laporan lawatan ke loji rawatan air, kelantan

8/9/2019 LAPORAN LAWATAN KE LOJI RAWATAN AIR, KELANTAN

1/13

LOJI RAWATANAIR KELANTAN

Laporan Lawatan Ke

1

PENGENALAN SYARIKAT

Kerajaan negeri Kelantan telah mengambil keputusan untuk

menswastakan pengurusan bekalan air di Kelantan melalui penubuhan syarikat

usahasama milik bersama Yayasan Kelantan Darul Naim (YAKIN) dan ThamesWater PLC yang diberi nama Kelantan Water Sdn Bhd (KWSB). Pada peringkat

permulaan Thames Water PLC memiliki saham sebanyak 70% manakala YAKIN

memiliki saham sebanyak 30% dalam KWSB. Perjanjian pemilikan saham dalam

KWSB adalah selama 25 tahun dan diakhiri perjanjian tersebut saham Thames

Water PLC akan menurun 30% manakala saham YAKIN akan meningkat

menjadi 70%.

KWSB mula beroperasi sepenuhnya pada 1 Oktober 1995 setelah

mengambil alih semua tanggungjawab dari Jabatan Bekalan Air. KWSB juga

bertanggungjawab untuk mengendalikan bekalan air sedia ada, perawatan air

dan sistem pembekalan termasuk mengeluarkan bil dan mengutip hasil serta

memajukan keperluan penduduk negeri Kelantan.

Setelah beberapa tahun beroperasi di bawah KWSB, pada 29 April 1999,

Nama KWSB telah ditukar kepada Air Kelantan Sdn. Bhd (AKSB) setelah PMBK

memiliki saham sepenuhnya 100% dalam AKSB merupakan sebuah syarikat

swasta milik Kerajaan Negeri atau government link company (GLC).

AKSB mempunyai pejabat operasi di setiap jajahan di Kelantan iaitu diKota Bharu, Bachok, Tumpat, Pasir Mas, Tanah Merah, Pasir Puteh, Machang,

Kuala Krai, Jeli, dan Gua Musang. Bagi pejabat jajahan Kota Bharu ianya telah

di bahagi kepada 3 kawasan kerana keluasannya yang besar iaitu Kota Bharu

Utara, Timur, dan Selatan. Semasa AKSB mengambilalih pengurusan daripada

KWSB dahulu jumlah pengeluaran bekelan air bersihbagi semua loji rawatan air

di Kelantan adalah sebanyak 184 juta liter air sehari (JLH).


2/13


Laporan Lawatan Ke

2

SEJARAH PENUBUHAN MAKMAL PUSAT

Makmal Pusat Air Kelantan mula beroperasi pada Mac 1996 dengan kos

kapital sebanyak RM 450,000 dan terletak di tingkat atas bangunan

pentadbiran Loji Rawatan Air Kampun Puteh, Jalan Kuala Krai, Kota Bharu,Kelantan. Idea penubuhan asal dicetuskan oleh perunding dari syarikat Thames

Water London pada tahun 1995. Pihak perunding berpendapat keperluan untuk

mengadakan sebuah makmal dalaman bagi menguji mutu air mentah dan air

minum secara berjadual. Oleh itu fungsi utama penubuhan Makmal Pusat Air

Kelantan adalah untuk menjalankan aktiviti pemantauan kualiti air di loji (end

product) dan sistem agihan.

Pihak makmal pusat akan memberikan khidmat nasihat teknikal kepada

pihak pengurusan demi memastikan kualiti bekalan air yang disalurkan kepada

pengguna mematuhi piawaian Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) dan

Kementerian Kesihatan Malaysia (KKM). Aktiviti persampelan dan

penganalisaan ke atas semua sampel air dibuat mengikut garis panduan yang

ditetapkan oleh pihak KKM. Terdapat dua bilik makmal di sini iaitu makmal

mikrobiologi dan makmal analitikal.


3/13


Laporan Lawatan Ke

3

FUNGSI MAKMAL PUSAT

Aktiviti utama yang dijalankan adalah penganalisaan sampel air. Analisis

yang dijalankan termasuklah ujian kimia bukan organik, mikrobiologi,

kandungan besi dan kandungan organik. Kesemua parameter ujian dikelaskandi dalam kumpulan I, II, III dan IV. Aktiviti lain yang dijalankan ialah menangani

masalah kualiti air yang di hadapi oleh pengguna dengan melawat premis

berkenaan untuk mengenal pasti punca sebenar masalah.

Pihak makmal turut memberi nasihat dan bantuan teknikal/saintifik

kepada pihak operasi, individu dan pihak lain yang memerlukannya seperti

pihak istana, sekolah, hospital, perkapalan dan lain-lain agensi, khususnya

dalam hal-hal berkaitan kualiti air.


4/13


Laporan Lawatan Ke

4

MAKLUMAT LAWATAN

Tarikh Lawatan : 28 Hb Oktober 2014

Lokasi Lawatan : Loji Rawatan Air Kampung Puteh, Jalan Kuala Krai,Kota Bharu, Kelantan.

Bil. Pelajar Terlibat : 24 Orang

Cuaca : Baik

Tentatif Lawatan : 8.30 am - Pelajar berkumpul di perkarang bas.

9.00 am - Bas bertolak ke LRA Kg. Puteh.

9.30 am - Pelajar tiba di LRA Kg. Puteh dan

sarapan pagi di bilik mesyuarat.

10.15 am - Mendapat taklimat ringkas daripada

En. Azman & En. Wan Khairuddin.

10.50 am - Melawat makmal mikrobiologi.

11.30 am - Melawat proses rawatan air.

12.05 pm - Pelajar bertolak ke ILPKB.


5/13


Laporan Lawatan Ke

5

MAKLUMAT DIPEROLEHI

Loji Rawatan Air, Kg. Puteh mempunyai kapasiti 45.00 MLD pengambilan air. Jenis

pengambilan air di loji ini ialah pengambilan air bawah tanah.


6/13


Laporan Lawatan Ke

6

Proses Rawatan Air Di Loji

Terdapat dua sumber air mentah bagi loji-loji di Kelantan iaitu sumber air

permukaan (air sungai) atau air bawah tanah (air telaga). Kelebihan AKSB ialah

satu-satunya syarikat perawatan air minum yang menggunakan air bawah

tanah sebagai sumber air mentahnya. Secara asasnya, proses rawatan air

terbahagi kepada 5 peringkat iaitu:-

AIR MENTAH DARI SUNGAI/

BAWAH TANAH

PENGUDARAAN PreChlorine &Pre -Lime

PENGENTALAN &

PENGGUMPALANLarutan Alum & Polimer

PEMENDAPAN

(Aliran Mendatar Plet Lamella)

PENAPISAN

(Rapid Sand Graviti)

PENGKLORINAN Postklorin

PEMBETULAN pH PostLime

PENGAGIHAN AIR

(Tangki Simpanan Air)


7/13


Laporan Lawatan Ke

7

Pengambilan Sumber Air

Pengambilan air bawah tanah (telaga) jenis telaga tiub digunakan untuk

mendapatkan sumber air di LRA Kg. Puteh. Pembinaan telaga tiub memerlukankos yang lebih tinggi. Air yang dikeluarkan dari telaga tiub selalunya

mempunyai kualiti yang baik dan boleh terus digunakan.

Peralatan yang sesuai digunakan untuk mengorek sehingga sampai ke

akuifer tertakung yang mungkin terletak berates meter ke dalam tanah. Batang

paip dengan saiz yang sesuai akan dimasukkan ke dalam lubanag yang

dikorek untuk menjadikan telaga tiub.

Lubang yang dikorek mestilah tegak untuk memudahkan kemasukan

batang paip tersebut. Batang paip yang akan dimasukkan kedalam akifer

mestilah berliang untuk memudahkan air masuk ke dalam telaga.

Batang paip lain yang tidak berliang di atas akuifer akan menahan

kemasukan air dan bahan cemar lain ke dalam telaga. Batang paip tersebut

akan menahan kemasukan air dan bahan cemar lain ke dalam telaga. Batang

paip tersebut seharusnya mempunyai diameter luar yang sama dengan

diameter telaga supaya kedudukan tiub stabil dan kukuh di dalam tanah.

Papak konkrit dibina di permukaan tanah di bahagian atas telaga untuk

mengelakkan air cemar bertakung dan meresap masuk ke dalam telaga.

Penyaringan

Pada permulaan, serpihan kayu, dedaun, tumbuhan akuatik dan

bendasing yang terapung akan diasingkan melalui proses saringan. Selepas

disaring, bahan terampai yang lebih padat akan dibuang dengan

membenarkan air mengalir melalui kebuk yang mana ia akan mendap kedasar.


8/13


Laporan Lawatan Ke

8

Pengudaraan

Air mentah yang dipam dicampur dengan udara di ruang pengudaraan.

Proses pengudaraan menghasilkan oksigen dari atmosfera bagi pengoksidaan

besi dan mangan terlarut kepada bentuk tidak larut bagi tujuan

menyingkirkannya. Proses ini juga membantu membuang rasa dan bau yang

tidak menyenangkan.

Koagulasi dan Flokulasi

Koagulan, lazimnya tawas ditambah bagi membentuk partikel mikroskopik di

dalam air. Ia kemudiannya diadun dengan lembut bagi membolehkan partikelkecil di dalam air berlaga dan bergabung bagi membentuk kentalan yang

boleh mendap.

Sedimentasi

Kentalan dibenarkan mengalir melalui tangki sedimentasi seseragam yang

mungkin untuk suatu tempoh yang cukup panjang untuk membolehkannya

mendap. Air yang jernih akan dikumpulkan dari bahagian atas.

Bagi kentalan yang ringan, proses yang berbeza akan digunakan. Gelembung

udara minit digunakan di dalam proses ini. Kentalan akan melekat pada

gelembung udara dan terapung ke atas. Air jernih akan dikumpulkan dari dasar

tangki. Proses ini dinamakan Pengapungan Udara Terlarut.

Penapisan

Air yang telah mendap akan melalui penapis yang memerangkap partikel halus

dan bakteria. Air yang bersih kemudiannya akan memasuki tangki air jernih.

Penapis akan dicuci menggunakan kaedah backwash dengan kerap melalui

kombinasi adunan udara dan air bagi memastikan kelancaran operasi.


9/13


Laporan Lawatan Ke

9

Disinfeksi / Pelarasan pH

Air di dalam tangki jernih akan diinfeksi bagi menghapuskan mikroorganisma

yang kekal di dalam air selepas proses penapisan. Klorin bergas atau kompaun

klorin lazimnya digunakan untuk tujuan pembasmian kuman. Paras pH

diselaraskan menggunakan kapur atau abu soda.

Tangki Air Jernih

Air yang telah dirawat akan dikumpul dan disimpan di dalam tangki air jernih

bagi tujuan pengagihan.

Pengagihan Air

Takungan perkhidmatan

Tangki Imbangan

Stesen Pengepaman

Pengagihan Bekalan Air

Dari tangki air jernih di loji rawatan air, air terawat dipam melalui sistem saluran

yang panjang bagi mengimbangi takungan dengan ketinggian yang

mencukupi untuk pengagihan menggunakan graviti ke takungan

perkhidmatan di dalam pelbagai pusat permintaan. Sistem pengepaman

kedua akan digunakan bagi kawasan yang tidak dapat memanfatkan graviti

bagi tujuan pembekalan air.


10/13


Laporan Lawatan Ke

10

Piawaian Air Minum Selamat Berpandukan Kementerian Kesihatan Malaysia

Kumpulan Parameter Unit Bacaan Standard

GII Coliform cfu/100ml 0

E-coli cfu/100ml 0

Turbidity NTU Tidak melebihi 5

Colour TCU Tidak melebihi 15

pH - 6.59.0

Free CI2 Mg/l 0.25.0

GII TDS Mg/l Tidak melebihi 1500

Chloride Mg/l Tidak melebihi 250

Ammonia Mg/l Tidak melebihi 1.5

Nitrate Mg/l Tidak melebihi 10

Iron Mg/l Tidak melebihi 0.3

Fluorida Mg/l 0.40.6

Hardness Mg/l Tidak melebihi 500

Aluminium Mg/l Tidak melebihi 0.2

Manganese Mg/l Tidak melebihi 0.1

GII Cadmium Mg/l Tidak melebihi 0.003

Arsenic Mg/l Tidak melebihi 0.01

Cyanide Mg/l Tidak melebihi 0.07

Lead Mg/l Tidak melebihi 0.01

Chromium Mg/l Tidak melebihi 0.05

Copper Mg/l Tidak melebihi 1


11/13


Laporan Lawatan Ke

11

Zinc Mg/l Tidak melebihi 3

Sulphate Mg/l Tidak melebihi 250

Selenium Mg/l Tidak melebihi 0.01

Silver Mg/l Tidak melebihi 0.05

Magnesium Mg/l Tidak melebihi 150

Bromoform Mg/l Tidak melebihi 0.1

Mercury Mg/l Tidak melebihi 0.001

Sodium Mg/l Tidak melebihi 200

Chloroform Mg/l Tidak melebihi 0.2

Program Persampelan KKM Air Terawat

Air terawat ialah air minuman yang tulen yang boleh diminum dengan risiko

yang rendah dan tidak memudaratkan kesihatan manusia pada jangkamasa

panjang.ia telah melalui proses rawatan yang lengkap di loji air termasuklah

proses disinfeksi iaitu menghapuskan mikroorganisma merbahaya seperti E.coli.

(Berpandukan kepada National Standard For Drinking Water Quality, KKM,

January 2004)

Kumpulan LOJI SRO DIST. SYST

Kump.1 (GI) W W M

Kump.2 (GII) M M Y/2

Kump.3 (GIII) Y/4 Y/2 Y/2

Kump.4 (GIV) Y/4 Y Y


12/13


Laporan Lawatan Ke

12

GAMBAR LAWATAN

Proses pengudaraan Proses pengentalan Tangki pengenapan

Jentera digunakan untukmembuat telaga

Sistem perpaipan ke tangkipengudaraan

Sistem perpaipan keluar

Tangki simpanan air Tempat untuk memasukan

klorin

Ujian makmal


13/13


Laporan Lawatan Ke

Taklimat ujian makmal Peralatan digunakan Colilert untuk ujian air

Sepectrometer untuk

menentukan pH value

Perlatan untuk ujian pH Perbezaan hasil ujian pH

laporan lawatan ke loji rawatan air, kelantan

Documents