pelan strategik nre 2011-2015
TRANSCRIPT
KATA-KATA ALUANMENTERI SUMBER ASLI DAN ALAM SEKITAR, MALAYSIA
Selamat Sejahtera dan Salam 1Malaysia,
Terlebih dahulu saya mengucapkan terima kasih dan syabas kepada semua pihak yang terlibat dan bertungkus lumus menyediakan Pelan Strategik NRE bagi tempoh 2011-2015. Penyediaan dokumen ini adalah amat dialu-alukan bagi mencapai hasrat kerajaan supaya kita sentiasa menilai semula dasar, strategi dan pendekatan yang diambil agar ianya adalah selaras dengan falsafah 1Malaysia: Rakyat Didahulukan, Pencapaian Diutamakan yang didokong oleh Program Transformasi Kerajaan (atau GTP); Program Transformasi Ekonomi (atau ETP) bersandarkan Model Baru Ekonomi dan Rancangan Malaysia Kesepuluh (RMKe-10).
NRE diberi amanah melaksanakan pelbagai dasar bagi memastikan kekayaan sumber asli digunakan secara lestari dalam usaha untuk mencapai keseimbangan di antara pembangunan ekonomi dan pemuliharaan alam sekitar. Justeru, sumber asli dan alam sekitar perlu dipelihara dan diuruskan dengan baik bagi memastikan khazanah berharga ini dapat dinikmati bersama oleh generasi masa kini dan akan datang. Dalam konteks ini, NRE perlu merangka pelbagai dasar, undang-undang, peraturan dan garis panduan secara strategik bagi mencapai matlamat yang dihasratkan oleh Kerajaan dan rakyat. Pelan Strategik NRE yang komprehensif ini memberi fokus kepada strategi-strategi yang akan dilaksanakan di setiap Bahagian, Jabatan dan Agensi di bawah NRE dalam jangka masa 5 tahun. Saya berharap Pelan Strategik ini akan membuka ruang yang luas melalui pelbagai program yang akan menghasilkan satu gerakan bersepadu oleh semua pihak untuk menyumbang ke arah pemuliharaan dan pemeliharaan alam sekitar negara.
Sekian, terima kasih.
Dato Sri Douglas Uggah Embas
Sekali lagi saya mengucapkan tahniah dan syabas kepada semua pihak yang telah berusaha dengan gigih dalam menghasilkan Pelan Strategik ini. Mudah-mudahan segala usaha dan sumbangan tersebut akan meningkatkan lagi kecemerlangan Kementerian ini. Akhirnya, saya ingin menyeru supaya semua warga NRE menggembleng usaha secara bersepadu dalam melaksanakan strategi yang dirancang agar hasilnya dapat dinikmati bukan sahaja oleh negara Malaysia tetapi menyumbang kepada pencapaian kita di peringkat global.
KETPERUTUSAN
UA SETIAUSAHA KEMENTERIAN SUMBER ASLI DAN ALAM SEKITAR, MALAYSIA
Assalammualaikum Warahmatullahi Wabarakatuh dan Salam Sejahtera,
Alhamdullilah saya sangat bersyukur ke hadrat Illahi kerana dengan rahmat dan limpah kurnia-Nya, kita dapat bersama-sama menerbitkan Pelan Strategik Kemente-rian Sumber Asli dan Alam Sekitar [Ministry of Natural Resources and Environment (NRE)]. Pelan Strategik NRE merupakan hala tuju bagi NRE dan agensi-agensi di bawahnya dalam merealisasikan matlamat Kementerian khasnya dan matlamat negara amnya.
Selain itu, proses penghasilan Pelan Strategik ini telah berjaya mewujudkan satu kumpulan Subject-Matter Expert (SME) dalam penyediaan dan pelaksanaan pelan strategik untuk Jabatan-jabatan dan Bahagian-bahagian di Kementerian kita ini.
Saya melihat bahawa inilah masa dan ketika yang sangat bertepatan untuk kita menetapkan Pelan Strategik kita ini. Pelan ini perlulah mengambil kira status keadaan negara dan dunia dari semasa ke semasa, sebagai contoh, pergolakan dan situasi ekonomi dunia yang tidak stabil yang boleh menjejaskan ekonomi negara kita. Selain itu, persaingan ekonomi global (global economic competitiveness) termasuk daripada negara-negara serantau yang semakin meningkat boleh turut menjejaskan ekonomi negara kita. Walaupun situasi global adalah sedemikian, negara kita mempunyai aspirasi untuk mencapai Wawasan 2020 iaitu peningkatan pendapatan tinggi dan status negara maju (high income growth and a developed nation status)
Sebanyak 3 Teras Utama ditetapkan dalam Pelan Strategik ini iaitu Sumber Asli Yang Bernilai Tinggi,Alam Sekitar Yang Lestari, serta Kecekapan dan Keberkesanan Ke Arah Peningkatan Daya Saing Negara. Saya mempunyai keyakinan yang sangat tinggi bahawa strategi-strategi yang digariskan dalam Pelan Strategik ini akan dapat menjurus ke arah pencapaian objektif, misi dan visi NRE dan seterusnya meningkatkan Sistem Penyampaian Perkhidmatan Kerajaan. Pelan Strategik NRE juga akan menjadi the focal point, the towering plan dan the guiding principles untuk Jabatan-jabatan dan Bahagian-bahagian melaksanakan tugasan masing-masing selaras dengan fungsi, misi dan visi Jabatan dan Bahagian.
Akhir kata, sekalung penghargaan kepada semua pihak yang terlibat secara langsung atau tidak langsung dalam menjayakan Pelan Strategik NRE terutamanya kepada Bahagian, Jabatan dan Agensi di bawah Kementerian ini. Harapan saya semoga NRE akan menjadi sebuah Kementerian yang berfungsi secara bersepadu dan mampu menggembleng seluruh sumber yang ada daripada aspek kewangan, sumber manusia dan teknologi untuk menghasilkan perkhidmatan yang cemerlang demi kemajuan rakyat dan negara.
BERKHIDMAT DAN BERBAKTI UNTUK NEGARA
Dato’ Zoal Azha bin Yusof
MUKASURAT
KATA-KATA ALUAN MENTERI
PERUTUSAN KETUA SETIAUSAHA
Senarai Kandungan
Hala Tuju Strategik
Visi
Misi
Carta Organisasi Kementerian Sumber Asli dan Alam Sekitar
TERAS 1: PENGURUSAN SUMBER ASLI YANG BERNILAI TINGGI
BIDANG UTAMA: PENGURUSAN TANAH; UKUR DAN PEMETAAN; MINERAL; GEOSAINS; PENGURUSAN BIODIVERSITI; DAN PENGURUSAN BIOKESELAMATAN
1
Latar Belakang 2
Matlamat Utama 2
BIDANG UTAMA: PENGURUSAN TANAH BAHAGIAN TANAH UKUR DAN PEMETAAN (BTUP) JABATAN KETUA PENGARAH TANAH DAN GALIAN (JKPTG)
3
BIDANG UTAMA: PENGURUSAN TANAH, UKUR DAN PEMETAAN
INSTITUT TANAH DAN UKUR NEGARA (INSTUN)
30
BIDANG UTAMA: UKUR DAN PEMETAAN
JABATAN UKUR DAN PEMETAAN MALAYSIA (JUPEM)
37
BIDANG UTAMA : MINERAL BAHAGIAN MINERAL DAN GEOSAINS (BMG) JABATAN MINERAL DAN GEOSAINS (JMG)
49
BIDANG UTAMA : GEOSAINS BAHAGIAN MINERAL DAN GEOSAINS (BMG) JABATAN MINERAL DAN GEOSAINS (JMG)
69
SENARAI KANDUNGAN
MUKASURAT
BIDANG UTAMA : PENGURUSAN BIODIVERSITI
BAHAGIAN PENGURUSAN BIODIVERSITI DAN PERHUTANAN (BBP) 84JABATAN PERHUTANAN SEMENANJUNG MALAYSIA (JPSM) 123JABATAN PERLINDUNGAN HIDUPAN LIAR DAN TAMAN NEGARA (PERHILITAN) 133INSTITUT PENYELIDIKAN PERHUTANAN MALAYSIA (FRIM) 145JABATAN TAMAN LAUT MALAYSIA (JTLM) 157JABATAN BIOKESELAMATAN (JBK) 174
TERAS 2: PENGURUSAN ALAM SEKITAR YANG LESTARI
BIDANG UTAMA: ALAM SEKITAR; DAN SUMBER AIR
187
Latar Belakang 188
Matlamat Utama 189
BIDANG UTAMA: ALAM SEKITARBAHAGIAN PENGURUSAN ALAM SEKITAR DAN PERUBAHAN IKLIM (BPASPI) 191JABATAN ALAM SEKITAR (JAS) 239
BIDANG UTAMA: SUMBER AIRBAHAGIAN SUMBER AIR, SALIRAN DAN HIDROLOGI (BSASH)JABATAN PENGAIRAN DAN SALIRAN (JPS) INSTITUT PENYELIDIKAN HIDRAULIK KEBANGSAAN MALAYSIA (NAHRIM)
248
TERAS 3: KECEKAPAN DAN KEBERKESANAN PENYAMPAIAN KE ARAH PENINGKATAN DAYA SAING NEGARA
BIDANG UTAMA: PEMBANGUNAN; DAN TEKNOLOGI
266
Latar Belakang 267
SENARAI KANDUNGAN
Matlamat Utama 268
MUKASURAT
BIDANG UTAMA: PEMBANGUNAN
BAHAGIAN PEMBANGUNAN (BP) 271BAHAGIAN PENTADBIRAN DAN KEWANGAN (BPKN) 284BAHAGIAN PENGURUSAN SUMBER MANUSIA (BPSM) 321
UNIT KEY PERFORMANCE INDICATORS (KPI) UNIT AUDIT DALAM (UAD) UNIT UNDANG-UNDANG (UUU)
337
351UNIT KOMUNIKASI KORPORAT (UKK)
BIDANG UTAMA: TEKNOLOGI
PUSAT INFRASTRUKTUR DATA GEOSPATIAL NEGARA (MACGDI) 361BAHAGIAN PENGURUSAN MAKLUMAT (BPM) 387
LAMPIRAN KPI 395
SENARAI KANDUNGAN
HALA TUJU STRATEGIK KEMENTERIAN SUMBER ASLI DAN ALAM SEKITAR, MALAYSIA
LATAR BELAKANG
Penstrukturan semula Kabinet pada 27 Mac 2004, telah membawa kepada
penubuhan Kementerian Sumber Asli dan Alam Sekitar (NRE) dan merupakan
agensi kerajaan yang bertanggungjawab terhadap pemuliharaan dan pemeliharaan
alam sekitar. Kementerian yang ditubuhkan ini merupakan hasil gabungan 4 portfolio
Kementerian sebelum ini iaitu Kementerian Tanah dan Pembangunan Koperasi;
Kementerian Sains, Teknologi dan Alam Sekitar; Kementerian Perusahaan Utama;
dan Kementerian Pertanian. Penggabungan portfolio telah meletakkan beberapa
jabatan dan agensi daripada Kementerian tersebut di bawah satu bumbung NRE
seperti berikut:
Kementerian Tanah dan Pembangunan Koperasi - Jabatan Ketua Pengarah
Tanah dan Galian (JKPTG); Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia (JUPEM); dan
Institut Tanah dan Ukur Negara (INSTUN);
Kementerian Perusahaan Utama - Jabatan Perhutanan Semenanjung Malaysia
(JPSM); Institut Penyelidikan Perhutanan Malaysia (FRIM); dan Jabatan Mineral dan
Geosains (JMG);
Kementerian Sains Teknologi dan Alam Sekitar – Jabatan Alam Sekitar (JAS);
dan Jabatan Perlindungan Hidupan Liar dan Taman Negara (PERHILITAN); dan
Kementerian Pertanian - Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS) dan Institut
Penyelidikan Hidraulik Kebangsaan Malaysia (NAHRIM); Jabatan Taman Laut
Malaysia (JLTM).
Pelan Strategik Kementerian Sumber Asli dan Alam Sekitar disediakan bagi
menyokong 3 teras utama iaitu Sumber Asli Yang Bernilai Tinggi, Alam Sekitar Yang
Lestari dan Kecekapan dan Keberkesanan Ke Arah Peningkatan Daya Saing
Negara di mana di bawah 3 teras ini adalah bidang-bidang utama NREsebagaimana yang berikut:
Sumber Asli Yang Bernilai Tinggi 1) Pengurusan Hutan
2) Pengurusan Biodiversiti
3) Pengurusan Hidupan Liar
4) Pengurusan Mineral dan Geosains
5) Pengurusan Pentadbiran Tanah
6) Pengurusan Pentadbiran Ukur dan Pemetaan
7) Pengurusan Taman Laut
Alam Sekitar Yang Lestari 1) Pengurusan Alam Sekitar
2) Pengurusan Perubahan Iklim
3) Pengurusan Saliran dan Pengairan
Kecekapan dan Keberkesanan Penyampaian Perkhidmatan Ke Arah Peningkatan Daya Saing Negara 1) Pengurusan Teknologi Maklumat
2) Pengurusan Data Geospatial
3) Pengurusan Sumber Manusia
4) Pengurusan Pentadbiran dan Kewangan
5) Pengurusan Media
6) Pengurusan Pembangunan
Tanggungjawab ke atas perlaksanaan program dan aktiviti di bawah bidang utama
ini dibahagikan kepada Jabatan-jabatan tertentu melalui:-
1) Jabatan Pengairan dan Saliran
2) Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia
3) Jabatan Alam Sekitar
4) Jabatan Ketua Pengarah Tanah dan Galian
5) Jabatan Perhutanan Semenanjung Malaysia
6) Jabatan Perlindungan Hidupan Liar dan Taman Negara (PERHILITAN)
7) Jabatan Mineral dan Geosains
8) Jabatan Taman Laut Malaysia
9) Institut Penyelidikan Perhutanan Malaysia (FRIM)
10) Institut Penyelidikan Hidraulik Kebangsaan Malaysia (NAHRIM)
11) Institut Tanah dan Ukur Negara (INSTUN)
12) Jabatan BioKeselamatan
Seterusnya pengurusan khidmat Kementerian ke atas Jabatan-jabatan ini dibuat
melalui Bahagian-bahagian tertentu iaitu:-
1) Bahagian Mineral dan Geosains
2) Bahagian Pengurusan Biodiversiti dan Perhutanan
3) Bahagian Sumber Air, Saliran dan Hidrologi
4) Bahagian Tanah Ukur dan Pemetaan
5) Bahagian Pengurusan Alam Sekitar dan Perubahan Iklim
6) Pusat Infrastruktur Data Geospatial Negara
7) Bahagian Pembangunan
8) Bahagian Pengurusan Sumber Manusia
9) Bahagian Pentadbiran dan Kewangan
10) Bahagian Pengurusan Maklumat
11) Unit Audit Dalam
12) Unit Undang-undang
13) Unit Komunikasi Korporat
Program Jabatan-jabatan adalah untuk mencapai strategi-strategi tertentu yang
menyokong pencapaian objektif NRE iaitu seterusnya objektif ini ada menyokong
mencapai visi dan misi NRE.
VISI KEMENTERIAN SUMBER ASLI DAN ALAM SEKITAR
Menerajui Pengurusan Sumber Asli Dan Pemuliharaan Alam Sekitar Secara Berkekalan
Visi Kementerian Sumber Asli dan Alam Sekitar dibangunkan untuk memberi fokus
kepada bidang utama (core business) supaya ia lebih jelas dan nyata dalam usaha
mencapai aspirasi Kementerian. Visi ini juga perlu selari dengan hasrat Kementerian
untuk menjadi peneraju terhadap pemuliharaan dan pemeliharaan alam sekitar di
peringkat Kebangsaan dan seterusnya memberikan sumbangan yang lebih
signifikan di peringkat antarabangsa.
Bagi merealisasikan Visi ini, Kementerian telah merangka strategi-strategi yang lebih
mantap untuk dilaksanakan oleh Bahagian, Jabatan dan Agensi dalam mendukung
dasar-dasar yang telah ditetapkan Kerajaan serta seterusnya menyokong usaha-
usaha ke arah mencapai wawasan negara. Dalam melaksanakan agenda ini,
Kementerian bertanggungjawab untuk memastikan kekayaan sumber asli dapat
dibangunkan dan dimanfaatkan secara mapan untuk faedah semua pihak tanpa
merosakkan alam sekitar.
Justeru itu, komitmen terhadap pemeliharaan dan pengurusan sumber asli dan alam
sekitar akan sentiasa dimartabatkan bagi menjamin khazanah berharga ini dapat
terus dinikmati bersama generasi masa kini dan kekal seperti sedia ada untuk
dinikmati oleh generasi akan datang.
MISI KEMENTERIAN SUMBER ASLI DAN ALAM SEKITAR
Kementerian Sumber Asli dan Alam Sekitar (KSAAS) telah menyusun strategi yang
menggariskan tindakan-tindakan yang perlu dilaksanakan oleh Bahagian, Jabatan
dan Agensi supaya dapat menyumbang dengan lebih berkesan ke arah
kemakmuran dan pembangunan sosioekonomi negara. Pendekatan secara
komprehensif dan lestari terhadap pembangunan, pemuliharaan dan pemeliharaan
sumber asli dan alam sekitar diterjemahkan melalui strategi dan pelan tindakan yang
mampu, memacu kemajuan negara ke tahap yang lebih tinggi. Dalam masa yang
sama, Kementerian juga merancang untuk memantapkan semua sumber bagi
menyumbang ke arah menjadikan organisasi KSAAS lebih berkualiti, kreatif dan
inovatif.
Bagi memastikan KSAAS menjadi sebuah organisasi yang berdaya maju dan
mempunyai sistem penyampaian yang mantap, Kementerian juga telah merancang
untuk melakukan transformasi budaya kerja secara bersepadu serta
memperkasakan tadbir urus ICT selari dengan kehendak dan keperluan semasa. Ini
selaras dengan Misi berikut:-
Menyediakan Perkhidmatan yang Cemerlang dalam Pengurusan Sumber Asli dan Pemuliharaan Alam Sekitar Sejajar dengan Wawasan Negara Melalui:
MISI KEMENTERIAN
1) Perancangan bersepadu program dan aktiviti semua jabatan dan agensi
2) Penggemblengan secara optimum guna tenaga, teknologi terkini dan sumber
kewangan
3) Pembangunan sumber asli secara optimum untuk menyokong aktiviti nilai
tambah
4) Peningkatan dan pengukuhan aktiviti penyelidikan dan pembangunan
5) Penyebaran dan perkongsian input teknikal dan pengurusan pangkalan data
yang berkesan
6) Kerjasama berkesan dengan semua peringkat sektor awam, swasta dan
antarabangsa
7) Peningkatan kemahiran dan pengetahuan melalui latihan secara sistematik
dan berkesan
Uni
t Kom
unik
asi
Kor
pora
t(U
KK
)
CA
RTA
OR
GA
NIS
ASI
KEM
ENTE
RIA
N S
UM
BER
ASL
I DA
N A
LAM
SEK
ITA
R(W
.P. B
IL. E
.83
/201
0 be
rkua
tkua
sa m
ulai
24
Mei
201
0)
MEN
TER
I
YB. D
ato
SriD
oug l
as U
ggah
Em
bas
Uni
t Aud
it D
alam
(UA
D)
TIM
BA
LAN
KET
UA
SET
IAU
SAH
A I
(P
EN
GU
RU
SA
N S
UM
BE
R A
SLI
) P
TD, G
red
Uta
ma
A
Uni
t Und
ang-
Und
ang
( UU
U)
KET
UA
SET
IAU
SAH
AP
TD, G
red
Uta
ma
Turu
s III
YBhg
. Dat
o’ Z
oal A
zha
Bin
Yus
of
YBhg
. Dat
uk A
ziya
h B
inti
Moh
amed
INST
ITU
T PE
NYE
LID
IKA
N
PER
HU
TAN
AN
M
ALA
YSIA
(F
RIM
)
Dr.
Azi
mud
din
bin
Bah
ari
Pua
n Zu
rinah
bin
ti P
awan
Teh
E
ncik
Bab
a bi
n H
asan
D
r. Te
ddy
Lian
Kok
Fei
Pua
n Fu
ziah
bin
ti
H
j. A
bu H
anifa
h
Bah
agia
n Pe
ntad
bira
n da
n K
ewan
gan
(BPK
N)
Tuan
Haj
i Suh
aim
i bin
Haj
i M
amat
Bah
agia
n Pe
ngur
usan
M
aklu
mat
(BPM
)
Pua
n M
arsi
neh
bint
i Jar
min
JAB
ATA
N K
ETU
A
PEN
GA
RA
H
TAN
AH
DA
N
GA
LIA
N
(JK
PTG
)
JAB
ATA
N U
KU
R
DA
N P
EMET
AA
N
MA
LAYS
IA
(JU
PEM
)
INST
ITU
T TA
NA
H D
AN
U
KU
R N
EGA
RA
(IN
STU
N)
JAB
ATA
N
MIN
ERA
L D
AN
G
EOSA
INS
(JM
G)
(JM
G)
JAB
ATA
N
PER
HU
TAN
AN
SE
MEN
AN
JUN
G
MA
LAYS
IA
(JPS
M)
JAB
ATA
N A
LAM
SE
KIT
AR
(J
AS)
JAB
ATA
N
PER
LIN
DU
NG
AN
H
IDU
PAN
LIA
R D
AN
T
AM
AN
NEG
AR
A
(PER
HIL
ITA
N)
JAB
ATA
N
PEN
GA
IRA
N D
AN
SA
LIR
AN
(J
PS)
INST
ITU
T PE
NYE
LID
IKA
N
HID
RA
ULI
K
KEB
AN
GSA
AN
M
ALA
YSIA
(N
AH
RIM
)
TIM
BA
LAN
KET
UA
SET
IAU
SAH
A II
(P
EN
GU
RU
SA
N A
LAM
SE
KIT
AR
) G
red
Uta
ma
A (T
erbu
ka)
YBhg
. Dr.
Abd
ul R
ahim
Bin
Nik
JAB
ATA
N
TAM
AN
LA
UT
MA
LAYS
IA
(JTL
M)
Enc
ik F
arid
z G
ohim
bi
nA
bdul
lah
Pua
n Y
amun
a A
/P
Per
imal
u
YB
hg. D
ato’
Aze
mi
bin
Kas
sim
YB
hg. D
atuk
Pro
f. D
r. A
bdul
Kad
ir bi
n Ta
ib
Tuan
Haj
i Md
Alia
s bi
n Ib
rahi
mY
Bhg
. Dat
o’ H
aji
Yun
us b
in A
bdul
R
azak
YB
hg. D
ato’
R
azan
i bin
Uja
ng
YB
hg. D
ato’
Ir.
Haj
i Ahm
ad
Hus
aini
bin
S
ulai
man
YB
hg. D
ato’
Haj
ah
Ros
nani
bin
ti Ib
arah
im
Tuan
Haj
i Ahm
ad
Jam
allu
ddin
bin
S
haab
an
Dr.
Suk
arno
bin
W
agim
an
YB
hg. D
ato’
Dr.
Abd
ul L
atif
bin
Moh
mod
Enc
ik A
bdul
Gha
ni b
in
Sul
aim
an
Bah
agia
n Pe
ngur
usan
Sum
ber
Man
usia
(BPS
M)
Enc
ik A
bdul
Wah
id b
in A
buS
alim
SETI
AU
SAH
A B
AH
AG
IAN
KA
NA
N
(KH
IDM
AT
PE
NG
UR
US
AN
) P
TD, G
red
Uta
ma
C
YBhg
. Dat
in J
unai
dah
Bin
tiK
amar
rudd
in
Bah
agia
n
Tana
h, U
kur
dan
Pem
etaa
n (B
TUP)
Bah
agia
n M
iner
al d
an
Geo
sain
s (B
MG
) B
ahag
ian
Peng
urus
an
Bio
dive
rsiti
&
Perh
utan
an
(BB
P)
Pusa
t Inf
rast
rukt
ur
Dat
a G
eosp
atia
l N
egar
a
(MaC
GD
I)
Bah
agia
n Pe
ngur
usan
A
lam
Sek
itar d
an
Peru
baha
n Ik
lim
(BPA
SPI)
Bah
agia
n Su
mbe
r Air,
sa
liran
& H
idro
logi
(B
SASH
)
TIM
BA
LAN
MEN
TER
I
YB. T
an S
ri D
atuk
Ser
i Pan
glim
a Jo
seph
Kur
up
JAB
ATA
N
BIO
KES
ELA
MA
TAN
(J
BK
)
Enc
ik A
bdul
l Ras
hid
bin
Saa
d
PTD
Gre
d M
54
PTD
, Gre
d U
tam
a C
(K
UP
) Jaw
atan
Hak
iki
PTD
Gre
d M
54
PTD
, G
red
Uta
ma
C
PTM
Gre
d F5
4P
TD, G
red
Uta
ma
C
PTD
, Gre
d U
tam
a C
PTD
Gre
d M
54
PTD
Gre
d M
54P
TM G
red
F54
PTD
, G
red
Uta
ma
B
Juru
ukur
, G
red
Uta
ma
A
PTD
, Gre
d U
tam
a C
(K
UP
) Jaw
atan
H
akik
i PTD
, Gre
d M
54
Peg
. Kaj
ibum
i (G
eofiz
ik/K
ajib
umi)
/ Peg
. Gal
ian,
G
red
Uta
ma
B/A
P
emel
ihar
a H
utan
, G
red
Uta
ma
A
Peg
. Kaw
alan
A
lam
Sek
itar,
G
red
Uta
ma
B/A
Peg
. Hid
upan
Lia
r, G
red
Uta
ma
B/A
YB
hg. D
ato’
Abd
. R
asid
bin
Sam
sudi
n
Juru
tera
, G
red
Uta
ma
Turu
s III
Gre
d U
tam
a B
(T
erbu
ka)
Gre
d U
tam
a C
(T
erbu
ka)
Ket
ua P
enga
rah
Bio
kese
lam
atan
, G
red
Uta
ma
C
(Ter
buka
)
Enc
ik L
etch
uman
an
A/L
Ram
atha
Peg
awai
P
enye
lidik
, G
red
Uta
ma
A
Peg
awai
Und
ang-
unda
ng
Gre
d U
tam
a C
Juru
audi
t Gre
d W
54
Ket
ua K
omun
ikas
i Kor
pora
t, G
red
54
Bah
agia
n Pe
mba
ngun
an(B
P)E
ncik
Ahm
ad S
hafe
i bi
nJa
mal
PTD
Gre
d U
tam
a C
(K
UP)
Jaw
atan
Hak
ikiP
TD,G
red
33 TE
PE
PEN
KE
PEN
ER
NGUR
NGURU
ECEKAPE
NINGK
RAS
USANBERN
USAN ALE
APAN DNYAMP
KATAN
S N
SUMBILAI TI
ALAM SESTAR
DAN KEPAIANDAYA S
NRE
BER ASNGGI
SEKITARI
EBERKKE ARSAING
E
SLI YAN
AR YAN
KESANARAHG NEGA
NG
NG
AN
ARA
PENTING
BIDAN
NGURUGGI
NG UTAM
PENGUR
UKUR D
MINERA
GEOSAI
PENGUR
PENGUR
SAN
MA
RUSAN T
DAN PEM
AL
INS
RUSAN B
RUSAN B
SUMB
TANAH
METAAN
BIODIVE
BIOKESE
TBER A
RSITI
ELAMAT
TEASLI Y
TAN
ERAYANG
ASBERN
1
NILAI
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
2
I. LATAR BELAKANG Pengurusan sumber asli secara terancang menjadi agenda penting dalam
alaf ini kerana ia mempunyai kaitan dengan pembangunan lestari. Sumber asli yang dihasilkan secara semula jadi oleh bumi seperti tanah dan mineral yang digunakan untuk keperluan manusia sedikit sebanyak akan mendatangkan kesan yang negatif kepada alam sekitar secara global. Justeru, pengurusan sumber asli yang terancang bagi memulihara alam sekitar adalah menjadi kemestian bagi menjamin sumber-sumber asli ini kekal menjadi warisan alam untuk keperluan generasi masa kini dan juga untuk generasi akan datang. Kedapatan sumber asli di masa akan datang adalah bergantung kepada kebijaksanaan generasi masa kini mengurus sumber-sumber asli yang ada pada masa sekarang.
Teras ini memberi penekanan kepada aspek penambahbaikan terhadap
perancangan dan pengurusan berhubung pelaksanaan dasar, perundangan, institusi dan program berkaitan sumber asli. Penekanan ini perlu dilaksanakan seiring dengan keperluan Negara dan kehendak masyarakat dunia secara keseluruhannya untuk memenuhi tuntutan masa kini dan masa akan datang.
Pengurusan sumber asli bernilai tinggi merangkumi pengurusan beberapa
bidang utama iaitu Tanah, Ukur dan Pemetaan, Mineral dan Geosains serta Biodiversiti. Usaha-usaha pengurusan sumber asli ini diterajui oleh beberapa jabatan dan institusi yang bertanggungjawab secara spesifik untuk merancang, melaksana dan mengawal semua program berkaitan dengan bidang utama masing-masing. Institusi latihan dan institusi penyelidikan juga ditubuhkan bagi memastikan kakitangan awam dilatih supaya kompeten dalam bidang tugas yang di bawah bidang-bidang utama ini. Institusi penyelidikan juga memainkan peranan bagi menghasilkan produk-produk baru yang lebih berinovasi dan berdaya saing tinggi.
II. MATLAMAT UTAMA Pengurusan Sumber Asli Yang Bernilai Tinggi memfokuskan usaha-usaha ke
arah mencapai matlamat-matlamat berikut:
MATLAMAT UTAMA
1 MEMANTAPKAN PENGURUSAN DAN PENTADBIRAN TANAH SECARA EFEKTIF DAN EFISIEN
2 MEMANTAPKAN FUNGSI, AKTIVITI DAN KHIDMAT UKUR, PEMETAAN DAN PENGURUSAN DATA GEOSPATIAL
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
3
MATLAMAT UTAMA
3 MEMPERKUKUHKAN KEUPAYAAN PEMBANGUNAN SUMBER MINERAL UNTUK MEMACU EKONOMI NEGARA
4MEMANTAPKAN PERKHIDMATAN GEOSAINS BAGI MENINGKATKAN KESEJAHTERAAN HIDUP RAKYAT DAN PEMELIHARAAN ALAM SEKITAR
5MEMASTIKAN KAWASAN PESISIRAN PANTAI NEGARA SELAMAT DARI BENCANA TSUNAMI MELALUI PENGEKALAN DAN PEMULIHARAAN HUTAN PAYA LAUT
6 MENINGKATKAN KEBERKESANAN PENGURUSAN HUTAN PAYA GAMBUT
7 MENINGKATKAN USAHA-USAHA BAGI MEWUJUDKAN RANGKAIAN KORIDOR EKOLOGI BIODIVERSITI
8MEMPERKUKUHKAN MEKANISME PERUNDANGAN BERKAITAN AKSES KEPADA SUMBER BIOLOGI DAN PERKONGSIAN FAEDAH [ACCESS AND BENEFITS SHARING (ABS)]
9MEMASTIKAN EKOPELANCONGAN MENYUMBANG SEKURANG-KURANGNYA 5% DARIPADA KELUARAN DALAM NEGARA KASAR (KDNK) PELANCONGAN NEGARA PADA 2015
10MENGURUS DAN MENGGUNA SECARA BERKEKALAN SUMBER-SUMBER BIODIVERSITI (FLORA, FAUNA DAN MARIN) BAGI MEMASTIKAN OBLIGASI DI PERINGKAT ANTARABANGSA DIPENUHI
11 MENINGKATKAN KESEDARAN AWAM DAN KEBERKESANAN SISTEM PENYAMPAIAN BERKAITAN ISU-ISU BIODIVERSITI
12 MENGEKALKAN PENGIKTIRAFAN PENSIJILAN PENGURUSAN HUTAN MENGIKUT PIAWAIAN MC & I UNTUK 8 FMU PADA 2015
13 MENINGKATKAN KEBERKESANAN PENGURUSAN DAN KONSERVASI HIDUPAN LIAR
14 MENGURANGKAN IMPAK KERUGIAN EKONOMI SEBANYAK 90% AKIBAT KONFLIK MANUSIA DAN HIDUPAN LIAR PADA 2015
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
4
MATLAMAT UTAMA
15MENINGKATKAN USAHA INOVASI MENERUSI R, D & C KE ARAH PENGHASILAN KEKAYAAN (WEALTH CREATION), PENJANAAN ILMU DAN PEWUJUDAN TEKNOLOGI BARU
16 MELAKSANAKAN PENGURUSAN TAMAN LAUT SECARA LESTARI (SUSTAINABLE MANAGEMENT OF MARINE PARKS)
17 PERLAKSANAAN SECARA BERKESAN AKTA BIOKESELAMATAN 2007
III. BIDANG UTAMA Bidang-bidang utama di bawah Pengurusan Sumber Asli Yang Bernilai Tinggi dipertanggungjawabkan kepada Bahagian, Jabatan dan Agensi seperti berikut:
BIDANG UTAMA JABATAN BERTANGGUNGJAWAB
1 PENGURUSAN TANAH BTUP
JKPTG INSTUN
2 UKUR DAN PEMETAAN INSTUN JUPEM
3 MINERAL BMG JMG
4 GEOSAINS BMG JMG
5 PENGURUSAN BIODIVERSITI
BBP JPSM
PERHILITAN FRIM JTLM
6 PENGURUSAN BIOKESELAMATAN JBK
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
5
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
1 PENGURUSAN TANAH BTUP
JKPTG
A. LATAR BELAKANG Bahagian Tanah, Ukur dan Pemetaan (BTUP) bertanggungjawab menggubal
dan mengemas kini dasar-dasar yang berkaitan dengan pengurusan tanah, pembangunan tanah, ukur dan pemetaan. Di samping itu, BTUP juga bertanggungjawab menyelaras, memantau, menilai dan melaporkan pelaksanaan dasar-dasar berkenaan. Dalam hubungan ini, BTUP telah dipertanggungjawabkan untuk mengawal selia dua Jabatan di bawah NRE iaitu Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia (JUPEM) dan Jabatan Ketua Pengarah Tanah dan Galian Persekutuan (JKPTG). JKPTG bertanggungjawab menguruskan hartanah Kerajaan Persekutuan melalui pelaksanaan fungsi sebagaimana ditetapkan dalam Akta Pesuruhjaya Tanah Persekutuan (PTP) 1957. Selain itu, JKPTG juga berperanan memberikan khidmat nasihat mengenai pentadbiran dan pengurusan tanah kepada pihak Kerajaan Persekutuan dan pentadbiran tanah negeri.
B. MATLAMAT
MATLAMAT UTAMA
1 MEMANTAPKAN PENGURUSAN DAN PENTADBIRAN TANAH SECARA EFEKTIF DAN EFISIEN
C. STATUS MASA KINI
Pentadbiran dan pengurusan tanah yang berkesan akan dapat dicapai melalui penggubalan dasar, strategi dan program yang bersesuaian. Salah satu mekanisme ke arah mencapai matlamat tersebut adalah melalui Majlis Tanah Negara (MTN) iaitu satu forum yang dibentuk di bawah Perlembagaan Persekutuan. MTN adalah forum yang menghubungkan Kerajaan Persekutuan dengan Kerajaan-Kerajaan Negeri dan ia berperanan sebagai badan yang menggubal dasar mengenai penggunaan tanah serta undang-undang berkaitan dengannya. Peranan MTN menjadi semakin penting pada masa ini dan juga pada masa akan datang kerana kepesatan pembangunan memerlukan dasar tanah yang dinamik dan agresif bagi memastikan kedaulatan dan kepentingan Negara tidak terjejas.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
6
Fungsi dan peranan BTUP adalah seperti berikut: 1. menyelaras penggubalan atau pindaan dasar, undang-undang atau
peraturan berkaitan tanah, ukur dan pemetaan; 2. mengawal selia dan memantau pelaksanaan dasar, undang-undang,
peraturan dan keputusan-keputusan kerajaan mengenai tanah, ukur dan pemetaan;
3. membantu YB. Menteri dalam melaksanakan kuasa-kuasa dan fungsi
di bawah undang-undang dan peraturan berkaitan tanah, ukur dan pemetaan;
4. menyelaras tindakan-tindakan susulan ke atas isu-isu berbangkit dan
arahan Kabinet mengenai tanah, ukur dan pemetaan di kalangan Jabatan dan Agensi di bawah Kementerian;
5. mengurusetia dan menyelaras pengurusan mesyuarat-mesyuarat
persempadanan antarabangsa Malaysia dan antara negeri-negeri; dan 6. mengurusetia MTN.
D. ISU DAN CABARAN
Pada ketika ini, telah banyak usaha dan kejayaan yang dicapai dalam mempercepatkan proses kerja urusan tanah. Walau bagaimanapun, usaha-usaha dan kejayaan-kejayaan ini sering dipandang ringan oleh segelintir pihak. Usaha dan kejayaan sebegini seharusnya diberi liputan media secara meluas agar dapat dihebahkan kepada seluruh rakyat.
Isu tanah merupakan perkara yang kompleks dan sensitif kepada kebanyakan
pihak. Oleh itu, ketelitian dalam urusan kerja adalah merupakan agenda yang penting supaya dapat memenuhi kehendak dan kepuasan semua pihak yang terlibat di samping mematuhi undang-undang dan peraturan-peraturan yang telah ditetapkan.
Oleh kerana proses kerja tanah adalah rumit, maka sering kali urusan
memproses kerja tanah mengambil masa yang lebih lama dari yang sepatutnya. Kelemahan seperti inilah yang sering diketengahkan oleh segelintir pihak untuk mempertikaikan keupayaan pentadbir tanah menangani masalah. Perkara ini menyebabkan mereka sering memandang negatif terhadap pentadbiran tanah. Ia juga menyebabkan imej pentadbiran tanah tercalar serta menjejaskan semangat kerja anggota pentadbiran tanah.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
7
E. STRATEGI PELAKSANAAN Di dalam menyokong usaha NRE merealisasikan pencapaian matlamat ini,
terdapat 5 Strategi Pelaksanaan seperti berikut:
1. meningkatkan hubungan pentadbiran tanah antara Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri serta jaringan strategik dengan Kementerian dan Jabatan Pengguna (KJP);
2. meningkatkan penyampaian perkhidmatan urusan tanah; 3. meningkatkan kutipan hasil tanah Persekutuan; 4. memastikan pematuhan pelaksanaan pengambilan tanah mengikut
Akta Pengambilan Tanah (APT) 1960; dan 5. menyemak semula perundangan dan peraturan tanah secara berkala.
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG
PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 1: MEMANTAPKAN PENGURUSAN DAN PENTADBIRAN TANAH YANG EFEKTIF DAN EFISIEN
1. Strategi Pelaksanaan 1
Meningkatkan hubungan pentadbiran tanah antara Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri serta jaringan strategik dengan Kementerian dan Jabatan Pengguna (KJP).
a. Latar Belakang
Perlembagaan Persekutuan melalui Perkara 74 dan Senarai 2 (Senarai Negeri) dalam Jadual Kesembilan memperuntukkan bahawa perkara ‘tanah’ adalah di bawah bidang kuasa Kerajaan Negeri. Namun demikian, Perkara 76(4) Perlembagaan Persekutuan memberi kuasa kepada Kerajaan Persekutuan membuat undang-undang yang berkaitan dengan tanah bagi tujuan penyeragaman. Melalui peruntukan ini, Kerajaan Persekutuan telah menggubal beberapa undang-undang seperti Kanun Tanah Negara (KTN) 1965, Akta Pengambilan Tanah 1960, Akta Hak Milik Strata 1985 dan Akta Tanah (Kawasan Penempatan Berkelompok) 1960.
KTN 1965 telah dikanunkan pada 18 September 1965 dan mula berkuat
kuasa pada 1 Januari 1966. Ia bertujuan bagi mengadakan satu sistem pemegangan dan urusan tanah yang seragam di semua negeri di Semenanjung Malaysia termasuk Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, Labuan dan Putrajaya. Namun demikian, terdapat juga undang-undang negeri yang berkaitan dengan tanah yang terus kekal di bawah bidang kuasa Kerajaan Negeri seperti enakmen-enakmen Rizab Melayu. KTN tidak terpakai
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
8
penggunaannya di Sabah dan Sarawak kerana kedua-dua negeri ini mempunyai kanun tanah masing-masing iaitu Land Ordinance (Sabah Cap.68) 1950 dan Sarawak Land Code (Cap. 81) 1958. Seksyen 40, KTN secara jelas memperuntukkan bahawa Pihak Berkuasa Negeri (PBN) mempunyai hak ke atas semua tanah yang termasuk di dalam sempadan negeri masing-masing. PBN diberi kuasa untuk melupuskan tanah tersebut mengikut kaedah yang ditetapkan oleh KTN dan Kaedah Tanah Negeri masing-masing. Istilah PBN adalah merujuk kepada Raja atau Gabenor yang bertindak mengikut nasihat Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri (MMKN). Setiap negeri mempunyai Pejabat Tanah dan Galian (PTG) Negeri yang menguruskan segala urusan berkaitan dengan pentadbiran tanah. Di peringkat daerah pula terdapat Pejabat Tanah Daerah (PTD) bagi memudahkan urusan pentadbiran tanah di peringkat daerah. Bagi melancarkan penyelarasan urusan tanah di peringkat Persekutuan, terdapat JKPTG di bawah NRE. JKPTG bekerjasama rapat dengan PTG-PTG Negeri dalam melaksanakan peranannya. Di bawah Seksyen 8, KTN memperuntukkan bahawa Ketua Pengarah Tanah dan Galian (KPTG) Persekutuan boleh: a. berunding dan berutus dengan mana-mana Pengarah Negeri; b. menghendaki mana-mana Pengarah Negeri memberi kepadanya apa-
apa penyata, laporan dan maklumat lain seperti yang dikehendakinya berkaitan dengan pentadbiran tanah dalam negeri;
c. dari semasa ke semasa memanggil Mesyuarat Pengarah-Pengarah
Negeri bagi maksud mengadakan perundingan mengenai pentadbiran Akta ini;
d. dengan persetujuan Pengarah Negeri, memasuki dan memeriksa
rekod-rekod mana-mana Pejabat Pendaftaran atau Pejabat Tanah dalam mana-mana negeri; dan
e. dengan persetujuan Pengarah-pengarah Negeri, mengeluarkan apa-
apa surat pekeliling yang berkaitan dengan pentadbiran Akta ini sebagaimana yang difikirkan dikehendaki.
Lawatan-lawatan eksekutif KPTG Persekutuan ke setiap negeri diatur bertujuan bagi meningkatkan hubungan baik dalam urusan pentadbiran tanah di antara Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri. Kerajaan Persekutuan berperanan sebagai penasihat, penyelaras dan tanggungjawab ini dilaksanakan melalui MTN. Perkara 91(5) Perlembagaan Persekutuan memperuntukkan supaya diadakan MTN sebagai forum perundingan di antara Kerajaan Persekutuan dengan Kerajaan-Kerajaan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
9
Negeri bagi mewujudkan dasar Negara yang seragam untuk memaju dan mengawal penggunaan tanah di seluruh Persekutuan bagi maksud perlombongan, pertanian dan perhutanan atau apa-apa maksud lain dan untuk mentadbir apa-apa undang-undang mengenainya. Dalam hubungan ini, NRE melalui BTUP merupakan urus setia kepada Mesyuarat MTN yang perlu diadakan sekurang-kurangnya sekali setahun. Sebarang dasar yang memerlukan persetujuan dan kelulusan MTN perlulah dirunding dengan Kerajaan-Kerajaan Negeri melalui sesi-sesi konsultasi supaya dasar atau undang-undang serta peraturan yang seragam dapat dilaksanakan di peringkat pentadbiran tanah negeri. Sesi-sesi konsultasi ini boleh dilaksanakan melalui pertemuan-pertemuan korporat seperti Mesyuarat Pengarah Tanah Malaysia (PTM) dan Mesyuarat Timbalan Ketua Pengarah Tanah dan Galian (TKPTG) Persekutuan dengan Timbalan Pengarah Tanah dan Galian (TPTG) Negeri. Selain itu, sesi konsultasi juga boleh dilaksanakan melalui Mesyuarat Pengarah Hutan Negeri mengenai isu-isu berkaitan hutan. Selaras dengan fungsi dan peranan JKPTG untuk memberi khidmat nasihat pengurusan dan pentadbiran tanah kepada Kerajaan, JKPTG perlu melaksanakan engagement dengan semua pihak contohnya melalui Konvensyen Pentadbir Tanah dan Mesyuarat Khas di antara Ketua Setiausaha Negara (KSN) dengan Pengarah Tanah dan Galian Negeri dan Pengarah Ukur dan Pemetaan Negeri untuk membincangkan permasalahan mengenai pentadbiran tanah dan usaha penambahbaikan serta inovasi dalam pentadbiran tanah. Keperluan untuk menubuhkan Jawatankuasa Teknikal Bersama Pentadbiran Tanah dan Polis Diraja Malaysia (PDRM) adalah salah satu langkah segera bagi menangani isu penipuan dan pemalsuan hak milik tanah dan mengembalikan keyakinan rakyat terhadap sistem pentadbiran dan pengurusan tanah. Ia juga bertindak sebagai mekanisme untuk kerjasama erat antara Jabatan mengenai tanggungjawab masing-masing untuk memastikan tindakan susulan diambil sehingga sesuatu isu diselesaikan. Jawatankuasa ini melibatkan pentadbiran tanah, PDRM dan Jabatan lain seperti Jabatan Imigresen, Jabatan Pendaftaran Negara (JPN), pihak mahkamah, Lembaga Hasil Dalam Negeri (LHDN) dan sebagainya. Malah ia boleh bertindak sebagai One Stop Centre (OSC) dalam menyelesaikan kes penyelewengan dan pemalsuan dalam urusan tanah. Tanah Persekutuan adalah merujuk kepada tanah-tanah yang digunakan oleh KJP yang terdiri daripada tanah-tanah yang dipegang di bawah suatu dokumen hak milik (termasuk Hak Milik Strata dan stratum) yang didaftarkan atas nama PTP, tanah Kerajaan yang dirizabkan di bawah KTN atau undang-undang tanah lama untuk kegunaan Persekutuan mengikut kuat kuasa Perkara 85 Perlembagaan Persekutuan, tanah-tanah di Negeri Melaka dan Pulau Pinang yang diduduki, digunakan, dikawal dan diuruskan untuk kegunaan Persekutuan di bawah Perkara 166(4) Perlembagaan Persekutuan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
10
KPTG juga dikenali sebagai PTP adalah pemegang (custodian) tanah-tanah kegunaan KJP. Perancangan projek dan pembangunan tanah serta pengawalan tanah dibuat oleh KJP. Seksyen Harta Tanah Persekutuan di bawah JKPTG bertanggungjawab bagi menjalankan fungsi asal penubuhan Perbadanan Pesuruhjaya Tanah Persekutuan selaras dengan kehendak Akta PTP 1957 (Semakan 1988-Akta 349). Dalam hubungan ini juga, Mesyuarat Penyelarasan Bersama KJP perlu diadakan bagi membincangkan masalah berhubung dengan pengurusan tanah Persekutuan. Sesi ceramah atau taklimat pula merupakan sesi pembelajaran bertujuan memberi penerangan atau kefahaman berhubung tatacara pengurusan tanah Persekutuan yang betul mengikut perjalanan undang-undang tanah dan lain-lain undang yang berkuat kuasa. Kerjasama antara KJP dan PBN melalui pentadbiran tanah negeri adalah perlu bagi melicinkan pengurusan pentadbiran tanah Persekutuan di seluruh Negara. Semua program atau inisiatif yang diambil di bawah strategi ini adalah bertujuan untuk mencapai misi dan visi NRE.
b. Matlamat
Peningkatan hubungan baik dalam urusan pentadbiran tanah di antara Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri serta jaringan strategik dengan KJP dapat dicapai melalui inisiatif-inisiatif berikut: 1) kekerapan lawatan eksekutif KPTG Persekutuan ke setiap negeri
mengikut zon (Sasaran: 4 lawatan eksekutif setahun); 2) kekerapan Mesyuarat PTM (Sasaran: 3 mesyuarat setahun); 3) kekerapan Mesyuarat TKPTG Persekutuan dengan TPTG Negeri
(Sasaran: 3 mesyuarat setahun); 4) kekerapan Konvensyen Pentadbiran Tanah Malaysia (Sasaran: 1
konvensyen setahun); 5) kekerapan Jawatankuasa Teknikal Bersama Pentadbiran Tanah dan
PDRM (Sasaran: 3 mesyuarat setahun); 6) kekerapan Mesyuarat Khas di antara KSN dengan Pengarah Tanah
dan Galian Negeri dan Pengarah Ukur dan Pemetaan Negeri (Sasaran: 5 mesyuarat setahun);
7) kekerapan Mesyuarat Penyelarasan bersama KJP (Sasaran: 10
mesyuarat setahun); dan 8) kekerapan ceramah atau taklimat kepada KJP (Sasaran: 5 ceramah
atau taklimat setahun).
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
11
c. Status Masa Kini
Antara program atau inisiatif yang telah dilaksanakan bagi tahun 2010 adalah seperti berikut:
1) lawatan eksekutif KPTG Persekutuan ke setiap negeri mengikut zon
telah diadakan sebanyak 4 kali;
2) Mesyuarat PTM telah diadakan sebanyak 3 kali yang melibatkan JKPTG sebagai urus setia yang dipengerusikan oleh KPTG Persekutuan. Ahli mesyuarat adalah terdiri daripada semua PTG Negeri;
3) Mesyuarat TKPTG Persekutuan dengan TPTG Negeri telah diadakan
sebanyak 3 kali yang melibatkan JKPTG sebagai urus setia mesyuarat dan dipengerusikan bersama oleh TKPTG Persekutuan (Kemajuan Pengurusan) dan TKPTG Persekutuan (Penyelarasan Pengoperasian). Ia dihadiri oleh semua TPTG Negeri. Tujuan mesyuarat ialah membincangkan perkara-perkara mengenai perjalanan KTN dalam pentadbiran tanah negeri sebelum perkara tersebut dibawa kepada Mesyuarat PTM;
4) Konvensyen Pentadbiran Tanah Malaysia dijadualkan diadakan
setahun sekali dan bagi tahun 2010, ia tidak dapat dijalankan akibat daripada kekangan kewangan. Konvensyen ini bertujuan sebagai wadah pertemuan warga pentadbiran tanah untuk bertemu dan bertukar pandangan bagi meningkatkan kecekapan dan keberkesanan penyampaian perkhidmatan Kerajaan dalam pentadbiran tanah;
5) Mesyuarat Jawatankuasa Teknikal Bersama Pentadbiran Tanah dan
PDRM telah diadakan sebanyak 3 kali melibatkan semua PTG Negeri dan pihak PDRM dan dipengerusikan oleh KPTG Persekutuan;
6) Mesyuarat Khas di antara KSN dengan Pengarah Tanah dan Galian
Negeri dan Pengarah Ukur dan Pemetaan Negeri telah diadakan sebanyak 6 kali yang menunjukkan komitmen pengurusan tertinggi Negara dalam pentadbiran tanah. Ia dipengerusikan oleh KSN dan ahlinya adalah terdiri daripada semua Pengarah Tanah dan Galian Negeri dan Pengarah Ukur dan Pemetaan Negeri; dan
7) Mesyuarat Penyelarasan Bersama KJP telah diadakan sebanyak 10
kali dan ceramah atau taklimat telah diadakan sebanyak 5 kali kepada KJP berhubung dengan pengurusan tanah Persekutuan. Tujuannya adalah bagi meningkatkan jaringan strategik NRE melalui KPTG dengan KJP.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
12
d. Isu Dan Cabaran
Dalam melaksanakan strategi ini, antara isu dan cabaran yang telah dikenal pasti adalah seperti berikut:
1) wujudnya lompang (loophole) dalam perundangan tanah yang
memberi ruang kepada eksploitasi oleh pihak yang tidak bertanggungjawab. Di samping itu, wujud perbezaan interpretasi undang-undang tanah yang mengakibatkan ketidakcekapan dalam pentadbiran tanah. Walau bagaimanapun, isu dan kelemahan ini dapat diatasi dengan kekuatan NRE yang bertindak sebagai pengantara hubungan pentadbiran tanah antara Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri. Selain itu, kerjasama dan komitmen yang tinggi di kalangan kakitangan NRE dan pentadbiran tanah negeri serta kemudahan teknologi komunikasi maklumat (ICT) yang mencukupi juga dapat membantu dalam usaha ini;
2) sumber kewangan yang terhad menyukarkan pelaksanaan strategi ini.
Strategi ini melibatkan sumber kewangan yang banyak bagi tujuan penyediaan dokumentasi dan keurusetiaan; dan
3) kurang pemahaman mengenai pengurusan tanah Persekutuan oleh
KJP dan pentadbiran tanah negeri.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini adalah memberi tumpuan bagi memenuhi kehendak dan aspirasi stakeholder dalam meningkatkan hubungan baik dalam urusan pentadbiran tanah di antara Kerajaan Persekutuan dengan Kerajaan Negeri melalui NRE dan pentadbiran tanah negeri bagi meningkatkan kualiti penyampaian perkhidmatan Kerajaan dalam pentadbiran tanah serta memberi kefahaman kepada KJP mengenai urusan tanah Persekutuan.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
NRE mensasarkan:
1) kekerapan lawatan eksekutif KPTG Persekutuan ke setiap negeri mengikut zon sebanyak 4 kali setahun;
2) kekerapan Mesyuarat PTM sebanyak 3 kali setahun; 3) kekerapan Mesyuarat TKPTG Persekutuan dengan TPTG Negeri
sebanyak 3 kali setahun;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
13
4) kekerapan Konvensyen Pentadbiran Tanah Malaysia sebanyak 1 kali setahun;
5) kekerapan Mesyuarat Jawatankuasa Teknikal Bersama Pentadbiran
Tanah dan PDRM sebanyak 3 kali setahun; 6) kekerapan Mesyuarat Khas di antara KSN dengan Pengarah Tanah
dan Galian Negeri dan Pengarah Ukur dan Pemetaan Negeri sebanyak 5 kali setahun;
7) kekerapan Mesyuarat Penyelarasan bersama KJP sebanyak 10 kali
setahun; dan 8) kekerapan ceramah atau taklimat kepada KJP berhubung pengurusan
tanah Persekutuan sebanyak 5 kali setahun.
Jadual 1: Bilangan Pertemuan dengan Stakeholder
UKURAN SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan Lawatan Eksekutif KPTG Persekutuan 4 4 4 4 4 4
Bilangan Mesyuarat PTM 3 3 3 3 3 3
Bilangan Mesyuarat TKPTG Persekutuan dengan TPTG Negeri
3 3 3 3 3 3
Bilangan Konvensyen Pentadbiran Tanah Malaysia.
- 1 1 1 1 1
Bilangan Mesyuarat Jawatankuasa Teknikal Bersama Pentadbiran Tanah dan PDRM
3 3 3 3 3 3
Bilangan Mesyuarat Khas KSN 6 5 5 5 5 5
Bilangan Mesyuarat Penyelarasan bersama KJP 10 10 10 10 10 10
Bilangan ceramah atau taklimat kepada KJP 5 5 5 5 5 5
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
14
g. Pelan Tindakan
Antara faktor yang dapat membantu pencapaian pelaksanaan strategi ini adalah melalui:
1) peruntukan kewangan yang tinggi bagi memastikan
pertemuan/konsultasi di antara kedua-dua pihak dilaksanakan secara berkala; dan
2) pegawai yang berpengalaman dalam pentadbiran tanah serta
mempunyai institutional memory adalah kritikal bagi memastikan isu-isu dan permasalahan dapat ditangani dengan berkesan.
Bagi memastikan strategi ini dapat dilaksanakan dengan sempurna maka
tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut:
1) mengadakan lawatan eksekutif KPTG Persekutuan ke setiap Negeri; 2) mengadakan pertemuan korporat dengan Pentadbiran Tanah Negeri; 3) mengadakan mesyuarat berkala dengan KJP; dan 4) strategi ini perlu diberi keutamaan (tahap keutamaan 1) oleh pihak
pengurusan atasan NRE. 2. Strategi Pelaksanaan 2 Meningkatkan penyampaian perkhidmatan urusan tanah. a. Latar Belakang Pengauditan dan pemantauan ke atas pentadbiran tanah bertujuan bagi
menambah baik dan mempertingkatkan tahap operasi pentadbiran tanah berpandukan polisi, peraturan, prosedur dan undang-undang yang berkenaan; menilai dan menentukan keberkesanan semua proses kawalan dan tadbir urus pentadbiran tanah negeri; mengaudit dan membuat laporan hasil daripada auditan ke atas pentadbiran tanah negeri bagi membantu pihak pentadbiran tanah negeri meningkatkan tahap kecekapan dan keberkesanan dalam pengurusan pentadbiran tanah negeri; menyediakan laporan, ulasan dan cadangan kepada pentadbiran tanah negeri terhadap prestasi dan pencapaian hasil daripada program-program yang dilaksanakan; dan membantu mewujudkan budaya kerja yang cemerlang, pentadbiran yang cekap dan berkesan di samping melaksanakan pematuhan kepada piagam pelanggan serta perkhidmatan yang mesra di pentadbiran tanah negeri.
Sehubungan itu, NRE melalui Seksyen Audit dan Pemantauan, JKPTG telah dipertanggungjawabkan untuk menjalankan auditan ke atas pentadbiran
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
15
tanah negeri bagi memantau pematuhan pemakaian perundangan dan peraturan terutamanya pematuhan di bawah KTN 1965. Mesyuarat MTN ke-58 bertarikh 18 Disember 2004 yang dipengerusikan oleh YAB. Perdana Menteri bersetuju menubuhkan Pasukan Petugas Khas (PPK) (Flying Squad)1 sebagai langkah mempertingkatkan prestasi pentadbiran tanah. MTN Ke-58 juga mengambil maklum akan 3 penyebab utama yang telah dikenal pasti mengekang kecekapan pengurusan dan pentadbiran tanah iaitu isu perundangan dan peraturan yang melibatkan kelemahan dalam proses kerja dan pembahagian kuasa; isu pengurusan sumber manusia dan isu ruang pejabat yang sempit dan kelengkapan yang ketinggalan zaman yang memerlukan penggunaan ICT serta peralatan baru secara lebih meluas. Sehubungan itu, Unit Pemodenan Tadbiran dan Perancangan Pengurusan Malaysia (MAMPU), Jabatan Perdana Menteri (JPM) telah melancarkan Strategi Baru Urusan Pentadbiran Tanah (SBUPT) untuk meningkatkan kecekapan pentadbiran tanah. Perakuan-perakuan yang terkandung dalam SBUTP meliputi semua bidang yang saling berkaitan iaitu perekayasaan ke atas 7 bidang utama urusan tanah, struktur organisasi dan pembangunan sumber manusia, tunggakan kerja dan tunggakan cukai tanah, sistem pengurusan fail dan rekod, persekitaran pejabat, sistem pengurusan aduan awam dan pelaksanaan piagam pelanggan. Perakuan 23 menyatakan bahawa tanggungjawab PPK adalah dalam membantu pentadbiran tanah Negeri dalam menyelesaikan semua tunggakan kerja kumulatif sehingga Disember 2003 bagi empat urusan tanah. Pada 10 Januari 2004, Kertas Kerja Cadangan Penyelesaian Tunggakan Urusan Tanah melalui penubuhan PPK2 telah dikemukakan kepada Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA) dan Perbendaharaan Malaysia. PPK yang ditubuhkan pada 1 Februari 2004 bertanggungjawab untuk menyelesaikan 4 bidang tunggakan urusan tanah seperti berikut:
1) pendaftaran urus niaga dan bukan urus niaga; 2) pemberimilikan tanah; 3) pendaftaran dan pengeluaran Hak Milik Strata; dan 4) penukaran Hak Milik Sementara (QT) kepada Hak Milik Tetap (FT).
1 Langkah langkah untuk mempertingkatkan prestasi pentadbiran tanah:(a) penubuhan Pasukan Petugas Khas (PPK) (Flying Squad);(b) penstrukturan semula organisasi pejabat tanah;(c) penubuhan Jawatankuasa Tanah Daerah;(d) memerangi rasuah;(e) projek e Tanah; dan(f) mempertingkatkan kompetensi pentadbiran tanah.
2 Dalam Kertas tersebut menyebut bahawa Pasukan Petugas Khas yang dicadangkan ini akan wujud untuk tempoh tidak lebihdari 5 tahun dan hanya menumpukan kepada kerja kerja yang tertunggak sehingga Disember 2003.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
16
Masalah mengenai penyelesaian dan pengurusan harta pusaka kecil merupakan salah satu daripada isu semasa masyarakat berkaitan pemilikan tanah khususnya harta tanah. Ini berdasarkan masih terdapat sejumlah besar ahli waris yang belum membuat permohonan pembahagian pusaka walaupun ada di antaranya melibatkan kematian pemilik tanah yang terlalu lama. Kurangnya kesedaran dan kefahaman telah dikenal pasti adalah merupakan sebab utama berlakunya keadaan sedemikian, terutamanya di kalangan masyarakat di luar bandar. Harta pusaka kecil ialah harta yang ditinggalkan oleh si mati yang mempunyai ciri-ciri berikut:
1) harta itu terdiri daripada kesemua harta tak alih atau sebahagiannya; 2) harta alih yang nilai keseluruhannya tidak melebihi RM2juta; 3) harta pusaka juga termasuk kepentingan si mati yang wujud melalui
mana-mana perjanjian dan kontrak yang sedang berkuat kuasa; dan 4) si mati tidak meninggalkan wasiat (bagi si mati bukan Islam).
Isu kelewatan merupakan masalah utama dalam penyelesaian pembahagian pusaka kecil di seluruh Negara. Ini kerana jumlah permohonan baru yang banyak iaitu lebih kurang 45,000 kes setahun dan tunggakan sedia ada pula sebanyak 21,315 kes. Pasukan Projek e-Tanah telah ditubuhkan pada 1 Mac 2004. Projek perintis e-Tanah telah diperkenalkan di Pulau Pinang dan diperluaskan ke Negeri Sembilan dan Melaka mulai tahun 2009. Projek ini akan diperluaskan ke negeri-negeri lain di Semenanjung Malaysia secara berperingkat. Sistem e-Tanah memberi kemudahan kepada orang ramai dalam membuat bayaran, mencetak resit dan menyemak status pembayaran secara atas talian. Projek e-Tanah adalah merupakan salah satu daripada program kerajaan ke arah merealisasikan Kerajaan Elektronik. Di peringkat tertinggi, projek e-Tanah ini dipantau oleh Jawatankuasa IT dan Internet Kerajaan (JITIK) yang dipengerusikan oleh KSN. Pewujudan Sistem e-Tanah yang komprehensif akan meningkatkan kecekapan sistem penyampaian, pewujudan bank data tanah yang berintegriti dan mengurangkan karenah birokrasi di dalam pengurusan pentadbiran tanah di Negara ini. Seksyen 9, Akta Hak Milik Strata 1985 memperuntukkan bahawa syarat-syarat yang terkandung dalam Seksyen 9 ini perlu dipatuhi terlebih dahulu sebelum permohonan untuk memecah bahagi bangunan diluluskan oleh Pengarah Tanah dan Galian Negeri. Setelah syarat-syarat tersebut dipatuhi, kelulusan suatu permohonan pecah bahagi boleh diberikan oleh PTG Negeri. Selain daripada itu, permohonan juga perlu mematuhi perkara-perkara yang dinyatakan dalam Seksyen 10, Akta Hak Milik Strata 1985.
Antara faktor-faktor kegagalan permohonan Hak Milik Strata adalah: 1) masalah pemaju atau tuan tanah yang merangkumi pemilik meninggal
dunia, pemaju tidak dapat dikesan, masalah kewangan, masalah
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
17
pengurusan, sikap sengaja tidak memohon dan syarikat yang telah muflis atau gulung tikar;
2) masalah tanah melibatkan pecah sempadan tanah, penyatuan tanah,
hak milik sementara, serah balik dan beri milik semula, tiada pelan akui, tukar syarat tanah dan tanah telah dirampas oleh Kerajaan; dan
3) masalah bangunan yang sedang dalam proses pengukuran bangunan,
peringkat proses kelulusan Perintah Pembangunan, pindaan pelan bangunan, terkeluar dari sempadan lot dan bangunan tidak mengikut syarat kelulusan.
Pemantauan pendaftaran Hak Milik Strata bagi bangunan khas (berbilang tingkat yang telah lama dibangunkan tetapi pemaju gagal memohon Hak Milik Strata mengikut yang disyaratkan dalam Akta Hak Milik Strata 1985). Pada peringkat awal pelaksanaan projek perintis penyelesaian bangunan khas di Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, 6 kes berprofil tinggi dan kritikal telah dikenal pasti dan dipilih yang melibatkan Kompleks Pertama, Pangsapuri Blok Melati, Blue Boy Mansion, Perumahan Awam Gombak Fasa 2, Taman Bukit Angkasa dan skim strata di Taman Bukit Angkasa, Kuala Lumpur. Kelewatan dalam urusan pendaftaran pindah milik tanah mula dibangkitkan oleh Pasukan Petugas Khas Pemudah cara Perniagaan (PEMUDAH) yang dipengerusikan oleh KSN kerana ia telah menjejaskan kedudukan daya saing Negara di peringkat global dari segi kemudahan menjalankan perniagaan. Laporan Bank Dunia pada tahun 2009, Malaysia berada di kedudukan ke-21 dari segi Ease Of Doing Business dan di kedudukan ke-81 dari segi Registering Property di kalangan 183 buah Negara di dunia. Kedudukan ini merosot dalam tahun 2010 di mana Ease Of Doing Business berada di kedudukan ke-23 dan Registering Property di kedudukan ke-86. Kerajaan memandang berat di atas kemerosotan daya saing Negara di dalam Ease Of Doing Business kerana boleh menjejaskan kemasukan pelaburan asing dan seterusnya mengancam pertumbuhan ekonomi Negara. Bagi memperbaiki masalah ini, PEMUDAH telah menubuhkan Focus Group on Registering Property yang diurus setia oleh Perbadanan Produktiviti Malaysia [Malaysia Productivity Corporation (MPC)] dan dianggotai oleh pegawai-pegawai sektor awam dan swasta bagi memberi tumpuan kepada usaha-usaha penambahbaikan proses kerja Pindah Milik Tanah (PMT) di pentadbiran tanah yang matlamat akhirnya ialah untuk memudah dan mempercepatkan proses PMT; menggalakkan pelaburan khususnya pelaburan asing apabila pelabur mudah memiliki tanah untuk tapak dan modal perusahaan; dan meningkatkan pertumbuhan ekonomi dan daya saing Negara di peringkat antarabangsa.
b. Matlamat
Peningkatan mutu penyampaian perkhidmatan Kerajaan dalam urusan tanah boleh dicapai melalui usaha-usaha berikut:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
18
1) melakukan auditan dan pemantauan ke atas pentadbiran tanah secara berterusan bagi memantau pematuhan pemakaian perundangan dan peraturan (Sasaran: minimum 6 bulan sekali);
2) penempatan anggota PPK bagi membantu pentadbiran tanah negeri
dalam menyelesaikan tunggakan urusan tanah bagi urusan pemberimilikan tanah, permohonan dan pendaftaran Hak Milik Strata; pembahagian pusaka kecil dan penukaran QT kepada FT,
3) penempatan anggota PPK bagi membantu penyelesaian tunggakan
pembahagian pusaka kecil di Semenanjung Malaysia yang melibatkan permohonan yang diterima sehingga 31 Disember 2009 bagi permohonan yang tidak melibatkan rujukan atau rayuan ke mahkamah;
4) penambahbaikan proses kerja dalam pembahagian pusaka kecil bagi
meningkatkan peratusan penyelesaian permohonan baru pembahagian pusaka kecil dalam tempoh kurang 5 setengah bulan;
5) melaksanakan pengaturan dan pengujian aplikasi sistem e-Tanah bagi
peluasan e-Tanah ke Negeri Sembilan dan Melaka; 6) memantau 6 skim bangunan bertingkat di Wilayah Persekutuan Kuala
Lumpur melalui mesyuarat bersama DBKL dan PTG Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur; dan
7) memantau prestasi pendaftaran pindah milik tanah dalam masa satu
hari oleh pentadbiran tanah negeri dan mensasarkan kedudukan Malaysia ke tangga ke-10 teratas dalam pendaftaran hartanah berdasarkan indeks World Bank Doing Business menjelang tahun 2015.
c. Status Masa Kini Antara program, inisiatif dan pencapaian bagi tahun 2010 adalah seperti
berikut:
1) pengauditan secara berjadual berkonsepkan follow up follow through telah dijalankan 1 kali iaitu melibatkan lawatan audit bersama Unit Audit Dalam, Pejabat Setiausaha dan PTG Selangor pada 3 Ogos 2010;
2) NRE melalui PPK, JKPTG terus menjalankan usaha-usaha membantu
pentadbiran tanah negeri menyelesaikan tunggakan urusan tanah; 3) penyelesaian tunggakan pembahagian pusaka kecil di Semenanjung
Malaysia bagi permohonan yang diterima sehingga 31 Disember 2009 dan permohonan yang tidak melibatkan rujukan dan rayuan ke mahkamah iaitu sebanyak 20,853 kes. Data ini turut melibatkan kes-kes yang perlu dirujuk/rayuan ke Mahkamah Tinggi/ Syariah. Sebanyak
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
19
90.2% atau 18,807 daripada 20,853 kes tunggakan permohonan pusaka kecil di Semenanjung Malaysia telah diselesaikan sehingga 31 Disember 2010. Sementara itu, bagi menyelesaikan setiap permohonan baru dalam tempoh kurang dari 5 setengah bulan sebanyak 47% atau 18,278 daripada 38,848 kes permohonan baru berjaya diselesaikan sehingga 31 Disember 2010;
Jadual 2: Bilangan Kemajuan Penyelesaian Tunggakan Urusan Tanah
Sehingga 31 Disember 2009 (Kedudukan pada 31 Disember 2010)
URUSAN TUNGGAKAN SELESAI BAKI %
Pendaftaran Urus Niaga dan Bukan Urus Niaga 4,838,405 4,838,405 0 100
Pemberimilikan Tanah 736,912 679,499 57,413 92.21
Permohonan dan Pendaftaran Hak Milik Strata
(i) Skim (ii) Petak
12,232 808,684
10,921 717,208
1,311 91,476
89.28 88.69
Penukaran Hak Milik Sementara (QT) Kepada Hak Milik Tetap (FT)
4,138,142 3,643,360 494,782 88.04
4) projek peluasan e-Tanah bagi Negeri Sembilan dan Melaka mencatatkan 84.20% dan 84.26% masing-masingnya bagi tahun 2010;
5) pendaftaran Hak Milik Strata bagi bangunan khas sebelum 1996
didapati bahawa sebanyak 52.4% atau 1,807 daripada 3,449 petak telah dipohon untuk pendaftaran dan tiada petak didaftarkan;
6) jangka masa pendaftaran pindah milik tanah pada masa kini telah
dapat dibuat dalam masa satu hari di kebanyakan pentadbiran tanah. Prestasi pendaftaran pindah milik tanah dalam masa 1 hari di pentadbiran tanah negeri bagi 31 Disember 2010 telah menunjukkan keputusan yang memberangsangkan. Daripada 33,208 perserahan yang diterima, sebanyak 32,077 perserahan didaftarkan dalam masa 1 hari (96.59%), 1,126 perserahan didaftarkan dalam masa 2 hari hingga 14 hari (3.39%) dan 5 perserahan didaftarkan dalam masa 15 hari hingga 30 (0.02%); dan
7) berdasarkan kepada laporan World Bank Doing Business bagi tahun
2010, kedudukan Malaysia dalam pendaftaran hartanah telah meningkat sebanyak 26 mata iaitu dari tangga 86 ke tangga 60.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
20
d. Isu Dan Cabaran Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti adalah seperti berikut: 1) kekangan kewangan yang menyebabkan pengisian jawatan kosong
serta perolehan peralatan tidak dapat dibuat; 2) ramai daripada anggota PPK (status jawatan kontrak) menamatkan
perkhidmatan apabila mendapat pekerjaan lain yang tetap. Oleh yang demikian, latihan semula yang kerap bagi melatih pegawai baru diperlukan;
3) bangunan lama berbilang tingkat yang tidak dapat dikeluarkan Hak
Milik Strata adalah akibat daripada kehilangan pelan bangunan dan masalah yang berpunca pemaju yang bankrap, tidak dapat dikesan atau telah meninggal dunia;
4) tunggakan urusan pusaka disebabkan oleh ketidakpatuhan kepada
keperluan perundangan dan pertelingkahan waris di mana kedua-dua perkara ini perlu merujuk kepada pihak mahkamah; dan
5) persepsi negatif terhadap pentadbiran tanah yang sukar dikikis.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal Secara keseluruhannya, fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini memerlukan peruntukan kewangan yang mencukupi. Oleh itu, penjelasan yang sewajarnya perlulah dibuat kepada pihak Perbendaharaan Malaysia dan JPA bagi memastikan peruntukan yang mencukupi dan tambahan kakitangan dapat dibuat. Selain daripada itu, tumpuan penyelesaian pengeluaran Hak Milik Strata adalah terhadap bangunan-bangunan lama berbilang tingkat yang siap dibina sebelum Akta Hak Milik Strata berkuat kuasa pada 1985. Penggunaan teknologi dalam meningkatkan proses kerja dalam urusan tanah adalah penting bagi memastikan mutu penyampaian perkhidmatan Kerajaan dalam pentadbiran tanah adalah efisien dan efektif.
Di samping itu, aktiviti promosi mengenai pencapaian dan kejayaan dalam pentadbiran tanah perlulah dibuat bagi meningkatkan kepercayaan rakyat dan stakeholder terhadap pentadbiran tanah.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
NRE mensasarkan:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
21
1) semakan dibuat ke atas proses kerja melalui pemerhatian, pengauditan dan kajian minimum sebanyak 1 kali setiap 6 bulan;
2) keperluan tenaga kerja disediakan dalam jangka masa yang lebih
singkat bagi memastikan daya saing Negara dapat ditingkatkan ke kedudukan 10 teratas dalam pendaftaran hartanah berdasarkan indeks World Bank Doing Business dalam tahun 2015;
3) keperluan tenaga kerja diteliti supaya sesuatu proses kerja dapat
mengikut norma masa yang ditetapkan bagi pembahagian pusaka kecil dan pengambilan tanah;
4) peluasan e-Tanah di Negeri Sembilan dan Melaka diselesaikan pada
tahun 2011; 5) menyelesaikan pengeluaran Hak Milik Strata bagi 6 skim bangunan
lama berbilang tingkat; dan 6) rakyat mengambil maklum akan peningkatan kualiti sistem
penyampaian perkhidmatan kerajaan dalam pentadbiran tanah.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
22
Jadual 3: Petunjuk Prestasi Sasaran Penyelesaian Isu Tanah
UKURAN SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan lawatan pengauditan 1 2 2 2 2 2
Peratus penyelesaian tunggakan pemberimilikan tanah
92.21% 96% 100% - - -
Peratus siap peluasan Projek e-Tanah di Negeri Sembilan dan Melaka
84.20% 100% - - - -
Peratusan penyelesaian tunggakan Pembahagian Pusaka Kecil di Semenanjung Malaysia melibatkan permohonan yang diterima (termasuk permohonan yang melibatkan rujukan dan rayuan ke mahkamah)
90.2%* 90% 92% 95% 98% 98%
Peratusan penyelesaian permohonan baru Pembahagian Pusaka Kecil dalam tempoh kurang 5 bulan setengah
47% 60% 64% 68% 72% 75%
Peratus penyelesaian tunggakan penukaran Hak Milik Sementara (QT) kepada Hak Milik Tetap (FT)
88.04% 96% 100% - - -
Peratus penyelesaian tunggakan permohonan dan pendaftaran Hak Milik Strata
89.28% 99% 100% - - -
Bilangan penyelesaian pengeluaran Hak Milik Strata bagi bangunan lama
52.4% 90% 100% - - -
Peratusan penyelesaian pendaftaran Pindah Milik Tanah dalam masa 1 hari.
96.59% 100% 100% 100% 100% 100%
* Data tahun 2010 merupakan penyelesaian permohonan pusaka termasuk tunggakan sehingga 31 Disember 2009.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
23
g. Pelan Tindakan
Bagi melaksanakan strategi ini, antara pelan tindakan yang dapat membantu pencapaian strategi pelaksanaan ini ialah:
1) meningkatkan kerjasama dengan pentadbiran tanah negeri dan MPC/MAMPU bagi mengenal pasti proses-proses kerja yang boleh ditambah baik;
2) kerjasama yang lebih erat dengan Perbendaharaan Malaysia dan JPA
dalam mendapatkan peruntukan sumber kewangan dan penambahan tenaga kerja;
3) menggunakan pihak lain bagi membantu mendapat sumber kewangan
atau tenaga kerja seperti menerusi PEMUDAH Working Group On Registering Property yang sentiasa ingin melihat bidang-bidang yang menjana perkembangan ekonomi perlu diberi perhatian serius iaitu bagi meningkatkan lagi ranking Malaysia di bidang ekonomi;
4) melaksanakan pengaturan dan pengujian aplikasi sistem e-Tanah di
Negeri Sembilan dan Melaka;
5) penyelarasan mesyuarat dengan pihak-pihak yang terlibat; dan
6) aktiviti promosi melalui media massa dipertingkatkan. Usaha ini perlu juga disokong oleh Unit Komunikasi Korporat, NRE bagi memastikan objektif yang diharapkan tercapai.
3. Strategi Pelaksanaan 3
Meningkatkan kutipan hasil tanah Persekutuan. a. Latar Belakang
Kerajaan Persekutuan melalui PTP boleh memberi sewaan tanah-tanah Persekutuan melalui kuasa yang diperuntukkan di bawah Seksyen 4, Akta PTP dan Seksyen 223 KTN, tidak melebihi 3 tahun dan melalui peruntukan tertentu dalam Ordinan Tanah Sabah dan Kanun Tanah Sarawak secara menandatangani perjanjian sewaan dengan pihak penyewa. Perjanjian sewa tidak perlu didaftarkan dalam hak milik tanah kecuali bagi perjanjian sewaan di Negeri Sabah dan Sarawak perlu didaftarkan dalam hak milik tanah.
Untuk membolehkan urusan penyewaan ini dijalankan dengan lebih telus, 2
Jawatankuasa telah ditubuhkan iaitu:
1) Jawatankuasa Penyewaan Tanah Persekutuan Yang Terletak Di Luar Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur. Jawatankuasa ini dianggotai oleh TKPTG Persekutuan, Pengarah Seksyen Harta Tanah Persekutuan, JKPTG dan dipengerusikan oleh PTP; dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
24
2) Jawatankuasa Penyewaan Tanah Persekutuan Di Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur. Jawatankuasa ini dianggotai oleh Kementerian Kewangan, Kementerian Wilayah Persekutuan, Kementerian dan Jabatan Pengguna, Bahagian Pengurusan Hartanah (BPH) JPM, Pejabat Tanah dan Galian Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, Dewan Bandaraya Kuala Lumpur (DBKL) dan Jabatan Penilaian dan Perkhidmatan Harta (JPPH).
Akaun Belum Terima (ABT) adalah ditakrifkan sebagai jumlah wang yang sepatutnya telah diterima oleh Kerajaan pada sesuatu ketika tetapi belum diterima berasaskan kepada bil atau melalui dasar dan keputusan Kerajaan yang berkuat kuasa. Bil merangkumi invois, nota, penaksiran atau notis lain yang dikeluarkan kepada penghutang.
b. Matlamat
Kutipan hasil tanah Persekutuan dapat dipertingkatkan dengan pengurangan tunggakan ABT penyewaan harta tanah Persekutuan.
c. Status Masa Kini
Sehingga 30 September 2010, jumlah tunggakan ABT daripada aktiviti penyewaan tanah Persekutuan adalah berjumlah RM3,837,045.97.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran dalam meningkatkan kutipan hasil tanah Persekutuan adalah seperti berikut:
1) kegagalan mengambil tindakan yang tegas ke atas penyewa dan
pemajak telah menyebabkan tunggakan dalam kutipan hasil tanah Persekutuan;
2) pemantauan yang tidak seragam menyebabkan tunggakan hasil tanah
Persekutuan. Salah satu penyebab kepada masalah ini adalah kekurangan pegawai dan kakitangan dalam menjalankan pemantauan ke atas penyewa dan pemajak tanah Persekutuan. Masalah kekerapan pertukaran warga kerja yang bertanggungjawab juga turut menyumbang kepada masalah ini; dan
3) keengganan dan kedegilan penyewa dan pemajak tanah Persekutuan
dalam mematuhi notis peringatan dan panggilan komunikasi melalui telefon menyukarkan kutipan hasil dibuat.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
25
e. Bidang-bidang Tumpuan yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini adalah untuk memberi tumpuan pengurangan tunggakan ABT penyewaan harta tanah Persekutuan.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
NRE mensasarkan 15% pengurangan tunggakan ABT tahun 2010 penyewaan harta tanah Persekutuan.
Jadual 4: Peratus Pengurangan Tunggakan ABT
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Peratus pengurangan tunggakan ABT 15% 15% 20% 25% 30% 35%
g. Pelan Tindakan
Bagi memastikan strategi ini dapat dilaksanakan dengan sempurna, maka tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut:
1) mengadakan Program Ketuk Pintu terhadap penyewa-penyewa; 2) mengadakan mesyuarat penyelarasan dengan berunding dengan
pihak yang terlibat bagi menyelesaikan isu tunggakan; 3) memantau kutipan hasil secara berkala; dan
4) mengeluarkan notis penamatan bagi setiap penyewa dan pemajak
yang gagal menjelaskan bayaran tunggakan. 4. Strategi Pelaksanaan 4
Memastikan pematuhan pelaksanaan pengambilan tanah mengikut Akta Pengambilan Tanah (APT) 1960.
a. Latar Belakang Segala bentuk pembangunan fizikal memerlukan tanah untuk dijadikan
sebagai tapak. Di Semenanjung Malaysia terdapat 3 cara pilihan untuk memperoleh tanah iaitu:
1) memohon tanah Kerajaan daripada PBN;
2) membeli tanah beri milik (alienated land) daripada tuan punya; atau
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
26
3) mengambil mana-mana tanah milik menerusi proses undang-undang.
Oleh kerana kesukaran untuk mendapatkan tanah menerusi cara 4.a.1 atau 4.a.2 di atas, maka lazimnya pilihan yang ada ialah menerusi cara 4.a.3 iaitu mengambilnya melalui proses pengambilan tanah dengan menggunakan APT 1960. APT 1960 hanya terpakai bagi negeri-negeri di Semenanjung Malaysia sahaja. Bagi Negeri Sabah dan Sarawak mempunyai Ordinan Pengambilan Tanah masing-masing. APT 1960 telah memperuntukkan bahawa hanya PBN sahaja yang diberi kuasa untuk mengambil tanah. Dalam menjalankan kuasanya, PBN boleh mewakilkannya kepada orang-orang tertentu seperti Menteri Besar di bawah Delegation of Powers Act 1956 (Revised 1988). Sebenarnya ini adalah amalan di beberapa buah negeri untuk mempercepatkan proses pengambilan tanah. Sebelum tahun 1980, proses pengambilan tanah untuk projek pembangunan Kerajaan Persekutuan dibuat oleh PBN. Walau bagaimanapun, disebabkan ia mengambil masa yang lama dan menjejaskan kelancaran perancangan dan pembangunan projek yang dijalankan oleh Kerajaan Persekutuan, maka selepas tarikh tersebut, pengambilan tanah diuruskan oleh JKPTG Negeri. Urusan pengambilan tanah telah dapat dipercepatkan tempoh masa penyelesaiannya. Sebagaimana yang diperuntukkan, pegawai-pegawai di JKPTG Negeri diwartakan sebagai Pentadbir Tanah untuk memulakan dan menjalankan prosiding sesuatu pengambilan tanah bagi mana-mana maksud di bawah Seksyen 3(1), APT 1960.
b. Matlamat
Pematuhan kepada pelaksanaan pengambilan tanah mengikut APT 1960 supaya tindakan pengambilan tanah tidak dicabar di mahkamah oleh tuan tanah.
c. Status Masa Kini
Pengambilan tanah untuk pembangunan bagi maksud awam dilaksanakan di JKPTG Negeri dengan peruntukan pembangunan dari KJP.
d. Isu Dan Cabaran
APT 1960 perlu diikuti oleh pegawai yang bertanggungjawab bagi menguruskan sesuatu pengambilan tanah supaya tindakan tersebut tidak dicabar oleh pemunya tanah di mahkamah yang akan menyebabkan pengambilan tanah terhalang atau lambat diselesaikan. Di samping itu, pembayaran pampasan kepada tuan tanah yang terlibat dengan pengambilan tanah adalah dibuat melalui Electronic Fund Transfer (EFT) dan perlu dibuat dalam tempoh 14 hari.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
27
Selain daripada itu, beberapa perkara lain yang perlu diambil perhatian dalam urusan pengambilan tanah terutama mengenai bantahan oleh tuan tanah ke Mahkamah, endorsan Borang K dalam hak milik ttanah bagi pengeluaran hak milik sambungan, permintaan ukur kepada JUPEM negeri yang berkenaan dan nota bicara.
e. Bidang-bidang Tumpuan yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini adalah supaya proses kerja pengambilan tanah oleh JKPTG Negeri mematuhi perundangan dan peraturan yang berkuat kuasa dalam tempoh masa yang ditetapkan.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
NRE mensasarkan sebanyak 4 pemantauan atau naziran ke atas pengambilan tanah oleh JKPTG Negeri.
Jadual 5: Sasaran Bilangan Naziran Bagi Tahun 2011-2015
UKURAN SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan naziran 4 4 4 4 4 5
g. Pelan Tindakan Bagi memastikan strategi ini dapat dilaksanakan oleh JKPTG, lawatan
pemantauan atau naziran akan dilaksanakan ke JKPTG negeri.
5. Strategi Pelaksanaan 5
Menyemak semula Perundangan dan Peraturan Tanah secara berkala. a. Latar Belakang
Akta Tugas Menteri 1969 telah memperuntukkan kuasa dan fungsi berkaitan tanah dilaksanakan di bawah undang-undang utama tanah seperti KTN 1965, Akta Hak Milik Strata 1985, APT 1960, Akta Harta Pusaka Kecil (Pembahagian) 1955, Akta Pemuliharaan Tanah 1960, Akta PTP 1957, Akta Penanam Padi (Mengawal Sewa dan Menjamin Pemegangan) 1967 dan Akta Pelantar Benua 1966. Semakan semula perundangan dan peraturan tanah adalah penting bagi memastikan supaya sesuatu akta atau peraturan yang telah digubal memenuhi aspirasi stakeholder dalam aspek pembangunan Negara dan sesuai pelaksanaannya mengikut peredaran masa.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
28
Selain itu, semakan terhadap prosedur dan proses kerja juga dilaksanakan bagi memudah cara dan memendekkan tempoh masa urusan tanah untuk memudahkan rakyat mendapatkan perkhidmatan urusan tanah. Sebarang pindaan kepada undang-undang perlu dibuat secara sedikit demi sedikit dan bukannya secara komprehensif kerana ia berubah mengikut keperluan semasa. Sekiranya sesuatu undang-undang itu tidak dipinda dalam satu tempoh yang lama maka undang-undang tersebut adalah statik.
Sehubungan itu, JKPTG berperanan untuk mempertingkatkan sistem
pengurusan dan perundangan tanah supaya lebih cekap dan bermutu selaras dengan Dasar Pembangunan Negara. Selain itu, perlunya kajian terhadap undang-undang, dasar dan garis panduan yang berkaitan supaya wujud keseragaman dan penyelarasan dalam pelaksanaan dan pentadbiran undang-undang, dasar dan garis panduan berkenaan di seluruh Semenanjung Malaysia. Penyeragaman dan penyelarasan ini adalah penting memandangkan hal ehwal tanah adalah di bawah bidang kuasa Kerajaan Negeri.
b. Matlamat Perundangan dan peraturan tanah yang dinamik dengan keadaan semasa. c. Status Masa Kini Pada masa ini, pembangunan dasar dan perundangan dilaksanakan secara
piece meal atau ad-hoc dan tidak terancang. Pelaksanaan kajian dan penyelidikan yang mengaplikasikan kreativiti dan inovasi dapat merealisasikan perundangan dan peraturan tanah yang sentiasa relevan, terkini dan tidak boleh diinterpretasikan sewenang-wenangnya. Ini dapat menggalakkan amalan terbaik (best practices) dalam pentadbiran tanah bagi meningkatkan kualiti penyampaian perkhidmatan Kerajaan.
d. Isu Dan Cabaran Undang-undang yang lapuk dan tidak dinamik akan menimbulkan persepsi
negatif masyarakat terhadap pentadbiran tanah sekiranya tidak dibuat semakan dan pindaan. Peraturan tanah yang rigid akan menyukarkan sesuatu urusan tanah dapat dijalankan.
Undang-undang tersebut juga dilihat sebagai penghalang kemajuan
pembangunan Negara sekiranya ia tidak dibuat kajian semula. Kebiasaannya penggubalan ke atas sesuatu akta adalah sesuai pemakaiannya pada masa ia digubal dan berkemungkinan peruntukan-peruntukan dalam akta tersebut tidak lagi sesuai pada masa akan datang.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
29
e. Bidang-bidang Tumpuan yang Kritikal Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini adalah semakan undang-undang
dan peraturan tanah adalah selaras dengan kehendak semasa dan aspirasi stakeholder.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi NRE mensasarkan semakan undang-undang dan peraturan yang
dilaksanakan sehingga ke peringkat pewartaan untuk dikuatkuasakan. Bagi tahun 2011, satu draf rang undang-undang akan digubal sebelum dibawa dan dibentangkan dalam Mesyuarat TKPTG Persekutuan dan TPTG Negeri, PTM, Jemaah Menteri, MTN dan dalam persidangan Parlimen Malaysia untuk dibahaskan dan dipertimbangkan.
Jadual 6: Bilangan Draf Rang Undang-Undang Yang Disasarkan 2011-2015
UKURAN SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan Draf Rang Undang-Undang
1 1 1 1 1 1
g. Pelan Tindakan Bagi merealisasikan strategi tersebut, penyelidikan bermutu dalam bidang
berkaitan pentadbiran tanah akan dilaksanakan. Di samping itu, mesyuarat penyelarasan dengan Jabatan Peguam Negara akan dibuat.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
30
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
1 PENGURUSAN TANAH INSTUN
2 UKUR DAN PEMETAAN
A. LATAR BELAKANG Latihan adalah merupakan usaha menambah ilmu pengetahuan yang
berterusan supaya keupayaan modal insan dapat dipertingkatkan dari semasa ke semasa. Oleh kerana pengurusan dan perundangan tanah, ukur dan pemetaan adalah suatu perkara yang sukar dan kompleks, Jemaah Menteri pada 9 Julai 1997 telah mengarahkan supaya Institut Tanah dan Ukur Negara (INSTUN) ditubuhkan bagi memberi latihan dalam bidang pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan serta ICT yang berkaitan.
Mandat YAB. Perdana Menteri dalam MTN ke-59 jelas menegaskan bahawa
semua pegawai yang akan ditempatkan di Pejabat-Pejabat Tanah diwajibkan untuk menjalani latihan supaya mereka dapat melaksanakan kerja-kerja urusan pentadbiran tanah dengan cekap, efisien, dan efektif. Pada tahun 2010, sebanyak 154 program latihan berkaitan pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan telah dilaksanakan. Ianya melibatkan seramai 4,909 peserta dari pelbagai latar belakang perkhidmatan melibatkan anggota dalam pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan seluruh Negara.
B. MATLAMAT
MATLAMAT UTAMA
1 MEMANTAPKAN PENGURUSAN DAN PENTADBIRAN TANAH SECARA EFEKTIF DAN EFISIEN
C. STATUS MASA KINI Pada masa ini, kursus-kursus di INSTUN dibahagikan kepada 3 bidang utama
iaitu pentadbiran tanah; ukur dan pemetaan; serta ICT yang berkaitan. Kumpulan sasaran bagi latihan ini adalah kepada kakitangan di PTG, PTD, JKPTG, JUPEM, pihak berkuasa tempatan dan lain-lain Jabatan/ Agensi teknikal yang berkaitan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
31
D. ISU DAN CABARAN Latihan yang berkesan boleh membawa kepada kecekapan dalam
penyampaian perkhidmatan. Walau bagaimanapun, terdapat latihan-latihan di INSTUN yang tidak bersesuaian dengan bidang tugas dan peranan kumpulan sasaran di dalam organisasi. Latihan yang berkesan perlu didasarkan kepada pelan latihan yang komprehensif dan lengkap selaras dengan keperluan kompetensi kumpulan sasaran.
Kemahiran tenaga pengajar menyampaikan ceramah juga merupakan satu
faktor utama dalam memastikan proses pembelajaran dapat berlangsung dalam keadaan yang efektif dan berkesan. Masalah seperti pegawai yang tidak kompeten sebagai tenaga pengajar serta tenaga pengajar berpengalaman yang bertukar tempat kerja menyebabkan sesuatu kursus itu tidak dapat berjalan dengan efisien dan cekap. Ini akan menyebabkan proses pemindahan ilmu tidak dapat dilaksanakan dengan berkesan.
E. STRATEGI PELAKSANAAN Dalam menyokong usaha NRE merealisasikan pencapaian matlamat ini,
terdapat 2 Strategi Pelaksanaan seperti berikut:
1) memantapkan latihan yang komprehensif dalam bidang pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan serta ICT yang berkaitan; dan
2) meningkatkan tahap profesionalisme tenaga pengajar.
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG
PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 1: MEMANTAPKAN PENGURUSAN DAN PENTADBIRAN TANAH YANG EFEKTIF DAN EFISIEN
1. Strategi Pelaksanaan 1 Memantapkan latihan yang komprehensif dalam bidang pentadbiran tanah,
ukur dan pemetaan serta ICT yang berkaitan. a. Latar Belakang Program latihan adalah intervensi yang berkesan untuk meningkatkan
kemampuan sumber manusia bagi mencapai matlamat sesebuah organisasi. Walau bagaimanapun, pelaburan dalam latihan tidak akan dapat menghasilkan faedah yang optimum sekiranya latihan yang dijalankan tidak selari dengan visi, misi, objektif dan fungsi organisasi serta keperluan pelanggan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
32
Oleh itu, perancangan yang teliti dan menyeluruh perlu dilakukan bagi memastikan program latihan berkaitan pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan sentiasa diminati, menepati kehendak dan keperluan pelanggan serta organisasi berkenaan seterusnya menyumbang kepada peningkatan sistem penyampaian perkhidmatan. Untuk mencapai matlamat tersebut, INSTUN perlu mengurus program latihan tersebut secara lebih sistematik dan komprehensif.
b. Matlamat Memperkasakan program latihan dalam bidang pentadbiran tanah, ukur dan
pemetaan serta ICT yang berkaitan. c. Status Masa Kini NRE melalui jabatan-jabatan di bawahnya merupakan destinasi latihan utama
dalam bidang pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan serta ICT yang berkaitan. Selain mempunyai program latihan yang berkualiti, prasarana dan kemudahan yang disediakan juga menawarkan persekitaran pembelajaran yang kondusif. Ketiadaan persaingan daripada institusi latihan dan konsultasi swasta turut menyumbang kepada tumpuan pelanggan kepada latihan yang dianjurkan oleh INSTUN. Pada tahun 2010, sebanyak 154 program latihan berkaitan pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan telah dilaksanakan. Ianya melibatkan seramai 4,909 peserta daripada pelbagai latar belakang perkhidmatan melibatkan anggota dalam pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan seluruh Negara.
d. Isu Dan Cabaran Antara isu dan cabaran yang dihadapi adalah seperti berikut:
1) kekurangan pengetahuan dan kemahiran anggota dalam pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan menyebabkan timbulnya isu-isu berkaitan penyampaian perkhidmatan pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan di seluruh Negara. Oleh itu, INSTUN bertanggungjawab dalam merancang dan melaksanakan program latihan bagi memantapkan serta meningkatkan pengetahuan, kemahiran dan sahsiah diri anggota pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan bagi menyumbang kepada pembangunan Negara;
2) isu perkembangan semasa dan perubahan ICT seperti pengenalan
kepada penggunaan aplikasi e-Tanah dan e-Kadaster memerlukan penambahbaikan berterusan kepada kandungan modul dan kurikulum sedia ada. Penambahbaikan ini perlu dilakukan bagi memastikan pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan Negara sentiasa relevan dan mampu menyelesaikan masalah-masalah yang berkaitan dengan rakyat; dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
33
3) Kecekapan dalam penyampaian perkhidmatan boleh dicapai melalui latihan yang sistematik dan berkesan. Walau bagaimanapun, terdapat latihan-latihan yang diterima tidak bersesuaian dengan bidang tugas dan peranan kumpulan sasaran di dalam organisasi. Oleh itu, latihan yang berkesan perlu didasarkan kepada pelan latihan yang komprehensif dan lengkap selaras dengan keperluan kompetensi kumpulan sasaran.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi merancang dan
melaksanakan program latihan mengikut bidang-bidang utama serta kumpulan sasarannya. Penyediaan program latihan adalah mengikut bidang pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan serta ICT yang berkaitan serta memenuhi kehendak pelanggan dan stakeholder.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi Pada tahun 2011 hingga 2015, program latihan berserta jumlah peserta yang
disasarkan adalah seperti berikut:
Jadual 7: Sasaran Bilangan Program Latihan Tahun 2011-2015
TAHUN 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan Program Latihan Yang Dirancang
138 141 144 147 150
Bilangan Peserta Yang Disasarkan (orang)
4,265 4,315 4,365 4,415 4,465
Perubahan menaik, menurun atau statik pada bilangan program latihan dan bilangan peserta yang disasarkan adalah berdasarkan kajian analisis keperluan latihan yang ditambah baik dari semasa ke semasa agar selaras dengan perkembangan pesat ICT serta pembangunan dasar semasa Negara yang mana pada masa yang sama menyokong visi dan misi NRE.
g. Pelan Tindakan Bagi merealisasikan matlamat tersebut, tindakan-tindakan yang dirancang
adalah seperti berikut:
1) melaksana program latihan dalam bidang pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan serta ICT yang berkaitan;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
34
2) membangun/ menambah baik kandungan modul / kurikulum; 3) membangun pelan latihan melalui Analisis Keperluan Latihan [Training
Needs Analysis (TNA)] yang berterusan; 4) menjalankan kajian impak keberkesanan program latihan; dan 5) melaksanakan pengauditan pengurusan latihan agar sentiasa
mematuhi standard MS ISO 9001:2008.
2. Strategi Pelaksanaan 2 Meningkatkan tahap profesionalisme tenaga pengajar. a. Latar Belakang Dengan perkembangan persekitaran yang semakin pesat dan dinamik,
organisasi yang mempunyai pembangunan sumber manusia melalui proses pembelajaran/latihan yang berterusan secara sistematik dan berkualiti adalah merupakan organisasi yang dapat mengekalkan kecekapan dan keberkesanan anggotanya.
Justeru itu, pelanggan dan stakeholder mengharapkan program latihan yang
dilaksanakan oleh INSTUN dapat melengkapkan peserta kursus agar lebih bersedia dan mampu melaksanakan tugas dengan cekap, berkualiti, berkesan dan berintegriti.
b. Matlamat Meningkatkan tahap profesionalisme tenaga pengajar yang tinggi melalui
program capacity building dan training for trainers serta pemantauan berterusan berdasarkan skor markah penilaian tenaga pengajar.
c. Status Masa Kini Sehingga kini, program latihan yang dijalankan mendapat sambutan yang
menggalakkan daripada pelanggan terutama anggota pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan seluruh Negara. Walau bagaimanapun, pelaksanaan program latihan yang dijalankan banyak bergantung kepada khidmat tenaga pengajar luar. Sehingga kini, sebanyak 50% daripada keseluruhan tenaga pengajar merupakan tenaga pengajar luar.
Sebagai langkah penambahbaikan dalam memantapkan kemahiran,
pengetahuan dan sahsiah diri tenaga pengajar, beberapa usaha dan inisiatif telah diambil untuk mengatasi kebergantungan tersebut. Pada tahun 2010, sebanyak 72 program capacity building dan training for trainers telah dijalankan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
35
Peningkatan tahap profesionalisme tenaga pengajar diukur melalui skor markah penilaian tenaga pengajar oleh peserta kursus. Ianya meliputi aspek penyampaian, isi kandungan dan keterampilan tenaga pengajar tersebut. Secara keseluruhannya, hasil daripada program-program capacity building dan training for trainers yang telah dijalankan, purata skor markah tenaga pengajar bagi tahun 2010 adalah sebanyak 80.3%. Skor markah ini boleh ditingkatkan dari tahun ke tahun melalui program-program yang dirancang.
d. Isu Dan Cabaran Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti bagi mencapai strategi adalah
seperti berikut:
1) pegawai baru yang kurang berpengalaman serta tidak mempunyai pengetahuan asas dalam bidang pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan ditempatkan sebagai pengajar. Akibatnya, kredibiliti mereka sebagai tenaga pengajar sering dipersoalkan semasa sesi pembelajaran berlangsung. Pegawai-pegawai ini perlu diberi pendedahan yang berterusan dan sistematik bagi meningkatkan kemahiran mereka sebagai tenaga pengajar;
2) teknik penyampaian/ ceramah oleh tenaga pengajar yang kurang menarik perhatian dan tumpuan peserta. Kelemahan ini mengakibatkan sesi pembelajaran kurang berkesan dan pengetahuan / mesej utama tidak dapat disampaikan. Justeru, tenaga pengajar perlu didedahkan kepada teknik pengajaran yang berkesan melalui program capacity building; dan
3) pegawai yang telah mahir / berpengalaman mengajar kerap bertukar
keluar kerana kenaikan pangkat. Pengetahuan serta pengalaman pegawai mahir ini perlu disalurkan kepada pegawai muda atau baru secara sistematik agar satu pelan penggantian (succession plan) yang mantap dapat diwujudkan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal Meningkatkan profesionalisme dan kredibiliti tenaga pengajar sebagai Subject
Matter Expert (SME) dalam bidang pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan serta teknologi ICT yang berkaitan. Hasil daripada ini, peserta / stakeholder akan lebih berkeyakinan dan cenderung untuk mengikuti program latihan yang ditawarkan.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi Pada tahun 2011 sehingga 2015 disasarkan purata skor markah tenaga
pengajar melalui penilaian tenaga pengajar adalah seperti berikut:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
36
Jadual 8: Sasaran Purata Skor Markah Tenaga Pengajar
TAHUN 2011 2012 2013 2014 2015
Purata Skor Markah Penilaian Tenaga Pengajar
80% 82% 84% 86% 88%
g. Pelan Tindakan Bagi merealisasikan matlamat tersebut, tindakan-tindakan yang dirancang
adalah seperti berikut:
1) melaksanakan program capacity building melalui program mentor-mentee, perkongsian ilmu dan penulisan artikel bagi melahirkan SME;
2) melaksanakan program training for trainers dan program penempatan
(attachment) di Jabatan / Agensi yang bersesuaian di bawah peruntukan Program Latihan Tenaga Pengajar Institut Latihan Awam (ILA) untuk memantapkan kemahiran, pengetahuan dan sahsiah diri tenaga pengajar; dan
3) menjalinkan kerjasama dengan NGO, PBT, pihak swasta serta ahli
akademik dari dalam dan luar Negara bagi meningkatkan kompetensi serta pengetahuan dalam bidang kepakaran masing-masing melalui program lawatan kerja dalam dan luar Negara.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
37
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
2 UKUR DAN PEMETAAN JUPEM
A. LATAR BELAKANG Malaysia mempunyai sempadan antarabangsa dengan Negara-Negara
anggota Persatuan Negara-Negara Asia Tenggara (ASEAN) (kecuali Kemboja, Laos dan Myanmar). Konflik dan pertikaian sempadan kadangkala tidak dapat dielakkan kerana sebab-sebab yang tertentu seperti pencerobohan, tuntutan bertindih dan sebagainya. Oleh itu, NRE berperanan membentuk, merangka dan melaksanakan polisi-polisi persempadanan dan pemetaan serta keupayaan di dalam menangani dan menguruskan krisis terutamanya krisis persempadanan. Ini adalah sangat penting kerana ia akan membantu ke arah pembangunan, keselamatan dan kedaulatan Negara. Di dalam bidang ukur kadaster pula, suatu perancangan yang strategik dirangka bagi menangani isu-isu pengukuran yang tertunggak, khususnya penukaran hak milik sementara kepada hak milik tetap.
Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia (JUPEM) merupakan antara agensi kerajaan yang tertua di Malaysia. Aktiviti pengukuran bermula pada tahun 1885 dengan tertubuhnya Jabatan Ukur Negeri Johor. Bertitik tolak dari tahun 1885 hingga 1957, Jabatan-Jabatan Ukur Negeri dan Topografi telah ditubuhkan sehingga membawa kepada penyatuan secara berperingkat kepada satu organisasi seperti hari ini. Pada tahun 1965, Jemaah Menteri telah meluluskan pewujudan Direktorat Pemetaan Negara bagi membolehkan JUPEM menyedia dan mengeluarkan peta-peta untuk kegunaan awam dan tentera.
JUPEM bertanggungjawab dalam memacu pembangunan Negara dan berfungsi sebagai penasihat kerajaan dalam bidang ukur dan pemetaan di samping menjalankan kerja-kerja pengukuran, pemetaan dan penandaan persempadanan Negara dan negeri sebagai asas pembangunan sosio ekonomi dan kedaulatan Negara. Sejak penubuhannya, JUPEM telah merencanakan pelbagai pembaharuan serta pemodenan bagi meningkatkan kualiti perkhidmatan dan produk yang ditawarkan. Bermula daripada penggunaan peralatan konvensional sehinggalah kepada aplikasi satelit, JUPEM sentiasa mengorak langkah mengikut perkembangan teknologi terkini dalam bidang ukur dan pemetaan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
38
B. MATLAMAT
MATLAMAT UTAMA
2 MEMANTAPKAN FUNGSI, AKTIVITI DAN KHIDMAT UKUR, PEMETAAN DAN PENGURUSAN DATA GEOSPATIAL
C. STATUS MASA KINI
Pada masa kini, JUPEM merupakan agensi kerajaan yang mempelopori dan memacu pembangunan Negara dalam menyediakan infrastruktur asas pengurusan tanah di samping menyediakan maklumat spatial bagi tujuan pemetaan, pertahanan, penyelidikan saintifik, pembelajaran dan sebagainya. Bagi memastikan kecekapan dalam melaksanakan tugas-tugas tersebut, JUPEM telah mengadaptasi teknologi ICT selaras dan sesuai dengan keperluan dan perkembangan teknologi semasa. Penggunaan teknologi ICT ini telah banyak mempercepatkan kerja-kerja ukur dan pemetaan yang dijalankan oleh JUPEM.
Ini dapat dibuktikan melalui kejayaan-kejayaan yang telah diperoleh oleh
JUPEM seperti Anugerah Inovasi Perkhidmatan Awam Bagi Pemetaan Elektronik atau e-Map pada tahun 2001, Anugerah Inovasi Perkhidmatan Awam melalui Projek Peta Ortofoto Award pada tahun 2003 dan Anugerah Best Achievement Award in Geographic Information System (GIS) pada tahun 2000.
D. ISU DAN CABARAN
JUPEM perlu peka terhadap perkembangan dan perubahan semasa serta cabaran-cabaran yang semakin mendesak terutamanya terhadap perkembangan teknologi ICT yang pesat supaya kerja yang dihasilkan akan menjadi lebih cepat, cekap dan berkesan selaras dengan dasar dan aspirasi kerajaan untuk meningkatkan kualiti perkhidmatan dan penyampaian kerajaan yang sesuai dengan keperluan semasa dan akan datang.
Beban kerja yang semakin bertambah terutamanya bagi ukuran hak milik
daripada Pejabat Tanah dan Galian Negeri dan Pejabat Tanah Daerah merupakan cabaran besar yang menuntut satu perancangan strategik dilaksanakan. Cabaran dari segi aktiviti kerja luar perlu diberi perhatian sewajarnya bagi memastikan produktiviti ukuran hak milik tanah dapat dipertingkatkan. Ini adalah selaras dengan hasrat JUPEM untuk mengurangkan tunggakan kerja dan memastikan penggunaan tenaga kerja dapat dilaksanakan secara optimum.
Selain itu, JUPEM juga perlu memastikan Pangkalan Data Ukur Kadaster bagi seluruh Semenanjung termasuk Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur dan Labuan adalah berintegriti, sahih dan sentiasa terkini, bagi memenuhi
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
39
kehendak pelanggan yang semakin canggih terdiri daripada orang perseorangan, agensi kerajaan, pihak swasta dan lain-lain lagi.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
Dalam menyokong usaha untuk merealisasikan pelaksanaan matlamat ini, terdapat 4 Strategi Pelaksanaan seperti berikut:
1. memberi khidmat ukuran hak milik yang lebih efisien; 2. memberikan khidmat pemetaan yang memenuhi keperluan dan
kehendak pelanggan; 3. menentu ukuran persempadanan antarabangsa dan negeri; dan 4. menyedia dan mengemas kini pangkalan data geospatial dengan lebih
cekap secara berterusan. F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG
PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 2: MEMANTAPKAN FUNGSI, AKTIVITI DAN KHIDMAT UKUR, PEMETAAN DAN PENGURUSAN DATA GEOSPATIAL
1. Strategi Pelaksanaan 1
Memberi khidmat ukuran hak milik yang lebih efisien. a. Latar Belakang
Pengukuran bagi tujuan hak milik tanah Kadaster dijalankan berdasarkan Permohonan Ukur (PU) yang diterima dari Pejabat Tanah di semua negeri kecuali di Sabah dan Sarawak.
Kerja-kerja ukuran hak milik melibatkan ukuran di lapangan, storan, rekod,
pemprosesan sehinggalah penghasilan akhir iaitu pengeluaran Pelan Akui (PA) bagi tujuan pengeluaran hak milik tanah oleh Pentadbir Tanah. Sebelum pelaksanaan e-Kadaster, keseluruhan proses kerja bagi ukuran hak milik mengambil masa sehingga 2 tahun untuk disiapkan.
b. Matlamat
Pada tahun 2015 disasarkan kerja-kerja ukuran hak milik dapat disiapkan sepenuhnya (100%) dalam tempoh 2 bulan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
40
c. Status Terkini
Pada tahun 2010, kerja-kerja ukuran hak milik yang diselesaikan dalam tempoh 2 bulan adalah sebanyak 15%.
d. Isu dan Cabaran
Dalam melaksanakan strategi ini, antara isu dan cabaran yang dikenal pasti adalah seperti berikut:
1) Faktor peruntukan/ kewangan dengan mengambil kira aspek menaik
taraf dan menyelenggara sistem secara berterusan; dan
2) Kepakaran dan keupayaan dalam bidang ICT di kalangan pengguna bagi memastikan sistem yang telah dibangunkan dapat beroperasi dengan lancar dan mencapai matlamat yang dikehendaki.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam melaksanakan strategi ini adalah untuk memberi tumpuan bagi memenuhi kehendak dan aspirasi stakeholder dalam meningkatkan kualiti penyampaian perkhidmatan ukur dan pemetaan.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Bagi memastikan matlamat dicapai dan seterusnya dapat memberikan khidmat ukur hak milik yang lebih berkesan, tempoh masa yang akan diambil bagi menjalankan dan menyiapkan ukuran hak milik disasarkan seperti berikut:
Jadual 9: Peratus Prestasi Kerja Ukur 2011-2015
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Tempoh masa menyiapkan kerja-kerja ukuran hak milik tanah dalam tempoh 2 bulan sepenuhnya
15% 30% 40% 45% 70% 100%
g. Pelan Tindakan Antara faktor yang dapat membantu pencapaian pelaksanaan strategi ini
adalah melalui:
1) menjalankan ukuran hak milik tanah; 2) menyiapkan permohonan ukur dalam tempoh kurang 2 bulan;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
41
3) menyemak kerja ukuran hak milik yang dijalankan oleh Juruukur Tanah Berlesen;
4) menyemak kerja ukur bagi Hak Milik Strata yang dijalankan oleh
Juruukur Tanah Berlesen (Peringkat 1 & Peringkat 2); 5) memastikan peruntukan kewangan yang mencukupi bagi memastikan
aktiviti kerja lapangan dapat dijalankan sepanjang tahun; dan 6) menyediakan program peningkatan kemahiran dan kepakaran melalui
latihan dan pembelajaran secara in-house. 2. Strategi Pelaksanaan 2 Memberikan khidmat pemetaan yang memenuhi keperluan dan kehendak
pelanggan. a. Latar Belakang
Aktiviti pemetaan dijalankan bertujuan untuk memetakan Negara dengan menghasilkan pelbagai jenis peta terutamanya Peta Topografi Siri Baru dan Peta Utiliti untuk kegunaan pelbagai pihak bagi tujuan perancangan, pembangunan, keselamatan dan lain-lain. Walau bagaimanapun, peta-peta yang dihasilkan masih belum dapat memenuhi keperluan kawasan litupan. Sehubungan itu, strategi ini bertujuan untuk memperluaskan kawasan yang dipetakan.
b. Matlamat
2 matlamat yang menyokong pelaksanaan strategi ini ialah:
1) menyediakan perkhidmatan / keluaran pemetaan topografi siri baru yang berkualiti tinggi, efisien dan berkesan mengikut format / spesifikasi yang telah ditentukan meliputi seluruh Negara; dan
2) menyediakan peta utiliti yang meliputi 0.4% bagi kawasan Lembah
Klang dan Putrajaya pada tahun 2015. c. Status Terkini
Sehingga 2010, penyediaan pemetaan topografi siri baru adalah sebanyak 5% dan penyediaan peta utiliti sebanyak 0.1% (114 lembar) telah disiapkan bagi kawasan Lembah Klang dan Putrajaya. Penyediaan peta topografi ini memberi penumpuan utama kepada penerbitan peta siri baru MY berskala 1:50 000.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
42
d. Isu dan Cabaran
Antara isu dan cabaran di dalam menyediakan perkhidmatan pemetaan ialah:
1) kekangan kewangan dalam usaha memantapkan proses pemetaan untuk mendapatkan teknologi-teknologi terbaru yang lebih efisien;
2) perlunya pengemaskinian terhadap peta-peta secara berterusan bagi
memenuhi kehendak pelanggan;
3) kesukaran mendapatkan data bagi kawasan tertentu disebabkan kegagalan melakukan proses penawanan data disebabkan oleh faktor cuaca;
4) masalah bagi mendapatkan data-data utiliti daripada pihak-pihak lain
yang terlibat; 5) permintaan yang tinggi terhadap peta utiliti daripada pelanggan; dan 6) kekurangan sumber tenaga kerja bagi menyiapkan peta.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam melaksanakan strategi ini adalah untuk memberi tumpuan bagi memenuhi kehendak dan aspirasi stakeholder dalam meningkatkan kualiti penyampaian perkhidmatan ukur dan pemetaan.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Penyediaan perkhidmatan pemetaan bagi tahun 2015 adalah disasarkan seperti berikut:
Jadual 10: Peratus Litupan Kawasan 2011-2015
JENIS PETA LITUPAN KAWASAN (%)
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Penerbitan peta topografi (Siri Baru MY) 5 10 20 30 40 50
Peta Utiliti (Kawasan Lembah Kelang & Putrajaya)
0.10 0.15 0.20 0.25 0.30 0.40
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
43
g. Pelan Tindakan Antara faktor yang dapat membantu pencapaian pelaksanaan strategi ini
adalah melalui:
1) Proses penawanan data bagi tujuan penghasilan Peta Topografi; 2) Proses penerbitan peta bagi tujuan penghasilan Peta Topografi; 3) Proses perolehan data bagi tujuan Peta Utiliti; 4) Proses penerbitan peta bagi tujuan Peta Utiliti; 5) Memastikan peruntukkan kewangan yang mencukupi bagi aktiviti
ukuran di lapangan dapat dijalankan sepanjang tahun; 6) Menambah jumlah pegawai dan pasukan kerja luar ukur; dan 7) Meningkatkan kepakaran dan pengetahuan sumber manusia melalui
program peningkatan ilmu di peringkat kebangsaan dan antarabangsa. 3. Strategi Pelaksanaan 3
Menentu ukuran persempadanan antarabangsa dan negeri. a. Latar Belakang
Penentuan pengukuran sempadan darat dan maritim yang merangkumi sempadan negeri dan antarabangsa, juga penentuan pelantar benua (zon ekonomi eksklusif Negara) adalah penting dalam ketepatan penentuan sempadan demi kedaulatan Negara dan menepati kehendak peruntukan United Nation Convention Law of the Sea 1982 (UNCLOS).
b. Matlamat
Menjalankan kerja ukuran sempadan antarabangsa sepanjang 679.6 kilometer dan ukuran sempadan antara negeri sepanjang 445.6 kilometer menjelang tahun 2015.
c. Status Terkini
1) Ukuran Sempadan Antarabangsa:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
44
Jadual 11: Keluasan Ukuran Sempadan Antarabangsa Sehingga Disember 2010
JUMLAH JARAK (DARAT)
SIAP DIUKUR (KM)
BELUM SIAP (KM) CATATAN
Malaysia – Thailand 543.0 - Tidak termasuk Bukit Jeli, Kelantan (95 KM belum ditandatangani MOU)
Malaysia – Indonesia 2,040.0 - Jarak 131.40 KM belum ditandatangani MOU
Malaysia – Brunei - 481.3
Jarak 207.3 KM (dengan perjanjian) Jarak 274.0 KM (tanpa perjanjian)
Malaysia – Singapura - -
Ukuran sedang dijalankan berdasarkan kepada keputusan Mahkamah Keadilan Antarabangsa.
2) Ukuran Sempadan Negeri:
Jadual 12: Keluasan Ukuran Sempadan Negeri Sehingga Disember 2010
BIL. NEGERI JUMLAHJARAK
(KM)
TELAHDIUKUR
(KM)
BELUM DIUKUR
(KM) 1 Perlis – Kedah 41.54 36.24 5.30
2 Kedah – P.Pinang 85.00 52.70 32.30
3 Kedah – Perak 166.00 - 166.00
4 Perak – P. Pinang 11.00 - 11.00
5 Perak – Kelantan 205.00 - 205.00
6 Perak - Pahang 162.70 162.70 -
7 Perak – Selangor 217.50 - 217.50
8 Selangor – Pahang 99.55 99.55 -
9 Selangor – N. Sembilan 106.10 45.30 60.80
10 N. Sembilan - Melaka 86.42 64.32 22.10
11 N. Sembilan – Pahang 132.50 132.50 -
12 N. Sembilan – Johor 56.50 35.50 21.00
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
45
BIL. NEGERI JUMLAHJARAK
(KM)
TELAHDIUKUR
(KM)
BELUM DIUKUR
(KM) 13 Melaka – Johor 78.00 18.60 59.40
14 Johor – Pahang 176.40 119.20 57.20
15 Pahang - Terengganu 300.40 300.40 -
16. Pahang – Kelantan 262.00 69.70 192.30
17. Kelantan – Terengganu 178.00 18.40 159.60
18. W.P. KL – Selangor 108.10 - 108.10
19. W.P. Putrajaya - Selangor 43.80 14.10 29.70
JUMLAH 2,516.51 1,169.21 1,347.30
d. Isu dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti adalah seperti berikut:
1) kesukaran mendapatkan persetujuan bersama antara pihak-pihak yang terlibat sebelum kerja-kerja pengukuran sempadan dijalankan;
2) penyediaan dokumen-dokumen berkaitan daripada kedua-kedua pihak
yang terlibat bagi menyokong perundingan dan seterusnya persetujuan bersama dalam penentuan sempadan memakan masa yang lama; dan
3) faktor peruntukan kewangan bagi menjalankan aktiviti ukuran
sempadan kerana ianya melibatkan kos yang tinggi. e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
1) menjalankan kerja ukuran sempadan; 2) penyelenggara tanda-tanda sempadan;
3) memastikan peruntukan yang mencukupi bagi menjalankan kerja-kerja ukuran dan penyelenggaraan; dan
4) mengadakan sesi perbincangan dan mesyuarat bersama negeri atau
Negara yang terlibat.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
46
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Jadual 13: Sasaran Keluasan Ukuran Sempadan 2011-2015 (KM)
JENIS AKTIVITI UKURAN
SEMPADAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Ukuran Sempadan Antarabangsa 35.9
99.0
(63.1)
252.5
(153.5)
394.5
(142.0)
530.1
(135.5)
679.6
(149.5)
Ukuran Sempadan Negeri 68.0 123.6
(55.6) 203.6 (80.0)
283.6 (80.0)
365.6 (80.0)
445.6 (80.0)
Nota : Jumlah jarak yang diukur merupakan jarak terkumpul.
679.6 - Jumlah jarak yang diukur terkumpul. (145.9) – Jumlah jarak yang diukur bagi tahun tersebut
g. Pelan Tindakan
1) Menjalankan kerja ukuran sempadan; 2) Menyelenggarakan tanda-tanda sempadan;
3) Memastikan peruntukan yang mencukupi bagi menjalankan kerja-kerja ukuran dan penyelenggaraan; dan
4) Mengadakan sesi perbincangan dan mesyuarat bersama negeri atau
Negara yang terlibat. 4. Strategi Pelaksanaan 4
Menyedia dan mengemas kini pangkalan data geospatial dengan lebih cekap dan secara berterusan.
a. Latar Belakang
Aktiviti ukur dan pemetaan telah lama bermula dalam memberikan khidmat dan produk dengan pelbagai bentuk hardcopy. Keperluan semasa menjurus kepada satu bentuk digital dalam pelbagai format untuk kegunaan oleh berbagai-bagai pelanggan. Bagi memenuhi permintaan ini, satu pangkalan data bagi ukur dan pemetaan iaitu Pangkalan Data Geospatial yang mantap perlu disediakan bagi memenuhi keperluan pelanggan bersesuaian dengan keperluan semasa.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
47
b. Matlamat
Pada tahun 2015, liputan bagi pangkalan-pangkalan data geospatial ukur dan pemetaan yang merangkumi jenis-jenis pangkalan data akan dipertingkatkan seperti berikut:
1) Pangkalan Data Ukur Kadaster (NDCDB) (sasaran 70.5%); 2) Pangkalan Data Topografi (sasaran 100%); dan 3) Pangkalan Data Utiliti (PADU) bagi kawasan Lembah Klang dan
Putrajaya (sasaran 100%). 4) Pangkalan Data Geospatial Pertahanan (sasaran 100%)
c. Status Terkini
Pangkalan data geospatial yang sedia ada tidak menyeluruh, maka pengumpulan data masih perlu dijalankan.
d. Isu dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam meningkatkan strategi ini adalah seperti berikut:
1) pangkalan data geospatial yang sedia ada tidak meliputi keseluruhan
kawasan di Negara; dan 2) ekspektasi pelanggan yang tinggi kepada kesediaan data-data
geospatial terkini di pasaran. e. Bidang-bidang Tumpuan yang Kritikal
Fokus utama bagi melaksanakan strategi ini adalah untuk memenuhi kehendak pelanggan dalam mendapatkan data geospatial yang lebih lengkap dan komprehensif.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Bagi memastikan strategi ini dicapai, adalah disasarkan peratus liputan bagi jenis-jenis pangkalan data seperti berikut:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
48
Jadual 14: Peratus Liputan Pangkalan Data
JENIS PANGKALAN DATA % LIPUTAN
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Pangkalan Data Ukur Kadaster (NDCDB) 58 60.5 63 65.5 68 70.5
Pangkalan Data Topografi 70 75 80 85 90 100
Pangkalan Data Utiliti (PADU) 80 85 90 95 100 100
Pangkalan Data Geospatial Pertahanan 5 20 30 80 85 100
g. Pelan Tindakan
1) menjalankan kerja ukuran dan mengemas kini Pangkalan Data Ukur Kadaster (NDCDB);
2) menjalankan kerja ukuran dan mengemas kini Pangkalan Data
Topografi; 3) menjalankan kerja ukuran dan mengemas kini PADU; 4) menyedia dan mengemas kini Pangkalan Data Geospatial Pertahanan; 5) mengadakan jalinan kerjasama dengan pihak lain yang terlibat; dan 6) mengadakan sesi perbincangan dan mesyuarat bersama negeri dan
Negara yang terlibat.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
49
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
3 MINERAL BMG
JMG
A. LATAR BELAKANG
Mineral adalah bahan yang penting dalam kehidupan manusia. Pelbagai bahan yang kita gunakan dalam kehidupan seharian dibuat daripada bahan berasaskan mineral. Permintaan terhadap mineral meningkat seiring dengan pembangunan dan pertambahan populasi penduduk. Semakin pesat pembangunan sesuatu Negara, semakin meningkat permintaan terhadap bahan mineral terutama untuk menyokong sektor pembinaan dan pembuatan ekoran daripada perkembangan ekonomi yang pesat.
Perlombongan merupakan antara industri tertua di Malaysia dan pada suatu
ketika dahulu Negara adalah pengeluar bijih timah terbesar di dunia. Walau bagaimanapun, akibat kejatuhan harga bijih timah pada dekad 1980an ditambah pula dengan perkembangan industri lain, industri perlombongan telah dianggap sebagai ’sunset industry’. Sehubungan dengan ini, peranan Jabatan Mineral dan Geosains (JMG) iaitu satu daripada jabatan di bawah NRE sangat penting bagi menyemarakkan dan mempertingkatkan industri perlombongan dan pengkuarian bagi membantu memacu ekonomi Negara.
JMG ditubuhkan pada 1 Julai 1999 hasil gabungan Jabatan Penyiasatan Kaji
bumi dan Jabatan Galian. Kedua-dua jabatan tersebut adalah antara jabatan kerajaan yang tertua di Negara ini. Antara fungsi utama JMG ialah menjalankan eksplorasi, mengumpul, menganalisis dan menyebarkan semua maklumat berkaitan mineral di Negara ini. Hasil kajian JMG menunjukkan bahawa Negara mempunyai rizab mineral yang signifikan untuk diusahakan dan potensi sumber mineral Negara dianggarkan bernilai RM235 bilion. Semua maklumat tersebut penting untuk pembangunan industri mineral Negara. Di samping itu, JMG juga menjalankan penyelidikan dan pembangunan [Research and Development (R&D)] dalam bidang mineral bagi mempertingkatkan penggunaan dan menambah nilai sumber mineral tempatan. Penguatkuasaan dan kajian juga dibuat bagi memastikan aktiviti perlombongan dan pengkuarian dilaksanakan secara lestari.
Di peringkat Kementerian, aktiviti JMG diselaraskan oleh Bahagian Mineral
dan Geosains (BMG) yang bertanggungjawab untuk menggubal dasar dan perundangan berkaitan mineral. BMG juga bertanggungjawab untuk mengeluarkan Permit Eksport Mineral dan Bahan Batuan ke luar negara berdasarkan Surat Penilaian Teknikal yang dikeluarkan JMG.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
50
B. MATLAMAT
MATLAMAT UTAMA
3 MEMPERKUKUHKAN KEUPAYAAN PEMBANGUNAN SUMBER MINERAL UNTUK MEMACU EKONOMI NEGARA
C. STATUS MASA KINI
Kerja-kerja pengumpulan maklumat mineral telah bermula sejak sekian lama. Bagaimanapun, ianya masih belum menyeluruh dan banyak kawasan yang belum diliputi. Liputan geokimia bagi mengenal pasti sumber mineral berlogam hanya meliputi 55.7% keluasan Negara. Maklumat berkenaan rizab mineral di sesuatu kawasan juga masih kurang. Maklumat mineral yang komprehensif penting untuk menarik minat pelabur.
Liputan penyebaran maklumat mineral kepada kumpulan sasar tidak
menyeluruh sama ada di kalangan pihak Berkuasa Negeri dan Persekutuan, pihak pelabur, swasta, badan bukan kerajaan [Non-Government Organisation (NGO)] dan orang awam. Usaha yang dibuat kurang berkesan dan perlu dipertingkatkan.
Malaysia mendukung konsep pembangunan dan penggunaan sumber mineral
secara lestari. Tindakan kawal seliaan dan penguatkuasaan dilakukan bagi memastikan pembangunan mineral dilakukan dengan berhemah. Pembangunan mineral akan membantu menjana ekonomi Negara dan dalam masa yang sama kesejahteraan hidup rakyat tidak diabaikan. Usaha-usaha pemuliharaan kawasan bekas lombong dan kuari telah dan sedang dilakukan antaranya kawasan bekas lombong bijih timah dan juga penghijauan muka kuari.
Skop utama R&D bahan berasaskan mineral adalah bagi pembuatan produk
tambah nilai daripada pasir silika, lempung, kaolin, bahan batuan dan bahan termaju. Sejak penubuhan JMG pada tahun 1999, hala tuju R&D telah berubah dan tumpuan utama diberi kepada peningkatan fasiliti R&D dan latihan kepada pegawai-pegawai penyelidik bagi meningkatkan kepakaran mereka dalam bidang berkaitan melalui kerjasama yang dijalinkan dengan beberapa universiti, syarikat tempatan dan institusi luar Negara.
Di peringkat antarabangsa Malaysia menjalin kerjasama melalui penglibatan
aktif dalam American Mineralogist (AMMin), ASEAN Senior Officials Meetings on Minerals (ASOMM), Asia-Pacific Economic Cooperation (APEC) dan Coordinating Commitee for Geoscience Programmes in East and Southeast Asia (CCOP) di mana antara aktiviti yang dilaksanakan meliputi perkongsian maklumat, kajian bersama dan pembangunan modal insan. Kerjasama juga dijalinkan secara hubungan dua hala dengan beberapa Negara antaranya;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
51
kerjasama pemetaan geologi sempadan Malaysia - Thailand dan kerjasama teknikal Malaysia-Indonesia.
Dalam memantapkan industri mineral, beberapa dasar, perundangan dan peraturan telah digubal dan dimantapkan antaranya ialah; penggubalan tiga pelan induk di bawah Dasar Mineral Negara 2 (DMN2), penyediaan beberapa peraturan di bawah Akta Pembangunan Mineral 1994 dan penyemakan Akta Penyiasatan Kaji bumi 1974.
D. ISU DAN CABARAN Isu dan cabaran dalam melengkapkan data dan maklumat mineral serta
penerokaan kawasan longgokan mineral yang baru adalah seperti berikut:
1. Malaysia mempunyai sumber mineral yang signifikan namun maklumat yang sedia ada masih kurang lengkap di mana kawasan yang belum diteroka masih luas dan kualiti data masih perlu dipertingkatkan;
2. kerja-kerja eksplorasi mineral memerlukan peruntukan yang besar.
Kekurangan peruntukan kewangan menyebabkan kajian yang dijalankan tidak terperinci dan menyeluruh;
3. pemajiran sumber mineral akibat pembangunan fizikal merupakan
kehilangan kekayaan kepada Negara sedangkan kewujudan mineral adalah spesifik di sesuatu tempat dan tidak boleh diganti; dan
4. Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri mempunyai bidang kuasa
masing-masing dalam pembangunan dan pengurusan sumber mineral Negara. Penyelarasan dasar dan pemakaian peraturan yang seragam akan lebih meyakinkan pelabur dalam dan luar Negara.
Sektor mineral yang dianggap tidak kompetitif, terancam dan berhadapan
persepsi negatif masyarakat perlu dimartabatkan kedudukannya sebagai satu aktiviti yang lestari dan penting dalam memacu ekonomi Negara serta meningkatkan taraf hidup rakyat. Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti adalah seperti berikut:
1. persepsi negatif masyarakat terhadap aktiviti berkaitan mineral,
terutama aktiviti perlombongan dan pengkuarian perlu diperbetulkan melalui pendekatan amalan kaedah terkini yang mesra alam;
2. memastikan amalan terbaik diguna pakai dalam aktiviti perlombongan
dan pengkuarian bagi memenuhi kehendak pembangunan lestari industri mineral termasuk mematuhi piawaian pencegahan pencemaran dalam sekitar.
3. meningkatkan kepakaran dan perkhidmatan yang kondusif bagi
mentadbir dan mengawal selia industri mineral selaras dengan keperluan semasa supaya industri mineral membangun secara lestari;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
52
4. kekurangan penggunaan bahan mineral tempatan oleh industri mineral disebabkan kekurangan maklumat mineral yang lengkap;
5. menggalakkan pengusaha supaya meningkatkan penggunaan sumber
mineral tempatan dan mempelbagaikan produk melalui proses tambah nilai;
6. kekurangan peruntukan kewangan untuk promosi dan publisiti; dan 7. meyakinkan Kerajaan Negeri untuk memberi keutamaan kepada aktiviti
pembangunan sumber mineral dan menerima pakai Pelan Induk Pemulihan Lombong dan Kuari menjelang tahun 2012 sebagaimana Pelan Induk Pembangunan Mineral dan Pelan Induk Pembangunan Industri Kuari yang telah diterima pakai sejak akhir tahun 2009.
Tahap pencapaian R&D bidang mineral masih rendah berbanding dengan negara maju. Faktor utama yang perlu diberikan perhatian ialah:
1. mengatasi kekurangan kepakaran dalam bidang R&D mineral melalui:
a. peningkatan usaha sama R&D dengan agensi–agensi
penyelidikan serta institusi pengajian tinggi dalam dan luar Negara;
b. program pembangunan modal insan yang berterusan
khususnya dalam bidang-bidang kritikal; dan c. penyediaan peruntukan bagi meningkatkan fasiliti penyelidikan.
2. pemindahan teknologi kepada pengusaha produk mineral.
Antara isu dan cabaran dalam menjalin hubungan dan kerjasama
antarabangsa adalah kekangan peruntukan kewangan yang menyebabkan jalinan kerjasama terhad.
Daripada aspek perundangan, antara isu dan cabaran yang dihadapi ialah
tempoh masa yang panjang dalam menggubal dan meluluskan sesuatu Rang Undang-Undang.
E. STRATEGI PELAKSANAAN Bagi menyokong pelaksanaan matlamat tersebut sebanyak 6 Strategi
Pelaksanaan telah dikenal pasti iaitu;
1. mempertingkatkan maklumat sumber mineral Negara; 2. mempertingkatkan promosi dan penyebaran maklumat mineral secara
efektif dan berterusan;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
53
3. memastikan pembangunan dan penggunaan sumber mineral secara lestari;
4. memperkukuhkan R&D bidang mineral; 5. meningkatkan perhubungan dan kerjasama antarabangsa; dan 6. memantapkan dasar, perundangan, peraturan dan garispanduan
berkaitan mineral dan geosains. F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG
PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 3: MEMPERKUKUHKAN KEUPAYAAN PEMBANGUNAN SUMBER MINERAL UNTUK MEMACU EKONOMI NEGARA
1. Strategi Pelaksanaan 1 Mempertingkatkan maklumat sumber mineral Negara. a. Latar Belakang Mineral adalah bahan yang penting dalam pembangunan Negara. Permintaan
terhadap mineral meningkat seiring dengan pembangunan dan pertambahan penduduk. Dalam tahun 2011 hingga 2015, permintaan mineral Negara dijangka meningkat terutamanya untuk menyokong sektor pembinaan dan pembuatan ekoran daripada perkembangan ekonomi semasa yang kembali pulih. Negara kini masih mengimport kebanyakan mineral walaupun mempunyai banyak rizab yang berpotensi untuk diusahasilkan sendiri. Pengusahasilan sumber mineral tempatan bukan sahaja dapat mengurangkan pengaliran keluar wang Negara malah memperluaskan punca hasil Negara di samping menggerakkan ekonomi serta memberi peluang pekerjaan kepada rakyat setempat.
Data dan maklumat mengenai sumber mineral yang mencukupi adalah
penting untuk mempertingkatkan pembangunan sektor mineral. Untuk tujuan ini, penyiasatan dan pemetaan sumber perlu di perhebatkan terutamanya bagi mineral berlogam. Selain sumber mineral di darat, kajian perlu juga dijalankan untuk menentukan kewujudan sumber mineral luar pesisir. Penyediaan sumber kewangan, kelengkapan dan kepakaran yang mencukupi penting bagi memastikan usaha tersebut boleh dilaksanakan dan seterusnya membantu meningkatkan pendapatan dan pembangunan Negara.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
54
b. Matlamat
Untuk melengkapkan maklumat mineral dan meneroka sumber mineral yang baru.
c. Status Masa Kini
Jadual 15: Statistik Industri Mineral Negara
BIDANG BILANGAN / NILAI
Nilai pengeluaran (RMbillion) 2.290
Bilangan lombong 104
Bilangan kuari 312
Permit carigali 40
Pajakan melombong 170
Liputan geokimia 185,000 km2 (55.7% daripada keluasan Negara)
d. Isu dan Cabaran Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam melengkapkan pangkalan
data mineral dan penerokaan longgokan mineral yang baru adalah seperti berikut:
1) Malaysia mempunyai sumber mineral yang signifikan namun maklumat
sedia ada kurang lengkap di mana kawasan yang belum diteroka masih luas dan kualiti data masih perlu dipertingkatkan;
2) kerja-kerja eksplorasi mineral memerlukan peruntukan yang besar.
Kekurangan peruntukan kewangan menyebabkan kajian tidak terperinci dan tidak menyeluruh;
3) sektor mineral yang dianggap tidak kompetitif, terancam dan
mempunyai persepsi negatif perlu dimartabatkan kedudukannya sebagai satu aktiviti yang lestari dan penting dalam memacu ekonomi Negara serta meningkatkan taraf hidup rakyat;
4) kekurangan penggunaan bahan mineral tempatan oleh industri mineral
disebabkan kekurangan maklumat mineral yang lengkap; dan 5) pemajiran sumber mineral akibat pembangunan fizikal merupakan
kehilangan kekayaan kepada Negara sedangkan kewujudan mineral adalah spesifik di sesuatu tempat dan tidak boleh diganti.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
55
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal Strategi ini melibatkan perspektif pelaksanaan proses yang memberi tumpuan
kepada peningkatan kecemerlangan operasi. f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi Sasaran yang ditetapkan bagi tahun 2011 hingga 2015 adalah seperti berikut:
Jadual 16: Petunjuk Prestasi Eksplorasi
PERKARA 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Eksplorasi mineral berlogam (km2) 1,700 350 500 1,500 1,500 1,500
Penilaian mineral perindustrian (km2) 300 160 200 300 300 300
Bilangan laporan komoditi mineral diterbitkan 5 5 5 5 5 5
g. Pelan Tindakan Bagi memastikan hasrat untuk melengkapkan maklumat sumber mineral bagi
membantu memacu ekonomi Negara, tindakan-tindakan berikut di cadang dilaksanakan;
1) menjalankan program eksplorasi dan penilaian sumber mineral bagi
melengkapkan data dan maklumat serta meneroka longgokan mineral yang baru dan;
2) menjalankan analisis komprehensif terhadap pasaran, dagangan, penggantian import dan ramalan komoditi mineral.
2. Strategi Pelaksanaan 2
Mempertingkatkan promosi dan penyebaran maklumat mineral secara efektif dan berterusan.
a. Latar Belakang Banyak data telah di kumpul namun maklumat tersebut masih tidak
menyeluruh untuk menjana pengetahuan berkaitan mineral. Kewujudan data dan maklumat yang menyeluruh, bersepadu dan mudah diperoleh adalah penting untuk perancangan dan pembangunan mineral yang lestari. Usaha-usaha perlu dibuat untuk mempertingkatkan penyebaran maklumat mineral
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
56
kepada pihak berkuasa negeri, swasta dan orang awam. Maklumat mineral yang tepat, lengkap dan kemas kini penting dalam perancangan guna tanah, pembangunan fizikal dan juga untuk menarik minat pelabur.
b. Matlamat Untuk meningkatkan promosi dan penyebaran maklumat mineral secara
efektif dan berterusan. c. Status Masa Kini Liputan penyebaran maklumat mineral kepada kumpulan sasar tidak
menyeluruh sama ada di kalangan pihak Berkuasa Negeri dan Persekutuan, pihak pelabur, swasta, NGO dan orang awam.
d. Isu dan Cabaran
Sektor mineral yang dianggap tidak kompetitif, terancam dan mempunyai persepsi negatif perlu dimartabatkan kedudukannya sebagai satu aktiviti yang lestari dan penting dalam memacu ekonomi Negara serta meningkatkan taraf hidup rakyat. Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti adalah seperti berikut:
1) kekurangan maklumat mineral yang lengkap, kemas kini dan
bersepadu;
2) liputan penyebaran maklumat mineral kepada kumpulan sasar tidak menyeluruh sama ada di kalangan PBN dan Persekutuan, pihak pelabur, swasta, NGO dan orang awam;
3) kurang usaha dalam promosi mineral yang juga berkaitan dengan
kekurangan peruntukan kewangan untuk promosi dan publisiti; 4) bahan mineral tempatan kurang digunakan kerana kewujudannya yang
tidak diketahui atau kualiti yang kurang diyakini oleh pihak industri; dan 5) maklumat tentang kaedah usaha hasil mesra alam yang dapat
meminimumkan kesan terhadap alam sekitar perlu disebarkan bagi menangkis persepsi negatif terhadap aktiviti berkaitan mineral.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini adalah memberi keutamaan
kepada keperluan stakeholder dan pelanggan. Tumpuan utama adalah untuk menyebarkan maklumat mineral kepada pelbagai pihak supaya ianya boleh dimanfaatkan untuk mendatangkan hasil kepada Negara dan juga memudahkan perancangan pembangunan di sesuatu kawasan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
57
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi Sasaran yang ditetapkan bagi tahun 2011 hingga 2015 adalah seperti berikut:
Jadual 17: Petunjuk Prestasi Aktiviti Promosi dan Penyebaran Maklumat
Mineral
PERKARA 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan seminar 3 3 3 3 3 3
Bilangan jenis brosur dikeluarkan 1 2 2 2 2 1
Bilangan permohonan khidmat nasihat dilayan (%)
100 100 100 100 100 100
g. Pelan Tindakan
Bagi memastikan maklumat mineral tersebar dengan efektif dan berterusan, maka tindakan-tindakan yang akan dilaksanakan adalah seperti berikut:
1) menyebarkan maklumat mineral dalam usaha menggalakkan
penggunaan bahan mineral tempatan; dan 2) memberi khidmat nasihat kepada pelabur berkaitan kawasan berpotensi
serta amalan terbaik untuk pembangunan mineral.
3. Strategi Pelaksanaan 3
Memastikan pembangunan dan penggunaan sumber mineral secara lestari. a. Latar Belakang Laporan Brundtland (1987) mentakrifkan Pembangunan Mapan sebagai
“pembangunan yang memenuhi tuntutan masa kini tanpa mengabaikan kemandirian dan peluang generasi masa hadapan untuk memenuhi tuntutan mereka”. Pembangunan mapan memerlukan integrasi pertimbangan ekonomi, alam sekitar dan sosial dalam membuat keputusan. Matlamat utama adalah pengurangan kemiskinan dengan menumpukan faedah pembangunan di kawasan-kawasan yang kurang membangun serta memastikan wujudnya ekuiti intragenerasi.
Malaysia telah menandatangani Perisytiharan Rio berkaitan dengan alam
sekitar dan pembangunan yang mendukung 27 prinsipnya dan Agenda 21. Berhubung dengan sektor mineral, Malaysia mendukung pembangunan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
58
mapan dan penggunaan optimum sumber mineralnya untuk mempertingkatkan kemajuan ekonomi dan pembangunan sosial.
b. Matlamat Memastikan pembangunan sumber mineral yang efisien, bertanggungjawab
dan lestari serta penggunaan optimum sumber mineral. c. Status Masa Kini
Dalam proses menjadikan aktiviti pembangunan mineral sebagai satu industri yang lestari, beberapa usaha telah dilaksanakan antaranya:-
1) mewujudkan piawaian amalan terbaik yang diguna pakai dalam aktiviti
perlombongan dan pengkuarian bagi memenuhi kehendak pembangunan lestari;
2) memulihkan semula tanah bekas lombong contohnya Pemulihan
Bekas Lombong Tembaga di Mamut; 3) menjalankan kajian tebus guna tanah bekas lombong seperti Kajian
Sistem Penanaman Atas Kolam (SPAK); dan 4) menghijaukan semula muka kuari sebagai langkah pemulihan bekas
kuari. d. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Strategi ini melibatkan perspektif pelaksanaan proses yang memberi tumpuan kepada peningkatan kecemerlangan operasi dan penyediaan iklim pelaburan yang kondusif.
e. Isu dan Cabaran
Sektor mineral yang tidak kompetitif, terancam dan mempunyai persepsi negatif perlu dimartabatkan kedudukannya sebagai satu aktiviti yang lestari dan penting dalam memacu ekonomi Negara serta meningkatkan taraf hidup rakyat. Ini termasuk:
1) meyakinkan Kerajaan Negeri untuk memberi keutamaan kepada aktiviti
pembangunan sumber mineral di kawasan-kawasan yang berpotensi supaya sumber tersebut tidak dimajirkan;
2) menggalakkan pengusaha supaya meningkatkan penggunaan sumber
mineral tempatan dan mempelbagaikan produk melalui proses tambah nilai;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
59
3) memastikan amalan terbaik diguna pakai dalam aktiviti perlombongan dan pengkuarian bagi memenuhi kehendak pembangunan lestari industri mineral termasuk mematuhi piawaian pencegahan pencemaran alam sekitar;
4) meningkatkan kepakaran dan perkhidmatan yang kondusif bagi
mentadbir dan mengawal selia industri mineral selaras dengan keperluan semasa supaya industri mineral membangun secara lestari;
5) mendidik pengusaha-pengusaha kuari dan lombong supaya turut
menjalankan tanggungjawab sosial korporat [Corporate Social Responsibility (CSR)] sebagai salah satu sumbangan kepada masyarakat setempat;
6) aktiviti perlombongan dan pengkuarian telah lama beroperasi di
Malaysia dan sebahagian kawasan bekas lombong dan kuari telah ditebus guna atau dipulihkan semula. Bagaimanapun masih banyak kawasan bekas lombong dan kuari perlu dipulihkan semula.
7) menjana pendapatan Negara melalui pengeksportan mineral ke luar Negara tetapi pada masa yang sama memastikan bekalan untuk keperluan tempatan tidak terjejas; dan
8) menyediakan suasana pelaburan yang kondusif untuk menarik minat
pelabur seperti pemberian insentif pelaburan memandangkan industri ini berisiko tinggi dan memerlukan modal yang besar.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi Sasaran yang ditetapkan bagi tahun 2010 hingga 2015 adalah seperti berikut:
Jadual 18: Petunjuk Prestasi
PERKARA 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Menyediakan kriteria amalan terbaik industri (%) 0 100 100 100 100 100
Menjalankan kajian masalah acid mine drainage di Mamut, Sabah 30 50 60 80 100 100
Melaksanakan sistem e-permit (%) 0 100 100 100 100 100
Membangunkan pangkalan data eksport mineral dan bahan batuan (%) 50 100 100 100 100 100
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
60
Menjalankan kajian peningkatan pelaburan secara lestari industri mineral dan kuari
0 1 3 0 0 0
g. Pelan Tindakan Bagi memastikan pembangunan dan penggunaan sumber mineral dilakukan
secara lestari, maka tindakan-tindakan berikut dicadangkan dilaksanakan:
1) mempertingkat keberkesanan kawal selia lombong dan kuari melalui amalan perlombongan dan pengkuarian terbaik di kalangan pengusaha;
2) menjalankan penyelidikan dan pembangunan berkaitan teknik tebus
guna tanah kawasan bekas lombong dan kuari yang bersesuaian;
3) memantapkan proses kelulusan permit eksport mineral dan pelbagai bahan batuan; dan
4) menjalankan kajian untuk menghasilkan iklim pelaburan mineral yang
kondusif melalui pelaksanaan perundangan mineral negeri yang seragam, penyediaan insentif fiskal dan bukan fiskal yang menarik, memansuhkan halangan ke atas penyertaan ekuiti asing dan penggunaan model perjanjian mineral antara negeri dan pelabur.
4. Strategi Pelaksanaan 4 Memperkukuhkan R&D bidang mineral a. Latar Belakang Malaysia mempunyai rizab mineral yang pelbagai dan signifikan. Sebahagian
besar daripada longgokan mineral tersebut masih belum diteroka dan digunakan dengan sebaiknya. Pengusaha tempatan masih menggunakan bahan mineral yang diimport dan bahan mentah mineral pula dieksport dengan nilai yang rendah. R&D dalam bidang mineral penting bagi menjana industri mineral untuk menjadikan Malaysia pengeluar dan pembekal utama produk berasaskan mineral. Hasil daripada R&D akan meningkatkan penggunaan sumber mineral tempatan dan juga mempelbagaikan produk melalui proses tambah nilai.
Kepakaran dan kemahiran pegawai penyelidik mineral perlu dipertingkatkan
ke peringkat yang cemerlang untuk memberikan hasil penyelidikan yang terbaik bagi manfaat Negara. Prasarana penyelidikan perlu dipertingkatkan dan sumber kewangan ditambah bagi memastikan penyelidikan berada pada
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
61
tahap yang terbaik bagi memberikan hasil R&D yang cemerlang. JMG akan terus memperhebatkan usaha bagi mempertingkatkan Pusat Penyelidikan Mineral sebagai pusat kecemerlangan R&D mineral Negara.
b. Matlamat
Untuk memperkukuhkan R&D dalam bidang mineral bagi meningkatkan penggunaan bahan mentah mineral tempatan dan juga menambah nilai produk mineral yang dihasilkan.
c. Status Masa Kini
Sejak penubuhan JMG pada tahun 1999, hala tuju R&D telah berubah dan tumpuan utama diberi kepada peningkatan fasiliti R&D dan latihan berterusan kepada pegawai-pegawai penyelidik bagi meningkatkan kepakaran mereka dalam bidang berkaitan. Ini dilaksanakan melalui kerjasama dengan beberapa buah universiti, syarikat tempatan dan institusi luar Negara.
Skop utama R&D bahan berasaskan mineral adalah bagi pembuatan produk
tambah nilai dari pasir silika, lempung, kaolin, bahan batuan dan bahan termaju. Pada masa ini JMG telah melaksanakan projek-projek R&D meliputi kajian tambah nilai dan penghasilan produk hiliran yang berasaskan sumber mineral tempatan. Dalam aspek teknologi pengusaha hasilan mineral secara lestari, R&D ditumpukan kepada teknik pemprosesan, kawalan impak operasi perlombongan dan pengkuarian ke atas alam sekitar serta kajian pemulihan tanah bekas lombong dan kuari.
d. Isu dan Cabaran R&D dalam bidang mineral penting bagi menjana industri mineral untuk menjadikan Malaysia pengeluar dan pembekal utama produk berasaskan mineral. Hasil daripada R&D akan meningkatkan penggunaan sumber mineral tempatan dan juga mempelbagaikan produk melalui proses tambah nilai. Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti bagi mencapai matlamat tersebut adalah seperti berikut: 1) kepakaran dan kemahiran pegawai penyelidik mineral perlu
dipertingkatkan ke peringkat yang cemerlang untuk memberikan hasil penyelidikan yang terbaik bagi manfaat Negara;
2) prasarana penyelidikan perlu dipertingkatkan dan sumber kewangan
perlu ditambah bagi memastikan penyelidikan berada pada tahap yang terbaik bagi menghasilkan R&D yang cemerlang;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
62
3) usaha sama R&D dengan agensi–agensi penyelidikan, pihak swasta serta institusi pengajian tinggi dalam dan luar Negara perlu dipergiatkan;
4) kepakaran dan pemindahan teknologi kepada pengusaha produk
mineral perlu dilaksanakan supaya dapat dimanfaatkan sepenuhnya dalam memajukan sumber mineral Negara; dan
5) JMG perlu memastikan makmal R&D berada pada tahap terbaik dan
mematuhi standard yang ditetapkan supaya Pensijilan MS ISO yang diperoleh oleh makmal JMG dapat dikekalkan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Tumpuan utama strategi ini adalah untuk meningkatkan kepakaran dan kemahiran pegawai penyelidik dalam bidang penyelidikan mineral dan seterusnya dapat mengembangkan R&D bidang mineral. Oleh itu, hasil penyelidikan perlu dipertingkatkan, di paten, di komersial dan disebarkan untuk kegunaan pengusaha mineral tempatan.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi Sasaran yang ditetapkan bagi tahun 2011 hingga 2015 adalah seperti berikut:
Jadual 19: Petunjuk Prestasi Sasaran Aktiviti R&D Mineral tahun 2011-2015
PERKARA 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Status penubuhan panel (%) - 100 - - - -
Bilangan penyelidikan 8 9 9 9 9 9
Bilangan kolaborasi 2 2 2 2 2 2
Bilangan perkhidmatan kepakaran diberi 3 5 5 5 5 5
Bilangan 3 persijilan dikekalkan (%) 100 100 100 100 100 100
Persijilan akreditasi Makmal Kuantan (%) 50 100 100 100 100 100
Bilangan ujian kecekapan 10 10 10 10 10 10
Bilangan skop analisis ditambah 5 5 5 0 0 0
Tahap penyediaan dokumen (%) 30 50 100 0 0 0
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
63
g. Pelan Tindakan Bagi mencapai kecemerlangan R&D dalam bidang mineral, tindakan-tindakan
berikut perlu dilaksanakan: 1) menubuhkan panel penasihat penyelidikan bagi memastikan R&D
yang dijalankan adalah relevan dan mampu berdaya saing;
2) meningkatkan penyelidikan ke atas mineral tempatan bagi menambah nilai, kepelbagaian penggunaan dan sebagai langkah penggantian import;
3) meningkatkan penyelidikan ke atas penjagaan alam sekitar,
keselamatan pekerjaan dan membentuk garis panduan dalam industri mineral;
4) meningkatkan penyelidikan dalam bidang kitar semula mineral; 5) meningkatkan aplikasi dan pengkomersialan hasil R&D;
6) menggalakkan sektor swasta mengambil bahagian dalam aktiviti R&D; 7) mempertingkatkan kerjasama dalam bidang penyelidikan mineral
dengan pihak swasta dan institusi pengajian tinggi; 8) mendapatkan perkhidmatan pakar luar Negara dalam R&D bidang
mineral untuk pembangunan modal insan tempatan; dan 9) memberikan perkhidmatan kepakaran dalam R&D bidang mineral.
5. Strategi Pelaksanaan 5
Meningkatkan Perhubungan Dan Kerjasama Antarabangsa a. Latar Belakang
Hubungan dan kerjasama yang dipupuk dengan komuniti antarabangsa akan dapat mengukuhkan kerjasama peringkat dua hala, serantau dan pelbagai hala. Hubungan dan kerjasama antarabangsa dalam bidang mineral dan geosains adalah penting memandangkan Malaysia merupakan Negara yang mengamalkan dasar ekonomi terbuka yang mana secara tidak langsung dapat membantu membangunkan sumber mineral dan geosains. Selain daripada itu, rangka kerjasama ini dapat menggalakkan perpindahan teknologi dan perkongsian kepakaran dalam membangunkan modal insan di arena antarabangsa. Bidang mineral dan geosains banyak tertumpu kepada aspek saintifik dan teknikal, justeru memerlukan satu platform antarabangsa supaya faedah dalam pertukaran maklumat saintifik dan meningkatkan hubungan kerjasama
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
64
dapat diperluaskan. Kemahiran dan kepakaran pegawai dalam bidang geologi dan sumber mineral juga dapat diperkembangkan dengan mempelajari teknologi dan kepakaran dari Negara luar dalam usaha memajukan sumber mineral tempatan selaras dengan hasrat untuk membangun semula sektor mineral Negara. Selain itu juga, kerjasama dengan Negara-Negara jiran akan dapat mengukuhkan persefahaman dan membina blok serantau dalam bidang mineral dan geosains . Persefahaman ini juga selaras dengan keperluan Negara untuk mewujudkan rangkaian yang kukuh dengan institusi penyelidikan tempatan dan serantau serta perkongsian pintar antara kerajaan yang dapat menyumbang kepada kemajuan ekonomi dan industri mineral Negara.
b. Matlamat
Strategi pelaksanaan ini akan merealisasikan pencapaian 2 matlamat seperti berikut:
1) memupuk hubungan antarabangsa melalui program-program
kerjasama dalam bidang mineral dan geosains; dan 2) meningkatkan imej Negara dan menunjukkan komitmen Malaysia
secara global. c. Status Masa Kini
Program-program kerjasama dalam bidang mineral dan geosains melibatkan Malaysia dengan beberapa institusi antarabangsa antaranya ASEAN (AMMin dan ASOMM) APEC dan CCOP di samping kerjasama dua hala dengan beberapa Negara seperti Malaysia - Thailand dan Malaysia - Indonesia. Tindakan-tindakan yang dilaksanakan melalui kerjasama-kerjasama tersebut ialah:
1) kajian dan penyiasatan bersama sumber geologi termasuk mineral,
tenaga fosil dan geoterma; 2) kajian dan survei bersama dalam bidang geologi sekitaran,
hidrogeologi dan geopelancongan; 3) penilaian impak geologi dan geobencana; 4) pembangunan maklumat sistem geologi; 5) pembangunan kapasiti modal insan melalui kursus, latihan,
penyelidikan dan pertukaran pakar teknikal yang berkaitan dengan kajian dan aktiviti geologi dan sumber mineral;
6) pertukaran saintis, maklumat sains dan teknikal; dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
65
7) latihan dan lawatan teknikal serta bekerjasama dalam bidang R&D dan pembangunan sumber mineral.
d. Isu dan Cabaran Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam menjalin hubungan dan kerjasama antarabangsa dalam bidang mineral dan geosains adalah seperti berikut:
1) hubungan antarabangsa memerlukan komitmen kerjasama yang
berterusan terutamanya dari segi kekerapan pertemuan tetapi disebabkan faktor geografi yang berbeza menyebabkan kekerapan pertemuan sukar dilaksanakan;
2) kerjasama antarabangsa memerlukan peruntukan kewangan yang tinggi untuk menampung keperluan logistik, pembayaran yuran dan sumbangan kepada Tabung Amanah Mineral yang ditubuhkan. Disebabkan kekangan peruntukan kewangan maka kerjasama yang dijalin mengalami kesukaran dan tidak dapat mencapai objektifnya; dan
3) dalam usaha untuk mendapatkan pemindahan teknologi dan membina
kepakaran, jumlah pegawai yang menyertai mesyuarat atau persidangan perlulah dalam jumlah yang bersesuaian tidak hanya terhad kepada 1 atau 2 orang. Namun disebabkan wujudnya dasar yang mengehadkan bilangan penyertaan pegawai ke luar Negara maka kepakaran dan teknologi baru yang diperoleh adalah minimum.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Strategi ini melibatkan perspektif pelaksanaan proses yang memberi tumpuan kepada peningkatan kecemerlangan operasi.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Sasaran yang ditetapkan bagi tahun 2011 hingga 2015 adalah seperti berikut:
Jadual 20: Bilangan Mesyuarat dan Kerjasama Dengan Negara Luar
PERKARA 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan Persidangan/ Mesyuarat/ Seminar yang dihadiri 4 5 4 5 4 5
Bilangan kerjasama teknikal dua hala 2 2 2 2 2 2
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
66
Bilangan Persidangan/ Mesyuarat/ Seminar yang dianjurkan
1 1 2 1 2 1
g. Pelan Tindakan
1) menghadiri persidangan/mesyuarat/seminar yang dianjurkan oleh Negara-Negara luar; dan
2) mengadakan persidangan/mesyuarat/seminar untuk bertukar-tukar
pandangan di samping untuk menarik pelabur luar datang dan membuat pelaburan di Malaysia dalam bidang mineral dan geosains.
6. Strategi Pelaksanaan 6
Memantapkan dasar, perundangan, peraturan dan garis panduan berkaitan mineral dan geosains.
a. Latar Belakang
Dasar merupakan medium yang menterjemahkan hala tuju sesebuah Kementerian terhadap sesuatu isu sementara perundangan diwujudkan sebagai satu sistem kawalan agar keamanan, hak dan tanggungjawab dapat ditegakkan. Pentadbiran dan pengurusan sumber mineral dan geosains yang berkesan akan tercapai apabila dasar, strategi dan program adalah bersesuaian dengan keperluan semasa. Dalam konteks NRE, dasar-dasar berkaitan sumber asli dan alam sekitar dibentuk untuk memberi manfaat kepada pertumbuhan ekonomi Negara dan mewujudkan persekitaran kondusif untuk kesejahteraan rakyat. Ia juga disesuaikan dengan ciri-ciri dan keperluan semasa Negara dalam penerokaan sumber asli yang lestari tanpa membelakangkan sensitiviti alam sekitar, pihak berkepentingan dan masyarakat. Dasar mineral amat penting kerana sektor ini mempunyai potensi besar untuk menyumbang kepada pertumbuhan ekonomi menerusi sumbangan kepada keluaran Negara kasar (GDP), mewujudkan peluang pekerjaan, peningkatan pendapatan eksport dengan perkembangan pembangunan industri berasaskan mineral sama ada hiliran atau huluan. Dasar ini telah diwujudkan pada tahun 1992 dan telah diperbaharui pada tahun 2009. Dasar yang dikenali sebagai Dasar Mineral Negara 2, berfungsi untuk mempertingkatkan sumbangan sektor mineral kepada pembangunan sosioekonomi Negara melalui pembangunan sumber asli secara efisien, bertanggungjawab dan lestari serta penggunaannya secara optimum. Dari sudut perundangan, bagi memastikan industri mineral dan aktiviti geosains dapat dilaksanakan secara lestari, adalah penting untuk memantapkan perundangan, peraturan dan garis panduan yang berkaitan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
67
demi memenuhi keperluan semasa. Perundangan yang telah lama seperti Akta Penyiasatan Kaji bumi 1974 perlu disemak semula untuk dipinda atau dimansuhkan agar perundangan yang diguna pakai sentiasa memenuhi keperluan semasa. Akta berkenaan perlu ditambah baik bagi memenuhi peranan dan cabaran semasa sektor mineral dan aktiviti geosains.
c. Matlamat Untuk menggubal dasar yang perlu dan memantapkan perundangan, peraturan dan garis panduan bagi pembangunan industri mineral dan menyokong peranan geosains untuk kesejahteraan rakyat.
d. Status Masa Kini Dasar mineral yang diguna pakai pada masa ini adalah Dasar Mineral Negara 2 (DMN2) yang dilancarkan pada tahun 2009. Dasar tersebut merupakan kesinambungan kepada Dasar Mineral Negara 1 (DMN1) yang telah digubal pada tahun 1992. Mekanisme pelaksanaan DMN2 dilakukan menerusi 3 pelan induk yang digubal iaitu Pelan Induk Pembangunan Mineral, Pelan Induk Pembangunan Industri Kuari dan Pelan Induk Pemulihan Lombong dan Kuari. Akta, Enakmen dan Peraturan yang telah digubal dan berkuat kuasa serta relevan dengan fungsi Kementerian dan Jabatan ialah: 1) Akta Penyiasatan Kaji Bumi 1974; 2) Akta Pembangunan Mineral 1994; 3) Akta Ahli Geologi 2008; 4) Enakmen Mineral Negeri; dan 5) Peraturan/Kaedah Kuari
e. Isu dan Cabaran Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam menggubal dasar dan memantapkan perundangan dan peraturan ialah:
1) kekangan kewangan mengganggu kelancaran bengkel dan konsultasi;
dan 2) proses penghasilan akta dan peraturan melibatkan banyak fasa
memerlukan masa yang panjang.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
68
f. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal Strategi ini melibatkan perspektif pelaksanaan proses yang memberi tumpuan kepada peningkatan kecemerlangan operasi.
g. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi Sasaran yang ditetapkan bagi tahun 2011 hingga 2015 adalah seperti berikut:
Jadual 21: Bilangan Dasar/Akta Yang Di cadang untuk 2011-2015
PERKARA 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Menyelaraskan pelaksanaan pelan induk bersepadu (%) 20 100 0 0 0 0
Mewujudkan Jawatankuasa Pembangunan Mineral Negara 0 1 1 1 1 1
Bilangan dasar yang dihasilkan - - 1 - - -
Bilangan akta dan peraturan yang digubal/ disemak/dipinda 3 5 2 2 2 2
Bilangan perundingan 0 3 2 1 1 1
h. Pelan Tindakan
Bagi memastikan penggubalan dasar dan perundangan berkaitan mineral dan geosains mencapai sasaran yang ditetapkan, tindakan-tindakan berikut perlu dilaksanakan: 1) melaksanakan pelan-pelan induk di bawah DMN2; 2) memantapkan dasar, perundangan, peraturan dan garis panduan yang
berkaitan bidang mineral; 3) menggubal dasar baru yang relevan dengan keperluan semasa dan
akan datang; 4) menggubal akta, peraturan dan garis panduan sebagai elemen
kawalan terhadap aktiviti pembangunan mineral; dan 5) mengadakan perundingan dengan pihak berkuasa negeri.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
69
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
4 GEOSAINSBMG
JMG A. LATAR BELAKANG
Geosains merupakan suatu bidang kajian saintifik ke atas bumi termasuk komposisi, sifat-sifat fizikal, struktur, evolusi, sejarah tektonik serta sumber-sumber asli (sumber geologi) yang terkandung di dalamnya. Penyiasatan dan penyelidikan geosains menjurus ke arah pemahaman kepada asalan dan taburan sumber, alam semula jadi dan evolusi landskap bumi yang kompleks serta pelbagai keadaan alam sekitar dan perubahan iklim yang mempengaruhi setiap habitat. Jabatan Mineral dan Geosains (JMG) bertanggungjawab untuk melaksanakan aktiviti geosains yang mengandungi pelbagai disiplin yang luas. Aktiviti geosains yang dilaksanakan oleh JMG termasuk pemetaan geologi, hidrogeologi atau kajian air bawah tanah, geologi kejuruteraan, geologi sekitaran dan geologi warisan. Bahagian Mineral dan Geosains (BMG) yang ditubuhkan pada tahun 2004 hasil penstrukturan semula NRE bertanggungjawab untuk memastikan aktiviti, dasar dan perundangan berkaitan geosains sentiasa relevan dan terkini selaras dengan keperluan semasa.
B. MATLAMAT
MATLAMAT UTAMA
4MEMANTAPKAN PERKHIDMATAN GEOSAINS BAGI MENINGKATKAN KESEJAHTERAAN HIDUP RAKYAT DAN PEMELIHARAAN ALAM SEKITAR
C. STATUS MASA KINI
Maklumat geologi Negara masih belum lengkap terutama di Sabah, Sarawak dan perairan Negara sehingga banyak fitur geologi dan sumber geologi belum diterokai sepenuhnya. Untuk tujuan ini, pemetaan geologi Negara perlu di perhebatkan untuk mengenal pasti evolusi geologi dan sumber geologi untuk perancangan guna tanah dan pembangunan sumber geologi serta pemeliharaan alam sekitar. Sumber air bawah tanah merupakan aset strategik Negara yang perlu diterokai dan dinilai keupayaannya dari segi kuantiti dan kualiti untuk membantu sumber air Negara yang terlalu bergantung kepada air permukaan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
70
Maklumat dan hasil daripada kajian ini sangat berguna untuk diintegrasikan dalam program Integrated Water Resources Management (IWRM) dan Integrated River Basin Management (IRBM). Dengan perubahan iklim yang tidak menentu, Negara harus bersedia dengan sumber air alternatif termasuk air bawah tanah bagi memastikan bekalan air Negara mencukupi.
D. ISU DAN CABARAN
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti ialah: 1. kawasan yang belum dilakukan pemetaan geologi masih luas terutama
di Sabah dan Sarawak dan perairan Negara;
2. tahap kesedaran kepentingan input geosains dalam pengurusan dan pembangunan Negara masih rendah;
3. kekurangan maklumat geobencana yang lengkap, kemas kini,
bersepadu dan kekurangan kepakaran dalam penilaian risiko bencana; 4. kekurangan maklumat sumber air bawah tanah yang lengkap, kemas
kini dan bersepadu;
5. kelemahan dalam dasar, perundangan dan peraturan berkaitan pembangunan sumber air bawah tanah;
6. masih banyak kawasan dan lokasi yang berpotensi untuk diiktiraf
sebagai warisan geologi belum dikenal pasti, dikaji dan dicirikan; 7. kawasan dan lokasi yang mempunyai potensi bagi menjana tenaga
alternatif seperti tenaga daripada geothermal masih belum dikaji sepenuhnya.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
Bagi menyokong pelaksanaan matlamat tersebut sebanyak 5 Strategi Pelaksanaan telah dikenal pasti iaitu; 1. memperkasakan pengumpulan dan pembekalan maklumat geosains
bagi memenuhi kehendak stakeholder dan pelanggan;
2. mempertingkatkan penggunaan maklumat dan perkhidmatan geosains dalam pengurusan geobencana dan pemeliharaan alam sekitar;
3. memantapkan eksplorasi dan pembangunan sumber air bawah tanah
untuk kesejahteraan hidup rakyat;
4. memperkasakan sumber warisan geologi Negara bagi tujuan penyelidikan dan tarikan pelancong; dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
71
5. meneroka sumber tenaga alternatif ke arah kepelbagaian penjanaan
tenaga.
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 4 : MEMANTAPKAN PERKHIDMATAN GEOSAINS BAGI MENINGKATKAN KESEJAHTERAAN HIDUP RAKYAT DAN PEMELIHARAAN ALAM SEKITAR.
1. Strategi Pelaksanaan 1
Memperkasakan pengumpulan dan pembekalan maklumat geosains bagi memenuhi kehendak stakeholder dan pelanggan.
a. Latar Belakang Peta geologi dan peta-peta tematik yang berkaitan dengannya mempunyai nilai sosial dan ekonomi dalam pembangunan sumber asli dan perancangan guna tanah. Ia membekalkan maklumat berkaitan bahan bumi, struktur bumi dan fitur-fitur lain di permukaan dan bawah permukaan. Pengetahuan dan maklumat geosains dapat membantu pembuat dasar, pembuat keputusan, pengurus dan teknokrat dalam mengurus sumber asli Negara, merancang pembangunan tanah secara lestari, menangani masalah pencemaran dan pelupusan sisa, pemuliharaan warisan semula jadi dan mengurangkan risiko bencana semula jadi.
Peta geologi dan maklumat geologi membantu: 1) usaha mencari gali dan membangunkan sumber mineral dan air; 2) proses menilai dan melindungi air bawah tanah; 3) mengenal pasti tapak yang selamat untuk pelupusan sisa pepejal dan
sisa berbahaya; 4) memelihara dan melindungi ekosistem sensitif;
5) mengenal pasti dan siap siaga terhadap bencana semula jadi seperti
gempa bumi, tsunami, tanah runtuh, tanah mendap dan lain-lain bencana semula jadi;
6) mengenal pasti kedudukan infrastruktur Negara seperti jalan, lebuh raya, jalan kereta api, saluran paip gas, empangan, loji nuklear dan bangunan; dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
72
7) menjamin kedaulatan dan hubungan dua hala Malaysia dengan Negara-Negara jiran seperti Thailand, Indonesia, Singapura, Brunei Darussalam, Filipina dan Vietnam terutamanya melalui penentuan sempadan daratan dan lautan.
b. Matlamat
Untuk membekalkan Negara dengan maklumat geosains yang komprehensif dan memenuhi kehendak stakeholder dan pelanggan agar dapat menyumbang kepada kemajuan ekonomi, kesihatan, keselamatan rakyat, pembangunan mapan dan perlindungan alam sekitar.
c. Status Masa Kini
Status pemetaan geologi Negara adalah sebagaimana jadual di bawah:
Jadual 22: Status Pemetaan Geologi Sehingga 2010
PROGRAM/AKTIVITI LIPUTAN(SEHINGGA 2009)
Pemetaan geologi Semenanjung 86.44% Pemetaan geologi Sabah 27.90% Pemetaan geologi Sarawak 29.79%
d. Isu dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam meningkatkan maklumat geosains Negara dan penggunaan yang berkesan adalah seperti berikut: 1) Kawasan yang belum dipetakan masih luas terutama di Sabah dan
Sarawak serta perairan Negara; 2) Tahap kesedaran tentang penggunaan maklumat geosains dalam
pengurusan dan pembangunan Negara masih rendah; dan 3) Maklumat geosains yang disediakan tidak mesra pengguna.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Strategi ini melibatkan perspektif pelaksanaan program yang memberi tumpuan kepada pengumpulan maklumat, analisis data dan pembekalan maklumat geosains Negara yang cekap dan berkesan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
73
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi Liputan pemetaan geologi Negara yang disasarkan bagi tahun 2011 hingga
2015 adalah seperti berikut:
Jadual 23: Peratus Liputan Pemetaan Geologi Negara Tahun 2011-2015
PERKARA 2010 2011 2012 2013 2014 2015Pemetaan geologi Semenanjung
86.44% 86.44% 86.44% 86.50% 87.00% 87.50%
Pemetaan geologi Sabah 27.90% 28.00% 28.00% 29.00% 30.00%% 31.00%
Pemetaan geologi Sarawak
29.79% 30.00% 30.00% 31.00% 32.00% 33.00%
g. Pelan Tindakan
Bagi memastikan hasrat untuk meningkatkan pengumpulan maklumat, analisis data dan pembekalan maklumat geosains Negara yang cekap dan berkesan dalam pengurusan sumber asli Negara, perancangan pembangunan tanah yang lestari, menangani masalah pencemaran alam sekitar, pemuliharaan warisan semula jadi dan mengurangkan risiko bencana semula jadi serta menjamin kedaulatan Negara, tindakan-tindakan berikut perlu dilaksanakan;
1) Menjalankan program pemetaan geologi rantau terutama di Sabah,
Sarawak dan perairan Negara bagi melengkapkan data dan maklumat geosains Negara;
2) Menjalankan program pemetaan geologi di kawasan strategik
pembangunan bagi memahami keadaan geologi setempat seterusnya meramal kekangan geologi dan risiko bencana yang akan membantu dalam membangunkan sesuatu kawasan secara selamat; dan
3) Menyedia dan membekalkan maklumat geosains yang memenuhi
kehendak stakeholder dan pelanggan. 2. Strategi Pelaksanaan 2
Mempertingkatkan penggunaan maklumat dan perkhidmatan geosains dalam pengurusan geobencana dan pemeliharaan alam sekitar.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
74
a. Latar Belakang
Malaysia terdedah kepada geobencana seperti gelongsoran tanah, batu runtuh, banjir lumpur, aliran debris, lubang benam, tanah mendap, gempa bumi dan tsunami. Pembangunan yang tidak terancang boleh menyebabkan kualiti alam sekitar merosot dan manusia terdedah kepada risiko bencana. Kejadian geobencana menyebabkan kerugian harta benda dan kehilangan nyawa serta trauma psikologi. Kejadian geobencana yang berlaku di kebanyakan tempat adalah disebabkan oleh faktor geomorfologi dan geologi yang sensitif yang kurang difahami kerana kurang maklumat terperinci geologi di kawasan penempatan dan cadangan pembangunan di Malaysia. Banyak kejadian geobencana yang direkodkan berlaku di Malaysia mengakibatkan kematian seperti berikut:
Jadual 24: Kejadian Geobencana Yang Direkodkan Di Malaysia
PERISTIWA TEMPAT TAHUN KEMATIANBatu runtuh Ipoh 1919 12 Batu runtuh Ipoh 1973 40 Gelongsoran tanah Highland Tower 1993 48 Aliran debris Genting Highland 1995 21 Aliran debris Tapah 1996 44 Aliran debris Sandakan 1999 17 Aliran debris Gunung Pulai, Johor 2001 5 Aliran debris Simunjan, Sarawak 2003 21
Tsunami Barat laut, Semenanjung Malaysia 2004 68
Gelongsoran tanah Bukit Antarabangsa, Selangor 2008 5
Pembangunan dan penempatan di kawasan sensitif alam sekitar seperti lereng bukit, tanah gambut dan bukit batu kapur semakin meningkat dan ia meningkatkan risiko geobencana. Aktiviti pembangunan seperti penebangan hutan untuk pembalakan dan pertanian, kerja tanah tanpa kawalan dan pembinaan kawasan perumahan di kawasan bercerun yang tidak terkawal adalah penyumbang kepada kemerosotan dan kemusnahan alam sekitar. Kejadian geobencana lain termasuk gempa bumi boleh menyebabkan berlakunya kejadian gelongsoran tanah, tanah mendap dan tsunami. Pemetaan geologi kejuruteraan dapat membantu dalam pengurusan geobencana berkaitan dengan kejadian gempa bumi ini. Pengurusan geobencana perlu mengambil kira maklumat geologi, terain, tektonik dan sejarah geobencana di sesuatu kawasan. Dalam hal ini, pemetaan geobencana dan penilaian risiko geobencana merupakan langkah utama dalam menangani geobencana seterusnya mengurangkan risiko melalui penggunaan maklumat geosains dalam perancangan guna tanah, rekabentuk kejuruteraan dan kerja tanah. Pendekatan ini selaras dengan komitmen Negara terhadap Hyogo Framework for Action 2005-2015: Building
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
75
the Resilience of Nations and Communities to Disasters, dan World Summit Outcome 2005 on Human Security: Freedom from Fear and Freedom from Want.
b. Matlamat
Untuk mempertingkatkan penggunaan maklumat dan perkhidmatan geosains dalam usaha mengurangkan risiko bencana dan memelihara alam sekitar bagi meningkatkan tahap kesejahteraan rakyat dan kemakmuran Negara.
c. Status Masa Kini
Program pemetaan dan penilaian risiko bencana seperti gelongsoran tanah, lubang benam, gempa bumi dan tsunami masih di tahap rendah dan kebanyakannya dijalankan secara ad-hoc apabila telah berlakunya bencana.
d. Isu dan Cabaran
Pemetaan geobencana dan penilaian risiko bencana hanya dijalankan di kawasan yang terhad sahaja. Risiko geobencana termasuk gelongsoran tanah, batu runtuh, tanah mendap dan kebakaran tanah gambut dijangkakan meningkat berikutan perubahan iklim yang menyebabkan berlakunya hujan dan kemarau melampau. Ia memberi kesan perubahan proses geomorfologi dan geologi yang berkaitan dengan kejadian geobencana. Selain daripada itu, aktiviti tektonik di Sumatera dan Filipina turut menyumbang kepada risiko gempa bumi dan tsunami di Malaysia. Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti adalah seperti berikut: 1) Kekurangan maklumat geobencana yang lengkap, kemaskini dan
bersepadu; 2) Peningkatan permintaan ulasan perancangan pembangunan fizikal;
dan
3) Kekurangan tenaga pakar dalam penilaian risiko bencana.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini adalah memberi keutamaan kepada pemetaan geobencana, penilaian risiko geobencana, dan mengintegrasikan risiko bencana dalam perancangan guna tanah dan pembangunan fizikal.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
76
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi Sasaran liputan pemetaan geobencana dan pencapaian peratusan ulasan perancangan pembangunan fizikal yang ditetapkan bagi tahun 2011 hingga 2015 adalah seperti berikut:
Jadual 25: Sasaran Liputan Pemetaan Geobencana Tahun 2011-2015
PERKARA 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Luas liputan pemetaan geologi terrain
312km2 100km2 150km2 300km2 300km2 300km2
Peratus ulasan dalam tempoh 14 hari
98% 95% 95% 95% 95% 95%
g. Pelan Tindakan Bagi mencapai hasrat untuk meningkatkan perkhidmatan geosains dalam usaha mengurangkan risiko bencana dan meningkatkan tahap kesejahteraan rakyat, tindakan-tindakan berikut perlu dilaksanakan: 1) Menjalankan program pemetaan geologi terain di kawasan bukit dan
tanah tinggi terutamanya di kawasan pertumbuhan pembangunan dan penempatan;
2) Menjalankan program pemetaan geologi kejuruteraan di kawasan
cerun yang berisiko bencana, tanah gambut dan sesar aktif yang mengancam keselamatan nyawa dan harta benda; dan
3) Mengintegrasikan risiko geobencana dalam perancangan guna tanah
dan pembangunan fizikal melalui kerjasama dengan pihak berkuasa yang berkaitan.
3. Strategi Pelaksanaan 3
Memantapkan eksplorasi dan pembangunan sumber air bawah tanah untuk kesejahteraan hidup rakyat.
a. Latar Belakang
Air bawah tanah adalah sumber air yang digunakan untuk pelbagai aktiviti termasuk untuk domestik, industri dan pertanian. Ia adalah sumber air alternatif yang digunakan di kawasan yang mengalami kekurangan sumber air permukaan atau digunakan secara bersama dengan bekalan air permukaan. Air bawah tanah juga menjadi sumber penting semasa bencana kemarau dan untuk memadam kebakaran. Banyak Negara seperti Australia,
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
77
Amerika Syarikat, Sweden, Jerman, China, India, Korea, Jepun, Arab Saudi, Libya, Thailand dan Indonesia telah menggunakan air bawah tanah sebagai sumber air sejak beratus tahun dahulu. Ramai rakyat di Negara ini mendapat manfaat daripada pembangunan sumber air bawah tanah seperti di Daerah Kota Bharu yang menggunakan hampir 100% air bawah tanah untuk bekalan domestik. Beberapa negeri lain terutamanya Sabah dan Sarawak juga menggunakan air bawah tanah terutamanya di kawasan terpencil yang mengalami masalah sumber air permukaan. Air bawah tanah mempunyai potensi yang amat besar sebagai sumber bekalan air conjunctive terutamanya di kawasan permintaan tinggi dan sebagai alternatif bagi kawasan terpencil. Ini kerana sumber ini mudah ditemui dan kos pembekalannya yang rendah. Kajian dan pembangunan sumber air bawah tanah Negara sangat diperlukan kerana pembangunan ekonomi yang pesat dan pertambahan penduduk menyebabkan bekalan air bersih sentiasa tidak mencukupi untuk kegunaan domestik, pertanian dan industri. Sumber air bawah tanah perlu diteroka dan dinilai keupayaannya dari segi kuantiti dan kualiti untuk menambah sumber air Negara yang terlalu bergantung kepada sumber air permukaan. Maklumat dan hasil daripada kajian ini sangat berguna untuk diintegrasikan dalam program IWRM dan IRBM. Pembangunan yang pesat, pertambahan penduduk dan perubahan iklim memerlukan Negara bersedia dengan sumber air alternatif termasuk air bawah tanah bagi memastikan bekalan air mencukupi untuk menampung keperluan.
b. Matlamat
Memastikan eksplorasi dan pembangunan sumber air bawah tanah dijalankan dengan cekap dan berkesan untuk mempertingkatkan maklumat dan penggunaannya demi kesejahteraan hidup rakyat.
c. Status Masa Kini
Aktiviti yang dilaksanakan kini memberi penekanan kepada penilaian dan pemantauan sumber air bawah tanah untuk mengenal pasti rizab yang ada dan juga membangun dan membekalkan sumber air tersebut untuk kegunaan penduduk di kawasan yang mengalami kekurangan air yang kritikal. Kajian terperinci sumber air bawah tanah dalam lembangan-lembangan di Malaysia masih belum dilaksanakan secara menyeluruh melainkan di Lembangan Langat, Selangor. Kajian oleh Japan International Cooperation Agency (JICA) dalam tahun 2002 merumuskan bahawa kadar luahan selamat bagi Lembangan Langat adalah 45,000 meter padu sehari (bersamaan 45 MLD). Pembangunan sumber air bawah tanah masih terhad kerana kekurangan peruntukan kewangan. Masih ramai rakyat yang belum mendapat bekalan air
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
78
bersih untuk kegunaan seharian terutama di kawasan pendalaman Semenanjung, Sabah dan Sarawak serta di pulau-pulau kecil.
d. Isu dan Cabaran
Negara perlu berusaha untuk menyediakan bekalan air bersih yang mencukupi bagi memenuhi keperluan permintaan sejajar dengan pertambahan penduduk dan pembangunan Negara. Pada masa ini, sebahagian besar bekalan air bersih diperoleh daripada sumber air permukaan iaitu dari tasik dan sungai. Sumber air tersebut semakin berkurangan akibat daripada kekurangan kawasan tadahan dan pencemaran. Sehubungan dengan itu, keperluan penggunaan sumber air bawah tanah dijangka akan meningkat. Maklumat berkaitan sumber air bawah tanah perlu diperlengkap bagi membantu mengatasi kekurangan sumber air permukaan. Selain daripada itu, Negara perlu mengenal pasti sumber air bawah tanah bagi menjamin bekalan air yang mencukupi bagi menghadapi bencana kemarau kesan daripada fenomena perubahan iklim dunia. Air bawah tanah turut terdedah kepada pencemaran ekoran daripada aktiviti pembangunan dan pembuangan sisa yang tidak terkawal kerana ia sukar untuk dirawat dan mengambil masa yang lama untuk dipulihkan. Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti adalah seperti berikut: 1) Kekurangan maklumat sumber air bawah tanah yang lengkap, kemas
kini dan bersepadu; 2) Kelemahan atau kekurangan dalam dasar, perundangan dan peraturan
berkaitan pembangunan sumber air tanah; 3) Kekurangan tenaga pakar dalam pembangunan air bawah tanah; 4) Kesukaran melindungi air bawah tanah daripada pencemaran; dan
Kekurangan sumber kewangan untuk menjalankan kajian secara sistematik dan pembangunan sumber air bawah tanah.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini adalah memberi keutamaan kepada memantapkan program penilaian sumber air bawah tanah secara sistematik, pembangunan sumber air bawah tanah dan perlindungan air bawah tanah bagi menjamin sumber air Negara yang sentiasa mencukupi. Dasar, perundangan dan peraturan berkaitan pembangunan air tanah perlu dimantapkan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
79
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Beberapa tindakan yang disasarkan dalam program pembangunan sumber air bawah tanah pada tahun 2011 hingga 2015 adalah seperti berikut:
Jadual 26: Petunjuk Prestasi Sasaran Pembangunan Air Tanah Tahun 2011-2015
PROGRAM 2010 2011 2012 2013 2014 2015Peraturan disediakan 0 1 0 0 0 0 Bilangan kertas makluman 0 1 0 0 0 0
Bilangan mesyuarat 2 2 2 2 2 0
Bilangan telaga dibangunkan 17 6 10 15 15 15
Bilangan telaga dipantau 340 180 250 350 350 350
g. Pelan Tindakan
Bagi mencapai hasrat untuk memantapkan program penilaian dan pembangunan sumber air bawah tanah secara sistematik dengan tujuan memenuhi keperluan bekalan air bersih selaras dengan usaha meningkatkan taraf hidup rakyat, tindakan-tindakan berikut di cadang dilaksanakan; 1) Memantapkan dasar, undang-undang dan peraturan berkaitan sumber
air bawah tanah; 2) Menjalankan kajian sistematik dan pemodelan air bawah tanah di
lembangan-lembangan utama terutamanya di negeri-negeri Selangor, Johor, Perak, Pulau Pinang, Kedah, Kelantan, Sabah dan Sarawak; Menjalankan program pembangunan air bawah tanah bagi memenuhi permintaan bekalan air bersih dan pencegahan kebakaran gambut;
3) Menjalankan program pemantauan bagi menilai kuantiti dan kualiti air
bawah tanah; dan 4) Memetakan kawasan akuifer dan kawasan imbuhan seterusnya
melindunginya daripada punca-punca pencemaran melalui perancangan guna tanah yang lestari.
4. Strategi Pelaksanaan 4 Memperkasa sumber warisan geologi Negara bagi tujuan penyelidikan dan tarikan pelancongan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
80
a. Latar belakang
Negara memiliki banyak tapak geologi menarik seperti gua batu kapur, air panas, permatang kuarza, volkano lumpur, air terjun, landskap geologi dan sebagainya yang amat sesuai dibangunkan sebagai warisan geologi dan tempat pelancongan/rekreasi. Semua bahan tersebut merupakan sumber semula jadi yang mempunyai nilai dari aspek pendidikan, ekonomi dan budaya yang perlu dipelihara sebagai warisan Negara. Sumber semula jadi atau warisan geologi ini perlu dikenal pasti dan dipelihara untuk tujuan penyelidikan dan menjadi bahan tarikan pelancong yang turut menyumbang kepada kemajuan ekonomi Negara. Sehingga kini, tapak-tapak tersebut belum dipetakan secara terperinci. Majlis Mineral Negara pada mesyuaratnya yang ketiga telah memutuskan agar tapak-tapak tersebut dipeta dan dizonkan sebagai warisan Negara serta dimajukan untuk pembangunan industri pelancongan Negara. Satu contoh yang ketara ialah pengisytiharan Langkawi sebagai GlobalGeopark oleh UNESCO pada 1 Jun 2007 telah memberikan identiti baru kepada pulau tersebut sebagai destinasi ekopelancongan di rantau ini. Gabungan geo-diversiti dan bio-diversiti yang unik serta budaya setempat telah menggamit lebih ramai pelancong melawat Langkawi. Justeru itu tindakan perlu diambil bagi mengenal pasti lokasi dan kawasan yang mempunyai elemen-elemen khusus sebagai warisan geologi supaya ianya dapat dipelihara sebagai khazanah Negara untuk penyelidikan, tarikan pelancong dan warisan kepada generasi akan datang.
b. Matlamat
Untuk memperkasa sumber warisan geologi Negara bagi tujuan penyelidikan dan tarikan pelancongan.
c. Status Masa Kini Beberapa lokasi, tapak dan kawasan yang sesuai dikelaskan sebagai warisan geologi telah dikenal pasti dan sebahagian kecil telah mendapat pengiktirafan di peringkat negeri dan antarabangsa.
d. Isu dan Cabaran
Pelbagai usaha dibuat untuk mengenal pasti lokasi, tapak dan kawasan yang boleh diiktiraf sebagai warisan geologi di seluruh Negara. Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti adalah seperti berikut: 1) Masih banyak kawasan yang masih belum dikenal pasti, dikaji dan
dicirikan;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
81
2) Sukar untuk mendapat pengiktirafan daripada pihak berkuasa Negeri dan Persekutuan; dan
3) Kekurangan dana untuk membiayai kajian yang dilakukan di seluruh
Negara. e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini adalah memberi tumpuan kepada usaha memantapkan program pemetaan tapak/objek warisan geologi. Seterusnya mempertingkatkan kerjasama dengan Pihak Berkuasa Negeri dan Persekutuan untuk mendapat pengiktirafan dalam usaha memelihara warisan geologi untuk penyelidikan dan tarikan pelancong.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Sasaran yang ditetapkan bagi tahun 2011 hingga 2015 adalah seperti berikut:
Jadual 27: Sasaran Bilangan Pemetaan Warisan Geologi Tahun 2011-2015
PERKARA 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan geotapak dicirikan 9 5 5 10 10 10
Bilangan taklimat 2 2 2 2 2 2 Bilangan lokasi dikenal pasti 2 2 2 2 2 2
g. Pelan Tindakan
Bagi mendapatkan pengiktirafan beberapa lokasi/kawasan sebagai warisan geologi, maka tindakan-tindakan yang akan dilaksanakan adalah seperti berikut: 1) Mengenal pasti, mengkaji dan mencirikan lokasi, tapak dan kawasan
geologi;
2) Memberi penerangan kepada Pihak Berkuasa Negeri dan Persekutuan; dan
3) Mendapatkan pengiktirafan daripada pihak Berkuasa Negeri dan Persekutuan sebagai tapak atau kawasan warisan geologi.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
82
5. Strategi Pelaksanaan 5:
Meneroka sumber tenaga alternatif ke arah kepelbagaian penjanaan tenaga. a. Latar Belakang
Permintaan bagi penggunaan tenaga elektrik semakin meningkat selari dengan pertambahan penduduk dan pembangunan pesat Negara. Pada masa ini sebahagian besar daripada tenaga elektrik dijana dengan menggunakan sumber tenaga konvensional iaitu minyak, gas, tenaga hidro dan arang batu. Kebanyakan daripada sumber tenaga tersebut semakin berkurangan di samping tidak mesra alam. Beberapa sumber tenaga alternatif seperti tenaga solar, angin, geoterma dan sebagainya telah dibangunkan di beberapa Negara luar tetapi dalam kadar yang rendah berbanding sumber tenaga konvensional. Penerokaan sumber tenaga alternatif yang boleh diperbaharui (renewable energy) atau tenaga hijau (green energy) yang mesra alam sangat digalakkan oleh kerajaan. Dalam hal ini, sumber tenaga yang mempunyai potensi untuk dibangunkan di Negara ini ialah geoterma dan coal-bed methane. Sumber tenaga baru ini, mempunyai potensi untuk dibangunkan dan diharap ia akan membantu menjamin bekalan tenaga yang mencukupi untuk memenuhi keperluan masa hadapan.
b. Matlamat
Untuk meneroka sumber tenaga alternatif ke arah kepelbagaian penjanaan tenaga.
c. Status Masa Kini
Kajian awal telah dibuat untuk mengenal pasti sumber tenaga baru iaitu geoterma dan coal-bed methane. Beberapa kawasan yang mempunyai potensi untuk menjana tenaga daripada sumber geoterma telah dikenal pasti antaranya di Tawau, Sabah dan Lojing, Kelantan. Kajian awal telah dibuat di kawasan Tawau di bawah projek pembangunan RMK-9 dan dirancang untuk disambung di bawah projek RMK-10. Kajian bersama dengan Tenaga Nasional Berhad juga telah dimulakan di kawasan Lojing, Kelantan.
d. Isu dan Cabaran
Negara kita kaya dengan pelbagai sumber asli dan potensi untuk mempelbagaikan sumber tenaga sangat tinggi kerana sumber tersebut belum diteroka sepenuhnya. Bagaimanapun dalam usaha untuk mendapatkan sumber tenaga baru khususnya daripada sumber geoterma terdapat beberapa isu dan cabaran yang perlu diatasi atau dilaksanakan antaranya:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
83
1) Kawasan atau lokasi yang berpotensi masih kurang dan perlu dikaji dengan lebih mendalam;
2) Kekurangan dana untuk membiayai kajian; 3) Kekurangan pengalaman dan kepakaran di kalangan pegawai kerana
kajian yang dijalankan adalah satu bidang baru; dan 4) Ruang untuk bekerjasama dengan institusi yang pakar dalam bidang
berkaitan seperti Agensi Geologi Indonesia. Perkara ini dijangka mudah untuk dilaksanakan di bawah payung kerjasama teknikal Malaysia-Indonesia yang ditandatangani pada Mac 2010.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini adalah memberi keutamaan kepada memantapkan program penilaian sumber geoterma dan coal-bedmethane serta pembangunan modal insan dalam bidang berkenaan.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Sasaran yang ditetapkan bagi tahun 2011 hingga 2015 adalah seperti berikut:
Jadual 28: Petunjuk Prestasi Bilangan Lokasi Geoterma Tahun 2011-2015
PERKARA 2010 2011 2012 2013 2014 2015Bilangan lokasi sumber geoterma yang dikenal pasti
2 1 1 1 1 1
g. Pelan Tindakan
Bagi membantu dalam meneroka sumber tenaga alternatif bagi mempelbagaikan sumber tenaga Negara, maka tindakan-tindakan yang akan dilaksanakan adalah seperti berikut; 1) Mengenal pasti tapak atau lokasi yang mempunyai potensi sumber
geoterma sebagai tenaga boleh diperbaharui (renewable energy); dan 2) Mengenal pasti potensi sumber coal-bed methane (CBM).
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
84
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
PENGURUSAN BIODIVERSITI BBP
A. LATAR BELAKANG
NRE bertanggungjawab dalam memastikan pengurusan biodiversiti dan sumber hutan Negara sentiasa diurus, dipelihara serta dibangunkan ke arah mengarusperdanakan pengurusan biodiversiti dan mencapai objektif pengurusan hutan secara berkekalan. Selaras dengan tanggungjawab tersebut, Bahagian Pengurusan Biodiversiti dan Perhutanan (BPP) telah dipertanggungjawabkan untuk membantu Kementerian dalam menggubal dasar, menyelaras dan mengawasi aktiviti-aktiviti berkaitan dengan pengurusan, pemuliharaan dan penggunaan biodiversiti dan sumber perhutanan secara berkekalan.
Dalam hubungan ini, BBP melalui Jabatan dan Agensi di bawahnya iaitu
Jabatan Perhutanan Semenanjung Malaysia (JPSM), Jabatan Perlindungan Hidupan Liar dan Taman Negara (PERHILITAN), Jabatan Taman Laut Malaysia (JTLM), Jabatan Biokeselamatan (JBK) dan Institut Penyelidikan Perhutanan Malaysia (FRIM) telah menggalas peranan utama di dalam mentadbir urus sektor perhutanan; pemeliharaan hidupan liar; pengurusan taman laut dan marin; mengawal selia aktiviti-aktiviti berkaitan biokeselamatan dan melaksanakan aktiviti penyelidikan dan pembangunan perhutanan.
Malaysia telah diiktiraf sebagai salah sebuah daripada 12 Negara mega kepelbagaian biologi di dunia. Kekayaan biodiversiti ini perlu diurus dan digunakan secara berkekalan kerana ia membekalkan perkhidmatan ekosistem yang penting kepada Negara. Selain itu, sumber biodiversiti telah dikenal pasti sebagai salah satu sumber yang boleh menjana kekayaan baru kepada Negara menerusi aktiviti-aktiviti seperti bioteknologi dan ekopelancongan.
Malaysia komited untuk melaksanakan segala keputusan dan ketetapan yang
telah dipersetujui di bawah pelbagai konvensyen dan persidangan di peringkat serantau dan antarabangsa. Semasa Sidang Kemuncak Bumi di Rio de Jeneiro pada tahun 1992, Malaysia telah menyatakan komitmennya untuk mengekalkan sekurang-kurangnya 50% daripada keluasan tanah Negara supaya dilitupi pokok-pokok dan kawasan berhutan, dengan syarat Negara maju mengekalkan 30% daripada keluasan tanah Negara mereka sebagai kawasan berhutan. Ini secara tidak langsung menyumbang kepada pemeliharaan khazanah sumber biodiversiti Negara yang tidak ternilai harganya.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
85
B. MATLAMAT
MATLAMAT UTAMA
5MEMASTIKAN KAWASAN PESISIRAN PANTAI NEGARA SELAMAT DARI BENCANA TSUNAMI MELALUI PENGEKALAN DAN PEMULIHARAAN HUTAN PAYA LAUT
6 MENINGKATKAN KEBERKESANAN PENGURUSAN HUTAN PAYA GAMBUT
7 MENINGKATKAN USAHA-USAHA BAGI MEWUJUDKAN RANGKAIAN KORIDOR EKOLOGI BIODIVERSITI
8MEMPERKUKUHKAN MEKANISME PERUNDANGAN BERKAITAN AKSES KEPADA SUMBER BIOLOGI DAN PERKONGSIAN FAEDAH [ACCESS AND BENEFITS SHARING (ABS)]
9MEMASTIKAN EKOPELANCONGAN MENYUMBANG SEKURANG-KURANGNYA 5% DARIPADA KELUARAN DALAM NEGARA KASAR (KDNK) PELANCONGAN NEGARA PADA 2015
10MENGURUS DAN MENGGUNA SECARA BERKEKALAN SUMBER-SUMBER BIODIVERSITI (FLORA, FAUNA DAN MARIN) BAGI MEMASTIKAN OBLIGASI DI PERINGKAT ANTARABANGSA DIPENUHI
11 MENINGKATKAN KESEDARAN AWAM DAN KEBERKESANAN SISTEM PENYAMPAIAN BERKAITAN ISU-ISU BIODIVERSITI
C. STATUS MASA KINI
Melalui pendekatan pembangunan lestari (sustainable development), Malaysia masih mengekalkan 56.4% daripada keluasan tanah Negara sebagai kawasan berhutan selaras dengan komitmen Negara untuk mengekalkan sekurang-kurangnya 50% daripada keluasan tanah Negara dilitupi pokok-pokok dan kawasan berhutan. Daripada jumlah tersebut, 27.4% daripadanya merupakan kawasan yang dilindungi sepenuhnya.
Selaras dengan perkembangan semasa, beberapa pendekatan pemuliharaan dan pengurusan biodiversiti telah dan sedang dikaji semula bagi tujuan penambahbaikan. Di antaranya ialah pewartaan Akta Pemuliharaan Hidupan Liar 2010 [Akta 716] pada 28 Disember 2010 bagi memperkukuhkan lagi aktiviti perundangan dan penguatkuasaan hidupan liar. Selain itu, NRE sedang meminda Akta Perhutanan Negara 1984 [Akta 313] dan Akta Lembaga Penyelidikan Perhutanan Malaysia 1985 [Akta 315] serta menggubal Rang Undang-undang Akses kepada Sumber Biologi dan Perkongsian Faedah (ABS).
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
86
Selain itu, NRE juga sedang melaksanakan usaha-usaha memulihara kepelbagaian biologi dan pada masa yang sama juga meningkatkan penggunaan sumber-sumber asli Negara secara berkekalan. Sejajar dengan usaha untuk melengkapi Dasar Kepelbagaian Biologi Kebangsaan, NRE sedang berusaha untuk menerapkan Visi Bersama mengenai Biodiversiti (Common Vision on Biodiversity) yang mengutamakan keperluan untuk mengarusperdanakan biodiversiti dalam perancangan dan pembangunan Negara.
D. ISU DAN CABARAN
Laporan Second Global Biodiversity Outlook 2006 telah menyatakan bahawa dunia tidak akan mencapai sasaran mengurangkan kehilangan biodiversiti malah trend kehilangan biodiversiti tersebut semakin meningkat. Antara lain, laporan ini mengutarakan bahawa hampir 35% tanah lembap dunia telah dimusnahkan dalam masa dua dekad yang lepas. Bilangan spesies juga semakin berkurangan dan hampir 30% diancam kepupusan. Selain itu, keprihatinan dan sensitiviti masyarakat tempatan dan antarabangsa khususnya dalam usaha pemeliharaan sumber biodiversiti telah menjadikan pengurusan sumber asli pada masa kini menjadi semakin kompleks dan mencabar. Misalnya tekanan terhadap Sustainable Forest Management (SFM) semakin meningkat dari semasa ke semasa dan membawa tanggungjawab yang amat berat kepada NRE untuk memastikan supaya semua kawasan Hutan Simpanan Kekal (HSK) mengamalkan SFM. Cabaran yang lebih berat lagi adalah untuk memastikan kriteria-kriteria minimum dalam pengusahasilan hutan diambil kira oleh Kerajaan Negeri khususnya di Tanah Kerajaan dan Tanah Beri Milik. Salah satu isu penting yang menjadi cabaran kepada usaha pemeliharaan dan pemuliharaan biodiversiti adalah isu bidang kuasa Kerajaan Persekutuan-Negeri berhubung pengurusan sumber biologi dan perhutanan. Oleh itu, proses konsultasi yang berterusan bagi memastikan pandangan dan kepentingan semua pihak berkaitan dapat diambil kira di dalam usaha mengurus khazanah biodiversiti Negara secara efektif. Dalam isu pembalakan haram, Malaysia pernah dituduh sebagai ‘laundering centre’ bagi kayu balak haram yang diimport daripada Negara jiran. Sehubungan dengan ini, Malaysia menghadapi cabaran untuk membanteras aktiviti pembalakan haram di dalam negeri dan menangkis tohmahan yang mengatakan Malaysia terlibat dengan masalah pembalakan haram di Indonesia. Ini penting bagi memelihara kredibiliti Malaysia di pasaran antarabangsa. Dengan meningkatnya kesedaran masyarakat terhadap kepentingan pemuliharaan biodiversiti hutan, NRE perlu melangkah ke peringkat seterusnya, iaitu mendapatkan maklumat saintifik yang lengkap tentang sumber biodiversiti yang terdapat di Negara ini. Untuk tujuan tersebut, kepakaran serta keperluan peruntukan kewangan diperlukan untuk melaksanakan aktiviti-aktiviti pengumpulan data dan inventori.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
87
Pasaran global kini menghendaki produk-produk kayu dihasilkan daripada sumber yang diuruskan secara lestari dan mensyaratkan pensijilan hutan. Malaysia sudah mempunyai skim pensijilan Majlis Pensijilan Kayu Malaysia (MTCC). Pendirian NGOs yang menyokong dan mengiktiraf hanya skim pensijilan yang dikendalikan oleh Forest Stewardship Council (FSC) telah membawa kesan negatif kepada perdagangan kayu Malaysia. Sehubungan itu, Negara menghadapi cabaran untuk menentukan keluaran kayu Negara ini mendapat tempat di pasaran peringkat antarabangsa, di samping membuat persediaan untuk memenuhi kriteria-kriteria baru yang lebih stringent pada masa akan datang.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
Bagi mencapai matlamat ini, BBP bertanggungjawab dan berusaha bagi memastikan strategi-strategi berikut dapat dilaksanakan: 1. Melaksanakan program konservasi dan pengurusan secara berkekalan
di pesisiran pantai Negara yang berisiko tsunami secara bersepadu; 2. Melaksanakan Pelan Tindakan Tanah Gambut Kebangsaan; 3. Meningkatkan kerjasama dalam usaha mewujudkan rangkaian koridor
ekologi Central Forest Spine (CFS) di Semenanjung Malaysia dan Heart of Borneo di Sabah dan Sarawak;
4. Mewujudkan undang-undang bagi memastikan akses kepada sumber
biodiversiti Negara terkawal dan faedahnya dikongsi secara saksama;
5. Membangunkan Skim Akreditasi Malaysian Mega Biodiversity Hub (MMBH) yang diiktiraf dunia;
6. Menaiktarafkan produk-produk ekopelancongan ke arah pensijilan; 7. Mewujudkan mekanisme bagi melaksanakan pensijilan di bawah
MMBH bagi produk-produk ekopelancongan di Malaysia;
8. Memantau dan menyelaras pelaksanaan obligasi Negara di bawah Multilateral Environmental Agreements (MEAs) dan mesyuarat-mesyuarat di peringkat antarabangsa dan serantau;
9. Meningkatkan keberkesanan program CEPA dan pembangunan kapasiti berhubung isu-isu biodiversiti kepada stakeholder dan pelanggan (NGOs dan orang awam) dan juga pegawai-pegawai di bawah Agensi/ Kementerian;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
88
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 5: MEMASTIKAN KAWASAN PESISIRAN PANTAI NEGARA SELAMAT DARI BENCANA TSUNAMI MELALUI PENGEKALAN DAN PEMULIHARAAN HUTAN PAYA LAUT
1. Strategi Pelaksanaan 1 Melaksanakan program konservasi dan pengurusan secara berkekalan di pesisiran pantai Negara yang berisiko tsunami secara bersepadu.
a. Latar Belakang Hutan Paya Laut (HPL) memainkan peranan penting kepada kestabilan ekosistem kawasan pesisiran pantai, termasuklah sebagai benteng untuk memecah, menahan dan mengurangkan daya kekuatan pukulan ombak ke pantai. Selain daripada itu, HPL juga menjadi habitat kepada pelbagai flora dan fauna. Tragedi tsunami yang melanda pada 26 Disember 2004 telah membuktikan peranan HPL sebagai pemecah ombak dan penstabil bagi kawasan pesisiran pantai. Kawasan yang mempunyai HPL yang luas kurang mengalami kemusnahan dan kerosakan. Menyedari betapa pentingnya HPL kepada kestabilan ekosistem kawasan pesisiran pantai, maka langkah-langkah pemeliharaan dan pemuliharaan yang sewajarnya perlu diambil bagi memastikan HPL ini terus wujud. Kerajaan Malaysia sangat komited dalam menguruskan HPL ini secara berkekalan. Selain berfungsi sebagai pelindung fizikal secara semula jadi, zon pesisiran pantai adalah satu ekosistem unik yang bukan sahaja penting kepada pelbagai flora dan fauna, bahkan menyumbang kepada pembangunan sosioekonomi rakyat. Majlis Biodiversiti-Bioteknologi Negara (MBBN) Ke-4 pada 13 Januari 2005 memutuskan agar Kerajaan-Kerajaan Negeri dan NRE mengambil inisiatif untuk memelihara dan memulihara ekosistem HPL.
b. Matlamat
Memastikan kawasan pesisiran pantai Negara selamat dari bencana tsunami melalui pengekalan dan pemuliharaan HPL.
c. Status Masa Kini
NRE telah menubuhkan ‘Pasukan Petugas Khas Jawatankuasa Operasi Menanam Pokok-pokok Bakau dan Spesies-Spesies Yang Sesuai di Pesisiran Pantai Negara’ pada 7 Februari 2005. Pasukan Petugas yang
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
89
dipengerusikan oleh Ketua Setiausaha, NRE berfungsi untuk mengawal selia dan menyelaras program penanaman pokok bakau dan spesies-spesies yang sesuai di pesisiran pantai Negara. Objektif program ini adalah untuk memulihara pesisiran pantai; mewujudkan zon penampan; memelihara dan memulihara habitat pesisiran pantai; dan meningkatkan kualiti alam sekitar dan nilai estetika.
Dua Jawatankuasa Teknikal telah dibentuk di bawah Pasukan Petugas tersebut iaitu: Jawatankuasa Teknikal Mengenai Perancangan dan Pelaksanaan (JTPP) yang dipengerusikan oleh Ketua Pengarah JPSM dan Jawatankuasa Teknikal Mengenai Penyelidikan dan Pembangunan (JTR&D) yang dipengerusikan oleh Ketua Pengarah FRIM. Terkini, satu Jawatankuasa Teknikal Pemantauan yang dipengerusikan oleh Setiausaha Bahagian BBP telah ditubuhkan untuk membuat penilaian dan pemantauan keseluruhan pencapaian pelaksanaan program.
Di bawah Rancangan Malaysia Kesembilan (RMK-9), sejumlah RM39 juta telah disediakan untuk melaksanakan program ini. Peruntukan tersebut diagihkan kepada JPSM, FRIM, Jabatan Perhutanan Sabah, Jabatan Hutan Sarawak dan NGO bagi melaksanakan program ini. Sejumlah 2,010 hektar kawasan pesisiran pantai di Malaysia yang sesuai telah disasarkan untuk program ini di mana, seluas 1,235 hektar di Semenanjung Malaysia, 545 hektar di Sabah dan 230 hektar di Sarawak. Program ini akan diteruskan lagi di bawah RMK-10.
Kemajuan Program Penanaman Dari tahun 2005 hingga Ogos 2010, seluas 1,976.52 hektar kawasan telah ditanam dengan 5.23 juta pokok di mana 5,130,611 pokok ditanam oleh Jabatan-jabatan Perhutanan dan 98,889 pokok ditanam oleh NGOs dan masyarakat tempatan seperti berikut:
Jadual 29: Bilangan Pokok Ditanam oleh Jabatan Perhutanan, NGOsdan Masyarakat Tempatan (2005-Ogos 2010)
ORGANISASI BILANGAN POKOK
Penanaman oleh Jabatan-jabatan Perhutanan 5,130,611
NGOs dan Masyarakat Tempatan 87,924
Penanaman semasa Kempen Kesedaran 10,965
JUMLAH 5,229,500
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
90
Kemajuan Aktiviti Penyelidikan dan Pembangunan
Terdapat empat komponen utama dalam aktiviti penyelidikan dan pembangunan (R&D) yang dilaksanakan iaitu:
1) Teknik penghasilan bahan tanaman spesies bakau yang mampu
menampung permintaan Negara; 2) Teknik inovatif penanaman spesies bakau dan spesies bukan bakau di
pesisiran pantai;
3) Pengawalan agen-agen perosak pokok bakau dan bukan bakau yang ditanam di pesisiran pantai; dan
4) Penilaian dan pemantauan kawasan.
Di antara pencapaian aktiviti R&D setakat ini adalah: 1) Kajian mengenai fenologi pokok-pokok bakau dan spesies-spesies
pantai telah dilaksanakan. Maklumat kajian ini penting untuk merancang program penanaman;
2) Kajian telah dijalankan untuk mengenal pasti kaedah penanaman yang
sesuai terutama di kawasan yang berisiko tinggi. Hasil kajian menunjukkan teknik Comp-Mat dan Comp-Pillow berpotensi untuk diguna pakai di lapangan. Satu garis panduan telah diterbitkan;
3) Kajian juga telah dijalankan untuk mengenal pasti agen perosak dan
penyakit yang boleh mengakibatkan kematian pokok. Ini termasuklah penyelesaian masalah serangan teritip dan serangga;
4) Kajian masalah sosioekonomi dan langkah penyelesaian yang
berkaitan pokok Bakau dan Rhu di Semenanjung Malaysia turut dijalankan; dan
5) Khidmat nasihat teknikal mengenai kesesuaian spesies, teknik
penanaman yang sesuai dan praktikal bagi kawasan-kawasan yang telah dikenal pasti sesuai untuk ditanam.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam konservasi dan pengurusan berkekalan kawasan pesisiran pantai di Malaysia adalah seperti berikut: 1) Usaha pemeliharaan dan pemuliharaan zon pesisiran pantai Negara
merupakan satu tanggungjawab yang mencabar dan berhadapan dengan persekitaran yang dinamik dan berisiko tinggi yang memerlukan perancangan yang rapi, peruntukan kewangan yang besar, teknologi yang bersesuaian serta kesedaran di kalangan masyarakat;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
91
2) Tanggungjawab ini masih memerlukan pemantapan komitmen dan kesungguhan yang lebih tinggi serta berterusan oleh semua pihak termasuk Kerajaan Negeri, Jabatan/ Agensi Kerajaan, institusi-institusi penyelidikan, universiti-universiti, NGOs dan masyarakat tempatan yang terlibat secara langsung dalam pemeliharaan dan pemuliharaan zon pesisiran pantai Negara;
3) Kempen kesedaran yang lebih meluas dan berkesan serta penyebaran
maklumat yang lebih efektif perlu diterokai dan dilaksanakan supaya maklumat mengenai kepentingan pemeliharaan dan pemuliharaan zon pesisiran pantai Negara sampai kepada kumpulan sasaran; dan
4) Aktiviti-aktiviti R&D perlu dipergiatkan dengan pendekatan bersepadu
dengan penglibatan kepelbagaian disiplin R&D (integrated and multidisciplinary R&D approach) yang bersesuaian dengan keadaan zon pesisiran pantai yang unik, mencabar, fragile dan dinamik. Hasil R&D adalah penting untuk dijadikan asas dalam membuat penilaian pengukuran outcome secara kuantitatif yang menggambarkan pencapaian keseluruhan objektif program.
Rumusannya, dalam architecture strategy, strategi ini terletak dalam
perspektif internal process di bawah architecture regulatory and environmental processes.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif meningkatkan kerjasama semua pihak berkepentingan seperti Kerajaan-Kerajaan Negeri, Kementerian dan Jabatan berkaitan serta NGO. Di peringkat NRE pula, komitmen dan penggemblengan kepakaran di JPSM, FRIM, JPS dan NAHRIM amat diperlukan bagi mencapai matlamat pemeliharaan dan pemuliharaan kawasan pesisiran pantai. Di samping itu, hasil penemuan R&D dan inovasi dalam teknik penanaman amat kritikal bagi memastikan kawasan yang ditanam mencapai pertumbuhan melebihi kadar 85%.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Program penanaman pokok bakau dan spesies-spesies yang sesuai di pesisiran pantai Negara telah dimulakan semenjak 2005. Sehingga penghujung 2009, kawasan seluas lebih kurang 1,828 hektar melibatkan 4,931,168 pokok telah berjaya ditanam di 290 lokasi dengan jumlah perbelanjaan sebanyak RM30.15 juta. Daripada jumlah keluasan tersebut, seluas 633 hektar melibatkan 2,574,312 pokok telah ditanam di 52 lokasi di 5 buah negeri yang terjejas akibat tsunami.
Program ini secara langsung telah dapat menyumbang ke arah menstabilkan zon penampan pesisiran pantai bagi menahan pukulan ombak yang kuat dan hakisan. Selain itu, program ini dapat memberikan faedah yang signifikan kepada pembangunan sosioekonomi dan perlindungan kepada kira-kira 60
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
92
perkampungan yang mana melibatkan 2,460 buah rumah daripada sejumlah 12,600 orang penduduk pesisir pantai yang pernah dilanda tsunami pada tahun 2004. Dalam konteks ini juga, penduduk digalakkan untuk terus terlibat secara aktif dalam aktiviti penanaman pokok supaya objektif pemeliharaan dan pemuliharaan kawasan pesisiran pantai Negara dapat dilaksanakan secara berkesan.
Di bawah RMK-10, NRE mensasarkan tambahan seluas 1,520 hektar kawasan di seluruh Negara untuk program penanaman pokok bakau dan spesies lain yang sesuai di pesisiran pantai Negara seperti jadual berikut:
Jadual 30: Luas Kawasan Dikenal pasti Di Bawah RMK-10 (Tahun 2011 – 2015)
NEGERI/ LOKASI LUAS KAWASAN MENGIKUT TAHUN
(HEKTAR) JUMLAH(HEKTAR) 2011 2012 2013 2014 2015
Johor 30 30 30 30 30 150Kedah 40 40 40 40 40 200
Kelantan 10 10 10 10 10 50Melaka 2 2 2 2 2 10
Negeri Sembilan 7 7 7 7 7 35Pahang 12 12 12 12 12 60Perak 50 50 50 50 50 250Perlis 2 2 2 2 2 10
Pulau Pinang 10 10 10 10 10 50Selangor 20 20 20 20 20 100
Terengganu 11 11 11 11 11 55Jumlah Kecil 194 194 194 194 194 970
Sabah 60 60 60 60 60 300Sarawak 50 50 50 50 50 250
Jumlah Keseluruhan 304 304 304 304 304 1,520
Jadual 31: Sasaran Prestasi
TINDAKAN UKURAN SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Meningkatkan kerjasama bersepadu
Mesyuarat Pasukan Petugas Khas Jawatankuasa Operasi Menanam Pokok-Pokok Bakau dan Spesies-Spesies Yang Sesuai Di Pesisiran Pantai Negara
1 1 1 1 1 1
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
93
TINDAKAN UKURAN SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Mengintegrasikan kepakaran dan kerjasama semua Jabatan/ Agensi
Mesyuarat Jawatankuasa Penanaman dan Jawatankuasa R & D
3 3 3 3 3 3
Meningkatkan aspek penguatkuasaan dan pemantauan pelaksanaan program
Mesyuarat Jawatankuasa Teknikal Pemantauan (JTP) Operasi Menanam Pokok-Pokok Bakau dan Spesies-Spesies Yang Sesuai Di Pesisiran Pantai Negara
3 3 3 3 3 3
Lawatan berkala ke kawasan yang bermasalah
7 3 3 3 3 3
g. Pelan Tindakan
Bagi mencapai matlamat konservasi dan pengurusan secara berkekalan pesisiran pantai Negara yang berisiko tsunami, Kementerian akan meneruskan usaha menyelaras dan memantau pelaksanaan program di peringkat kebangsaan melalui: 1) Mesyuarat Pasukan Petugas Khas Jawatankuasa Operasi Menanam
Pokok-Pokok Bakau dan Spesies-Spesies Yang Sesuai Di Pesisiran Pantai Negara;
2) Mesyuarat Jawatankuasa Teknikal Pemantauan (JTP) Operasi
Menanam Pokok-Pokok Bakau dan Spesies-Spesies Yang Sesuai Di Pesisiran Pantai Negara; dan
3) Lawatan berkala ke kawasan yang bermasalah.
Mesyuarat-mesyuarat dan lawatan tersebut akan membincang, meneliti dan memantau tindakan-tindakan yang perlu di ambil seperti berikut:
1) Mengintegrasikan kepakaran dan kerjasama bersepadu semua
Jabatan/ Agensi di bawah NRE yang terlibat secara langsung dalam pengurusan kawasan pesisiran pantai seperti JPSM, JPS, NAHRIM dan FRIM;
2) Meneliti skop dan hala tuju ‘Program Penanaman Pokok Bakau dan
Spesies-spesies yang Sesuai Di Pesisiran Pantai Negara’ tidak dihadkan kepada aspek penanaman pokok sahaja. Program akan diperluaskan kepada usaha pemeliharaan dan pemuliharaan pesisiran
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
94
pantai Negara yang berisiko tsunami dan implikasi kepada sosioekonomi masyarakat setempat. Perluasan tersebut adalah kerana program ini perlu:
a) Mengambil kira usaha mengurus, memelihara dan melindungi
kawasan HPL yang sedia ada di seluruh Negara; b) Memfokuskan kepada kawasan pesisiran pantai Negara yang
berisiko tsunami (sama ada kawasan yang telah atau berpotensi dilanda tsunami) di mana terdapatnya weightage untuk mendapatkan sokongan fizikal dan kewangan adalah lebih baik; dan
c) Mendapatkan maklumat yang lebih menyeluruh dan saintifik untuk menangani risiko tsunami.
3) Mengoptimumkan kepakaran yang ada di kalangan Agensi/ NGO/
Universiti yang terlibat dalam program penanaman pokok bakau. Aktiviti-aktiviti R&D perlu dipergiatkan dengan pendekatan bersepadu melalui penglibatan pelbagai disiplin R&D yang bersesuaian dengan keadaan zon pesisiran pantai. Hasil R&D adalah penting untuk dijadikan asas dalam membuat perancangan dan pelaksanaan program berjalan dengan lancar. Di samping itu, hasil R&D dapat dijadikan sebagai panduan dan rujukan dalam pembangunan dan perlindungan pesisiran pantai Negara seperti pembinaan struktur pemecah ombak seperti geotiub;
4) Menganjurkan kempen serta aktiviti kesedaran awam yang lebih
meluas dan berkesan perlu dilaksanakan supaya maklumat tentang kepentingan pemeliharaan dan pemuliharaan zon pesisiran pantai Negara sampai kepada kumpulan sasaran;
5) Meningkatkan aspek penguatkuasaan dan pemantauan pelaksanaan
program di mana masih terdapat isu-isu, antara lain, vandalisme dan kecurian bakau. Dalam hubungan ini, satu rancangan pengurusan dan penguatkuasaan HPL akan dibentuk untuk dijadikan modul kepada usaha pemeliharaan dan pemuliharaan kawasan bakau; dan
6) Meneroka sumber kewangan lain dan dana tambahan bagi
pelaksanaan program di masa hadapan, antara lain, melalui ses pembangunan hutan di negeri-negeri, tabung wang levi dan melalui kerjasama dengan organisasi/ institusi dalam dan luar Negara.
F2. MATLAMAT UTAMA 6: MENINGKATKAN KEBERKESANAN PENGURUSAN HUTAN PAYA GAMBUT
2. Strategi Pelaksanaan 2 Melaksanakan Pelan Tindakan Tanah Gambut Kebangsaan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
95
a. Latar Belakang
Tanah gambut merupakan tinggalan reputan pepohon yang terhimpun lebih kurang 6,000 tahun yang lalu. Gambut terjadi apabila terdapat lebihan lembapan. Di Asia Tenggara, tanah gambut terbentuk apabila terdapat takungan air yang menghalang reputan tumbuh-tumbuhan terus berlaku. Tanah gambut atau Histosols (USDA Soil Taxonomy System) juga boleh ditakrifkan sebagai tanah organik yang mempunyai keluasan melebihi 1 hektar dan kedalaman melebihi 0.5 meter serta mempunyai kandungan mineral kurang daripada 35% (Second International Congress of Soil Science, Russia, 1930). Dalam keadaan semula jadi, paras air di kawasan tanah gambut sering berada di permukaan atau hampir dengan permukaan tanah. Sebanyak 8% daripada kawasan tanah di Malaysia merupakan kawasan tanah gambut dengan taburannya terdapat di negeri Johor, Pahang, Selangor, Perak, Sabah dan Sarawak. Lebih daripada 50% kawasan tanah gambut tersebut terletak dalam kawasan hutan simpan. Menyedari akan kepentingan tanah gambut dan peranannya dalam mengimbangi kitaran alam sekitar, pada Jun 2002, Mesyuarat Ke-9 Menteri-Menteri ASEAN Mengenai Jerebu telah mengarahkan Pegawai-Pegawai Kanan ASEAN Mengenai Alam Sekitar – Pasukan Petugas Teknikal Berkaitan Jerebu untuk memantapkan lagi kerjasama serantau dalam memperkukuh dan memperkasa pengurusan berkekalan hutan tanah gambut. Susulan daripada itu, jalinan kerjasama di kalangan Negara-Negara ASEAN melalui ASEAN Peatland Management Initiative (APMI) telah diwujudkan dan disokong oleh Negara-Negara ASEAN pada Oktober 2003 di Bogor, Indonesia. Penyediaan NAP Peatland ini adalah selaras dengan ASEAN APMI dan ASEAN Peatland Management Strategy (APMS) yang diterima pakai oleh Negara-Negara ASEAN pada tahun 2006. Matlamat utama APMI adalah ke arah usaha pengurusan, pemuliharaan dan pengekalan tanah-tanah gambut di Asia Tenggara di samping mengurangkan risiko jerebu kesan daripada pembakaran tanah gambut. APMI telah merangka beberapa strategi dan melaksanakan beberapa inisiatif penting bagi mencapai objektif penubuhannya. Antara inisiatif penting APMI ialah merangka Pelan Tindakan Pengurusan Tanah Gambut bersama-sama dengan sokongan Negara-Negara ASEAN. Negara-Negara ASEAN juga digalakkan untuk menggubal Pelan Tindakan Pengurusan Tanah Gambut Kebangsaan masing-masing. Proses rundingan bagi menyediakan NAP Peatland telah bermula sejak tahun 2005 melalui perbincangan yang melibatkan pelbagai pihak berkepentingan, iaitu Kementerian, Jabatan-Jabatan Persekutuan dan Negeri, Institusi-Institusi Penyelidikan dan Badan Bukan Kerajaan dan seterusnya dimuktamadkan pada Ogos 2010.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
96
b. Matlamat
Memantau pelaksanaan Pelan Tindakan Tanah Gambut Kebangsaan bagi mengurus, memulihara dan menggalakkan penggunaan berkekalan tanah gambut.
c. Status Masa Kini
Pelan Tindakan Tanah Gambut Kebangsaan telah diluluskan oleh Jemaah Menteri pada 5 Januari 2011. Tapak projek perintis telah dikenal pasti di Hutan Simpan Raja Musa. Untuk menjalankan projek ini, Malaysia telah memperoleh peruntukan daripada Tabung Alam Sekitar Sedunia dan International Fund for Agriculture Development (IFAD).
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti di dalam usaha mengurus tanah gambut adalah seperti berikut: 1) Kerajaan sentiasa memandang berat dan serius dalam usaha
memelihara hutan paya gambut di seluruh Negara. Dalam hal ini, usaha murni Kerajaan ini disokong oleh pelbagai pihak. Dalam melaksanakan usaha ini, Kerajaan mempunyai kepakaran dan sumber-sumber yang mencukupi untuk menguruskan hutan paya gambut secara berkesan;
2) Walau bagaimanapun, pada masa ini, adalah didapati bahawa hutan
paya gambut sering ditukar kegunaannya yang seterusnya menjejaskan fungsi dan peranan asal paya gambut dan pengurangan paras air tanah gambut berlaku dengan ketara; dan
3) Selain itu, keadaan cuaca ekstrem yang berpanjangan terutama
kejadian kemarau dan cuaca panas sering menyebabkan berlakunya kebakaran dan seterusnya menyumbang kepada berlakunya masalah jerebu di Malaysia. Dalam hal ini, tanah gambut yang kering atau pun telah terbakar akan kehilangan fungsinya untuk menyimpan air dan mengakibatkan banjir apabila berlaku hujan lebat; dan
4) Oleh yang demikian, adalah wajar Pelan Tindakan Tanah Gambut
Kebangsaan yang telah dipersetujui dilaksanakan sepenuhnya di peringkat negeri dan usaha-usaha bagi memastikan ianya dilaksanakan secara efektif dan menyeluruh dapat dilakukan. Ini adalah penting bagi memastikan hutan paya gambut dapat diuruskan dengan cara yang lebih berkesan dan menyeluruh.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
97
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif goodneighbour yang memberi tumpuan kepada Pelaksanaan Pelan Tindakan Tanah Gambut Kebangsaan oleh agensi-agensi terlibat. Pelan Tindakan Tanah Gambut Kebangsaan menggariskan beberapa bidang tumpuan seperti inventori dan penilaian, penyelidikan, perkongsian maklumat, memperkasa penguatkuasaan undang-undang, pemuliharaan dan pengurusan tanah gambut serta pencegahan kebakaran tanah gambut. Pelaksanaan pelan ini melibatkan kerjasama banyak agensi dan oleh itu adalah penting mekanisme pemantauan diwujudkan untuk memastikan pelan tindakan ini dilaksanakan.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Jadual 32: Penubuhan Jawatankuasa dan Bilangan Mesyuarat Pelan Tindakan Paya Gambut sepanjang 2011 – 2015
UKURAN SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Penubuhan Jawatankuasa Pemandu Pelan Tindakan Tanah Gambut Kebangsaan
0 1 - - - -
Bilangan mesyuarat 0 1 1 1 1 1
g. Pelan Tindakan
Bagi memantau dan memastikan pelaksanaan Pelan Tindakan Tanah Gambut Kebangsaan, tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut:- 1) Menubuhkan Mesyuarat Jawatankuasa Pemandu Pelan Tindakan
Tanah Gambut Kebangsaan untuk memantau pelaksanaan pelan tindakan sepertimana yang digariskan antaranya seperti berikut: a) Memastikan pemuliharaan dan pengurusan tanah gambut
dijalankan secara berkekalan;
b) Mewujudkan inventori tanah gambut di Malaysia; dan
c) Membuat penilaian mengenai status pengurusan tanah gambut di Malaysia.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
98
F3. MATLAMAT UTAMA 7: MENINGKATKAN USAHA-USAHA BAGI MEWUJUDKAN RANGKAIAN KORIDOR EKOLOGI BIODIVERSITI
3. Strategi Pelaksanaan 3
Terdapat satu strategi yang akan dijalankan bagi mencapai matlamat ini iaitu meningkatkan usaha-usaha kerjasama dengan pelbagai agensi bagi mewujudkan rangkaian koridor ekologi CFS di Semenanjung Malaysia dan Heart of Borneo (HoB) di Sabah dan Sarawak.
a. Latar Belakang
Rancangan Fizikal Negara (RFN) yang diluluskan oleh Mesyuarat Jemaah Menteri pada 26 April 2005 telah mengenal pasti fragmentasi hutan sebagai ancaman kepada pemeliharaan hutan dan perlindungan biodiversiti. Tidak dinafikan pembukaan hutan diperlukan bagi memenuhi keperluan pembangunan sosioekonomi Negara, tetapi dengan perancangan dan pengurusan yang lebih baik secara langsung akan dapat meminimumkan kadar kehilangan hutan dan mengelakkan fragmentasi hutan yang tinggal.
Salah satu dasar yang ditekankan dalam RFN adalah Dasar RFN19 yang menyatakan keperluan mewujudkan kawasan CFS bagi membentuk tulang belakang jaringan Kawasan Sensitif Alam Sekitar (KSAS). Kawasan CFS diwujudkan bertujuan mengekalkan kawasan berhutan untuk pemeliharaan dan pemuliharaan biodiversiti menerusi penyambungan 4 kompleks hutan utama di Semenanjung Malaysia iaitu: 1) Banjaran Titiwangsa-Banjaran Bintang-Banjaran Nakawan; 2) Taman Negara-Banjaran Timur; 3) Tanah Lembap Pahang Tenggara,Tasik Chini dan Tasik Bera; dan 4) Taman Negara Endau Rompin-Rezab Hidupan Liar Kluang.
RFN menganggarkan seluas 5.3 juta hektar atau 40% keluasan Semenanjung Malaysia sebagai kawasan CFS. Daripada jumlah tersebut, 80% merupakan kawasan HSK.
Bagi menterjemahkan Dasar RFN ini, Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan (KPKT) melalui Jabatan Perancangan Bandar dan Desa (JPBD) telah menyediakan Kajian Pelan Induk Koridor Ekologi: Kawasan CFS. Manakala NRE melalui JPSM dan PERHILITAN dengan kerjasama Kerajaan Negeri berkaitan sedang melaksanakan projek perintis CFS termasuklah Pelan Tindakan Pemuliharaan Harimau Kebangsaan di dalam kawasan CFS. Projek-projek ini mula dilaksanakan di bawah Kajian Separuh Penggal RMK-9 dan akan diteruskan di dalam RMK-10.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
99
Di samping itu, Malaysia juga mengadakan kerjasama 3 hala yang dikenali sebagai Inisiatif HoB dengan Negara-Negara Brunei Darussalam dan Indonesia. Deklarasi Inisiatif HoB telah ditandatangani oleh Kerajaan ketiga-tiga buah Negara pada 12 Februari 2007 di Bali, Indonesia. Inisiatif ini menjadi platform kepada ketiga-tiga buah Negara bagi merundingkan perkara-perkara berkaitan inisiatif HoB. Inisiatif HoB adalah bertujuan untuk menguruskan secara berkekalan kawasan yang terletak di dataran tanah tinggi di tengah-tengah Kepulauan Borneo, termasuk kawasan tanah rendah berdekatan yang meliputi kawasan sempadan Negara Brunei Darussalam, Indonesia (Kalimantan) dan Malaysia (Sabah dan Sarawak). Mesyuarat peringkat Menteri HoB yang diadakan secara tahunan dipengerusikan secara bergilir-gilir oleh Negara-Negara ahli bagi membincangkan perancangan dan pelaksanaan inisiatif ini. Di peringkat nasional pula, Kumpulan Kerja Pakar Inisiatif HoB telah ditubuhkan pada tahun 2006 dan dipertanggungjawabkan untuk memandu dan memantau pelaksanaan Inisiatif HoB di Malaysia. Kumpulan pakar ini bermesyuarat sekali setahun dan dipengerusikan oleh Ketua Setiausaha, NRE. Di peringkat Negeri Sabah dan Sarawak, Jawatankuasa Pemandu Projek HoB juga telah ditubuhkan dan dipengerusikan oleh Y.B. Setiausaha Kerajaan Negeri. Kerajaan Negeri Sabah telah mengenal pasti kawasan seluas lebih kurang 4.0 juta hektar sebagai kawasan HoB, manakala Kerajaan Negeri Sarawak pula telah mengenal pasti kawasan seluas 2.1 juta hektar. Ini menjadikan anggaran keseluruhan keluasan kawasan HoB bagi Malaysia ialah 6.1 juta hektar ataupun 61,000 km2. Di bawah Kajian Separuh Penggal RMK-9, NRE telah mengemukakan permohonan kepada Unit Perancang Ekonomi untuk memasukkan projek baru yang dikenali sebagai ‘Projek Heart of Borneo’. Peruntukan sebanyak RM13.49 juta telah dikemukakan untuk pertimbangan lanjut.
b. Matlamat
Meningkatkan kerjasama dalam usaha mewujudkan rangkaian koridor ekologi CFS di Semenanjung Malaysia dan HoB di Sabah dan Sarawak.
c. Status Masa Kini
1) Projek Perintis CFS
Terdapat 2 projek perintis CFS yang telah mula dilaksanakan di bawah Kajian Separuh Penggal RMK-9 iaitu;
a) Membentuk model pengurusan kawasan CFS di peringkat
daerah yang melibatkan Hutan Temerloh/ Bera, Pahang [Koridor Utama Bera – Hutan Simpan Chini Tambahan (PL6)]; dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
100
b) Mewujudkan koridor ekologi khususnya bagi gajah di Lebuh raya Gua Musang- Kuala Berang, Hulu Terengganu [Koridor Utama Taman Negara – Hutan Simpan Tembat (PL7)].
2) Pelan Tindakan Pemuliharaan Harimau Kebangsaan
Pelan ini telah diluluskan oleh Mesyuarat Majlis Biodiversiti dan Bioteknologi Negara Ke-5 pada 4 November 2009. Matlamat utamanya ialah untuk meningkatkan populasi harimau belang sehingga 1,000 ekor di dalam hutan Semenanjung Malaysia pada tahun 2020. Berapa kawasan dalam CFS telah dikenal pasti sebagai kawasan-kawasan koridor untuk harimau belang iaitu:
a) Kawasan koridor PL1: Hutan Simpan Tanum - Hutan Simpan
Sg. Yu, Pahang; b) Kawasan koridor PL2: Hutan Simpan Temenggor - Hutan
Simpan Royal Belum, Perak; dan c) Kawasan koridor PL1: Hutan Simpan Labis Timur - Hutan
Simpan Lenggor Tengah, Johor. 3) Aktiviti-aktiviti di bawah HoB
Bagi projek HoB pula, terdapat beberapa aktiviti yang sedang dilaksanakan di Negeri Sabah dan Sarawak. Antaranya adalah aktiviti yang meliputi pengukuhan pengurusan di Kawasan Terlindung Sepenuhnya dan kawasan tadahan air, penubuhan kawasan-kawasan koridor bagi hidupan liar melalui aktiviti restorasi dan pemulihan semula hutan (rehabilitation) dan pengumpulan data (database) bagi sumber dan kepelbagaian biologi yang terdapat di kawasan HoB.
Negeri Sabah telah pun menyiapkan project document yang
merangkumi pelan operasi dan strategi bagi pelaksanaan Inisiatif HoB di Sabah. Di bawah RMK-9, Jabatan Perhutanan Sabah telah membentuk satu Unit HoB, menyediakan inventori biodiversiti hutan, mewujudkan kawasan-kawasan hutan perlindungan dan meningkatkan kemudahan ekopelancongan di kawasan yang terlibat dengan Inisiatif HoB.
Manakala bagi Negeri Sarawak, project document bagi Inisiatif HoB
Sarawak sedang dalam proses akhir untuk dimuktamadkan. Antara projek-projek yang telah dijalankan di bawah RMK-9 di negeri tersebut ialah penggunaan teknologi hyperspectral dalam pengumpulan data biodiversiti dalam kawasan HoB, Ekspedisi Saintifik ke kawasan-kawasan HoB antaranya Lanjak Entimau, Batu Lawi dan Paya Maga.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
101
4) Usaha-usaha terkini
Sebanyak 2 mesyuarat teknikal di peringkat Kementerian telah dijalankan dalam tahun 2010 bagi memperhalus pelaksanaan CFS. Selain itu, mesyuarat peringkat pegawai pelaksana telah dijalankan sebanyak 6 kali pada tahun yang sama. Jabatan Perancangan Bandar dan Daerah (JPBD) dan Jabatan Perhutanan Semenanjung Malaysia (JPSM) telah masing-masing membentangkan kertas kerja bertajuk “Pelan Induk Rangkaian Ekologi: Kawasan CFS” dan “Pewujudan dan Pelaksanaan Rangkaian Hutan CFS di Semenanjung Malaysia” di Mesyuarat Jawatankuasa Kerja Majlis Perancang Fizikal Negara (MPFN) Bil. 2/2009 pada 13 November 2009. Seterusnya, kedua-dua Kementerian telah bersetuju untuk membentangkan satu memorandum bersama ke Mesyuarat Jemaah Menteri.
Bagi inisiatif HoB pula, sebanyak 4 mesyuarat telah diadakan di
peringkat serantau dan mesyuarat terakhir telah dipengerusikan oleh Negara Brunei Darussalam. Di mesyuarat tersebut, ketiga-tiga buah Negara telah membentangkan kemajuan terkini pelaksanaan Inisiatif HoB. Brunei Darussalam melaporkan program dan aktiviti yang telah dianjurkan oleh Majlis Kebangsaan HoB (HoB National Council) dan status pelaksanaan projek-projek yang telah dikenalpasti dalam Brunei HoB Implementation Framework Document.
Indonesia pula memaklumkan mengenai pewartaan kawasan HoB di
Indonesia sebagai Kawasan Strategik Nasional (Nationally Strategic Area), pembangunan jaringan koridor hutan, penyelarasan program dan aktiviti yang dirancang dalam National Strategic Plan of Indonesia. Selain itu, Indonesia juga membentangkan rancangan untuk mewujudkan model aktiviti bagi Reducing Emissions from Deforestation and forest Degradation (REDD), Bengkel Biodiversiti bagi Negara-Negara HoB dan pembangunan insentif untuk tujuan konservasi.
Malaysia telah membentangkan kepada mesyuarat mengenai kemajuan pelaksanaan Inisiatif HoB. Malaysia memaklumkan mengenai pelaksanaan aktiviti dan projek di bawah RMK-9 di Sabah dan Sarawak dan juga projek antara sempadan sedia ada. Malaysia menyatakan komitmen dalam pelaksanaan Inisiatif HoB dan kepentingan penyertaan dari pelbagai pihak (stakeholder) dalam memastikan kejayaan pelaksanaan inisiatif ini.
Buat masa ini, sebanyak 6 Mesyuarat Kumpulan Kerja Pakar yang
dipengerusikan oleh Ketua Setiausaha NRE telah diadakan. Mesyuarat terakhir telah diadakan pada 9 April 2010 di Kuching, Sarawak bagi membincangkan kemajuan pelaksanaan Inisiatif HoB di Negeri Sabah dan Sarawak.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
102
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam meningkatkan usaha-usaha kerjasama dengan pelbagai agensi bagi mewujudkan rangkaian koridor ekologi CFS di Semenanjung Malaysia dan HoB di Sabah dan Sarawak adalah seperti berikut:
1) Kekurangan penyelarasan di dalam usaha-usaha pembangunan guna tanah antara agensi yang terlibat telah menyebabkan fragmentasi habitat hidupan liar. Ini telah menyumbang kepada berlakunya konflik manusia - hidupan liar di kawasan-kawasan yang terbabit;
2) Dengan meningkatnya kesedaran masyarakat berkaitan isu-isu alam sekitar serta sokongan daripada Kerajaan Negeri ianya akan merealisasikan cadangan penubuhan koridor ekologi ini. Malah terdapat kesedaran di peringkat Kerajaan Negeri akan kepentingan koridor ini dari segi pemuliharaan biodiversiti dan pengurangan konflik manusia – hidupan liar. Kepakaran yang sedia ada di dalam agensi-agensi yang mengurus kawasan perlindungan yang dikenal pasti sebagai sebahagian daripada CFS akan memudahkan pencapaian hasrat ini;
3) Malah Pelan Induk Koridor Ekologi CFS telah disediakan untuk pelaksanaannya. Kawasan perlindungan yang telah sedia wujud HSK, Taman Negara, rezab-rezab hidupan liar dan koridor ekologi akan menyambungkan kepada peluasan habitat dan ianya berupaya untuk menampung kepelbagaian spesies yang tinggi. Ini dibantu dengan wujudnya kerjasama dan persefahaman antara agensi-agensi yang menguruskan kawasan perlindungan yang akan disambungkan oleh koridor ekologi ini nanti;
4) Kejayaan pengwujudan koridor ekologi ini akan dipengaruhi oleh peruntukan dana untuk mengambil alih kawasan yang telah dikenal pasti sebagai koridor dan kesediaan Kerajaan Negeri untuk mewartakan kawasan-kawasan yang telah dikenal pasti sebagai koridor ekologi; dan
5) Terdapat beberapa isu yang masih belum dimuktamadkan di Mesyuarat Tiga Hala Keempat Inisiatif HoB iaitu penubuhan Kumpulan Kerja mengenai Geographical Information System (GIS). Sehubungan itu, NRE selaku focal point inisiatif HoB di peringkat nasional akan mengambil tindakan untuk menyelaraskan isu-isu berkenaan dengan Sabah dan Sarawak sebelum mesyuarat tiga hala yang akan datang.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif goodneighbour yang memberi tumpuan kepada mewujudkan pemahaman dan penerimaan di kalangan stakeholder mengenai konsep koridor ekologi. Ini akan dijalankan melalui beberapa siri mesyuarat bersama stakeholder.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
103
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Pada tahun 2011 hingga 2015, NRE mensasarkan beberapa usaha seperti berikut:
Jadual 33: Bilangan Konsultasi bagi Tahun 2011 – 2015
TINDAKAN UKURAN 2011 2012 2013 2014 2015
Meningkatkan usaha-usaha rundingan dengan Kerajaan Negeri dan pihak-pihak berkepentingan
Bilangan konsultasi bersama stakeholder di peringkat negeri
1 1 1 1 1
Meningkatkan usaha bagi mewujudkan rangkaian koridor ekologi bagi menyambung kawasan hutan yang telah terpencil (fragmented)
Bilangan konsultasi bersama stakeholder di peringkat negeri
1 1 1 1 1
Mewujudkan greeninfrastructure bypass & viaduct) bagi menyediakan laluan bagi hidupan liar
Bilangan green infrastructure bypass & viaduct yang dibina
0 1 0 1 0
g. Pelan Tindakan Bagi menggiatkan dan meningkatkan usaha-usaha kerjasama dengan pelbagai agensi bagi mewujudkan rangkaian koridor ekologi, maka tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut: 1) Meningkatkan usaha-usaha rundingan dengan Kerajaan Negeri dan
pihak-pihak berkepentingan;
2) Meningkatkan usaha bagi mewujudkan rangkaian koridor ekologi bagi menyambung kawasan hutan yang telah terpencil (fragmented); dan
3) Mewujudkan green infrastructure (bypass &viaduct) bagi menyediakan laluan bagi hidupan liar.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
104
F4. MATLAMAT UTAMA 8: MEMPERKUKUHKAN MEKANISME PERUNDANGAN BERKAITAN AKSES KEPADA SUMBER BIOLOGI DAN PERKONGSIAN FAEDAH (ABS)
4. Strategi Pelaksanaan 4 Mewujudkan undang-undang bagi memastikan akses kepada sumber biodiversiti Negara terkawal dan faedahnya dikongsi secara saksama (ABS).
a. Latar Belakang Malaysia adalah salah sebuah daripada 12 Negara yang telah diiktiraf sebagai Negara mega kepelbagaian biologi di dunia. Negara-Negara ini merupakan Negara-Negara yang amat kaya dengan kepelbagaian flora dan fauna, habitat dan ekosistem yang merangkumi lebih daripada 60% daripada spesies yang diketahui di dunia. Konvensyen Kepelbagaian Biologi telah memberikan pengiktirafan bahawa sumber biologi merupakan hak (sovereignright) sesebuah Negara. Oleh yang demikian, Negara yang memiliki sumber-sumber tersebut mempunyai kuasa untuk mengawal akses kepada sumber-sumber tersebut. Malaysia telah menjadi ahli kepada Konvensyen ini pada tahun 1994. Isu ABS amat penting kepada Malaysia untuk menjamin pulangan ke atas sumber-sumber biologi Negara terutamanya apabila digunakan oleh pihak luar untuk tujuan komersil. Ianya juga penting bagi Malaysia untuk merealisasikan wawasan untuk menjana kekayaan baru dari sumber-sumber biologi sepertimana yang digariskan dalam Dasar Kepelbagaian Biologi Kebangsaan 1998, Dasar Bioteknologi Negara 2005 dan Model Ekonomi Baru 2010.
b. Matlamat
Mewujudkan undang-undang bagi memastikan akses kepada sumber biodiversiti Negara terkawal dan faedahnya dikongsi secara saksama (ABS).
c. Status Masa Kini Pada masa ini, hanya Sabah dan Sarawak telah mempunyai perundangan berkaitan ABS masing-masing. Walau bagaimanapun, Malaysia masih belum mempunyai perundangan peringkat kebangsaan untuk ABS. Oleh yang demikian, sebarang permohonan untuk menjalankan kajian yang mempunyai elemen bioprospecting oleh penyelidik luar perlu dilakukan mengikut garis panduan yang diuruskan di Unit Perancang Ekonomi (EPU), Jabatan Perdana Menteri.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
105
Draf pertama Rang Undang-undang Akses kepada Sumber Biologi dan Perkongsian Faedah (RUU ABS) telah pun disediakan dan sedang dalam peringkat perbincangan dan pengemaskinian. Draf ini akan diedarkan kepada stakeholder berkaitan untuk mendapatkan pandangan dan input bagi menghasilkan RUU yang lebih komprehensif sebelum ia dibentangkan ke Kabinet untuk pertimbangan.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti di dalam usaha untuk mewujudkan undang-undang ABS ini adalah seperti berikut: 1) Sebagai sebuah Negara yang mempunyai kepelbagaian biologi yang
tinggi, Malaysia mempunyai potensi untuk menjana sumber kekayaan Negara daripada sumber biologi terutama di dalam bidang bioteknologi. Namun begitu, ketiadaan undang-undang ABS pada masa ini menyebabkan Negara tidak mempunyai kawalan ke atas sumber biologi terutama apabila ia melibatkan aktiviti-aktiviti bioprospecting. Sumber biologi dibawa keluar dan dipatenkan tanpa melibatkan sebarang perkongsian faedah dan menyebabkan Negara mengalami kerugian;
2) Pada masa ini hanya negeri Sabah dan Sarawak mempunyai undang-undang berkaitan ABS. Oleh itu, perlu ada undang-undang di peringkat Persekutuan untuk memastikan perundangan ABS di Malaysia dapat diselaraskan;
3) Selaku ahli kepada Konvensyen Kepelbagaian Biologi (CBD), Malaysia mempunyai obligasi untuk membangunkan dasar dan undang-undang berkaitan ABS untuk pelaksanaan sewajarnya. Oleh yang demikian, adalah wajar satu undang-undang ABS dibangunkan di Malaysia bagi memastikan Negara mematuhi obligasi di peringkat antarabangsa di samping menjamin Negara mendapat pulangan sewajarnya daripada penggunaan dan pengkomersilan sumber-sumber biologi Negara terutama oleh pihak luar;
4) Selain itu, adalah didapati bahawa Negara tidak mempunyai ramai pakar-pakar yang memahami isu ABS secara mendalam dan ini menyukarkan proses perbincangan dan dialog dilakukan yang seterusnya menyumbang kepada kurangnya kesedaran di kalangan banyak pihak terutama orang awam mengenai isu ini. Oleh yang demikian, dalam usaha menghasilkan Rang Undang-Undang (RUU) ABS, aktiviti-aktiviti yang dijalankan secara tidak langsung akan menyumbang kepada peningkatan kepada pemahaman dan kesedaran semua pihak berhubung isu ini; dan
5) Salah satu isu penting yang menjadi ancaman kepada usaha mewujudkan undang-undang mengenai ABS ini adalah isu bidang kuasa Kerajaan Persekutuan-Negeri berhubung pengurusan sumber
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
106
biologi. Oleh itu, proses konsultasi yang berterusan perlu diadakan bagi melibatkan pihak-pihak berkenaan bagi memastikan pandangan dan kepentingan semua pihak berkaitan dapat diambil kira dalam usaha mewujudkan satu RUU mengenai ABS yang komprehensif dan dapat dilaksanakan dengan efektif.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif goodneighbour yang memberi tumpuan kepada pewujudan perundangan mengenai ABS dan meningkatkan pemahaman serta penerimaan di kalangan stakeholder mengenainya. Untuk mencapai objektif ini, beberapa siri mesyuarat perlu diadakan dengan stakeholder bagi mendapatkan input dan pandangan mereka mengenai RUU ABS ini agar kepentingan semua pihak dapat diambil kira. Selain itu, seminar dan bengkel juga akan diadakan bagi memberi lebih pendedahan mengenai isu ABS kepada stakeholder untuk meningkatkan kapasiti serta pemahaman berkenaan pewujudan dan pelaksanaan RUU ini.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Jadual 34: Petunjuk Prestasi Sasaran Penggubalan dan Penguatkuasaan Akta ABS
TINDAKAN UKURAN 2011 2012 2013 2014 2015
Membangunkan Akta Kebangsaan ABS
1 Akta dikuatkuasa
1RUU ABS
1 Akta ABS dikuatkuasa - - -
Penggubalan dan penguatkuasaan Peraturan ABS
Bilangan Peraturan dikuatkuasa
- 1 Peraturan ABS dikuatkuasa
- - -
Merangka dan melaksanakan blueprint bagi rangka kerja institusi bagi melaksanakan undang-undang ABS
1 blueprint dihasilkan
1 draf blueprint dirangka
1 blueprintditerima pakai
- - -
Meratifikasi NagoyaProtocol on Access and Benefit Sharing
Nagoya Protokol diratifikasi
1 sesi konsultasi diadakan
1 Protocol diratifikasi - - -
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
107
g. Pelan Tindakan
Bagi mencapai sasaran untuk mewujudkan undang-undang dan peraturan-peraturan ABS, maka tindakan-tindakan yang dirancang dilaksanakan adalah seperti berikut:
1) Membangunkan Akta Kebangsaan ABS; 2) Penggubalan dan penguatkuasaan Peraturan ABS; 3) Merangka dan melaksanakan blue print bagi rangka kerja institusi bagi
melaksanakan undang-undang ABS; dan 4) Meratifikasi Nagoya Protocol on Access and Benefit Sharing.
F5. MATLAMAT UTAMA 9: MEMASTIKAN EKOPELANCONGAN
MENYUMBANG SEKURANG-KURANGNYA 5% DARIPADA KELUARAN DALAM NEGARA KASAR (KDNK) PELANCONGAN NEGARA PADA TAHUN 2015
5. Strategi Pelaksanaan 5, 6 & 7
5. Membangunkan Skim Akreditasi Malaysian Mega Biodiversiti Hub (MMBH) yang diiktiraf dunia.
6. Menaik taraf produk-produk ekopelancongan ke arah pensijilan. 7. Mewujudkan mekanisme bagi melaksanakan pensijilan di bawah
MMBH bagi produk-produk ekopelancongan di Malaysia. a. Latar belakang
Ekopelancongan merupakan aktiviti yang berpotensi besar untuk dibangunkan bagi menjana pendapatan Negara. Pembangunan produk-produk ekopelancongan dilaksanakan adalah bagi menyahut aspirasi Kerajaan untuk mempergiatkan aktiviti yang boleh menjana kekayaan baru Negara selaras dengan Model Ekonomi Baru (New Economic Model) yang diperkenalkan oleh YAB. Perdana Menteri. Kerajaan telah mengadakan brainstorming atau makmal bagi mengenal pasti Bidang Ekonomi Utama Negara (NKEA) pada bulan Jun hingga Ogos 2010 dan sebanyak dua belas Entry Point Project (EPP) telah dicadangkan dalam usaha untuk menjadikan sektor pelancongan ini sebagai salah satu daripada sektor ekonomi berpendapatan tinggi. Salah satu daripada EPP tersebut iaitu EPP yang keempat adalah cadangan penubuhan MMBH. NRE telah dilantik sebagai agensi utama bagi pelaksanaan MMBH ini bersama-sama
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
108
Kementerian Pelancongan Malaysia dan Unit Pengurusan Prestasi dan Pelaksanaan (PEMANDU).
b. Matlamat
Ekopelancongan menyumbang sekurang-kurangnya 5% daripada Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) pelancongan Negara pada tahun 2015.
c. Status Masa Kini Pada tahun 2009, pendapatan daripada industri pelancongan adalah sebanyak RM53.36 bilion berbanding RM49.56 bilion pada tahun lalu dan mencatat ketibaan seramai 23.6 juta pelancong berbanding 22.1 juta pelancong pada tahun 2008. Ini menjadikan industri pelancongan sebagai penyumbang kedua terbesar kepada pendapatan Negara. Ketibaan pelancong bagi bulan Januari hingga Ogos 2010 adalah seramai 16,181,680 orang direkodkan berbanding 15,380,505 orang bagi tempoh yang sama tahun 2009 menunjukkan peningkatan sebanyak 5.2%.
Berdasarkan kajian pelepasan pelawat (departing visitors survey) oleh Tourism Malaysia, pada tahun 2009, aktiviti "eko” merupakan salah satu daripada lima aktiviti paling popular di kalangan pelancong asing yang datang ke Malaysia dengan peratusan 46.3% melibatkan diri dalam aktiviti ini. MMBH akan menjadi satu rangkaian antarabangsa yang akan memantau perkembangan dan pembangunan produk-produk ekopelancongan melalui pensijilan (accreditation) bagi memastikan produk-produk ekopelancongan di dalam Negara ini setanding dengan produk-produk ekopelancongan di peringkat antarabangsa. MMBH ini di cadang akan diuruskan oleh satu Lembaga Pengurusan (Board of Management) yang terdiri dari wakil dari pelbagai sektor termasuklah pihak kerajaan, swasta, NGO, wakil ruralcommunity dan ahli akademik. MMBH turut mencadangkan penubuhan Malaysian Marine Discovery Center dan Malaysian Rainforest Discovery Center di masa hadapan. Sebagai langkah permulaan, NRE bersama PEMANDU telah menubuhkan Lembaga Pengurusan Interim MMBH yang akan menjadi tunggak utama bagi menggerak dan membincangkan isu-isu yang berkaitan dengan pelaksanaan MMBH. Sebagai langkah permulaan, Lembaga Pengurusan Interim MMBH telah mengenalpasti 7 buah live sites untuk dinaiktaraf sehingga tahun 2012 seperti berikut:
1) Hutan Simpan Belum – Temenggor; 2) Sanktuari Gajah Kuala Gandah; 3) Sanktuari Orang Utan Sepilok;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
109
4) Taman-taman Negara; 5) Pulau Tioman;
6) Taman-taman Kota Kinabalu; dan 7) Taman Negara Mulu.
Kekayaan warisan alam semula jadi yang boleh dinikmati di hutan-hutan lipur, taman-taman Negara dan taman-taman laut adalah diuruskan oleh Jabatan/ Agensi NRE seperti JPSM, PERHILITAN, JTLM dan FRIM sebagaimana berikut:
Hutan Lipur dan Taman Negeri
Hutan Lipur dan Hutan Taman Negeri semakin dikenali sebagai aset penting dalam pembangunan sumber ekopelancongan Negara. Ini dapat dilihat dari jumlah ketibaan pengunjung yang telah meningkat kepada sekitar 2.8 juta pengunjung setahun. Setakat ini, JPSM telah membangunkan sebanyak 110 kawasan Hutan Lipur dan Hutan Taman Negeri di Semenanjung Malaysia dengan menyediakan berbagai-bagai kemudahan untuk keselesaan pengunjung menikmati persekitaran alam semula jadi dan bersantai, serta menjalankan berbagai aktiviti seperti berkelah, berkhemah, menjelajah gua, menjelajah denai hutan, mendaki gunung, menyusuri sungai dan jeram, berkayak, memancing, memerhati burung dan hidupan liar.
Taman Negara
Terdapat 4 buah Taman Negara iaitu Taman Negara Pahang, Taman Negara Kelantan, Taman Negara Terengganu dan Taman Negara Pulau Pinang. Taman-taman Negara ini terletak di bawah pengurusan Kerajaan Persekutuan menerusi Jabatan PERHILITAN. Pada kebiasaannya, pelawat/ pelancong di Taman Negara akan menjalankan dua perkara utama iaitu “memasuki Taman Negara” dan “menjalankan aktiviti di Taman Negara”. Pada masa sekarang, pelawat yang ingin memasuki Taman Negara perlu mendaftarkan diri bagi mendapatkan permit masuk dan menjalankan aktiviti-aktiviti seperti berkhemah, memancing, mengambil foto dan menaiki bot. Taman Laut
Malaysia mempunyai 882 buah pulau secara relatifnya dan daripada jumlah tersebut 42 buah pulau dengan keluasan perairan 2,357.23 km² telah diwartakan sebagai Taman Laut. Kawasan perairan Malaysia termasuk kawasan Taman Laut ini terkenal dengan kekayaan biodiversiti marin termasuk terumbu karang dan telah tercatat kedudukan dalam segi tiga terumbu karang (coral triangle) di peta dunia. Sebanyak 83% spesies karang di dunia terdapat di Malaysia. Selain itu, sebanyak 1,384 spesies ikan karang dan 404 spesies karang telah direkodkan di kawasan taman laut Malaysia. Kewujudan Taman Laut selain dapat mengekalkan kepelbagaian biologi
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
110
marin, juga menggalakkan pembangunan berkekalan di mana dapat menarik pelancong dan menjana pendapatan negeri dan Negara secara amnya.
Institut Penyelidikan Perhutanan Malaysia (FRIM)
FRIM telah menjadi salah satu kawasan ekopelancongan di Lembah Kelang yang semakin mendapat tempat dan perhatian di kalangan pencinta alam. Ekosistem dan topografi kawasan membolehkan FRIM mengetengahkan beberapa lokasi di dalamnya sebagai produk ekopelancongan. Antara lokasi yang sering menjadi tumpuan orang ramai adalah titian kanopi; denai-denai alam; Arboratum Dipterokarp tertua di dunia; dan Kepong Botanical Garden. Kemudahsampaian di samping persekitaran alam semula jadinya yang dilengkapi dengan infrastruktur dan produk-produk ekopelancongan mampu memenuhi keperluan segenap lapisan umur pengunjung.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam menarik minat pelancong untuk berkunjung ke lokasi-lokasi ekopelancongan di Malaysia adalah seperti berikut: 1) Sebagai salah sebuah daripada 12 Negara mega diversiti di dunia,
Malaysia memiliki keunikan dan keindahan sumber biodiversiti yang menjadi faktor utama dalam menggalakkan pelancong datang ke lokasi-lokasi ekopelancongan di Malaysia. Ini dapat diperhatikan melalui kehadiran ramai pelawat yang mengunjungi destinasi-destinasi ekopelancongan Negara;
2) Dalam hubungan ini, adalah juga didapati bahawa pada masa ini, tahap kesedaran dan kepentingan memelihara khazanah sumber biodiversiti ini di kalangan semua pihak terutama pelancong-pelancong adalah masih rendah. Oleh itu, usaha-usaha perlu ditumpukan bagi meningkatkan lagi tahap kesedaran mereka berhubung aspek ini agar sumber-sumber ini dapat digunakan secara berterusan, bukan sahaja generasi masa ini, tetapi juga generasi akan datang;
3) Namun demikian, keupayaan Malaysia untuk menarik lebih ramai pelancong dari dalam dan luar Negara untuk berkunjung ke Negara ini boleh dipertingkatkan lagi dengan penyediaan prasarana yang baik dan pengurusan yang sistematik di destinasi-destinasi ekopelancongan yang berpotensi. Dalam hubungan ini, berdasarkan pemerhatian adalah didapati bahawa pada masa ini tahap kemudahan dan perkhidmatan-perkhidmatan yang disediakan di lokasi-lokasi ekopelancongan sedia ada perlu dipertingkatkan; dan
4) Sehubungan itu, langkah-langkah menaik taraf yang melibatkan usaha-usaha, antara lain, penambahbaikan (termasuk value-added) serta penyelenggaraan perlu dilaksanakan seperti berikut:
a) Memastikan aktiviti ekopelancongan dijalankan secara berkekalan melalui penetapan daya tampung dan penggunaan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
111
teknologi mesra alam. Dalam hubungan ini, kajian daya tampung perlu dilaksanakan di setiap lokasi ekopelancongan utama;
b) Memastikan produk ekopelancongan yang ditawarkan di Malaysia mencapai taraf dunia dengan memperkenalkan konsep MMBH yang menghendaki suatu proses akreditasi diadakan bagi menilai lokasi/tapak ekopelancongan. Dalam hubungan ini, NRE akan berhadapan dengan cabaran berikut:
i. satu kriteria dan petunjuk perlu di sedia dan dibangunkan terlebih dahulu sebelum tapak-tapak ekopelancongan boleh diakreditasikan;
ii. perlu diwujud dan dikenal pasti national governing body, certification body dan accreditation body; dan
iii. seterusnya ialah usaha mengekalkan secara berterusan kualiti lokasi ekopelancongan yang telah diakreditasikan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif kewangan yang memberi tumpuan kepada usaha menaik taraf serta membangunkan prasarana ekopelancongan. Sebagai permulaan, Kerajaan telah menyediakan peruntukan sebanyak RM19.5 juta bagi menaik taraf 7 buah live sites sehingga tahun 2012. Di samping itu, Kerajaan juga telah memperuntukkan RM1.5 juta di bawah RMK-10 untuk menjalankan kajian kesesuaian tapak untuk dijadikan Rainforest Discovery Center. Walau bagaimanapun, belum ada peruntukan diberikan sebagai usaha penaiktarafan lokasi ekopelancongan lain bagi tempoh 2013-2015. Pada masa yang sama, satu skim akreditasi akan dibangunkan untuk menilai dan mengakreditasi produk-produk ekopelancongan di dalam Negara ini. Di samping itu, Kementerian akan mengenal pasti mekanisme yang bersesuaian dalam melaksanakan proses akreditasi bagi produk-produk ekopelancongan di dalam Negara ini.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Pada tahun 2009, aktiviti eko merupakan salah satu daripada lima aktiviti paling popular di kalangan pelancong asing yang datang ke Malaysia dengan peratusan 46.3% melibatkan diri dalam aktiviti ini. Berdasarkan peratusan tersebut, boleh dirumuskan bahawa aktiviti-aktiviti berkaitan ekopelancongan berpotensi untuk dijadikan sebagai salah satu daripada sumber pendapatan ekonomi Negara. Berdasarkan hasil Makmal NKEA/ MMBH, sasaran bagi sumbangan ekopelancongan kepada KDNK adalah sebanyak RM1.5 bilion menjelang 2020 dengan membuka 3,000 peluang pekerjaan kepada rakyat.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
112
Dalam usaha untuk memastikan agar produk-produk ekopelancongan akan dapat menepati skim akreditasi yang dicadangkan, adalah perlu produk-produk ekopelancongan yang terpilih dinaiktarafkan ke satu tahap/ standard yang setanding dengan lain-lain produk ekopelancongan di peringkat antarabangsa. NRE mensasarkan usaha menaik taraf produk-produk ekopelancongan sebagaimana berikut:
Jadual 35: Sasaran Bilangan Tapak Dinaiktaraf 2011 – 2015
UKURAN KPI
2011 2012 2013* 2014* 2015*
Jumlah tapak yang dinaiktaraf
3 lokasi dinaik taraf dan 2 dalam pelaksanaan
2 lokasi dinaik taraf
Tertakluk kepada peruntukan yang ada
Tertakluk kepada peruntukan yang ada
Tertakluk kepada peruntukan yang ada
g. Pelan Tindakan
Bagi memastikan Malaysia dapat mewujudkan skim akreditasi ini, maka usaha-usaha bagi mempersiapkan produk-produk ekopelancongan perlu dijalankan supaya ianya memenuhi kriteria dan petunjuk yang akan diwujudkan melalui usaha-usaha seperti penyelenggaraan dan penaik taraf 7 lokasi live sites yang telah dikenal pasti. Sehubungan itu, pelan-pelan tindakan berikut akan dilaksanakan: 1) Menubuhkan satu kumpulan teknikal untuk menjalankan kerja-kerja
penilaian dan mengenal pasti bentuk prasarana yang boleh ditambah baik dan dinaiktaraf di 7 buah live sites;
2) Menyediakan kriteria dan petunjuk bagi Skim Akreditasi MMBH serta
melaksanakan akreditasi dan pensijilan terhadap produk-produk ekopelancongan di Malaysia;
3) Cadangan supaya Kerajaan menyediakan peruntukan tambahan untuk
menaik taraf lokasi ekopelancongan lain serta mengenal pasti alternatif kewangan lain; dan
4) Meningkatkan kerjasama dengan Kementerian Pelancongan Malaysia
dan Tourism Malaysia bagi mempromosikan lokasi ekopelancongan Malaysia.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
113
F6. MATLAMAT UTAMA 10: MENGURUS DAN MENGGUNA SECARA BERKEKALAN SUMBER-SUMBER BIODIVERSITI (FLORA, FAUNA DAN MARIN) BAGI MEMASTIKAN OBLIGASI DI PERINGKAT ANTARABANGSA DIPENUHI
8. Strategi Pelaksanaan 8 Memantau dan menyelaras pelaksanaan obligasi Negara di bawah Multilateral Environmental Agreements (MEAs) dan mesyuarat-mesyuarat di peringkat antarabangsa dan serantau.
a. Latar belakang Malaysia merupakan salah satu daripada 12 Negara megadiverse di dunia dan mempunyai pelbagai sumber biologi yang boleh digunakan secara berkekalan ke arah penjanaan ekonomi selaras dengan saranan Model Baru Ekonomi. Dalam hal ini, Malaysia telah menjadi ahli kepada beberapa perjanjian alam sekitar pelbagai hala MEAs. NRE melalui keputusan-keputusan Jemaah Menteri telah dilantik menjadi focal point kepada 20 MEAs. Sebagai ahli kepada MEAs, Malaysia mempunyai tanggungjawab untuk melaksanakan peruntukan-peruntukan yang berkaitan MEAs berkenaan. Di samping melaksanakan tanggungjawabnya sebagai ahli, Malaysia juga berpeluang mendapat bantuan kewangan, teknikal dan teknologi. Setiap MEAs ini akan mengadakan persidangannya secara berkala sama ada setiap tahun, dua tahun sekali ataupun tiga tahun sekali. Di antara MEAs penting di mana BBP menjadi focal point adalah seperti berikut; 1) Konvensyen Kepelbagaian Biologi (CBD)
CBD adalah salah satu konvensyen alam sekitar yang diterima pakai oleh masyarakat dunia sempena Sidang Kemuncak Dunia Mengenai Alam Sekitar di Rio de Janeiro, Brazil pada tahun 1992. Konvensyen ini bertujuan untuk memulihara, menggalakkan penggunaan berkekalan kepelbagaian biologi serta menggalakkan perkongsian faedah hasil daripada penggunaan sumber-sumber biologi. Malaysia telah menjadi ahli kepada Konvensyen ini sejak tahun 1994. Conference of Parties (COP) bagi CBD diadakan pada setiap 2 tahun sekali bagi memastikan komitmen yang terdapat dalam Konvensyen ini dilaksanakan mengikut keputusan yang telah dibuat oleh ahli-ahli. COP juga akan memberi arah tuju untuk dipatuhi oleh setiap Negara ahli.
2) United Nations Forum on Forests (UNFF) UNFF merupakan satu forum bagi membincangkan pembangunan dasar dan dialog secara berterusan di antara Kerajaan dan organisasi antarabangsa serta lain-lain pertubuhan berkepentingan. UNFF telah ditubuhkan di bawah Resolusi 2000/35 United Nations Economic and Social Council (ECOSOC) pada 18 Oktober 2000. Fokus utama UNFF ialah pelaksanaan SFM. Forum ini bertujuan untuk memantau dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
114
menilai pelaksanaan Intergovernmental Panel on Forests (IPF)/ Intergovernmental Forum on Forest (IFF) Proposals for Action (PfA). Di dalam Multi-Year Programme of Work 2007-2015 (MYPOW) yang telah diterima pakai pada UNFF-7 pada tahun 2007, The High Level Ministerial Segment akan diadakan masing-masing pada tahun 2011 (UNFF-9) dan 2015 (UNFF-11). Isu-isu yang akan dibangkitkan semasa The High Level Ministerial Segment adalah isu-isu penting di peringkat global yang akan memberikan kesan kepada hutan dan SFM terutamanya dalam mencapai Global Objectives on Forests yang telah dipersetujui semasa UNFF-6 (2006).
3) Konvensyen Perdagangan Antarabangsa Mengenai Spesies Fauna dan Flora Liar Terancam (CITES)CITES adalah perjanjian antarabangsa di antara Negara-Negara keahlian bertujuan untuk memastikan perdagangan antarabangsa yang melibatkan spesies fauna dan flora liar tidak diancam kepupusan akibat aktiviti perdagangan. Konvensyen CITES memastikan perdagangan spesies terancam terlibat dikawal dan sekali gus menjamin kemandirian spesies fauna dan flora agar sumber alam ini akan terus dinikmati oleh generasi masa hadapan. Malaysia telah mendepositkan surat caranya pada 3 Mac 1973 dan berkuat kuasa mulai 18 Januari 1978. Bagi memenuhi sebahagian daripada obligasi Negara keahlian selaras dengan Artikel VIII Konvensyen CITES, Malaysia telah menggubal perundangan tempatan khusus mengenai CITES bagi melaksanakan keperluan-keperluan di bawah Konvensyen serta mengambil tindakan yang sewajarnya untuk mengawal perdagangan spesies fauna dan flora yang terancam melalui Akta Perdagangan Antarabangsa Mengenai Spesies Terancam 2008 [Akta 686].
Selain itu juga, Bahagian ini menjadi focal point untuk mesyuarat-mesyuarat peringkat ASEAN berkaitan biodiversiti dan perhutanan seperti Mesyuarat Menteri-menteri ASEAN Mengenai Pertanian dan Perhutanan (ASEAN Ministers on Agriculture and Forestry – AMAF), Mesyuarat Pegawai-pegawai Kanan ASEAN Mengenai Perhutanan atau ASEAN Senior Officials on Forestry (ASOF) dan ASEAN Working Group on Nature Conservation and Biodiversity (AWGNCB). Selain daripada menghadiri dan menganjurkan mesyuarat-mesyuarat peringkat serantau, Bahagian ini turut menjadi focal point di dalam kerjasama peringkat serantau, di antaranya ialah kerjasama tiga hala yang dikenali sebagai Inisiatif HoB dengan Negara-Negara Brunei Darussalam dan Indonesia. Inisiatif HoB adalah bertujuan untuk menguruskan secara berkekalan kawasan yang terletak di dataran tanah tinggi di tengah-tengah Kepulauan Borneo, termasuk kawasan tanah rendah berdekatan yang meliputi kawasan sempadan Negara Brunei Darussalam, Indonesia (Kalimantan) dan Malaysia (Sabah dan Sarawak). Deklarasi Inisiatif HoB ini telah ditandatangani oleh Kerajaan ketiga-tiga buah Negara pada 12 Februari 2007 di Bali, Indonesia. Inisiatif ini menjadi platform kepada ketiga-tiga buah Negara bagi merundingkan perkara-perkara berkaitan Inisiatif HoB. Mesyuarat
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
115
peringkat Menteri HoB yang diadakan secara tahunan dipengerusikan secara bergilir-gilir oleh Negara-Negara ahli bagi membincangkan perancangan dan pelaksanaan inisiatif ini.
b. Matlamat
Memantau dan menyelaras pelaksanaan obligasi Negara di bawah Multilateral Environmental Agreements (MEAs) dan mesyuarat-mesyuarat di peringkat antarabangsa dan serantau di mana Malaysia adalah merupakan ahli.
c. Status Masa Kini 1) Konvensyen Kepelbagaian Biologi (CBD)
Persidangan Kesepuluh kepada CBD atau COP 10 telah diadakan di Nagoya, Jepun dari 18 hingga 29 Oktober 2010. Salah satu keputusan utama semasa persidangan ini adalah menerima pakai pelan strategik Convention on Biological Diversity (CBD) atau dikenali sebagai “Aichi Target”. Ahli-ahli peserta telah bersetuju untuk menterjemahkan AichiTarget ini ke dalam strategi dan pelan tindakan biodiversiti Negara masing-masing di dalam masa 2 tahun. Ini antara lain, memerlukan Malaysia untuk mengkaji semula Dasar Kepelbagaian Biologi Kebangsaan 1998 selaras dengan sasaran-sasaran baru.
2) United Nations Forum on Forests (UNFF) UNFF-9 akan diadakan dari 24 Januari 2011 hingga 4 Februari 2011 bertempat di New York, Amerika Syarikat dan bertemakan Forest for People, Livelihoods and Poverty Eradication. Dalam UNFF-9 kali ini, perkara-perkara yang dibincangkan menyentuh isu-isu seperti berikut:
a) Dialog peringkat Menteri mengenai kerjasama, polisi dan
penyelarasan program termasuk provisi untuk hala tuju Collaborative Partnership on Forests (CPF);
b) Sidang Kemuncak Rio+20 yang akan diadakan pada 2012; c) Sidang meja bulat berkaitan isu-isu seperti pengurusan hutan
berasaskan komuniti serta pembangunan sosial dan budaya komuniti peribumi termasuk isu pemilikan tanah hutan (forestland tenure);
d) Pelancaran Tahun Perhutanan Antarabangsa Tahun 2011
(International Year of Forests 2011) serta pelaksanaan program-program yang berkaitan; dan
e) Deklarasi Menteri-Menteri Perhutanan UNFF-9.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
116
Malaysia akan menekankan pendirian bahawa kemajuan pengurusan hutan secara berkekalan di Negara membangun hanya boleh dilaksanakan secara berkesan jika isu kekurangan sumber seperti isu kewangan, pemindahan teknologi kepada Negara membangun dan peningkatan keupayaan pelaksanaan di Negara membangun tercapai. Malaysia akan menekankan bahawa SFM adalah penyumbang yang signifikan kepada pembangunan secara berkekalan dan pembasmian kemiskinan. Di samping itu, Negara menyokong pelaksanaan Non-legally Binding Instrument (NLBI) bagi semua jenis hutan di dunia. Untuk menangani isu-isu kewangan di dalam pelaksanaan SFM, Malaysia menyokong ke arah penubuhan satu tabung hutan sejagat, Global Forest Fund (GFF) di dalam kerangka Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu. Cadangan GFF ini adalah salah satu strategi yang sedang dianalisa oleh The Intergovernmental Ad-Hoc Expert Group yang telah ditubuhkan oleh UNFF-8. Pendirian untuk menyokong GFF ini telah dipersetujui sebagai pendirian Kumpulan G77 and China di peringkat pegawai untuk dijadikan deklarasi Menteri-menteri Perhutanan UNFF-9. Malaysia akan turut menekankan kepentingan hutan di dalam menangani masalah-masalah perubahan iklim di samping kepentingan fungsi-fungsi hutan dari segi penjanaan ekonomi, konservasi biodiversiti, kesejahteraan sosial dan kesinambungan budaya masyarakat.
3) Konvensyen Perdagangan Antarabangsa Mengenai Spesies Fauna dan Flora Liar Terancam (CITES)Malaysia telah menggubal Akta Perdagangan Antarabangsa Spesies Terancam 2008 [Akta 686] yang mula berkuat kuasa pada 28 Disember 2009 bagi memenuhi obligasi Konvensyen tersebut. Pada 12 Mac 2010, Persidangan Conference of Parties ke -15 (COP 15) CITES telah diadakan di Doha, Qatar. Persidangan ini diadakan setiap 3 tahun sekali dan akan dihadiri oleh semua Negara-Negara ahli. Antara perkara yang dibincangkan di persidangan tersebut adalah mengenai pelaksanaan ketetapan-ketetapan CITES serta mempertimbangkan cadangan-cadangan pindaan terhadap Apendiks I dan II Konvensyen tersebut.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti di dalam usaha untuk memantau dan menyelaras pelaksanaan obligasi Negara di bawah Multilateral Environmental Agreements (MEAs) adalah seperti berikut: 1) Kerajaan Malaysia sentiasa memandang serius penglibatan Negara di
dalam MEAs dan ini terbukti dengan penglibatan aktif delegasi Malaysia di dalam mesyuarat-mesyuarat MEAs yang telah dihadiri sebelum ini dalam usaha untuk memastikan pendirian Negara dapat dipertahankan dan kepentingan-kepentingan Negara dalam pelbagai isu alam sekitar dapat diutarakan;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
117
2) Walau bagaimanapun, pada masa ini, selaras dengan perkembangan semasa, tedapat pelbagai isu yang lebih kompleks dan mencabar seperti pelaksanaan Nagoya Protocol on Access and Benefit Sharing dan pelaksanaan dan penguatkuasaan Akta 686 di mana Malaysia tidak mempunyai kapasiti dan kepakaran yang mencukupi untuk memastikan isu-isu ini dapat ditangani sewajarnya;
3) Selain itu, perkara ini juga merupakan kekangan kepada keberkesanan
penglibatan Negara secara aktif di dalam pelbagai forum rundingan, kumpulan kerja, dialog dan mesyuarat dan oleh yang demikian, tumpuan perlu diberikan terhadap usaha untuk meningkatkan kapasiti dan kepakaran pihak-pihak yang terlibat di dalam isu ini; dan
4) Tambahan pula, wujud juga kekangan di peringkat domestik bagi
melaksanakan obligasi dan keputusan-keputusan yang telah dicapai di dalam mesyuarat MEAs. Antara lain, kekangan ini termasuklah keperluan meningkatkan tahap komunikasi dan koordinasi di antara agensi bagi melaksanakan keputusan-keputusan tersebut. Oleh yang demikian, tumpuan harus diberikan untuk merangka dan menyelaras tindakan-tindakan susulan ini supaya obligasi Negara dapat dipenuhi. Selain itu, usaha juga harus ditingkatkan bagi mengenal pasti dan mengatasi isu-isu yang timbul yang boleh menyukarkan proses pelaksanaan tindakan-tindakan yang telah dipersetujui.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif usaha untuk melaksanakan komitmen-komitmen Negara terhadap konvensyen-konvensyen yang telah ditandatangani dan diratifikasi seperti berikut: 1) CBD - merupakan satu Konvensyen yang bersifat legally binding dan
Malaysia telah menandatangani CBD pada 12 Jun 1992 serta meratifikasi Konvensyen ini pada 24 Jun 1994;
2) CITES – Malaysia telah menandatangani Konvensyen CITES pada 3
Mac 1973 dan berkuat kuasa menjadi Negara ahli pada 18 Januari 1978; dan
3) UNFF – merupakan satu forum yang bersifat non-legally binding dan
telah dipersetujui pada tahun 2007. Di samping itu, pelaksanaan semua ketetapan dan keputusan adalah untuk memastikan bahawa usaha pemeliharaan dan pemuliharaan biodiversiti Negara dapat dipertingkatkan dan seterusnya menyumbang kepada peningkatan imej Malaysia di peringkat antarabangsa.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
118
g. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Jadual 36: Bilangan Mesyuarat Pemantauan
TINDAKAN UKURAN Semasa(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Membuat penilaian semula Polisi Kepelbagaian Biologi Kebangsaan agar selaras dengan Pelan Strategik CBD 2011-2020
Bilangan polisi yang dinilai semula
- 1 - - - -
Merangka pendirian Negara dan mengambil tindakan susulan berhubung isu-isu perhutanan dan biodiversiti di bawah Konvensyen CITES dan CBD, mesyuarat UNFF dan mesyuarat –mesyuarat berkaitan di peringkat ASEAN
Bilangan mesyuarat/ bengkel penyelarasan
3 3 3 3 3 3
Meningkatkan keupayaan Negara melalui program-program kolaborasi kemahiran dan kepakaran di peringkat serantau dan antarabangsa
Bilangan program kolaborasi
1 1 1 1 1 1
h. Pelan Tindakan
Untuk memantau dan menyelaras pelaksanaan obligasi Negara di bawah Multilateral Environmental Agreements (MEAs) dan mesyuarat-mesyuarat di peringkat antarabangsa dan serantau, maka tindakan-tindakan yang dirancang untuk dilaksanakan adalah seperti berikut: 1) Membuat penilaian semula Polisi Kepelbagaian Biologi Kebangsaan
agar selaras dengan Pelan Strategik CBD 2011-2020;
2) Merangka pendirian Negara dan mengambil tindakan susulan berhubung isu-isu perhutanan dan biodiversiti di bawah Konvensyen CITES dan CBD, mesyuarat UNFF dan mesyuarat –mesyuarat berkaitan di peringkat ASEAN; dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
119
3) Meningkatkan keupayaan Negara melalui program-program kolaborasi kemahiran dan kepakaran di peringkat serantau dan antarabangsa.
F7. MATLAMAT UTAMA 11: MENINGKATKAN KESEDARAN AWAM DAN
KEBERKESANAN SISTEM PENYAMPAIAN BERKAITAN ISU-ISU BIODIVERSITI
9. Strategi Pelaksanaan 9 Meningkatkan keberkesanan program CEPA dan pembangunan kapasiti berhubung isu-isu biodiversiti kepada stakeholder dan pelanggan (NGOs dan orang awam) dan juga pegawai-pegawai di bawah Kementerian/ Agensi.
a. Latar belakang
Program Pendidikan Alam Sekitar [Environmental Education Program (EE)] yang dikendalikan secara formal dan tidak formal telah dianjurkan oleh pelbagai pihak dari Agensi Kerajaan, swasta, NGOs dan komuniti setempat. Pendidikan alam sekitar merupakan satu proses pembelajaran di mana individu dan kumpulan tertentu memperoleh kesedaran, pengetahuan dan kemahiran mengenai alam sekitar secara menyeluruh, seterusnya menjana perubahan sikap dan kelakuan ke arah pemuliharaan dan pengurusan alam sekitar secara lestari. Pendidikan alam sekitar merentasi semua bidang dan mempunyai hubung kait secara langsung dengan semua sektor, peringkat, pendekatan dan metodologi pendidikan formal dan tidak formal. Dalam proses pelaksanaan pendidikan alam sekitar, ia melibatkan pelbagai kumpulan masyarakat termasuklah Kerajaan, perniagaan dan industri, akademik, NGOs, masyarakat serta unit-unit keluarga. Selaras dengan EE, program Komunikasi, Pendidikan dan Kesedaran Awam [Communication, Education and Public Awareness (CEPA)] merupakan wadah maklumat terpenting untuk menyampaikan maklumat, pendidikan dan kesedaran kepada golongan sasar mengenai kepentingan alam sekitar. Pelbagai program telah dijalankan seperti penerbitan brosur, booklet, kempen, program-program outreach, pertandingan, video/ trailer, buletin dan sebagainya. Malaysia perlu berdiri setaraf dengan dunia dalam usaha-usaha konservasi alam sekitar. Melalui program-program kesedaran awam, kerjasama pelbagai pihak berkepentingan dalam pendidikan konservasi alam sekitar mampu untuk digembleng bagi meningkatkan keberkesanan program dan memanfaatkan kemahiran, sumber tenaga dan kewangan. Bagi menyokong program-program CEPA dan menggalakkan perkongsian serta penyebaran maklumat, portal mengenai sumber biodiversiti dibangunkan. Selain itu, pangkalan-pangkalan data sedia ada seperti
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
120
Clearing House Mechanism (CHM) dan Biosafety Clearing House Mechanism (BCH) akan ditambah baik melalui pengemaskinian data-data.
b. Matlamat
1) Menyemai sikap bertanggungjawab terhadap alam sekitar dan penggunaan sumber asli secara lestari;
2) Penubuhan jaringan Malaysia Communication, Education and Public
Awareness on Environment (MyCEPA) yang bertindak sebagai platform untuk berkongsi maklumat, kepakaran dan amalan terbaik dalam melaksanakan program-program CEPA;
3) Mewujud dan melaksanakan Pelan Tindakan Kebangsaan CEPA; dan 4) Menyebarkan maklumat sumber biodiversiti menerusi pangkalan data.
c. Status Masa Kini Satu jaringan komunikasi, pendidikan dan kesedaran alam sekitar [Malaysia Communication, Education and Public Awareness on Environment (MyCEPA)] telah ditubuhkan yang dianggotai oleh pelbagai pihak berkepentingan dari agensi Kerajaan dan NGOs. Keanggotaan ini akan diperluaskan untuk turut melibatkan agensi Kerajaan Negeri, pihak swasta dan komuniti tempatan. Pada masa yang sama, Pelan Tindakan Kebangsaan CEPA sedang dirangka yang akan menjadi garis panduan kepada pihak berkepentingan berkaitan dalam pelaksanaan program CEPA ke arah penggunaan sumber biodiversiti secara lestari.
d. Isu Dan Cabaran
Pelaksanaan program CEPA menghadapi beberapa cabaran dalam usaha untuk menjayakannya. Beberapa cabaran utama yang telah dikenal pasti sepanjang pelaksanaan program CEPA seperti berikut : -
1) Peruntukan dana yang tidak mencukupi bagi pelaksanaan program
CEPA;
2) Penyelarasan ke atas program-program perlu dibuat bagi mengelakkan pertindihan pelaksanaan program;
3) Kekangan dari segi sumber manusia; dan
4) Ketersediaan (availablity) maklumat biodiversiti perlu dipastikan agar ia reliable dan sahih
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
121
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perkara-perkara seperti berikut :- 1) Mewujudkan Pelan Tindakan Kebangsaan CEPA dan memantau serta
menilai pelaksanaan Pelan tersebut;
2) Meningkatkan kerjasama dan pelaksanaan program komunikasi, pendidikan dan kesedaran awam yang berkaitan dengan biodiversiti dan alam sekitar secara bersepadu dan efektif;
3) Mewujudkan pangkalan data untuk perkongsian maklumat biodiversiti yang efektif; dan
4) Memastikan ketersediaan (availablity) maklumat mengenai biodiversiti yang reliable dan sahih.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Jadual 37: Bilangan Mesyuarat Pemantauan
TINDAKAN UKURAN 2011 2012 2013* 2014* 2015*
Mewujudkan Pelan Tindakan CEPA Kebangsaan
Bilangan pelan Tindakan CEPA Kebangsaan
1 Pelan Tindakan CEPA Kebangsaan diwujudkan
- - - -
Melaksanakan aktiviti CEPA secara bersepadu
Program CEPA yang bersepadu (consolidated)
- 3 program
CEPA bersepadu
4 program CEPA
bersepadu
5 program CEPA
bersepadu
6 program CEPA
bersepadu
1 Portal CEPA 1 portal CEPA dibangunkan
- - - -
Penganjuran Bengkel dan Seminar MyCEPA
2 bengkel dan 1 seminar
MyCEPA
1 Seminar MyCEPA
1 Seminar MyCEPA
1 Seminar MyCEPA
1 Seminar MyCEPA
Mengaktifkan semula InternationalBiodiversity dan Forestry ResourceGroup
Penganjuran mesyuarat dan bengkel
2 kali mesyuarat dan 1 bengkel
2 kali mesyuarat dan 1 bengkel
2 kali mesyuarat dan 1 bengkel
2 kali mesyuarat dan 1 bengkel
2 kali mesyuarat dan 1 bengkel
Nota: * Tertakluk kepada peruntukan yang akan diterima
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
122
g. Pelan Tindakan
Bagi mencapai sasaran untuk meningkatkan keberkesanan program CEPA dan pembangunan kapasiti berhubung isu-isu biodiversiti kepada stakeholder dan pelanggan (NGOs dan orang awam) dan juga pegawai-pegawai di bawah Kementerian/ Agensi, maka tindakan-tindakan yang dirancang dilaksanakan adalah seperti berikut: 1) Mewujudkan Pelan Tindakan CEPA Kebangsaan 2) Melaksanakan aktiviti CEPA secara bersepadu 3) Mengaktifkan semula International Biodiversity and Forestry Resource
Group
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
123
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
PENGURUSAN BIODIVERSITI JPSM
A. LATAR BELAKANG Sebagai pengeluar utama kayu tropika serta menyedari pentingnya sektor perhutanan kepada pembangunan sosioekonomi Negara, pengekalan kestabilan alam sekitar dan pemeliharaan kekayaan biodiversiti, Kerajaan telah membuat komitmen untuk melaksanakan pengurusan hutan secara berkekalan selaras dengan Deklarasi Rio pada Jun 1992. Jabatan Perhutanan Semenanjung Malaysia (JPSM) adalah salah satu jabatan di bawah NRE, Malaysia yang telah diberi mandat dan tanggungjawab dalam pengurusan hutan dan pembangunan sektor perhutanan secara berkekalan. JPSM ini terdiri daripada Ibu Pejabat Perhutanan Semenanjung Malaysia, 11 Jabatan Perhutanan Negeri dan 33 Pejabat Hutan Daerah di seluruh Semenanjung Malaysia. Jabatan ini diketuai oleh Ketua Pengarah Perhutanan dan dibantu oleh dua Timbalan Ketua Pengarah Perhutanan. Jabatan Perhutanan Semenanjung Malaysia bertanggungjawab dalam pengurusan, perancangan, perlindungan dan pembangunan sumber hutan khususnya kawasan Hutan Simpanan Kekal (HSK) selaras dengan Dasar Perhutanan Negara (DPN) 1978 dan Akta Perhutanan Negara (APN) 1984. Ibu Pejabat Perhutanan Semenanjung Malaysia berperanan untuk menggubal dasar-dasar perhutanan, memberi nasihat dan khidmat teknikal kepada Jabatan-jabatan Perhutanan Negeri dalam aspek perancangan, pengurusan dan pembangunan hutan, pengusahasilan hutan dan industri berasas kayu, kajian operasi hutan serta latihan dan pembangunan sumber manusia.
B. MATLAMAT
MATLAMAT UTAMA
12
MENGEKALKAN PENGIKTIRAFAN PENSIJILAN PENGURUSAN HUTAN MENGIKUT STANDARD MALAYSIA CRITERIA & INDICATORS (MC&I) UNTUK 8 FOREST MANAGEMENT UNIT (FMU) PADA TAHUN 2015
C. STATUS MASA KINI
Usaha-usaha yang berterusan telah dan sedang dilaksanakan oleh Kerajaan bagi memastikan sumber hutan dapat diuruskan secara berkekalan untuk mencapai faedah sosial, ekonomi dan alam sekitar yang seimbang.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
124
Pengurusan hutan secara berkekalan sentiasa menjadi agenda penting Negara kita bagi memastikan khazanah hutan semula jadi terus kekal sepanjang zaman demi kebaikan kita semua dan generasi akan datang. Hutan yang diurus secara berkekalan akan memberikan banyak manfaat dan kebaikan kepada kesejahteraan hidup masyarakat dan kestabilan alam sekitar di samping dapat terus merangsang pembangunan ekonomi Negara.
D. ISU DAN CABARAN
Desakan masyarakat sejagat dalam era globalisasi terhadap perhutanan dan alam sekitar memerlukan komitmen yang bersungguh-sungguh oleh semua pihak. Kehendak dan perspektif masyarakat moden terhadap hutan dan alam sekitar menjadi semakin kompleks. Ini menyebabkan tugas dan tanggungjawab yang dipikul oleh warga perhutanan menjadi bertambah dan semakin mencabar. Kini penekanan diberi kepada pengurusan hutan secara berkekalan sejajar dengan permintaan semasa masyarakat. Dalam pada itu konsep pengurusan hutan telah diperluaskan serta mencakupi bidang-bidang lain seperti fungsi perlindungan alam sekitar dan kepentingan masyarakat setempat serta pengeluaran barangan bukan kayu.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
1. Menguruskan kawasan sumber asli khususnya hutan simpanan kekal (HSK) secara berkekalan; dan
2. Memperkasakan aktiviti-aktiviti penguatkuasaan hutan khasnya di
kawasan hutan simpanan kekal. F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG
PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 12: MENGEKALKAN PENGIKTIRAFAN PENSIJILAN PENGURUSAN HUTAN MENGIKUT STANDARD MALAYSIA CRITERIA & INDICATORS (MC&I) UNTUK 8 FOREST MANAGEMENT UNIT (FMU) PADA TAHUN 2015.
1. Strategi Pelaksanaan 1
Menguruskan kawasan sumber asli khususnya Hutan Simpanan Kekal (HSK) secara berkekalan.
a. Latar belakang
1) Pada masa kini keluasan keseluruhan kawasan berhutan di Malaysia adalah seluas 18.48 juta hektar. Daripada jumlah keluasan tersebut 4.92 juta hektar adalah keluasan daripada HSK di Semenanjung
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
125
Malaysia manakala keluasan kawasan HSK bagi Sabah dan Sarawak ialah 9.9 juta hektar.
2) Kawasan HSK tersebut diurus dengan menggunakan amalan
pengurusan hutan secara berkekalan. Ini bermakna pengeluaran produk dan perkhidmatan perhutanan dapat diperoleh dan dinikmati secara berterusan oleh generasi kini dan masa depan. Dalam konteks ini, pihak JPSM telah menguruskan sumber asli bernilai tinggi ini dengan baik dan lestari selaras dengan matlamat yang termaktub dalam visi Jabatan iaitu untuk menjadi agensi terunggul dalam pengurusan hutan tropika secara berkekalan. Peranan ini penting kerana JPSM bertanggungjawab sepenuhnya dalam mengurus khazanah hutan Negara; dan
3) Pelaksanaan pensijilan pengurusan hutan membolehkan tahap
pencapaian pengurusan hutan secara berkekalan dalam HSK dinilai secara objektifnya melalui pengauditan oleh Badan Audit Bebas (Certification Bodies) dan Audit Dalam (Internal Audit) untuk memastikan pematuhan kepada standard pensijilan pengurusan hutan MC&I.
b. Matlamat
Matlamat bagi strategi ini adalah mengekalkan pengiktirafan pensijilan pengurusan hutan mengikut Standard MC&I untuk 8 FMU.
c. Status Masa Kini
1) Pada masa kini, 8 FMU telah memperoleh penganugerahan sijil pengurusan hutan iaitu Johor, Kedah, Kelantan, Negeri Sembilan, Pahang, Perak, Selangor dan Terengganu. FMU Negeri Sembilan telah menerima sijil pengurusan hutan pada tahun 2009 dan bakinya telah menerima sijil pada tahun 2010 bagi tempoh 3 tahun. Dalam tempoh 3 tahun itu setiap FMU dikehendaki lulus audit pematuhan dengan tidak menerima ketidakakuran ketara;
2) Dalam RMK-9, JPSM telah diperuntukkan sebanyak RM360,000.00
untuk melaksanakan aktiviti pensijilan pengurusan hutan (MC&I). Ini merupakan 1.6% daripada jumlah peruntukan yang diluluskan di bawah RMK-9;
3) Pada tahun 2006 sejumlah RM90,889.95 telah dibelanjakan daripada
RM100,000.00 peruntukan yang diterima dengan peratus pencapaiannya sebanyak 91%. Bagi tahun 2007, 2008 dan 2009 sebanyak RM56,888.03, RM67,783.50 dan RM79,973.25 masing-masing telah dibelanjakan daripada peruntukan RM60,000.00, RM70,000.00 dan RM80,000.00 yang diterima. Manakala pada tahun 2010 peruntukan sebanyak RM64,410 telah diterima dan sehingga kini
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
126
sebanyak RM63,081.45 telah dibelanjakan dengan peratus pencapaian sebanyak 97.94%;
4) Jabatan Perhutanan telah menubuhkan Seksyen Pensijilan Hutan di
peringkat Ibu Pejabat semasa penstrukturan semula organisasi pada tahun 2005. Seksyen tersebut dianggotai oleh 4 orang pegawai dan seorang pegawai pakaian seragam. Tugas utama seksyen ini adalah seperti berikut: a) Menyelaras dan memantau pelaksanaan penilaian pengurusan
hutan oleh penilai bebas melalui audit pematuhan standard pensijilan hutan;
b) Merancang, mengelola dan mengawal perbelanjaan bagi aktiviti
pensijilan pengurusan hutan;
c) Menyelaras penyediaan maklum balas terhadap Laporan Penilaian Pengurusan Hutan oleh badan pensijilan; dan
d) Menyelaras dan memantau pelaksanaan audit dalam bagi
pematuhan kepada standard pensijilan hutan.
5) Di peringkat negeri seorang pegawai pensijilan dilantik untuk memastikan pengurusan hutan dilaksanakan sepenuhnya mengikut standard MC&I yang ditetapkan.
d. Isu dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam menguruskan kawasan sumber asli khususnya HSK secara berkekalan adalah seperti berikut: 1) JPSM dipertanggungjawabkan sepenuhnya untuk mengurus kawasan
HSK kerana Jabatan mempunyai lebih 100 tahun pengalaman dalam pengurusan sumber hutan. Pegawai JPSM adalah terlatih dalam bidang perhutanan dan berkelayakan untuk menjamin keberkesanan pelaksanaan SFM;
2) Walau bagaimanapun peruntukan kewangan dan sumber manusia
yang terhad telah menyukarkan pelaksanaan tanggungjawab yang ditugaskan. Kekurangan pegawai juga menjejaskan keberkesanan pelaksanaan penilaian pematuhan MC&I di lapangan disebabkan dari kelewatan pengisian jawatan. Pegawai yang diperlukan terdiri daripada 24 pegawai (3 pegawai/ skuad), 8 orang pemandu serta kemudahan logistik dan peralatan seperti kenderaan, GPS, kompas, diameter tape, measuring tape dan senjata. Peruntukan yang diperlukan bagi tahun pertama adalah RM1.056 juta manakala tahun-tahun seterusnya adalah sebanyak RM336,000.00 setahun;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
127
3) Sokongan dan kesedaran masyarakat mengenai alam sekitar perlu dimanfaatkan dalam usaha memastikan pengekalan keluasan sumber asli. "Best forest practices” perlu diamalkan dalam pengurusan dan pembangunan sumber tersebut. Sumber hutan yang diklasifikasikan sebagai hutan pengeluaran perlu diurus dan diusahasilkan untuk kepentingan ekonomi, sosial dan alam sekitar;
4) Masyarakat masa kini memandang pengusahasilan sebagai aktiviti
yang menyebabkan ketidakstabilan alam sekitar. Mereka berpendapat bahawa setiap kali penebangan pokok dikesan di sesuatu tempat ia dianggap sebagai pencerobohan hutan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif proses dalaman (internal process) yang memberi tumpuan kepada perhubungan yang baik serta mengadakan peraturan yang efektif dan mesra alam. Strategi ini melibatkan pelaksanaan konsep good governance dalam menguruskan sumber hutan Negara khususnya kawasan HSK secara berkekalan dan memerlukan komitmen dan keyakinan bagi mengekalkan keluasan HSK sebagai sumber biodiversiti yang bernilai tinggi. Dalam hal ini, tumpuan diberikan kepada usaha oleh semua pihak di peringkat Ibu Pejabat dan Negeri supaya standard MC&I dilaksanakan dengan teratur dan baik bagi memastikan pensijilan pengurusan hutan dikekalkan apabila kawasan HSK diaudit oleh badan pensijilan. Strategi ini juga memberi tumpuan kepada perkara-perkara berikut: 1) Menambahkan peruntukan untuk menjalankan latihan, melaksanakan
pemantauan serta penilaian pensijilan pengurusan hutan; 2) Menyediakan kemudahan logistik yang lengkap; 3) Meningkatkan kefahaman dan komitmen pegawai serta pegawai
penguat kuasa terhadap keperluan pematuhan kepada standard pensijilan pengurusan hutan MC&I di lapangan; dan
4) Meningkatkan pemantauan kawasan HSK.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Jabatan mensasarkan supaya 8 FMU dijalankan audit penuh/ audit pematuhan dari segi pelaksanaan pengurusan hutan secara berkekalan di lapangan berdasarkan kepada standard MC&I yang ditetapkan. Ini bermaksud semua FMU tersebut masih mengekalkan pengiktirafan pematuhan kepada standard MC&I.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
128
Lapan FMU yang disasarkan adalah negeri Johor, Kedah, Kelantan, Negeri Sembilan, Pahang, Perak, Selangor dan Terengganu. Pengukuran strategi ini adalah bilangan FMU yang mengekalkan pengiktirafan pematuhan standard MC&I. KPI untuk strategi ini adalah seperti berikut:
Jadual 38: Sasaran Bilangan FMU 2011 – 2015
TAHUN SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bil. FMU 7 7 8 8 8 8
g. Pelan Tindakan
Bagi mengekalkan pengiktirafan sijil pengurusan hutan untuk 8 FMU yang disasarkan, tindakan-tindakan yang dirancang untuk dilaksanakan adalah seperti berikut: 1) Menjalankan pemantauan di kawasan lesen bagi memastikan
pematuhan kehendak MC&I sekurang-kurangnya sekali sebulan pada setiap lesen;
2) Menjalankan pengauditan dalaman di lapangan dengan menumpukan
tahap keakuran (compliancy) ke atas peruntukan MC&I sekurang-kurangnya sekali setahun;
3) Menilai tahap kompetensi kakitangan kerja luar melaksanakan MC&I
sekurang-kurangnya sekali setahun;
4) Menjalankan semakan ke atas prosedur kerja pelaksanaan MC&I; dan
5) Menjalankan latihan mengenai pengenalan kefahaman, prinsip dan pelaksanaan MC&I kepada pegawai Jabatan serta kontraktor pengusahasilan.
2. Strategi Pelaksanaan 2
Memperkasakan aktiviti-aktiviti penguatkuasaan hutan khasnya di kawasan Hutan Simpanan Kekal (HSK).
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
129
a. Latar belakang
Malaysia telah mewartakan sebanyak 14.8 juta hektar kawasan berhutan sebagai HSK. Ini merupakan 44.8% daripada keluasan kawasan tanah Negara. Pemuliharaan kepelbagaian sumber asli yang bernilai tinggi ini amat penting dalam menjamin sistem alam persekitaran yang stabil dan harmoni. Sumber asli ini akan menghadapi risiko pelupusan sekiranya tidak diurus dengan baik berlandaskan sistem pengurusan secara berkekalan. Usaha-usaha Pengurusan Hutan Secara Berkekalan (SFM) akan terhalang dengan adanya kejadian-kejadian pencerobohan hutan dan aktiviti pembalakan haram. Akta Perhutanan Negara 1984 (APN) merupakan akta yang diguna pakai dalam menguatkuasakan undang-undang berkaitan perhutanan di Semenanjung Malaysia dan telah wujud sejak sekian lama namun jenayah perhutanan tetap berlaku. Usaha-usaha telah dilakukan untuk mengenal pasti faktor penyebab masih berlakunya jenayah perhutanan tersebut. Salah satunya ialah dengan menyemak kesesuaian penggunaan APN 1984. Pada tahun 1993 ianya telah dipinda bagi memberatkan hukuman ke atas pesalah-pesalah perhutanan dan terkini pada tahun 2010 cadangan pindaannya telah dibincangkan dalam Mesyuarat Ke-66 Majlis Tanah Negara (MTN) pada 1 Disember 2010.
b. Matlamat
Matlamat strategi ini adalah untuk memperkasakan aktiviti-aktiviti penguatkuasaan hutan khasnya di kawasan HSK bagi mengurangkan kejadian kesalahan hutan ke tahap yang paling minimum. Kawasan-kawasan berhutan yang bernilai tinggi ini perlu dilindungi daripada pencerobohan hutan yang mana sekiranya gagal boleh mengganggu sistem alam semula jadi dan seterusnya menjejaskan hasrat Kerajaan untuk mengurus kawasan HSK secara berkekalan serta usaha untuk mengekalkan pengiktirafan pensijilan pengurusan hutan yang telah diperoleh.
c. Status Masa Kini
1) Pada tahun 2010, jumlah bilangan pegawai JPSM pada keseluruhannya ialah seramai 5,432 orang yang terdiri dari pelbagai gred jawatan dari Kumpulan Pengurusan dan Profesional hinggalah ke Kumpulan Sokongan. Daripada jumlah ini, hanya seramai 198 orang sahaja yang terlibat secara langsung dengan tugas-tugas penguatkuasaan hutan di Semenanjung Malaysia;
2) Pada tahun 2009, bilangan rondaan yang telah dilaksanakan adalah
sebanyak 5,000 rondaan manakala pada tahun 2010 sebanyak 8,000 rondaan telah dilaksanakan. Bilangan pendakwaan yang telah dibawa ke mahkamah pada tahun 2009 ialah sebanyak 5 kes dan bilangan yang sama juga telah dibawa ke mahkamah pada tahun 2010;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
130
3) Pada tahun 2010, Bahagian Penguatkuasaan Hutan, JPSM tidak memperoleh peruntukan Projek Pembangunan di bawah RMK-9 dan hanya memperoleh sebanyak RM200,000.00 peruntukan di bawah Bajet Mengurus;
4) Dalam konteks penguatkuasaan undang-undang, aktiviti-aktiviti
rondaan yang dijalankan adalah seperti berikut: a) Pemeriksaan kawasan lesen usaha hasil;
b) Pemeriksaan Balai Pemeriksaan Hutan;
c) Pemeriksaan Industri Berasas Kayu;
d) Sekatan jalan raya;
e) Operasi bersepadu bersama agensi lain yang berkaitan;
f) Pemantauan melalui sistem Forest Monitoring using Remote
Sensing (FMRS); dan
g) Menyiasat aduan yang diterima dan laporan media yang disiarkan.
d. Isu dan Cabaran
Jabatan Perhutanan dipertanggungjawabkan sepenuhnya untuk menguruskan kawasan HSK. Ini adalah kerana Jabatan mempunyai lebih 100 tahun pengalaman dalam pengurusan sumber hutan. Pegawai JPSM adalah mahir dalam bidang perhutanan dan berkelayakan untuk menjamin keberkesanan pelaksanaan SFM. Pengurusan atasan JPSM pula amat komited untuk melaksanakan SFM dan menyokong tindakan penguatkuasaan yang diambil. Pegawai yang terlibat adalah yang terlatih dan berprofesional, berdisiplin, bersikap terbuka dan positif, berintegriti serta berwawasan. Malaysia sentiasa memberi penekanan kepada usaha-usaha berterusan untuk membanteras masalah pembalakan haram di dalam Negara dan prihatin mengenai pentingnya mengambil kira faktor sosioekonomi yang menyumbang kepada aktiviti haram tersebut. Walau bagaimanapun, terdapat kekangan-kekangan yang perlu dihadapi dan diatasi supaya hasrat penguatkuasaan undang-undang perhutanan dapat mencapai matlamatnya. Di antara kelemahan yang dikenal pasti dalam melaksanakan aktiviti penguatkuasaan ini ialah peruntukan kewangan dan kemudahan logistik yang amat terhad dan tidak seimbang dibandingkan dengan kawalan sumber asli yang amat tinggi nilainya serta sumbangannya kepada kesejahteraan sistem alam sejagat ini. Kekangan tersebut dibebankan lagi dengan kekurangan pegawai penguat kuasa yang berpunca daripada kelewatan pengisian jawatan kosong oleh pegawai baru. Pegawai
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
131
yang diperlukan terdiri daripada 165 pegawai (5 pegawai/skuad), 33 orang pemandu serta kemudahan logistik dan peralatan seperti kenderaan, GPS, kompas, diameter tape, measuring tape dan senjata. Di samping itu, pegawai yang diperlukan untuk pendakwaan kes adalah seramai 3 orang Timbalan Pendakwa Raya dan seorang pemandu. Pasukan pendakwaan kes ini akan dilengkapi dengan sebuah kenderaan. Jumlah keseluruhan peruntukan yang diperlukan bagi tahun pertama adalah RM5.165 juta manakala bagi tahun-tahun seterusnya adalah sebanyak RM2.1 juta. Kerajaan memandang berat mengenai isu pencerobohan hutan dan pembalakan haram kerana kesan negatifnya kepada biodiversiti, kualiti hutan dan alam sekitar. Sehubungan itu, NRE melalui JPSM telah memberi perhatian yang serius terhadap usaha yang berterusan untuk membanteras aktiviti berkenaan. Sokongan dan peningkatan kesedaran masyarakat mengenai kepentingan alam sekitar adalah satu peluang yang perlu dimanfaatkan khususnya dalam menyalurkan maklumat kesalahan hutan kepada pihak JPSM dan lain-lain pihak penguatkuasaan. Keprihatinan masyarakat ini seolah-olah memberi semangat baru untuk warga JPSM meningkatkan keberkesanan tindakan penguatkuasaan ke atas sumber hutan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif proses dalaman (Internal Process) bagi mencapai kecemerlangan operasi yang merangkumi proses-proses operasi dan logistik (Operations and Logistics Processes). Dalam hubungan ini, tumpuan diberikan kepada usaha oleh semua pihak di peringkat Ibu Pejabat dan Negeri supaya langkah-langkah penguatkuasaan hutan dilaksanakan dengan teratur dan lebih berkesan serta memberi impak yang berat ke atas pesalah hutan dan seterusnya dapat menjamin ke berkekalan sumber hutan yang bernilai tinggi. Strategi ini juga memberi tumpuan kepada pengukuhan dan pemantapan aktiviti penguatkuasaan yang melibatkan peruntukan kewangan yang mencukupi, kemudahan logistik yang sempurna, penggunaan teknologi ICT terkini dan lain-lain teknologi berkaitan dengan pemantauan (monitoring) serta sumber tenaga manusia yang optimum dan berintegriti. Strategi ini melibatkan pelaksanaan konsep visible enforcement dalam memastikan aktiviti-aktiviti dalam kawasan HSK sentiasa dikawal dan kualiti operasi penguatkuasaan yang tinggi dijalankan. Dengan komitmen dan keyakinan ini, maka kawasan HSK sebagai sumber biodiversiti yang bernilai tinggi dapat dilindungi.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Pengukuran strategi ini adalah kekerapan rondaan dan bilangan pendakwaan. Petunjuk prestasi untuk strategi ini adalah seperti berikut:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
132
Jadual 39: Kekerapan Rondaan dan Bilangan Pendakwaan Tahun 2011- 2015
UKURAN TAHUN
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Kekerapan Rondaan 8,000 8,000 10,000 10,000 12,000 12,000
Bilangan Pendakwaan 5 7 9 10 12 12
g. Pelan Tindakan
Bagi memantapkan dan mengukuhkan penguatkuasaan hutan, beberapa tindakan pragmatik telah dirancang seperti berikut: 1) Menyediakan garis panduan penguatkuasaan secara sistematik untuk
semua kawasan HSK dan lain-lain kawasan berhutan; 2) Rondaan udara secara bersepadu bersama agensi penguatkuasaan
lain dari semasa ke semasa; 3) Mengenal pasti kawasan yang berisiko tinggi berlakunya kegiatan
pembalakan haram (hotspot) dan meningkatkan penguatkuasaan di kawasan-kawasan tersebut;
4) Penubuhan flying squad di peringkat Ibu Pejabat dan Negeri; 5) Memastikan bahawa sempadan kawasan HSK berada dalam keadaan
bersih serta di tanda dengan jelas dan terang di lapangan; 6) Melengkapkan petugas penguatkuasaan dengan ilmu pertahanan dan
senjata api; dan 7) Pembangunan modal insan melalui latihan dan kursus.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
133
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
PENGURUSAN BIODIVERSITI PERHILITAN
A. LATAR BELAKANG
Pada tahun 1896 undang-undang pertama mengenai hidupan liar telah diwujudkan. Dalam tahun 1902 rezab hidupan liar yang pertama iaitu Rezab Hidupan Liar Chior telah diwartakan. Usaha-usaha untuk menubuhkan satu agensi pusat untuk menyelaraskan aktiviti pemuliharaan habitat dan spesies hidupan liar telah bermula pada tahun 1930, dengan pelantikan En. T.R. Hubback, bekas Pelindung Mergastua (Game Warden) Negeri Pahang, sebagai ketua kepada Suruhanjaya Hidupan Liar Malaya. Pada tahun 1955, satu perundangan baru, The Wild Animals and Wild Birds Protection Ordinance telah diwujudkan untuk menyelaraskan penguatkuasaan terhadap perlindungan hidupan liar di seluruh Semenanjung Malaysia. Walau bagaimanapun, pentadbiran Jabatan masih di bawah Kerajaan-Kerajaan Negeri yang berkaitan. Dalam tahun 1972 sehingga 1976, Kerajaan Persekutuan telah mengambil alih pentadbiran semua Jabatan Mergastua Negeri di Semenanjung Malaysia berikutan penguatkuasaan Akta Perlindungan Hidupan Liar Tahun 1972, [Akta 76]. Jabatan Mergastua kemudiannya dinamakan sebagai Jabatan Perlindungan Hidupan Liar dan Taman Negara atau ringkasnya Jabatan PERHILITAN.
B. MATLAMAT
MATLAMAT UTAMA
13 MENINGKATKAN KEBERKESANAN PENGURUSAN DAN KONSERVASI HIDUPAN LIAR
14 MENGURANGKAN IMPAK KERUGIAN EKONOMI SEBANYAK 90% AKIBAT KONFLIK MANUSIA DAN HIDUPAN LIAR PADA 2015
C. STATUS MASA KINI
Pada masa kini, isu-isu berkaitan hidupan liar menjadi isu yang penting sama ada di peringkat nasional atau di peringkat global kerana semakin banyak hidupan liar yang diancam kepupusan. Kehilangan habitat akibat
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
134
pembangunan guna tanah untuk pelbagai tujuan merupakan ancaman utama terhadap kemandirian hidupan liar ini. Pemburuan dan perdagangan haram hidupan liar juga merupakan salah satu ancaman terhadap hidupan liar di Negara ini. Aktiviti penyeludupan masih berlaku apabila Negara kita telah dijadikan transit untuk perdagangan haram dari Negara jiran ke Negara yang ketiga. Hidupan liar yang di seludup sering digunakan untuk tujuan perubatan Cina tradisional atau dihidangkan di restoran-restoran eksotik. Sehubungan dengan itu, Jabatan PERHILITAN sentiasa prihatin terhadap kehendak dan keperluan semasa dalam pengurusan lestari sumber biodiversiti Negara. Sebagai sebuah Agensi yang telah dipertanggungjawabkan dalam konservasi habitat dan spesies hidupan liar Negara, pihak Jabatan akan sentiasa berusaha untuk memberikan perkhidmatan yang terbaik kepada orang ramai. Untuk tujuan ini, Jabatan PERHILITAN telah mewujudkan pelan tindakan yang menyeluruh dan pelaksanaannya memerlukan kerjasama daripada pelbagai pihak.
D. ISU DAN CABARAN
Umum sedia maklum bahawa Akta Perlindungan Hidupan Liar 1972 [Akta 76] adalah suatu akta yang berusia lebih 35 tahun dan mempunyai beberapa kelemahan terutamanya dari segi jenis hukuman dan denda. Justeru itu, bermula 28 Disember 2010, Akta Pemuliharaan Hidupan Liar 2010 [Akta 716] telah mula berkuat kuasa sebagaimana yang telah disiarkan di dalam warta P.U. (B) 545 bertarikh 27 Disember 2010. Akta baru ini melambangkan komitmen Kerajaan dalam melindung dan memulihara hidupan liar di Negara ini. Pemburuan haram hidupan liar khususnya bagi kegunaan perubatan tradisional dan sumber makanan masih berleluasa kerana nilai komersialnya yang tinggi. Bagi memastikan hidupan liar ini selamat dipulihara, langkah dari segi kawalan pemberian lesen pemburuan serta tindakan tegas dan berat ke atas pemburu-pemburu haram perlu diambil. Pegawai-pegawai penguatkuasaan juga perlu ditambah agar kawalan aktiviti pemburuan haram dapat dijalankan dengan lebih berkesan. Selain daripada itu, isu pengecilan habitat yang sesuai bagi hidupan liar juga perlu diambil kira. Habitat-habitat ini sering “dipisahkan” akibat daripada pembangunan guna tanah seperti pembukaan kawasan pertanian dan pembinaan jalan raya. Ini telah menimbulkan konflik manusia-hidupan liar di kawasan-kawasan tersebut.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
1. Menguatkuasakan undang-undang dan peraturan berkaitan pengurusan serta konservasi hidupan liar secara berkesan; dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
135
2. Meningkatkan keupayaan menangani konflik manusia-hidupan liar mengikut Pelan Tindakan Pengurusan Konflik Hidupan Liar di Semenanjung Malaysia 2010-2015.
F. STRATEGI-STRATEGI PERLAKSANAAN BAGI MENYOKONG PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 13: MENINGKATKAN KEBERKESANAN PENGURUSAN DAN KONSERVASI HIDUPAN LIAR
1. Strategi Pelaksanaan 1
Menguatkuasakan undang-undang dan peraturan berkaitan pengurusan dan konservasi hidupan liar secara berkesan.
a. Latar belakang
NRE melalui agensi di bawahnya iaitu Jabatan PERHILITAN telah berusaha gigih di dalam merancang dan mengurus konservasi biodiversiti Negara. Pelbagai kaedah dan tindakan dijalankan untuk mencapai misi menerajui integrasi dan perlaksanaan program konservasi dan pengurusan lestari biodiversiti Negara secara cekap dan berkesan. Di dalam memberi fokus kepada pengurusan dan konservasi hidupan liar, Jabatan PERHILITAN telah merangka perancangan strategik untuk tahun 2011. Akta Pemuliharaan Hidupan Liar 2010 [Akta 716] yang diwartakan pada 28 Disember 2010 akan memperkukuhkan lagi aktiviti perundangan dan penguatkuasaan. Satu tempoh grace period selama 6 bulan telah dibuat mengikut peruntukan akta bagi membolehkan beberapa peraturan, perintah dan lain-lain keperluan dibuat sebelum Akta 716 dilaksanakan sepenuhnya. Terdapat sembilan peraturan dan perintah yang perlu diwujudkan. Bagi meningkatkan keberkesanan penguatkuasaan, Bahagian Pengurusan Sumber Manusia, NRE telah mengkoordinasi satu program bersepadu penguatkuasaan yang dinamakan One NRE Enforcement. Beberapa agensi di bawah NRE seperti Jabatan PERHILITAN dan JPSM akan bergabung untuk melaksanakan aktiviti ini. Daripada masa ke semasa, Jabatan PERHILITAN juga berusaha untuk meningkatkan penguatkuasaan bagi membantu membanteras perdagangan haram hidupan liar terutamanya aktiviti penyeludupan. Di antara usaha-usaha yang telah dibuat adalah memperkukuhkan skuad penguatkuasaan Jabatan PERHILITAN yang ditugaskan untuk menjalankan risikan dan penguatkuasaan, pengwujudan 14 pos kawalan di pintu keluar/masuk Negara dan peningkatan Kerjasama Penguatkuasaan Hidupan Liar yang telah diwujudkan bersama agensi-agensi berkaitan seperti Angkatan Tentera
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
136
Malaysia, Polis Diraja Malaysia, Unit Pencegahan Penyeludupan, dan Agensi Penguatkuasaan Maritim Malaysia. Pengawalan habitat semula jadi hidupan liar seperti Taman Negara dan Rezab Hidupan Liar juga diberi keutamaan. Program rondaan dan kawalan diteruskan untuk tahun 2011 setelah perancangan aktiviti rondaan sebanyak 150 kali bagi tahun 2010 tercapai.
b. Matlamat
Meningkatkan keberkesanan pengurusan dan konservasi hidupan liar melalui: 1) Melaksanakan Akta 716 dan mewujudkan peraturan-peraturan
berkaitan; 2) Meningkatkan keberkesanan penguatkuasaan secara bersepadu (One
NRE Enforcement); 3) Meningkatkan usaha-usaha menangani perdagangan haram hidupan
liar; dan 4) Meningkatkan kawalan di kawasan perlindungan iaitu Taman Negara
dan Rezab Hidupan Liar c. Status Masa Kini
Jabatan PERHILITAN telah menjalankan beberapa usaha bagi meningkatkan keberkesanan pengurusan dan konservasi hidupan liar di Negara ini. Antara langkah-langah tersebut ialah: 1) Dalam penstrukturan semula Jabatan pada Jun 2010, pihak Jabatan
PERHILITAN telah mencadangkan pertambahan sebanyak 111 jawatan bagi tujuan penguatkuasaan iaitu dengan pewujudan jawatan Pegawai Perundangan L44/48 (2 jawatan), Unit Risikan di Ibu Pejabat dan di Negeri-negeri (28 jawatan), empat zon bagi memperkukuhkan Wildlife Crime Unit (WCU) dengan pertambahan 25 jawatan, Unit Penyiasatan di Ibu Pejabat dan negeri-negeri (28 jawatan), dan pertambahan sebanyak 28 jawatan bagi mengukuhkan pintu-pintu masuk Negara;
2) Jabatan PERHILITAN turut bekerjasama dengan agensi
penguatkuasaan yang lain dalam menguatkuasakan perundangan hidupan liar, antaranya Kastam Diraja Malaysia, Agensi Penguatkuasaan Maritim Malaysia, Malaysian Quarantine and Inspection Services, Polis Diraja Malaysia, Angkatan Tentera Diraja Malaysia, Unit Pencegahan Penyeludupan dan Ikatan Relawan Rakyat Malaysia (RELA);
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
137
3) Jabatan PERHILITAN juga merupakan ahli Majlis Tindakan Daerah di kebanyakan negeri di Semenanjung Malaysia. Antara bentuk kerjasama yang dijalankan adalah sekatan di sempadan, kawalan musuh perosak tanaman dan kawalan di kawasan-kawasan perlindungan; dan
4) Manakala di peringkat serantau pula, Jabatan mewujudkan kerjasama
dua hala dengan Negara jiran seperti Thailand dan juga ASEAN-Wildlife Enforcement Network (ASEAN-WEN), dalam pencegahan penyeludupan hidupan liar di sempadan Negara termasuk mempertingkatkan aktivti pertukaran maklumat risikan dan capacity building dalam aktiviti penguatkuasaan. Bagi mengawal perdagangan antarabangsa spesies terancam pula, Kerajaan telah menguatkuasakan Akta Perdagangan Antarabangsa Mengenai Spesies Terancam 2008 [Akta 686] pada 28 Disember 2009.
d. Isu dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam meningkatkan keberkesanan pengurusan dan konservasi hidupan liar ialah: 1) Jabatan PERHILITAN mempunyai kakitangan yang berjumlah 1,512
orang dan lebih kurang 38% daripada jumlah ini menjalankan kerja-kerja penguatkuasaan. Walau bagaimanapun jumlah ini masih tidak mencukupi bagi melaksanakan pengurusan dan konservasi hidupan liar di Negara ini berdasarkan komitmen yang perlu dijalankan melalui pelaksanaan Akta Pemuliharaan Hidupan Liar 2010 [Akta 716] dan Akta Perdagangan Antarabangsa Mengenai Spesies Terancam 2008 [Akta 686];
2) Dalam usaha Kerajaan bagi menjamin habitat hidupan liar terpelihara,
sejumlah 35 buah kawasan yang meliputi keluasan 714,253 hektar telah diwartakan sebagai taman Negara atau rezab hidupan liar. Kebanyakan kawasan ini adalah berhampiran dengan penempatan penduduk dan meningkatkan ancaman ke atas hidupan liar dalam kawasan tersebut;
3) Pesisiran pantai Semenanjung Malaysia yang panjang dan wujudnya
banyak pintu masuk haram telah memberi peluang kepada aktiviti penyeludupan hidupan liar berlaku dan menyukarkan penguatkuasaan dijalankan; dan
4) Kemajuan sains dan teknologi telah digunakan sepenuhnya oleh
penyeludup bagi mempelbagaikan modus operandi aktiviti penyeludupan mereka. Ini telah memberikan cabaran kepada Jabatan PERHILITAN bagi melaksanakan Akta Pemuliharaan Hidupan Liar 2010 [Akta 716] dan Akta Perdagangan Antarabangsa Mengenai Spesies Terancam 2008 [Akta 686].
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
138
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi keberkesanan hasil tindakan pengurusan dan konservasi hidupan liar yang menjurus kepada program penguatkuasaan yang dijalankan. Secara lebih jelas, strategi ini melibatkan tumpuan di dalam perkara-perkara berikut: 1) Mewujudkan Peraturan-Peraturan dan Perintah-Perintah Akta 716
iaitu: a) Peraturan Pemuliharaan Hidupan Liar (Fi Lesen, Permit Dan
Permit Khas) 2010; b) Peraturan Pemuliharaan Hidupan Liar (Pengawalseliaan
Pengendalian Zoo) 2010; c) Peraturan Pemuliharaan Hidupan Liar (Pengawalseliaan
Pengendalian Sarkas Atau Pameran) 2010; d) Peraturan Pemuliharaan Hidupan Liar (Hibrid) 2010; e) Peraturan Pemuliharaan Hidupan Liar (Pembiakbakaan Dalam
Kurungan Komersial) 2010; f) Peraturan Pemuliharaan Hidupan Liar (Pelupusan) 2010; g) Perintah Pemuliharaan Hidupan Liar (Musim Terbuka, Masa
Dan Kaedah Perburuan) 2010; h) Perintah Pemuliharaan Hidupan Liar (Kawasan Dibenarkan
Memburu) 2010; dan i) Perintah Pemuliharaan Hidupan Liar (Kuota Lesen) 2010.
2) 1.5.2 Inisiatif Bahagian Pengurusan Sumber Manusia NRE bagi
mewujudkan One NRE Enforcement dan menjalankan program penguatkuasaan secara bersepadu di seluruh Semenanjung Malaysia.
3) 1.5.3 Memberi tumpuan kepada membanteras perdagangan haram hidupan liar terutamanya aktiviti penyeludupan melalui skuad WildlifeCrime Unit (WCU) yang telah diperkukuhkan. Lima skuad WCU Jabatan PERHILITAN iaitu dua di Zon Tengah, satu di Zon Selatan, satu di Zon Utara dan satu di Zon Timur akan saling bekerjasama bagi mengawal dan mencegah aktiviti yang melanggar Akta 716 di seluruh Semenanjung Malaysia.
4) 1.5.4 Pengawalan habitat hidupan liar seperti Taman Negara dan Rezab Hidupan Liar daripada pencerobohan, pemburuan haram dan semua aktiviti yang bercanggah dengan Akta 716 dan lain-lain perundangan yang wujud. Rondaan khusus untuk kawalan habitat akan dijalankan sepanjang tahun dan melibatkan operasi bersama kakitangan dari berbagai-bagai negeri.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
139
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Pada tahun 2011 hingga 2015, Jabatan mensasarkan beberapa tindakan seperti berikut:
UKURAN 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan peraturan-peraturan berkaitan dengan Akta 716 9 - - - -
Bilangan operasi penguatkuasaan secara bersepadu (One NRE Enforcement)
4 4 4 4 4
Bilangan operasi menangani perdagangan haram hidupan liar 160 160 160 160 160
Bilangan rondaan kawalan di kawasan perlindungan i. Taman Negara ii. Rezab Hidupan Liar
150 150 150 150 150
g. Pelan Tindakan
Bagi menguatkuasakan undang-undang dan peraturan berkaitan pengurusan dan konservasi hidupan liar secara berkesan, maka tindakan-tindakan yang dirancang dalam tempoh 2011 hingga 2015 adalah seperti berikut: 1) Menyiapkan peraturan-peraturan dan perintah-perintah yang berkaitan
dengan Akta 716 sebelum Jun 2011;
2) Menjalankan operasi penguatkuasaan bersepadu dengan agensi penguat kuasa lain 4 kali setahun;
3) Meningkatkan usaha-usaha menangani perdagangan haram hidupan liar dengan menjalankan operasi penguatkuasaan 160 kali setahun; dan
4) Meningkatkan kawalan di kawasan perlindungan dan sekitarnya terutama di Taman Negara dan Rezab Hidupan Liar dengan mengadakan rondaan sebanyak 150 kali setahun.
F2. MATLAMAT UTAMA 14: MENINGKATKAN KEUPAYAAN MENANGANI KONFLIK MANUSIA-HIDUPAN LIAR MENGIKUT PELAN TINDAKAN PENGURUSAN KONFLIK HIDUPAN LIAR SEMENANJUNG MALAYSIA TAHUN 2010-2015.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
140
2. Strategi Pelaksanaan 2
Meningkatkan keupayaan menangani konflik manusia-hidupan liar mengikut Pelan Tindakan Pengurusan Konflik Hidupan Liar di Semenanjung Malaysia 2010-2015.
a. Latar belakang
Konflik manusia-hidupan liar selalunya wujud apabila habitat hidupan liar sedia ada telah diambil alih oleh pembangunan perbandaran dan pertanian. ia perlu dihadapi dan ditangani dengan berhemah bagi memastikan kesejahteraan penduduk dan hidupan liar yang terbabit dipulihara. Persaingan bagi mendapatkan ruang dan makanan adalah punca utama berlakunya konflik manusia-hidupan liar. Namun begitu, konflik manusia-hidupan liar ini jika diuruskan dengan cara yang sistematik akan dapat mengawal tahap keseriusan konflik dan menjamin pemuliharaan spesies hidupan liar tersebut. Antara spesies hidupan liar utama yang terlibat dalam konflik manusia-hidupan liar ialah kera, gajah, harimau, musang dan babi hutan. Menurut rekod Jabatan PERHILITAN, anggaran kerugian ekonomi yang disebabkan oleh konflik hidupan liar (terutamanya gajah) dalam tempoh 2005 hingga 2009 adalah sebanyak RM30 juta. Ia melibatkan enam buah negeri iaitu Perak, Kedah, Johor, Pahang, Terengganu dan Kelantan. Negeri yang paling banyak mengalami kerugian ekonomi ialah Terengganu dan Pahang dengan purata kerugian sebanyak RM1.7 juta setahun. Bagi mengatasi konflik manusia-hidupan liar, Jabatan PERHILITAN telah menjalankan pelbagai kaedah pengurusan. Kaedah utama yang dijalankan ialah menangkap dan memindahkan hidupan liar tersebut ke habitat yang lebih sesuai, menghalau hidupan liar tersebut jauh ke dalam hutan berhampiran melalui teknik tembak-halau dan mengurangkan bilangan populasi hidupan liar tersebut. Pengurusan konflik manusia dan hidupan liar merupakan salah satu aktiviti teras Jabatan PERHILITAN sejak dahulu lagi. Malah aktiviti ini akan terus relevan selari dengan pembangunan Negara.
b. Matlamat
Mengurangkan impak kerugian ekonomi sebanyak 90% akibat konflik manusia dan hidupan liar melalui: 1) Pembinaan sistem pagar elektrik gajah di kawasan konflik; 2) Menangkap gajah-gajah yang menimbulkan konflik; 3) Melatih kakitangan dalam pengurusan konflik manusia-hidupan liar;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
141
4) Menjalankan operasi bersepadu bersama dengan Agensi-agensi lain; dan
5) Menjalankan program-program kesedaran awam di kawasan konflik
manusia-hidupan liar. c. Status Masa Kini
Pada tahun 2010 Jabatan PERHILITAN telah menjalankan beberapa langkah bagi mengurangkan konflik manusia-hidupan liar. Antara langkah-langkah tersebut ialah: 1) Membangunkan Pelan Tindakan Pengurusan Konflik Hidupan Liar di
Semenanjung Malaysia 2010 – 2015; 2) Menjalankan tiga projek pagar elektrik gajah iaitu di Lenggong, Perak
sepanjang 34 KM, di Labis, Johor sepanjang 21 KM dan di Kahang, Johor sepanjang 17.8 KM. Semua projek ini dibiayai menerusi peruntukan pembangunan RMK-9;
3) Menjalankan Operasi Basmi Kera Konflik di semua negeri terutamanya
di kawasan-kawasan perbandaran dan pertanian; 4) Memantau pelaksanaan dan pencapaian pelan tindakan menerusi
Mesyuarat Jawatankuasa Aduan Gangguan Hidupan Liar Jabatan PERHILITAN dan Mesyuarat Petugas Khas Pengurusan Konflik Hidupan Liar Jabatan PERHILITAN. Ianya dijalankan secara berkala sebanyak 4 kali setahun;
5) Menangkap sebanyak 29 ekor gajah di kawasan konflik dan
dipindahkan ke lokasi pelepasan yang sesuai; dan 6) Menjalankan sebanyak 360 operasi bersepadu bersama Agensi yang
berkaitan dalam pengurusan konflik hidupan liar terutamanya di kawasan-kawasan pertanian.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam menguruskan konflik manusia-hidupan liar adalah seperti berikut: 1) Jabatan PERHILITAN mempunyai kepakaran dan kakitangan yang
terlatih di dalam pengurusan konflik manusia - hidupan liar. Contohnya Unit Tangkapan Gajah yang ditubuhkan pada tahun 1974 telah berjaya menangkap lebih 650 ekor gajah. Walau bagaimanapun, bilangan kakitangan yang terlatih perlu ditambah bagi menggantikan kakitangan yang akan bersara;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
142
2) Jabatan PERHILITAN turut menghadapi beberapa kekangan seperti kekurangan peruntukan, kenderaan, peralatan dan infrastruktur bagi menempatkan hidupan liar yang diselamatkan atau yang diserahkan oleh orang awam.
3) Ketiadaan penyelarasan dengan agensi-agensi pembangunan tanah menyebabkan kos-kos pengurusan konflik hidupan liar yang terlibat perlu ditanggung oleh pihak Jabatan. Ini menyebabkan masalah konflik ini sukar untuk diselesaikan secara menyeluruh;
4) Kesedaran awam di kalangan pihak-pihak yang terlibat di dalam pembangunan kawasan hutan perlu dipertingkatkan agar konflik manusia-hidupan liar ini dapat dikurangkan; dan
5) Menerusi Pelan Tindakan Pengurusan Konflik Hidupan Liar di Semenanjung Malaysia 2010-2015, pencapaian tindakan akan dipantau dari semasa ke semasa. Malah dengan adanya Pelan Induk Koridor Ekologi CFS, isu-isu konflik manusia - hidupan liar diharapkan akan dapat dihadapi bersama oleh agensi-agensi Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri menerusi penyelarasan dalam pembangunan guna tanah di negeri terbabit.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif operationalexcellence yang memberi tumpuan kepada keberkesanan hasil tindakan operasi pengurusan konflik yang dijalankan. Secara lebih jelas, strategi ini melibatkan tumpuan-tumpuan kepada proses-proses di dalam perkara-perkara berikut: 1) Membekalkan kenderaan dan peralatan yang mencukupi bagi tujuan
pengurusan konflik manusia-hidupan liar. Dengan adanya kenderaan dan peralatan yang sesuai, tindakan yang cepat akan dapat dijalankan dengan lebih berkesan dan menjimatkan;
2) Menambah bilangan perangkap bagi menggantikan perangkap-perangkap yang telah lusuh dan memenuhi keperluan untuk menangani konflik manusia-hidupan liar. Kebanyakan perangkap diperbuat daripada besi dan ianya mudah rosak kerana perlu ditempatkan di lapangan sepanjang operasi dijalankan. Dengan adanya perangkap tambahan maka kadar keberkesanan tindakan akan dapat dipertingkatkan;
3) Menambah projek-projek pagar elektrik gajah di lokasi yang telah dikenal pasti akan dapat mengurangkan kadar kemusnahan tanaman dan harta benda orang ramai. Ini seterusnya akan dapat mengurangkan kos kerugian yang dialami akibat daripada konflik gajah di kawasan tersebut;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
143
4) Bilangan kakitangan yang dilatih dalam pengurusan konflik hidupan liar perlu ditingkatkan bagi menampung keperluan kakitangan dalam menangani pelbagai konflik hidupan liar di seluruh Semenanjung Malaysia. Ini akan dilaksanakan melalui program-program latihan dan pendedahan melalui kerjasama dengan agensi pemuliharaan di dalam dan di luar Negara; dan
5) Meningkatkan bilangan kumpulan sasaran dan program kesedaran awam agar hasrat Jabatan dalam memupuk kesedaran awam atas isu konflik manusia-hidupan liar akan tercapai.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Pada tahun 2011 hingga 2015, Jabatan mensasarkan beberapa tindakan seperti berikut:
Jadual 40: Usaha-Usaha Yang Dilakukan Untuk Mengurangkan Konflik Manusia-Hidupan Liar Bagi Tahun 2011 – 2015
UKURAN 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan projek sistem pagar elektrik gajah di kawasan konflik 2 1 2 3 3
Bilangan gajah bermasalah yang ditangkap di kawasan konflik 26 36 30 28 26
Bilangan kakitangan yang dilatih dalam pengurusan konflik hidupan liar
50 50 50 50 50
Bilangan operasi bersepadu yang dijalankan bersama lain-lain Agensi bagi mengatasi konflik hidupan liar
340 360 380 400 420
Bilangan program kesedaran awam yang dijalankan bagi mengatasi konflik hidupan liar
22 34 40 45 50
g. Pelan Tindakan
Bagi melaksanakan pengurusan konflik yang berkesan, maka tindakan-tindakan yang dirancang dalam tahun 2011 hingga 2015 adalah seperti berikut: 1) Membina sebanyak 11 sistem pagar elektrik gajah yang akan dibina di
negeri Pahang, Terengganu, Kelantan, Perak, Kedah dan Johor;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
144
2) Menangkap sebanyak 146 ekor gajah yang telah dikenal pasti sering terlibat dalam konflik manusia-gajah;
3) Melatih sekurang-kurangnya 50 orang kakitangan setahun dalam pengurusan konflik hidupan liar di dalam Negara dan luar Negara;
4) Menjalankan operasi bersepadu bersama agensi-agensi yang berkaitan di setiap negeri bagi mengatasi konflik hidupan liar; dan
5) Meningkatkan bilangan program kesedaran awam di kawasan-kawasan konflik manusia – hidupan liar dan pihak yang terlibat di dalam pembangunan kawasan hutan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
145
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
PENGURUSAN BIODIVERSITI FRIM
A. LATAR BELAKANG
Institut Penyelidikan Perhutanan Malaysia (FRIM) adalah salah satu pusat penyelidikan perhutanan tropika yang unggul di dunia dan mempunyai pengalaman lebih 100 tahun dalam penyelidikan perhutanan serta keluaran hutan. Banyak ilmu dan maklumat telah dijana dalam bidang ini dan diterjemahkan dalam bentuk penerbitan. Antara fungsi utama FRIM ialah merancang dan melaksanakan penyelidikan bagi pembangunan sektor perhutanan dan pemuliharaan sumber hutan, memperoleh dan menyebarkan maklumat hasil penyelidikan untuk menambah baik pengurusan dan penggunaan hasil hutan serta mengadakan hubungan kerjasama penyelidikan dan pembangunan perhutanan dengan badan-badan dalam dan luar Negara. FRIM turut menyediakan pelbagai jenis khidmat termasuk ujian (seperti tanah, perabot dan pintu rintangan api), khidmat perundingan, sewaan kemudahan (teknikal dan rekreasi), bekalan bahan tanaman dan latihan (contohnya pengenalan kayu, pengenalan pokok dan landskap).
B. MATLAMAT
MATLAMAT UTAMA
15
MENINGKATKAN USAHA INOVASI MENERUSI RESEARCH, DEVELOPMENT & COMMERCIALIZATION (R,D&C) KE ARAH PENGHASILAN KEKAYAAN (WEALTH CREATION), PENJANAAN ILMU DAN PEWUJUDAN TEKNOLOGI BARU.
C. STATUS MASA KINI
FRIM menitikberatkan usaha-usaha untuk meningkatkan inovasi menerusi (R,D&C) ke arah menghasilkan kekayaan, penjanaan ilmu serta pewujudan kaedah baru untuk mencapai matlamat kecemerlangan dalam pengurusan sumber asli dan biodiversiti di peringkat global pada tahun 2015. Ukuran pencapaian FRIM adalah melalui pelaksanaan projek-projek penyelidikan dan pembangunan (R&D) serta pra-komersialisasi baharu,
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
146
bilangan-bilangan penerbitan termasuk jurnal daripada hasil R&D, pendedahan reka cipta, pemfailan paten, khidmat perundingan serta perbincangan (negotiations) dengan pihak swasta dan pelabur ke arah mengkomersialkan 5 hasil R&D setahun, meningkatkan kapasiti pusat kecemerlangan sedia ada dan menubuhkan pusat kecemerlangan baharu (seperti traditional knowledge, bio hub, forensik hutan, perubahan iklim dan teknologi hijau), jalinan kerjasama dan seterusnya memindahkan teknologi menerusi projek inkubasi.
D. ISU DAN CABARAN
Sebilangan besar penyelidik di NRE ditempatkan di FRIM iaitu lebih kurang 230 orang. Walau bagaimanapun jumlah dana yang diperoleh untuk penyelidikan jauh masih rendah. Pada tahun 2010 FRIM memperoleh hanya RM5.6 juta untuk projek-projek R&D yang baru. Oleh yang demikian, usaha-usaha berterusan untuk menambah dana adalah perlu bagi meningkatkan usaha penyelidikan dari semasa ke semasa.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
Menghasilkan kekayaan, menjana ilmu dan mewujudkan kaedah baru bagi mencapai matlamat kecemerlangan dalam pengurusan sumber asli dan biodiversiti di peringkat global pada tahun 2015.
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 15: MENINGKATKAN USAHA INOVASI MENERUSI RESEARCH, DEVELOPMENT & COMMERCIALIZATION (R,D&C) KE ARAH PENGHASILAN KEKAYAAN (WEALTH CREATION), PENJANAAN ILMU DAN PEWUJUDAN TEKNOLOGI BARU
1. Strategi Pelaksanaan
Menghasilkan kekayaan, menjana ilmu dan mewujudkan kaedah baru bagi mencapai matlamat kecemerlangan dalam pengurusan sumber asli dan biodiversiti di peringkat global pada tahun 2015.
a. Latar Belakang
Penyelidikan boleh dijadikan nadi utama dalam membina sesebuah Kementerian. Kemantapan dan kemasyhuran NRE boleh dihubungkaitkan dengan kegiatan dan penemuan penyelidikan yang memanfaatkan masyarakat. Projek-projek R&D yang dijalankan mestilah berpandukan keperluan pasaran/ ekonomik (economic/ market driven) dan seterusnya berupaya membuahkan hasil yang berimpak tinggi. Sehubungan dengan itu,
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
147
penglibatan aktif NRE adalah satu tuntutan sebagai perakuan bahawa R&D adalah salah satu komponen penting dalam pengurusan dan pemuliharaan sumber asli dan alam sekitar. Pada masa kini sejumlah besar bilangan penyelidik di bawah NRE terdapat di FRIM iaitu lebih kurang 230 orang. Walau bagaimanapun, jumlah dana yang diperoleh untuk penyelidikan jauh masih rendah. Pada tahun 2010 FRIM memperoleh hanya RM5.6 juta untuk projek-projek R&D baharu. Oleh yang demikian usaha-usaha berterusan adalah perlu bagi memastikan peningkatan dalam penyelidikan dari semasa ke semasa. Penyelidikan dan pembangunan (R&D), penyebaran hasil R&D, usaha ke arah pengkomersilan sumber asli dengan amalan mesra alam serta merumus kaedah atau prosedur baru bagi pengurusan sumber asli dan biodiversiti yang lestari adalah antara fungsi utama NRE. Semua ini mampu memacu NRE ke arah menjadi Kementerian yang cemerlang dalam pengurusan sumber asli dan biodiversiti di peringkat global. Untuk lebih proaktif dalam suasana semasa yang sentiasa berubah, NRE perlu lebih inovatif dalam membangun dan mempelbagaikan program penyelidikan, usaha pengkomersilan dan pembangunan pusat-pusat kecemerlangan selaras dengan keperluan pelanggan masa kini. Hasil penemuan daripada R&D perlu di dokumentasi dan disebarkan melalui penerbitan artikel, jurnal, buku dan garis panduan untuk dimanfaatkan. Penyebaran hasil R&D seharusnya dijadikan satu platform perkongsian ilmu dengan masyarakat sejagat. Selain itu, penyebaran artikel dalam jurnal dan buku-buku di peringkat antarabangsa akan menjadi satu petunjuk kritikal tentang kekuatan dan daya saing NRE. Di samping itu, hasil R&D yang dikomersilkan mampu menjadi sumber penting penjanaan kewangan Negara. Ilmu dan kepakaran yang ada perlu dijuruskan kepada beberapa pusat kecemerlangan yang mampu melonjakkan keupayaan NRE dalam mengurus serta memulihara sumber asli dan biodiversiti. Pada keadaan ekonomi semasa, dengan tenaga kerja dan dana yang terhad, adalah wajar kerjasama pintar dijalinkan dengan pelbagai pihak bagi memastikan usaha yang dirancang boleh dilaksanakan tanpa banyak penambahan kos.
b. Matlamat
Meningkatkan usaha inovasi menerusi R,D&C ke arah penghasilan kekayaan, penjanaan ilmu dan pewujudan kaedah baru bagi mencapai matlamat kecemerlangan dalam pengurusan sumber asli dan biodiversiti ke peringkat global pada tahun 2015.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
148
c. Status Masa Kini
Pada tahun 2010, FRIM sahaja telah melaksanakan sebanyak 160 projek R&D termasuk 27 projek baru melibatkan dana sebanyak RM31 juta. Lima belas output penyelidikan yang berdaya komersial telah berjaya dihasilkan. Pada masa yang sama, 571 bahan penulisan saintifik (termasuk 77 penulisan jurnal), teknikal dan bukan teknikal telah diterbitkan. Sebanyak 15 pendedahan reka cipta telah dikemukakan, 17 pemfailan paten telah dibuat dan lima hasil R&D dikomersialkan melalui persetujuan perlesenan teknologi atau seumpamanya. Pada tahun yang sama, empat pusat kecemerlangan sedia ada terlibat dalam memperkasa usaha R,D&C di FRIM: Pusat Pengurusan Hutan Mapan, Pusat Biodiversiti Tropika, Pusat Penemuan Ubatan dan Pusat Teknologi Herba. Pusat-pusat ini turut mengumpul maklumat-maklumat yang boleh diguna pakai dalam perancangan dan pengurusan sumber asli dan biodiversiti.
Bahagian Perancangan Penyelidikan dan Korporat (FRIM) mengurus, memantau dan menilai projek-projek R&D, termasuk output penerbitan, manakala Bahagian Inovasi dan Komersialisasi (FRIM) bertanggungjawab menentukan pendedahan reka cipta dibuat bagi produk R&D, pemfailan paten dan mengadakan perbincangan dan perundingan dengan pihak swasta atau pelabur bagi mengkomersialkan hasil R&D. Bahagian Perancangan Penyelidikan dan Korporat (FRIM) juga adalah sekretariat kepada usaha penilaian dan pemantauan projek kerjasama penyelidikan yang melibatkan MoU atau perjanjian. Pada tahun 2010 sebanyak 26 cadangan projek baru telah dinilai dan sembilan projek kerjasama R&D telah dimeterai.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam usaha untuk meningkatkan inovasi menerusi R,D&C termasuk: 1) Usaha R&D semasa masih belum berjaya menghasilkan bilangan
output yang tinggi yang boleh di paten ataupun dikomersilkan;
2) Masih menumpukan sebilangan besar R&D kepada keperluan ruang saintifik (scientific space) dengan kurang mengambil kira keperluan ruang pasaran (market space);
3) Bilangan ”invention disclosures” yang dikemukakan oleh penyelidik masih rendah jika dibandingkan dengan jumlah penyelidikan yang dijalankan dan/atau jumlah penyelidik;
4) Bilangan pemfailan paten yang boleh dianggap masih rendah (FRIM
<20 setahun) jika dibandingkan dengan Negara-Negara maju atau pun institusi terkemuka dunia;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
149
5) Kurang ketersediaan atau keyakinan industri untuk mengambil-pakai hasil-hasil R&D. Sebahagian besar industri masih berpendirian bahawa hasil R&D dari agensi penyelidikan masih memerlukan banyak penambahbaikan sekiranya hendak diterjemahkan ke skala industri;
6) NRE masih belum ada roadmap untuk R,D&C dan skim latihan yang sistematik bagi membangunkan lebih ramai modal insan yang pakar dalam pelbagai bidang berkaitan sumber asli dan biodiversiti;
7) Dana yang terhad bagi menyokong usaha-usaha melaksanakan penyelidikan dan seterusnya usaha mempertingkatkan hasil R&D (pre-commercialisation) ke tahap yang boleh dikomersilkan dengan jayanya;
8) Meyakinkan penyelidik-penyelidik bahawa peralihan tumpuan yang diminta daripada menghasilkan output R&D yang 100% saintifik (purely scientific) kepada menghasilkan sesuatu yang boleh terus diguna pakai oleh industri dan membantu perkembangan ekonomi bukanlah satu langkah ke belakang. Sebaliknya, penghasilan output yang boleh dimanfaatkan oleh industri mampu memartabatkan seorang penyelidik sebagai inovator;
9) Meyakinkan penyelidik-penyelidik bahawa Kerajaan turut mengambil kira sumbangan mereka dalam usaha menghasilkan penemuan-penemuan baru yang berjaya menjana aktiviti ekonomi. Ke arah ini, cabaran adalah untuk memastikan semua skim insentif berbentuk imbuhan kewangan yang dirangka oleh Kerajaan dapat dilaksanakan dan penyelidik/ pereka cipta dapat menikmatinya dalam jangka masa yang munasabah serta mereka turut diberikan pengiktirafan yang sewajarnya;
10) NRE dan Jabatan serta Agensi di bawahnya mempunyai ramai pakar
dalam pelbagai bidang sains dan teknologi berkaitan sumber asli, selain daripada kemudahan sokongan teknologi maklumat yang baik. Cabaran adalah untuk menggembleng segala infrastruktur dan kemudahan yang tersedia sehingga membolehkan peningkatan aktiviti R&D serta latihan ke arah melonjakkan keupayaan agensi-agensi penyelidikan NRE dalam menghasilkan output-output R&D yang berdaya komersial tinggi;
11) Agensi-agensi penyelidikan di bawah NRE mempunyai reputasi dan imej yang baik. Mereka juga mempunyai jaringan perhubungan yang baik lagi kukuh dengan pihak industri dan agensi-agensi di dalam dan luar Negara. Cabaran adalah untuk membina hubung baik ini bagi menjalinkan lebih banyak kerjasama pintar dengan matlamat untuk menghasilkan penemuan atau inovasi baru yang boleh menyumbang kepada perkembangan ekonomi Negara;
12) Agensi-agensi penyelidikan di bawah NRE menghadapi cabaran mengisi kekosongan jawatan yang masih belum dapat disempurnakan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
150
disebabkan kekangan kewangan semasa. Ini sedikit sebanyak memberi kesan ke atas keupayaan Agensi menjalankan kajian dalam bidang-bidang tertentu dengan lebih berkesan;
13) NRE perlu juga menggembleng segala kekuatan dan kelebihan R&D yang ada di bawah kawalannya ke arah menghasilkan teknologi-teknologi atau pun produk-produk hijau (green technologies & products) yang berpotensi dihasilkan daripada kekayaan khazanah sumber-sumber biodiversiti Negara yang begitu meluas yang masih belum lagi dikaji dan diterokai serta dimanfaatkan secara lestari;
14) NRE perlu mengikis persepsi umum bahawa sebarang teknologi hijau akan melibatkan kos yang tinggi kerana ia akan menjejaskan ketersediaan pengguna untuk mengguna pakai teknologi atau pun produk yang telah dihasilkan melalui R&D; dan
15) NRE perlu juga berhadapan dengan faktor luaran seperti gerakan hijau (green movement) yang boleh menjadi ancaman kerana usaha mereka untuk menjatuhkan maruah Negara di arena antarabangsa;
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif proses dalaman (internal proses) yang memberi tumpuan kepada inovasi, kerjasama dan kepakaran, selain daripada perspektif kewangan yang diperlukan bagi melaksanakan projek-projek R&D ke arah menjana ilmu serta hasil R&D yang berdaya komersial. Strategi ini memberi tumpuan kepada perkara-perkara berikut: 1) Memperoleh peruntukan bagi menjalankan projek-projek R,D&C dan
pusat kecemerlangan; 2) Mendapatkan peruntukan bagi skim insentif bagi Dasar
Pengkomersialan Harta Intelek Untuk Projek-Projek Penyelidikan dan Pembangunan (R&D) yang dibiayai oleh Kerajaan Malaysia (2009);
3) Meningkatkan lagi kepakaran dalam bidang-bidang baru dan isu-isu terkini; dan
4) Memperkukuhkan kerjasama pintar antara Agensi terkemuka ke arah meningkatkan hasil R&D dan inovasi.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Pengukuran bagi strategi ini yang disasarkan oleh Jabatan ini adalah seperti berikut:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
151
1) Memperoleh geran penyelidikan luar sebanyak RM90 juta daripada sumber awam, industri dan antarabangsa bagi membolehkan sekurang-kurang 190 projek R&D baru (@RM300,000/projek) dan 25 projek pra-komersil (TechnoFund; @RM1.5 juta/projek) dapat dilaksanakan;
2) Menerbitkan 3000 artikel dan bahan penulisan hasil daripada projek R&D, termasuk 500 penerbitan jurnal;
3) Mengetengahkan 100 pendedahan reka cipta hasil dari 200 projek R&D baru atau projek-projek sebelumnya;
4) Membuat permohonan pemfailan paten ke atas 30 produk atau hasil R&D;
5) Mengadakan sebanyak mungkin perbincangan serta perundingan dengan pihak swasta atau pelabur ke arah mengkomersialkan 25 hasil R&D;
6) Menubuhkan dan memastikan perjalanan berkesan 6 pusat kecemerlangan baru; dan
7) Mengadakan sebanyak mungkin perbincangan serta perundingan bagi
membolehkan sekurang-kurangnya 80 MoU atau perjanjian baharu dimeterai bersama agensi-agensi di dalam dan luar Negara sebagai kerjasama pintar R&D.
Jadual 41:Usaha-Usaha Penyelidikan dan Pembangunan Bagi Tempoh 2011 – 2015
UKURAN
KPI
UNIT SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015 2015
Projek penyelidikan dan pembangunan (R&D) baru yang dilaksanakan
160* 30 35 40 45 50 200 Bilangan
Penerbitan hasil dari R&D (termasuk jurnal)
870 (101)
600 (100)
600 (100)
600 (100)
600 (100)
600 (100)
3000 (500) Bilangan
Pendedahan rekacipta 15 20 20 20 20 20 100 Bilangan
Pemfailan paten 17 6 6 6 6 6 30 Bilangan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
152
UKURAN
KPI
UNIT SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015 2015
Perbincangan/ perundingan dengan pihak swasta/ pelabur ke arah mengkomersialkan 5 hasil R&D setahun
3 5 5 5 5 5 25
Bilangan hasil R&D
dikomersilkan
Pusat Kecemerlangan baharu: Forensik perhutanan, ilmu tradisi, perubahan iklim, teknologi hijau, pengurusan taman laut dan pusat pangkalan data setempat
7 0 1 1 1 2 12 Bilangan
Kerjasama R&D pintar (baru) 8 10 12 14 16 19 80 Bilangan
Pemindahan Teknologi 10 5 5 5 5 5 25 Bilangan
* Jumlah projek R&D&C yang dilaksanakan dalam tahun 2010
g. Pelan Tindakan
1) Projek R&D serta pra-komersial baharu yang dilaksanakan
a) Mewajibkan setiap Bahagian Penyelidikan mengemukakan sekurang-kurangnya 15 Dokumen Cadangan Projek (DCP) baru dan 2 dokumen cadangan projek pra-komersil setiap tahun kepada penganjur;
b) Mensasarkan Jawatankuasa Penilai Institut (JPI) membuat
penilaian ke atas 75 DCP R&D dan 5 DCP pra-komersil setahun;
c) Mensasarkan sekurang-kurangnya 30 daripada 64 DCP (+ 50%)
yang dikemukakan kepada penganjur akan berjaya memperoleh geran penyelidikan yang dimohon; dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
153
d) Pada masa yang sama, NRE perlu mengambil langkah mewujudkan tabung baru yang khusus untuk R,D&C. Kertas kerja pewujudan tabung dan perundingan dengan beberapa kementerian adalah perlu.
2) Penerbitan hasil dari R&D (termasuk jurnal) a) Meningkatkan keupayaan dan keberkesanan menulis menerusi
kursus dan bengkel. Ini dilakukan dengan memberi latihan kepada 30 orang pegawai penyelidik setahun;
b) Mewajibkan setiap projek R,D&C mengeluarkan bahan
penerbitan hasil daripada projek R&D mereka. Mereka diwajibkan menerbitkan sekurang-kurangnya 1 bab dalam buku atau 1 artikel dalam jurnal dan 3 laporan untuk pembentangan di seminar/bengkel/persidangan/mesyuarat. Tiga laporan ini termasuklah 2 bahan penulisan setiap projek yang sedang dilaksanakan dan 3 penerbitan bagi setiap projek yang telah siap; dan
c) Mewajibkan pegawai penyelidik yang bukan ketua projek
supaya menulis sekurang-kurangnya 2 bahan penulisan setahun sama ada untuk pembentangan di seminar/bengkel dan 1 artikel untuk diterbitkan di majalah atau akhbar arus perdana.
3) Pendedahan reka cipta
a) Mewajibkan setiap bakal ketua projek membuat carian paten
semasa dalam menyediakan DCP bagi meningkatkan kebarangkalian R&D akan menghasilkan reka cipta baru;
b) Menggalakkan semua Pengarah Bahagian mendapatkan
komitmen pegawai penyelidik masing-masing untuk mengemukakan pendedahan reka cipta hasil dari R,D&C yang mereka laksanakan; dan
c) Menunaikan segala insentif yang berkaitan dengan pendedahan
reka cipta yang diperuntukkan oleh kerajaan. Ini dijangka akan menggalakkan lebih ramai pegawai melaporkan reka cipta mereka.
4) Pemfailan Paten
a) Mengenal pasti daripada peringkat merangka kajian baru
bahawa hasil yang akan dijana adalah baru (novel) yang akan meningkatkan kebarangkalian bahawa output kajian tersebut mampu difailkan untuk di paten. Dengan melakukan carian paten di peringkat merangka projek akan mengelakkan penyelidik daripada ”reinventing the wheel” dan seterusnya menambahkan bilangan hasil R&D yang berpotensi untuk dikemukakan untuk dipaten.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
154
b) Mengadakan sesi-sesi saringan dan penilaian sepanjang tahun sama ada melalui temu bual dengan pereka cipta ataupun dengan mendapatkan khidmat mereka yang lebih arif mengenai penemuan atau pun reka cipta berkenaan.
c) FRIM mensasarkan untuk membuat sekurang-kurangnya 6
permohonan pemfailan paten setiap tahun dari tahun 2011 hingga 2015. Pemfailan paten adalah satu usaha yang memerlukan belanja yang besar, di antara RM8,000 hingga RM10,000 untuk setiap pemfailan. Saringan atau penilaian ke atas semua hasil penyelidikan dan/atau pendedahan reka cipta akan mengenal pasti hasil-hasil yang betul-betul bernilai atau pun mempunyai daya komersial sahaja yang akan dikemukakan permohonan pemfailan paten.
d) Memastikan semua pereka cipta menerima segala insentif
berhubung dengan pemfailan dan perolehan paten yang telah diwujudkan oleh kerajaan dalam tempoh yang munasabah. Kegagalan boleh menyebabkan penyelidik tidak lagi terangsang untuk berusaha menghasilkan teknologi dan produk inovatif.
5) Perbincangan/perundingan dengan pihak swasta/pelabur ke arah
mengkomersialkan 5 hasil R&D setahun a) Membuat saringan komersialisasi ke atas hasil-hasil
penyelidikan bagi mengenal pasti teknologi atau produk yang berpotensi tinggi untuk menarik perhatian industri atau memenuhi keperluan pasaran dan seterusnya berpeluang tinggi berjaya untuk dikomersialkan.
b) Mengadakan sesi-sesi saringan sepanjang tahun dengan
kekerapannya bergantung kepada bilangan output R&D yang dikemukakan. Pakar-pakar teknologi dan industri akan di undang untuk sesi-sesi ini di mana perlu.
c) Menyertai pameran, ekspo, pertunjukan perdagangan dan
pertandingan-pertandingan inovasi bagi mendedahkan hasil-hasil penyelidikan kepada industri dan pelabur adalah penting dalam usaha menarik perhatian mereka kepada teknologi dan produk yang dijana. Usaha-usaha terbukti ini telah berjaya menarik perhatian pelabur dan penggerak industri. FRIM sahaja mensasarkan untuk menyertai sekurang-kurang 20 pameran setiap tahun untuk menarik perhatian mereka yang berkenaan kepada hasil-hasil penyelidikannya yang berpotensi untuk dikomersial.
d) Mengadakan beberapa siri perbincangan dan rundingan dengan pihak-pihak pelabur, usahawan atau industri ke arah menghasilkan satu persetujuan yang menguntungkan kedua-
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
155
dua pihak. Sasaran adalah untuk mengadakan rundingan dengan 15 syarikat atau usahawan.
e) Menghasilkan 5 perjanjian pengkomersialan hasil R&D setahun.
6) Meningkatkan kapasiti pusat kecemerlangan sedia ada dan menubuh pusat kecemerlangan baru a) Perancangan yang baik dan praktikal adalah penting bagi
memastikan pusat-pusat kecemerlangan baru boleh di tubuh dan berfungsi dengan baik. Pusat baru yang disasarkan adalah forensik perhutanan, ilmu tradisi, perubahan iklim, teknologi hijau dan pangkalan data.
b) Meningkatkan kapasiti dan kepakaran sedia ada menerusi
pengkhususan tugas dan tanggungjawab serta latihan. Pegawai penyelidik kanan yang berpengalaman dan pakar akan dipilih untuk mengetuai pusat kecemerlangan.
c) Melatih dan mendedahkan 2 orang pegawai penyelidik dari
setiap pusat kecemerlangan untuk meningkatkan pengalaman dan kepakaran dalam bidang masing-masing.
7) Kerjasama R&D Pintar
a) Langkah yang lebih agresif akan diambil bagi menjalin hubungan dengan bakal rakan kerjasama. Setiap Bahagian akan diperlukan mengadakan perundingan dengan sekurang- kurangnya 4 bakal rakan kerjasama.
b) Hasil daripada perundingan dan persetujuan 2 pihak, kertas cadangan projek dan dokumen perjanjian perlu disediakan untuk penilaian jawatankuasa-jawatankuasa berwajib. Disasarkan 20 kertas cadangan projek baru dinilai setiap tahun. Daripada jumlah ini dianggarkan sebanyak 10 MoU atau perjanjian dimeterai setahun.
c) Bagi memastikan semua projek kerjasama (baru dan lama)
berjalan lancar, maka sesi-sesi penilaian akan dibuat oleh panel yang dilantik.
8) Pemindahan Teknologi menerusi projek inkubasi
a) Mempakejkan hasil-hasil R,D&C sebagai satu teknologi yang boleh memberi pulangan dan disebarkan dalam bentuk pemindahan teknologi. Bagi tujuan ini satu skim inkubasi telah diwujudkan pada RMK-9.
b) Melatih serta membimbing usahawan-usahawan yang berminat
untuk tempoh 18 hingga 36 bulan sebelum menilai ketersediaan mereka untuk menjalankan usaha sendiri.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
156
c) Mempromosi skim pemindahan teknologi menerusi inkubasi di akhbar arus perdana. Mensasarkan untuk memanggil 30 calon untuk penilaian daripada mana 5 sahaja akan dipilih dan dibimbing untuk menjadi usahawan teknologi-teknologi tertentu.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
157
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
PENGURUSAN BIODIVERSITI JTLM
A. LATAR BELAKANG
Pada tahun 1983 YAB. Perdana Menteri telah mengarahkan penubuhan kawasan perlindungan marin bagi memulihara sumber laut di perairan Malaysia. Untuk tujuan itu, pada tahun 1985 sejumlah 22 buah pulau telah diwartakan di bawah Akta Perikanan 1985 sebagai Kawasan Perlindungan Marin. Pada tahun 1994 dan 1998, Kawasan Taman Laut dan Rizab Laut telah diwartakan semula sebagai Taman Laut Malaysia melalui perintah Penubuhan Taman Laut Malaysia [Warta No. P.U (A) 401/94, P.U.(A) 121/98]. Pada tahun tersebut 40 buah pulau telah diwartakan iaitu di negeri Kedah, Terengganu, Pahang, Johor dan Wilayah Persekutuan Labuan. Pada tahun 2004, Kabinet telah membuat keputusan supaya Cawangan Taman Laut, Jabatan Perikanan, Kementerian Pertanian dan Industri Asas Tani (MOA) dipindahkan ke NRE (NRE). Pada 16 Julai 2007, Kabinet telah meluluskan penubuhan Jabatan Taman Laut Malaysia (JTLM) yang dipertanggungjawabkan mengurus dan mentadbir kawasan perlindungan marin Negara. JTLM menjadikan sasaran visi sebagai Peneraju dan Pemuliharaan dan Pengurusan Biodiversiti Marin Taman Laut yang berkekalan di Asia Tenggara pada 2015. Selaras dengan itu misi utama JTLM adalah untuk memulihara dan mengurus sumber marin di taman laut secara saintifik untuk kesejahteraan rakyat dan Negara.
B. MATLAMAT
MATLAMAT UTAMA
16 PENGURUSAN TAMAN LAUT SECARA BERKEKALAN
C. STATUS MASA KINI
Pada masa ini Jabatan Taman Laut Malaysia mempunyai sejumlah 42 buah pulau di seluruh Negara. Mengikut statistik tahun 2010 sejumlah setengah juta pelancong telah datang melancong di pulau-pulau Taman Laut Malaysia di mana 45% pelancong adalah terdiri daripada pelancong luar Negara. Anggaran RM 2 juta dapat disumbangkan kepada kerajaan melalui kutipan fiyang dikenakan kepada pengunjung Taman Laut.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
158
D. ISU DAN CABARAN
Taman Laut yang diwujudkan perlu diberi perhatian khusus serta perlu diurus secara efektif supaya sentiasa terpelihara melalui perundangan dan penguatkuasaan. Semua khazanah marin yang sedia ada perlu dijaga agar kehidupan marin ini dapat menikmati kehidupan yang normal dan sihat di lapangan ekosistemnya. Semua bentuk aktiviti yang menjurus kepada kemusnahan perlu dielakkan dan usaha untuk memulihara ekosistem ini perlu dipertingkatkan daripada masa ke semasa. Selain dari itu, aktiviti sihat yang menjurus kepada kesedaran orang awam dalam usaha untuk menyedarkan betapa pentingnya sifat menyayangi khazanah laut ini perlu diperbanyakkan dan dipertingkatkan daripada masa ke semasa. Memandangkan kos untuk melaksanakan aktiviti yang di atas memerlukan belanja yang tinggi, maka pihak Jabatan Taman Laut menghadapi permasalahan kecuali ada bantuan dari pihak swasta yang mempunyai kesedaran tanggungjawab sosial terutamanya syarikat yang menjalankan aktiviti yang melibatkan ekosistem di perairan Malaysia.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
Di dalam menyokong usaha untuk merealisasikan pelaksanaan matlamat ini, terdapat 2 strategi pelaksanaan sepertimana berikut: 1. Meningkatkan keberkesanan pengurusan Taman Laut kepada 50%
berdasarkan Indeks IUCN/ World Bank pada 2015; dan 2. Menggalakkan pembangunan dan penggunaan sumber biodiversiti
marin secara lestari.
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 16: MELAKSANAKAN PENGURUSAN TAMAN LAUT SECARA LESTARI (SUSTAINABLE MANAGEMENT OF MARINE PARKS)
1. Strategi Pelaksanaan 1
Meningkatkan keberkesanan pengurusan Taman Laut kepada 50% berdasarkan Indeks IUCN/World Bank pada 2015.
a. Latar belakang
Taman Laut yang umumnya merupakan ekosistem terumbu karang adalah kawasan yang produktif dan kaya dengan biodiversiti marin. Ia juga merupakan khazanah dan aset Negara yang tidak ternilai harganya. Ekosistem ini merupakan penyumbang utama kepada penyediaan sumber
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
159
makanan iaitu sumber protein dan pengekalan kekayaan biodiversiti menerusi pengayaan dan pembesaran bank genetik (genetic bank) dalam menghasilkan baka-baka makanan laut yang baru dan lebih efisien. Ini akan dapat menjamin bekalan makanan Negara (food security) yang mencukupi dan dapat mengurangkan penggantungan Negara kepada import dan mengurangkan aliran wang keluar Negara.
Taman Laut juga merupakan kawasan nurseri dan pembiakan yang penting
bagi lebih kurang 25% daripada semua hidupan marin. Ia juga merupakan habitat kepada satu per tiga (1/3) spesies ikan yang dijumpai di dunia. Pada masa ini, penggunaan sumber marin khususnya sumber perikanan telah menjangkau tahap yang maksimum. Oleh itu, kawasan Taman Laut ini memberi limpahan kepada sumber perikanan yang secara berterusan menyumbang kepada pembangunan industri perikanan Negara.
Taman Laut turut menyumbang kepada sektor pelancongan. Biodiversiti dan
ekosistem marin yang terpelihara di kawasan ini dapat menjadi daya tarikan kepada pelancong dan ia menyumbang kepada peningkatan taraf hidup penduduk tempatan melalui pewujudan peluang pekerjaan dan sumber pendapatan alternatif yang berkait dengan pelancongan.
Di Malaysia, pengurusan taman laut dilaksanakan melalui pendekatan pengawalan kemusnahan karang oleh aktiviti manusia, pengawalseliaan dan penguatkuasaan, pengawalan haiwan pemangsa, pemuliharaan habitat, pembersihan pantai dan karang serta kawalan pelancong.
Selain itu, aspek polisi dan pelan pengurusan merupakan dua elemen penting dalam pengurusan Taman Laut. Pada masa ini, Jabatan mengguna pakai Dasar Kepelbagaian Biologi Kebangsaan (1998) dalam menguruskan Taman Laut dan memulihara biodiversiti marin di dalamnya. Walaubagaimanapun, Jabatan belum mempunyai dasar dan pelan pengurusan spesifik. Penyelidikan adalah penting sebagai pembekal maklumat kepada perancangan dan pengurusan biodiversiti marin. Dalam hal ini, penyelidikan yang telah dijalankan oleh JTLM masih terhad disebabkan ianya adalah sebuah jabatan baru dengan kapasiti dan keupayaan yang minimum. Untuk mengatasi kekangan ini, aktiviti penyelidikan telah dan sedang dilaksanakan secara kerjasama dengan universiti, institusi penyelidikan dan beberapa pihak lain. Untuk memastikan keberkesanan usaha-usaha pengurusan dan pemuliharaan biodiversiti marin termasuklah mengurangkan kes-kes pencerobohan, perlanggaran peraturan dan kemusnahan terumbu karang, masyarakat pelbagai kumpulan perlu terus diberi pendidikan dan kesedaran. Program kesedaran awam perlu diteruskan dan dirancang secara sistematik dengan memberi fokus kepada beberapa kumpulan sasar khususnya nelayan dan pelancong dalam membentuk sikap yang bertanggungjawab dan penggunaan sumber marin secara lestari. Kejayaan pengurusan dan pemuliharaan biodiversiti marin juga bergantung kepada penyertaan komuniti (community participation). Pada masa ini,
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
160
Jabatan telah mewujudkan Rakan Park dan Park Rangers yang merupakan perantara untuk merapatkan hubungan antara JTLM dan masyarakat tempatan. Ahli-ahli Rakan Park dan Park Rangers merupakan wakil masyarakat tempatan dari setiap kampung atau komuniti di setiap pulau Taman Laut. Rakan Park dan Park Rangers merupakan sebuah program yang bersifat community oriented consultative management dan smart partnership melalui pendekatan yang jelas, mudah, bersepadu dan berterusan. Pembabitan masyarakat tempatan menerusi ahli-ahli Rakan Park dan Park Rangers ini adalah sebagai mata dan telinga’ kepada jabatan di samping menggalakkan interaksi dua hala antara kedua-dua belah pihak melalui siri perbincangan, aktiviti latihan, bengkel, kursus dan lain-lain.
b. Matlamat
Meningkatkan keberkesanan pengurusan Taman Laut kepada 50% berdasarkan Indeks IUCN/World Bank pada 2015.
c. Status Masa Kini
Pada tahun 2010 dianggarkan keberkesanan pengurusan Taman Laut berada pada tahap 40%. Angka ini adalah hasil penilaian yang telah dibuat oleh JTLM berasaskan kepada beberapa indikator biofizikal yang disediakan oleh pihak Kesatuan Pemuliharaan Antarabangsa (IUCN) dan juga penilaian dalaman yang meletakkan status kasar pengurusan Taman Laut pada tahap 38% terurus (16 pulau), 36% separa terurus (15 pulau) dan 26% kurang terurus (11 pulau).
d. Isu Dan Cabaran Antara isu dan cabaran yang dikenalpasti dalam usaha untuk meningkatkan keberkesanan pengurusan Taman Laut adalah seperti berikut; 1) Keberkesanan pengurusan kawasan Taman Laut boleh dicapai
menerusi satu rangka institusi bagi pengurusan biodiversiti marin yang kukuh. Pada masa ini, beberapa badan pembuat dasar dan jawatankuasa-jawatankuasa berkaitan telah ditubuhkan tetapi koordinasi dan keahlian masih belum mantap dan boleh dipertingkatkan contohnya, Majlis Penasihat Taman Laut dan Rizab Laut. Di antaranya terdapat juga pertindihan peranan di kalangan agensi, ketidakseragaman kaedah dan sistem pengurusan sumber biodiversiti.
2) Kawasan Taman Laut yang diwujudkan perlu diurus secara efektif dan
ianya memerlukan elemen perundangan dan penguatkuasaan, dasar dan pelan pengurusan yang baik. Pada masa ini, terdapat kelemahan dalam aspek-aspek ini. Di antaranya termasuklah ketiadaan perundangan khusus untuk perlindungan biodiversiti marin,
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
161
perundangan sedia ada yang tidak menyeluruh, ketidakjelasan sempadan perundangan antara kerajaan pusat dan negeri, pertindihan bidang kuasa antara kerajaan dan agensi yang berkaitan. Kekurangan dan ketiadaan dasar yang jelas, peraturan-peraturan yang kemas dan pelan pengurusan yang menyeluruh.
3) Pada masa ini, Pengurusan Taman Laut menggunapakai Akta
Perikanan 1985 sementara Dasar dan Pelan Pengurusan Taman Laut masih di peringkat gubalan. Sebagai contoh, kekurangan kakitangan adalah ketara di mana peningkatan kapasiti modal insan sangat penting dan ianya boleh mempercepatkan usaha untuk mencapai pengurusan Taman Laut yang berkesan. Pegawai kompeten yang mempunyai pengetahuan dan kemahiran di dalam aspek pemuliharaan biodiversiti dan mempunyai sikap positif ke arah rancangan dan tindakan untuk menguruskan kawasan Taman Laut adalah sangat diperlukan. Tahap kapasiti pegawai dan anggota masih lemah dan perlu dipertingkatkan.
4) Maklumat mengenai biodiversiti marin terutama spesies,
statuspopulasi, ancaman dan pengurusan adalah terhad. Ini akan merencat pengurusan Taman Laut secara berkesan. Isu kekurangan maklumat ini juga dikaitkan dengan kurangnya perkongsian dan jaringan kerjasama antara pihak pengurusan, para penyelidik dan pelbagai pihak lain yang berkaitan termasuk agensi dan pertubuhan tertentu di luar Negara.
5) Memantapkan kedudukan Malaysia sebagai pusat kecemerlangan
pengurusan dan pemuliharaan dalam biodiversiti marin serta pembangunan dan peningkatan kapasiti fizikal (termasuk penstrukturan jabatan, pembangunan ICT & keselamatan data, aset penguatkuasaan dan menaiktaraf infrastruktur pengurusan & pemuliharaan) dapat mempercepatkan pencapaian usaha-usaha meningkatkan keberkesanan pengurusan kawasan Taman Laut. Walaubagaimanapun, pada masa ini prestasi kecemerlangan dalam pengurusan dan pemuliharaan belum mencapai tahap yang boleh dibanggakan. Contohnya, kekurangan kakitangan adalah ketara di mana sejumlah 242 kakitangan yang diluluskan oleh Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA) bagi Jabatan ini perlu melindungi dan mengurus kawasan Taman Laut seluas 2,357 km2, iaitu pada nisbah keupayaan 9.7 km2 bagi setiap orang.
6) Pada masa sekarang, aspek perancangan dan pengurusan kawasan
Taman Laut adalah dilakukan oleh pihak kerajaan dan penglibatan komuniti serta stakeholder adalah sangat minimum. Model pengurusan kawasan Taman Laut yang berjaya di dunia banyak memberi penekanan kepada penglibatan dan penyertaan komuniti serta stakeholder. Model ini juga boleh diterima pakai dengan mengambil kira kesesuaian di dalam persekitaran Malaysia.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
162
7) Kerjasama dan usahasama pelbagai pihak perlu diperkukuhkan bagi meningkatkan kecekapan dan keberkesanan pengurusan kawasan Taman Laut. Kerjasama antara Kerajaan Pusat dan Kerajaan Negeri boleh melicinkan lagi usaha-usaha pengurusan. Pihak Badan Bukan Kerajaan (NGOs) tertentu terutamanya yang mempunyai rangkaian antarabangsa amat peka mengenai isu pemuliharaan biodiversiti serta memiliki kapasiti kewangan dan kepakaran. Pihak-pihak ini boleh juga membantu mempercepatkan usaha-usaha pengurusan kawasan Taman Laut.
8) Keberkesanan pengurusan Taman Laut boleh dipertingkatkan jika
semua pihak di institusi dan orang ramai memahami aspek biodiversiti marin dan kepentingan pemuliharaannya kepada pengekalan keseimbangan ekologi, keselamatan bekalan makanan Negara, sumbangan ekonomi dan peningkatan taraf hidup masyarakat. Kekurangan kesedaran boleh juga menimbulkan perbezaan kepentingan (conflict of interest) antara pelbagai pihak dan boleh melengahkan usaha untuk mempertingkatkan keberkesanan pengurusan.
9) Secara umumnya, aspek pemuliharaan biodiversiti termasuklah
pengurusan kawasan Taman Laut masih menerima sumbangan kewangan yang rendah daripada pihak kerajaan berbanding dengan sektor pembangunan, perindustrian dan lain-lain. Sumber kewangan ini boleh dipertingkatkan menerusi peningkatan kesedaran kepada pembuat dasar dan ahli politik mengenai kepentingan dan manfaat melindungi serta memulihara Taman Laut yang merupakan khazanah dan aset Negara yang tidak ternilai. Usaha perlu dibuat untuk mencari sumber kewangan alternatif bagi menyokong pengurusan kawasan Taman Laut yang telah diwujudkan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif kewangan yang memberi tumpuan kepada mengoptimumkan sumber-sumber kewangan sedia ada. Secara lebih jelas, strategi ini melibatkan tumpuan-tumpuan kepada isu-isu berkaitan dengan kewangan di dalam perkara-perkara berikut: 1) Untuk meningkatkan keberkesanan pengurusan kawasan Taman Laut,
rangka institusi bagi pengurusan biodiversiti marin yang kukuh perlu ditubuhkan atau diperkasakan. Usaha dalam aspek koordinasi dan penyeragaman kaedah dan sistem pengurusan sumber biodiversiti perlu dipertingkatkan.
2) Untuk memantapkan dasar dan perundangan bagi tujuan
meningkatkan keberkesanan pengurusan kawasan Taman Laut, semakan dan kajian semula dasar dan perundangan sedia ada perlu dibuat untuk menilai kelemahan dan kekurangan seterusnya membuat penambahbaikan yang bersesuaian. Ketiadaan pelan pengurusan boleh merencatkan usaha-usaha untuk meningkatkan pengurusan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
163
3) Untuk meningkatkan kemahiran, keupayaan dan kecekapan pegawai dan kakitangan dalam pengurusan kawasan Taman Laut, usaha-usaha seperti pembentukan road map latihan, pelaksanaan latihan strategik, penglibatan di dalam bengkel, seminar dan persidangan di peringkat nasional dan antarabangsa serta penyertaan dalam program latihan onthe job adalah di antara tindakan yang perlu diambil.
4) Untuk memantapkan penghasilan maklumat dan pengetahuan, ianya
boleh dibuat menerusi penyelidikan, pembangunan sistem pengurusan maklumat, perkongsian maklumat dan kerjasama pelbagai pihak berkaitan di peringkat nasional dan antarabangsa.
5) Untuk memantapkan kedudukan Malaysia sebagai pusat
kecemerlangan pengurusan dan pemuliharaan biodiversiti marin, pembangunan dan peningkatan kapasiti fizikal perlu juga diberi penekanan.
6) Untuk memastikan kejayaan dalam pengurusan kawasan Taman Laut
selaras dengan panduan IUCN yang memberi penekanan kepada penglibatan komuniti di dalam perancangan dan pengurusan, maka usaha perlu dibuat untuk memasukkan elemen ini di peringkat perancangan dan pengurusan kawasan Taman Laut.
7) Untuk menggalakkan kerjasama dan usahasama pelbagai pihak di
peringkat nasional dan antarabangsa bagi tujuan pengurusan Taman Laut, usaha perlu dibuat menerusi beberapa kaedah di antaranya termasuklah memperkemaskan rangka institusi, menyediakan mekanisme insentif, meningkatkan koordinasi, mewujudkan perkongsian manfaat, membabitkan penyertaan swasta dan NGOs.
8) Untuk meningkatkan kesedaran institusi, usaha dan inisiatif perlu
ditumpukan kepada semua pihak termasuk pembuat dasar dan ahli politik supaya memahami aspek biodiversiti marin dan kepentingan pemuliharaannya. Peningkatan kesedaran awam hendaklah dibuat secara sistematik dengan pelbagai pendekatan dan kaedah melibatkan kumpulan sasaran yang bersesuian di dalam aspek Komunikasi, Pendidikan dan Kesedaran Awam (CEPA).
9) Untuk memantapkan mekanisme pembiayaan, usaha-usaha yang
perlu dibuat termasuklah mengkaji mekanisme pembiayaan sedia ada dan membuat penambahbaikan dengan memberi tumpuan kepada peningkatan dana dari sumber bukan kerajaan dan juga sistem kutipan yang lebih efisien.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
164
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Pada tahun 2011 sehingga 2015, petunjuk prestasi dan pengukuran yang digunakan adalah seperti berikut:
TINDAKAN PENGUKURAN (INDIKATOR)
SASARAN
2011 2012 2013 2014 2015
Meningkatkan keberkesanan pengurusan Taman Laut kepada 50% berdasarkan Indeks IUCN/World Bank pada 2015
Bilangan mesyuarat Majlis Penasihat Kebangsaan Taman Laut dan Rizab Laut
2 2 2 2 2
Bilangan mesyuarat Majlis Perundingan - Industri-UNDP
5 5 4 4 4
Bilangan dasar pengurusan diwujudkan 1 0 0 0 1
Pindaan Akta Perikanan 1985 dimuktamadkan 1 0 0 0 1
Bilangan pelan pengurusan dan garis panduan pengurusan - Pelan pengurusan TL - Garis panduan
1 1
1 1
1 1
1 1
1 1
Bilangan peraturan Taman Laut 0 1 1 2 2
Bilangan aktiviti penguatkuasaan (rondaan)
300 310 320 330 340
Bilangan bot diperiksa 200 210 220 230 240 Bilangan operasi
penguatkuasaan bersama
3 3 3 3 3
Meningkatkan pembangunan kapasiti
Pewujudan dokumen Training Road Map 1 0 0 1 0
Peratus peningkatan penyertaan latihan teknikal warga jabatan
10% 10% 10% 10% 10%
Peratus peningkatan penyertaan latihan orang awam
5% 5% 5% 5% 5%
Peratus peningkatan penyertaan latihan berjadual (7 hari/tahun)
75% 80% 85% 100%
100%
Bilangan penyertaan warga jabatan dalam seminar/ bengkel/ persidangan di peringkat nasional dan Antarabangsa - bilangan kakitangan - Bilangan seminar/
bengkel
20 6
20 6
20 6
20 6
20 6
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
165
TINDAKAN PENGUKURAN (INDIKATOR)
SASARAN
2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan warga jabatan mengikuti program pascaijazah
1 1 1 1 1
Bilangan majlis/ forum ilmu diadakan 12 12 12 12 12
Meningkatkan Pengetahuan Saintifik dan R&D
Bilangan projek penyelidikan 6 6 6 6 6
Bilangan penerbitan - Teknikal - Pengurusan
6 6 6 6 6
Peratus peningkatan bajet R&D 10% 10% 10% 10% 10%
Bilangan hasil kajian diaplikasikan atau dipatenkan
1 2 3 4 6
Peratus pengemaskinian data inventori marin 5% 5% 5% 5% 5%
Peratusan pengemaskinian dalam pangkalan data MPMIS (Marine Park Monitoring Information System)
10% 10% 10% 10% 10%
Penilaian Keberkesanan Pengurusan Taman Laut 1 1 1 1 1
Peningkatan indeks biofizikal - coral cover - focal species
abundance - water quality
1% 1% 1% 1% 1%
Menubuhkan Pusat Kecemerlangan
Penubuhan Pusat Taman Laut Pulau Tioman sebagai Malaysian Mega Biodiversity Hub (MMBH) for Marine Live Site
0 1 0 0 0
Bilangan pusat kecemerlangan penyelidikan/ latihan/ pengurusan diwujudkan
0 1 1 1 0
Penubuhan kumpulan pakar penyelidikan dan pemuliharaan biodiversiti marin serantau
1 - - - -
Bilangan jawatan diisi 220 242 - - - Bilangan aset bot penguatkuasaan 26 31 36 36 36
Bilangan pusat Taman
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
166
TINDAKAN PENGUKURAN (INDIKATOR)
SASARAN
2011 2012 2013 2014 2015
Laut - baru - dinaiktaraf
- 1
- 1
1 1
1 1
1 1
Indeks Kepuasan Pengunjung 55% 65% 75% 80% 90%
Meningkatkan penyertaan komuniti dan pihak berkepentingan (stakeholder) di dalam perancangan dan pengurusan
Pengurangan ketidakpatuhan perundangan / pencerobohan Taman Laut
5% 5% 5% 5% 5%
Kekerapan mesyuarat perundingan bersama komuniti tempatan
6 7 8 9 10
Peningkatan bilangan penyertaan komuniti 5% 5% 5% 5% 5%
Bilangan program bersama media 2 2 2 2 2
Bilangan program bersama komuniti 2 2 3 3 3
Bilangan CSR 2 2 2 2 2
Menggalakkan kerjasama dan usaha sama pelbagai pihak
Bilangan perkongsian pintar (MoU) dengan universiti/swasta
1 2 2 2 3
Bilangan program kerjasama nasional 2 2 3 3 3
Bilangan program kerjasama serantau/ antarabangsa
2 2 2 2 2
Meningkatkan kesedaran institusi dan awam
Penyediaan dan pengemaskinian Pelan Tindakan Komunikasi
1 1 1 1 1
Bilangan aktiviti kesedaran awam/institusi
30 35 40 45 50
Peningkatan tahap kesedaran awam 5% 5% 5% 5% 5%
Memantapkan mekanisme pembiayaan (sustainable financing)
Peningkatan amaun dana 5% 5% 5% 5% 5%
g. Pelan Tindakan
Bagi meningkatkan pengurusan kawasan perlindungan marin dan menggiatkan usaha-usaha ke arah ini, maka tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
167
1) Memperkukuhkan rangka institusi bagi pengurusan biodiversiti marin;
2) Memperkemaskan perundangan dan penguatkuasaan dan mewujudkan dasar dan Pelan Pengurusan yang baik;
3) Meningkatkan kemahiran, keupayaan dan kecekapan modal insan;
4) Memantapkan penghasilan maklumat dan pengetahuan menerusi penyelidikan, perkongsian maklumat dan kerjasama pelbagai pihak berkaitan;
5) Membangunkan pusat-pusat kecemerlangan pengurusan dan pemuliharaan dalam biodiversiti marin;
6) Meningkatkan penglibatan dan penyertaan komuniti serta stakeholder;
7) Menggalakkan kerjasama dan usahasama nasional dan antarabangsa;
8) Meningkatkan program komunikasi, pendidikan dan kesedaran (CEPA) institusi dan awam; dan
9) Memantapkan mekanisme pembiayaan.
2. Strategi Pelaksanaan 2
Menggalakkan pembangunan dan penggunaan sumber biodiversiti marin secara lestari.
a. Latar belakang Taman Laut yang umumnya merupakan ekosistem terumbu karang adalah
kawasan yang produktif dan kaya dengan biodiversiti marinnya. Ia juga merupakan khazanah dan aset Negara yang tidak ternilai harganya. Ekosistem ini merupakan penyumbang utama kepada penyediaan sumber makanan iaitu sumber protein dan pengekalan kekayaan biodiversiti menerusi pengayaan dan pembesaran bank genetik (genetic bank) dalam menghasilkan baka-baka makanan laut yang baru dan lebih efisien. Ini akan dapat menjamin bekalan makanan Negara (food security) yang mencukupi dan dapat mengurangkan penggantungan Negara kepada import dan mengurangkan aliran wang keluar Negara.
Taman Laut juga merupakan kawasan nurseri dan pembiakan yang penting
bagi lebih kurang 25% daripada semua hidupan marin. Ia juga merupakan habitat kepada satu per tiga (1/3) spesies ikan yang dijumpai di dunia. Pada masa ini, penggunaan sumber marin khususnya sumber perikanan telah menjangkau tahap yang maksimum. Oleh itu, kawasan Taman Laut ini memberi limpahan kepada sumber perikanan yang secara berterusan menyumbang kepada pembangunan industri perikanan Negara.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
168
Taman Laut turut menyumbang kepada sektor pelancongan. Biodiversiti dan ekosistem marin yang terpelihara di kawasan ini dapat menjadi daya tarikan kepada pelancong dan ia menyumbang kepada peningkatan taraf hidup penduduk tempatan melalui pewujudan peluang pekerjaan dan sumber pendapatan alternatif. Pengurusan Taman Laut telah dan sedang dilaksanakan oleh Jabatan Taman Laut Malaysia (JTLM) menerusi beberapa pendekatan yang telah dihuraikan dalam matlamat strategi 1. Di antaranya termasuklah kawalan, perundangan & penguatkuasaan, kesedaran awam, penyertaan komuniti dan di sokong oleh penyelidikan dan pemantauan.
Selain itu, aspek pembangunan dan penggunaan lestari sumber biodiversiti marin merupakan satu lagi elemen penting dalam pengurusan Taman Laut. Ianya termasuklah mengenalpasti dan menggalakkan penggunaan lestari komponen biodiversiti marin, memastikan pengagihan faedah yang adil kepada Negara dan masyarakat tempatan serta mengambil langkah bagi mengurangkan ancaman dan kesan buruk aktiviti manusia terhadap biodiversiti marin.
b. Matlamat
Menggalakkan pembangunan dan penggunaan sumber biodiversiti marin secara lestari.
c. Status Masa Kini
Kawasan Taman Laut dengan ekosistem terumbu karang yang terpelihara baik boleh menjadi daya tarikan dan menyumbang kepada sektor pelancongan, meningkatkan taraf hidup penduduk tempatan melalui penwujudan peluang pekerjaan dan sumber pendapatan alternatif. Data-data kehadiran pelancong ke Taman Laut di Semenanjung Malaysia menunjukkan peningkatan, iaitu daripada sejumlah 423,229 orang pada tahun 2000 kepada 530,758 orang pada tahun 2009. Sejumlah 56% daripada pelancong yang melawat Taman Laut adalah pelancong tempatan dan selebihnya 44% adalah pelancong dari luar Negara. Populariti kawasan Taman Laut sebagai tarikan pelancongan boleh meransang pertumbuhan aktiviti pembangunan seperti hotel, resort, chalet dan industri hiliran berkaitan. Sebagai contoh, pembangunan di Pulau Redang, Pulau Perhentian dan Pulau Tioman adalah pesat berbanding dengan beberapa pulau yang lain. Keadaan ini boleh memberi kesan negatif kepada ekosistem terumbu karang jika ianya tidak dikawal dengan baik atau diurus secara lestari.
d. Isu dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenalpasti dalam usaha untuk meningkatkan keberkesanan pengurusan Taman Laut adalah seperti berikut;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
169
1) Taman Laut yang diwujudkan perlu diurus secara efektif dan ianya memerlukan elemen perundangan dan penguatkuasaan, dasar dan pelan pengurusan yang baik mengambil kira elemen pembangunan dan penggunaan lestari. Pada masa ini, terdapat kelemahan dalam aspek-aspek ini antara lain ketiadaan perundangan khusus, dasar yang jelas, peraturan yang kemas dan pelan pengurusan yang lengkap untuk melindungi biodiversiti marin yang memberi penekanan kepada aspek pembangunan dan penggunaan lestari terutama berhubung kait dengan pelancongan;
2) Ancaman-ancaman daripada aktiviti manusia dan juga faktor-faktor
alam semulajadi adalah stressor utama yang menyebabkan kemusnahan ekosistem terumbu karang di kawasan Taman Laut. Langkah-langkah pengurusan yang bersesuaian termasuklah pelaksanaan program-program baik pulih ekosistem dan pemuliharaan spesies terancam dan yang menghadapi ancaman kepupusan;
3) Pada masa sekarang, aspek perancangan dan pengurusan kawasan
Taman Laut adalah dilakukan oleh pihak kerajaan. Penglibatan komuniti serta stakeholder adalah sangat minimum. Pengurusan kawasan-kawasan ini yang berjaya perlu memberi penekanan kepada penglibatan dan penyertaan komuniti serta stakeholder supaya pembangunan dan penggunaan lestari dapat diterapkan;
4) Kerjasama dan usahasama pelbagai pihak perlu diperkukuhkan bagi
meningkatkan kecekapan dan keberkesanan pengurusan kawasan Taman Laut. Kerjasama antara Kerajaan Pusat dan Kerajaan Negeri boleh melicinkan lagi usaha-usaha pengurusan. NGOs tertentu terutamanya yang mempunyai rangkaian antarabangsa amat peka mengenai isu pemuliharaan biodiversiti serta memiliki kapasiti kewangan dan kepakaran. Pihak-pihak ini boleh juga membantu mempercepatkan usaha-usaha pengurusan kawasan Taman Laut;
5) Keberkesanan pengurusan Taman Laut boleh dipertingkatkan jika
semua pihak di institusi dan orang ramai memahami aspek biodiversiti marin dan kepentingan pemuliharaannya kepada pengekalan keseimbangan ekologi, keselamatan bekalan makanan Negara, sumbangan ekonomi dan peningkatan taraf hidup masyarakat. Kekurangan kesedaran boleh juga menimbulkan perbezaan kepentingan (conflict of interest) antara pelbagai pihak dan menghalang usaha-usaha untuk mempertingkatkan keberkesanan pengurusan dengan memastikan pembangunan dan penggunaan sumber biodiversiti dibuat secara lestari;
6) Keberkesanan pengurusan kawasan Taman Laut boleh dicapai
menerusi satu rangka institusi bagi pengurusan biodiversiti marin yang kukuh dengan mengambil kira kesan negatif pembangunan dan penggunaan yang tidak lestari. Pada masa ini, beberapa badan pembuat dasar dan jawatankuasa-jawatankuasa berkaitan telah ditubuhkan tetapi koordinasi dan keahlian masih belum mantap dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
170
boleh dipertingkatkan. Di antaranya terdapat agensi-agensi dan Kerajaan Negeri yang mempunyai perbezaan kepentingan juga wujudnya ketidakseragaman kaedah dan sistem pengurusan sumber biodiversiti;
7) Memantapkan kedudukan Malaysia sebagai pusat kecemerlangan
pengurusan dan pemuliharaan dalam biodiversiti marin serta pembangunan dan peningkatan kapasiti fizikal (termasuk penstrukturan jabatan, pembangunan ICT & keselamatan data, aset penguatkuasaan dan menaiktaraf infrastruktur pengurusan & pemuliharaan) dapat mempercepatkan pencapaian usaha-usaha meningkatkan keberkesanan pengurusan kawasan Taman Laut. Walaubagaimanapun, pada masa ini tahap kecemerlangan dalam pengurusan dan pemuliharaan belum mencapai tahap yang boleh dibanggakan dalam mana isu-isu pembangunan dan penggunaan sumber biodiversiti marin di dalam kawasan Taman Laut belum dapat diselesaikan sepenuhnya; dan
8) Secara umumnya, aspek pemuliharaan biodiversiti termasuklah
pengurusan kawasan Taman Laut masih menerima sumbangan kewangan yang rendah daripada pihak kerajaan berbanding dengan sektor pembangunan, perindustrian dan lain-lain. Sumber kewangan ini boleh dipertingkatkan menerusi peningkatan kesedaran kepada pembuat dasar dan ahli politik mengenai kepentingan dan manfaat melindungi serta memulihara Taman Laut yang merupakan khazanah dan aset Negara yang tidak ternilai. Usaha perlu dibuat untuk mencari sumber kewangan alternatif bagi menyokong pengurusan kawasan Taman Laut yang lestari.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif kewangan yang memberi tumpuan kepada mengoptimumkan sumber-sumber kewangan sedia ada. Secara lebih jelas, strategi ini melibatkan tumpuan-tumpuan kepada isu-isu berkaitan dengan kewangan di dalam perkara-perkara berikut:
Untuk meningkatkan keberkesanan pengurusan kawasan Taman Laut termasuk pengurusan penggunaan dan pembangunan supaya ianya adalah lestari, pemantapan perundangan khusus berkaitan dengan pembentukan garis panduan dan pewujudan kawasan penampan (di luar kawasan yang diwartakan) bagi aktiviti manusia yang bertujuan mengurangkan tekanan kepada kawasan Taman Laut perlu dibuat; 1) Untuk memperbetulkan dan memulihkan kerosakan yang telah berlaku
kepada eksosistem di kawasan Taman Laut akibat ancaman manusia dan alam semula jadi, pogram dan aktiviti baik pulih ekosistem seperti pembinaan tukun tiruan dan penanaman semula karang dan pemuliharaan spesies terancam perlu diperkenalkan dan diteruskan pelaksanaannya;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
171
2) Untuk memastikan kejayaan dalam pengurusan kawasan Taman Laut selaras dengan panduan IUCN yang memberi penekanan kepada penglibatan komuniti di dalam perancangan dan pengurusan, maka usaha perlu dibuat untuk memasukkan elemen ini di peringkat perancangan dan pengurusan kawasan Taman Laut, selain daripada program alternative livelihood;
3) Untuk menggalakkan kerjasama dan usahasama pelbagai pihak di
peringkat nasional dan antarabangsa bagi tujuan merealisasikan pengurusan penggunaan secara lestari, usaha-usaha perlu dibuat menerusi beberapa kaedah di antaranya termasuklah pensijilan hijau dengan kerjasama Kementerian Pelancongan dan operator pelancongan serta pensijilan Blue Flag (pembersihan pantai) dengan kerjasama Kerajaan Negeri, stakeholder dan komuniti;
4) Untuk meningkatkan kesedaran institusi, usaha dan inisiatif perlu
ditumpukan kepada semua pihak termasuk pembuat dasar dan ahli politik supaya memahami aspek biodiversiti marin dan kepentingan pemuliharaannya. Peningkatan kesedaran awam hendaklah dibuat secara sistematik dengan pelbagai pendekatan dan kaedah melibatkan kumpulan sasaran yang bersesuian di dalam aspek CEPA dengan memberi juga penekanan kepada pengurusan pembangunan dan penggunaan lestari;
5) Untuk meningkatkan keberkesanan pengurusan kawasan Taman Laut,
rangka institusi bagi pengurusan biodiversiti marin yang kukuh perlu ditubuhkan atau diperkasakan. Usaha dalam aspek koordinasi dan penyeragaman kaedah dan sistem pengurusan sumber biodiversiti perlu dipertingkatkan;
6) Untuk memantapkan kedudukan Malaysia sebagai pusat
kecemerlangan pengurusan dan pemuliharaan biodiversiti marin, pembangunan dan peningkatan kapasiti fizikal perlu diberi penekanan; dan
7) Untuk memantapkan mekanisme pembiayaan, usaha-usaha yang
perlu dibuat termasuklah mengkaji mekanisme pembiayaan sedia ada dan membuat penambahbaikan dengan memberi tumpuan kepada peningkatan dana dari sumber bukan kerajaan dan juga sistem kutipan yang lebih efisien.
f. Pengukuran dan petunjuk prestasi
Pada tahun 2011 sehingga 2015, petunjuk prestasi dan pengukuran yang digunakan adalah seperti berikut:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
172
Jadual 42: Pembangunan Dan Penggunaan Sumber Biodiversiti Marin Secara Lestari
g. Pelan Tindakan
Bagi meningkatkan pengurusan kawasan perlindungan marin dan menggiatkan usaha-usaha ke arah ini, maka tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut:
1) Pembangunan garis panduan penggunaan lestari; 2) Pembangunan marine park guideline; 3) Penyediaan dan pengemaskinian Garis Panduan Pensijilan Hijau (Eco-
certification) untuk operator resort di Taman Laut;
TINDAKAN PENGUKURAN (INDIKATOR) SASARAN
2011 2012 2013 2014 2015
Menggalakkan pembangunan dan penggunaan sumber biodiversiti marin secara lestari
Pembangunan garis panduan penggunaan lestari
Bilangan Garis Panduan BestPractices 0 1 1 2 2
Pembangunan marine parkguideline
Bilangan Marine Park Guidelines
1 1 1 1 1
Penyediaan dan pengemaskinian Garis Panduan Pensijilan Hijau (Eco-certification) untuk operator resort di Taman Laut
Bilangan Garis Panduan
1 0 0 0 1
Pewujudan Zon Penampan (Buffer zone)
Bilangan Zon Penampan 0 1 2 2 3
Program membaik pulih ekosistem
Bilangan program - tukun - Closed area - Closed
season
1 1 1 1 1
Pemuliharaan spesies terancam marin
Bilangan projek pemuliharaan
1 1 2 2 3
Program alternativelivelihood
Bilangan program alternativelivelihood
2 2 2 2 2
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
173
4) Pewujudan Zon Penampan (Buffer zone); 5) Program membaikpulih ekosistem; 6) Pemuliharaan spesies terancam marin; dan 7) Mengadakan program alternative livelihood.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
174
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
PENGURUSAN BIOKESELAMATAN JBK
A. LATAR BELAKANG
Isu biokeselamatan telah mendapat perhatian masyarakat dunia dengan perkembangan dan kemajuan dalam teknologi kejuruteraan genetik. Bidang teknologi kejuruteraan genetik atau dikenali sebagai bioteknologi moden membolehkan gen dari satu organisma dipindahkan ke organisma yang lain. Organisma yang menerima gen asing ini dikenali sebagai organisma diubahsuai yang hidup [Living Modified Organism (LMO)]. Dalam memastikan risiko yang mungkin terhasil dari aplikasi bioteknologi moden ini dikurangkan atau dihapuskan, biokeselamatan memainkan peranan yang penting. Lantaran itu, Akta Biokeselamatan 2007 diwujudkan bertujuan untuk memastikan risiko yang terhasil daripada aplikasi bioteknologi moden dapat dikurangkan supaya ia tidak mendatangkan mudarat kepada kesihatan manusia, tumbuh-tumbuhan dan haiwan, alam sekitar dan kepelbagaian biologi. Kerajaan telah pun mengenal pasti bidang bioteknologi antara sektor yang boleh menyumbang kepada pertumbuhan Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) pada masa hadapan. Justeru, adalah dijangkakan lebih banyak LMO dibawa masuk ke dalam Negara bagi tujuan pembangunan dan penyelidikan (R&D). Dalam hubungan ini, bidang biokeselamatan perlu diberi perhatian yang serius bagi menjamin pembangunan sihat industri bioteknologi di Negara ini.
B. MATLAMAT
MATLAMAT UTAMA
17 PELAKSANAAN SECARA BERKESAN AKTA BIOKESELAMATAN 2007.
C. STATUS MASA KINI
Akta Biokeselamatan 2007 mula berkuat kuasa pada 1 Disember 2009. Untuk melaksanakan Akta tersebut, Lembaga Biokeselamatan Kebangsaan (LBK) telah ditubuhkan pada 15 Mac 2010 disusuli dengan penubuhan Jawatankuasa Penasihat Pengubahsuaian Genetik (GMAC) pada 25 Mei 2010. Jabatan Biokeselamatan (JBK) selaku agensi pelaksana Akta telah ditubuhkan pada 24 Mei 2010 secara tukar ganti dengan Pasukan Teras
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
175
Biokeselamatan. Di samping itu, Peraturan Biokeselamatan (Kelulusan dan Pemberitahuan) 2010 juga telah diwartakan dan dikuatkuasakan pada 1 November 2010.
D. ISU DAN CABARAN
Dengan tumpuan yang diberikan kepada sektor bioteknologi, bidang biokeselamatan menjadi perkara yang semakin penting dan harus diberi perhatian khusus. Dalam pelaksanaan Akta pula, ada pihak-pihak tertentu yang bersedia untuk mematuhi Akta ini dan akan mendesak Jabatan menuruti prosedur yang ditetapkan khususnya dalam aspek tempoh masa pemprosesan yang dijanjikan. Ada pula sesetengah pihak yang lain belum bersedia untuk mematuhi Akta dan meminta supaya tempoh peralihan yang lebih panjang diberikan di samping memberi lebih tumpuan terhadap pelaksanaan program pembinaan kapasiti. Di samping itu juga, masih kurang kesedaran dan kefahaman di kalangan masyarakat awam tentang isu biokeselamatan dan jika tidak ditangani sewajarnya boleh mengganggu pertumbuhan industri bioteknologi.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
1. Melaksanakan Akta Biokeselamatan; 2. Memantapkan Penguatkuasaan dan Perundangan Biokeselamatan; 3. Meningkatkan Kepakaran dan Kesedaran Awam Tentang
Biokeselamatan; dan 4. Memantapkan Organisasi Jabatan Biokeselamatan.
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 17 : PELAKSANAAN SECARA BERKESAN AKTA BIOKESELAMATAN 2007
1. Strategi Pelaksanaan 1 Melaksanakan Akta Biokeselamatan 2007.
a. Latar belakang
Masyarakat dunia termasuk Malaysia bimbang tentang risiko yang boleh terhasil daripada aplikasi bioteknologi moden terhadap kesihatan manusia. Ini termasuk kemungkinan di mana LMO boleh memudaratkan alam sekitar dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
176
kepelbagaian biologi Negara. Selaras dengan dasar Kerajaan untuk memajukan industri bioteknologi, adalah dijangka lebih banyak LMO dibawa masuk ke dalam Negara bagi maksud R&D dan uji kaji lapangan. Semasa Mesyuarat Biotechnology International Advisory Panel (IAP) pada 16 November 2009, YAB. Perdana Menteri telah mensasarkan untuk tempoh 2 tahun akan datang, syarikat-syarikat berstatus BioNexus akan meningkat kepada 185 buah berbanding 135 pada masa sekarang. Syarikat-syarikat ini dijangka akan menyumbang 2.5% kepada Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) pada tahun 2011. Tanpa pelaksanaan Akta Biokeselamatan yang berkesan, kemasukan LMO ke dalam Negara ini menjadi sukar dikawal dan boleh menjadikan Malaysia dumping ground bagi LMO yang tidak diluluskan.
b. Matlamat
Strategi ini mempunyai matlamat seperti berikut: 1) Memastikan semua permohonan untuk pelepasan LMO serta
pemberitahuan untuk kegunaan terkawal LMO diselesaikan berdasarkan Piagam Pelanggan Jabatan; dan
2) Memastikan institusi/ organisasi yang menjalankan aktiviti penyelidikan
melibatkan LMO menubuhkan serta mendaftarkan InstitutionalBiosafety Committee (IBC) mereka.
c. Status Masa Kini
Bagi aspek persiapan untuk pelaksanaan secara menyeluruh Akta ini, LBK telah ditubuhkan pada 15 Mac 2010 disusuli dengan penubuhan GMAC pada 25 Mei 2010. JBK selaku agensi pelaksana Akta telah ditubuhkan pada 24 Mei 2010 secara tukar ganti dengan Pasukan Teras Biokeselamatan. Di samping itu, Peraturan Biokeselamatan (Kelulusan dan Pemberitahuan) 2010 telah diwartakan pada 1 November 2010 dan berkuat kuasa pada hari yang sama. Ketika ini, masih banyak institusi/ organisasi yang tidak sedar tentang keperluan menubuhkan IBC. Dengan adanya IBC, secara tidak langsung dapat membantu pelaksanaan Akta dengan lebih berkesan kerana di pihak institusi/ organisasi yang terlibat dengan aktiviti penyelidikan dan pembangunan LMO sudah mempunyai mekanisme kawalan dan pengurusan risiko mereka sendiri. Di samping itu, aktiviti pemantauan serta penilaian risiko oleh GMAC akan menjadi lebih mudah. Pendekatan ini dikenali sebagai guided self regulatory mechanism.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
177
d. Isu Dan Cabaran
Dalam melaksanakan strategi ini, terdapat beberapa isu dan cabaran yang akan dihadapi seperti berikut: 1) Isu biokeselamatan semakin mendapat perhatian masyarakat dunia
disebabkan kebimbangan teknologi kejuruteraan genetik boleh membawa kemudaratan kepada manusia, alam sekitar dan kepelbagaian biologi;
2) Masyarakat banyak menerima maklumat yang kurang tepat tentang
sesuatu penyelidikan LMO yang menyebabkan mereka mempunyai persepsi yang negatif terhadap produk LMO;
3) Penyelidikan dalam bidang bioteknologi moden semakin diberi
penekanan oleh Kerajaan terutamanya dari segi keperluan bajet dan berikutan itu fungsi Jabatan menjadi semakin penting;
4) Ada pihak-pihak tertentu yang bersedia untuk mematuhi Akta dan
akan mendesak Jabatan menuruti prosedur yang ditetapkan khususnya dalam aspek tempoh masa pemprosesan yang dijanjikan;
5) Ada sesetengah pihak pula yang belum bersedia untuk mematuhi Akta
dan meminta supaya tempoh peralihan yang lebih panjang diberikan di samping memberi lebih tumpuan terhadap pelaksanaan program pembinaan kapasiti;
6) Masih kurang kesedaran dan kefahaman di kalangan institusi/
organisasi penyelidikan tentang keperluan untuk menubuhkan IBC; 7) Kekangan dari segi bilangan pegawai yang mencukupi dan
berkemahiran untuk melaksanakan Akta; dan 8) Sumber kewangan yang terhad untuk menyokong aktiviti berkaitan
dengan pelaksanaan Akta. e. Bidang-bidang Tumpuan Yang Kritikal
Bidang tumpuan kritikal di bawah strategi ini adalah menguruskan permohonan untuk kelulusan dan pemberitahuan serta pendaftaran IBC oleh institusi/ organisasi yang terlibat dalam penyelidikan LMO.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Pengukuran untuk strategi ini adalah peratusan permohonan/ pemberitahuan yang diselesai mengikut Piagam Pelanggan dan bilangan IBC yang didaftarkan di bawah LBK.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
178
Jadual 43: Peratusan Permohonan/ Pemberitahuan Yang Di selesai Tahun 2011 – 2015
UKURAN KPI
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Peratusan permohonan/ pemberitahuan yang diselesai mengikut Piagam Pelanggan
0 90% 90% 90% 90% 90%
Bil. IBC yang berdaftar 0 10 5 5 5 5
g. Pelan Tindakan
Untuk melaksanakan strategi ini, pelan pelaksanaan Akta akan merangkumi perkara-perkara berikut bagi mencapai sasaran di atas: 1) Memproses permohonan untuk pelepasan LMO; 2) Memproses pemberitahuan untuk kegunaan terkawal LMO; 3) Menyelaras Mesyuarat Lembaga Biokeselamatan Kebangsaan (LBK); 4) Menyelaras Mesyuarat Jawatankuasa Penasihat Pengubahsuaian
Genetik (GMAC); dan 5) Mendaftar International Biosafety Committee (IBC) yang memenuhi
kriteria yang ditetapkan. 2. Strategi Pelaksanaan 2
Memantapkan Penguatkuasaan dan Perundangan Biokeselamatan.
a. Latar belakang
Akta Biokeselamatan 2007 dikuatkuasakan untuk melindungi alam sekitar dan kesihatan manusia supaya tidak terdedah kepada ancaman di samping memastikan industri bioteknologi moden berkembang dengan sihat. Selaras dengan perkembangan dalam industri tersebut, perundangan sedia ada perlu dikaji dari semasa ke semasa supaya ia terus relevan. Perundangan biokeselamatan akan diperkukuhkan selaras dengan keperluan semasa. Bagi menentukan penguatkuasaan yang efektif, pegawai yang
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
179
terlibat dengan penguatkuasaan daripada pelbagai agensi akan didedahkan dengan pengetahuan dan kemahiran yang berkaitan. Ini termasuklah latihan bagi pegawai-pegawai penguatkuasaan mengenai pengurusan data dan pertukaran maklumat untuk pemantauan jangka panjang. Malaysia sebagai Negara mega biodiversiti dan antara pengeluar utama minyak kelapa sawit, getah dan koko di dunia, perlu mempunyai satu sistem kawal selia LMO yang rapi dengan penguatkuasaan yang efektif untuk menghalang pencemaran genetik dan kemasukan LMO yang invasive yang boleh membawa kemudaratan kepada khazanah Negara dan kesan negatif terhadap perdagangan komoditi utama.
b. Matlamat
Strategi ini mempunyai matlamat seperti berikut: 1) Membangunkan rangka kerja aktiviti penguatkuasaan secara
bersepadu yang melibatkan beberapa agensi Kerajaan yang lain; 2) Menggubal peraturan baru bagi menyokong pelaksanaan Akta; dan 3) Menyediakan garis panduan yang berkaitan sebagai rujukan kepada
para penyelidik dan pegawai penguat kuasa. c. Status Masa Kini
Walaupun Kerajaan memberi penekanan kepada pertumbuhan industri bioteknologi, kejayaan bioteknologi moden memerlukan sokongan kuat daripada sistem kawal selia biokeselamatan yang boleh memberi keyakinan kepada masyarakat antarabangsa bahawa sesuatu keluaran LMO dari Malaysia adalah selamat. Dari aspek risiko LMO, dikhuatiri LMO yang belum diluluskan dibawa masuk secara senyap oleh Negara-Negara serantau dan seterusnya boleh mendatangkan kemudaratan kepada kesihatan manusia serta kepelbagaian biologi Negara. Sebagai contoh, Negara China kini bergerak begitu pantas ke arah teknologi kejuruteraan genetik untuk memenuhi permintaan pasaran mereka. Setakat ini, 2 garis panduan telah dibangunkan iaitu Garis Panduan Penubuhan IBC dan Garis Panduan Penyelidikan LMO Untuk Kegunaan Terkawal. Peraturan Biokeselamatan (Kelulusan dan Pemberitahuan) 2010 telah diwartakan pada 1 November 2010 setelah melalui proses konsultasi yang agak lama. Terdapat beberapa peraturan lain perlu digubal untuk terus menyokong pelaksanaan Akta.
d. Isu dan Cabaran
Dalam melaksanakan strategi ini, terdapat beberapa isu dan cabaran yang akan dihadapi, antaranya:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
180
1) Isu biokeselamatan semakin mendapat perhatian masyarakat dunia disebabkan kebimbangan teknologi kejuruteraan genetik boleh membawa kemudaratan kepada manusia, alam sekitar dan kepelbagaian biologi;
2) Masyarakat banyak menerima maklumat yang kurang tepat tentang
sesuatu penyelidikan LMO yang menyebabkan mereka mempunyai persepsi yang negatif terhadap produk LMO;
3) Penyelidikan dalam bidang bioteknologi moden semakin diberi
penekanan oleh Kerajaan terutamanya dari segi keperluan bajet dan berikutan itu fungsi Jabatan menjadi semakin penting;
4) Ada pihak-pihak tertentu yang bersedia untuk mematuhi Akta dan akan
mendesak Jabatan menuruti prosedur yang ditetapkan khususnya dalam aspek tempoh masa pemprosesan yang dijanjikan;
5) Ada sesetengah pihak yang belum bersedia untuk mematuhi Akta dan
meminta supaya tempoh peralihan yang lebih panjang diberikan di samping memberi lebih tumpuan terhadap pelaksanaan program pembinaan kapasiti;
6) Kekangan dari segi bilangan pegawai yang mencukupi dan
berkemahiran untuk menjalankan aktiviti penguatkuasaan; 7) Kesukaran dalam mendapatkan kerjasama agensi-agensi tertentu
dalam menjalankan aktiviti penguatkuasaan; dan 8) Sumber kewangan yang terhad untuk menyokong aktiviti berkaitan
dengan pelaksanaan Akta. e. Bidang-bidang Tumpuan Yang Kritikal
Bidang tumpuan kritikal di bawah strategi ini ialah berkaitan dengan pemantapan proses dalaman melalui pembangunan rangka kerja aktiviti penguatkuasaan secara bersepadu, penggubalan peraturan baru serta penyediaan garis panduan biokeselamatan.
f. Pengukuran dan Petunjuk prestasi
Pengukuran untuk strategi ini adalah penyediaan rangka kerja aktiviti penguatkuasaan bersepadu, bilangan garis panduan berkaitan biokeselamatan dibangunkan serta peraturan baru yang digubal untuk menyokong pelaksanaan Akta.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
181
Jadual 44: Rangka Kerja Penguatkuasaan Tahun 2011 – 2015
UKURAN KPI
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Penyediaan rangka kerja aktiviti penguatkuasaan yang bersepadu
- - 1 - - -
Bil. peraturan baru digubal 1 - - 1 - -
Bil. garis panduan dibangunkan
2 1 1 1 1 1
g. Pelan Tindakan
Melalui pelan penguatkuasaan secara bersepadu, perkara-perkara berikut akan dilaksanakan: 1) Membangunkan peraturan baru atau pindaan pada peraturan sedia
ada; 2) Membentuk rangka kerja aktiviti penguatkuasaan secara bersepadu; 3) Menjalankan aktiviti penguatkuasaan dan pemantauan; 4) “User Guide” untuk Akta Biokeselamatan 2007 dibangunkan;
5) Membangunkan Manual untuk Penyelidikan LMO dalam uji kaji
lapangan; 6) Membangunkan garis panduan penilaian risiko untuk penyelidikan
LMO; 7) “Manual on GMO Detection Laboratories” dibangunkan; dan 8) Menubuhkan Jawatankuasa Tetap (Standing Committees)
Biokeselamatan. 3. Strategi Pelaksanaan 3
Meningkatkan Kepakaran dan Kesedaran Awam Tentang Biokeselamatan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
182
a. Latar belakang
Peningkatan kapasiti berkaitan bidang biokeselamatan perlu dibuat secara berterusan agar seiring dengan pembangunan bioteknologi moden. Pegawai-pegawai JBK belum mempunyai kepakaran yang secukupnya. Pada ketika ini tidak ramai tenaga pakar dalam bidang biokeselamatan di Malaysia kerana biokeselamatan merupakan suatu bidang yang unik di mana tenaga kepakaran amat kurang sekali. Khidmat pakar-pakar biokeselamatan amat diperlukan oleh sektor swasta. Justeru, pembinaan kapasiti perlu tertumpu kepada aspek penilaian, pengurusan risiko dan membangunkan pakar-pakar tempatan di mana perlu dalam berbagai-bagai bidang. Latihan serta bengkel akan disediakan untuk saintis dan penyelidik tempatan untuk meningkatkan kapasiti mereka dalam penilaian dan pengurusan risiko termasuk dalam aspek pengesanan LMO, impak pelepasan LMO ke alam sekitar, impak sosioekonomi, pengukuran kuantitatif LMO, prosedur penilaian risiko bagi LMO tempatan, penyediaan dossiers, penambahbaikan prosedur penilaian dan pengurusan risiko sedia ada dan penerbitan buku panduan bagi penilaian dan pengurusan risiko LMO tempatan. Strategi ini juga lebih kepada pendidikan pengguna dan kesedaran awam untuk semua stakeholder, latihan mengenai komunikasi risiko dan juga melatih pakar IT untuk mengenal pasti maklumat yang perlu dimasukkan ke dalam laman web BCH. Melalui pembangunan indeks pula, impak daripada aktiviti-aktiviti yang telah dilaksanakan dapat diketahui. Tahap kesedaran awam yang tinggi dijangka mampu mempertingkatkan keberkesanan pelaksanaan Akta.
b. Matlamat
Membina kapasiti pegawai-pegawai JBK, GMAC, LBK dan para penyelidik tempatan serta meningkatkan tahap kesedaran awam tentang biokeselamatan.
c. Status Masa Kini
Pada masa ini, Malaysia adalah pengimport LMO dan setakat ini tidak ada LMO tempatan yang dikomersialkan. Apabila usaha-usaha R&D tempatan mencapai peringkat pemasaran, aspek-aspek risiko perlu diberi perhatian yang serius. Maka pemaju-pemaju bioteknologi moden perlu melengkapkan diri dengan pengetahuan teknikal analisis risiko. Kerajaan sebagai badan kawal selia pula perlu memiliki kepakaran yang lebih tinggi daripada pemaju-pemaju untuk membolehkan kawal selia yang efektif. Ini juga boleh memberi keyakinan kepada masyarakat antarabangsa bahawa sesuatu keluaran LMO dari Malaysia adalah selamat. Pada masa yang sama, tahap kebimbangan orang awam tentang kemungkinan risiko aplikasi bioteknologi moden masih tinggi. Terdapat juga sektor swasta yang masih kurang kefahaman tentang Akta Biokeselamatan dan menganggap perundangan tersebut membantut perkembangan bidang bioteknologi.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
183
JBK menerusi peruntukan Global Environment Facility (GEF) telah mengadakan beberapa bengkel teknikal kepada para penyelidik. Meskipun seminar kesedaran giat diadakan, kajian mengenai tahap kesedaran orang awam mengenai biokeselamatan masih belum dibuat.
d. Isu Dan Cabaran
Dalam melaksanakan strategi ini, terdapat beberapa isu dan cabaran yang akan dihadapi, antaranya: 1) Isu biokeselamatan semakin mendapat perhatian masyarakat dunia
disebabkan kebimbangan teknologi kejuruteraan genetik boleh membawa kemudaratan kepada manusia, alam sekitar dan kepelbagaian biologi;
2) Masyarakat pula banyak menerima maklumat yang kurang tepat tentang
sesuatu penyelidikan LMO yang menyebabkan mereka mempunyai persepsi yang negatif terhadap produk LMO;
3) Penyelidikan dalam bidang bioteknologi moden semakin diberi
penekanan oleh Kerajaan terutamanya dari segi keperluan bajet dan berikutan itu fungsi Jabatan menjadi semakin penting;
4) Masih kurang kesedaran dan kefahaman di kalangan institusi/
organisasi penyelidikan tentang keperluan perundangan untuk menjalankan penyelidikan LMO; dan
5) Sumber kewangan yang terhad untuk menyokong aktiviti berkaitan
dengan pelaksanaan Akta.
e. Bidang-bidang Tumpuan Yang Kritikal
Bidang tumpuan kritikal di bawah strategi ini selari dengan usaha-usaha untuk meningkatkan nilai perkhidmatan melalui penganjuran bengkel kepada kumpulan sasaran dan membuat kajian terhadap tahap kesedaran awam tentang biokeselamatan.
f. Pengukuran dan Petunjuk-petunjuk prestasi
Pengukuran dibuat berdasarkan bilangan seminar/ bengkel yang diadakan setiap tahun kepada kumpulan sasaran. Satu indeks akan dibangunkan menjelang tahun 2015 untuk mengukur tahap kesedaran orang awam mengenai biokeselamatan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
184
Jadual 45: Bilangan Seminar Tahun 2010 – 2015
UKURAN KPI
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bil. bengkel/ seminar diadakan
10 8 5 5 5 5
Tahap kesedaran - - Kajian
awal - - Indeks dibangun
g. Pelan Tindakan
Melalui program pembinaan kapasiti biokeselamatan, perkara-perkara berikut akan dilaksanakan: 1) Mengadakan bengkel berkaitan aspek penilaian/ pengurusan risiko
kepada penyelidik/ saintis tempatan, ahli GMAC dan pegawai JBK; 2) Mengadakan bengkel berkaitan aspek komunikasi risiko kepada
penyelidik/ saintis tempatan, ahli GMAC dan pegawai JBK; 3) Mengadakan bengkel tentang keperluan untuk menubuhkan Institutional
Biosafety Committee (IBC); 4) Mengadakan bengkel/ seminar berkaitan aspek penguatkuasaan dan
pemantauan LMO khusus kepada pegawai yang terlibat dengan aktiviti penguatkuasaan;
5) Mengadakan bengkel/ seminar tentang penggunaan Biosafety Clearing
House (BCH);
6) Mengadakan seminar kesedaran kepada orang awam (public awareness);
7) Penerbitan bahan-bahan promosi elektronik dan bukan elektronik
tentang biokeselamatan (contoh: video, Newsletter dan sebagainya); dan
8) Membuat kajian tahap kesedaran orang awam tentang biokeselamatan
melalui kerjasama dengan universiti tempatan yang berminat.
4. Strategi Pelaksanaan 4
Memantapkan Organisasi Jabatan Biokeselamatan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
185
a. Latar belakang
Jawatankuasa Khas Jawatan-Jawatan Tingkatan Tertinggi (JKTT) yang bermesyuarat pada 28 Jun 2010 telah bersetuju dengan penubuhan JBK dan 25 jawatan pelbagai gred dan skim diwujudkan secara tukar ganti dengan jawatan sedia ada di Pasukan Teras Biokeselamatan. Mengikut Waran Perjawatan Bil. E 83 Tahun 2010, penubuhan JBK berkuat kuasa mulai 24 Mei 2010. Dengan kapasiti yang ada sekarang, agak mustahil untuk melaksanakan Akta secara berkesan bagi tempoh jangka panjang. Jabatan perlu menambah bilangan jawatan sedia ada dan struktur organisasi yang lebih mantap hendaklah diwujudkan supaya pelaksanaan Akta dan aspek penguatkuasaan dapat dibuat dengan lebih berkesan. Berdasarkan fungsi JBK yang spesifik dan kompleks maka adalah penting ia mempunyai bilangan jawatan yang optimum dari bidang-bidang yang relevan. Ini amat penting dalam usaha untuk memperkukuhkan keupayaan Negara dalam aspek penilaian dan pengurusan risiko serta penguatkuasaan.
b. Matlamat
Membuat pengukuhan terhadap keupayaan Jabatan dengan pertambahan jawatan-jawatan baru.
c. Status Masa Kini
JBK diluluskan dengan 25 perjawatan dan ketika ini hanya 21 jawatan telah diisi. Bilangan perjawatan yang diluluskan ini hanyalah bersifat interim dan perancangan untuk permohonan pertambahan jawatan sedang dibuat.
d. Isu Dan Cabaran
Dalam melaksanakan strategi ini, terdapat beberapa isu dan cabaran yang dihadapi iaitu seperti berikut: 1) Taraf jawatan yang diwujudkan tidak menarik minat pegawai-pegawai
muda yang mempunyai kepakaran berkaitan untuk bekerja di JBK; 2) Struktur organisasi sedia ada menimbulkan masalah dari aspek
pemilikan ilmu biokeselamatan (JBK hanya akan dijadikan ‘stepping stone’ kepada pegawai);
3) Kelewatan dalam pengisian jawatan-jawatan kader; 4) Penyelidikan dalam bidang bioteknologi moden semakin diberi
penekanan oleh Kerajaan terutamanya dari segi keperluan bajet dan berikutan itu fungsi Jabatan menjadi semakin penting; dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
186
5) Sumber kewangan yang terhad untuk menyokong aktiviti berkaitan dengan pelaksanaan Akta.
e. Bidang-bidang Tumpuan Yang Kritikal
Bidang tumpuan yang kritikal untuk strategi ini adalah peningkatan keupayaan Jabatan dengan permohonan pertambahan jawatan baru.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Strategi ini akan diukur berdasarkan pertambahan jawatan yang diluluskan dan sasaran yang ditetapkan ialah bilangan perjawatan meningkat kepada 50 pada tahun 2013.
Jadual 46: Keperluan Perjawatan Untuk Tahun 2011 – 2015
UKURAN KPI
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Keupayaan Jabatan (Bil. Perjawatan)
25 25 25 50 50 50
g. Pelan Tindakan
Melalui program pembinaan kapasiti biokeselamatan, perkara-perkara berikut akan dilaksanakan: 1) Menyediakan draf kertas cadangan untuk penstrukturan semula
organisasi yang akan juga melibatkan pertambahan jawatan baru; dan 2) Mengadakan rundingan dengan agensi pusat berkenaan cadangan
pertambahan jawatan.
187
PEN
BIDAN
NGURU
NG UTAM
ALAM S
SUMBER
SAN A
MA
EKITAR
R AIR
ALAM S
TSEKITA
TEAR YAN
ERANG LES
ASSTARI
2
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
188
I. LATAR BELAKANG Malaysia telah mengalami pembangunan yang pesat sejak kemerdekaan. Oleh kerana negara telah menyasarkan untuk menjadi sebuah negara maju menjelang tahun 2020 maka penjagaan alam sekitar perlu diberi tumpuan dan perhatian oleh kerajaan. Ini adalah kerana kerajaan sentiasa sedar akan kepentingan untuk mengimbangi pembangunan fizikal, ekonomi, pemuliharaan alam sekitar dan pengurusan sumber air negara untuk kesejahteraan hidup rakyat pada masa akan datang. Selain daripada itu, kos pemulihan dan kerosakan yang perlu ditanggung adalah jauh lebih tinggi akibat daripada kemusnahan alam sekitar yang tidak dikawal. Bagi memantapkan pengurusan alam sekitar, NRE telah ditubuhkan pada 27 Mac 2004. Antara fungsi utama NRE adalah untuk memulihara dan mengurus alam sekitar dan sumber air secara lestari. Dasar Alam Sekitar Negara dan Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974 merupakan asas kepada pengurusan alam sekitar di negara kita. JAS menguatkuasakan Akta Kualiti Alam Sekeliling sementara BPASPI bertanggungjawab ke atas polisi yang berkaitan dengan alam sekitar dan perubahan iklim. Dalam pengurusan sumber air negara pula, NRE melalui BSASH, JPS dan NAHRIM sentiasa bergerak proaktif bagi memastikan tadbir urus berhubung pelaksanaan dasar, perundangan, institusi dan program berkaitan pengurusan sumber air negara selaras dengan wawasan negara. Pengurusan sumber air negara yang lestari akan meningkatkan kualiti kehidupan, sosioekonomi masyarakat dan menyokong kelestarian alam sekitar dan ekologi. Memandangkan pengurusan alam sekitar dan sumber air negara merupakan isu penting kepada kesejahteraan negara, maka pelbagai program telah dirangka supaya alam sekitar diurus secara lestari. Program yang dirancang bertujuan untuk meningkatkan kualiti alam sekitar dan sumber air negara melalui pemantapan akta sedia ada dan peningkatan kesedaran di setiap lapisan masyarakat. Bagi melaksanakan projek alam sekitar yang dapat memberi faedah kepada alam sekitar global secara berkesan, NRE akan turut mengoptimumkan sumber kewangan antarabangsa. Selain daripada itu, NRE akan memastikan obligasi-obligasi negara dalam pelbagai konvensyen alam sekitar antarabangsa dipenuhi bagi memelihara imej baik negara.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
189
II. MATLAMAT UTAMA
Pengurusan Alam Sekitar Yang Lestari memfokuskan usaha-usaha ke arah mencapai matlamat-matlamat berikut:
MATLAMAT UTAMA
1 PENGURANGAN PELEPASAN GAS-GAS RUMAH KACA (GHG)
2 MEMBENTUK INDEKS PRESTASI ALAM SEKITAR (EPI) MALAYSIA
3 MEMANFAATKAN DANA GLOBAL ENVIRONMENT FACILITY (GEF) BAGI FAEDAH ALAM SEKITAR GLOBAL
4 MEMANTAPKAN AKTA KUALITI ALAM SEKELILING 1974
5 MEMANTAPKAN AKTIVITI PENGUATKUASAAN
6 MENINGKATKAN KUALITI AIR SUNGAI
7 MENINGKATKAN KUALITI AIR MARIN
8 MENINGKATKAN KUALITI UDARA
9 MELINDUNGI LAPISAN OZON
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
190
MATLAMAT UTAMA
10 PEMBANGUNAN INDEKS KESEDARAN DAN KOMITMEN ALAM SEKITAR
11 MENINGKATKAN KESEDARAN MENGENAI ALAM SEKITAR DAN PERUBAHAN IKLIM
12 MEMASTIKAN TADBIR URUS PENGURUSAN SUMBER AIR DILAKSANAKAN SELARAS DENGAN WAWASAN NEGARA
13 PELAKSANAAN PENYELIDIKAN DAN PEMBANGUNAN SUMBER AIR
14
MEMASTIKAN PENGURUSAN PROJEK, MAKLUMAT DAN KESEDARAN MEMPUNYAI IMPAK TINGGI KEPADA PIHAK BERKEPENTINGAN
III. BIDANG UTAMA Bidang-bidang utama di bawah Pengurusan Alam Sekitar Yang Lestari dipertanggungjawabkan kepada Bahagian, Jabatan dan Agensi seperti berikut:
BIDANG UTAMA JABATAN BERTANGGUNGJAWAB
1 ALAM SEKITAR BPASPI JAS
2 SUMBER AIR BSASH
JPS NAHRIM
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
191
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
1 ALAM SEKITAR BPASPI
A. LATAR BELAKANG
Perubahan iklim merujuk kepada perubahan dalam sistem iklim dunia akibat penambahan kepekatan GHG oleh aktiviti manusia yang menyebabkan lebih banyak haba diperangkap dan seterusnya meningkatkan suhu bumi. Tindakan perlu diambil untuk menangani perubahan iklim supaya kehidupan manusia tidak tergugat dan pembangunan negara tidak terjejas.
B. MATLAMAT
MATLAMAT UTAMA
1 PENGURANGAN PELEPASAN GAS-GAS RUMAH KACA (GHG)
C. STATUS MASA KINI
Persiapan dan tindakan NRE bagi menangani isu pemanasan global dan perubahan iklim dan impak daripadanya terbahagi kepada dua pendekatan iaitu mitigasi dan adaptasi. Pendekatan mitigasi adalah langkah-langkah yang diambil bagi mengurangkan pelepasan GHG seperti karbon dioksida (CO2) dan metana (CH4) manakala pendekatan adaptasi ialah langkah-langkah yang diambil bagi mengurangkan kesan pemanasan global dan perubahan iklim kepada manusia dan alam sekitar.
Di bawah Rancangan Malaysia Kesembilan (RMK-9), beberapa langkah mitigasi telah diambil untuk menangani isu perubahan iklim dan akan diteruskan di bawah Rancangan Malaysia Kesepuluh (RMK-10).
D. ISU DAN CABARAN
Isu utama dalam menangani perubahan iklim adalah sifatnya yang cross-sectoral. Walaupun NRE merupakan focal point kepada isu perubahan iklim, namun Kementerian ini tidak mempunyai kuasa serta kaedah untuk menanganinya secara langsung.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
192
Dalam hubungan ini, NRE menggunakan Majlis Teknologi Hijau dan Perubahan Iklim yang dipengerusikan oleh YAB Perdana Menteri sebagai platform utama untuk menangani isu perubahan iklim.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
Dalam menyokong usaha NRE merealisasikan pencapaian matlamat ini, terdapat 2 Strategi Pelaksanaan seperti berikut:
1. Mengenal pasti pengurangan intensiti GHG sebanyak 40% menjelang 2020 melalui aktiviti-aktiviti low hanging fruit; dan
2. Pembentukan long term roadmap bagi mengurangkan pelepasan
GHG.
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 1: PENGURANGAN PELEPASAN GAS-GAS RUMAH KACA (GHG)
1. Strategi Pelaksanaan 1
Mengenal pasti pengurangan intensiti GHG sebanyak 40% menjelang 2020 melalui aktiviti-aktiviti low hanging fruit
a. Latar Belakang
Semasa menghadiri Persidangan Ke-15 United Nation Framework Convention on Climate Change (UNFCCC) di Copenhagen, Denmark, pada 16 hingga 18 Disember 2009, YAB Perdana Menteri telah mengumumkan kesanggupan Malaysia untuk mengurangkan pelepasan GHG secara sukarela berdasarkan intensiti karbon sehingga 40% menjelang tahun 2020 berbanding tahun 2005 sebagai sumbangan negara di peringkat global dalam menangani isu perubahan iklim tertakluk kepada bantuan kewangan dan pemindahan teknologi dari negara-negara maju.
b. Matlamat
Mengenal pasti pengurangan intensiti GHG sebanyak 40% menjelang 2020 melalui aktiviti-aktiviti low hanging fruit merupakan inisiatif yang diambil oleh pihak NRE bagi mengenal pasti aktiviti-aktiviti sukarela yang telah diambil oleh syarikat-syarikat swasta, agensi-agensi kerajaan dan organisasi-organisasi dalam mengurangkan pelepasan GHG.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
193
Pencapaian untuk mengelakkan pelepasan GHG menerusi aktiviti-aktiviti sukarela ini akan dipantau melalui bajet pencapaian indikator pengurangan pelepasan GHG. Kajian akan dilakukan bagi mengenal pasti kesemua aktiviti-aktiviti di dalam empat sektor iaitu kecekapan tenaga (EE), tenaga boleh diperbaharui (RE), pengurusan sisa pepejal (solid waste management) serta aktiviti penanaman pokok yang berkeupayaan menambah kepada pencapaian tersebut.
c. Status Masa Kini
Tinjauan NRE mendapati bahawa pengurangan GHG melalui aktiviti-aktiviti low hanging fruit pada masa kini telah mencapai 24 juta tan CO2 (63.4%). Pencapaian ini adalah berdasarkan pecahan seperti 19 juta tan melalui aktiviti RE dan 4.54 juta tan melalui aktiviti EE yang terdiri dari pengurangan penggunaan tenaga secara sukarela oleh agensi-agensi kerajaan dan syarikat-syarikat swasta. Sementara itu, 0.5 juta tan pula adalah melalui penanaman pokok.
d. Isu Dan Cabaran
Sebagai focal point kepada isu perubahan iklim, NRE mempunyai kepakaran dan memahami bagaimana sasaran ini perlu dicapai. Komitmen dan kerjasama semua Jabatan dan Agensi merupakan penentu kejayaan dalam mencapai sasaran pengurangan pelepasan GHG secara sukarela ini. Dengan adanya rangkaian (networking) yang baik di antara NRE dan Agensi serta kesedaran yang semakin meningkat dalam isu perubahan iklim menyebabkan banyak Kementerian/ Agensi sedang dan akan mengambil tindakan dalam mengurangkan pelepasan GHG dan kesediaan mereka untuk melaporkannya kepada NRE.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini melibatkan proses learninggrowth di mana data yang telah dikumpul dapat digunakan untuk penambahbaikan matlamat di masa hadapan.
f. Pengukuran Dan KPI
Pada tahun 2011 hingga 2015, sasaran peratusan pengurangan intensiti GHG adalah seperti berikut:-
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
194
Jadual 47: Peratus Pengurangan Intensiti GHG
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Peratus (juta tan) pencapaian pengurangan GHG
63.4% (24)
68.42% (26)
73.68% (28)
78.95% (30)
84.21% (32)
89.47% (34)
g. Pelan Tindakan
Pada tahun 2011, NRE akan menjalankan aktiviti lain bagi menyokong aktiviti low hanging fruit seperti di bawah:
1) Sektor pembinaan bangunan hijau; dan 2) Pengurusan sisa pepejal yang merangkumi kategori seperti kayu,
kertas dan buangan organik.
Untuk tahun berikutnya, NRE bercadang untuk melaksanakan menjejaki kategori-kategori aktiviti seperti pengurangan gas metana dalam sektor pembetungan, sektor pengangkutan, pertanian dan lain-lain.
2. Strategi Pelaksanaan 2 Pembentukan long term roadmap bagi mengurangkan pelepasan GHG.
a. Latar belakang
Isu perubahan iklim merupakan isu yang dipandang serius oleh kerajaan dan ini diperlihatkan melalui komitmen bagi pengurangan secara sukarela pelepasan karbon atau GHG sehingga 40% daripada Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) menjelang 2020 berbanding tahap pada tahun 2005.
Komitmen itu disuarakan oleh Perdana Menteri, YAB. Dato’ Sri Mohd Najib bin Tun Abdul Razak, ketika berucap pada sesi pleno Persidangan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu Mengenai Perubahan Iklim (COP15) di Copenhagen, Denmark tahun lalu.
Berikutan itu, NRE diberi tanggungjawab menyediakan peta laluan (roadmap) yang komprehensif dan terperinci bagi melaksanakannya. Perkara ini membabitkan sektor seperti pengangkutan, proses industri, pertanian dan perhutanan. Susulan daripada itu, Mesyuarat Jemaah Menteri pada bulan Disember 2009 telah bersetuju supaya NRE menyediakan blueprint atau roadmap mengenai pelaksanaan pengurangan secara sukarela tersebut dengan diperjelaskan agensi-agensi yang bertanggungjawab serta kos yang terlibat.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
195
b. Matlamat
Bagi mengurangkan intensiti GHG sebanyak 40% menjelang 2020, Malaysia memerlukan satu roadmap yang komprehensif dan melibatkan semua sektor. Pembentukan roadmap ini akan membantu negara mencapai pembangunan sosioekonomi yang mapan dan pembangunan secara lestari tanpa menjejaskan alam sekitar dan kesejahteraan rakyat selaras dengan Wawasan 2020. Ia akan dijadikan panduan dan rujukan kepada sektor-sektor berkaitan di samping membantu Kementerian dan Agensi Kerajaan membentuk hala tuju masing-masing bagi mengurangkan pelepasan GHG di Malaysia.
Roadmap ini akan mengenal pasti kos bagi pelbagai alternatif dan halangan, mengenal pasti keutamaan yang perlu diambil bagi mencapai matlamat rendah karbon, dan mencadangkan dasar secara khusus dan inisiatif kawal selia bagi membolehkan usaha mencapai matlamat pembangunan lestari.
c. Status Masa Kini
Dalam menyediakan roadmap yang terperinci seperti yang telah dinyatakan, pihak NRE pada masa kini sedang menyediakan satu kajian inception bagi membantu mengenal pasti langkah-langkah lain yang boleh diambil oleh Kerajaan bagi mencapai sasaran pengurangan 40% intensiti karbon. Maklumat yang diperlukan daripada pelbagai kementerian dan agensi dikumpul dan dikaji bagi membentuk roadmap terperinci yang menyeluruh dan merentas sektor.
d. Isu Dan Cabaran
Kejayaan penyediaan roadmap ini bergantung kepada bajet yang mencukupi. Memandangkan pihak NRE akan melantik perunding untuk menjayakan penyediaan roadmap ini, maka kerjasama pihak perunding adalah penting dalam menepati jadual kerja seperti yang akan ditetapkan. Penyediaan roadmap ini memerlukan kerjasama daripada pelbagai agensi memandangkan sifatnya yang cross-sectoral. Kesediaan dan kualiti data yang diperolehi akan turut membantu dalam menyediakan satu roadmap yang komprehensif dan boleh dilaksanakan.
e. Bidang- Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam merancang dan menyediakan roadmap ini meliputi perspektif peranan proses dalaman (internal business process) yang memberi tumpuan kepada peranan Kerajaan dalam menterjemah dasar bagi mengurangkan pelepasan GHG di Malaysia.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
196
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Pada tahun 2011 hingga 2015, sasaran peratusan pengurangan intensiti GHG adalah seperti berikut:
Jadual 48: Peratus Penghasilan Long Term Roadmap
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Peratus penghasilan long term roadmap 66% 100% - - -
g. Pelan Tindakan
Dalam menyediakan roadmap, tindakan-tindakan yang akan dilaksanakan adalah seperti berikut:
1) Menyediakan skop dan Term Of Reference (TOR) kajian; 2) Pelantikan perunding; 3) Mengadakan bengkel stakeholder; 4) Penerbitan inception report; dan 5) Penyediaan roadmap.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
197
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
2 ALAM SEKITAR BPASPI
A. LATAR BELAKANG
Pengukuran prestasi secara kuantitatif (Quantitative Performance Measurement, QPM) telah terbukti penting di dalam bidang seperti ekonomi, pengurusan penjagaan kesihatan, pendidikan dan sebagainya di mana ia memberi panduan pembentukan polisi yang berkesan melalui indikator-indikator ukuran di dalam pengukuran prestasi secara kuantitatif. Dalam bidang alam sekitar, QPM merupakan satu metodologi baru yang diperkenalkan untuk membantu pembuat dasar alam sekitar merangka dasar yang berkesan. Menyedari hakikat ini, pada tahun 2006, sekumpulan pakar dari YaleUniversity (Yale Center for Environmental Law and Policy) dan Columbia University (Center for International Earth Science Information Network) dengan kerjasama World Economic Forum mengambil inisiatif untuk membentuk satu instrumen di peringkat global iaitu Environmental Performance Index (EPI). EPI memberi penilaian yang seimbang di antara kesihatan alam sekitar (environmental health) dan kebugaran ekosistem (ecosystem vitality). Kedudukan Malaysia dalam EPI Global 2006 adalah di tangga ke-9 berbanding 132 buah negara dengan skor 83.3%. Manakala dalam EPI Global 2008 pula, kedudukan Malaysia adalah di tangga ke-26 dengan skor 84.0% berbanding 148 buah negara. Walau bagaimanapun, kedudukan Malaysia dalam EPI Global 2010 menurun ke tangga 54 dengan skor 65.0% berbanding 162 buah negara.
B. MATLAMAT
MATLAMAT UTAMA
2
MEMBENTUK INDEKS PRESTASI ALAM SEKITAR (EPI) MALAYSIA
C. STATUS MASA KINI
Penggunaan EPI adalah amat penting kerana instrumen ini telah diterima di peringkat global sebagai penanda aras kelestarian sesebuah negara. Ia dapat
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
198
mengukur secara berkesan pencapaian negara berbanding negara lain. Justeru kedudukan Malaysia dalam EPI Global yang kian menurun mulai tahun 2008 perlu diberi perhatian serius oleh pihak yang bertanggungjawab dalam pembentukan dan pelaksanaan dasar-dasar berkaitan alam sekitar di negara ini. Pada tahun 2010 Malaysia telah mengambil inisiatif melaksanakan kajian selfassessment EPI bagi memahami metodologi EPI serta mengenal pasti kelemahan-kelemahan di peringkat nasional yang perlu diambil tindakan untuk memperbaiki kedudukan negara di peringkat global pada masa hadapan. Seterusnya, pembentukan EPI Malaysia atau Home-Grown EPI akan dilaksanakan bertujuan memperkemaskan penunjuk kelestarian negara dan dalam jangka masa panjang untuk meningkatkan kedudukan negara dalam EPI Global.
D. ISU DAN CABARAN
Matlamat untuk memperbaiki kedudukan negara dalam EPI Global telah menjadi satu prioriti NRE dalam tempoh pelaksanaan pelan strategik ini seiring dengan sasaran RMK-10. Sejajar dengan itu, pembentukan Indeks Prestasi Alam Sekitar Malaysia adalah amat penting dan bergantung pada tahap kualiti data alam sekitar yang disimpan oleh pelbagai Jabatan dan Agensi Kerajaan. Penggemblengan komitmen dan kerjasama semua Jabatan dan Agensi berkenaan adalah penentu kejayaan usaha ini.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
Membangunkan Indeks Prestasi Alam Sekitar Malaysia.
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 2: MEMBENTUK INDEKS PRESTASI ALAM SEKITAR (EPI) MALAYSIA
1. Strategi Pelaksanaan
Membangunkan Indeks Prestasi Alam Sekitar Malaysia.
a. Latar belakang
Indeks Prestasi Alam Sekitar atau Environmental Performance Index (EPI) adalah satu instrumen pengukuran prestasi alam sekitar yang bertujuan menilai keberkesanan pelaksanaan dasar berkaitan alam sekitar yang dilaksanakan oleh sesebuah Kerajaan. Indeks ini memberi penilaian yang
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
199
seimbang terhadap dua aspek alam sekitar yang utama iaitu environmentalhealth dan ecosystem vitality. EPI membantu memudahkan pembuat dan pelaksana dasar memberi fokus kepada aspek-aspek pengurusan alam sekitar yang strategik kepada sesebuah negara.
Penggunaan EPI sangat penting kerana instrumen ini telah diterima di peringkat global sebagai penanda aras kelestarian sesebuah negara. Ia dapat mengukur secara berkesan pencapaian negara berbanding negara lain. Selain daripada itu, EPI juga bersifat holistik dengan analisis merentasi pelbagai sektor yang dapat membantu menilai keberkesanan pelaksanaan dasar dan perbelanjaan Kerajaan. Hasil daripada EPI boleh diguna dalam menetapkan prioriti serta kajian semula dasar dan program yang lemah atau tidak mencapai matlamat penggubalannya.
Nilai kuantitatif EPI dibentuk berasaskan penilaian terhadap 25 penunjuk (indicators) yang merangkumi 10 kategori dasar alam sekitar yang penting seperti berikut: 1) Environmental burden of disease;
2) Air (kesan terhadap manusia);
3) Pencemaran udara (kesan terhadap manusia);
4) Pencemaran udara (kesan terhadap ekosistem);
5) Air (kesan terhadap ekosistem);
6) Kepelbagaian biologi dan habitat;
7) Perhutanan;
8) Perikanan;
9) Pertanian; dan
10) Perubahan iklim.
b. Matlamat
EPI digubal dengan mengambil kira keperluan dan objektif Perjanjian-perjanjian Alam Sekitar Antarabangsa, penemuan-penemuan saintifik dan juga pandangan pakar antarabangsa. Sehubungan dengan itu, penggunaan EPI dapat memperkasakan aspek pengurusan alam sekitar dengan memberi gambaran yang jelas tentang ancaman terhadap persekitaran, magnitud dan trend pencemaran dan penggunaan sumber semula jadi serta keberkesanan dasar sedia ada.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
200
Justeru, objektif pembentukan EPI Malaysia adalah untuk:
1) Membangunkan metodologi dan prosedur bagi menghasilkan Indeks Prestasi Alam Sekitar (EPI) Malaysia berasaskan model EPI Global;
2) Membantu meningkatkan perolehan data dari segi format, kualiti dan
kuantiti data sejajar dengan piawaian EPI Global; 3) Mengenal pasti isu dan masalah semasa berkaitan alam sekitar; 4) Memantau keberkesanan trend pengawalan pencemaran alam sekitar
dan pengurusan sumber asli; 5) Mengetengahkan dasar yang berjaya dan memberi hasil yang baik; 6) Mendedahkan dasar dan program yang kurang berjaya dan
menyelaras sumber-sumber kepada inisiatif dan tindakan baru yang lebih berkesan;
7) Mempermudah penandaarasan dan pengenalpastian pihak yang lebih
maju dalam isu-isu berkaitan alam sekitar; dan 8) Mengenal pasti amalan-amalan terbaik dan model polisi yang berjaya.
c. Status Masa Kini
Dalam EPI Global yang diterbitkan pada tahun 2006 oleh Yale University (Yale Center for Environmental Law and Policy) dan Columbia University (Center for International Earth Science Information Network), kedudukan Malaysia adalah di tangga ke-9 berbanding 132 buah negara dengan skor 83.3%. Dalam EPI Global 2008 pula, kedudukan Malaysia jatuh ke tangga ke-26 dengan skor 84.0% berbanding 148 buah negara. Kedudukan Malaysia dalam EPI Global 2010 jatuh lagi di tangga ke-54 dengan skor 65.0% berbanding 162 buah negara.
Justeru itu, pada tahun 2010 Malaysia telah mengambil inisiatif melaksanakan kajian self assessment EPI bagi memahami metodologi EPI serta mengenal pasti kelemahan-kelemahan di peringkat nasional yang perlu diambil tindakan bagi memperbaiki kedudukan negara di peringkat global pada masa hadapan.
Dalam tempoh pelaksanaan Pelan Strategik ini, EPI Malaysia yang mengandungi penilaian terhadap penunjuk-penunjuk penting alam sekitar negara akan dibentuk. Tujuan jangka pendek pembentukan EPI Malaysia adalah untuk memperkemaskan penunjuk kelestarian negara dan dalam jangka masa panjang untuk meningkatkan kedudukan negara dalam EPI Global.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
201
d. Isu Dan Cabaran
Dalam RMK-10, Kerajaan telah menetapkan sasaran untuk menjadikan EPI sebagai petunjuk prestasi alam sekitar negara. Justeru, pembentukan Indeks Prestasi Alam Sekitar Malaysia merupakan salah satu prioriti NRE dalam tempoh pelaksanaan Pelan Strategik ini seiring dengan sasaran RMK-10. Walau bagaimanapun, pembentukan EPI Malaysia sangat bergantung pada tahap kualiti data-data alam sekitar yang disimpan di pelbagai Jabatan dan Agensi Kerajaan di pelbagai peringkat. Justeru, komitmen dan kerjasama semua Jabatan dan Agensi berkenaan adalah penentu kejayaan usaha ini.
e. Bidang-bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama pelaksanaan strategi ini adalah selari dengan usaha-usaha ke arah pematuhan kepada standard antarabangsa melalui pembangunan metodologi dan prosedur bagi menghasilkan Indeks Prestasi Alam Sekitar Malaysia berasaskan model EPI Global dan meningkatkan perolehan data dari sudut format, kualiti dan kuantiti sejajar dengan piawaian EPI.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Pengukuran untuk strategi ini adalah kadar/ peratusan penyediaan Laporan EPI Malaysia. Sasaran bagi tahun 2011 adalah penyediaan Laporan Interim EPI Malaysia (33%) yang mengandungi maklumat lengkap mengenai indikator kajian, senarai stakeholders, metodologi dan prosedur kajian. Bagi tahun 2012, adalah dijangkakan Laporan Akhir EPI Malaysia (100%) dapat disediakan yang antara lain mengandungi strategi bagi meningkatkan prestasi negara dan analisis terhadap pencapaian negara dalam EPI Global 2012.
Jadual 49: Peratus Penyediaan Laporan EPI
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Peratus Penyediaan Laporan EPI Malaysia
Laporan SelfAssessment EPI
Laporan Inception(33%)
Laporan Akhir (100%)
- - -
g. Pelan Tindakan
Menetapkan terma rujukan kajian, mendapatkan kelulusan Kementerian Kewangan dan melantik perunding kajian.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
202
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
3 ALAM SEKITAR BPASPI
A. LATAR BELAKANG
Global Environment Facility (GEF) merupakan organisasi kewangan antarabangsa yang ditubuhkan pada tahun 1991 untuk menyediakan dana kepada negara-negara membangun dan negara-negara dalam peralihan ekonomi bertujuan untuk melaksanakan projek-projek yang berkaitan dengan biodiversiti, perubahan iklim dan kemerosotan tanah bagi menangani isu alam sekitar secara global. Malaysia merupakan salah satu daripada 182 buah negara yang telah menjadi ahli GEF semenjak 4 Mei 1994 dan NRE merupakan operational focal point kepada organisasi ini.
B. MATLAMAT
MATLAMAT UTAMA
3 MEMANFAATKAN DANA GLOBAL ENVIRONMENT FACILITY (GEF) BAGI FAEDAH ALAM SEKITAR GLOBAL
C. STATUS MASA KINI
Di bawah fasa kelima (2010-2014), Malaysia telah diperuntukkan oleh GEF sebanyak 30.31 juta USD. Peruntukan tersebut bertujuan untuk membiayai projek-projek bagi tiga bidang utama iaitu biodiversiti (14.66 juta USD), perubahan iklim (14.24 juta USD) dan kemerosotan tanah (1.41 juta USD). Dana yang diperuntukkan perlu dibelanjakan mengikut bidang-bidang keutamaan yang telah ditetapkan oleh GEF. Hanya projek-projek yang memenuhi kriteria-kriteria yang ditetapkan akan dipertimbangkan.
D. ISU DAN CABARAN
Isu berkaitan alam sekitar merupakan masalah yang sering dihadapi oleh negara-negara membangun. Keperluan pembangunan yang seimbang dengan pemuliharaan alam sekitar merupakan satu cabaran kepada negara membangun seperti Malaysia. Seiring dengan pembangunan pesat yang dialami oleh negara, kos dan keperluan untuk melaksanakan projek-projek yang dapat memberi faedah kepada alam sekitar global juga semakin meningkat. Sumber kewangan yang terhad menyukarkan negara untuk memenuhi obligasi-obligasi di bawah konvensyen alam sekitar antarabangsa.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
203
E. STRATEGI PELAKSANAAN
Mengenal pasti projek-projek yang dapat memberi faedah kepada alam sekitar global.
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 3: MEMANFAATKAN DANA GLOBALENVIRONMENT FACILITY (GEF) BAGI FAEDAH ALAM SEKITAR GLOBAL
1. Strategi Pelaksanaan
Mengenal pasti projek-projek yang dapat memberi faedah kepada alam sekitar global.
a. Latar belakang
Malaysia telah menerima dana sebanyak 26.50 juta USD daripada GEF semasa GEF4 dan bagi GEF5 yang bermula pada pertengahan tahun 2010, Malaysia telah diperuntukkan 30.31 juta USD. Sebagai operational focal point kepada dana ini, NRE perlu menyelaraskan semua permohonan daripada Malaysia bagi memastikan permohonan tersebut adalah memenuhi keutamaan negara dan telah melalui perbincangan dengan pihak-pihak yang berkepentingan serta memenuhi kriteria-kriteria yang telah ditetapkan oleh GEF. Sehubungan dengan itu, adalah amat penting untuk mengadakan sesi konsultasi dengan semua pihak yang berkepentingan sebelum membangunkan dokumen projek. Ini adalah untuk memastikan cadangan projek-projek yang dikemukakan kepada GEF akan mendapat pertimbangan dan kelulusan dana untuk dilaksanakan.
b. Matlamat
Memanfaatkan dana GEF5 bagi faedah alam sekitar global. Melalui bantuan kewangan yang diperoleh daripada dana tersebut, projek-projek yang diluluskan untuk dilaksanakan dijangka akan dapat memberi impak dan faedah kepada alam sekitar global.
c. Status Masa Kini
Malaysia telah diperuntukkan dana sebanyak 30.31 juta USD oleh GEF bagi tempoh empat tahun mulai pertengahan tahun 2010 untuk melaksanakan projek-projek dalam tiga bidang utama iaitu biodiversiti, perubahan iklim dan kemerosotan tanah. Dana dalam bentuk wang tunai ini akan diluluskan untuk
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
204
melaksanakan projek-projek yang dapat memberi impak global kepada alam sekitar. Semua agensi kerajaan adalah dipelawa untuk mengemukakan kertas cadangan melalui NRE untuk mendapatkan bantuan kewangan tersebut.
d. Isu Dan Cabaran
Pada masa kini, kos untuk pengurusan alam sekitar semakin meningkat dan mencabar. Jumlah peruntukan yang disediakan oleh Kerajaan melalui RMK-10 dan program-program lain adalah tidak mencukupi untuk menampung keperluan yang semakin meningkat. Agensi kerajaan perlu berusaha untuk mencari sumber kewangan yang lain terutama sumber atau dana antarabangsa. Dana GEF merupakan salah satu sumber kewangan alternatif yang boleh dieksploitasi bagi membantu agensi-agensi kerajaan dalam pelaksanaan projek-projek pemuliharaan alam sekitar. Walau bagaimanapun masih terdapat banyak agensi kerajaan yang tidak begitu mahir dengan keperluan dalam permohonan dana tersebut disebabkan kerumitan dalam penyediaan dokumen-dokumen berkaitan. Oleh yang demikian, peranan NRE sebagai operational focal point kepada GEF amatlah penting dalam membantu agensi-agensi yang terbabit bagi mendapatkan dana tersebut.
e. Bidang-bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini adalah berkaitan dengan proses dalaman yang memberi penekanan kepada peningkatan tahap perkhidmatan melalui pembangunan projek-projek yang dapat memberi impak kepada alam sekitar global. Ini adalah sejajar dengan matlamat utama dana GEF5. Melalui penyelarasan dan konsultasi dengan semua stakeholder, projek-projek yang berpotensi dan memenuhi kriteria-kriteria yang ditetapkan dalam tiga bidang utama iaitu biodiversiti, perubahan iklim dan kemerosotan tanah akan dapat dikenal pasti. Ini bagi memastikan semua projek yang di cadang untuk dilaksanakan adalah mengikut keperluan negara dan akan diluluskan oleh pihak GEF.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Pengukuran untuk strategi ini adalah peratus (%) kelulusan dana GEF5 untuk pelaksanaan projek. Proses permohonan kelulusan dana GEF5 untuk melaksanakan projek mengambil masa yang agak panjang. Bagi projek berskala besar (full scale project), tempoh masa minima yang diperlukan ialah selama 18 bulan. Sehubungan dengan itu, bagi tahun pertama dan kedua, tumpuan akan diberi kepada penyediaan penganjuran bengkel bagi tujuan mengenal pasti projek-projek dan pembangunan kapasiti bagi agensi-agensi yang terlibat. Ini diikuti dengan penyediaan Project Identification Forms (PIF) dan penyediaan dokumen projek yang lengkap. Pada tahun ketiga, dijangkakan sebanyak 40% dana GEF5 yang diperuntukkan kepada Malaysia akan diluluskan untuk melaksanakan projek yang dicadangkan. Pada tahun
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
205
keempat, dijangkakan sebanyak 40% lagi peruntukan akan dapat diluluskan. Fokus pada tahun akhir ialah pemantauan pelaksanaan projek-projek yang diluluskan.
Jadual 50: Peratus Kelulusan Dana GEF5 Untuk Pelaksanaan Projek
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Peratus kelulusan dana GEF5 untuk pelaksanaan projek 0 0 0 40 40 0
g. Pelan Tindakan
Mengadakan konsultasi dengan semua stakeholder bagi mengenal pasti projek-projek yang dapat memberi impak kepada alam sekitar global supaya dana GEF5 yang diperuntukkan dapat dibelanjakan dan dimanfaatkan dengan pelaksanaan projek-projek yang diluluskan oleh GEF.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
206
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
4 ALAM SEKITAR JAS
A. LATAR BELAKANG
JAS, sebuah agensi di bawah NRE telah ditubuhkan pada September 1975 dan merupakan agensi kerajaan yang bertanggungjawab terhadap pemuliharaan dan pemeliharaan alam sekitar. JAS telah diberi mandat untuk menguatkuasakan Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974 dan menggubal peraturan-peraturan di bawahnya. Dalam mencapai status negara maju menjelang 2020, Dasar Alam Sekitar Negara merupakan teras dalam meneruskan kemajuan ekonomi, sosial dan budaya serta peningkatan kualiti hidup rakyat Malaysia menerusi kesejahteraan alam sekitar dan pembangunan lestari. Bagi merealisasikan hasrat kerajaan, Pelan Strategik ini dirangka bagi menangani masalah dan isu-isu semasa mengenai pencemaran dan kemusnahan alam sekitar melalui pelan tindakan dan program-program jangka pendek dan panjang untuk berdepan dengan pelbagai cabaran akan datang.
B. MATLAMAT
Terdapat enam matlamat di bawah bidang utama Penguatkuasaan Akta Kualiti Alam Sekeliling iaitu:
MATLAMAT UTAMA
4 MEMANTAPKAN AKTA KUALITI ALAM SEKELILING 1974
5 MEMANTAPKAN AKTIVITI PENGUATKUASAAN
6 MENINGKATKAN KUALITI AIR SUNGAI
7 MENINGKATKAN KUALITI AIR MARIN
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
207
MATLAMAT UTAMA
8 MENINGKATKAN KUALITI UDARA
9 MELINDUNGI LAPISAN OZON
C. STATUS MASA KINI
Program penguatkuasaan dilaksanakan selaras dengan peruntukan di bawah Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974 dengan tumpuan diberikan ke atas punca-punca yang berpotensi mencemarkan alam sekitar. Penguatkuasaan dilaksanakan bersama dengan agensi-agensi kerajaan yang lain terutamanya Pihak Berkuasa Tempatan (PBT). Selain itu, JAS juga telah mengambil inisiatif untuk mempertingkatkan kualiti kerja-kerja penguatkuasaan dan pendakwaan di kalangan Pegawai Penyiasat dan Pegawai Pendakwa supaya tindakan yang lebih tepat dan tegas dapat diambil kepada mana-mana pihak yang didapati melanggar peraturan-peraturan yang telah ditetapkan.
D. ISU DAN CABARAN
Pengurusan alam sekitar seperti pengurusan udara, air, marin, sungai dan lain-lain menghadapi pelbagai cabaran terutamanya dari segi penguatkuasaan. Ia merupakan satu bidang multi-disiplin yang luas yang memerlukan pelbagai usaha dan tindakan bersepadu daripada pelbagai pihak sama ada pihak kerajaan atau pun swasta. Cabaran yang selalu dihadapi oleh pegawai-pegawai alam sekitar ialah kesukaran mendapatkan kerjasama daripada pihak-pihak yang terlibat.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
Bagi menyokong pelaksanaan matlamat tersebut sebanyak 16 Strategi Pelaksanaan telah dikenalpasti iaitu;
1. Penggubalan peraturan baru mengenai punca pencemaran pepejal terampai.
2. Penggubalan peraturan baru punca bukan industri. 3. Pelaksanaan ‘One NRE Enforcement Team’.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
208
4. Pelaksanaan self regulation.
5. Meningkatkan Pematuhan Industri Premis Yang Ditetapkan (PYDT). 6. Meningkatkan Pematuhan Industri Premis Yang Bukan Ditetapkan
(PYBDT). 7. Meningkatkan kompetensi pegawai jabatan. 8. Meningkatkan kompetensi personel industri. 9. Meningkatkan bilangan sungai bersih. 10. Membangunkan indeks kualiti air marin. 11. Meningkatkan bilangan hari udara bersih. 12. Meningkatkan kualiti bahan api. 13. Pengurusan tanah gambut. 14. Menyedia dan melaksanakan Pelan Pengurusan Penghapusan Hidro
klorofluorokarbon (HCFC) (HPMP). 15. Meningkatkan kesedaran dan komitmen stakeholders dan pelanggan.
16. Merangka mekanisme pengawalseliaan penggunaan HCFC F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG
PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 4: MEMANTAPKAN AKTA KUALITI ALAM SEKELILING
1. Strategi Pelaksanaan 1 Penggubalan peraturan baru mengenai punca pencemaran pepejal terampai.
a. Latar belakang
Bagi mengatasi masalah kewangan dan kekangan kakitangan, pencegahan pencemaran perlu dibuat melalui swakawal (self regulation), penggubalan peraturan baru bagi mengawal hakisan dan enapan (punca pencemaran pepejal terampai) serta peraturan-peraturan baru bagi mengawal pelepasan dari punca-punca lain seperti kerja-kerja pembukaan tapak, pasar basah, restoran, premis-premis perniagaan dan seumpamanya. Selain itu, kerjasama yang erat dari agensi lain dalam NRE juga diperlukan agar pengawalan punca-punca ini adalah lebih berkesan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
209
b. Matlamat
Menggubal peraturan baru mengenai punca pencemaran pepejal terampai.
c. Status Masa Kini
Peraturan-peraturan yang sedia ada seperti Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Kumbahan) 2009 dan Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Perindustrian) 2009 hanya mengawal pencemaran daripada punca-punca kumbahan dan industri sahaja. Justeru, peraturan baru untuk mengawal punca-punca lain perlu diwujudkan seperti peraturan mengawal pencemaran daripada aktiviti pembukaan tapak-tapak pembangunan.
d. Isu Dan Cabaran
Pencemaran sungai bukan sahaja berpunca daripada sumber-sumber yang dikawal di bawah Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974 tetapi juga daripada punca lain seperti aktiviti pembukaan tapak-tapak atau penyediaan tapak pembangunan sama ada bagi tujuan pembangunan perumahan, industri, aktiviti pertanian dan sebagainya.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi prosedur-prosedur penguatkuasaan yang berkesan bagi menetapkan had-had dan kaedah kawalan pelepasan yang berpunca daripada aktiviti yang menyebabkan berlakunya pencemaran pepejal terampai.
f. Pengukuran dan Petunjuk-Petunjuk Prestasi
Jadual 51: Peratus Penyediaan Peraturan
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015Peraturan berkaitan Kawalan Punca Pencemaran Pepejal Terampai
- Penyediaan Draf Peraturan Berkaitan Punca Pencemaran Pepejal Terampai
Memuktamadkan Draf Peraturan Dan Pewartaan
Penguatkuasaan Penguatkuasaan Penguatkuasaan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
210
g. Pelan Tindakan
Pelan tindakan bagi menggubal peraturan baru bagi mengawal punca pencemaran pepejal terampai. Peraturan ini diperlukan bagi mengawal pelepasan punca tidak tetap (non-point source) daripada pembukaan atau penyediaan tapak pembangunan.
2. Strategi Pelaksanaan 2
Penggubalan peraturan baru punca bukan industri.
a. Latar belakang
Peraturan-peraturan yang sedia ada seperti Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Kumbahan) 2009 dan Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Perindustrian) 2009 hanya mengawal pencemaran daripada punca-punca kumbahan dan industri sahaja. Justeru, peraturan baru perlu digubal untuk mengawal punca-punca lain seperti dari premis-premis perniagaan contohnya pasar basah, pasar malam, restoran, hotel, rumah penyembelihan, kawasan ternakan haiwan dan seumpamanya. Kawalan pelepasan dari punca-punca ini memerlukan kerjasama yang erat dari agensi di bawah NRE dan juga kementerian lain.
b. Matlamat
Menggubal peraturan baru berkaitan pengawalan pelepasan dari punca bukan industri.
c. Status Masa Kini
Peraturan-peraturan yang sedia ada seperti Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Kumbahan) 2009 dan Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Perindustrian) 2009 hanya mengawal pencemaran daripada punca-punca kumbahan dan industri sahaja. Justeru, peraturan baru perlu digubal untuk mengawal punca-punca lain seperti dari premis-premis perniagaan seperti pasar basah, pasar malam, restoran, hotel, rumah penyembelihan, kawasan ternakan haiwan dan seumpamanya. Kawalan pelepasan dari punca-punca ini memerlukan kerjasama yang erat dari agensi di bawah NRE dan juga kementerian lain.
d. Isu Dan Cabaran
Pencemaran sungai adalah isu utama masa kini. Pencemaran ini bukan sahaja berpunca daripada sumber-sumber yang dikawal di bawah Akta Kualiti Alam Sekeliling tetapi juga daripada punca lain seperti pasar basah, restoran
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
211
dan premis perniagaan. Pada masa ini tiada had pelepasan atau kawalan yang wujud, menyebabkan premis-premis tersebut melepaskan pelbagai bahan pencemar ke alur air tanpa pengawalan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi prosedur-prosedur penguatkuasaan yang berkesan bagi menetapkan had-had dan kaedah kawalan pelepasan bahan-bahan pencemar demi merealisasikan hasrat Kerajaan untuk menjamin kesejahteraan rakyat dan alam sekitar. Sebagai permulaan, tiga peraturan baru dicadangkan bagi mengawal punca pencemaran iaitu pelepasan daripada ternakan haiwan (ternakan babi), pelepasan dari pasar dan pelepasan dari restoran.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Jadual 52: Jadual Penyediaan Peraturan
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015Peraturan Berkaitan Dengan Kawalan Pelepasan Daripada Ternakan Haiwan (Ternakan Babi)
- - Penyediaan Draf Peraturan
Memuktamadkan Draf Peraturan Dan Pewartaan
Penguat kuasaan
Penguat kuasaan
Peraturan Berkaitan Dengan Kawalan Pelepasan Daripada Pasar
- - - Penyediaan Draf Peraturan
Memuktamadkan Draf Peraturan Dan Pewartaan
Penguat kuasaan
Peraturan Berkaitan Dengan Kawalan Pelepasan Daripada Restoran
- - - - Penyediaan Draf Peraturan
Memuktamadkan Draf Peraturan Dan Pewartaan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
212
g. Pelan Tindakan
Pelan tindakan bagi menggubal peraturan baru untuk mengawal pelepasan pencemaran daripada punca-punca lain seperti pasar basah, restoran, premis-premis perniagaan dan lain-lain punca yang tidak dikawal di bawah peraturan sedia ada.
F2. MATLAMAT UTAMA 5 : MEMANTAPKAN AKTIVITI PENGUATKUASAAN
3. Strategi Pelaksanaan 3
Pelaksanaan ‘One NRE Enforcement Team’
a. Latar belakang
Penguatkuasaan akan menjadi lebih berkesan sekiranya ia dilaksanakan secara bersepadu oleh semua agensi di bawah NRE dengan semangat ‘OneNRE Enforcement Team’. Keupayaan dan keberkesanan juga akan meningkat menerusi latihan dan perolehan peralatan serta penggunaan teknologi terkini.
b. Matlamat
Memastikan pencemaran dikawal melalui penguatkuasaan bersepadu agensi-agensi lain di bawah NRE.
c. Status Masa Kini
Peraturan-peraturan yang sedia ada seperti Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Kumbahan) 2009 dan Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Perindustrian) 2009 hanya dikuatkuasakan oleh JAS. Dalam perkembangan yang sama, beberapa peraturan baru untuk mengawal punca-punca lain seperti premis-premis perniagaan juga akan diwujudkan. Dengan itu, kuasa penguatkuasaan JAS akan menjadi lebih luas tetapi kekangan kakitangan dan kewangan akan menjadi lebih ketara.
d. Isu Dan Cabaran
Mengkaji semula kaedah penguatkuasaan bagi membolehkan penguatkuasaan dilaksanakan oleh semua agensi di bawah NRE. Satu mekanisme seperti penurunan kuasa menyiasat dan mendakwa adalah diperlukan sebelum penguatkuasaan Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974 boleh dilaksanakan oleh agensi terbabit.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
213
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif prosedur-prosedur penguatkuasaan termasuk penguatkuasaan secara bersepadu bersama agensi lain serta pembangunan keupayaan pegawai yang terlibat dalam tugas penguatkuasaan.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Jadual 53: Peratus Pelaksanaan ‘One NRE Enforcement Team’
UKURAN 2011 2012 2013 2014 2015Pelaksanaan ‘One NRE Enforcement Team’
Kertas Dasar Dan Kaedah Pelaksanaan
Penyediaan Kertas Dasar
Pelaksanaan Pelaksanaan Pelaksanaan Pelaksanaan
Bilangan pegawai yang diperturunkan kuasa
Bilangan penguatkuasaan dilaksanakan
g. Pelan Tindakan
Pelan tindakan bagi meningkatkan keupayaan dan keberkesanan penguatkuasaan melalui kerjasama bersepadu semua agensi di bawah NRE perlu diwujudkan dengan penyediaan satu kertas dasar oleh BPSM, NRE. Pelan ini perlu menggariskan bidang kuasa setiap agensi di bawah NRE, penurunan kuasa kepada agensi dan jenis-jenis penguatkuasaan yang boleh dilaksanakan bersama, sektor-sektor alam sekeliling yang disasarkan dan Standard Operating Procedure (SOP) yang diguna pakai. Setiap kakitangan agensi tersebut perlu diberi latihan kaedah penguatkuasaan seperti kaedah siasatan dan pendakwaan, perolehan peralatan dan kompetensi penggunaan teknologi terkini.
4. Strategi Pelaksanaan 4
Pelaksanaan self regulation.
a. Latar belakang
Bagi mengatasi masalah kewangan dan kekangan kakitangan, pencegahan pencemaran perlu dibuat melalui swakawal (self regulation). Pencemaran dapat dikawal melalui penempatan industri mengikut kesesuaian guna tanah sekeliling serta melaksanakan polisi ‘be selective on type of industry’, mengadakan sistem-sistem kawalan pelepasan yang sesuai dan kefahaman pihak industri terhadap kehendak Akta Kualiti Alam Sekeliling (AKAS) 1974.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
214
b. Matlamat
Meningkatkan kefahaman pihak industri terhadap AKAS 1974 dan pelaksanaan swakawal demi kesejahteraan rakyat dan alam sekitar.
c. Status Masa Kini
Penguatkuasaan kini dilaksanakan oleh pegawai-pegawai JAS bagi menentukan pematuhan terhadap AKAS 1974. Disebabkan bilangan punca yang begitu banyak berbanding dengan keupayaan JAS, banyak premis-premis yang tidak dapat dilawat atau frekuensi lawatan pemeriksaan ke premis-premis amat kurang bagi memastikan pematuhan terhadap AKAS 1974 berkekalan.
d. Isu Dan Cabaran
Perkembangan industri yang pesat memerlukan pelaksanaan self regulation oleh pihak kilang agar pematuhan dapat dilaksanakan dengan berkesan dan berkekalan. Peruntukan perundangan bagi melaksanakan self regulation perlu dimantapkan untuk memastikan semua premis yang berkaitan melaksanakan self regulation. Bagi merealisasikan strategi ini, pihak industri perlu didedahkan kepada kefahaman kehendak perundangan serta langkah-langkah yang perlu diambil seperti pelaksanaan performance monitoring, melahirkan pekerja-pekerja yang kompeten bagi mengendalikan peralatan kawalan pelepasan dan sebagainya.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif prosedur-prosedur penguatkuasaan yang menjurus kepada promosi dan kesanggupan pihak industri melaksanakan self regulation.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Jadual 54: Peratus Industri Yang Menjalankan Self Regulation
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Industri yang menjalankan selfregulation (efluen) - 25% 35% 50% 70% 85%
Industri yang menjalankan selfregulation (udara) - 20% 30% 40% 50% 60%
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
215
g. Pelan Tindakan
Pelan tindakan yang dimaksudkan di sini adalah untuk menggalakkan pihak industri melaksanakan program swakawal (self regulation). Pelan ini termasuk menggubal peraturan sedia ada dan memasukkan peruntukan bagi arahan melaksanakan program-program swakawal dan pelaporan pematuhan terjadual dan peruntukan mengadakan personel terlatih serta peralatan pengawasan yang sesuai.
5. Strategi Pelaksanaan 5
Meningkatkan Pematuhan Industri Premis Yang Ditetapkan (PYDT) a. Latar belakang
Industri yang dikategorikan sebagai premis yang ditetapkan adalah premis-premis yang ditetapkan di bawah perundangan di mana pembinaannya memerlukan kelulusan membina dan pengoperasiannya memerlukan lesen daripada JAS. Kilang yang dikategorikan di bawah peraturan ini adalah kilang kelapa sawit, kilang getah dan premis perolehan kembali buangan terjadual yang merupakan pencemar utama sekiranya tidak dikawal.
b. Matlamat
Memastikan pematuhan terhadap peraturan-peraturan pelepasan efluen, udara dan pengendalian bahan-bahan buangan terjadual dilaksanakan dengan baik agar tidak mencemar alam sekitar.
c. Status Masa Kini
Penguatkuasaan dijalankan ke atas premis yang ditetapkan bagi memastikan pematuhan kilang kelapa sawit terhadap Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Premis Yang Ditetapkan)(Minyak Kelapa Sawit Mentah) 1977, kilang getah terhadap Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Premis Yang Ditetapkan)(Getah Asli Mentah) 1978, Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Udara Bersih) 1978 dan pematuhan syarat-syarat lesen premis buangan terjadual terhadap Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Premis Yang Ditetapkan)(Kemudahan Pengolahan dan Pelupusan Buangan Terjadual) 1989. Pematuhan premis yang ditetapkan bagi kilang kelapa sawit dan kilang getah pada tahun 2010 ialah 94%.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
216
d. Isu Dan Cabaran
Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Premis Yang Ditetapkan) (Minyak Kelapa Sawit Mentah) 1977 dan Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Premis Yang Ditetapkan) (Getah Asli Mentah) 1978 telah dikuatkuasakan hampir 30 tahun. Pada hakikatnya semua premis industri ini perlu mematuhi 100% peraturan ini. Walau bagaimanapun, sasaran 100% pematuhan tidak tercapai disebabkan oleh kawalan loji pengolahan efluen yang tidak memuaskan, kerosakan alat, kos menaik taraf alat kawalan yang tinggi dan sebagainya.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif prosedur penguatkuasaan yang berkesan serta instrumen perundangan yang mantap.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Jadual 55: Peratus Pematuhan PYDT
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Pematuhan industri PYDT terhadap Akta dan Peraturan-peraturan (Efluen)
94% 95% 96% 97% 98% 100%
Pematuhan industri PYDT terhadap Akta dan Peraturan-peraturan (Udara)
94% 95% 96% 97% 98% 100%
Pematuhan industri PYDT terhadap Akta dan Peraturan-peraturan (Bahan Berbahaya)
92% 95% 95% 98% 98% 100%
g. Pelan Tindakan
1. Pelaksanaan pelan tindakan untuk strategi ini merangkumi tindakan untuk memastikan pematuhan Premis Yang Ditetapkan terhadap syarat lesen yang dikeluarkan; dan
2. Meningkatkan bilangan lawatan pemeriksaan kilang bagi memastikan
semua premis PYDT disiasat bagi memastikan pematuhannya terhadap AKAS 1974.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
217
6. Strategi Pelaksanaan 6
Meningkatkan Pematuhan Industri Premis Yang Bukan Ditetapkan (PYBDT)
a. Latar belakang
Bagi mengatasi masalah kewangan dan kekangan kakitangan, pencegahan pencemaran perlu dibuat diawal pembangunan sesuatu premis/ punca iaitu ketika memproses permohonan untuk kelulusan. Pencemaran dapat dikawal melalui penempatan industri mengikut kesesuaian guna tanah sekeliling serta pemasangan alat kawalan yang bersesuaian.
b. Matlamat
Memastikan pematuhan terhadap standard efluen dan udara oleh premis yang bukan ditetapkan.
c. Status Masa Kini
Penguatkuasaan dijalankan ke atas premis yang bukan ditetapkan terhadap Peratus pematuhan premis yang bukan ditetapkan pada tahun 2010 ialah 92% berdasarkan kepada premis PYBDT yang telah dilawat.
d. Isu Dan Cabaran
Pematuhan PYBDT terhadap AKAS 1974 hanya ditentukan berdasarkan premis yang dilawat sahaja. Jumlah sebenar premis PYBDT tidak dapat ditentukan kerana terdapat premis yang tidak diketahui kerana tidak dirujuk dan berada di luar bidang kuasa JAS. Perkembangan industri yang pesat memerlukan prosedur penguatkuasaan yang berkesan serta pegawai yang kompeten bagi memastikan premis tersebut mematuhi standard yang ditetapkan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif prosedur penguatkuasaan yang berkesan serta instrumen perundangan yang mantap.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
218
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Jadual 56: Peratus Pematuhan PYBDT
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Pematuhan industri PYBDT terhadap Akta dan Peraturan-peraturan
92% 93% 94% 95% 96% 97%
g. Pelan Tindakan
1. Pelaksanaan pelan tindakan untuk strategi ini merangkumi tindakan untuk mengenal pasti bilangan premis PYBDT yang sebenar wujud dan mengemas kini maklumat tersebut dalam sistem inventori punca Jabatan; dan
2. Meningkatkan bilangan lawatan pemeriksaan bagi memastikan semua
premis PYBDT disiasat bagi memastikan pematuhannya terhadap AKAS 1974.
7. Strategi Pelaksanaan 7
Meningkatkan kompetensi pegawai jabatan.
a. Latar belakang
Seiring dengan perkembangan industri di negara ini, pelbagai jenis industri mengguna pakai teknologi terkini di dalam operasinya. Pengawalan pencemaran menjadi semakin rumit terutamanya bagi pegawai-pegawai baru dan ini mewujudkan keperluan latihan yang berterusan.
b. Matlamat
Membina dan menambah baik pembangunan kapasiti (capacity building), prasarana, sumber manusia, kepakaran dan proses agar warga JAS kompeten, profesional dan unggul setanding dengan standard antarabangsa.
c. Status Masa Kini
Penguatkuasaan masa kini tidak lagi seperti tahun-tahun dahulu di mana pegawai-pegawai JAS hanya memeriksa pelepasan di takat akhir sahaja. Kini siasatan perlu dilakukan terhadap punca pengeluaran pencemaran seperti
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
219
peralatan-peralatan di loji pengolahan dan sistem-sistem kawalan yang berteknologi tinggi.
d. Isu Dan Cabaran
Perkembangan industri yang pesat memerlukan prosedur penguatkuasaan yang berkesan serta pegawai yang kompeten bagi memastikan kawalan di punca pencemaran tersebut. Sistem-sistem yang digunakan oleh industri kini bertambah canggih dan rumit yang memerlukan pengetahuan kejuruteraan dan pengurusan alam sekitar yang bersepadu.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif latihan secara spesifik dan proaktif bagi meningkatkan kompetensi pegawai JAS untuk menangani pencemaran secara profesional.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Jadual 57: Bilangan Pegawai yang Mengikuti Kursus Asas
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan pegawai yang mengikuti kursus asas 732 1225 1225 1225 1225 1225
g. Pelan Tindakan
Pelaksanaan pelan tindakan untuk strategi ini merangkumi penjadualan latihan-latihan asas dan juga spesifik bagi kakitangan JAS. Latihan-latihan termasuklah pelan keperluan latihan kursus asas teknikal, kursus teknikal lanjutan, peluang latihan bagi pembangunan kerjaya dan kursus secara online.
8. Strategi Pelaksanaan 8
Meningkatkan kompetensi personel industri
a. Latar belakang
Pencegahan pencemaran perlu dibuat melalui swakawal (self regulation). Oleh yang demikian, pihak industri perlu didedahkan dengan latihan spesifik pengawalan sistem kawalan pencemaran udara/ loji pengolahan efluen selaras dengan kehendak AKAS 1974.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
220
b. Matlamat
Menyediakan latihan dan pensijilan kepada personel industri supaya kompeten dalam menjalankan operasi peralatan kawalan pencemaran bagi meningkatkan pematuhan.
c. Status Masa Kini
Peraturan baru pengawalan efluen telah menetapkan keperluan operator industri yang kompeten untuk mengendalikan loji-loji pengolahan efluen. Bagi keperluan operator yang kompeten untuk mengendali alat kawalan pencemar udara, JAS telah mengambil langkah awal bagi memasukkan keperluan tersebut di dalam pindaan Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Udara Bersih) yang telah dikemukakan kepada Jabatan Peguam Negara.
d. Isu Dan Cabaran
Perkembangan industri yang pesat memerlukan pelaksanaan self regulation oleh pihak kilang agar pematuhan dapat dilaksanakan dengan berkesan dan berkekalan. Peruntukan perundangan bagi keperluan operator yang kompeten dalam mengendalikan peralatan kawalan pencemaran perlu dimantapkan untuk memastikan prosedur pengoperasian peralatan kawalan dikendalikan oleh operator yang kompeten. Selain daripada pemantapan perundangan, pihak industri sendiri perlu meningkatkan keupayaan masing-masing bagi mencapai pematuhan berkekalan. Latihan yang bersesuaian perlu dilaksanakan bagi memastikan operator industri terlatih dan dapat mempraktikkan serta melaksanakan pengetahuan yang diberikan oleh JAS.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif peningkatan kompetensi operator industri.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Jadual 58: Bilangan Pegawai Yang Mengikuti Kursus Alam Sekitar Personel Industri
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan personel yang kompeten 728 1225 1350 1500 2250 3000
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
221
g. Pelan Tindakan
Pelaksanaan pelan tindakan untuk strategi ini merangkumi penyediaan modul latihan dan pelaksanaan kursus-kursus serta pensijilan kepada mereka yang kompeten.
F3. MATLAMAT UTAMA 6: MENINGKATKAN KUALITI AIR SUNGAI 9. Strategi Pelaksanaan 9
Meningkatkan bilangan sungai bersih.
a. Latar belakang
Pencemaran sungai sering berlaku di negara berpunca daripada pelepasan efluen industri, kumbahan dan juga pelepasan dari premis-premis perniagaan. Pencemaran juga berlaku daripada pembukaan tapak-tapak baru untuk pembangunan terutamanya dari segi kelodakan dan enapan.
b. Matlamat
Meningkatkan bilangan sungai yang dikategorikan sebagai bersih. c. Status Masa Kini
Pada tahun 2009 pengawasan yang telah dijalankan ke atas 577 batang sungai menunjukkan sebanyak 293 batang sungai dikategorikan sebagai bersih, 230 sederhana tercemar dan 54 dikategorikan sebagai tercemar.
d. Isu Dan Cabaran
Pencemaran sungai sering berlaku disebabkan oleh pihak industri melepaskan efluen ke alur air secara sengaja atau tidak disengajakan disebabkan oleh kecuaian pihak industri menyelenggarakan sistem pengolahan efluen masing-masing. Pencemaran juga berpunca daripada pelepasan oleh premis-premis perniagaan seperti restoran, hotel, pusat penyembelihan haiwan dan juga pelepasan dari loji kumbahan yang melebihi standard. Sebahagian punca tersebut adalah di luar bidang kuasa AKAS 1974.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
222
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif penguatkuasaan termasuk penguatkuasaan semua punca pencemaran yang melibatkan pelepasan efluen bagi mengekalkan bilangan sungai sedia ada dalam kategori bersih.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Jadual 59: Bilangan Sungai Bersih
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan sungai bersih 293 293 293 293 295 297
g. Pelan Tindakan
Pelan tindakan bagi strategi ini melibatkan penjadualan siasatan penguatkuasaan terhadap premis-premis yang melepaskan efluen ke alur air serta memberi fokus kepada lembangan sungai yang disasarkan.
F4. MATLAMAT UTAMA 7: MENINGKATKAN KUALITI AIR MARIN 10. Strategi Pelaksanaan 10
Membangunkan indeks kualiti air marin.
a. Latar belakang
Pengawasan air marin telah dilaksanakan semenjak tahun 1978 untuk Semenanjung Malaysia dan pada tahun 1975 untuk kawasan di Sabah dan Sarawak. Pengawasan kualiti air marin adalah penting untuk menentukan tahap pencemaran yang berpunca dari darat dan laut. Walaupun terdapat data parameter-parameter pencemar kualiti air marin, tiada petunjuk yang khusus mengenai tahap pencemaran air marin diwujudkan.
b. Matlamat
Untuk membangunkan indeks kualiti air marin bagi pengelasan kualiti air marin.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
223
c. Status Masa Kini
Pada masa kini, kualiti air marin ditentukan berdasarkan parameter-parameter tertentu yang melebihi standard di bawah Marine Water Quality Criteria and Standards. Tiada petunjuk atau indeks yang boleh menggambarkan tahap kualiti air marin secara keseluruhannya.
d. Isu Dan Cabaran
Pengawasan yang dilaksanakan pada 2009, menunjukkan bahawa bagi 158 stesen pengawasan pantai, pencemar utama yang melebihi standard adalah minyak dan gris iaitu 50.7% stesen melebihi standard, jumlah pepejal terampai (47.2% stesen melebihi standard) dan E.coli (47% stesen melebihi standard). Bagi pengawasan di kuala pula, 75 stesen pengawasan yang dipantau, pencemar utama adalah E.coli iaitu 56.9% stesen melebihi standard, minyak dan gris (47.6% stesen melebihi standard) dan pepejal terampai (17.7% stesen melebihi standard). Di stesen pengawasan di kawasan pulau pula menunjukkan E.coli merupakan pencemar utama iaitu 59.7% stesen melebihi standard diikuti oleh jumlah pepejal terampai (39.7% stesen melebihi standard) dan minyak dan gris (4.3% stesen melebihi standard). Walaupun terdapat data parameter-parameter pencemar, tiada petunjuk yang khusus mengenai tahap pencemaran air marin yang dapat membantu dalam membuat keputusan dalam usaha pembangunan kawasan pantai dan pulau.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif pengemaskinian data pengawasan yang lengkap sebagai instrumen sokongan kepada pembentukan indeks kualiti air marin.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Jadual 60: Sasaran Tempoh Penyediaan dan Pelaksanaan Indeks Kualiti Air Marin
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Indeks Kualiti Air Marin disediakan
-
Draf Indeks disediakan
Draf Indeks dimuktamadkan
Indeks diguna pakai
Indeks diguna pakai
Indeks diguna pakai
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
224
g. Pelan Tindakan
Pelan tindakan bagi membangunkan indeks kualiti air marin dilaksanakan melalui pemantapan prosedur pengawasan, pengemaskinian data-data pengawasan sedia ada dan formulasi pembangunan indeks.
F5. MATLAMAT UTAMA 8: MENINGKATKAN KUALITI UDARA 11. Strategi Pelaksanaan 11
Meningkatkan bilangan hari udara bersih.
a. Latar belakang
Kualiti udara di Malaysia diukur dalam bentuk Indeks Pencemar Udara (IPU). IPU merupakan petunjuk status kualiti udara dan telah dibangunkan berdasarkan penilaian saintifik bagi menggambarkan secara mudah kehadiran pencemar-pencemar udara dan kesannya kepada kesihatan manusia. Sistem IPU di Malaysia adalah berpandukan kepada sistem yang diguna pakai oleh Agensi Pelindungan Alam Sekitar, Amerika Syarikat. Skala dan petunjuk status kualiti udara adalah seperti berikut:
Jadual 61: Skala dan Petunjuk Status Kualiti Udara
SKALA IPU KUALITI UDARA
0 – 50 Baik
51 – 100 Sederhana
101 – 200 Tidak Sihat
201 – 300 Sangat Tidak Sihat
301 dan ke atas Berbahaya Stesen kualiti udara automatik (Continuous Air Quality Monitoring, CAQM) mengukur kepekatan lima jenis pencemar dalam udara ambien iaitu habuk halus di bawah saiz 10 mikron (PM10), sulfur dioksida (SO2), nitrogen dioksida (NO2), karbon monoksida (CO) dan ozon di permukaan bumi (O3). Pencemar-pencemar ini diukur secara berterusan dan pada setiap jam. Nilai kepekatan pencemar dipuratakan selama 24 jam (bagi SO2 dan PM10), 8 jam (bagi CO) manakala O3 dan NO2 pula dikira pada setiap jam. Sub-indeks setiap jam bagi setiap pencemar seterusnya ditentukan di mana sub-indeks pencemar yang tertinggi akan dikira sebagai IPU pada jam tersebut.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
225
Secara amnya, dalam keadaan cuaca biasa, julat IPU bagi stesen-stesen yang ditempatkan di kawasan industri adalah di antara 60 hingga 75 (sederhana), kawasan perumahan di antara 45 hingga 55 (baik ke sederhana), stesen di kawasan trafik di antara 50 – 60 (sederhana) , manakala stesen ‘background’ di antara 30 hingga 40 (baik). Stesen ‘background’ di Batu Embun, Jerantut, Pahang merupakan stesen rujukan di mana tiada punca pencemaran terdapat di kawasan tersebut.
b. Matlamat
Memastikan peningkatan bilangan hari udara bersih dalam setahun kecuali apabila berlaku kejadian jerebu merentas sempadan.
c. Status Masa Kini
Pada tahun 2010, sebanyak 362 hari bersih telah direkodkan melalui 52 buah stesen pengawasan udara di seluruh negara.
d. Isu Dan Cabaran
Pengukuran bagi hari bersih dalam setahun dilaksanakan mengikut asas-asas berikut:
1) Asas 1 : Bacaan jam 5.00 petang
Bacaan IPU yang direkodkan pada jam 5.00 petang dipilih kerana pada waktu ini adalah yang terbaik untuk menggambarkan status kualiti udara dari aktiviti yang berlaku sepanjang hari termasuk pengaruh punca-punca pencemar udara seperti pelepasan dari kenderaan bermotor, pelepasan dari cerobong-cerobong industri dan pembakaran terbuka.
2) Asas 2 : Parameter yang diambil kira
Bilangan hari yang tidak sihat (IPU melebihi 100) adalah berdasarkan parameter PM10 sahaja (pencemar-pencemar lain termasuk ozon tidak diambil kira) dan tidak mengambil kira jerebu merentas sempadan. Frekuensi berlakunya insiden kualiti udara tidak sihat (IPU melebihi 100) bagi setiap stesen di Malaysia ditetapkan supaya tidak boleh melebihi 3 hari dalam setahun mengikut piawaian WHO 2005. Ini bermaksud, bagi sesuatu stesen pengawasan yang mencatatkan frekuensi berlakunya insiden kualiti udara tidak sihat (IPU melebihi 100) sebanyak 4 hari atau lebih, stesen tersebut akan diambil kira sebagai stesen yang mencatatkan bacaan IPU pada tahap tidak sihat.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
226
3) Asas 3: Pengecualian 3 hari tidak sihat dalam setahun
Had sebanyak 3 hari tidak sihat ini tidak bermakna bahawa keadaan kualiti udara tidak sihat berlaku secara berturutan atau sekali gus selama tempoh tersebut, tetapi ia boleh berlaku secara ‘intermittent’ sepanjang 365 hari dalam setahun.
4) Asas 4 : Hari tidak sihat berpunca daripada pencemaran jerebu
merentas sempadan
Stesen pengawasan yang mengalami bacaan IPU tidak sihat pada jam 5.00 petang bagi sesuatu hari dianggap sebagai berpunca daripada jerebu merentas sempadan apabila terdapat bilangan hotspot yang tinggi di Sumatera (bagi Semenanjung Malaysia) atau Kalimantan (bagi Sabah dan Sarawak) serta disokong oleh ‘prevailing wind’ yang bertiup ke arah stesen–stesen berkenaan. Dalam situasi ini juga, rekod menunjukkan tiada hotspot atau pembakaran terbuka berlaku di sekitar kawasan stesen–stesen berkenaan.
5) Asas 5 : Pengiraan % Hari Sihat dalam setahun
% Hari Sihat = (A – B) – C X 100% i. A - B
Nota : A – Bilangan hari dalam setahun (365) B – Bilangan hari jerebu merentas sempadan C – Bilangan hari ‘tidak sihat’ (punca tempatan)
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif prosedur penguatkuasaan yang berkesan serta instrumen perundangan yang mantap.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Jadual 62: Bilangan hari udara bersih
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan hari udara bersih 363 363 363 364 364 365
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
227
g. Pelan Tindakan
Pelaksanaan pelan tindakan untuk strategi ini merangkumi tindakan untuk memastikan bilangan hari yang bersih sentiasa tinggi mengikut Indeks Pencemar Udara melalui pematuhan ke atas Premis Yang Ditetapkan, Program Pengurusan Tanah Gambut Yang Mudah Terbakar serta penguatkuasaan pelepasan asap hitam dari kenderaan diesel. Semua tindakan ini termaktub di dalam Pelan Tindakan Udara Bersih JAS.
12. Strategi Pelaksanaan 12
Meningkatkan kualiti bahan api.
a. Latar belakang
Kualiti minyak petrol dan diesel yang digunakan sebagai bahan api untuk kenderaan bermotor serta perkilangan adalah berkait rapat dengan tahap atau beban pencemaran udara yang dilepaskan dari punca-punca berkenaan. Mengurangkan pelepasan pencemaran dari kenderaan bermotor dan industri adalah seiring dengan sasaran pelaksanaan Pelan Tindakan Udara Bersih yang termaktub dalam dokumen RMK-10, tahun 2011-2015, bagi mengurangkan pelepasan karbon untuk meningkatkan kualiti hidup rakyat.
b. Matlamat
Meningkatkan kualiti bahan api daripada EURO 2M kepada EURO 4M.
c. Status Masa Kini
Di bawah Peraturan-peraturan Kualiti Alam Sekeliling (Kawalan Kandungan Petrol dan Diesel) 2007, kualiti minyak petrol dan diesel mengikut spesifikasi EURO 2M telah mula berkuat kuasa pada 1 April 2007. Kualiti minyak petrol dan diesel mengikut spesifikasi EURO 2M yang dipasarkan di negara ini adalah dengan kandungan sulfur bagi kedua-dua minyak petrol dan diesel pada paras 500 ppm.
d. Isu Dan Cabaran
1) Kualiti bahan api minyak petrol dan diesel yang sedang dipasarkan di Malaysia adalah lebih rendah berbanding dengan kualiti minyak yang dipasarkan di negara jiran di rantau ini seperti Singapura dan Thailand; dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
228
2) Pelaksanaan kualiti minyak petrol dan diesel yang mematuhi spesifikasi EURO 4M memerlukan tempoh masa (lead time) pematuhan oleh syarikat-syarikat minyak. Tempoh masa diperlukan adalah disebabkan oleh faktor-faktor berikut:
a) Peningkatan kualiti minyak memerlukan perubahan fizikal dan
infrastruktur yang mengakibatkan masalah ruang bagi menempatkan kemudahan-kemudahan tambahan atau kemudahan baru di loji penapisan sedia ada; dan
b) Kesan ekonomi terhadap syarikat pengeluar minyak ekoran pertambahan kos ketika kelembapan ekonomi dengan mengambil kira ‘cost recovery’, ‘Automotive Pricing Mechanism’ (APM), ‘Capital Expenditure’ (CAPEX), ‘OperationalExpenditure’ (OPEX), polisi subsidi dan sebagainya;
f. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif prosedur-prosedur penguatkuasaan yang berkesan demi merealisasikan hasrat Kerajaan untuk menjamin kesejahteraan rakyat dan alam sekitar.
g. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Jadual 63: Pelaksanaan Standard Bahan Api
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Pelaksanaan standard bahan api EURO 4M EURO 2M
Penyediaan draf EURO 4M
Penguatkuasaan
Penguatkuasaan
Penguatkuasaan
Penguatkuasaan
Pelaksanaan standard pelepasan kenderaan bermotor
Penyediaan draf EURO 4M
Memuktamadkan draf 4M
Penguatkuasaan
Penguatkuasaan
Penguatkuasaan
Penguatkuasaan
h. Pelan Tindakan
1) Pelan Tindakan bagi melaksanakan standard bahan api kepada EURO 4M; dan
2) Pelan Tindakan bagi menetapkan standard pelepasan baru terhadap
kenderaan bermotor. Pelan tindakan ini perlu merangkumi standard pelepasan bagi karbon monoksida, hidrokarbon, sulfur dioksida dan nitrogen dioksida. Semua tindakan ini termaktub di dalam Pelan Tindakan Udara Bersih.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
229
13. Strategi Pelaksanaan 13
Pengurusan tanah gambut.
a. Latar belakang
Kekerapan kebakaran yang berlaku di tanah gambut perlu diatasi. Keadaan tanah gambut yang mempunyai bahan organik yang tinggi akan menyebabkannya mudah terbakar, sama ada secara semula jadi atau disebabkan oleh aktiviti manusia. Kebakaran tanah gambut yang berlanjutan menyebabkan berlakunya jerebu dan boleh menjejaskan kesihatan orang ramai.
Pembinaan saliran sekatan dilaksanakan bagi meninggikan paras saliran di kawasan pembinaan dan sekali gus dapat mengurangkan kejadian pembakaran terbuka. Telaga air tanah dibina di kawasan-kawasan yang sesuai bagi mendapatkan sumber air bagi kerja-kerja pemadaman api di kawasan-kawasan yang mudah terbakar.
b. Matlamat
Melaksanakan pembinaan sekatan saliran dan telaga air tanah sebagai langkah kawalan bagi mengelakkan kejadian jerebu disebabkan oleh pembakaran tanah gambut.
c. Status Masa Kini
Tindakan pencegahan bagi mengawal kebakaran di tanah gambut melalui teknik sekatan saliran telah pun dilaksanakan dengan pembinaan 86 sekatan saliran dan 17 telaga air tanah di beberapa buah lokasi kritikal di Selangor, Johor, Pahang, Kelantan, Sabah dan Sarawak.
d. Isu Dan Cabaran
Kebakaran di kawasan fire prone area seperti di kawasan tanah gambut perlu dikawal daripada berlaku kerana kebakaran di tanah gambut mengambil masa yang lama untuk dipadamkan kerana kandungan bahan organik yang tinggi. Pembinaan sekatan saliran dan telaga air tanah memerlukan penyelenggaraan berkala bagi memastikan keberkesanan struktur yang dibina. Penentuan lokasi dan struktur sekatan saliran yang sesuai adalah perlu bagi memastikan sekatan saliran yang dibina bersesuaian serta bertahan lama dan berfungsi dengan baik.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
230
Kerjasama antara agensi-agensi seperti JAS, JPS, JMG dan JPSM diperlukan bagi memastikan program pengurusan tanah gambut yang mudah terbakar dapat dilaksanakan dengan berkesan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif prosedur-prosedur pengawalan yang berkesan bagi mencegah dan mengawal kebakaran di tanah gambut.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Pengawalan kejadian jerebu dilaksanakan dengan memastikan pembinaan sekatan saliran dan telaga air tanah adalah seperti berikut:
Jadual 64: Bilangan sekatan saliran dan telaga air tanah
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Pembinaan sekatan saliran 86 96 126 150 150 150
Pembinaan telaga air tanah 17 19 30 36 41 47
g. Pelan Tindakan
Pelan tindakan pengurusan tanah gambut perlu dilaksanakan bagi memastikan pengurusan tanah gambut yang lebih berkesan. Pelan tindakan tersebut merangkumi peranan agensi-agensi yang bertanggungjawab melaksanakan program pengurusan tanah gambut.
F6. MATLAMAT UTAMA 9: MELINDUNGI LAPISAN OZON
14. Strategi Pelaksanaan 14
Menyedia dan melaksanakan Pelan Pengurusan Penghapusan Hidro klorofluorokarbon (HCFC) (HPMP).
a. Latar belakang
Konvensyen Vienna dan Protokol Montreal (PM) diwujudkan bertujuan untuk melindungi lapisan ozon stratosferik akibat daripada penggunaan bahan pemusnah ozon (BPO) (ozone depleting substances, ODS). Lapisan ozon adalah penting untuk dipelihara kerana ia berfungsi menapis sinaran
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
231
ultraungu (UV) dari Matahari ke bumi. Pendedahan terus kepada sinaran UV boleh membawa kesan negatif kepada kesihatan manusia dan makhluk hidup di muka bumi. Sehubungan itu, PM digubal dan dikuatkuasakan agar penggunaan bahan-bahan kimia yang menipiskan lapisan ozon di beberapa sektor utama seperti penyaman udara kenderaan, bangunan, peti sejuk, pembuatan busa (foam), pelarut dan aerosol dapat dikurangkan serta dihapuskan. Bahan-bahan BPO ini adalah termasuk klorofluorokarbon (CFCs), hidro klorofluorokarbon (HCFCs), karbon tetraklorida (CTC), metil bromida, metil kloroform dan halon. Malaysia telah meratifikasi PM mulai tahun 1989 dan NRE melalui keputusan-keputusan Jemaah Menteri telah dilantik menjadi focal point kepada PM. Sebagai focal point kepada PM, NRE bertanggungjawab dalam memastikan Negara mematuhi jadual penghapusan bahan pemusnah lapisan ozon yang telah ditetapkan. Sehingga kini, Malaysia telah berjaya menghapuskan penggunaan BPO bagi mematuhi PM di mana Malaysia telah menghentikan pengimportan CFC, halon dan CTC mulai pada 1 Januari 2010. Bagi fasa seterusnya yang bermula pada tahun 2010, Malaysia perlu menghapuskan penggunaan HCFC secara berperingkat sehingga 2030. Oleh yang demikian, NRE dengan sokongan utama daripada Unit Ozon, JAS perlu merancang dan melaksanakan strategi-strategi yang berkesan bagi menghapuskan penggunaan HCFC dalam Negara.
Malaysia turut menerima bantuan kewangan dari Tabung Multilateral Pelaksanaan Protokol Montreal (Multilateral Fund, MLF) dan bantuan teknikal bagi membantu negara mencapai sasaran penghapusan HCFC yang telah ditetapkan.
b. Matlamat
Objektif strategi ini adalah bagi menyediakan HPMP komprehensif yang memuatkan strategi dan pelan tindakan Malaysia bagi mematuhi sasaran kawalan 2013/2015 MP untuk dikemukakan ke Mesyuarat Executive Committee of the Multilateral Fund (EXCOM) pada Julai 2011 untuk mendapatkan bantuan dana kewangan.
Sasaran kawalan yang ditetapkan adalah pembekuan import HCFC pada tahun 2013 dan pengurangan import HCFC sebanyak 10% daripada baseline data (purata jumlah import 2009 dan 2010).
c. Status Masa Kini
Sehingga kini, laporan awal HPMP telah diterima dan laporan akhir HPMP dijangka akan siap pada akhir Disember 2010. Seterusnya, Laporan HPMP akan dibentangkan untuk penelitian dan perakuan Mesyuarat Jawatankuasa Pemandu Kebangsaan (NSC) yang dijadualkan pada Januari 2011 untuk dilaksanakan sepenuhnya.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
232
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam menyediakan HPMP adalah seperti berikut:
1) Sebagai negara ahli, Malaysia telah mendapat manfaat daripada PM
dari segi bantuan kewangan dalam merancang dan menyediakan HPMP. Untuk tujuan ini, pihak United Nations Development Programme (UNDP) bertindak sebagai agensi pelaksana Penyediaan HPMP (Stage-1). Penyediaan HPMP (Stage-1) ini diselia dan dikoordinasi oleh Unit Ozon, JAS NRE yang diterajui oleh pegawai-pegawai profesional dan berpengalaman dalam menguruskan penghapusan CFC yang selesai, mulai 1 Januari 2010. Penyelarasan ini dimantapkan lagi dengan penubuhan HPMP Coordination Group (HCG). HPMP yang telah disediakan perlu dibentangkan dan diperakui oleh NSC yang terdiri daripada pelbagai Kementerian, Agensi kerajaan dan swasta, badan-badan bukan kerajaan (NGO) dan wakil industri dan dipengerusikan oleh Ketua Setiausaha NRE; dan
2) Manakala dari segi pelaksanaan HPMP pula, NSC juga bertindak
sebagai pemantau projek-projek HPMP yang melibatkan pihak industri yang berkaitan. Komitmen pihak Industri dalam melaksanakan HPMP adalah amat penting. Cabaran utama yang perlu dihadapi oleh pihak Industri adalah dari segi implikasi kewangan untuk pertukaran teknologi sedia ada kepada teknologi gantian. Selain itu, persaingan pasaran global terhadap produk baru yang menggunakan bahan gantian HCFC juga menjadi kekhuatiran pihak industri. Dalam hal ini, bantuan dana kewangan MLF perlu dimanfaatkan bagi membantu pihak industri melaksanakan projek-projek HPMP. Penyertaan Malaysia dalam rundingan di peringkat antarabangsa berkaitan PM dapat digunakan untuk mengetengahkan isu-isu berbangkit berkenaan pelaksanaan HPMP dan pada masa yang sama dapat mempertahankan pendirian negara berkaitan isu-isu yang timbul sepanjang pelaksanaan HPMP di peringkat nasional.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam merancang dan melaksanakan HPMP ini meliputi perspektif peranan proses dalaman (Internal Business Process) yang memberi tumpuan kepada peranan Kerajaan dalam menterjemah dasar untuk mematuhi ketetapan PM. Selain itu, tumpuan strategi ini juga bertujuan memenuhi kehendak sektor-sektor industri yang merupakan pelanggan kepada dasar baru ini. Dalam usaha melaksanakan dasar ini, perspektif pelanggan (customer) turut dititikberatkan di mana sebagai menyokong kepuasan pelanggan terhadap dasar ini, peluang pasaran baru yang menggunakan teknologi berasaskan bahan gantian HCFC (substitute) turut diteroka bersama bagi menggantikan pasaran semasa.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
233
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Seperti yang telah ditetapkan di dalam Jadual Penghapusan Bahan Pemusnah Ozon PM, Malaysia sebagai negara membangun perlu membekukan import HCFC kepada baseline (purata jumlah import 2009 dan 2010) pada tahun 2013 dan mengurangkan jumlah importHCFC kepada 10% pada 2015. Untuk tujuan ini, HPMP disediakan dan akan disiapkan pada tahun 2010.
Jadual 65: Sasaran jumlah pembekuan import HCFC
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015Kuantiti Penghapusan HCFC
480.4 ODP ton (7392 metrik ton)
Memuktamadkan Pelan HPMP
Pelaksanaan Pelan HPMP
Pembekuan import (tidak melebihi 480.4)
Pelaksanaan Pelan HPMP
432.36 ODP ton (6653 metrik ton)
g. Pelan Tindakan
Dalam menyediakan HPMP yang baik, tindakan-tindakan yang dilaksanakan adalah seperti berikut: 1) Penubuhan HCG yang terdiri daripada stakeholder Kerajaan dan
industri bertujuan menyelaras penyediaan aktiviti-aktiviti dalam menyediakan HPMP;
2) Berinteraksi dengan pihak industri (pembekal bahan kimia dan
peralatan/ pengimport dan/atau wakil industri yang relevan) bagi mengenal pasti pengilang semasa yang menggunakan produk berasaskan HCFC;
3) Mengadakan konsultasi dengan pihak industri bagi mengenal pasti dan memilih teknologi alternatif, perpindahan teknologi dan kos-kos tambahan yang terlibat; dan
4) Mendapatkan perakuan NSC tentang strategi dan pelan tindakan yang
disediakan di dalam HPMP.
Manakala dari segi pelaksanaan HPMP pula, tindakan-tindakan yang akan dilaksanakan adalah seperti berikut;
1) Mengukuhkan peranan institusi (Institutional Measures) yang
melibatkan pembuatan dasar/ strategi untuk memaklumkan dasar yang akan dilaksanakan dalam menggalakkan penggunaan bahan gantian HCFC (substitute) melalui Jawatankuasa sedia ada iaitu NSC (1985) dan Jawatankuasa Teknikal ODS (1986);
2) Merancang langkah-langkah pengawalseliaan melalui
penambahbaikan peraturan dan undang-undang sedia ada;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
234
3) Menyediakan dan menerbitkan laporan/ kajian serta bahan penulisan berkaitan aktiviti penghapusan HCFC; dan
4) Mendapatkan dana kewangan MLF bagi membantu industri melaksanakan projek-projek penghapusan HCFC dengan mengemukakan cadangan HPMP kepada EXCOM untuk pertimbangan dan kelulusan bantuan kewangan;
15. Strategi Pelaksanaan 15
Meningkatkan kesedaran dan komitmen stakeholders dan pelanggan.
a. Latar belakang
Pendidikan, kempen, seminar dan mesyuarat konsultasi merupakan kaedah-kaedah hebahan utama dalam memberitahu kumpulan sasar tentang sesuatu dasar baru kerajaan. Stakeholders kepada pelaksanaan dasar penghapusan HCFC terdiri daripada pihak pengurusan tertinggi NRE manakala pelanggan terdiri daripada agensi-agensi kerajaan lain seperti Kementerian Perdagangan Antarabangsa dan Industri (MITI) dan Kastam yang mempunyai peranan dalam melaksanakan dasar ini serta pihak industri yang menggunakan HCFC. Dalam usaha mencapai sasaran yang telah ditetapkan bagi penghapusan HCFC menjelang 2030, kerjasama daripada stakeholders, agensi pelaksana dan pelanggan adalah amat penting. Selain meningkatkan kesedaran dan komitmen, pendidikan, kempen kesedaran dan mesyuarat konsultasi ini turut bertindak sebagai platform kepada agensi pelaksana untuk mendapatkan maklum balas pelanggan terhadap dasar yang dilaksanakan. Maklumat yang diperoleh melalui maklum balas ini seterusnya amat berguna dalam membantu penilaian terhadap tindakan yang diambil dalam melaksanakan dasar ini.
b. Matlamat
Objektif strategi ini adalah peningkatan kesedaran dan komitmen stakeholders yang terdiri daripada pihak pengurusan tertinggi NRE dan pelanggan yang terdiri daripada agensi-agensi kerajaan dan sektor industri berkaitan terhadap pelaksanaan HPMP melalui penganjuran kempen kesedaran, seminar, roadshow dan mesyuarat-mesyuarat konsultasi.
c. Status Masa Kini
Sehingga kini, 1 seminar telah diadakan bagi menerangkan kandungan draf HPMP yang telah dirangka kepada stakeholders dan pelanggan. Manakala 1 mesyuarat konsultasi dengan pelanggan yang terdiri daripada wakil industri
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
235
diadakan bagi mendapatkan maklum balas berkenaan strategi pelaksanaan HPMP.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam meningkatkan kesedaran dan komitmen stakeholders dan pelanggan adalah: 1) Malaysia telah berjaya merealisasikan komitmen sebagai negara ahli
PM dalam penghapusan CFC pada 2010. Proses-proses yang dilalui sepanjang penghapusan CFC ini dilaksanakan telah memberi banyak pengalaman kepada agensi-agensi pelaksana untuk meneruskan usaha penghapusan HCFC. Unit Ozon, JAS mempunyai tenaga profesional yang sangat berpengalaman bukan sahaja dalam menganjurkan kempen dan program-program berbentuk kesedaran perlindungan ozon kepada pelanggan, malah turut mempunyai keupayaan sebagai tenaga pengajar. Selain itu, Malaysia mendapat bantuan kewangan daripada MLF bagi melaksanakan program-program yang dirancang. Hubungan kerjasama yang lama dengan agensi antarabangsa seperti UNDP turut dimanfaatkan oleh Malaysia dalam merangka dan melaksanakan program-program yang dirancang agar ia lebih menyeluruh dan berkesan; dan
2) Dalam usaha mencapai sasaran penghapusan HCFC, keprihatinan pihak industri perlu diambil kira memandangkan pihak Industri merupakan pengguna primer yang mengimport masuk HCFC ke dalam negara. Ketidaksesuaian strategi yang digunakan ke atas pihak industri boleh menyukarkan pencapaian matlamat yang ditetapkan. Pihak industri berhadapan dengan cabaran besar terutamanya dari segi kewangan kerana kos pertukaran kepada teknologi baru adalah amat tinggi, sedangkan pada masa yang sama, produk yang menggunakan teknologi gantian perlu bersaing dengan harga di pasaran global. Menyedari hal ini, Unit Ozon dengan bantuan UNDP melaksanakan mesyuarat-mesyuarat dengan pihak industri bagi berbincang dan mendapatkan maklum balas terhadap strategi pelaksanaan HPMP.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini merangkumi perspektif pelanggan (customer) yang memberi tumpuan kepada penjelasan dan meningkatkan pemahaman pelanggan terhadap tanggungjawab negara untuk menghapuskan HCFC menjelang 2030. Penjelasan dan kefahaman ini adalah aspek penting dalam mengoptimumkan komitmen pelanggan terhadap dasar ini, sekali gus menyumbang kepada perspektif Internal Business Process menjalankan peranan sebagai agensi pelaksana.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
236
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Setiap tahun, sasaran program-program untuk meningkatkan kesedaran dan komitmen stakeholders dan pelanggan telah dirancang seperti berikut sehingga pencapaian 10% pengurangan import HCFC dicapai pada tahun 2015:
Jadual 66: Bilangan program kesedaran
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan Program Kesedaran 2 4 4 4 4 4
g. Pelan Tindakan
Dalam melaksanakan strategi meningkatkan kesedaran dan komitmen stakeholders dan pelanggan terhadap pelaksanaan HPMP dengan berkesan, beberapa Pelan Tindakan dirancang termasuklah:
1) Mengenal pasti kumpulan sasaran yang terlibat dalam menjayakan
pelaksanaan HPMP;
2) Mengadakan konsultasi dengan pihak industri bagi mengenal pasti dan memilih teknologi alternatif, perpindahan teknologi dan kos-kos tambahan yang terlibat; dan
3) Melaksanakan program-program kesedaran dengan berkesan
16. Strategi Pelaksanaan 16
Merangka mekanisme pengawalseliaan penggunaan HCFC.
a. Latar belakang
Penghapusan HCFC merupakan satu dasar baru yang akan dilaksanakan mulai 2011 dan telah menjadi tanggungjawab Negara untuk mematuhi Jadual Penghapusan BPO PM bagi bahan HCFC yang telah ditetapkan. Seperti yang telah ditetapkan oleh PM, Malaysia perlu membekukan jumlah import HCFC kepada baseline (purata import 2009 dan 2010) pada tahun 2013 dan pengurangan 10% jumlah import daripada baseline yang ditetapkan.
Memandangkan ini merupakan dasar baru Kerajaan, tiada sebarang langkah pengawalseliaan penggunaan HCFC melalui penguatkuasaan undang-undang atau peraturan dilaksanakan sehingga kini. Oleh yang demikian, adalah menjadi peranan agensi pelaksana dengan kerjasama agensi-agensi
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
237
penguatkuasaan yang berkaitan untuk memformulasikan mekanisme awal pengawalseliaan.
b. Matlamat
Objektif strategi ini adalah perangkaan mekanisme awal dalam mengawal penggunaan HCFC oleh pihak Industri yang berkaitan melalui kerjasama dengan agensi-agensi kerajaan yang terlibat.
c. Status Masa Kini
Bagi melaksanakan tindakan penghapusan HCFC yang dijangka bermula tahun 2011, masih tiada sebarang mekanisme pengawalseliaan penggunaan HCFC di Malaysia. Data-data berkaitan jumlah import HCFC pada tahun 2009 dan 2010 diperoleh daripada Jabatan Statistik dan MITI bagi membolehkan baseline HCFC Malaysia ditentukan.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam merangka langkah pengawalseliaan penggunaan HCFC adalah Malaysia telah berjaya merealisasikan komitmen sebagai negara ahli PM dalam penghapusan CFC pada 2010. Proses-proses yang dilalui sepanjang program penghapusan CFC ini dilaksanakan telah memberi banyak pengalaman kepada agensi-agensi pelaksana untuk meneruskan usaha penghapusan HCFC. Dalam melaksanakan penghapusan penggunaan CFC, terdapat peruntukan dalam peraturan Akta Kualiti Alam Sekitar 174 (AKAS) yang membolehkan tindakan penguatkuasaan diambil ke atas pihak-pihak yang melanggar arahan yang ditetapkan berkenaan penggunaan CFC. Namun begitu, memandangkan penghapusan HCFC merupakan satu dasar baru, masih tiada sebarang peruntukan di bawah peraturan AKAS bagi mengawal penggunaan HCFC. Namun begitu, dengan pengalaman yang ada di kalangan pegawai-pegawai profesional yang berpengalaman di JAS, proses-proses yang perlu dilaksanakan dalam mewujudkan peraturan baru ini dijangka dapat berjalan dengan sempurna.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif IBP yang memberi tumpuan kepada pelaksanaan dasar melalui aktiviti penguatkuasaan peraturan dan undang-undang berkaitan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
238
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Sebagai langkah permulaan, satu sistem pelesenan bagi pengimportan HCFC melalui kawalan pemberian AP akan disediakan mulai Januari 2013;
Jadual 67: Bilangan Sistem Pelesenan Import HCFC
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Penyediaan sistem pelesenan import HCFC -
Penyediaan sistem pelesenan import HCFC
Penyediaan sistem pelesenan import HCFC
1
Penggunaan sistem pelesenan import HCFC
Penggunaan sistem pelesenan import HCFC
g. Pelan Tindakan
Dalam melaksanakan strategi merangka langkah pengawalseliaan penggunaan HCFC, terdapat empat pelan tindakan yang akan dilaksanakan:
1) Mendapatkan data jumlah import HCFC pada tahun 2009 dan tahun
2010 daripada Jabatan Perangkaan dan MITI;
2) Menentukan baseline HCFC Malaysia iaitu purata jumlah import HCFC bagi tahun 2009 dan 2010 dalam unit ODP Tan;
3) Mengenal pasti Pengimport HCFC untuk pengagihan kuota dan
pemberian AP; dan 4) Mengadakan mesyuarat dan perbincangan lanjut dengan pihak MITI
dan Kastam bagi membangunkan sistem pelesenan bagi pengimportan HCFC melalui kawalan pemberian AP mulai tahun 2013.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
239
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
5 ALAM SEKITAR JAS
A. LATAR BELAKANG
Selari dengan visi NRE bagi menerajui pengurusan sumber asli dan pemuliharaan alam sekitar secara lestari, setiap lapisan warga NRE perlu sentiasa dilihat menjadi agent of change, yang boleh mempengaruhi semua orang di sekeliling supaya menjaga dan mencintai alam sekitar.
B. MATLAMAT
MATLAMAT UTAMA
10 PEMBANGUNAN INDEKS KESEDARAN DAN KOMITMEN ALAM SEKITAR
11 MENINGKATKAN KESEDARAN MENGENAI ALAM SEKITAR DAN PERUBAHAN IKLIM
C. STATUS MASA KINI
Pelbagai program telah dilaksanakan oleh agensi kerajaan dan juga NGO bagi mempertingkatkan kesedaran dan komitmen rakyat terhadap alam sekitar. Namun, sehingga kini masih belum ada satu mekanisme yang spesifik untuk menilai pencapaian outcome yang diingini secara kuantitatif.
D. ISU DAN CABARAN
Dengan mengadakan program-program peningkatan kesedaran alam sekitar kepada seluruh lapisan masyarakat, tahap kesedaran dapat ditingkatkan dan sekali gus dapat mengawal pencemaran dari berlaku. Walau bagaimanapun, tahap kesedaran ini tidak pernah dinilai dan menyebabkan sasaran spesifik tidak dapat ditentukan bagi merancang hala tuju program kesedaran alam sekitar ini.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
240
E. STRATEGI PELAKSANAAN
Bagi menyokong pelaksanaan matlamat tersebut sebanyak 3 Strategi Pelaksanaan telah dikenal pasti iaitu;
1. pembangunan Indeks Kesedaran dan Komitmen Alam Sekitar; 2. penerbitan buletin mengenai pengurusan alam sekitar dan perubahan
iklim; dan
3. pelaksanaan Program Pendidikan Perubahan Iklim.
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG
PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 10: PEMBANGUNAN INDEKS KESEDARAN DAN KOMITMEN ALAM SEKITAR
1. Strategi Pelaksanaan 1
Pembangunan Indeks Kesedaran dan Komitmen Alam Sekitar a. Latar Belakang
Program promosi kesedaran dan pendidikan alam sekitar dilaksanakan secara bersepadu dengan melibatkan pelbagai agensi dan NGO serta pelbagai golongan masyarakat termasuk pelajar sekolah dan orang awam. Program ini telah dilaksanakan begitu lama namun tiada indeks untuk mengukur tahap kesedaran ini. Bagi menentukan hasil program ini dapat dinilai, satu indeks perlu diwujudkan agar sasaran yang sebenar dapat ditentukan bagi meningkatkan kesedaran dan komitmen rakyat Malaysia terhadap alam sekitar secara menyeluruh.
b. Matlamat
Indeks kesedaran dan komitmen alam sekitar perlu diwujudkan bagi menilai tahap kesedaran rakyat Malaysia terhadap penghayatan alam sekitar yang bersih dan secara langsung dapat mentransformasikan pemikiran dan sikap prihatin rakyat dalam pemeliharaan dan pemuliharaan alam sekitar.
c. Status Masa Kini
Program yang sedang dilaksanakan masa kini meliputi program Rakan Alam Sekitar yang menumpu kepada pengukuhan peranan kerjasama di antara agensi kerajaan, sektor swasta, NGO dan pemimpin masyarakat dalam melindungi dan menguruskan alam sekitar.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
241
d. Isu dan Cabaran
Bagi mentadbir dan menguatkuasakan perundangan pencegahan dan pengawalan pencemaran alam sekitar, Akta Kualiti Alam Sekeliling telah digubal berserta peraturan-peraturan di bawahnya. Namun begitu pencemaran juga tetap berlaku kerana tiada kesedaran dan keprihatinan rakyat terhadap tanggungjawab pemuliharaan dan pemeliharaan alam sekitar. Ini disebabkan kekangan daripada aspek kakitangan dan peruntukan yang terhad daripada agensi-agensi kerajaan dalam menjaga kawasan di seluruh negara.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif pelanggan yang memberi tumpuan kepada penjelasan bilangan rakyat yang sedar dan komited kepada kepentingan alam sekitar. Bagi mencapai sasaran bilangan rakyat yang mempunyai kesedaran alam sekitar bertahap tinggi, strategi ini juga perlu memberi tumpuan kepada usaha mempertingkatkan bina upaya penduduk setempat untuk lebih prihatin kepada alam sekitar.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Pada tahun 2011 hingga 2015, NRE menyasarkan beberapa tindakan di bawah strategi ini mengikut kepentingan proses pelaksanaan seperti berikut:
Jadual 68: Sasaran Pembangunan Indeks Kesedaran dan Komitmen Alam Sekitar
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Pembentukan dokumen indeks kesedaran dan komitmen alam sekitar
- Kerja-kerja persediaan
Penyediaan draf
Indeks ditetapkan
Indeks diguna pakai
Indeks diguna pakai
g. Pelan Tindakan
Dua pelan tindakan disediakan bagi memastikan strategi ini dapat dilaksanakan iaitu: 1) Pelan tindakan bagi mewujudkan indeks kesedaran dan komitmen
rakyat terhadap alam sekitar; dan 2) Pelan tindakan bagi menilai tahap kesedaran rakyat terhadap
kepentingan alam sekitar yang sejahtera mengikut sasaran tahap kesedaran yang dikehendaki.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
242
F2. MATLAMAT UTAMA 11: MENINGKATKAN KESEDARAN MENGENAI ALAM SEKITAR DAN PERUBAHAN IKLIM
2. Strategi Pelaksanaan 2
Penerbitan buletin mengenai pengurusan alam sekitar dan perubahan iklim.
a. Latar Belakang
Sebagai sebuah kementerian yang berperanan menerajui pengurusan alam sekitar yang lestari di negara ini, NRE perlu sentiasa berada di hadapan dalam menyebarkan maklumat kepada setiap lapisan masyarakat berkenaan pengurusan alam sekitar dan isu-isu semasa yang berkaitan agar setiap aspirasi yang dibawa oleh NRE dapat difahami dan dihayati oleh rakyat negara ini.
BPASPI dan JAS telah memulakan inisiatif mempromosi kesedaran dan pendidikan alam sekitar yang dilaksanakan secara bersepadu bersama-sama pelbagai agensi dan NGO serta pelbagai golongan masyarakat termasuk pelajar sekolah dan orang awam. Selain itu, JAS juga turut menerbitkan buletin secara berkala iaitu IMPAK dalam menyampaikan maklumat terkini berkaitan isu-isu alam sekitar.
Selain di peringkat kebangsaan, isu alam sekitar kini semakin rancak dibincangkan di peringkat antarabangsa melalui pelbagai Perjanjian Alam Sekitar Pelbagai Hala (Multilateral Environmental Agreements, MEAs), contohnya isu-isu berkaitan perubahan iklim, pencemaran udara dan sebagainya. Oleh yang demikian, NRE merasakan adalah penting untuk mewujudkan satu saluran khas bagi menyampaikan maklumat am mengenai hasil-hasil perbincangan atau mesyuarat yang dihadiri kepada rakyat. Selain itu, maklumat berkenaan good practices yang diamalkan di negara-negara lain dalam menguruskan alam sekitar turut dimuatkan untuk dicontohi dan diamalkan oleh masyarakat negara ini. Justeru itu, penerbitan buletin mengenai pengurusan alam sekitar dan perubahan iklim adalah alternatif terbaik pada ketika ini. Buletin yang dicadangkan ini tidak berhasrat menyentuh sensitiviti mana-mana pihak atau mencetuskan kontroversi terhadap kerajaan, sebaliknya masyarakat berpeluang mendapat maklumat mengenai situasi alam sekitar negara dan dunia yang sebenar dan tidak membuat tanggapan berasaskan khabar-khabar angin semata-mata. Sehubungan itu, perlindungan kerahsiaan maklumat akan tetap dipatuhi.
b. Matlamat
Penerbitan buletin ini wajar diwujudkan agar buletin ini dapat menjadi medium untuk memberikan pendedahan dan sekali gus meningkatkan kesedaran di
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
243
kalangan masyarakat mengenai pengurusan alam sekitar dan perubahan iklim. Buletin ini juga akan memastikan masyarakat sentiasa up-to-date mengenai isu-isu pengurusan alam sekitar dan perubahan iklim. Kerjasama dengan agensi dan NGOs juga dapat dipertingkatkan secara tidak langsung. Selain itu, sasaran utama pembaca adalah orang awam, institusi-institusi pengajian dan NGO berkaitan. Buletin ini juga akan dimuat naik ke dalam laman web NRE untuk memudahkan akses kepada pihak awam.
c. Status Masa Kini
Terdapat beberapa risalah yang diterbitkan oleh NRE yang berbentuk buletin seperti Buletin NRE dan majalah IMPAK oleh JAS. Buletin NRE adalah lebih kepada laporan program dan aktiviti yang telah dijalankan oleh NRE, manakala majalah IMPAK lebih bersifat himpunan artikel-artikel mengenai alam sekitar mengikut tema bulanan IMPAK. Antara risalah-risalah yang dihasilkan untuk edaran kepada masyarakat adalah seperti You Can Fight Climate Change Today dan sebagainya. Terdapat juga penghasilan buku-buku yang diedarkan kepada masyarakat umum seperti Climate Change in Malaysia, Dasar Perubahan Iklim dan Strategy and Action Plan for Chemical Management in Malaysia. Tiada penerbitan khusus yang memuatkan keputusan dan perbincangan yang telah dijalankan bagi menangani isu-isu alam sekitar selain daripada yang dilaporkan oleh pihak media. Buletin ini boleh menjadi medium kepada masyarakat untuk mendapatkan maklumat secara terus mengenai perkara-perkara tersebut.
d. Isu dan Cabaran
NRE mempunyai tenaga profesional yang berpengalaman dan berpengetahuan dalam isu-isu alam sekitar sama ada daripada aspek teknikal ataupun dasar. Selain itu, pegawai-pegawai ini juga terlibat secara langsung dalam mesyuarat atau perbincangan di peringkat antarabangsa mengenai alam sekitar dan perubahan iklim. Justeru, pengalaman, idea dan pandangan mereka boleh dimuatkan dan dikongsi bersama masyarakat umum melalui buletin ini. Bagi menjayakan penghasilan buletin ini kerjasama baik antara agensi dan NGO memainkan peranan yang sangat penting. BPASPI khususnya tidak mempunyai kapasiti yang mencukupi untuk menjayakan penerbitan ini secara in-house. Walau bagaimanapun, dengan adanya hubungan dan kerjasama rapat di antara agensi di bawah NRE yang sentiasa bekerjasama dalam aktiviti-aktiviti dan program-program kesedaran, usaha ini boleh dilakukan. Isu-isu alam sekitar pada masa kini adalah semakin kompleks. Oleh itu, buletin ini dilihat sedikit sebanyak mampu untuk menyalurkan perkembangan isu alam sekitar semasa yang bergerak pantas dan memberikan pendedahan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
244
kepada masyarakat tentang situasi isu-isu semasa alam sekitar yang dibincangkan di peringkat kebangsaan mahupun antarabangsa. Penghasilan buletin ini walau bagaimanapun mempunyai kekangan dari segi peruntukan kerana peruntukan bagi Komunikasi, Pendidikan dan Kesedaran Awam (CEPA) di bawah RMK-10 tidak diluluskan. Salah satu langkah awal yang harus ditangani adalah berkenaan peruntukan dalam menghasilkan buletin ini.
e. Bidang-Bidang Tumpuan yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif pelanggan yang memberi tumpuan kepada peningkatan kesedaran terhadap isu-isu dan kepentingan pengurusan alam sekitar yang lestari, seterusnya membantu meningkatkan persepsi pelanggan terhadap komitmen kerajaan yang tidak berbelah bagi dalam memastikan kelestarian alam sekitar dikekalkan demi kesejahteraan hidup rakyat di negara ini.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Pada tahun 2011 hingga 2015, NRE menyasarkan beberapa tindakan di bawah strategi ini mengikut kepentingan proses pelaksanaan seperti berikut:
Jadual 69: Bilangan Penerbitan Buletin Alam Sekitar
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015Bilangan penerbitan buletin mengenai pengurusan alam sekitar dan perubahan iklim
- 3 3 3 3 3
g. Pelan Tindakan
Antara pelan tindakan yang telah dikenal pasti adalah:-
1) Menubuhkan jawatankuasa untuk membuat perancangan awal tentang penghasilan buletin;
2) Mendapatkan input-input yang diperlukan daripada agensi–agensi kerajaan dan NGO untuk dimuatkan di dalam buletin;
3) Mengadakan mesyuarat editorial secara berkala; dan
4) Mencetak dan mengedarkan buletin kepada golongan sasaran.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
245
3. Strategi Pelaksanaan 3
Pelaksanaan Program Pendidikan Perubahan Iklim. a. Latar Belakang
Isu-isu perubahan iklim dan pemanasan global merupakan cabaran terbesar yang dihadapi oleh manusia sejagat pada masa sekarang. Menyedari kepentingan NRE sebagai focal point kepada isu tersebut, YBhg. Dato’ KSU telah mengilhamkan Climate Change Learning Program (CCLP) di kalangan warga NRE yang bertujuan untuk mendidik warga NRE dan jabatan di bawahnya dengan maklumat dan isu-isu semasa berkaitan perubahan iklim.
Dalam hubungan ini, bagi memastikan NRE sebagai agensi yang sentiasa menjadi barisan hadapan dalam isu-isu penjagaan alam sekitar dan perubahan iklim, setiap lapisan warga NRE perlulah dididik agar lebih berdedikasi, komited dan berpengetahuan luas terhadap isu-isu tersebut. Justeru, CCLP menjadi forum yang sesuai untuk perbincangan, berkongsi input, maklumat dan pandangan mengenai alam sekitar khususnya perubahan iklim di kalangan warga NRE. Di samping itu juga, jalinan kerjasama yang berkesan antara NRE dan semua peringkat sektor awam, swasta dan antarabangsa dapat dijalinkan melalui pelbagai program dan aktiviti yang telah diadakan.
b. Matlamat
Objektif utama penganjuran CCLP adalah untuk mendidik warga NRE mengenai isu-isu semasa dan tanggungjawab warga NRE dalam sebuah organisasi, institusi kekeluargaan dan perseorangan dalam usaha menangani impak perubahan iklim. CCLP juga turut bertindak sebagai satu forum perkongsian maklumat dan pandangan mengenai isu semasa perubahan iklim.
c. Status Masa Kini
Penganjuran CCLP telah diilhamkan pada tahun 2010. Sepanjang tahun 2010 sebanyak tiga sesi telah diadakan yang melibatkan penceramah-penceramah jemputan yang berpengalaman dan berpengetahuan luas dari pelbagai bidang dan organisasi.
Pada sesi pertama yang juga merupakan sesi pengenalan, tiga penceramah telah dijemput untuk memberikan ceramah pengenalan mengenai perubahan iklim, komitmen Malaysia dalam usaha menangani perubahan iklim dan tanggungjawab setiap individu dalam organisasi, keluarga dan perseorangan bagi bersama-sama menangani perubahan iklim.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
246
Sesi kedua pula adalah sesi praktikal yang melibatkan taklimat ringkas dan sesi demonstrasi penggunaan semula bahan buangan di rumah sebagai bahan kompos. Melalui demonstrasi ini, para peserta dapat mempraktikkan amalan mesra alam dalam kehidupan seharian dengan lebih jelas dan mudah difahami.
Pada sesi ketiga pula, tumpuan sesi ceramah adalah mengenai impak perubahan iklim ke atas Taman Laut. Melalui siri ini peserta telah didedahkan mengenai kepentingan ekosistem laut dan impaknya kesan daripada perubahan dalam sistem iklim.
d. Isu dan Cabaran
Isu perubahan iklim meliputi pelbagai aspek alam sekitar dan ekonomi yang merentasi pelbagai sektor awam dan swasta. Sehubungan dengan itu, adalah amat penting bagi NRE menjalinkan kerjasama yang berkesan dengan semua peringkat sektor awam, swasta dan antarabangsa. Melalui program-program di bawah CCLP, penceramah-penceramah berpengalaman daripada pelbagai sektor awam dan swasta dapat menjalinkan hubungan dan kerjasama erat dengan NRE.
Isu perubahan iklim sentiasa mendapat perhatian antarabangsa umumnya dan tempatan khususnya. Isu ini sentiasa dinamik dan pelbagai perkara baru dibincangkan dari semasa ke semasa. Bidang kepakaran mengenai isu perubahan iklim adalah sangat kritikal di Malaysia terutamanya di NRE. Justeru ia merupakan satu cabaran bagi menyediakan penceramah-penceramah yang benar-benar berpengalaman dan berpengetahuan khusus dalam bidang ini.
Bagi menggalakkan penyertaan peserta dalam program-program ilmiah seperti CCLP ini, adalah menjadi satu cabaran kepada urus setia untuk menganjurkan pendekatan yang mudah difahami dan menarik untuk disertai. Dalam hal ini, lebih banyak masa dan tenaga harus dicurahkan dalam menjayakan program-program CCLP di masa akan datang. Kekangankekurangan urus setia dan tenaga kerja menyebabkan program-program CCLP sukar dibuat secara menyeluruh dan dengan lebih kerap.
Di samping itu juga, penganjuran CCLP melibatkan pelbagai kos seperti bayaran kepada penceramah jemputan, makan dan minum para peserta serta penggunaan dan penyewaan peralatan tambahan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif pelanggan yang memberi tumpuan kepada perubahan iklim, seterusnya membantu meningkatkan persepsi pelanggan terhadap komitmen kerajaan yang tidak berbelah bagi dalam menghadapi impak perubahan iklim yang sedang berlaku demi memastikan kesejahteraan hidup rakyat di negara ini terjamin.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
247
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Pada tahun 2011 hingga 2015, NRE menyasarkan beberapa tindakan di bawah strategi ini mengikut kepentingan proses pelaksanaan seperti berikut:
Jadual 70: Bilangan Sesi Penganjuran CCLP
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Jumlah sesi penganjuran CCLP 3 3 3 3 3 3
g. Pelan Tindakan
Pelan tindakan bagi melaksanakan strategi ini:
1) menyediakan takwim penganjuran CCLP;
2) menyediakan keperluan bajet dan tempat penganjuran; 3) mencari topik yang sesuai dan value added setiap topik/ tajuk; 4) mengenal pasti penceramah yang berpengalaman mengenai topik/
tajuk yang dicadangkan; dan 5) mendapatkan maklum balas daripada peserta.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
248
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
6 SUMBER AIR
BSASH
JPS
NAHRIM
A. LATAR BELAKANG
BSASH berperanan menyelaras dasar dan strategi pelaksanaan berkenaan dengan pengurusan Sumber Air Negara, mengenal pasti dan menilai pelaksanaan dasar dan strategi berkaitan sumber air serta mengurus setia Majlis Sumber Air Negara dan Jawatankuasa Pemandu projek-projek yang dilaksanakan oleh JPS dan NAHRIM. Pihak NAHRIM pula berperanan menjalankan usaha-usaha penambahbaikan dan pencegahan bagi menghadapi kesan perubahan iklim ke atas aspek kuantiti dan kualiti sumber air negara serta penurunan kualiti ekosistem air perlu ditangani dengan memastikan pelaksanaan penyelidikan dan pembangunan (R&D) berkaitan sumber air dan hasil penyelidikan diguna pakai oleh pihak berkepentingan dalam pengurusan sumber air. Selaras dengan Akta Fungsi-fungsi Menteri 1969, Perintah Menteri-menteri Kerajaan Persekutuan 2009, JPS akan memastikan pengurusan projek, maklumat dan kesedaran awam mempunyai impak yang tinggi kepada pihak berkepentingan agar perancangan dan pembangunan sumber air negara melalui pendekatan Pengurusan Lembangan Sungai Bersepadu (IntegratedRiver Basin Management, IRBM) dapat memaksimumkan faedah sosioekonomi di kawasan yang terlibat. Untuk memastikan keberkesanan fungsi yang dipertanggungjawabkan kepada JPS, aspek pemboleh daya berkaitan dasar dan perundangan perlu diwujudkan.
B. MATLAMAT
Matlamat-matlamat teras strategik bagi pengurusan sumber air ialah:
MATLAMAT UTAMA
12 MEMASTIKAN TADBIR URUS PENGURUSAN SUMBER AIR DILAKSANAKAN SELARAS DENGAN WAWASAN NEGARA
13 PELAKSANAAN PENYELIDIKAN DAN PEMBANGUNAN SUMBER AIR
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
249
MATLAMAT UTAMA
14
MEMASTIKAN PENGURUSAN PROJEK, MAKLUMAT DAN KESEDARAN MEMPUNYAI IMPAK TINGGI KEPADA PIHAK BERKEPENTINGAN
C. STATUS MASA KINI
1. Bagi tahun 2010, salah satu Petunjuk Prestasi Utama (KPI) YB Menteri NRE ialah pengurangan jumlah penduduk akibat banjir kepada 400,000 orang daripada 5.7 juta mangsa banjir yang dicatatkan semasa banjir pada tahun 2008. Manakala sasaran peningkatan kualiti air di Sungai Galing, Pahang dan Sungai Temiang, Negeri Sembilan mencapai indeks kualiti Kelas II dijadikan sebagai KPI Setiausaha Bahagian BSASH dan Ketua Pengarah JPS;
2. Dalam perkembangan berkaitan, berikutan ketiadaan dasar khusus
mengenai sumber air seperti Dasar Sumber Air Negara yang masih dalam peringkat penggubalan, NRE telah mengambil langkah proaktif untuk meningkatkan tahap kesedaran dan penyertaan masyarakat serta pihak berkepentingan dengan menjalin kerjasama dengan kerajaan negeri, negara jiran (Thailand dan Singapura) dan Institut Pengajian Tinggi (IPT)/ NGO/ badan korporat;
3. Bagi menyokong semua itu, NRE telah membangunkan Sistem
Maklumat Asas NRE (SMA*NRE) untuk tujuan pengumpulan maklumat asas mengenai pengurusan sumber asli dan alam sekitar. Maklumat berkaitan sumber air merupakan salah satu komponen di dalam sistem ini. Setakat ini, sejumlah lapan maklumat asas seperti maklumat lembangan sungai di Malaysia, lembangan sungai utama di Malaysia, hakisan pantai, kategori hakisan pantai, senarai projek hakisan pantai, kawasan banjir di Malaysia, kejadian banjir besar di Malaysia dan lokasi projek tebatan banjir telah dimasukkan dalam SMA*NRE; dan
4. Daripada aspek R&D, NRE melalui NAHRIM sedang melaksanakan
tiga projek berkaitan air dan persekitarannya dengan peruntukan RM6 juta yang telah diluluskan untuk tempoh 2011 dan 2012, RMK-10. Hasil kajian R&D yang dibangunkan ini pula akan membantu pelaksanaan projek-projek pembangunan berimpak tinggi yang dilaksanakan oleh NRE. Seterusnya, projek-projek pembangunan berimpak tinggi ini akan dibuat penilaian impak terhadap tahap keberkesanan ke atas kumpulan sasar.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
250
D. ISU DAN CABARAN
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam melaksanakan ketiga-tiga matlamat utama pengurusan sumber air adalah seperti berikut: 1. Jalinan kerjasama dan komitmen yang kurang ditunjukkan oleh pihak
Kerajaan Negeri bagi memastikan pelaksanaan pengurusan sumber air bersepadu dapat dilaksanakan di peringkat negeri, contohnya: a. Pelaksanaan Program 1 Negeri 1 Sungai (1N1S) di bawah
pengurusan lembangan sungai bersepadu yang dilaksanakan oleh pihak JPS agak sukar mendapatkan komitmen kerajaan negeri tertentu di mana program ini tidak dijadikan sebagai agenda tetap di dalam mesyuarat tertinggi kerajaan negeri. Ada juga negeri yang tidak mengadakan Mesyuarat Penyelarasan 1N1S mengikut jadual yang telah ditetapkan dan ada juga yang tidak pernah mengadakan mesyuarat penyelarasan.
2. Fenomena perubahan iklim dikenal pasti dilihat sebagai penyumbang kepada pertambahan jumlah kejadian banjir selain daripada faktor pembangunan yang tidak terkawal. Kejadian ini menjadikan sungai-sungai yang sedia ada tidak mampu menampung kadar limpahan air larian permukaan khususnya semasa hujan lebat;
3. Selain itu, pada masa ini juga tiada dasar khusus mengenai sumber air
yang boleh menjadi pemacu kepada pengurusan sumber air selaras dengan pembangunan negara. Wujud juga ketidakseragaman perundangan sumber air dan kerangka institusi sumber air di Malaysia. Water Act 1920 yang dijadikan asas dalam pengurusan sumber air bersifat tidak menyeluruh yang hanya menumpukan kepada pengurusan sungai sahaja. Terdapat beberapa negeri telah membuat pindaan untuk diselaraskan dengan Akta Industri Perkhidmatan Air; dan
4. Membangunkan infrastruktur penyelidikan dan tenaga pakar bertaraf
antarabangsa agar seimbang dengan kepesatan pembangunan negara dan permintaan pihak yang berkepentingan yang semakin meningkat. Keperluan untuk anjakan paradigma terhadap kebergantungan ke atas R&D menggunakan teknologi luar dengan mengguna pakai teknologi yang dibangunkan oleh para penyelidik tempatan.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
Bagi menyokong pelaksanaan matlamat tersebut sebanyak 7 Strategi Pelaksanaan telah dikenal pasti iaitu; 1. Mengoptimumkan penggunaan sumber air;
2. Mengurangkan penduduk yang terjejas akibat banjir;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
251
3. Memastikan penyediaan dasar, perundangan dan institusi sumber air yang holistik dari segi pelaksanaan dan penguatkuasaan;
4. Meningkatkan kolaborasi dan koordinasi dalam pelaksanaan R&D
dengan pihak berkepentingan; 5. Memastikan projek pembangunan berimpak tinggi kepada kumpulan
sasar; 6. Memastikan peningkatan kesedaran dan penyertaan masyarakat/
stakeholder/ NGO terhadap isu sumber air; dan 7. Memastikan pengurusan maklumat menggunakan teknologi terkini
untuk koordinasi berkesan.
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 12: MEMASTIKAN TADBIR URUS PENGURUSAN SUMBER AIR DILAKSANAKAN SELARAS DENGAN WAWASAN NEGARA.
1. Strategi Pelaksanaan 1
Mengoptimumkan penggunaan sumber air.
a. Latar belakang
Negara mempunyai kuantiti sumber air yang banyak, di mana 97% sumber air yang digunakan diperoleh dari sungai. Dalam masa tertentu terutama musim kemarau, negara menghadapi kekurangan sumber air seperti yang berlaku pada tahun 1997. Oleh itu, isu yang berkaitan dengan pencemaran sumber air perlu ditangani secara bersama dan berterusan.
b. Matlamat
1) Memastikan keperluan penggunaan sumber air untuk semua sektor dipenuhi; dan
2) Memastikan sumber air bersih dan dapat memenuhi keperluan semua
sektor. c. Status Masa Kini
Tahap kualiti air sungai di Malaysia sehingga tahun 2009 masih belum memuaskan di mana daripada 577 sungai yang dipantau oleh JAS, sebanyak
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
252
54 batang sungai (9%) adalah tercemar, 217 batang sungai (38%) adalah sedikit tercemar dan 306 batang sungai (53%) adalah bersih.
Dalam usaha menangani masalah pencemaran sungai ini, pihak JPS telah mengadakan Program 1N1S yang merupakan kesinambungan kepada kempen Cintailah Sungai Kita. Di dalam program ini, JPS telah memilih 1 batang sungai bagi setiap negeri berdasarkan kepada faktor sungai berhampiran bandar. Sebanyak 15 sungai telah dipilih di bawah Program 1N1S dan dua (2) batang sungai iaitu Sungai Galing, Pahang dan Sungai Temiang, Negeri Sembilan telah dijadikan sebagai KPI Setiausaha Bahagian BSASH dan Ketua Pengarah JPS untuk tahun 2010.
Dari segi penggunaan air tanah di negara ini, sebanyak 3% sahaja yang digunakan untuk kegunaan domestik.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam melaksanakan program ini adalah seperti berikut: 1) Kurang komitmen kerajaan negeri di mana program yang dicadangkan
oleh Kerajaan Persekutuan tidak mendapat sambutan dan komitmen daripada pihak kerajaan negeri; dan
2) Kurang koordinasi di antara kerajaan negeri dan Kerajaan
Persekutuan. Perkara ini berlaku kerana bidang kuasa sumber air adalah milik kerajaan negeri berdasarkan peruntukan perlembagaan sedia ada.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan program ini yang melibatkan perkara-perkara berikut:
1) Pengawalan punca pencemaran; dan 2) Penguatkuasaan undang-undang.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Meningkatkan indeks kualiti air:
1) bagi sungai yang dikategorikan dalam Indeks Kualiti Air sebagai Kelas IV akan ditingkatkan kepada Kelas III;
2) bagi sungai yang dikategorikan dalam Indeks Kualiti Air sebagai Kelas
III akan ditingkatkan kepada Kelas II; dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
253
3) pemantauan kualiti dan aras air tanah. g. Pelan Tindakan
Bagi mencapai matlamat pelaksanaan projek ini tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut:
1) Mempertingkatkan kerjasama dengan kerajaan negeri; 2) Mempertingkatkan penguatkuasaan untuk kawalan pencemaran; dan 3) Mempertingkatkan kerjasama dengan semua pihak berkepentingan.
2. Strategi Pelaksanaan 2
Mengurangkan penduduk yang terjejas akibat banjir. a. Latar belakang
Banjir merupakan satu fenomena alam yang memberi risiko kepada penduduk yang tinggal di kawasan mudah banjir. Banjir yang berlaku menyebabkan penduduk mengalami kerosakan harta benda dan kehilangan nyawa. Kesan banjir boleh dikategorikan kepada dua iaitu nyata dan tak nyata.
b. Matlamat
1) Mengurangkan bilangan penduduk dan kawasan yang terjejas akibat banjir; dan
2) Mengurangkan kerugian kerosakan harta benda.
c. Status Masa Kini
Seramai 5.7 juta penduduk seluruh Malaysia tinggal dalam kawasan kerap berlaku banjir (flood prone area) yang meliputi 29,800 kaki persegi atau 9% daripada keluasan negara. Setelah 57 projek tebatan banjir disiapkan pada tahun 2010, jumlah penduduk yang terjejas akibat banjir telah dikurangkan seramai 400,000 orang. Walau bagaimanapun, kejadian banjir masih lagi berlaku dan usaha-usaha masih diteruskan untuk mengurangkan kawasan yang dilanda banjir dengan pelaksanaan projek-projek tebatan banjir dalam RMK-10.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
254
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam melaksanakan program ini adalah seperti berikut:
1) Perubahan iklim global menyumbang kepada pertambahan jumlah
hujan; 2) Pembangunan yang tidak mengikut dan mematuhi garis panduan dan
syarat-syarat pembangunan telah menyebabkan pertambahan air larian permukaan;
3) Penyelenggaraan sistem tebatan banjir khususnya kolam takungan
yang tidak dilaksanakan dengan sewajarnya akan menyebabkan banjir. Sebagai contoh, kolam takungan Manual Saliran Mesra Alam (MSMA) yang tidak diselenggarakan akan menyebabkan peningkatan kepada beban parit sedia ada secara mendadak pada waktu hujan lebat. Keadaan ini akan meningkatkan kemungkinan berlaku kejadian banjir kepada persekitarannya; dan
4) Tanggungjawab dan kesedaran awam terhadap isu-isu alam sekitar
khususnya yang berkaitan dengan pengurusan sisa pepejal yang tidak terurus akan mengurangkan keupayaan saliran dan akan menambahkan magnitud banjir.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan program ini melibatkan perkara-perkara berikut:
1) tumpuan di kawasan penduduk padat; dan 2) kawasan strategik dan berkepentingan ekonomi.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Pengurangan Bilangan Penduduk Yang Terjejas Akibat Banjir Mengikut Tahun
Jadual 71: Sasaran Pengurangan Penduduk Yang Terjejas
Oleh Banjir 2011-2015
TAHUN BILANGAN PENDUDUK (ORANG)
2011 100,000
2012 55,000
2013 100,000
2014 100,000
2015 100,000
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
255
g. Pelan Tindakan
Bagi mencapai matlamat pelaksanaan program ini tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut:
1) Pelaksanaan Pengurusan Sumber Air Secara Bersepadu (Integrated
Water Resources Management, IWRM) melalui pendekatan IRBM; dan
2) Melaksanakan projek-projek tebatan banjir.
3. Strategi Pelaksanaan 3
Memastikan penyediaan dasar, perundangan dan institusi sumber air yang holistik dari segi pelaksanaan dan penguatkuasaan.
a. Latar belakang
Pengurusan sumber air sesebuah negara memerlukan dasar, perundangan dan institusi bagi kelestarian sumber air negara. Sehingga kini tiada dasar khusus mengenai sumber air yang boleh menjadi pemacu kepada pengurusan sumber air selaras dengan pembangunan negara. Wujud juga ketidakseragaman perundangan sumber air dan kerangka institusi sumber air di Malaysia. Water Act 1920 yang dijadikan asas dalam pengurusan sumber air bersifat tidak menyeluruh yang hanya menumpukan kepada pengurusan sungai sahaja.
b. Matlamat
Penyeragaman dasar dan perundangan pengurusan sumber air yang diterima oleh semua pihak yang berkepentingan.
c. Status Masa Kini
Sehingga kini tiada Dasar Sumber Air Negara yang telah digubal. Perundangan dan institusi khusus berkaitan sumber air tidak seragam di antara satu negeri dengan yang lain. Sumber air adalah di bawah bidang kuasa kerajaan negeri di Jadual Kesembilan- Senarai Perundangan Perlembagaan Persekutuan: “Senarai 2 – Senarai Negeri6. Kerja-kerja Negeri dan kerja-kerja air, iaitu – (c) Tertakluk kepada Senarai Persekutuan, air (termasuk sungai dan terusan tetapi tidak termasuk bekalan dan perkhidmatan air); pengawalan kelodak; hak riparia.”
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
256
Klausa ini merujuk kepada semua sungai adalah di bawah bidang kuasa negeri kecuali sungai-sungai yang merentasi sempadan negeri.
Manakala bidang kuasa Kerajaan Persekutuan pula adalah seperti berikut:
“Senarai 1 - Senarai Persekutuan11. Kerja-kerja Persekutuan dan kuasa, termasuk- (b) Bekalan Air, Sungai dan Terusan, kecuali yang kesemuanya terletak dalam satu Negeri atau peraturan-peraturan mengenainya ada di buat dengan suatu perjanjian antara semua Negeri yang berkenaan; pengeluaran, pembahagian dan bekalan kuasa air;”
Klausa ini adalah merujuk kepada sungai-sungai yang merentasi sempadan antara negeri dengan pengecualian kepada sungai-sungai yang mengalir sepenuhnya di dalam sesebuah negeri sahaja.
Kerajaan Persekutuan berhasrat untuk menyediakan dasar, perundangan dan kerangka institusi yang boleh diguna pakai oleh semua kerajaan negeri untuk tujuan penyeragaman selaras dengan Peruntukan Perlembagaan.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam melaksanakan program ini seperti berikut:
1) Tiada garis panduan yang boleh memacu dalam pengurusan sumber
air selaras dengan pembangunan negara; dan
2) Kurangnya koordinasi, kolaborasi dan integrasi di antara kerajaan negeri dan Kerajaan Persekutuan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Mendapat persetujuan Kerajaan Negeri untuk menerima pakai Dasar Sumber Air Negara, Undang-undang Sumber Air dan kerangka institusi yang seragam.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
257
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Jadual 72: Bilangan Negeri Yang Menerima Pakai Dasar dan Undang-Undang Sumber Air serta Kerangka Institusi Sumber Air
TAHUN
NEGERI YANG MENERIMA PAKAI
DASAR SUMBER AIR
UNDANG-UNDANG
SUMBER AIR KERANGKA INSTITUSI
SUMBER AIR
2011 0 0 0
2012 2 2 2
2013 3 3 3
g. Pelan Tindakan
Bagi mencapai matlamat pelaksanaan ini tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut: 1) Menyediakan draf Dasar Sumber Air Negara, Undang-undang Sumber
Air dan cadangan kerangka institusi; 2) Konsultasi dengan kerajaan negeri dan pihak-pihak berkepentingan; 3) Menyediakan Memorandum kepada Jemaah Menteri; dan 4) Pelaksanaan dasar, undang-undang dan kerangka institusi.
F2. MATLAMAT UTAMA 13: PELAKSANAAN PENYELIDIKAN DAN PEMBANGUNAN SUMBER AIR.
4. Strategi Pelaksanaan 4
Meningkatkan kolaborasi dan koordinasi dalam pelaksanaan R&D dengan pihak berkepentingan.
a. Latar belakang
Pembangunan pesat negara, proses urbanisasi dan pertambahan penduduk yang membawa kepada peningkatan permintaan sumber air telah menyebabkan pelbagai impak negatif kepada aspek kuantiti dan kualiti sumber air negara serta penurunan kualiti ekosistem air. Perlunya satu usaha
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
258
yang lebih agresif dalam meningkatkan kolaborasi dan koordinasi pelaksanaan aktiviti-aktiviti R&D dalam menangani impak negatif ini.
b. Matlamat
Meningkatkan penyelidikan dan pembangunan dalam bidang sumber air dan persekitarannya ke arah Pengurusan Air Secara Bersepadu dan tadbir urus air yang terbaik.
c. Status Masa Kini
Sebanyak 23 projek R&D berkaitan air dan persekitarannya dengan peruntukan RM6 juta yang telah diluluskan untuk tempoh dua tahun, RMK-10.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam meningkatkan kolaborasi penyelidikan dan koordinasi dalam pelaksanaan R&D adalah seperti berikut:
1) R&D dalam bidang air dan persekitarannya yang semakin kompleks ke
arah pengurusan air secara bersepadu dan tadbir urus air yang terbaik; dan
2) Menyediakan R&D yang menjuruskan kepada penjanaan peluang
pelaburan ekonomi susulan daripada kesan perubahan iklim dan pembangunan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini memberi tumpuan kepada mengoptimumkan sumber-sumber sedia ada di dalam perkara-perkara berikut ke arah meningkatkan tahap kecemerlangan perkhidmatan:
1) Menggalakkan penyelidikan secara kolaborasi dengan agensi luar
(IPTA/ IPTS/ lain-lain agensi); dan 2) Menghebahkan hasil penyelidikan bagi tujuan pembangunan sumber
air. f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Bilangan penyelidikan yang dijalankan dan hasil penyelidikan yang diaplikasikan oleh agensi-agensi berkaitan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
259
g. Pelan Tindakan
Bagi menggiatkan dan meningkatkan penyelidikan termasuk menggunakan hasil penyelidikan bagi tujuan pembangunan sumber air, maka tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut:
1) Tumpuan kepada penyelidikan inovatif dan berpotensi strategik;
2) Mengaplikasikan hasil R&D untuk usaha penambahbaikan,
pemeliharaan dan pemuliharaan sumber air negara;
3) Meningkatkan kualiti dan kuantiti penerbitan dan penyebaran hasil R&D; dan
4) Meningkatkan bilangan paten dan usaha mengkomersialkan hasil
R&D. F3. MATLAMAT UTAMA 14: MEMASTIKAN PENGURUSAN PROJEK,
MAKLUMAN DAN KESEDARAN MEMPUNYAI IMPAK TINGGI KEPADA PIHAK BERKEPENTINGAN.
5. Strategi Pelaksanaan 5
Memastikan projek pembangunan berimpak tinggi kepada kumpulan sasaran. a. Latar belakang
Projek Pembangunan tumpuan kerajaan sekarang adalah menjurus kepada faedah/ impak yang diterima oleh rakyat. Unit Penyelarasan Pelaksanaan, Jabatan Perdana Menteri (ICU, JPM) mengarahkan untuk disediakan laporan outcome untuk sekurang-kurangnya 70% projek yang disiapkan.
b. Matlamat
Mengatasi masalah yang berkaitan dengan sumber air dan persekitarannya. c. Status Masa Kini
1) Sebanyak 125 projek RMK-9 telah disiapkan pada tahun 2010. Pertambahan peruntukan di bawah Pakej Rangsangan Ekonomi (PRE) sebanyak RM100 juta telah meningkatkan bilangan projek yang dilaksanakan dalam tahun 2010 di samping bilangan projek RMK-9 sedia ada; dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
260
2) Laporan kajian impak perlu disediakan untuk projek-projek yang telah siap. Pada tahun 2010, sebanyak 46 laporan kajian impak telah disediakan.
d. Isu Dan Cabaran
Projek yang dilaksanakan tidak dapat disiapkan dalam tempoh yang ditetapkan kerana beberapa isu yang dihadapi seperti:
1) Isu berkaitan dengan pengambilan balik tanah; 2) Penempatan secara haram dalam kawasan projek pembangunan; 3) Peruntukan yang tidak mencukupi; 4) Bahan binaan yang tiada dalam pasaran; dan 5) Cuaca yang tidak menentu.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan projek pembangunan yang melibatkan kumpulan sasaran adalah seperti perkara-perkara berikut:
1) projek yang terlibat dengan pengambilan tanah perlu diselesaikan
dahulu;
2) penempatan haram perlu penempatan semula di luar kawasan projek; dan
3) isu operasi dan penyelenggaraan projek yang telah siap perlu diberi
perhatian.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
1) Sebanyak 12 projek dijangka disiapkan pada tahun 2011, tiga projek pula dijangka disiapkan untuk tahun 2012. Manakala untuk tahun 2013 – 2015 pula, dianggarkan 10 projek disiapkan setiap tahun; dan
2) Dijangkakan 40 laporan kajian impak projek disediakan setiap tahun
dari 2011 – 2015 yang merangkumi juga projek-projek RMK-9 yang telah disiapkan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
261
g. Pelan Tindakan
Bagi mencapai matlamat pelaksanaan projek berimpak tinggi kepada kumpulan sasaran, maka tindakan yang dirancang adalah melaksanakan projek-projek yang diluluskan.
6. Strategi Pelaksanaan 6
Memastikan peningkatan kesedaran dan penyertaan masyarakat/ stakeholders/ NGO terhadap isu sumber air.
a. Latar belakang
Semua langkah rawatan dan pencegahan yang diambil tidak akan memberi sebarang kesan sekiranya masyarakat mahupun stakeholders tidak mahu terlibat secara proaktif berhubung isu alam sekitar. Beberapa langkah proaktif telah diambil oleh NRE melalui JPS dan NAHRIM bagi mengajak dan mendidik masyarakat dan pihak-pihak berkepentingan khususnya dalam meningkatkan kesedaran dan penyertaan sewajarnya bagi menangani isu-isu alam sekitar khususnya berkaitan pengurusan sumber air. Secara amnya, beberapa isu alam sekitar dan pengurusan sumber air seperti pertindihan dan jurang kuasa antara agensi pelaksana memerlukan pendekatan perundangan sebagai jalan penyelesaian. Undang-undang yang komprehensif dan jelas amat perlu dalam menentukan sempadan atau bidang kuasa agensi-agensi pelaksana atau penguat kuasa. Hal seumpama ini perlu diperjelaskan oleh NRE sebagai peneraju pengurusan sumber asli dan alam sekitar khususnya berkaitan isu sumber air dengan memastikan peningkatan kesedaran dan penyertaan masyarakat/ stakeholders/ NGO terhadap pengurusan sumber air secara bersepadu.
b. Matlamat
Peningkatan bilangan kerjasama yang melibatkan masyarakat dan pihak berkepentingan sumber air berhubung pengurusan sumber air.
c. Status Masa Kini
Langkah-langkah diambil oleh NRE untuk meningkatkan tahap kesedaran dan penyertaan masyarakat dan pihak berkepentingan sumber air bagi tahun 2010 adalah seperti berikut :
1) Mewujudkan jalinan kerjasama antara Kerajaan Persekutuan dengan
kerajaan negeri melalui Mesyuarat Majlis Sumber Air Negara (MSAN)
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
262
dan Mesyuarat Jawatankuasa Induk Program 1 Negeri 1 Sungai (1N1S);
2) Mewujudkan jalinan kerjasama serantau dengan negara Thailand
melalui Mesyuarat Jawatankuasa Pemandu Bersama (JSC) Sungai Golok manakala dengan negara Singapura melalui Mesyuarat Jawatankuasa Khas Peringkat Menteri Malaysia-Singapura (JMC) untuk Iskandar Malaysia;
3) Menyelaras Program Pemuliharaan Tasik Zoo Negara menggunakan
EM Mudball anjuran bersama NAHRIM dan Bank Standard Chartered; dan
4) Menyelaras Persidangan Kebangsaan Hidrologi dan Alam Sekitar
(HIDRAS 2010) anjuran bersama United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization – International Hydrological Programme (UNESCO-IHP) Malaysia dan Universiti Tun Hussein Onn Malaysia (UTHM).
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam usaha untuk meningkatkan kesedaran dan penyertaan masyarakat dan pihak berkepentingan dalam isu sumber air adalah seperti berikut:
1) Pertindihan dan jurang kuasa antara agensi pelaksana sering menjadi
isu utama dalam memastikan pelaksanaan IWRM melalui pendekatan IRBM dalam melaksanakan sesuatu projek pembangunan dalam sesebuah lembangan sungai;
2) Memandangkan pelan IRBM adalah satu langkah jangka panjang
dalam pengurusan sungai khususnya berkaitan isu sumber air, kekangan peruntukan yang mencukupi untuk melaksanakan sesuatu program/aktiviti IRBM sering diserahkan sepenuhnya kepada Kerajaan Persekutuan tanpa bantuan kerajaan negeri; dan
3) Koordinasi antara Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri dalam
merancang pembangunan atau aktiviti dalam sesebuah lembangan sungai tidak diselaraskan secara bersepadu sekali gus menyukarkan agensi pelaksana IRBM untuk memulihara dan mengembalikan semula ekosistem semula jadi sumber air.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif tadbir urus yang memberi tumpuan kepada meningkatkan hubungan dan persefahaman dengan stakeholders yang terlibat:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
263
1) Mewujudkan dasar dan perundangan yang holistik berkaitan pengurusan sumber air yang boleh diguna pakai secara bersama oleh Kerajaan Persekutuan dan kerajaan negeri;
2) Mewujudkan ruang persefahaman bagi tujuan penyeragaman dasar
dan perundangan berkaitan sumber air di peringkat persekutuan dan negeri;
3) Mewujudkan ruang persefahaman bagi tujuan pembangunan secara
mapan antara Malaysia dan negara jiran (Thailand dan Singapura) berhubung pengurusan sumber air; dan
4) Menjalin hubungan kerjasama dengan IPT/ NGO/ badan korporat
mengenai kepentingan pengurusan sumber air secara mapan. f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Bagi tahun 2011 sehingga 2015 NRE menyasarkan jumlah kerjasama dengan masyarakat dan pihak berkepentingan sumber air yang berkaitan seperti berikut:
Jadual 73: Bilangan Kerjasama NRE Dengan Pihak Berkepentingan
PIHAK BERKEPENTINGAN 2011 2012 2013 2014 2015
Kerajaan Negeri 2 2 2 2 2
Kementerian berkaitan (KeTTHA, MOA, KKR) 1 1 1 1 1
Negara Jiran (Thailand & Singapura) 1 2 1 2 1
IPT/NGO/ Badan Korporat 4 4 4 4 4
g. Pelan Tindakan
Bagi menggiatkan dan meningkatkan kesedaran dan penyertaan masyarakat dan pihak-pihak berkepentingan sumber air, maka tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut:
1) Menyediakan program/ aktiviti bertujuan meningkatkan kesedaran dan
tanggungjawab terhadap kepentingan pengurusan sumber air; dan 2) Memantapkan dasar dan perundangan sumber air secara holistik dari
segi pelaksanaan dan penguatkuasaan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
264
7. Strategi Pelaksanaan 7
Memastikan pengurusan maklumat menggunakan teknologi terkini untuk koordinasi berkesan.
a. Latar belakang
Pengurusan maklumat merupakan aset yang penting untuk tujuan perancangan dan pembangunan sesuatu program/ projek organisasi. Penggunaan teknologi terkini dalam mengumpul, menganalisis, mengurus, menyimpan dan menggunakan semula maklumat yang ada akan dapat menjimatkan kos, di samping program/ projek yang dihasilkan lebih berkesan.
Sekiranya kedua-dua elemen maklumat dan teknologi ini dapat digabungkan, koordinasi dan perkongsian maklumat antara Jabatan/ Agensi yang berkaitan dapat dipermudahkan dan dipercepatkan.
b. Matlamat
Memastikan maklumat asas yang diperlukan mudah diperoleh dan sentiasa tersedia untuk rujukan.
c. Status Masa Kini
Bagi tahun 2010 sebanyak lapan maklumat asas telah disediakan. Maklumat tersebut adalah berkaitan dengan lembangan sungai di Malaysia, lembangan sungai utama di Malaysia, hakisan pantai, kategori hakisan pantai, senarai projek hakisan pantai, kawasan banjir di Malaysia, kejadian banjir besar di Malaysia dan lokasi projek tebatan banjir. Langkah-langkah yang diambil untuk meningkatkan bilangan maklumat asas sumber air akan ditentukan melalui sesi percambahan fikiran dan perbincangan.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam meningkatkan bilangan maklumat asas sumber air mengikut pendekatan IRBM adalah seperti berikut:
1) Tiada kerangka yang jelas dalam menguruskan maklumat asas;
2) Sistem Maklumat Asas NRE (SMA*NRE) yang baru dibangunkan dalam tahun 2010 masih belum lengkap;
3) Tiada penyeragaman maklumat antara Jabatan dan Agensi; dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
265
4) Pada masa ini, maklumat asas sumber air adalah berselerak dan dimiliki oleh pelbagai agensi serta disimpan dalam pelbagai format yang berbeza malah tiada mekanisme perkongsian maklumat yang jelas.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif peningkatan nilai perkhidmatan dengan memberi tumpuan kepada perkongsian maklumat yang lebih efisien selari dengan isu-isu berikut:
1) Mewujudkan kerangka pengurusan maklumat yang boleh diguna dan
dikongsi secara bersama dengan Jabatan dan Agensi lain;
2) Mewujudkan ruang persefahaman bagi tujuan penyeragaman maklumat yang diperlukan oleh Jabatan dan Agensi; dan
3) Mewujudkan mekanisme perkongsian maklumat yang jelas di antara Jabatan dan Agensi.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Pada tahun 2011 hingga 2015, sasaran adalah untuk menambah dua maklumat asas bagi setiap tahun.
g. Pelan Tindakan
Bagi tujuan meningkatkan penyediaan dua maklumat asas sumber air berdasarkan lembangan sungai, maka tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut: 1) Menyediakan analisis maklumat asas yang diperlukan dan bersifat
guna sama; 2) Menyusun keutamaan jenis maklumat asas; dan 3) Menentukan kategori maklumat asas berdasarkan keperluan dalam
membuat keputusan.
KECPENSAIN
BIDAN
CEKAPANYAMPANG NEG
NG UTAM
PEMBAN
PENTAD
PENGUR
UNIT KP
UNIT KO
MACGD
BAHAGI
ANAIANGARA
MA
NGUNAN
DBIRAN D
RUSAN S
PI, UNIT U
OMUNIKA
I
IAN PEN
DKE A
N
DAN KEW
SUMBER
UAD DAN
ASI KOR
GURUSA
TDANARAH
WANGA
R MANUS
N UNIT U
RPORAT
AN MAK
TEK
PENIN
N
SIA
UNDANG
KLUMAT
ERAKEBERNGKAT
G-UNDAN
ASRKESATAN D
NG
3
ANANDAYA
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
267
I. LATAR BELAKANG
Bahagian Pembangunan (BP) telah dipertanggungjawabkan untuk memastikan penyediaan perancangan projek-projek pembangunan NRE di bawah Rancangan Lima Tahun dan Bajet Tahunan dilaksanakan dengan cekap dan sejajar dengan dasar Kerajaan memastikan pemantauan dan penilaian yang konsisten dilakukan terhadap pelaksanaan projek pembangunan sama ada dari segi kemajuan kewangan dan fizikal. Sehubungan itu, Sistem Pemantauan Projek (SPP II) digunakan sepenuhnya sebagai satu kaedah untuk perancangan, pemantauan dan penilaian projek pembangunan. Bahagian Pentadbiran dan Kewangan (BPKN) bertanggungjawab menentukan keperluan kewangan bagi menyokong aktiviti-aktiviti di bawah NRE, Jabatan dan Agensi di bawahnya, di samping peruntukan kewangan tersebut akan diagih dan dibelanjakan mengikut keperluan program dan aktiviti. BPKN juga menentukan proses pengurusan belanjawan, perolehan, pra-pembayaran dan rekod perakaunan diurus dengan telus, cepat, tepat dan teratur mengikut peraturan dan dasar kewangan selaras dengan piawaian nasional serta piagam pelanggan. Bahagian Pengurusan Sumber Manusia (BPSM) bertanggungjawab memastikan NRE, Jabatan dan Agensi di bawahnya mempunyai struktur organisasi yang efektif untuk melaksanakan fungsinya dengan cekap dalam mencapai objektif yang ditetapkan, memastikan semua urusan perkhidmatan dilaksanakan secara teratur mengikut dasar dan peraturan yang ditetapkan dan membangunkan sumber manusia yang cemerlang melalui latihan yang berterusan. Selain itu, BPSM juga bertanggungjawab memastikan supaya warga NRE dapat mempertingkatkan produktiviti dengan menggunakan potensi diri secara positif melalui perkhidmatan psikologi. Pusat Infrastruktur Data Geospatial Negara (MaCGDI) diluluskan penubuhannya pada 2 Disember 2002 melalui waran perjawatan Bil. E59 2003. Pada April 2004, MaCGDI telah bernaung di bawah NRE yang telah menggantikan NRE Tanah dan Pembangunan Koperasi (KTPK). Infrastruktur Data Geospatial Negara (MyGDI) adalah satu program nasional bertujuan membangunkan infrastruktur perkongsian maklumat geospatial (GDI) di Malaysia. MaCGDI merupakan agensi yang bertanggungjawab kepada pelaksanaan MyGDI. Fokus utama MyGDI adalah menyelaras perkongsian maklumat geospatial antara pembekal-pembekal data dengan pengguna ke arah mempertingkatkan sistem penyampaian agensi masing-masing khususnya bagi sektor awam. Bahagian Pengurusan Maklumat (BPM) telah diberi tanggungjawab untuk menyediakan infrastruktur, infostruktur dan perkhidmatan Information and Communications Technology (ICT) yang menyokong visi, misi dan objektif NRE dan memastikan keselamatan dan integriti aset ICT yang terjamin. Selain menjadi perintis dan model utama dalam penggunaan ICT serta menerapkannya dalam budaya kerja NRE serta membentuk personel Information Technology (IT) yang mahir dan kompeten.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
268
Unit Komunikasi Korporat (UKK) bertanggungjawab memastikan keberkesanan perancangan dan pelaksanaan pelan media berhubung publisiti, promosi dan kempen bagi setiap dasar, peranan, program dan aktiviti serta majlis rasmi NRE melalui bahan promosi, media elektronik dan media cetak. Selain itu, ia mewujudkan perhubungan baik antara NRE dengan pihak awam serta media melalui strategi penyampaian maklumat perkhidmatan NRE yang berkesan demi mencapai objektif NRE secara keseluruhan. Key Performance Indicators (KPI) bertanggungjawab memantau prestasi dan pencapaian Y.B. Menteri dan pengurusan tertinggi selari dengan bidang tanggungjawab dan keutamaan strategik NRE (berfokuskan kesejahteraan rakyat) selaras dengan Gagasan 1Malaysia, “Rakyat Didahulukan, Pencapaian Diutamakan”.
Unit Audit Dalam (UAD), NRE telah ditubuhkan pada Mac 2004 selaras dengan Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 9 Tahun 2004. UAD bertanggungjawab terus kepada Ketua Setiausaha NRE. UAD bertanggungjawab membantu pihak pengurusan dalam menilai dan menentukan tahap keberkesanan kawalan dalaman, pematuhan terhadap undang-undang, peraturan dan prosedur kewangan, sumber digunakan secara ekonomi, cekap dan berkesan serta program/ aktiviti yang dilaksanakan mencapai matlamat yang ditetapkan.
Penasihat Undang-undang (PUU) kepada Kerajaan khususnya Y.B. Menteri Sumber Asli dan Alam Sekitar dilaksanakan oleh Unit Undang-undang (UUU) bagi pihak Peguam Negara selaras dengan Perkara 145(2) Perlembagaan Persekutuan yang memperuntukkan suatu kewajipan ke atas Peguam Negara untuk menasihati Yang di-Pertuan Agong, Jemaah Menteri dan mana-mana menteri mengenai apa-apa perkara undang-undang. UUU berfungsi memberi nasihat perundangan kepada NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi berkaitan perkara-perkara di bawah bidang kuasa NRE berdasarkan peruntukan Perlembagaan Persekutuan dan undang-undang lain dengan mengambil kira dasar Kerajaan dan kepentingan awam supaya operasi NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi bertepatan dengan undang-undang.
II. MATLAMAT UTAMA Kecekapan Dan Keberkesanan Perkhidmatan memfokuskan usaha-usaha ke arah mencapai matlamat-matlamat berikut:
MATLAMAT UTAMA
1MENJADIKAN PENGURUSAN PROJEK PEMBANGUNAN YANG HOLISTIK DAN BERKESAN
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
269
MATLAMAT UTAMA
2
MENCAPAI TARAF TERTINGGI DALAM PENARAFAN BINTANG BAGI PENILAIAN PELAKSANAAN SISTEM STAR RATING OLEH PIHAK UNIT PEMODENAN TADBIRAN DAN PERANCANGAN PENGURUSAN MALAYSIA (MAMPU);
3
MENCAPAI TARAF EMPAT (4) BINTANG DAN BERADA DI KEDUDUKAN TIGA (3) TANGGA TERATAS DALAM PENARAFAN INDEKS AKAUNTABILITI (IA);
4 MEMANTAPKAN MODAL INSAN DAN PENGURUSAN ORGANISASI;
5
MENINGKATKAN TAHAP PRESTASI PERKHIDMATAN DAN KEBERKESANAN SISTEM PENYAMPAIAN DI BAHAGIAN/JABATAN/AGENSI DI BAWAH NRE MELALUI AMALAN BUDAYA KPI SEJAJAR DENGAN GOVERNMENT TRANSFORMATION PROGRAMME (GTP)
6
MEMBANTU PIHAK PENGURUSAN DALAM MENILAI DAN MENENTUKAN TAHAP KEBERKESANAN KAWALAN DALAMAN, PEMATUHAN TERHADAP UNDANG-UNDANG, PERATURAN DAN PROSEDUR KEWANGAN, SUMBER DIGUNAKAN SECARA EKONOMI, CEKAP DAN BERKESAN SERTA PROGRAM/ AKTIVITI YANG DILAKSANAKAN MENCAPAI MATLAMAT YANG DITETAPKAN
7
MENYEDIAKAN PANDANGAN/ NASIHAT PERUNDANGAN YANG BERKUALITI TINGGI, PROFESIONAL DAN SELARAS DENGAN PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN, UNDANG-UNDANG, DASAR-DASAR NEGARA/ NRE/ BAHAGIAN/ JABATAN/ AGENSI DENGAN MENGAMBIL KIRA KEPENTINGAN AWAM, KEADILAN DAN MANFAAT KEPADA NEGARA DALAM TEMPOH MASA YANG DITETAPKAN KEPADA NRE/ BAHAGIAN/ JABATAN/ AGENSI SELARAS DENGAN GTP.
8 PENGURUSAN PERHUBUNGAN PELANGGAN YANG BERKESAN;
9 PENGURUSAN ADUAN YANG BERSEPADU;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
270
MATLAMAT UTAMA
10 PEMANTAPAN HUBUNGAN MEDIA;
11
MEMANTAPKAN INFRASTRUKTUR PERKONGSIAN MAKLUMAT GEOSPATIAL (MYGDI) DI PERINGKAT NASIONAL DAN NRE BAGI MENJANA PEMBANGUNAN DAN PENGGUNAAN MAKLUMAT GEOSPATIAL YANG LEBIH INOVATIF SERTA MENJANA PENINGKATAN EKONOMI NEGARA;
12
KECEMERLANGAN SISTEM PENYAMPAIAN BERASASKAN TEKNOLOGI BAGI PENGURUSAN SUMBER ASLI DAN ALAM SEKITAR.
III. STRATEGI MENGIKUT BIDANG UTAMA
Bidang-bidang utama di bawah Kecekapan Dan Keberkesanan Perkhidmatan dipertanggungjawabkan kepada Bahagian, Jabatan dan Agensi seperti berikut:
BIDANG UTAMA JABATAN BERTANGGUNGJAWAB
1 PEMBANGUNAN
BP
BPKN BPSM
KPI, UAD & UUU UKK
2 TEKNOLOGI
MACGDI
BPM
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
271
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
1 PEMBANGUNAN BP
A. LATAR BELAKANG
Bagi membolehkan semua pihak menguruskan projek pembangunan dengan cekap serta membuat perancangan dengan lebih realistik, Unit Perancang Ekonomi, Jabatan Perdana Menteri (EPU, JPM) telah mengeluarkan Garis Panduan Pertama dan Kedua RMK-10 dan pelaksanaan projek-projek di dalam RMK-10 adalah secara Rolling Plan dua (2) tahun. BP, NRE bertindak sebagai moderator antara EPU dan NRE. Bahagian ini perlu memastikan penyediaan perancangan projek-projek pembangunan NRE di bawah rancangan lima tahun dan bajet tahunan dilaksanakan dengan cekap dan sejajar dengan dasar Kerajaan, termasuk memastikan pemantauan dan penilaian yang konsisten dilakukan terhadap pelaksanaan projek pembangunan sama ada dari segi kemajuan kewangan dan fizikal. Selain itu, SPP II digunakan sepenuhnya sebagai satu kaedah untuk perancangan, pemantauan dan penilaian projek-projek pembangunan.
B. MATLAMAT UTAMA
MATLAMAT UTAMA
1 MENJADIKAN PENGURUSAN PROJEK PEMBANGUNAN YANG HOLISTIK DAN BERKESAN
C. STATUS MASA KINI Dari sudut perancangan permohonan projek pada tahun 2010, tiga (3) kali taklimat permohonan projek telah diadakan bagi memberi pendedahan kepada Bahagian/ Jabatan/ Agensi berkenaan dengan strategi permohonan projek pembangunan. Kemuncak kepada aktiviti perancangan permohonan projek ini ialah satu (1) dokumen cadangan projek pembangunan dua tahun pertama (2011-2012) RMK-10 telah dikemukakan kepada pihak EPU, JPM dan seterusnya permohonan projek melalui SPP II pada 26 Februari 2010.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
272
Dari sudut pemantauan projek-projek pula, sebanyak 11 mesyuarat pemantauan melibatkan pihak pengurusan tertinggi NRE telah diadakan sepanjang tahun 2010. Aktiviti pemantauan juga dilaksanakan melalui medium SPP II, makmal projek sakit dan satu sesi data cleaning pada penghujung tahun yang sama. Manakala dari sudut penilaian pula, sebanyak 121 projek telah selesai dibuat laporan penilaian outcome melalui tiga buah bengkel yang diadakan pada sepanjang tahun 2010.
D. ISU DAN CABARAN
Antara cabaran yang dihadapi oleh BP yang bertindak sebagai penyelaras kepada Bahagian dan Jabatan ialah kesukaran mendapatkan kerjasama Bahagian dan Jabatan semasa proses pengumpulan maklumat dan status semasa mengikut tempoh yang ditetapkan oleh EPU. BP juga perlu menyelaras dan memantau program/ projek pembangunan jabatan bagi memastikan ia menyokong kepada hala tuju NRE dan juga rancangan-rancangan yang direncanakan oleh Kerajaan di dalam RMK-10.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
1. Memperkukuhkan perancangan projek pembangunan RMK-10.
2. Mempertingkatkan keberkesanan kaedah pemantauan projek-projek pembangunan RMK-10.
3. Mengenalpasti projek-projek yang berimpak tinggi untuk dilaksanakan penilaian outcome.
4. Pengurusan kewangan projek pembangunan RMK-10 secara holistik dan berkesan.
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 1: MENJADIKAN PENGURUSAN PROJEK PEMBANGUNAN YANG HOLISTIK DAN BERKESAN
1. Strategi Pelaksanaan 1
Memperkukuhkan perancangan projek pembangunan RMK-10.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
273
a. Latar Belakang
Berdasarkan Garis Panduan Pertama dan Kedua RMK-10 yang dikeluarkan oleh EPU, JPM pelaksanaan projek-projek di dalam RMK-10 adalah secara Rolling Plan dua (2) tahun. Ini membolehkan semua pihak menguruskan projek pembangunan dengan cekap serta membuat perancangan dengan lebih realistik. Projek-projek yang dimohon pula perlu selari dengan agenda nasional yang dilaksanakan oleh Kerajaan seperti GTP, NEM, 1Malaysia serta agenda-agenda lain. Selain itu, perancangan projek juga perlu menepati program nasional, pelan inisiatif dan teras strategik yang direncanakan oleh Kerajaan bagi mencapai Wawasan 2020 dan menjadikan Malaysia sebagai negara yang berpendapatan tinggi.
b. Matlamat
Objektif utama strategi ini adalah bagi memastikan perancangan projek RMK-10 adalah selari dengan rancangan-rancangan Kerajaan dan memenuhi keutamaan NRE.
c. Status Masa Kini
Di dalam Rolling Plan Pertama (2011-2012), RMK-10, sebanyak 173 buah projek telah diluluskan oleh EPU, JPM dengan jumlah siling RM2.907 bilion. Daripada jumlah tersebut, 115 projek dengan siling RM1.257 bilion merupakan projek baru manakala 58 projek dengan siling RM1.650 bilion adalah projek sambungan.
d. Isu Dan Cabaran
Ketika permohonan projek di dalam Rolling Plan Pertama 2011-2012 RMK-10 dilaksanakan, NRE belum membentuk pelan strategik yang berintegrasi dan petunjuk prestasi utama (Key Performance Indicator/ KPI). Sehubungan itu, amat sukar bagi NRE untuk menyelaras program/ projek pembangunan Jabatan bagi memastikan ia menyokong kepada hala tuju NRE dan juga rancangan-rancangan yang direncanakan oleh Kerajaan di dalam RMK-10.
e. Bidang-bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini ialah seperti berikut mengenal pasti projek yang selari dengan agenda nasional, program nasional, pelan inisiatif dan teras strategik yang direncanakan oleh Kerajaan di dalam RMK-10.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
274
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
NRE menyasarkan bilangan permohonan dan kelulusan projek-projek pembangunan RMK-10 seperti berikut:
TAHUN BILANGAN PROJEK DIMOHON
BILANGAN PROJEK DILULUSKAN
2011 716 (RM10.803 b) 173 (RM2.907 b)
2012
Bergantung kepada keperluan permohonan
Bergantung kepada kelulusan EPU JPM
2013
2014
2015
g. Pelan Tindakan
Bagi memastikan strategi memperkukuhkan kaedah perancangan dan permohonan projek direalisasikan, pelan-pelan tindakan yang dirancang adalah seperti berikut:
1) Mengenal pasti projek-projek yang selari dengan dasar-dasar yang
direncanakan oleh Kerajaan di dalam RMK-10 serta bidang keutamaan NRE melalui:
a) kerjasama dengan Bahagian-bahagian dasar di NRE dalam
menentukan keutamaan projek; dan b) menilai keupayaan Jabatan/ Agensi di dalam melaksanakan
sesuatu projek terutamanya dalam aspek kapasiti sumber manusia dan kepakaran modal insan yang mencukupi.
2) Mengatur strategi permohonan projek dengan lebih berkesan bagi
memberikan kefahaman kepada semua pihak tentang kepentingan projek, terutamanya Agensi Pusat seperti Unit Penyelarasan Pelaksanaan (ICU), EPU dan Perbendaharaan yang berperanan memperakukan projek tersebut melalui: a) Memperkukuhkan hubungan erat bersama Agensi Pusat; b) Penglibatan Agensi Pusat seperti EPU dan Perbendaharaan di
dalam melaksanakan penilaian outcome projek; dan c) Penglibatan Agensi Pusat di dalam program-program
pembangunan NRE seperti lawatan projek, majlis perasmian/ penyerahan projek dan sebagainya.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
275
2. Strategi Pelaksanaan 2
Mempertingkatkan keberkesanan kaedah pemantauan projek-projek pembangunan RMK-10.
a. Latar Belakang
Pemantauan projek merupakan satu aspek yang penting dalam pengurusan projek pembangunan. Kemajuan pelaksanaan projek yang baik sangat bergantung kepada aktiviti pemantauan yang dilakukan. Pemantauan yang konsisten dapat memastikan projek disiapkan dalam tempoh masa yang ditetapkan dan outcome daripada projek dapat dimanfaatkan kepada kumpulan sasar. Penglibatan pihak pengurusan tertinggi atau stakeholders dalam pemantauan projek sangat besar impaknya dalam kemajuan pelaksanaan sesuatu projek pembangunan.
Justeru itu, penglibatan pihak pengurusan tertinggi, kaedah pengurusan yang cekap dan berkesan turut menjadi faktor pendorong kepada kejayaan sesuatu projek. Transformasi pentadbiran negara ke arah kerajaan elektronik yang beraspirasikan teknologi multimedia haruslah dilihat sebagai pemangkin dalam usaha menambah baik instrumen dan kaedah pengurusan projek yang lebih cekap dan berkesan.
Penggunaan kaedah baru seperti aplikasi teknologi multimedia masih tidak menjamin kejayaan sesuatu projek tanpa maklumat atau data yang tepat. Tanpa maklumat yang reliable, pengurusan projek pembangunan akan bermasalah terutamanya dalam aspek pemantauan. Maklumat atau data yang tidak sempurna akan mengundang kekeliruan dalam pengurusan projek akibat berpandukan kepada data tidak tepat. Sehubungan dengan itu, adalah penting untuk memperkasakan maklumat atau data sesuatu projek supaya keberkesanan pengurusan projek dapat dipertingkatkan terutamanya pemantauan projek pembangunan.
b. Matlamat
Objektif strategi ini ialah melaksanakan pemantauan secara lebih berkesan dan konsisten melalui mekanisme-mekanisme seperti berikut: 1) Mempertingkatkan penglibatan pihak pengurusan tertinggi atau
stakeholders dalam pemantauan projek pembangunan melalui mesyuarat pemantauan, laporan kemajuan dan lawatan projek.
2) Mengoptimumkan penggunaan medium ICT di dalam pengurusan
projek pembangunan dengan memperkasakan maklumat atau data projek.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
276
c. Status Masa Kini
Pihak pengurusan tertinggi telah memainkan peranan yang proaktif dalam pengurusan projek pembangunan pada sepanjang tahun 2010. Penglibatan itu boleh dilihat dalam mesyuarat-mesyuarat utama NRE seperti Mesyuarat Jawatankuasa Tindakan Pembangunan NRE (JTPK) yang telah diadakan sebanyak empat kali dan Mesyuarat Jawatankuasa Pemantauan Projek (JPPP) yang telah diadakan sebanyak tujuh (7) kali. Malah, beberapa mekanisme baru berkaitan pemantauan projek melibatkan pihak pengurusan tertinggi telah ditubuhkan seperti Mesyuarat Focus Group, Mesyuarat StressTest dan Makmal Projek Sakit yang setiap satunya berfungsi memantau dan mengendalikan projek-projek bermasalah. Selain daripada mesyuarat projek, pihak pengurusan tertinggi NRE juga aktif melakukan lawatan projek bagi memastikan projek-projek pembangunan disiapkan mengikut jadual. Pada tahun 2010 sebanyak 49 kali lawatan projek melibatkan pihak pengurusan tertinggi telah dilaksanakan, iaitu melepasi sasaran yang sebanyak 48 kali bagi tahun tersebut.
Pada tahun 2010 juga, NRE telah mengaplikasikan medium ICT secara meluas dalam pengurusan projek pembangunan, terutamanya penggunaan SPP II. Memandangkan tahun 2010 merupakan tahun akhir pelaksanaan projek, NRE memandang serius aspek pengemaskinian data dalam sistem tersebut. Untuk sepanjang tahun tersebut NRE bersama jabatan, agensi dan bahagian telah mengadakan aktiviti mengemaskinikan SPP II dari semasa ke semasa. Ini termasuk sesi data cleaning yang telah diadakan pada penghujung tahun 2010.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam mempertingkatkan keberkesanan kaedah pemantauan projek-projek pembangunan RMK-10 ialah seperti berikut:
1) Pihak pengurusan tertinggi NRE memainkan peranan penting dalam
pengurusan dan pemantauan projek pembangunan. Dalam usaha mempertingkatkan keberkesanan kaedah pemantauan projek bagi tempoh RMK-10, tahap penglibatan itu masih boleh dipertingkatkan ke peringkat yang lebih mendalam. Bagi merealisasikan perkara ini, menjadi tanggungjawab para pegawai pembangunan di NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi untuk melaporkan perkembangan kemajuan sesuatu projek pembangunan dari masa ke semasa kepada pihak pengurusan tertinggi.
2) NRE mempunyai pegawai-pegawai yang berkemahiran dalam mengendalikan medium ICT sebagai instrumen pengurusan projek, terutamanya SPP II. Aktiviti mengemas kini sistem tersebut merupakan suatu kelaziman memandangkan setiap jabatan, agensi dan bahagian mempunyai pegawai-pegawai penyelaras SPP II yang tersendiri.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
277
3) Kelemahan Utama dalam mengendalikan SPP II ialah tahap kesedaran yang rendah tentang kepentingan untuk mengemas kini sistem tersebut. Transformasi Kerajaan ke arah pentadbiran secara digital perlu digunakan sebagai pemangkin dalam meningkatkan kesedaran untuk mengemas kini SPP II. Tahap kesedaran yang tinggi perlulah dimiliki oleh pegawai-pegawai yang mengendalikan SPP II, kerana perkembangan projek dari semasa ke semasa akan mengakibatkan sistem tersebut perlu dikemas kini pada setiap waktu. Selain itu, sistem Geoinformation for Natural Resources and Environment (G4NRE) juga dilihat berpotensi untuk digunakan sebagai salah satu instrumen pengurusan projek. G4NRE menawarkan kemudahan untuk melaksanakan sebahagian daripada kajian feasibility secara maya melalui aplikasi GIS yang dibekalkan. Sistem ini perlu ditingkatkan agar aspek pemantauan projek seperti kemampuannya memaparkan data kemajuan terkini sesuatu projek pembangunan secara real time monitoring dapat dilakukan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini ialah seperti berikut: 1) Melaksanakan mekanisme pemantauan projek yang berkesan melalui
penglibatan pihak pengurusan tertinggi secara lebih holistik dalam pengurusan projek pembangunan; dan
2) Memastikan maklumat am dan maklumat aktiviti dalam SPP II dikemas
kini secara seratus peratus dan mengaplikasikan sistem G4NRE dalam pengurusan projek pembangunan.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Dalam usaha mempertingkatkan keberkesanan kaedah pemantauan projek-projek pembangunan RMK-10, NRE menyasarkan perkara-perkara seperti berikut:
Jadual 74: Bilangan Profil Projek RMK-10
Tahun / Sasaran
Mempertingkatkan Penglibatan Pihak Pengurusan Tertinggi Dalam
Pemantauan Projek Pembangunan
PeratusKemas
kiniSPPIIPada
SetiapHujungTahun
BilanganProjekDalam SistemG4nre
BilanganLaporan
Kemajuan Projek
Dikemukakan
BilanganPenglibatan
Dalam Mesyuarat
Projek
BilanganPenglibatan
Dalam Lawatan
Pemantauan 2011 12 10 48 100% 3 2012 12 10 48 100% 3 2013 12 10 48 100% 3 2014 12 10 48 100% 3 2015 12 10 48 100% 3
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
278
g. Pelan Tindakan
Bagi memastikan strategi untuk mempertingkatkan keberkesanan kaedah pemantauan projek-projek pembangunan RMK-10 dapat direalisasikan, pelan tindakan yang direncanakan adalah seperti berikut:
1) Laporan prestasi bulanan berkaitan pelaksanaan projek pembangunan
dikemukakan kepada pihak pengurusan tertinggi sebagai pemakluman. 2) Mewujudkan penglibatan pihak pengurusan tertinggi dalam mesyuarat
pemantauan projek-projek pembangunan, terutamanya apabila ada projek-projek sakit dan bermasalah.
3) Mewujudkan penglibatan pihak pengurusan tertinggi dalam lawatan
pemantauan projek-projek pembangunan NRE. 4) Membuat pengemaskinian maklumat am dan maklumat aktiviti dalam
SPP II secara 100% dengan cara mengemukakan laporan tahap pengemaskinian SPP II kepada jabatan, agensi dan bahagian supaya tindakan pengemaskinian dapat dibuat.
5) Mengadakan sesi data cleaning sekurang-kurangnya sekali setahun
iaitu pada penghujung setiap tahun. 6) Mengadakan mesyuarat dan kolaborasi bersama MaCGDI bagi
mewujudkan modul pengurusan projek pembangunan RMK-10 di dalam sistem G4NRE.
3. Strategi Pelaksanaan 3
Mengenal pasti projek-projek yang berimpak tinggi untuk dilaksanakan penilaian outcome.
a. Latar Belakang
Berdasarkan Surat Pekeliling Am Bil. 3 Tahun 2005-Garis Panduan Penilaian Program Pembangunan, semua projek pembangunan perlu dilaksanakan penilaian outcome. Penilaian ini amatlah penting bagi menentukan bahawa objektif sesuatu projek tersebut telah tercapai atau tidak. Di samping itu juga, penilaian outcome juga dilakukan bagi mengenal pasti kekuatan dan juga kelemahan sesuatu projek sama ada di peringkat perancangan dan pelaksanaannya.
b. Matlamat
Objektif strategi ini ialah bagi memastikan penilaian outcome dilakukan bagi projek-projek RMK-9 dan RMK-10.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
279
c. Status Masa Kini
Sebanyak 813 projek pembangunan telah dilaksanakan oleh NRE di dalam RMK-9 dengan siling projek lima (5) tahun bernilai RM9.275 bilion. Pada tahun 2010, sebanyak 121 buah projek telah dibuat kertas penilaian outcome dan dibentangkan di dalam beberapa siri bengkel. Daripada 121 projek yang telah dibuat penilaian outcome, sebanyak tujuh (7) projek telah terpilih untuk dibentangkan di Unit Penyelarasan Pelaksanaan, Jabatan Perdana Menteri (ICU, JPM) seperti berikut:
1) Pusat Teknologi Herba, FRIM;
2) E-Kadaster, JUPEM;
3) Projek Rancangan Tebatan Banjir dan Saliran Bandar – Sungai
Damansara, JPS.
4) Infrastruktur Data Geospatial Negara (MyGDI), MaCGDI;
5) Pembinaan Kompleks Pengujian Kenderaan dan Penstoran Sementara Buangan Terjadual di seluruh Malaysia, JAS;
6) Kesan Pencemaran Air Terhadap Produktiviti Sumber Asli; dan
7) Menaik taraf Sistem Saliran di Bandaraya Melaka.
Di dalam RMK-10 sebanyak 173 projek dengan nilai RM2.907 bilion telah diluluskan di dalam Rolling Plan 2011-2012. Projek-projek RMK-10 dirancang untuk dilaksanakan penilaian outcome apabila projek telah siap sebermula tahun 2013.
d. Isu Dan Cabaran
Berdasarkan Garis Panduan Penilaian program Pembangunan, terdapat lima kriteria bagi projek-projek untuk dilaksanakan penilaian outcome ialah program yang mempunyai kepentingan nasional, program yang menjadi keutamaan kepada NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi dan pentadbiran negeri, program yang memberi kesan kepada kumpulan sasar dalam jumlah yang besar, program yang melibatkan kos yang tinggi dan program yang memberi kesan berganda.
Berdasarkan kriteria ini, sebahagian besar projek NRE tidak memenuhi kelima-lima kriteria tersebut. Walaupun begitu, bukanlah bermaksud program/ projek tersebut tidak berkepentingan serta tidak mencapai outcome, sebaliknya ia bergantung kepada pemakaian kumpulan sasaran contohnya seperti projek-projek kajian, penggubalan akta, peraturan dan sebagainya di mana ia tertakluk di bawah kuasa Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) untuk melaksanakannya.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
280
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini ialah bagi memastikan semua projek yang siap di dalam RMK-9 dan RMK-10 yang termasuk di bawah lima kriteria Garis Panduan Penilaian Program Pembangunan dilaksanakan penilaian outcome mengikut sasaran yang telah ditetapkan.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
NRE menyasarkan semua projek yang siap dilaksanakan penilaian outcome dan sasarannya adalah seperti berikut:
Jadual 75 : Bilangan Permohonan dan Kelulusan Projek RMK-10
TAHUN BILANGAN LAPORAN PENILAIAN OUTCOME
2011 120 projek RMK-9 yang telah dibuat penilaian outcome RMK-9
2012 120 projek RMK-9 telah dibuat penilaian outcome RMK-9 dan projek RMK-10 yang telah siap
2013 Projek RMK-10 yang telah siap
2014 Projek RMK-10 yang telah siap
2015 Projek RMK-10 yang telah siap
g. Pelan Tindakan
Bagi memastikan pelaksanaan outcome dilakukan kepada projek-projek yang menepati kriteria yang ditetapkan di dalam Garis Panduan Penilaian Program Pembangunan tersebut, beberapa siri bengkel akan dianjurkan dan disertai oleh Jabatan/ Agensi/ Bahagian bagi pembentangan kertas-kertas penilaian outcome. Projek-projek yang memenuhi kriteria tersebut akan dipilih untuk diangkat kepada peringkat yang lebih tinggi. Sehubungan itu, bagi membentuk kepakaran di dalam melaksanakan penilaian outcome, selain menjemput panel daripada Agensi Pusat, panel-panel penilai outcome di peringkat NRE turut dilantik untuk menyumbangkan idea serta memberi input tambahan di dalam proses penilaian outcome.
4. Strategi Pelaksanaan 4
Pengurusan kewangan projek pembangunan RMK-10 secara holistik dan berkesan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
281
a. Latar Belakang
Pengurusan serta penyelarasan peruntukan pembangunan merupakan aspek yang penting dalam memastikan program atau projek pembangunan dapat dilaksanakan dengan lancar. Sesuatu projek yang mengalami masalah kewangan akan menyebabkan kelemahan pelaksanaan projek tersebut. Sesuatu projek yang gagal disiapkan mengikut jadual akan mengakibatkan natijah yang buruk kepada kesejahteraan masyarakat dan sistem penyampaian Kerajaan.
Pengurusan kewangan projek pembangunan perlu dilaksanakan dengan baik supaya dana yang telah diperuntukkan dapat dibelanjakan sepenuhnya bagi melaksana dan menyiapkan program dan projek pembangunan untuk memastikan rakyat dan negara mendapat faedah yang optimum.
b. Matlamat
Objektif strategi ini ialah kawalan pengurusan kewangan projek dilaksanakan dengan mengambil kira keperluan dan kemampuan Bahagian/ Jabatan/ Agensi untuk berbelanja.
c. Status Masa Kini
Pada tahun 2011, NRE menyasarkan perbelanjaan siling sebanyak 98% dan perbelanjaan peruntukan tahunan sebanyak 95%. Walau bagaimanapun, sasaran peratus tersebut mungkin akan berubah kerana NRE sentiasa menyasarkan perbelanjaan melebihi peratus nasional pada penghujung tahun 2011. Antara langkah diambil oleh pihak NRE untuk meningkatkan prestasi perbelanjaan siling dan peruntukan tahunan ialah dengan mengadakan mesyuarat bersama Bahagian/ Jabatan/ Agensi berkaitan penyelarasan siling dan peruntukan melibatkan agensi yang mengalami masalah kurangan dan lebihan peruntukan. Mesyuarat ini diadakan daripada masa ke semasa mengikut keperluan. Selain itu, penyelarasan permohonan siling dan peruntukan tambahan bagi projek-projek kritikal dan mendesak yang memerlukan pembiayaan segera turut akan dilaksanakan daripada masa ke semasa. Hubungan dan kerjasama erat dengan Agensi Pusat akan juga diteruskan dalam usaha mendapatkan peruntukan dan meningkatkan perbelanjaan projek pembangunan NRE. Antara langkah-langkah lain yang diambil oleh pihak NRE untuk menguruskan kewangan projek pembangunan RMK-10 ialah melalui kaedah-kaedah seperti berikut: 1) menguruskan siling peruntukan dan bajet tahunan RMK-10;
2) melaksanakan pindah siling dan pindah peruntukan dengan mengambil
kira keperluan dan kemampuan jabatan, agensi dan bahagian;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
282
3) pemantauan projek-projek yang menerima perubahan atau pertambahan siling dan perubahan peruntukan;
4) penyelarasan skop projek dengan siling RMK-10; dan
5) penyediaan dan pengemaskinian unjuran perbelanjaan.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam meningkatkan kecekapan pengurusan kewangan projek pembangunan adalah seperti berikut: 1) NRE mempunyai hubungan yang kukuh di antara jabatan, agensi dan
bahagian dengan Agensi Pusat. Situasi ini memudahkan penyelarasan siling dan peruntukan untuk diberikan kepada projek pembangunan yang memerlukan akibat peruntukan yang terhad. Penyelarasan sedemikian juga akan berfungsi memindahkan siling dan peruntukan daripada projek pembangunan yang mempunyai lebihan bagi memastikan prestasi perbelanjaan berada pada tahap yang tinggi. Imej NRE yang positif berdasarkan prestasi perbelanjaan peruntukan yang tinggi sepanjang tahun 2008, 2009 dan 2010 boleh dijadikan sebagai penyumbang kepada kepercayaan Agensi Pusat untuk memberikan peruntukan tambahan bagi projek pembangunan yang memerlukan biayaan segera.
2) Komitmen Kerajaan dalam Gagasan 1Malaysia: Rakyat Didahulukan Pencapaian Diutamakan perlu dilihat oleh NRE sebagai faktor penyokong dalam permohonan peruntukan bagi projek pembangunan yang berkaitan keperluan dan kepentingan rakyat. Dalam masa yang sama juga NRE perlu menyerap gagasan tersebut sebagai suatu platform ke arah peningkatan prestasi operasi dan perkhidmatan, termasuk dalam usaha-usaha meningkatkan prestasi perbelanjaan siling dan peruntukan tahunan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini ialah seperti berikut:
1) Menguruskan siling peruntukan dan bajet tahunan RMK-10; 2) Melaksanakan pindah siling dan pindah peruntukan;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
283
3) Memantau projek-projek yang mendapat perubahan siling dan peruntukan;
4) Menyelaraskan skop projek dengan siling projek RMK-10; dan 5) Menyedia dan mengemas kini unjuran perbelanjaan.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
NRE menyasarkan perbelanjaan kewangan projek-projek pembangunan RMK-10 seperti berikut:
Jadual 76: Bilangan Permohonan dan Kelulusan Projek RMK-10
TAHUN PERATUS PERBELANJAAN SILING
PERATUS PERBELANJAAN PERUNTUKAN
2011
Di atas purata peratus Nasional Di atas purata peratus Nasional
2012
2013
2014
2015
g. Pelan Tindakan
Bagi memastikan strategi pengurusan kewangan projek pembangunan RMK-10 direalisasikan, pelan-pelan tindakan yang dirancang adalah seperti berikut: 1) menguruskan siling peruntukan dan bajet tahunan RMK-10; 2) melaksanakan pindah siling dan pindah peruntukan dengan mengambil
kira keperluan dan kemampuan Bahagian/ Jabatan/ Agensi untuk berbelanja. Proses ini dibuat mengikut keperluan;
3) melaksanakan pemantauan projek-projek yang mendapat
pertambahan siling dan peruntukan terutamanya apabila pertambahan itu diberikan pada penghujung tahun;
4) membuat penyelarasan skop projek dengan siling projek yang
diluluskan dalam tempoh RMK-10; dan 5) menyedia dan mengemas kini unjuran perbelanjaan yang realistik.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
284
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
2 PEMBANGUNAN BPKN (PENTADBIRAN)
A. LATAR BELAKANG Perkhidmatan pengurusan kewangan NRE secara keseluruhannya diletakkan di bawah Khidmat Pengurusan yang diketuai oleh Setiausaha Bahagian Kanan. Bahagian Pentadbiran dan Kewangan (BPKN) adalah Bahagian yang dipertanggungjawabkan dalam pengurusan kewangan NRE. Perkhidmatan pengurusan pentadbiran yang disediakan oleh NRE merangkumi tujuh (7) kawalan iaitu: 1. Pengurusan Pentadbiran Am; 2. Pengurusan Inovasi dan Pengurusan Majlis; 3. Pengurusan dan Penyelenggaraan Bangunan; 4. Pengurusan Aset dan Stor; 5. Pengurusan Kabinet, Perancangan Strategik dan Hubungan
Antarabangsa; 6. Pengurusan Penyelarasan dan Keurusetiaan Parlimen; dan 7. Pengurusan Perpustakaan. Perkhidmatan di atas diberikan kepada Bahagian-bahagian di NRE serta memantau perkhidmatan yang sama kepada Jabatan/ Agensi di bawah NRE dalam usaha merealisasikan objektif pelaksanaan perkhidmatan teras di NRE.
B. MATLAMAT UTAMA
MATLAMAT UTAMA
2
MENCAPAI TARAF TERTINGGI DALAM PENARAFAN BINTANG BAGI PENILAIAN PELAKSANAAN SISTEM STAR RATING OLEH PIHAK UNIT PEMODENAN TADBIRAN DAN PERANCANGAN PENGURUSAN MALAYSIA (MAMPU);
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
285
C. STATUS MASA KINI
Secara umum, pengurusan pentadbiran NRE tertumpu kepada Pengurusan Pentadbiran Am, Pengurusan Inovasi dan Pengurusan Majlis, Pengurusan dan Penyelenggaraan Bangunan, Pengurusan Kabinet, Perancangan Strategik dan Hubungan Antarabangsa, Pengurusan Penyelarasan dan Keurusetiaan Parlimen dan Pengurusan Perpustakaan. Bagi Pengurusan Aset dan Stor telah dimasukkan ke Teras Strategik – Pengurusan Kewangan kerana ia melibatkan matlamat mencapai taraf empat (4) bintang dan berada di kedudukan tiga (3) tangga teratas dalam penarafan Indeks Akauntabiliti (IA). Status masa kini bagi aktiviti-aktiviti ini adalah seperti berikut:- 1. Dalam usaha memastikan NRE mendapat penarafan bintang yang
lebih baik, NRE telah mengadakan Mesyuarat Jawatankuasa SSR MAMPU bagi memantau dan membincangkan program/ aktiviti yang boleh meningkatkan perolehan markah semasa penilaian dilaksanakan. Walau bagaimanapun, masih terdapat beberapa komponen/ kriteria yang masih tidak dapat memenuhi kehendak MAMPU dan seterusnya mendapat markah yang maksimum;
2. NRE telah mengadakan taklimat berkaitan pelaksanaan SSR MAMPU
untuk memberikan pendedahan dan meningkatkan pengetahuan warga NRE terutamanya bagi penilaian serta pemberian markah semasa lawatan inspektorat dilaksanakan. Walau bagaimanapun, masih terdapat beberapa bahagian masih tidak memahami penilaian dan pemberian markah bagi SSR tersebut. Pertukaran dan penggantian pegawai yang bertanggungjawab melaksanakan pelaksanaan SSR ini juga menyebabkan kesukaran setiap bahagian untuk memperoleh markah yang maksimum semasa penilaian dijalankan oleh pihak MAMPU;
3. Bagi memudahkan rujukan dan penyimpanan rekod untuk pelaksanaan
SSR MAMPU ini, NRE telah mengambil langkah inisiatif untuk merekodkan segala dokumen yang berkaitan SSR di dalam ’ring file’. Walau bagaimanapun, semasa Lawatan Inspektorat Penilaian SSR MAMPU pada 12 hingga 15 Julai 2010, dokumen yang telah direkodkan di dalam ’ring fail’ tersebut adalah masih tidak memenuhi kehendak pihak MAMPU; dan
4. NRE juga telah mengadakan Pra-Audit Dalaman NRE bagi menilai
pelaksanaan SSR MAMPU di setiap Bahagian/ Jawatankuasa untuk memastikan segala dokumen yang diperlukan dapat disediakan sepertimana yang ditetapkan oleh pihak MAMPU. Selain itu, penilaian Pra-Audit Dalaman ini juga untuk memastikan NRE bersedia dengan lebih awal di samping membuat penambahbaikan terhadap penilaian-penilaian audit dalam. Walau bagaimanapun, secara keseluruhannya masih terdapat beberapa komponen/ kriteria yang masih tidak dapat dipenuhi kerana kurangnya pengetahuan berkenaan penilaian SSR MAMPU.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
286
D. ISU DAN CABARAN
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam pengurusan pentadbiran NRE dalam meningkatkan penarafan bintang bagi Penilaian Pelaksanaan SSR oleh pihak Unit Pemodenan Tadbiran dan Perancangan Pengurusan Malaysia (MAMPU) adalah seperti berikut:-
1. Masih terdapat beberapa komponen/ kriteria yang diberikan penilaian
Kurang Memuaskan dan Memuaskan iaitu markah di bawah 80% oleh Pasukan Penilai Penilaian Penarafan Bintang (Star Rating) MAMPU; dan
2. Pertukaran dan penggantian pegawai yang bertanggungjawab melaksanakan pelaksanaan SSR ini juga menyebabkan kesukaran setiap bahagian untuk memperoleh markah yang maksimum semasa penilaian dijalankan oleh pihak MAMPU.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
Di dalam menyokong usaha NRE untuk merealisasikan pelaksanaan matlamat 3, strategi pelaksanaan sepertimana berikut:- 1. Pematuhan, pemantauan dan pelaksanaan program/ aktiviti
berdasarkan komponen dan kriteria yang telah ditetapkan oleh MAMPU seperti di bawah:-
(a) Komponen Pengurusan; (b) Komponen Teras; dan (c) Komponen Pengurusan Pelanggan.
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG
PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 2: MENCAPAI TARAF TERTINGGI DALAM PENARAFAN BINTANG BAGI PENILAIAN PELAKSANAAN SISTEM STARRATING OLEH PIHAK UNIT PEMODENAN TADBIRAN DAN PERANCANGAN PENGURUSAN MALAYSIA (MAMPU)
1. Strategi Pelaksanaan
Pematuhan, pemantauan dan pelaksanaan program/ aktiviti berdasarkan komponen dan kriteria yang telah ditetapkan oleh MAMPU seperti di bawah:-
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
287
(a) Komponen Pengurusan; (b) Komponen Teras; dan (c) Komponen Pengurusan Pelanggan.
a. Latar Belakang
SSR telah disarankan oleh Y.A.B. Perdana Menteri pada 1 Disember 2006 di Mesyuarat Jawatankuasa Khas Kabinet Mengenai Keutuhan Pengurusan Kerajaan (JKKMKPK). Mesyuarat Panel Pentadbiran Awam (PANEL) pada 8 Februari 2007, memutuskan supaya Star Rating dilaksanakan bagi penarafan tahap prestasi agensi-agensi Sektor Awam. Antara objektif SSR dilaksanakan terhadap agensi-agensi Sektor Awam adalah:- 1) Menilai dan mengukur prestasi Agensi-agensi Kerajaan bagi
memastikan penyampaian perkhidmatan sektor awam berada di tahap yang cemerlang;
2) Memberi pengiktirafan kepada Agensi-agensi yang telah menunjukkan tahap tadbir urus yang terbaik serta sentiasa meningkatkan kualiti perkhidmatan yang unggul;
3) Memberi publisiti yang meluas mengenai dasar, strategi, pengurusan kualiti serta amalan terbaik yang telah membawa kejayaan kepada organisasi; dan
4) Menggalakkan persaingan yang sihat di kalangan sektor awam dalam mengamalkan pengurusan organisasi dan penyampaian perkhidmatan yang lebih berkesan.
b. Matlamat
Memastikan NRE memperoleh penarafan 5 bintang.
c. Status Masa Kini
Setiap dua (2) tahun, pihak MAMPU akan menjalankan Lawatan Inspektorat SSR MAMPU bagi menilai prestasi pengurusan NRE. Laporan inspektorat tersebut dibentangkan di dalam Mesyuarat Panel Pemantauan Penyampaian Perkhidmatan (Panel 3P) dan Mesyuarat Ketua Setiausaha NRE dan Ketua Perkhidmatan bagi memberikan penarafan bintang. Sehingga kini, NRE masih tidak mencapai penarafan 5 bintang dan hanya memperoleh penarafan 3 hingga 4 bintang oleh pihak MAMPU. Prestasi SSR bagi NRE bagi tahun 2006 sehingga tahun 2010 adalah seperti berikut:-
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
288
Jadual 77: Prestasi Penarafan Bintang
TAHUN PENARAFANBINTANG PERATUSAN
2007 (6 hingga 7 Ogos 2007) 4 bintang 80.53%
2008 (18 hingga 21 Ogos 2008) 3 bintang 77.58%
2010 (12 hingga 16 Julai 2010) 4 bintang 86.33%
Peratusan markah penilaian pencapaian yang telah ditetapkan oleh pihak MAMPU bagi penarafan bintang NRE adalah seperti di jadual 1:-
Jadual 78: Penarafan Bintang Berdasarkan Peratusan Markah Penilaian
PERATUS MARKAH PENILAIAN PENARAFAN BINTANG
90.0% - 100.0% 5 Bintang
80.0% - 89.9% 4 Bintang
70.0% - 79.9% 3 Bintang
60.0% - 69.9% 2 Bintang
50.0% - 59.9% 1 Bintang
49.9% Tiada Bintang Sumber : Laporan Penilaian Penarafan Bintang (Star Rating) Ke Atas NRE
Sumber Asli dan Alam Sekitar (NRE) Pada 12 hingga 16 Julai 2010.
Bagi memastikan memperoleh pencapaian tertinggi dalam penarafan bintang, NRE telah mengadakan Mesyuarat Jawatankuasa Pemantauan Pelaksanaan SSR MAMPU mengikut keperluan. Bagi tahun 2009, sebanyak empat (4) Mesyuarat Jawatankuasa Pemantauan SSR MAMPU telah diadakan dan pada tahun 2010 sebanyak dua (2) mesyuarat telah diadakan. Mesyuarat tersebut adalah bagi memastikan segala pelaksanaan program/ aktiviti di Bahagian/ Unit mengikut kehendak MAMPU berdasarkan kriteria yang telah ditetapkan. Penilaian terkini SSR MAMPU ke atas NRE adalah pada 12 hingga 16 Julai 2010 telah diadakan dan berdasarkan laporan penilaian SSR MAMPU, secara keseluruhannya, prestasi pencapaian NRE adalah Baik iaitu memperoleh markah 86.33% dengan penarafan empat (4) Bintang.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
289
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam aspek pematuhan, pemantauan dan pelaksanaan program/ aktiviti berdasarkan komponen dan kriteria yang telah ditetapkan oleh MAMPU adalah seperti berikut: 1) Terdapat beberapa perkara dan kriteria yang masih tidak menepati
kehendak penilaian SSR MAMPU. Berdasarkan Laporan Penilaian SSR ke atas NRE pada 12 hingga 16 Julai 2010 oleh MAMPU, terdapat beberapa kriteria yang boleh ditambah baik serta ditingkatkan daripada kategori BAIK atau MEMUASKAN ke kategori CEMERLANG. Antara kriteria yang telah dikenal pasti adalah seperti berikut:
a) Komponen Pengurusan
(i) BAIK bagi kriteria Pengurusan Projek Pembangunan (89.63%) dan kriteria Pengurusan Sumber Manusia (85.27%); dan
(ii) MEMUASKAN bagi kriteria Pengurusan Organisasi (79.68%)
b) Komponen Perkhidmatan Teras
(i) BAIK bagi kriteria Pelaksanaan Dasar/ Program (88.89%);
(ii) MEMUASKAN bagi kriteria Keberkesanan Dasar/Program (72.50%); dan
(iii) KURANG MEMUASKAN bagi kriteria Pemantauan Dasar/ Program (62.50%).
(c) Pengurusan Pelanggan
(i) BAIK bagi kriteria Pernyataan Pengurusan Pelanggan (85.00%) dan kriteria Piagam Pelanggan (80.83%); dan
(ii) MEMUASKAN bagi kriteria Kepuasan Pelanggan (79.00%).
2) Masih terdapat beberapa Bahagian/ Unit yang kurang memahami kaedah penilaian SSR MAMPU terutamanya skop penilaian yang telah ditetapkan. Berdasarkan kriteria-kriteria yang telah ditetapkan, ianya terlalu bersifat umum dan tidak diperincikan kehendak sebenar yang diperlukan oleh pihak MAMPU;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
290
3) Pertukaran pegawai yang berpengalaman dan berpengetahuan berkaitan SSR MAMPU. Pertukaran pegawai yang bertanggungjawab serta menguruskan SSR akan menyebabkan kelancaran pelaksanaan Star Rating terganggu;
4) Dokumen sokongan yang tidak lengkap serta tidak memenuhi
kehendak pihak MAMPU. Walaupun NRE telah mengambil inisiatif untuk memfailkan semua dokumen sokongan yang berkaitan StarRating di dalam ‘ring file’, namun masih tidak mencukupi untuk membantu meningkatkan prestasi penarafan bintang NRE.
5) Masih terdapat kelemahan dan ruang penambahbaikan yang boleh
ditambah baik oleh NRE bagi memastikan NRE ke tahap yang lebih cemerlang. Ini adalah berdasarkan Laporan Penilaian SSR ke atas NRE pada 12 hingga 16 Julai 2010 di mana MAMPU menyarankan NRE untuk mengambil beberapa langkah untuk penambahbaikan. Antara cadangan oleh pihak MAMPU bagi meningkatkan prestasi NRE adalah seperti berikut:- (a) Memperluaskan skop program perekayasaan proses kerja/
Business Process Reengineering (BPR) merangkumi keseluruhan proses utama perkhidmatan teras dan meningkatkan usaha promosi ke atas proses kerja yang telah direkayasa serta melaksanakan penilaian keberkesanan;
(b) Memperluaskan skop pensijilan MS ISO 9001:2008 kepada
semua proses utama;
(i) berusaha mendapatkan pengiktirafan berbentuk pertandingan dan bukan berbentuk pertandingan di peringkat kebangsaan dan antarabangsa;
(ii) memperluaskan liputan kajian kepuasan pekerja (Staff
Satisfaction Survey atau SSS) kepada semua warga NRE bagi memastikan hasil kajian adalah menyeluruh;
(iii) mewujudkan sistem pemantauan pelaksanaan
keputusan/ arahan penting stakeholders menggunakan aplikasi ICT seperti myMeeting;
(iv) melaksanakan kajian keberkesanan terhadap program
mentoring yang telah dilaksanakan; (v) program transformasi/ pembangunan kepimpinan
diperluaskan bagi jawatan-jawatan strategik yang dikenal pasti dan pencapaian serta keberkesanan program tersebut hendaklah dinilai sebagaimana yang ditetapkan dalam Pekeliling Perkhidmatan bilangan 3 Tahun 2006;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
291
(vi) menjalankan kajian keberkesanan terhadap program-program di dalam Pelan Integriti Organisasi (PIO) yang telah dilaksanakan;
(vii) memperbanyakkan program-program kesedaran dan
pencegahan bagi meningkatkan keutuhan pengurusan sejajar dengan arahan dan panduan sedia ada;
(viii) menggunakan aplikasi ICT serta myPrestasi dalam
memantau pelaksanaan perkhidmatan teras secara lebih menyeluruh dan bersepadu;
(ix) melaksanakan kajian impak terhadap program-program
utama yang dikenal pasti berimpak tinggi dan Value for Money dengan tempoh pelaksanaan melebihi dua (2) tahun;
(x) melaksanakan Pemulihan Penyampaian Perkhidmatan
(Service Recovery) secara proaktif sebagaimana yang ditetapkan dalam Pekeliling Pentadbiran Awam Bilangan 1 Tahun 2008; dan
(xi) melaksanakan usaha-usaha penambahbaikan yang
diperoleh hasil daripada kajian kepuasan pelanggan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini adalah bagi memastikan setiap Bahagian/ Jawatankuasa mematuhi komponen/ kriteria yang telah ditetapkan (sepertimana di Jadual 79) oleh pihak MAMPU di samping mempunyai program/ aktiviti berkaitannya bagi memperoleh markah yang maksimum. Antara komponen/ kriteria yang diperlukan untuk diberikan penekanan adalah:-
1) Komponen Pengurusan yang meliputi 5 kriteria dan 149 sub kriteria; 2) Komponen Perkhidmatan Teras yang meliputi 4 kriteria serta 13 sub
kriteria; dan 3) Komponen Pengurusan Pelanggan yang meliputi 6 kriteria dan 37
subkriteria.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
292
Jadual 79: Skop Penilaian Penarafan Bintang (Star Rating) MAMPU
BIL KRITERIA
A KOMPONEN PENGURUSAN
A1 PENGURUSAN ORGANISASI
A1.1 Pengurusan Strategik
A1.2 Program Perekayasaan Proses Kerja
A1.3 Usaha-usaha ke Arah Pembudayaan Kualiti/ Inovasi
A1.4 Usaha ke Arah Mewujudkan Hubungan Harmoni Majikan dan Anggota Organisasi
A1.5 Organisasi Pembelajaran
A1.6 Pengurusan Risiko
A1.7 Pemantauan Keputusan Pengurusan
A2 PENGURUSAN KEWANGAN
A2.1 Bayaran Dalam Tempoh 14 Hari
A2.2 Mesyuarat Jawatankuasa Pengurusan Kewangan dan Akaun (JPKA)
A2.3 Pengurusan Aset
A2.4 Tindakan ke Atas Laporan Audit
A2.5 Pemeriksaan Mengejut
A2.6 Perolehan
A2.7 Prestasi Perbelanjaan
A2.8 Inisiatif Mengurangkan Pembaziran
A3 PENGURUSAN SUMBER MANUSIA
A3.1 Perancangan Dasar/ Strategi Sumber Manusia
A3.2 Pengurusan Panel Pembangunan Sumber Manusia
A3.3 Pelan Penggantian
A3.4 Pengiktirafan dan Penghargaan
A3.5 Pengurusan Nilai dan Etika
A3.6 Program Kaunseling/ Motivasi
A3.7 Maklumat Sumber Manusia
A3.8 Pemantauan Prestasi Rendah
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
293
BIL KRITERIA
A4 PENGURUSAN PROJEK PEMBANGUNAN
A4.1 Perancangan Sistem Pengurusan, Pemantauan dan Penilaian Projek
A4.2 Pengendalian Jawatankuasa Tindakan Pembangunan
A4.3 Penggunaan Sistem Pemantauan Projek II (SPPII)
A5 PENGURUSAN ICT
A5.1 Pelaksanaan Pelan Strategik ICT (ISP)/ Polisi Keselamatan ICT
A5.2 Pelaksanaan Tadbir Urus ICT
A5.3 Pengurusan Laman Web/ Portal Agensi
A5.4 Pembudayaan IT Di Dalam Agensi
B KOMPONEN PERKHIDMATAN TERAS
B1 Penggubalan Dasar/ Program
B2 Pelaksanaan Dasar/ Program
B3 Pemantauan Dasar/ Program
B4 Keberkesanan Dasar/ Program
C. KOMPONEN PENGURUSAN PELANGGAN
C1 Pernyataan Pengurusan Pelanggan
C2 Piagam Pelanggan
C3 Usaha-usaha Delighting the Customers
C4 Pengurusan Aduan
C5 Kepuasan Pelanggan
C6 Usaha-usaha Promosi Sumber : Laporan Penilaian Penarafan Bintang (Star Rating) Ke Atas NRESumber Asli dan Alam Sekitar (NRE) Pada 12 hingga 16 Julai 2010. f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Pematuhan arahan dalaman dan pemantauan secara berkala boleh membantu meningkatkan prestasi NRE. Pada tahun 2011 sehingga 2016, NRE mensasarkan prestasi penilaian SSR MAMPU seperti berikut:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
294
Jadual 80: Sasaran Prestasi (Star Rating) MAMPU 2011-2016
TAHUN PENARAFAN BINTANG PERATUSAN MARKAH PENILAIAN
2012
5 bintang
90.0% - 100%
2014
5 bintang
90.0% - 100%
2016
5 bintang
90.0% - 100%
g. Pelan Tindakan
Bagi meningkatkan prestasi penarafan bintang (Star Rating) NRE, maka tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut: 1) Mengadakan mesyuarat berkala iaitu sekurang-kurangnya tiga (3)
kali setahun bagi memantau segala pelaksanaan oleh setiap Bahagian/ Unit berdasarkan komponen serta kriteria yang telah ditetapkan oleh pihak MAMPU. Mesyuarat Jawatankuasa Pemantauan Pelaksanaan SSR ini dipengerusikan oleh Setiausaha Bahagian Kanan (Khidmat pengurusan) NRE dan dianggotai oleh setiap wakil daripada Bahagian/ Unit di bawah NRE. Agenda serta isu yang akan dibincangkan di dalam mesyuarat ini adalah seperti berikut:-
a) pembentangan laporan prestasi oleh setiap Jawatankuasa yang telah ditubuhkan;
b) laporan penambahbaikan oleh setiap Jawatankuasa/ Bahagian
berdasarkan laporan penilaian SSR ke atas NRE pada 12 hingga 16 Julai 2010;
c) analisis kelemahan pelaksanaan SSR di NRE mengikut
komponen dan kriteria yang telah ditetapkan; dan d) cadangan penambahbaikan oleh setiap Jawatankuasa/
Bahagian bagi meningkatkan prestasi NRE ke tahap yang lebih cemerlang; dan
e) cadangan tarikh Mesyuarat Jawatankuasa Pemantauan
Pelaksanaan SSR NRE adalah seperti berikut:-
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
295
Jadual 81: Cadangan Tarikh Mesyuarat Pemantauan Star Rating
BIL. NAMA MESYUARAT TARIKH CATATAN
1 Mesyuarat Jawatankuasa Pemantauan Pelaksanaan SSR Bil. 1 April Bagi tempoh
Jan - April
2 Mesyuarat Jawatankuasa Pemantauan Pelaksanaan SSR Bil. 2 Ogos Bagi tempoh
April - Ogos
3 Mesyuarat Jawatankuasa Pemantauan Pelaksanaan SSR Bil. 3 Disember Bagi tempoh
Ogos - Disember
2) Menubuhkan Jawatankuasa bagi setiap Komponen berdasarkan penilaian SSR untuk memantau pelaksanaan dan penambahbaikan dalam program/ aktiviti yang melibatkan penilaian SSR. Penubuhan Jawatankuasa ini adalah bagi memastikan setiap cadangan penambahbaikan dan pelaksanaan mengikut kriteria yang ditetapkan oleh MAMPU dilaksanakan dengan sebaiknya. Jawatankuasa yang dilantik ini akan diketuai oleh Setiausaha Bahagian (SUB) setiap Bahagian yang dilantik dan dianggotai oleh setiap Bahagian yang terlibat. Senarai Jawatankuasa yang dilantik bagi pelaksanaan SSR NRE adalah seperti berikut:-
Jadual 82: Senarai Jawatankuasa Komponen Star Rating
BIL KRITERIA BAHAGIAN
1 Jawatankuasa Pengurusan Strategik dan Piagam pelanggan BPKN
2 Jawatankuasa Pengurusan Organisasi BPKN 3 Jawatankuasa Pengurusan Kewangan BPKN 4 Jawatankuasa Pengurusan Sumber Manusia BPSM 5 Jawatankuasa Pengurusan Projek Pembangunan BP 6 Jawatankuasa Pengurusan ICT BPM 7 Jawatankuasa Pengurusan Dasar BPASPI 8 Jawatankuasa Pengurusan Pelanggan UKK 9 Jawatankuasa Pengurusan Risiko BPKN
10 Jawatankuasa Inovasi dan Kreativiti BPKN Selain itu, Jawatankuasa ini perlu mengadakan mesyuarat sekurang-kurangnya tiga (3) kali setahun bagi memantau segala pelaksanaan oleh setiap Jawatankuasa yang dilantik mengikut tugas/fungsi Bahagian berdasarkan komponen serta kriteria yang telah ditetapkan oleh pihak MAMPU. Cadangan tarikh Mesyuarat Jawatankuasa tersebut adalah seperti berikut:-
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
296
Jadual 83:Cadangan tarikh Mesyuarat Jawatankuasa Star Rating
BIL JAWATANKUASA TARIKH CADANGAN MESYUARAT
1 Jawatankuasa Pengurusan Strategik dan Piagam pelanggan
Mesyuarat Bil. 1 : April Mesyuarat Bil. 2 : Ogos Mesyuarat Bil. 3 : Disember
2 Jawatankuasa Pengurusan Organisasi Mesyuarat Bil. 1 : April Mesyuarat Bil. 2 : Ogos Mesyuarat Bil. 3 : Disember
3 Jawatankuasa Pengurusan Kewangan Mesyuarat Bil. 1 : April Mesyuarat Bil. 2 : Ogos Mesyuarat Bil. 3 : Disember
4 Jawatankuasa Pengurusan Sumber Manusia
Mesyuarat Bil. 1 : April Mesyuarat Bil. 2 : Ogos Mesyuarat Bil. 3 : Disember
5 Jawatankuasa Pengurusan Projek Pembangunan
Mesyuarat Bil. 1 : April Mesyuarat Bil. 2 : Ogos Mesyuarat Bil. 3 : Disember
6 Jawatankuasa Pengurusan ICT Mesyuarat Bil. 1 : April Mesyuarat Bil. 2 : Ogos Mesyuarat Bil. 3 : Disember
7 Jawatankuasa Pengurusan Dasar Mesyuarat Bil. 1 : April Mesyuarat Bil. 2 : Ogos Mesyuarat Bil. 3 : Disember
8 Jawatankuasa Pengurusan Pelanggan Mesyuarat Bil. 1 : April Mesyuarat Bil. 2 : Ogos Mesyuarat Bil. 3 : Disember
9 Jawatankuasa Pengurusan Risiko
Mesyuarat Bil. 1 : April Mesyuarat Bil. 2 : Ogos Mesyuarat Bil. 3 : Disember
10 Jawatankuasa Inovasi dan Kreativiti Mesyuarat Bil. 1 : April Mesyuarat Bil. 2 : Ogos Mesyuarat Bil. 3 : Disember
3) Menyediakan dan merekodkan dokumen-dokumen yang berkaitan penilaian SSR ke dalam ring file bagi tujuan memudahkan semakan, pemantauan dan rujukan. Rekod-rekod tersebut perlu disusun mengikut komponen dan kriteria yang telah ditetapkan. Bagi memantapkan penyediaan rekod tersebut, setiap Jawatankuasa/ Bahagian perlu menyediakan ringkasan eksekutif berkenaan penilaian tersebut. Ringkasan eksekutif tersebut perlu menerangkan kejayaan dan pencapaian yang telah dilaksanakan di samping perancangan yang akan dilaksanakan untuk mencapai misi, visi serta objektif NRE.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
297
4) Melaksanakan Pra-Audit Dalaman NRE bagi penilaian SSR oleh Pasukan Audit Dalam NRE yang dilantik di kalangan pegawai-pegawai di NRE sekurang-kurangnya 2 kali setahun. Pasukan Pra-Audit Dalaman NRE ini adalah dilantik daripada wakil setiap Bahagian/ Unit bagi membuat penilaian berdasarkan kriteria yang telah ditetapkan oleh pihak MAMPU. Pasukan tersebut akan membentangkan laporan penilaian di dalam Mesyuarat Jawatankuasa Pemantauan Pelaksanaan SSR MAMPU. Selain itu, pasukan ini juga akan memberikan penarafan bintang berdasarkan laporan yang telah dinilai di samping memberikan pendapat serta cadangan penambahbaikan bagi meningkatkan prestasi NRE. Lawatan Pasukan Pra-Audit Dalaman NRE akan melaksanakan lawatan penilaian seperti tarikh di bawah:
Jadual 83: Tentatif Lawatan Audit
BIL. PERKARA TARIKH
1 Lawatan Pasukan Pra-Audit Dalaman NRE bagi penilaian SSR Bil. 1 Mei
2 Lawatan Pasukan Pra-Audit Dalaman NRE bagi penilaian SSR Bil. 2 Oktober
5) Menyediakan takwim bagi setiap Mesyuarat Jawatankuasa yang ditubuhkan dan memastikan setiap Bahagian/ Jawatankuasa yang telah dilantik mengadakan mesyuarat seperti yang dirancang sepertimana di Pelan Tindakan (1) hingga (4). Selain itu, kesemua jawatankuasa ini akan dipantau oleh pihak urus setia dan laporan setiap jawatankuasa akan dibentangkan dan dibincangkan melalui Mesyuarat Jawatankuasa Pemantauan SSR yang merupakan Jawatankuasa Induk;
6) Mengadakan lawatan ke NRE yang memperoleh penarafan lima (5) bintang dan menduduki tempat yang teratas daripada seluruh NRE. Antara NRE yang telah mendapat penarafan lima (5) bintang daripada MAMPU adalah seperti berikut:-
Jadual 84: Senarai NRE Yang Dianugerahkan 5 Bintang
NO. NRE PENARAFANBINTANG
1 NRE Kesihatan
5 Bintang
2 NRE Pertahanan
3 NRE Pengajian Tinggi
4 NRE Kewangan
5 Jabatan Perdana Menteri
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
298
6 NRE Perdagangan Antarabangsa dan Industri
7 NRE Kerja Raya
8 NRE Perumahan dan Kerajaan Tempatan Sumber : Laporan Penilaian Penarafan Bintang (Star Rating) Ke Atas NRESumber Asli dan Alam Sekitar (NRE) Pada 12 hingga 16 Julai 2010 dan Minit Mesyuarat Ketua Setiausaha NREdan Ketua Perkhidmatan Bil. 1 Tahun 2011 bertarikh 2 Januari 2011.
7) Mengadakan taklimat bersama pegawai MAMPU bagi memberikan penerangan dengan lebih jelas dan terperinci mengenai Penilaian SSR MAMPU. Selain itu, NRE akan menjemput Penyelaras serta Ketua Pasukan Penilai Penilaian Penarafan Bintang semasa lawatan pada 12 hingga 16 Julai 2010 iaitu Encik Surendran C.K. Balan, Pengarah, Bahagian Inspektorat dan Pengiktirafan dan Encik Mat Hassan bin Ibrahim, Ketua Penolong Pengarah, Bahagian Inspektorat dan Pengiktirafan. Sesi taklimat tersebut akan melibatkan semua pegawai di Bahagian yang bertanggungjawab berkenaan pelaksanaan SSR MAMPU dan cadangan pengisian bagi sesi taklimat adalah seperti berikut:- a) Penerangan terhadap penilaian penarafan bintang mengikut
kriteria dan sub kriteria yang telah ditetapkan oleh pihak MAMPU;
b) Kelebihan dan kekuatan NRE mengikut komponen dan kriteria berdasarkan penilaian yang dilaksanakan pada 12 hingga 16 Julai 2010;
c) Kekurangan dan peluang penambahbaikan NRE mengikut
komponen dan kriteria berdasarkan penilaian yang dilaksanakan pada 12 hingga 16 Julai 2010; dan
d) Cadangan penambahbaikan bagi meningkatkan prestasi NRE
ke arah penarafan lima (5) bintang.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
299
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
3 PEMBANGUNAN BPKN (KEWANGAN)
A. LATAR BELAKANG
Perkhidmatan pengurusan kewangan NRE secara keseluruhannya diletakkan di bawah Khidmat Pengurusan yang diketuai oleh Setiausaha Bahagian Kanan. Bahagian Pentadbiran dan Kewangan (BPKN) adalah Bahagian yang dipertanggungjawabkan dalam pengurusan kewangan NRE. Perkhidmatan pengurusan kewangan yang disediakan oleh NRE merangkumi tujuh (7) kawalan iaitu: 1. Pengurusan bajet; 2. Pengurusan pembayaran; 3. Pengurusan perolehan; 4. Pengurusan perakaunan; 5. Pengurusan terimaan; 6. Pengurusan hasil, amanah dan deposit; dan 7. Pengurusan aset (diletakkan di bawah Seksyen Pentadbiran, BPKN).
Perkhidmatan di atas diberikan kepada Bahagian-bahagian di NRE serta melaksanakan pemantauan perkhidmatan yang sama kepada Jabatan/Agensi di bawah NRE dalam usaha merealisasikan objektif pelaksanaan perkhidmatan teras di NRE.
B. MATLAMAT UTAMA
MATLAMAT UTAMA
3
MENCAPAI TARAF EMPAT (4) BINTANG DAN BERADA DI KEDUDUKAN TIGA (3) TANGGA TERATAS DALAM PENARAFAN INDEKS AKAUNTABILITI (IA);
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
300
C. STATUS MASA KINI
Secara umum, pengurusan kewangan NRE tertumpu kepada pengurusan bajet, pengurusan perolehan, pengurusan pembayaran, pengurusan perakaunan dan pengurusan aset. Status masa kini bagi aktiviti-aktiviti ini adalah seperti berikut:- 1. Dalam usaha pemantapan pengurusan bajet, pihak NRE mengadakan
beberapa mesyuarat semakan bajet mengikut keperluan semasa. Mesyuarat ini membincangkan unjuran aliran tunai tahunan dan prestasi perbelanjaan berdasarkan unjuran purata bulanan. Walau bagaimanapun, mesyuarat ini perlu diadakan secara berkala bagi memantau prestasi perbelanjaan dan membincangkan unjuran aliran tunai berdasarkan keperluan program dan aktiviti masing-masing;
2. Kaedah dan tatacara perolehan di NRE dilaksanakan mengikut
pekeliling dan peraturan semasa yang dikeluarkan. Walau bagaimanapun, masih terdapat beberapa ketidakpatuhan yang ditemui dalam pengauditan Jabatan Audit Negara Malaysia (JANM);
3. NRE telah mengadakan beberapa kursus bagi meningkatkan
pematuhan 100% kepada proses pembayaran bil dan tuntutan dalam tempoh 14 hari daripada tarikh terimaan. Walau bagaimanapun, pematuhan 100% kepada proses pembayaran bil dan tuntutan masih belum tercapai;
4. Selaras dengan Pekeliling Perbendaharaan (PP) dan Surat Arahan
Perbendaharaan (SAP) berkaitan pengurusan aset alih Kerajaan, NRE telah melaksanakan beberapa tindakan pematuhan kepada arahan-arahan yang berkuat kuasa termasuk di Jabatan/ Agensi di bawah seliaan NRE tetapi masih belum dipatuhi sepenuhnya di Peringkat Negeri; dan
5. NRE telah mengadakan Mesyuarat Penyelarasan Pengurusan Hasil,
Amanah dan Deposit termasuk mengenai penyediaan Sijil Pengesahan Baki/ Penyata Penyesuaian Hasil/ Amanah dan Deposit serta kursus/ latihan berkaitan pengurusan perakaunan yang merangkumi pengurusan terimaan, pengurusan hasil, pengurusan akaun amanah dan deposit.
D. ISU DAN CABARAN
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam pengurusan kewangan NRE adalah seperti berikut:
1. Peruntukan Bahagian/ Jabatan/ Agensi di bawah seliaan NRE tidak dapat dibelanjakan sepenuhnya berdasarkan unjuran aliran tunai yang disediakan mengikut purata bulanan sahaja tetapi tidak berdasarkan aktiviti dan program yang dirancang;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
301
2. Ketidakpatuhan tatacara perolehan selalunya disebabkan oleh masalah kekurangan pegawai yang berpengalaman dan berkemahiran, kerja berdasarkan amalan dan kurang pemahaman terhadap pekeliling-pekeliling berkaitan tatacara perolehan;
3. Prestasi pembayaran bil dan tuntutan dalam tempoh 14 hari tidak
mencapai tahap 100% kerana kurang pemantauan terhadap proses pembayaran bil dan tuntutan serta terdapat juga isu kecuaian kakitangan yang menyediakan baucar;
4. Masalah pengurusan aset berkaitan ketidakpatuhan kepada peraturan
aset semasa. Keadaan ini berpunca daripada ketiadaan kakitangan atau kekurangan kakitangan yang mahir dalam pengurusan aset; dan
5. Prestasi pencapaian penyediaan Sijil Pengesahan Baki/ Penyata Penyesuaian Hasil/ Amanah dan Deposit dalam tempoh masa 14 hari selepas tarikh terima Laporan Terperinci (flimsi) daripada pejabat perakaunan adalah tidak mencapai tahap 100%.
E. STRATEGI PELAKSANAAN Di dalam menyokong usaha NRE merealisasikan pencapaian matlamat ini, terdapat 5 Strategi Pelaksanaan seperti berikut:
1. Perbelanjaan mengikut unjuran aliran tunai berdasarkan program-program dan aktiviti-aktiviti;
2. Pematuhan kaedah dan tatacara perolehan berdasarkan peraturan
yang ditetapkan; 3. Pembayaran bil dan tuntutan 100% dalam tempoh 14 hari; 4. Pematuhan kepada kaedah dan tatacara pengurusan aset; dan 5. Pematuhan Arahan Perbendaharaan 143 (b) mengenai Penyediaan
Sijil Pengesahan Baki, Penyata Penyesuaian Hasil, Amanah Dan Deposit.
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG
PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 3: MENCAPAI TARAF EMPAT (4) BINTANG DAN BERADA DI KEDUDUKAN TIGA (3) TANGGA TERATAS DALAM PENARAFAN INDEKS AKAUNTABILITI (IA)
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
302
1. Strategi Pelaksanaan 1
Perbelanjaan mengikut unjuran aliran tunai berdasarkan program-program dan aktiviti-aktiviti.
a. Latar Belakang
NRE menerima peruntukan tahunan belanja mengurus daripada NRE Kewangan berdasarkan kepada batas perbelanjaan yang telah ditetapkan terlebih dahulu oleh NRE Kewangan. Berdasarkan kepada peruntukan tersebut, NRE telah menyediakan unjuran aliran tunai bagi memastikan prestasi perbelanjaan mencapai 100%. Walau bagaimanapun, prestasi belanja mengurus NRE belum pernah mencapai 100% disebabkan unjuran aliran tunai yang disediakan tidak berdasarkan program dan aktiviti yang dirancang sebaliknya unjuran dibuat berdasarkan purata bulanan sahaja.
b. Matlamat
Memastikan prestasi perbelanjaan peruntukan mengurus NRE mencapai 100% menjelang tahun 2015.
c. Status Masa Kini
Setiap tahun, NRE menganjurkan Bengkel Penyediaan Bajet tahunan yang memfokuskan kepada penyediaan perjanjian program iaitu persetujuan antara NRE dan NRE Kewangan terhadap peruntukan yang boleh dibelanjakan bagi tahun berkenaan. Berdasarkan kepada Sistem Belanjawan Diubahsuai (MBS), peruntukan yang diterima hendaklah dibelanjakan sepenuhnya. Namun begitu, prestasi perbelanjaan NRE masih belum mencapai 100%. Bagi memastikan prestasi perbelanjaan mencapai paras maksima, NRE telah mengadakan mesyuarat semakan bajet mengikut keperluan. Bagi tahun 2010, sebanyak tiga (3) mesyuarat semakan bajet mengurus telah diadakan. Berdasarkan semakan yang telah dilaksanakan, terdapat Bahagian/ Jabatan/ Agensi yang tidak dapat menyalurkan lebihan peruntukan pada peringkat sepuluh (10) bulan pertama, yang menyebabkan Bahagian/Jabatan/Agensi yang mengalami kekurangan peruntukan tidak boleh membuat perancangan program dan aktiviti yang diperlukan. Pengurusan bajet Bahagian/ Jabatan/ Agensi di bawah seliaan NRE boleh dirumuskan dalam prestasi perbelanjaan NRE. Mesyuarat semakan bajet akan membincangkan prestasi perbelanjaan berdasarkan unjuran aliran tunai yang telah dibuat. Pada kebiasaannya, unjuran tersebut disediakan berdasarkan unjuran purata bulanan dan bukannya berdasarkan keperluan program dan aktiviti masing-masing. Unjuran yang tepat boleh membantu meningkatkan prestasi perbelanjaan NRE seperti yang ditunjukkan dalam jadual berikut:-
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
303
Jadual 85: Prestasi Perbelanjaan NRE
TAHUN PRESTASI PERBELANJAAN
(PERATUS)
2008 96%
2009 97%
2010 99%
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam aspek penyemakan bajet adalah seperti berikut:
1. Bahagian/ Jabatan/ Agensi di bawah seliaan NRE yang membuat
unjuran aliran tunai yang tidak tepat akan mengalami lebihan atau kurangan peruntukan pada akhir tahun. Kebiasaannya, Bahagian/ Jabatan/ Agensi di bawah seliaan NRE yang mempunyai lebihan peruntukan hanya akan menyalurkan peruntukan kepada Seksyen Kewangan NRE dalam tempoh sukuan yang keempat. Keadaan ini akan menjadi bebanan kepada BPKN yang akan memproses pindah peruntukan kepada Bahagian/ Jabatan/ Agensi lain yang masih memerlukan peruntukan tambahan tersebut. Walau bagaimanapun, sebahagian Bahagian/ Jabatan/ Agensi yang menerima peruntukan tersebut tidak dapat menggunakannya dalam tahun tersebut; dan
2. Peruntukan perbelanjaan tahunan yang telah diluluskan adalah
berdasarkan program dan aktiviti yang telah ditetapkan dalam setahun. Sehubungan itu, unjuran aliran tunai hendaklah disediakan berdasarkan program yang telah ditetapkan itu. Walau bagaimanapun, terdapat sebahagian program dan aktiviti yang dilaksanakan akan berubah mengikut keperluan semasa. Proses ini menyebabkan unjuran aliran tunai tidak dapat disediakan dengan tepat dan seterusnya akan memberi kesan kepada prestasi perbelanjaan tahunan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif kewangan yang memberi tumpuan kepada mengoptimumkan sumber-sumber kewangan sedia ada. Secara lebih jelas, strategi ini melibatkan tumpuan-tumpuan kepada isu-isu berkaitan dengan kewangan dalam perkara-perkara berikut: 1) Terdapat sebahagian aktiviti yang diunjurkan dalam perbelanjaan
tetapi tidak dapat dilaksanakan yang boleh menyebabkan lebihan peruntukan yang tidak dapat digunakan;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
304
2) Terdapat juga sebahagian aktiviti yang tidak diunjurkan dalam perbelanjaan tetapi perlu dilaksanakan dalam tahun tersebut yang boleh menyebabkan kekurangan peruntukan; dan
3) Lebihan dan kekurangan peruntukan tersebut menyebabkan tinggi
atau rendahnya pencapaian prestasi perbelanjaan NRE. f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Unjuran aliran tunai yang tepat boleh membantu meningkatkan prestasi perbelanjaan NRE. Pada tahun 2011 sehingga 2015, NRE menyasarkan prestasi perbelanjaan seperti berikut:-
Jadual 86: Sasaran Prestasi Perbelanjaan NRE 2011-2015
TAHUN PRESTASI PERBELANJAAN (PERATUS)
2011 99% 2012 99% 2013 100%
2014 100%
2015 100%
g. Pelan Tindakan
Bagi meningkatkan prestasi perbelanjaan NRE, maka tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut:
1) Menganjurkan Bengkel Penyediaan Bajet tahun berikutnya pada bulan
Januari tahun semasa
a) Setiap tahun, Bengkel Penyediaan Bajet akan diadakan bagi penyediaan dokumen perjanjian program bagi bajet belanja mengurus di bawah dasar sedia ada, dasar baru dan one off bagi sesuatu aktiviti dalam satu-satu program. Setiap Jabatan hendaklah memastikan penyediaan anggaran terutamanya yang melibatkan dasar baru dan one off selaras dengan keperluan pelan strategik tahunan yang dirangka bagi mencapai objektif pelan strategik Jabatan masing-masing; dan
b) Berdasarkan justifikasi yang lengkap bagi menyokong
permohonan dasar baru atau one off, Jabatan hendaklah meyakinkan akan keperluan dasar baru atau one off yang
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
305
dipohon semasa pemeriksaan bajet bersama NRE Kewangan supaya permohonan dapat dipertimbangkan.
2) Mengadakan mesyuarat dengan semua PTJ pada suku tahun keempat
tahun untuk menyediakan bajet dan membuat unjuran aliran tunai berdasarkan aktiviti-aktiviti yang telah dirancang bagi tahun hadapan.
a) Unjuran aliran tunai tahun berikutnya akan disediakan pada
sukuan tahun keempat tahun sebelumnya. Unjuran aliran tunai ini hendaklah disediakan dengan merujuk semula kepada aktiviti-aktiviti yang disediakan berdasarkan kepada perjanjian program. Aktiviti-aktiviti ini boleh dimuktamadkan lagi dengan mengambil kira keperluan tahun semasa.
b) Mengadakan mesyuarat setiap sukuan tahun dan setiap bulan
bagi suku tahun terakhir bagi mencapai prestasi perbelanjaan mengurus di tahap 99%.
Setiap Jabatan hendaklah menganjurkan mesyuarat semakan bajet seperti berikut:-
Jadual 87: Mesyuarat Semakan Bajet
NAMA MESYUARAT TARIKH CATATAN
Mesyuarat Semakan Pertama April Bagi tempoh Jan - Mac
Mesyuarat Semakan Kedua Julai Bagi tempoh Apr - Jun
Mesyuarat Semakan Ketiga Oktober Bagi tempoh Jul - Sept
Mesyuarat Semakan Keempat November Bagi tempoh Oktober
Mesyuarat Semakan Kelima Disember (minggu pertama)
Bagi tempoh November
Mesyuarat Semakan Keenam Disember (minggu ketiga)
Bagi tempoh Disember
Semasa mesyuarat semakan bajet, semakan keperluan peruntukan boleh dibuat berdasarkan kepada keperluan mengikut keutamaan dalam sesuatu aktiviti dan tidak sepatutnya membelanjakan peruntukan berdasarkan baki peruntukan yang ada. Lebih awal Jabatan mengenal pasti lebihan peruntukannya adalah lebih baik kerana lebihan ini boleh diserahkan kepada Jabatan lain yang lebih memerlukan dan seterusnya membuat perancangan bagi menggunakan peruntukan tersebut. Sebanyak enam (6) kali setahun
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
306
dianggarkan mesyuarat semakan diadakan bagi memastikan setiap Jabatan dapat memaksimumkan prestasi perbelanjaan di samping boleh membantu mana-mana Jabatan yang memerlukan tambahan peruntukan melalui proses agihan semula peruntukan sedia ada.
2. Strategi Pelaksanaan 2
Pematuhan kaedah dan tatacara perolehan berdasarkan peraturan yang ditetapkan.
a. Latar belakang
Kaedah dan tatacara perolehan hendaklah mematuhi prinsip-prinsip perolehan Kerajaan seperti berikut:- 1) Akauntabiliti Awam - Urusan perolehan yang diamanahkan
hendaklah dilaksanakan secara bertanggungjawab dengan mengikut dasar dan peraturan yang ditetapkan;
2) Diuruskan Secara Telus – Semua dasar, peraturan dan proses
perolehan yang dilaksanakan hendaklah jelas, diketahui dan difahami umum serta mengikut dasar dan peraturan yang ditetapkan;
3) Nilai Faedah Yang Terbaik – Pengurusan perolehan hendaklah
memberi pulangan yang terbaik bagi setiap ringgit yang dibelanjakan; 4) Saingan Terbuka – Proses perolehan hendaklah memberi peluang
terbuka kepada semua pihak yang layak bersaing; dan 5) Adil dan Saksama – Sesuatu perolehan itu dipelawa, diproses dan
dipertimbangkan dengan adil dan saksama berasaskan dasar dan peraturan yang ditetapkan.
Bagi pematuhan kepada prinsip-prinsip di atas, Kerajaan telah mengeluarkan garis panduan dan peraturan-peraturan dari semasa ke semasa seperti yang dinyatakan dalam Arahan Perbendaharaan (AP), Pekeliling Perbendaharaan (PP) dan Surat Pekeliling Perbendaharaan (SPP) yang berkaitan dengan perolehan.
b. Matlamat
Pematuhan kaedah dan tatacara perolehan berdasarkan peraturan yang ditetapkan bagi memastikan pencapaian sifar teguran audit menjelang tahun 2015.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
307
c. Status Masa Kini
Kaedah dan tatacara perolehan di NRE dilaksanakan mengikut pekeliling dan peraturan semasa yang dikeluarkan. Walau bagaimanapun, masih terdapat beberapa ketidakpatuhan yang ditemui dalam pengauditan Jabatan Audit Negara Malaysia (JANM). Bilangan teguran audit yang ditemui seperti jadual berikut:-
Jadual 88: Bilangan Teguran Audit
TAHUN BILANGAN TEGURAN AUDIT
2008 5
2009 4
2010 3
Antara langkah pematuhan tatacara perolehan yang diambil oleh pihak NRE termasuklah: 1) Mengadakan Mesyuarat Semakan Pengeluaran Pesanan Tempatan
(Local Order -LO); 2) Mengeluarkan arahan dalaman mengenai pematuhan pengeluaran LO; 3) Menganjurkan Bengkel Pemahaman Kertas Perakuan Tender; dan 4) Menganjurkan Taklimat Pengurusan Perolehan.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam pematuhan tatacara perolehan seperti berikut:
1) Masalah ketiadaan pegawai yang berpengalaman dan berkemahiran
mengenai kaedah dan tatacara perolehan menyebabkan terdapat beberapa peraturan perolehan yang tidak dipatuhi. Keadaan ini didorong oleh faktor perpindahan keluar pegawai yang mahir ke tempat lain, justeru pegawai baru yang ditugaskan mengambil masa untuk mempelajari semua aspek tatacara perolehan semasa;
2) Masih terdapat kakitangan lama dalam perkhidmatan yang mengamalkan peraturan kerja berdasarkan amalan dan tidak peka terhadap peraturan baru dalam tatacara perolehan. Isu ini menyebabkan ketidakpatuhan terhadap pekeliling semasa yang dikeluarkan dan secara tidak langsung memberi kesan kelewatan dalam membuat perolehan; dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
308
3) Selaras dengan visi Kerajaan untuk memperkasa pengurusan kewangan negara, Kerajaan sentiasa mengemas kini peraturan-peraturan perolehan supaya sejajar dengan matlamat pengurusan kewangan yang holistik dan efisien. Kewujudan banyak pekeliling yang perlu dipatuhi memerlukan pegawai yang ditugaskan tertumpu kepada kerja-kerja perolehan dan tidak boleh terlibat dengan urusan kewangan lain.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini adalah bagi memastikan tatacara perolehan mematuhi prinsip-prinsip perolehan Kerajaan berdasarkan Arahan Perbendaharaan (AP), Pekeliling Perbendaharaan (PP) dan Surat Pekeliling Perbendaharaan (SPP). Namun begitu, masih terdapat ketidakpatuhan dalam melaksanakan perolehan Kerajaan.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Jangkaan teguran audit ditunjukkan dalam jadual berikut:-
Jadual 89: Sasaran Bilangan Teguran Audit
TAHUN BILANGAN TEGURAN AUDIT
2011 2
2012 2
2013 1
2014 1
2015 0
g. Pelan Tindakan
Bagi meningkatkan pematuhan kepada tatacara perolehan, maka tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut:- 1) Menganjurkan Kursus Pemahaman Tatacara Perolehan secara
tahunan. Setiap tahun kursus yang berkaitan dengan perolehan Kerajaan akan dianjurkan kepada pegawai dan kakitangan Jabatan yang menguruskan perolehan. Pada tahun 2011, ditetapkan akan dianjurkan 3 kursus seperti berikut:-
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
309
Jadual 90: Tentatif Kursus Kewangan (Perolehan)
BIL. NAMA KURSUS TARIKH
1. Kursus Tatacara Perolehan Januari
2. Kursus Pengurusan Kontrak April
3. Kursus Pelaksanaan ePerolehan (eP) Jun
2) Mengeluarkan arahan dalaman bagi setiap pekeliling perolehan baru yang dikeluarkan oleh Kementerian Kewangan (MOF) sekiranya perlu supaya lebih memberi kefahaman ke atas pelaksanaan pekeliling berkenaan.
a) NRE akan mengeluarkan arahan dalaman bagi memberi
penjelasan lebih lanjut bagi setiap pekeliling perolehan baru sekiranya perlu yang boleh diguna pakai oleh semua Jabatan dan Bahagian di bawah NRE.
3) Mengeluarkan notis arahan untuk memberitahu tarikh akhir tahun
semasa bagi pengeluaran Pesanan Tempatan perolehan bekalan dan perkhidmatan.
a) NRE dan Jabatan hendaklah mengeluarkan notis arahan yang
ditetapkan dalam bulan Mei tahun semasa untuk memberitahu pengeluaran pesanan tempatan perolehan bekalan dan perkhidmatan tahun semasa pada 31 Oktober tahun semasa. Pesanan tempatan bagi bekalan dan perkhidmatan pada bulan November dan Disember boleh dipohon sebelum 31 Oktober tahun semasa.
3. Strategi Pelaksanaan 3
Pembayaran bil dan tuntutan 100% dalam tempoh 14 hari. a. Latar Belakang
Selaras dengan Arahan Perbendaharaan 103(a) dan Surat Pekeliling Perbendaharaan Bil. 7/2006, semua bil dan tuntutan yang lengkap mestilah dijelaskan dalam tempoh 14 hari daripada tarikh terimaan. Semua Jabatan dan Agensi di bawah seliaan NRE perlu memastikan pematuhan terhadap peraturan ini.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
310
b. Matlamat Bagi mencapai prestasi pembayaran bil dan tuntutan 100% dalam tempoh 14 hari.
c. Status Masa Kini
NRE telah mengadakan Mesyuarat Pemantauan Bil, Bengkel Pembayaran Bil 14 Hari, Kursus eSPKB, Kursus Tatacara Bayaran, Bengkel Tuntutan Perjalanan, Kursus Elaun-elaun Dalam Perkhidmatan serta Taklimat Peranan dan Tanggungjawab Pegawai Peraku 1 dan 2 mengikut zon sepanjang tahun 2010. Walau bagaimanapun, prestasi pembayaran bil dan tuntutan dalam tempoh 14 hari masih belum mencapai 100%. Prestasi bayaran bulanan tahun 2010 bagi bil dan tuntutan di NRE adalah seperti berikut:
Jadual 91: Prestasi Pembayaran Bil dan Tuntutan 2010
BULAN JUMLAH PRESTASI BAYARAN
(%) BIL RM
Januari 1482 194,123,847.15 99.97
Februari 6423 199,102,417.56 99.84
Mac 9768 204,786,085.70 99.72
April 10255 143,524,296.86 99.88
Mei 10634 156,458,088.91 99.94
Jun 10750 195,053,896.49 99.71
Julai 11588 210,869,092.97 99.91
Ogos 12043 282,543,784.12 99.96
Sept 9319 322,040,223.65 99.94
Okt 9304 211,449,863.72 99.97
Nov 12376 94,609,699.96 99.89
Dis 18240 532,237,845.63 99.97
JUMLAH 122182 2,746,799,142.72 99.89
Antara langkah yang diambil bagi mencapai pembayaran 100% bil dan tuntutan dalam 14 hari termasuklah: 1) menganjurkan Mesyuarat Pemantauan Semakan Bil dan Tuntutan; 2) menganjurkan Bengkel Pembayaran Bil dan Tuntutan 14 Hari; 3) menganjurkan Kursus eSPKB kepada semua PTJ di bawah NRE;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
311
4) menganjurkan taklimat peranan dan tanggungjawab Pegawai Peraku 1 dan 2 mengikut zon yang melibatkan 5 Zon;
5) menganjurkan Kursus Tatacara Bayaran;
6) menganjurkan Kursus Elaun-elaun Dalam Perkhidmatan; dan 7) menganjurkan Bengkel Tuntutan Perjalanan.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti bagi mencapai pembayaran 100% bil dan tuntutan dalam 14 hari adalah seperti berikut: 1) Kurang pemantauan terhadap proses pembayaran bil dan tuntutan
yang menyebabkan masih terdapat pembayaran bil dan tuntutan dalam tempoh melebihi 14 hari. Isu ini berlaku kepada sesetengah PTJ yang mengalami kekurangan kakitangan khususnya penyelia untuk membuat pemantauan; dan
2) Walaupun Bengkel Pembayaran Bil dan Tuntutan 14 Hari telah
diadakan, namun faktor kecuaian kakitangan yang menyediakan baucar masih berlaku menyebabkan bil dan tuntutan tidak dapat dibayar dalam tempoh ditetapkan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini bagi memastikan setiap pembekal yang telah memberi perkhidmatan menerima bayaran dalam tempoh 14 hari daripada bil dan tuntutan yang lengkap dikemukakan kepada Seksyen Kewangan selaras Arahan Perbendaharaan 103 (a) dan Surat Pekeliling Perbendaharaan Bil. 7/2006 serta peraturan lain yang berkaitan dengan proses pembayaran.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Prestasi bayaran bagi bil dan tuntutan di NRE adalah dijangka seperti berikut:-
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
312
Jadual 92: Sasaran Prestasi Bil dan Tuntutan
TAHUN PRESTASI
PERBELANJAAN (PERATUS)
2010 99.89%
2011 100%
2012 100%
2013 100%
2014 100%
2015 100%
g. Pelan Tindakan
Bagi mencapai pembayaran 100% bil dan tuntutan dalam tempoh 14 hari, maka tindakan-tindakan yang dirancang oleh NRE adalah seperti berikut: 1) Menganjurkan Kursus Pembayaran Bil Dan Tuntutan 14 Hari secara
tahunan berbanding penganjuran kursus sebelum ini yang berdasarkan keperluan. Tarikh kursus ditetapkan pada bulan Februari setiap tahun. Kursus ini diadakan setiap tahun bagi memastikan semua kakitangan yang terlibat dalam pemprosesan baucar bayaran mendapat pengetahuan dan kemahiran yang diperlukan bagi memastikan pencapaian 100% dalam pembayaran bil dan tuntutan;
2) Mewujudkan satu Unit Khas untuk memantau dan mengurus prestasi
pembayaran bil dan tuntutan bagi memastikan pemantauan dan pengurusan prestasi pembayaran bil dan tuntutan dapat dilaksanakan selaras dengan AP 103 (a). Dicadangkan setiap PTJ mewujudkan satu unit khas bagi menjalankan tugasan ini. NRE akan berurusan dengan JANM bagi mendapatkan akses tambahan supaya pemantauan secara harian dapat dibuat secara online;
3) Mewujudkan jawatan berkaitan bidang kewangan dalam Skim
Perkhidmatan Kewangan (W) yang akan menguruskan pembayaran bil di setiap PTJ di bawah seliaan NRE khasnya di peringkat Negeri dan Daerah; dan
4) Menambah bilangan Pegawai Peraku 1 dan 2 di setiap PTJ yang mengalami masalah kekurangan Pegawai Peraku.
4. Strategi Pelaksanaan 4
Pematuhan kepada kaedah dan tatacara pengurusan aset.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
313
a. Latar belakang
Setiap tahun Kerajaan telah menyediakan peruntukan yang besar kepada Agensi Kerajaan termasuk NRE bagi membeli aset untuk kegunaan dan kemudahan semua pegawai dan kakitangan di NRE seperti aset ICT, perabot, perkakasan pejabat dan sebagainya. Terdapat beberapa pekeliling dan peraturan yang berkaitan dengan pengurusan aset yang dikeluarkan bagi memastikan pengurusan aset sentiasa di tahap yang baik antaranya seperti berikut: 1) Pekeliling Perbendaharaan; 2) Surat Arahan Perbendaharaan; 3) Akta Perwakilan Kuasa; dan 4) Pekeliling Am.
b. Matlamat
Pematuhan kaedah dan tatacara pengurusan aset berdasarkan peraturan yang ditetapkan bagi memastikan pencapaian sifar teguran audit menjelang tahun 2015.
c. Status Masa Kini
Selaras dengan Pekeliling Perbendaharaan dan Surat Arahan Perbendaharaan berkaitan pengurusan aset alih Kerajaan, NRE telah melaksanakan beberapa tindakan pematuhan kepada arahan-arahan yang berkuat kuasa bagi memastikan pengurusan aset dilaksanakan secara menyeluruh dan berkesan. Antara tindakan yang telah diambil adalah seperti berikut: 1) Mewujudkan Unit Pengurusan Aset di peringkat NRE sebagai
organisasi yang memantau pengurusan aset di NRE dan di Jabatan/ Agensi di bawah NRE;
2) Menubuhkan Jawatankuasa Pengurusan Aset Kerajaan (JKPAK) di peringkat NRE dan Jabatan/ Agensi;
3) Melantik Pegawai Aset di setiap cawangan merangkumi NRE/ Jabatan/ Agensi/ Negeri; dan
4) Menyedia serta menghantar laporan keseluruhan pengurusan aset
tahunan kepada NRE Kewangan Malaysia.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
314
Pelaksanaan ini turut dan diperluaskan kepada semua cawangan di bawah Jabatan/ Agensi dalam seliaan NRE bagi memastikan peraturan dan arahan berkaitan pengurusan aset dilaksanakan sepenuhnya.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam aspek pengurusan aset adalah seperti berikut: 1) Kekurangan kakitangan yang boleh melaksanakan pengurusan aset
secara berfokus dan menyeluruh di peringkat Jabatan dan Cawangan Negeri. Unit Pengurusan Aset (UPA) masih belum diwujudkan di kebanyakan Cawangan Negeri sebagaimana ditetapkan dalam Pekeliling Perbendaharaan Bil. 5 Tahun 2007. Sebaliknya kakitangan sedia ada yang melaksanakan pengurusan aset merupakan kakitangan sedia ada di Jabatan yang turut melaksanakan fungsi-fungsi pentadbiran yang lain;
2) Kakitangan yang ditugaskan untuk menguruskan aset kurang berkemahiran atau kurang peka kepada peraturan semasa berkaitan pengurusan aset. Selain itu, kakitangan pelaksana ini ada kalanya keliru dengan tatacara pengurusan aset kerana terdapat lebih daripada satu pekeliling berkaitan tatacara pengurusan aset yang saling berkait antara satu sama lain dan dilihat seperti bertindih dan mengelirukan; dan
3) Aset milik Kerajaan yang tidak diuruskan dengan baik dan efisien boleh membawa kepada risiko penyalahgunaan dan penyelewengan. Selain itu kawalan terhadap pengurusan dan penyelenggaraan aset mestilah dititikberatkan bagi mengelakkan pembaziran wang Kerajaan dan memastikan pengurusan aset adalah cost-effective.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini adalah memberi tumpuan kepada keberkesanan tadbir urus yang memberi tumpuan kepada pematuhan tatacara pengurusan aset Kerajaan merangkumi aspek-aspek seperti berikut: 1) Pendaftaran aset milik Kerajaan
Setiap aset yang dibeli mestilah didaftarkan segera bagi memastikan proses-proses pengurusan aset yang seterusnya dapat dilaksanakan. Selain itu rekod-rekod aset ini perlu dilaporkan kepada Perbendaharaan Malaysia setiap tahun bagi memantau pengurusan aset Kerajaan;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
315
2) Penempatan, penyimpanan dan pemeriksaan aset Setiap aset milik Kerajaan haruslah dikendalikan dengan baik dan selamat serta digunakan dengan tujuan yang betul agar tidak berlaku penyalahgunaan aset;
3) Penyelenggaraan aset
Program penyelenggaraan aset hendaklah dirancang dan dijalankan dengan efisien bagi memastikan jangka hayat aset tersebut dapat dipanjangkan seterusnya memastikan aset NRE/ Jabatan sentiasa dalam fungsi yang baik.
4) Pelupusan dan Hapus kira bagi Kehilangan aset
Aset yang hendak dilupuskan atau hilang hendaklah dikendalikan mengikut tatacara yang betul selaras dengan pekeliling semasa yang berkuat kuasa. Setiap aset yang hendak dilupuskan perlu memberi hasil pulangan yang paling menguntungkan Kerajaan.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi Jangkaan teguran audit ditunjukkan dalam jadual berikut:-
Jadual 93: Bilangan Teguran Audit
TAHUN BILANGAN TEGURAN AUDIT
2011 5
2012 5
2013 4
2014 4
2015 3
g. Pelan Tindakan
Bagi memastikan pematuhan kepada kaedah dan tatacara pengurusan aset di NRE dan Jabatan/ Agensi di bawah NRE, maka tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut: 1) Membuat pemantauan berkala yang dilaksanakan menerusi Mesyuarat
Jawatankuasa Pengurusan Aset (JKPAK). Prestasi pengurusan aset dan maklumat pegangan aset dilaporkan dalam mesyuarat JKPAK. Selain itu, mesyuarat JKPAK juga membincangkan masalah-masalah dalam pengurusan aset di NRE dan Jabatan/ Agensi/ PTJ di bawah NRE. Mesyuarat JKPAK ini dilaksanakan tiga (3) bulan sekali yang akan membentangkan laporan pengurusan aset setiap suku tahun. Secara amnya, tentatif bagi mesyuarat tersebut setiap tahun adalah seperti berikut:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
316
Jadual 94: Tentatif Mesyuarat JKPAK
BIL.MESYUARAT
TENTATIFTARIKH PENGERUSI
LAPORAN SUKU TAHUN YANG
DIBINCANGKAN
Satu Bulan April tahun semasa
Setiausaha Bahagian Kanan (Khidmat
Pengurusan)
Suku Tahun Pertama (Jan – Mac)
Dua Bulan Julai tahun semasa
Setiausaha Bahagian Kanan (Khidmat
Pengurusan)
Suku Tahun Kedua (April – Jun)
Tiga Bulan Oktober tahun semasa
Setiausaha Bahagian Kanan (Khidmat
Pengurusan)
Suku Tahun Ketiga (Julai – September)
Empat Bulan Januari tahun berikutnya
Setiausaha Bahagian Kanan (Khidmat
Pengurusan)
Suku Tahun Keempat (Oktober – Disember)
2) Membuat naziran secara berkala ke semua Jabatan/ Agensi di bawah
seliaan NRE mengikut giliran. Naziran pengurusan aset dijalankan bersekali dengan naziran kewangan yang dilaksanakan oleh NRE. Secara umumnya, sesi naziran dijalankan sebanyak empat (4) kali setahun;
3) Membuat peluasan penggunaan Sistem Pengurusan Aset (SPA) ke
semua Jabatan/ Cawangan Negeri/ PTJ di bawah seliaan NRE bagi memastikan aset yang dibeli oleh Jabatan didaftarkan 100%. Ini adalah kerana rekod pendaftaran aset merupakan asas yang paling penting bagi proses-proses seterusnya dalam pengurusan aset seperti pemeriksaan, penyelenggaraan dan pelupusan aset. Selain itu, rekod-rekod pendaftaran aset secara sistem atas talian ini boleh dijadikan rujukan semasa membuat pemantauan dan bagi menjana laporan untuk dikemukakan kepada pengurusan atasan dan NRE Kewangan Malaysia; dan
4) Menyediakan latihan dan bengkel bagi meningkatkan pengetahuan dan kemahiran kepada semua pegawai dan kakitangan NRE dan Jabatan/ Agensi di bawah NRE yang menjalankan fungsi pengurusan aset.
5. Strategi Pelaksanaan 5
Pematuhan Arahan Perbendaharaan 143 (b) mengenai Penyediaan Sijil Pengesahan Baki, Penyata Penyesuaian Hasil, Amanah Dan Deposit.
a. Latar Belakang
Penyediaan Sijil Pengesahan Baki/Penyata Penyesuaian Hasil/ Amanah dan Deposit dalam tempoh masa 14 hari daripada tarikh terima flimsi merupakan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
317
aktiviti utama dalam pengurusan perakaunan setiap bulan untuk memastikan bahawa semua akaun dapat dipastikan bakinya dengan tepat. Ia juga merupakan alat kawalan dan pemantauan dalam pengurusan akaun-akaun tersebut. Aktiviti penyediaan sijil/ penyata ini adalah selaras dengan Arahan Perbendaharaan (AP) 143 (b). Semua Jabatan/ Agensi/ PTJ perlu memastikan sijil/ penyata ini dikemukakan kepada pejabat perakaunan masing-masing setiap bulan.
b. Matlamat
Memastikan penyediaan Sijil Pengesahan Baki/ Penyata Penyesuaian Hasil/ Amanah dan Deposit mencapai tahap peratusan maksimum.
c. Status Masa Kini
NRE telah menganjurkan mesyuarat penyelarasan bagi pengurusan akaun hasil, amanah dan deposit pada awal tahun 2010. Beberapa siri latihan/ kursus berhubung dengan pengurusan akaun-akaun ini juga telah dijalankan di samping latihan-latihan secara hands-on kepada pegawai-pegawai daripada Jabatan/ Agensi di bawah NRE yang datang secara terus ke NRE untuk mendapatkan bimbingan dalam penyediaan Sijil Pengesahan Baki, Penyata Penyesuaian Hasil, Amanah dan Deposit. Namun, mesyuarat penyelarasan, latihan, kursus dan bimbingan secara hands-on ini lebih tertumpu kepada pegawai daripada ibu pejabat Jabatan/ Agensi di bawah NRE. Walau bagaimanapun, penglibatan pegawai di peringkat Negeri, Daerah dan PTJ juga ada tetapi masih belum secara menyeluruh. Secara umum, prestasi pencapaian penyediaan Sijil Pengesahan Baki, Penyata Penyesuaian Hasil, Amanah dan Deposit dalam tempoh masa 14 hari selepas tarikh terima flimsi dari pejabat perakaunan adalah tidak mencapai tahap 100%. Rekod dan laporan yang diterima daripada Jabatan/Agensi di bawah NRE mencatatkan purata pencapaian prestasi sebanyak 99%. Pencapaian prestasi ini adalah merujuk kepada laporan pengauditan yang dibuat oleh Jabatan Audit Negara berdasarkan Indeks Akauntabiliti (IA) bagi tahun 2008 dan 2009. Isu dan cabaran yang dikenal pasti dihadapi pada masa kini ialah kekurangan pegawai kewangan dari kalangan Skim Perkhidmatan Kewangan (W), kadar pusing ganti pegawai yang tinggi (melibatkan pegawai sambilan), kekurangan latihan dan pemantauan, rekod perakaunan lama yang tidak lengkap, kesukaran pegawai untuk merujuk sesuatu permasalahan di samping untuk mendapatkan bimbingan secara terus daripada pegawai di ibu pejabat Jabatan/ Agensi masing-masing. Antara langkah yang diambil oleh NRE termasuklah:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
318
1) Mengadakan Mesyuarat Penyelarasan Pengurusan Akaun Hasil, Amanah dan Deposit bersama Jabatan/Agensi;
2) Memberi latihan dan Kursus Pengurusan Akaun Hasil, Amanah dan
Deposit kepada pegawai di Jabatan/ Agensi/PTJ;
3) Membuat naziran kewangan sebanyak 4 kali dalam tahun 2010 ke Jabatan/ Agensi/PTJ;
4) Mengemukakan senarai pendeposit yang tiada maklumat lengkap ke
JANM untuk penyelarasan; 5) Mengadakan Mesyuarat Kelulusan Permohonan Hapus kira Akaun
Belum Terima (ABT); 6) Membuat pewartaan deposit-deposit yang tidak dituntut selepas
tempoh 12 bulan; 7) Memantau penyediaan Laporan-laporan Pengesahan Baki/ Penyata
Penyesuaian Hasil, Amanah dan Deposit; 8) Memantau pelaksanaan mesyuarat-mesyuarat Jawatankuasa
Kumpulan Wang Amanah yang perlu diadakan sekurang-kurangnya 2 kali setahun;
9) Mengadakan beberapa siri Mesyuarat Pemantauan Teguran Naziran
eSPKB tahun 2009 oleh JANM di seluruh negara; dan 10) Menyediakan Helpdesk Kewangan NRE dengan memastikan setiap
pertanyaan dijawab dalam tempoh masa 24 jam. d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti penyediaan Sijil Pengesahan Baki, Penyata Penyesuaian Hasil, Amanah dan Deposit adalah seperti berikut: 1) Jabatan/ Agensi/ PTJ di bawah NRE kekurangan pegawai daripada
Skim Perkhidmatan Kewangan (W). Malah di kebanyakan PTJ, pegawai daripada Skim Perkhidmatan Pentadbiran (N) dan skim-skim perjawatan teknikal telah ditugaskan untuk membuat Sijil Pengesahan Baki, Penyata Penyesuaian Hasil, Amanah dan Deposit;
2) Terdapat Jabatan/ Agensi/ PTJ di bawah NRE mempunyai pegawai sambilan yang ramai disebabkan oleh sama ada jawatan bagi Skim Perkhidmatan Kewangan (W) tidak wujud atau tiada pengisian baru akibat persaraan/ pertukaran pegawai. Ini menyebabkan pusing ganti pegawai adalah tinggi;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
319
3) Kurang pegawai berkemahiran dalam penyediaan Sijil Pengesahan Baki, Penyata Penyesuaian Hasil, Amanah dan Deposit;
4) Rekod perakaunan lama yang tidak lengkap; dan
5) Jabatan/ Agensi/ PTJ tiada kemudahan untuk menyalurkan sebarang permasalahan kepada ibu pejabat Jabatan/ Agensi masing-masing.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif kewangan yang memberi tumpuan kepada mengoptimumkan sumber-sumber kewangan sedia ada. Secara lebih jelas, strategi ini melibatkan tumpuan-tumpuan kepada isu-isu berkaitan dengan kewangan dalam perkara-perkara berikut: 1) Keperluan pengisian jawatan bagi Skim Perkhidmatan Kewangan (W)
di semua PTJ adalah menjadi keutamaan. Walau bagaimanapun, kekangan yang dihadapi ialah tiada pengisian selaras dengan arahan-arahan semasa perkhidmatan. Oleh itu, pengambilan pegawai secara sambilan adalah antara jalan penyelesaiannya. Namun, peruntukan di bawah Objek Sebagai (OS) 29000 adalah terhad dan perlu dibelanjakan mengikut keutamaan aktiviti dan program yang telah dirancang; dan
2) Pusing ganti pegawai yang tinggi memberi implikasi kewangan kerana pengisian dan penyediaan latihan untuk membolehkan pegawai baru mahir dengan tugasan kewangan adalah memerlukan peruntukan perbelanjaan yang tinggi.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Unjuran prestasi pencapaian penyediaan Sijil Pengesahan Baki, Penyata Penyesuaian Hasil, Amanah dan Deposit NRE untuk tempoh RMK-10 adalah seperti berikut:-
Jadual 95: Prestasi Penyediaan Bulanan Sijil Pengesahan Baki, Penyata Penyesuaian Hasil, Amanah dan Deposit
TAHUN PRESTASI PENYEDIAAN BULANAN (PERATUS)
2011 100%
2012 100% 2013 100% 2014 100% 2015 100%
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
320
g. Pelan Tindakan
Bagi mencapai prestasi penyediaan Sijil Pengesahan Baki, Penyata Penyesuaian Hasil, Amanah dan Deposit NRE, maka tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut: 1) Mengadakan Mesyuarat Penyelarasan dan Pemantauan Penyediaan
Sijil Pengesahan Baki, Penyata Penyesuaian Hasil, Amanah dan Deposit 4 kali setahun mengikut sukuan tahun. Mesyuarat ini diadakan sebelum Mesyuarat Jawatankuasa Pengurusan Kewangan dan Akaun (JPKA) NRE/ Jabatan/ Agensi/ PTJ di bawah NRE. Ini bagi membolehkan pemantauan secara rapi dibuat dan dilaporkan prestasinya dalam Mesyuarat JPKA.
Jadual 96: Bilangan Mesyuarat Pemantauan
NAMA MESYUARAT TARIKH CATATAN
Mesyuarat Penyelarasan dan Pemantauan 1 April Bagi tempoh
Jan - Mac
Mesyuarat Penyelarasan dan Pemantauan 2 Julai Bagi tempoh
Apr - Jun
Mesyuarat Penyelarasan dan Pemantauan 3 Oktober Bagi tempoh
Jul - Sept
Mesyuarat Penyelarasan dan Pemantauan 4 Februari Bagi tempoh
Okt - Dis
2) Mengadakan latihan/ kursus mengenai penyediaan Sijil Pengesahan Baki/Penyata Penyesuaian Hasil/ Amanah dan Deposit sekurang-kurangnya 2 kali setahun melibatkan pegawai di peringkat PTJ;
3) Melaksanakan naziran kewangan 4 kali setahun;
4) Menyedia dan mengemukakan kertas cadangan bagi pengisian
jawatan bagi Skim Perkhidmatan Kewangan (W) dan lain-lain jawatan yang masih kosong kepada Bahagian Pengurusan Sumber Manusia, NRE untuk diisi segera; dan
5) Menjalankan aktiviti pemeriksaan mengejut sekurang-kurangnya sekali
kali dalam setahun ke atas PTJ terpilih di bawah NRE/ Jabatan/ Agensi masing-masing.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
321
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
4 PEMBANGUNAN BPSM
A. LATAR BELAKANG
Penubuhan NRE pada tahun 2004 dengan visinya untuk menerajui pengurusan sumber asli dan pemuliharaan alam sekitar secara lestari menunjukkan komitmen tinggi Kerajaan dalam mengaplikasikan konsep lestari dalam pembangunan negara. Dalam hubungan ini, NRE telah diberi tanggungjawab besar untuk memastikan pembangunan negara bukan sahaja memberi faedah ekonomi dan sosial kepada rakyat, malahan turut menitikberatkan isu pengurusan sumber asli dan pemuliharaan alam sekitar. Pelaksanaan visi NRE telah ditetapkan melalui misinya untuk menyediakan perkhidmatan yang cemerlang dalam pengurusan sumber asli dan pemuliharaan alam sekitar sejajar wawasan Negara melalui: 1. Perancangan bersepadu program dan aktiviti semua jabatan agensi; 2. Penggemblengan guna tenaga, teknologi terkini dan sumber kewangan
secara optimum; 3. Pembangunan sumber asli secara optimum untuk menyokong aktiviti
nilai tambah; 4. Peningkatan dan pengukuhan aktiviti-aktiviti penyelidikan dan
pembangunan; 5. Penyebaran dan perkongsian input teknikal dan pengurusan pangkalan
data yang berkesan; 6. Kerjasama berkesan dengan semua peringkat sektor awam, swasta
dan antarabangsa; dan 7. Peningkatan kemahiran dan pengetahuan melalui latihan secara
sistematik dan berkesan.
NRE melaksanakan tanggungjawab yang diamanahkan sejajar dengan matlamat yang ditetapkan iaitu untuk memastikan kecemerlangan kualiti hidup melalui persekitaran dan penggunaan sumber-sumber asli yang bersih, selamat serta produktif, kecemerlangan ekonomi negara melalui penerokaan sumber-sumber baru dan peningkatan nilai tambah terhadap sumber sedia ada serta kecemerlangan sosial dan budaya melalui kesedaran dan pendidikan pelbagai lapisan masyarakat terhadap kepentingan alam sekitar dan sumber asli.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
322
Berlandaskan matlamat-matlamat tersebut, NRE telah melaksanakan fungsi-fungsinya khususnya dalam aspek perancangan hala tuju, penggubalan, penyelarasan dan pemantauan pelaksanaan dasar dan program, perundangan dan peraturan, peningkatan kecekapan dan keberkesanan penyampaian perkhidmatan dalam mengurus sumber-sumber asli dan alam sekitar serta pembangunan sumber manusia. Bertindak sebagai ‘Mini JPA’, Bahagian Pengurusan Sumber Manusia (BPSM), pertama kali diwujudkan di Kementerian Tanah dan Pembangunan Koperasi (KTPK) apabila Kerajaan memutuskan supaya pengurusan sumber manusia di semua NRE/ Agensi Kerajaan dikaji semula. Sehubungan perkara ini, BPSM, KTPK telah diwujudkan melalui Waran Perjawatan Bil. E30/2001 bertarikh 16 Julai 2001. Di bawah NRE pula, BPSM telah distrukturkan semula sebanyak dua (2) kali iaitu melalui Waran Perjawatan Bil. E.43/2004 bertarikh 27 Mac 2004 dan sekali lagi pada tahun 2007 melalui Waran Perjawatan Bil E.63/2007. Dengan penstrukturan semula tersebut, bilangan seksyen di BPSM telah bertambah daripada empat (4) seksyen kepada tujuh (7) seksyen dengan diterajui oleh PTD Gred M54 dan dibantu oleh satu (1) orang PTD Gred M52 serta enam (6) orang PTD Gred M48. Dari segi jumlah warga kerjanya, perjawatan BPSM telah meningkat daripada empat puluh lima (45) kepada lapan puluh satu (81) jawatan. Empat (4) seksyen asal ialah: 1. Seksyen Perkhidmatan; 2. Seksyen Pembangunan Organisasi; 3. Seksyen Pengurusan Kompetensi dan Prestasi; dan 4. Seksyen Pembangunan Sumber Manusia.
Setelah disusun semula BPSM mempunyai tujuh (7) seksyen yang diwujudkan berdasarkan pembahagian fungsi dan tugas yang baru iaitu:
1. Seksyen Perkhidmatan; 2. Seksyen Pembangunan Organisasi; 3. Seksyen Naik Pangkat dan Tatatertib; 4. Seksyen Pembangunan Kompetensi; 5. Seksyen Pengurusan Latihan; 6. Seksyen Perkhidmatan Psikologi; dan 7. Seksyen Pentadbiran dan HRMIS.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
323
B. MATLAMAT UTAMA
MATLAMAT UTAMA
4 MEMANTAPKAN MODAL INSAN DAN PENGURUSAN ORGANISASI;
Matlamat peningkatan daya saing dari sudut pengurusan sumber manusia ialah untuk memantapkan modal insan dan pengurusan organisasi. Perkara ini penting bagi menjamin kelangsungan fungsi utama (core functions) NRE memandangkan modal insan merupakan penggerak kepada fungsi tersebut. Justeru, bertujuan bagi memastikan agar setiap pegawai di NRE/ Jabatan/ Agensi diterapkan dengan sikap (attitude), kemahiran (skills) dan pengetahuan (knowledge) yang bersesuaian menerusi pembangunan sumber manusia yang terancang serta berteraskan pembangunan kompetensi dan pembelajaran berterusan. Dengan kata lain, matlamat ini seharusnya berupaya menjadi pencetus/pemangkin (catalyst) agar NRE berupaya berfungsi pada tahap yang paling optimum. Sehubungan dengan matlamat ini, BPSM perlu bertindak secara proaktif untuk memastikan agar pengurusan sumber manusia dapat menjangka perubahan, cabaran dan isu strategik dari semasa ke semasa. Dalam hal ini, struktur organisasi dan keperluan bagi membolehkan fungsi-fungsi BPSM dapat dilaksanakan dengan cekap dan berkesan perlu dikemas kini melalui strategi dan mekanisme perancangan sumber manusia yang bertepatan dengan kehendak semasa. Tiga (3) strategi telah dikenal pasti bagi merealisasikan matlamat ini seperti berikut: 1. Menyediakan sumber manusia yang mencukupi dan menepati
keperluan dalam bidang teras utama NRE; 2. Membangun dan memperkasa kompetensi serta profesionalisme
modal insan menerusi pelaksanaan program latihan yang komprehensif, sistematik dan berkualiti dalam bidang berkaitan; dan
3. Menyediakan struktur organisasi yang mantap.
C. STATUS MASA KINI
BPSM sedang berusaha untuk mentransformasikan Bahagian ini sebagai sebuah entiti yang bersifat proaktif dan responsif daripada keadaan semasa yang lebih bersifat reaktif. Ia adalah selari dengan kehendak semasa, di mana BPSM bukan sahaja sebuah Bahagian yang merancang sumber manusia NRE, malahan juga bertindak sebagai sebuah entiti yang membangunkan sumber manusianya. Status terkini urusan di bawah bidang kuasa BPSM, berkaitan struktur organisasi dan bilangan perjawatan adalah seperti berikut:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
324
1. Struktur organisasi:
NRE terdiri daripada sepuluh (10) buah Bahagian dan tiga (3) buah unit di peringkat NRE serta dua belas (12) buah jabatan seperti berikut: a) Bahagian:
1) Bahagian Pengurusan Sumber Manusia (BPSM); 2) Bahagian Pentadbiran dan Kewangan (BPKN); 3) Bahagian Pengurusan Maklumat (BPM); 4) Bahagian Pembangunan (BP); 5) Pusat Infrastruktur Data Geospatial Negara (MaCGDI); 6) Bahagian Tanah, Ukur dan Pemetaan (BTUP); 7) Bahagian Mineral dan Geosains (BMG); 8) Bahagian Pengurusan Biodiversiti dan Perhutanan
(BBP); 9) Bahagian Sumber Air, Saliran dan Hidrologi (BSASH);
dan 10) Bahagian Pengurusan Alam Sekitar dan Perubahan Iklim
(BPASPI). b) Unit:
1) Unit Komunikasi Korporat (UKK); 2) Unit Undang-undang (UUU); dan 3) Unit Audit Dalam (UAD).
c) Jabatan:
1) Jabatan Ketua Pengarah Tanah dan Galian (JKPTG); 2) Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia (JUPEM); 3) Jabatan Mineral dan Geosains (JMG); 4) Jabatan Perhutanan Semenanjung Malaysia (JPSM); 5) Jabatan Alam Sekitar (JAS); 6) Jabatan Perlindungan Hidupan Liar dan Taman Negara
(PERHILITAN); 7) Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS); 8) Jabatan Taman Laut Malaysia (JTLM); 9) Institut Tanah dan Ukur Negara (INSTUN); 10) Institut Penyelidikan Hidraulik Kebangsaan Malaysia
(NAHRIM); 11) Institut Penyelidikan Perhutanan Malaysia (FRIM); dan 12) Jabatan Biokeselamatan (JBK).
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
325
2. Perjawatan:
NRE mempunyai sebanyak 15,306 perjawatan yang meliputi kedua-dua jawatan bukan guna sama dan jawatan guna sama yang terdiri daripada 118 Skim Perkhidmatan. Pecahan bilangan perjawatan mengikut jabatan adalah seperti berikut:
Jadual 97: Pecahan Bilangan Perjawatan NRE/ Jabatan/ Agensi
BIL. JABATAN/ BAHAGIAN/ UNIT BILANGAN
1 NRE(Bahagian & Unit) 561
2 INSTUN 174
3 JAS 1,645
4 JKPTG 1,842
5 JPS 1,585
6 JPSM 602
7 PERHILITAN 1,510
8 JUPEM 5,103
9 NAHRIM 159
10 JTLM 242
11 JBK 25
12 JMG 1,127
13 FRIM 731
JUMLAH KESELURUHAN 15,306 D. ISU DAN CABARAN
Bagi mewujudkan sebuah organisasi yang cemerlang, cabaran utama NRE adalah untuk memastikan agar faktor kritikalnya iaitu sumber manusia dapat melaksanakan segala fungsi dan strategi NRE dengan berkesan. Dalam hal ini, cabaran dalaman dan luaran yang dikenal pasti dan perlu ditangani adalah seperti berikut :
1. Keperluan Mewujudkan Struktur Organisasi Yang Relevan
Struktur organisasi merupakan elemen penting daripada hasil reka bentuk perjawatan. Bahagian Pengurusan Sumber Manusia (BPSM) perlu sentiasa peka dan bersifat proaktif apabila berhadapan dengan segala perubahan dan keperluan stakeholders sama ada menerusi arahan Kabinet, Dasar Negara, tuntutan masyarakat dan persekitaran
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
326
yang dinamik yang menjurus kepada perubahan struktur organisasi NRE. Penelitian ke atas segala dasar/ polisi yang berkaitan bagi meningkatkan mutu sistem penyampaian perkhidmatan kepada masyarakat serta kefahaman yang jitu mengenai atur cara perjawatan, merupakan asas utama kepada pembentukan sebuah struktur organisasi yang relevan dengan kehendak semasa.
Seperti juga perkembangan skop tanggungjawab NRE dari semasa ke semasa, struktur organisasi turut diubahsuai secara selari bagi menepati suatu keperluan tenaga kerja yang optimum. Dengan mengambil kira aspek kewangan dan guna tenaga penuh, struktur organisasi yang dinamik dan fleksibel perlu diwujudkan dan dikaji dari semasa ke semasa bagi memastikan ia kekal relevan dengan pelbagai perubahan melalui pengkayaan tugas dan perekayasaan (re-engineering) fungsi sedia ada.
2. Keperluan pembangunan sumber manusia NRE
Hasrat NRE untuk menjadi organisasi yang cemerlang selaras dengan hala tuju strategik barunya adalah dengan memberi perhatian kepada aspek pembangunan sumber manusia. Bagi merealisasikan hasrat tersebut, peranan utama BPSM adalah untuk meningkatkan kompetensi, integriti dan nilai-nilai murni warga NRE. BPSM juga telah mengenal pasti keperluan mempelbagaikan kemahiran dan kepakaran bagi menghadapi cabaran pengurusan sumber manusia di masa hadapan. Oleh itu, cabaran yang perlu ditangani oleh NRE adalah untuk menyediakan pelapis-pelapis kepimpinan melalui program pembangunan kepimpinan dan perancangan penggantian yang sistematik.
Pada masa yang sama, pegawai-pegawai yang mempunyai kepakaran dan kebolehan yang tinggi harus diberikan insentif yang sewajarnya untuk memastikan mereka terus kekal berkhidmat di NRE bagi menjamin keberkesanan pelaksanaan fungsi-fungsi utama (corefunctions) yang kritikal di NRE.
3. Keperluan untuk mewujudkan organisasi berasaskan pengetahuan & inovasi
Bagi mewujudkan sebuah organisasi yang cemerlang dan mampu untuk terus relevan di era globalisasi, NRE perlulah menyediakan sumber manusia yang mampu untuk bertindak secara lebih proaktif, responsif dan inovatif serta berupaya menghasilkan idea-idea baru ke arah kecemerlangan dan melaksanakan penambahbaikan yang berterusan. Bagi memenuhi cabaran tersebut, pengurusan sumber manusia harus berupaya untuk menyediakan program-program latihan yang menumpukan kepada aspek kemahiran berfikir secara strategik, kreatif dan inovatif.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
327
4. Keperluan mewujudkan budaya organisasi (organisational culture) yang cemerlang
NRE masih belum lagi mempunyai budaya organisasi (organisationalculture) yang boleh dibanggakan bagi mencerminkan keunggulannya. Pada masa ini, NRE belum menunjukkan imej-imej, perilaku, gaya pengurusan serta penghayatan nilai-nilai bersama (shared values) di kalangan pegawai-pegawainya yang boleh melambangkan budaya organisasi cemerlang. Ini kerana NRE merupakan organisasi yang baru dan pegawai-pegawainya terdiri daripada pelbagai latar belakang pengalaman dan kepakaran. Oleh itu, strategi sumber manusia harus memberi penekanan kepada pembentukan budaya organisasi yang dapat meningkatkan imej yang positif demi kegemilangan NRE.
Bagi mewujudkan budaya organisasi yang cemerlang, beberapa komponen budaya organisasi seperti gaya kepimpinan, nilai-nilai, imej dan simbol, budaya kerja dan gelagat organisasi (organisational behaviour) yang bersesuaian harus dibentuk bagi mewujudkan budaya organisasi yang berupaya mempamerkan (to portay) NRE sebagai sebuah organisasi yang gemilang.
5. Keperluan mewujudkan sumber manusia yang bermotivasi dan
mempunyai moral serta semangat kekitaan (esprit de corps) yang tinggi
Bagi menghadapi cabaran tersebut, strategi pengurusan sumber manusia haruslah memberi fokus terhadap program-program latihan pembangunan pasukan (team building), mewujudkan peluang kemajuan kerjaya yang baik, meningkatkan kebajikan pegawai, menyediakan persekitaran kerja yang kondusif, mendapat dorongan dan sokongan daripada pihak pengurusan atasan serta meningkatkan penglibatan pegawai-pegawai dari pelbagai peringkat pengurusan dalam proses membuat keputusan. Ia bagi membentuk keyakinan dan motivasi diri di samping mengasah kemahiran dan bakat kepimpinan di kalangan pegawai.
6. Keperluan meningkatkan kecekapan sistem penyampaian
Selaras dengan hasrat Kerajaan untuk meningkatkan sistem penyampaiannya, NRE turut menyedari bahawa memenuhi harapan pelanggan dan stakeholders adalah merupakan cabaran yang paling utama dan kritikal. Justeru, usaha yang lebih serius haruslah diberikan penekanan untuk meningkatkan kapasiti sumber manusianya bagi membolehkan kualiti sistem penyampaian NRE dipertingkatkan lagi. Oleh itu, program pembangunan dan latihan NRE harus memberi fokus kepada peningkatan kualiti perkhidmatan pelanggan, mengurangkan pengaduan awam serta mempercepatkan proses kerja dan memperkemaskan prosedur kerja supaya lebih telus, cekap dan berkesan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
328
E. STRATEGI PELAKSANAAN
Di dalam menyokong usaha untuk memantapkan modal insan dan pengurusan organisasi, terdapat tiga (3) strategi pelaksanaan sepertimana berikut: 1. Menyediakan sumber manusia yang mencukupi dan menepati
keperluan dalam bidang teras utama NRE;
2. Membangun dan memperkasa kompetensi serta profesionalisme modal insan menerusi pelaksanaan program latihan yang komprehensif, sistematik dan berkualiti dalam bidang berkaitan; dan
3. Menyediakan struktur organisasi yang mantap.
Ketiga-tiga strategi pelaksanaan ini dicambahkan dan terhasil menerusi kaedah penyesuaian atau pemadanan (matching) empat aspek atau elemen utama yang terkandung di dalam alat pengukur pengurusan (management measurement tool) SWOT/ TOWS, iaitu kekuatan (strength), kelemahan (weakness), peluang (opportunity) dan ancaman (threat). Proses penganalisisan ini dibuat dengan menyenaraikan sebanyak mungkin faktor-faktor luaran dan dalaman SWOT/ TOWS yang telah dikenal pasti mempengaruhi fungsi dan keupayaan sebenar NRE yang berpotensi mempengaruhi kapasiti pencapaiannya. Kemudian, faktor-faktor luaran dan dalaman tersebut digandingkan pula secara berpasangan, iaitu dengan mengenal pasti aspek kekuatan dan peluang (SO), kekuatan dan ancaman (ST), kelemahan dan peluang (WO) serta kelemahan dan ancaman (WT) bagi mengenal pasti potensi sebenar NRE. Seterusnya adalah proses mengenal pasti objektif strategik di mana kemudiannya dibangunkan pula strategi pelaksanaan dan pelan tindakan yang bersesuaian.
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 4: MEMANTAPKAN MODAL INSAN DAN PENGURUSAN ORGANISASI
1. Strategi Pelaksanaan 1 Menyediakan sumber manusia yang mencukupi dan menepati keperluan dalam bidang teras utama NRE.
a. Latar Belakang Pengurusan sumber manusia perlu memastikan bahawa urusan perkhidmatan bagi setiap personel penjawat awam adalah dilaksanakan dengan cekap dan berkesan ke arah memenuhi ekspektasi pelanggan dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
329
stakeholders meliputi urusan penempatan berdasarkan kelayakan, bakat dan kompetensi agar bersesuaian dengan keperluan jawatan.
b. Matlamat
1) Memantapkan proses penempatan pegawai baru di NRE; 2) Memantapkan rancangan Pelan Penggantian pegawai bagi
memastikan kesinambungan kepakaran NRE; dan 3) Menambah baik sistem dan prosedur dalam semua urusan
perkhidmatan yang melibatkan pelbagai urusan permohonan diselesaikan mengikut tempoh masa yang ditetapkan.
c. Status Masa Kini
Pengurusan Sumber Manusia pada masa kini melaksanakan urusan berpandukan kepada strategi dan mekanisme yang telah ditetapkan sebelum ini meliputi mekanisme berikut : 1) Memperkemaskan sistem dan kaedah pengambilan pegawai baru
mengikut keperluan semasa; 2) Memastikan Pelan Penggantian disediakan dan dilaksanakan
sepenuhnya di peringkat NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi; dan 3) Menyediakan senarai lengkap pengisian jawatan berserta penyandang
secara berkala. d. Isu Dan Cabaran
Selaras dengan hasrat Kerajaan untuk meningkatkan sistem penyampaiannya, NRE juga telah mengenal pasti bahawa memenuhi harapan pelanggan dan stakeholders merupakan cabaran utama. Oleh itu, usaha yang lebih serius harus diberikan penekanan untuk meningkatkan kapasiti sumber manusianya bagi membolehkan sistem penyampaian NRE dipertingkatkan lagi. Oleh itu, program pembangunan dan latihan NRE juga harus fokus kepada peningkatan kualiti perkhidmatan pelanggan, mengurangkan pengaduan awam serta mempercepatkan proses kerja dan memperkemaskan prosedur kerja supaya lebih telus, cekap dan berkesan.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Bidang-bidang tumpuan yang kritikal adalah seperti berikut :
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
330
1) Pemantapan program penempatan pegawai berdasarkan keperluan pengisian perjawatan, kemahiran dan kepimpinan serta Pelan Penggantian organisasi;
2) Penempatan pegawai baru di NRE di Bahagian/ Jabatan/ Agensi yang
tepat dan bersesuaian dengan kelayakan, bakat dan kompetensi yang dimiliki oleh pegawai berkenaan; dan
3) Penyediaan Pelan Penggantian pegawai NRE yang komprehensif
bagi memastikan kesinambungan kepakaran dan seterusnya pengekalan tenaga pakar di NRE.
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Jadual 98: Sasaran Penyelesaian Urusan Sumber Manusia
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Tempoh urusan penempatan kepada pegawai baru 3hari 3hari 3hari 3hari 3hari 3hari
Penyelesaian urusan permohonan pertukaran pegawai
90% 90% 90% 90% 90% 90%
Penyelesaian urusan berkaitan perkhidmatan pegawai 90% 90% 90% 90% 90% 90%
g. Pelan Tindakan
Pelan tindakan yang telah dirangka di bawah strategi ini adalah seperti berikut: 1) Melaksanakan urusan penempatan pegawai baru meliputi Pegawai
Kumpulan Pengurusan dan Profesionalisme (Guna sama), Kumpulan Sokongan (Guna sama), Kuasa Melantik KSU dan jawatan kader mengikut tempoh masa yang telah ditetapkan;
2) Melaksanakan urusan pertukaran bagi jawatan Kumpulan Pengurusan dan Profesionalisme (Guna sama), Kumpulan Sokongan (Guna sama) dan Kuasa Melantik KSU mengikut tempoh masa pemprosesan yang ditetapkan; dan
3) Menyelesaikan sepenuhnya kes permohonan bagi urusan
perkhidmatan pegawai meliputi pelbagai permohonan pegawai di peringkat NRE mengikut tempoh masa yang ditetapkan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
331
2. Strategi Pelaksanaan 2
Membangun dan memperkasa kompetensi serta profesionalisme modal insan menerusi pelaksanaan program latihan yang komprehensif, sistematik dan berkualiti dalam bidang berkaitan.
a. Latar Belakang
Hasrat NRE untuk menjadi organisasi yang cemerlang selaras dengan hala tuju strategik barunya adalah dengan memberi perhatian kepada aspek pembangunan sumber manusia yang mengamalkan budaya berprestasi cemerlang. Bagi merealisasikan hasrat tersebut, peranan utama NRE adalah untuk meningkatkan kompetensi, integriti dan nilai-nilai murni warga NRE.
b. Matlamat
1) Membangunkan sumber manusia yang mantap dan mengamalkan budaya prestasi kerja yang cemerlang;
2) Mewujudkan organisasi berasaskan pengetahuan dan inovasi; dan 3) Mewujudkan sumber manusia yang bermotivasi dan mempunyai moral
serta semangat kekitaan yang tinggi melalui program pengiktirafan, penghargaan dan ganjaran kepada pegawai NRE.
c. Status Masa Kini
Pada masa kini, NRE melaksanakan usaha-usaha pembangunan modal insan yang mantap berasaskan kepada Dasar Latihan Sumber Manusia Sektor Awam dengan mematuhi dua (2) perkara berikut : 1) Memastikan semua pegawai dari semua peringkat jawatan menghadiri
kursus sekurang-kurangnya 7 hari setahun; dan 2) Menyediakan peruntukan untuk latihan tahunan yang bersamaan
dengan sekurang-kurangnya 1% daripada peruntukan emolumen tahunan NRE.
Kepelbagaian program latihan di NRE dilaksanakan dengan menggunakan metodologi yang bersesuaian dengan kumpulan sasaran yang telah dikenal pasti contohnya pengisian di bawah program Kampus NRE. Selain program latihan, kesinambungan kepakaran, pengkayaan ilmu turut diterjemahkan melalui konsep mentor-mentee dan juga program attachment melibatkan pegawai dari NRE ke Jabatan/Agensi dan dari Jabatan/ Agensi ke NRE. Selain itu, program-program pengiktirafan, penghargaan dan ganjaran turut diperkenalkan di NRE sebagai satu medium untuk mendorong pegawai
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
332
mempamerkan prestasi kerja yang cemerlang. Selain pengiktirafan sedia ada seperti Anugerah Perkhidmatan Cemerlang (APC), turut diperkenalkan di NRE adalah Anugerah Lama Berkhidmat (ALB). Pegawai-pegawai juga turut dihargai dengan pencalonan pegawai-pegawai untuk anugerah pingat/ bintang sempena Hari Keputeraan Sultan/ Raja negeri-negeri berkenaan.
d. Isu dan cabaran
Isu dan cabaran yang telah dikenal pasi adalah seperti berikut: 1) Membangunkan Training Needs Analysis (TNA) yang lebih berkesan
dengan memantapkan perancangan awal dan kajian impak bagi mengkaji keberkesanan TNA tersebut;
2) Menyediakan pelapis-pelapis kepimpinan melalui program
pembangunan kepimpinan dan perancangan penggantian yang sistematik;
3) Penyediaan sumber manusia yang mampu bertindak dengan cara
yang lebih proaktif, responsif dan inovatif serta berupaya menghasilkan idea-idea baru ke arah kecemerlangan dan penambahbaikan berterusan; dan
4) Mewujudkan budaya organisasi yang cemerlang yang boleh
dibanggakan bagi mencerminkan keunggulan NRE. e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Bidang-bidang tumpuan yang kritikal adalah seperti berikut : 1) Mengenal pasti dan membangunkan pemimpin strategik dan
berpotensi melalui pelan latihan dan pembangunan yang sistematik;
2) Membangunkan matriks kompetensi pegawai dengan mengenal pasti keperluan latihan bagi memenuhi jurang kompetensi yang wujud;
3) Menyediakan peluang untuk melanjutkan pengajian dalam pelbagai peringkat kepada pegawai yang cemerlang (seperti pencalonan Hadiah Latihan Persekutuan (HLP) JPA);
4) Melaksanakan program-program menggunakan kaedah blended
approach ke arah memenuhi keperluan Dasar Latihan Sumber Manusia Sektor Awam iaitu menghadiri kursus sekurang-kurangnya 7 hari setahun; dan
5) Penggunaan Sistem NRE* Log Latihan dan Buku Log Latihan bagi
tujuan mencatat program-program latihan yang dihadiri.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
333
f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Jadual 99: Sasaran Pencapaian Latihan 2011-2015
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Peratus bilangan pegawai berkursus 7 hari setahun di Bahagian/ Unit 85% 85% 85% 85% 85% 90%
Peratus bilangan pegawai berkursus 7 hari setahun di Jabatan/ Agensi 75% 80% 80% 80% 85% 85%
Bilangan pegawai yang melanjutkan pelajaran di peringkat Sarjana dan PhD bagi tujuan meningkatkan kepakaran pegawai NRE (Orang)
8 8 8 8 10 10
Bilangan pelaksanaan kursus teknikal (fungsional) dan bukan teknikal (generik) (Kursus)
55 60 60 60 70 70
Bilangan koleksi dokumen menghadiri program latihan di luar negara ke arah matlamat perkongsian ilmu (Laporan)
100 100 100 100 100 100
Peratus pelaksanaan program-program keutuhan pengurusan dan integriti NRE ke arah pembentukan budaya kerja berprestasi tinggi
100% 100% 100% 100% 100% 100%
Peningkatan kompetensi pegawai NRE 80% 80% 80% 85% 85% 85%
g. Pelan Tindakan
Pelan tindakan di bawah strategi ini adalah seperti berikut :-
1) Pemantauan berterusan melalui Mesyuarat Jawatankuasa Dasar Latihan (JKDL) dan Mesyuarat Jawatankuasa Pemantauan Latihan (JKPL) Peringkat NRE bagi menilai pematuhan Dasar Latihan Sumber Manusia Sektor Awam dan penyediaan Pelan Operasi Latihan (POL) NRE;
2) Pemantauan Sistem NRE* Log Latihan dan Buku Log Latihan ke arah
mencapai sasaran peratusan berkursus 7 hari setahun termasuk melalui program-program menggunakan kaedah blended approach;
3) Mengemukakan pencalonan pegawai untuk pembangunan modal
insan dan kemajuan kerjaya setelah diperakukan oleh Panel Pembangunan Sumber Manusia (PPSM) NRE meliputi kursus jangka pendek, jangka sederhana dan jangka panjang (Hadiah Latihan Persekutuan JPA);
4) Memastikan pelaksanaan kursus/ program latihan dari semasa ke semasa meliputi Kursus Penambahbaikan, Kursus Wajib dan Program-program Nilai Murni;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
334
5) Memastikan pegawai mengemukakan laporan menghadiri program latihan di luar negara sebagai satu kaedah perkongsian ilmu di NRE di bawah Program Kampus NRE;
6) Melaksanakan mesyuarat penyelarasan tadbir urus dan integriti NRE; 7) Menyediakan laporan keutuhan dan pemantauan integriti melalui
pelbagai program pemantauan berkaitan; 8) Melaksanakan pengurusan prestasi, pengiktirafan dan ganjaran
kepada pegawai melalui Panel Pembangunan Sumber Manusia (PPSM) NRE; dan
9) Menguruskan modal insan yang berkualiti melalui penempatan dan
pengurusan kerjaya ke arah kesinambungan kepakaran contohnya Program Cross-Fertilization dan Job-Rotation.
3. Strategi Pelaksanaan 3
Menyediakan struktur organisasi yang mantap
a. Latar Belakang
Struktur organisasi merupakan elemen penting hasil daripada reka bentuk perjawatan dan sentiasa dapat memenuhi keperluan-keperluan semasa berdasarkan kepada perubahan-perubahan persekitaran yang berlaku, cabaran dan isu-isu strategik yang berlaku dari semasa ke semasa.
b. Matlamat
Penelitian ke atas segala dasar/ polisi yang berkaitan bagi meningkatkan mutu sistem penyampaian perkhidmatan kepada masyarakat serta kefahaman yang jitu mengenai atur cara perjawatan yang merupakan asas utama kepada pembentukan sebuah struktur organisasi yang relevan dengan kehendak semasa.
c. Status Masa Kini
Usaha-usaha ke arah menyediakan struktur organisasi yang mantap oleh BPSM pada masa kini dilaksanakan secara berterusan melalui mekanisme berikut: 1) Memastikan Laporan Pengisian Jawatan diterima daripada Jabatan/
Agensi pada setiap 2 minggu;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
335
2) Membuat tindakan susulan dengan JP/ SPA/ Jabatan Kader supaya pengisian kekosongan dapat disegerakan;
3) Pelaksanaan Pekeliling Perkhidmatan Bil. 6 Tahun 2010 berhubung
penetapan Ketua Perkhidmatan bagi skim perkhidmatan yang sedang berkuat kuasa dalam Perkhidmatan Awam Persekutuan; dan
4) Kajian semula syarat lantikan dalam skim-skim perkhidmatan yang
berkaitan dengan NRE.
d. Isu dan Cabaran
Struktur organisasi turut diubahsuai secara selari bagi menepati keperluan tenaga kerja yang optimum dengan mengambil kira aspek kewangan dan guna tenaga penuh, struktur organisasi yang dinamik dan fleksibel perlu diwujudkan dan dikaji dari semasa ke semasa bagi memastikan ia kekal relevan dengan pelbagai perubahan melalui pengkayaan tugas dan perekayasaan semula fungsi sedia ada.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Bidang-bidang tumpuan yang kritikal ialah seperti berikut:
1) Memastikan urusan perjawatan dilaksanakan secara betul dan pelaksanaannya sehingga ke peringkat Pengeluaran Waran Perjawatan daripada Perbendaharaan;
2) Membuat pindaan perjawatan berdasarkan Waran Perjawatan yang
diterima dari semasa ke semasa; 3) Melaksanakan kajian semula terhadap struktur organisasi berdasarkan
kepada perubahan persekitaran, visi, misi dan fungsi utama NRE; dan 4) Memastikan pegawai NRE menggunakan Sistem Human Resources
Management Information System (HRMIS) secara maksimum. f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Jadual 100: Sasaran Pengisian perjawatan, Semakan Semula Struktur Organisasi dan Kemas kini Data HRMIS 2011-2015
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Peratus pengisian perjawatan 90% 90% 90% 90% 90% 90% Semakan semula struktur organisasi bagi pelaksanaan sama ada penstrukturan semula (restructuring) atau pengukuhan
- - 1 - - 1
Pengemaskinian maklumat Data Perjawatan NRE dalam Pengkalan Data HRMIS
80% 80% 80% 80% 80% 80%
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
336
g. Pelan Tindakan
Pelan tindakan yang dirangka di bawah strategi ini ialah:
1) Memastikan urusan perjawatan dilaksanakan secara betul dan pelaksanaannya sehingga ke peringkat Pengeluaran Waran Perjawatan daripada Perbendaharaan dengan melaksanakan audit perjawatan secara berterusan di Jabatan/ Agensi di bawah NRE;
2) Membuat pindaan perjawatan berdasarkan Waran Perjawatan yang diterima dari semasa ke semasa bagi memastikan pindaan yang berkaitan terhadap waran tersebut diselesaikan sepenuhnya;
3) Melaksanakan kajian semula terhadap struktur organisasi berdasarkan
kepada perubahan persekitaran, visi, misi dan fungsi utama NRE melalui pelaksanaan naziran/ lawatan kerja di Jabatan/ Agensi di bawah NRE dan penglibatan bersama dengan Jabatan/ Agensi dalam kajian semula skim perkhidmatan dan elaun. Ini bagi memastikan organisasi NRE dan Jabatan/Agensi dilihat semula dalam tempoh dua (2) tahun sama ada untuk keperluan restructuring (penstrukturan semula) atau pengukuhan; dan
4) Memastikan pegawai NRE menggunakan Sistem HRMIS secara
maksimum dengan melihat peratus penggunaan semua aplikasi dalam sistem ini ke arah memantapkan pengurusan sumber manusia NRE dan mengurangkan perbezaan jurang jumlah perjawatan di dalam sistem HRMIS dan sistem konvensional semasa.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
337
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
5 PEMBANGUNAN
KPI
UAD
UUU
A. LATAR BELAKANG
Unit Key Performance Indicator (KPI) KPI telah mula dibudayakan di NRE dan YB. Menteri Sumber Asli dan Alam Sekitar telah mengarahkan satu unit ditubuhkan bagi menyelaras KPI di NRE. Sehingga kini, Unit KPI ditempatkan di bawah Unit Komunikasi Korporat dengan diketuai oleh Ketua Unit dan dibantu oleh dua orang Penolong Setiausaha sambilan serta seorang Pembantu Tadbir (Perkeranian/ Operasi) sambilan. Unit Audit Dalam
Unit Audit Dalam (UAD), NRE telah ditubuhkan pada Mac 2004 selaras dengan Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 9 Tahun 2004. UAD bertanggungjawab terus kepada Ketua Setiausaha NRE.
Unit Undang-undang
Perkara 145(2) Perlembagaan Persekutuan memperuntukkan suatu kewajipan ke atas Peguam Negara untuk menasihati Yang di-Pertuan Agong, Jemaah Menteri dan mana-mana menteri mengenai apa-apa perkara undang-undang. Tugas sebagai Penasihat Undang-undang kepada Kerajaan khususnya Yang Berhormat Menteri Sumber Asli dan Alam Sekitar dilaksanakan oleh Unit Undang-undang (UUU) bagi pihak Peguam Negara.
B. MATLAMAT UTAMA
MATLAMAT UTAMA
5
MENINGKATKAN TAHAP PRESTASI PERKHIDMATAN DAN KEBERKESANAN SISTEM PENYAMPAIAN DI BAHAGIAN/JABATAN/AGENSI DI BAWAH NRE MELALUI AMALAN BUDAYA KPI SEJAJAR DENGAN GOVERNMENT TRANSFORMATION PROGRAMME (GTP)
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
338
MATLAMAT UTAMA
6
MEMBANTU PIHAK PENGURUSAN DALAM MENILAI DAN MENENTUKAN TAHAP KEBERKESANAN KAWALAN DALAMAN, PEMATUHAN TERHADAP UNDANG-UNDANG, PERATURAN DAN PROSEDUR KEWANGAN, SUMBER DIGUNAKAN SECARA EKONOMI, CEKAP DAN BERKESAN SERTA PROGRAM/ AKTIVITI YANG DILAKSANAKAN MENCAPAI MATLAMAT YANG DITETAPKAN
7
MENYEDIAKAN PANDANGAN/ NASIHAT PERUNDANGAN YANG BERKUALITI TINGGI, PROFESIONAL DAN SELARAS DENGAN PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN, UNDANG-UNDANG, DASAR-DASAR NEGARA/ NRE/ BAHAGIAN/ JABATAN/ AGENSI DENGAN MENGAMBIL KIRA KEPENTINGAN AWAM, KEADILAN DAN MANFAAT KEPADA NEGARA DALAM TEMPOH MASA YANG DITETAPKAN KEPADA NRE/ BAHAGIAN/ JABATAN/ AGENSI SELARAS DENGAN GTP.
C. STATUS MASA KINI
Unit KPI
Pada tahun 2010, sebanyak 32 dokumen KPI telah disediakan,diselaras, dipantau dan dinilai. Manakala seorang pegawai di setiap Bahagian/ Jabatan/ Agensi di NRE telah diberi tugas sebagai Pegawai KPI bagi tujuan penyelarasan di peringkat Bahagian/ Jabatan/ Agensi.
Unit Audit Dalam
Pengauditan yang dilaksanakan adalah berdasarkan Rancangan Kerja Tahunan (RKT) yang diluluskan oleh Ketua Setiausaha NRE iaitu Pengauditan Pengurusan Kewangan, Penampilan Audit/ Pemeriksaan Mengejut, Pengauditan Prestasi, Pengauditan ICT dan Pengauditan Susulan.
Unit Undang-undang Rancangan Kerja Tahunan 2010 UUU telah dapat dilaksanakan iaitu seperti nasihat perundangan bertulis yang telah dikeluarkan oleh UUU dalam tempoh 21 hari bekerja dengan syarat dokumen dan maklumat yang diberikan lengkap adalah sebanyak 82.35%; perjanjian/ Memorandum Persefahaman yang telah disemak oleh UUU dalam tempoh 14 hari bekerja dengan syarat dokumen dan maklumat yang diberikan lengkap adalah sebanyak 86.21%; dan Rang Undang-undang/ Deraf Peraturan yang telah disemak oleh UUU dalam tempoh 28 hari bekerja dengan syarat isu dasar dan polisi telah diselesaikan di peringkat NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi adalah sebanyak 83.33%.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
339
D. ISU DAN CABARAN Unit KPI
1. Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti untuk melaksanakan amalan budaya KPI di NRE adalah seperti berikut: (a) Penerimaan konsep sistem penyampaian Kerajaan yang
memfokuskan pencapaian prestasi kerja NRE Kementerian/ Jabatan/ Agensi di kalangan pegawai dan kakitangan.
(b) Kerjasama dan penglibatan Bahagian/ Jabatan/ Agensi di NRE
dan lain-lain NRE serta jabatan di luar NRE dalam melaksanakan amalan budaya KPI.
Unit Audit Dalam
1. UAD telah mengenal pasti antara isu dan cabaran dalam mencapai matlamat yang ditetapkan iaitu seperti berikut:
(a) Pegawai awam yang terlibat dalam pelaksanaan program dan
projek Kerajaan telah benar menyahut transformasi yang dikehendaki oleh Kerajaan dengan memberi tumpuan dan mempunyai kompetensi serta ketelitian dalam kerja yang tinggi bagi memastikan objektif tersebut tercapai.
(b) Sistem Penarafan Indeks Akauntabiliti (AI) dapat meningkatkan
budaya akauntabiliti dan integriti dalam perkhidmatan awam dan mengubah persepsi umum tentang ketidakcekapan Jabatan/ Agensi menguruskan wang awam dengan mengambil tindakan proaktif untuk memperbaiki kualiti pengurusan mereka dari segi pematuhan kepada segala peraturan dan prosedur kewangan.
(c) Pegawai Pengawal dan Ketua Jabatan/ Agensi yang terlibat
dengan program dan projek Kerajaan yang telah diluluskan dalam bajet di bawah RMK-10 dapat melaksanakannya dengan secara berhemat, mendapat value for money dan menghasilkanoutcome dan impak yang positif kepada golongan sasaran.
Unit Undang-undang
1. UUU telah mengenal pasti antara isu dan cabaran dalam mencapai strategi untuk memantapkan keberkesanan sistem penyampaian adalah seperti berikut:-
(a) Mendapatkan maklumat serta dokumen yang lengkap sebelum
memberikan nasihat perundangan dalam masa yang ditetapkan; (b) Menangani isu percanggahan bidang kuasa antara Kerajaan
Persekutuan dan Kerajaan Negeri;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
340
(c) Masalah perubahan polisi yang melambatkan proses penggubalan perundangan; dan
(d) Kesukaran memperoleh maklumat yang tepat daripada pihak-
pihak yang terlibat bagi tujuan siasatan kes secara berkesan sama ada sivil atau jenayah seterusnya menjejaskan pembuktian di Mahkamah.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
Unit KPI
Membudayakan Penggunaan KPI di Kalangan Pegawai Atasan NRE dan semua Jabatan di bawah NRE selaras dengan GTP
Unit Audit Dalam
Bagi memantapkan keberkesanan pengauditan yang dijalankan, UAD telah menetapkan beberapa strategi pelaksanaan seperti berikut:- 1. UAD melaksanakan program pengauditan sebagaimana yang
dirancang dalam Rancangan Kerja Tahunan yang diluluskan oleh Ketua Setiausaha NRE;
2. Menyediakan pemerhatian Audit Pengauditan Kewangan dan Pengauditan Susulan serta dikemukakan kepada audit dalam tempoh 10 hingga 20 hari bekerja;
3. Menyediakan pemerhatian Pengauditan Prestasi dan dikemukakan
kepada audit dalam tempoh 30 hari bekerja dari tarikh selesai pengauditan; dan
4. Mengadakan Mesyuarat Jawatankuasa Audit (JKA) NRE Sumber Asli
dan Alam Sekitar sekurang-kurangnya 4 kali setahun.
Unit Undang-undang
Memberi pandangan/ nasihat perundangan secara lisan dan bertulis yang berkualiti tinggi, profesional dan selaras dengan Perlembagaan Persekutuan, undang-undang, dasar-dasar Negara/ NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi dengan mengambil kira kepentingan awam, keadilan dan manfaat kepada Negara.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
341
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 5: MEMANTAPKAN KEBERKESANAN SISTEM PENYAMPAIAN KERAJAAN DAN PERKHIDMATAN BERDASARKAN PERANAN UTAMA NRE
1. Strategi Pelaksanaan 1
Membudayakan Penggunaan KPI di Kalangan Pegawai Atasan NRE dan semua Jabatan di bawah NRE selaras dengan GTP.
a. Latar belakang
Bagi mempercepatkan prestasi Kerajaan supaya tercapai Wawasan 2020, Kerajaan telah merangka GTP berdasarkan kepada Gagasan 1Malaysia, “Rakyat Didahulukan, Pencapaian Diutamakan”. 1Malaysia adalah berdasarkan kepada konsep keadilan kepada semua. Ini bermakna tidak ada kumpulan yang akan dipinggirkan, dan bantuan serta peluang akan diberikan berdasarkan kepada keperluan dan merit. “Rakyat Didahulukan” bermakna Kerajaan akan menumpukan perhatian kepada bidang yang sangat diperlukan dan dikehendaki oleh rakyat dan Kerajaan akan mengagihkan sumber yang terhad lebih kepada bidang-bidang itu manakala “Pencapaian Diutamakan”, merupakan satu tahap baru yang telah ditetapkan bagi ketelusan dan kebertanggungjawaban Kerajaan. Keberhasilan yang ketara yang dapat dilihat dan dirasai oleh rakyat dan disampaikan dengan serta merta adalah diperlukan. Program GTP NRE ini merupakan permulaan, dengan susun atur yang jelas mengenai (Key Results Area) KRA, KPI, sasaran dan pelan tindakan, yang akan dilaporkan melalui laporan kemajuan tahunan. GTP NRE adalah selaras dengan GTP dan telah dibahagikan kepada tiga fasa, dan NRE ini komited untuk menyampaikan keberhasilannya dalam setiap fasa selaras dengan gagasan tersebut.
1) Fasa 1 (2010 – 2012)
NRE akan menyampaikan keberhasilan yang besar dengan cepat kepada rakyat. Ini termasuklah penetapan dan penyampaian sasaran dalam (Ministry Key Results Area) MKRA dan KRA Pegawai Pengurusan Atasan NRE serta Jabatan/Agensi di bawah NRE untuk menangani perkara yang diutamakan oleh rakyat.
2) Fasa 2 (2012 – 2015)
Dalam fasa ini, transformasi Kerajaan akan lebih melebar dan mendalam. Pada ketika itu, aspek penting kehidupan harian (ditakrifkan dalam MKRA dan KRA Pegawai Pengurusan Atasan NRE)
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
342
sudah menjadi lebih baik dengan ketara. Seterusnya, diharapkan struktur ekonomi negara dapat berkembang sejajar dengan Model Ekonomi Baru ke sektor yang mempunyai nilai tambah yang tinggi. Bagi Kerajaan, produktiviti seharusnya semakin maju. Negara yang berpendapatan tinggi sudah mulai terbentuk.
3) Fasa 3 (2015 – 2020)
Harapan Kerajaan mencipta perubahan asas bagi masyarakat Malaysia, seperti yang dibayangkan oleh Wawasan 2020. Rakyat akan menerima tahap kemakmuran yang lebih tinggi dan kualiti perkhidmatan awam yang lebih baik.
b. Matlamat
Memantapkan keberkesanan sistem penyampaian Kerajaan dan perkhidmatan berdasarkan peranan utama NRE melalui 100% keberkesanan amalan KPI di Bahagian/ Jabatan/ Agensi NRE.
c. Status Masa Kini
Pada tahun 2010, sebanyak 32 dokumen KPI telah disediakan dan dipantau sepanjang tahun. KPI tersebut terdiri daripada KPI YB Menteri, YB Timbalan Menteri, KSU, TKSU I dan II, SUBK (KP), 12 Ketua Jabatan di bawah NRE, sembilan (9) Setiausaha Bahagian, satu (1) Pengarah dan (empat) 4 Ketua Unit NRE. Semua KPI 2010 akan diteliti dan disemak semula supaya dapat dibuat penambahbaikan bagi penyediaan KPI tahun 2011 untuk semua Pegawai Pengurusan Atasan NRE.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam membudayakan kegunaan KPI dalam perkhidmatan NRE adalah seperti berikut: 1) Penerimaan konsep sistem penyampaian Kerajaan yang memfokuskan
pencapaian prestasi kerja NRE/ Jabatan/ Agensi di kalangan pegawai dan kakitangan.
2) Kerjasama dan penglibatan lain-lain NRE dan Jabatan di luar NRE
yang menyumbang kepada kejayaan pelaksanaan KPI yang berkaitan dengan fungsi dan peranan mereka.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi perspektif proses dalaman (internal proses) yang memberi tumpuan kepada sistem
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
343
penyampaian/ inovasi, kerjasama dan kepakaran, selain daripada perspektif kewangan yang diperlukan bagi melaksanakan program yang ditetapkan dalam KPI. Strategi ini memberi tumpuan kepada perkara-perkara berikut: 1) Menyelaras penyediaan dokumen KPI; 2) Menyelaras pemantauan kemajuan pelaksanaan KPI; 3) Menyelaras penilaian dan pelaporan KPI; dan 4) Meningkatkan pengetahuan dan kemahiran Pegawai Penyelaras KPI di
Bahagian/ Jabatan/ Agensi di bawah NRE berkaitan amalan KPI. f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Pada tahun 2011 hingga 2015, Unit KPI menyasarkan beberapa tindakan seperti berikut:
Jadual 101: Sasaran Pencapaian Perancangan KPI 2011 - 2015
UKURAN 2011 2012 2013 2014 2015
Peratusan bilangan dokumen KPI NRE iaitu KPI YB Menteri, YB Timbalan Menteri, KSU, TKSU I dan II, SUBK (KP), Ketua Jabatan di bawah NRE dan Setiausaha Bahagian/ Pengarah dan Ketua Unit NRE disediakan
100% 100% 100% 100% 100%
g. Pelan Tindakan
Bagi membudayakan Penggunaan Key Performance Indicators (KPI) di kalangan Pegawai Atasan NRE dan Semua Jabatan di bawah NRE, maka tindakan-tindakan yang dirancang dalam tempoh 2011 hingga 2015 adalah seperti berikut:- 1) Menyelaras penyediaan dokumen KPI YB Menteri, YB Timbalan
Menteri, KSU, TKSU I dan II, SUBK (KP), Ketua Jabatan di bawah NRE dan Setiausaha Bahagian/ Pengarah dan Ketua Unit NRE;
2) Menyelaras pemantauan kemajuan pelaksanaan KPI YB Menteri, YB
Timbalan Menteri, KSU, TKSU I dan II, SUBK (KP), Ketua Jabatan di bawah NRE dan Setiausaha Bahagian/ Pengarah dan Ketua Unit NRE;
3) Menyelaras penilaian dan pelaporan KPI YB Menteri, YB Timbalan
Menteri, KSU, TKSU I dan II, SUBK (KP), Ketua Jabatan di bawah NRE dan Setiausaha Bahagian/ Pengarah dan Ketua Unit NRE; dan
4) Mengadakan bengkel/ Work Camp berkaitan KPI.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
344
F2. MATLAMAT UTAMA 6: MEMBANTU PIHAK PENGURUSAN DALAM MENILAI DAN MENENTUKAN TAHAP KEBERKESANAN KAWALAN DALAMAN, PEMATUHAN TERHADAP UNDANG-UNDANG, PERATURAN DAN PROSEDUR KEWANGAN, SUMBER DIGUNAKAN SECARA EKONOMI, CEKAP DAN BERKESAN SERTA PROGRAM/ AKTIVITI YANG DILAKSANAKAN MENCAPAI MATLAMAT YANG DITETAPKAN
2. Strategi Pelaksanaan 2
Memantapkan keberkesanan pengauditan secara profesional dan bebas serta menjadi pemangkin kecemerlangan pentadbiran dan pengurusan kewangan NRE dan semua Jabatan di bawah NRE selaras dengan GTP.
a. Latar belakang
Kerajaan telah memperkenalkan GTP bagi memacu transformasi ke arah mencapai Wawasan 2020 dan menunaikan hasrat rakyat untuk mempunyai Kerajaan yang memperjuangkan prinsip ‘1Malaysia, Rakyat Didahulukan, Pencapaian Diutamakan’. GTP diwujudkan bagi mempertingkatkan kemudahan perkhidmatan awam bagi manfaat rakyat Malaysia tidak kira bangsa, agama dan latar belakang untuk merealisasikan konsep 1Malaysia. Satu aspek penting dalam GTP adalah pengurusan prestasi penjawat awam iaitu Menteri dan Pegawai Kerajaan dengan mengenal pasti bidang keberhasilan utama (KRA) dan Petunjuk Prestasi Utama (KPI) dan seterusnya NKRA (peringkat Negara), MKRA (peringkat NRE) , NKPI dan MKPI yang telah menetapkan sasaran dan pelan tindakan yang akan dilaporkan secara berkala. Selaras dengan langkah yang diperkenalkan bagi GTP terutama di bawah RMK-10 iaitu pelaksanaan Model Ekonomi Baru (MEB) dan 8 inisiatif pembaharuan strategik memberi satu peranan yang lebih besar kepada UAD di NRE. UAD mempunyai peranan yang amat penting untuk memberi maklum balas yang timely, tepat dan saksama kepada stakeholders iaitu Kerajaan,Ahli Parlimen dan Dewan Undangan Negeri, pihak media dan rakyat jelata mengenai sejauh mana kejayaan atau sebaliknya sesuatu perbelanjaan Kerajaan telah dilakukan secara berhemat, mendapat value for money dan menghasilkan outcome dan impak yang positif kepada golongan sasaran.
b. Matlamat
Mencapai kecemerlangan pentadbiran dan pengurusan kewangan NRE dan semua Jabatan di bawah NRE sekurang-kurang 3 bintang dalam penarafan Indeks Akauntabiliti dan memastikan perbelanjaan diurus dengan cekap, berhemat dan mencapai objektif yang ditetapkan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
345
c. Status Masa Kini
Rancangan Kerja Tahunan UAD 2010 telah dapat dilaksanakan seperti berikut:- 1) Pengauditan Pengurusan Kewangan telah berjaya dilaksanakan di 4
buah Jabatan/ Agensi iaitu di Ibu Pejabat JPS, NAHRIM, INSTUN dan FRIM;
2) 4 Program Pengauditan Prestasi telah dapat dilaksanakan iaitu Pengauditan Terhadap Pengurusan Bakau, Jabatan Perhutanan Semenanjung Malaysia (JPSM), Pengauditan Terhadap Projek Tebatan Banjir di bawah Pakej Rangsangan Ekonomi II (PRE II) di Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS), Pengauditan Terhadap Pengurusan Penyewaan Tanah Kerajaan Persekutuan, JKPTG dan Pengauditan Terhadap Pengurusan Kompaun Jabatan Alam Sekitar, (JAS);
3) Program Penampilan Audit telah dilaksanakan melibatkan sebanyak 24 PTJ di 5 buah Negeri iaitu Negeri Melaka, Johor, Terengganu, Selangor serta Sabah dan meliputi 7 buah Jabatan/Agensi iaitu Jabatan Ukur dan Pemetaan (JUPEM), Jabatan Alam Sekitar (JAS), Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS), Jabatan Perhutanan Semenanjung Malaysia (JPSM), Jabatan Ketua Pengarah Tanah dan Galian (JKPTG), Jabatan Perlindungan Hidupan Liar dan Taman Negara (PERHILITAN) dan Jabatan Mineral dan Geosains (JMG) yang ada di Negeri berkenaan;
4) Program Pengauditan ICT telah dilaksanakan iaitu Pengauditan
Terhadap E-Sistem Pengurusan Aset, NRE; dan 5) Selain itu, sebanyak 2 program pengauditan susulan juga telah
dilaksanakan iaitu di Jabatan PERHILITAN dan Bahagian Pentadbiran dan Kewangan, NRE.
d. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini adalah Pengauditan Pengurusan Kewangan, Penampilan Audit, Pengauditan Prestasi Pengauditan Susulan dan Pengauditan ICT dan dengan pemilihan tajuk yang menjurus kepada objektif untuk mempertingkatkan kecekapan dan keberkesanan Sistem Penyampaian Perkhidmatan Kerajaan, pematuhan Piagam Pelanggan/ Norma Kerja dan juga untuk memastikan Jabatan/ Agensi yang melaksanakan projek pembangunan mencapai objektif yang ditetapkan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
346
e. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Bagi tahun 2011 hingga 2015, UAD menyasarkan beberapa tindakan seperti berikut:
Jadual 102: Sasaran Pencapaian Perancangan Audit 2011-2015
UKURAN 2011 2012 2013 2014 2015
Penyediaan Rancangan Kerja Tahunan dan melaksanakan program/aktiviti utama iaitu Pengauditan Pengurusan Kewangan, Penampilan Audit/ Pemeriksaan Mengejut, Pengauditan Prestasi, Pengauditan Susulan dan Pengauditan ICT/Siasatan
100%
100%
100%
100%
100%
f. Pelan Tindakan
Bagi memastikan strategi untuk mempertingkatkan kecekapan dan keberkesanan Sistem Penyampaian Kerajaan, pematuhan Piagam Pelanggan/ Norma Kerja dan juga untuk memastikan Jabatan/ Agensi yang melaksanakan projek pembangunan mencapai objektif yang ditetapkan maka pelan tindakan yang dirancang dalam tempoh 2011 hingga 2015 adalah seperti berikut:- 1) Menyediakan perancangan kerja yang rapi melalui Rancangan Kerja
Tahunan yang disediakan meliputi pelaksanaan program pengauditan utama iaitu meliputi pengauditan Pengurusan Kewangan, Penampilan Audit/ Pemeriksaan Mengejut, Pengauditan Prestasi, Pengauditan Susulan dan Pengauditan ICT/ Siasatan dan;
2) Melaksanakan Pra-Audit di NRE/ Jabatan/ Agensi supaya mencapai
sekurang-kurangnya penarafan 3 bintang dalam Penarafan Indeks Akauntabiliti;
3) Menjalankan Penampilan Audit/ Pemeriksaan Mengejut di Pusat
Tanggungjawab (PTJ) di Jabatan/ Agensi di peringkat Negeri yang dipilih;
4) Menjalankan Pengauditan Prestasi terhadap program/aktiviti yang
dipilih di NRE/ Jabatan/ Agensi; dan
5) Menjalankan Pengauditan ICT/Siasatan terhadap program/ aktiviti yang dipilih di NRE/ Jabatan/ Agensi.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
347
F3. MATLAMAT UTAMA 7: MENYEDIAKAN PANDANGAN/ NASIHAT PERUNDANGAN YANG BERKUALITI TINGGI, PROFESIONAL DAN SELARAS DENGAN PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN, UNDANG-UNDANG, DASAR-DASAR NEGARA/ NRE/ BAHAGIAN/ JABATAN/ AGENSI DENGAN MENGAMBILKIRA KEPENTINGAN AWAM, KEADILAN DAN MANFAAT KEPADA NEGARA DALAM TEMPOH MASA YANG DITETAPKAN KEPADA NRE/ BAHAGIAN/ JABATAN/ AGENSI SELARAS DENGAN GTP
3. Strategi Pelaksanaan 3
Memberi pandangan/ nasihat perundangan secara lisan dan bertulis yang berkualiti tinggi, profesional dan selaras dengan Perlembagaan Persekutuan, undang-undang, dasar-dasar Negara/ NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi dengan mengambil kira kepentingan awam, keadilan dan manfaat kepada Negara
a. Latar belakang
Perkara 145(2) Perlembagaan Persekutuan memperuntukkan suatu kewajipan ke atas Peguam Negara untuk menasihati Yang di-Pertuan Agong, Jemaah Menteri dan mana-mana menteri mengenai apa-apa perkara undang-undang. Tugas sebagai Penasihat Undang-undang kepada Kerajaan khususnya Yang Berhormat Menteri Sumber Asli dan Alam Sekitar dilaksanakan oleh UUU bagi pihak Peguam Negara. Objektif UUU ialah memberi nasihat perundangan kepada NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi berkaitan perkara-perkara di bawah bidang kuasa NRE berdasarkan peruntukan Perlembagaan Persekutuan dan undang-undang lain dengan mengambil kira dasar Kerajaan/ NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi dan kepentingan awam supaya operasi NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi bertepatan dengan undang-undang. Peranan dan tugas UUU boleh dihuraikan seperti berikut; 1) Memberi nasihat perundangan kepada NRE/ Bahagian/ Jabatan/
Agensi selaras dengan Perlembagaan Persekutuan dan undang-undang yang berkaitan supaya operasi NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi bertepatan dengan undang-undang. Nasihat yang diberikan bertujuan untuk mencapai matlamat dasar Kerajaan dengan mengambil kira kepentingan Kerajaan dan rakyat;
2) Membuat penyelidikan mengenai isu-isu semasa dan isu-isu yang
berkemungkinan akan timbul pada masa hadapan serta membuat pembaharuan kepada mana-mana undang-undang yang sedia ada di bawah NRE sekiranya perlu;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
348
3) Mencadangkan penggubalan atau pindaan terhadap Akta dan undang-undang subsidiari yang berbangkit atau yang berkaitan dengan nasihat yang diberikan atau untuk menyesuaikan dengan dasar baru Kerajaan;
4) Menggubal dan menyemak draf pertama perundangan iaitu Rang
Undang-undang dan perundangan subsidiari yang dikemukakan oleh NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi;
5) Menjalankan pendakwaan bagi kesalahan di bawah perundangan
NRE;
6) Menghadiri persidangan Parlimen apabila Rang Undang-undang di bawah bidang kuasa NRE dibentangkan atau diarahkan dari semasa ke semasa oleh Jabatan Peguam Negara atau YB. Menteri Sumber Asli dan Alam Sekitar;
7) Memberi ceramah berkaitan perundangan kepada pegawai-pegawai
dalam seminar, kursus atau bengkel yang dianjurkan oleh NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi. Ini akan membantu agensi pelaksanaan memahami peruntukan undang-undang dan melaksanakan fungsi mereka berdasarkan tafsiran undang-undang yang tepat;
8) Memberi ulasan terhadap Memorandum Jemaah Menteri yang
dikemukakan oleh NRE yang menyentuh peruntukan undang-undang di bawah NRE;
9) Menjadi ahli Lembaga Tatatertib Kumpulan Sokongan I NRE/ Jabatan/
Agensi; dan
10) Menghadiri dan mengadakan mesyuarat atau perbincangan dengan pegawai-pegawai NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi.
b. Matlamat
Menyediakan pandangan/nasihat perundangan yang berkualiti tinggi, profesional dan selaras dengan Perlembagaan Persekutuan, undang-undang, dasar-dasar Negara/ NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi dengan mengambil kira kepentingan awam, keadilan dan manfaat kepada negara dalam tempoh masa yang ditetapkan kepada NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi selaras dengan GTP.
c. Status Masa Kini
Rancangan Kerja Tahunan 2010 UUU telah dapat dilaksanakan iaitu seperti berikut:-
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
349
1) Nasihat perundangan bertulis yang telah dikeluarkan oleh UUU dalam tempoh 21 hari bekerja dengan syarat dokumen dan maklumat yang diberikan lengkap adalah sebanyak 82.35%;
2) Perjanjian/ Memorandum Persefahaman yang telah disemak oleh UUU
dalam tempoh 14 hari bekerja dengan syarat dokumen dan maklumat yang diberikan lengkap adalah sebanyak 86.21%; dan
3) Rang Undang-undang/ Deraf Peraturan yang telah disemak oleh UUU
dalam tempoh 28 hari bekerja dengan syarat isu dasar dan polisi telah diselesaikan di peringkat NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi adalah sebanyak 83.33%.
d. Isu dan Cabaran
UUU telah mengenal pasti antara isu dan cabaran dalam mencapai strategi untuk memantapkan keberkesanan sistem penyampaian adalah seperti berikut:-
1) Mendapatkan maklumat serta dokumen yang lengkap sebelum
memberikan nasihat perundangan dalam masa yang ditetapkan; 2) Menangani isu percanggahan bidang kuasa antara Kerajaan
Persekutuan dan Kerajaan Negeri; 3) Masalah perubahan polisi yang melambatkan proses penggubalan
perundangan; dan 4) Kesukaran memperoleh maklumat yang tepat daripada pihak-pihak
yang terlibat bagi tujuan siasatan kes secara berkesan sama ada sivil atau jenayah seterusnya menjejaskan pembuktian di Mahkamah.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini adalah seperti berikut: 1) Keperluan mendapatkan maklumat serta dokumen yang lengkap
daripada NRE/ Bahagian/ Jabatan/ Agensi dengan kadar segera; 2) Keperluan mencari jalan terbaik bagi tujuan keselarasan perundangan
antara Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri. Secara umumnya, Kerajaan Negeri masih mempunyai kuasa sama ada untuk menerima pakai cadangan Kerajaan Persekutuan atau tidak bagi perkara-perkara yang dinyatakan di dalam Senarai Negeri, Jadual Kesembilan Perlembagaan Persekutuan;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
350
3) Keperluan mendapatkan polisi yang telah dimuktamadkan sebelum proses penggubalan perundangan dibuat;
4) Keperluan mendapatkan bukti yang kukuh bagi tujuan pengendalian
sivil atau jenayah. f. Pengukuran dan Petunjuk Prestasi
Bagi tahun 2011 hingga 2015, UUU menyasarkan beberapa tindakan seperti berikut:
Jadual 103:Sasaran Pencapaian Perancangan Undang-undang 2011-2015
UKURAN 2011 2012 2013 2014 2015
Peratus nasihat perundangan bertulis yang dikeluarkan oleh UUU dalam tempoh 21 hari bekerja dengan syarat dokumen dan maklumat yang diberikan adalah lengkap
85% 85% 85% 85% 85%
g. Pelan Tindakan
Bagi memastikan strategi ini dicapai, beberapa program bagi peningkatan pengetahuan dan kemahiran perundangan akan dilaksanakan adalah seperti berikut:
1) Menganjurkan dan menghadiri persidangan/ bengkel/ kursus/ taklimat
undang-undang; 2) Mendapatkan perundangan-perundangan Utama dan Subsidiari yang
terkini; dan 3) Memperbanyakkan bahan rujukan berkaitan undang-undang dan
pentadbiran.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
351
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
6 PEMBANGUNAN UKK
A. LATAR BELAKANG
Unit Komunikasi Korporat (UKK), NRE ditubuhkan pada 1 April 2009 atas arahan Jabatan Perkhidmatan Awam. Perjawatan di UKK NRE diketuai oleh Ketua Unit Gred 54 (Terbuka). Selaras dengan itu, semua perjawatan Seksyen Perhubungan Awam yang diletakkan di bawah Bahagian Perancangan Korporat selama ini telah bertukar ke unit tersebut. Antara bidang dan tanggungjawab UKK ialah merancang, menyelaras dan melaksanakan aktiviti publisiti dan promosi bagi setiap dasar; menguruskan perhubungan awam dan media dengan merancang strategi media dalam penyebaran maklumat menerusi liputan media; mendokumentasikan bahan program, aktiviti serta majlis rasmi Kementerian melalui penerbitan bahan cetakan bagi tujuan edaran dan rujukan pihak awam dan media serta memantau dan mengurus maklum balas bagi aduan dan menguruskan maklum balas kepuasan pelanggan.
B. MATLAMAT UTAMA
MATLAMAT UTAMA
8 PENGURUSAN PERHUBUNGAN PELANGGAN YANG BERKESAN;
9 PENGURUSAN ADUAN YANG BERSEPADU;
10 PEMANTAPAN HUBUNGAN MEDIA;
C. STATUS MASA KINI Berdasarkan kepada fungsi, bidang tugas dan tanggungjawab UKK secara keseluruhannya pencapaian sehingga kini adalah seperti berikut:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
352
1. Pengurusan Pelanggan
Bagi bidang dan tanggungjawab terhadap pengurusan pelanggan, UKK telah melaksanakan beberapa kajian untuk mendapatkan maklum balas daripada pelanggan antaranya ialah melalui Customer Satisfacation Survey (CSS), Kajian Maklum balas Hari Bertemu Pelanggan dan Customer Satisfacation Indeks For Customer Service Officer (CSI For CSO). CSS dilaksanakan secara manual dan online sebanyak sekali dalam setahun, Kajian Maklum balas dilaksanakan sebanyak tiga (3) kali setahun manakala CSI For CSO dilaksanakan sebanyak dua kali setahun. Mulai 2011, bagi menambah baik pengurusan pelanggan di peringkat NRE, UKK merancang untuk melaksanakan Bengkel Petugas Barisan Hadapan yang bertujuan untuk meningkatkan tahap profesionalisme pegawai yang bertugas mengendalikan pelanggan.
2. Pengurusan Aduan
Pengurusan aduan merupakan salah satu bidang dan tanggungjawab di bawah UKK NRE. Tugasan dan tanggungjawab semakin bertambah berikutan UKK perlu menjalankan penyelarasan terhadap maklum balas kepada Bahagian/ Jabatan/ Agensi di bawah NRE. Bagi tahun 2010, pencapaian bagi penyelesaian aduan yang diterima daripada adalah sebanyak 100%. Bagaimanapun, masih terdapat banyak lagi ruang untuk penambahbaikan proses penyelesaian aduan. Justeru, bagi memantapkan lagi pengurusan aduan di peringkat kementerian, Pegawai-pegawai Perhubungan Aduan berbincang melalui forum Mesyuarat Pegawai-pegawai Perhubungan Aduan yang diadakan sebanyak tiga kali setahun dan laporan kepada Biro Pengaduan Awam secara bulanan sebanyak 12 kali setahun telah berjaya dilaksanakan.
3. Pengurusan Media
Pada tahun 2010, UKK telah memulakan langkah dengan merancang dan melaksanakan pelbagai aktiviti berbentuk yang berbentuk kerjasama strategik dan jalinan hubungan antara Media dan Pegawai-pegawai Perhubungan Awam di peringkat NRE/Jabatan/Agensi. Antara aktiviti yang dijalankan adalah Bengkel Penulisan Artikel, Lawatan Mesra ke Pertubuhan Media (Utusan Malaysia), Malam Mesra Media dan Kembara Bersama Media 2010 di Taman Negara Merapoh, Sungai Relau, Pahang.
D. ISU DAN CABARAN Antara isu dan cabaran yang dapat dikenal pasti dalam melaksanakan
tugasan ialah:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
353
1. Pengurusan Pelanggan
Perlunya maklum balas yang telus dalam melaksanakan Kajian Kepuasan Pelanggan bagi menghasilkan laporan yang lengkap untuk penambahbaikan dalam meningkatkan sistem penyampaian perkhidmatan di NRE.
2. Pengurusan Aduan
Ekspektasi yang semakin meningkat di kalangan orang awam terhadap keperluan untuk menjawab aduan atau memberikan maklum balas dengan kadar segera. Ini sejajar dengan ruang yang terbuka begitu luas dalam mengemukakan sebarang aduan, pertanyaan, cadangan mahupun kritikan dan keterbukaan yang bersesuaian dengan konsep ”No Wrong Door Policy”.
3. Pengurusan Media
Kurangnya liputan berita-berita berhubung Kementerian ini yang dipaparkan di media massa. Ini menyebabkan sukar untuk membina imej yang baik berasaskan kepada kurangnya pelaporan terhadap kejayaan dan usaha yang telah dijalankan oleh NRE/ Jabatan/ Agensi di bawahnya.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
Strategi pelaksanaan terbahagi kepada tiga iaitu:
1. Merancang dan mengenal pasti mekanisme pengurusan perhubungan pelanggan dengan peningkatan kadar kepuasan pelanggan sebanyak 10% setahun serta melaksanakan usaha-usaha penambahbaikan;
2. Meningkatkan pemantauan aduan melalui penggunaan Sistem
Pengurusan Aduan Awam Bersepadu (i-SPAA) yang dibangunkan oleh Biro Pengaduan Awam (BPA), Jabatan Perdana Menteri; dan
3. Meningkatkan kerjasama strategik dengan pihak media melalui
perancangan dan penggubalan Pelan Perancangan Media serta melaksanakan hebahan dan promosi mengenai NRE.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
354
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 8: PENGURUSAN PERHUBUNGAN PELANGGAN YANG BERKESAN
1. Strategi Pelaksanaan 1
Merancang dan mengenal pasti mekanisme pengurusan perhubungan pelanggan dengan peningkatan kadar kepuasan pelanggan sebanyak 10% setahun serta melaksanakan usaha-usaha penambahbaikan.
a. Latar Belakang
Sejajar dengan PKPA Bil. 1/2008, Pengurusan Pelanggan yang berkesan amatlah diberi penekanan dan perhatian yang sewajarnya, terutamanya kepada usaha untuk memenuhi ekspektasi pelanggan dan delighting the customer. Justeru, berteraskan kepada matlamat bagi memenuhi keperluan ini, perlunya penilaian terhadap kepuasan pelanggan bagi mencapai tahap ekspektasi pelanggan. Ini selaras dengan Gagasan 1Malaysia: “Rakyat Didahulukan, Pencapaian Diutamakan” .
b. Matlamat
Mencapai ekspektasi pelanggan melalui peningkatan kadar kepuasan pelanggan.
c. Status Masa Kini
Berdasarkan kepada Kajian Kepuasan Pelanggan yang telah dilaksanakan pada tahun 2010 tahap pencapaian yang dicapai oleh NRE bagi kepuasan pelanggan ialah sebanyak 75% pelanggan menyatakan rasa berpuas hati dan memberi maklum balas untuk tindakan penambahbaikan boleh dilaksanakan.
d. Isu Dan Cabaran
Berdasarkan maklum balas yang dijalankan pada tahun 2010, didapati pelanggan memberi maklum balas penambahbaikan seperti berikut: 1) Keperluan untuk mempertingkatkan penyampaian perkhidmatan di
Kementerian; 2) Perkhidmatan barisan petugas hadapan perlu ditambah baik; dan
3) Kurangnya pemahaman tentang peranan dan fungsi NRE disebabkan
kurangnya interaksi dengan pelanggan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
355
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini ialah memberi tumpuan kepada pengurusan perhubungan pelanggan terhadap mutu perkhidmatan yang disediakan serta menambah baik tahap pengurusan pelanggan di Kementerian.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Pada tahun 2011 hingga 2015, UKK menyasarkan jumlah kadar peningkatan Kajian Kepuasan Pelanggan adalah seperti berikut:
Jadual 104: Sasaran Peningkatan Kajian Kepuasan Pelanggan 2011-2015
*Penjelasan :Penetapan sasaran 83% bagi tahun 2011 adalah berdasarkan kepada aktiviti berikut :
CSS CSI For CSO Bengkel Pemantapan Petugas Barisan Hadapan Pameran dan Hari Bertemu Pelanggan
g. Pelan Tindakan
Bagi mendapatkan mencapai ekspektasi pelanggan melalui peningkatan kadar kepuasan pelanggan, maka pelan tindakan yang dirancang adalah merancang dan melaksanakan maklum balas pelanggan NRE berdasarkan kepada pelanggan sasaran.
TAHUN JUMLAH SASARAN
2011 83%
2012 91%
2013 99%
2014 100%
2015 100%
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
356
F2. MATLAMAT UTAMA 9: PENGURUSAN ADUAN YANG BERSEPADU 2. Strategi Pelaksanaan 2
Meningkatkan pemantauan aduan melalui penggunaan Sistem Pengurusan Aduan Awam Bersepadu (i-SPAA) yang dibangunkan oleh Biro Pengaduan Awam (BPA), Jabatan Perdana Menteri
a. Latar Belakang
Sejajar dengan PKPA Bil. 1/2009: Penambahbaikan dalam Pengurusan Aduan, tempoh pengurusan aduan telah dipendekkan daripada 41 hari kepada 15 hari bekerja. Justeru, tempoh penyelesaian aduan dalam tempoh tersebut perlu ditepati asalkan tidak melibatkan aduan
b. Matlamat
Mencapai tahap penyelesaian 90% peratus setahun bagi aduan yang dapat diselesaikan dalam tempoh 15 hari bekerja daripada tarikh aduan diterima.
c. Status Masa Kini
Berdasarkan kepada Laporan Mesyuarat Panel Pemantauan Perkhidmatan (3P) jumlah penyelesaian aduan NRE/ Jabatan/ Agensi adalah sebanyak 85% bagi tempoh 15 hari bekerja.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti adalah seperti berikut: 1) Penerimaan maklum balas aduan yang lewat terutamanya bagi aduan-
aduan yang melibatkan isu-isu yang terletak di bawah bidang pentadbiran kuasa negeri;
2) Tempoh penyelesaian aduan perlu disegerakan dan No Wrong Door
Policy merupakan cabaran dalam pengurusan aduan;
3) Ekspektasi pengadu semakin meningkat dan desakan supaya penyelesaian aduan dilaksanakan dengan kadar segera; dan
4) Perkembangan media baru telah membuka ruang bagi penyaluran
aduan menerusi pelbagai saluran yang memerlukan tindakan segara daripada Pegawai-pegawai Perhubungan Aduan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
357
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini ialah untuk meningkatkan kepuasan pelanggan dengan memberi tumpuan kepada tempoh penyelesaian aduan dalam tempoh 15 hari.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Pada tahun 2011 hingga 2015, UKK menyasarkan jumlah kadar pencapaian penyelesaian aduan dalam tempoh 15 hari adalah seperti berikut:
Jadual 105: Sasaran Pencapaian Penyelesaian Aduan Dalam Tempoh 15 Hari 2011-2015
*Penjelasan :Penetapan sasaran 90% bagi tahun 2011 adalah berdasarkan kepada aktiviti berikut : Mesyuarat Pegawai-pegawai Perhubungan Aduan; Penyelarasan Laporan Aduan Awam; dan Dialog bersama Biro Pengaduan Awam.
g. Pelan Tindakan
Bagi mendapatkan kadar penyelesaian aduan dalam tempoh yang ditetapkan, maka pelan tindakan yang dirancang adalah merancang dan mempertingkatkan penggunaan sistem pengurusan aduan yang bersepadu melibatkan peringkat NRE/ Jabatan/ Agensi.
F3. MATLAMAT UTAMA 10: PEMANTAPAN HUBUNGAN MEDIA 3. Strategi Pelaksanaan 3
Meningkatkan kerjasama strategik dengan pihak media melalui perancangan dan penggubalan Pelan Perancangan Media serta melaksanakan hebahan/ promosi mengenai NRE.
TAHUN JUMLAH SASARAN
2011 90 % 2012 93% 2013 96% 2014 99% 2015 100%
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
358
a. Latar Belakang
UKK, NRE bertanggungjawab merancang, melaksanakan, memantau dan menilai usaha-usaha hebahan dan promosi berhubung program dan aktiviti di NRE. Justeru, usaha promosi dan publisiti perlu dirancang dengan baik dan pelaksana aktiviti-aktiviti memberikan impak yang positif terhadap imej NRE
b. Matlamat
Menjadikan NRE organisasi yang mendapat liputan positif di media dengan penerbitan artikel penting atau berita di media sebanyak dua kali sebulan.
c. Status Masa Kini
1) Hubungan strategik dengan media, kerajaan dan swasta amat penting dalam usaha untuk mendapatkan liputan positif mengenai program dan aktiviti NRE. Menerusi jaringan smartpartnership ini, boleh mendatangkan manfaat kepada kedua-dua belah pihak dan seterusnya menyumbang kepada liputan berita yang positif;
2) Pada tahun 2010, sebanyak tiga aktiviti yang dirancang telah
dilaksanakan bagi mengeratkan jaringan kerjasama antara NRE dan pihak Media. Aktiviti tersebut ialah Lawatan ke Utusan Melayu, Kembara Bersama Media dan Majlis Malam Mesra Media; dan
3) Berdasarkan kepada sasaran yang ditetapkan pada tahun 2010
sebanyak 40 hingga 50 Nota Kepada Pengarang perlu dikeluarkan. Pencapaian KPI semasa adalah sebanyak 80 Nota Kepada Pengarang menunjukkan kadar peningkatan hampir 50% terhadap usaha promosi bagi mendapatkan liputan media.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam meningkatkan adalah seperti berikut: 1) Imej yang baik adalah amat penting bagi sesebuah organisasi dalam
konteks ini, terutamanya pemaparan berita-berita negatif boleh menjejaskan imej NRE. Justeru, adalah penting program dan aktiviti NRE mendapat liputan positif kerana liputan berita-berita yang sebegini boleh membantu dari segi pembinaan imej yang baik dan kredibiliti di mata masyarakat umum;
2) Antara faktor yang menyukarkan usaha-usaha untuk mendapatkan liputan positif adalah kekangan peruntukan. Ini berikutan setiap usaha promosi melibatkan kos yang tinggi. Ketiadaan dan kekurangan peruntukan akan mengehadkan usaha untuk mendapatkan liputan luas terutamanya di media elektronik;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
359
3) Secara umumnya, sehingga kini aktiviti yang berbentuk kerjasama strategik bersama media adalah amat kurang berikutan sumber yang terhad termasuk kekurangan tenaga kerja dan kepakaran dalam melaksanakan aktiviti; dan
4) Ketiadaan mekanisme pengukuran terhadap liputan berita positif
mengenai Kementerian sehingga kini. Justeru, disarankan perlunya pengukuran bagi mengenal pasti berita-berita positif untuk meningkatkan imej NRE.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
1) Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini ialah proses dalaman yang memberi tumpuan kepada penyediaan bahan dan maklumat yang menjadi asas kepada usaha untuk mendapat liputan yang positif; dan
2) Keperluan untuk peruntukan yang mencukupi bagi menjalin hubungan
strategik dengan media dan aktiviti-aktiviti hebahan dan promosi. f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Jadual 106: Sasaran Peratusan Liputan Berita Positif NRE 2011-2015
Pada tahun 2011 hingga 2015, UKK menyasarkan jumlah liputan berita positif mengenai NRE berserta Jabatan dan Agensi adalah seperti berikut:
Penjelasan : Penetapan sasaran 50% bagi tahun 2011 adalah berdasarkan kepada aktiviti berikut bagi tahun 2011 : Malam Mesra Media Kembara Bersama Media Lawatan Mesra Media Sisipan Liputan Media untuk majlis anjuran NRE berserta Jabatan/ Agensi.
TAHUN JUMLAH SASARAN (%)
2011 50%
2012 55%
2013 60% 2014 65%
2015 70%
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
360
g. Pelan Tindakan
Bagi mendapatkan liputan yang positif, maka pelan tindakan yang dirancang adalah seperti berikut: 1) Menyediakan peruntukan untuk aktiviti bersama media dan hebahan
promosi yang mencukupi; 2) Merancang penambahan aktiviti-aktiviti yang dapat merapatkan
hubungan mesra dengan pihak media; dan 3) Menyediakan bahan dan maklumat terkini untuk diedarkan kepada
pihak media.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
361
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
7 TEKNOLOGI MaCGDI
A. LATAR BELAKANG
Malaysia merupakan antara negara terawal yang telah mengambil inisiatif membangunkan infrastruktur perkongsian maklumat geospatial (GDI). Sehingga kini, lebih 100 buah negara telah mengambil inisiatif untuk membangunkan infrastruktur perkongsian maklumat geospatial bagi negara mereka. Pembangunan Malaysia Geospatial Data Infrastructure (MyGDI) pada masa ini menumpukan kepada usaha menyelaras perkongsian maklumat geospatial dalam sektor awam. Bagi tujuan ini MaCGDI perlu:- 1. menyediakan mekanisme bagi memudahkan penggunaan dan
perkongsian maklumat geospatial di kalangan agensi pembekal data dan pengguna;
2. menggalakkan penggunaan maklumat geospatial yang lebih meluas di peringkat negeri dan nasional; dan
3. merangsang dan mempertingkatkan kesedaran terhadap nilai
maklumat geospatial dan teknologi berkaitan. Antara faedah yang akan dinikmati melalui pelaksanaan MyGDI adalah seperti berikut :- 1. memudahkan capaian pelbagai maklumat geospatial yang amat
diperlukan dalam perancangan dan pembangunan;
2. mengelakkan pertindihan usaha pengumpulan maklumat geospatial yang akan merugikan kerajaan;
3. pembangunan maklumat geospatial yang standard bagi memudahkan
perkongsian data khususnya penyeragaman penggunaan kod dan atribut data berkaitan geospatial dan kod sempadan pentadbiran tanah;
4. peningkatan penggunaan maklumat geospatial dan penghasilan lebih
banyak produk geospatial tambah nilai; dan
5. perkembangan industri geospatial tempatan yang lebih inovatif dan penjanaan pendapatan negara daripada sumber berkaitan aktiviti geospatial.
Pembangunan MyGDI dibahagikan kepada beberapa komponen utama seperti berikut:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
362
1. Pembangunan Geodata; 2. Pembangunan Standard; 3. Pembangunan Polisi dan Garis Panduan; 4. Pembangunan ICT dan Teknologi Geoinformasi; 5. Pembangunan Modal Insan; dan 6. Penyelidikan dan Pembangunan.
Di bawah pembangunan MyGDI beberapa produk telah dihasilkan bagi menyokong program yang dijalankan seperti berikut:
PRODUK KETERANGAN
PEM
BA
NG
UN
AN
GEO
DA
TA
Pangkalan Data Asas Geospatial Kebangsaan/ National Geospatial Data Centre (NGDC)
NGDC merupakan pangkalan data asas di peringkat kebangsaan, SGDC pangkalan data asas di peringkat negeri dan LGDC pangkalan data asas peringkat tempatan. Pembangunan pangkalan data asas (fundamental dataset) ini bertujuan menyediakan satu pangkalan data yang seamless dan diolah semula berdasarkan isu-isu data geospatial sedia ada yang dikenal pasti sama ada disebabkan kesilapan topologi, kandungan nilai atribut yang kurang lengkap atau tidak mematuhi piawaian yang telah dibangunkan di bawah program MyGDI seperti Malaysian Standard Geographic Information/ Geomatics – Features and Attribute Codes (MS1759), Kod Sempadan Pentadbiran Tanah/ Unique Parcel Identifier (UPI) dan Standard Nama-nama Geografi – Malaysian Standard - MS2256 : 2009. Pangkalan data NGDC/ SGDC/ LGDC diharap dapat digunakan untuk membuat analisis maklumat geospatial yang lebih tepat di dalam aplikasi Geographical Information System (GIS).Pangkalan data NGDC/ SGDC/ LGDC adalah elemen penting di bawah program pembangunan MyGDI yang boleh digunakan sebagai asas kepada pembangunan data geospatial lain yang lebih selaras.
Pangkalan Data Asas Geospatial Negeri/ State Geospatial Data Centre (SGDC)
Pangkalan Data Asas Geospatial Tempatan/Local Geospatial Data Centre (LGDC)
PEM
BA
NG
UN
AN
MyGDI Metadata Standard (MMS)
MMS bertujuan memudahkan pengesanan serta capaian kepada pelbagai maklumat geospatial. Ia memberi maklumat mengenai kandungan, kualiti, sumber yang digunakan, sifat-sifat serta sejarah penyediaan data geospatial.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
363
Malaysian Standard Geographic Information/ Geomatics – Features and Attribute Codes (MS1759)
Dokumen MS1759 merupakan dokumen rujukan yang menetapkan kaedah pengekodan data geospatial dan menyediakan deskripsi fitur dan atribut yang berkaitan bagi pertukaran data spatial maklumat geografi. Melalui penggunaan kod yang standard akan memudahkan perkongsian data spatial antara agensi-agensi pembekal data dan pengguna.
Kod dan Nama Sempadan Pentadbiran Tanah/ Unique Parcel Identifier (UPI)
UPI adalah kod standard yang telah di selaras antara agensi-agensi berkaitan tanah bagi memastikan keseragaman pemakaian oleh agensi-agensi terlibat khususnya agensi-agensi berkaitan tanah seperti Jabatan Ukur dan Pemetaan, Jabatan Ketua Pengarah Tanah dan Galian, Pejabat Tanah dan Galian serta Pejabat Tanah dan Daerah. Terdapat tiga (3) kategori kod UPI yang diperkenalkan iaitu:
1. Kod bagi Hak milik Kekal bagi tanah yang telah diukur;
2. Kod bagi Hak milik Sementara bagi tanah yang belum diukur; dan
3. Kod bagi Hak milik Strata bagi hartanah berbilang tingkat
Standard Nama-nama Geografi - Malaysian Standard - MS2256 : 2009 (Geographic Information - Guidelines for the Determination of Geographical Names)
Standard Nama-nama Geografi - Malaysian Standard - MS2256 : 2009 adalah kod standard yang diperkenalkan sebagai rujukan dalam membuat penamaan nama-nama geografi. Selaras dengan itu satu Pangkalan Data Nama Geografi (PDNG) telah dibangunkan sebagai bank data untuk menyimpan nama geografi, lokasi, sejarah dan notifikasi gazetir yang sah untuk kegunaan kerajaan dan pengguna.
PEM
BA
NG
UN
AN
PO
LISI
DA
N
GA
RIS
PA
ND
UA
N
Surat Pekeliling Pelaksanaan MyGDI Bil. 1/2005 - Garis Panduan Penentuan Harga dan Penyebaran Data Geospatial
Surat Pekeliling Pelaksanaan MyGDI Bil. 1/2005 - Garis Panduan Penentuan Harga dan Penyebaran Data Geospatial merupakan panduan kepada agensi pembekal data mengenai tatacara penentuan harga data bagi penyebaran data geospatial dalam pelaksanaan MyGDI.
Surat Pekeliling Pelaksanaan MyGDI Bil. 1/2009 - Panduan Bagi Pembangunan dan Pelaksanaan Pusat Data Geospatial
Surat Pekeliling ini bertujuan untuk memaklumkan Jabatan/ Agensi kerajaan mengenai pembangunan dan pelaksanaan Pusat Data Geospatial/ Geospatial Data Centre (GDC) di peringkat Kebangsaan, Wilayah, Negeri dan Tempatan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
364
PEM
BA
NG
UN
AN
ICT
DA
N
TEK
NO
LOG
I GEO
INFO
RM
ASI
Katalog Metadata MyGDI (Data Explorer)
MyGDI Explorer merupakan aplikasi yang menyediakan perkhidmatan katalog metadata bagi kemudahan carian maklumat berkaitan geospatial. Melalui aplikasi ini pengguna boleh membuat carian mengenai produk-produk dan aktiviti berkaitan geospatial di Malaysia.
Malaysia Geoportal (MyGeoportal)
MyGeoportal adalah gerbang utama kepada pelbagai maklumat dan aktiviti berkaitan geospatial di Malaysia. Ia menyediakan kemudahan ‘single window access’ kepada pelbagai maklumat geospatial bagi kemudahan pengguna.
Surat Pekeliling Pelaksanaan MyGDI Bil. 1/2006 - Panduan bagi Pembangunan dan Pelaksanaan Infrastruktur Data Geospatial Negara (MyGDI)
Surat Pekeliling ini bertujuan untuk memaklumkan Ketua-ketua Setiausaha Kementerian, Ketua-ketua Jabatan Persekutuan, Ketua-ketua agensi di negeri dan pihak berkuasa tempatan berhubung pembangunan dan pelaksanaan MyGDI.
Surat Pekeliling Kemajuan Pentadbiran Awam Bil. 1/2001 – Garis Panduan Custodianship Bagi Data Geospatial
Garis Panduan ini disediakan untuk memastikan akauntabiliti dalam pengurusan dan penyelenggaraan maklumat geospatial dalam sektor awam. Antara prinsip yang diperkenalkan adalah custodianship. Garis Panduan ini tidak bermaksud untuk memberi pemilikan mutlak terhadap data tetapi hanya sebagai pemegang amanah bagi pihak kerajaan.
Garis Panduan Penilaian Kualiti Data Geospatial/ Data Quality (DQ)
Garis Panduan ini disediakan untuk menetapkan kaedah dan prosedur bagi melaksanakan kerja-kerja penilaian kualiti data geospatial mengikut spesifikasi yang ditetapkan khususnya untuk memastikan kesahihan butiran dan atribut.
Garis Panduan Spesifikasi Produk Data Geospatial
Garis Panduan ini disediakan bagi tujuan penyediaan spesifikasi produk data geospatial oleh pembekal data untuk rujukan pengguna. Ia merupakan satu Garis Panduan yang jelas dan konsisten bagi membolehkan pembekal data mengeluarkan produk yang ditetapkan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
365
Map Viewe
Modul CarGeografi d(MyGeonam
Maklumat Malaysian Information
Modul CaSempadanUnique Par
Modul CAtribut (MS
er
ian Pangkadan Gazetme)
Tanah d
Landn Services (
arian Kodn Pentadrcel Identifie
Carian KoS1759)
alan Data Ntir Kebangs
dan HartaIntegr
(MyLIIS)
d dan Nbiran Taer (UPI)
d Fitur
MapmenpelbQuicada interdalamenpeny
Nama saan
MyGkebakemgeogyanguntuawa
anah/ rated
AplikdibadibumakagenmakTanamakSistePerkpintuKuakemspatkada
Nama anah/
Memdan semdisedilakolehmelisemprosmak
dan MemuntumengeospengmenberkuntumenJun Mala
p Viewernyediakan bagai datackbird, Ikon
di MaCGDraktif. Ia dib
aman bagngkaji dan yelesaian b
Geoname mangsaan baudahan cagrafi dan log diwartakauk kegunaam.
kasi MyLIIangunkan
at dalam klumat darnsi-agensi
klumat hak ah Berkom
klumat tranem VIS khidmatan u dari Sistela Lumpuudian dihutial lot tanaaster Jabatambolehkan
rujukan padan pelaraskan.
ksanakan b agensi-agputi penspadan pe
ses data klumat di damudahkan uk diguna pngeluarkan spatial. Ia gekodan
nyediakan dkaitan bagiuk pelbagaindapat akre
2004 dan daysia untuk
merupakakemudahan
a imej seos, SPOT 5
DI melalui sbangun dangi membomengenal erkaitan pe
merupakan aagi Malaysiarian makkasi bagi nan dalam n rasmi ker
S merupabagi mem
menginteri pangkala
berkaitanmilik dari S
mputer (SPnsaksi jual
Jabatan Harta dan
m Taksiranur (DBKLubungkan ah dari paan Ukur dan
penggunapantas
ntadbiran Kod UPI
bagi keseragensi yangstrukturan entadbiran
cleaning alam pangka
pertukaranpakai oleh a
dan memenetapkdata
deskripsi fitu pertukarai aplikasi Geditasi daridiguna pakak kod fitur
an aplikasn capaian eperti imej5 dan lain-lasatu paparn digunakanolehkan Mpasti masa
engimejan d
aplikasi webia. Ia meny
klumat namama-nama format yanrajaan, indu
akan satu mbolehkan
egrasikan an sedia n tanah Sistem PenTB) dan elan hartan
Penilaian makluman Dewan Ba). Maklumdengan m
angkalan dan Pemetaan membuatkepada
tanah yan sangat
agaman peg berkaitan
kod dantanah tbagi ma
alan data. n data geagensi-agenenggunakakan kaedageospatial
ur dan atriban data geGIS. MS175ipada SIRIai sebagai sr dan atrib
si yang kepada
j satelit ain yang
ran yang n secara MaCGDI alah dan ata.
b gazetir yediakan ma-nama
geografi ng tekal ustri dan
aplikasi kajian
pelbagai ada di seperti
ndaftaran e-Tanah; nah dari n dan at cukai andaraya mat ini
maklumat ata ukur n. t carian kod-kod
ng telah penting
makaian n. Ianya nama ermasuk aklumat-
eospatial nsi yang n data ah bagi
dan but yang eospatial 59 telah M pada standard but oleh
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
366
agensi-agensi yang berkaitan dengan MyGDI.
Geoinformation for Natural Resource and Environment (G4NRE)
Aplikasi G4NRE merupakan aplikasi GIS khusus dibangunkan bagi kegunaan pegawai-pegawai eksekutif Kementerian Sumber Asli dan Alam Sekitar (NRE). Ia diharap dapat membantu pihak pengurusan NRE dalam membuat keputusan/polisi, perancangan, perlaksanaan, pemantauan dan penguatkuasaan berkaitan dengan pengurusan sumber asli dan alam sekitar. Aplikasi ini mempunyai tujuh (7) tema utama iaitu Pengurusan Sumber Air; Pengurusan Alam Sekitar; Biodiversiti; Mineral dan Geosains; Projek Pembangunan NRE; Pengurusan Taman Laut dan Pengurusan Tanah, Ukur dan Pemetaan.
Geoinformation for Executive (G4E)
Aplikasi G4E adalah satu (1) contoh yang dibangunkan untuk kegunaan pegawai-pegawai eksekutif kerajaan negeri. Pembangunan aplikasi G4E hanya dilaksanakan di beberapa negeri yang memerlukan bantuan MaCGDI serta mempunyai pasukan kerja untuk menerima sistem setelah dibangunkan. Aplikasi GIS khusus bagi kegunaan pengurusan di negeri ini, akan menjadi pemangkin bagi aktiviti pembangunan dan perkongsian maklumat geospatial di kalangan agensi-agensi negeri. Pembangunan aplikasi G4E ini dibuat dengan kerjasama dari negeri dan agensi. Keberkesanan pembangunan dan penggunaan aplikasi G4E memerlukan komitmen dan kerjasama dari semua pihak negeri dan persekutuan.
Sistem Maklumat Asas NRE (SMANRE)
Aplikasi SMANRE adalah satu aplikasi menyimpan inventori maklumat asas tujuh (7) teras NRE berkaitan sumber hutan, air, alam sekitar, biodiversiti, tanah, mineral dan biokeselamatan. Maklumat asas ini mengandungi maklumat berkaitan NRE yang telah di selaras antara bahagian dan agensi-agensi NRE terlibat. Setiap maklumat yang dipaparkan adalah maklumat yang telah mendapat pengesahan Jabatan berkaitan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
367
B. MATLAMAT UTAMA
Mengukuhkan ketersediaan dan kebolehcapaian maklumat geospatial yang berkualiti bagi menyokong pembangunan persekitaran GIS yang inovatif ke arah sistem penyampaian yang lebih berkesan.
MATLAMAT UTAMA
11
MENGUKUHKAN KETERSEDIAAN DAN KEBOLEHCAPAIAN MAKLUMAT GEOSPATIAL YANG BERKUALITI BAGI MENYOKONG PEMBANGUNAN PERSEKITARAN GIS YANG INOVATIF KE ARAH SISTEM PENYAMPAIAN YANG LEBIH BERKESAN
C. STATUS MASA KINI
1. Pada tahun 2010 dianggarkan kesediaan data geospatial peringkat negara dan NRE, masing-masing pada tahap 45% dan 60%. Walau bagaimanapun data-data yang ada masih tidak di selaras dan bertaburan di pelbagai Jabatan dan Agensi. Makluman mengenai kesediaan data dilakukan melalui penerbitan metadata oleh pihak-pihak yang menyelenggarakan data tersebut. Sehingga kini, jumlah metadata yang telah diterbitkan berkaitan geospatial hanya berjumlah 1,100 metadata;
2. Pada masa ini, tahap penggunaan maklumat geospatial dalam sektor awam dianggarkan berada pada tahap 19% dari 724 agensi termasuk badan berkanun di seluruh negara. Peratus agensi yang telah mempunyai aplikasi GIS pula dianggarkan berada pada tahap 10%;
3. Pada masa ini, tahap penggunaan GIS di Malaysia masih bergantung
kepada sumber data tambahan, perisian GIS dan kepakaran dari luar negara;
4. Jika dilihat kepada jumlah peratusan penggunaan GIS oleh Jabatan, pencapaian ini masih kecil dan berpotensi dipertingkatkan dengan usaha seperti berikut: (a) memperkukuhkan punca kuasa MaCGDI;
(b) penghasilan data asas geospatial (fundamental dataset) yang
terselaras, lengkap dan berkualiti;
(c) memantapkan kandungan katalog maklumat geospatial Malaysia;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
368
(d) membangunkan Pelan Induk MyGDI, Pelan Tindakan GIS Negara dan pembangunan Pelan Induk GIS NRE khusus bagi keperluan NRE;
(e) mempertingkatkan tahap perkongsian maklumat geospatial dan
kerjasama antara pembekal data dan pengguna melalui pengujudan polisi perkongsian yang jelas;
(f) menggalakkan penggunaan maklumat geospatial dari pelbagai
sumber yang sedia ada (pembekal data) dan mengelakkan pertindihan usaha pengutipan data dalam merancang pembangunan aplikasi GIS yang lebih khusus dan berkesan mengikut keperluan kementerian dan sektor;
(g) menggalakkan pembangunan pangkalan data bersepadu di
peringkat persekutuan, negeri, Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) dan sektoral (contohnya sektor pengurusan sumber asli dan alam sekitar bagi NRE);
(h) memperkukuhkan modal insan dalam bidang GIS di pelbagai
peringkat yang mampu menjana penyelidikan, penerbitan, perundingan dan perkhidmatan ke tahap yang lebih cemerlang; dan
(i) melengkapkan prasarana rangkaian yang mampu menampung
capaian maklumat geospatial secara lebih efisien. D. ISU DAN CABARAN
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam memastikan kejayaan inisiatif perkongsian maklumat geospatial di peringkat nasional dan NRE adalah seperti berikut: 1. Kekurangan Tenaga Mahir Bidang Maklumat Geospatial
Pelaksanaan aktiviti-aktiviti pengutipan, pemprosesan, penyimpanan maklumat geospatial serta pembangunan dan penyelenggaraan aplikasi GIS memerlukan pegawai yang kompeten dalam bidang yang khusus iaitu geoinformatik. Namun pada masa kini, pada masa kini skim perkhidmatan yang berkaitan dengan GIS masih belum diwujudkan dalam sektor awam, walhal graduan dalam bidang ini banyak dihasilkan oleh institusi pengajian tinggi awam dan swasta, di dalam dan di luar negara. Ini merupakan satu kerugian besar kepada negara kerana kepakaran mereka tidak dapat dimanfaatkan secara optimum oleh agensi-agensi kerajaan walaupun kemahiran mereka amat kritikal dan sangat diperlukan bagi membantu perkembangan teknologi GIS di semua peringkat pentadbiran iaitu tempatan, negeri dan persekutuan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
369
Sebagai contoh di PBT, kerja-kerja berkaitan dijalankan oleh kakitangan di bawah Skim Perancang Bandar selain mempunyai tugas hakiki sedia ada. Beban tugas hakiki yang bertambah menyebabkan tumpuan kurang diberikan kepada kerja-kerja berkaitan data geospatial dan aplikasi GIS. Kekurangan tenaga mahir ini sangat ketara jika pelaksanaan GIS dipanjangkan ke Pejabat Tanah dan Daerah kerana pegawai yang terlibat dengan pengurusan maklumat yang berkaitan adalah Pelukis Pelan di bawah Skim Perkhidmatan Guna sama negeri. Di beberapa agensi pula, Penolong Pegawai Teknologi Maklumat melaksanakan kerja-kerja berkaitan. Pegawai ini kebiasaannya melaksanakan tugas tambahan berkaitan pengemaskinian maklumat geospatial atas dasar minat dan tiada dalam tugas sebenar. Tambahan pula, tiada pemantauan dilakukan di peringkat pengurusan bagi memastikan kejayaan penggunaan maklumat geospatial. Perkara ini menyebabkan kerugian kepada agensi apabila pegawai bertukar atau dinaikkan pangkat kerana tiada perancangan bagi memastikan kesinambungan kepada inisiatif yang telah dilakukan.
2. Masalah Institusi
Inisiatif membangunkan aplikasi GIS didapati amat memberangsangkan di peringkat agensi kerajaan pada masa ini. Walau bagaimanapun pelaksanaan projek berkaitan GIS masih sangat bergantung kepada pihak pembekal dari segi kemahiran. Ini disebabkan kebanyakan agensi tidak memikirkan pewujudan satu unit khas untuk menyelaras isu-isu berkaitan seperti keperluan data, pengemaskinian data dan penyelenggaraan aplikasi. Kejayaan pembangunan aplikasi GIS sangat bergantung kepada kesediaan data yang lengkap, berkualiti dan kemas kini. Sumber data yang diperlukan adalah dari pelbagai agensi yang bertanggungjawab kepada sesuatu data sebagai contoh Jabatan Kerja Raya adalah agensi yang bertanggungjawab untuk mengutip dan menyelenggarakan data bagi jalan persekutuan dan negeri. Manakala data PBT adalah di bawah tanggungjawab PBT itu sendiri. Kebergantungan ini memerlukan kerjasama diwujudkan antara pengguna dan pembekal data. Pada masa ini juga didapati di kebanyakan agensi tiada satu organisasi khusus berfungsi sebagai penyelaras bagi semua aktiviti berkaitan GIS. Seterusnya menyebabkan pembangunan data geospatial dan aplikasi GIS dibuat secara berasingan mengikut keperluan Jabatan/ Bahagian/ Unit masing-masing. Sebagai contoh, di kebanyakan PBT pembangunan aplikasi GIS hanya dilaksanakan di Jabatan/Bahagian Perancangan yang melibatkan data-data kegunaan tanah, sementara lain-lain Jabatan/ Bahagian seperti Jabatan Bangunan dan Kejuruteraan masih terikat dengan cara konvensional. Di peringkat negeri pula, tiada pihak yang bertanggungjawab menyelaras pengurusan perkongsian maklumat geospatial antara
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
370
agensi-agensi negeri sedangkan maklumat geospatial adalah maklumat penting dalam membantu pihak negeri membuat perancangan dan keputusan bagi pembangunan fizikal negeri dengan lebih tepat dan berkesan. Satu organisasi yang mempunyai kepakaran dan kemahiran tenaga manusia yang meliputi pelbagai bidang di antaranya geoinformatik, teknologi maklumat dan geomatik adalah diperlukan untuk bertindak sebagai penyelaras bagi pembangunan data geospatial dan aplikasi GIS di negeri.
3. Perkongsian Sumber Data Kejuruteraan
Terdapat data yang boleh dijadikan sumber data bagi pengemaskinian maklumat geospatial diterbitkan selepas sesuatu projek pembangunan disiapkan oleh agensi pelaksana dan pemantau pembangunan seperti JKR, JPS, JPBD dan PBT. Di antara data tersebut ialah pelan as-built bagi kerja-kerja kejuruteraan bagi pembinaan jalan raya, pengurusan banjir dan pembangunan bangunan. Isu berkaitan perkara ini boleh dibahagikan kepada dua (2) perspektif iaitu daripada perspektif teknikal data dan mekanisme perkongsian sumber data. Daripada perspektif teknikal, data ini telah disediakan dalam bentuk digital tanpa pematuhan kepada standard yang ditetapkan. Selain itu, penyerahan maklumat kepada agensi penyeliaan projek dibuat dalam bentuk hardcopy. Seterusnya menyebabkan proses pengemaskinian data akan menjadi rumit kerana perlu melalui banyak aktiviti selain menjejaskan tahap kejituan data. Pada masa kini, belum ada satu mekanisme yang digunakan bagi membolehkan semua maklumat pelan as-built yang menunjukkan perubahan permukaan bumi dikongsi bagi tujuan pengemaskinian data geospatial. Dalam hal ini, terdapat keperluan untuk menetapkan satu pihak bagi menjalankan kerja-kerja pengemaskinian data geospatial yang diperlukan di peringkat Kebangsaan, Negeri dan juga Tempatan/ Daerah/ Jajahan.
4. Perundangan
Di negara maju khususnya Amerika Syarikat, kesungguhan pelaksanaan infrastruktur data geospatial dapat dilihat melalui pengisytiharan dekri President’s Executive Order 12906 pada 11 April 1994 yang menggariskan kepentingan pembangunan infrastruktur tersebut serta tugas dan tanggungjawab yang diberikan kepada sebuah badan penyelaras Federal Geographic Data Committee (FGDC) bagi melaksanakan penyebaran dan perkongsian serta pembangunan standard data geospatial di negara tersebut. Namun di Malaysia, pembangunan MyGDI selaku infrastruktur bagi tujuan perkongsian dan penyebaran maklumat geospatial dikuatkuasakan melalui surat pekeliling. Justeru, terdapat beberapa halangan seperti
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
371
tiada pangkalan data yang bersepadu bagi menghubungkan pelbagai data yang dikumpul dan disimpan secara bertaburan di agensi masing-masing serta kesukaran untuk memperoleh data digital dan kerjasama antara agensi kerajaan untuk berkongsi pangkalan data GIS.
5. Kesediaan Seamless Fundamental Dataset
Secara umumnya dataset yang seamless, konsisten dan menyeluruh untuk rujukan kepada pengguna GIS masih belum lengkap sepenuhnya sama ada di peringkat Kebangsaan atau Negeri. Kebanyakan data geospatial sedia ada adalah berasaskan kepada produk (product base). Oleh itu, proses pengemaskinian dan pengurusan fundamental dataset sukar dilakukan dengan lebih efisien. Selain daripada itu bagi data geospatial yang tersedia dalam bentuk berdigit, masih mempunyai masalah teknikal untuk diintegrasi dan dikongsi. Ia disebabkan oleh aspek-aspek berikut: (a) penggunaan pelbagai Sistem Rujukan (RSO, Cassini, WGS84); (b) penggunaan skala dan ketepatan data yang berbeza
(1:100,000, 1:50,000, 1:25,000, 1:10,000 dan lain-lain); (c) penyimpanan dalam pelbagai format data (CAD, .tab, .shp, dan
lain-lain); (d) penggunaan kod berbeza (keseragaman kod); (e) tiada metadata (maklumat mengenai tarikh, kaedah dan lain-lain
maklumat mengenai data yang dikutip); (f) penggunaan struktur data yang tidak standard – fitur dan atribut; (g) penggunaan kod warna dan simbol data berbeza; (h) tiada polisi perkongsian data; dan (i) tiada harga data digital.
6. Pengemaskinian Data Geospatial
Pada tahun 2004 melalui inisiatif program MyGDI hampir keseluruhan PBT dan Jabatan Perancangan Bandar dan Desa (JPBD) Negeri telah dibantu untuk mendigitalkan pelan-pelan sedia ada. Inisiatif ini adalah kesinambungan kepada inisiatif yang telah diambil sejak projek NaLIS pada tahun 1998 – 2003. PBT dan JPBD adalah antara agensi pembekal data geospatial utama yang dikenal pasti semasa Kajian Renong pada tahun 1995. Selain pembangunan data, bantuan juga diberikan kepada pihak negeri dalam mewujudkan satu pusat data negeri meliputi pembekalan peralatan ICT seperti perkakasan dan perisian GIS. Namun, akibat daripada perkara Error! Reference source notound. dan Error! Reference source not found. di atas serta ditambah dengan kekangan peruntukan, menyebabkan sebahagian besar Negeri dan PBT, terutamanya PBT berskala kecil, tidak dapat melaksanakan kerja-kerja pengemaskinian terhadap data geospatial yang telah dibangunkan.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
372
E. STRATEGI PELAKSANAAN
1. Memantapkan infrastruktur perkongsian maklumat geospatial di peringkat Kebangsaan, Negeri, Tempatan dan Sektoral iaitu NRE
2. Menggalakkan dan mempertingkatkan pembangunan serta penggunaan maklumat dan aplikasi berasaskan geospatial di kalangan komuniti GIS di Malaysia
3. Menjana pulangan ekonomi melalui mengkomersialkan dan eksploitasi
maklumat geospatial sedia ada dengan mempertingkatkan penghasilan produk tambah nilai.
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG
PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 11: MENGUKUHKAN KETERSEDIAAN DAN KEBOLEHCAPAIAN MAKLUMAT GEOSPATIAL YANG BERKUALITI BAGI MENYOKONG PEMBANGUNAN PERSEKITARAN GIS YANG INOVATIF KE ARAH SISTEM PENYAMPAIAN YANG LEBIH BERKESAN
1. Strategi Pelaksanaan 1
Memantapkan infrastruktur perkongsian maklumat geospatial di peringkat Kebangsaan, Negeri, Tempatan dan Sektoral iaitu NRE.
a. Latar Belakang
Usaha ini adalah bagi menggalakkan agensi kerajaan menggunakan maklumat geospatial ke arah mempertingkatkan sistem penyampaian agensi masing-masing. Pertindihan dalam pengutipan, pemprosesan, penyelenggaraan, penyediaan dan penyebaran maklumat geospatial oleh pelbagai agensi dapat dielakkan melalui penyelarasan dan pengurusan yang menyeluruh oleh pihak MaCGDI. Bagi memantapkan tahap perkongsian, pertukaran dan penggunaan data geospatial di kalangan agensi khususnya di bawah NRE, maka strategi awal disusun bagi meningkatkan komitmen dan kerjasama antara agensi-agensi pembekal data dan pengguna. Antara agensi pembekal data utama (custodian) adalah JUPEM, JPS, JPSM, JAS dan JKPTG. Peringkat awal strategi pengukuhan kerjasama ini akan memfokuskan kepada agensi-agensi ini
b. Matlamat
Pemantapan infrastruktur perkongsian maklumat geospatial akan menjana perkara-perkara berikut:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
373
1) Peningkatan kesediaan data geospatial yang berkualiti di peringkat nasional dan NRE;
2) Peningkatan kandungan katalog metadata sebagai sumber rujukan
maklumat geospatial; 3) Pemantapan R&D berkenaan penggunaan maklumat geospatial yang
boleh menyumbang kepada penambahbaikan pengurusan sektoral khususnya pengurusan sumber asli dan alam sekitar;
4) Pemantapan dan peningkatan kompetensi personel sektor awam dalam bidang GDI, GIS dan Geoinformasi;
5) Peningkatan kesedaran terhadap kepentingan GDI, GIS dan
Geoinformasi khususnya kepada perkongsian maklumat geospatial; 6) Pemantapan polisi perkongsian yang jelas bagi Government to
Government (G2G), Government to Bussiness (G2B), Government to Citizen (G2C) dan Government to Education (G2E); dan
7) Pemantapan dari segi pembangunan dan penggunaan standard-
standard MyGDI oleh agensi pembekal data dan pengguna.
c. Status Masa Kini
Secara umumnya data geospatial asas yang berkualiti adalah penting untuk rujukan kepada pengguna GIS dan ia masih belum lengkap sepenuhnya sama ada di peringkat kebangsaan atau negeri. Dianggarkan kesediaan data geospatial adalah 45% di peringkat nasional dan 60% di peringkat NRE. Walau bagaimanapun kebanyakan data geospatial sedia ada adalah berasaskan kepada produk mengikut agensi dalam pelbagai skala dan format. Oleh yang demikian proses pengemaskinian dan pengurusan data asas geospatial agak sukar dilakukan dengan baik dan memerlukan kepakaran tertentu. Bagi menangani masalah ini, MaCGDI telah mengambil beberapa tindakan bagi memperkukuhkan infrastruktur perkongsian maklumat melibatkan perkara berikut:
1) Membangunkan pangkalan data asas geospatial (GDC) di peringkat
Kebangsaan (NGDC) dan Negeri (SGDC). Output dari projek GDC ini adalah terhasilnya data asas geospatial peringkat nasional dan negeri yang seamless dan konsisten. Sehingga kini 45% data asas telah dibangunkan di peringkat Kebangsaan bagi sepuluh (10) tema data. Walau bagaimanapun pembangunan GDC merupakan pengolahan semula data produk yang diperoleh dari agensi-agensi yang dikenal pasti dan disusun semula mengikut butiran yang standard. Oleh yang demikian, kemaskinian serta kualiti data yang dihasilkan terikat kepada kemaskinian dan kualiti data asal yang diterima dari agensi pembekal data;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
374
2) Membangunkan aplikasi katalog maklumat geospatial Malaysia. Sehingga kini, sejumlah 1,100 metadata geospatial telah diterbitkan. Capaian kepada maklumat geospatial ini adalah secara purata sebanyak 20,000 hits setahun. Katalog maklumat geospatial atau MyGDI Explorer merupakan teras yang menyokong infrastruktur yang dibangunkan. Katalog metadata geospatial ini adalah sumber rujukan berkaitan aktiviti geospatial di Malaysia;
3) Membangunkan aplikasi sebagai contoh untuk kegunaan pihak pengurusan agensi dan negeri. Aplikasi G4NRE dan SMANRE telah dibangunkan di NRE manakala di Negeri dua (2) aplikasi telah dibangunkan iaitu G4E Kedah dan G4E Pahang. Aplikasi yang dibangunkan ini merupakan contoh bagaimana pelbagai sumber data dari agensi dapat diintegrasikan dan dimanfaatkan oleh agensi dan negeri. Selain itu MaCGDI juga telah bekerjasama dengan pihak Negeri dan JKPTG ke arah pewujudan GDI di peringkat pentadbiran tanah melalui Projek Pembangunan Pangkalan Data Geospatial di Pejabat-pejabat Tanah (PDGS) dan pembangunan prototaip aplikasi GIS di PTG dan Pejabat Tanah;
4) Menjalankan program latihan/ pembangunan modal insan dalam
bidang GDI, GIS dan geoinformasi kepada pegawai-pegawai dari agensi sektor awam. Pada tahun 2010 seramai lebih 400 pegawai telah diberi latihan asas berkaitan GDI dan teknologi berkaitan GIS;
5) Menjalankan penyelidikan dan pembangunan (R&D) berkaitan penggunaan teknologi baru dalam GIS. Antara projek yang dijalankan pada tahun 2010, MaCGDI dengan kerjasama agensi telah memulakan pembangunan prototaip 3D Putrajaya, pembangunan aplikasi Crime Mapping bersama PDRM di Pulau Pinang; dan
6) Sehingga kini lebih kurang empat (4) standard MyGDI dan enam (6)
garis panduan dan surat pekeliling berkaitan geospatial telah dihasilkan sebagai dokumen rujukan kepada agensi dalam menjalankan aktiviti berkaitan geospatial.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam meningkatkan tahap perkongsian maklumat geospatial di kalangan agensi-agensi kerajaan dan NRE khususnya adalah seperti berikut: 1) Data GDC yang dibangunkan merupakan data yang dinamik dan tidak
statik. Data tersebut sentiasa berubah daripada masa ke semasa. Untuk itu MaCGDI perlu mengkaji kaedah terbaik bagi memastikan GDC yang telah dibangunkan sentiasa di kemas kini melalui penghasilan standard operating procedure (SOP) yang jelas antara agensi-agensi pembekal data;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
375
2) Melalui program MyGDI, MaCGDI perlu memastikan setiap pihak terlibat mempunyai polisi perkongsian maklumat geospatial yang jelas melibatkan G2G, G2B, G2C dan G2E. Ketiadaan polisi perkongsian yang jelas menyebabkan maklumat yang ada tidak dapat dikongsi sama ada secara percuma atau berbayar;
3) Salah satu kekangan yang dihadapi oleh agensi pada masa ini ialah ketiadaan pegawai khusus yang bertanggungjawab memastikan data yang ada dikemas kini dan digunakan. Penyelenggaraan data geospatial memerlukan pegawai khusus yang berkemahiran dalam GIS dan Geoinformasi. Pada masa kini graduan yang berkemahiran dalam GIS dan Geoinformasi tidak dapat dilantik dalam sektor awam kerana ketiadaan skim Jurugeospatial. Pengujudan skim ini akan membolehkan MaCGDI dan agensi-agensi lain menggunakan kepakaran graduan dalam bidang GIS dan Geoinformasi bagi memastikan data yang ada sentiasa dikemas kini dan berkualiti. Keberkesanan pembangunan dan penggunaan GIS di agensi-agensi akan dapat dipertingkatkan sekiranya terdapat penggemblengan kepakaran dalam bidang ICT, GIS dan Geoinformasi;
4) Pada masa ini R&D yang dijalankan oleh MaCGDI dilakukan secara
dalaman atau outsourcing. Adalah sukar bagi MaCGDI untuk menyasarkan penghasilan satu produk baru yang boleh dikomersialkan jika kaedah R&D secara dalaman atau outsourcing dilaksanakan. MaCGDI juga masih belum mempunyai dasar insentif penyelidikan yang dapat menarik minat penyelidik menjalankan kajian. Kaedah menyumbang untuk mendapatkan geran penyelidikan menghasilkan produk tambah nilai yang mempunyai nilai komersial perlu diwujudkan untuk mengatasi perkara ini. Selain itu program kerjasama sedia ada boleh diperluaskan dengan melibatkan pihak swasta dan IPT;
5) Walaupun pada masa ini kebanyakan agensi utama khususnya agensi
NRE telah menggunakan maklumat geospatial, pengurusan maklumat masih tidak selaras. Usaha perlu dilakukan bagi menyelaras data-data yang ada ke arah mewujudkan pangkalan data yang bersepadu khususnya di NRE;
6) Kedudukan MaCGDI selaku penyelaras infrastruktur perkongsian data geospatial (MyGDI) pada masa ini didapati tidak begitu efektif disebabkan kedudukan MaCGDI yang hanya merupakan satu bahagian di bawah NRE. Ketiadaan polisi dan akta juga merupakan antara kekurangan yang dikenal pasti kenapa kurang pengiktirafan dan sokongan inisiatif diberikan kepada MaCGDI dalam membuat penyelarasan terutama apabila melibatkan agensi luar NRE dan negeri. Oleh itu peranan MaCGDI perlu diperkasakan agar penyelarasan aktiviti perkongsian maklumat geospatial dapat dilakukan dengan lebih berkesan;
7) Di antara faktor yang dikenal pasti menyumbang kepada cabaran
memastikan kemaskinian dan kekinian data yang ada adalah
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
376
ketiadaan atau kekurangan kepakaran di peringkat agensi pembekal data terlibat. Hal ini ditambah lagi dengan ketiadaan satu pusat atau unit GIS yang bertanggungjawab menyelaras sebarang aktiviti berkaitan geospatial. Untuk itu amatlah penting bagi setiap agensi mewujudkan unit GIS di peringkat agensi dan negeri masing-masing;
8) Bagi NRE, majoriti pembekal utama data geospatial adalah agensi-
agensi di bawah NRE. Ini merupakan satu kelebihan kepada NRE untuk mengeksploitasi sumber yang ada untuk membangunkan pangkalan data bersepadu geospatial berkaitan sumber asli dan alam sekitar. Untuk itu kerjasama perlu diwujudkan bagi melibatkan setiap bahagian dan jabatan di bawah NRE mengikut teras; dan
9) Walaupun 60% tenaga profesional di MaCGDI terdiri dari pegawai ukur
dan teknologi maklumat tetapi kepakaran dalam bidang GIS masih terhad dan sukar bagi MaCGDI untuk mengorak langkah lebih maju ke hadapan menghasilkan produk geospatial yang berkualiti. Kekurangan kepakaran ditambah dengan prasarana yang kurang efisien menjurus kepada keberhasilan produk dan prestasi capaian maklumat geospatial yang kurang baik.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi aspek penghasilan pelanggan yang berdaya saing dalam industri GIS. Tumpuan diberikan dalam usaha mengoptimumkan penggunaan sumber-sumber maklumat geospatial yang ada secara lebih terselaras dan bernilai komersial. Secara lebih jelas, strategi ini melibatkan tumpuan-tumpuan kepada isu-isu berkaitan dengan kewangan di dalam perkara-perkara berikut: 1) Penstrukturan semula urus tadbir MyGDI yang lebih berkesan; 2) Penghasilan produk nilai tambah GIS sama ada data, aplikasi dan lain-
lain yang berkualiti dan bernilai komersial;
3) Penghasilan atau peningkatan sumber tenaga manusia harus melalui latihan dan pengembangan penyelidikan, menyebar luas jaringan dan hubungan kerjasama dan penempatan industri dalam aspek pengurusan maklumat geospatial dan penghasilan produk yang bernilai tinggi; dan
4) Untuk memastikan kepuasan pelanggan, produk yang dihasilkan
mestilah berkualiti dan mempunyai nilai tambah.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
377
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Pada tahun 2010-2015, MaCGDI menyasarkan pencapaian seperti berikut:
Jadual 107: Sasaran Pencapaian MaCGDI 2011 - 2015
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Peratus kesediaan data asas geospatial (GDC) peringkat Nasional 55% 65% 70% 75% 80% 90%
Peratus kesediaan data geospatial NRE 60% 65% 70% 75% 80% 90%
Peningkatan agensi mengunakan maklumat geospatial 50% 60% 70% 80% 90% 100%
g. Pelan Tindakan
Bagi menggiatkan dan meningkatkan infrastruktur perkongsian maklumat geospatial nasional dan NRE, maka tindakan-tindakan yang dirancang adalah seperti berikut: 1) Menjalankan kajian impak MyGDI bersama pihak MAMPU pada tahun
2011; 2) Membangunkan legal framework berkaitan pengurusan dan
penyebaran maklumat geospatial pada tahun 2011; 3) Mewujudkan kerjasama perkongsian maklumat antara NRE dan agensi
luar NRE bagi keperluan data imej satelit, guna tanah, meteorologi dan sebagainya;
4) Memastikan penghasilan maklumat geospatial yang berkualiti dan
terselaras;
5) Memantapkan kandungan katalog metadata maklumat geospatial sebagai sumber rujukan yang komprehensif dan reliable;
6) Memantapkan penyelidikan dan pembangunan (R&D) penggunaan
maklumat geospatial khususnya dalam pengurusan sumber asli dan alam sekitar;
7) Mewujud dan meningkatkan kesedaran mengenai kepentingan GDI,
GIS, teknologi geoinformasi khususnya perkongsian maklumat geospatial melalui MyGDI dalam mempertingkatkan sistem penyampaian;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
378
8) Memantapkan aplikasi G4NRE yang berkesan dan maklumat geospatial yang tepat mengikut teras;
9) Memperkukuh dan melengkapkan kakitangan NRE khususnya MaCGDI dengan modal insan berkemampuan tinggi dalam bidang GIS dan teknologi geoinformasi yang boleh menjana penyelidikan, penerbitan, perundingan dan perkhidmatan ke tahap yang lebih cemerlang; dan
10) Melengkapkan prasarana rangkaian yang mampu menampung
capaian maklumat geospatial dengan lebih efisien.
2. Strategi Pelaksanaan 2
Menggalakkan dan mempertingkatkan pembangunan serta penggunaan maklumat dan aplikasi berasaskan geospatial di kalangan komuniti GIS di Malaysia.
a. Latar Belakang
Usaha ini adalah bagi menggalakkan agensi kerajaan menggunakan maklumat geospatial ke arah mempertingkatkan sistem penyampaian agensi. Pembangunan aplikasi GIS yang dimaksudkan di atas adalah merujuk kepada aplikasi GIS yang dibangunkan sendiri oleh MaCGDI atau agensi yang memberi impak secara tidak langsung terhadap pelaksanaan projek MyGDI. Penggunaan maklumat geospatial dan aplikasi GIS akan membantu agensi dalam meningkatkan keberkesanan sistem penyampaian perkhidmatan masing-masing.
b. Matlamat
MaCGDI menyasarkan hasil pelaksanaan strategi pertama iaitu memantapkan infrastruktur perkongsian maklumat geospatial (MyGDI) dimana akan menjana peningkatan yang ketara dari segi penggunaan maklumat geospatial. Walaupun pada masa ini masih tiada maklumat tepat jumlah penggunaan maklumat geospatial oleh pelbagai agensi, maklumat ini dijangka akan dapat dikumpulkan melalui Kajian Impak MyGDI pada tahun 2011. Disasarkan peningkatan penggunaan maklumat geospatial atau pembangunan aplikasi GIS oleh agensi dan negeri sebanyak 30% pada tahun 2015.
c. Status Masa Kini
Salah satu kesan daripada pelaksanaan projek MyGDI melalui aktiviti pembangunan NGDC/ SGDC/ LGDC, pembangunan polisi dan standard, pembangunan katalog metadata, khidmat nasihat serta program outreach
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
379
yang dilaksanakan telah menggalakkan lebih banyak perkongsian data dan pembangunan aplikasi GIS berlaku di kalangan agensi di pelbagai peringkat. Pada masa ini MaCGDI dijadikan pusat rujukan data dan pembangunan aplikasi GIS oleh agensi-agensi berkaitan. Antara aplikasi yang mendapat khidmat nasihat dari MaCGDI adalah seperti di Jadual 108: Senarai Projek GIS. Aplikasi GIS yang dibangunkan ini bertujuan membantu meningkatkan sistem penyampaian dari segi perancangan, pelaksanaan dan pemantauan agensi masing-masing.
Jadual 108: Senarai Projek GIS
BIL AGENSI PROJEK
1. Lembaga Kemajuan Negeri Kedah KEDAHGIS – Pembangunan bagi melaksanakan Sistem Maklumat Berkomputer & GIS RISDA
2. JAKIM/MAMPU ISLAMGrid
3. RISDA e-Kebun – Pembangunan aplikasi
4. SPR Penyediaan layer boundary
5. JPS/NAHRIM Projek 3D Lembangan Sg. Muar
6. Kementerian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah
Sistem Maklumat Kampung – GIS (SMKGIS)
7. AADK, KDN Pembangunan GIS (GEONADI)
8. Jabatan Landskap Negara, KPKT NILAMS (Sistem Pengurusan Landskap)
9. Kementerian Pelajaran Malaysia Perbincangan cadangan pembangunan projek GIS
10. FELCRA BERHAD Perbincangan dan semakan data digital Felcra
11. Jabatan Audit Negara Perbincangan untuk bangunkan GIS di Jabatan Audit
12. Polis Diraja Malaysia Perbincangan keperluan data spatial
13. IRDA Perbincangan GIS bagi pelaksanaan kerja di IRDA
14. Syarikat Air Johor Holdings Sdn Bhd
Lawatan teknikal dan perbincangan pelaksanaan GIS
15. ICU, Jabatan Perdana Menteri Pembangunan Modul GIS dalam SPPII
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
380
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam meningkatkan penghasilan bilangan aplikasi GIS adalah seperti berikut: 1) Pembangunan dan penyelenggaraan aplikasi GIS memerlukan
pegawai yang kompeten dalam bidang yang khusus iaitu geoinformatik. Namun, pada masa kini skim perkhidmatan yang berkaitan dengan GIS masih belum diwujudkan dalam sektor awam, walhal graduan dalam bidang ini telah banyak dihasilkan oleh institusi pengajian tinggi awam dan swasta di dalam dan di luar negara. Ini merupakan satu kerugian besar kepada negara kerana kepakaran mereka tidak dapat dimanfaatkan secara optimum oleh agensi-agensi kerajaan walaupun kemahiran mereka amat kritikal dan sangat diperlukan bagi membantu perkembangan teknologi GIS di semua peringkat pentadbiran iaitu tempatan, negeri dan persekutuan;
2) Pada masa ini agensi-agensi yang ingin membangunkan projek berkaitan GIS sama ada membangunkan pangkalan data atau aplikasi GIS berhadapan dengan isu mendapatkan data geospatial yang sedia untuk digunakan dan ditambah nilai. Pada masa ini data-data yang diperoleh dari agensi kebanyakannya masih tidak mengikut standard dan tidak mempunyai atribut yang lengkap bagi seluruh Malaysia. Keadaan data geospatial pada masa ini masih dalam pelbagai format, skala dan sistem rujukan. Untuk itu agensi terpaksa memproses data-data yang diperoleh di mana kerja-kerja tersebut memerlukan kemahiran tertentu yang tiada pada agensi berkenaan dan mengambil masa yang agak lama. Agensi memerlukan data geospatial yang sedia untuk terus digunakan bagi memastikan kejayaan aplikasi GIS;
3) Kini, kebanyakan agensi khususnya NRE masih belum mempunyai pangkalan data geospatial yang komprehensif bagi pengurusan sumber asli dan alam sekitar. Walaupun MaCGDI telah membangunkan aplikasi G4NRE, aplikasi ini masih tidak dapat dilaksanakan secara berkesan disebabkan kekurangan sumber maklumat yang menepati keperluan pihak pengurusan NRE; dan
4) Ketiadaan organisasi bagi menyelaras semua aktiviti berkaitan penggunaan, pengemaskinian, penyelenggaraan, perkongsian data geospatial dan pembangunan aplikasi GIS. Akibatnya, pembangunan data geospatial dan aplikasi GIS dibuat secara berasingan berdasarkan keperluan Bahagian/Unit masing-masing. Sebagai contoh, di kebanyakan agensi pembangunan aplikasi GIS hanya dilaksanakan di bahagian atau Jabatan tertentu dan tidak di selaras secara keseluruhan. Satu usaha perlu dilakukan agar sumber yang ada di pelbagai Kementerian dan Jabatan perlu di selaras melalui pewujudan SDI di peringkat organisasi dan sektoral. Contoh SDI sektoral adalah SDI bagi NRE, SDI bagi Pengurusan Tanah dan SDI bagi PBT.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
381
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama di dalam pelaksanaan strategi ini meliputi aspek pembangunan keupayaan yang mengintegrasikan modal insan berkemahiran dengan teknologi yang digunakan: 1) Penyediaan Pelan Pembangunan GIS adalah perlu di setiap peringkat
Jabatan, Negeri dan PBT di mana faktor keperluan sumber kewangan dan modal insan dirancang dan dimohon dalam Belanjawan Mengurus dan Pembangunan setiap agensi;
2) Agensi digalakkan mendapatkan khidmat nasihat dari MaCGDI atau
merujuk kepada inisiatif yang telah dibangunkan di bawah program MyGDI dalam merancang pembangunan projek berkaitan GIS dan memastikan ianya tidak bertindih dengan usaha yang telah dijalankan oleh pihak lain. Pangkalan data yang dibangunkan juga hendaklah menepati keperluan, polisi dan standard yang telah ditetapkan bagi memastikan ianya dapat dikongsi dan dimanfaatkan oleh lebih banyak pihak; dan
3) Agensi perlu memastikan maklumat geospatial yang dimiliki,
disediakan dan dikemas kini menepati standard yang ditetapkan dalam program MyGDI serta diselenggara metadata setiap kali ianya di kemas kini.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi Dari tahun 2010 - 2015, MaCGDI menyasarkan peningkatan bagi ukuran berikut hasil dari pelaksanaan inisiatif kedua (2) seperti berikut:
Jadual 109: Sasaran Pencapaian MaCGDI 2011-2015
UKURAN 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan pertambahan aplikasi GIS dibangunkan oleh agensi Kerajaan
29 20 20 20 30 40
Bilangan metadata geospatial diterbitkan 1,100 2,000 2,500 3,000 3,500 4,000
Jumlah hits capaian Mygeoportal 24,000 30,000 35,000 40,000 50,000 60,000
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
382
1) MaCGDI menyasarkan pertambahan maklumat yang dikongsi dan peningkatan kesedaran berkaitan MyGDI dan GIS akan menjurus kepada pertambahan bilangan aplikasi GIS yang dibangunkan di pelbagai peringkat sebanyak 10% setiap tahun; dan
2) Pembangunan Dokumen Pelan Induk MyGDI dan Dokumen Pelan
Induk GIS NRE dihasilkan pada akhir tahun 2011. Dokumen ini akan dihasilkan bersama Kajian Impak MyGDI.
g. Pelan Tindakan
Bagi menggalak dan meningkatkan penggunaan maklumat geospatial dan pembangunan aplikasi GIS di peringkat agensi, berikut digariskan pelan tindakan yang bersesuaian:
1) Membuat Kajian Impak MyGDI yang akan mengambilkira penyediaan
Pelan Induk MyGDI, Pelan Induk GIS Negara dan Pelan Induk GIS NRE meliputi perancangan GIS dan mencadangkan pewujudan Unit GIS di setiap agensi yang berkaitan;
2) Menubuhkan Kumpulan Penasihat Teknikal MyGDI yang dianggotai
oleh pakar GIS daripada sektor awam, akademik dan swasta bagi membekalkan khidmat nasihat berkaitan arah tuju GDI dan GIS Malaysia;
3) Menubuhkan Pasukan Kerja Khas untuk NRE mengikut teras dan isu
yang diberi keutamaan (isu REDD, perlombongan pasir, sumber air, sumber marin Dan lain-lain);
4) Membangunkan pangkalan data bersepadu dengan fokus kepada NRE dan Jabatan/ Agensi di bawah NRE;
5) Mewujudkan Pusat Khidmat Nasihat di peringkat MaCGDI untuk memberi nasihat berhubung pembangunan aplikasi dan pengurusan data geospatial di peringkat agensi;
6) Menggerakkan kumpulan kerja MyGDI peringkat persekutuan dan
negeri bagi menggalakkan aktiviti perkongsian dan penggunaan maklumat geospatial;
7) Membantu dari segi khidmat nasihat dan peruntukan kepada agensi
(sekiranya ada) bagi agensi yang berminat dan secara aktif terlibat dalam pengurusan maklumat geospatial; dan
8) Mewujudkan kesedaran akan kepentingan SDI dan GIS di peringkat
persekutuan, negeri dan tempatan ke arah pewujudan SDI di peringkat negeri, tempatan dan sektoral (contoh NRE, Pengurusan Tanah dan PBT).
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
383
3. Strategi Pelaksanaan 3
Menjana pulangan ekonomi melalui pengkomersialan dan eksploitasi maklumat geospatial sedia ada dengan mempertingkatkan penghasilan produk tambah nilai.
a. Latar Belakang
Dalam tempoh dua (2) tahun terakhir RMK-9, fokus MaCGDI untuk menghasilkan GDC di peringkat kebangsaan, negeri dan tempatan telah berjaya meningkatkan jumlah kesediaan data geospatial mengikut standard MyGDI. Data-data ini merupakan data asas yang diperlukan oleh semua pihak yang bercadang untuk membangunkan sebarang aktiviti berkaitan geospatial sama ada membangunkan aplikasi GIS atau membuat analisa bagi sesuatu isu. Data asas ini diharap dapat digunakan sebagai base map bagi memudahkan penambahan feature dan atribut secara lebih terselaras oleh agensi. Pada masa ini melalui program MyGDI, perkongsian data hanya tertumpu kepada agensi-agensi kerajaan sahaja walhal data geospatial tersebut juga diperlukan oleh pihak swasta dan awam. Justeru itu, cadangan mengkomersialkan maklumat geospatial telah diutarakan oleh pihak PEMANDU melalui makmal Telekomunikasi yang diadakan di MAS Academy pada 9 Julai 2010. MaCGDI telah diminta untuk mengumpul maklumat berkaitan teknologi ‘Location Based Services’ yang berpotensi untuk dikomersialkan. Melalui inisiatif ini, maklumat geospatial yang sedia ada dapat dimanfaatkan bagi memberi pulangan ekonomi kepada kerajaan.
b. Matlamat
Penghasilan produk geospatial yang ditambah nilai boleh menjana ekonomi negara.
c. Status Masa Kini
1) Kebanyakan agensi telah mempunyai data geospatial dalam format digital. Walau bagaimanapun pihak agensi masih belum jelas dari segi polisi perkongsian dan penjualan data khususnya melibatkan pihak swasta dan individu. Ini menyebabkan data yang ada tidak dapat dijual dan dimanfaatkan oleh pihak yang memerlukan. Kesukaran untuk mendapatkan maklumat sumber data geospatial menyebabkan masih berlaku pertindihan usaha dalam proses penyediaan data geospatial di agensi;
2) Pembangunan aplikasi ‘Location Based Services’ telah dimasukkan di
dalam agenda Program Transformasi Ekonomi (ETP) di bawah Bab 13: Communicatons Content and Infrastructure. Jadual pelaksanaan dan cadangan makmal tersebut telah dikemukakan kepada pihak pengurusan tertinggi NRE untuk dipertimbangkan;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
384
3) Pembangunan modul aplikasi e-commerce MyGDI/MyGDI Exchange adalah dalam fasa kajian kemungkinan (feasibility study) dengan menggunakan modul e-commerce e-KL sebagai model perbandingan. Ini membolehkan MaCGDI menyediakan satu medium perkongsian data secara percuma dan berbayar bagi agensi dan pengguna; dan
4) Pada masa ini telah dibangunkan katalog data geospatial melalui
pembangunan aplikasi MyGDI Explorer. Melalui aplikasi ini pembekal data boleh memperkenalkan produk geospatial sedia ada melalui penerbitan metadata. MaCGDI sendiri dijangkakan akan menerbitkan metadata berkenaan NGDC dan SGDC seperti dalam jadual di bawah:
Jadual 110: Bilangan Metadata NGDC Tahun 2010
TEMA NGDC BIL METADATA
Demarcation, Transportation, Hydrography dan Vegetation
47
Aeronautical, Build Environment, Geology, Hypsography, Soil dan Utility
148
General 16,000
Jumlah 16,195
Bilangan metadata NGDC di penghujung tahun 2010
Jadual 111: Bilangan Metadata SGDC Tahun 2010
SGDC (NEGERI) BIL METADATA
Pahang 94
Sabah 64
Melaka 60
Johor 162
Kelantan 105
Jumlah 485
Bilangan metadata SGDC di penghujung tahun 2010
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
385
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti dalam mengkomersialkan produk geospatial bagi menjana pulangan ekonomi adalah seperti berikut: 1) Kekurangan kuasa/ mandat MaCGDI untuk menyelaras aktiviti
perkongsian data geospatial di peringkat nasional; 2) Ketersediaan data geospatial berkualiti termasuk dari aspek polisi
perkongsian bagi tujuan komersial; 3) Ketersediaan harga data bagi produk yang dihasilkan bagi tujuan
komersial; dan
4) Ketersediaan polisi perkongsian data digital yang jelas oleh agensi pembekal data.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Fokus utama dalam pelaksanaan strategi ini meliputi aspek berikut: 1) Undang-undang berkaitan penyebaran dan perkongsian data
geospatial diperlukan bagi menguatkan punca kuasa dan mandat MaCGDI dalam menjalankan peranannya selaku penyelaras program MyGDI;
2) Kerjasama antara MaCGDI dan pihak swasta perlu ditingkatkan dalam
memasarkan produk-produk geospatial yang dibangunkan melalui kerjasama pembangunan aplikasi sektoral dan pembangunan aplikasi MyGDI Exchange;
3) Usaha perlu digiatkan dalam mengumpul senarai produk-produk yang boleh dikomersialkan dan produk tambah nilai yang boleh dihasilkan; dan
4) Polisi perkongsian dan penentuan harga data perlu disediakan oleh
setiap agensi pembekal data. f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
1) Peningkatan sebanyak 40% maklumat geospatial (metadata) yang diterbitkan menjelang tahun 2015;
2) Kajian pengkomersialan data geospatial siap dilaksanakan pada tahun
2011;
3) Garis Panduan Harga Data dan Polisi Pengkomersialan Data perlu dihasilkan; dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
386
4) Prototaip aplikasi ‘Location Based Services’ siap dibangunkan pada tahun 2012.
g. Pelan Tindakan
Bagi menjana pulangan ekonomi melalui pengkomersialan produk geospatial, berikut digariskan pelan tindakan yang bersesuaian: 1) Mempercepatkan penyediaan garis panduan harga dan polisi
pengkomersialan data; 2) Mempercepatkan penerbitan data-data asas NGDC dan SGDC yang
berkualiti; 3) Membangunkan aplikasi ‘Location Based Services’ seperti yang
dinyatakan dalam dokumen ETP; dan 4) Mempercepatkan pembangunan aplikasi MyGDI Exchange.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
387
BIDANG UTAMA JABATANBERTANGGUNGJAWAB
8 TEKNOLOGI BPM
A. LATAR BELAKANG
Pelbagai inisiatif dan usaha kerajaan untuk mentransformasikan Malaysia kepada sebuah negara maju dan berpendapatan tinggi. Komitmen padu dari semua pihak diperlukan bagi merealisasikan inspirasi dan hasrat negara ke arah negara cemerlang dan berprestasi tinggi. Menggiatkan kerjasama dan melibatkan semua sektor dengan memberi tumpuan pelaksanaan program kepada 6 bidang keberhasilan negara dan gagasan Malaysia sejajar dengan aspirasi model baru ekonomi. Ini akan meletakkan negara ke landasan yang kukuh bagi menjamin kesejahteraan rakyat. Usaha bagi menambah baik kesihatan rakyat di bawah agenda transformasi rakyat akan menyuburkan dan memperkukuhkan teknologi maklumat bagi meningkatkan kecekapan dan keberkesanan teknologi. Perkhidmatan teknologi adalah nadi utama untuk memacu NRE ke arah menjadi agensi yang lebih terbilang. Dalam persekitaran dunia yang kompetitif dan sentiasa berubah, BPM adalah satu Bahagian yang berfungsi menjadikan ICT sebagai pemacu di dalam meningkatkan sistem penyampaian perkhidmatan di NRE. BPM diterajui oleh seorang Setiausaha Bahagian gred F54 dan dibantu oleh tiga (3) orang Ketua Penolong Setiausaha (KPSU) gred F52, F48 dan M48. Terdapat tiga (3) seksyen di BPM iaitu Seksyen Khidmat Teknikal dan Operasi (SKTO), Seksyen Pembangunan Sistem (SPS) dan Seksyen Perancangan dan Pengurusan (SPP). Bahagian Teknologi Maklumat (BTM) diwujudkan pada Januari 1992. Waran Perjawatan Bil. 229 bertarikh 4 Disember 1993 dan berkuat kuasa mulai 4 Disember 1993. Manakala penstrukturan organisasi BTM telah diluluskan pada 31 Disember 2003 dengan waran perjawatan Bil. E43 Tahun 2004 yang berkuat kuasa pada 2 Jun 2004. BTM kemudiannya telah ditukar nama kepada BPM selaras dengan hasrat dan tanggungjawab terkini yang lebih luas dan menyeluruh. BPM mempunyai objektif menyediakan infrastruktur, infostruktur dan perkhidmatan ICT yang menyokong visi, misi dan objektif Kementerian. Memastikan keselamatan dan integriti aset ICT yang terjamin sebagai perintis dan model utama dalam penggunaan ICT serta menerapkannya dalam budaya kerja Kementerian. Di samping itu juga dapat membentuk personel IT yang mahir dan kompeten. Mewujudkan suasana ICT intensif dengan mengadakan knowledgemanagement di dalam bidang pentadbiran di dalam membantu proses
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
388
membuat keputusan. Menjadikan ICT enable bagi meningkatkan kecekapan pengguna dalam meningkatkan kualiti perkhidmatan awam Malaysia. Merancang, menyelaras, memantau dan memacu serta membudayakan penggunaan teknologi maklumat dalam perkhidmatan awam, seterusnya meningkatkan penyampaian perkhidmatan kerajaan kepada orang awam dan sektor perniagaan dengan lebih cekap dan berkualiti secara elektronik.
B. MATLAMAT UTAMA
MATLAMAT UTAMA
12
KECEMERLANGAN SISTEM PENYAMPAIAN BERASASKAN TEKNOLOGI BAGI PENGURUSAN SUMBER ASLI DAN ALAM SEKITAR.
C. STATUS MASA KINI
1. Perkhidmatan ICT merupakan salah satu medium yang membantu bidang sumber asli dan alam sekitar menjadi lebih terbilang. Melalui pengiktirafan sijil Sistem Pengurusan Keselamatan Maklumat (ISMS) ISO/ IEC 27001:2005 yang diterima oleh BPM pada 3 September 2010. Sijil berkenaan bertarikh 16 Julai 2010 dikeluarkan oleh SIRIM QAS International Sdn. Bhd. mengiktiraf bahawa BPM telah mematuhi prosedur keselamatan merangkumi pusat data, rangkaian, mel elektronik dan pengurusan sistem. Pengukuran KPI adalah berdasarkan pematuhan kepada ISMS yang melayakkan menerima pengiktirafan berkenaan; dan
2. Pembangunan portal rasmi NRE adalah bertujuan untuk membantu semua Jabatan/ Agensi di NRE menguruskan perkongsian maklumat secara sistematik. Portal ini akan menghubungkan pengguna dengan aplikasi-aplikasi dan maklumat asas berkaitan NRE yang diperlukan dengan mudah. Portal rasmi NRE sentiasa di kemas kini dengan penambahbaikan yang diperlukan selaras dengan kriteria-kriteria asas portal dengan hasrat untuk memperoleh penarafan lima (5) bintang. Pengukuran KPI adalah berdasarkan pematuhan kepada penarafan Portal dan Laman Web Kerajaan oleh Multimedia Development Corporation (MDeC) dan International E-Government Assessment, Brown University.
D. ISU DAN CABARAN
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti adalah seperti berikut:
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
389
1. BPM mempunyai ramai tenaga teknikal yang terlatih dan mampu memberikan perkhidmatan yang berkualiti dan terbaik. Keupayaan tenaga teknikal ini turut dibantu dengan kemudahan serba lengkap serta pimpinan dalam bidang pengurusan yang pragmatik. Walau bagaimanapun, bilangan tenaga teknikal berkualiti ini tidak dapat dikekalkan dan semakin berkurangan kerana pertukaran akibat kenaikan pangkat dan sebagainya. Kekurangan pegawai dan kakitangan yang berpengalaman dan berkemahiran terutamanya dalam bidang teknikal dan aplikasi perlu diatasi segera supaya pelaksanaan projek ICT tidak bergantung sepenuhnya kepada tenaga pakar dari luar yang melibatkan kos yang tinggi;
2. Kekangan peruntukan kewangan bagi menganjurkan latihan/ bengkel
ICT pada tahun akan datang juga merencatkan keperluan latihan teknikal yang perlu dihadiri oleh setiap kakitangan teknikal bagi menambahkan pengetahuan teknikal yang diperlukan selaras dengan peredaran teknologi semasa. Kekurangan peruntukan ini akan menyebabkan NRE ketinggalan dalam memperoleh kemahiran dan pengetahuan teknikal terkini bagi menjalankan tugas harian; dan
3. Peruntukan perbelanjaan pembangunan bagi RMK-10 mulai tahun
2011 - 2015 melibatkan projek-projek ICT tidak diluluskan. Dengan ketiadaan peruntukan ini menyebabkan urusan menyediakan kemudahan ICT seperti keperluan perkakasan, perisian dan aplikasi ICT juga turut terjejas dan terpaksa menggunakan alternatif lain untuk menyediakannya kepada pengguna. Perkara ini amat kritikal kerana kemudahan asas ICT ini diperlukan oleh semua warga NRE untuk menjalankan tugas harian dan memberi perkhidmatan kepada pelanggan.
E. STRATEGI PELAKSANAAN
Menyediakan infrastruktur dan infostruktur teknologi pengurusan maklumat yang bersepadu, berintegriti, tahan lasak, selamat dan mudah lentur (flexible).
F. STRATEGI-STRATEGI PELAKSANAAN BAGI MENYOKONG
PENCAPAIAN MATLAMAT UTAMA
F1. MATLAMAT UTAMA 12: KECEMERLANGAN SISTEM PENYAMPAIAN BERASASKAN TEKNOLOGI BAGI PENGURUSAN SUMBER ASLI DAN ALAM SEKITAR
1. Strategi Pelaksanaan
Menyediakan infrastruktur dan infostruktur teknologi pengurusan maklumat yang bersepadu, berintegriti, tahan lasak, selamat dan mudah lentur (flexible).
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
390
a. Latar Belakang
Infrastruktur dan inforstruktur teknologi pengurusan maklumat di NRE merupakan satu keperluan asas ICT yang perlu ada dalam menghasilkan aktiviti perkongsian maklumat secara maya. Dengan kewujudan infrastruktur teknologi ini semua maklumat atau data dapat disimpan dengan selamat dan berintegriti yang mana ia boleh dikeluarkan semula untuk kegunaan/ rujukan pada masa hadapan. Ini secara tidak langsung dapat membantu mempertingkatkan sistem penyampaian perkhidmatan kepada pelanggan.
b. Matlamat
Objektif adalah untuk memastikan infrastruktur dan infostruktur teknologi pengurusan maklumat yang bersepadu, berintegriti, tahan lasak, selamat dan mudah lentur (flexible) pada 95% setiap tahun sehingga 2015.
c. Status Masa Kini
Pada masa ini, ketersediaan infrastruktur dan infostruktur teknologi pengurusan maklumat yang bersepadu, berintegriti, tahan lasak, selamat dan mudah lentur (flexible) adalah pada tahap 95%.
d. Isu Dan Cabaran
Antara isu dan cabaran yang dikenal pasti adalah seperti berikut: 1) Terdapat penggunaan peralatan, perisian, aplikasi dan kemudahan ICT
lain yang telah dibekalkan tidak dapat dimanfaatkan sepenuhnya serta pelaksanaan program-program tidak dapat dilakukan. Ini mungkin berlaku akibat kurangnya penyelarasan dan pemantauan yang teliti bagi mengurus keseluruhan kemudahan ICT di Jabatan/Agensi NRE. Bagi mengatasi isu ini, buku Panduan Tadbir Urus ICT telah diwujudkan sebagai rujukan dan dokumen sokongan pelaksanaan program-program ICT di Jabatan/ Agensi. Ia merupakan satu dokumen yang mengandungi garis panduan umum berhubung pengurusan ICT yang perlu dipatuhi oleh semua pihak;
2) Kemudahan rangkaian luas/ Wide Area Network (WAN) bagi
Kementerian/ Jabatan/ Agensi NRE pada RMK-9 telah diurus dan dipantau oleh BPM. Dengan pengurusan dan pemantauan secara dekat ini telah menjadikan pengurusan WAN di NRE adalah di antara yang terbaik. Walau bagaimanapun, BPM pada RMK-10 tidak menerima sebarang peruntukan pembangunan bagi projek menaik taraf dan penambahan talian rangkaian luas kerana telah dipusatkan dan diuruskan oleh pihak agensi pusat iaitu MAMPU. Dengan kekangan ini menyebabkan segala urusan perlu melalui MAMPU;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
391
3) Keperluan dan kehendak pelanggan pada masa ini memerlukan kemudahan komunikasi dan penghantaran maklumat yang pantas dan efisien bagi memenuhi hasrat semua pelanggan. Kehendak dan jangkaan pelanggan yang tinggi ini menjadi cabaran dan tanggungjawab BPM untuk menyediakan kemudahan komunikasi elektronik seperti mel elektronik dan portal untuk sentiasa tersedia 24 jam sehari kepada semua pengguna;
4) Pengurusan maklumat bersepadu penting di dalam memastikan semua
maklumat berkaitan sumber asli dan alam sekitar dapat dikumpulkan secara berpusat. Kepelbagaian format penyimpanan maklumat yang tidak selaras di dalam Jabatan/ Agensi NRE merupakan satu cabaran besar untuk merealisasikan matlamat tersebut. Ini kerana kehendak pengguna dan stakeholder yang mahukan maklumat terkini yang tepat pada setiap masa. Bagi menyokong perkara ini, satu bentuk pengurusan maklumat yang bersepadu perlu diwujudkan. Portal NRE telah diwujudkan sebagai satu langkah awal untuk dijadikan pusat rujukan dan perkongsian maklumat. Segala maklumat, dasar dan perancangan terkini yang telah, sedang atau akan dilaksanakan perlu dimasukkan di dalam portal ini untuk rujukan semua;
5) Pengurusan risiko dan keselamatan maklumat penting adalah
merupakan isu yang sering menjadi alasan untuk tidak menerima sesuatu perubahan teknologi terkini. Cabaran ini merupakan elemen terpenting bagi memujuk pelanggan untuk menerima kebaikan sesuatu teknologi baru. Bagi mengatasi perkara ini, satu Dasar Keselamatan ICT (DKICT) telah diwujudkan sebagi panduan dan rujukan kepada semua untuk menjamin kesinambungan urusan penyampaian perkhidmatan pelanggan berasaskan teknologi elektronik dengan meminimumkan kesan insiden keselamatan ICT. DKICT ini akan di kemas kini setiap tahun bagi memastikan ianya sentiasa relevan untuk dipatuhi;
6) Kekurangan kakitangan teknikal bagi membantu urusan harian dan
penyelenggaraan peralatan ICT di NRE juga merupakan isu dan cabaran semasa. Kerosakan/ masalah berkaitan ICT boleh dikatakan berlaku pada setiap hari dan perlu diambil tindakan segera bagi membaikinya. Sehubungan itu, beberapa kaedah dan pendekatan telah diambil dan dicadangkan seperti mewujudkan sistem aduan dan pinjaman peralatan ICT secara atas talian dan juga cadangan untuk mengadakan kelas/ bengkel asas teknikal bagi memberikan pengetahuan asas ICT dan teknikal kepada semua pengguna. Ia diharap dapat menjadikan pengguna lebih berdikari dan tidak terlalu bergantung berkaitan masalah ICT; dan
7) Pengurusan pusat data ICT yang bersepadu dan menyeluruh perlu
dilakukan bagi memastikan keupayaan dan keselamatannya adalah pada tahap yang optimum. Pusat data ini penting kerana ia merupakan tulang belakang kepada segala urusan penyimpanan maklumat dan data dalam bentuk maya dan digital. Bagi tujuan ini, keupayaan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
392
keselamatan pusat data perlu dipertingkatkan dengan menaik taraf sistem penyejuk yang lebih sesuai serta sistem pencegah kebakaran yang dipertingkatkan bagi memberikan tindak balas yang cepat dan tepat. Bagi memastikan data dan pengurusan maklumat yang sentiasa terjamin maka satu Pusat Pengurusan Bencana (Data Recovery Centre) telah diwujudkan di INSTUN yang berfungsi sebagai pusat data sokongan sekiranya sesuatu malapetaka yang tidak dijangka berlaku kepada pusat data di Putrajaya. Ini juga selaras dengan keperluan dan pematuhan persijilan ISMS yang telah diperoleh. Ia akan memastikan segala keperluan sistem sokongan ICT seperti mel elektronik masih lagi berfungsi dan boleh digunakan walaupun pusat data di Putrajaya mengalami bencana.
e. Bidang-Bidang Tumpuan Yang Kritikal
Penggunaan peralatan dan perisian lama yang telah absolete dan tidak lagi sesuai dengan teknologi semasa memerlukan penyelenggaraan dan peningkatan dari semasa ke semasa yang melibatkan kos perolehan yang tinggi.
1) Berlaku peningkatan kos dari segi penyelenggaraan dan penyediaan
kemudahan rangkaian dan pusat data yang baru bagi menyokong Jabatan/ Agensi terbabit sekiranya berlaku perpindahan lokasi pejabat tanpa dirancang. Pertambahan kos juga dijangka bagi perolehan peralatan ICT untuk kegunaan pegawai atau kakitangan kontrak yang pengambilannya tidak dirancang awal; dan
2) Perubahan teknologi yang berlaku dengan pantas boleh memberi
impak kepada pelaksanaan ini kerana melibatkan kos. Perpindahan pengetahuan dan teknologi terpaksa dilakukan secara dalaman sekiranya tiada peruntukan yang mencukupi untuk memastikan sumber manusia teknikal sentiasa mempunyai pengetahuan dan keupayaan terkini bagi memberi perkhidmatan yang lebih cemerlang.
f. Pengukuran Dan Petunjuk Prestasi
Pengukuran dan petunjuk prestasi adalah berdasarkan ketersediaan infrastruktur ICT.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
393
Jadual 112: Petunjuk Prestasi ICT Tahun 2011-2015
TAHUN PENGUKURAN SASARAN
2011 Pengiktirafan standard bagi infrastruktur pengurusan maklumat Sijil ISMS ISO/IEC 27001:2005
Dipatuhi
2012 Pengiktirafan standard bagi infrastruktur pengurusan maklumat Sijil ISMS ISO/IEC 27001:2005
Dipatuhi
2013 Pengiktirafan standard bagi infrastruktur pengurusan maklumat Sijil ISMS ISO/IEC 27001:2005
Dipatuhi
2014 Pengiktirafan standard bagi infrastruktur pengurusan maklumat Sijil ISMS ISO/IEC 27001:2005
Dipatuhi
2015 Pengiktirafan standard bagi infrastruktur pengurusan maklumat Sijil ISMS ISO/IEC 27001:2005
Dipatuhi
g. Pelan Tindakan
Bagi menggiatkan dan meningkatkan infrastruktur dan infostruktur teknologi pengurusan maklumat yang bersepadu, berintegriti, tahan lasak, selamat dan mudah lentur (flexible), maka tindakan yang dirancang adalah seperti berikut: 1) Pemantapan tadbir urus ICT. Bagi memantapkan tadbir urus ICT di
NRE, pengemaskinian berterusan setiap tahun perlu dilakukan pada Pelan Strategik ICT/ICT Strategic Plan (ISP) Tahun 2011 - 2015, Buku Panduan Tadbir Urus ICT dan juga DKICT supaya sentiasa relevan dengan keperluan dan kehendak semasa;
2) Pemantapan pengurusan pusat data ICT NRE. Penambahbaikan
pengurusan pusat data ICT di NRE perlu dilakukan bagi memastikan sijil ISMS yang diterima oleh BPM pada 3 September 2010 akan terus diperoleh setiap tahun. Ini juga selaras dengan hasrat ISP untuk mewujudkan pusat data ICT bersepadu di NRE yang pada masa ini telah diwujudkan di INSTUN;
3) Pembangunan dan pelaksanaan rangkaian bersepadu. Mulai tahun
2011, MAMPU telah diberikan mandat untuk menguruskan semua perkhidmatan WAN bagi semua Kementerian. Namun begitu, NRE masih perlu untuk menyelaras dan membuat pemantauan secara dekat berhubung keperluan sebenar WAN di setiap lokasi Jabatan/ Agensi NRE. Ini kerana BPM masih lagi perlu memantau keperluan perkhidmatan rangkaian setempat supaya selari dengan perkhidmatan rangkaian luas yang akan disediakan;
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
394
4) Pemantapan integrasi sistem penyampaian. Perkhidmatan komunikasi elektronik seperti mel elektronik merupakan perkhidmatan utama NRE di mana NRE sangat bergantung rapat dengan perkhidmatan ini bagi meningkatkan produktiviti kerja dan penyebaran maklumat. Pada masa sekarang NRE dan Jabatan/ Agensi di bawahnya mempunyai sistem mel elektronik masing-masing dengan infrastruktur berbeza. Dengan pemantapan pengurusan kemudahan mel elektronik yang bersepadu ini dijangka dapat mengurangkan kos operasi dan penyelenggaraan yang menguntungkan kerajaan dalam jangka masa panjang;
5) Perancangan, pembangunan dan pelaksanaan pengurusan maklumat
(knowledge management) yang seragam, selaras dan bersepadu. Pada masa ini maklumat berkaitan sumber asli dan alam sekitar diurus secara berasingan di setiap Jabatan/Agensi NRE. Satu bentuk pengurusan maklumat perlu diwujudkan bagi memastikan maklumat tersebut dapat diperoleh dengan cepat dan membantu pengurusan atasan NRE membuat keputusan. Portal NRE adalah merupakan satu langkah awal ke arah itu dan masih banyak tindakan yang perlu dilaksanakan bagi menjayakan hasrat NRE;
6) Pemantapan pengurusan risiko dan keselamatan maklumat. Bagi
mengatasi perkara ini satu DKICT telah diwujudkan di mana ia juga merupakan salah satu perkara yang dititikberatkan dalam pengiktirafan ISMS. Ia akan ditambah baik dengan mewujudkan prosedur khusus yang perlu dipatuhi sekiranya ditimpa sesuatu bencana;
7) Pemantapan pengurusan program khidmat pengguna ICT. Peralatan
sokongan pengguna seperti komputer dan pencetak perlu ditingkatkan 0.
8) daripada masa ke semasa supaya relevan dan boleh digunakan
selaras dengan peningkatan aplikasi semasa yang memerlukan peralatan ICT yang berkeupayaan lebih tinggi. NRE juga mempunyai banyak aplikasi automasi pejabat yang perlu diuruskan seperti NRE*Rekod yang perlu diselaraskan bagi memastikan perkongsian maklumat dan sumber rujukan berkenaan berjalan lancar; dan
9) Pengukuhan dan pemantapan Portal NRE. Portal NRE merupakan
satu aplikasi yang sangat kritikal bagi NRE. Ia merupakan gerbang kepada sistem penyampaian perkhidmatan kepada NRE yang juga merupakan pusat rujukan maklumat berkaitan sumber asli dan alam sekitar. Oleh yang demikian, sekurang-kurangnya tahap ketersediaan pada 95% dipastikan oleh Portal NRE untuk menjaga imej perkhidmatan awam dan juga memudahkan capaian setiap masa.
LAMPIRAN KPI
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
396
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan lawatan eksekutif KPTG. 4 4 4 4 4 4 Bil.
Bilangan Mesyuarat PTM. 3 3 3 3 3 3 Bil.
Bilangan Mesyuarat TKPTG Dengan TPTG. 3 3 3 3 3 3 Bil.
Bilangan Konvensyen Pentadbiran Tanah Malaysia. - 1 1 1 1 1 Bil.
Bilangan Mesyuarat Jawatankuasa Teknikal Bersama Pentadbir Tanah-Polis Di Raja Malaysia.
3 3 3 3 3 3 Bil. Lawatan auditan
Bilangan Mesyuarat Khas Di Antara KSN Dengan Pengarah Tanah dan Galian Negeri dan Pengarah Ukur dan Pemetaan Negeri.
5 5 5 5 5 5 Bil.
Bilangan Mesyuarat Penyelarasan Bersama KJP. 10 10 10 10 10 10 Bil.
Bilangan ceramah atau taklimat kepada KJP. 5 5 5 5 5 5 Bil.
Bilangan lawatan pengauditan 1 2 2 2 2 2 Bil.
Peratus penyelesaian tunggakan pembahagian pusaka kecil di S.M. 90.2% 90% 92% 95% 98% 100% Peratus
Penyelesaian permohonan baru pembahagian pusaka kecil dalam tempoh 5 setengah bulan.
47% 60% 64% 68% 72% 75% Peratus
Penyelesaian tunggakan pemberimilikan tanah. 92.21% 96% 100% 100% 100% 100% Peratus
Penyelesian tunggakan permohonan dan pendaftaran hakmilik strata. 89.28% 99% 100% - - - Peratus
Penyelesaian tunggakan permohonan dan pendaftaran QT kepada FT. 88.04% 96% 100% - - - Peratus
Penyiapan perluasan Projek e-Tanah di Negeri Sembilan dan Melaka. sutareP%001%02.48
Penyelesaian pengeluaran hak milik strata bagi bangunan lama. sutareP%001%4.25
Penyelesaian pendaftaran pindah milik tanahdalam masa satu hari. 96.59% 100% 100% 100% 100% 100% Peratus
Meningkatkan kutipan hasil tanah Persekutuan. Peratus pengurangan tunggakan ABT. 15% 15% 20% 25% 30% 35% Peratus
Meningkatkan pematuhan pelaksanaan pengambilan tanah mengikut Akta Pengambilan Tanah, 1960.
Bilangan naziran atau pemantauan ke JKPTG Negeri. 4 4 4 4 4 4 Bil.
Semakan perundangan dan perundangan tanah. Bilangan draf rang undang-undang. 1 1 1 1 1 1 Bil.
Meningkatkan hubungan baik dalam urusan pentadbiran tanah diantara Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri serta jaringan strategik dengan Kementerian/Jabatan Pengguna
KPI
147 150144141
sutareP48 88
Memantapkan latihan yang komprehensif dalam bidang pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan serta teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) yang berkaitan
TANAH: INSTUN, JKPTG & BTUP
82
Bil
86
138154
UNIT
Meningkatkan tahap profesionalisme tenaga pengajar
TERAS I: SUMBER ASLI YANG BERNILAI TINGGI
PENGURUSAN DAN PENTADBIRAN TANAH YANG EFEKTIF DAN EFISIEN
NARUKUIGETARTS
80.3 80Purata Skor Markah Penilaian Tenaga Pengajar
Program Latihan Yang Dirancang
Lawatan eksekutif Ketua Pengarah Tanah dan Galian Persekutuan ke setiap negeri mengikut zon.Mesyuarat Pengarah Tanah Malaysia.Mesyuarat Timbalan Ketua Pengarah Tanah dan Galian Dengan Timbalan Pengarah Tanah dan Galian.
Konvensyen Pentadbiran Tanah Malaysia.
Mesyuarat Jawatankuasa Teknikal Bersama Pentadbir Tanah-Polis Diraja Malaysia.
Mesyuarat Khas Di Antara Y. Bhg. Tan Sri Ketua Setiausaha Negara Dengan Pengarah Tanah dan Galian Negeri dan Pengarah Ukur dan Pemetaan Negeri.
Mesyuarat Penyelarasan Bersama Kementerian/Jabatan Pengguna.
Ceramah atau taklimat kepada Kementerian/Jabatan Pengguna.
Auditan dan pemantuan ke atas pentadbiran tanah secara berterusan bagi memantau pematuan pemakaian perundangan dan peraturan.
Penempatan pasukan petugas khas.
Penambahbaikan proses kerja dalam pembahagian pusaka kecil.
Penempatan pasukan petugas khas.
Penempatan pasukan petugas khas.
Penempatan pasukan petugas khas.
Melaksanakan pengaturan dan pengujian aplikasi sistem e-Tanah di Negeri Sembilan dan Melaka.
Mesyuarat bersama DBKL dan PTG Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur.Pemantauan prestasi pendaftaran pindah milik tanah dalam masa satu hari di pentadbiran tanah
iProgram Ketuk Pintu, Mesyuarat Penyelarasan, Pemantauan kutipan hasil secara berkala, tindakan penamatan penyewaan dan mengeluarkan notis penamatan penyewaan.
Naziran atau pemantauan ke JKPTG Negeri.
Mesyuarat penyelarasan pindaan undang-undang tanah.
Melaksana program latihan dalam bidang pentadbiran tanah, ukur dan pemetaan serta teknologi maklumat yang berkaitan
Membangun / menambahbaik kandungan modul / kurikulum
Membangun pelan latihan melalui Analisis Keperluan Latihan (TNA) yang berterusan
Menjalankan kajian impak keberkesanan program latihan
Melaksanakan pengauditan pengurusan latihan agarsentiasa mematuhi piawaian MS ISO 9001:2008
Melaksanakan program capacity building melalui program mentor-mentee, perkongsian ilmu dan penulisan artikel bagi melahirkan Subject Matter Expert (SME)
Melaksanakan program training for trainers danprogram penempatan (attachment) di jabatan / agensi yang bersesuaian di bawah peruntukan ILA untuk memantapkan kemahiran, pengetahuan dan sahsiah diri tenaga pengajar
INISIATIF (PDCA)
Menjalinkan kerjasama dengan NGO, PBT, pihak swasta serta ahli akademik dari dalam dan luar negara bagi meningkatkan kompetensi serta pengetahuan dalam bidang kepakaran masing-masing melalui program lawatan kerja dalam dan
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
397
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
KPIUNITNARUKUIGETARTS
0.40 %Peratusan litupan Peta Utiliti (Kawasan Lembah Kelang & Putrajaya) 0.10 0.15 0.20 0.25 0.30
%
Memberikan khidmat pemetaan yang memenuhi keperluan dan kehendak pelanggan.
Peratusan litupan bagi Peta Topografi 5.0 10.0 20.0 30.0 40.0 50.0 %
15.0 30.0 40.0 45.0 70.0 100.0Memberi khidmat ukuran hak milik yang lebih efisien.
Mempastikan semua permohonan ukur diselesaikan dalam tempoh 2 bulan
INISIATIF (PDCA)
Ukuran Hakmilik TanahMeyelesaikan sekurang-kurangnya 30% permohonan ukur dalam tempoh kurang 2 bulan (e-Kadaster)Semakan Kerja Juruukur Tanah Berlesen
Semakan Kerja Strata
Peruntukkan kewangan yang mencukupi/Tahun
Program peningkatan kemahiran dan kepakaran melalui latihan dan pembelajaran secara in-house
Proses Penawanan dataProses Penerbitan PetaLitupan kawasan bagi Peta TopografiProses Perolehan dataProses Penerbitan PetaLitupan kawasan bagi Peta UtilitiPeruntukkan kewangan yang mencukupi (elaun kerja luar)Menambah jumlah pegawai dan pasukan kerja luar ukurMeningkatkan kepakaran dan pengetahuan sumber manusia
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
398
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Jumlah jarak bagi pengukuran dan penyelenggaraan persempadanan antarabangsa
35.9 99.0 252.5 394.5 530.1 679.6 KM
Jumlah lot disiapkan dalam menyediakan dan mengemaskini Pangkalan Data Ukur Kadaster (NDCDB)
58.0 60.5 63.0 65.5 68.0 70.5 %
Peratus disiapkan dalam menyediakan dan mengemaskini Pangkalan Data Topografi
70.0 75.0 80.0 85.0 90.0 100.0 %
Peratus disiapkan dalam menyediakan dan mengemaskini Pangkalan Data Geospatial Pertahanan
5.0 20.0 30.0 80.0 85.0 100.0 %
TERAS I: SUMBER ASLI YANG BERNILAI TINGGITANAH: JUPEM
PENGURUSAN DAN PENTADBIRAN TANAH YANG EFEKTIF DAN EFISIEN
UKURANKPI
UNITSTRATEGI
45.0
50.0 %40.0
100.0 %70.0
0.15
Memberi khidmat ukuran hak milik yang lebih efisien.
Mempastikan semua permohonan ukur diselesaikan dalam tempoh 2 bulan 15.0 30.0 40.0
0.20
95.0 100.0
%
20.0 30.0
Memberikan khidmat pemetaan yang memenuhi keperluan dan kehendak pelanggan.
Peratusan litupan bagi Peta Topografi 5.0 10.0
Peratusan litupan Peta Utiliti (Kawasan Lembah Kelang & Putrajaya)
Menyediakan dan mengemaskini pangkalan data geospatial dengan lebih cekap secara berterusan.
Peratus disiapkan dalam menyediakan dan mengemaskini Pangkalan Data Utiliti (PADU)
80.0 85.0
123.6 203.6
90.0
Menentu dan mengukur sempadan antarabangsa dan negeri.
Jumlah jarak bagi pengukuran dan penyelenggaraan persempadanan negeri 68.0
0.25 0.30 0.400.10
100.0 %
283.6 365.6 445.6 KM
Ukuran Hakmilik Tanah
Meyelesaikan permohonan ukur dalam tempoh kurang 2 bulan (e-Kadaster)
Semakan Kerja Ukur hak milik yang dijalankan oleh Juruukur Tanah Berlesen
Semakan Kerja Ukuran hak milik strata yang dijalankan oleh Juruukur Tanah Berlesen
Peruntukkan kewangan yang mencukupi/Tahun
Program peningkatan kemahiran dan kepakaran melalui latihan dan pembelajaran secara in-house
Proses Penawanan data
Proses Penerbitan Peta
Litupan kawasan bagi Peta Topografi
Proses Perolehan data
Proses Penerbitan Peta
Litupan kawasan bagi Peta Utiliti
Peruntukkan kewangan yang mencukupi (elaun kerja luar)
Menambah jumlah pegawai dan pasukan kerja luar ukur
Meningkatkan kepakaran dan pengetahuan sumber manusia
Menjalankan kerja ukuran dan penyelenggaraan sempadan antarabangsa
Menjalankan kerja ukuran dan penyelenggaraan sempadan negeri
Memastikan peruntukkan yang mencukupi (elaunkerja luar)
Sesi perbincangan dan mesyuarat bersama
Menyediakan dan mengemaskini Pangkalan Data
Menyediakan dan mengemaskini Pangkalan Data
Menyediakan dan mengemaskini Pangkalan Data Utiliti (PADU)
Mengadakan jalinan kerjasama dengan pihak lain yang terlibat
Menyediakan dan mengemaskini Pangkalan Data Geospatial Pertahanan
INISIATIF (PDCA)
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
399
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
005100510051005053natupil sauL km2
003003003002061natupil sauL km2
Bilangan laporan komoditi mineral diterbitkan 5 5 5 5 5 5 bilangan
Bilangan seminar 3 3 3 3 3 3 bilangan
Bilangan brosur dikeluarkan 0 1 2 2 2 2 bilangan
Bilangan permohonan khidmat nasihat dilayan 100 100 100 100 100 %
- 001050nakaidesid dradnatS - - %
%00100108060503pais naijak sutareP
%0010010010010010naanaskalep sutareP
Peratus pangkalan data siap 50 100 - - - - %
Bilangan lab 0 1 3 0 0 0 bilangan
Bilangan mesyuarat 0 1 3 0 0 0 bilangan
%001lenap nahubunep sutatS
Bilangan penyelidikan 8 9 9 9 9 9 bilangan
iii. Bilangan kolabrasi 2 2 2 2 2 2 bilangan
Bilangan perkhidmatan kepakaran diberi 3 5 5 5 5 5 bilangan
Bilangan 3 persijilan dikekalkan 100 100 100 100 100 100 %
Persijilan akreditasi Makmal Kuantan 50 100 100 100 100 100 %
Bilangan ujian kecekapan 10 10 10 10 10 10 bilangan
Bilangan skop analisis ditambah 5 5 5 0 0 0 bilangan
Tahap penyediaan dokumen 30 50 100 0 0 0 %
Bilangan mesyuarat 4 5 4 5 4 5 bilangan
Bilangan negara 2 2 2 2 2 2 bilangan
Memantapkan dasar, perundangan, peraturan dan garis panduan berkaitan mineral dan geosains
Bilangan lab 0 2 0 0 0 0 bilangan
Bilangan mesyuarat 0 3 0 0 0 0 bilangan
%- - - - 00105pais sutareP
Bilangan akta disemak 1 1 1 1 - - bilangan
Bilangan peraturan 3 5 2 2 2 2 bilangan
Mempertingkatkan maklumat sumber mineral negara
Mempertingkatkan promosi dan penyebaran maklumat secara efektif dan berterusan dalam bidang mineral dan geosains
Memastikan pembangunan dan penggunaan sumber mineral secara mampan
Memperkukuhkan R&D bidang mineral
Meningkatkan perhubungan dan kerjasama antarabangsa
MINERAL: BMG & JMGTERAS I: SUMBER ASLI YANG BERNILAI TINGGI
MEMPERKUKUH KEUPAYAAN PEMBANGUNAN SUMBER MINERAL UNTUK MEMACU EKONOMI NEGARA
STRATEGI UNITUKURANKPI
Bilangan perundingan 0 3 2 1 1 1 bilangan
Menjalankan program eksplorasi mineral berlogamMenjalankan penilaian sumber mineral perindustrianMenjalankan analisis pasaran, dagangan, penggantian import dan ramalan komoditi mineral
Menganjurkan seminar
Menghasilkan brosur penerangan berkaitan mineral
Memberi khidmat nasihat kepada pelabur berkaitan kawasan berpotensi untuk pembangunan mineral
Menyediakan kriteria amalan terbaik industri
Menjalankan kajian awal perawatan masalah acid mine drainage (AMD) di Mamut, Ranau, Sabah
Melaksanakan sistem e-permit
Membangunkan pangkalan data eksport mineral dan pelbagai bahan batuan
Menjalankan kajian peningkatan pelaburan secara mampan industri mineral dan kuari
Menjalankan kajian peningkatan pelaburan secara mampan industri mineral dan kuari
Menubuhkan Panel Penasihat Penyelidikan
Meningkatkan bilangan penyelidikan ke atas mineral tempatan bagi menambah nilai, kepelbagaian penggunaan dan penggantian import dan pemuliharaan alam sekitar
Mempertingkatkan kolaborasi dengan pihak swasta dan institusi pengajian tinggi
Memberikan perkhidmatan kepakaran dalam bidang R&D
Pengekalan sistem pengurusan makmal mengikut MS ISO/IEC 17025
Pengekalan sistem pengurusan makmal mengikut MS ISO/IEC 17025
Menyertai Program Ujian Kecekapan (PT) di peringkat nasional dan antarabangsa
Perluasan skop akreditasi analisis
Mendapatkan pensijilan MS ISO 9001:2008 bagi Makmal Batu Dimensi
Menghadiri dan mengambil bahagian yang aktif dalam mesyuarat dan persidangan antarabangsa
Kerjasama teknikal dua hala antarabangsa
Menggubal Dasar Geosains Negara
Menggubal Dasar Geosains Negara
Menggubal Dasar Geosains Negara
Semakan terhadap akta sedia ada (Akta Penyiasatan Kaji Bumi 1974)
Menyediakan peraturan bagi akta sedia ada (Akta Pembangunan Mineral, Akta Ahli Geologi dan Akta Penyiasatan Kajibumi)
INISIATIF (PDCA)
Perundingan dengan Pihak Berkuasa Negeri bagi menerimapakai Peraturan/ Kaedah Kuari
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
400
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Pelan induk bersepadu disediakan 20 100 0 0 0 0 %
Bilangan mesyuarat penyelarasan 0 4 4 4 4 4 bilangan
Bilangan jawatankuasa 0 1 1 1 1 1 bilangan
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
i. Luas liputan di Semenanjung Malaysia 86.44 86.44 86.44 86.5 87.0 87.5 %
%0.130.030.920.820.8209.72habaS id natupil sauL .ii
iii. Luas liputan di Sarawak 29.79 30.0 30.0 31.0 32.0 33.0 %
i. Luas liputan pemetaan geologi terain 312 100 150 300 300 300 km2
ii. Peratus ulasan dalam tempoh 14 hari 98 95 95 95 95 95 %
i. Peraturan disediakan 0 1 0 0 0 0 Bilangan
ii. Bilangan kertas makluman 0 1 0 0 0 0 Bilangan
iii. Bilangan mesyuarat 2 2 2 2 2 0 Bilangan
iv. Bilangan telaga dibangunkan 17 6 10 15 15 15 Bilangan
v. Bilangan telaga dipantau 340 180 250 350 350 350 Bilangan
i. Bilangan geotapak dicirikan 9 5 5 10 10 10 Bilangan
ii. Bilangan taklimat 2 2 2 2 2 2 Bilangan
iii. Bilangan lokasi dikenalpasti 2 2 2 2 2 2 Bilangan
Meneroka sumber tenaga alternatif i.Bilangan lokasi 2 1 1 2 2 2 Bilangan
Memperkasa pengumpulan dan pembekalan maklumat geosains
Mempertingkatkan penggunaan maklumatdan perkhidmatan geosains dalam pengurusan geobencana dan pemeliharaan alam sekitar
Memantapkan eksplorasi dan pembangunan sumber air bawah tanah untuk kesejahteraan rakyat
Memperkasa sumber warisan geologi negara
MEMPERKUKUH KEUPAYAAN PEMBANGUNAN SUMBER MINERAL UNTUK MEMACU EKONOMI NEGARA
NARUKUIGETARTSKPI
UNIT
TERAS I: SUMBER ASLI YANG BERNILAI TINGGI
GEOSAINS: BMG & JMG
NARUKUIGETARTSKPI
UNIT
Menyelaraskan pelaksanaan pelan induk bersepadu
Menyelaraskan pelaksanaan pelan induk bersepadu
Mewujudkan Jawatankuasa Pemandu Pembangunan Mineral Negara
Meningkatkan kawasan liputan pemetaan geologi
Meningkatkan kawasan liputan pemetaan geologi
Meningkatkan kawasan liputan pemetaan geologi
Menjalankan program pemetaan geologi terain
Memastikan ulasan kepada Pihak Berkuasa Tempatan diselesaikan dalam tempoh 14 hari dari permohonan diterima
Pewartaan dan penguatkuasaan Peraturan Air Tanah (Geological Survey (Notification of Development of Wells and Excavations) Regulation 2009) di bawah Akta Penyiasatan Kajibumi 1974
Membentangkan Pelan Tindakan Air Bawah Tanah Negara kepada MSAN6
Menyelaras dan memantau pelaksanaan Pelan Strategik dan Pelan Tindakan Pengurusan Air Tanah Negara bagi tahun 2011
Membangunkan sumber air bawah tanah di kawasan kritikal
Memantau paras dan kualiti air bawah tanah serta mengesan pencemaran
Pemetaan sumber geologi warisan
Memberi penerangan kepada pihak berkuasanegeri dan agensi berkaitan
Mengenalpasti kawasan berpotensi untuk diwartakan sebagai warisan geologi
Menjalankan kajian potensi sumber geoterma
INISIATIF (PDCA)
INISIATIF (PDCA)
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
401
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Menguruskan kawasan sumber asli khususnya Hutan Simpanan Kekal (FMU) secara berkekalan
Bil. FMU (Negeri) yang mengekalkan pengiktirafan pematuhan standard MC&I (Malaysia Criteria and Indicators for Forest Management Certification)
7 7 8 8 8 8 Bil. FMU
Kekerapan rondaan * 8,000 8,000 10,000 10,000 12,000 12,000 Bil. Rondaan
.liB212101975naawkadneP .liB
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan mesyuarat Jawatankuasa Penanaman dan Jawatankuasa R & D 3 3 3 3 3 3 Bil Mesyuarat Jawatankuasa Penanaman dan
Jawatankuasa R & D
Bilangan Mesyuarat Jawatankuasa Teknikal Pemantauan (JTP) Operasi Menanam Pokok-Pokok Bakau dan Spesies--Spesies Yang Sesuai Di Pesisiran Pantai Negara
3 3 3 3 3 3 Bil
Mesyuarat Jawatankuasa Teknikal Pemantauan (JTP) Operasi Menanam Pokok-Pokok Bakau dan Spesies-Spesies Yang Sesuai Di Pesisiran Pantai Negara
Bilangan lawatan yang dilakukan 7 3 3 3 3 3 Bil Lawatan berkala ke kawasan yang bermasalah
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan Jawatankuasa Pemandu Pelan Tindakan Tanah Gambut Kebangsaan ditubuhkan
0 1 0 0 0 0Bilangan
Jawatankuasa
Menubuhkan JK Pemandu Pelan Tindakan Kebangsaan Tanah Gambut
Bilangan Mesyuarat Jawatankuasa Pemandu Pelan Tindakan Tanah Gambut Kebangsaan
0 1 1 1 1 1 BilanganMesyuarat
Mesyuarat JK Pemandu Pelan Tindakan Kebangsaan Tanah Gambut
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan peraturan-peraturan berkaitan dengan Akta 716 metI9 Mewujudkan peraturan-peraturan berkaitan
dengan Akta 716Bilangan operasi penguatkuasaan secara bersepadu (One NRE Enforcement )
4 4 4 4 4 OperasiMeningkatkan keberkesanan penguatkuasaan secara bersepadu (OneNRE Enforcement )
Bilangan operasi menangani perdagangan haram hidupan liar 160 160 160 160 160 Operasi Meningkatkan usaha-usaha menangani
perdagangan haram hidupan liarBilangan rondaan kawalan di kawasan perlindungan (Taman Negara dan Rezab Hidupan Liar)
150 150 150 150 150 RondaanMeningkatkan kawalan di kawasan perlindungan (Taman Negara dan Rezab Hidupan Liar)
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan pagar elektrik gajah yang dibina di kawasan konflik 3 2 1 2 3 3 Bil Membina pagar elektrik gajah di kawasan
yang telah dikenalpastiBilangan gajah yang ditangkap di kawasan konflik 25 26 36 30 28 26 Bil
Menangkap dan memindah gajah di kawasan yang mengalami konflik manusia-gajah
Bilangan kakitangan yang dilatih dalam pengurusan konflik hidupan liar 50 50 50 50 50 50 Bil Melatih kakitangan yang terlibat dalam
pengurusan konflik
Bilangan operasi bersepadu mengatasi konflik hidupan liar yang dijalankan dengan kerjasama lain-lain agensi
320 340 360 380 400 420 Bil Menjalankan operasi bersepadu bersama agensi-agensi yang berkenaan
Bilangan program kesedaran awam yang dijalankan bagi mengatasi konflik hidupan liar
22 22 34 40 45 50 Bil Menjalankan program kesedaran awam di kawasan konflik manusia-hidupan liar
Melaksanakan program konservasi danpengurusan secara berkekalan pesisiran pantai negara yang berisiko tsunami secara bersepadu
Menguatkuasakan undang-undang danperaturan berkaitan pengurusan dan konservasi hidupan liar secara berkesan.
TERAS I :PENGURUSAN SUMBER ASLIBIODIVERSITI: JPSM
MENGEKALKAN PENGIKTIRAFAN PENSIJILAN PENGURUSAN HUTAN MENGIKUT PIAWAIAN MC & I UNTUK 8 FMU PADA 2015
BIODIVERSITI: BPPB, FRIM, JTLM, PERHILITAN, JPSMMEMASTIKAN KAWASAN PESISIRAN PANTAI NEGARA SELAMAT DARI BENCANA TSUNAMI MELALUI PENGEKALAN DAN PEMULIHARAAN HUTAN PAYA LAUT
Memantau pelaksanaan PelanTindakan Tanah Gambut Kebangsaan
UKURAN (Rujuk Pelan Jabatan)KPI
MENINGKATKAN KEBERKESANAN PENGURUSAN HUTAN PAYA GAMBUT
1 1
UNIT
BIODIVERSITI: BPPB, FRIM, JTLM, PERHILITAN, JPSM
MENGURANGKAN IMPAK KERUGIAN EKONOMI SEBANYAK 90% AKIBAT KONFLIK MANUSIA DAN HIDUPAN LIAR PADA 2015
UNIT
STRATEGI
Meningkatkan keupayaan menangani konflik manusia-hidupan liar mengikut Pelan Tindakan Pengurusan Konflik Hidupan Liar di Semenanjung Malaysia 2010-2015
KPI
KPI
STRATEGI
BIODIVERSITI:PERHILITAN
Bilangan Mesyuarat Pasukan Petugas Khas Jawatankuasa Operasi Menanam Pokok-Pokok Bakau dan Spesies-Spesies
UNIT
UKURAN (Rujuk Pelan Jabatan)
1 1 1
UKURAN (Rujuk Pelan Jabatan)KPI
STRATEGI
STRATEGIKPI
BIODIVERSITI: PERHILITANMENINGKATKAN USAHA -USAHA BAGI MEWUJUDKAN RANGKAIAN KORIDOR EKOLOGI BIODIVERSITI
STRATEGI
Bil1
UNITUKURAN (Rujuk Pelan Jabatan)
UKURAN (Rujuk Pelan Jabatan)
Mesyuarat Pasukan Petugas Khas Jawatankuasa Operasi Menanam Pokok-Pokok Bakau dan Spesies-Spesies Yang Sesuai Di Pesisiran Pantai Negara
UNIT
INISIATIF (PDCA)
INISIATIF (PDCA)
Melaksanakan penguatkuasaan undang-undang hutan secara sistematik di kawasan HSK
INISIATIF (PDCA)
INISIATIF (PDCA)
INISIATIF (PDCA)
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
402
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan konsultasi bersama stakeholders di peringkat negeri - 1 1 1 1 1 Bil
Meningkatkan usaha-usaha rundingandengan Kerajaan Negeri dan pihak-pihak berkepentingan
Bilangan konsultasi bersama stakeholders di peringkat negeri - 1 1 1 1 1 Bil
Meningkatkan usaha bagi mewujudkanrangkaian koridor ekologi bagimenyambung kawasan hutan yang telahterpencil (fragmented)
Bilangan green infrastructure bypass & viaduct yang dibina - 0 1 0 1 0 Bil
Mewujudkan green infrastructure bypass & viaduct bagi menyediakan laluan bagihidupan liar
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
i) Bilangan Akta 1 draf RUU 1 RUU ABS 1 Akta 0 0 0 Bil Membangunkan Akta Kebangsaan ABS
ii) Bilangan Peraturan 0 0 1 peraturan ABS 0 0 0 Bil Penggubalan dan penguatkuasaan
Peraturan ABS
iii) bilangan blueprint 0 1 draf blueprint
1 blueprintdilaksana 0 0 0 Bil
Merangka dan melaksanakan blue print bagi rangka kerja institusi bagi melaksanakan undang-undang ABS
iv) protokol diratifikasi1 protokol diterimapakai di
1 protokol ditandatang
ani0 0 0 0 Bil Meratifikasi Nagoya Protocol on Access
and Benefit Sharing .
STRATEGI UKURAN UNIT INISIATIFSEMASA
(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Kumpulan Teknikal menjalankan kerja-kerja penilaian dan mengenalpasti bentuk prasarana yang boleh ditambahbaik dan dinaikkan taraf di 7 buah live sites
Menjalankan kerja-kerja menaiktaraf live sites yang terpilihMenyediakan criteria dan petunjuk bagi Skim Akreditasi MMBH serta melaksanakan akreditasi dan pensijilan terhadap produk-produk ekopelancongan di MalaysiaMengadakan Mesyuarat Penyelarasan bagi meningkatkan kerjasama dengan Kementerian Pelancongan Malaysia dan Tourism Malaysia bagi mempromosikan lokasi ekopelancongan Malaysia
Mewujudkan Undang-undang bagi Memastikan Akses kepada Sumber Biodiversiti Negara Terkawal dan Faedahnya Dikongsi Secara Saksama (ABS)
0Menaiktaraf produk-produk ekopelancongan ke arah pensijilan
BIODIVERSITI: BPPB, FRIM, JTLM, PERHILITAN, JPSMMENINGKATKAN USAHA -USAHA KE ARAH PEWUJUDAN RANGKAIAN KORIDOR EKOLOGI BIODIVERSITI
tertaklukkepada
peruntukanyang
disediakan
INISIATIF (PDCA)
KPIEKOPELANCONGAN MENYUMBANG SEKURANG-KURANGNYA 5% DARIPADA KELUARAN DALAM NEGARA KASAR (KDNK) PELANCONGAN NEGARA PADA 2015
tertaklukkepada
peruntukanyang
disediakan
UNITUKURANKPI
tertaklukkepada
peruntukanyang
disediakan
UNIT
2 lokasi dinaik tarafJumlah tapak yang dinaiktaraf Bil lokasi
dinaik taraf
STRATEGI
UKURAN
BIODIVERSITI: BPPB, FRIM, JTLM, PERHILITAN
3 lokasi dinaik taraf
STRATEGI
Meningkatkan kerjasama dalam usaha mewujudkan rangkaian koridor ekologi central forest spine (CFS) di Semenanjung Malaysia dan Heart of Borneo (HoB) di Sabah dan Sarawak.
KPI
MEMPERKUKUHKAN MEKANISMA PERUNDANGAN BERKAITAN AKSES KEPADA SUMBER BIOLOGI DAN PERKONGSIAN FAEDAH (ABS)
INISIATIF (PDCA)
BIODIVERSITI: BPPB, FRIM, JTLM, PERHILITAN
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
403
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan mesyuarat Majlis Penasihat Kebangsaan Taman Laut dan Rizab Laut
2 2 2 2 2 Bil
Bilangan mesyuarat Majlis Perundingan- Industri- UNDP
5 5 4 4 4 Bil
Bilangan dasar pengurusan diwujudkan 1 0 0 0 1 Bil
Pindaan Akta Perikanan 1985 dimuktamadkan 1 0 0 0 1 Bil
Bilangan pelan pengurusan dan garis panduan pengurusan - pengurusan TL
1 naudnap siraG -1
11
11
11
11
Bil
Bilangan peraturan Taman Laut 0 1 1 2 2 Bil
Bilangan aktiviti penguatkuasaan(rondaan) 300 310 320 330 340 Bil
liB042032022012002askirepid tob nagnaliB
Bilangan operasi penguatkuasaan bersama 3 3 3 3 3 Bil
Pewujudan dokumen Training Road Map 1 0 0 1 0 Bil
Peratus peningkatan penyertaan latihan teknikal warga jabatan 10% 10% 10% 10% 10% Peratus
Peratus peningkatan penyertaan latihan orang awam 5% 5% 5% 5% 5% Peratus
Peratus peningkatan penyertaan latihan berjadual (7 hari/tahun) 75% 80% 85% 100% 100% Peratus
Bilangan penyertaan warga jabatan dalam seminar/bengkel/ persidangan di peringkat nasional dan antarabangsa-bilangan kakitangan-Bilangan seminar/bengkel
206
206
206
206
206
BilBil
Bilangan warga jabatan mengikuti program pasca ijazah 1 1 1 1 1 Bil
Bilangan majlis/forum ilmu diadakan 12 12 12 12 12 Bil
Bilangan projek penyelidikan 6 6 6 6 6 BilBilangan penerbitan -Teknikal - PengurusanPeratus peningkatan bajet R&D 10% 10% 10% 10% 10% Peratus
Bilangan hasil kajian diaplikasikan atau dipatenkan 1 2 3 4 6 Bil
Peratus pengemaskinian data inventori marin 5% 5% 5% 5% 5% Peratus
Peratus pengemaskinian dalam database MPMIS (Marine Park Monitoring Information System)
10% 10% 10% 10% 10% Peratus
Penilaian keberkesanan pengurusan Taman Laut 1 1 1 1 1 Bil
Peningkatan indeks biofizikal-coral cober-focal species abundance-water quality
1% 1% 1% 1% 1% Peratus
liB---- 242isiid natawaj nagnaliB
Bilangan aset bot penguatkuasaan 26 31 36 36 36 BilBilangan pusat Taman Laut -Baru-dinaiktaraf
-1
-1
11
11
11
Bil
Pengurangan ketidakpatuhan perundangan / pencerobohan Taman Laut
5% 5% 5% 5% 5% Peratus
Kekerapan mesyuarat perundingan bersama komuniti tempatan 6 7 8 9 10 Bil
Peningkatan bilangan penyertaan komuniti 5% 5% 5% 5% 5% Peratus
Bilangan program bersama media 2 2 2 2 2 Bil
Bilangan program bersama komuniti 2 2 3 3 3 Bil
Bilangan CSR 2 2 2 2 2 Bil
INISIATIF (PDCA)
Meningkatkan keberkesanan pengurusan Taman Laut kepada 50% berdasarkan Indeks IUCN/World Bank pada 2015
75%Indeks Kepuasan Pengunjung
BIODIVERSITI : JTLM
UKURAN (Rujuk Pelan Jabatan)KPI
UNITSTRATEGI
Meningkatkan Pengetahuan Saintifik dan R&D
6 6 6 6
Peratus
PENGURUSAN TAMAN LAUT SECARA LESTARI
Memperkukuhkan rangka institusi
Mewujud dan memperkemaskan perundangan, dasar dan pelan pengurusan
Bil
Meningkatkan penyertaan komuniti dan pihak berkepentingan (stakeholders) di dalam perancangan dan pengurusan
Meningkatkan pembangunan kapasiti
55% 65% 80% 90%
6
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
404
SEMASA(2010)
2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan perkongsian pintar (MoU) dengan universiti/swasta 1 2 2 2 3 Bil
Bilangan program kerjasama nasional 2 2 3 3 3 Bil
Bilangan program kerjasama serantau/ antarabangsa 2 2 2 2 2 Bil
Penyediaan dan pengemaskinian Pelan Tindakan Komunikasi 1 1 1 1 1 Bil
Bilangan aktiviti kesedaran awam/institusi 30 35 40 45 50 Bil
Peningkatan Tahap Kesedaran Awam 5% 5% 5% 5% 5% Peratus
Bilangangaris panduan Best Practices 0 1 1 2 2 Bil
Bilangan Marine Park Guidelines 1 1 1 1 1 Bil
Bilangan gais panduan 1 0 0 0 1 Bil
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Projek penyelidikan dan pembangunan (R&D) serta pra-komersialisasi (C, dalam kurungan) baharu yang dilaksanakan
160 (2) 30 (2) 35 (2) 40 (2) 45 (2) 50 (2) Bilangan
1.Mewajibkan setiap Bahagian Penyelidikan mengemukakan sekurang-kurangnya 15 cadangan projek baru dan 2 cadangan projek pre-commercialisation setiap tahun; 2. Mengemukan cadangan projek kepada penganjur;3. mewujudkan tabung baru di NRE khusus untuk RD&C
Penerbitan hasil dari R&D (termasuk jurnal) 870* (101) 600 (100) 600 (100) 600 (100) 600 (100) 600 (100) Bilangan
1. Meningkatkan keupayaan dan keberkesanan menulis menerusi kursus dan bengkel; 2. Mewajibkan setiap projek R&D&C mengeluarkan bahan penerbitan; 3. Mewajibkan pegawai penyelidik yang bukan ketua projek supaya menulis.
Pendedahan rekacipta 15 20 20 20 20 20 Bilangan
1.Mewajibkan setiap cadangan projek telah laksana carian paten 2. dapatkan komitmen dari setiap Bahagian Penyelidikan untuk kemukakan bilangan Pendedahan Rekacipta yang dijangka3. tunaikan insentif yang diperuntukkan bagi pendedahan reka cipta oleh kerajaan dalam tahun semasa
71netap naliafmeP 4 5 6 6 6 Bilangan
1. Wajibkan setiap cadangan projek ada laksana carian paten 2. saringan ke atas semua pendedahan rekacipta yang di terima3. buat pemfailan paten atas reka cipta/inovasi yang dikenal pasti bernilai komersil4. tunaikan insentif yang diperuntukkan bagi pemfailan paten oleh kerajaan dalam tahun semasa
Perbincangan/perundingan dengan pihak swasta/pelabur ke arah mengkomersialkan 3 hasil R&D setahun
24 15 15 15 15 15
Bilanganhasil R&D
dikomersialkan
1. Saringan komersialisasi atas hasil-hasil projek; 2. Sertai pameran-pameran sebagai promosi; 3. Adakan perundingan dengan syarikat/individu yang menunjuk minat ; 4. Dapatkan persetujuan terma ; 5. Meteraikan persetujuan
Meningkatkan kapasiti pusat kecemerlangan sedia ada dan menubuh pusat kecemerlangan baharu: traditional knowledge, bio hub, forensik hutan, perubahan iklim dan teknologi hijau
7 1 1 1 1 1 Bilangan
1. Perancangan awal penubuhan pusat kecemerlangan baharu; 2. Meningkatkan kapasiti dan kepakaran menerusi pengkhususan tugas dan tanggungjawab dan latihan
Kerjasama R&D pintar (baharu) 8 7 8 9 10 10 Bilangan
1. Menjalin hubungan dan berbincang dengan bakal rakan kerjasama; 2. Menilai kertas cadangan projek kerjasama baharu; 3. Meterai perjanjiankerjasama baharu; 4. Perlaksanaan dan pemantauan projek kerjasama
Pemindahan Teknologi menerusi projek inkubasi (baharu) 10 5 5 5 5 5 Bilangan
1. Mengiklan teknologi yang hendak dipindahkan serta pemilihan calon. 2 Latihan, bimbingan dan penilaian
Pembangunan garis panduan penggunaan lestari
INISIATIF (PDCA)
Memperkasa aktiviti penyelidikan, pembangunan dan pengkomersialan (R,D&C)
KPISTRATEGI UKURAN (Rujuk Pelan Jabatan) UNIT
BIODIVERSITI:FRIMMENINGKATKAN USAHA INOVASI MENERUSI R,D & C KE ARAH PENGHASILAN KEKAYAAN, PENJANAAN ILMU DAN PEWUJUDAN TEKNOLOGI BARU
Menggalakkan pembangunan dan penggunaan sumber biodiversiti marin secra lestari
Menggalakkan kerjasama dan usahasama pelbagai pihak
INISIATIF (PDCA)UNITUKURAN (Rujuk Pelan Jabatan)STRATEGIKPI
Meningkatkan kesedaran institusi dan awam
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
405
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan polisi dinilai semula 0 1 0 0 0 0 Bil
Membuat penilaian semula Polisi Kepelbagaian Biologi Kebangsaan agar selaras dengan Pelan Strategik CBD 2011-2020
Bilangan mesyuarat/bengkel 3 3 3 3 3 3 Bil
Merangka pendirian negara dan mengambil tindakan susulan berhubung isu-isu perhutanan dan biodiversiti di bawah Konvensyen CITES dan CBD, mesyuarat UNFF dan mesyuarat –mesyuarat berkaitan diperingkat ASEAN
Bilangan kolaborasi 1 1 1 1 1 1 Bil
Meningkatkan keupayaan negara melalui program-program kolaborasi kemahiran dan kepakaran diperingkat serantau dan antarabangsa
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan pelan Tindakan CEPA Kebangsaan
1 Pelan Tindakan
CEPAKebangsaandiwujudkan
__ __ __ __Satu task force akan ditubuhkan bagi merangka Pelan Tindakan Kebangsaan CEPA.
Program CEPA yang bersepadu (consolidated ) __
3 program CEPA
bersepadu
4 program CEPA
bersepadu
5 program CEPA
bersepadu
6 program CEPA
bersepadu
Menubuhkan Sekretariat MyCEPA bagi memantau pelaksanaan Pelan.
1 Portal CEPA1 portal CEPA
dibangunkan__ __ __ __
Menggalakkan kerjasama antara pelbagai pihak berkepentingan dan perkongsian maklumat melalui bengkel dan seminar.
Penganjuran Bengkel dan Seminar MyCEPA
2 bengkel dan 1
seminarM CEPA
1 Seminar MyCEPA
1 Seminar MyCEPA
1 Seminar MyCEPA
1 Seminar MyCEPA
Membangunkan portal untuk menyebarkan maklumat terkini yang berkaitan dengan biodiversiti.
Mengaktifkan semula International Biodiversity dan Forestry Resource Group
Bilangan Mesyuarat 2
mesyuarat1 Bengkel
2 mesyuarat1 Bengkel
2 mesyuarat1 Bengkel
2 mesyuarat1 Bengkel
2 mesyuarat1 Bengkel
Mengaktifkan kembali International Biodiversity dan Forestry Resource Group
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Peratusan permohonan/ pemberitahuan diselesai mengikut Piagam Pelanggan
- 90% 90% 90% 90% 90% peratus
Jumlah IBC yang berdaftar dengan LBK - 10 5 5 5 5 bilangan
Penyediaan rangka kerja aktiviti penguatkuasaan bersepadu - - 1 - - - unit
Bil. peraturan baru digubal 1 - - 1 - - unit
Bil. garis panduan baru dibangunkan 2 1 1 1 1 1 unit
Bil. bengkel/seminar diadakan 10 8 5 5 5 5 unit
--lawa naijaK--naradeseK pahaTPembangunan Indeks Kesedaran
indeks
(27) Organisasi Jabatan Biokeselamatan yang mantap Keupayaan Jabatan (Bil. Perjawatan) 25 25 25 50 50 50 personel Pelan Pengukuhan Jabatan
INISIATIF (PDCA)
INISIATIF (PDCA)
Memantau dan menyelaras pelaksanaan obligasi negara di bawah Multilateral Environmental Agreements (MEAs)
(26) Meningkatkan kepakaran dan kesedaran awam tentang biokeselamatan
Program Pembinaan Kapasiti Biokeselamatan
BIODIVERSITI:JBKPELAKSANAAN BERKESAN AKTA BIOKESELAMATAN
KPIUNIT
INISIATIF (PDCA)
(24) Melaksanakan Akta Biokeselamatan Pelan Pelaksanaan Akta Biokeselamatan
(25) Memantapkan penguatkuasaan dan perundangan biokeselamatan
BIODIVERSITI: BPPB, FRIM, JTLM, PERHILITAN, JPSM
STRATEGI UKURAN (Rujuk Pelan Jabatan)
NARUKUIGETARTS
Pelan Penguatkuasaan Secara Bersepadu Biokeselamatan
KPIUNIT
MEMASTIKAN OBLIGASI DI PERINGKAT ANTARABANGSA
BIODIVERSITI: BPPBMENINGKATKAN KEFAHAMAN DAN KAPASITI STAKEHOLDERS SERTA PEGAWAI-PEGAWAI KERAJAAN BERHUBUNG ISU-ISU BIODIVERSITI
STRATEGI UKURAN (Rujuk Pelan Jabatan)KPI
UNIT
1 Bengkel ititnauK /liBAPECyM
Meningkatkan keberkesanan program CEPA dan pembangunan kapasitiberhubung isu-isu biodiversiti kepada stakeholders dan pelanggan (NGOs, orang awam dsb) dan juga pegawai-pegawai di bawah agensi/Kementerian.
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
406
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Mengenal pasti pengurangan intensiti GHG sehingga 40% menjelang tahun 2020 melalui aktiviti-aktivitilow hanging fruit
Pencapaian pengurangan GHG 63.4% (24) 68.42% (26) 73.68% (28) 78.95% (30) 84.21% (32) 89.47% (34) peratus (juta tan)
Menjejaki kategori-kategori lainlow hanging fruit
Pembentukan long term roadmap bagi mengurangkan pelepasan GHG dalam jangka masa panjang
Penghasilan long term roadmap naaideyneP nalePpais sutarep%001%66 long term roadmap
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Membangunkan Indeks Prestasi Alam Sekitar Malaysia Peratus Penyediaan Laporan EPI
MalaysiaLaporan SelfAssessment
33%(InceptionReport)
100% (FinalReport) - -
PenyediaanLaporan EPI
Malaysiaperatus Pelan Tindakan Pembangunan EPI
Malaysia
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Mengenalpasti Projek-Projek Yang Dapat Memberi faedah kepada Alam Sekitar Global
Peratus Kelulusan Dana GEF5 untuk Pelaksanaan Projek 0.0% 0.0% 0.0% 40.0% 40.0% 0.0% peratus Pelan Pengurusan Dana GEF 5
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
(5) Pengawalan Mengenai Punca Pencemaran Pepejal Terampai
Peraturan Berkaitan Kawalan Punca Pencemaran Pepejal Terampai -
PenyediaanDraf
PeraturanBerkaitan
PuncaPencemaran
PepejalTerampai
Memuktamadkan Draf
PeraturanDan
Pewartaan
Penguatkuasaan
Penguatkuasaan
Penguatkuasaan 1 Peraturan Pelan Penggubalan Peraturan Hakisan &
Enapan
i) Peraturan Berkaitan Dengan Kawalan Pelepasan Dari Ternakan Haiwan (Ternakan Babi)
- -Penyediaan
DrafPeraturan
Memuktamadkan Draf
PeraturanDan
Pewartaan
Penguatkuasaan
Penguatkuasaan
i) Peraturan Berkaitan Dengan Kawalan Pelepasan Dari Ternakan Haiwan (Ternakan Babi)
ii) Peraturan Berkaitan Dengan Kawalan Pelepasan Dari Pasar - - -
PenyediaanDraf
Peraturan
Memuktamadkan Draf
PeraturanDan
Pewartaan
Penguatkuasaan
ii) Peraturan Berkaitan Dengan Kawalan Pelepasan Dari Pasar
iii) Peraturan Berkaitan Dengan Kawalan Pelepasan Dari Restoran - - - -
PenyediaanDraf
Peraturan
Memuktamadkan Draf
PeraturanDan
Pewartaan
iii) Peraturan Berkaitan Dengan Kawalan Pelepasan Dari Restoran
INISIATIF (PDCA)
INISIATIF (PDCA)
INISIATIF (PDCA)
INISIATIF (PDCA)
NARUKUIGETARTSKPI
UNIT
NARUKUIGETARTSKPI
UNIT
STRATEGI
ALAM SEKITAR: JAS
UKURAN
UKURAN
UNIT
ALAM SEKITAR: BPASPI
STRATEGIKPI
UNIT
KPI
MEMANTAPKAN AKTA KUALITI ALAM SEKELILING 1974
MEMANFAATKAN DANA GEF BAGI FAEDAH ALAM SEKITAR GLOBAL
(6) Pengawalan Punca Pencemaran Bukan Industri 3 peraturan
MENGGALAKKAN MASYARAKAT RENDAH KARBON
TERAS II: PENGURUSAN ALAM SEKITAR YANG LESTARIALAM SEKITAR: BPASPI
ALAM SEKITAR: BPASPI MEMBENTUK INDEKS PRESTASI ALAM SEKITAR (EPI) MALAYSIA
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
407
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Kertas Dasar Dan Kaedah Pelaksanaan - Penyediaan
Kertas Dasar Pelaksanaan Pelaksanaan Pelaksanaan Pelaksanaan Peratusan
Bilangan pegawai yang diperturunkan kuasa - - 100% 100% 100% 100% Peratusan
Bilangan pegawai yang dilatih - - 100% 100% 100% 100%
Bilangan penguatkuasaan dilaksanakan - - 100% 100% 100% 100% Peratusan
Bilangan Industri Yang Menjalankan Self Regulation (effluen) - 25.00% 35.00% 50.00% 70.00% 85.00% Peratusan
Bilangan Industri Yang Menjalankan Self Regulation (udara) - 20.00% 30.00% 40.00% 50.00% 60.00% Peratusan
Peratus pematuhan industri (effluen) 94.00% 95.00% 96.00% 97.00% 98.00% 100.00% Peratusan
Peratus pematuhan industri (udara) 94.00% 95.00% 96.00% 97.00% 98.00% 100.00% Peratusan
Peratus pematuhan industri (Bahan Berbahaya) 92.00% 95.00% 95.00% 98.00% 98.00% 100.00% Peratusan
(10)Meningkatkan Pematuhan Industri PYBDT (Bilangan Pemeriksaan) Peratus pematuhan industri 92.00% 93.00% 94.00% 95.00% 96.00% 97.00% Peratusan Pelan Penguatkuasaan
(11)Meningkatkan Kompetensi Pegawai Jabatan Bilangan Pegawai 732 1225 1225 1225 1225 1225 Pelan Pembangunan Modal Insan (Jabatan)
(12)Meningkatkan Kompetensi Personel Industri Bilangan Personel 728 1225 1350 1500 2250 3000 Pelan Pembangunan Modal Insan (Industri)
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
(13) Meningkatkan bilangan sungai bersih Bilangan Sungai Bersih 293 293 293 293 293 293 Bil Sungai Rancangan peningkatan penguatkuasaan
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
(14) Membangunkan Indeks Kualiti Air Marin Indeks Kualiti Air Marin - Draf Indeks
Disediakan
Draf Indeks Dimuktamadk
an
IndeksDigunapakai
BilanganStesen Bersih
BilanganStesen Bersih Indeks Pelan Pembangunan Indeks Kualiti Air
Marin
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
(15) Meningkatkan Bilangan Hari Udara Bersih Bilangan Hari Udara Bersih* 362 363 363 364 364 365 hari Pelan Tindakan Udara Bersih
Penyediaan Draf Standard Bahan Api EURO 4M EURO 2M Penyediaan
deraf draf Pelan Tindakan Udara Bersih
Penyediaan Draf Standard Pelepasan Kenderaan Bermotor
Penyediaanderaf
Memuktamadkan deraf draf Pelan Tindakan Udara Bersih
Pembinaan Sekatan Saliran 86 96 126 150 150 150 unit
Pembinaan Telaga Air Tanah 17 19 30 36 41 47 unit
INISIATIF (PDCA)
INISIATIF (PDCA)
Pelan Pengurusan Tanah Gambut Yang Sering Terbakar
ALAM SEKITAR: JAS
NARUKUIGETARTSKPI
Pelan promosi Self Regulation
(9) Meningkatkan Pematuhan Industri PYDT (Bilangan Pemeriksaan)
UNIT
Pelan pembentukan One NRE Enforcement Team
(16) Meningkatkan Kualiti Bahan Api
(17) Memantapkan Pelaksanaan Program Tanah Gambut
STRATEGIKPI
UKURAN
(7) Pelaksanaan 'One NRE Enforcement Team '
(8)Pelaksanaan Self Regulation
Penguatkuasaan (grace period 5 tahun)
KPI
Pelan Penguatkuasaan
BilanganPersonel
STRATEGI UNIT INISIATIF (PDCA)
INISIATIF (PDCA)UKURAN UNIT
PENGUATKUASAAN AKTA KUALITI ALAM SEKELILING
Penguatkuasaan (grace period 5 tahun)
KPI
UNIT
PENGUATKUASAAN AKTA KUALITI ALAM SEKELILING
ALAM SEKITAR: JAS
UKURAN
MEMANTAPKAN AKTIVITI PENGUATKUASAAN
STRATEGI
ALAM SEKITAR: JAS PENGUATKUASAAN AKTA KUALITI ALAM SEKELILING
ALAM SEKITAR: JAS
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
408
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
(18) Penyediaan dan Pelaksanaan Pelan Pengurusan Penghapusan HCFC (HPMP)
Kuantiti Penghapusan HCFC480.4 ODP ton (7392 metrik ton)
- -
PembekuanImport(tidak
melebihi480.4)
-
432.36 ODP ton
(6653 metrik ton)
kg Pelan Pengurusan dan Penghapusan HCFC
(19) Meningkatkan Kesedaran dan Komitmen Stakeholder dan Pelanggan
BilanganMesyuarat/Konsultasi/Roadshow/Seminar
2 4 4 4 4 4 bilangan Pelan Pengurusan dan Penghapusan HCFC
(20) Merangka Mekanisme Pengawalan Penggunaan HCFC
Sistem Perlesenan Bagi Pengimportan HCFC metsis1--- Pelan Pengurusan dan Penghapusan
HCFC
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
(21) Membangunkan Indeks Kesedaran dan Komitmen Alam Sekitar
satu Indeks Kesedaran dan Komitmen Alam Sekitar - Persediaan
data asasdraf indeks disediakan
IndeksDimuktamad-
kan
Pelaksanaanpenialaian
Pelaksanaanpenialaian indeks Pelan Pembangunan Indeks Kesedaran
Alam Sekitar
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
(22) Pelaksanaan Program Pendidikan Perubahan Iklim Jumlah Sesi Penganjuran CCLP 3 sesi 3 sesi 3 sesi 3 sesi 3 sesi 3 sesi sesi Pelan Pelaksanaan CCLP
(23) Penerbitan Buletin Alam Sekitar dan Perubahan Iklim Jumlah Penerbitan Buletin - 1 2 2 2 2 bilangan Pelan Penerbitan Buletin
INISIATIF (PDCA)
INISIATIF (PDCA)
STRATEGIKPI
INISIATIF (PDCA)
ALAM SEKITAR: JAS
NARUKUIGETARTSKPI
MENINGKATKAN KESEDARAN MENGENAI ALAM SEKITAR DAN PERUBAHAN IKLIM
ALAM SEKITAR: JAS
NARUKUIGETARTSKPI
PENDIDIKAN DAN KESEDARAN ALAM SEKITAR
UKURAN UNIT
UNIT
UNIT
ALAM SEKITAR: BPASPI
PENGUATKUASAAN AKTA KUALITI ALAM SEKELILING
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
409
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Mengurangkan penduduk yang terjejas akibat banjir.
pengurangan bilangan penduduk yang terjejas akibat banjir 390,000 100,000 55,000 100,000 100,000 100,000 Pelaksanaan projek-projek tebatan banjir melalui
pendekatan IFM.
Mengoptimumkan penggunaan sumber air
bilangan sungai terpilih yang meningkat kualiti airnya menggunakan pendekatan IRBM
14 14 14 14 14 14 Pelaksanaan IWRM melalui pendekatan IRBM
Bilangan negeri yang menerimapakai Dasar Sumber Air Negara 0 0 2 3 4 5
Pelaksanaan hasil Kajian Semula Kajian Sumber Air Negara dan penyediaan Dasar Sumber Air Negara
Bilangan negeri yang menerimapakai Undang-undang Sumber Air 0 0 2 3 4 5
Pelaksanaan hasil Kajian Semula Kajian Sumber Air Negara dan penyediaan Dasar Sumber Air Negara
Bilangan negeri yang menerimapakai Kerangka Institusi Sumber Air 0 0 2 3 4 5
Pelaksanaan hasil Kajian Semula Kajian Sumber Air Negara dan penyediaan Dasar Sumber Air Negara
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan R&D yang dilaksanakan 26 3 3 3 3 3 i) Mengenal pasti R&D yang boleh dilaksanakan
Bilangan hasil R&D yang dilaksanakan 1 3 3 3 3 3
i) Mengaplikasikan hasil R&D untukpenambahbaikan, pemeliharaan dan pemuliharaan sumber air negara.- Future Hydro climate Database- Teknologi Meningkatkan Kualiti air tasik.- Sistem hidro informatik lembangan sungai
Bilangan penerbitan 82 6 6 6 6 6
i) Meningkatkan kualiti dan kuantiti penerbitan dan penyebaran hasil R&D- Laporan teknikal- Kertas kerja seminar/konferen- Jurnal
111110netaP nagnaliB
i) Meningkatkan bilangan paten dan usaha pengkomersilan hasil R&D- Produk H-block dipatenkan- Produk H-block dikomersialkan
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
(i) bilangan kerjasama di antara kerajaan persekutuan dengan kerajaan negeri.
1 2 2 2 2 2 Pelaksanaan IWRM melalui pendekatan IRBM
(ii) bilangan kerjasama antara kementerian 0 1 1 1 1 1 Pelaksanaan IWRM melalui pendekatan IRBM
(iii) bilangan kerjasama serantau dan antarabangsa dalam pengurusan sumber air
1 1 2 1 2 1 Pelaksanaan IWRM melalui pendekatan IRBM
(iv)bilangan kerjasama dengan IPT/NGO/badan korporat. 2 4 4 4 4 4 Pelaksanaan IWRM melalui pendekatan IRBM
i) Bilangan projek berimpak tinggi yang siap. 125 12 3 10 10 10 Melaksanakan projek yang telah diluluskan.
ii) Bilangan laporan outcome projek yang telah siap. 46 40 40 40 40 40 Melaksanakan projek yang telah diluluskan.
Memastikan pengurusan maklumat menggunakan teknologi terkini untuk koordinasi berkesan
Bilangan maklumat asas sumber air mengikut 2986 lembangan sungai 8 2 2 2 2 Sistem Maklumat Asas (SMA*NRE)
Meningkatkan kesedaran dan penyertaan masyarakat/stakeholder/NGO terhadap alam sekitar.
Memastikan projek pembangunanberimpak tinggi kepada kumpulan sasaran
MEMASTIKAN TADBIR URUS BERHUBUNG PELAKSANAAN DASAR, PERUNDANGAN, INSTITUSI DAN PROGRAM BERKAITAN PENGURUSAN SUMBER AIR DILAKSANAKAN SELARAS DENGAN
MEMASTIKAN PELAKSANAAN R&D BERKAITAN SUMBER AIR DAN HASIL PENYELIDIKAN DIGUNAPAKAI.
PENGURUSAN SUMBER AIR: BSASH, JPS, NAHRIM,
UKURANSTRATEGI
MEMASTIKAN PENGURUSAN PROJEK, MAKLUMAT DAN KESEDARAN AWAM MEMPUNYAI IMPAK YANG TINGGI KEPADA PIHAK
KPIUNIT
NARUKUIGETARTSKPI
INISIATIF (PDCA)
INISIATIF (PDCA)
PENGURUSAN SUMBER AIR: BSASH, JPS, NAHRIM,
INISIATIF (PDCA)
Memastikan kolaborasi dan koordinasi dalam pelaksanaan R & D
KPIUNIT
PENGURUSAN SUMBER AIR: BSASH, JPS, NAHRIM,
Memastikan penyediaan dasar,perundangan dan institusi sumber air yang holistik dari segi pelaksanaan dan penguatkuasaan
NARUKUIGETARTS
UNIT
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
410
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan program/projek yang menepati Rolling Plan KeduaRMKe-10 dikemukakan ke EPU JPM
-
716 projek bernilai
RM10.787bilion
Bergantungkepada
keperluanpermohonan
projek
Bergantungkepada
keperluanpermohonan
projek
Bergantungkepada
keperluanpermohonan
projek
Bergantungkepada
keperluanpermohonan
projek
Bilangan Projek dan kos
Mengenalpasti projek-projek yang selari dengan Dasar-dasar yang direncanakan oleh Kerajaan di dalam RMKe-10 serta bidang keutamaan Kementerian
"Bilangan program/projek yang diluluskan oleh EPU JPM" -
173 projek bernilai
RM2.907 billion telah diperaku
olehEPU JPM
Bergantungkepada
kelulusanEPU JPM
Bergantungkepada
kelulusanEPU JPM
Bergantungkepada
kelulusanEPU JPM
Bergantungkepada
kelulusanEPU JPM
Bilangan Projek dan kos
Mengatur strategi permohonan projek dengan lebih berkesan bagi memberikan kefahaman kepada semua pihak tentang kepentingan projek, terutamanya Agensi Pusat seperti Unit Penyelarasan Pelaksanaan (ICU), EPU dan Perbendaharaan
Laporan kemajuan projek dikemukakan kepada pihak pengurusan tertinggi
0 12 12 12 12 12 Bilanganlaporan
Penglibatan pihak pengurusan tertinggi dalam mesyuarat pemantauan projek 10 10 10 10 10 10 Bilangan
mesyuarat
Penglibatan pihak pengurusan tertinggi dalam lawatan pemantauan projek
49 48 48 48 48 48 Bilanganlawatan
Peratus kemaskini SPP II dari segi Maklumat Am dan Maklumat Aktiviti
100% 100% 100% 100% 100% 100% Peratus tahap kemaskini
i.Membuat pengemaskinian maklumat am dan maklumat aktiviti dalam SPP II secara 100% dengan cara mengemukakan laporan tahap pengemaskinian SPP II kepada jabatan, agensi dan bahagian supaya tindakan pengemaskinian dapat dibuat.
ii.Mengadakan sesi data cleaning sekurang-kurangnya sekali setahun iaitu pada penghujung setiap tahun.
Bilangan projek berimpak tinggi yang mengaplikasikan G4NRE dalam pengurusannya
7 3 3 3 3 3 Bilangan projek
Mengenalpasti projek-projek beimpak tingi untuk dilaksanakan penilaian outcome
Bilangan laporan outcome projek RMKe-9 dan RMKe-10 yang dibuat penilaian outcome
121 120 120
Bergantungkepada projek RMKe-10 yang
telah siap
Bergantungkepada projek RMKe-10 yang
telah siap
Bergantungkepada projek RMKe-10 yang
telah siap
Bilanganlaporanoutcome
i.Melaksanakan siri bengkel pembentangan penilaian outcome di Peringkat Kementerian,
ii. Pelantikan Panel-panel Penilai di Peringkat Kementerian bagi menyumbangkan kepakaran dan idea di dalam melaksanakan bengkel outcome.
Peratus perbelanjaan siling di atas Purata Peratus Nasional
97.6%(Di atas PurataPeratus
Nasional)
Di atas PurataPeratusNasional
Di atas PurataPeratusNasional
Di atas PurataPeratusNasional
Peratusbelanja
Peratus perbelanjaan peruntukan tahunan di atas Purata Peratus Nasional
91.2%(Di atas PurataPeratus
Nasional)
Di atas PurataPeratusNasional
Di atas PurataPeratusNasional
Di atas PurataPeratusNasional
Di atas PurataPeratusNasional
Di atas PurataPeratusNasional
Peratusbelanja
KPIUNITUKURAN
Laporan prestasi bulanan berkaitan pelaksanaan projek pembangunan dikemukakan kepada pihak pengurusan tertinggi sebagai pelaporan bulananMewujudkan penglibatan pihak pengurusan tertinggi dalam mesyuarat pemantauan projek-projek pembangunan, terutamanya apabila ada projek-projek sakit dan bermasalah.Mewujudkan penglibatan pihak pengurusan tertinggi dalam lawatan pemantauan projek-projek pembangunan kementerian.
Mengaplikasikan sistem G4NRE dalam pengurusan projek pembangunan melalui mesyuarat dan kolaborasi bersama MaCGDI bagi mewujudkan modul pengurusan projek pembangunan RMKe-10 di dalam G4NRE.
INISIATIF (PDCA)
Pengurusan kewangan projek pembangunan RMKe-10 secara holistik dan berkesan
Di atas Purata Peratus Nasional
Melaksanakan pindah siling dan pindah peruntukan dengan mengambil kira keperluan dan kemampuan jabatan, agensi, bahagian untuk berbelanja. Proses ini dibuat mengikut keperluan
Melaksanakan pemantauan projek-projek yang mendapat pertambahan siling dan peruntukan terutamanya apabila pertambahan itu diberikan pada penghujung tahun.
TERAS III: KECEKAPAN DAN KEBERKESANAN DAYA SAING NEGARAPEMBANGUNAN: BP
STRATEGI
MENJADIKAN PENGURUSAN PROGRAM/PROJEK PEMBANGUNAN YANG HOLISTIK DAN BERKESAN
Memperkukuhkan kaedah perancangan projek pembangunan RMKe-10
Mempertingkatkan keberkesanan kaedah pemantauan projek-projekpembangunan RMKe-10
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
411
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
1. Mengadakan Bengkel Penyediaan Bajet tahun berikutnya pada bulan Januari tahun semasa.
2. Mengadakan mesyuarat dengan semua Jabatan pada suku tahun keempattahun sebelumnya untuk membuat unjuran aliran tunai tahun berikutnyaberdasarkan aktiviti-aktiviti yang telah dinyatakan dalam peruntukan bajet. 3. Menganjurkan mesyuarat semakan bajet setiap suku tahun dan setiap bulan bagi suku tahun terakhir bagi mencapai prestasi perbelanjaan mengurus di tahap 99%.1. Mengadakan Bengkel Penyediaan Bajet tahun berikutnya pada bulan Januari tahun semasa.
2. Mengadakan mesyuarat dengan semua Jabatan pada suku tahun keempattahun sebelumnya untuk membuat unjuran aliran tunai tahun berikutnyaberdasarkan aktiviti-aktiviti yang telah dinyatakan dalam peruntukan bajet. 3. Menganjurkan mesyuarat semakan bajet setiap suku tahun dan setiap bulan bagi suku tahun terakhir bagi mencapai prestasi perbelanjaan mengurus di tahap 99%.1. Mengadakan Bengkel Penyediaan Bajet tahun berikutnya pada bulan Januari tahun semasa.
2. Mengadakan mesyuarat dengan semua Jabatan pada suku tahun keempattahun sebelumnya untuk membuat unjuran aliran tunai tahun berikutnyaberdasarkan aktiviti-aktiviti yang telah dinyatakan dalam peruntukan bajet.
3. Menganjurkan mesyuarat semakan bajet setiap suku tahun dan setiap bulan bagi suku tahun terakhir bagi mencapai prestasi perbelanjaan mengurus di tahap 99%.1. Mengadakan Bengkel Penyediaan Bajet tahun berikutnya pada bulan Januari tahun semasa.
2. Mengadakan mesyuarat dengan semua Jabatan pada suku tahun keempattahun sebelumnya untuk membuat unjuran aliran tunai tahun berikutnyaberdasarkan aktiviti-aktiviti yang telah dinyatakan dalam peruntukan bajet. 3. Menganjurkan mesyuarat semakan bajet setiap suku tahun dan setiap bulan bagi suku tahun terakhir bagi mencapai prestasi perbelanjaan mengurus di tahap 99%.1. Mengadakan Bengkel Penyediaan Bajet tahun berikutnya pada bulan Januari tahun semasa. 2. Mengadakan mesyuarat dengan semua Jabatan pada suku tahun keempattahun sebelumnya untuk membuat unjuran aliran tunai tahun berikutnyaberdasarkan aktiviti-aktiviti yang telah dinyatakan dalam peruntukan bajet.
3. Menganjurkan mesyuarat semakan bajet setiap suku tahun dan setiap bulan bagi suku tahun terakhir bagi mencapai prestasi perbelanjaan mengurus di tahap 99%.
STRATEGI UNITUKURANKPI
0 Bilangan
100 100
MENGEKALKAN NRE PADA TARAF EMPAT (4) BINTANG DAN BERADA DI KEDUDUKAN TIGA (3) TANGGA TERATAS DALAM PENARAFAN INDEKS AKAUNTABILITI (IA)PEMBANGUNAN: BPKN (KEWANGAN)
Pematuhan kaedah dan tatacara perolehan berdasarkan peraturan yang ditetapkan
INISIATIF (PDCA)
Perbelanjaan mengikut unjuran aliran tunai berdasarkan program-program dan aktiviti-aktiviti
Prestasi Perbelanjaan Peratus99 99 99 100
Teguran Audit 3 2 2 1 1
Peratus10010010010010099Prestasi bayaranPembayaran bil dan tuntutan 100% dalam tempoh 14 hari
Bilangan344556Teguran AuditPematuhan kepada kaedah dan tatacara pengurusan aset
Peratus100100100100100100Prestasi Penyediaan Bulanan
Pematuhan kepada Penyediaan Sijil Pengesahan Baki/Penyata Penyesuaian Hasil/Amanah dan Deposit [AP 143 (b)]
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
412
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
1. Mengadakan mesyuarat berkala iaitu sekurang-kurangnya tiga (3) kali setahun bagi memantau segala pelaksanaan oleh setiap Bahagian/Unit berdasarkan komponen serta kriteria yang telah ditetapkan oleh pihak MAMPU;
2. Menubuhkan Jawatankuasa bagi setiap komponen berdasarkan Penilaian Sistem Star Rating (SSR) untuk memantau pelaksanaan dan penambahbaikan dalam program, aktiviti yang melibatkan penialaian SSR.3. Menyediakan dan merekodkan dokumen-dokumen yang berkaitan penilaian Sistem Star Rating (SSR) ke dalam ’ring file’ bagi tujuan memudahkan semakan, pemantauan dan rujukan;4. Melaksanakan Pre-Audit Dalaman NRE bagi penilaian Sistem Star Rating (SSR) oleh Pasukan Audit Dalam NRE yang dilantik dikalangan pegawai-pegawai di NRE sekurang-kurangnya 2 kali setahun;5. Menyediakan takwim bagi setiap Mesyuarat Jawatankuasa yang ditubuhkan dan memastikan setiap Bahagian/Jawatankuasa yang telah dilantik mengadakan mesyuarat seperti yang dirancang;6. Mengadakan lawatan ke Kementerian yang memperolehi penarafan lima (5) bintang dan menduduki tempat yang teratas daripada seluruh Kementerian.
7. Mengadakan taklimat bersama pegawai MAMPU bagi memberikan penerangan dengan lebih jelas dan terperinci mengenai Penilaian Penarafan Bintang (Star Rating), MAMPU
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Tempoh urusan penempatan kepada pegawai baru 3 3 3 3 3 3 Hari
Melaksanakan penempatan pegawai baru meliputi Pegawai Kumpulan Pengurusan & Profesional (Gunasama), Kumpulan Sokongan (Gunasama), Kuasa Melantik KSU dan jawatan Kader
Penyelesaian urusan permohonan pertukaran pegawai 90 90 90 90 90 90 Peratus
Melaksanakan pertukaran bagi jawatan Kumpulan Pengurusan & Profesionalisme (Gunasama), Kumpulan Sokongan (Gunasama) dan Kuasa Melantik KSU.
Penyelesaian urusan berkaitan perkhidmatan pegawai 90 90 90 91 92 93 Peratus
Menguruskan Permohonan pengesahan lantikanMenguruskan Permohonan pengesahan dalam perkhidmatanMenguruskan Permohonan pemberian taraf berpencen / pemilihan KWSPMenguruskan Permohonan penetapan gaji masuk / permulaan kepada JPAPengemaskinian Buku Rekod PerkhidmatanMenguruskan Permohonan urusan cuti Perkhidmatan AwamMenguruskan Permohonan Pelepasan Jawatan Dengan IzinMenguruskan Permohonan Peletakan JawatanMenguruskan Permohonan Urusan PersaraanMenguruskan Permohonan PengecualianMengikuti Kursus Induksi dan Perkhidmatan untuk tujuan pengesahan dalam perkhidmatanMemproses Penyata Perubahan Pendapatan Seorang Pegawai (Kew.8)Menguruskan permohonan Kelulusan Lawatan Keluar Negeri atas urusan rasmi / persendirianMenguruskan permohonan jawatan baru bagi anggota yang sedang berkhidmat
Penarafan Bintang Bintang
STRATEGI UKURAN UNIT
UNIT
PEMBANGUNAN: BPKN (PENTADBIRAN)
Pematuhan, pemantauan dan pelaksanaan program/aktiviti berdasarkan komponen dan kriteria yang telah ditetapkan oleh MAMPU seperti dibawah:-a. Komponen Pengurusan;b. Komponen Teras; danc. Komponen Pengurusan Pelanggan.
MEMASTIKAN KEMENTERIAN SUMBER ASLI DAN ALAM SEKITAR (NRE) MEMPEROLEHI PENARAFAN YANG TERTINGGI (5 BINTANG)
STRATEGI UKURAN
KPI
INISIATIF (PDCA)
KPI
MEMANTAPKAN MODAL INSAN DAN PENGURUSAN ORGANISASIPEMBANGUNAN: BPSM
INISIATIF (PDCA)
4 - 5 - 5 -
Menyediakan sumber manusia yang mencukupi dan menepati keperluan dalam bidang teras utama Kementerian
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
413
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Menguruskan permohonan mengambil kira perkhidmatan yang lepas untuk tujuan persaraanMemproses dan menyediakan dokumen-dokumen bagi urusan ganjaran dan wang gantian tunai cuti rehat pegawai kontrak.
Peratus bilangan pegawai berkursus 7 hari setahun di Bahagian / Unit
85 85 85 88 88 90
Pemantauan melalui Mesyuarat Jawatankuasa Dasar Latihan (JKDL) dan Mesyuarat Jawatankuasa Pemantauan Latihan (JKPL) Peringkat Kementerian.
Pemantauan Sistem NRE* Log Latihan Mengemukakan pencalonan pegawaiuntuk pembangunan modal insan dankemajuan kerjaya setelah diperakukanoleh PPSM Kementerian meliputi kursusjangka pendek, jangka sederhana (JICA& COTI) dan jangka panjang (HadiahLatihan Persekutuan JPA)
Melaksanakan program Hadiah LatihanNRE di bawah peruntukan RMKe-10untuk pegawai melanjutkan pengajian diperingkat Ijazah Sarjana (Masters) danIjazah Doktor Falsafah (PhD).Melaksanakan Hadiah Biasiswa NRE di bawah peruntukan RMKe-9 untuk program Ijazah Sarjana (Masters) dan Ijazah Doktor Falsafah (PhD) bagi Pegawai Penyelidik (Skim Perkhidmatan Q)
Bilangan pelaksanaan kursus teknikal (fungsional) dan bukan teknikal (generik)
55 60 60 60 70 70 Kursus
Memastikan pelaksanaan kursus dari semasa ke semasa - Kursus Penambahbaikan, Kursus Wajib & Program Nilai-nilai Murni
Bilangan koleksi dokumen menghadiri program latihan di luar negara ke arah matlamat perkongsian ilmu
100 100 100 100 100 100 LaporanMemastikan pegawai mengemukakan laporan menghadiri program latihan di luar negara
100 100 100 100 100 100 Melaksanakan mesyuarat penyelarasan tadbir urus dan integriti NREMenyediakan laporan keutuhan dan pemantauan integriti melalui pelbagai program pemantauan berkaitanMelaksanakan pengurusan prestasi, pengiktirafan dan ganjaran kepada pegawai
Peningkatan kompetensi pegawai NRE 80 80 80 85 85 85 Peratus LNPT
Menguruskan modal insan yang berkualiti melalui penempatan dan pengurusan kerjaya ke arah kesinambungan kepakaran.
Menyediakan struktur organisasi yang mantap. Peratus pengisian perjawatan 80 80 90 90 90 90 Peratus
Memastikan urusan perjawatan dilaksanakan secara betul dan pelaksanaannya sehingga ke peringkat Pengeluaran Waran Perjawatan daripada Perbendaharaan
Semakan semula struktur organisasi bagi pelaksanaan sama ada penstrukturan semula (restructuring ) atau penugasan semula (redeployment )
0 0 1 0 0 1 Kali
Penyediaan kertas konsep One NRE Enforcement Team
Melaksanakan kajian semula terhadap struktur organisasi berdasarkan kepada perubahan persekitaran, visi, misi dan fungsi utama NRE
Pengemaskinian maklumat Data Perjawatan NRE dalam Pangkalan Data HRMIS
70 70 80 85 85 80 Peratus Memastikan pegawai NRE menggunakan sistem HRMIS secara maksimum
80Peratus bilangan pegawai berkursus 7 hari setahun di Jabatan / Agensi
75
Membangun dan memperkasa kompetensi serta profesionalisme modal insan pelaksanaan program latihan yang komprehensif, sistematik dan berkualiti dalam bidang berkaitan.
Peratus
Peratus
Pemantauan melalui Mesyuarat Jawatankuasa Dasar Latihan (JKDL) dan Mesyuarat Jawatankuasa Pemantauan Latihan (JKPL) Peringkat Kementerian.
80 80 85
Peratus pelaksanaan program-program keutuhan pengurusan dan integriti NRE ke arah pembentukan budaya kerja berprestasi tinggi
85 Peratus
Orang10108888
Bilangan pegawai yang melanjutkan pelajaran di peringkat Sarjana dan PhD bagi tujuan meningkatkan kepakaran pegawai NRE
STRATEGI UKURANKPI
UNIT INISIATIF (PDCA)
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
414
STRATEGI UKURAN
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
1. Menyelaras penyediaan dokumen KPI YB Menteri, YB Timbalan Menteri, KSU,TKSU I dan II, SUBK (KP), Ketua Jabatan di bawah NRE dan Setiausaha Bahagian/ Pengarah dan Ketua Unit NRE2. Menyelaras pemantauan kemajuanpelaksanaan KPI YB Menteri, YBTimbalan Menteri, KSU, TKSU I dan II,SUBK (KP), Ketua Jabatan di bawahNRE dan Setiausaha Bahagian/Pengarah dan Ketua Unit NRE3. Menyelaras penilaian dan pelaporanKPI YB Menteri, YB Timbalan Menteri,KSU, TKSU I dan II, SUBK (KP), KetuaJabatan di bawah NRE dan SetiausahaBahagian/ Pengarah dan Ketua Unit NRE4. Mengadakan bengkel/ Work Campberkaitan KPI
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
100% 100% 100% 100% 100% 100%
SEMASA(2010)
2011 2012 2013 2014 2015
Bilangan Persidangan/ bengkel/ kursus/ taklimat undang-undang 4 4 5 5 5 5 Hari
Bilangan perolehan cetakan Perundangan-perundanganUtama dan Subsidiari sehingga 2011
5 50 10 10 15 15 Bilangan
Bilangan Perolehan bahan-bahanrujukan berkaitan undang-undangdan pentadbiran
3 10 15 20 20 20 Bilangan
MEMANTAPKAN KEBERKESANAN SISTEM PENYAMPAIAN KERAJAAN DAN PERKHIDMATAN BERDASARKAN PERANAN UTAMA NRE
Memantapkan Keberkesanan PengauditanSecara Profesional dan Bebas Serta Menjadi Pemangkin Kecemerlangan Pengurusan Kewangan serta Program/Aktiviti Kementerian/Jabatan dan Agensi
UKURAN
Dokumen Rancangan Audit Tahunan
Bilangan PTJ di peringkat Ibu Pejabat/Jabatan/Negeri
Bilangan Pengauditan PrestasiBagi Program/ aktiviti
Bilangan PenampilanAudit/PemeriksaanMengejut
Bilangan Pengauditan ICT/Khas/siasatan
MencapaiKecemerlangandalamPenarafanIndeks Akauntabiliti(AI)
Melaksanakan pengauditan mengikut Garis Panduan Pengauditan yang diterima pakai dan menurut piagam pelanggan /norma kerja
100% 100%
Pelan Peningkatan Pengetahuan dan Kemahiran Perundangan:
1. Menganjurkan dan menghadiri persidangan/ bengkel/ kursus taklimat undang-undang.
2. Mendapatkan Perundangan-perundangan Utama dan Subsidiari yang terkini.
3. Memperbanyakkan bahan rujukan berkaitan undang-undang dan pentadbiran.
BilanganLaporan
PengauditanYang Dijalankan
KPIUNIT
KPI
UNIT
UNIT
100%
PEMBANGUNAN:UAD
Membudayakan Penggunaan Key Performance Indicators (KPI) di Kalangan Pegawai Atasan Kementerian dan Semua Jabatan di bawah NRE selaras dengan Program Transformasi Kerajaan (Government Transformation Programme (GTP))
Peratusan bilangan dokumen KPINRE iaitu KPI YB Menteri, YB Timbalan Menteri, KSU, TKSU I dan II, SUBK (KP), Ketua Jabatan di bawah NRE danSetiausaha Bahagian/ Pengarah dan Ketua Unit NRE disediakan
Memberi pandanga/nasihat perundangan secara lisan dan bertulis yang berkualiti tinggi, profesional dan selaras dengan Perlembagaan Persekutuan, undang-undang, dasar-dasar negara, Kementerian dan Jabatandengan mengambilkira kepentingan awam, keadilan dan manfaat kepada negara.
100% Peratusan 100% 100%
MEMANTAPKAN KEBERKESANAN SISTEM PENYAMPAIAN KEMEMANTAPKAN KEBERKESANAN PENGAUDITAN SECARA PROFESIONAL DAN BEBAS SERTA MENJADI PEMANGKIN KECEMERLANGAN
UKURAN
PEMBANGUNAN: UUU
INISIATIF (PDCA)
STRATEGI
MEMANTAPKAN KEBERKESANAN SISTEM PENYAMPAIAN KERAJAAN DAN PERKHIDMATAN BERDASARKAN PERANAN UTAMA NRE
STRATEGI
INISIATIF (PDCA)
INISIATIF (PDCA)KPI
PEMBANGUNAN: KPI
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
415
UKURAN
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Mencapai ekspektasi pelangganmelalui peningkatan kadarkepuasan pelanggan
Bilangan maklumbalas kepuasan pelanggan terhadap perkhidmatan NRE
75 83 91 99 99 99kepada kepada pelanggan sasaran
Mencapai tahap penyelesaian 90% peratus setahun bagi aduan yang dapat diselesaikan dalam
aduan diterimatempoh 15 hari
90 95 99 100 100 100 penggunaan sistem pengurusan aduan yang bersepadu melibatkan peringkat NRE beserta Jabatan dan Agensi.
dengan pihak media melalui perancangan dan penggubalan pelan perancangan media serta melaksanakan hebahan/ promosi mengenai
di media 50 55 60 65 70 75
Menyediakan peruntukan untukpromosi dan publisiti .Menyediakan bahan dan maklumat terkiniuntuk diedarkan kepada pihak Media.Merancang penambahan aktiviti-aktivitiyang dapat merapatkan hubungan mesradengan pihak media.
KPIUNITSTRATEGI INISIATIF (PDCA)
PEMBANGUNAN: UKKMENJADIKAN NRE ORGANISASI YANG MENDAPAT LIPUTAN POSITIF DI MEDIA SEBANYAK 50% SETAHUN TERHADAP USAHA DAN AKTIVITI NRE DI MEDIA
NALEP
KIGETARTS
ERN
5102-1102
416
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
Pembangunan polisi, harga data dan mekanisma perkongsian/jualan 0 0 1 0 0 0
Bil. Polisi perkongsian data
GDCKajian impak MyGDI
Bil produk baru tambah nilai yang dihasilkan 0 0 0 12 12 12 Bil produk (data)
tambah nilaiPenyediaan Garis Panduan dan Polisi Penkomersialan Data
Menggalakkan dan Mempertingkatkan Pembangunan dan Penggunaan Maklumat dan Aplikasi Berasaskan Geospatial di Kalangan Komuniti GIS di M l i
Transaksi perkongsian data secara on-line 100 150 200 250 300 350 Bil transaksi
Pengurusan dan Penyebaran Data Geospatial -Menyediakan kemudahan perkongsian data secara on-line
Peningkatan bilangan agensi yang menggunakan maklumat geospatial -permohonan data
50 60 70 80 90 100 Bil permohonan Pengurusan dan Penyebaran Data Geospatial -Perkongsian Data Geospatial (G2G)
Peningkatan bilangan aplikasi GIS di NRE, Agensi dan Negeri 29 32 35 38 41 45 Bil. Projek/agensi Kajian impak MyGDI
Peratus peningkatan jumlah hits kepada Malaysia Geoportal 24000 30000 35000 40000 50000 60000 hits/bulan Pemantapan aplikasi
Bilangan metadata diterbitkan 1100 1500 1900 2300 2700 3100 Bil Pemantapan aplikasi MyGDI Explorer
Peratus kesediaan data geospatial NRE 60% 65% 70% 75% 80% 90% % peningkatan Semakan (QC) dan Melengkapkan data
NGDC/SGDC/LGDC sedia ada
Peratus peningkatan kesediaan data peringkat nasional 55% 65% 70% 75% 80% 90% % peningkatan Pembangunan pangkalan data bersepadu
NRE mengikut teras
Bil tenaga pakar dalam ICT, SDI, GIS dan Geoinformasi di MaCGDI (master & PhD)
10 2 2 2 2 2 bil tenaga pakar Pembangunan pangkalan data bersepadu NRE mengikut teras
Bilangan smartpartnership denganIPT dan swasta 1 2 2 2 2 2 Bil. Projek
PenyelidikanPembangunan modal insan dalam bidang GIS dan teknologi geoinformasi
Bilangan kakitangan agensi/jabatan di NRE, agensi persekutuan, negeri dan PBT yang kompeten/dilatih dalam GIS dan Geoinformasi
400 100 100 100 100 100 Bil. Pegawai Penyelidikan dan Pembangunan
Program Outreach/AwarenessProgram 9 7 7 7 7 7 Bil program
outreachPembangunan modal insan dalam bidang GIS dan teknologi geoinformasi
Memantapkan infrastruktur perkongsian maklumat geospatial di peringkat nasional dan NRE
INISIATIF (PDCA)UKURAN UNIT
Menggalakkan dan Mempertingkatkan Pembangunan dan Penggunaan Maklumat dan Aplikasi Berasaskan Geospatial di Kalangan Komuniti GIS di Malaysia
TERAS III: KECEKAPAN DAN KEBERKESANAN DAYA SAING NEGARATEKNOLOGI: MACGDI
MENGUKUHKAN KETERSEDIAAN DAN KEBOLEHCAPAIAN MAKLUMAT GEOSPATIAL YANG BERKUALITI BAGI MENYOKONG PEMBANGUNAN PERSEKITARAN GIS YANG INOVATIF KE ARAH SISTEM PENYAMPAIAN YANG BERKESAN
Memantapkan infrastruktur perkongsian maklumat geospatial di peringkat nasional dan NRE
STRATEGIKPI
Menjana Pulangan Ekonomi Melalui Komersialisasi Atau Eksploitasi Maklumat Geospatial Sedia Ada Dengan Mempertingkatkan Penghasilan Produk Tambah Nilai
TERAS III KECEKAPAN DAN KEBERKESANAN DAYA SAING NEGARA
SEMASA(2010) 2011 2012 2013 2014 2015
dipatuhidipatuhidipatuhiMenyediakan infrastruktur dan infostruktur teknologi pengurusan maklumat yang bersepadu, berintegriti, tahan lasak, selamat dan mudahlentur (flexible)
INISIATIF (PDCA)UNIT
sijil diperolehidipatuhi dipatuhiPengiktirafan standard bagi infrastruktur pengurusan maklumat dipatuhi
TERAS III: KECEKAPAN DAN KEBERKESANAN DAYA SAING NEGARA
Ketersediaan kemudahan portal kepada pelanggan
KPI
pematuhan kepada sijil ISMS ISO/IEC 27001:2005
95%95%95%
TEKNOLOGI: BPMKECEMERLANGAN SISTEM PENYAMPAIAN BERASASKAN TEKNOLOGI BAGI PENGURUSAN SUMBER ASLI DAN ALAM SEKITAR
95%Pemantapan pengurusan maklumat yang bersepadu bagi menjamin ketersediaan portal kepada pelanggan
peratusketersediaan99% 95%
NARUKU IGETARTS