Pencemaran udaramerupakan satu keadaan yang melibatkan pengenalan sebarangbahan kimia,jirim zarahanataubahan biologiyang boleh menyebabkan mudarat, ketidakselesaan kepada manusia atau organisma hidup lain serta merosakkanalam sekitarapabila ia dibebaskan keatmosfera. Contoh pencemar udara adalah seperti gaskarbon dioksida,sulfur dioksida,kloroflorokarbon,bau-bauan, logam toksik sepertiplumbumtembagadansisa radioaktif.Pencemaran udara berpunca daripada pelepasan asap kotor olehindustriterus ke udara melalui cerobongasapkilang, kenderaan motor di jalan raya, asap rokok,pembakaran terbuka dan letusan gunung berapi. Antara kesan pencemaran udara adalah penipisan lapisanozon,jerebu,hujan asid,danpemanasan bumi. Pencemaran udara mungkin boleh memberi kesan terhadap kesihatan, keselamatan dan keselesaan manusia ataupun harta benda.

Pembebasan asap yang mengandungisulfur dioksidake udara

Lukisan skematik, punca dan kesan pencemaran udara: (1) kesan rumah hijau, (2) pencemaran zarah, (3) peningkatan radiasi UV, (4) hujan asid, (5) peningkatan kepekatan ozon paras bumi, (6) tahap peningkatan nitrogen oksida.Pencemar udara adalah bahan di udara yang boleh memberi kesan buruk kepada manusia dan ekosistem. Bahan tersebut boleh jadi zarah pepejal, titisan cecair, atau gas. Pencemar boleh jadi semulajadi atau buatan manusia.Pencemar dikelaskan sebagai utama atau sekunder. Bahan pencemar utama biasanya dihasilkan daripada proses, seperti abu dari letusan gunung berapi. Contoh lain termasuk gas karbon monoksida daripada ekzos kenderaan bermotor, atau sulfur dioksida yang dikeluarkan dari kilang-kilang. Pencemaran sekunder tidak dilepaskan secara langsung. Sebaliknya, ia membentuk di udara apabila pencemaran utama bertindak balas atau berinteraksi. Tahap ozon permukaan adalah contoh yang pencemar sekunder yang menonjol. Sesetengah bahan pencemar mungkin kedua-dua utama dan sekunder: kedua-duanya dilepaskan secara langsung dan terbentuk dari bahan pencemar utama yang lain.Pencemar utama utama yang dihasilkan oleh aktiviti manusia termasuk: sulfur oksida (SOx) - terutamanya sulfur dioksida, sebatian kimia dengan formula SO2. SO2dihasilkan oleh gunung berapi dan dalam pelbagai proses industri. Arang batu dan petroleum seringkali mengandungi sebatian sulfur, dan pembakarannya menghasilkan sulfur dioksida. Pengoksidaan lanjut SO2, biasanya dengan kehadiran pemangkin seperti NO2, membentuk H2SO4, dan dengan ituhujan asid. Ini adalah salah satu punca bagi kebimbangan mengenai kesan alam sekitar akibat penggunaan bahan api ini sebagai sumber kuasa. Nitrogen oksida (NOx) - Nitrogen oksida, terutamanya nitrogen dioksida, terhasil akibat pembakaran pada suhu yang tinggi, dan turut juga dihasilkan semasa ribut petir melalui pelepasan elektrik . Ia boleh dilihat sebagai kubat jerebu perang di atas atau kepulan di bawa angin dari bandar-bandar. Nitrogen dioksida adalah sebatian kimia dengan formula NO2. Ia adalah salah satu daripada beberapa oksida nitrogen. Ia merupakan salah satu bahan pencemar udara yang paling menonjol, gas ini mempunyai ciri berwarna perang kemerahan toksik mempunyai tajam, bau menyucuk. Karbon monoksida (CO) - CO adalah gas tidak berwarna, tidak berbau, toksik namun bukan menjengkelkan. Ia merupakan produk akibat pembakaran tidak lengkap bahan api seperti gas asli, arang batu atau kayu. Ekzos kenderaan adalah sumber utama karbon monoksida. Sebatian organik meruap - (VOC-Volatile organic compounds) adalah pencemar udara luar terkenal. Ia dikategorikan sebagai sama ada metana (CH4) atau bukan-methane (NMVOCs). Metana adalah gas rumah hijau yang amat berkesan yang menyumbang kepada peningkatan pemanasan global . VOC hidrokarbon lain jugamerupakan gas rumah hijau yang penting kerana peranan mereka dalam mewujudkan ozon dan memanjangkan hayat metana di atmosfera. Kesan ini berbeza-beza bergantung kepada kualiti udara tempatan. NMVOCs harum benzena, toluena dan xilena dipercayai sebagaikarsinogendan boleh menyebabkan leukemia dengan pendedahan yang berpanjangan. 1,3-butadiena adalah satu lagi kompaun berbahaya yang sering dikaitkan dengan kegunaan industri.