Mengesan sel peringkat awal sebesar mata pin

PrototaipPengkolimat JaringWayar Tungsten

Bahan Nuklear(Radioisotopes)

Pengkolimat Pengesan mesin SPEcr

Jar ~aya.~ ~

Sel darah merahmembawa bahannuklear keseluruhsel badan

Mesin PengimejanNuklear SPEcr

Pengkolimat 810kKonvensional

Pengkolimat PengesanBlok mesin

SPEcr

Struktur blok sekatfoton dari sampai kepengesan

DR M IQBAL (dua dari kiri) bersama saintis UPM selepas menerima Anugerah Emas di Geneva 2008.

DRMlqbalSaripan

Sointis UPM don penciptoPengkolimot loring Woyar

Menerusi ciptaan

ini roton dapat

dikumpulkan

lebih banyak

menyebabkanwarna merah lebih

jelas kelihatan dan

berpusat padasel itu"

Ii gus memberikan peluangyang lebiheerah untuk doktorperubatan mengesan denganlebihawal,selyangberpotensiuntukbermutasiataubertukarmenjadi sel kanser dan mem­buangnyasekiranyaperlu.

Katanya, ciptaan itu ber­jaya menarik minat pelaburdari Amerika Syarikat,China dan United Kingdomkerana mempunyai nilaipasaran yang tinggi apabilamampu menjimatkan kosmenaik tarafmesin pengime­jan nuklear SPECT kepadasekitar RM50,OOOberban·ding membeli mesin barupada harga antara RM5jutahing a RM7·uta.

itu terkumpul dalam selberkenaan dan menyebab­kan jumlah foton yangdilepaskan daripada bahanberkenaan lebih tinggi.

"Ia memberikan imej birusekiranya kurang kandu­ngan darah seperti daging,manakala sel kanser meng­gunakan banyak darahakan menyebabkan imejmerah, menerusi eiptaanini foton dapat dikumpul­kan lebih banyak menyebab­kan warna merah lebihjelas kelihatan dan berpusatpada sel itu," katanya dalamtemubual bersama BeritaHarian, kelmarin.

MIqbalmenambah, ia seka-

Namun, katanya, peng­kolimat jaringan wayareiptaannya akan mem­berikan lebih ruang untukfoton berkenaan melalui­nya menerusi jaring wayarTungsten (logam berat)yang lebih fleksibel danmudah diubah sekali gusberupaya mengumpulkanlebih banyak foton untukmenghasilkan imej yangamat tepat.

"Selepas disuntik bahanradioaktif, ia akan dibawadi dalam darah dan ter­kumpul di sel yang meng­gunakan darah berkenaan.Lebih 'banyak darah digu­nakan lebih banyak bahan

tidak ketara.Kebiasaannya, aktiviti

sel kanser diukur dalamunit nisbah antara aktivitisel kanser dengan aktivitisel biasa. Sekiranya nisbahini lebih daripada nilai 1,maka ia menunjukkan adakebarangkalian sel itu telahbermutasi menjadi sel kan­ser.

Berdasarkan fakta ini,Saintis Universiti PutraMalaysia, Dr M IqbalSaripan, berjaya menghasil­kan rekaan yang berupayamengesan sel kanser sejakperingkat awal walaupunhanya sebesar saiz mata pinatau 1milimeter.

Pensyarah di JabatanKejuruteraan Sistem Kom­puter dan Komunikasi,Fakulti Kejuruteraan inimencipta alat tambahanpengkolimatjaringan wayaryang mampu meningkatkankeupayaan mesin pengime­jan nuklear SPECT konven­sional meneapai tahap sen­sitiviti tertinggi.

Ciptaan yang memenangianugerah emas di Genevatahun lalu ini, dihasilkanbagi menggantikan peng­gunaan blok logam berat,pengkolimat konvensia,naljenis pelbagai lubang yangdigunakan untuk memas­tikan foton (sinar gammabahan radioaktif yang -ter­hasil daripada sel kanser)terus menghala ke alatpengesan SPECT.

M Iqbal berkata, struk­tur blok mengurangkansensitiviti pengesan keranaruang yang keeil untukfoton sampai kepada alatpengesan dan menyekatsebilangan besar foton dari­pada memberikan imej yangtepat.

ANSER, pastinyaramai yang me­ngenali 'dalang'

bagi 13 peratus kema­tian di seluruh dunia ini,bahkan kematian pesakityang menghidap penyakitini sering dikaitkan kera­na terlambat dikesan atautelah merebak ke anggotapenting.

Justeru, pelbagai usahadilaksanakan sejak bera­bad lamanya bagi menge­nal pasti penyakit ini padaperingkat awal dan mem­bolehkan langkah peruba­tan awal dilakukan bagi'melupuskan' sel berkenaandaripada badan pesakit.

Kini, pelbagai peralatanyang membantu ujian peru­batan boleh didapati yangsekali gus memberikan har­apan kepada pesakit kanser,namun persoalannya sejauhmanakah keupayaannyauntuk mengesan sel kanserini pada peringkat awal.

Seeara asasnya, sel kan­ser mudah dikenal pastikerana ia menggunakankuantiti darah yang lebihbanyak berbanding sel nor­mal di sekelilingnya tapi iaberbeza dengan sel kanserperingkat awal.

Pada peringkat awal, selkanser mempunyai keeen­derungan untuk kurangmenggunakan darah se­hinggakan nisbah peng­gunaan darahnya terlaluhampir berbanding sel disekeliling kerana saiz yangmasih keeil dan aktiviti­nya yang kurang aktif serta

Oleh Che Wan Badrul Aliasschewon@bhorion.com.my