KURSUS PENINGKATAN PROFESIONALISME KEGURUAN

OLEH :HJH RUKIAH BT AHMAD TABONPENSYARAH JABATAN ILMU PENDIDIKANIPTI,JBPada : 19 Julai 2008

KONSEP PENGUJIAN

SATU TEKNIK UNTUK MENDAPATKAN MAKLUMAT TENTANG PERUBAHAN TINGKAH LAKU SESEORANG

UJIAN - SATU SET SOALAN ATAU TUGASAN YANG MEMERLUKAN SESEORANG BERTINDAK BALAS

TUJUAN PENGUJIAN

Mengesan hasil pembelajaran yang patut dikuasai

Mengesan kemajuan yang telah diperolehi

Menentukan penempatan murid ikut kebolehan

Tindakan susulan yang boleh diambil oleh guru dan murid dalam proses p&p

PRINSIP PEMBINAAN DAN PENTADBIRAN UJIAN

Tentukan tujuan ujianTentukan isi kandungan ujianMembentuk Jadual Penentuan UjianMenulis item/soalanMenyemak item/soalanTadbirkan ujian

Pembinaan Jadual Penentuan Ujian (JPU)

Pengukuran adalah satu proses yang penting ketika membuat sesuatu penilaian khususnya dalam proses p&p

Alat pengukuran yang kurang berkualiti akan menghasilkan penilaian yang meragukan

Pembinaan JPU untuk memastikan pembinaan alat pengukuran yang sah dan boleh dipercayai

Jadual Penentuan Ujian (JPU)

Dikenali juga sebagai jadual spesifikasi ujian (JSU)

Satu blue print ujian / test specification Satu matrik yang terdiri dua paksi iaitu paksi

kandungan dan paksi aras kemahiran Kandungan merupakan topik dalam sukatan

pelajaran manakala aras kemahiran merupakan taksonomi penguasaan

Dibina setelah penguji dapat menetapkan jenis dan kandungan ujian

Membantu penggubal membina item soalan

Tujuan JPU

Ujian tidak dibina secara sembaranganDapat menjamin kesahan dan

kebolehpercayaan ujianPanduan kepada penggubal soalanMenstabilakan taraf dan aras kesukaran

ujian dari semasa ke semasaMenentukan bidang dan pemberatan

ujian yang seimbang

Siapa yang membuat JPU

Penggubal kurikulum dan sukatan pelajaran

Guru-guru yang mengajar mata pelajaran

Ciri-ciri Utama JPU

Ada tajuk yang hendak diuji Senaraikan aras kemahiran yg hendak diuji Paksi menegak mengandungi tajuk yang

hendak diuji dan paksi mendatar , jenis kemahiran yang diuji

Gambaran tentang bilangan soalan dan aras kesukaran dalam satu ujian

Merangka secara nyata bidang yang akan diuji

Langkah-langkah Pembinaan JPU

Pilih hasil pembelajaran yang hendak diuji Senaraikan isi atau kandungan pembelajaran Bina carta dua hala Tentukan nombor item yang akan dibina

mengikut aras kemahiran Tentukan bilangan item soalan mencukupi

untuk mengukur pencapaian murid Semak semula jenis item/soalan yang telah

ditetapkan samada menepati kehendak objektifkurikulum

Contoh JPU

Lihat contoh

DIMENSI DALAM JPU

Kandungan ujian – berdasarkan sukatan pelajaran atau huraian sukatan pelajaran dan buku teks yang digunakan, meliputi i – skop atau kedalamannya ii – bilangan item untuk setiap tajuk iii – wajaran

Kemahiran – meliputi aras kemahiran yang diuji ( selalunya menggunakan teksonomi Bloom)

Jenis dan jumlah item – berdasarkan tujuan ujian, kegunaan ujian, siapa yang mengambil ujian, jenis soalan ( samada item objektif, struktur atau esei ) dan aras kesukran

Wajaran – peratusan item ikut bahagian atau tajuk berdasarkan masa pengajaran bagi setiap tajuk

Dalam konteks pendidikan di Malaysia kebanyakan ujian bilik darjah adalah berbentuk pencapaian iaitu ujian untuk menentukan setakat mana murid telah menguasai apa yang telah diajar. Oleh itu ujian mestilah bersifat ‘representative’ kurikulum sekolah

aktiviti

Berdasarkan mata pelajaran tertentu bina JPU untuk ujian bulanan, ujian akhir semester dan ujian akhir tahun

Jenis Item Ujian

Ujian objektif

Ujian subjektif / esei

Item Ujian Objektif

Calon dibekalkan dengan satu tugasan berstruktur yang menghadkan tindak balas dengan cara menanda, membulat atau menggaris gerak balas (respons) yang tepat

Jawapan pendek berbentuk perkataan, angka atau frasa.

Hanya satu jawapan yang betul Mengikut Gronlund ujian terbahagi kepada

item yang memerlukan calon membuat pilihan yang diberi dan memberi jawapan yang diperlukan

Jenis-jenis item ujian objektif

Item pilihan jawapan bebasItem pilihan jawapan tetap

Item pilihan jawapan bebas

Memerlukan murid memberi jawapan bukan memilih jawapan yang diberikan

Soalan boleh berbentuk soalan atau pernyataan tergantung

Soalan berbentuk item jawapan pendek atau item melengkapkan

Arahan yang diberi seperti isikan tempat kosong dengan …

lenkapkan pernyataan berikut

contoh

Item jawapan pendeki. Tuliskan dengan perkataan nombor 23ii. siapakah empat golongan yang dikecualikan daripada kewajipan menunaikan solat Jumaat?

i. ____________ Item jawapan melengkapkan

i. Haiwan yang memakan daging dinamakan __________

ii Tuliskan nama tarian tradisional negeri berikuta. Johor __________b. Perlis __________

Item pilihan Jawapan Tetap

Item betul/salahItem memadankanItem pengelasanItem susun semulaItem aneka pilihan

Item Aneka Pilihan

Bentuk soalanAyat tidak lengkapJenis jawapan terbaikJenis negatifInterpretifCantuman

Soalan Objektif Aneka Pilihan

Mengandungi dua bahagian- Stem – pokok soalan / tugasan soalan- Opsyen - pilihan jawapan yg diberi Pilihan mengandungi : Kunci – jawapan yang betul Pengganggu (distracktor) – bukan jawapan

Con: Air boleh diuraikan kepada unsur-unsur melalui proses A pemeluwapan B penyulingan C pendidihan D elektrolsis

Air boleh diuraikan kepada unsur-unsur melalui proses – stemA,B,C,dan D – opsyenA,B, dan C – penggangguD - jawapan

Stem Soalan

Mungkin dalam bentuk soalan atau ayat tidak lengkap

Jelas tugasan yang diperlukan/yang perlu dijawab oleh calon

Tidak mengandungi sebarang bayangan (clues) jawapan

Tidak mengandungi maklumat yang tidak berkaitan dengan tugasan soalan

Opsyen, Pengganggu dan Kunci

Pilihan jawapan sama dengan stem soalan Tiap pengganggu mempunyai hubungan atau

seragam Elakan memberi bayangan Elakan guna perkataan seperti semua di atas,

tiada satu pun Elak mengulang maklumat yang sama Pastikan satu sahaja jawapan Susun kunci secara rawak dan bilangan

seimbang untuk tentukan A,B,C/D

Jenis soalan Aneka pilihan -Bentuk soalan

Setiap pokok soalan berbentuk soalan diikuti dengan beberapa pilihan jawapan hanya satu daripada pilihan itu betul

Contoh: Apakah alat yang digunakan untuk menentukan pH tanah?A AmmeterB VoltmeterC Meter pHD Multi meter

Ayat tidak lengkap

Setiap ayat yang tidak lengkap diikuti dengan beberapa pilihan. Satu sahaja pilihan yang betul.

Contoh :Pembinaan jalan raya dan jalan kereta api di Tanah Melayu pada zaman penjajahan British memberi kesan terhadapA kemasukan buruh asing beramai-ramaiB industri membuat kereta berkembang pesatC migrasi penduduk dari luar bandar ke badarD industri perlombongan bijih timah berkembang pesat

Jenis Jawapan Terbaik

Setiap pokok soalan diikuti dengan beberapa pilihan. Semua pilihan ada kebenarannya tetapi bukan semuanya tepat. Hanya satu sahaja pilihan yang paling tepat atau terbaik

Contoh: Apakah cara pemarkahan yang paling sesuai untuk memastikan ujian tersebut mempunyai unsur keobjektifan yang tinggi?A. Memeriksa soalan demi soalanB Menanda kertas jawapan dengan berhati-hatiC memeriksa kertas jawapan demi kertas jawapanD Menanda kertas jawapan berdasarkan Peraturan Memberi Markah

Soalan Item Negatif

Kesemua pilihan adalah betul keuali satu yang salah. Yang salah inilah yang tidak dikehendaki. Pokok soalan biasanya mengandungi perkataan seperti ‘kecuali’, ‘yang tidak benar’, ‘bukan’, dan ‘tidak’

Contoh:Kelebihan ujian bentuk objektif adalah seperti berikut kecualiA sesuai digunakan untuk ujian sumatifB dapat menguji bidang kognitif yang lebih tinggiC jawapan dapat diterima dengan cepat, tepat dan objektifD boleh menguji bidang kognitif di peringkat pengetahuan dan fahaman dengan berkesan

Soalan Item Interpretif

Soalan adalah berdasarkan rangsangan yang mungkin berupa peta, gambar rajah, jadual, graf atau petikan karangan

Contoh:Berdasarkan rajah1 di atas, X adalah merujuk kepadaA internetB perdaganganC telekomunikasiD pengangkutan

Jenis Cantuman/Gabungan

Soalan jenis ini mengandungi lebih daripada satu jawapan yang betul. Murid dikehendaki mencantumkan jawapan menjadi satu sahaja jawapan yang betul

Contoh:Antara berikut, manakah alat pengangkutan jalan air pada zaman dahulu?

I. JongII. RakitIII. PerahuIV. Kapal layar

A. I, II dan IIIB I, II dan IVC I, III dan IVD II, III dan IV

Cara Menulis item Aneka Pilihan

Pokok soalan boleh ditulis dalam bentuk pertanyaan, atau ayat tidak lengkap

Soalan hendaklah ringkas tetapi padat Pilihan jawapan juga perlu ringkas Pilihan jawapan hendaklah dinyatakan dalam

struktur atau bentuk yang sama Pilihan jawapan tidak bertindih atau diulang Elakkan daripada menggunakan pilihan

jawapan, semua di atas, tiada satu pun yg betul

Pokok soalan tidak membayangkan jawapan

Aras Item Objektif

Item-item objektif boleh dibentuk mengikut aras-aras kognitif yang berbeza

Mengikut Bloom Teksonomi ada 6 aras, iaitu pengetahuan, kefahaman, aplikasi, analisis, sintisis dan penilaian

Item Aras Pengetahuan

Soalan yang menguji kebolehan calon mengingat semula fakta, istilah, konsep dsb

Soalan berbentuk mudah spt apa, siapa, di mana, labelkan, dan bila

Con: Bilakah Malaysia merdeka? (A) 1957 (B) 1964

(C) 1967 (D) 1969

Item Aras Kefahaman

Menguji kebolehan calon untuk memahami, menterjemah dan menginterpretasi fakta atau konsep atau prinsip

Bentuk soalan seperti asingkan, terangkan, bezakan Con: Pokok padi tidak mati walaupun akarnya

tenggelam dalam air kerana (A) akarnya panjang

(B) batangnya lembut (C) pokoknya ada pelampung (D) ada ruang udara dalam batangnya

Item Aras Aplikasi

Menguji kebolehan calon menggunakan konsep, prinsip, hukum atau fakta asas

Bentuk soalan seperti kirakan, gunakan, selesaian dsb Con: Hakim mempunyai wang sebanyak RM10.00, bapa saudara m emberinya RM 2.00,

manakala kakaknya memberinya RM5.00. Cari jumlah wang Hakim.

(A) RM17.00

(B) RM19.00 (C) RM 21.00

(D) RM 23.00

Item Aras Analisis

Menguji kebolehan calon untuk mencerakinkan idea besar kepada bahagian-bahagian kecil, membuat perbandingan dan menghuraikan perhubungan

Bentuk soalan seperti bezakan, hubungkan dsbnya Con: Semasa tumbuhan hijau melakukan

proses fotosintis apakah bahan yang diperlukan

A air dan cahaya B air dan karbon dioksida C air, oksigen dan cahaya D air, karbon dioksida dan cahaya

Item Aras Sintesis

Menguji kebolehan calon untuk menggabungkan idea-idea kecil, mentafsir dan membuat satu rumusan.

Con: Dalam satu eksperimen, seketul batu kapur dimasukkan ke dalam bikar yang mengandungi asid. Gas yang terhasil boleh memadamkan api. Gas itu terdiri daripada gas

(A) oksigen (B) hidrogen (C) nitrogen (D) karbon dioksida

Item Aras Penilaian

Menguji kebolehancalon untuk membuat pertimbangan nilai bagi sesuatu fikiran, tugasan atau kaedah.

Con : Langkah yang paling berkesan untuk mengatasi masalah salah laku di kalangan murid-murid ialah

(A) merujuk setiap kes salah laku kepada guru

disiplin (B) meletakan seorang pegawai polis di setiap

sekolah (C) mengenakan tindakan keras ke atas setiap kes

salah laku (D) memupuk nilai-nilai murni serta menekankan

khidmat bimbingan dan kaunseling

Ujian Esei/Subjektif

Soalan yang memerlukan calon memberi tindak balas sama ada lisan/bertulis

Tindak balas berbentuk terhad atau lanjutan

Memerlukan calon menulis jawapan berbentuk satu ayat, perenggan (terhad) atau esei penuh (lanjutan)

Jenis soalan subjektif

Jawapan pendekSoalan berstrukturSoalan esei

Soalan pendek/respon terhad

Terhad apa yang harus dijawabContoh soalan

- senaraikan lima komponen utama …

- nyatakan tiga kelebihan …

- apakah definisi … mengikut …?

Soalan Esei Tindak Balas Lanjutan

Membolehkan calon memilih, menyusun dan menyampaikan jawapan yang difikir kan sesuai

Soalan jenis ini dapat menguji kebolehan calon mengemukan pendapat, idea dan membuat penilaian secara bebas

Soalan ini dapat menguji peringkat kem. Soalan yang lebih tinggi seperti aras sintisis, analisis dan penilaian

Contoh; Huraikan peranan sektor swasta dalam usaha memajukan ekonomi negara Sejauhmanakah anda setuju dengan

kenya- taan kenaikan harga minyak boleh menye- babkan inflasi

Aras Item Subjektif

Mengingat semulaCon: Berikan definisi … Siapakah …

Apakah … Fahaman

Con: Bandingkan … Huraikan … Apakah tujuan …

Aplikasi

Con: Bagaimanakah …

Terangkan cara …Analisis

Con: Mengapakah / apakah punca …

Terangkan sejauh mana …

Sintisis Con: Jelaskan

Berdasarkan, huraikan

PenilaianCon: Nilaikan idea

Mengikut …, apakah pendapat anda

Panduan Menulis Soalan Esei

Tetapkan dahulu tugasan soalan yang hendak dibina

Mulakan setiap tugasan dengan perkata an seperti: huraikan, bandingkan dsb

Tentukan setiap tugasan soalan jelas dan tidak mengelirukan

Sebaiknya soalan dapat membezakan calon yang benar-benar belajar dapat faedah

kesimpulan

JPU perlu disediakan oleh guru bila ingin membuat satu-satu ujian untuk menentu kan sama ada ujian itu sah atau boleh dipercayai

Pembinaan item soalan yang teliti mengelakan keputusan ujian yang diragui

Setiap guru yang mengajar dalam satu- satu mata pelajaran perlu bertanggung jawab memastikan pencapian murid setara dengan apa yang diharapkan

Sekian Terima Kasih

Burung jelatik, burung jeladan, Membuat sarang di rumpun

pandan, Yang baik jadikan teladan, Yang kurang jadikan sempadan.

Gunung daik sudah terbelah,

Didaki orang sambil berlari,

Yang baik datang dari Allah,

Yang kurang saya sendiri.