kajian pengangguran di kalangan siswazah

National Higher Eduacation Research Institute (IPPTN)

KAJIAN

MASALAH PENGANGGURAN DI

KALANGAN SISWAZAH

LAPORAN AKHIR

Dibentangkan kepada

Jabatan Pendidikan Tinggi

Kementerian Pengajian Tinggi Malaysia

oleh

Institut Penyelidikan Pendidikan Tinggi Negara (IPPTN)

d/a Suite 109A, Tingkat 1, Kompleks EUREKA

Universiti Sains Malaysia

11800 Minden

Pulau Pinang

Februari 2003


KANDUNGAN

Halaman

RINGKASAN EKSEKUTIF i - xi

SENARAI JADUAL xii - xvi

SENARAI RAJAH xvii

TEKS LAPORAN

1.0 Pendahuluan 1

2.0 Isu-isu utama kajian 1

3.0 Objektif kajian 2

4.0 Skop kajian 3

5.0 Pendekatan dan metodologi 35.1 Pendekatan kajian 35.2 Metodologi kajian 4

5.2.1 Sampel kajian 45.2.2 Instrumen kajian 6

(a) Soal selidik melalui pos 6(b) Soal selidik untuk temu bual kumpulanfokus

6

(c) Pembinaan inventori atribut psikologi 6

6.0 Data dan analisis data: Kadar respons dan kebolehpercayaan 76.1 Soal selidik melalui pos 76.2 Temu bual kumpulan fokus 86.3 Profil atribut psikologi siswazah 86.4 Maklumat tambahan: Pengalaman penyelidik 96.5 Pemprosesan dan analisis data 9

7.0 Pengangguran di kalangan siswazah: Rangka kerja ekonomikajian

10

7.1 Pendahuluan 107.2 Objektif 107.3 Rangka kerja makro RM8 dan RRJP3 107.4 Andaian-andaian RRJP3 14

7.4.1 Transformasi struktural 147.4.2 Produktiviti dan guna tenaga 15

7.5 Penilaian terhadap RRJP3 167.6 Rangka kerja ekonomi makro alternatif 197.7 Tenaga kerja dan guna tenaga di Malaysia 22

7.7.1 Isu-isu dalam perancangan guna tenaga dantenaga kerja

22

7.8 Penutup 31

8.0 Analisis dapatan kajian 1: Responden melalui pos 328.1 Maklumat peribadi 328.2 Aktiviti mencari pekerjaan 39

8.2.1 Mula mencari pekerjaan 39


8.2.2 Variabel yang mempengaruhi aktivitimencari pekerjaan

40

8.2.3 Permohonan dan temu duga 418.2.4 Bekerja dan masih mencari pekerjaan 438.2.5 Sumber maklumat pekerjaan 438.2.6 Pola aktiviti mencari pekerjaan mengikut

kumpulan etnik45

8.2.7 Kualiti responden yang dipentingkan majikan 468.3 Status pekerjaan 478.4 Responden yang bekerja 49

8.4.1 Tempoh mendapat pekerjaan pertama 498.4.2 Bilangan permohonan pekerjaan selepas

tamat pengajian mengikut bidang pengajian50

8.4.3 Pekerjaan sekarang mengikut bidangpengajian

51

8.4.4 Sektor pekerjaan mengikut bidang pengajian 558.4.5 Taraf pekerjaan 568.4.6 Bilangan pekerjaan sekarang 578.4.7 Tempoh masa bekerja 598.4.8 Pendapatan bulanan responden mengikut

bidang pengajian60

8.4.9 Pertalian pekerjaan sekarang dengan bidangpengajian program ijazah sarjana muda

61

8.4.10 Kesesuaian pekerjaan dengan kelayakanakademik

63

8.4.11 Jantina dan kumpulan etnik respondenbekerja

65

8.4.12 CGPA responden bekerja 658.5 Responden yang bekerja sendiri 67

8.5.1 Tempoh perniagaan 678.5.2 Sektor perniagaan 688.5.3 Pendaftaran entiti perniagaan 688.5.4 Pendapatan bulanan perniagaan 698.5.5 Modal permulaan perniagaan 708.5.6 Peluang pekerjaan 718.5.7 Dorongan untuk memulakan perniagaan 718.5.8 Kurikulum/ko-kurikulum keusahawanan 72

8.6 Profil responden yang tidak bekerja 748.6.1 Latar belakang responden 74

8.6.1.1 Jantina dan kumpulan etnik 748.6.1.2 Bidang pengajian mengikut

kumpulan etnik75

8.6.1.3 Pencapaian akademik mengikut etnik 768.6.1.4 Kelayakan masuk ke universiti 78

8.6.2 Aktiviti pencarian kerja di kalangan siswazahmenganggur

80

8.6.2.1 Jarak masa responden tidakmempunyai pekerjaan

80

8.6.2.2 Faktor-faktor penyebab respondentidak bekerja

81

8.6.2.3 Bilangan permohonan pekerjaanresponden

82

8.6.2.4 Bilangan temu duga yang dihadiriresponden

83

8.6.2.5 Sektor pekerjaan yang ingin diceburiresponden

85

8.6.2.6 Jenis pekerjaan yang ingin diceburiresponden

86


8.6.2.7 Negeri dan bandar tempat respondeningin bekerja

88

8.6.2.8 Jenis skim latihan siswazah 908.7 Kemahiran dan kecekapan 92

8.7.1 Kemahiran bahasa 928.7.2 Kemahiran komputer 968.7.3 Masalah kemahiran: Punca 97

8.8 Kemahiran yang dimiliki selepas tamat pengajian diIPT dan kemahiran yang digunakan semasa bekerja

98

8.8.1 Kemahiran berkomunikasi 988.8.2 Kemahiran berfikir 1038.8.3 Kemahiran merancang dan mentadbir 1088.8.4 Kemahiran dalam teknologi komunikasi dan

maklumat109

8.8.5 Analisis penjadualan silang antararesponden yang bekerja dengan respondenyang tidak bekerja (menganggur) dari segikemahiran yang dimiliki

111

8.9 Bahagian praktikal/praktikum, ko-kurikulum danskim latihan lepasan siswazah

116

8.9.1 Latihan praktikal 1168.9.2 Latihan ilmiah 1178.9.3 Menghadiri seminar dan persidangan 1188.9.4 Penglibatan siswazah dalam aktiviti ko-

kurikulum berunit/berkredit119

(a) Kursus ko-kurikulum umum 119(b) Kursus ko-kurikulum kemahiran

generik121

(c) Kursus ko-kurikulum kebudayaan 121(d) Kursus ko-kurikulum sukan dan

rekreasi122

8.9.5 Kegunaan pengetahuan aktiviti ko-kurikulum

124

8.9.6 Kegunaan pengalaman bengkel/seminar/persidangan

126

8.9.7 Skim latihan lepasan siswazah 1278.9.8 Kegunaan skim latihan semula dalam

mencari pekerjaan128

9.0 Analisis dapatan kajian II: Temu bual kumpulan kecil fokus 1299.1 Temu bual dengan siswazah: rumusan 129

9.1.1 Alasan siswazah mendaftar nama di bawahskim latihan

129

9.1.2 Profil siswazah 1299.1.3 Pengalaman di IPT 1319.1.4 Perkara berkaitan skim latihan 1329.1.5 Cadangan siswazah kepada IPT di Malaysia,

khususnya IPTA133

9.2 Temu bual dengan majikan 1349.2.1 Alasan siswazah tidak mendapat pekerjaan 1349.2.2 Kualiti siswazah dan kemahiran yang

ditekankan majikan semasa sesi temu duga135

9.2.3 Cadangan majikan kepada IPT 136

10.0 Analisis dapatan kajian III: Profil atribut psikologi responden 13710.1 Pendahuluan 13710.2 Dapatan kajian 138

10.2.1 Atribut umum responden 138


10.2.2 Atribut siswazah yang bekerja dan tidakbekerja

138

10.3 Kesimpulan 140

11.0 Kebolehgunaan tenaga responden (Employability): Analisis logit 14211.1 Pengenalan 14211.2 Hasil analisis 14211.3 Anggaran dan pemerihalan parameter 144

12.0 Rumusan dan implikasi dapatan kajian 14412.1 Inisiatif 14412.2 Kebolehan untuk berubah 14512.3 Pemikiran negatif 14612.4 Cadangan umum 146

13.0 Isu-isu utama dan cadangan tindakan 14713.1 Aktiviti mencari pekerjaan 147

13.1.1 Isu 1: Kesedaran bekerjaya (careerawareness)

147

13.1.2 Cadangan 1: Unit Kerjaya 149(a) Membina kesedaran kerjaya 149(b) Meneroka bidang pekerjaan baru 150(c) Menjalankan latihan yang berkaitan

dengan aktiviti mencari pekerjaan151

13.1.3 Cadangan 2: Membaiki Unit Kerjaya 15213.2 Kemahiran dan kecekapan lain 152

13.2.1 Isu 1: Tahap kemahiran 15213.2.2 Isu 2: Kecenderungan kemahiran 15313.2.3 Isu 3: Kesepadanan kemahiran yang dimiliki

dengan kamahiran yang digunakan semasabekerja

153

13.2.4 Isu 4: Latihan praktikal/pratikum, ko-kurikulum dan skim latihan lepasansiswazah

154

13.2.5 Cadangan 1: Mengkaji semula komponenkemahiran yang selaras dalam kurikulum

155

13.3 Kemahiran keusahawanan di kalangan siswazah 15613.3.1 Isu 1: Menerokai potensi “bekerja sendiri” 15613.3.2 Cadangan 1a: Menyemak semula Program

Pembangunan Usahasiswa (PPUS)156

13.3.3 Cadangan 1b: Penyediaan prasaranakeusahawanan di IPT

157

13.3.4 Cadangan 1c: Perlantikan kaunselorkeusahawanan

157

13.3.5 Cadangan 1d: Tabung KeusahawananSiswazah

158

13.3.6 Cadangan 1e: Program Anak AngkatUsahawan

158

13.3.7 Cadangan 1f: Pertandingan keusahawanandalaman dan antara IPT

159

13.3.8 Cadangan 1g: Penggubalan kurikulumkeusahawanan

159

13.3.9 Cadangan 1h: Penggubalan ko-kurikulumkeusahawanan

160

13.3.10 Cadangan 1i: Kursus kemahiran kepadasiswazah yang akan menamatkanpengajian

160


13.3.11 Cadangan 1j: Sokongan dan penglibatanpihak pengurusan IPT

161

13.4 Atribut psikologi: Ke arah siswazah yang berkualiti 16113.4.1 Isu 1: Ketidakpekaan tentang realiti tempat

bekerja dan harapan pekerjaan161

13.4.2 Cadangan 1a 16113.4.3 Cadangan 1b 161

13.5 Hubungan dan peranan kerjasama antara InstitusiPengajian Tinggi (IPT) dan industri dalampembangunan tenaga manusia mahir/terlatih

162

13.5.1 Isu 1: kurangnya sinergi antara IPTAdengan pihak swasta/industri

162

13.5.2 Cadangan 1 162

14.0 Ke arah siswazah + + 162

APENDIK 1a Anggaran parameterAPENDIK 1b Pemerihalan parameterAPENDIK 2 Senarai ahli pasukan kajian


i

RINGKASAN EKSEKUTIF

1.0 Pendahuluan

1.1 Meskipun kajian ini berfokus kepada masalah pengangguran di kalangan

siswazah, Jawatankuasa Pemandu Kajian telah menetapkan supaya suatu

sampel graduan tahun 2001 dikaji dan sampel ini merangkumi graduan yang

sedang menganggur dan yang sudah bekerja. Pendekatan ini akan

membolehkan perbandingan dijalankan antara dua kelompok graduan ini dari

segi perbezaan ciri-ciri peribadi/psikologi dan ciri-ciri lain yang berperanan

dalam menentukan status bekerja/tidak bekerja seseorang siswazah.

2.0 Isu-isu utama kajian

2.1 Banyak yang telah diperkatakan tentang ciri-ciri siswazah yang diperlukan

oleh majikan. Sehubungan dengan hal ini, tiga persoalan yang timbul ialah:-

(a) Apakah hakikat ciri-ciri siswazah yang dimaksudkan?

(b) Apakah langkah-langkah yang telah, sedang dan perlu diambil oleh

IPT untuk menghasilkan graduan yang boleh bersaing di pasaran?

(c) Selain peluang pekerjaan di sektor awam, di sektor swasta dan di

sektor bekerja sendiri, adakah kemungkinan siswazah menceburkan

diri dalam aktiviti sektor ketiga yang merangkumi organisasi bukan

kerajaan (NGO), badan-badan sukarela dan lain-lain? Potensi peluangpekerjaan dalam sektor ketiga, selain sektor awam dan swasta dan juga

bekerja sendiri, perlu diterokai. IPT perlu menyediakan siswazah

dengan kemahiran teras (core skills) dan kecekapan/kompetensi

(competencies) yang bersifat umum yang dapat disesuaikan dengan

keempat-empat sektor yang dimaksudkan.

3.0 Objektif kajian

3.1 Objektif kajian ini adalah seperti berikut:-

(a) Untuk mengkaji pola, corak dan punca masalah pengangguran di

kalangan siswazah Institusi Pengajian Tinggi Awam (IPTA), Institusi

Pengajian Tinggi Swasta (IPTS) dan IPT di luar negara yang telah

berijazah pada tahun 2001.

(b) Untuk menganalisis perkaitan profil siswazah yang menganggur dan

yang berjaya mendapat pekerjaan dengan variabel seperti gender,

umur, etnik, bidang pengajian, institusi pengajian, tempoh masa

menganggur, kemahiran, dan kecekapan.

(c) Untuk menentukan profil siswazah mengikut perspektif majikan.


ii

(d) Untuk menentukan tindakan yang perlu diambil oleh IPT bagi

mengatasi masalah pengangguran di kalangan siswazah.

4.0 Skop kajian

4.1 Dalam konteks pengangguran di kalangan siswazah yang telah berijazah pada

tahun 2001, kajian akan mengkaji perkara-perkara berikut:-

(a) Isu dalaman IPT, iaitu perkara-perkara yang bersangkutan dengan

pelbagai aktiviti dan program IPT yang merangkumi program

pengajian, pembentukan sahsiah, perwatakan, ketrampilan dan lain-

lain.

(b) Isu luaran, iaitu keperluan bagi memenuhi kehendak pasaran dan

bidang-bidang yang boleh diceburi.

(c) Polisi kerajaan, dalam hubungannya dengan pihak swasta dan

pelanggan, yang boleh membantu melaksanakan tindakan-tindakan

yang bakal dicadangkan bagi menangani masalah pengangguran di

kalangan siswazah.

4.2 Seterusnya, kajian ini akan mencadangkan tindakan-tindakan berbentuk

jangka pendek dan jangka panjang yang perlu dilaksanakan oleh Jabatan

Pendidikan Tinggi (JPT) dan IPT serta agensi-agensi kerajaan yang berkaitan

bagi menangani masalah pengangguran di kalangan siswazah.

5.0 Pendekatan dan metodologi

5.1 Pendekatan kajian

5.1.1 Untuk melaksanakan kajian ini pelbagai agensi kerajaan seperti Jabatan

Perangkaan Malaysia, Jabatan Pendidikan Tinggi (Kementerian

Pendidikan Malaysia), Jabatan Pendidikan Swasta (Kementerian

Pendidikan Malaysia), Unit Perancangan Ekonomi (UPE),

Kementerian Sumber Manusia, Majlis Tindakan Ekonomi Negara

(MTEN), pertubuhan seperti Federation of Malaysian Manufacturers

(FMM), Malaysian Employers Federation (MEF), dan KementerianPerdagangan Antarabangsa dan Industri telah membekalkan maklumat

yang diperlukan.

5.1.2 Data sekunder mengenai pembangunan kurikulum dan pelajar telah

dibekalkan oleh beberapa IPT.

5.1.3 Memandangkan persoalan–persoalan yang telah disenaraikan sebelum

ini tidak mungkin boleh dijawab sepenuhnya oleh data sekunder sahaja

maka kajian ini juga telah mengumpul data primer daripada dua

sumber utama iaitu siswazah dan majikan.


iii

5.2.1 Metodologi kajian

5.2.1 Sampel kajian

(a) Untuk mendapatkan sample kajian, tinjauan melalui pos suatu

sampel siswazah IPT yang telah berijazah pada tahun 2001

telah dijalankan. Persampelan kajian untuk tujuan tinjauan

melalui pos telah dikenal pasti dengan cara mengambil 25

peratus daripada jumlah bilangan siswazah sarjana muda untuk

tahun 2001. Seterusnya teknik persampelan pembahagian

bertujuan (purposive sampling) digunakan. Daripada jumlah

keseluruhan sampel, 78 peratus terdiri daripada sampel bidang

pengajian sastera tulen dan sastera gunaan; 16 peratus sains

tulen dan enam peratus bidang teknikal (termasuk sains gunaan,

kesihatan dan perubatan).

(b) Temuduga dengan kumpulan kecil fokus seperti berikut:

i. Pihak majikan seperti badan profesional, MEF, FMM, dan

badan korporat.

ii. Pusat Latihan Kemahiran seperti Penang Skills

Development Centre (PSDC).iii. Siswazah menganggur yang berdaftar dengan Skim

Siswazah Menganggur.

(c) Sampel-sampel utama untuk inventori profil atribut psikologi

diambil daripada responden-responden kajian pos. Pecahan

penghantaran adalah seperti berikut:-

i. 384 inventori dihantar kepada sampel yang tidak bekerja.

ii. 397 inventori dihantar kepada sampel yang bekerja.

iii. Selain penghantaran secara pos, inventori ini juga diberikan

kepada siswazah kumpulan fokus yang ditemu bual. Sampel

kumpulan fokus ialah mereka yang menyertai skim latihan

siswazah menganggur dan mereka ini berjumlah 34 orang.

Untuk menambahkan lagi jumlah sampel responden,

sebanyak 100 inventori telah diedarkan kepada ahli-ahli

Malaysian Employer’s Federation (MEF) yang menghadirisesi temu bual kumpulan fokus majikan bersama ahli

pasukan penyelidik. Majikan-majikan ini diminta

menyampaikan inventori profil atribut psikologi ini kepada

pekerja mereka yang menepati ciri-ciri sampel yang

dikehendaki.


iv

5.2.2 Instrumen kajian

(a) Soal selidik melalui posSoal selidik yang sebahagian besarnya berstruktur dan tertutup

ialah instrumen yang telah digunakan untuk mengumpul data

primer daripada sampel siswazah 2001.

(b) Soal selidik untuk temu bual kumpulan fokus

Garis panduan temu bual telah digunakan untuk mendapatkan

maklumat daripada kumpulan focus, seperti siswazah yang

menganggur, pihak majikan dan pengelola program latihan.

(c) Pembinaan Inventori Atribut Psikologi

(i) Untuk tujuan pengisahan profil ini satu instrumen telah

digubal untuk meneroka 19 kategori atribut psikologi

yang positif dan tiga kategori atribut psikologi yang

negatif. Dalam setiap kategori atribut ada lima item

sahaja.

(ii) Kesahihan item dan kategori serta kebolehpercayaan item

dan kategori disemak dan disahkan oleh pihak yang

berkenaan. Dalam sorotan literatur, pekali melebihi enam,

diterima sebagai pekali piawai bagi kebolehpercayaan

inventori sesuatu kajian penerokaan. Pekali sebenar

setiap atribut bagi inventori kajian ini terletak antara 0.60

- 0.87 (Jadual 5.1).

6.0 Data dan analisis data: Kadar respons dan kebolehpercayaan

6.1 Soal selidik melalui pos

6.1.1 Sebanyak 8500 borang soal selidik telah dihantar kepada sampel

siswazah IPT yang telah berijazah pada tahun 2001 dan sejumlah 2274

soal selidik sesuai untuk dianalisis (bersamaan dengan kadar respons

26.6 peratus).

6.2 Temu bual kumpulan fokus

6.2.1 Sepuluh sesi temu bual yang melibatkan 63 orang siswazah

menganggur yang berdaftar di bawah Skim Sangkutan Pembantu

Pengajar, Skim Sangkutan dan Latihan, dan Skim Latihan Semula

lepasan ijazah (PSDC) telah diadakan. Daripada sejumlah 63 orang ini,

39 orang terdiri daripada responden wanita dan 24 orang lelaki, dan

dari segi etnik pula 49 Melayu, 12 Cina, seorang India, dan seorang

Punjabi.

6.2.2 Empat sesi temu bual dengan kumpulan fokus yang terdiri daripada 31

orang pengurus besar dan pengurus bahagian sumber manusia yang

mewakili beberapa syarikat Industri Kecil dan Sederhana (IKS) dan


v

Multi National Companies (MNCs) telah diadakan di Kuala Lumpur,

Pulau Pinang dan Taiping.

6.2.3 Maklumat yang lebih terperinci mengenai siswazah yang tidak bekerja

diperoleh melalui sesi temu bual ini. Perkara yang paling penting ialah

maklumat yang dibekalkan oleh responden melalui soal selidik boleh

didalami lagi dan boleh diperiksa / disahkan dengan pihak majikan

yang menghadiri sesi temu bual.

6.3 Profil atribut psikologi siswazah

6.3.1 Berdasarkan senarai responden kajian, seramai 561 responden dipilih

untuk menjawab inventori psikologi. Daripada jumlah itu, seramai 235

(41.9%) ialah responden lelaki dan 326 (58.1%) pula perempuan. Jika

dibahagikan mengikut status pekerjaan pula, 275 (49.0%) sedang

bekerja, 272 (48.5%) tidak bekerja dan 14 (2.5%) sedang menyambung

pelajaran. Daripada 272 orang yang tidak bekerja, 152 orang

menganggur dan 120 orang daripada mereka sedang mengikuti skim

latihan siswazah menganggur.

6.4 Maklumat tambahan: Pengalaman penyelidik

6.4.1 Maklumat yang diperoleh daripada pelbagai sumber seperti di atas

perlu dilengkapkan dengan pengalaman dan pengamatan penyelidik.

Oleh itu, meskipun sampel terhad, maklumat tambahan berdasarkan

pengalaman dan penglibatan penyelidik menguatkan lagi kesimpulan

dan cadangan tindakan kajian ini.

6.5 Pemprosesan dan analisis data

6.5.1 Data primer telah diproses dan dianalisis menggunakan perisian SPSS.Penjadualan silang serta ujian seperti ujian-t dan ANOVA (Analysis of

Variance) telah dijalankan untuk mengungkap beberapa perkara

berkaitan dengan matlamat kajian ini. Analisis logit telah dijalankan

untuk menentukan probabiliti seseorang graduan menganggur

berdasarkan ciri-ciri tertentu.

6.5.2 Data sekunder telah dianalisis secara kualitatif dan kuantitatif untuk

mengungkap beberapa perkara berkaitan dengan fenomena

pengangguran di Malaysia.

7.0 Pengangguran di kalangan siswazah: rangka kerja ekonomi

kajian

7.1 Beberapa cadangan/langkah timbul daripada perbincangan tentang isu dan

cabaran tenaga kerja dan guna tenaga di Malaysia. Antara cadangan dasar

tersebut termasuklah:-

Ï menentukan perimbangan antara kadar proses peralihan struktur

daripada p-ekonomi kepada k-ekonomi dengan penawaran,


vi

permintaan tenaga kerja, teknik pengeluaran dan produktivi

buruh supaya tidak wujud defisit atau lebihan dalam tenaga

kerja,

Ï menggubal Dasar Pekerja Asing Negara,

Ï menggubal Pelan Induk Sumber Manusia Negara,

Ï menubuhkan Konsortium Pakatan Tiga Pihak berhubung dengan

isu-isu tenaga kerja dan guna tenaga di Malaysia,

Ï memastikan semua dasar berhubung dengan tenaga kerja dan

guna tenaga konsisten, lestari dan kurang bersifat ad hoc.

8.0 Rumusan dan implikasi dapatan kajian

Dapatan daripada (a) kumpulan fokus, (b) pencarian kerja dan (c) profil atribut

psikologi diintegrasikan untuk menyingkap ciri-ciri responden siswazah.

Berikut ialah gambaran yang diperoleh daripada intergrasi tersebut.

8.1 Inisiatif

8.1.1 Berdasarkan dapatan tinjauan aktiviti mencari kerja, responden

menganggur mulai memohon pekerjaan selepas tamat pengajian. Akan

tetapi 33 peratus siswazah yang bekerja mula memohon kerja sebelum

mereka menamatkan pengajian. Dapatan ini selaras dengan dapatan

tinjauan umum yang mendapati bahawa bilangan permohonan kerja

yang dihantar oleh responden yang bekerja adalah lebih daripada 10

permohonan. Responden yang menganggur pula memohon kurang

daripada 10 permohonan.

8.1.2 Tinjauan aktiviti mencari pekerjaan juga dilakukan terhadap responden

yang telah pun mendapat pekerjaan tetapi masih lagi mencari

pekerjaan baru. Responden yang bekerja mengambil inisiatif meneroka

pasaran kerja untuk mencari kerja baru yang lebih baik. 70.8 peratus

responden yang bekerja menghantar resume kepada majikan. 62.7

peratus responden Melayu menghantar permohonan menggunakan

borang permohonan berbanding dengan siswazah Cina (17.2%) yang

tidak berbuat demikian. Ini menunjukkan mereka kurang inisiatif.

8.1.3 Data ini juga diperkukuhkan oleh dapatan daripada profil atribut

psikologi yang mendapati responden yang tidak bekerja kurang

inisiatif.

8.2 Kebolehan untuk berubah

8.2.1 Tinjauan daripada aktiviti mencari pekerjaan mendapati bahawa

terdapat 70.8 peratus responden Melayu yang mencari pekerjaan

melalui Jabatan Perkhidmatan Awam, berbanding responden Cina 46

peratus dan India 38.1 peratus.

8.2.2 Ini selaras dengan dapatan kumpulan fokus yang menunjukkan rata-

rata responden Melayu mengharapkan pekerjaan daripada kerajaan.


vii

Responden menganggur juga bergantung kepada kerajaan, bukan

sektor swasta untuk mendapatkan pekerjaan. Mereka juga tidak mahu

bekerja dalam bidang yang tidak sesuai dengan kelayakan mereka.

8.2.3 Analisis ekonomi mendapati sektor pekerjaan telah berubah daripada

sektor pentadbiran (kerajaan) kepada sektor perkhidmatan (swasta).

Nampaknya responden menganggur tidak searus dengan perubahan ini.

Mereka tidak mudah berubah dan keupayaan untuk berubah mengikut

arus adalah lemah.

8.3 Pemikiran negatif

8.3.1 Melalui temu bual dengan kumpulan fokus didapati bahawa responden

gagal untuk mendapatkan pekerjaan kerana kurang mempunyai

hubungan dan tiada pengalaman kerja. Mereka juga beranggapan

mereka tidak mendapat pekerjaan kerana ada unsur diskriminasi seperti

‘perempuan’ dan ‘bertudung’.

8.3.2 Responden yang tidak bekerja sering menyatakan sebab mereka tidak

mendapat pekerjaan kerana faktor luaran dan ini boleh membawa

kepada pemikiran negatif dan tanggapan yang tidak realistik tentang

perkara di sekitar mereka.

8.4 Cadangan umum

IPT perlu mengambil beberapa langkah, misalnya menyediakan kaunseling kerjaya

ataupun menubuhkan pusat penempatan kerjaya untuk membantu pelajar meningkat

kemahiran, sahsiah, minat dan nilai kerja sejajar dengan dunia pekerjaan semasa.

Mereka juga mesti membantu pelajar meneroka peluang pekerjaan dalam pasaran

kerja.

9.0 Isu-isu utama dan cadangan tindakan

9.1 Aktiviti mencari pekerjaan

9.1.1 Isu 1: Kesedaran berkerjaya (career awareness)

Responden tidak mempunyai kematangan dari segi hal-hal kerjaya

(career immaturity). Keputusan ujian F yang tidak signifikan

menunjukkan pola yang sama di kalangan responden daripada pelbagai

latar belakang ekonomi.

9.1.2 Cadangan 1: Unit Kerjaya

Unit kerjaya perlu ditubuhkan di setiap IPT. IPT yang sudah ada unit

kerjaya perlu mengkaji semula atau mempertingkatkan peranan unit

ini sesuai dengan keperluan pelajar dan juga negara. Fungsi unit

kaunseling kerjaya bukan sahaja untuk membantu pelajar mencari

pekerjaan, tetapi juga untuk memenuhi fungsi-fungsi berikut:-


viii

i. Membina kesedaran kerjaya

ii. Meneroka bidang pekerjaan baru

iii. Menjalankan latihan yang berkaitan dengan aktiviti mencari

pekerjaan.

9.1.3 Cadangan 2: Membaiki Unit Kerjaya

9.2 Kemahiran dan kecekapan lain

9.2.1 Isu 1: Tahap kemahiran

Kebanyakan responden, sama ada yang bekerja atau menganggur,

memiliki kemahiran yang terbabit pada tahap yang tinggi. Kebanyakan

respons untuk setiap kemahiran diberi respons “baik” atau “sangat

baik”. Bilangan respons “tidak baik” agak rendah. Namun, seperti yang

diterangkan di bawah, kemahiran yang mereka miliki tidak konsisten.

9.2.2 Isu 2: Kecenderungan kemahiran

Responden lebih cenderung terhadap kemahiran tertentu. Contohnya,

dalam aspek kemahiran berfikir, responden lebih cenderung terhadap

kemahiran yang bersifat umum, dan kurang cenderung terhadap

kemahiran yang bersifat spesifik. Dalam aspek kemahiran

berkomunikasi pula, terdapat lebih kecenderungan terhadap kemahiran

bersifat lisan, berbanding penulisan.

9.2.3 Isu 3: Ketidaksepadanan kemahiran yang dimiliki dengan kemahiranyang digunakan semasa bekerja

9.2.3.1 Banyak kemahiran yang dimiliki selepas tamat pengajian di

IPT tidak “selari” dengan penggunaan kemahiran semasa

bekerja.

9.2.3.2 Responden yang menganggur menunjukkan kurang

kecenderungan terhadap kemahiran berkomunikasi secara

penulisan. Penemuan ini konsisten dengan penemuan tentang

kemahiran bahasa yang menunjukkan kemahiran penulisan

dalam bahasa Malaysia dan bahasa Inggeris merupakan

kemahiran yang paling kurang dimiliki oleh responden.

9.2.3.3 Penemuan ini juga konsisten dengan penemuan tentang atribut

psikologi siswazah yang menganggur. Dalam hal ini didapati

siswazah yang menganggur menilai diri mereka lebih daripada

realiti. Senario ini juga dapat digambarkan daripada penemuan

tentang kemahiran yang dimiliki oleh siswazah. Lebih ramai

siswazah yang menganggur mengganggap mereka memiliki

kemahiran yang ditanya, berbanding siswazah yang bekerja.


ix

9.2.3.4 Responden yang menganggur juga tidak memperlihatkan

kecenderungan yang tinggi terhadap kemahiran yang penting

dalam bidang keusahawanan. Kebanyakan mereka memberi

kedudukan yang rendah terhadap kemahiran membuat

pembentangan, memimpin dan memotivasi kumpulan, dan

melakukan beberapa tugas serentak. Boleh dirumuskan

siswazah yang menganggur kurang memiliki ciri-ciri

keusahawanan.

9.2.4 Isu 4: Latihan praktikal/praktikum, ko-kurikulum dan skim latihan

lepasan siswazah

9.2.4.1 Pemendekan tempoh pengajian daripada 4 tahun kepada 3

tahun menyebabkan universiti tidak memberi tumpuan

kepada latihan praktik, latihan ilmiah dan ko-kurikulum.

9.2.4.2 Walaupun latihan praktik penting, tidak semua responden

menjalaninya untuk benar-benar mendedahkan mereka ke

alam pekerjaan.

9.2.4.3 Skim latihan selepas pengajian mestilah berbentuk

vokasional. Graduan yang bekerja banyak mengikuti skim

latihan yang berbeza dengan skim ‘mainstream’.

9.2.5 Cadangan 1: Mengkaji semula komponen kemahiran yang selarasdalam kurikulum

9.3 Kemahiran keusahawanan di kalangan siswazah

9.3.1 Isu 1:Menerokai potensi “bekerja sendiri”.

9.3.2 Cadangan:

1a: Menyemak semula Program Pembangunan Usahasiswa

(PPUS).

1b: Penyediaan prasarana keusahawanan di IPT.

1c: Perlantikan kaunselor keusahawanan.

1d: Tabung Keusahawanan Siswazah.

1e: Program Anak Angkat Usahawan.

1f: Pertandingan keusahawanan dalaman dan antara IPT.

1g: Penggubalan kurikulum keusahawanan.

1h: Penggubalan ko-kurikulum keusahawanan.


x

1j: Kursus kemahiran kepada siswazah yang akan menamatkan

pengajian.

1k: Sokongan dan penglibatan pihak pengurusan IPT.

9.4 Atribut psikologi

9.4.1 Isu 1: Ketidakpekaan tentang realiti tempat bekerja dan harapanpekerjaan

9.4.2 Cadangan 1:

1a: IPT perlu mendidik semula mahasiswa supaya peka tentang

realiti tempat bekerja dan harapan pekerjaan realistik dalam

penilaian keupayaan dan potensi mereka berbanding dengan

peluang atau pilihan pekerjaan; bersifat terbuka dalam

menilai diri sendiri, mengakui kelemahan dan kekurangan,

dan seterusnya berusaha untuk mengatasinya.

1b: IPT perlu melantik seorang kaunselor untuk setiap 500

mahasiswa dan peranan kaunselor ini adalah seperti

berikut:-

(i) Menjalankan ujian psikologi terhadap mahasiswa untuk

memastikan mereka mempunyai imej sendiri yang

realistik.

(ii) Memberi perkhidmatan kaunseling kepada individu

dan/atau kumpulan sebagai suatu strategi campur

tangan.

(iii) Menjalankan penilaian kerjaya dan kaunseling untuk

membantu mahasiswa memadankan kecekapan,

personaliti, minat dan nilai dengan pilihan program dan

kerjaya.

9.5 Hubungan dan peranan kerjasama antara Institusi Pengajian Tinggi

(IPT) dan industri dalam pembangunan tenaga manusia mahir/terlatih

9.5.1 Isu 1: Kurangnya sinergi antara IPTA dengan swasta/industri

9.5.2 Isu 2: Penubuhan satu forum atau jawatankuasa-bersama antara IPT

dengan pihak industri antara lain mempunyai tujuan berikut:-

Ð Memberikan penjelasan lanjut dan seterusnya

membincangkan kandungan program akademik yang

disediakan kepada siswazah di IPT.


xi

Ð Merangka program berbentuk kemahiran ringan secara

kerjasama antara IPT dengan pihak industri supaya dapat

memenuhi keperluan bakal majikan.

Ð Menyediakan pangkalan data bakal graduan yang berpatutan

untuk tujuan penempatan kerja.

Ð Bekerjasama untuk mendapatkan insentif rebet cukai

daripada kerajaan untuk program latihan kemahiran ringan.

10.0 Kesimpulan (ke arah siswazah + +)

10.1 Siswazah dalam bidang-bidang yang lazim dikategorikan sebagai Generalist(sebagai contoh siswazah sastera dan kemanusiaan, dan sains sosial yang

telah dilengkapi dengan pengetahuan dan kemahiran umum berkaitan dengan

pekerjaan) dan Generalist Plus (sebagai contoh siswazah sains tulen yang

telah dilengkapi dengan pengetahuan dan kemahiran umum dan khusus

berkaitan dengan pekerjaan), mendapati amat sukar untuk memasuki pasaran

buruh dan menggunakan kemahiran dan keupayaan mereka berbanding

dengan kelompok Occupational Generalist dan Occupational Specialist.

10.2 Untuk mengatasi masalah pengangguran di kalangan siswazah dalam

Kelompok Generalist dan Generalist Plus kurikulum bidang-bidang berkaitan

perlu bersifat seimbang, iaitu ada elemen penekanan secara eksplisit kepada

pembangunan kualiti personal dan kemahiran praktikal.

10.3 Dalam kata lain, kurikulum yang bersifat seimbang perlu mengurangkan

penekanan kepada keperluan subjek semata-mata dan meningkatkan

penekanan kepada keperluan jangka panjang pelajar. Dalam hal ini pekerjaan

dan perkara-perkara berkaitan dengan tempat bekerja merupakan satu

daripada beberapa keperluan yang dimaksudkan.

10.4 Dalam keadaan ekonomi yang pesat berkembang dan diikuti oleh proses

transformasi struktur pengeluaran dan pekerjaan, cadangan-cadangan seperti

di atas boleh menyumbang kepada kemunculan kelompok siswazah

Generalist Plus Plus. Kelompok ini akan menonjolkan ciri-ciri

peribadi/kemahiran dan bidang pengajian yang selaras dengan dunia

pekerjaan.

10.5 IPT tidak boleh menganggap masalah pengangguran di kalangan siswazah ini

sebagai satu fenomena yang akan berlaku pada ketika tertentu sahaja. IPT

perlu mendapatkan maklum balas secara berterusan daripada siswazah dan

juga majikan tentang objektif kursus-kursus yang ditawarkan.

10.6 Matlamat akhir IPT ialah untuk menghasilkan siswazah yang berkeperibadian,

berilmu, berteknologi dan berkemahiran (elemen + +).


xii

SENARAI JADUAL

5.1 Anggaran kebolehpercayaan untuk kategori dalam inventoriprofil atribut psikologi (n=561)

7

7.1 Sumber pertumbuhan mengikut jenis industri dan strukturpengeluaran 1991 – 2010

12

7.2 Gunatenaga mengikut sektor, 2000-2010 (‘000 orang) 13

7.3 Malaysia: Nisbah buruh-output 18

7.4 Malaysia: Penawaran buruh dan anggaran gunatenaga 2000 –2010 (‘000)

20

8.1 Beberapa aspek latar belakang peribadi responden 32

8.2 Agihan responden mengikut bidang pengajian di peringkatijazah sarjana muda

33

8.3 Taburan responden mengikut etnik dan bidang pengajian 34

8.4 Taburan responden mengikut pengkhususan pengajian 35

8.5 Pencapaian akademik 36

8.6 Kelayakan masuk ke program ijazah sarjana muda 37

8.7 Pencapaian SPM 37

8.8 Pencapaian STPM 37

8.9 Keputusan Matrikulasi 38

8.10 Keputusan Diploma 38

8.11 IPT yang menganugerahkan ijazah sarjana muda 39

8.12 Pola aktiviti mula mencari pekerjaan 40

8.13 Pola temu duga 41

8.14 Perkaitan bilangan temu duga yang dihadiri dengan statuspekerjaan responden

42

8.15 Perkaitan antara status pekerjaan dengan aktiviti mencaripekerjaan

43

8.16 Saluran atau cara memohon pekerjaan 44

8.17 Kesedaran terhadap kewujudan unit kaunseling di IPT 45

8.18 Kaitan pola aktiviti mencari pekerjaan dengan latar belakangetnik

46

8.19 Pendapat responden tentang kepentingan kualiti-kualiti yangdikehendaki majikan

46

8.20 Status pekerjaan 47


xiii

8.21 Status responden yang bekerja mengikut bidang pengajian 48

8.22 Tempoh mendapat pekerjaan mengikut bidang pengajian 50

8.23 Bilangan permohonan mengikut bidang pengajian 52

8.24 Jenis pekerjaan sekarang mengikut bidang pengajian 53

8.25 Sektor pekerjaan mengikut bidang pengajian 55

8.26 Taraf pekerjaan mengikut bidang pengajian 57

8.27 Bilangan pekerjaan sekarang mengikut bidang pengajian 58

8.28 Tempoh masa bekerja mengikut bidang pengajian 59

8.29 Pendapatan bulanan responden mengikut bidang pengajian(RM)

61

8.30 Perkaitan pekerjaan sekarang dengan bidang pengajian 63

8.31 Kesesuaian pekerjaan dengan kelayakan akademik mengikutbidang pengajian

64

8.32 Tahun perniagaan dimulakan 67

8.33 Sektor perniagaan 68

8.34 Pendaftaran entiti perniagaan 69

8.35 Pendapatan bulanan perniagaan 70

8.36 Modal permulaan perniagaan 71

8.37 Bilangan pekerja 71

8.38 Dorongan untuk memulakan perniagaan 72

8.39 Bidang pengajian mengikut kumpulan etnik 76

8.40 Nilai PMK mengikut kumpulan etnik 78

8.41 Pencapaian PMK mengikut bidang pengajian 78

8.42 Syarat kelayakan masuk ke program ijazah sarjana muda 79

8.43 Syarat kelayakan masuk ke program ijazah sarjana mudamengikut kumpulan etnik

79

8.44 Bilangan permohonan pekerjaan responden 82

8.45 Bidang pekerjaan yang ingin diceburi responden 86

8.46 Bidang pekerjaan yang diceburi dengan kumpulan etnik 87

8.47 Bidang pekerjaan yang diceburi dengan bidang pengajian 88

8.48 Negeri tempat responden ingin bekerja 89


xiv

8.49 Taburan responden mengikut jenis skim latihan siswazahmenganggur

91

8.50 Kemahiran bahasa mengikut status pekerjaan 95

8.51 Kemahiran komunikasi yang dimiliki selepas tamat pengajiandi IPT

98

8.52 Kemahiran berkomunikasi yang digunakan semasa bekerja 100

8.53 Perbandingan antara kemahiran yang dimiliki selepas tamatpengajian di IPT dan kemahiran yang digunakan semasabekerja

101

8.54 Kemahiran berfikir yang dimiliki selepas tamat pengajian diIPT

104

8.55 Kemahiran berfikir yang digunakan semasa bekerja 106

8.56 Perbandingan antara kemahiran berfikir yang dimiliki selepastamat pengajian di IPT dan kemahiran berfikir yangdigunakan semasa bekerja

108

8.57 Kemahiran merancang dan mentadbir yang dimiliki selepastamat pengajian di IPT

108

8.58 Kemahiran merancang dan mentadbir yang digunakansemasa bekerja

109

8.59 Kemahiran dalam teknologi komunikasi dan maklumat yangdimiliki selepas tamat pengajian di IPT

110

8.60 Kemahiran dalam teknologi komunikasi dan maklumat yangdigunakan semasa bekerja

111

8.61 Kemahiran berkomunikasi yang dimiliki selepas tamatpengajian di IPT

112

8.62 Kemahiran berfikir yang dimiliki selepas tamat pengajian diIPT

113

8.63 Kemahiran merancang dan mentadbir yang dimiliki selepastamat pengajian di IPT

114

8.64 Kemahiran dalam teknologi komunikasi dan maklumat yangdimiliki selepas tamat pengajian di IPT

115

8.65 Latihan amali dan status pekerjaan 116

8.66 Tempoh menjalani latihan praktikal dengan status pekerjaan 118

8.67 Status pekerjaan dengan latihan akademik atau menulislaporan penyelidikan semasa mengikuti pengajian tahunakhir di universiti

118

8.68 Perbandingan status pekerjaan dengan kehadiran dibengkel/seminar/persidangan sepanjang pengajian

119


xv

8.69 Penglibatan aktiviti ko-kurikulum umum mengikut statuspekerjaan

120

8.70 Penglibatan aktiviti ko-kurikulum kemahiran generikmengikut status pekerjaan

121

8.71 Penglibatan aktiviti ko-kurikulum kebudayaan mengikutstatus pekerjaan

122

8.72 Penglibatan aktiviti ko-kurikulum sukan dan rekreasimengikut status pekerjaan

123

8.73 Kegunaan pengetahuan aktiviti ko-kurikulum mengikutstatus pekerjaan

124

8.74 Kegunaan pengalaman bengkel/seminar/persidanganmengikut status pekerjaan

126

8.75 Penglibatan siswazah dalam skim latihan lepasan siswazah 127

8.76 Jenis skim latihan siswazah mengikut status pekerjaan 128

8.77 Kegunaan pengetahuan skim latihan semula 128

10.1 Min setiap kategori dalam inventori profil psikologi (n=561) 138

10.2 Min, sisihan lazim dan nilai t bagi responden mengikut statuspekerjaan

139

11.1 Kebolehgunaan tenaga mengikut etnik 143

11.2 Kebolehgunaan tenaga mengikut bidang 143

11.3 Kebolehgunaan tenaga mengikut universiti 144


xvi

SENARAI RAJAH

8.1 Jantina dan kumpulan etnik responden bekerja 65

8.2 Responden bekerja mengikut CGPA dan etnik 66

8.3 Responden tidak bekerja: Jantina mengikut kumpulan etnik 74

8.4 Nilai purata markah keseluruhan PMK responden 77

8.5 Jarak masa tiada pekerjaan 80

8.6 Faktor-faktor penyebab responden tidak bekerja 82

8.7 Bilangan temu duga yang dihadiri responden 84

8.8 Sektor pekerjaan yang ingin diceburi responden 85

8.9 Taburan siswazah yang mengikuti kursus bahasa Malaysiadan bahasa Inggeris mengikut jantina

92

8.10 Kemahiran bahasa lain 93

8.11 Kemahiran bahasa Malaysia 93

8.12 Kemahiran bahasa Inggeris 94

8.13 Responden yang mengikuti kursus Bahasa Inggeris dankursus Komputer semasa di IPT mengikut jantina

96


1

KAJIANMASALAH PENGANGGURANDIKALANGAN SISWAZAH1

1.0 Pendahuluan

1.1 Laporan Akhir ini mengandungi kupasan mengenai penemuan kajian dan isu-

isu yang berkaitan. Seterusnya dalam laporan ini juga diketengahkan cadangan

tindakan-tindakan untuk menangani masalah pengangguran di kalangan

siswazah setelah mendapat maklum balas daripada peserta-peserta Bengkel

Kajian Masalah Pengangguran Di Kalangan Siswazah.

1.2 Maklumat telah diperoleh melalui instrumen soal selidik, temu bual kumpulan

fokus (dengan majikan dan siswazah), pengisahan profil (siswazah bekerja dan

menganggur), dan maklumat sekunder daripada Institusi Pengajian Tinggi

(IPT) danMalaysian Employers Federation (MEF).

1.3 Meskipun kajian ini berfokus kepada masalah pengangguran di kalangan

siswazah, Jawatankuasa Pemandu Kajian telah menetapkan supaya suatu

sampel graduan tahun 2001 dikaji dan sampel ini merangkumi graduan yang

sedang menganggur dan yang sudah bekerja. Pendekatan ini akan

membolehkan perbandingan dijalankan antara dua kelompok graduan ini dari

segi perbezaan ciri-ciri peribadi/psikologi dan ciri-ciri lain yang berperanan

dalam menentukan status bekerja/tidak bekerja seseorang siswazah.

2.0 Isu-isu utama kajian

2.1 Banyak yang telah diperkatakan tentang ciri-ciri siswazah yang diperlukan

oleh majikan. Sehubungan dengan hal ini, tiga persoalan yang timbul ialah:-

(a) Apakah hakikat ciri-ciri siswazah yang dimaksudkan?

1 Merujuk kepada pemegang ijazah sarjana muda sahaja. Mereka dikategorikan menganggur kerana

tidak mendapat pekerjaan bersesuaian dengan kelayakan dan bidang pengajian enam bulan selepas

berijazah.


2

(b) Apakah langkah-langkah yang telah, sedang dan perlu diambil oleh

IPT untuk menghasilkan graduan yang boleh bersaing di pasaran?

(c) Selain peluang pekerjaan di sektor awam, di sektor swasta dan di

sektor bekerja sendiri, adakah kemungkinan siswazah menceburkan

diri dalam aktiviti sektor ketiga yang merangkumi organisasi bukan

kerajaan (NGO), badan-badan sukarela dan lain-lain? Potensi peluang

pekerjaan dalam sektor ketiga, selain sektor awam dan swasta dan juga

bekerja sendiri, perlu diterokai. IPT perlu menyediakan siswazah

dengan kemahiran teras (core skills) dan kecekapan/kompetensi

(competencies) yang bersifat umum yang dapat disesuaikan dengan

keempat-empat sektor yang dimaksudkan.

3.0 Objektif kajian

3.1 Objektif kajian ini adalah seperti berikut:-

(e) Untuk mengkaji pola, corak dan punca masalah pengangguran2di

kalangan siswazah Institusi Pengajian Tinggi Awam (IPTA), Institusi

Pengajian Tinggi Swasta (IPTS) dan IPT di luar negara3yang telah

berijazah pada tahun 2001.4

(f) Untuk menganalisis perkaitan profil siswazah yang menganggur dan

yang berjaya mendapat pekerjaan dengan variabel seperti gender,

umur, etnik, bidang pengajian, institusi pengajian, tempoh masa

menganggur, kemahiran, dan kecekapan.

(g) Untuk menentukan profil siswazah mengikut perspektif majikan.

2 Penyelidikan ini tidak akan mencuba untuk mengesahkan jumlah sebenar siswazah yang menganggur.3Penyelidikan ini melibatkan kajian melalui soal selidik dan penyelidik berhadapan dengan pelbagai

masalah untuk menghubungi kelompok ini.4 UKM Pakarunding Sdn Bhd, UKM, Bangi sedang menjalankan kajian Study on unemployment

situation in Malaysia bagi pihak Majlis Tindakan Ekonomi Negara (MTEN) dan kajian yang telah

dijalankan oleh Institut Penyelidikan Pendidikan Tinggi Negara (IPPTN) ini mengkaji aspek-aspek

yang lebih spesifik berkaitan dengan siswazah dan IPT. Terdapat beberapa kajian lain mengenaimasalah pengangguran di kalangan siswazah, tetapi kajian yang diusahakan oleh IPPTN ini berbeza

daripada kajian-kajian terdahulu kerana kajian ini melibatkan pelbagai disiplin. Di peringkat

konseptualisasi kajian, pengangguran dianggap sebagai suatu fenomena pelbagai dimensi dan ini

menjadi tunjang pendekatan kajian ini.


3

(h) Untuk menentukan tindakan yang perlu diambil oleh IPT bagi

mengatasi masalah pengangguran di kalangan siswazah.

4.0 Skop kajian

4.1 Dalam konteks pengangguran di kalangan siswazah yang telah berijazah pada

tahun 2001, kajian akan mengkaji perkara-perkara berikut:-

(d) Isu dalaman IPT, iaitu perkara-perkara yang bersangkutan dengan

pelbagai aktiviti dan program IPT yang merangkumi program

pengajian, pembentukan sahsiah, perwatakan, ketrampilan dan lain-

lain.

(e) Isu luaran, iaitu keperluan bagi memenuhi kehendak pasaran dan

bidang-bidang yang boleh diceburi.

(f) Polisi kerajaan, dalam hubungannya dengan pihak swasta dan

pelanggan, yang boleh membantu melaksanakan tindakan-tindakan

yang bakal dicadangkan bagi menangani masalah pengangguran di

kalangan siswazah.

4.2 Seterusnya, kajian ini akan mencadangkan tindakan-tindakan berbentuk

jangka pendek dan jangka panjang yang perlu dilaksanakan oleh Jabatan

Pendidikan Tinggi (JPT) dan IPT serta agensi-agensi kerajaan yang berkaitan

bagi menangani masalah pengangguran di kalangan siswazah.

5.0 Pendekatan dan metodologi

5.1 Pendekatan kajian

5.1.1 Untuk melaksanakan kajian ini pelbagai agensi kerajaan seperti Jabatan

Perangkaan Malaysia, Jabatan Pendidikan Tinggi (Kementerian


4

Pendidikan Malaysia), Jabatan Pendidikan Swasta (Kementerian

Pendidikan Malaysia), Unit Perancangan Ekonomi (UPE),

Kementerian Sumber Manusia, Majlis Tindakan Ekonomi Negara

(MTEN), pertubuhan seperti Federation of Malaysian Manufacturers

(FMM), Malaysian Employers Federation (MEF), dan Kementerian

Perdagangan Antarabangsa dan Industri telah membekalkan maklumat

yang diperlukan.

5.1.2 Data sekunder mengenai pembangunan kurikulum dan pelajar telah

dibekalkan oleh beberapa IPT.

5.1.3 Memandangkan persoalan–persoalan yang telah disenaraikan sebelum

ini tidak mungkin boleh dijawab sepenuhnya oleh data sekunder sahaja

maka kajian ini juga telah mengumpul data primer daripada dua

sumber utama iaitu siswazah dan majikan.

5.3 Metodologi kajian

5.2.1 Sampel kajian

(c) Untuk mendapatkan sampel kajian, tinjauan melalui pos suatu

sampel siswazah IPT yang telah berijazah pada tahun 2001

telah dijalankan5. Persampelan kajian untuk tujuan tinjauan

melalui pos telah dikenal pasti dengan cara mengambil 25

peratus daripada jumlah bilangan siswazah sarjana muda untuk

tahun 2001. Seterusnya teknik persampelan pembahagian

bertujuan (purposive sampling) digunakan. Daripada jumlah

keseluruhan sampel, 78 peratus terdiri daripada sampel bidang

pengajian sastera tulen dan sastera gunaan6; 16 peratus sains

5 Jawatankuasa Pemandu Kajian telah menetapkan supaya kajian berfokus kepada kohort ini sesuaidengan definisi pengangguran yang telah dipersetujui, iaitu enam bulan tidak bekerja selepas berijazah.6 Objektif utama kajian ialah untuk mengkaji fenomena pengangguran di kalangan siswazah. Pihak

pengkaji telah dimaklumkan semasa perbincangan awal Terms of Reference (TOR) kajian bahawadisebabkan majoriti siswazah yang menganggur terdiri daripada siswazah bidang sastera, maka adalah


5

tulen dan enam peratus bidang teknikal (termasuk sains gunaan,

kesihatan dan perubatan).7

(d) Temu duga telah dijalankan terhadap kumpulan kecil fokus

yang berikut:-

(i) Pihak majikan seperti badan profesional, Malaysian

Employer’s Federation (MEF), FMM, dan badan

korporat.

(ii) Pusat Latihan Kemahiran seperti Penang Skills

Development Centre (PSDC).

(iii) Siswazah menganggur yang berdaftar dengan Skim

Siswazah Menganggur.

(c) Sampel-sampel utama untuk inventori profil atribut psikologi

diambil daripada responden-responden kajian pos. Pecahan

penghantaran adalah seperti berikut:-

(i) 384 inventori dihantar kepada sampel yang tidak

bekerja.

(ii) 397 inventori dihantar kepada sampel yang bekerja.

(iii) Selain penghantaran secara pos, inventori ini juga

diberikan kepada siswazah kumpulan fokus yang

ditemu bual. Sampel kumpulan fokus ialah mereka yang

menyertai skim latihan siswazah menganggur dan

mereka ini berjumlah 34 orang. Untuk menambahkan

lagi jumlah sampel responden, sebanyak 100 inventori

telah diedarkan kepada ahli-ahli (MEF) yang

menghadiri sesi temu bual kumpulan fokus majikan

bersama ahli pasukan penyelidik. Majikan-majikan ini

diminta menyampaikan inventori profil atribut psikologi

lebih wajar ramai siswazah dalam bidang ini disoal selidik untuk mengetahui variabel yang berperanan

dalam hal ini. Nisbah responden sastera tulen dan sastera gunaan dalam pecahan sampel ialah 80:20.7 Pecahan sampel kecil ini ialah 80% responden kejuruteraan dan 20% perubatan dan sains kesihatan.


6

ini kepada pekerja mereka yang menepati ciri-ciri

sampel yang dikehendaki.

5.2.2 Instrumen kajian

(a) Soal selidik melalui pos

Soal selidik yang sebahagian besarnya berstruktur dan tertutup

ialah instrumen yang telah digunakan untuk mengumpul data

primer daripada sampel siswazah 2001.

(b) Soal selidik untuk temu bual kumpulan fokus

Garis panduan temu bual telah digunakan untuk mendapatkan

maklumat daripada kumpulan fokus, seperti siswazah yang

menganggur, pihak majikan dan pengelola program latihan.

(c) Pembinaan Inventori Atribut Psikologi

(i) Untuk tujuan pengisahan profil ini satu instrumen telah

digubal untuk meneroka 19 kategori atribut psikologi

yang positif dan tiga kategori atribut psikologi yang

negatif. Dalam setiap kategori atribut ada lima item

sahaja.

(ii) Kesahihan item dan kategori serta kebolehpercayaan item

dan kategori disemak dan disahkan oleh pihak yang

berkenaan. Dalam sorotan literatur, pekali melebihi enam,

diterima sebagai pekali piawai bagi kebolehpercayaan

inventori sesuatu kajian penerokaan. Pekali sebenar

setiap atribut bagi inventori kajian ini terletak di antara

0.60 - 0.87 (Jadual 5.1).


7

Jadual 5.1: Anggaran kebolehpercayaan untuk kategori dalam inventori

profil atribut psikologi (n=561)

Kategori Jumlah itemdalam setiap

CronbachAlpha

Inisiatif 5 0.6045

Melihat dan merebut peluang 5 0.7473

Cekal 5 0.6398

Mencari maklumat 5 0.7758

Menitikberatkan mutu kerja yang tinggi 5 0.6854

Komitmen terhadap perjanjian kerja 5 0.7335

Berorientasikan kecekapan 5 0.7264

Membuat perancangan yang sistematik 5 0.8101

Penyelesaian masalah 5 0.8417

Keyakinan diri 5 0.8106

Ketegasan 5 0.8142

Kemampuan meyakinkan orang lain. 5 0.7878

Mampu menggunakan strategi pengaruh 5 0.7578

Sosialisasi 5 0.7772

Asertif 5 0.8130

Nilai-nilai 5 0.6915

Kemahiran berfikir 5 0.8736

Perubahan 5 0.6770

Ketrampilan (presentation) 5 0.7759

Kerisauan (anxiety) 5 0.8312

Perasaan negatif 5 0.8307

Ciri-ciri kemurungan/kesedihan 5 0.8754

0.7673

6.0 Data dan analisis data: Kadar respons dan kebolehpercayaan

6.1 Soal selidik melalui pos

6.1.1 Sebanyak 8500 borang soal selidik telah dihantar kepada sampel

siswazah IPT yang telah berijazah pada tahun 2001 dan sejumlah 2274

soal selidik sesuai untuk dianalisis (bersamaan dengan kadar respons

26.6 peratus).


8

6.2 Temu bual kumpulan fokus

6.2.1 Sepuluh sesi temu bual yang melibatkan 63 orang siswazah

menganggur yang berdaftar di bawah Skim Sangkutan Pembantu

Pengajar, Skim Sangkutan dan Latihan, dan Skim Latihan Semula

lepasan ijazah (PSDC) telah diadakan. Daripada sejumlah 63 orang ini,

39 orang terdiri daripada responden wanita dan 24 orang lelaki, dan

dari segi etnik pula 49 Melayu, 12 Cina, seorang India, dan seorang

Punjabi.

6.2.2 Empat sesi temu bual dengan kumpulan fokus yang terdiri daripada 31

orang pengurus besar dan pengurus bahagian sumber manusia yang

mewakili beberapa syarikat Industri Kecil dan Sederhana (IKS) dan

Multinational Companies (MNCs) telah diadakan di Kuala Lumpur,

Pulau Pinang dan Taiping.

6.2.3 Maklumat yang lebih terperinci mengenai siswazah yang tidak bekerja

diperoleh melalui sesi temu bual ini. Perkara yang paling penting ialah

maklumat yang dibekalkan oleh responden melalui soal selidik boleh

didalami lagi dan boleh diperiksa/disahkan dengan pihak majikan yang

menghadiri sesi temu bual.

6.3 Profil atribut psikologi siswazah

6.3.1 Berdasarkan senarai responden kajian, seramai 561 responden dipilih

untuk menjawab inventori psikologi. Daripada jumlah itu, seramai 235

(41.9%) ialah responden lelaki dan 326 (58.1%) pula perempuan. Jika

dibahagikan mengikut status pekerjaan pula, 275 (49.0%) sedang

bekerja, 272 (48.5%) tidak bekerja dan 14 (2.5%) sedang menyambung

pelajaran. Daripada 272 orang yang tidak bekerja, 152 orang

menganggur dan 120 orang daripada mereka sedang mengikuti skim

latihan siswazah menganggur.


9

6.4 Maklumat tambahan: Pengalaman penyelidik

6.4.1 Maklumat yang diperoleh daripada pelbagai sumber seperti di atas

perlu dilengkapkan dengan pengalaman dan pengamatan penyelidik.

Oleh itu, meskipun sampel terhad, maklumat tambahan berdasarkan

pengalaman dan penglibatan penyelidik menguatkan lagi kesimpulan

dan cadangan tindakan kajian ini.

6.5 Pemprosesan dan analisis data

6.5.1 Data primer telah diproses dan dianalisis menggunakan perisian SPSS8.

Penjadualan silang serta ujian seperti ujian-t dan ANOVA (Analysis of

Variance) telah dijalankan untuk mengungkap beberapa perkara

berkaitan dengan matlamat kajian ini. Analisis logit telah dijalankan

untuk menentukan probabiliti seseorang graduan menganggur

berdasarkan ciri-ciri tertentu.

6.5.2 Data sekunder telah dianalisis secara kualitatif dan kuantitatif untuk

mengungkap beberapa perkara berkaitan dengan fenomena

pengangguran di Malaysia.

8 Jawatankuasa Pemandu Kajian yang bermesyuarat pada 2 Disember 2002 telah menetapkan hanya

ciri-ciri responden tetapi bukan ciri-ciri keluarga responden yang perlu dianalisis dan dilaporkan.


10

7.0 Pengangguran di kalangan siswazah: Rangka kerja ekonomi

kajian

7.1 Pendahuluan

7.1.1 Bahagian ini bertujuan untuk memberikan arah tuju pembangunan

ekonomi negara dalam tempoh jangka masa sederhana dan panjang.

Asas ini penting dalam membuat kajian berhubung dengan tenaga

kerja dan guna tenaga secara agregat atau terhadap sesuatu kumpulan

pekerja. Jika asas atau rangka kerja ekonomi ini tidak diambil kira,

analisis dan rumusan yang akan diperoleh daripada kajian ini akan

menjadi kurang bermakna untuk dijadikan dasar perancangan dan

perlaksanaan.

7.2 Objektif

7.2.1 Antara objektif bahagian ini ialah:-

(a) untuk menilai semula rangka kerja makro Rancangan Malaysia

Kelapan (RM8) dan Rangka Rancangan Jangka Panjang Ketiga

(RRJP3) berhubung dengan pertumbuhan pengeluaran, tenaga

kerja dan guna tenaga, dan

(b) untuk merangka satu rangka kerja makro alternatif dengan

tumpuan khas terhadap aspek tenaga kerja dan guna tenaga.

7.3 Rangka kerja makro RM8 dan RRJP3

7.3.1 Rangka kerja makro RRJP3 telah digubal berasaskan prospek jangka

panjang yang positif bagi ekonomi dunia seluruhnya. Keluaran Dalam

Negara Kasar (KDNK) ekonomi dunia dijangka akan berkembang

pada kadar 2.3 peratus setahun dalam tempoh 2000 hingga 2010.

Pertumbuhan ini dipacu kuat terutamanya oleh pertumbuhan pesat

ekonomi Amerika Syarikat (AS), dan juga Kesatuan Eropah (EU) serta

pemulihan ekonomi Jepun.


11

7.3.2 Sehubungan dengan ini KDNK Malaysia telah disasarkan untuk

berkembang pada kadar purata tahunan 7.5 peratus dalam tempoh yang

sama berbanding dengan kadar pertumbuhan 7.0 setahun dalam

tempoh Rangka Rancangan Jangka Panjang Kedua (RRJP2), 1990

hingga 2000. (Jadual 7.1). Untuk menampung pertumbuhan yang

pesat ini, tekanan akan diberikan ke atas peningkatan dalam

produktiviti, khususnya peningkatan dalam sumbangan Total Factor

Productivity (TFP) kepada pengeluaran. Dalam tempoh RRJP3, TFP

telah disasarkan untuk menyumbang sebanyak 42.5 peratus terhadap

KDNK, sementara buruh dan modal pula menyumbang sebanyak 20.9

peratus dan 36.6 peratus masing-masing.

7.3.3 Dalam RRJP3 juga dijangka berlakunya transformasi struktural yang

signifikan yang memperlihatkan sumbangan sektor primer (pertanian,

perhutanan, ternakan dan perikanan, perlombongan dan kuari) akan

berkurangan daripada 15.3 peratus pada tahun 2000 kepada 8.4 peratus

menjelang 2010, sementara sektor sekunder (pembuatan dan

pembinaan) dan sektor tertier (perkhidmatan dan lain-lain) akan

meningkat daripada 36.7 peratus kepada 39.1 peratus dan daripada

52.4 peratus kepada 57.4 peratus masing-masing dalam tempoh yang

sama.

7.3.4 Dari segi pembangunan tenaga kerja dan guna tenaga, tujahan RRJP3

ialah untuk menyediakan tenaga kerja yang mampu menangani

peralihan paradigma struktur ekonomi negara daripada p-ekonomi

(ekonomi berasaskan pengeluaran) kepada k-ekonomi (ekonomi

berasaskan pengetahuan) demi meningkatkan produktiviti dan daya

saing ekonomi negara. Dalam hal ini tenaga kerja disasarkan

berkembang sebanyak 3.1 peratus setahun atau tambahan seramai 3.3

juta bekerja dalam tempoh perlaksanaan RRJP3. Jumlah tenaga kerja

dijangka mencapai sebanyak 12.9 juta menjelang 2010. (lihat Jadual

7.2).

NationalHigherEduacationResearchInstitute(IPPTN)

12

Jadual7.1:Sumberpertumbuhanmengikutjenisindustridanstrukturpengeluaran,1991-2010

Sektor

PurataKadar

PertumbuhanTahunan

(%)

SumberPertumbuhan(%)

StrukturPengeluaran(%

KDNK)

RRJP2

RRJP3

Pencapaian

RRJP2

Sasaran

RRJP3

2000

2010

PertaniandanPerhutanan,PenternakandanPerikanan

0.5

3.5

0.1

0.3

8.7

5.9

PerlombongandanKuari

3.4

-2.7

0.3

-0.1

6.6

2.4

Pembuatan

10.4

8.3

3.0

2.9

33.4

36.0

Pembinaan

6.4

6.6

0.2

0.2

3.3

3.1

BekalanElektrik,GasdanAir

9.6

7.5

0.3

0.3

3.4

3.4

PerdaganganJualBorongdanJualRuncit,HoteldanRestoran

8.3

9.1

1.2

1.5

14.9

17.3

Pengangkutan,PenyimpanandanKomunikasi

8.9

9.7

0.6

0.9

8.0

9.8

Kewangan,Insuran,HartanahdanPerkhidmatanPerniagaan

11.0

8.9

1.1

1.1

11.8

13.5

PerkhidmatanKerajaan

4.6

3.3

0.4

0.2

7.0

4.7

PerkhidmatanLain

7.4

9.1

0.5

0.7

7.5

8.7

(-)BayaranPerkhidmatanBankTertaksir

11.8

7.0

0.7

0.5

6.8

6.5

(+)DutiImport

2.1

3.9

0.1

0.1

2.3

1.7

KDNKpadaHargaPembeli

7.0

7.5

7.0

7.5

100.0

100.0

SektorPrimer

SektorSekunder

SektorTertier

1.6

9.9

8.3

1.2

8.1

8.4

0.3

3.2

4.1

0.1

3.1

4.6

15.3

36.7

52.4

8.4

39.1

57.4

PengiraanSemulaDutiImporttolakBayaranPerkhidmatan

BankTertaksir

SektorPrimer

SektorSekunder

SektorTertier

1.3

9.6

7.8

1.2

8.1

8.4

0.3

3.0

3.8

0.1

2.9

4.4

14.7

35.3

50.0

8.0

37.4

54.5


Jadual 7.2: Guna tenaga mengikut sektor, 2000-2010 (‘000 orang)

Sektor 2000 % 2010 %

Purata

Pertumbuha

(%

2001Pertanian dan Perhutanan, Penternakan dan Perikanan 1,407.5 15.2 1,231.0 9.8 -

Perlombongan dan Kuari 41.2 0.4 41.8 0.3

Pembuatan 2,558.3 27.6 3,833.3 30.4

Pembinaan 755.0 8.1 1,012.4 8.0

Bekalan Elektrik, Gas dan Air 75.0 0.8 99.2 0.8

Perdagangan Jual Borong dan Jual Runcit, Hotel dan Restoran 461.6 5.0 669.7 5.3

Pengangkutan, Penyimpanan dan Komunikasi 1,584.2 17.1 2,159.7 17.1

Kewangan, Insuran, Hartanah dan Perkhidmatan Perniagaan 508.7 5.5 775.9 6.2

Perkhidmatan Kerajaan 981.0 10.6 1,206.3 9.6

Perkhidmatan Lain 898.7 9.7 1,582.0 12.5

Jumlah 92,71.2 100.0 12,611.3 100.0

Tenaga Buruh

Tempatan

Asing

9,572.5

8,823.3

749.2

12,939.6

12,589.6

350.0

Pengangguran 301.3 328.0

Kadar Pengangguran (%) 3.1 2.5


14

Dalam tempoh yang sama, permintaan untuk tenaga kerja akan

meningkat pada kadar 3.1 peratus setahun. Ini akan mengakibatkan

pertambahan guna tenaga daripada 9.3 juta pada tahun 2000 kepada

12.6 juta pada tahun 2010. Dengan kadar pertumbuhan tenaga kerja

sebanyak 3.1 peratus setahun, kadar pengangguran dijangka dicatatkan

sebanyak 2.5 peratus pada tahun 2010 berbanding dengan 3.1 peratus

setahun pada tahun 2000.

7.4 Andaian-andaian RRJP3

Terdapat beberapa jangkaan/andaian implisit dalam rangka kerja RRJP3 di

atas yang amat relevan diberikan perhatian dalam kajian ini.

7.4.1 Transformasi struktural

7.4.1.1 Dijangkakan, dalam tempoh RRJP3, Malaysia akan terus

mengalami transformasi dalam struktur ekonominya selaras

dengan penekanan terhadap proses anjakan paradigma

daripada ekonomi berasaskan pengeluaran kepada ekonomi

berasaskan pengetahuan. Beberapa sektor tradisional akan

mengalami pengurangan syernya dalam KDNK sementara

sekumpulan sektor lagi akan mengalami peningkatan. Antara

sektor yang mengalami pengurangan syernya dalam KDNK

termasuklah sektor pertanian (-2.8 mata peratusan),

perlombongan (-4.2 mata peratusan), dan perkhidmatan

kerajaan (-3.3 mata peratusan). Sektor-sektor yang akan

mengalami kenaikan syernya dalam KDNK termasuklah

sektor pembuatan (+2.6 mata peratusan) dan beberapa sektor

perkhidmatan, antaranya ialah sektor perdagangan borong

dan runcit, hotel dan restoran (2.4 mata peratusan);

pengangkutan, penyimpanan dan perhubungan; serta sektor

kewangan, insuran, hartanah, dan perkhidmatan perniagaan.


15

7.4.1.2 Kesan perubahan tersebut ke atas guna tenaga ialah

pengurangan dalam guna tenaga bagi sektor yang mengalami

pengecutan relatif dan di sebaliknya bagi sektor yang

mengalami peningkatan dalam syernya dalam KDNK.

Pengurangan dan pertumbuhan guna tenaga ini pula

bergantung kepada keanjalan permintaan terhadap guna

tenaga, perubahan dalam produktiviti, dan teknik

pengeluaran.

7.4.1.3 Bagi sektor yang mengalami pengecutan relatif, seperti

sektor pertanian, pengurangan dalam guna tenaga akan

bertambah besar jika pada masa yang sama produktiviti

meningkat dan/atau teknik pengeluaran menjadi lebih

intensif modal dan pengetahuan. Peningkatan dalam syer

beberapa sektor tidak semestinya mengakibatkan

peningkatan yang sama dalam guna tenaga sekiranya

produktiviti meningkat dan teknik pengeluaran menjadi

lebih intensif modal. Dalam keadaan ini, penyingkiran

buruh daripada sektor pertanian tidak akan dapat menjamin

buruh tersebut diserap sepenuhnya oleh sektor berkembang.

Ini akan menyebabkan jumlah pengangguran meningkat.

7.4.2 Produktiviti dan guna tenaga

7.4.2.1 Rangka kerja ini juga mengandaikan produktiviti akan

meningkat pesat sebagaimana yang dibincangkan sebelum

ini. RRJP3 juga mengandaikan teknik pengeluaran juga

lebih berintensifkan modal dan pengetahuan. Keadaan ini

dapat dilihat apabila dibandingkan nisbah pekerja kepada

KDNK untuk tahun 2000, 2005 dan 2010 bagi keseluruhan

ekonomi dan juga bagi setiap sektor dalam ekonomi. Dalam

hal ini diandaikan bahawa nisbah ini akan berkurangan

daripada 0.0443 pada tahun 2000 kepada 0.029 pada tahun

2010. Ini bermakna permintaan untuk buruh dijangka


16

berkurangan dalam tempoh RRJP3. Untuk mengatasi

masalah pengangguran ini ekonomi perlu berkembang

dengan lebih pesat lagi berbanding dengan yang diandaikan

oleh RRJP3, iaitu 7.5 peratus setahun.

7.5 Penilaian terhadap RRJP3

7.5.1 Dari segi andaian kadar pertumbuhan KDNK negara, RRJP3

mensasarkan kadar pertumbuhan tahunan purata sebanyak 7.5 peratus

setahun. Ini berasaskan kepada kadar pertumbuhan yang agak pesat

bagi beberapa negara maju, terutama Amerika Syarikat, dan Kesatuan

Eropah serta pemulihan ekonomi Jepun. Tetapi dalam tempoh dua

tahun kebelakangan ini iaitu tahun 2001 dan 2002 ekonomi ketiga-tiga

negara yang menjadi rakan perdagangan utama Malaysia ini telah

mengalami kemerosotan dalam kadar pertumbuhannya, terutama

selepas Peristiwa 11 September. Ekonomi Amerika Syarikat telah

mengecut daripada 4.1 peratus pada tahun 2000 kepada 1.0 peratus dan

0.6 peratus pada tahun 2001 dan 2002. Bagi ekonomi Kesatuan

Eropah pula kadar pertumbuhan ekonominya juga telah merosot

daripada 3.5 peratus pada tahun 2000 kepada 1.5 tahun 2001 dan 2002.

Bagi ekonomi Jepun pula proses pemulihan masih belum berlaku,

malah ekonomi Jepun telah mengecut sebanyak –0.4 dan –1.1 pada

tahun 2001 dan 2002.

7.5.2 Akibat kemelesetan yang berlaku ke atas ketiga-tiga ekonomi tersebut,

pertumbuhan ekonomi Malaysia juga turut terjejas. Ini disebabkan

ekonomi Malaysia bergantung kepada prestasi eksportnya dan eksport

Malaysia pula bertumpu kepada barangan elektrik dan elektronik.

Nisbah eksport kepada KDNK Malaysia merupakan yang tertinggi di

ASEAN, iaitu sebanyak 119.9 peratus berbanding dengan Singapura

(72.3 peratus), Korea (35.5 peratus), Filipina (53.4 peratus), Thailand

(58.4 peratus), dan Indonesia (43.2 peratus). Begitu juga syer eksport

Malaysia ke Amerika Syarikat, merupakan yang tertinggi, iaitu 24.6

peratus berbanding Singapura (20 peratus), Korea (7 peratus), Filipina

(11.8 peratus), Thailand (15.2 peratus), dan Indonesia (7.3 peratus).


17

Oleh sebab itu, apabila ekonomi negara-negara maju terutama Amerika

Syarikat merosot, ekonomi Malaysia merupakan ekonomi yang paling

teruk terjejas. Mengikut anggaran, sekiranya berlaku pengurangan

sebanyak 20 peratus dalam permintaan terhadap barang elektrik dan

elektronik dari Malaysia, kadar pertumbuhan ekonomi Malaysia akan

merosot sebanyak 2-3 mata peratusan. Ini terbukti apabila kadar

pertumbuhan KDNK Malaysia telah jatuh merudum daripada 8.0

peratus pada tahun 2000 kepada 0.4 peratus pada tahun 2001 dan

kemungkinan berada di bawah 7.5 peratus sehingga 2005.

7.5.3 Berasaskan perbincangan di atas, didapati bahawa sasaran kadar

pertumbuhan tahunan purata RRJP3 sebanyak 7.5 peratus agak tinggi

memandangkan keadaan ekonomi negara dan dunia dalam dua tahun

yang lepas mungkin akan berterusan sekurang-kurangnya sehingga

tahun 2005. Terdapat beberapa lagi pertimbangan yang perlu diambil

kira dalam menilai semula kadar pertumbuhan ini.

(a) Perlaksanaan sepenuhnya AFTA menjelang tahun 2003,

kecuali bagi industri automobil yang akan diliputi menjelang

tahun 2005, akan memaksa Malaysia membuat penyelarasan

kepada ekonominya. Umumnya proses penyelarasan akan

memberi kesan negatif kepada pertumbuhan ekonomi,

sekurang-kurangnya dalam jangka pendek.

(b) Peralihan daripada p-ekonomi kepada k-ekonomi juga akan

mengambil masa dan mengakibatkan proses penyesuaian yang

sukar. Pelan Induk K-Ekonomi yang dilancarkan baru-baru ini

akan mengambil masa untuk dipromosi dan diasimilasikan,

terutama di kalangan sektor swasta apatah lagi untuk

dilaksanakan dan memberikan kesan positif kepada

pertumbuhan ekonomi negara.


18

(c) Proses globalisasi ekonomi dunia yang sedang rancak berlaku

dijangka akan menimbulkan berbagai-bagai cabaran dan

tekanan terhadap pembangunan ekonomi negara.

7.5.4 Secara implisit dalam rangka kerja RRJP3, tersirat andaian bahawa

teknik pengeluaran akan menjadi lebih intensif modal/pengetahuan

melalui kemajuan dalam teknologi dan inovasi. Nisbah guna tenaga

kepada KDNK dijangka berkurangan daripada 0.443 pada tahun 2000

kepada 0.029 bersamaan dengan peningkatan dalam produktiviti

sebanyak 35 peratus dalam tempoh tersebut. Berdasarkan pengalaman

Malaysia, kadar ini didapati terlalu pesat dan selalunya akan

mengakibatkan pengangguran tenaga kerja. Dari segi jangkaan

utamanya, penurunan nisbah guna tenaga kepada KDNK ini, atau

dalam erti kata penggantian buruh oleh modal/pengetahuan, berlaku

amat pesat pada fasa awal pembangunan ekonomi sesebuah negara dan

menjadi semakin perlahan apabila ekonomi semakin matang. Sebagai

contoh; nisbah ini bagi Malaysia ialah 0.108 pada tahun 1980 dan telah

menurun dengan banyaknya kepada 0.083 pada tahun 1990 dan kepada

0.048 pada tahun 1995. Di antara tahun 1995 hingga 2000 nisbah ini

telah berkurangan sedikit sahaja, iaitu kepada 0.044 atau sebanyak 8.3

peratus.

Jadual 7.3

Malaysia: Nisbah buruh-output

2000 2005 2010

Pertanian dan Perhutanan, Penternakan dan Perikanan 0.078 0.062 0.0505

Perlombongan dan Kuari 0.003 0.003 0.003

Pembuatan 0.0366 0.0298 0.024

Pembinaan 0.108 0.0917 0.076

Bekalan Elektrik, Gas dan Air 0.0106 0.0084 0.009

Perdagangan Jual Borong dan Jual Runcit, Hotel dan Restoran 0.028 0.022 0.016

Pengangkutan, Penyimpanan dan Komunikasi 0.051 0.0506 0.044

Kewangan, Insuran, Hartanah dan Perkhidmatan Perniagaan 0.021 0.017 0.013

Perkhidmatan Kerajaan 0.067 0.045 0.06

Perkhidmatan Lain - - 0.043

Jumlah 0.0443 0.0362 0.029


19

7.5.5 Jika dilihat nisbah pekerja kepada KDNK mengikut sektor pula akan

didapati nisbah bagi beberapa sektor, terutama sektor perkilangan

lebih rendah daripada nisbah purata bagi seluruh ekonomi. (Jadual

7.3). Bagi sektor perkilangan nisbah tersebut ialah 0.024 berbanding

nisbah bagi Malaysia, iaitu 0.029. Memandangkan sektor pembuatan

dijangka menjadi sektor yang terbesar dan terpenting dari segi syernya

dalam KDNK dan pekerjaan, maka nisbah yang rendah ini

menyebabkan berlaku penganggaran kurang terhadap jumlah bilangan

pekerjaan yang diwujudkan dalam ekonomi. Keadaan ini pula

menyebabkan penganggaran berlebihan terhadap kadar pengangguran.

7.5.6 Dilihat dari segi kadar penggantian buruh antara sektor, didapati

bahawa kadar penggantian ini begitu tegar dan menunjukkan kurang

kemampuan daya penyerapan buruh antara sektor. Sebagai contoh,

kita lihat kadar penggantian buruh antara sektor pertanian yang

dijangka mengalami pengurangan dalam guna tenaga (pekerjaan)

dengan sektor perkilangan yang dijangka akan mengalami

pertambahan bersih dalam guna tenaga. Kadar penggantian buruh

tersebut ialah 0.48 pada tahun 2010. Ini bererti setiap seorang pekerja

yang diberhentikan daripada sektor pertanian hanya 0.48 pekerja

sahaja yang akan memperoleh pekerjaan dalam sektor perkilangan.

Pekerja yang selebihnya akan menganggur. Nisbah pekerja kepada

KDNK yang rendah bagi sektor perkilangan menyebabkan berlaku

penganggaran kurang terhadap daya serapan tenaga kerja sektor

perkilangan dan dengan ini membawa kepada penganggaran

berlebihan terhadap pengangguran.

7.6 Rangka kerja ekonomi makro alternatif

7.6.1 Dalam membina rangka kerja ini, beberapa perubahan telah dilakukan

ke atas beberapa andaian penting rangka kerja RRJP3. Antara andaian

yang dimaksudkan termasuklah andaian berhubung dengan kadar

pertumbuhan tahunan purata KDNK, nisbah tenaga kerja kepada

KDNK, syer guna tenaga, dan tenaga kerja peringkat ketiga. Rangka


20

kerja alternatif ini belum lagi mengambil kira andaian tentang kadar

upah, inflasi dan kesan-kesan yang timbul daripada proses globalisasi

dan liberalisasi ekonomi kerana ulasan tentang kesan-kesan ini akan

dibuat selepas pembinaan rangka kerja ini.

7.6.2 Antara andaian baru tersebut termasuklah,

• KDNK Malaysia akan berkembang pada kadar sebenar iaitu 8.3

peratus pada tahun 2000, 0.4 peratus pada tahun 2001, 4.5 peratus

pada tahun 2002, dan 6.0 peratus dalam tempoh 2004 hingga 2010.

• Nisbah tenaga kerja kepada KDNK ialah 0.04 untuk tempoh yang

sama.

Jadual 7.4

Malaysia: Penawaran buruh dan anggaran guna tenaga, 2000-2010 (‘000)

2000 2005 2010

Penawaran buruha

9,572 11,151 12,939

Guna tenagab

9,271 11,555 13,202

Penawaran buruh (peringkat ketiga)c

1,343 2,787 4,528

Guna tenaga (peringkat ketiga) 1,297 2,889 4,621

Defisit lebihan 46 (102) (93)

% 3.5 (3.5) (1.9)Nota:

a. Kadar pertumbuhan penawaran buruh diandaikan 3.1 peratus setahun (Rangka Rancangan Jangka Panjang Ketiga, 2001-

2010)

b. Catatan untuk tahun 2000 ialah angka sebenar; untuk tahun 2005 dan 2010 dikira berasaskan kepada andaian AAFR iaitu

6 peratus setahun dan nisbah KDNK buruh meningkat daripada 0.0442 pada tahun 2000 kepada 0.04 pada tahun 2010.

c. Dianggar berasaskan andaian bahawa peratusan buruh dengan kelayakan peringkat ketiga ialah 14 peratus pada tahun

2000, 25 peratus pada tahun 2005 dan 35 peratus pada tahun 2010 (Lihat Rangka Rancangan Jangka Panjang Ketiga, ms.

151)

7.6.3 Jadual 7.4 menunjukkan anggaran berhubung dengan KDNK, tenaga

kerja dan guna tenaga bagi Malaysia dalam tempoh 2000 hingga 2010.

Antara anggaran menarik yang perlu diperhatikan ialah:-

(a) Walaupun kadar pertumbuhan tahunan purata tenaga buruh dan

tenaga kerja diandaikan sama, iaitu 3.1 peratus setahun tetapi

dari segi pertambahan mutlaknya, guna tenaga akan melebihi

tenaga buruh pada tahun 2005 dan juga 2010.


21

(b) Akibat daripada (a) kedudukan pasaran buruh telah berubah

daripada lebihan pada tahun 2000 kepada defisit pada tahun

2005 dan 2010.

(c) Selaras dengan perubahan (b) kedudukan pasaran buruh bagi

tenaga kerja peringkat ketiga dijangka mengalami perubahan

daripada keadaan lebihan sebanyak 45 ribu pada tahun 2000

kepada keadaan defisit sebanyak 92 ribu pada tahun 2010.

(d) Keadaan pengangguran sebanyak 3.5 peratus pada tahun 2000

akan berubah kepada keadaan pengangguran negatif sebanyak

–1.9 peratus pada tahun 2010.

7.6.4 Terdapat beberapa keterangan berkaitan perbezaan dalam tingkat

tenaga kerja dan guna tenaga RRJP3 dengan rangka kerja alternatif di

atas. Penerangan yang terpenting berpunca daripada kadar penyerapan

buruh yang berbeza. RRJP3 secara implisit mengandaikan penurunan

yang pesat dalam nisbah guna tenaga kepada KDNK, iaitu daripada

0.0449 pada tahun 2000 kepada 0.029 pada tahun 2010. Ini bermakna

berlaku penurunan dalam permintaan terhadap buruh berbanding

dengan anggaran kajian. Anggaran dalam kajian ini menggunakan

nisbah 0.04 dan dengan ini permintaan untuk buruh lebih tinggi

berbanding dengan RRJP3. Dengan andaian kadar pertumbuhan

tenaga kerja yang sama bagi Rangka Rancangan Jangka Panjang

Pertama (RRJP1) dan kajian ini, iaitu 3.1, maka anggaran kajian

menunjukkan defisit dalam tenaga kerja sebanyak 102 ribu dan

terdapat 93 ribu pekerja yang berpendidikan tinggi pada tahun 2005

dan 2010.

7.6.5 Sebelum ini telah diberikan beberapa keterangan sebab dipilih nisbah

guna tenaga kepada KDNK yang lebih tinggi, iaitu 0.040 berbanding

dengan nisbah dalam RRJP3, iaitu 0.029. Di pihak penawaran buruh

pula, beberapa perubahan dalam pasaran buruh domestik akan berlaku

yang menyebabkan keadaan defisit dalam penawaran buruh.


22

Perubahan yang penting ialah penghantaran balik pekerja asing ke

negara asal mereka. Sehingga Januari 2002, terdapat seramai 769,566

orang pekerja asing yang sah mengikut data Kementerian Dalam

Negeri. Jika diambil kira pendatang tanpa izin yang bekerja di

Malaysia, bilangan keseluruhan pekerja asing dianggarkan di antara

1.5 hingga 2 juta orang. Kehadiran pekerja asing menyebabkan

berlaku fenomena lebihan tenaga buruh yang dialami sekarang. Dasar

terkini Malaysia ialah untuk mengurangkan bilangan pekerja asing ini

dan dijangka hampir keseluruhannya akan dihantar pulang menjelang

tahun 2020. Kesan dasar ini tidak diambil kira semasa membuat

anggaran RRJP3. Seandainya kesan tersebut diambil kira sudah pasti

kedudukan guna tenaga dan tenaga buruh akan berubah daripada

lebihan kepada defisit seperti yang dianggarkan untuk kajian ini.

7.6.6 Salah satu lagi aspek yang menyebabkan keadaan defisit dalam tenaga

kerja domestik ialah penghijrahan tenaga kerja Malaysia ke luar negara

dan kehadiran golongan pekerja yang berulang-alik antara Malaysia

dengan Singapura. Sehingga sekarang sekurang-kurangnya seramai

50,000 ahli profesional dan teknikal rakyat Malaysia telah berhijrah ke

Singapura, Australia, New Zealand, Amerika Syarikat, Kanada, dan

Eropah dalam tempoh lima tahun yang lepas. Sekarang terdapat di

antara 500 hingga 1000 pekerja Teknologi Maklumat (IT) Malaysia

bekerja di firma-firma di Silicon Valley, Amerika Syarikat.

Dianggarkan 51 peratus daripada pekerja IT asing di Singapura ialah

rakyat Malaysia. Pelajar Malaysia di luar negeri merupakan satu lagi

sumber penghijrahan keluar pekerja Malaysia. Semua ini telah tidak

diambil kira dalam RRJP3.

7.7 Tenaga kerja dan guna tenaga di Malaysia

7.7.1 Isu-isu dalam perancangan guna tenaga dan tenaga kerja

7.7.1.1 Dalam tempoh perlaksanaan RRJP3 ini, negara dijangka

menghadapi cabaran yang mengancam, yang mungkin

belum pernah dihadapi dalam menangani perancangan dan


23

pembangunan sumber tenaga manusia. Cabaran tersebut

sebahagian besarnya timbul daripada proses globalisasi dan

liberalisasi dalam berbagai-bagai aspek ekonomi dunia dan

tindak balas dasar yang dilakukan oleh Malaysia untuk

menangani proses tersebut.

7.7.1.2 Cabaran pertama ialah cabaran untuk menangani proses

anjakan paradigma struktur ekonomi negara daripada yang

berasaskan pengeluaran p-ekonomi kepada ekonomi

berasaskan pengetahuan k-ekonomi. Anjakan ini

memerlukan perimbangan yang amat teliti untuk

mengelakkan sebarang ketidakseimbangan. Peralihan

dalam teknik pengeluaran mestilah selaras dengan kadar

penawaran k-buruh. Jika perubahan kepada teknik

pengeluaran yang berintensifkan pengetahuan berlaku

terlalu pantas, akan berlaku pengangguran buruh dalam

ekonomi. Keadaan ini akan bertambah berat sekiranya

penawaran k-buruh turut meningkat dengan pesat. Di

sebaliknya pula, jika peralihan dalam teknik pengeluaran ini

berjalan dengan perlahan maka berlaku defisit dalam

penawaran buruh. Perimbangan boleh dicapai dengan

memperlahankan perubahan dalam teknik pengeluaran ke

tahap yang membolehkannya menyerap semua buruh yang

ditawarkan.

.

7.7.1.3 Dalam keadaan sekarang, dari segi penawaran buruh, sedang

berlaku fenomena ledakan pendidikan, yakni peningkatan

dalam pengambilan pelajar ke IPTA, penubuhan IPTS tanpa

kawalan yang mencukupi dan konsisten, serta penyingkatan

tempoh pembelajaran dan kursus. Semua ini akan

mengakibatkan lebihan dalam penawaran buruh sekiranya

perubahan dalam teknik pengeluaran berlaku dengan pesat

seperti yang disasarkan dalam RRJP3. Pilihan perlu dibuat,

yakni sama ada memilih untuk mempercepatkan proses


24

peralihan struktur yang akan melibatkan pengangguran atau

mengurangkan pengangguran dengan memperlahankan

proses peralihan struktur.

7.7.1.4 Cabaran kedua merujuk kepada konsep 'lebihan' dan 'defisit'

tenaga kerja yang kerap digunakan dalam perancangan

pembangunan tenaga manusia. Konsep ini kurang tepat

untuk dijadikan asas perancangan. Konsep ini juga kerap

menimbulkan ketidakserasian antara penawaran dengan

permintaan terhadap tenaga kerja. Ketidaksesuaian ini

menjelma dalam beberapa keadaan, iaitu:-

(a) Keadaan defisit tenaga kerja sesuatu kategori pekerjaan

dan sektor wujud serentak dengan keadaan lebihan

buruh secara agregat.

(b) Kekosongan sesuatu kategori pekerjaan dipenuhi oleh

pekerja yang mempunyai kelulusan atau kemahiran

yang kurang daripada yang diperlukan. Peribahasa

tiada rotan akar pun berguna amat sesuai

menggambarkan hal ini yang berlaku dalam keadaan

defisit tenaga kerja.

(c) Kekosongan sesuatu kategori pekerjaan dipenuhi oleh

pekerja yang terlebih kelayakan dan keadaan ini berlaku

akibat lebihan tenaga kerja.

7.7.1.5 Fenomena ketidakserasian ini berlaku sebahagian besarnya

disebabkan tumpuan yang berlebihan terhadap sasaran

kuantiti tenaga buruh berbanding dengan sasaran kualiti

tenaga atau kemahiran buruh sebagai asas dalam

perancangan pembangunan sumber manusia negara. Setakat

ini belum ada pelan induk pembangunan sumber

manusia yang memberi anggaran mengikut keperluan


25

kemahiran dalam jangka masa sederhana dan panjang.

Jika kekurangan ini tidak diatasi, kemungkinan negara akan

memenuhi sasaran tenaga buruh tetapi pada masa yang sama

menghadapi masalah 'jurang kemahiran' yang semakin

meningkat.

7.7.1.6 Cabaran ketiga ialah cabaran menentukan cara untuk

menangani kesan globalisasi dan liberalisasi dalam proses

pengeluaran ke atas penjanaan guna tenaga dalam negara.

Globalisasi dalam proses pengeluaran telah membolehkan

semua aktiviti nilai ditambah dalam mengeluarkan sesuatu

produk, produk boleh diuraikan dan diasing-asingkan serta

seterusnya ditempatkan ke merata-rata lokasi atau negara

berasaskan kepada daya saing lokasi-lokasi berkenaan.

Aktiviti yang melibatkan penyelidikan dan pembangunan

(R&D), inovasi, pemprototaipan, rekaan (design), kawalan

mutu dan ujian, dan pemasaran yang merupakan aktiviti

yang mempunyai nilai ditambah yang tinggi serta

memerlukan tenaga kerja berkemahiran tinggi, diletakkan di

negara-negara maju.

7.7.1.7 Aktiviti yang selebihnya seperti pemasangan (assemblying)

atau pengeluaran alat dan komponen (parts and components)

yang menghasilkan nilai ditambah per buruh yang rendah,

diletakkan di negara-negara sedang membangun, termasuk

Malaysia. Kemungkinan besar akan berlaku keadaan

apabila sesebuah negara membangun tersebut, seperti

Malaysia tidak terlibat dalam keseluruhan aktiviti

pengeluaran tetapi hanya mengeluarkan satu alat/komponen

barang berkenaan atau terlibat dengan satu aktiviti dalam

rangkaian nilai ditambah berkenaan.

7.7.1.8 Terdapat dua implikasi keadaan di atas terhadap pekerjaan

dan guna tenaga. Aktiviti yang selalu ditempatkan di


26

negara-negara membangun ialah aktiviti yang mempunyai

nilai ditambah buruh yang rendah dan kedua aktiviti tersebut

menjadi lebih bebas lepas (footloose) dan amat sensitif

kepada perubahan dalam iklim pelaburan dan ekonomi

negara tuan rumah dan negara-negara pesaing. Hal ini

bererti pelabur berkenaan dengan mudah boleh mengalihkan

operasinya ke lokasi-lokasi yang lebih berdaya saing. Ini

sudah pasti akan mengakibatkan pemberhentian pekerja dan

pengangguran. Fenomena ini telah tidak diambil kira dalam

menyediakan anggaran guna tenaga RRJP3.

7.7.1.9 Di samping itu terdapat beberapa faktor tarikan yang

mendorong pelabur mengalihkan operasi mereka ke lokasi

lain. Akhir-akhir ini telah muncul sebilangan negara yang

bersaing hebat untuk menarik pelaburan asing langsung ke

negara-negara masing-masing. Pendek kata pelaburan asing

semakin bebas lepas dan dengan ini buruh dan pekerjaan

akan menjadi lebih terdedah kepada faktor dan ancaman

luar.

7.7.1.10 Cabaran seterusnya ialah cabaran menangani proses

pengglobalan buruh dan pekerjaan yang semakin pesat dan

sukar bagi Malaysia untuk mengelakkannya. Telah terdapat

tuntutan dan desakan supaya negara-negara yang selama ini

melindungi pasaran pekerjaan domestik mereka

meliberalkan dasar guna tenaga mereka. Ini untuk

membolehkan buruh (terutama buruh mahir), bergerak bebas

ke negara-negara berkenaan. Mengikut hujah penyokong

agenda ini, proses liberalisasi pekerjaan ini akan membantu

pembangunan negara yang kekurangan tenaga mahir.


27

7.7.1.11 Dalam konteks perancangan tenaga mahir sumber manusia,

bagi Malaysia beberapa isu berkaitan perlu dikaji terlebih

dahulu. Antara isu yang dimaksudkan ialah:-

Ï sejauhmanakah Malaysia bersedia meliberalkan

kemasukan buruh asing ke dalam negara?

Ï sejauhmanakah migrasi keluar tenaga kerja Malaysia?

7.7.1.12 Berhubung dengan isu pertama, iaitu pengaliran masuk

tenaga buruh asing, sehingga sekarang Malaysia belum ada

dasar yang konsisten dan jelas dari segi jenis buruh

(kemahiran), negara asal buruh, tempoh bekerja dan syarat-

syarat kemasukan pekerja asing tersebut. Semua dasar yang

ada bersifat ad hoc dan sementara. Ini amat menyukarkan

perancangan pembangunan guna tenaga dan tenaga kerja

negara. Dasar mengimport tenaga mahir asing dan menarik

serta menggalakkan tenaga mahir Malaysia di luar negara

supaya kembali ke Malaysia bukanlah merupakan

penyelesaian yang baik terhadap masalah kekurangan tenaga

mahir bagi Malaysia. Hal ini akan menyukarkan lagi

perancangan dan akan menyebabkan perancangan senantiasa

bersifat ad hoc. Satu dasar jangka panjang berhubung

dengan isu kemasukan tenaga buruh asing perlu ditentukan

dan dilaksanakan secara konsisten dan berterusan.

7.7.1.13 Berhubung dengan migrasi keluar tenaga kerja Malaysia

terutama tenaga mahir, dasar yang penting ialah berhubung

dengan strategi mengurangkan penghijrahan cendekiawan

ini. Kerajaan tidak boleh mengawal atau menyekat migrasi

keluar tetapi kerajaan boleh mewujudkan persekitaran yang

menarik dan memberansangkan (attractive and enabling


28

employment environment) bagi mengatasi kesan

penghijrahan cendekiawan ini.

7.7.1.14 Ini penting kerana terdapat beberapa tarikan yang

menyebabkan seseorang bermigrasi keluar. Selain upah dan

syarat kerja yang lebih lumayan dan baik, terdapat beberapa

trend yang sedang berlaku yang mempunyai kesan ke atas

proses migrasi keluar tenaga kerja Malaysia. Pertama, dunia

amnya dan negara-negara maju khasnya akan menghadapi

masalah kekurangan tenaga mahir yang teruk dalam jangka

panjang, terutama dalam bidang Teknologi Maklumat dan

Komunikasi (ICT). Kedua, telah berlaku beberapa perubahan

dalam undang-undang imigresen bagi beberapa negara maju

yang memudahkan kemasukan tenaga buruh asing ke

negara-negara berkenaan. Contohnya, pada akhir tahun

2000, Amerika Syarikat telah meluluskan satu undang-

undang yang membenarkan syarikat Amerika mengimport

seramai 600,000 buruh mahir selama tiga tahun bermula

pada tahun 2001 yang lepas. Kesannya kepada Malaysia,

ialah Malaysia terpaksa bersaing dengan negara maju untuk

memastikan tenaga mahir domestik tidak mengalir keluar di

samping bersaing untuk memastikan pekerja mahir dan

pelajar Malaysia di luar negara kembali ke Malaysia. Isu ini

perlu diambil kira dalam perancangan sumber manusia

negara.

7.7.1.15 Cabaran seterusnya ialah keperluan terhadap penggubalan

Pelan Induk Sumber Manusia Kebangsaan. Sehingga

sekarang, belum ada lagi kajian yang mendalam berhubung

dengan maklumat tentang kewujudan (availability) semua

kemahiran yang terdapat dalam negara. Oleh sebab itu,

langkah serta-merta yang perlu diambil ialah untuk


29

melakukan proses audit terhadap semua jenis kemahiran

(Human Resource Audit) yang terdapat di Malaysia pada

masa sekarang di samping membuat pelunjuran terhadap

penawaran kemahiran tersebut dalam jangka masa sederhana

(sehingga 2005) dan panjang (2010 atau 2020). Maklumat

yang dikumpul akan dapat memberi anggaran tentang tenaga

kerja (kemahiran) yang terdapat dalam negara bukan sahaja

secara agregat tetapi juga bagi sesuatu bidang aktiviti dan

sektor.

7.7.1.16 Pada masa yang sama satu penilaian semula terhadap

keperluan tenaga kerja (dan kemahiran) yang terdapat dalam

RM8 dan RRJP3 perlu dilakukan dengan mengambil kira

persekitaran semasa dan juga perubahan serta cabaran yang

dijangka berlaku dalam jangka masa sederhana dan panjang

seperti yang dibincangkan sebelum ini.

7.7.1.17 Kedua-dua maklumat, penawaran dan permintaan

(keperluan) kemahiran ini perlu dibandingkan untuk

menganggarkan jurang kemahiran (skill gap) ini secara

agregat dan juga mengikut kategori kemahiran. Untuk

membekalkan maklumat yang lebih tepat dan berguna dalam

pembuatan dasar, pengkategorian tenaga kerja (kemahiran)

yang digunakan sekarang perlu dibaiki.

7.7.1.18 Dengan mengenal pasti jurang kemahiran ini, strategi

institusi pendidikan dan latihan perlu ditentukan untuk

menutup jurang ini. Sehubungan dengan ini, amat penting

IPT menjalin hubungan yang rapat dengan pihak sektor

swasta dan industri dalam merangka kurikulum dan

metodologi latihan untuk memenuhi keperluan kemahiran


30

industri dan sektor swasta. Satu rangka kerja rundingan

antara sektor swasta dan IPTA perlu disediakan secara rasmi

dan diselaraskan oleh pihak kerajaan.

7.7.1.19 Konsortium pakatan tiga pihak, yakni IPTA/IPTS, sektor

swasta dan kerajaan ini amat penting untuk semua pihak.

Dalam mengkaji semula kurikulum dan program akademik

serta latihan, IPTA perlu mendapatkan maklumat berhubung

dengan permintaan terhadap tenaga kerja daripada sektor

swasta, sementara pembangunan sektor swasta pula banyak

bergantung kepada dasar awam yang digubal oleh pihak

teknokrat dan birokrasi kerajaan. Ini terdapat dalam

berbagai-bagai pelan induk dan pelan tindakan yang

memberi arah tuju strategik ekonomi amnya dan sektor

swasta khasnya. Amat sukar ditentukan sama ada IPTA dan

institusi latihan telah merujuk kepada dokumen berkenaan

atau tidak, malah maklum tentang kewujudannya. Antara

pelan induk yang amat perlu dirujuk dan diambil kira

matlamatnya termasuklah Pelan Induk Perindustrian Kedua,

Pelan Induk K-Ekonomi, Dasar Pertanian Negara Ketiga,

dan Pelan Induk Sektor Kewangan. Perancangan Program

dan Kurikulum IPT dan institusi latihan perlu berpandu

kepada dokumen-dokumen tersebut untuk memastikan

kualiti perancangan sumber manusia dalam jangka masa

sederhana dan panjang.


31

7.8 Penutup

7.8.1 Bab ini telah membincangkan beberapa kelemahan dalam Rangka

Kerja Makro yang digunakan dalam RM8 dan RRJP3, khususnya

kesan ke atas guna tenaga dan tenaga kerja di Malaysia. Rangka kerja

makro ini memerlukan beberapa pembaikan, khususnya terhadap

andaian-andaian yang digunakan berdasarkan kepada beberapa isu dan

perkembangan mutakhir ekonomi negara dan dunia. Semua ini perlu

diambil kira dalam merangka Rangka Kerja Makro alternatif nanti.

7.8.2 Beberapa cadangan/langkah timbul daripada perbincangan tentang isu

dan cabaran tenaga kerja dan guna tenaga di Malaysia. Antara

cadangan dasar tersebut termasuklah:-

Ï menentukan perimbangan antara kadar proses peralihan struktur

daripada p-ekonomi kepada k-ekonomi dengan penawaran,

permintaan tenaga kerja, teknik pengeluaran dan produktiviti

buruh supaya tidak wujud defisit atau lebihan dalam tenaga

kerja,

Ï menggubal Dasar Pekerja Asing Negara,

Ï menggubal Pelan Induk Sumber Manusia Negara,

Ï menubuhkan Konsortium Pakatan Tiga Pihak berhubung dengan

isu-isu tenaga kerja dan guna tenaga di Malaysia,

Ï memastikan semua dasar berhubung dengan tenaga kerja dan

guna tenaga konsisten, lestari dan kurang bersifat ad hoc.


32

8.0 Analisis dapatan kajian 1: Responden melalui pos

8.1 Maklumat peribadi

8.1.1 Daripada 2274 responden, 1445 orang (64%) terdiri daripada siswazah

wanita. Bakinya, iaitu 829 orang (36%) terdiri daripada responden

lelaki (Jadual 8.1).

Jadual 8.1: Beberapa aspek latar belakang peribadi responden

Peratus

Jantina: (n=2274)

Lelaki

Perempuan

36.0

64.0

Kumpulan etnik: n=2274)

Melayu

Bumiputera lain

Cina

India

Lain-lain

Bukan warganegara

74.3

4.0

18.3

2.9

0.4

0.1

Kumpulan umur:n=2274

20-24

25-29

30-34

35-39

40-44

45-49

Min : 24.69

Median : 24.00

Mod : 25

51.8

45.1

1.5

0.7

0.7

0.1

Taraf perkahwinan:n=2271

Bujang

Berkahwin

Duda/janda

88.9

11.0

0.1

8.1.2 Sebahagian besar responden ini terdiri daripada siswazah etnik

Bumiputera Melayu, iaitu seramai 1690 orang (74.3%), etnik Cina

seramai 417 orang (18.3%), etnik India seramai 66 orang (2.9%) dan

selebihnya terdiri daripada warganegara lain dan bukan warganegara

seramai 101 orang (4.4%).


33

8.1.3 Dari segi taburan umur didapati sebahagian besar responden terdiri

daripada mereka yang berumur di antara 20 hingga 24 tahun, iaitu

seramai 1179 orang (51.8%). Mereka yang berumur di antara 25

hingga 29 tahun seramai 1025 orang (45.1%) dan selebihnya seramai

70 orang (3.1%) terdiri daripada mereka yang berumur di antara 30

hingga 49 tahun.

8.1.4 Di kalangan responden ini sebahagian besarnya, iaitu 2020 orang

(88.9%) terdiri daripada mereka yang masih bujang, 250 orang telah

berkahwin (11.0%) dan seorang berstatus duda atau janda.

8.1.5 Jadual 8.2 di bawah menunjukkan bidang pengajian responden di

peringkat ijazah sarjana muda. Daripada 2270 responden yang

memberi maklumat, pecahan mengikut bidang pengajian adalah seperti

berikut: bidang ekonomi dan perniagaan berjumlah 760 orang (33.5%),

bidang sastera dan kemanusiaan seramai 555 orang (24.4%),

kejuruteraan seramai 352 orang (15.5%), sains tulen berserta dengan

bidang sains dan lain-lain seramai 267 orang (11.8%), dan sains

komputer dan teknologi maklumat seramai 132 orang (5.8%). Bidang

lain seperti undang-undang dan sastera dan lain-lain mencatatkan

jumlah responden paling sedikit, iaitu kurang daripada 80 orang.

Bilangan responden yang besar dalam bidang sains sosial dan

kemanusiaan selaras dengan persampelan yang dilakukan, yakni

pengambilan sampel yang lebih daripada bidang pengajian berkenaan.

Jadual 8.2: Agihan responden mengikut bidang pengajian di peringkat

ijazah sarjana mudaBidang pengajian Bilangan Peratus

Sastera dan kemanusiaan

Ekonomi dan perniagaan

Undang-undang

Sastera dan lain-lain

Perubatan dan pergigian

Pertanian dan sains berkaitan

Sains tulen

Sains komputer dan teknologi maklumat

Sains dan lain-lain

KejuruteraanSenibina, perancangan bandar dan ukur/ eknikal

dan lain-lain

Jumlah

555

760

76

76

7

29

99

132

168

35216

2270

24.4

33.5

3.3

3.3

0.3

1.3

4.4

5.8

7.4

15.50.7

100.0


34

8.1.6 Jadual 8.3 di bawah memaparkan taburan responden mengikut etnik

dan bidang pengajian di peringkat ijazah sarjana muda. Di kalangan

etnik Melayu, kebanyakannya telah mengikuti bidang pengajian

ekonomi dan perniagaan dan sastera dan kemanusiaan, iaitu masing-

masing seramai 572 orang (33.9%) dan 415 orang (24.6%). Dalam

bidang pengajian kejuruteraan bilangan responden Melayu adalah

seramai 236 orang (14%), bidang sains dan lain-lain seramai 135 orang

(8%), dan dalam bidang sains komputer dan teknologi maklumat

seramai 107 orang (6.3%). Di kalangan etnik Cina tumpuan mereka

ialah kepada bidang ekonomi dan perniagaan, dan kejuruteraan,

masing-masing seramai 128 orang (30.8%) dan 92 orang (22.1%).

Menarik juga ialah 87 orang (20.9%) responden etnik Cina telah

mengikuti bidang sastera dan kemanusiaan. Kumpulan etnik lain, iaitu

India dan Bumiputera lain, memperlihatkan penumpuan kepada bidang

sastera dan kemanusiaan, dan ekonomi dan perniagaan.

Jadual 8.3: Taburan responden mengikut etnik dan bidang pengajian

Bidang pengajian M* BL C I L BW JumlahSastera dan kemanusiaan

Ekonomi dan perniagaan

Undang-undang




Sains tulen

Sains komputer dan teknologi

maklumat

Sains dan lain-lain

Kejuruteraan

Senibina, perancangan bandar

dan ukur / teknikal dan lain-

lain

Jumlah

415

(24.6)**

572

(34.0)72

(4.3)53(3.1)6

(0.3)28

(1.7)53

(3.1)107

(6.3)135

(8.0)236

(14.0)11

(0.6)

1688

(100.0)

29

(32.2)28

(31.1)2

(2.2)3(3.3)-

1

(1.1)1

(1.1)6

(6.7)6

(6.7)14

(15.5)-

90

(100.0)

87

(20.9)128

(30.8)2

(0.5)17(4.1)1

(0.2)-

42

(10.1)18

(4.3)25

(6.0)92

(22.1)4

(1.0)

416

(100.0)

21

(31.8)28

(42.4)-

3(9.1)-

-

3

(9.1)1

(1.5)1

(1.5)8

(12.1)1

(1.5)

66

(100.0)

3

(33.3)3

(33.3)-

-

-

-

-

-

1

(11.1)2

(22.2)-

9

(100.0)

-

1

(100.0)-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

(100.0)

555

760

76

76

7

29

99

132

168

352

16

2270***

* Nota: M= Melayu; BL=Bumiputera lain; C=Cina; I=India; L=lain-lain;BW=Bukan Warganegara.

** Angka dalam kurungan ialah peratus untuk kolum.

*** Empat orang tidak memberi maklumat


35

8.1.7 Berdasarkan Jadual 8.4, dari segi pengkhususan pengajian didapati

seramai 30 orang atau lebih responden telah mengikuti bidang-bidang

seperti perakaunan yang mencatatkan bilangan responden amat tinggi,

iaitu seramai 234 orang; kejuruteraan mekanikal (73); ekonomi (72),

kewangan (71); pemasaran (60); pentadbiran perniagaan (52);

kejuruteraan elektrik dan elektronik (48); pembangunan sumber

manusia (39); Bahasa Melayu (38); pengurusan sistem maklumat (37);

teknologi maklumat (34); pengurusan (34); kejuruteraan awam (31;

Bahasa Arab (30), dan komunikasi (30).

Jadual 8.4: Taburan responden mengikut pengkhususan pengajian

Bilangan responden Bidang pengkhususan

30 dan lebih Perakaunan (234), kejuruteraan mekanikal (73), ekonomi

(72), kewangan (71), pemasaran (60), pentadbiran

perniagaan (52), kejuruteraan elektrik dan elektronik(48), pembangunan sumber manusia (39), Bahasa Melayu

(38), pengurusan sistem maklumat (37), pengurusan (34),

teknologi maklumat (34), kejuruteraan awam (31),

Bahasa Arab (30), komunikasi (30)

20 - 29 Sains politik (29), linguistik (29), perniagaan

antarabangsa (28), perancangan dan pengurusan

bangunan (28), undang-undang (27), pengurusan rekod

(27), mikrobiologi (24), kimia tulen (23), sejarah (21),

rangkaian (21)

10 - 19 Teknologi perubatan (19), geografi (19), syariah (18),antropologi dan sosiologi (18), pengurusan pusat sumber

maklumat (17), kejuruteraan elektrik (15), kejuruteraan

bahan (15), statistik (15), pengurusan awam (15),

ekonomi industri dan organisasi (15), pembangunan

manusia (15), teknologi makanan (14), sistem pengurusan

maklumat (14), elektronik perubatan (13), pengangkutan

(12), fizik tulen (11), biokimia (11), dan kesusasteraan

(10).

< 10 Meliputi semua bidang pengajian – sastera, sains sosial,

sains dan teknologi

8.1.8 Bidang pengkhususan yang memperlihatkan bilangan responden

diantara 20 hingga 29 orang termasuk bidang sains politik (29);

linguistik (29); perniagaan antarabangsa (28); perancangan dan

pengurusan bangunan (28); undang-undang (27); pengurusan rekod

(27); mikrobiologi (24); kimia tulen (23); sejarah (21), dan rangkaian

(21).


36

8.1.9 Bidang pengkhususan yang memperlihatkan bilangan responden di

antara 10 hingga 19 orang termasuk bidang teknologi bioperubatan;

geografi (19); syariah (18); antropologi dan sosiologi (18); pengurusan

pusat sumber maklumat (17); kejuruteraan elektrik (15); kejuruteraan

bahan (15); pengurusan awam (15); statistik (15); pembangunan

manusia (15); ekonomi industri dan organisasi (15); teknologi

makanan (14); sistem pengurusan maklumat (14); elektronik perubatan

(13); pengangkutan (12); fizik tulen (11); biokimia (11), dan

kesusasteraan (10).

8.1.10 Bidang-bidang pengkhususan yang mencatatkan bilangan responden

yang kurang daripada 10 orang merangkumi berbagai-bagai bidang

atau disiplin, bukan sahaja bidang sastera bahkan bidang sains dan

teknologi.

8.1.11 Pencapaian akademik ukuran Cumulative Grade Point Average

(CGPA) / Purata Nilai Gred Keseluruhan (PNGK) / Purata Markah

Keseluruhan (PMK) di kalangan responden semasa menamatkan

pengajian berbeza-beza. Berdasarkan 2205 responden yang memberi

maklumat, 1035 orang (46.9%) memperoleh CGPA diantara 2.50

hingga 2.99, diantara 3.00 hingga 3.49 seramai 645 orang (29.2%), dan

diantara 3.50 hingga 4.00 seramai 136 orang (6.2%) (Jadual 8.5).

Jadual 8.5: Pencapaian akademik

CGPA Bilangan Peratus

3.50 – 4.00

3.00 – 3.49

2.50 – 2.99

2.00 – 2.49

Jumlah

136

645

1035

389

2205

6.2

29.2

46.9

17.6

100.0Nota: 69 orang responden tidak memberikan maklumat

8.1.12 Maklumat mengenai kemasukan ke program ijazah sarjana muda di

kalangan responden ini adalah seperti yang dijangkakan. Daripada

seramai 2262 responden yang memberikan maklumat, seramai 1549

orang (68.5%) menyatakan bahawa mereka menggunakan sama ada

Sijil Tinggi Persekolahan Malaysia (STPM) atau Matrikulasi untuk

masuk ke program ijazah sarjana muda (Jadual 8.6).


37

Jadual 8.6: Kelayakan masuk ke program ijazah sarjana muda

Sijil kelayakan Bilangan Peratus

Sijil Pelajaran Malaysia (SPM)

Sijil Tinggi Persekolahan Malaysia(STPM)

Matrikulasi

Diploma

Sijil

A-Level

Jumlah

297

875

674

267

49

100

2262

13.1

38.7

29.8

11.8

2.2

4.4

100.0Nota: 12 orang responden tidak memberikan maklumat.

8.1.13 Di kalangan 154 responden yang menggunakan SPM untuk masuk ke

program pengajian ijazah sarjana muda, hanya 154 orang yang

memberi maklumat mengenai pencapaian mereka di peringkat SPM.

Daripada 154 orang ini 136 orang (88.3%) melaporkan jumlah nilai

mata mereka ialah di antara 30 hingga 49 (Jadual 8.7).

Jadual 8.7: Pencapaian SPM

Jumlah nilai mata* Bilangan Peratus

60 – 69

50 – 59

40 – 49

30 – 39

20 – 29

10 – 19Jumlah

1

-

61

75

14

3

154**

0.6

-

39.6

48.7

9.1

1.9

100.0Nota: * Jumlah nilai mata atau skor dikira daripada nilai mata gred yang diperoleh oleh responden.

Gred A diberi nilai mata 5; B=2; C=3; D=2;E=1.

** 143 orang responden tidak memberikan maklumat.

8.1.14 Berdasarkan Jadual 8.8, di kalangan 823 responden yang memberi

maklumat, seramai 426 (51.8%) melaporkan jumlah nilai mata mereka

di peringkat STPM ialah di antara 10 hingga 19. Di kalangan

responden ini 339 orang (41.2%) mencapai jumlah nilai mata

sederhana tinggi, iaitu di antara 20 hingga 29.

Jadual 8.8: Pencapaian STPM

Jumlah nilai mata*

Bilangan Peratus

30 – 39

20 – 29

10 – 19

0 – 9

Jumlah

57

339

426

1

823**

6.9

41.2

51.8

0.1

100.0Nota:*Jumlah nilai mata atau skor dikira daripada nilai mata gred yang diperoleh oleh responden. Gred

A diberi nilai mata 6; B=5;C=4;D=3;E=2;R=1.

** 52 orang responden tidak memberikan maklumat.


38

8.1.15 Keputusan pencapaian di peringkat matrikulasi di kalangan 574

responden yang memberi maklumat adalah seperti berikut: 258 orang

(44.9%) memperoleh CGPA di antara 2.50 hingga 2.99 dan 163 orang(28.4%) mencapai CGPA di antara 3.00 hingga 3.49. Seramai 107

orang (18.6%) melaporkan bahawa CGPA mereka kurang daripada2.50 (Jadual 8.9).

Jadual 8.9: Keputusan matrikulasi


3.50 dan lebih

3.00 - 3.49

2.50 - 2.99

2.00 – 2.49

0.00 – 1.99

Jumlah

46

163

258

103

4

574*

8.0

28.4

44.9

17.9

0.7

100.0Nota: * 10 orang responden tidak memberikan maklumat.

8.1.16 Di kalangan responden pemegang diploma hanya 25 orang (10.9%)

daripada 228 yang memberikan maklumat menyatakan bahawa mereka

masuk ke universiti dengan CGPA 3.5 atau lebih (Jadual 8.10).

Jadual 8.10: Keputusan diploma


3.50 dan lebih

3.00 – 3.49

2.50 - 2.99

2.00 – 2.49

Jumlah

25

98

87

18

228*

10.9

43.0

38.1

7.9

100.0Nota: * 3 orang responden tidak memberikan maklumat.

8.1.17 Daripada Jadual 8.11, didapati majoriti responden dalam sampel

kajian memperoleh ijazah mereka daripada IPTA tempatan dan

sebahagian kecil sahaja memperoleh ijazah dari luar negara atau

IPTS. Daripada 2253 siswazah yang memberi maklumat, seramai 312

orang (13.8%) dari Universiti Putra Malaysia (UPM); diikuti oleh

Universiti Malaya (UM) (13.6%), Universiti Kebangsaan Malaysia

(UKM) (12.7%), Universiti Sains Malaysia (USM ) (11.9%),

Universiti Utara Malaysia (UUM) (11.1%) dan Universiti Tenaga

Nasional (UNITEN) (10.4%).

8.1.18 Sekali lagi taburan responden mengikut IPT memperlihatkan kesan

persampelan bertujuan yang telah digunakan, yakni ramai responden


39

datang daripada universiti-universiti yang sudah mantap dan

menawarkan pelbagai program sastera dan sains sosial.

Jadual 8.11: IPT yang menganugerahkan ijazah sarjana muda

IPT Bilangan Peratus

Universiti Putra Malaysia (UPM)

Universiti Malaya (UM)

Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM)

Universiti Sains Malaysia (USM)

Universiti Utara Malaysia (UUM)

Universiti Teknologi Mara (UiTM)

Universiti Islam Antarabangsa (UIA)

Kolej Universiti Teknologi Tun Hussein Onn

(KUITTHO)

Universiti Malaysia Sarawak (UNIMAS)

Universiti Teknologi Malaysia (UTM)

Universiti Tenaga Nasional (UNITEN)

Universiti Multimedia

Victoria University of Technology, Australia

Brown University, Amerika Syarikat

Universiti Balqa’ Appled

Nottingham Trent University, United Kingdom

Linton College, Ipoh, Perak

Jumlah

312

307

287

268

251

160

157

134

95

24

235

16

2

1

1

1

2

2253

13.8

13.6

12.7

11.9

11.1

7.1

7.0

5.9

4.2

1.1

10.4

0.7

0.1

0.0

0.0

0.0

0.1

100.0Nota: Tiada sampel diterima daripada Universiti Malaysia Sabah (UMS)


8.2.1 Mula mencari pekerjaan

8.2.1.1. Daripada Jadual 8.12, terdapat kecenderungan di kalangan

responden yang memberi maklumat untuk memulakan

aktiviti mencari pekerjaan sebaik-baik sahaja selesai

peperiksaan akhir atau sebelum tamat pengajian (67.2%).

8.2.1.2 Tidak kurang daripada 65.0 peratus di kalangan responden

yang mencari pekerjaan sebelum mendapat keputusan

peperiksaan akhir telah berjaya mendapat pekerjaan.

8.2.1.3 Keadaan ini menunjukkan bahawa terdapat kecenderungan

di kalangan majikan menawarkan pekerjaan kepada


40

kelompok ini tanpa merujuk kepada keputusan akhir

peperiksaan. Besar kemungkinan ciri-ciri peribadi siswazah

banyak mempengaruhi keputusan majikan.

Jadual 8.12: Pola aktiviti mula mencari pekerjaanMula mencaripekerjaan

Bekerja Bekerjasendiri

Menyambungpelajaran

Tidakbekerja

Jumlah

n % n % n % n % n %

Sebelum tamat

pengajian

480 68.7 9 1.3 48 6.9 162 23.2 699 100

Selepas

peperiksaan akhir

525 65 7 .9 41 5.1 235 29.1 808 100

Selepas mendapat

keputusan akhir

pengajian

292 60 9 1.8 36 7.4 150 24.6 487 100

Selepas

konvokesyen

67 57.3 1 9 8 6.8 41 35 117 100

Lain-lain 67 51.1 4 3 38 29 22 16.8 131 100

Jumlah 1432 63.8 30 1.3 171 7.6 610 27.2 2243 100Nota: 31 orang responden tidak memberikan maklumat.

8.2.2 Variabel yang mempengaruhi aktiviti mencari pekerjaan

8.2.2.1 Ujian ANOVA dilakukan untuk melihat sama ada variabel

pekerjaan bapa, ibu atau penjaga responden memberi kesan

terhadap aktiviti mencari pekerjaan di kalangan responden.

8.2.2.2 Keputusan ujian F menunjukkan variabel seperti pekerjaan

dan pendapatan bapa, ibu atau penjaga tidak memperlihatkan

perbezaan yang signifikan dalam aktiviti mencari pekerjaan

di kalangan responden. Gambaran yang diperoleh ialah latar

belakang atau tahap pendidikan dan pendapatan bulanan ibu

bapa atau penjaga bukanlah faktor yang mencorakkan pola

aktiviti mencari pekerjaan graduan.

8.2.2.3 Walau bagaimanapun, variabel seperti lokasi tempat tinggal

keluarga, taraf perkahwinan responden dan bidang pengajian

responden memperlihatkan kecenderungan untuk

mempengaruhi aktiviti mencari pekerjaan.


41

8.2.3 Permohonan dan temu duga

8.2.3.1 Hasil daripada usaha mencari pekerjaan, responden telah

mengemukakan permohonan dan seterusnya dipanggil

untuk menghadiri temu duga. Kebanyakan mereka

mendapat di antara satu hingga lima jemputan temu duga.

Ada juga yang tidak mendapat sebarang jemputan temu

duga. Jadual 8.13 menunjukkan pola jumlah temu duga di

kalangan responden.

Jadual 8.13: Pola temu duga

Bilangan temu duga Jumlah Responden Peratus

0 200 8.8

1 282 12.4

2 326 14.3

3 305 13.4

4 248 10.9

5 253 11.1

8.2.3.2 Ada juga responden yang mendapat panggilan temu duga

yang banyak, seperti 10 temu duga (n=149), 15 temu duga

(n=19) 20 temu duga (n=24) dan yang paling banyak ialah

60 temu duga (n=2). Jumlah temu duga yang paling banyak

ialah 50 (n=1). Tetapi ada juga responden yang tidak

mendapat sebarang jemputan temu duga (n=200).

8.2.3.3 Terdapat kecenderungan di kalangan responden untuk

memilih sesi temu duga yang mereka ingin hadiri.

8.2.3.4 Terdapat juga kecenderungan di kalangan responden yang

tidak mendapat jemputan temu duga tetapi telah menghadiri

beberapa temu duga langsung.

8.2.3.5 Jadual 8.14 menunjukkan keadaan bahawa terdapat

responden yang masih belum bekerja walaupun telah

menghadiri banyak sesi temu duga. Namun, gambaran


42

umum yang diperoleh ialah ada perkaitan antara bilangan

temu duga yang dihadiri dengan status “bekerja”.

Responden yang bekerja sendiri atau menyambung

pelajaran juga aktif menghadiri temu duga.

Jadual 8.14: Perkaitan bilangan temu duga yang dihadiri dengan status

pekerjaan responden

Bilangan temu

duga yang

dihadiri

responden

Bekerja Bekerja

sendiri

Menyambung

pelajaran

Tidak

bekerja

Jumlah

n % n % n % n % n %

Tiada 38 18.6 7 3.4 57 27.9 102 50.0 204 100

1-2 501 64.8 8 1.0 56 7.2 208 26.9 773 100

3-4 455 72.1 9 1.4 36 5.7 131 20.8 631 100

5-6 229 67.8 2 0.6 10 3.0 97 28.7 338 100

7-8 105 82.0 1 0.8 2 1.6 20 15.6 128 100

9-10 53 74.6 1 1.4 1 1.4 16 22.5 71 100

11-12 15 71.4 1 4.8 5 23.8 21 100

13-14 2 40.0 3 60.0 5 10015-16 2 25.0 6 75.0 8 100

17-18 3 100.0 3 100

19-20 13 68.4 1 5.3 5 26.3 19 100

21-22 1 33.0 2 66.7 3 100

23-24 2 100.0 2 100

25-26 1 100.0 1 100

29-30 4 66.7 2 33.3 6 100

35-36 1 100.0 1 100

39-40 1 100.0 1 100

Belum mencari 1 100.0 1 100

Jumlah 1426 64 29 1.3 163 7.4 598 27 2216 100

8.2.3.6 Seterusnya, jumlah jawatan yang dipohon oleh seseorang

responden telah dibandingkan dengan bilangan jemputan

temu duga. Ujian ANOVA menunjukkan bilangan

permohonan pekerjaan mempengaruhi jumlah jemputan

temu duga; F ( 30, 2103)= 32.9, p< 0.05.

8.2.3.7 Gambaran umum yang diperoleh ialah majoriti responden

yang sudah mendapat pekerjaan telah mengemukakan

sekurang-kuranganya lima permohonon pekerjaan.


43

8.2.4 Bekerja dan masih mencari pekerjaan

8.2.4.1 Analisis penjadualan silang telah dilakukan untuk melihat

sama ada responden yang masih mencari pekerjaan

termasuk responden yang telah bekerja atau tidak.

Gambaran yang diperoleh ialah terdapat peratusan yang

tinggi bagi mereka yang tergolong dalam kategori “masih

mencari kerja” walaupun telah bekerja (48.5%). Begitu

juga dengan yang bekerja sendiri dan menyambung

pelajaran. Pola-pola bagi aktiviti mencari pekerjaan bagi

responden yang bekerja sendiri, menyambung pelajaran,

dan tidak bekerja dipaparkan dalam Jadual 8.15.

Jadual 8.15: Perkaitan antara status pekerjaan dengan aktiviti mencari

pekerjaan

Nota: 37 orang responden tidak memberikan maklumat.

8.2.5 Sumber maklumat pekerjaan

8.2.5.1 Responden memohon pekerjaan melalui pelbagai saluran.

Jadual 8.16 menyenaraikan saluran yang digunakan oleh

responden semasa mencari pekerjaan. Seseorang responden

telah menggunakan pelbagai saluran untuk mendapatkan

pekerjaan.

Tidak mencari

kerja lain

Mencari kerja

lain

Jumlah

n % n % n %

Bekerja 730 50.9 704 49.1 1434 100

Bekerja sendiri 10 34.5 19 65.5 29 100Menyambung pelajaran 107 66 55 34 162 100

Tidak bekerja 23 3.8 590 96.2 613 100

Jumlah 870 38.9 1368 61.1 2238 100


44

Jadual 8.16: Saluran atau cara memohon pekerjaan

Nota: f = kekerapan respons.

8.2.5.2 Berdasarkan Jadual 8.16, antara saluran yang kerap

dinyatakan oleh responden ialah iklan di majalah atau

akhbar.

8.2.5.3 Cara kedua memohon pekerjaan yang dipilih oleh responden

ialah dengan menghantar resume mereka kepada sebarang

organisasi, dengan harapan kebarangkalian berjaya menjadi

lebih tinggi.

8.2.5.4 Daripada Jadual 8.16, saluran yang paling berkesan ialah

permohonan melalui talian, penghantaran resume, iklan di

surat khabar atau majalah, dan permohonan melalui rakan

atau senior.

8.2.5.5 Unit kerjaya atau temu duga dalam kampus yang dibuktikan

amat berkesan di negara maju tidak digunakan oleh majoriti

responden. Malah, kesedaran terhadap kewujudan unit

seperti ini di IPT amat kurang (Jadual 8.17).

Saluran Bekerja Bekerja

sendiri

Menyambung

pelajaran

Tidak

bekerja

Jumlah

responden

n % n % n % n % n %

Keluarga atau rakan keluarga 592 57.6 12 1.2 54 5.3 370 36 1028 46.3

Rakan atau senior 604 61.3 9 .9 57 5.8 315 32 985 44.4

Menghantar resume kepada organisasi 994 63.3 15 1 89 5.7 473 30.1 1571 70.8

Memohon kepada agensi pekerjaan 407 59.7 8 1.2 35 5.1 232 34 682 30.7

Mengemukakan borang permohonan 649 55.6 14 1.2 77 6.6 427 36.6 1167 52.6

Iklan di akhbar/majalah 1169 62.2 20 1.1 122 6.5 569 30.3 1880 84.8

Melalui talian 843 64.2 15 1.1 94 7.2 362 27.5 1314 59.2

Suruhanjaya Perkhidmatan Awam 720 55.5 15 1.2 76 5.9 486 37.5 1297 58.5

Unit Kerjaya 93 55 3 1.8 16 9.5 57 33.7 169 7.6

Temu duga di dalam kampus 134 71.3 16 8.5 38 20.2 188 8.5


45

Jadual 8.17: Kesedaran terhadap kewujudan unit kaunseling di IPT

Jumlah

respondenTidak Ya Tidak pasti Dapatkan

khidmat

n n % n % n % n %

USM 258 54 20.9 203 78.7 1 0.4 41 15.5

UM 302 33 10.9 267 88.4 2 0.7 47 15.4

KUITTHO 124 36 2.9 87 70.2 1 0.8 12 9.6

UKM 281 27 9.6 252 89.7 2 0.7 44 15.5

UUM 248 40 16.1 207 83.5 1 0.4 42 16.9

UIA 153 4 2.6 148 96.7 1 0.7 36 23.4

UiTM 158 13 8.2 144 91.1 1 0.6 34 21.5

UNIMAS 94 39 41.5 55 58.5 0 0 12 12.6

UTM 23 3 0.13 20 87.0 0 0 4 16.7

UPM 306 33 1.08 272 88.9 1 0.3 55 17.9

8.2.5.6 Daripada Jadual 8.17, selain masalah kesedaran tentang

kewujudan unit kerjaya, bilangan responden yang

mendapatkan khidmat kaunselor kerjaya juga rendah.

Gambaran yang muncul ialah impak unit ini terhadap

peluang mendapat pekerjaan amat rendah, namun potensinya

amat tinggi.

8.2.6 Pola aktiviti mencari pekerjaan mengikut kumpulan etnik

8.2.6.1 Responden daripada latar belakang etnik yang berbeza

menunjukkan pola aktiviti yang berbeza dalam aktiviti

mencari pekerjaan. Ujian ANOVA, yang memberikan

keputusan yang signifikan, menunjukkan fenomena ini

berlaku. Antara variabel yang diperhatikan signifikan ialah

saluran memohon pekerjaan seperti yang tersenarai dalam

Jadual 8.18. Oleh yang demikian, dapat dirumuskan bahawa

setiap kumpulan etnik mempunyai tanggapan dan saluran

tertentu dalam aktiviti mencari pekerjaan.


46

Jadual 8.18: Kaitan pola aktiviti mencari pekerjaan dengan latar belakang etnikSaluran Keputusan Ujian

F

Peratus responden daripada setiap kumpulan etnik yang

menggunakan saluran

Melay

u

Bumi

putera

Lain

Cina India Warga

negara

Malaysia

yang lain

Bukan

Warga

negara

Keluarga/ rakan keluarga F(5,2211)=12.38,

p<0.05

79.5 5.2 11.8 2.9 0.6 0.1

Rakan/ Senior F(5,2211)=4.017,

p<0.05

77.8 4.6 2.7 0.2 -

Hantar resume ke organisasi F(5,2211)=12.65,

p<0.05

78.4 4.3 14.5 2.4 0.4 0.1

Borang permohonan F(5,2211)= 64. 93,

p<0.05

87.9 4.4 6.0 1.5 0.2 -

Iklan di akhbar/ majalah F(5,2211)=4.202,

p<0.05

75.6 4.4 16.9 2.8 0.4 0.1

Suruhanjaya Perkhidmatan

Awam

F(5, 2211)=147.9 ,

p<0.05

70.8 71.9 7.1 55.6 55.6 -

8.2.7 Kualiti responden yang dipentingkan majikan

8.2.7.1 Responden mempunyai tanggapan mengenai harapan

majikan terhadap kualiti siswazah. Jadual 8.19 menunjukkan

peratusan responden yang berpendapat bahawa sesuatu

kualiti atau ciri itu penting dari perspektif majikan.

Jadual 8.19: Pendapat responden tentang kepentingan kualiti-kualiti yang

dikehendaki majikanBekerja Bekerja

sendiri

Menyambung

pelajaran

Tidak

bekerja

Jumlah

f % f % f % f % f %

Kemahiran bahasa

Inggeris

1194 64.3 18 1 133 7.2 512 27.6 1857 84.6

Personaliti/

Ketrampilan

1043 66.5 17 1.1 110 7.0 398 25.4 1568 71.5

Bidang pengajian 961 62.3 18 1.2 105 7.1 394 26.7 1478 67.5

Pengalaman kerja 862 58.8 22 1.5 108 7.4 473 32.3 1465 66.8

Kemahiran ICT 792 59.9 14 1.1 102 7.7 415 31.4 1323 60.8

Pengkhususan 654 62.9 13 1.3 82 7.9 291 28 1040 47.4

Pengalaman praktikal

semasa pengajian

578 58.7 16 1.6 97 9.8 294 29.8 985 45.0

Jaringan (kenalan) 394 51.4 11 1.4 53 6.9 309 40.3 767 35.1

CGPA/PNGK/PMK/Kelas Ijazah

417 58.8 7 1.0 52 7.3 233 32.9 709 32.4

Pengalaman praktikal

sebelum pengajian

342 58.5 8 1.4 64 10.9 171 29.2 585 26.8

Reputasi institusi 338 64.6 4 .8 44 8.4 137 26.2 523 23.9

Nota: f = kekerapan dinyatakan.


47

8.2.7.2 Di samping kualiti yang ditanya dalam borang kaji selidik,

responden juga menyatakan kualiti lain yang dianggap

penting dari perspektif majikan, seperti kemahiran

berkomunikasi, kemahiran berbahasa Mandarin, minat yang

mendalam terhadap kerja, kurikulum institusi, pengetahuan

am dan semasa, berkenderaan, keyakinan diri, bangsa, status

perkahwinan, gaji yang dijangkakan oleh pekerja, ko-

kurikulum, kenalan politik, jantina, dan sikap terhadap kerja.

8.3 Status pekerjaan

8.3.1 Dapatan menunjukkan bahawa sejumlah 1448 orang (63.6%) daripada

2275 responden siswazah yang tamat pengajian bekerja berbanding

dengan 617 orang (27.1%) yang masih tidak bekerja. Ini menunjukkan

majoriti responden mendapat pekerjaan selepas tamat pengajian

mereka (Jadual 8.20).

Jadual 8.20: Status pekerjaan

Status pekerjaan Bilangan Peratus

Bekerja

Bekerja sendiri

Menyambung pelajaran

Tidak bekerja

1448

30

180

617

63.6

1.3

7.9

27.1

Jumlah 2275 100.0

8.3.2 Status pekerjaan mengikut bidang pengajian menunjukkan bahawa 100

peratus responden bidang perubatan dan pergigian telah bekerja,

sementara responden pengajian undang-undang dan senibina,

perancangan bandar dan ukur membentuk 77.6 peratus dan 86.7

peratus masing-masing. Jadual 8.21 juga menunjukkan bahawa lebih

daripada 30 peratus responden daripada bidang-bidang pengajian

seperti sastera dan kemanusiaan, ekonomi dan perdagangan, sastera

dan lain-lain, pertanian dan sains berkaitan, sains dan lain-lain, masih

tidak bekerja. Dapatan ini membayangkan bahawa bidang pengajian

banyak membezakan status responden dalam kajian.


48

Jadual8.21:Statusrespondenyangbekerjamengikutbidangpengajian

BidangPengajian

Bekerja

Bekerjasendiri

Sambung

pelajaran

Tidakbekerja

Jumlah

Sasteradankemanusiaan

Ekonomidanperdagangan

Undang-undang

Sasteradanlain-lain

Perubatandanpergigian

Pertaniandansainsberkaitan

Sainstulen

Sainskomputerdan

teknologimaklumat

Sainsdanlain-lain

Kejuruteraan

Senibina,perancangan

bandar,ukurdanteknikal

287(51.6)

517(68.1)

59(77.6)

46(59.2)

7(100)

7(24.1)

63(63.6)

97(72.7)

97(57.7)

252(71.6)

13(86.7)

5(0.9)

9(1.2)

4(5.3)

2(2.5)

-

1(3.4)

3(2.3)

3(1.8)

3(0.9)

- -

54(9.7)

26(3.4)

5(6.6)

3(3.9)

-

8(27.6)

16(16.2)

8(6.1)

15(8.9)

43(12.2)

2(33.3)

210(37.8)

207(27.3)

8(10.5)

25(32.9)

-

13(44.8)

20(20.2)

24(18.2)

53(31.5)

54(15.3)

2(13.3)

556(100)

(24.4)

759(100)

(33.4)

76(100)

(3.3)

76(100)

(3.3)

7(100)

(0.3)

29(100)

(1.3)

99(100)

(4.4)

132(100)

(5.8)

168(100)

(7.4)

352(100)

(15.5)

15(100)

(0.7)

Jumlah

1445(100)

(63.7)

30(100)

(1.3)

179(100)

(7.9)

616(100)

(27.1)

2270*

(100)

Nota:

*5respondentiadamaklumat

Angkadalamkurunganialahperatus


49

8.4 Responden yang bekerja

Bahagian ini meneliti status responden yang bekerja selepas tamat pengajian.

Antara aspek yang dibincangkan termasuklah jangka masa yang diambil untuk

mendapat pekerjaan selepas tamat pengajian, bilangan permohonan yang

dibuat sebelum mendapat pekerjaan, jenis pekerjaan sekarang, jawatan, taraf

pekerjaan, tempoh masa bekerja, pendapatan sebulan, tugas utama, pertalian

pekerjaan dengan bidang pengajian dan kesesuaian pekerjaan dengan

kelayakan akademik. Semua variabel tersebut akan diteliti mengikut bidang

pengajian siswazah bagi mengenal pasti kepentingan faktor bidang pengajian

dalam menentukan responden yang mendapat pekerjaan dan bekerja.

8.4.1 Tempoh mendapat pekerjaan pertama

8.4.1.1 Jadual 8.22 menunjukkan bahawa sejumlah besar, iaitu 44.3

peratus daripada 1425 responden yang bekerja, mendapat

pekerjaan kurang daripada dua bulan selepas tamat

pengajian, sementara 24.3 peratus mendapat pekerjaan

dalam tempoh masa dua hingga tiga bulan. Terdapat hanya

17.6 peratus yang mendapat pekerjaan setelah tamat

pengajian melebihi enam bulan berbanding 13.6 peratus

yang mendapat pekerjaan dalam tempoh masa empat hingga

enam bulan.

8.4.1.2 Tidak terdapat perbezaan yang jelas dari segi tempoh masa

mendapat pekerjaan mengikut bidang pengajian.


50

Jadual 8.22: Tempoh mendapat pekerjaan mengikut bidang pengajianTempoh masa

Bidang

Pengajian

Kurang 2

bulan

2-3 bulan 4-5 bulan 6 bulan

ke atas

Tidakberkenaan

Jumlah


Ekonomi dan perdagangan

Undang-undang



Pertanian dan sainsberkaitan

Sains tulen

Sains komputer danteknologi maklumat

Sains dan lain-lain

Kejuruteraan

Senibina, perancanganbandar, ukur danteknikal

102(36.6)

231(44.7)

33 (55.9)

25 (56.8)

4 (57.1)

4 (57.1)

22 (36.1)

34 (35.1)

33 (34.0)

136(54.0)

7 (53.8)

79 (28.3)

113(21.9)

9 (15.3)

8 (18.2)

3 (42.9)

1 (14.3)

18 (29.5)

25 (25.8)

29 (29.9)

58 (23.1)

3 (23.1)

44 (15.8)

72 (13.9)

3 (5.1)

5 (11.4)

-

-

6 (9.8)

19 (19.6)

17 (17.5)

28 (11.1)

-

54 (19.4)

92 (17.8)

14 (23.7)

6 (13.6)

-

2 (28.6)

15 (24.6)

9 (19.6)

18 (18.6)

28 (11.1)

3 (23.1)

-

2 (0.4)

-

-

-

-

-

-

-

1 (0.4)

-

279(100)(19.6)

510(100)

(35.8)

59(100)(4.1)

44 (100)(3.1)

7(100)

(0.5)

7 (100)(0.5)

61(100)(4.3)

97(100)(6.8)

97(100)(6.8)

250(100)(17.6)

13(100)(0.9)

Jumlah 631(44.3) 346(24.3) 194(13.6) 251(17.6) 3 (0.2) 1425* (100)Nota: Bilangan dalam kurungan ialah peratus, *13 responden tiada maklumat

8.4.2 Bilangan permohonan pekerjaan selepas tamat pengajian mengikut

bidang pengajian

8.4.2.1 Responden juga disoal siasat mengenai bilangan

permohonan pekerjaan selepas tamat pengajian sehingga

mereka mendapat pekerjaan pertama. Dapatan menunjukkan

bahawa 38.7 peratus membuat permohonan kurang daripada

lima kali sebelum mendapat pekerjaan pertama. Sementara

itu, sejumlah 29.3 peratus memohon di antara lima hingga

10 kali sebelum mendapatkan pekerjaan pertama. Terdapat

juga sejumlah 10.6 peratus responden yang pernah membuat

permohonan di antara 10 hingga 14 kali, manakala 14.2

peratus pernah membuat permohonan 20 kali dan lebih, dan


51

1.9 peratus pernah membuat permohonan lebih daripada 50

kali. Bagaimanapun, terdapat juga siswazah yang terus

mendapat kerja pertama setelah membuat satu permohonan

sahaja, khususnya melalui pihak penaja (biasiswa) yang

membiayai mereka semasa mengikuti pengajian di universiti

(0.3%).

8.4.2.2 Jadual 8.23 menunjukkan bilangan permohonan mengikut

bidang pengajian. Didapati bahawa bidang pengajian

pertanian dan sains berkaitan mencatatkan 100 peratus

bilangan permohonan kurang daripada lima kali, berbanding

dengan 14.8 peratus sains tulen dan 12.5 peratus sains dan

lain-lain yang memohon pekerjaan sebanyak 25 dan lebih.

8.4.3 Pekerjaan sekarang mengikut bidang pengajian

8.4.3.1 Mengenai pekerjaan responden yang dikaji, dapatan

menunjukkan bahawa sejumlah 70.2 peratus bekerja dalam

kategori pekerja profesional, teknikal dan yang berkaitan

berbanding dengan 6.8 peratus bekerja dalam kategori

pentadbiran dan pengurusan, dan 9.6 peratus lagi bekerja

dalam kategori perkeranian. Terdapat juga sejumlah 3.5

peratus responden yang bekerja sebagai pekerja jualan,

sementara 8.4 peratus bekerja dalam aktiviti perkhidmatan

lain (Jadual 8.24).


52

Jadual8.23:Bilanganpermohonanmengikutbidangpengajian

Bil.Permohonan

BidangPengajian

Terus

mendapat

kerja/

Biasiswa

<5kali

5-9kali

10-14kali

15-19kali

20-24kali

25keatas

Tidak

berkenaan

Jumlah

Sasteradankemanusiaan

Ekonomidanperdagangan

Undang-undang

Sasteradanlain-lain

Perubatandanpergigian

Pertaniandansainsberkaitan

Sainstulen

Sainskomputerdanteknologi

maklumat

Sainsdanlain-lain

Kejuruteraan

Senibina,perancangan

bandar,ukurdanteknikal

-

1(0.2)

1(8.3)

1(2.3)

- -

1(0.4)

124(45.6)

164(32.9)

29(52.7)

15(34.1)

5(71.4)

7(100)

21(38.2)

29(30.2)

42(44.7)

93(38.0)

8(57.8)

90(33.1)

148(29.7)

15(27.3)

13(29.5)

- -

13(23.6)

32(33.2)

25(26.6)

66(26.9)

4(32.1)

20(7.4)

61(12.2)

5(9.1)

5(11.4)

- -

6(9.8)

8(8.3)

10(10.6)

32(13.1)

-

1(1.4)

11(2.2)

- - - -

2(2.1)

1(1.1)

6(2.4)

-

7(2.6)

43(8.6)

1(1.8)

1(2.3)

- -

4(7.3)

11(11.5)

4(4.3)

12(4.9)

-

10(3.7)

49(9.8)

2(3.6)

4(9.1)

- -

8(14.5)

10(10.4)

9(9.6)

21(8.6)

1(8.3)

20(7.4)

22(4.4)

2(3.6)

5(11.4)

2(28.6)

-

3(5.5)

4(4.2)

3(3.2)

14(5.7)

-

272(100)

(19.6)

499(100)

(36.0)

55(100)

(4.0)

44(100)

(3.1)

7(100)

(0.5)

7(100)

(0.5)

55(100)

(4.0)

96(100)

(6.9)

94(100)

(6.8)

245(100)

(17.7)

13(100)

(0.9)

Jumlah

4

(0.3)

537

(38.7)

406

(29.3)

147

(10.6)

21

(1.5)

83

(6.0)

114

(8.2)

75

(5.4)

1387*

(100)

Nota:Angkadalamkurunganialahperatus.*21respondentiadamaklumat


Jadual 8.24: Jenis pekerjaan sekarang mengikut bidang pengajPekerjaan

Bidang PengajianK1 K2 K3 K4 K5



Undang-undang




Sains tulen


maklumat

Sains dan lain-lain

Kejuruteraan

Senibina, perancangan bandar,

ukur dan teknikal

136(48.9)

339(65.6)

41(69.5)

26(56.5)

5(71.4)

5(71.4)

49(77.8)

78(80.4)

74(80.4)

235(93.3)

10(83.3)

29(10.4)

45(8.9)

1(1.7)

6(13.0)

1(14.3)

-

2(3.2)

4(4.1)

-

6(2.4)

2(15.4)

47(16.9)

64(12.6)

7(11.9)

5(11.9)

-

2(28.6)

2(3.2)

5(5.2)

3(3.3)

2(0.8)

-

14(5.0)

24(4.7)

1(1.7)

3(6.5)

-

-

1(1.6)

2(2.1)

5(5.4)

-

-

44(15.8)

30(5.9)

9(15.3)

5(10.9)

1(14.3)

-

8(12.7)

7(7.2)

8(8.7)

6(2.4)

1(7.6)

2(0

1(1

Jumlah 998(70.2) 96(6.8) 137(9.6) 50(3.5) 119(8.4) 3(0Nota: Angka dalam kurungan ialah peratus, *26 responden tiada maklumat

K1 = Profesional dan teknikal

K2 = Pengurusan dan pentadbiran

K3 = Perkeranian

K4 = Jualan

K5 = Perkhidmatan lain

K6 = Pertanian, ternakan, perhutanan, nelayan dan pemburu

K7 = Pengeluaran dan operator pengeluaran


54

8.4.3.2 Kategori pekerjaan di atas amat berkaitan dengan dapatan

data mengenai jawatan responden sekarang iaitu jawatan

pelbagai jenis yang terdiri daripada kerani, operator

pengeluaran, pembantu tadbir, pembantu eksekutif jualan,

pembantu penyelidik, eksekutif jualan sehinggalah kepada

penyelia, guru, pengawai dan pegawai kanan, pegawai

penyelidik, peguam, pengurus, pengurus kanan, jurutera dan

sebagainya. Semua jenis jawatan ini membayangkan bahawa

pekerjaan responden tidak terbatas kepada kelayakan mereka

yang sepadan semata-mata tetapi begitu luas merentasi

jawatan di luar kelayakan mereka dan mungkin tidak

sepadan dengan kelayakan mereka. Dapatan ini mempunyai

kaitan dengan kesukaran untuk mendapatkan pekerjaan dan

pilihan kepada peluang pekerjaan yang terhad.

8.4.3.3 Jadual 8.24 menunjukkan pekerjaan sekarang mengikut

bidang pengajian. Didapati bahawa bidang pengajian

perubatan dan pergigian, undang-undang, kejuruteraan

senibina, perancangan bandar dan ukur serta sastera dan

lain-lain membentuk peratus yang melebihi 70 peratus dalam

pekerjaan profesional dan teknikal serta pentadbiran dan

pengurusan. Bidang kerja seperti jualan banyak melibatkan

responden dalam bidang pengajian sastera dan kemanusiaan,

ekonomi dan perdagangan, serta sains tulen dan sains

komputer. Pekerjaan seperti pengeluaran dan operator

pengeluaran pula melibatkan responden dalam bidang

pengajian sastera dan kemanusiaan, sains tulen dan sains

komputer serta kejuruteraan.


55

8.4.4 Sektor pekerjaan mengikut bidang pengajian

8.4.4.1 Daripada sejumlah 1435 responden yang bekerja dan yang

telah memberikan maklumat, dapatan menunjukkan bahawa

71.8 peratus bekerja dalam sektor swasta berbanding dengan

27.8 peratus bekerja dalam sektor awam. Responden yang

bekerja dalam pertubuhan bukan kerajaan (NGO) amat

rendah iaitu 1.0 peratus sahaja. Dapatan ini menunjukkan

bahawa sektor swasta merupakan sektor yang paling tinggi

mengambil pekerja siswazah manakala pertubuhan bukan

kerajaan bukanlah merupakan pilihan kepada mereka dan

mungkin tidak banyak peluang pekerjaan yang ditawarkan

oleh NGO di negara ini (Jadual 8.25).

8.25: Sektor pekerjaan mengikut bidang pengajian

Sektor Pekerjaan

Bidang

Pengajian

Awam Swasta NGOs Jumlah



Undang-undang




Sains tulen


maklumat

Sains dan lain-lain

Kejuruteraan


ukur dan teknikal

115(40.5)

95(18.5)

22(37.3)

11(24.4)

7(100)

3(42.9)

22(35.5)

38(38.5)

39(40.2)

45(17.9)

3(23.3)

164(57.7)

413(80.5)

37(62.7)

33(73.3)

-

4 (57.1)

40(64.5)

59(60.8)

55(56.7)

206(82.1)

10(82.7)

5(1.8)

5(1.0)

-

1 (2.2)

-

-

-

3(3.1)

-

-

284(100)

(19.8)

513(100)(36.0)

59 (100)

(4.1)45 (100)

(3.1)

7 (100)

(0.5)7 (100)

(0.5)

62 (100)(4.3)

97(100)

(6.8)

97 (100)

(6.8)

251 (100)(17.5)

13 (100)

(0.9)

Jumlah 400(27.9) 1021(71.1) 14(1.0) 1435* (100)

Nota: angka dalam kurungan ialah peratus, * tiga responden tiada maklumat


56

8.4.4.2 Jadual 8.25 menunjukkan bahawa responden dalam bidang

perubatan dan pergigian berkecenderungan untuk terlibat

dalam sektor awam. Sementara itu, peratus yang tinggi

responden bidang pengajian kejuruteraan, ekonomi dan

perdagangan, serta senibina, perancangan, teknikal dan lain-

lain bekerja dalam sektor swasta, iaitu 82.1 dan 80.5 peratus

masing-masing. Ini bererti selain bidang pengajian perubatan

dan pergigian serta pertanian dan sains berkaitan, sebahagian

besar responden terlibat dalam sektor swasta. Ini juga

menggambarkan bahawa peluang pekerjaan dalam sektor

awam agak terbatas berbanding dengan sektor swasta.

8.4.5 Taraf pekerjaan

8.4.5.1 Dari segi taraf pekerjaan responden siswazah yang bekerja,

dapatan menunjukkan bahawa majoriti responden, iaitu 62.7

peratus bertaraf tetap berbanding dengan 17.1 peratus yang

bertaraf sementara. Jadual 8.26 menunjukkan taraf pekerjaan

lain termasuklah pekerjaan secara kontrak (15.9 peratus) dan

bekerja sambilan (4.3 peratus). Walaupun dapatan ini

menunjukkan bahawa majoriti responden ialah pekerja

bertaraf tetap, tetapi sebilangan mereka yang bekerja masih

tidak mempunyai pekerjaan yang tetap dan berkemungkinan

membayangkan mereka masih lagi dalam proses berusaha

mendapatkan pekerjaan yang tetap.

8.4.5.2 Jadual 8.26 menunjukkan taraf pekerjaan mengikut bidang

pengajian. Didapati bahawa majoriti responden dalam

bidang pengajian seperti perubatan dan pergigian serta

senibina, perancangan bandar dan ukur, sebahagian besarnya

bertaraf pekerja tetap. Ini bererti di kalangan responden

dalam bidang sastera dan kemanusiaan, sains dan lain-lain,

serta undang-undang kurang daripada 50 peratus bertaraf

tetap. Keadaan ini menggambarkan terdapat kecenderungan


57

bagi majikan melibatkan responden jurusan bidang-bidang

pengajian tersebut bekerja secara sambilan.

Jadual 8.26: Taraf pekerjaan mengikut bidang pengajianTaraf Pekerjaan

Bidang

Pengajian

Tetap Sambilan Sementara Kontrak Jumlah

Sastera dan

kemanusiaan

Ekonomi dan

perdagangan

Undang-undang



Pertanian dan sains

berkaitan

Sains tulen

Sains komputer dan

teknologi maklumat

Sains dan lain-lain

Kejuruteraan

Senibina, perancanganbandar, ukur dan

teknikal

128(44.9)

349(67.8)

36(61.0)

24(52.2)

6(85.7)

5(71.4)

47(75.8)

57(58.8)

47(48.5)

194(77.3)

9(75.0)

23(8.1)

18(3.5)

1(1.7)

3(6.5)

-

-

1(1.6)

4(4.1)

5(5.2)

6(2.4)

1(0.6)

82(28.8)

68(13.2)

9(15.3)

7(15.2)

-

-

11(17.7)

18(18.6)

29(29.9)

19(7.6)

3 (23.0)

52(18.2)

80(15.5)

13(22.0)

12(26.1)

1(14.3)

2(28.6)

3(4.8)

18(18.6)

16(16.5)

32(12.7)

-

285 (100)

(19.8)

515 (100)

(35.8)

59 (100)

(4.1)

46 (100)

(3.1)

7 (100)

(0.5)

7 (100)(0.5)

62 (100)

(4.3)

97 (100)

(6.7)

97 (100)

(6.7)

251 (100)

(17.4)

13 (100)

(0.9)

JUMLAH 902(62.7) 62(4.3) 246(17.1) 229(15.9) 1439* (100)

Nota: Angka dalam kurungan ialah peratus, *Sembilan responden tiada maklumat

8.4.6 Bilangan pekerjaan sekarang

8.4.6.1 Responden yang bekerja turut diselidik mengenai bilangan

pekerjaan mereka sekarang. Tujuan soalan ini dikemukakan

ialah untuk melihat sama ada mereka sukar untuk

mendapatkan pekerjaan yang sesuai atau setaraf dengan

kelulusan dan terus bertukar kerja sehingga pekerjaan tetap

dan sesuai diperoleh. Dapatan kajian ini menggambarkan

bahawa sejumlah 51.3 peratus daripada 1438 responden

yang bekerja mengatakan pekerjaan mereka sekarang

sebagai pekerjaan yang pertama, sementara 30.4 peratus

mengatakan bahawa pekerjaan sekarang sebagai pekerjaan

yang kedua. Jadual 8.27 memperlihatkan bahawa terdapat


58

juga di kalangan responden yang mengatakan pekerjaan

sekarang sebagai pekerjaan yang ketiga atau pekerjaan yang

keempat dan ke atas, iaitu 11.5 peratus dan 6.9 peratus

masing-masing. Dapatan ini membayangkan bahawa

walaupun sebahagian besar responden memperoleh

pekerjaan sekarang sebagai pekerjaan pertama tetapi

sejumlah besar mereka telah bertukar pekerjaan beberapa

kali. Dapatan ini mungkin dapat dikaitkan dengan dapatan di

bahagian awal tadi yang menunjukkan bahawa mereka terus

mencari pekerjaan yang sesuai dan tetap sebaik-baik sahaja

tamat pengajian dan bekerja sebagai pekerja bertaraf

sementara, sambilan atau kontrak.

Jadual 8.27: Bilangan pekerjaan sekarang mengikut bidang pengajianBilangan Pekerjaan

Bidang Pengajian

Pertama Kedua Ketiga Lebih

daripada

tiga

Jumlah



Undang-undang



Pertanian dan sains

berkaitan

Sains tulen

Sains komputer dan

teknologi maklumat

Sains dan lain-lain

Kejuruteraan

Senibina, perancangan

bandar, ukur dan teknikal

115(40.5)

266(51.7)

41(69.5)

21(45.7)

5(71.4)

3(42.9)

32(51.6)

51(52.6)

43(44.3)

155(61.8)

5(38.5)

88(31.0)

156(30.3)

10(16.9)

12(26.1)

1(14.3)

2(28.6)

24(38.7)

37(38.1)

34(35.1)

67(26.7)

6(1.4)

45(15.8)

60(11.7)

3(5.1)

9(19.6)

1(14.3)

2(28.6)

4(6.5)

5(5.2)

17(17.5)

17(6.8)

2(15.4)

36(12.7)

33(6.4)

5(8.5)

4(8.7)

-

-

2(3.2)

4(4.1)

3(3.1)

12(4.8)

-

284(100)(19.7)

515(100)

(36.0)

59 (100)

(4.1)

46 (100)

(3.2)

7 (100)

(0.5)

7 (100)

(0.5)

62 (100)(4.3)

97(100)

(6.7)

97 (100)

(6.7)

251 (100)

(17.5)

13 (100)

(0.9)

JUMLAH 737

(51.3)

437

(30.4)

165

(11.5)

99

(6.9)

1438*

(100)Nota: Angka dalam kurungan ialah peratus. * 10 responden tiada maklumat.

8.4.6.2 Dapatan menunjukkan bahawa terdapat kecenderungan di

kalangan responden daripada bidang sastera dan

kemanusiaan, ekonomi dan perdagangan, sains tulen, sains


59

komputer dan teknologi maklumat, serta sains dan lain-lain

bertukar pekerjaan.

8.4.7 Tempoh masa bekerja

8.4.7.1 Daripada Jadual 8.28, tempoh masa bekerja di kalangan

responden agak singkat memandangkan mereka baru lebih

kurang setahun tamat pengajian. Bagaimanapun, 56.1

peratus sudah bekerja selama enam bulan ke atas berbanding

dengan 16.1 peratus yang sudah bekerja kurang daripada dua

bulan. Terdapat juga responden yang bekerja selama empat

hingga lima bulan (13.6%) atau dua hingga tiga bulan bulan

(14.1%).

Jadual 8.28: Tempoh masa bekerja mengikut bidang pengajianTempoh masa

bekerjaBidangPengajian

Kurang 2bulan

2-3 bulan 4-5 bulan 6 dan keatas

Jumlah



Undang-undang



Pertanian dan sains

berkaitan

Sains tulen

Sains komputer dan

teknologi maklumat

Sains dan lain-lain

Kejuruteraan


bandar, ukur dan

teknikal

42(14.7)

62(12.1)

10(16.9)

7(15.2)

3(42.9)

1(14.3)

14(22.2)

13(13.4)

26(27.1)

53(21.1)

1(7.7)

46(16.1)

52(10.1)

8(13.6)

9(19.6)

3(42.9)

2(28.6)

1(1.6)

13(13.4)

8(8.3)

59(23.5)

2(16.7)

47(16.8)

72(14.0)

15(25.4)

5(10.9)

-

1(14.3)

9(14.3)

12(12.4)

14(14.6)

21(8.4)

-

150(52.6)

328(63.8)

26(44.1)

25(54.3)

1(14.3)

3(42.9)

39(61.9)

59(60.8)

48(50.0)

118(47.0)

10(83.3)

285 (100)

(19.8)

514 (100)

(35.7)

59 (100)(4.1)

46 (100)

(3.2)

7(100)

(0.5)

7 (100)

(0.5)

63 (100)

(4.4)

96 (100)

(6.7)

97 (100)(6.7)

252 (100)

(17.5)

13 (100)

(0.9)

JUMLAH 232

(16.1)

203

(14.1)

196

(13.6)

807

(56.1)

1439*

(100)Nota: Angka dalam kurungan ialah peratus. * Sembilan responden tiada maklumat


60

8.4.7.2 Daripada Jadual 8.28, di kalangan responden yang telah

bekerja selama enam bulan dan ke atas, 40.6 peratus terdiri

daripada responden jurusan ekonomi dan perdagangan,

diikuti oleh sastera dan kemanusiaan (18.6%), dan

kejuruteraan (14.6%).

8.4.8 Pendapatan bulanan responden mengikut bidang pengajian

8.4.8.1 Dapatan menunjukkan bahawa kurang daripada 20 peratus

responden yang mendapat pendapatan bulanan kurang

daripada RM1,000. Bagaimanapun, sebahagian besar

mempunyai pendapatan di antara RM1,000 hingga RM1,999

iaitu sejumlah 55.7 peratus dan 17.9 peratus lagi

berpendapatan antara RM2,000 hingga RM2,499 sebulan.

Hanya sejumlah 5.8 peratus berpendapatan lebih daripada

RM2,500 sebulan (Jadual 8.29).

8.4.8.2 Analisis pendapatan mengikut bidang pengajian

menunjukkan terdapat kecenderungan responden bidang

pengajian undang-undang (67.4%), dan sains komputer

(62.0%) tergolong dalam kelompok berpendapatan antara

RM1,500 hingga RM2,499 sebulan. Sementara itu, lebih 37

peratus responden daripada bidang pengajian sastera dan

kemanusiaan, dan 28.9 peratus daripada sastera dan lain-

lain, serta 42.9 peratus daripada pertanian dan sains

berkaitan berpendapatan kurang daripada RM1,000 sebulan.

Ukuran mod, penengah dan min pendapatan tidak banyak

berbeza, dan ini menunjukkan bahawa

kepesongan/kepencongan dalam pendapatan tidak begitu

ketara.


61

Jadual 8.29: Pendapatan bulanan responden mengikut bidang pengajian (RM)Pendapatanbulanan

Bidang

Pengajian

P1<500

P2500-

999

P31000-

1499

P41500-

1999

P52000-

2499

P62500-

2999

P73000

ke

atas

Jumlah

Sastera dan

kemanusiaan

Ekonomi dan

perdagangan

Undang-undang


Perubatan dan

pergigian

Pertanian dan sains

berkaitan

Sains tulen

Sains komputer dan

teknologi

maklumat

Sains dan lain-lain

Kejuruteraan

Senibina,

perancangan

bandar, ukur danteknikal

12

(4.2)

9

(1.8)

-

3(6.5)

-

-

1

(1.6)

1

(1.1)

3

(3.2)

3

(1.2)

1

(7.6)

97

(34.3)

98

(19.2)

8

(13.8)

10(21.7)

-

3

(42.9)

5

(7.9)

14

(14.7)

15

(15.8)

10

(4.0)

-

64

(22.6)

143

(28.0)

10

(17.2)

11(23.9)

1

(14.3)

4

(57.1)

9

(14.3)

22

(23.2)

22

(23.2)

19

(7.7)

3

(25.0)

87

(30.7)

155

(30.7)

32

(55.2)

15(32.6)

4

(57.1)

-

28

(44.4)

37

(38.9)

37

(38.9)

86

(34.7)

5

(41.1)

15

(5.3)

84

(16.5)

8

(13.8)

4(8.7)

2

(28.6)

-

14

(22.2)

20

(21.1)

13

(13.7)

92

(37.1)

3

(25.0)

4

(1.4)

12

(2.4)

-

2(4.3)

-

-

5

(7.9)

1

(1.1)

2

(2.1)

27

(10.9)

4

(1.4)

9

(1.8)

-

1(2.2)

-

-

1

(1.6)

-

3

(3.2)

11

(4.4)

1

(7.6)

283(100)

(19.9)

510 (100)

(35.8)

58(100)

(4.1)

46(100)(3.2)

7(100)

(0.5)

7(100)

(0.5)

63 (100)

(4.4)

95(100)

(6.7)

95(100)

(6.7)

248(100)

(17.4)

13(100)

(0.9)

JUMLAH 33

(2.3)

260

(18.2)

308

(21.6)

482

(34.1)

255

(17.9)

53

(3.7)

30

(2.1)

1425*

(100)Nota: Angka dalam kurungan ialah peratus. * 23 responden tiada maklumat

Purata pendapatan ialah RM 1,538

Penengah = RM 1,500

Mod = RM 1,500

8.4.9 Pertalian pekerjaan sekarang dengan bidang pengajian program

ijazah sarjana muda

8.4.9.1 Bidang tugas utama dan sampingan responden amat luas

selaras dengan kategori pekerjaan yang mereka lakukan

sebagaimana yang telah dibincangkan sebelum ini. Ini

bererti hampir semua bidang tugas yang terkandung dalam

kategori, profesional dan teknikal, pengurusan dan


62

pentadbiran, perkeranian, jualan, perkhidmatan lain,

pertanian, ternakan, perhutanan, nelayan dan pemburu serta

pengeluaran dan operator pengeluaran dilakukan oleh

responden siswazah. Hal yang lebih penting ialah sama ada

bidang tugas yang dilakukan tersebut mempunyai pertalian

atau tidak dengan bidang pengajian yang mereka ikuti di

peringkat program ijazah sarjana muda. Dapatan

menunjukkan bahawa 40.5 peratus mengatakan bidang tugas

yang dilakukan dalam pekerjaan mereka mempunyai kaitan

dengan bidang pengajian mereka berbanding dengan 31.2

peratus yang mengatakan bidang tugas tersebut tidak

berkaitan. Sebaliknya 28.2 peratus lagi mengatakan bidang

tugas tersebut amat berkaitan dengan bidang pengajian

mereka. Ini menunjukkan bahawa lebih 68 peratus

responden berpendapat bidang tugas yang dilakukan dalam

pekerjaan berkaitan dengan bidang pengajian mereka (Jadual

8.30).

8.4.9.2 Daripada Jadual 8.30, analisis mengikut bidang

menunjukkan bahawa hampir semua responden bidang

pengajian mengatakan bidang pengajian mereka mempunyai

pertalian dengan pekerjaan, kecuali bidang pengajian sastera

dan kemanusiaan kerana 48.6 peratus mengatakan tidak

berkaitan. Ini diikuti oleh responden bidang pengajian sains

komputer (27.1%), sains tulen (30.2%) dan pertanian serta

sains berkaitan (42.9%).


63

Jadual 8.30: Perkaitan pekerjaan sekarang dengan bidang pengajianPerkaitan pekerjaan

Bidang

Pengajian

Sangat

berkaitan

Berkaitan Tidak

berkaitan

Tiada

maklumat

Jumlah



Undang-undang




Sains tulen


maklumat

Sains dan lain-lain

Kejuruteraan


ukur dan teknikal

53(18.7)

147(28.5)

41(69.5)

7(15.2)

6(85.7)

1(14.3)

16(25.4)

32(33.0)

19(19.6)

76(30.2)

8(66.7)

93(32.7)

209(40.5)

10(16.9)

20(43.5)

1(14.3)

3(42.9)

28(44.4)

39(40.2)

46(47.4)

133(52.8)

1(7.7)

138(48.6)

160(31.0)

8(13.6)

19(41.3)

-

3(42.9)

19(30.2)

26(27.1)

32(33.0)

43(17.1)

3(25.0)

2(0.7)

2(0.4)

-

-

-

-

-

-

-

-

1(33.3)

284 (100)

(19.7)516 (100)

(35.8)

59 (100)

(4.1)

46 (100)

(3.2)

7 (100)

(0.5)

7 (100)

(0.5)

63 (100)

(4.4)97(100)

(6.7)

97 (100)

(6.7)

252 (100)

(17.5)

13 (100)

(0.9)

JUMLAH 406

(28.2)

583

(40.5)

449

(31.2)

5

(0.3)

1441*

(100)Nota: Angka dalam kurungan ialah peratus. * Tujuh responden tiada maklumat

8.4.10 Kesesuaian pekerjaan dengan kelayakan akademik

8.4.10.1 Daripada 1441 responden siswazah yang bekerja, dan telah

memberikan maklumat, majoriti (64.2%) mengatakan

pekerjaan mereka sesuai dengan kelayakan akademik

berbanding dengan 35.3 peratus yang mengatakan tidak

sesuai, manakala hanya 0.3 peratus mengatakan separuh

sesuai (Jadual 8.31). Bagaimanapun, mereka yang

mengatakan tidak sesuai mungkin dapat dikaitkan dengan

jenis responden siswazah yang mempunyai taraf pekerja

sementara, sambilan atau kontrak.


64

Jadual 8.31: Kesesuaian pekerjaan dengan kelayakan akademik mengikut

bidang pengajianKesesuaian

Kelayakan

Bidang

Pengajian

Sesuai Separuh

sesuai

Tidak sesuai Jumlah



Undang-undang




Sains tulen

Sains komputer dan

teknologi maklumatSains dan lain-lain

Kejuruteraan


bandar, ukur dan teknikal

133(46.7)

324(62.9)

51(86.4)

22(47.8)

6(85.7)

4(57.1)

43(68.3)

67(69.1)

63(64.9)

204(81.0)

11(91.7)

2(0.7)

1(0.2)

-

-

-

-

1(1.6)

-

-

-

-

150(52.6)

190(36.9)

8(13.6)

24(52.2)

1(14.3)

3 (42.9)

19(30.2)

30(30.9)

34(35.1)

48(19.0)

2(15.4)

285 (19.8)

515 (35.7)

59 (4.1)

46 (3.2)

7 (0.5)

7 (0.5)

63 (4.4)

96 (6.7)

97 (6.7)

252 (17.5)

13 (0.9)

JUMLAH 928

(64.4)

4

(0.3)

509

(35.3)

1441*

(100)Nota: Angka dalam kurungan ialah peratus.* tujuh responden tiada maklumat

8.4.10.2 Jadual 8.31 juga menunjukkan bahawa majoriti responden

daripada bidang pengajian, seperti undang-undang (86.4%),

perubatan dan pergigian (85.7%), pertanian dan sains

berkaitan, serta senibina, perancangan bandar, ukur dan

teknikal (91.7%) mengatakan pekerjaan mereka sesuai

dengan kelayakan. Respons yang positif sebegini

diperlihatkan juga oleh responden daripada bidang pengajian

kejuruteraan, sains dan lain-lain, serta sains tulen.

Bagaimanapun, majoriti responden daripada bidang

pengajian sastera dan kemanusiaan mengatakan pekerjaan

mereka tidak sesuai dengan kelayakan akademik.


65

8.4.11 Jantina dan kumpulan etnik responden bekerja

8.4.11.1 Dapatan menunjukkan 60.8 peratus responden yang bekerja

ialah wanita berbanding 39.2 peratus lelaki. Di kalangan

responden, 69.9 peratus ialah etnik Melayu dan selebihnya

Cina, 23.8 peratus dan India 2.8 peratus (Rajah 8.1).

8.4.11.2 Analisis mengikut jantina dan etnik pula adalah seperti

berikut: 41.9 peratus wanita Melayu berbanding 28.0 peratus

lelaki Melayu; dan 14.8 peratus wanita Cina berbanding 8.9

peratus lelaki Cina.

Rajah 8.1: Jantina dan kumpulan etnik responden bekerja

20.8

1.2

8.9

0.8

41.9

2

14.8

2.1

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

Melayu Bumiputera

lain

Cina India

Etnik

Peratus

Lelaki Perempuan

8.4.12 CGPA responden bekerja

8.4.12.1 Rajah 8.2 memperlihatkan pola taburan CGPA responden

yang bekerja. Terdapat kecenderungan di kalangan

responden yang bekerja memiliki CGPA yang lebih baik.


66

8.4.12.2 Analisis mengikut CGPA dan etnik menunjukkan

kecenderungan etnik Cina yang bekerja memiliki CGPA

yang lebih tinggi berbanding etnik Melayu.

Rajah 8.2: Responden bekerja mengikut CGPA dan etnik

13.7

37.5

17.1

1.90.6

1.90.6 0.1

1.1

5.4

11.4

5.4

0.6 1.4 0.6 0.2

0

5

10

15

20

25

30

35

40

2.00 –2.49 2.50 – 2.99 3.00 – 3.49 3.50 – 4.00

CGPA

Peratus

Melayu Bumiputera lain Cina India


67

8.5 Responden yang bekerja sendiri

Berdasarkan maklum balas kajian pos yang telah dilaksanakan, gambaran

umum memperlihatkan bilangan siswazah IPT yang menceburkan diri dalam

bidang keusahawanan adalah amat kecil. Daripada 2275 responden, hanya 30

responden sahaja (1.3%) yang menyatakan mereka terlibat dalam bidang kerja

sendiri. Peratusan ini amat kecil jika dibandingkan dengan keseluruhan jumlah

graduan yang tamat pengajian pada tahun 2001. Ini membuktikan bahawa

sektor bekerja sendiri masih belum mendapat tempat sebagai alternatif kerjaya

siswazah IPT.

8.5.1 Tempoh perniagaan

8.5.1.1 Kajian ini mendapati kebanyakan perniagaan yang

dijalankan oleh responden masih “muda” dan majoriti

perniagaan ditubuhkan pada tahun 2001 (11 entiti

perniagaan) dan 2002 (13 entiti perniagaan). Penemuan ini

menunjukkan kecenderungan yang meningkat di pihak

siswazah IPT untuk menceburkan diri dalam bidang

keusahawanan. Walaupun terdapat lima entiti yang

ditubuhkan lebih awal dari tahun 2001, sebenarnya mereka

telah pun terlibat dengan dunia keusahawanan semasa di

kampus lagi (Jadual 8.32). Ini merupakan petanda yang baik

untuk menggalakkan siswazah berjinak-jinak dengan dunia

keusahawanan semasa mereka sedang menuntut lagi.

Jadual 8.32: Tahun perniagaan dimulakan

Tahun Bilangan Peratus

1995 1 3.4

1996 2 6.9

1999 1 3.4

2000 1 3.4

2001 11 37.9

2002 13 44.8Jumlah 29 100.0

*Nota: Seorang responden tidak menyatakan tahun perniagaan dimulakan.


68

8.5.2 Sektor perniagaan

8.5.2.1 Majoriti responden yang melaporkan mereka bekerja sendiri,

terlibat dalam sektor runcit/perdagangan (39.3%), diikuti

dengan sektor perkhidmatan (35.7%), kontraktor (17.9%)

dan teknologi maklumat dan komputer (7.1%) (Jadual 8.33).

Penemuan ini menunjukkan penglibatan sektor yang amat

terhad. Kajian juga mendapati bahawa sektor-sektor tersebut

tidak memerlukan kos permulaan projek yang tinggi. Walau

bagaimanapun, ini mungkin disebabkan mereka masih baru

dalam bidang perniagaan dan mengambil peluang

perniagaan yang lebih mudah untuk dilaksanakan.

Jadual 8.33: Sektor perniagaan

Sektor Bilangan Peratus

Runcit/Perdagangan 11 39.3

Perkhidmatan 10 35.7

Kontraktor 5 17.9

Teknologi

Maklumat/Komputer

2 7.1

Jumlah 28 100.0*Nota: Dua orang responden tidak menyatakan sektor perniagaan mereka.

8.5.3 Pendaftaran entiti perniagaan

8.5.3.1 Kajian mendapati seramai 21 responden (73%) telah pun

mendaftarkan perniagaan masing-masing manakala lapan

responden (27%) belum lagi mendaftarkan perniagaan

mereka (Jadual 8.34). Majoriti responden telah mendaftar

perniagaan mereka dengan Suruhanjaya Syarikat Malaysia

(SSM) sama ada dengan Pendaftar Perniagaan (ROB) atau

Pendaftar Syarikat (ROC). Seramai 12 responden

mendaftarkan perniagaan mereka dengan Pendaftar

Perniagaan sama ada sebagai kepunyaan tunggal atau

perkongsian manakala dua responden berdaftar dengan

Pendaftar Syarikat sebagai entiti Sendirian Berhad. Di

samping berdaftar dengan SSM, terdapat empat responden

yang juga berdaftar dengan Majlis Kerajaan Tempatan dan


69

tiga responden berdaftar dengan Pusat Khidmat Kontraktor

(PKK) dan Construction Industry Development Board

(CIDB). Penemuan ini menunjukkan kesedaran yang tinggi

di kalangan responden untuk menjalankan perniagaan secara

sah.

Jadual 8.34: Pendaftaran entiti perniagaan

Jenis Entiti Bilangan Peratus

Kepunyaan Tunggal 11 37.9

Perkongsian 7 24.1

Sendirian Berhad 3 10.3

Tidak Berdaftar 8 27.6

Jumlah 29 100.0*Nota: Seorang responden tidak menyatakan pendaftaran entiti perniagaan.

8.5.4 Pendapatan bulanan perniagaan

8.5.4.1 Walaupun majoriti responden yang bekerja sendiri (60%)

memperoleh pendapatan bulanan kurang daripada RM2,000

sebulan, namun jauh lebih baik daripada bekerja untuk orang

lain dengan jumlah pendapatan yang sama. Ini kerana

mereka akan dapat mencapai kepuasan yang lebih hasil titik

peluh sendiri. Ini juga jauh lebih baik daripada menganggur

atau menunggu pekerjaan yang sesuai dengan kelayakan.

Terdapat 10 responden yang memperoleh pendapatan di

antara RM2,000 hingga RM10,000 sebulan. Pendapatan ini

jauh lebih tinggi daripada yang ditawarkan oleh pasaran

kepada seseorang pemegang ijazah sarjana muda. Terdapat

juga seorang responden yang memperoleh pendapatan lebih

daripada RM10,000 sebulan. Ini mungkin satu kejanggalan

tetapi hakikatnya ialah peluang untuk mendapat pendapatan

yang lebih tinggi adalah lebih cerah dalam dunia

keusahawanan (Jadual 8.35).


70

Jadual 8.35: Pendapatan bulanan perniagaan

Pendapatan Bilangan Peratus

RM1,000 ke bawah 10 34.0

RM1,001 – RM2,000 8 27.0

RM2,001 – RM3,000 6 21.0

RM3,001 – RM4,000 2 7.0

RM7,001 – RM10,000 2 7.0

RM10,001 ke atas 1 3.0

Jumlah 29 100.0*Nota: Seorang responden menyatakan belum mendapat projek lagi.

8.5.5 Modal permulaan perniagaan

8.5.5.1 Sebagaimana yang telah dinyatakan sebelum ini, responden

yang telah menjalankan perniagaan hanya terlibat dalam

sektor yang terhad mungkin disebabkan masalah modal.

Kajian mendapati lebih daripada 74 peratus responden

memulakan perniagaan mereka dengan modal kurang

daripada RM10,000, manakala 15 peratus responden

memulakan perniagaan dengan modal di antara RM10,000

hingga RM50,000. 11 peratus responden lagi memulakan

perniagaan dengan modal melebihi RM50,000 (Jadual 8.36).

Apabila ditinjau dari aspek sumber modal, lebih daripada 87

peratus responden memperoleh modal daripada sumber

dalaman, sama ada daripada simpanan sendiri, keluarga atau

sumbangan rakan kongsi. Hanya tiga orang sahaja setakat ini

yang mendapat pinjaman daripada luar. Penemuan ini

menggambarkan kesukaran graduan memperoleh sumber

modal daripada institusi kewangan. Ini mungkin disebabkan

mereka masih baru dalam bidang perniagaan dan pihak

institusi kewangan biasanya tidak memberi keutamaan

kepada perniagaan baru yang dianggap berisiko tinggi. Pada

masa ini terdapat satu skim pinjaman khas kepada siswazah

di bawah Tabung Usahawan Siswazah (TUS) yang

dikelolakan oleh Bank Pembangunan dan Infrastruktur

(BPIMB), tetapi setakat mana skim ini diketahui oleh

graduan masih lagi dipersoalkan.


71

Jadual 8.36: Modal permulaan perniagaan

Modal Permulaan Bilangan Peratus

RM1,000 ke bawah 9 33.0

RM2,000 – RM10,000 11 41.0

RM11,00 – RM50,000 4 15.0

RM50,000 ke atas 3 11.0

Jumlah 27 100.0*Nota: Tiga responden tidak menyatakan modal permulaan perniagaan.

8.5.6 Peluang pekerjaan

8.5.6.1 Salah satu sumbangan sektor perniagaan kepada ekonomi

ialah pewujudan peluang pekerjaan baru. Selain

menyediakan pekerjaan kepada diri sendiri, usahawan juga

membuka peluang pekerjaan kepada orang lain. Kajian

mendapati bahawa sebanyak 65 peluang pekerjaan baru telah

dapat dijanakan melalui 29 entiti perniagaan yang telah

ditubuhkan oleh responden. Penemuan ini menunjukkan

secara purata satu perniagaan telah dapat mewujudkan 2.3

pekerjaan baru. Ini tidak termasuk pekerjaan kepada

usahawan itu sendiri. Walaupun bukan semuanya merupakan

pekerjaan tetap, namun pekerjaan ini tetap memberi peluang

kepada orang lain untuk menambahkan pendapatan. Pecahan

taraf pekerjaan yang telah dapat diwujudkan adalah seperti

dalam Jadual 8.37.

Jadual 8.37: Bilangan pekerja

Taraf Pekerjaan Bilangan

Pekerja Tetap 12

Pekerja Kontrak 12

Pekerja Sambilan 25

Pekerja Sementara 16Jumlah 65

8.5.7 Dorongan untuk memulakan perniagaan

8.5.7.1 Kajian mendapati bahawa dorongan yang paling kuat kepada

responden untuk menceburkan dalam bidang keusahawanan

datang daripada minat diri sendiri (21 responden). Di


72

samping itu, seramai 10 responden menyatakan dorongan

untuk memulakan perniagaan sendiri disebabkan kesukaran

untuk mendapatkan pekerjaan. Penemuan ini menguatkan

lagi pendapat yang menyatakan bahawa bidang

keusahawanan boleh menjadi kerjaya alternatif kepada

graduan IPT. Penemuan ini juga menyokong pendapat yang

menyatakan bahawa graduan pada masa ini sudah mula

cenderung untuk bekerja sendiri. Selain sebab di atas,

dorongan daripada ibu bapa, saudara, rakan-rakan dan

pensyarah juga menyebabkan graduan menceburkan diri

dalam bidang keusahawanan. (Rujuk Jadual 8.38)

Jadual 8.38: Dorongan untuk memulakan perniagaan

Sumber Dorongan Kekerapan*

Diri sendiri 21

Susah untuk mendapatkan pekerjaan 10

Ibu bapa dan saudara 7

Rakan-rakan 6

Pensyarah 3

Jumlah 47*Nota: Kekerapan melebihi bilangan responden disebabkan responden boleh menanda lebih daripada

satu pilihan.

8.5.8 Kurikulum/ko-kurikulum keusahawanan

8.5.8.1 Daripada 30 orang responden yang telah memulakan

perniagaan, hanya tujuh (23%) yang menyatakan bahawa

mereka telah pernah mengikuti kurikulum/ko-kurikulum

keusahawanan semasa pengajian mereka. Penemuan ini

menunjukkan bahawa kurikulum/ko-kurikulum

keusahawanan juga menyumbang kepada penglibatan

graduan dalam bidang perniagaan. Justeru, dicadangkan

lebih banyak kurikulum/ko-kurikulum berkaitan

keusahawanan ditawarkan kepada siswazah semasa

pengajian mereka. Cadangan ini selaras dengan pendapat

yang telah diberikan oleh responden, yakni lebih daripada 72

peratus menyatakan bahawa kurikulum perlu digubal bagi

membantu siswazah bekerja sendiri apabila mereka tamat


73

pengajian. Pendapat lain yang dikemukakan adalah seperti

berikut:-

(a) Kurikulum tidak perlu digubal tetapi mentaliti

siswazah perlu ditingkatkan agar tidak terlalu

bergantung kepada pihak lain untuk memajukan diri

sendiri.

(b) Pendedahan kepada dunia perniagaan perlu

ditekankan.

(c) Cara-cara pengurusan akaun, pekerja dan hubungan

dengan pembekal perlu dipelajari.

(d) Kurikulum perlu lebih menekankan aspek praktikal,

bekerja sambil belajar.

(e) Kurikulum tidak perlu digubal kerana minat dan tekad

untuk bekerja sendiri datang daripada azam dan ilmu

seseorang itu.

8.5.8.2 Antara jenis kurikulum/ko-kurikulum yang pernah diikuti

adalah seperti berikut:-

(a) kursus francais,

(b) kursus asas perakaunan,

(c) latihan industri,

(d) kursus yang dianjurkan oleh persatuan sukan,

(e) kursus asas keusahawanan,

(f) kursus yang dianjurkan oleh pertubuhan persatuan

negeri,

(g) kursus keusahawanan anjuran Puspita,

(h) kursus jualan langsung,

(i) kursus keusahawanan anjuran Unit Kajian Industri dan

Perniagaan Kecil, dan

(j) kursus keusahawanan anjuran Exco Biro Ekonomi.


74

8.6 Profil responden yang tidak bekerja

Hasil penemuan yang diperoleh daripada soal selidik menunjukkan bahawa

daripada sejumlah 2275 responden, 617 (27.1%) daripadanya berada dalam

status tidak bekerja.

8.6.1 Latar belakang responden

8.6.1.1 Jantina dan kumpulan etnik

Daripada sejumlah 617 responden yang tidak bekerja, 189

(30.7%) ialah kaum lelaki dan selebihnya 427 (69.3%) ialah

kaum wanita. Majoriti responden berbangsa bumiputera

Melayu berjumlah seramai 524 orang (85.1%), diikuti

responden berbangsa Cina berjumlah seramai 39 orang

(6.3%), kaum Bumiputera lain yang berjumlah seramai 33

orang (5.4%), dan responden berbangsa India yang

berjumlah seramai 15 orang membentuk 2.4 peratus jumlah

mereka yang menganggur (Rajah 8.3). Gambaran yang

diperoleh daripada kajian ini ialah tanpa mengira kaum,

responden perempuan lebih ramai menganggur daripada

responden lelaki.

Rajah 8.3: Responden tidak bekerja: Jantina mengikut kumpulan etnik

24.5

1.9 2.9 0.8 0.5 0

60.6

3.4 3.4 1.6 0.2 0.20

10

20

30

40

50

60

70

BumiputeraMelayu

Bumiputera lain Cina Ind ia WarganegaraMalaysia yang

lain

BukanwarganegaraMalaysia

Peratus

Etnik

Le laki Perempuan

Nota: Maklumat seorang responden tidak lengkap


75

8.6.1.2 Bidang pengajian mengikut kumpulan etnik

(i) Daripada sejumlah 617 responden siswazah yang tidak

bekerja, sebahagian besarnya daripada jurusan sastera dan

kemanusiaan, iaitu seramai 210 orang (34.1%). Ini diikuti

dengan jurusan ekonomi dan perniagaan seramai 207 orang

(33.6%), seramai 54 orang (8.8%) daripada jurusan

kejuruteraan dan 53 orang (8.6%) daripada jurusan sains.

Bidang pengajian lain menyumbangkan sejumlah kecil

mereka yang tidak bekerja dengan masing-masing kurang

daripada lima peratus.

(ii) Penjadualan silang antara kumpulan etnik dengan bidang

pengajian (Jadual 8.39) menunjukkan bahawa tanpa

mengira kaum, kebanyakan responden yang menganggur

datang daripada jurusan sastera dan kemasyarakatan diikuti

oleh jurusan ekonomi dan perniagaan. Walau

bagaimanapun, responden berbangsa Cina menunjukkan

taburan agihan yang hampir sama antara jurusan sastera dan

jurusan kejuruteraan dengan masing-masing 14 dan 15

orang (iaitu 35.9 peratus dan 38.5 peratus daripada

siswazah Cina yang menganggur). Yang menarik perhatian

tentang dapatan kajian ini ialah sejumlah besar mereka yang

menganggur datang daripada jurusan sastera dan

kemasyarakatan dan daripada jurusan ekonomi dan

perniagaan yang membentuk 67.7 peratus responden yang

tidak bekerja.


76

Jadual 8.39: Bidang pengajian mengikut kumpulan etnikBumiputera

Melayu

Bumiputera

Lain

Cina India Warganegara

Malaysia

yang lain

Bukan

warganegara

Malaysia

Jumlah

Sastera dankemanusiaan

174(28.2)

13(2.1)

14(2.3)

7(1.1)

2(0.3)

- 210(34.1)

Ekonomi dan

perniagaan

186

(30.2)

11

(1.8)

2

(0.3)

6

(1.0)

1

(0.2)

1

(0.2)

207

(33.6)

Undang-undang

8(1.3)

- - - - - 8(1.3)

Sastera lain 22(3.6)

3(0.5)

- - - - 25(4.1)

Pertanian dan

sains berkaitan

13

(2.1)

- - - - - 13

(2.1)

Sains tulen 16(2.6)

- 4(0.6)

- - - 20(3.2)

Sainskomputer danteknologi

maklumat

20(3.2)

2(0.3)

2(0.3)

- - - 24(3.9)

Sains dan lain-lain

48(7.8)

2(0.3)

2(0.3)

1(0.2)

- - 53(8.6)

Kejuruteraan 35(5.7)

2(0.3)

15(2.4)

1(0.2)

1(0.2)

0(0.0)

54(8.8)

Senibina danperancanganbandar, ukurdan teknikal

2(0.4)

- - - - - 2(0.4)

Jumlah 524

(85.1)

33

(5.4)

39

(6.3)

15

(2.4)

4

(0.6)

1

(0.2)

616

(100.0)Nota: Maklumat seorang responden tidak lengkap

Angka dalam kurungan ialah peratus

8.6.1.3 Pencapaian akademik mengikut etnik

(i) Rajah 8.4 mempamerkan pencapaian akademik responden

yang diterangkan melalui PMK atau CGPA. Untuk

memudahkan penganalisisan, nilai PMK telah dijulatkan

kepada empat kategori, iaitu 1) 2.00 – 2.49, 2) 2.50 – 2.99,

3) 3.00 – 3.49, dan 4) 3.50 – 4.00.


77

Rajah 8.4: Nilai purata markah keseluruhan PMK responden

22.3

49.6

25.8

2.3

2.00 – 2.49

2.50 – 2.99

3.00 – 3.49

3.50 – 4.00

(ii) Daripada rajah 8.4 didapati bahawa, sejumlah besar

responden, iaitu seramai 300 orang (49.6%) memperoleh

PMK antara 2.50 hingga 2.99. Hampir 26 peratus daripada

responden (156) memperoleh PMK di antara 3.00 – 3.49,

diikuti dengan 22.3 peratus memperoleh PMK di antara 2.00

– 2.49. Hanya sejumlah kecil responden, iaitu seramai 14

orang (2.3%) memperoleh PMK di antara 3.50 – 4.00.

Keseluruhan keputusan menunjukkan bahawa purata PMK

yang dicapai oleh responden siswazah yang menganggur

ialah 2.78 dengan skor minimum bernilai 2.00 dan

maksimum bernilai 3.75.

(iii) Daripada penjadualan silang seperti yang dipamerkan dalam

Jadual 8.40 dan Jadual 8.41, didapati bahawa tanpa mengira

kumpulan etnik dan jurusan pengajian, majoriti responden

memperoleh PMK antara 2.50 hingga 2.99. Trend yang

sama juga dipamerkan apabila penjadualan silang dilakukan

antara nilai PMK dengan jantina.


78

Jadual 8.40: Nilai PMK mengikut kumpulan etnik

Kaum etnik2.00 – 2.49 2.50 – 2.99 3.00 – 3.49 3.50 – 4.00 Jumlah

Bumiputera Melayu 114 (18.8) 260 (43.0) 132 (21.8) 8 (1.3) 514 (85.0)

Bumiputera lain 7 (1.2) 16 (2.6) 10 (1.7) - 33 (5.5)

Cina 5 (0.8) 16 (2.6) 11 (1.8) 6 (1.0) 38 (6.3)

India 5 (0.8) 8 (1.3) 2 (0.3) - 15 (2.5)

Warganegara

Malaysia yang lain

1 (0.2) 1 (0.2) 2 (0.3) - 4 (0.7)

Bukan warganegara

Malaysia

1 (0.2) - - - 1 (0.2)

Jumlah 133 (22.0) 301 (49.8) 157 (26.0) 14 (2.3) 605 (100.0)Nota: Maklumat 12 orang responden tidak lengkap.

Angka dalam kurungan ialah peratus.

Jadual 8.41: Pencapaian PMK mengikut bidang pengajian

Bidang Pengajian2.00 – 2.49 2.50 – 2.99 3.00 – 3.49 3.50 – 4.00 Jumlah

Sastera dan kemanusiaan 24 (4.0) 109 (18.0) 71 (11.7) 3 (0.5) 207 (34.2)

Ekonomi dan perniagaan 55 (9.1) 110 (18.2) 36 (6.0) 2 (0.3) 203 (33.6)

Undang-undang 2 (0.3) 3 (0.5) 3 (0.5) - 8 (1.3)

Sastera dan lain-lain 6 (1.0) 12 (2.0) 7 (1.2) - 25 (4.1)

Pertanian dan sains

berkaitan

4 (0.7) 6 (1.0) 2 (0.3) - 12 (2.0)

Sains tulen 9 (1.5) 4 (0.7) 7 (1.2) - 20 (3.3)

Sains komputer dan

teknologi maklumat

5 (0.8) 11 (1.8) 6 (1.0) 1 (0.2) 23 (3.8)

Sains dan lain-lain 11 (1.8) 28 (4.6) 12 (2.0) 1 (0.2) 52 (8.6)

Kejuruteraan 17 (2.8) 16 (2.6) 13 (2.1) 7 (1.2) 53 (8.8)Senibina, perancangan

bandar, ukur dan teknikal- 2 (0.3) - - 2 (0.3)

Jumlah 133 (22.0) 301 (49.8) 157 (26.0) 14 (2.3) 605 (100.0)Nota: Maklumat 12 orang responden tidak lengkap.

Angka dalam kurngan ialah peratus.

8.6.1.4 Kelayakan masuk ke universiti

(i) Beberapa kelayakan akademik prauniversiti yang diiktiraf

kerajaan telah digunakan sebagai syarat kelayakan masuk

ke universiti tempatan. Untuk tujuan kajian ini, enam

jenis kelayakan kemasukan dikenal pasti iaitu, 1) Sijil

Pelajaran Malaysia (SPM) atau Malaysian Certificate of

Education (MCE), 2) Sijil Tinggi Pelajaran Malaysia

(STPM) atau High School Certificate (HSC), 3) Sijil

Matrikulasi , 4) Diploma, 5) Sijil-sijil lain yang diiktiraf,

dan 6) A-level.

(ii) Jadual 8.42 menunjukkan taburan responden yang

menganggur mengikut kelayakan masuk ke universiti.

Majoriti responden ini memasuki universiti melalui STPM


79

(42%) diikuti dengan kelulusan sijil Matrikulasi (30.1%)

dan diploma (12.8%). Dapatan ini menunjukkan tidak ada

perbezaan dengan trend keseluruhan kelayakan masuk ke

universiti bagi semua responden kajian ini. Penjadualan

silang antara kelayakan masuk ke program ijazah sarjana

muda dengan kumpulan etnik seperti dalam Jadual 8.43

juga menunjukkan bentuk taburan yang sama yang

memperlihatkan majoriti responden memasuki universiti

melalui STPM tanpa mengira kaum.

Jadual 8.42: Syarat kelayakan masuk ke program ijazah sarjana muda

Kelayakan masuk Bilangan Peratus

SPM 64 10.5

STPM 257 42.0

Matrikulasi 184 30.1

Diploma 78 12.8

Sijil 16 2.6

A-Level 12 2.0

Jumlah 611 100.0Nota: Maklumat enam orang responden tidak lengkap.

Jadual 8.43: Syarat kelayakan masuk ke program ijazah sarjana muda

mengikut kumpulan etnikSPM STPM Matrikulasi Diploma Sijil A-level Jumlah

Bumiputera

Melayu

48

(7.9)

203

(33.3)

173

(28.4)

71

(11.6)

12

(2.0)

12

(2.0)5

(85.1)

Bumiputera lain 2(0.3)

16(2.6)

11(1.8)

3(0.5)

1(0.2)

- 33

(5.4)

Cina 12(2.0)

22(3.6)

- 4(0.7)

- - 38

(6.2)

India 1

(0.2)

12

(2.0)

- 1

(0.2)

1

(0.2)

- 15

(2.5)

Warganegara

Malaysia yang lain

1(0.2)

3(0.5)

- - - - 4

(0.7)

Bukan

warganegara

Malaysia

- 1(0.2)

- - - - 1

(0.2)

Jumlah 64

(10.5)

257

(42.1)

184

(30.2)

79

(13.0)

14

(2.3)

12

(2.0)

610

(100.0)N ota: Maklumat tujuh orang responden tidak lengkap.



80

8.6.2 Aktiviti pencarian kerja di kalangan siswazah menganggur

8.6.2.1 Jarak masa responden tidak mempunyai pekerjaan

(i) Kajian ini mengukur jarak masa responden tidak

mempunyai pekerjaan hingga tarikh soal selidik dijalankan.

Untuk tujuan penganalisisan, jarak masa telah

dikategorikan kepada empat iaitu i) 0 – 6 bulan, ii) 7 – 12

bulan, iii) 13 –18 bulan, dan iv) melebihi 18 bulan. Hasil

kajian menunjukkan majoriti (59.9%) responden tidak

mempunyai pekerjaan dalam jarak masa 0 – 6 bulan.

Manakala 28.5 peratus responden tidak mempunyai

pekerjaan dari 7 – 12 bulan, 10 peratus tidak mempunyai

pekerjaan dari 13 – 18 bulan dan selebihnya, 2.3 peratus

tidak mempunyai sebarang pekerjaan melebihi 18 bulan.

Rajah 8.5 di bawah menunjukkan taburan responden yang

tidak bekerja mengikut jarak masa.

Rajah 8.5: Jarak masa tiada pekerjaan

59.2

28.5

102.3

0

10

20

30

40

50

60

70

0-6 bulan 7-12 bulan 13-18 bulan Melebihi 18 bulan

Jarak masa

Peratus

(ii) Untuk melihat sama ada terdapat sebarang perbezaan

taburan, penjadualan silang dijalankan antara jarak masa

tiada pekerjaan responden dengan faktor etnik, universiti,

dan bidang pengajian. Hasil penjadualan silang

menunjukkan bahawa majoriti responden tiada pekerjaan

atau dalam proses pencarian pekerjaan dalam jarak masa 0

– 6 bulan tanpa mengira faktor etnik, universiti mahupun

bidang pengajian.


81

8.6.2.2 Faktor-faktor penyebab responden tidak bekerja

(i) Untuk melihat sebab-sebab responden tidak bekerja, kajian

ini mengenal pasti enam faktor terbaik sebagai pilihan

responden. Faktor-faktor tersebut ialah, i) masih mencari

pekerjaan, ii) tiada pekerjaan yang sesuai, iii)

melanjutkan pelajaran, iv) memilih untuk tidak

bekerja, v) ingin berehat, dan vi) tidak sihat. Walau

bagaimanapun, responden diminta untuk menyenaraikan

faktor-faktor lain jika ada sebagai faktor ketujuh.

(ii) Seperti yang dijangkakan, majoriti responden (82.8%)

memilih faktor (i) iaitu faktor masih mencari pekerjaan

sebagai punca atau sebab mereka tidak bekerja. Sejumlah

158 responden (25.6%) yang tidak bekerja memilih faktor

(ii), iaitu tiada pekerjaan yang sesuai sebagai sebab mereka

tidak bekerja. Seramai 35 responden (6.1%) memilih faktor

ingin berehat sebagai faktor mereka tidak bekerja. Lebih

kurang 5.2 peratus memilih faktor melanjutkan pelajaran

dan 3.3 peratus memilih faktor tidak sihat sebagai sebab-

sebab mereka tidak bekerja. Manakala hanya sejumlah

kecil, iaitu 1.0 peratus responden memilih faktor tidak ingin

bekerja. Seramai 55 orang (9.6%) responden memberikan

faktor-faktor lain yang menyebabkan mereka tidak bekerja.

Faktor-faktor lain yang disenaraikan termasuklah faktor

tamat kontrak, keluarga sakit, menunggu hari pengijazahan,

cacat anggota, syarikat tempat kerja menutup operasi, dan

lain-lain. Rajah 8.6 di bawah menunjukkan taburan peratus

kekerapan pilihan yang dibuat responden mengikut faktor

sebab-sebab tidak bekerja.


82

Rajah 8.6: Faktor-faktor penyebab responden tidak bekerja

82.8

25.6

5.21

6.1 3.39.6

0

10

20

30

4050

60

70

80

90

Masih

mencari

pekerjaaan

Tiada

pekerjaan

sesuai

Melanjutkan

pelajaran

Memilih

untuk tidak

bekerja

Ingin

berehat

Tidak sihat Lain-lain

Faktor-faktor

Peratus

8.6.2.3 Bilangan permohonan pekerjaan responden

(i) Seterusnya kajian ini juga meneliti bilangan permohonan

pekerjaan yang telah dilakukan oleh responden yang berada

dalam status tidak bekerja. Untuk memudahkan

penganalisisan dan mendapatkan hasil penemuan yang lebih

bermakna, jumlah permohonan dijulatkan seperti dalam

Jadual 8.44 di bawah.

Jadual 8.44: Bilangan permohonan pekerjaan respondenBil.

PermohonanBumipute

ra Melayu

Bumiputera

lain

Cina India Warganegara

Malaysia yang

lain

Bukan

warganegara

Malaysia

Jumlah

0-4 87 12 6 4 2 - 111(15.9) (2.2) (1.1) (0.7) (0.4) (20.3)

5-9 77 5 10 - 2 - 94(14.1) (0.9) (1.8) (0.4) (17.2)

10-14 87 7 4 3 - - 101(15.9) (1.3) (0.7) (0.5) (18.5)

15-19 29 1 3 - - 1 34(5.3) (0.2) (0.5) (0.2) (6.2)

20-24 59 4 6 2 - - 71(10.8) (0.7) (1.1) (0.4) (13.0)

25-29 13 1 - - - - 14(2.4) (0.2) (2.6)

30-40 39 - 3 - - - 42(7.1) (0.5) (7.7)

41-50 21 - 3 2 - - 26(3.8) (0.5) (0.4) (4.8)

51-100 38 - 3 2 - - 43(6.9) (0.5) (0.4) (7.9)

> 100 8 1 1 1 - - 11(1.5) (0.2) (0.2) (0.2) (2.0)

Jumlah 458 31 39 14 4 1 547

(83.7) (5.7) (7.1) (2.6) (0.7) (0.2) (100.0)Angka dalam kurungan ialah peratus.


83

(ii) Daripada Jadual 8.44, didapati bahawa kebanyakan

responden yang tidak bekerja (20.3%) telah mengemukakan

tidak lebih daripada empat permohonan pekerjaan.

Manakala 18.5 peratus responden ini telah mengemukakan

10 hingga 14 permohonan pekerjaan diikuti dengan 17.2

peratus responden yang mengemukakan lima hingga

sembilan permohonan pekerjaan. Yang menarik daripada

Jadual di atas ialah kita dapat simpulkan bahawa terdapat

dua kumpulan responden yang ekstrem dalam usaha

mencari pekerjaan, iaitu satu kumpulan responden yang

tidak langsung mengemukakan permohonan pekerjaan

(2.5%) dan yang satu lagi terlalu aktif dalam usaha mencari

pekerjaan (3.8%) dan dalam hal ini mereka ini telah

mengemukakan permohonan pekerjaan melebihi seratus

kali.

(iii) Daripada penjadualan silang yang dijalankan antara

bilangan pemohonan pekerjaan dengan faktor etnik,

universiti dan bidang pengajian didapati bahawa majoriti

responden telah memohon satu hingga sepuluh pekerjaan

tanpa mengira faktor-faktor tersebut. Yang menarik hasil

penjadualan silang tersebut ialah didapati bahawa majoriti

(85.7%) mereka yang tidak pernah memohon pekerjaan

ialah responden berbangsa Melayu. Sementara responden

yang memohon pekerjaan lebih daripada 100 kali,

kebanyakannya juga terdiri daripada responden berbangsa

Melayu. Kajian silang juga menunjukkan bahawa

responden daripada bidang pengajian ekonomi dan

perniagaan lebih aktif memohon pekerjaan.

8.6.2.4 Bilangan temu duga yang dihadiri responden

(i) Selain melihat jumlah permohonan pekerjaan yang dibuat

oleh responden, kajian ini juga menganalisis bilangan temu


84

duga yang telah dihadiri oleh responden yang berada dalam

status tidak bekerja. Rajah 8.7 di bawah menunjukkan

bilangan temu duga yang pernah dihadiri responden.

Rajah 8.7: Bilangan temu duga yang dihadiri responden

19.4

32.6

21.6

9.9

6.84.9 4.9

0

5

10

15

20

25

30

35

0 1 – 2 3 – 4 5 – 6 7 –8 9 – 10 Melebihi 10

kali

Bilangan temu duga

Peratus

(ii) Daripada Rajah 8.7, didapati bahawa 19.4 peratus

responden tidak pernah menghadiri sebarang temu duga.

Hampir 33 peratus responden pernah menghadiri temu duga

di antara satu hingga dua kali. Ini diikuti dengan 21.6

peratus responden yang pernah menghadiri temu duga

sebanyak tiga hingga empat kali, dan 9.9 peratus responden

yang pernah menghadiri temu duga sebanyak lima hingga

enam kali. Terdapat juga sejumlah responden (4.9%) yang

menghadiri temu duga melebihi 10 kali.

(iii) Daripada penjadualan silang, didapati bahawa tanpa

mengira faktor etnik, universiti dan bidang pengajian,

majoriti responden telah menghadiri sekurang-kurangnya

satu hingga dua temu duga. Yang menarik hasil

penjadualan silang ialah, terdapat sejumlah besar siswazah

Melayu yang tidak pernah menghadiri sebarang temu duga,

iaitu seramai 89 orang (16%).


85

8.6.2.5 Sektor pekerjaan yang ingin diceburi responden

(i) Kajian ini juga cuba mendapatkan maklumat tentang sektor

pekerjaan yang ingin diceburi responden. Untuk tujuan ini

kajian ini telah menyenaraikan empat sektor pekerjaan

untuk dipilih mengikut keutamaan responden. Sektor-

sektor pekerjaan tersebut ialah i) sektor awam, ii) sektor

swasta, iii) NGO, dan iv) bekerja sendiri.

(ii) Sebagaimana yang telah dijangkakan, sektor awam

merupakan pilihan pertama bagi kebanyakan responden

untuk menceburkan diri mereka dalam dunia pekerjaan.

Daripada rajah 8.8, didapati bahawa seramai 442 orang

(68.4%) responden yang menganggur meletakkan sektor

awam sebagai pilihan pertama mereka. Seramai 342 orang


swasta sebagai pilihan kedua, manakala sejumlah 303 orang


NGO sebagai pilihan ketiga. Sejumlah 322 orang (64%)

responden yang menganggur meletakkan sektor bekerja

sendiri sebagai pilihan keempat. Rajah 8.8 memaparkan

taburan bilangan responden mengikut susunan pilihan

sektor pekerjaan.

Rajah 8.8: Sektor pekerjaan yang ingin diceburi responden

68.4

62.8

59.4

64

54

56

58

60

62

64

66

68

70

Awam Swasta NGO Bekerja sendiri

Pertama Kedua Ketiga Keempat

Pilihan & Sektor

Peratus

NGO


86

(iii) Daripada penjadualan silang yang dijalankan antara sektor

pekerjaan yang digemari dengan universiti dan bidang

pengajian, didapati bahawa sektor awam merupakan pilihan

yang pertama bagi kebanyakan responden. Walau

bagaimanapun, bila dijadualsilangkan antara sektor

pekerjaan yang diingini dengan kumpulan etnik, didapati

bahawa majoriti responden berbangsa Cina memilih sektor

swasta sebagai pilihan pertama.

8.6.2.6 Jenis pekerjaan yang ingin diceburi responden

(i) Selain sektor pekerjaan, kajian ini cuba melihat juga

pekerjaan yang ingin diceburi responden. Untuk tujuan itu,

tiga kategori pekerjaan umum yang merangkumi semua

jenis pekerjaan, iaitu i) pengurusan dan pentadbiran, ii)

profesional, teknikal dan berkaitan, dan iii)

perkhidmatan termasuk jualan, pemasaran dan insuran

telah dikenal pasti. Jadual 8.45 di bawah menunjukkan

bilangan responden mengikut jenis pekerjaan yang ingin

diceburi.

Jadual 8.45: Bidang pekerjaan yang ingin diceburi respondenJenis Pekerjaan Bil.

Responden

Peratus

(i) Pengurusan dan pentadbiran 329 58.3

(ii) Profesional, teknikal dan berkaitan 169 30.0(iii) Perkhidmatan (jualan/pemasaran/insuran) 13 2.3

Pilihan (i) atau (ii) 25 4.5

Pilihan (i) atau (iii) 10 1.8

Pilihan (ii) atau (iii) 2 0.4

Pilihan (i) atau (ii) atau (iii) 16 2.8

Jumlah 564 100.0Nota: Maklumat 53 orang responden tidak lengkap.

(ii) Daripada Jadual 8.45, didapati bahawa, kebanyakan

responden (58.3%) memilih pengurusan dan pentadbiran

sebagai bidang pekerjaan yang ingin mereka ceburi. Ini

diikuti dengan bidang pekerjaan profesional dan teknikal

(30.0%), dan 2.3 peratus memilih pekerjaan di bidang


87

perkhidmatan. Sejumlah 9.4 peratus responden tidak kisah

dengan mana-mana pilihan bidang pekerjaan.

(iii) Kajian penjadualan silang antara bidang pekerjaan dengan

etnik seperti dalam Jadual 8.46, menunjukkan bahawa

kebanyakan responden etnik bumiputera Melayu,

Bumiputera lain dan India memilih pekerjaan di bidang

pengurusan dan pentadbiran sebagai pilihan utama

pekerjaan mereka. Bidang pekerjaan kedua yang diminati

ialah bidang profesional/teknikal, diikuti dengan bidang

perkhidmatan. Ini berbeza dengan etnik Cina yang majoriti

mereka (51.3%) memilih pekerjaan bidang profesional dan

teknikal sebagai pilihan utama. Lebih kurang 43.6 peratus

responden Cina yang tidak bekerja memilih pekerjaan

dalam bidang pengurusan dan pentadbiran. Yang

menariknya ialah, tiada responden berbangsa Cina dan

India yang berminat dengan pekerjaan dalam bidang

perkhidmatan.

Jadual 8.46: Bidang pekerjaan yang diceburi dengan kumpulan etnik(i) (ii) (iii) (i)

@

(ii)

(i)

@

(iii)

(ii)

@

(iii)

(i)

@ (ii)

@ (iii)

Jumlah

Bumiputera Melayu 276

(48.9)

141

(25.0)

10

(1.8)

22

(3.9)

9

(1.6)

2

(0.4)

15

(2.7)

475

(84.2)

Bumiputera lain 21

(3.7)

5

(0.9)

3

(0.5)

- 1

(0.2)

- - 30

(5.3)

Cina 17

(3.0%)

20

(3.5)

- 1

(0.2)

- - 1

(0.2)39

(6.9)

India 11

(2.0)

2

(0.4)

- 2

(0.4)

- - - 15

(2.7)

Warganegara Malaysia

yang lain

3

(0.5)

1

(0.2)

- - - - - 4

(0.7)

Bukan warganegara

Malaysia

1

(0.2)

- - - - - - 1

(0.2)

Jumlah 329

(58.3)

169

(30.0)

13

(2.3)

25

(4.4)

10

(1.8)

2

(0.4)

16

(2.8)

564

(100.0)

Nota: (i) Pengurusan dan pentadbiran, (ii) Profesional dan teknikal, dan (iii) Perkhidmatan,

Maklumat 53 orang responden tidak lengkap.


(iv) Kajian penjadualan silang juga dijalankan untuk melihat

taburan responden antara bidang pekerjaan yang ingin

diceburi dengan bidang pengajian seperti yang ditunjukkan


88

dalam Jadual 8.47. Daripada jadual tersebut, kita dapati

bahawa sejumlah besar responden dalam kebanyakan

bidang pengajian memilih bidang pekerjaan pengurusan dan

pentadbiran sebagai pilihan utama. Walau bagaimanapun,

dapatan seperti ini terkecuali bagi bidang-bidang sains

merangkumi sains tulen, sains dan lain-lain, dan

kejuruteraan, kerana majoriti responden dalam bidang-

bidang pengajian ini memilih pekerjaan bidang profesional

dan teknikal sebagai pilihan utama.

Jadual 8.47: Bidang pekerjaan yang diceburi dengan bidang pengajian(i) (ii) (iii) (i) @

(ii)

(i)@

(iii)

(ii) @

(iii)

(i) @ (ii)

@ (iii)

Jumlah

Sastera dan kemanusiaan 139

(24.6)

35

(6.2)

3

(0.5)

7

(1.2)

2

(0.4)

- 3

(0.5)189

(33.5)

Ekonomi dan perniagaan 131

(23.2)

24

(4.3)

- 10

(1.8)

6

(1.1)

- 10

(1.8)189

(33.5)

Undang- undang 4

(0.7)

3

(0.5)

- - - - 1

(0.2)8

(1.4)

Sastera dan lain-lain 17

(3.0)

4

(0.7)

2

(0.4)

- - - - 23

(4.1)

Pertanian dan sains berkaitan 6

(1.1)

4

(0.7)

1

(0.2)

- - - - 11

(2.0)

Sains tulen 8

(1.4)

9

(1.6)

- 1

(0.2)

1

(0.2)

- - 19

(3.4)

Sains komputer dan IT 6

(1.1)

14

(2.5)

- 2

(0.4)

- - - 22

(3.9)

Sains dan lain-lain 15

(2.7)

27

(4.8)

- 3

(0.5)

1

(0.2)

- 2

(0.4)

49

(8.7)

Kejuruteraan 2

(0.4)

48

(8.5)

- 2

(0.4)

- - - 52

(9.2)

Senibina, perancangan bandar

dan ukur, teknikal dan lain-

lain

1

(0.2)

1

(0.2)

- - - - - 2

(0.4)

Jumlah 329

(58.3)

169

(30.0)

13

(2.3)

25

(4.4)

10

(1.8)

2

(0.4)

16

(2.8)

564

(100.0)

Nota: (i) Pengurusan dan pentadbiran, (ii) Profesional dan teknikal,dan (iii) Perkhidmatan;

Maklumat 53 orang responden tidak lengkap.


8.6.2.7 Negeri dan bandar tempat responden ingin bekerja

(i) Kebiasaannya, seseorang individu akan cuba mencari

pekerjaan yang dekat dengan tempat tinggal keluarga atau

negeri kelahiran. Walau bagaimanapun, terdapat juga

individu yang memilih untuk bekerja jauh dari kampung

halaman. Jadual 8.48 menunjukkan taburan pilihan


89

responden mengikut negeri-negeri yang mereka ingin

bekerja.

(ii) Berdasarkan Jadual 8.48, didapati bahawa sejumlah

responden (14.2%) memilih Selangor sebagai negeri tempat

mereka bekerja, diikuti Sarawak (7.8%), Wilayah

Persekutuan (7.6%), Kelantan (7.5%), dan Sabah (6.5%).

Negeri-negeri lain walaupun menjadi pilihan bagi

sesetengah responden tetapi jumlahnya tidaklah begitu

ketara atau signifikan.

Jadual 8.48: Negeri tempat responden ingin bekerja

Negeri Bil. Responden Peratus

Perlis 4 0.7

Kedah 22 4.0

Pulau Pinang 25 4.5

Perak 27 4.9

Selangor 78 14.2

W. Persekutuan 42 7.6

Negeri Sembilan 9 1.6

Melaka 17 3.1

Johor 20 3.6

Pahang 18 3.3

Terengganu 25 4.5

Kelantan 41 7.5

Sabah 36 6.5

Sarawak 43 7.8

Mana-mana negeri 143 26

Jumlah 550 100.0Nota: Maklumat 67 orang responden tidak lengkap.

(iii) Yang menarik hasil kajian ini ialah, majoriti responden

(26.0%) meletakkan mana-mana negeri sebagai pilihan

tempat kerja. Ini jelas menunjukkan bahawa responden ini

tidak kisah langsung tentang negeri tempat bekerja asalkan

mereka mendapat pekerjaan.

(iv) Sukar untuk menganalisis bandar yang menjadi pilihan

tempat kerja responden. Ini kerana sejumlah besar

responden menamakan bandar atau pekan-pekan kecil yang

berhampiran dengan kampung halaman mereka. Walau


90

bagaimanapun, antara semua ibu negeri, Kuala Lumpur

menjadi pilihan paling ramai responden. Mengikut susunan,

bandar Kuching merupakan bandar kedua yang menjadi

pilihan responden diikuti dengan bandar Kota Bharu, Shah

Alam, Kota Kinabalu, Ipoh, Alor Setar, Kuala Terengganu,

George Town, Kuantan, Johor Baru, Seremban, Melaka,

dan Kangar.

8.6.2.8 Jenis skim latihan siswazah

(i) Terdapat lapan jenis skim yang diperkenalkan oleh kerajaan

untuk membantu meningkatkan kemahiran pelbagai bidang

bagi siswazah yang menganggur. Skim-skim tersebut

ialah:-

1. Skim Sangkutan dan Latihan (SSL) diselaraskan oleh

Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA),

2. Skim Sangkutan Pembantu Pengajar diselaraskan oleh

Kementerian Pendidikan Malaysia,

3. Skim Sangkutan Kajian diselaraskan oleh Unit

Perancang Ekonomi (UPE),

4. Skim Sangkutan Latihan Swasta diselaraskan oleh Unit

Perancang Ekonomi (UPE),

5. Skim Usahawan Tani Komersil diselaraskan oleh Bank

Pertanian Malaysia (BPM),

6. Skim Meningkatkan Keupayaan IKS dalam ICT

diselaraskan oleh Perbadanan Pembangunan Industri

Kecil dan Sederhana (SMIDEC) dan Penang Skill

Development Centre (PSDC),

7. Skim Latihan ICT dan Bahasa diselaraskan oleh

Perbadanan Sumber Manusia Berhad (PSMB), dan

8. Skim Melanjutkan Pengajian diselaraskan Perbadanan

Tabung Pendidikan Tinggi Negara (PTPTN).


91

(ii) Didapati bahawa daripada seramai 617 responden yang

tidak bekerja, hanya seramai 271 (43.9%) responden

menerima atau berdaftar dengan skim latihan siswazah

menganggur. Daripada jumlah ini, 194 (71.6%) telah

berdaftar dengan Skim Latihan Siswazah dan Latihan.

Seramai 53 responden (19.6%) berdaftar dengan Skim

Latihan ICT dan Bahasa, 13 responden (4.8%) berdaftar

dengan Skim Sangkutan Pembantu Pengajar, sembilan

responden (3.3%) berdaftar dengan Skim Meningkatkan

Keupayaan IKS dalam ICT dan masing-masing seorang

responden (0.4%) berdaftar dalam Skim Sangkutan Latihan

Swasta dan Skim Usahawan Tani Komersil. Jadual 8.49

menunjukkan taburan responden mengikut skim latihan

siswazah menganggur.

Jadual 8.49: Taburan responden mengikut jenis skim latihan siswazah

menganggur

Bil. Jenis Skim Bilangan

Responden

Peratus

1. Skim Latihan Siswazah dan Latihan 194 71.6

2. Skim Sangkutan Pembantu Pengajar 13 4.8

3. Skim Sangkutan Kajian - -

4. Skim sangkutan Latihan Swasta 1 0.4

5. Skim Usahawan Tani Komersial 1 0.4

6. Skim meningkat Keupayaan IKS dalam ICT 9 3.3

7. Skim Latihan ICT dan Bahasa 53 19.6

8. Skim Melanjutkan Pengajian - -

Jumlah 271 100.0


92

8.7 Kemahiran dan kecekapan

8.7.1 Kemahiran bahasa

8.7.1.1 Daripada 2275 responden yang menyertai kajian ini, 1504

orang (66.1%) telah mengikuti kursus Bahasa Malaysia

semasa di universiti. Bagi kursus Bahasa Inggeris pula

didapati seramai 2044 responden (89.8%) pernah

mengikutinya semasa di universiti. Dari segi jantina

peratusan responden yang mengikuti kursus Bahasa

Malaysia dan Bahasa Inggeris hampir sama (Rajah 8.9).

Keadaan yang sama dapat dilihat mengikut status etnik dan

lokasi tempat tinggal keluarga.

Rajah 8.9: Taburan siswazah yang mengikuti kursus Bahasa

Malaysia dan Bahasa Inggeris mengikut jantina

36.2

63.8

36.1

63.9

0

10

20

30

40

50

60

70

lelaki perempuan

Jantina

Peratus

kursus BM kursus BI

8.7.1.2 Di samping kursus Bahasa Inggeris dan Bahasa Malaysia,

responden juga ditanya mengenai kursus bahasa-bahasa lain

yang diikuti semasa di universiti. Mengikut dapatan kajian

ini terdapat 16 jenis kursus bahasa lain. Kursus yang paling

popular ialah kursus Bahasa Arab dengan 309 responden

(13.6%), diikuti dengan Bahasa Mandarin 187 responden

(8.2%), Bahasa Jepun 120 responden (5.3%) dan Bahasa

Perancis 50 responden (2.2%). Bagi kursus bahasa-bahasa

lain pula hanya 0.1 hingga 2.2 peratus sahaja yang pernah

mengikutinya (Rajah 8.10).


93

Rajah 8.10: Kemahiran bahasa lain

8.2

5.3

13.6

2.2

0.20.9 0.7 0.7

0.1 0.1 0.10.7 0.4 0.1 0.3 0.3

0

2

4

6

8

10

12

14

16

B.Mandarin

Jepun

Arab

Perancis

Belanda

Jerman

Portugal

Thai

Punjabi

Rusia

Isyarat

Sepanyol

Tamil

Korea

Myanmar

Parsi

Bahasa

Peratus

8.7.1.3 Mengenai kemahiran dalam bahasa Malaysia, didapati

kebanyakan responden mempunyai penguasaan yang baik

dalam semua kemahiran. Kemahiran dalam pembacaan ialah

kemahiran yang paling tinggi dan kemahiran penulisan pula

merupakan kemahiran paling rendah kerana dalam hal ini

hampir sembilan peratus merasakan kemahiran penulisan

mereka sederhana atau kurang baik (Rajah 8.11).

Rajah 8.11: Kemahiran bahasa Malaysia

93.4 91.4

5.1 2.4 3.1 7.50.4 0.5 0.5 0.8

95.6 94.9

0

20

40

60

80

100

lisan bacaan pendengaran penulisan

Kemahiran

Peratus

baik/fasih sederhana kurang baik/kurang fasih

8.7.1.4 Bagi bahasa Inggeris pula, kebanyakan responden

mempunyai kemahiran sederhana atau kurang baik. Untuk


94

kemahiran lisan hanya 787 orang (35.1%) menyatakan

mereka mempunyai kemahiran yang baik atau fasih dan 836

orang (37.5%) menyatakan mereka mempunyai kemahiran

yang sama untuk penulisan. Walau bagaimanapun, bagi

kemahiran pendengaran, 53.8% mempunyai kemahiran yang

baik dan untuk pembacaan pula 1440 (64.3%) mempunyai

kemahiran yang baik (Rajah 8.12).

Rajah 8.12: Kemahiran bahasa Inggeris

35.1

64.3

53.8

37.5

55.6

34.2

43.8

53.9

9.3

1.5 2.4

8.6

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

lisan bacaan pendengaran penulisan

Kemahiran

Peratus

baik/fasih sederhana kurang baik/kurang fasih

8.7.1.5 Responden mempunyai kemahiran yang baik dalam aspek

pembacaan dan pendengaran dalam bahasa asing tetapi

kurang baik dalam lisan dan penulisan.

8.7.1.6 Berdasarkan respons responden lebih banyak jumlah pelajar

perempuan yang pernah mengambil kursus Bahasa

Malaysia, Bahasa Inggeris dan Bahasa Mandarin semasa

mengikuti pengajian ijazah sarjana muda. Jika dilihat dari

segi kemahiran bahasa Inggeris dan komputer terdapat 669

(62.2%) responden perempuan yang mempunyai kemahiran


95

bahasa dan komputer manakala hanya 406 (37.8%)

responden lelaki yang mempunyai kemahiran yang sama.

Jadual 8.50: Kemahiran bahasa mengikut status pekerjaanBekerja Tidak Bekerja

B.

Malaysia

B.

Inggeris

B.

Mandarin

B.

Malaysia

B.

Inggeris

B.

Mandarin

LisanBaik/Fasih

Sederhana

Kurang baik/Kurangfasih

BacaanBaik/Fasih

Sederhana


PendengaranBaik/Fasih

Sederhana


PenulisanBaik/Fasih

Sederhana


1356(63.8%)95

(82.6%)6

(75.0%)

1399(64.3%)45

(83.3%)8

72.7%)

1384(64.1%)59

(84.3%)

8(72.8%)

1306(63.9%)134

(72.8%)

10(76.9%)

572(72.7%)786

(62.9%)95

(45.7%)

961(66.7%)471

(61.5%)18

(51.4%)

818(68.1%)601

(61.4%)

28(51.9%)

588(70.3%)746

(61.9%)

114(59.7%)

253(79.8%)105

(87.5%)174

(58.9%)

205(82.0%)61

(80.3%)248

(65.1%)

262(80.4%)104

(85.9%)

164(58.8%)

155(79.9%)86

(81.9%)

265(66.42%)

602(28.3%)8

(6.9%)1

(12.5%)

606(27.8%)4

(7.4%)1

(9.1%)

605(28.0%)4

(5.7%)

1(9.1%)

582(28.5%)26

(14.1%)

2(15.4%)

160(20.3%)362

(29.0%)89

(42.8%)

366(25.4%)234

(30.5%)11

(31.4%)

288(23.9%)302

(30.9%)

19(35.2%)

189(22.6%)361

(29.9%)

57(29.8%)

36(11.4%)13

(10.8%)98

(33.2%)

24(9.6%)13

(17.1%)105

(27.6%)

35(10.7%)14

(11.6%)

95(34.1%)

21(10.8%)13

(12.4%)

108(27.1%)

8.7.1.7 Berdasarkan Jadual 8.50 di atas, kebanyakan responden

yang mempunyai kemahiran dalam bahasa sudah mendapat

pekerjaan. Walaupun terdapat lebih 60 peratus responden

yang fasih dalam sesuatu bahasa, hanya 125 responden

yang fasih dalam bahasa Melayu, Inggeris dan Mandarin.

Daripada 125 responden tersebut, 76.1 peratus sudah

bekerja. Seorang responden dalam kelompok ini bekerja

sendiri. 57.3 peratus yang fasih dalam ketiga-tiga bahasa

datang daripada aliran sastera/ekonomi manakala 42.7

peratus daripada aliran sains.


96

8.7.1.8 Didapati bahawa 61.1 peratus responden yang bekerja

mempunyai kemahiran bahasa Inggeris dan Mandarin. Juga

didapati 990 (65.8%) responden yang sudah bekerja ada

mengambil kursus Bahasa Melayu dan 1329 (65%) Bahasa

Inggeris dan 112 (59.9%) pernah mengambil Bahasa

Mandarin semasa di universiti.

8.7.2 Kemahiran komputer

8.7.2.1 Hanya 1159 orang (50.9%) pernah mengikuti kursus

komputer semasa di IPT; yakni 725 orang (62.6%)

perempuan dan 433 (37.4%) lelaki. Analisis data juga

menunjukkan bahawa 62.1 peratus responden perempuan

dan 37.9 peratus lelaki pernah mengikuti kursus kemahiran

komputer dan kemahiran bahasa Inggeris semasa di

universiti (Rajah 8.13).

Rajah 8.13: Responden yang mengikuti kursus Bahasa Inggeris

dan kursus Komputer semasa di IPT mengikut jantina

lelaki

37.4%

perempuan

62.6%

8.7.2.2 Dari sudut etnik pula, responden bumiputera Melayu diikuti

oleh Cina merupakan responden yang banyak mengikuti

kursus kemahiran komputer semasa di universiti.

8.7.2.3 Berdasarkan maklumat lokasi tempat tinggal keluarga

didapati 48.6 peratus responden yang datang dari bandar


97

kecil dan luar bandar pernah mengikuti kursus komputer

semasa di universiti.

8.7.2.4 Antara jenis kemahiran yang diperoleh ialah kemahiran

memproses kata 209 (18.3%), aplikasi perisian komputer

967 (83.4%), pengaturcaraan 316 (27.3%), penggunaan

internet 116 (10%) dan pembaikan komputer 40 (3.5%).

8.7.2.5 Tujuan mengikuti kursus komputer adalah seperti berikut:

338 (30.6%) responden mengatakan bahawa kursus ini

diwajibkan di universiti manakala 50 (14.8%) responden

mengikuti kursus komputer untuk mendapatkan kemahiran

dan pengetahuan. 31 (2.8%) responden mengatakan bahawa

mereka mengikuti kursus komputer sebagai kursus elektif

dan 14 (1.3%) mengikutinya sebagai bidang minor. 64

(5.8%) responden mengikuti kursus komputer untuk tujuan

peningkatan ke tahap yang lebih tinggi. Di antara 1.3

hingga 3.4 peratus responden pula mengikuti kursus

komputer untuk memudahkan kerja, mendalami perakaunan

komputer, membuat program untuk tujuan automasi, minat,

pengetahuan dan silibus pengajian.

8.7.2.6 Untuk kemahiran komputer mengikut status pekerjaan,

didapati 767 responden (66.2%) daripada kelompok yang

bekerja dan 308 (26.6%) yang tidak bekerja pernah

mengikuti kursus komputer semasa di universiti.

8.7.3 Masalah kemahiran: punca

8.7.3.1 Berdasarkan penemuan di atas, didapati untuk kemahiran

bahasa, masih terdapat pelajar yang tidak mengambil kursus

Bahasa Malaysia 737 (32.4%) dan Bahasa Inggeris 197

(8.7%) semasa di universiti. Kebanyakan pelajar (65%)

masih kurang mahir dalam komunikasi lisan dan penulisan

dalam bahasa Inggeris. Lebih 50 peratus pelajar juga tidak


98

mengambil kursus bahasa asing. Pelajar yang mengambil

kursus bahasa asing didapati kurang mahir dalam aspek

pembacaan dan penulisan.

8.7.3.2 Dari segi kemahiran komputer pula, terdapat 51.6 peratus

pelajar yang tidak mengambil kurus kemahiran komputer

semasa di universiti. Kemahiran ini juga terhad kepada

aplikasi perisian komputer dan pengaturcaraan. 14.9 peratus

responden mengambil kursus komputer kerana kursus ini

merupakan kursus wajib, elektif (2.2%), dan minor (1.4%).

Kurang 2.0 peratus responden mengambil kursus komputer

kerana minat.

8.8 Kemahiran yang dimiliki selepas tamat pengajian di IPT dan kemahiran

yang digunakan semasa bekerja

8.8.1 Kemahiran berkomunikasi

8.8.1.1 Majoriti responden menyatakan mereka memiliki semua

jenis kemahiran berkomunikasi di atas pada tahap yang baik

atau sangat baik seperti yang ditunjukkan dalam Jadual 8.51

di bawah.

Jadual 8.51: Kemahiran komunikasi yang dimiliki selepas tamat pengajian di IPTKemahiran Komunikasi Tidak

Baik

Baik/Sangat Baik

Baik Sangat Baik Jumlah

Baik dan

Sangat Baik

Mengemukakan idea secara lisan 3.5 68.7 25.2 93.9

Menyumbang idea dalam kumpulan 2.9 55.1 38.9 94.0

Menulis laporan 5.5 60.7 30.8 91.5Mengemukakan idea secara spontan 6.9 65.7 24.5 90.2

Berkomunikasi dalam kumpulan (latar

belakang berbeza)

6.7 56.1 34.2 90.3

Membuat pembentangan 6.9 64.1 25.8 89.9

Menulis surat/memo rasmi 8.5 58.6 29.7 88.3

Membuat perundingan 9.2 57.9 29.5 87.4

Memimpin dan memotivasi kumpulan 11.2 58.5 27.1 85.6

Menulis cadangan 13.3 58.9 24.4 83.3

Menulis minit mesyuarat 23.7 55.4 18.6 74Nota : Jumlah peratusan “Tidak Baik”, “Baik” dan “Sangat Baik” tidak genap 100.0 peratus kerana terdapat responden yang

tidak memberikan respons.


99

8.8.1.2 Bilangan responden yang mengatakan “tidak baik” bagi

kemahiran berkomunikasi adalah agak rendah. Misalnya,

bagi kemahiran mengemukakan idea secara lisan, hanya 3.5

peratus menyatakan “tidak baik”. Jenis kemahiran yang

paling banyak mendapat respons “tidak baik” ialah

kemahiran menulis minit mesyuarat. Namun bilangannya

tidaklah begitu tinggi, iaitu hanya 23.7 peratus. Kemahiran

yang paling kerap diberi respons “sangat baik” oleh

responden ialah kemahiran menyumbang idea dalam

kumpulan. 38.9 peratus mengatakan mereka memiliki

kemahiran yang “sangat baik” dari segi menyumbang idea

dalam kumpulan. Kemahiran ini juga merupakan kemahiran

yang dimiliki paling ramai responden sekiranya peratusan

respons “baik” dan “sangat baik” digabungkan (94.0%).

8.8.1.3 Namun, yang menarik ialah kebanyakan jenis kemahiran

berkomunikasi yang mendapat jumlah bilangan respons

“baik” dan “sangat baik” yang tertinggi ialah kemahiran

yang berkaitan dengan komunikasi yang melibatkan lisan.

Kemahiran-kemahiran ini ialah:-

v mengemukakan idea secara lisan (93.9 %),

v menyumbang idea dalam kumpulan (94 %), dan

v mengemukakan idea secara spontan (90.2 %).

Bagi ketiga-tiga kemahiran ini, peratusan responden yang

memberi respons “baik” atau “sangat baik” melebihi 90

peratus.

8.8.1.4 Sebaliknya, kebanyakan kemahiran berkomunikasi yang

mendapat bilangan respons “tidak baik” yang tertinggi ialah

kemahiran yang berkaitan dengan penulisan, iaitu:-

v menulis minit mesyuarat (23.7%),

v menulis cadangan (13.3 %), dan


100

v menulis surat/memo rasmi (8.5%).

Ini menunjukkan bahawa walaupun responden tidak

mempunyai masalah yang serius dalam berkomunikasi,

mereka lebih mahir berkomunikasi secara lisan berbanding

penulisan.

8.8.1.5 Kebanyakan responden yang bekerja bersetuju bahawa

semua jenis kemahiran berkomunikasi yang dinyatakan

dalam borang soal selidik digunakan semasa bekerja. Bagi

setiap kemahiran, bilangan responden yang mengatakan

“setuju” dan “sangat setuju” adalah tinggi (Jadual 8.52).

Jadual 8.52: Kemahiran berkomunikasi yang digunakan semasa bekerjaKemahiran Komunikasi Tidak

Setuju

Setuju/Sangat Setuju

Setuju Sangat

Setuju

Jumlah

Setuju dan

Sangat Setuju



Menulis laporan 10.0 45.9 40.7 86.6

Mengemukakan idea secara spontan 6.7 50.7 39.2 89.9


belakang berbeza)

3.9 39.9 53.1 93.0

Membuat pembentangan 14.6 45.8 35.9 81.7Menulis surat/memo rasmi 13.0 44.4 39.4 83.8


Memimpin dan memotivasi kumpulan 13.5 48.7 34.1 82.8

Menulis cadangan 20.3 45.8 30.1 75.9

Menulis minit mesyuarat 30.5 41.4 24.2 65.6Nota : Jumlah peratusan “Tidak Setuju”, “Setuju” dan “Sangat Setuju” tidak genap 100.0 peratus kerana terdapat responden

yang tidak memberikan respons.

8.8.1.6 Kemahiran yang paling kerap diberi respons “setuju” dan

“sangat setuju” oleh responden ialah kemahiran

berkomunikasi dalam kumpulan yang mempunyai latar

belakang yang berbeza. 39.9 peratus responden mengatakan

“setuju” dan 53.1 peratus mengatakan “sangat setuju”.

Jumlah responden yang menyatakan “setuju” dan “sangat

setuju” ialah 93 peratus. Hanya 3.9 peratus responden

mengatakan “tidak bersetuju”. Sebaliknya, kemahiran yang

diberi respons “setuju” dan “sangat setuju” yang terendah


101

ialah kemahiran menulis minit mesyuarat. Jumlah responden

yang menyatakan “setuju” dan “sangat setuju” bagi

kemahiran ini ialah 65.6 peratus.

8.8.1.7 Ini bermakna semasa bekerja, responden bukan sahaja

menggunakan kemahiran berbentuk lisan tetapi juga

kemahiran berbentuk penulisan. Namun, kemahiran

berbentuk lisan lebih kerap digunakan semasa bekerja

berbanding kemahiran berbentuk penulisan. Sebagaimana

dalam Jadual 8.52, kemahiran menulis surat/memo rasmi,

menulis cadangan, dan menulis minit mesyuarat ialah

kemahiran yang digunakan oleh bilangan responden yang

paling rendah. Secara am, corak ini sama dengan corak

kemahiran yang dimiliki responden selepas tamat pengajian

di IPT. Namun, sekiranya perbandingan dibuat dengan lebih

teliti, terdapat beberapa perbezaan yang menarik (Jadual

8.53).

Jadual 8.53: Perbandingan antara kemahiran yang dimiliki selepas tamat

pengajian di IPT dan kemahiran yang digunakan semasa bekerjaKemahiran Komunikasi Dimiliki selepas tamat

pengajian di IPT

Digunakan semasa bekerja

Jumlah Baik/ Sangat

Baik

Jumlah Setuju/Sangat

Setuju

Peratus kedudukan Peratus kedudukan

Menyumbang idea dalam kumpulan 94.0 1 90.4 3

Mengemukakan idea secara lisan 93.9 2 92.7 2

Menulis laporan 91.5 3 86.6 6

Berkomunikasi dalam kumpulan (latarbelakang berbeza)

90.3 4 93.0 1

Mengemukakan idea secara spontan 90.2 5 89.9 5

Membuat pembentangan 89.9 6 81.7 9

Menulis surat/memo rasmi 88.3 7 83.8 7

Membuat perundingan 87.4 8 90.0 4

Memimpin dan memotivasi kumpulan 85.6 9 82.8 8

Menulis cadangan 83.3 10 75.9 10

Menulis minit mesyuarat 74.0 11 65.6 11

8.8.1.8 Jadual 8.53 menunjukkan terdapat empat perbezaan yang

agak ketara antara kemahiran yang dimiliki oleh responden

selepas tamat pengajian di IPT dengan kemahiran yang

digunakan semasa bekerja, iaitu berkomunikasi dalam


102

kumpulan yang mempunyai latar belakang yang berbeza,

menulis laporan, membuat perundingan, dan menyumbang

idea dalam kumpulan.

8.8.1.9 Responden yang bekerja memberi bilangan respons tertinggi

untuk kemahiran berkomunikasi dalam kumpulan yang

mempunyai latar belakang yang berbeza, namun bilangan

respons yang menunjukkan kemahiran ini dimiliki hanya

menduduki tempat keempat tertinggi.

8.8.1.10 Untuk kemahiran membuat perundingan, bilangan respons

yang diberi oleh responden yang bekerja menduduki tempat

keempat tertinggi, namun bilangan respons yang

menunjukkan kemahiran ini dimiliki hanya menduduki

tempat kelapan tertinggi. Gambaran yang bertentangan

didapati mengenai kemahiran menulis laporan dan

menyumbang idea dalam kumpulan.

8.8.1.11 Untuk kemahiran menulis laporan, bilangan respons yang

menunjukkan kemahiran ini dimiliki oleh responden

menduduki tempat ketiga tertinggi, namun bilangan respons

yang diberi oleh responden yang bekerja lebih rendah, iaitu

hanya menduduki tempat keenam tertinggi. Untuk

kemahiran menyumbang idea dalam kumpulan pula,

bilangan respons yang menunjukkan kemahiran ini dimiliki

selepas tamat pengajian menduduki tempat yang tertinggi.

Namun bilangan respons yang diberi oleh responden yang

bekerja hanya menduduki tempat ketiga tertinggi. Ini

menunjukkan bahawa terdapat kemahiran berkomunikasi

yang agak penting semasa bekerja tetapi kurang dimiliki

oleh responden. Terdapat juga kemahiran berkomunikasi

yang dimiliki oleh responden pada tahap yang agak tinggi,

tetapi tidak begitu penting (sekiranya dibandingkan dengan

kemahiran yang lain) semasa bekerja. Dalam erti kata lain,


103

bagi ketiga-tiga kemahiran tersebut, tidak ada kesepadanan

antara kemahiran yang dimiliki oleh responden selepas tamat

pengajian di IPT dengan kemahiran yang digunakan semasa

bekerja.

8.8.2 Kemahiran berfikir

8.8.2.1 Sebahagian kemahiran berfikir, seperti menganalisis,

menjana idea kritis dan menilai hasil kerja, melibatkan

penggunaan hemisfera kiri otak sementara sebahagian lagi

seperti menjana idea kreatif, melihat sesuatu secara holistik

dan melakukan beberapa tugas secara serentak melibatkan

penggunaan hemisfera kanan otak. Tiga daripada kemahiran

di atas, iaitu kemahiran menyelesaikan masalah, kemahiran

membuat keputusan dan kemahiran mempelajari dan

mengaplikasi pengetahuan serta kemahiran baru ialah

kemahiran yang umum dan melibatkan penggunaan kedua-

dua hemisfera otak, manakala kemahiran yang lain ialah

kemahiran yang lebih spesifik dan melibatkan penggunaan

sama ada hemisfera kiri atau kanan otak.

8.8.2.2 Kajian ini menunjukkan majoriti responden memiliki

kemahiran berfikir yang baik, seperti yang ditunjukkan

dalam Jadual 8.54 di bawah. Kebanyakan responden

menyatakan mereka memiliki kemahiran berfikir pada tahap

yang baik. Setiap jenis kemahiran yang terbabit diberi

bilangan respons “baik” dan “sangat baik” yang tinggi.

Sekiranya bilangan respons “baik” dan “sangat baik”

digabungkan untuk setiap kemahiran, peratusannya ialah 81

ke atas. Ini menggambarkan bahawa responden tidak

menghadapi masalah untuk menggunakan pelbagai jenis

kemahiran berfikir.


104

8.8.2.3 Namun terdapat perbezaan dari segi kecenderungan jenis

kemahiran berfikir yang dimiliki. Mereka kelihatan lebih

cenderung terhadap kemahiran berfikir yang bersifat umum.

Jadual 8.54 menunjukkan kemahiran berfikir yang mendapat

jumlah bilangan respons “baik” dan “sangat baik” daripada

paling ramai responden ialah kemahiran menyelesaikan

masalah, iaitu 92.6 peratus (65.9 peratus “baik”, 27.6 peratus

“sangat baik”). Ini diikuti oleh kemahiran membuat

keputusan. Jumlah bilangan respons “baik” dan “sangat

baik” bagi kemahiran ini ialah 92 peratus (63.4 peratus

“baik”, 28.6 peratus “sangat baik”). Kedua-dua kemahiran

ini bersifat umum.

Jadual 8.54: Kemahiran berfikir yang dimiliki selepas tamat pengajian di IPTKemahiran Berfikir Tidak

Baik

Baik/Sangat Baik


Baik dan

Sangat Baik

Menyelesaikan masalah 3.5 65.0 27.6 92.6Membuat keputusan 4.1 63.4 28.6 92.0

Menganalisis 4.7 65.4 26.0 91.4

Menjana idea kreatif 7.8 65.8 23.3 89.1

Mempelajari dan mengaplikasi pengetahuan

serta skil baru

5.3 58.9 31.7 90.6

Menilai sesuatu secara terperinci 7.6 58.3 30.0 88.3

Menilai hasil kerja sendiri 8.4 59.4 28.3 87.7

Melihat sesuatu secara holistik/keseluruhan 9.0 59.9 27.0 86.9

Membuat penaakulan 9.9 65.0 20.5 85.5

Menjana idea kritis 13.1 63.3 20.2 83.5

Melakukan beberapa tugas secara serentak 14.5 57.7 23.8 81.5Nota : Jumlah peratusan “Tidak Baik”, “Baik” dan “Sangat Baik” tidak genap 100.0 peratus kerana terdapat responden yang


8.8.2.4 Kemahiran yang paling tidak digemari oleh responden ialah

kemahiran melakukan tugas secara serentak. Kemahiran ini

diberi bilangan respons “baik” dan “sangat baik” terendah

berbanding kemahiran berfikir yang lain, iaitu 81.5 peratus.

14.5 peratus responden memberikan respons “tidak baik”.

Kemahiran ini bersifat spesifik kepada penggunaan

hemisfera kanan otak. Kemahiran berfikir yang diberi

bilangan respons “baik” dan “sangat baik” yang kedua


105

terendah berbanding kemahiran berfikir yang lain ialah

kemahiran menjana idea kritis, iaitu 83.5 peratus. Kemahiran

ini bersifat spesifik kepada penggunaan hemisfera kiri otak.

Ini menunjukkan walaupun responden mungkin mahir

menyelesaikan masalah dan membuat keputusan, mereka

mungkin memerlukan lebih daya usaha untuk menghasilkan

tugas yang memerlukan penggunaan kemahiran berfikir

yang lebih spesifik.

8.8.2.5 Antara kemahiran yang melibatkan penggunaan hemisfera

kanan dan kiri otak, didapati responden lebih cenderung

terhadap kemahiran yang melibatkan penggunaan hemisfera

kiri otak. Jadual 8.54 menunjukkan kebanyakan kemahiran

berfikir yang melibatkan penggunaan hemisfera kiri otak

mendapat peratusan jumlah respons “baik” dan “sangat

baik” yang lebih tinggi berbanding kemahiran yang

melibatkan penggunaan hemisfera kanan otak. Kemahiran

menganalisis, melihat sesuatu secara terperinci, menilai hasil

kerja sendiri, membuat penaakulan dan menjana idea kritis

yang melibatkan otak kiri menduduki tempat ketiga,

keenam, ketujuh, kesembilan, dan kesepuluh. Sebaliknya,

kemahiran menjana idea kreatif, melihat sesuatu secara

holistik dan melakukan beberapa tugas serentak menduduki

tempat kelima, kelapan, dan kesebelas.

8.8.2.6 Purata bagi jumlah “setuju” dan “sangat setuju” bagi ketiga-

tiga kemahiran yang melibatkan penggunaan otak kanan

(menjana idea kreatif, melihat sesuatu secara holistik dan

melakukan beberapa tugas secara serentak) ialah 85 peratus,

sementara bagi kelima-lima kemahiran yang melibatkan

penggunaan otak kiri (menganalisis, melihat sesuatu secara

terperinci, menilai hasil kerja sendiri, membuat penaakulan,

dan menjana idea kritis), puratanya ialah 87.3 peratus.


106

8.8.2.7 Majoriti responden yang bekerja bersetuju semua kemahiran

berfikir yang disenaraikan dalam borang soal selidik

digunakan semasa bekerja. Kedua-dua jenis kemahiran

berfikir, iaitu yang bersifat umum dan yang bersifat spesifik

digunakan oleh ramai responden. Bagi kemahiran berfikir

yang bersifat umum, iaitu kemahiran menyelesaikan

masalah, kemahiran membuat keputusan dan kemahiran

mempelajari dan mengaplikasi pengetahuan serta skil baru,

bilangan responden yang mengatakan mereka “setuju” dan

“sangat setuju” bahawa kemahiran tersebut digunakan

semasa bekerja adalah hampir sama. Malahan, ketiga-tiga

kemahiran ini merupakan antara kemahiran yang menerima

respons “setuju” dan “tidak setuju” yang tertinggi

berbanding respons bagi kemahiran berfikir yang lain seperti

yang ditunjukkan dalam Jadual 8.55 di bawah.

Jadual 8.55: Kemahiran berfikir yang digunakan semasa berkerjaKemahiran Berfikir Tidak

Setuju


Setuju Sangat

Setuju

Jumlah Setuju

dan Sangat

Setuju

Menyelesaikan masalah 4.5 46.1 45.3 91.4

Membuat keputusan 5.0 46.5 44.5 91.0

Menganalisis 6.3 48.3 41.1 89.4



serta skil baru

3.8 43.6 48.8 92.4

Melihat sesuatu secara terperinci 5.3 44.4 46.2 90.6


Melihat sesuatu secara holistik/keseluruhan 6.7 49.4 39.6 89.0Membuat penaakulan 8.7 57.2 29.2 86.4


Melakukan beberapa tugas secara serentak 9.5 42.7 44.0 86.7Nota : Jumlah peratusan “Tidak Setuju”, “Setuju” dan “Sangat Setuju” tidak genap 100.0 peratus kerana terdapat responden


8.8.2.8 Daripada Jadual 8.55, kemahiran berfikir yang digunakan

oleh paling ramai responden ialah kemahiran menjana idea

kreatif. Bilangan responden yang memberi respons “setuju”

dan “sangat setuju” sangat tinggi, iaitu 97 peratus. Ini

menunjukkan pemikiran kreatif jauh lebih penting daripada

jenis pemikiran yang lain di tempat kerja.


107

8.8.2.9 Jadual 8.55 juga menunjukkan kemahiran yang melibatkan

penggunaan hemisfera kanan otak pada amnya digunakan

oleh responden semasa bekerja pada kadar yang lebih tinggi

berbanding kemahiran yang melibatkan penggunaan

hemisfera kiri otak.

8.8.2.10 Purata bagi jumlah “setuju” dan “sangat setuju” bagi ketiga-

tiga kemahiran yang melibatkan penggunaan hemisfera

kanan otak (menjana idea kreatif, melihat sesuatu secara

holistik dan melakukan beberapa tugas secara serentak) ialah

90.9 peratus, sementara bagi kelima-lima kemahiran yang

melibatkan penggunaan hemisfera kiri otak (menganalisis,

melihat sesuatu secara terperinci, menilai hasil kerja sendiri,

membuat penaakulan, dan menjana idea kritis), puratanya

ialah 87.7 peratus.

8.8.2.11 Terdapat beberapa perbezaan antara kemahiran berfikir yang

dimiliki responden dengan kemahiran berfikir yang

digunakan semasa bekerja (Jadual 8.56).

8.8.2.12 Perbezaan yang paling ketara melibatkan kemahiran

menjana idea kreatif dan menganalisis. Kemahiran menjana

idea kreatif merupakan kemahiran yang tertinggi yang

digunakan oleh responden selepas tamat pengajian. Namun

kemahiran ini hanyalah kemahiran yang kelima tertinggi

dimiliki oleh responden selepas tamat pengajian. Kemahiran

menganalisis pula ialah kemahiran yang ketiga tertinggi

yang dimiliki oleh responden selepas tamat pengajian.

Namun kemahiran ini tidak begitu kerap digunakan semasa

bekerja berbanding kemahiran berfikir yang lain (ketujuh

tertinggi).


108

Jadual 8.56: Perbandingan antara kemahiran berfikir yang dimiliki selepas

tamat pengajian di IPT dengan kemahiran berfikir yang digunakan semasa

bekerjaKemahiran Berfikir Dimiliki selepas tamat

pengajian di IPTDigunakan semasa bekerja

Jumlah Baik/ Sangat

Baik

Jumlah Setuju/Sangat

Setuju

Peratus Kedudukan Peratus Kedudukan

Menyelesaikan masalah 92.6 1 91.4 3

Membuat keputusan 92.0 2 91.0 4

Menganalisis 91.4 3 89.4 7


serta skil baru

90.6 4 92.4 2

Menjana idea kreatif 89.1 5 97.0 1

Melihat sesuatu secara terperinci 88.3 6 90.6 5

Menilai hasil kerja sendiri 87.7 7 89.6 6

Melihat sesuatu secara holistik/keseluruhan 86.9 8 89.0 8

Membuat penaakulan 85.5 9 86.4 10

Menjana idea kritis 83.5 10 82.7 11Melakukan beberapa tugas secara serentak 81.5 11 86.7 9

8.8.3 Kemahiran merancang dan mentadbir

8.8.3.1 Jadual 8.57 di bawah menunjukkan respons mengenai

kemahiran merancang dan mentadbir.

Jadual 8.57 Kemahiran merancang dan mentadbir yang dimiliki selepas tamat

pengajian di IPTKemahiran Merancang dan Mentadbir Tidak

Baik

Baik/Sangat Baik


Baik dan

Sangat Baik

Mengurus masa 6.4 56.4 33.3 89.7

Membuat perancangan atau pelan tindakan 8.8 57.5 29.5 87.0

Mentadbir kumpulan/pasukan 11.4 58.4 25.9 84.3Nota : Jumlah peratusan “Tidak Baik”, “Baik” dan “Sangat Baik” tidak genap 100.0 peratus kerana terdapat responden yang


Agak ramai responden mengatakan mereka memiliki

kemahiran merancang dan mentadbir pada tahap yang baik.

Antara ketiga-tiga kemahiran tersebut, kemahiran yang

paling digemari oleh responden ialah kemahiran mengurus

masa. Jumlah respons “baik” dan “sangat baik” bagi

kemahiran ini adalah yang tertinggi, iaitu 89.7 peratus.

Kemahiran yang paling kurang digemari ialah kemahiran

mentadbir (84.3%).


109

8.8.3.2 Corak yang sama didapati bagi respons terhadap kemahiran

yang digunakan oleh responden semasa bekerja, seperti yang

dapat dilihat dalam Jadual 8.58 di bawah. Majoriti

responden yang berkerja bersetuju bahawa kemahiran

membuat perancangan atau pelan tindakan, mentadbir

kumpulan atau pasukan dan mengurus masa digunakan

semasa bekerja. Antara ketiga-tiga kemahiran tersebut,

kemahiran mengurus masa ialah kemahiran yang diberi

respons “setuju” dan “sangat setuju” oleh paling ramai

reponden (92.6%). Kemahiran ini juga merupakan

kemahiran yang diberi respons “sangat setuju” oleh paling

ramai responden (51.4%). Ini bermakna kemahiran yang

digunakan semasa bekerja yang berhubung dengan

kemahiran merancang dan mentadbir selari dengan

kemahiran yang dimiliki responden selepas tamat pengajian

di IPT.

Jadual 8.58: Kemahiran merancang dan mentadbir yang digunakan semasa

bekerjaKemahiran Merancang dan Mentadbir Tidak

Setuju


Setuju Sangat

Setuju

Jumlah Setuju

dan Sangat

Setuju

Mengurus masa 3.6 41.2 51.4 92.6

Membuat perancangan atau pelan tindakan 7.4 43.5 44.8 88.3

Mentadbir kumpulan/pasukan 13.6 45.9 36.1 82.0Nota : Jumlah peratusan “Tidak Setuju”, “Setuju” dan “Sangat Setuju” tidak genap 100.0 peratus kerana terdapat responden


8.8.4 Kemahiran dalam teknologi komunikasi dan maklumat

8.8.4.1 Sebagaimana kemahiran lain yang telah dibincangkan di

atas, kelima-lima kemahiran dalam teknologi komunikasi

dan maklumat juga dimiliki oleh responden selepas tamat

pengajian di IPT pada tahap “baik” atau “sangat baik”.

Bilangan responden yang menganggap kemahiran mereka

“tidak baik” sangat kecil, iaitu kurang daripada tujuh peratus

bagi setiap satu kemahiran. Kemahiran yang paling kerap

diberi respons “sangat baik” ialah kemahiran mendapatkan


110

maklumat (53%). Ini diikuti oleh kemahiran memproses

maklumat (44.2%), kemahiran berkomunikasi (41.8%),

mempersembahkan maklumat (40.8%), dan akhir sekali

memproses kata (38.9%).

8.8.4.2 Kemahiran memproses kata ialah kemahiran yang diberi

respons “tidak baik” oleh paling ramai responden (7.5%).

Kemahiran ini merupakan kemahiran dalam teknologi

komunikasi dan maklumat yang paling tidak digemari oleh

responden, berbanding kemahiran berkaitan yang lain.

8.8.4.3 Sekiranya peratusan “baik” dan “sangat baik” digabungkan,

seperti dalam Jadual 8.59, kemahiran mendapatkan

maklumat merupakan kemahiran yang dimiliki oleh paling

ramai responden selepas tamat pengajian di IPT (93.3%). Ini

diikuti oleh kemahiran memproses maklumat (90.8%),

kemahiran berkomunikasi (90.2%), mempersembahkan

maklumat (89.2%) dan akhir sekali memproses kata (88%).

Ini menunjukkan responden lebih gemar atau mahir

menggunakan teknologi komunikasi dan maklumat untuk

mendapatkan maklumat berbanding untuk tujuan-tujuan lain.

Jadual 8.59: Kemahiran dalam teknologi komunikasi dan maklumat yang

dimiliki selepas tamat pengajian di IPTKemahiran dalam teknologi komunikasi

dan maklumat

Tidak

Baik

Baik/Sangat Baik


Baik danSangat Baik

Mendapatkan maklumat 2.9 40.3 53.0 93.3

Memproses maklumat 5.1 46.6 44.2 90.8

Berkomunikasi 5.9 48.4 41.8 90.2

Mempersembahkan maklumat 6.8 48.4 40.8 89.2

Memproses kata 7.5 51.1 36.9 88.0Nota : Jumlah peratusan “Tidak Baik”, “Baik” dan “Sangat Baik” tidak genap 100.0 peratus kerana terdapat responden yang


8.8.4.4 Bagi kemahiran dalam teknologi komunikasi dan maklumat

yang digunakan semasa bekerja, kemahiran yang diberi

respons “sangat setuju” tertinggi ialah kemahiran


111

mendapatkan maklumat (56.3%). Respons “sangat setuju”

untuk setiap kemahiran yang digunakan semasa bekerja

serupa dengan corak respons yang diberikan oleh responden

terhadap kemahiran yang dimiliki selepas tamat pengajian.

8.8.4.5 Namun sekiranya respons “setuju” dan “sangat setuju”

digabungkan, seperti yang ditunjukkan dalam Jadual 8.60 di

bawah, terdapat perbezaan dengan keputusan sebelum ini.

Kemahiran yang diberi respons “setuju” dan “sangat setuju”

tertinggi oleh responden yang bekerja ialah kemahiran

memproses maklumat (89.7%) dan yang kedua ialah

kemahiran mendapatkan maklumat (89.2%). Sebaliknya,

kemahiran yang dimiliki oleh responden selepas tamat

pengajian yang tertinggi ialah mendapatkan maklumat dan

yang kedua pula memproses maklumat. Namun, bagi

kemahiran memproses kata, corak yang sama didapati.

Kemahiran ini merupakan kemahiran yang paling kurang

digunakan semasa bekerja dan yang paling kurang dimiliki

oleh responden selepas tamat pengajian di IPT.


digunakan semasa bekerjaKemahiran dalam teknologi komunikasi

dan maklumat

Tidak

Setuju


Setuju Sangat

Setuju

Jumlah Setuju

dan Sangat

Setuju



Berkomunikasi 8.5 36.1 51.4 87.5Mempersembahkan maklumat 8.4 37.0 50.2 87.2

Memproses kata 10.2 39.2 45.7 84.9Nota : Jumlah peratusan “Tidak Setuju”, “Setuju” dan “Sangat Setuju” tidak genap 100.0 peratus kerana terdapat responden


8.8.5 Analisis penjadualan silang antara responden yang bekerja dengan

responden yang tidak bekerja (menganggur) dari segi kemahiran yangdimiliki

8.8.5.1 Keseluruhannya, lebih ramai responden yang tidak bekerja

memiliki kemahiran yang terbabit berbanding responden


112

yang bekerja. Jadual-Jadual 8.61, 8.62, 8.63 dan 8.64 di

bawah menunjukkan perbandingan antara kemahiran yang

dimiliki oleh responden yang bekerja dengan responden

yang tidak bekerja selepas tamat pengajian di IPT.

Jadual 8.61: Kemahiran berkomunikasi yang dimiliki selepas tamat pengajian di

IPTKemahiran berkomunikasi Tidak Baik Jumlah Baik dan Sangat

Baik

Bekerja Tidak

Bekerja

Bekerja Tidak

bekerja



Menulis laporan 7.6 6.1 92.4 93.9

Mengemukakan idea secara spontan 6.6 3.6 93.4 96.4


belakang berbeza)

10.9 4.0 89.1 96.0

Membuat pembentangan 15.6 11.1 84.4 88.9

Menulis surat/memo rasmi 26.3 17.2 73.7 92.8


Memimpin dan memotivasi kumpulan 11.8 11.1 88.2 88.9Menulis cadangan 9.8 9.1 90.2 90.9

Menulis minit mesyuarat 7.5 6.5 92.5 93.5

8.8.5.2 Keputusan ujian F menunjukkan terdapat empat jenis

kemahiran berkomunikasi yang memperlihatkan perbezaan

yang signifikan, iaitu kemahiran menulis laporan, menulis

surat/memo rasmi, menulis minit mesyuarat, dan

menyumbang idea dalam kumpulan. Bagi kemahiran-

kemahiran ini responden yang tidak bekerja memberi

respons “baik/sangat baik” yang lebih tinggi berbanding

responden yang bekerja selepas tamat pengajian di IPT.

8.8.5.3 Terdapat juga perbezaan dari segi kecenderungan kemahiran

berkomunikasi antara responden yang bekerja dengan yang

tidak bekerja selepas tamat pengajian di IPT. Misalnya

responden yang bekerja menunjukkan kecenderungan yang

lebih tinggi terhadap kemahiran menulis minit mesyuarat

dan kemahiran menyumbang idea dalam kumpulan

berbanding dengan responden yang tidak bekerja. Bagi

responden yang bekerja, kemahiran menulis minit mesyuarat


113

adalah keempat tertinggi manakala kemahiran menyumbang

idea dalam kumpulan adalah yang kelima tertinggi. Bagi

responden yang tidak bekerja, kemahiran-kemahiran ini

adalah hanya yang keenam tertinggi.

Jadual 8.62: Kemahiran berfikir yang dimiliki selepas tamat pengajian di IPTKemahiran berfikir Tidak Baik Jumlah Baik/Sangat Baik

Bekerja Tidak

bekerja

Bekerja Tidak

bekerja



Menganalisis 4.5 5.5 95.5 94.5

Membuat keputusan 4.3 4.5 95.7 95.5

Menyelesaikan masalah 3.7 3.8 96.3 96.2

Melihat sesuatu secaraholistik/keseluruhan

9.6 8.4 90.4 91.6

Melihat sesuatu secara terperinci 7.9 8.0 92.1 92.0


Mempelajari dan mengaplikasi

pengetahuan serta skil baru

5.4 5.3 94.6 94.7

Membuat penaakulan 10.0 11.4 90.0 88.6

Melakukan beberapa tugas secara

serentak

13.2 19.7 86.8 80.3

8.8.5.4 Bagi kemahiran berfikir, keputusan ujian F menunjukkan

perbezaan antara responden yang tidak bekerja dengan

responden yang bekerja selepas tamat pengajian di IPT

hanya dari segi kemahiran menjana idea kreatif dan

kemahiran menjana idea kritis. Dalam hal ini responden

yang tidak bekerja memberi respons “baik/sangat baik” yang

lebih tinggi daripada responden yang bekerja.

8.8.5.5 Dari segi kecenderungan terhadap kemahiran berfikir antara

kedua-dua kumpulan responden, tiada perbezaan yang ketara

didapati. Kecenderungan mereka secara keseluruhannya

selari.

8.8.5.6 Bagi kemahiran merancang dan mentadbir, keputusan ujian

F menunjukkan hanya kemahiran mentadbir

kumpulan/pasukan memperlihatkan perbezaan yang

signifikan antara responden yang bekerja dengan yang tidak

bekerja selepas menamatkan pengajian di IPT. Bagi


114

kemahiran ini, responden yang tidak bekerja memberi

respons “baik/sangat baik” yang lebih tinggi berbanding

responden yang bekerja.

Jadual 8.63: Kemahiran merancang dan mentadbir yang dimiliki selepas tamat

pengajian di IPT

Kemahiran merancang dan

mentadbir

Tidak Baik Jumlah Baik/Sangat Baik

Bekerja Tidak bekerja Bekerja Tidak bekerja

Membuat perancangan atau pelan

tindakan

9.8 7.9 90.2 92.1

Mentadbir kumpulan/pasukan12.8 9.6 87.2 90.4

Mengurus masa6.4 6.5 93.6 93.5

8.8.5.7 Perbandingan dari segi kecenderungan terhadap kemahiran

merancang dan mentadbir antara kedua-dua kumpulan

responden, tidak memperlihatkan perbezaan. Kecenderungan

mereka selari. Bagi kemahiran dalam teknologi maklumat

dan komunikasi maklumat pula, keputusan ujian F

menunjukkan respons “baik/sangat baik” yang diberikan

oleh responden yang tidak bekerja dan yang bekerja tidak

memperlihatkan perbezaan yang signifikan.


dimiliki selepas tamat pengajian di IPTKemahiran dalam

Teknologi Maklumat dan

Komunikasi

Tidak Baik Jumlah Baik/Sangat Baik

Bekerja Tidak bekerja Bekerja Tidak bekerja



Memproses kata 7.5 8.2 92.5 91.8

Mempersembahkan maklumat 6.3 8.3 93.7 91.7

Berkomunikasi 5.7 6.2 94.3 93.8

8.8.5.8 Walau bagaimanapun, terdapat perbezaan dari segi

kecenderungan responden terhadap jenis kemahiran tertentu.

Responden yang bekerja menunjukkan kecenderungan yang

tinggi terhadap kemahiran memproses maklumat (kedua

tertinggi). Namun bagi responden yang tidak bekerja,


115

kecenderungan terhadap kemahiran ini hanya menduduki

tempat ketiga tertinggi.

8.8.5.9 Kajian ini juga membuat perbandingan antara responden

yang menganggur berdasarkan jantina. Tidak banyak

perbezaan yang signifikan didapati. Perbezaan yang

signifikan hanya melibatkan kemahiran menulis minit

mesyuarat, kemahiran menganalisis dan kemahiran membuat

keputusan. Bagi kemahiran menulis minit mesyuarat,

responden perempuan yang menganggur memperlihatkan

kemahiran yang lebih tinggi berbanding responden lelaki

yang menganggur. Sebaliknya, bagi kemahiran menganalisis

dan kemahiran membuat keputusan, responden lelaki yang

menganggur memperlihatkan kemahiran yang lebih tinggi

berbanding responden perempuan yang menganggur.

8.8.5.10 Perbandingan juga dibuat antara responden lelaki yang

menganggur dengan responden lelaki yang bekerja.

Keputusan ujian F menunjukkan tidak ada sebarang

perbezaan yang signifikan antara kedua-dua kumpulan

responden ini. Walau bagaimanapun, perbandingan yang

dibuat antara responden perempuan yang menganggur

dengan responden perempuan yang bekerja memperlihatkan

beberapa perbezaan yang signifikan dalam kemahiran

berikut:

Í menulis minit mesyuarat,

Í menulis surat/memo rasmi,

Í menjana idea kreatif,

Í menyumbang idea dalam kumpulan,

Í mentadbir kumpulan/pasukan, dan

Í menjana idea kritis.

Bagi kemahiran-kemahiran tersebut, responden perempuan

yang menganggur memperlihatkan kemahiran yang lebih

tinggi berbanding responden perempuan yang bekerja.


116

8.9 Bahagian praktikal/praktikum, ko-kurikulum dan skim latihan lepasan

siswazah

Terdapat kepelbagaian dan kelainan kurikulum yang ditawarkan oleh IPTA.

Ada IPTA yang mewajibkan pelajarnya mengambil latihan praktikal dan ko-

kurikulum. Ada pula yang hanya menjadikan kedua-dua komponen itu sebagai

elektif.

8.9.1 Latihan praktikal

8.9.1.1 Latihan praktikal ialah jambatan yang menghubungkan

program pengajian akademik dengan dunia pekerjaan.

Program perubatan, pergigian, perundangan dan

kejuruteraan mewajibkan pelajarnya menjalani latihan

praktikal. Oleh itu latihan praktikal bagi program ini bersifat

formal dan dinilai. Bagi program lain pula, latihan praktikal

dikendalikan secara ad hoc dan cara penilaiannya juga

pelbagai.

8.9.1.2 Berdasarkan maklumat dalam Jadual 8.65, 58.4 peratus

responden menyatakan bahawa mereka pernah mengikuti

program latihan praktikal semasa di universiti dan 41.6

peratus pula menyatakan bahawa mereka tidak mengikuti

latihan tersebut. Berdasarkan status pekerjaan pula,

nampaknya bilangan dan peratusan responden yang bekerja

dan tidak bekerja yang menjalani latihan praktikal tidak jauh

bezanya, iaitu 58.3 peratus yang bekerja dan 57.2 peratus

yang tidak bekerja.

Jadual 8.65: Latihan amali dan status pekerjaanStatus Latihan praktikal Jumlah

Tidak Ya

Bekerja 597 (41.7) 835 (58.3) 1432 (100.0)Bekerja sendiri 15 (48.1) 17 (51.9) 32 (100.0)

Menyambung pelajaran 64 (36.2) 113 (63.8) 177 (100.0)

Tidak bekerja 261 (42.8) 349 (57.2) 610 (100.0)

Jumlah 937 (41.6) 1314 (58.4) 2251 (100.0)

Nota: Angka dalam kurungan ialah peratus.


117

8.9.1.3 Daripada 1314 responden yang mengikuti latihan praktikal,

tempoh masa yang diambil untuk menjalankan latihan

praktikal ialah antara sebulan hingga setahun. Kebanyakan

responden menjalankan latihan praktikal kurang daripada 12

minggu (Jadual 8.66). Maklumat terperinci daripada Jadual

ini juga mendapati bahawa tidak banyak perbezaan

pengalaman latihan praktikal responden yang bekerja dengan

yang tidak bekerja.

8.9.2 Latihan ilmiah

8.9.2.1 Dalam latihan ilmiah, pelajar digalakkan menggunakan pengetahuan

yang diperoleh untuk memenuhi keperluan pertanyaan/persoalan.

Pelajar perlu menggabungjalinkan kemahiran pemikiran kritis,

kreativiti dan kesabaran dalam menyelesaikan masalah secara saintifik.

Dalam kurikulum pengajian IPTA, tidak semua program mewajibkan

pelajarnya membuat latihan ilmiah. Berdasarkan maklumat yang

diperoleh, sebanyak 1695 (75.8%) menyatakan mereka menjalani

latihan ilmiah dan 541 (24.2%) menyatakan mereka tidak dikehendaki

menjalani latihan ilmiah. Berdasarkan maklumat dalam Jadual 8.67,

peratus responden yang bekerja dan tidak bekerja yang menjalani

latihan ilmiah tidak jauh berbeza ( 76.1 peratus yang bekerja dan 75.8

peratus yang tidak bekerja). Akan tetapi, peratus pelajar yang bekerja

sendiri yang menjalani latihan ilmiah adalah yang tertinggi, iaitu 81.3

peratus.


118

Jadual 8.66: Tempoh menjalani latihan praktikal dengan status pekerjaanTempoh (minggu) Status anda sekarang Jumlah

Bekerja Bekerja

sendiri

Sambung

pelajaran

Tidak

bekerja

Tiada respons 21 1 4 9 35

(1.5) (3.0) (2.2) (1.5) (1.5)

1-4 70 - 11 19 100

(4.8) (6.1) (3.1) (4.4)

5-8 270 5 64 161 500(18.7) (15.2) (35.6) (26.1) (22.0)

9-12 376 8 29 137 550

(26.0) (24.2) (16.1) (22.2) (24.2)

13-16 79 3 6 22 110

(5.5) (9.1) (3.3) (3.6) (4.8)

17-20 9 - - 4 13

(0.6) (0.6) (0.6)

21-24 11 - 1 3 15

(0.8) (0.6) (0.5) (0.7)

25-28 - - - 1 1

(0.2) (0.0)29 atau lebih 11 1 1 - 13

(0.8) (3.0) (0.6) (0.6)

Sepanjang pengajian 1 - - - 1

(0.1) (0.0)

Tiada 597 15 64 261 937

(41.3) (45.5) (35.6) (42.3) (41.2)

Jumlah 1445 33 180 617 2275

(100.0) (100.0) (100.0) (100.0) (100.0)Nota: Angka dalam kurungan ialah peratus.

Jadual 8.67: Status pekerjaan dengan latihan akademik atau menulis laporan

penyelidikan semasa mengikuti pengajian tahun akhir di universitiStatus Membuat latihan akademik atau menulis laporan

penyelidikan

Jumlah

Tidak Ya

Bekerja 340 1081 1421

(23.9) (76.1) (100.0)

Bekerja sendiri 6 26 32

(18.8) (81.3) (100.0)

Sambung pelajaran 48 128 176

(27.3) (72.7) (100.0)Tidak bekerja 147 460 607

(24.2) (75.8) (100.0)

Jumlah 541 1695 2236

(24.2) (75.8) (100.0)Nota: Angka dalam kurungan ialah peratus.

8.9.3 Menghadiri seminar dan persidangan

8.9.3.1 Maklumat dalam Jadual 8.68 mendapati bahawa sebanyak

1612 (72.5%) responden menyatakan mereka pernah

menghadiri aktiviti akademik seperti bengkel, seminar dan


119

persidangan semasa pengajian di universiti. Dari segi

peratus, responden yang tidak bekerja didapati lebih ramai

menyatakan mereka pernah menghadiri aktiviti akademik

seperti bengkel, seminar dan persidangan semasa pengajian

berbanding responden yang bekerja.

Jadual 8.68: Perbandingan status pekerjaan dengan kehadiran di

bengkel/seminar/persidangan sepanjang pengajianStatus Pernah hadiri

bengkel/seminar/persidanganJumlah

Tidak Ya

Bekerja 408 1002 1410

(28.9) (71.1) (100.0)

Bekerja sendiri 11 21 32

(34.4) (65.6) (100.0)

Sambung pelajaran 43 135 178

(24.2) (75.8) (100.0)

Tidak bekerja 150 454 604

(24.8) (75.2) (100.0)

Jumlah 612 1612 2224

(27.5) (72.5) (100.0)Nota: Angka dalam kurungan ialah peratus.

8.9.4 Penglibatan siswazah dalam aktiviti ko-kurikulum berunit/berkredit

Hampir semua IPTA mempunyai dasar yang agak liberal dalam kursus

ko-kurikulum. Hasil dasar ini, hanya sekitar 11.3 peratus pelajar yang

menyatakan bahawa mereka mengambil kursus ko-kurikulum semasa

mengikuti program pengajian mereka. Oleh sebab IPTA menawarkan

banyak kursus atau kegiatan ko-kurikulum, bilangan siswazah yang

melibatkan diri dalam satu-satu kursus atau aktiviti adalah sedikit. Bagi

tujuan ini, hanya kursus atau aktiviti yang disertai oleh 10 (0.4%) atau

lebih responden sahaja dilaporkan secara terperinci. Untuk

memudahkan perbincangan, kursus atau aktiviti ko-kurikulum ini

dibahagikan kepada tiga kategori, iaitu ko-kurikulum umum, sukan dan

rekreasi, dan kebudayaan.

(a) Kursus ko-kurikulum umum

Penglibatan responden dalam aktiviti ko-kurikulum umum yang

paling ramai ialah persatuan fakulti, yakni 10.5 peratus

responden menyatakan mereka melibatkan diri dalam aktiviti


120

ini semasa pengajian. Berdasarkan maklumat dalam Jadual

8.69, peratusan pelajar yang mendapat pekerjaan yang terlibat

dalam aktiviti persatuan fakulti, AISEC dan persatuan

berbentuk keagamaan lebih tinggi berbanding pelajar yang

tidak mendapat pekerjaan. Dalam aktiviti lain seperti aktiviti

kemasyarakatan, pasukan berunifom, seni mempertahankan

diri, Persatuan Mahasiswa, Persatuan Anak Negeri dan Asas

Bina Negara, penglibatan responden yang tidak mendapat

pekerjaan adalah lebih besar daripada responden yang

mendapat pekerjaan.

Jadual 8.69: Penglibatan aktiviti ko-kurikulum umum mengikut status

pekerjaanUmum Status* Bil

%

Bekerja Bekerja sendiri Menyambung

pelajaran

Tidak bekerja Jumlah

Persatuan fakulti 0 N 1277 28 161 569 2035

% (88.2) (93.3) (89.4) (92.2) (89.5)

1 N 171 2 19 48 240

% (11.8) (6.7) (10.6) (7.8) (10.5)

Aktiviti kemasyarakatan 0 N 1311 29 155 541 2036

% (90.5) (96.7) (86.1) (87.7) (89.5)

1 N 137 1 25 76 239

% (9.5) (3.3) (13.9) (12.3) (10.5)

Pasukan berunifom 0 N 1327 28 167 548 2070

% (91.6) (93.3) (92.8) (88.8) (91.0)

1 N 121 2 13 69 205

% (8.4) (6.7) (7.2) (11.2) (9.0)

Seni mempertahankan diri 0 N 1339 25 161 565 2090

% (92.5) (83.3) (89.4) (91.6) (91.9)

1 N 109 5 19 52 185

% (7.5) (16.7) (10.6) (8.4) (8.1)

Persatuan Mahasiswa 0 N 1338 29 173 565 2105

% (92.4) (96.7) (96.1) (91.6) (92.5)

1 N 110 1 7 52 170

% (7.6) (3.3) (3.9) (8.4) (7.5)

Persatuan berbentuk keagamaan 0 N 1367 28 170 584 2149

% (94.4) (93.3) (94.4) (94.7) (94.5)

1 N 81 2 10 33 126

% (5.6) (6.7) (5.6) (5.3) (5.5)

Persatuan Anak Negeri 0 N 1422 30 178 601 2231

% (98.2) (100.0) (98.9) (97.4) (98.1)

1 N 26 - 2 16 44

% (1.8) (1.1) (2.6) (1.9)

Asas Bina Negara 0 N 1426 30 178 606 2240

% (98.5) (100.0) (98.9) (98.2) (98.5)

1 N 22 2 11 35

% (1.5) (1.1) (1.8) (1.5)

AIESEC 0 N 1432 30 180 616 2258

% (98.9) (100.0) (100.0) (99.8) (99.3)

1 N 16 1 17

% (1.1) (0.2) (0.7)

Nota: Angka dalam kurungan ialah peratus;

*Status: 1=ambil 0=tidak ambil


121

(b) Kursus ko-kurikulum kemahiran generik

Bilangan yang mengambil kursus ko-kurikulum berbentuk

kerjaya/kemahiran adalah amat kecil. Kebanyakannya terlibat

dengan aktiviti di kolej kediaman, kemahiran ICT, kelab

keusahawanan dan kelab bimbingan kerjaya. Secara

keseluruhannya, maklumat yang diperoleh dalam Jadual 8.70

mendapati ramai siswazah yang bekerja melibatkan diri dalam

aktiviti kolej kediaman, kelab keusahawanan dan

debat/pengucapan awam berbanding siswazah yang belum

bekerja.

Jadual 8.70: Penglibatan aktiviti ko-kurikulum kemahiran generik mengikut

status pekerjaanKemahiran Generik Status* N

%


pelajaran


Aktiviti berkaitan kolej 0 N 1395 29 180 609 2213

% (96.3) (96.7) (100.0) (98.7) (97.3)

1 N 53 1 - 8 62

% (3.7) (3.3) (1.3) (2.7)

Kelab Kemahiran ICT 0 N 1408 30 178 598 2214

% (97.2) (100.0) (98.9) (96.9) (97.3)

1 N 40 - 2 19 61

% (2.8) (1.1) (3.1) (2.7)

Kelab Keusahawanan 0 N 1410 29 176 602 2217

% (97.4) (96.7) (97.8) (97.6) (97.5)

1 N 38 1 4 15 58

% (2.6) (3.3) (2.2) (2.4) (2.5)

Kelab Bimbingan Kerjaya 0 N 1419 30 176 604 2229

% (98.0) (100.0) (97.8) (97.9) (98.0)

1 N 29 - 4 13 46

% (2.0) (2.2) (2.1) (2.0)

Debat/Pengucapan Awam 0 N 1428 30 177 611 2246

% (98.6) (100.0) (98.3) (99.0) (98.7)

1 N 20 - 3 6 29

% (1.4) (1.7) (1.0) (1.3)

Kelab Kerjaya 0 N 1438 30 179 606 2253

% (99.3) (100.0) (99.4) (98.2) (99.0)

1 N 10 - 1 11 22

% (0.7) (0.6) (1.8) (1.0)

Nota: Angka dalam kurungan ialah peratus;


(c) Kursus ko-kurikulum kebudayaan

Hanya sekitar tiga peratus sahaja siswazah yang menyatakan

mereka mengambil kursus ko-kurikulum kebudayaan.

Kebanyakan mereka terlibat dalam kursus muzik tradisi sahaja

(Jadual 8.71). Secara keseluruhannya responden yang tidak

bekerja lebih aktif berbanding yang bekerja kecuali dalam

aspek alat muzik, drama dan teater.


122

Jadual 8.71: Penglibatan aktiviti ko-kurikulum kebudayaan mengikut status pekerjaanKebudayaan Status* N

%


pelajaran


Kelab Kebudayaan 0 N 1404 30 176 594 2204

% (97.0) (100.0) (97.8) (96.3) (96.9)

1 N 44 4 23 71

% (3.0) (2.2) (3.7) (3.1)

Catur 0 N 1444 30 180 613 2267

% (99.7) (100.0) (100.0) (99.4) (99.6)

1 N 4 4 8

% (0.3) (0.6) (0.4)

Fotografi 0 N 1435 30 174 611 2250

% (99.1) (100.0) (96.7) (99.0) (98.9)

1 N 13 6 6 25

% (0.9) (3.3) (1.0) (1.1)

Senilukis dan kraftangan 0 N 1401 30 172 588 2191

% (96.8) (100.0) (95.6) (95.3) (96.3)

1 N 47 8 29 84

% (3.2) (4.4) (4.7) (3.7)

Permainan alat muzik tradisi 0 N 1408 29 168 600 2205

% (97.2) (96.7) (93.3) (97.2) (96.9)

1 N 40 1 12 17 70

% (2.8) (3.3) (6.7) (2.8) (3.1)

Kegiatan drama/teater 0 N 1413 30 178 602 2223

% (97.6) (100.0) (98.9) (97.6) (97.7)

1 N 35 2 15 52

% (2.4) (1.1) (2.4) (2.3)


(d) Kursus ko-kurikulum sukan dan rekreasi

Semua IPTA mempunyai kemudahan sukan yang mencukupi

untuk semua pelajarnya. Nampaknya bilangan siswazah yang

mengambil kursus sukan dan rekreasi adalah di bawah lima

peratus. Bilangan siswazah yang bekerja lebih aktif berbanding

siswazah yang tidak bekerja dalam semua aktiviti sukan kecuali

bola sepak dan hoki (Jadual 8.72).


123

Jadual 8.72: Penglibatan aktiviti ko-kurikulum sukan dan rekreasi mengikut

status pekerjaanSukan dan Rekreasi Status* N

%

Bekerja Bekerja

sendiri

Menyambung

pelajaran


Sains sukan/Asas pergerakan

sukan

0 N 1393 28 174 594 2189

% (96.2) (93.3) (96.7) (96.3) (96.2)

1 N 55 2 6 23 86

% (3.8) (6.7) (3.3) (3.7) (3.8)

Sukan rekreasi 0 N 1400 29 178 600 2207

% (96.7) (96.7) (98.9) (97.2) (97.0)

1 N 48 1 2 17 68

% (3.3) (3.3) (1.1) (2.8) (3.0)

Olahraga 0 N 1441 30 179 616 2266

% (99.5) (100.0) (99.4) (99.8) (99.6)

1 N 7 1 1 9

% (0.5) (0.6) (0.2) (0.4)

Bola tampar 0 N 1418 30 174 609 2231

% (97.9) (100.0) (96.7) (98.7) (98.1)

1 N 30 6 8 44

% (2.1) (3.3) (1.3) (1.9)

Badminton 0 N 1426 30 174 599 2229

% (98.5) (100.0) (96.7) (97.1) (98.0)

1 N 22 6 18 46

% (1.5) (3.3) (2.9) (2.0)

Bola sepak 0 N 1419 30 178 603 2230

% (98.0) (100.0) (98.9) (97.7) (98.0)

1 N 29 2 14 45

% (2.0) (1.1) (2.3) (2.0)

Bola baling 0 N 1429 29 175 611 2244

% (98.7) 996.7) (97.2) (99.0) (98.6)

1 N 19 1 5 6 31

% (1.3) 93.3) (2.8) (1.0) (1.4)

Bola jaring 0 N 1424 29 176 607 2236

% (98.3) (96.7) (97.8) (98.4) (98.3)

1 N 24 1 4 10 39

% (1.7) (3.3) (2.2) (1.6) (1.7)

Bola keranjang 0 N 1438 30 178 614 2260

% (99.3) (100.0) (98.9) (99.5) (99.3)

1 N 10 2 3 15

% (0.7) (1.1) (0.5) (0.7)

Bola lisut 0 N 1437 30 180 611 2258

% (99.2) (100.0) (100.0) (99.0) (99.3)

1 N 11 6 17

% (0.8) (1.0) (0.7)

Golf 0 N 1433 29 175 612 2249

% (99.0) (96.7) (97.2) (99.2) (98.9)

1 N 15 1 5 5 26

% (1.0) (3.3) (2.8) (0.8) (1.1)

Hoki 0 N 1433 30 178 607 2248

% (99.0) (100.0) (98.9) (98.4) (98.8)

1 N 15 2 10 27

% (1.0) (1.1) (1.6) (1.2)

Kelab ekspedisi/Kembara 0 N 1407 28 179 601 2215

% (97.2) (93.3) (99.4) (97.4) (97.4)

1 N 41 2 1 16 60

% (2.8) (6.7) (0.6) (2.6) (2.6)

Aerobik 0 N 1436 30 179 613 2258

% (99.2) (100.0) (99.4) (99.4) (99.3)

1 N 12 1 4 17

% (0.8) (0.6) (0.6) (0.7)



124

8.9.5 Kegunaan pengetahuan aktiviti ko-kurikulum

Dalam aktiviti ko-kurikulum, terdapat banyak kurikulum tersembunyi

(hidden curriculum) yang diajar secara tersurat. Impaknya kepada

pembelajaran sosial dan perkembangan diri adalah tinggi. Bagi

siswazah yang dikaji, terdapat dua kemahiran yang dikatakan

membantu mereka mendapat pekerjaan daripada bahan yang diperoleh

semasa mengikuti kursus ko-kurikulum, iaitu kemahiran

berkomunikasi, pembangunan kendiri, kepimpinan dan bekerja dalam

kumpulan (Jadual 8.73).

Jadual 8.73: Kegunaan pengetahuan aktiviti ko-kurikulum mengikut status

pekerjaanKegunaan Ko-

kurikulum

Status N

(%)

Bekerja Bekerja

Sendiri

Menyambung

Pelajaran

Tidak

BekerjaJumlah

Kemahiran komunikasi 0 N 1091 27 129 453 1700

% (75.3) (90.0) (71.7) (73.4) (74.7)

1 N 357 3 51 164 575

% (24.7) (10.0) (28.3) (26.6) (25.3)

Kemahiran berfikir 0 N 1248 24 150 509 1931

% (86.2) (80.0) (83.3) (82.5) (84.9)

1 N 200 6 30 108 344

% (13.8) (20.0) (16.7) (17.5) (15.1)

Kemahiran merancangdan mentadbir

0 N 1298 28 165 533 2024

% (89.6) (93.3) (91.7) (86.4) (89.0)

1 N 150 2 15 84 251

% (10.4) (6.7) (8.3) (13.6) (11.0)

Lebih yakin diri dalampergaulan/pertuturan/temu duga

0 N 1306 27 166 574 2073

% (90.2) (90.0) (92.2) (93.0) (91.1)

1 N 142 3 14 43 202

% (9.8) (10.0) (7.8) (7.0) (8.9)

Sifat kepimpinan 0 N 1336 28 162 572 2098

% (92.3) (93.3) (90.0) (92.7) (92.2)

1 N 112 2 18 45 177

% (7.7) (6.7) (10.0) (7.3) (7.8)

Berdisiplin 0 N 1389 28 168 576 2161

% (95.9) (93.3) (93.3) (93.4) (95.0)

1 N 59 2 12 41 114

% (4.1) (6.7) (6.7) (6.6) (5.0)

Ketahanan diri(kecergasanmental/fizikal

0 N 1391 28 171 590 2180

% (96.1) (93.3) (95.0) (95.6) (95.8)

1 N 57 2 9 27 95

% 3.9) (6.7) (5.0) (4.4) (4.2)

Menambahpengetahuan/skil/pengalaman

0 N 1406 30 171 586 2193

% (97.1) (100.0) (95.0) (95.0) (96.4)

1 N 42 - 9 31 82

% (2.9) (5.0) (5.0) (3.6)

Kepentingan/carapenampilan diri

0 N 1401 28 176 603 2208

% 96.8) (93.3) (97.8) (97.7) (97.1)

1 N 47 2 4 14 67

% (3.2) (6.7) (2.2) (2.3) (2.9)


125

Sambungan Jadual 8.73.Membantu mencaripekerjaan

0 N 1410 28 175 597 2210

% (97.4) (93.3) (97.2) (96.8) (97.1)

1 N 38 2 5 20 65

% (2.6) (6.7) (2.8) (3.2) (2.9)

Sifat bekerjasama 0 N 1412 30 177 605 2224

% (97.5) (100.0) (98.3) (98.1) (97.8)

1 N 36 - 3 12 51

% (2.5) (1.7) (1.9) (2.2)

Pendedahan alampekerjaan/pengalaman

0 N 1428 30 174 598 2230

% (98.6) (100.0) (96.7) (96.9) (98.0)

1 N 20 - 6 19 45

% (1.4) (3.3) (3.1) (2.0)

Memotivasi diri (self-motivation)

0 N 1426 30 178 602 2236

% (98.5) (100.0) (98.9) (97.6) (98.3)

1 N 22 - 2 15 39

% (1.5) (1.1) (2.4) (1.7)

Sifat berdikari 0 N 1424 29 178 608 2239

% (98.3) (96.7) (98.9) (98.5) (98.4)

1 N 24 1 2 9 36

% (1.7) (3.3) (1.1) (1.5) (1.6)Bersungguh dalam

pelaksanaan kerja0 N 1432 30 176 604 2242

% (98.9) (100.0) (97.8) (97.9) (98.5)

1 N 16 - 4 13 33

% (1.1) (2.2) (2.1) (1.5)

Etika ketika bekerja 0 N 1429 30 175 610 2244

% (98.7) (100.0) (97.2) (98.9) (98.6)

1 N 19 - 5 7 31

% (1.3) (2.8) (1.1) (1.4)

Kemahiran penggunaanICT

0 N 1427 29 180 609 2245

% (98.5) (96.7) (100.0) (98.7) (98.7)

1 N 21 1 - 8 30

% (1.5) (3.3) (1.3) (1.3)

Menambahkenalan/hubungan/jaringan

0 N 1426 29 179 611 2245

% (98.5) (96.7) (99.4) (99.0) (98.7)

1 N 22 1 1 6 30

% (1.5) (3.3) (0.6) (1.0) (1.3)

Sifat bertanggungjawab 0 N 1433 30 175 611 2249

% (99.0) (100.0) (97.2) (99.0) (98.9)

1 N 15 - 5 6 26

% (1.0) (2.8) (1.0) (1.1)

Maklumat kerjaya 0 N 1439 30 179 608 2256

% (99.4) (100.0) (99.4) (98.5) (99.2)

1 N 9 - 1 9 19

% (0.6) (0.6) (1.5) (0.8)

Perhubungan awam 0 N 1436 30 180 617 2263

% (99.2) (100.0) (100.0) (100.0) (99.5)

1 N 12 - - - 12

% (0.8) (0.5)

Pendedahan konsep

keusahawanan/semangatkeusahawanan

0 N 1439 30 179 613 2261

% (99.4) (100.0) (99.4) (99.4) (99.4)

1 N 9 - 1 4 14

% (0.6) (0.6) (0.6) (0.6)

Teknik ditemu duga 0 N 1439 30 178 617 2264

% (99.4) (100.0) (98.9) (100.0) (99.5)

1 N 9 - 2 - 11

% (0.6) (1.1) (0.5)

Berfikiran terbuka 0 N 1439 30 180 616 2265

% (99.4) (100.0) (100.0) (99.8) (99.6)

1 N 9 - - 1 10

% (0.6) (0.2) (0.4)


126

8.9.6 Kegunaan pengalaman bengkel/seminar/persidangan

Secara keseluruhannya 70 peratus responden menyatakan mereka

pernah menghadiri bengkel, seminar ataupun persidangan semasa

mengikuti pengajian mereka. Kebanyakan mereka berpendapat,

bengkel, seminar dan persidangan ini dapat menambah pengetahuan,

berkomunikasi dan menambah keyakinan diri untuk mencari pekerjaan

(Jadual 8.74)

Jadual 8.74: Kegunaan pengalaman bengkel/seminar/persidangan mengikut

status pekerjaanKomunikasi dan Keyakinan Diri Bekerja Sambung

pelajaran

Bekerja sendiri Tidak bekerjaJumlah

a. Kemahiran berkomunikasi N 158 25 4 65 252

% (10.9) (13.9) (13.3) (10.5) (11.1)

b. Lebih berkeyakinan

bertutur/menghadapi temu duga

N 97 15 2 53 167

% (6.7) (8.3) (6.7) (8.6) (7.3)

c. Pendedahan alam

pekerjaan/pengalaman bekerja

N 85 14 3 49 151

% (5.9) (7.8) (10.0) (7.9) (6.6)

d. Membentuk personaliti/penampilan

diri/imej bersesuaian

N 70 7 1 33 111

% (4.8) (3.9) (3.3) (5.3) (4.9)

e. Kemahiran berfikir N 58 9 2 27 96

% (4.0) (5.0) (6.7) (4.4) (4.2)

f. Memotivasi diri N 35 4 3 28 70

% (2.4) (2.2) (10.0) (4.5) (3.1)

g. Sifat kepimpinan N 19 2 1 6 28

% (1.3) (1.1) (3.3) (1.0) (1.2)

h. Menambah kenalan/jaringan N 6 3 - 6 15

% (0.4) (1.7) (1.0) (0.7)

i. Harapan majikan terhadap calon

yang ditemu duga

N 8 - - 3 11

% (0.6) (0.5) (0.5)

Maklumat dan Kemahiran Berkaitan

Kerjaya


pelajaran


a. Kemahiran merancang/mentadbir N 38 1 10 21 70

% (2.6) (3.3) (5.6) (3.4) (3.1)

b. Pendedahan peluang pasaran

pekerjaan

N 32 - 5 21 58

% (2.2) (2.8) (3.4) (2.5)

c. Pengetahuan/prihatin terhadap isu

semasa

N 31 1 2 8 42

% (2.1) (3.3) (1.1) (1.3) (1.8)

d. Kepentingan praktikal/pengalaman

bekerja

N 24 - 4 11 39

% (1.7) (2.2) (1.8) (1.7)

e. Teknik mencari pekerjaan N 20 - 3 8 31

% (1.4) (1.7) (1.3) (1.4)

f. Kemahiran komputer/ICT N 13 - - 9 22

% (0.9) (1.5) (1.0)

g. Kepentingan kesedaran

kemahiran/kebolehan diri

N 9 - - 7 16

% (0.6) (1.1) (0.7)

h. Kemahiran sesuatu bidang khusus N 9 - 2 4 15

% (0.6) (1.1) (0.6) (0.7)

i. Etika bekerja N 11 - - 2 13

% (0.8) (0.3) (0.6)

j. Pendedahan konsep/semangat

keusahawanan

N 6 1 1 5 13

% (0.4) (3.3) (0.6) (0.8) (0.6)

k. Semangat berusaha N 5 - - 6 11

% (0.3) (1.0) (0.5)

l. Meningkatkan kemahiran N 8 - 1 3 12

% (0.6) (0.6) (0.5) (0.5)


127

8.9.7 Skim latihan lepasan siswazah

8.9.7.1 Program yang diikuti semasa di IPTA adalah berbentuk

akademik dan menjurus kepada sesuatu disiplin. Bagi bidang

vokasional tertentu akibat daripada kemajuan teknologi,

siswazah biasanya perlu mengikuti beberapa kursus lain

selepas tamat pengajian. Berdasarkan kepada maklumat

dalam Jadual 8.75, sebanyak 42.5 peratus mengikuti skim

latihan lepasan siswazah. Nampaknya, lebih ramai

responden yang bekerja menyatakan mereka pernah

mengikuti skim latihan siswazah.

Jadual 8.75: Penglibatan siswazah dalam skim latihan lepasan siswazahIkuti Skim Bekerja Bekerja

sendiri

Sambung

pelajaran

Tidak

bekerja

Jumlah

Tidak N 740 16 122 431 1309

% (51.1) (53.3) (67.8) (69.9) (57.5)

Ya N 708 14 58 186 966% (48.9) (46.7) (32.2) (30.1) (42.5)

8.9.7.2 Terdapat pelbagai skim latihan yang dinyatakan oleh

responden kajian. Berdasarkan kepada maklumat yang

diperoleh dalam Jadual 8.76, ramai siswazah yang tidak

bekerja menyatakan mereka mengikuti skim latihan formal

yang dikendalikan oleh kerajaan seperti SSL, ICT dan SLG.

Siswazah yang bekerja pula menyatakan mereka mengikuti

skim yang ‘tailor made’.

8.9.7.3 Oleh sebab ramai responden yang mengikuti Skim Sangkut

dan Latihan, kajian ini juga cuba menilai keberkesanan skim

ini. Didapati hanya seorang yang menyatakan bahawa skim

ini tidak berkesan, tempoh terlalu singkat dan tidak memberi

peluang kepadanya menguasai bahasa Inggeris.


128

Jadual 8.76: Jenis skim latihan siswazah mengikut status pekerjaanSkim Latihan/Kursus Bekerja Bekerja

sendiri

Sambung

pelajaran

Tidak

bekerja

Jumlah

Skim Latihan ICT N 49 - 11 111 171

% (3.4) (6.1) (18.0) (7.5)

Skim Sangkutan Dan Latihan (SSL) N 63 2 7 64 136

% (4.4) (6.7) (3.9) (10.4) (6.0)

Skim Latihan Graduan (SLG) N 17 - 2 51 70

% (1.2) (1.1) (8.3) (3.1)

Skim Sangkutan Pembantu Pengajar (SSPP) N 14 1 3 6 24

% (1.0) (3.3) (1.7) (1.0) (1.1)

Kursus Bahasa Inggeris N 5 - - 11 16

% (0.3) (1.8) (0.7)

Kursus kemahiran komputer/ICT N 15 - 1 5 21

% (1.0) (0.6) (0.8) (0.9)

Latihan dalam kamar (Chambering) N 4 - - 2 6

% (0.3) (0.3) (0.3)

Skim Latihan Bahasa Inggeris N 2 - - 3 5

% (0.1) (0.5) (0.2)

Graduate re-skilling scheme N - - 1 2 3

% (0.6) (0.3) (0.1)

Kursus seminar/keusahawanan N 7 2 - 3 12

% (0.5) (6.7) (0.5) (0.5)

Skim Latihan ICT dan bahasa Inggeris N - - - 4 4

% (0.6) (0.2)

Kursus kontraktor asas binaan N 2 1 - - 3

% (0.1) (3.3) (0.1)

Latihan/kursus pengurusan/perakaunan/percukaian N 13 1 - - 14

% (0.9) (3.3) (0.6)

Skim latihan oleh majikan N 7 - - 1 8

% (0.5) (0.2) (0.4)

Bengkel/kursus latihan kejuruteraan N 6 - - - 6

% (0.4) (0.3)

Kursus ekonomi/Kewangan N 2 1 - 1 4

% (0.1) (3.3) (0.2) (0.2)

Kursus pensijilan profesional N 7 - - - 7

% (0.5) (0.3)

Kursus latihan perguruan/pensyarah N 5 - - - 5

% (0.3) (0.2)

8.9.8 Kegunaan skim latihan semula dalam mencari pekerjaan

Walaupun responden bersetuju bahawa skim latihan semula berguna,

tidak ramai yang menyatakan bahawa kemahiran yang diperoleh

membantu mereka mendapatkan pekerjaan. Berdasarkan maklumat

dalam Jadual 8.77, dua kemahiran yang dianggap paling membantu

ialah skim latihan yang mendedahkan mereka kepada alam pekerjaan

dan kemahiran ICT.

Jadual 8.77: Kegunaan pengetahuan skim latihan semulaKesan Membantu mendapatkan pekerjaan (%)

Pendedahan alam pekerjaan 9.4

Kemahiran ICT 7.4Kemahiran komunikasi 4.1

Menambah pengetahuan 3.5

Kemahian

pengurusan/pentadbiran

2.0

Keyakinan diri 1.0


129

9.0 Analisis dapatan kajian II: Temu bual kumpulan kecil fokus

9.1 Temu bual dengan siswazah: rumusan

9.1.1 Alasan siswazah mendaftar nama di bawah skim latihan

Ð Mereka tidak mendapat sebarang pekerjaan sejak berijazah

(disebabkan pelbagai faktor).

Ð Mereka telah mendapat pekerjaan (sambilan dan sepenuh masa)

tetapi meletak jawatan dan mendaftar di bawah skim latihan

dengan harapan akan mendapat pekerjaan yang lebih “baik”

dari segi “pendapatan yang tinggi”, “lebih terjamin”, dan

“berdasarkan minat mereka”.

Ð Mereka telah bekerja atau menyambung pelajaran tetapi

mendaftar di bawah skim latihan untuk mendapatkan imbuhan

kewangan dan di samping itu disebabkan skim latihan ini

longgar maka ini membolehkan mereka bekerja dan belajar

secara sambilan.

9.1.2 Profil siswazah

Ð Siswazah dari bandar kecil mengalami masalah untuk

mendapatkan pekerjaan di bandar masing-masing kerana

peluang pekerjaan terhad. Mereka tidak berupaya bekerja di

bandar besar kerana pendapatan tidak seberapa (sekitar RM500

hingga RM800). Siswazah yang berasal dari bandar besar

sanggup menerima pendapatan yang rendah kerana mereka

tinggal di rumah sendiri.

Ð Siswazah bumiputera Melayu daripada IPTA lebih cenderung

mencari pekerjaan di sektor awam.


130

Ð Siswazah mencari pekerjaan yang lebih terjamin walaupun

pendapatannya rendah. Mereka sanggup meletak jawatan yang

bersifat sambilan atau bermusim (walaupun jawatan ini

menawarkan pendapatan yang lumayan) untuk menjawat

jawatan yang lebih terjamin.

Ð Siswazah mencari jawatan pentadbiran berbanding dengan

bidang jualan.

Ð Siswazah memilih pekerjaan yang berkaitan dengan bidang,

pengajian namun begitu terdapat juga yang berusaha mencari

pekerjaan lain kerana tidak berminat dengan bidang yang telah

mereka ikuti di IPT (meskipun terdapat peluang pekerjaan

dalam bidang ini).

Ð Siswazah melakukan sebarang pekerjaan, termasuk menjadi

pekerja kilang untuk menyara kehidupan.

Ð Siswazah enggan menerima pekerjaan yang dianggap tidak

sepadan dengan kelayakan mereka.

Ð Siswazah sanggup berhenti sebagai guru tuisyen (walaupun

mendapat RM1,500 hingga RM2,000 sebulan) dan mendaftar

di bawah SSPP dengan harapan suatu hari nanti mereka akan

mendapat pekerjaan tetap.

Ð Ramai siswazah beranggapan bahawa mereka gagal untuk

mendapat sebarang pekerjaan kerana mereka tidak ada

pengalaman bekerja atau tidak ada orang dalam/orang

hubungan.

Ð Ada siswazah yang beranggapan bahawa mereka gagal

mendapat sebarang pekerjaan kerana didiskriminasi oleh bakal

majikan (dari segi gender, ras, atau bertudung).


131

Ð Siswazah gagal mendapat pekerjaan kerana beberapa

kekurangan seperti lemah dalam bahasa Inggeris, kecuali

siswazah UIA dan UiTM, dan siswazah bidang sastera tidak

ada kemahiran komputer.

Ð Siswazah gagal mendapat sebarang pekerjaan, meskipun mahir

dalam bahasa Inggeris dan komputer, kerana terlalu memilih

kerja (dari segi lokasi, jenis dan gaji).

Ð Siswazah bidang IT beranggapan pasaran untuk pekerjaan

dalam bidang ini terlalu sengit persaingannya kerana

penawaran berlebihan, lagi pun mereka tidak memiliki

pengetahuan praktikal. Golongan ini berasa sukar mengikuti

perkembangan yang begitu pesat dalam bidang ini dan

mengalami masalah untuk belajar secara kendiri.

9.1.3 Pengalaman di IPT

Siswazah yang ditemu bual tidak begitu positif mengenai pengalaman

dan latihan yang mereka peroleh daripada IPT di Malaysia. Mereka

beranggapan;

Ð Kursus terlalu bersifat teori dan berorientasikan buku teks.

Mereka belajar untuk lulus peperiksaan sahaja. Lazimnya

mereka menghafal nota-nota kuliah dan ini akan diluahkan

semula semasa peperiksaan.

Ð Teknologi IT yang mereka pelajari di IPT tidak relevan kepada

keperluan di tempat kerja; sama ada terlalu maju atau sudah

ketinggalan (bergantung kepada jenis syarikat tempat mereka

bekerja).

Ð Latihan industri dan projek yang mereka jalankan semasa

mengikuti kursus tidak membantu mereka untuk mendapat


132

pekerjaan sebab latihan ini tidak dijalankan di tempat kerja atau

dijalankan dalam masa yang singkat sahaja.

Ð Pensyarah tidak ada pengalaman industri.

Ð Pensyarah menyuap pelajar supaya lulus peperiksaan.

Ð Mereka belajar untuk lulus peperiksaan kerana beranggapan

jika keputusan baik secara automatik mereka akan mendapat

kerja yang baik juga.

Ð Umumnya mereka suka melepak semasa di IPT dan

mengunjungi kafe siber bersama rakan-rakan.

Ð Mereka tidak menyertai aktiviti ko-kurikulum kerana pihak

IPT tidak mempunyai kemudahan yang mencukupi dan

aktiviti terhad; selain itu mereka sudah banyak terlibat dengan

aktiviti ko-kurikulum semasa di sekolah.

Ð Mereka lebih suka belajar sendiri berbanding belajar dalam

kumpulan.

9.1.4 Perkara berkaitan skim latihan

Ð Walaupun SSPP berguna kerana mereka mendapat peluang

untuk menyampaikan kuliah dan mengendalikan tutorial,

namun ramai berpendapat mereka tidak diberi peluang dan

kerap kali tidak diberi tugas. Jika diberi pun lazimnya mereka

diminta membuat kerja-kerja pejabat seperti membuat fotokopi

dan menyusun fail.

Ð Latihan semula siswazah yang dikendalikan oleh PSDC

melibatkan pengurusan projek, pengurusan masa, kerja

berpasukan, dan organisasi kerja amat berguna kerana


133

kemahiran ini diperlukan oleh kebanyakan syarikat, khususnya

IKS.

.

9.1.5 Cadangan siswazah kepada IPT di Malaysia, khususnya IPTA

Ð Siswazah berpendapat IPT patut membenarkan siswazah

memilih bidang atau program yang mereka minati.

Ð IPT juga patut membenarkan siswazah memilih bidang minor

(khususnya di UIA) dan tidak memaksa siswazah berminor

dalam bidang yang tidak mempunyai nilai pasaran, seperti

bidang pendedahan kepada Islam (IRK).

Ð Program yang ditawarkan jangan terlalu berasaskan teks dan

menekankan teori, tetapi perlu dikaitkan dengan realiti dan

konteks.

Ð Makmal dibuka selepas waktu pejabat untuk kegunaan pelajar.

Ð IPT patut menyediakan perkhidmatan kerjaya kepada pelajar di

peringkat prauniversiti supaya mereka tahu bidang yang ingin

mereka ceburi.

Ð IPT tidak seharusnya menawarkan bidang pengajian yang

terlalu mengkhusus, seperti kejuruteraan satelit yang tidak ada

prospek di Malaysia.

Ð Perubahan yang fundamental mesti bermula di sekolah rendah,

kemudian di sekolah menengah dan seterusnya di universiti.

Pelajar menjadi mangsa pembelajaran bercorak hafalan dan

sistem sekolah yang berorientasikan peperiksaan.


134

Ð IPT wajar meningkatkan program bahasa Inggeris dan memberi

peluang kepada semua pelajar untuk memperoleh kemahiran

ICT semasa di IPT.

Ð aktiviti ko-kurikulum seharusnya melatih pelajar dalam aspek-

aspek seperti mengendalikan mesyuarat, berurusan dengan

masyarakat, kemahiran organisasi dan lain-lain.

9.2 Temu bual dengan majikan

9.2.1 Alasan siswazah tidak mendapat pekerjaan

Ð Siswazah lemah dalam penguasaan bahasa Inggeris, khususnya

dari segi kemahiran berkomunikasi dalam bahasa ini.

Ð Siswazah mengalami masalah untuk berkomunikasi dan tiada

kemahiran hubungan antara perorangan.

Ð Siswazah tidak berupaya mengaplikasikan pengetahuan kepada

alam pekerjaan.

Ð Siswazah tidak proaktif, tiada inisiatif dan mengalami masalah

untuk melaksanakan secara kendiri sesuatu arahan kerja.

Ð Siswazah bermasalah dari segi sikap, terlalu memilih kerja,

tidak boleh bekerja dalam pasukan, tidak sanggup belajar

daripada pekerja bawahan, terlalu berkira, mementingkan

bidang tugas atau spesifikasi kerja semata-mata, mementingkan

heirarki dan status, dan berpandangan sempit.

Ð Siswazah tidak realisitik kerana mendesak majikan membayar

gaji yang tinggi dalam keadaan ekonomi yang lembap.


135

9.2.2 Kualiti siswazah dan kemahiran yang ditekankan majikan semasa

sesi temu duga

Ð Siswazah memenuhi keperluan bidang pekerjaan (bidang

pengajiannya sesuai).

Ð Siswazah boleh menyesuaikan diri kepada kehendak dan

suasana kerja, dan mudah untuk dilatih semula sesuai dengan

keperluan industri dan syarikat.

Ð Siswazah berkeupayaan berkomunikasi dalam bahasa Inggeris

di samping memiliki pencapaian akademik yang baik dan

pengetahuan teknikal.

Ð Siswazah memiliki pengalaman dalam sebarang pekerjaan.

Ð Siswazah memiliki pengetahuan am, kesedaran awam dan

sosial.

Ð Siswazah memiliki kemahiran kepimpinan dan mengelola.

Ð Siswazah bersikap proaktif dan berinisiatif.

Ð Siswazah memiliki kemahiran hubungan antara perorangan,

yakni boleh bergaul dan bekerja sebagai satu pasukan.

Ð Siswazah berpengetahuan tentang suasana tempat kerja, seperti

mengetahui tentang carta organisasi kerja, aspek pengurusan,

dan latar belakang syarikat.

Ð Semua siswazah perlu ada kemahiran ICT.


136

9.2.3 Cadangan majikan kepada IPT

Ð Pelajar perlu diberi kebebasan untuk memilih program.

Ð Pelajar digalakkan bergaul dan berinteraksi dengan kumpulan

etnik lain supaya mereka mendapat pendedahan yang lebih

tentang kerja.

Ð Penekanan terhadap peperiksaan perlu dikurangkan supaya

siswazah tidak terlalu sempit pemikiran mereka, dan terlalu

mementingkan gred semasa di IPT serta gaji semasa mencari

pekerjaan.

Ð Pensyarah kurangkan corak pembelajaran yang bersifat

menyuap dan menghafal tetapi pertingkatkan pertukaran

akademik dan intelek.

Ð IPT perlu berusaha untuk menghasilkan individu yang serba

boleh (all-rounder).

Ð IPT perlu memberi penekanan kepada kemahiran matematik

dan ICT.

Ð Latihan industri/praktikal tidak perlu diberi markah.

Ð IPT perlu mengeratkan lagi hubungan universiti-industri

melalui taklimat dan taklimat semula sebelum dan selepas

latihan industri untuk manfaat semua pihak, melantik pensyarah

yang ada pengalaman industri, menyediakan latihan industri

atau sangkutan untuk pensyarah, dan menjemput penyertaan

industri dalam mereka bentuk bahan pengajaran program.


137

10.0 Analisis dapatan kajian III: Profil atribut psikologi responden

10.1 Pendahuluan

10.1.1 Tidak dapat dinafikan bahawa kajian pengaruh faktor luaran, seperti

aspek sosioekonomi, kemahiran dan pencapaian, terhadap fenomena

pengangguran sangat penting dalam usaha untuk mengurangkan

masalah pengangguran. Akan tetapi tinjauan faktor dalaman individu,

iaitu atribut psikologi dan kaitannya dengan fenomena pengangguran

dapat memberi kefahaman yang lebih mengenai cara seseorang

menilai dan membuat tanggapan terhadap diri sendiri dan ini

membolehkan pembuat dasar merangka dasar yang lebih

komprehensif.

10.1.2 Keadaan psikologi (psychological state) mempengaruhi tindakan

seseorang manusia. Keadaan ini mendorong, menggerak dan

merangsang peri laku manusia. Dengan meneroka atribut psikologi,

perancang dan pembuat dasar dapat mengatur strategi, program dan

perancangan yang lebih bermakna serta membawa perubahan yang

menguntungkan. Oleh sebab kajian ini mengkaji beberapa kumpulan

fokus, iaitu siswazah yang bekerja, tidak bekerja, menyambung

pengajian dan bekerja sendiri, atribut psikologi setiap kumpulan fokus

ini perlu dikaji supaya program susulan yang lebih sesuai dan mantap

dapat direncanakan.

10.1.3 Berdasarkan premis ini satu inventori profil atribut psikologi siswazah

telah dibina. Profil ini berbentuk penilaian kendiri dan ditadbir secara

berkumpulan. Dapatan daripada inventori ini berguna untuk diagnosis

dalam proses kaunseling kerjaya.


138

10.2 Dapatan Kajian

10.2.1 Atribut umum responden

10.2.1.1 Secara keseluruhannya, min bagi setiap kategori adalah

seperti berikut. Jika nilai 16 digunakan sebagai skor penentu

bagi kategori positif, maklumat daripada Jadual 10.1

menunjukkan bahawa semua kategori tersebut melepasi nilai

penentu yang telah ditetapkan, kecuali kategori “mampu

menggunakan strategi pengaruh” (min = 14.9). Jika nilai 12

digunakan sebagai skor penentu bagi kategori negatif,

maklumat daripada Jadual 10.1 menunjukkan bahawa hanya

kategori kerisauan (min 13.14) sahaja yang melepasi nilai

penentu yang ditetapkan.

Jadual 10.1: Min setiap kategori dalam inventori profil psikologi (n=561)N Min SD

Inisiatif 561 18.0410 3.03258

Melihat dan merebut peluang 561 19.6934 3.09067

Cekal 561 19.4456 2.79815

Mencari maklumat 561 20.6631 3.12574

Menitikberatkan mutu kerja yang tinggi 561 20.7576 3.12222

Komitmen terhadap perjanjian kerja 556 19.5252 2.91459

Berorientasikan kecekapan 556 18.3327 3.29822

Membuat perancangan yang sistematik 556 18.6673 3.44779

Penyelesaian masalah 561 18.4011 3.64171

Keyakinan diri 558 16.7616 3.68541

Ketegasan 558 17.0233 4.06913

Kemampuan menyakinkan orang lain 558 16.6201 3.59070Mampu menggunakan strategi pengaruh 560 14.9000 4.01749

Sosialisasi 554 18.2708 3.65150

Asertif 554 20.6264 3.13980

Nilai-nilai 554 21.6011 2.98969

Kemahiran berfikir 560 18.0750 3.65039

Perubahan 555 16.7658 3.85981

Ketrampilan 555 20.3045 3.06945

Kerisauan 555 13.1441 4.22312

Perasaan negatif 555 11.6919 4.66462

Ciri - ciri kemurungan/kesedihan 555 11.6973 4.67136

10.2.2 Atribut siswazah yang bekerja dan tidak bekerja

10.2.2.1 Secara keseluruhannya, maklumat dalam Jadual 10.2

menunjukkan bahawa min kategori positif bagi responden

yang tidak bekerja lebih tinggi daripada min bagi responden

yang bekerja dalam 12 kategori kecuali dalam kategori

“inisiatif” (yang bekerja ialah 18.29, yang tidak bekerja ialah


139

17.77), “melihat dan merebut peluang” (yang bekerja ialah

19.80, yang tidak bekerja ialah 19.54), “mencari maklumat”

(yang bekerja ialah 20.72, yang tidak bekerja ialah 20.67),

“berorientasikan kecekapan” (yang bekerja ialah 18.39, yang

tidak bekerja ialah 18.29), “kemahiran berfikir” (yang

bekerja ialah 18.31, yang tidak bekerja ialah 17.84),

“perubahan” (yang bekerja ialah 17.21, yang tidak bekerja

ialah 16.37), dan “ketrampilan” (yang bekerja ialah 20.44,

yang tidak bekerja ialah 20.21). Min ketiga-tiga kategori

negatif bagi responden yang tidak bekerja lebih tinggi

daripada responden yang bekerja.

Jadual 10.2: Min, sisihan lazim dan nilai t bagi responden mengikut status pekerjaanProfil Status

pekerjaan

N Min SD t signifikan

Inisiatif bekerja 275 18.29 2.99 2.038 .042

tidak bekerja 272 17.77 3.05

Melihat dan merebut peluang bekerja 275 19.80 3.05 .955 .340


Cekal bekerja 275 19.37 2.84 -.477 .633


Mencari maklumat bekerja 275 20.72 3.10 .191 .848


Menitikberatkan mutu kerja yang tinggi bekerja 275 20.75 3.02 -.215 .830


Komitmen terhadap perjanjian kerja bekerja 272 19.27 2.88 -2.057 .040


Berorientasikan kecekapan bekerja 272 18.39 3.30 .356 .722


Membuat perancangan yang sistematik bekerja 272 18.57 3.37 -.702 .483


Penyelesaian masalah bekerja 275 18.19 3.58 -1.438 .151


Keyakinan diri bekerja 273 16.69 3.60 -.075 .940


Ketegasan bekerja 273 16.78 4.13 -1.416 .157


Kemampuan menyakinkan orang lain bekerja 273 16.57 3.61 -.205 .838


Mampu menggunakan strategi pengaruh bekerja 274 14.72 4.00 -1.043 .297


Sosialisasi bekerja 270 18.17 3.52 -.624 .533


Asertif bekerja 270 20.43 3.06 -1.543 .124


Nilai-nilai bekerja 270 21.47 2.90 -1.010 .313


Kemahiran berfikir bekerja 274 18.31 3.69 1.477 .140



140

Sambungan Jadual 10.2Perubahan bekerja 272 17.21 3.63 2.548 .011


Ketrampilan bekerja 272 20.44 2.92 .842 .400


Kerisauan bekerja 272 12.61 4.13 -2.980 .003


Perasaan negatif bekerja 271 11.22 4.50 -2.396 .017


Ciri - ciri kemurungan/kesedihan bekerja 271 11.23 4.49 -2.420 .016


10.2.2.2 Berdasarkan nilai t, perbezaan yang signifikan diperoleh

dalam kategori “inisiatif”, “komitmen terhadap perjanjian

kerja”, “perubahan”, “kerisauan”, “ perasaan negatif” dan

“ciri-ciri kemurungan/kesedihan”. Responden yang bekerja

mempunyai min yang lebih tinggi dalam kategori “inisiatif”

dan “perubahan”. Responden yang tidak bekerja mempunyai

min yang lebih tinggi dalam kategori “komitmen terhadap

perjanjian kerja”, “kerisauan”, “perasaan negatif” dan “ciri-

ciri kemurungan/kesedihan”.

10.3 Kesimpulan

10.3.1 Semua responden didapati mempunyai profil yang melebihi min

penentu bagi kategori yang positif kecuali dalam kategori “mampu

menggunakan strategi pengaruh”. Ini menunjukkan bahawa golongan

yang bekerja dan tidak bekerja beranggapan diri mereka mempunyai

ciri-ciri yang serasi atau sesuai dengan kehendak dunia pekerjaan.

Walau bagaimanapun, tumpuan harus diberi kepada pembinaan ciri-

ciri berkaitan dengan “mampu menggunakan strategi pengaruh”.

10.3.2 Bagi kategori yang negatif iaitu “kerisauan”, “perasaan negatif” dan

“ciri-ciri kemurungan/kesedihan”, terdapat min yang melebihi skor

penentu dalam kategori “kerisauan”. Terdapat perbezaan signifikan

antara responden yang bekerja dengan responden tidak bekerja dalam

ketiga-tiga kategori negatif ini. Golongan responden yang tidak

bekerja mempunyai min yang lebih tinggi daripada responden yang

bekerja. Ini menunjukkan bahawa golongan yang tidak bekerja


141

berkecenderungan berhadapan dengan masalah kesihatan mental jika

tidak mendapat pekerjaan.

10.3.3 Secara umum, respoden tidak bekerja memperolehi min yang lebih

tinggi daripada responden yang bekerja dalam 12 kategori atribut

positif kecuali dalam kategori “inisiatif”, “melihat dan merebut

peluang”, “mencari maklumat”, “berorientasikan kecekapan”,

“kemahiran berfikir”, “perubahan”, dan “ketrampilan”. Perbezaan

yang signifikan dalam min diperoleh dalam kategori “inisiatif”,

“komitmen terhadap perjanjian kerja”, dan “perubahan”. Min

responden yang bekerja adalah lebih tinggi dalam kategori “inisiatif”

dan “perubahan”. Min responden yang tidak bekerja pula lebih tinggi

dalam kategori “komitmen terhadap perjanjian kerja”.

10.3.4 Jika dapatan ini berlaku di kalangan siswazah, maka peluang bagi

responden yang tidak bekerja untuk mendapatkan pekerjaan adalah

cerah. Golongan yang tidak bekerja harus berusaha meningkatkan ciri-

ciri inisiatif dan penerimaan terhadap perubahan. Tumpuan juga boleh

diberi kepada ciri-ciri melihat dan merebut peluang, mencari

maklumat, kecekapan, kemahiran berfikir, dan ketrampilan.

10.3.5 Min yang tinggi di kalangan responden yang tidak bekerja mungkin

disebabkan mereka menilai diri lebih daripada realiti. Jika keadaan

psikologi ini wujud dalam diri seseorang, maka dia mungkin hidup

dalam dunia yang tidak realistik dan penilaian diri tidak selaras

dengan dunia pekerjaan sebenar. Mengikut pendekatan Humanistic

(Rogerian), seseorang harus mempunyai keselarasan dalam imej

kendiri benar dan imej kendiri ideal. Sekiranya berlaku

ketidakselarasan antara dua imej ini maka akan wujud perasaan

ketidakpuasan dan tingkah laku disfungsional.


142

11.0 Kebolehgunaan tenaga responden (Employability): Analisis

logit.

11.1 Pengenalan

11.1.1 Analisis logit telah dilakukan ke atas empat ciri terpilih yang

menentukan kebarangkalian kebolehgunaan tenaga responden, iaitu

etnik, jantina, universiti dan bidang. Setiap variabel bebas di atas

mempunyai sekurang-kurangnya dua kategori. Logit akan memilih

satu kasus asas dalam setiap kategori sebagai asas untuk perbandingan.

11.1.2 Kasus asas berikut telah dipilih untuk setiap kategori variabel yang

dikaji. Kasus asas memberikan nisbah bandingan yang tertinggi

berbanding dengan sebahagian besar kebarangkalian kes-kes lain

dalam kategori variabel masing-masing, kecuali bagi variabel jantina.

i). Kasus asas kategori jantina – perempuan.

ii). Kasus asas kategori etnik – etnik Cina.

iii). Kasus asas kategori bidang – bidang senibina, perancangan

bandar dan ukur (ramai responden dan bilangan yang menganggur

antara yang terendah).

iv). Kasus asas kategori universiti – Universiti Tenaga Nasional.

11.2 Hasil analisis

11.2.1 Hasil analisis logit adalah seperti berikut:

1) Kebolehgunaan tenaga lelaki adalah lebih tinggi, 139 orang bagi

setiap 100 orang perempuan.

2) Kebolehgunaan tenaga bagi 100 orang siswazah etnik Cina

berbanding etnik yang lain ialah 40 (India), 25 (Bumiputera

Melayu), dan 20 (Bumiputera lain) (seperti dalam Jadual 11.1).


143

Jadual 11.1: Kebolehgunaan tenaga mengikut etnik

Etnik Kebolehgunaan tenaga

India 40

Bumiputera Melayu 25

Warganegara Malaysia yang lain 22

Bumiputera lain 20

Bukan warganegara 0

3) Kebolehgunaan tenaga bagi 100 orang siswazah bidang senibina,

perancangan bandar dan ukur berbanding bidang-bidang lain ialah

>100 (perubatan dan pergigian), 24 (sastera dan lain-lain), dan 16

(sastera dan kemanusiaan) (Jadual 11.2).

Jadual 11.2: Kebolehgunaan tenaga mengikut bidang

Bidang Kebolehgunaantenaga

Perubatan dan pergigian >100

Undang-undang 69

Kejuruteraan 62

Sains komputer dan teknologi maklumat 46

Ekonomi dan perniagaan 33

Sains dan lain-lain 28

Sastera dan lain-lain 24

Teknikal dan lain-lain 20

Sains tulen 19

Sastera dan kemanusiaan 16

Pertanian dan sains berkaitan 0.7

4) Kebolehgunaan tenaga bagi 100 orang siswazah Universiti Tenaga

Nasional berbanding universiti-universiti lain ialah >100

(Universiti Multimedia), 77 (UiTM), 74 (USM), dan 34

(UNIMAS) (Jadual 11.3).


144

Jadual 11.3: Kebolehgunaan tenaga mengikut universiti

Universiti Kebolehgunaantenaga

Universiti Multimedia >100

Universiti Teknologi Mara (UiTM) 77

Universiti Sains Malaysia (USM) 74

Universiti Islam Antarabangsa(UIA) 71

Cawangan universiti luar negara 65

Universiti Malaya (UM) 63

Universiti Utara Malaysia (UUM) 61

Universiti Putra Malaysia (UPM) 45

Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) 38

Universiti Teknologi Malaysia (UTM) 35

Universiti Malaysia Sarawak (Unimas) 34

Kolej Universiti Teknologi Tun Hussein Onn

(KuiTTHO)

0.8

11.3 Anggaran dan pemerihalan parameter

11.3.1 Anggaran dan pemerihalan parameter adalah seperti dalam Apendik 1a

dan 1b.

12.0 Rumusan dan implikasi dapatan kajian

Dapatan daripada (a) kumpulan fokus, (b) pencarian kerja dan (c) profil atribut

psikologi diintegrasikan untuk menyingkap ciri-ciri responden siswazah.

Berikut ialah gambaran yang diperoleh daripada intergrasi tersebut.

12.1 Inisiatif

12.1.1 Berdasarkan dapatan tinjauan aktiviti mencari kerja, responden

menganggur mulai memohon pekerjaan selepas tamat pengajian. Akan

tetapi 33 peratus siswazah yang bekerja mula memohon kerja sebelum

mereka menamatkan pengajian. Dapatan ini selaras dengan dapatan

tinjauan umum yang mendapati bahawa bilangan permohonan kerja

yang dihantar oleh responden yang bekerja adalah lebih daripada 10

permohonan. Responden yang menganggur pula memohon kurang

daripada 10 permohonan.


145

12.1.2 Tinjauan aktiviti mencari pekerjaan juga dilakukan terhadap responden

yang telah pun mendapat pekerjaan tetapi masih lagi mencari

pekerjaan baru. Responden yang bekerja mengambil inisiatif meneroka

pasaran kerja untuk mencari kerja baru yang lebih baik. 70.8 peratus

responden yang bekerja menghantar resume kepada majikan. 62.7

peratus responden Melayu menghantar permohonan menggunakan

borang permohonan berbanding dengan siswazah Cina (17.2%) yang

tidak berbuat demikian. Ini menunjukkan mereka kurang inisiatif.

12.1.3 Data ini juga diperkukuhkan oleh dapatan daripada profil atribut

psikologi yang mendapati responden yang tidak bekerja kurang

inisiatif.

12.2 Kebolehan untuk berubah

12.2.1 Tinjauan daripada aktiviti mencari pekerjaan mendapati bahawa

terdapat 70.8 peratus responden Melayu yang mencari pekerjaan

melalui Jabatan Perkhidmatan Awam, berbanding responden Cina 46

peratus dan India 38.1 peratus.

12.2.2 Ini selaras dengan dapatan kumpulan fokus yang menunjukkan rata-

rata responden Melayu mengharapkan pekerjaan daripada kerajaan.

Responden menganggur juga bergantung kepada kerajaan, bukan

sektor swasta untuk mendapatkan pekerjaan. Mereka juga tidak mahu

bekerja dalam bidang yang tidak sesuai dengan kelayakan mereka.

12.2.3 Analisis ekonomi mendapati sektor pekerjaan telah berubah daripada

sektor pentadbiran (kerajaan) kepada sektor perkhidmatan (swasta).

Nampaknya responden menganggur tidak searus dengan perubahan ini.

Mereka tidak mudah berubah dan keupayaan untuk berubah mengikut

arus adalah lemah.


146

12.3 Pemikiran negatif

12.3.1 Melalui temu bual dengan kumpulan fokus didapati bahawa responden

gagal untuk mendapatkan pekerjaan kerana kurang mempunyai

hubungan dan tiada pengalaman kerja. Mereka juga beranggapan

mereka tidak mendapat pekerjaan kerana ada unsur diskriminasi seperti

‘perempuan’ dan ‘bertudung’.

12.3.2 Responden yang tidak bekerja sering menyatakan sebab mereka tidak

mendapat pekerjaan kerana faktor luaran dan ini boleh membawa

kepada pemikiran negatif dan tanggapan yang tidak realistik tentang

perkara di sekitar mereka.

12.4 Cadangan umum

IPT perlu mengambil beberapa langkah, misalnya menyediakan kaunseling

kerjaya ataupun menubuhkan pusat penempatan kerjaya untuk

membantu pelajar meningkat kemahiran, sahsiah, minat dan nilai kerja

sejajar dengan dunia pekerjaan semasa. Mereka juga mesti membantu

pelajar meneroka peluang pekerjaan dalam pasaran kerja.


147

13.0 Isu-isu utama dan cadangan tindakan


13.1.1 Isu 1: Kesedaran bekerjaya (career awareness)

13.1.1.1 Kerjaya atau career adalah penting bukan sahaja kepada

seseorang individu tetapi juga kepada negara. Perancangan

kerjaya yang berkesan seharusnya mengambil kira

kemampuan, dan aspirasi seseorang individu serta peluang-

peluang yang wujud untuk menyalurkan kemampuan dan

mencapai aspirasinya. Perancangan kerjaya yang efektif bagi

seseorang individu juga efektif untuk negaranya. Dalam hal

ini, perancangan kerjaya yang baik bukan mengambil kira

kemampuan dan aspirasi seseorang individu sahaja, tetapi

juga harus mengambil kira keperluan negaranya.

Perancangan ini dapat dilakukan dengan berkesan sekiranya

seseorang individu dibantu oleh anggota profesional yang

terlatih dalam bimbingan kerjaya. Perancangan kerjaya

individu yang teratur harus berlaku di peringkat awal

pendidikan, bukan di akhir alam pendidikan atau sejurus

sebelum seseorang memasuki dunia pekerjaan.

13.1.1.2 Dalam kajian ini, didapati bahawa responden tidak

mempunyai kematangan dari segi hal-hal kerjaya (career

immaturity). Ini ditunjukkan menerusi aktiviti mencari kerja

yang tidak seragam di kalangan responden. Tidak ramai

yang memulakan aktiviti mencari kerja sebelum tamat

pengajian. Keputusan ujian F yang tidak signifikan

menunjukkan pola yang sama di kalangan responden

daripada pelbagai latar belakang ekonomi. Walaupun

responden datang daripada keluarga yang kurang kukuh dari

segi ekonomi, aktiviti mencari pekerjaan mereka sama


148

dengan aktiviti mencari kerja di kalangan mereka yang

datang daripada keluarga yang kukuh ekonominya. Keadaan

ekonomi keluarga juga tidak mempengaruhi bilangan

permohonon pekerjaan.

13.1.1.3 Selain itu, bagi mereka yang memohon pekerjaan, mereka

masih lagi menggunakan saluran biasa seperti akhbar,

walaupun ramai yang memanfaatkan teknologi terkini,

melalui talian. Saluran Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA)

tidak mendapat sambutan responden bukan bumiputera

seperti yang ditunjukkan oleh responden Melayu dan

Bumiputera lain. Kajian juga menunjukkan kebanyakan

saluran memohon pekerjaan yang ditanya di dalam borang

kajian tidak mendapat skor yang tinggi di kalangan

kumpulan etnik Cina. Mungkin mereka mempunyai saluran

lain untuk mendapat pekerjaan kerana peratusan responden

Cina yang belum mendapat pekerjaan kurang daripada

peratus responden daripada kumpulan etnik lain yang belum

bekerja. Dalam hal yang berkaitan, saluran yang sepatutnya

dimanfaatkan ialah saluran unit kerjaya atau temu duga di

dalam kampus.

13.1.1.4 Di samping itu, yang paling ketara ialah maklumat tentang

bidang pengajian yang tidak berkenaan dengan kerja yang

dilakukan oleh kebanyakan responden daripada pelbagai

bidang pengajian. Responden, terutamanya daripada bidang

sastera melakukan pelbagai pekerjaan, daripada kerani

sehinggalah kepada eksekutif jualan. Di samping itu, ramai

responden yang telah bekerja tetapi masih lagi mencari

pekerjaan lain. Ini mungkin kerana pekerjaan itu tidak serasi

atau sepadan dengan latihan yang diperolehnya semasa

pengajian, atau tidak sesuai dengan minat, personaliti, nilai,

dan bakat yang dimilikinya. Oleh yang demikian,

perancangan pemilihan bidang pengajian perlulah dilakukan


149

dengan berkesan sebelum seseorang memilih bidang

pengajian masing-masing di universiti. Badan yang

bertanggungjawab dalam pemilihan pelajar ke universiti

juga harus menyelidiki tahap kesesuaian seseorang individu

dengan bidang yang dipohon dan dalam hal ini individu

mesti mempunyai tahap yang sepadan antara minat dengan

kemampuannya. Dalam hal ini dicadangkan agar borang

permohonan kemasukan ke universiti dan pemilihan

program pengajian di universiti, mempunyai satu bahagian

yang dapat menyemak aspek-aspek nilai, minat, personaliti,

dan bakat seseorang calon. Ini sangat perlu dilakukan agar

program yang ditawarkan sesuai dengan diri calon. Dengan

cara ini perancangan kerjaya untuk seseorang individu akan

lebih berkesan kerana individu dapat mengikuti pengajian

yang sesuai dengan diri sendiri dan keperluan semasa.

Begitu juga dengan perancangan sumber manusia. Universiti

sepatutnya melatih pelajar berdasarkan keperluan semasa

negara dan masa hadapan. Perancangan kerjaya yang

berkesan akan menghasilkan peluang pekerjaan yang sesuai

dari aspek bidang pengajian dan keperluan semasa negara.

Akhirnya, kedua-dua pihak, individu dan negara mendapat

pulangan yang diharapkan.

13.1.2 Cadangan 1: Unit Kerjaya

Berdasarkan dapatan kajian ini dan perbincangan di bahagian 13.1.1,

unit kerjaya perlu ditubuhkan di setiap IPT. IPT yang sudah ada unit

kerjaya perlu mengkaji semula atau mempertingkatkan peranan unit ini

sesuai dengan keperluan pelajar dan juga negara. Fungsi unit

kaunseling kerjaya bukan sahaja untuk membantu pelajar mencari

pekerjaan, tetapi juga untuk memenuhi fungsi-fungsi berikut:-

(a) Membina kesedaran kerjaya

i. Unit kaunseling di universiti seharusnya berperanan lebih luas

dengan memberi tumpuan yang sama kepada kaunseling


150

kerjaya, selain menjalankan kaunseling personal. Kesedaran

tentang pentingnya kerjaya, kepentingan memilih kerjaya yang

sesuai, mengenal pasti nilai, minat, personaliti, dan bakat

seseorang ialah aspek yang penting yang sepatutnya

ditekankan oleh unit ini. Kajian ini menunjukkan bahawa

pelajar tidak mendapatkan khidmat kaunselor kerjaya. Dengan

demikian unit kaunseling perlu melakukan sesuatu untuk

memasarkan perkhidmatan mereka yang sebenarnya penting,

bukan sahaja untuk pelajar tetapi juga untuk hal-hal yang

berkaitan dengan perancangan sumber manusia negara. Ini

kerana pemilihan kerjaya yang tidak tepat akan menimbulkan

masalah kepada seseorang individu, dan kesannya akan

ditanggung oleh pihak majikan secara khusus. Ini akan

menimbulkan masalah produktiviti kepada negara secara

amnya.

ii. Unit kerjaya dicadangkan mewujudkan sistem Fail Kelayakan.

Fail ini berfungsi menyimpan rekod berkenaan penilaian dan

kemajuan pelajar. Pelajar yang berminat memiliki fail

kelayakan digalakkan membuka rekod mereka di unit kerjaya

bagi memudahkan perkembangan kerjaya mereka diikuti dari

semasa ke semasa oleh kaunselor di unit tersebut. Unit

kerjaya juga boleh bertindak sebagai badan rujukan sekiranya

majikan ingin mendapatkan maklumat pelajar yang

mempunyai rekod mereka di bawah sistem ini. Cara ini telah

lama dipraktikkan oleh kebanyakan universiti dan kolej di

negara-negara maju. Keberkesanan sistem ini telah terbukti

kerana mampu membantu membimbing pelajar menilai

kemampuan mereka dan seterusnya meletakkan kerjaya

mereka di landasan yang betul.

(b) Meneroka bidang pekerjaan baru

i. Unit kerjaya haruslah sentiasa mencari alternatif bidang-

bidang yang ditawarkan, terutama bagi bidang-bidang yang


151

semakin mendapat sambutan. Kekeliruan timbul apabila

pelajar tidak mempunyai pengetahuan terkini mengenai bidang

mereka. Ini memberi kesan terhadap pemilihan kerjaya yang

akhirnya menyebabkan mereka berada dalam bidang yang

tidak berkaitan dengan bidang pelajaran mereka. Ini

dibuktikan dengan keputusan yang diterima oleh pelajar

Sastera/Kemanusiaan dan Sains. Unit ini disarankan

membantu pihak universiti mendapatkan sokongan daripada

majikan atau institusi lain dalam bidang-bidang tertentu.

Dengan ini graduan dapat dibimbing untuk melihat bidang

kerja yang sesuai bagi mereka secara lebih luas dan berfikir

secara kreatif dalam mengaitkan bidang mereka dengan

permintaan pasaran.

(c) Menjalankan latihan yang berkaitan dengan aktiviti mencari

pekerjaan.

i. Kajian menunjukkan bahawa walaupun seseorang memohon

pekerjaan atau menghadiri temu duga yang banyak, belum

pasti beliau akan mendapat pekerjaan. Ini berlaku mungkin

kerana (1) beliau tidak mempunyai kemahiran menguruskan

diri untuk temu duga, (2) beliau tidak dapat menyesuaikan diri

dengan keperluan dunia pekerjaan, atau (3) penampilan dirinya

tidak sesuai dengan keperluan dunia pekerjaan yang tertentu.

Oleh yang demikian, unit kaunseling bolehlah memainkan

peranan dalam hal-hal yang berkaitan dengan urusan

permohonan kerja, sebagai lanjutan kepada perkhidmatan

perancangan kerjaya yang disebut di atas. Unit kaunseling juga

boleh berperanan dengan lebih berkesan dengan cara

menyediakan maklumat yang perlu tentang dunia pekerjaan,

seperti trend dunia pekerjaan terkini dan masa depan,

keperluan semasa negara, perubahan dalam dunia pekerjaan,

dan peluang pekerjaan baru atau pekerjaan yang kurang

permintaan.


152

13.1.3 Cadangan 2: Membaiki Unit Kerjaya

13.1.3.1 Mentaliti para pelajar terhadap unit ini perlu diubah dengan

cara mewujudkan interaksi antara pelajar supaya mereka

tidak beranggapan bahawa unit ini untuk mereka yang

bermasalah sahaja.

13.1.3.2 Program mentor antara bekas pelajar (alumni) dengan

pelajar patut diwujudkan supaya dapat dijadikan suatu

bentuk motivasi. Program ini bertujuan menyediakan

platform kepada ahli alumni untuk bertukar-tukar pendapat

dan menceritakan pengalaman mereka dalam membentuk

kerjaya mereka sekarang.

13.1.3.3 Unit ini perlu mengambil pendekatan bertemu pelajar, bukan

menunggu pelajar. Dicadangkan supaya unit ini memberi

perhatian khusus kepada pelajar yang berpotensi untuk

diserapkan ke dalam dunia pekerjaan. Ini juga dapat

membantu pihak universiti menawarkan pekerja yang

berkualiti pada masa depan. Tindakan ini juga dapat

dijadikan cabaran kepada pelajar lain selain mewujudkan

suatu persaingan yang sihat dalam pelajaran.

13.2 Kemahiran dan kecekapan lain

13.2.1 Isu 1: Tahap kemahiran

13.2.1.1 Kebanyakan responden, sama ada yang bekerja atau

menganggur, memiliki kemahiran yang terbabit pada tahap

yang tinggi. Kebanyakan respons untuk setiap kemahiran

diberi respons “baik” atau “sangat baik”. Bilangan respons

“tidak baik” agak rendah. Namun, seperti yang diterangkan

di bawah, kemahiran yang mereka miliki tidak konsisten.


153

13.2.2 Isu 2: Kecenderungan kemahiran

13.2.2.1 Responden lebih cenderung terhadap kemahiran tertentu.

Contohnya, dalam aspek kemahiran berfikir, responden lebih

cenderung terhadap kemahiran yang bersifat umum, dan

kurang cenderung terhadap kemahiran yang bersifat spesifik.

Dalam aspek kemahiran berkomunikasi pula, terdapat lebih

kecenderungan terhadap kemahiran bersifat lisan,

berbanding penulisan.

13.2.3 Isu 3: Kesepadanan kemahiran yang dimiliki dengan kemahiran yang

digunakan semasa bekerja

13.2.3.1 Banyak kemahiran yang dimiliki selepas tamat pengajian di

IPT tidak “selari” dengan penggunaan kemahiran semasa

bekerja.

13.2.3.2 Ada kemahiran yang kurang diamalkan, tetapi merupakan

antara kemahiran yang paling penting semasa bekerja.

Antara kemahiran yang dimaksudkan ialah kemahiran

berkomunikasi dalam kumpulan yang mempunyai latar

belakang yang berbeza dan kemahiran mempelajari dan

mengaplikasi pengetahuan serta skil baru.

13.2.3.3 Ada pula kemahiran yang sangat digemari, tetapi merupakan

antara kemahiran yang kurang digunakan semasa bekerja

(berbanding kemahiran yang lain). Antara contoh yang

dimaksudkan ialah kemahiran menulis laporan dan

menganalisis.

13.2.3.4 Lebih ramai responden yang tidak bekerja memiliki

kebanyakan kemahiran yang terbabit berbanding responden

yang bekerja, kecuali kemahiran dalam ICT dan beberapa

kemahiran berfikir.


154

13.2.3.5 Responden yang menganggur menunjukkan kurang

kecenderungan terhadap kemahiran berkomunikasi secara

penulisan. Penemuan ini konsisten dengan penemuan

tentang kemahiran bahasa yang menunjukkan kemahiran

penulisan dalam bahasa Malaysia dan bahasa Inggeris

merupakan kemahiran yang paling kurang dimiliki oleh

responden.

13.2.3.6 Penemuan ini juga konsisten dengan penemuan tentang

atribut psikologi siswazah yang menganggur. Dalam hal ini

didapati siswazah yang menganggur menilai diri mereka

lebih daripada realiti. Senario ini juga dapat digambarkan

daripada penemuan tentang kemahiran yang dimiliki oleh

siswazah. Lebih ramai siswazah yang menganggur

mengganggap mereka memiliki kemahiran yang ditanya,

berbanding siswazah yang bekerja.

13.2.3.7 Responden yang menganggur juga tidak memperlihatkan

kecenderungan yang tinggi terhadap kemahiran yang penting

dalam bidang keusahawanan. Kebanyakan mereka memberi

kedudukan yang rendah terhadap kemahiran membuat

pembentangan, memimpin dan memotivasi kumpulan, dan

melakukan beberapa tugas serentak. Boleh dirumuskan

siswazah yang menganggur kurang memiliki ciri-ciri

keusahawanan.

13.2.4 Isu 4: Latihan praktikal/praktikum, ko-kurikulum dan skim latihan

lepasan siswazah

13.2.4.1 Pemendekan tempoh pengajian daripada empat tahun kepada

tiga tahun menyebabkan universiti tidak memberi tumpuan

kepada latihan praktikal, latihan ilmiah dan ko-kurikulum.


155

13.2.4.2 Walaupun latihan praktikal penting, tidak semua responden

menjalaninya untuk membolehkan mereka benar-benar

didedahkan dengan alam pekerjaan.

13.2.4.3 Skim latihan selepas pengajian mestilah berbentuk

vokasional. Graduan yang bekerja banyak mengikuti skim

latihan yang berbeza dengan skim aliran utama.

13.2.5 Cadangan 1: Mengkaji semula komponen kemahiran yang selaras

dalam kurikulum

13.2.5.1 Pihak IPT boleh mengintergrasikan komponen kemahiran

yang relevan dengan tempat kerja dan keusahawanan ke

dalam program di universiti (akademik dan ko-kurikulum).

Pihak industri harus dilibatkan dalam proses ini, contohnya

pihak ini boleh diminta mengadakan ceramah kepada pelajar

tentang persekitaran pekerjaan atau menganjurkan lawatan

sambil belajar ke tempat-tempat bekerja. Ini akan memberi

pendedahan kepada pelajar tentang alam pekerjaan yang

sebenar.

13.2.5.2 Kerajaan boleh mewajibkan kursus kemahiran berfikir di

semua universiti. Kursus ini harus direka bentuk supaya

silibusnya selari dengan kemahiran berfikir yang digunakan

semasa bekerja.

13.2.5.3 Pensyarah mengikuti kursus-kursus kemahiran supaya

perkara yang dipelajari dapat dipindahkan kepada pelajar.

13.2.5.4 Kaedah pengajaran di universiti harus diubah suai supaya

menjadi lebih berorientasikan tempat bekerja. Contohnya

universiti boleh mewujudkan persekitaran pekerjaan dalam


156

proses pembelajaran. Ini akan membolehkan pelajar

memperoleh kemahiran yang lebih konsisten dengan

keperluan majikan. Untuk ini pensyarah perlu menjalani

kursus intensif mengenai teknik-teknik pengajaran yang

sesuai.

13.2.5.5 Penggunaan komputer dan internet harus dijadikan sebagai

kaedah pengajaran dan pembelajaran utama di universiti. Ini

akan menggalakkan pelajar menjadi lebih cenderung

terhadap teknologi komunikasi dan maklumat.

13.3 Kemahiran keusahawanan di kalangan siswazah:

13.3.1 Isu 1: Menerokai potensi “bekerja sendiri”.

13.3.2 Cadangan 1a: Menyemak semula Program Pembangunan

Usahasiswa (PPUS).

Kerajaan perlu menyemak semula program keusahawanan yang

sedia ada di setiap IPTA, khususnya program di bawah Program

Pembangunan Usahasiswa (PPUS) yang mendapat peruntukan

daripada Kementerian Pembangunan Usahawan (KPUn). Semua

program tersebut hendaklah dinilai dari segi perlaksanaan,

penyeliaan dan keberkesanannya terhadap pembentukan atau

penerapan budaya keusahawanan di kalangan siswazah yang

menyertai program tersebut. Pada masa ini, program PPUS

dilaksanakan secara ad hoc, tidak secara tersusun dan tidak

menyeluruh. Dalam hal ini dicadangkan supaya setiap IPTA

menghantar laporan tentang program PPUS yang dilaksanakan di

IPT masing-masing untuk mengenal pasti masalah atau potensi

program tersebut pada masa akan datang. Berdasarkan kepada

laporan tersebut, satu rancangan bertindak perlu disediakan bagi

tujuan menyelaraskan semua aktiviti keusahawanan siswazah supaya

dapat memenuhi objektif program.


157

13.3.3 Cadangan 1b: Penyediaan prasarana keusahawanan di IPT.

Bagi tujuan mempergiatkan aktiviti keusahawanan, penyediaan

prasarana keusahawanan berpusat penting untuk mengelakkan

penyalahgunaan premis di samping memudahkan aktiviti

pengawalan dan penyeliaan. Dari sudut ini dicadangkan supaya

setiap IPTA mewujudkan pasar pelajar dan siswazah yang ingin

menjalankan perniagaan dibenarkan menyewa ruang perniagaan

pada kadar bayaran yang minimum. Walau bagaimanapun, tapisan

(screening process) perlu dijalankan untuk mengelakkan orang luar

mempergunakan siswazah untuk menjalankan aktiviti perniagaan

mereka. Pentadbiran prasarana keusahawanan berpusat ini perlu

diletakkan di bawah seliaan Bahagian Hal Ehwal Pelajar atau

Pejabat Pembangunan dan Penyelenggaraan IPT masing-masing.

Satu garis panduan perlu dirangka sebelum siswazah dibenarkan

menjalankan aktiviti keusahawanan mereka. Antara lain garis

panduan tersebut perlu menyatakan kriteria tertentu dengan jelas,

seperti jenis perniagaan yang dibenarkan, tahap pencapaian

akademik siswazah, liabiliti perniagaan, kebersihan persekitaran,

kaedah pengambilalihan perniagaan (apabila siswazah menamatkan

pengajian mereka), laporan aktiviti secara berkala kepada Hal Ehwal

Pelajar (HEP) dan tindakan tatatertib yang boleh dikenakan

sekiranya siswazah gagal mematuhi garis panduan yang telah

disediakan.

13.3.4 Cadangan 1c: Perlantikan kaunselor keusahawanan.

Setiap IPT dicadangkan supaya melantik Kaunselor Keusahawanan

yang berwibawa untuk memberi khidmat nasihat keusahawanan dan

bimbingan secara percuma kepada siswazah yang berminat untuk

menjalankan perniagaan. Walau bagaimanapun, Kaunselor

Keusahawanan tidak dibenarkan terlibat sama sekali dalam

perniagaan yang dikendalikan oleh siswazah. Di samping memberi

khidmat nasihat keusahawanan, Kaunselor juga boleh menganjurkan


158

bengkel atau lawatan ke premis perniagaan di luar kampus untuk

meningkatkan kemahiran siswazah di samping dapat menjana idea

perniagaan yang lebih inovatif.

13.3.5 Cadangan 1d: Tabung Keusahawanan Siswazah.

Masalah modal untuk memulakan perniagaan sering menjadi

penghalang kepada siswazah yang berminat untuk berniaga. Dalam

hal ini dicadangkan supaya satu tabung atau dana keusahawanan

diwujudkan untuk membolehkan siswazah membuat pinjaman

jangka pendek dengan caj perkhidmatan yang rendah. Tabung

pinjaman ini hendaklah berbentuk geran, bukannya pinjaman biasa

(loan). Pengurusan tabung ini hendaklah dilaksanakan secekap

mungkin untuk mengelakkan pinjaman tidak dibayar (non-

performing loans). Satu garis panduan hendaklah disediakan bagi

tujuan ini. Garis panduan tersebut perlu menyatakan dengan jelas

beberapa isu penting seperti had pinjaman, kaedah pembayaran

balik, perjanjian pinjaman dan peraturan berkaitan dengan kegagalan

membayar balik pinjaman. Dana permulaan boleh disediakan oleh

pihak IPTA sendiri (melalui tabung HEP) atau Kementerian

Pembangunan Usahawan.

13.3.6 Cadangan 1e: Program Anak Angkat Usahawan.

Pihak IPT juga boleh menganjurkan program anak angkat usahawan

dan dalam program ini siswazah yang berminat boleh ditempatkan

bersama-sama usahawan tempatan semasa cuti semester. Program

ini dijangka dapat menerapkan nilai dan budaya keusahawanan

kerana siswazah dapat menimba ilmu keusahawanan daripada ibu

atau bapa angkat mereka. Mereka juga akan dapat mempelajari asas

pengurusan perniagaan yang spesifik dalam bidang yang diceburi

oleh ibu atau bapa angkat mereka.


159

13.3.7 Cadangan 1f: Pertandingan keusahawanan dalaman dan antaraIPT.

Pertandingan keusahawanan dijangka akan dapat menarik minat

lebih ramai siswazah untuk melibatkan diri dalam bidang

keusahawanan. Pertandingan ini boleh dijalankan setahun sekali.

Pada peringkat permulaan, setiap IPT boleh menganjurkan

pertandingan di IPT masing-masing. Juara pertandingan dari setiap

IPT pula akan memasuki pertandingan di peringkat nasional (antara

IPT). Di samping itu, pertandingan Rancangan Perniagaan Terbaik

(Best Business Plan) boleh juga dianjurkan pada setiap tahun.

Pemenang pertandingan ini boleh mendapatkan pembiayaan

daripada mana-mana institusi kewangan penaja.

13.3.8 Cadangan 1g: Penggubalan kurikulum keusahawanan.

Setiap IPT dicadangkan menggubal satu kurikulum bersepadu

keusahawanan yang diterapkan dalam setiap jurusan. Kurikulum

yang merentas bidang pengajian perlu diwujudkan supaya peluang

untuk mempelajari subjek keusahawanan akan terbuka kepada

semua pelajar fakulti pengajian. Pihak Kementerian Pendidikan

disarankan supaya membentuk satu jawatankuasa untuk menggubal

kurikulum yang sesuai yang dapat diselaraskan di semua IPT.

Apabila kurikulum sudah digubal, kurikulum berkenaan sepatutnya

menjadi salah satu kurikulum teras di setiap IPT dan bukan

kurikulum opsyenal. Penekanan dalam kurikulum keusahawanan

perlu lebih berteraskan pendekatan praktikal berbanding teori, dan

ditawarkan secara berterusan kepada semua peringkat pengajian,

yakni peringkat diploma, ijazah sarjana muda, sarjana dan doktor

falsafah. Walaupun kurikulum tersebut bersifat akademik,

kurikulum ini perlu menjuruskan siswazah supaya bekerja sendiri

apabila mereka menamatkan pengajian.


160

13.3.9 Cadangan 1h: Penggubalan ko-kurikulum keusahawanan.

Di samping menyediakan kurikulum teras, pihak IPT juga

dicadangkan supaya memulakan aktiviti ko-kurikulum untuk

membolehkan siswazah yang berminat mempamerkan bakat

keusahawanan mereka. Mata kredit tidak perlu diberikan, memadai

dengan penilaian sama ada lulus atau gagal. Kegiatan ko-kurikulum

ini boleh dijadikan sebagai unsur tambahan kepada kurikulum

teras/wajib. Pendekatan ko-kurikulum seharusnya bersifat

amali/praktikal.

13.3.10 Cadangan 1i: Kursus kemahiran kepada siswazah yang akan

menamatkan pengajian.

Siswazah yang akan menamatkan pengajian boleh ditawarkan untuk

mengikuti kursus kemahiran tertentu, (seperti latihan Majlis Latihan

Vokasional Kebangsaan [MLVK]) mengikut minat masing-masing

dengan yuran kursus yang berpatutan. Kursus ini hendaklah

berbentuk praktikal dan jangka masanya tidak melebihi tiga bulan.

Kursus tersebut boleh menjadi pelengkap kepada siswazah yang

ingin bekerja sendiri. Antara kursus yang dicadangkan termasuklah

kursus dalam bidang IT (memasang dan membaik pulih komputer,

pemprosesan data, membina pangkalan data, membangunkan laman

web, e-perdagangan dan sebagainya.), kontraktor (awam, elektrik,

lanskap, pembersihan kawasan, penyelenggaraan pendingin hawa

dan sebagainya), peruncitan (francais, pasar raya hiper, jualan

langsung dan sebagainya), teknikal (automotif, reka bentuk,

perancangan bandar, reka bentuk dalaman dan sebagainya), khidmat

perundingan (peguam, arkitek, akauntan dan sebagainya), kemahiran

berasaskan teknologi (usahawan tekno, usahawan bio, usahawan

siber, robotik, kad pintar, penerbangan dan sebagainya), dan

pemprosesan hasil pertanian, dan kemahiran pengurusan hal ehwal

keagamaan.


161

13.3.11 Cadangan 1j: Sokongan dan penglibatan pihak pengurusan IPT.

Demi memantapkan perlaksanaan program keusahawanan siswazah

di IPT, sokongan dan penglibatan berterusan daripada pihak

pengurusan IPT sangat diperlukan. Dalam hal ini dicadangkan setiap

IPT menubuhkan Unit Keusahawanan masing-masing untuk

menyelaras semua aktiviti keusahawanan siswazah. Keusahawanan

ialah agenda nasional yang diberi penekanan oleh pihak kerajaan

dan dengan demikian wajar pihak IPT melaksanakannya di IPT

masing-masing agar kemelut yang melanda siswazah menganggur

dapat dikurangkan, walaupun tidak dapat dihapuskan. Laporan

aktiviti keusahawanan setiap IPT perlu dibentangkan dalam

mesyuarat bersama Naib Canselor atau Timbalan Naib Canselor

bagi menjelaskan tujuan dasar dan menentukan arah tuju program

keusahawanan siswazah di peringkat nasional.

13.4 Atribut psikologi: Ke arah siswazah yang berkualiti

13.4.1 Isu 1: Ketidakpekaan tentang realiti tempat bekerja dan harapan

pekerjaan

13.4.2 Cadangan 1a: IPT perlu mendidik semula mahasiswa supaya peka

tentang realiti tempat bekerja dan harapan pekerjaan, realistik dalam

penilaian keupayaan dan potensi mereka berbanding dengan peluang

atau pilihan pekerjaan, bersifat terbuka dalam menilai diri sendiri,

mengakui kelemahan dan kekurangan, dan seterusnya berusaha

untuk mengatasinya.

13.4.3 Cadangan 1b: IPT perlu melantik seorang kaunselor untuk setiap

500 mahasiswa dan peranan kaunselor ini adalah seperti berikut:-

(a) Menjalankan ujian psikologi terhadap mahasiswa untuk

memastikan mereka mempunyai imej sendiri yang realistik.


162

(b) Memberi perkhidmatan kaunseling kepada individu dan/atau

kumpulan sebagai suatu strategi campur tangan.

(c) Menjalankan penilaian kerjaya dan kaunseling untuk membantu

mahasiswa memadankan kecekapan, personaliti, minat, dan

nilai dengan pilihan program dan kerjaya.

13.5 Hubungan dan peranan kerjasama antara Institusi Pengajian Tinggi

(IPT) dan industri dalam pembangunan tenaga manusia mahir/terlatih

13.5.1 Isu 1: Kurangnya sinergi antara IPTA dengan pihak swasta/industri.

13.5.2 Cadangan 1: Penubuhan satu forum atau jawatankuasa bersama

antara IPT dengan pihak industri antara lain mempunyai tujuan

berikut:-

Ð Memberikan penjelasan lanjut dan seterusnya

membincangkan kandungan program akademik yang

disediakan kepada siswazah di IPT (Khususnya untuk

bidang-bidang yang tiada badan profesional).

Ð Merangka program berbentuk kemahiran ringan secara

kerjasama antara IPT dengan pihak industri supaya dapat

memenuhi keperluan bakal majikan.

Ð Menyediakan pangkalan data bakal graduan yang berpatutan

untuk tujuan penempatan kerja.

Ð Bekerjasama untuk mendapatkan insentif rebet cukai

daripada kerajaan untuk program latihan kemahiran ringan.

14.0 Ke arah siswazah + +

14.1 Siswazah dalam bidang-bidang yang lazim dikategorikan sebagai Generalist

(sebagai contoh siswazah sastera dan kemanusiaan, dan sains sosial yang

telah dilengkapi dengan pengetahuan dan kemahiran umum berkaitan dengan

pekerjaan) dan Generalist Plus (sebagai contoh siswazah sains tulen yang


163

telah dilengkapi dengan pengetahuan dan kemahiran umum dan khusus

berkaitan dengan pekerjaan), mendapati amat sukar untuk memasuki pasaran

buruh dan menggunakan kemahiran dan keupayaan mereka berbanding

dengan kelompok Occupational Generalist dan Occupational Specialist.

14.2 Untuk mengatasi masalah pengangguran di kalangan siswazah dalam

Kelompok Generalist dan Generalist Plus kurikulum bidang-bidang berkaitan

perlu bersifat seimbang, iaitu ada elemen penekanan secara eksplisit kepada

pembangunan kualiti personal dan kemahiran praktikal.

14.3 Dalam kata lain, kurikulum yang bersifat seimbang perlu mengurangkan

penekanan kepada keperluan subjek semata-mata dan meningkatkan

penekanan kepada keperluan jangka panjang pelajar. Dalam hal ini pekerjaan

dan perkara-perkara berkaitan dengan tempat bekerja merupakan satu

daripada beberapa keperluan yang dimaksudkan.

14.4 Dalam keadaan ekonomi yang pesat berkembang dan diikuti oleh proses

transformasi struktur pengeluaran dan pekerjaan, cadangan-cadangan seperti

di atas boleh menyumbang kepada kemunculan kelompok siswazah

Generalist Plus Plus. Kelompok ini akan menonjolkan ciri-ciri

peribadi/kemahiran dan bidang pengajian yang selaras dengan dunia

pekerjaan.

14.5 IPT tidak boleh menganggap masalah pengangguran di kalangan siswazah ini

sebagai satu fenomena yang akan berlaku pada ketika tertentu sahaja. IPT

perlu mendapatkan maklum balas secara berterusan daripada siswazah dan

juga majikan tentang objektif kursus-kursus yang ditawarkan.

14.6 Matlamat akhir IPT ialah untuk menghasilkan siswazah yang berkeperibadian,

berilmu, berteknologi dan berkemahiran (elemen + +).


164

Apendik 1a: Anggaran parameter

B Ralat

Standard

Wald df Sig. Exp(B)

Status

bekerja

Pintasan 3.548 .873 16.506 1 .000

[JANTINA=1] .326 .107 9.264 1 .002 1.385

[JANTINA=2] 0 . . 0 . .

[ETNIKR=1] -1.371 .156 77.293 1 .000 .254

[ETNIKR=2] -1.590 .273 34.042 1 .000 .204

[ETNIKR=4] -.920 .306 9.028 1 .003 .398

[ETNIKR=5] -1.510 .739 4.180 1 .041 .221

[ETNIKR=6] -21.342 .000 . 1 . 5.387E-10

[ETNIKR=7] 0 . . 0 . .

[BIDANGR=1] -1.806 .843 4.591 1 .032 .164[BIDANGR=2] -1.111 .844 1.733 1 .188 .329

[BIDANGR=3] -.379 .900 .177 1 .674 .685

[BIDANGR=4] -1.409 .875 2.591 1 .107 .244

[BIDANGR=5] 19.327 .000 . 1 . 247490733.613

[BIDANGR=6] -2.568 .950 7.304 1 .007 7.669E-02

[BIDANGR=7] -1.657 .871 3.620 1 .057 .191

[BIDANGR=8] -.778 .865 .809 1 .368 .459

[BIDANGR=9] -1.288 .857 2.261 1 .133 .276

[BIDANGR=10] -.485 .853 .323 1 .570 .616

[BIDANGR=12] -1.588 1.648 .929 1 .335 .204

[BIDANGR=15] 0 . . 0 . .[S17R=1] -.298 .255 1.368 1 .242 .742

[S17R=2] -.462 .246 3.531 1 .060 .630

[S17R=3] -2.478 .295 70.758 1 .000 8.388E-02

[S17R=4] -.968 .237 16.722 1 .000 .380

[S17R=5] -.492 .241 4.174 1 .041 .612

[S17R=6] -.346 .278 1.558 1 .212 .707

[S17R=7] -.266 .268 .986 1 .321 .766

[S17R=8] -1.070 .312 11.766 1 .001 .343

[S17R=9] -1.040 .488 4.541 1 .033 .353

[S17R=12] -.788 .230 11.759 1 .001 .455

[S17R=15] 19.468 .000 . 1 . 284980355.811

[S17R=18] -.433 1.174 .136 1 .712 .648[S17R=19] 0 . . 0 . .


165

Apendik 1b: Pemerihalan parameter

Status kerja Bekerja/Tidak bekerja

Jantina [JANTINA=1] lelaki

[JANTINA=2] Perempuan (kasus asas)

Status Etnik [ETNIKR=1] Bumiputera Melayu

[ETNIKR=2] Bumiputera lain

[ETNIKR=4] India

[ETNIKR=5] Warganegara Malaysia yang lain

[ETNIKR=6] Bukan warganegara

[ETNIKR=7] Cina (kasus asas)

Bidang pengajian di peringkat ijazah sarjana muda

[BIDANGR=1] Sastera dan kemanusiaan

[BIDANGR=2] Ekonomi dan perniagaan

[BIDANGR=3] Undang-undang

[BIDANGR=4] Sastera dan lain-lain

[BIDANGR=5] Perubatan dan pergigian

[BIDANGR=6] Pertanian dan sains berkaitan

[BIDANGR=7] Sains tulen

[BIDANGR=8] Sains komputer dan teknologi maklumat

[BIDANGR=9] Sains dan lain-lain

[BIDANGR=10] Kejuruteraan

[BIDANGR=12] Teknikal dan lain-lain

[BIDANGR=15] Senibina, perancangan bandar dan ukur

(kasus asas)

Nama institusi pengajian tinggi yang menganugerahkan ijazah sarjana muda

[S17R=1] Universiti Sains Malaysia (USM)

[S17R=2] Universiti Malaya (UM)

[S17R=3] Kolej Universiti Teknologi Tun Hussein Onn

(KUITTHO)

[S17R=4] Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM)

[S17R=5] Universiti Utara Malaysia (UUM)

[S17R=6] Universiti Islam Antarabangsa (UIA)

[S17R=7] Universiti Teknologi Mara (UiTM)

[S17R=8] Universiti Malaysia Sarawak (UNIMAS)

[S17R=9] Universiti Teknologi Malaysia (UTM)

[S17R=12] Universiti Putra Malaysia (UPM)

[S17R=15] Universiti Multimedia

[S17R=18] Cawangan universiti luar negara

[S17R=19] Universiti Tenaga Nasional (kasus asas)


166

Apendik 2

SENARAI AHLI PASUKAN KAJIAN

Ketua

Profesor Dr. Morshidi Sirat

Pengarah

Institut Penyelidikan Pendidikan Tinggi Negara

Ahli

Profesor Madya Dr. Abd. Aziz Buang

Fakulti Pengurusan dan Pembangunan Sumber Manusia

Universiti Teknologi Malaysia

Profesor Dr. Abd. Majid Mohd. Isa

Sekolah Pendidikan dan Pembangunan Sosial

Universiti Malaysia Sabah

Profesor Madya Dr. Ambigapathy Pandian

Pusat Pengajian Ilmu Kemanusiaan


Profesor Madya Dr. Moha Asri Abdullah



Profesor Madya Dr. Mohamed Dahlan Ibrahim

Pusat Pembangunan Usahawan Malaysia (MEDEC)

Universiti Teknologi MARA

Dr. Mohd. Haflah Piei

Timbalah Pengarah

Malaysian Institute of Economic Research (MIER)

Profesor Madya Dr. Molly N.N. Lee

Pusat Pengajian Ilmu Pendidikan


Dr. Munir Shuib



Profesor Madya Dr. Rosni binti Bakar

Sekolah Ekonomi

Universiti Utara Malaysia


167

Profesor Madya Dr. Rujhan Mustafa

Timbalan Dekan, Fakulti Ekonomi dan Perniagaan

Universiti Malaysia Sarawak

Pen. Profesor Dr. Shukran Abdul Rahman

Timbalan Dekan, Bahagian Kemasukan & Rekod

Universiti Islam Antarabangsa Malaysia

Cik Siti Zubaidah A. Hamid

Timbalan Pendaftar, Hal Ehwal dan Pembangunan Pelajar


Profesor Madya Dr. Susie See Ching Mey

Pusat Pengajian Ilmu Pendidikan


Profesor Madya Dr. Wan Ahmad Kamil Mahmood

Pengarah, Bahagian Pembangunan Korporat


Pegawai Penyelidik

Cik Azlin Nita Kamardin


Cik Haslina Arshat


kajian pengangguran di kalangan siswazah

Documents