan kos Mengurangkan penghasilan sisa pepejal yang dibuang akan menjimatkan kos pelupusan sisa pepejal. Ia juga membantu penjimatan ekonomi bagi komuniti, perniagaan, sekolah dan pengguna-pengguna individu.

o Perniagaan sektor industri. Juga mempunyai insentif ekonomi dengan amalan pengurangan sumber. Apabila peniaga menghasilkan barang – barang yang kurang pembungkusan pembelian, penggunaan bahan mentah dapat dikurangkan. Pengurangan dalam kos pengeluaran juga menyebabkan jumlah keuntungan yang besar. Ia boleh dialirkan terus kepada pengguna dalam bentuk harga barang yang rendah.

o Pengguna. Pengguna juga boleh berkongsi keuntungan ekonomi daripada pengurangan sumber. Membeli barang secara pukal, dengan pembungkusan yang kurang atau yang boleh digunakan semula dengan kerap membawa kepada penjimatan kos. Apa yang baik untuk alam sekitar juga baik untuk poket anda! Kebanyakan barang yang dijumpai di rumah boleh digunakan untuk pelbagai tujuan. Oleh itu, sebelum anda membuang barang – barang tersebut, fikir dahulu bagaimana ianya boleh digunakan semula. Berikut merupakan cadangan bagaimana untuk menggunakan semula barang-barang yang berkaitan dengan kehidupan seharian kita.

Kebanyakan barang yang dijumpai di rumah boleh digunakan untuk pelbagai tujuan. Oleh itu, sebelum anda membuang barang – barang tersebut, fikir dahulu bagaimana ianya boleh digunakan semula. Berikut merupakan cadangan bagaimana untuk menggunakan semula barang-barang yang berkaitan dengan kehidupan seharian kita.

APAKAH BAHAN YANG DAPAT DIGUNAKAN SEMULA?

Beg jinjing (beg plastik) dan beg ikatan berpintal. Beg jinjing (beg plastik) boleh digunakan semula sebagai beg untuk membuang sampah sisa dapur di rumah. Beg kertas berguna sebagai kertas pembalut dan beg ikatan berpintal boleh digunakan untuk mengikat wayar komputer.

Sampul surat. Dengan melekatkan label baru pada alamat penerima anda dapat menggunakan semula sampul surat tersebut. Sampul surat yang lama boleh juga digunakan semula sebagai kertas untuk membuat nota.

Bekas botol kaca dan pasu. Dengan membersihkan botol kaca dan pasu kecil, anda boleh menggunakannya semula sebagai bekas makanan atau untuk menyimpan barang – barang lebihan yang tidak diperlukan.

Surat khabar, kertas kadbod dan pembalut beg udara (bubble wrap). Boleh digunakan untuk membungkus barang – barang apabila berpindah rumah atau untuk menyimpan barang – barang yang mudah pecah.

Pakaian lama. Boleh dijadikan bahan tekstil lain seperti alas kusyen ataupun sarung tangan dapur.

Bungkusan. Bahan logam dan bekas telur boleh didermakan ke sekolah dan taman asuhan kanak – kanak, supaya dapat digunakan dalam kelas seni atau untuk projek kraftangan.

Kertas-kertas terpakai. Boleh digunakan untuk membuat nota dan lakaran. Jangan lupa untuk mengitar semula apabila anda tidak memerlukannya lagi!

Tayar. Tayar – tayar lama / buruk boleh dikitar semula atau untuk dijadikan buaian atau hiasan di taman permainan kanak-kanak.

Kayu-kayu terpakai. Boleh digunakan sebagai bahan kraftangan untuk membuat objek seperti rak rempah atau sangkar burung atau juga boleh digunakan sebagai kayu api.

Kitar Semula

DEFINISI

Menurut Akta Pengurusan Sisa Pepejal Dan Pembersihan Awam 2007 ( Akta 672) kitar semula bermaksud memungut dan mengasingkan sisa pepejal bagi maksud menghasilkan keluaran. Kitar semula berlaku apabila bahan-bahan diproses dan menghasilkan produk yang sama. Kitar semula mengubah bahan-bahan yang sepatutnya menjadi sisa kepada sumber-sumber yang bernilai. Sebagai tambahan, ia menjadi sumber kepada alam sekitar, kewangan dan faedah sosial. Bahan-bahan seperti kaca, besi, plastik dan kertas di dan dikumpul, diasingkan dan dihantar ke pusat pemprosesan untuk ditukarkan kepada produk atau bahan baru.

MENGAPA PERLU KITAR SEMULA

Kitar semula merupakan salah satu cara terbaik untuk kita bagi mendapatkan kesan yang positif kepada dunia yang sedang didiami ini. Kitar semula adalah penting bagi kita dan alam semula jadi. Kita perlu bertindak dengan pantas kerana jumlah bahan buangan atau sisa yang di buang oleh kita sendiri semakin meningkat dari semasa ke semasa. Jumlah sisa yang dihasilkan adalah semakin meningkat kerana :

• Peningkatan dalam pendapatan/kekayaan yang memberi makna orang ramai membeli lebih banyak produk dan seterusnya menghasilkan lebih banyak sisa .

• Peningkatan populasi bermakna semakin ramai manusia di muka bumi ini yang menghasilkan sisa .

• Pengeluaran produk berteknologi dengan pembungkusan yang terkini di mana kebanyakannya mengandungi bahan yang tidak dapat dilupuskan (bahan tidak biodegradasi).

• Perubahan gaya hidup seperti makanan segera yang menghasilkan sisa /bahan buangan yang tidak dapat dilupuskan seperti pembalut makanan yang dibuat dari kertas minyak.

KEPENTINGAN TERHADAP ALAM SEKITAR

Kitar semula adalah amat penting kerana sisa buangan memberikan kesan negatif yang amat besar kepada alam sekitar semula jadi.

• Penghasilan air larut resap (leachate) dan pelepasan gas metana (methane) yang dihasilkan daripada sisa pepejal yang terurai di tapak pelupusan. Kitar semula dapat membantu mengurangkan pencemaran yang disebabkan oleh sisa pepejal.

• Pemanasan global dan pemusnahan habitat adalah kesan daripada pemusnahan hutan. Kitar semula dapat mengurangkan keperluan terhadap bahan mentah, oleh itu sumber asli seperti kayu balak dapat disimpan dan dikekalkan.

• Tenaga yang besar digunakan apabila membuat produk daripada bahan mentah. Kitar semula hanya memerlukan sedikit tenaga dimana secara tidak langsung dapat membantu dalam mengekalkan pemuliharan dan pemeliharaan alam semula jadi.

KEPENTINGAN TERHADAP MANUSIA

Kitar semula sangat penting kepada bandar di seluruh dunia dan manusia yang hidup di dalamnya.

• Meningkatkan jangka hayat tapak pelupusan. Selain itu juga, kebanyakkan kawasan tanah di negara kita didapati kurang sesuai untuk membina tapak pelupusan disebabkan sebahagian besar meliputi kawasan tadahan air.

• Mengurangkan belanjawan kewangan. Menghasilkan produk daripada bahan mentah lebih tinggi kosnya berbanding di hasilkan daripada bahan-bahan kitar semula.

• Memelihara sumber alam semula jadi untuk generasi akan datang. Kitar semula mengurangkan penggunaan bahan mentah dan menggunakan sedikit tenaga berbanding pemprosesan bahan dari sumber asli. Oleh itu alam semula jadi dapat dipelihara untuk generasi yang akan datang.

Apa Yang Boleh Anda Bantu

PENGURANGAN

Fikir Dulu Sebelum Buang

Banyak barang yang dianggap sebagai sisa boleh digunakan untuk tujuan lain. Jadi pengurangan sisa boleh dilakukan dengan mempelbagaikan penggunaan.

Cadangan:

• Beli barangan secara pukal bagi meminimumkan bahan yang digunakan untuk tujuan pembungkusan.

• Beli bahan minuman seperti kopi, gula, krimer dalam kuantiti yang banyak dan bancuh dalam bekas yang boleh diguna semula.

• Guna napkin atau tuala meja yang boleh digunakan semula bagi menggantikan tuala pakai buang.

• Apabila berpindah rumah, jual barang yang tidak mahu digunakan lagi di pasar lambak.

• Minimumkan penggunaan kertas dengan menggunakan kedua-dua belah halaman kertas apabila menggunakan mesin fotokopi.

• Edarkan dokumen seperti laporan atau memo dalam bentuk mel elektronik. • Mengoptimakan pembungkusan barangan yang dibeli ke dalam beg plastik.

PENGGUNAAN SEMULA

Antara barang yang boleh digunakan semula :

• Tin kopi dan bekas keju sebagai bekas simpanan. • Gunakan belakang kertas atau belakang sampul surat sebagai catatan

nota. • Simpan lebihan makanan di dalam bekas daripada menggunakan

bungkusan kertas atau kertas aluminium. • Gunakan pakaian lama sebagai kain buruk untuk membersihkan

kotoran daripada menggunakan kertas tisu. • Adakan jualan garaj atau mendermakan pakaian, buku atau anak

patung yang tidak digunakan lagi.

Cara-cara untuk menggunakan semula

• Gunakan cawan kopi yang tahan lama. • Gunakan kain lampin atau tuala. • Isian semula botol. • Menderma majalah lama atau peralatan lebihan. • Guna semula kotak. • Gunakan balang kosong untuk menyimpan makanan. • Membeli pen dan pensil isian semula.

KITAR SEMULA

Sekiranya anda tahu bagaimana untuk mengitar semula, ianya akan menjadi lebih mudah dan senang. Langkah awal kitar semula yang efisien adalah dengan mengetahui jenis barang yang dibeli dan cara untuk mengitarnya semula. Kitar semula mengikut jenis barang Banyak barang yang boleh dikitar semula contohnya kertas, plastik, logam dan kaca. Barangan lain seperti perabot, barangan elektrik, bahan binaan dan kenderaan juga boleh dikitar semula tetapi masyarakat kurang peuntuk memulakannya. Beli produk yang boleh dikitar semula Jika membeli barang di pasar raya, kita harus membeli barang dalam bekas yang boleh dikitar semula seperti tin, bekas plastik dan bekas kaca. Beli produk yang di buat daripada bahan kitar semula Anda boleh mengetahui sesuatu produk itu mesra pengguna daripada label produk tersebut. Elakkan dari membeli barangan yang merbahaya Produk yang mengandungi bahan berbahaya sukar untuk dikitar semula. Salah satu cara untuk mengatasi masalah ini adalah dengan tidak membeli produk yang mengandungi bahan-bahan toksik.

Tong kitar semula dan pusat pengumpulan Kenalpasti lokasi tong kitar semula atau pusat pengumpulan yang berhampiran dengan kawasan anda bagi memudahkan penghantaran barangan kitar semula.

Kitar semula di kawasan taman | Kitar semula di kalangan komuniti

Kitar semula di kawasan taman

Dengan melakukan proses kitar semula dari ranting-ranting kayu dan daun-daun serta penanaman

pokok-pokok baru, kita dapat memperbaiki kawasan persekitaran taman.

Pengkomposan

Pengkomposan adalah proses yang digunakan untuk membantu menyuburkan kawasan taman. Cara

terbaik untuk membuat pengkomposan adalah dengan mengitar semula bahan-bahan buangan dari

dapur contohnya seperti sisa-sisa makanan yang tidak diperlukan lagi.

Penguraian rumput

Penguraian rumput adalah cara terbaik untuk mengitar semula rumput yang telah dipotong dengan

membiarkan rumput-rumput itu di atas laman dan terurai menjadi nutrien dan baja kepada tanah.

Penanaman pokok

Penanaman pokok membantu memelihara alam sekitar dengan mengurangkan suhu global.

Kitar semula di kalangan komuniti

Kemudahan kitar semula sedia ada

Kemudahan kitar semula telah disediakan untuk kegunaan masyarakat di negara ini. Dapatkan

maklumat kemudahan kitar semula yang berdekatan dengan kediaman anda.

Sekolah dan perniagaan

Memainkan peranan penting untuk mempromosikan aktiviti kitar semula. Ikut panduan yang

disediakan oleh pihak sekolah atau pejabat dan fikirkan cara-cara mudah untuk meningkatkan aktiviti

kitar semula.

Projek kemasyarakatan

Libatkan diri di dalam projek komuniti yang berkaitan dengan kitar semula dengan mendermakan

barang-barang kitar semula atau memberikan idea-idea yang bernas.

Data Kutipan Kitar Semula

Bilangan Syarikat Kitar Semula Jumlah Tong Kitar Semula & Pusat Kitar Smula Buangan Kitar Semula mengikut Jenis

BILANGAN SYARIKAT KITAR SEMULA DI SELURUH MALAYSIA

Bil Negeri Jumlah

1 PERLIS 0 2 KEDAH 0 3 PULAU PINANG 32 4 PERAK 6 5 SELANGOR 59 6 NEGERI SEMBILAN 5 7 MELAKA 3 8 JOHOR 12 9 PAHANG 1 10 TERENGGANU 2 11 KELANTAN 5 12 SABAH 3 13 SARAWAK 10 14 WILAYAH PERSEKUTUAN 27

Jumlah Keseluruhan 165

BILANGAN TONG KITAR SEMULA, BILANGAN PUSAT PENGUMPULAN DI SELURUH MALAYSIA

Bil Negeri Bilangan Tong

Pusat Pengumpulan

1 PERLIS 30 5 2 KEDAH 144 59 3 PULAU PINANG 71 20 4 PERAK 532 92 5 SELANGOR 343 55

6 NEGERI SEMBILAN

35 53

7 MELAKA 27 30 8 JOHOR 519 97 9 PAHANG 260 83 10 TERENGGANU 0 0 11 KELANTAN 0 0 12 SABAH 166 47 13 SARAWAK 243 56

14 WILAYAH PERSEKUTUAN

100 2

Jumlah Keseluruhan

2,470 599

Syarikat Kitar Semula

Syarikat Kitar Semula

Syarikat-syarikat yang terlibat dengan kitar semula :

TEKNOLOGI/PERALATAN Zon Utara:Perak Zon Tengah:Kuala Lumpur Zon Tengah:Selangor Zon Tengah:Pahang Zon Selatan:Johor Zon Selatan:Melaka Zon Malaysia Timur:Sabah

UMUM Zon Utara:Penang Zon Utara:Perak Zon Utara:Kedah Zon Tengah:Kuala Lumpur Zon Tengah:Selangor Zon Tengah:Kelantan Zon Tengah:Pahang Zon Tengah:Terengganu Zon Selatan:Johor Zon Selatan:Negeri Sembilan Zon Selatan:Melaka Zon Malaysia Timur:Sabah Zon Malaysia Timur:Sarawak

PRODUK Zon Utara:Perak Zon Utara:Kedah Zon Tengah:Kuala Lumpur Zon Tengah:Selangor Zon Tengah:Pahang Zon Selatan:Negeri

Sembilan Zon Selatan:Johor

TEKNOLOGI/PERALATAN

Zon Utara:Perak 1. BCR SYTEM SDN BHD

Zon Tengah:Kuala Lumpur 1. PLASMA RENEWABLE ENERGY SDN BHD 2. RAPAT NUSANTARA SDN BHD 3. SEGAR PRIMA SDN BHD 4. SERVPRO (M) SDN BHD 5. UNIT PERUNDINGAN UNIVERSITI MALAYA 6. BOARDING ENGINEERING SDN BHD

Zon Tengah:Selangor

Zon Tengah:Pahang 1. B.I.N.S PEST CONTROL

Zon Selatan:Johor 1. ASHLAB TECHICAL SERVICES 2. PROTOLIMA SDN BHD

Zon Selatan:Melaka 1. CHAMCO INC. 2. TA WV STEEL ENTERPRISE SDN BHD

Zon Malaysia Timur:Sabah 1. REPROGRAPHIC BUSINESS MACHINES (S) SDN BHD

1. ENVIROSOURCE SDN BHD 2. EVERLAST EQUIPMENT SUPPLIES 3. ROTOGRAF INDUSTRIES (M) SDN BHD 4. TROPIKA SPEKTRA FARM 5. THREE R TRADING /SCREENING& CRUSHING SYSTEMS LTD.CHERISTCURCH,NZ

Zon Tengah:Pahang 1. B.I.N.S PEST CONTROL

Zon Selatan:Johor 1. ASHLAB TECHICAL SERVICES 2. PROTOLIMA SDN BHD

Zon Selatan:Melaka 1. CHAMCO INC. 2. TA WV STEEL ENTERPRISE SDN BHD

Zon Malaysia Timur:Sabah 1. REPROGRAPHIC BUSINESS MACHINES (S) SDN BHD

Vendor Kitar Semula

Kuala Lumpur Johor Kelantan Melaka Negeri Sembilan Pahang Perak Perlis Pulau Pinang Selangor

SEMUA DI ATAS ADALAH DI DALAM LAMAN WEB -

http://www.sisa.my/cmssite/content.php?cat=207&pageid=785&lang=bm

pengurusan sisa pepejal

Documents