hbme 2203 (800719025459) pengaruh adat dan budaya dalam pembentukan moral murid

8/3/2019 Hbme 2203 (800719025459) Pengaruh Adat Dan Budaya Dalam Pembentukan Moral Murid

1/15

(TEMPLET TUGASAN - VERSI BAHASA MALAYSIA) (MUKA SURAT HADAPAN)

FAKULTI PENDIDIKAN DAN BAHASA

SEMESTER JANUARI / TAHUN 2011

HBME 2203

PENDIDIKAN MORAL: TAHUN 3

NO. MATRIKULASI : 800719025459002

NO. KAD PENGNEALAN : 800719-02-5459

NO. TELEFON : 019-4217565

E-MEL : [email protected]

PUSAT PEMBELAJARAN : IPGM PERLIS, PERLIS


2/15

HBME 2203 PENDIDIKAN MORALTAHUN 3


3/15


1.O PENGENALAN

Kewujudan Malaysia yang terdiri daripada pelbagai latar bangsa dan kaum

telah melahirkan satu budaya yang unik dan istimewa. Malaysia merupakan sebuah

negara yang terdiri daripada pelbagai komposisi kaum, etnik dan agama. Semua kaum

dan kumpulan etnik ini hidup bersama dengan aman, damai dan harmoni. Ini telah

menjadikan Malaysia sebagai sebuah negara yang amat unik di seantero dunia.

Penggabungan budaya ini bermula pada sekitar kurun ke-15 lagi, tatkala ketika

Melaka, yang pada waktu itu merupakan sebuah Bandar pelabuhan dinamik yang

terletak di tengah-tengah laluan perdagangan rempah ratus, Melaka telah menjadi

pelabuhan perdagangan utama dunia pada masa tersebut ketika dibawah pemerintahan

Kesultanan Melayu Melaka. Selain daripada itu juga faktor migrasi pelbagai kaum

utama ini juga disebabkan oleh faktor penjajahan British di Tanah Melayu demi

memenuhi kepentingan ekonomi mereka. Migrasi kaum ini dilakukan demi

merancakkan beberapa sektor ekonomi yang tterdapat di Tanah Melayu pada masa

tersebut antaranya di sektor perladangan dan perlombongan.Kini Malaysia ialah

sebuah negara yang sedang pesat membangun dan dikenali seluruh dunia dengan

keunikannya yang tersendiri. Ini disebabkan oleh kepelbagaian kaum dan etnik yangtelah hidup bersama sejak beberapa generasi yang lalu atas dasar toleransi, muhibbah

dan perpaduan yang tinggi meskipun terdapat jurang yang memisahkan berdasarkan

kepelbagaian budaya adat resam dan pantang larang bagi setiap kaum memainkan

peranan Pelbagai budaya yang berbeza ini telah saling mempengaruhi antara satu sama

lain, menghasilkan gabungan budaya Malaysia yang unik.

1.1 Konsep Masyarakat Majmuk

Rakyat Malaysia terdiri daripada pelbagai latar belakang bangsa dan kaum

yang menjadikan Malaysia sebuah negara yang seumpanya didunia yang terdiri

daripada pelabagai latar bangsa dan kaum yang hidup dengan man dan harmoni. Ini

sesuai dengan konsep 1 Malaysia yang telah dipelopori oleh Perdana Menteri Malaysia

Datuk Seri Najib Bin Tun Abdul Razak. Konsep Masyarakat Majmuk ini diadun

dengan semangat setia kawan, kasih sayang, hormat menghormati dan memahami

3


4/15


serta menerima perbezaan yang terdapat pada setiap kaum yang terdapat diMalaysia

dengan penuh aman dan harmoni. Konsep masyarakat majmuk ini juga lebih

mempupuk nilai-nilai murni yang tinggi dalam masyarakat supaya dapat hidup dengan

toleransi dan mengenepikan perbezaan individu .

1.2 Adat Resam dan Budaya

Semestinya dengan kepelbagaian kaum yang terdapat di Malaysia telah

menjadikan Malaysia unik dengan budaya dan adat resam bagi setiap kaum di

Malaysia. Setiap kaum di Malaysia bebas mengamalkan adat resam dan pantang larang

kaum masing-masing. Ini merupakan dintara intipati utama Rakyat Malaysia mampu

hidup aman dan harmoni antara sati sama lain. Kebebasan dalam beragama dan

mengamalkan adat dan kepercayaan masing-masing memberi kebebasan kepada rakyat

Malaysia yang terdiri dari pelabagai kaum ini mampu bersatu hati dan hidup harmoni.

Adat bermaksud satu peratuan sosial yang diperturunkan dari generasi ke

generasi demi mengawal tingkah laku ahli didalam setiap kaum itu. Iamerupakan saru

daripada kontrak nilai yang menghalang ahli dalam sesetuap masyarakat atau kaum itu

untuk melakukan sesuatu perlakuan mahupun perbuatan yang mungkin dianggap

kurang bermoral. Adat juga boleh didefinisikan sebagai satu kod etika atau peraturan

dalam sesebuah masyarakat . Ianya menggambarkan corak kebudayaan sesuatu bangsa

tersebut.Menurut Norhayati Abu Bakar (1995) Adat kebiasaanya mempunyai

hubungkait dengan agama yang dianuti oleh sesuatu bangsa . Ini adalah keranan adat

yang dijalankan kebiasaanya berdasarkan agama tersebut. Adat juga mampu

membentuk keperibadian seseorang. Menurutnya lagi adat juga lebih mirip kepada

corak kehidupan dan kebiasaanya yang dilakukan secara individu mahupun

bermasyarakat.

Manakala menurut Abdul Latif (1990) Adat mempunyai pertalian yang

rapaat dan kuat dengan semangat patriotisme, Ianya menjadi cirri penting dalam

menentukan semangat jati diri sesuatu bangsa tersebut. Nurcahaya Iman (2005)

menyatakan bahawa adat dan pantang larang merupakan sestu perkara yang dianggap

sumbang pada mata masyarakat. Manakala perkara tersebut itu juga telah ditegah dan

dilarang daripada melakukan perkara-perkara tersebut. Ianya merupakan disiplin

4


5/15


secara lisan yang dimalkan sesebuah masyarakat tersebut. Ianya juga perlulah

dipraktik dan diamalkan demi memastikan kesejahteraan ahli dalam masyarakat

tersebut. Adat ini juga diwarisi dari satu generasi ke satu generasi.

Oleh yang demikian dapatlah disimpulkan bahawa adat merupakan

peraturan yang ditetapkan oleh setiap mmasyarakat berlatarkan dengan proses

kehidupan dalam masyarakat yang kadang-kadang turut dipengaruhi oleh nilai agama

sesuatu masyarakat tersebut.Iajuga merupakan satu tradisi peraturan atau pendidikan

yang diperturunkan secara lansung mahupun tidak lansung.

2.0 ADAT RESAM DAN CARA HIDUP KAUM MELAYU CINA DAN INDIA

Kepelbagaian adat resam hasil daripada pelbagai etnik dan kaum di

Malaysia menjadikan Ianya sesuatu yang unik di mata dunia. Inilah antara faktor utama

dalam memajdikan malaysia sebuah negara yang berada di mata dunia. Seperti yang telah

dibincangkan adat ini merupa set peraturan lisan yang diperturunkan dari generasi ke

generasi demi memastikan keharmonian sesuatu kaum tersebut. Terdapat pelbagai adat

dan cara hidup kaum di Malaysia. Berikut merupakan diantara dua adat dan cara hidup

kaum Melayu,Cina dan India.

2.1 Adat Resam dan Cara Hidup Kaum MelayuAdat kunjung mengunjung dikalangan jiran tetangga dalam masyarakat

Melayu amat dituntut. Ianya merupakan sebahagian daripada adat yang menjadi budaya

melayu sejak dahulu lagi. Melalui kunjung-mengunjung antara satu lain ini akan

mengeratkan lagi hubungan silaturrahim antara satu sama lain.Setiap ahli dalam

masyarakat dapat sentiasa berhubung dengan baik antara satu sama lain. Budaya yang

molek ini bertujuan menjaga perhubungan antara satu sama lain demi memastikan

hubungan antara ahli dalam sebuah masyarakat itu terjamin. Adat ini memastikan

kestabilan dan keharmonian sesebuah masyarakat itu tersebut.Antara amalan dan cara

hidup yang dipraktikkan dalam adat ini ialah dengan memastikan pengunjung memberi

salam kepada tuan rumah. Sebaik-baiknya membawa buah tangan, sebagai bekal dan

menanggalkan kasut sebelum masuk kedalam rumah.Semasa sampai atau hendak balikia

harus bersalam dengan tuan rumahdengan dua belah tangan dan disapukan ke muka atau

5


6/15


dada. Sekiranya tuan rumah menghidangkan makanan adalah lebih sopan sekiranya

dijamah mahupun sedikit walaupun sudah kenyang. Namun kunjungan tidak manis

dilakukan ketika waktu senja kerana ketika itu orang melayu akan bersembahyang

Maghrib. Manakala ketika duduk pula hendaklah duduk secara sopan. Adalah tidak sopan

jika tetamu duduk menyilang kaki.

Adat berikutnya merupakan adat perkahwinan kaum Melayu dalam adat

perkahwinan melayu terdapat banyak adat-adat dan pantang larangnya. Adat

perkahwinan orang melayu merupakan diantara adat yang paling tersusun dan sangat

menarik bermulalah daripada adat merisik iaitu pihak pengantin lelaki merisik atau

bertanya tentang gadis pilihannya melalui adat merisik sebentuk cincin akan diberikan

kepada gadis sebagai tanda untuk bertunang. Kemudian adat bertunang pula akan

dilakukan dengan pihak lelaki menyediakan cincin dan membawa bekas manisan atau

hantaran mula yang terdiri daripada sirih junjung dan manisan sebagai tanda pemanis dan

pembuka bicara sebelum melamar si anak dara.Seterusnya pihak perempuan akan

brsetuju dan akan menetapkan tarikh pernikahan.

Pernikahan akan dilaksanakan oleh bapa si gadis ataupun Imam atau Kadi

yang telah diwakilkan oleh wali.Adat pernikahan ini memerlukan si teruna membawa

wang sebagai mas kahwin dan juga sebagai hantaran kepada keluarga si gadis.

Seterusnya Majlis dilanjutkan lagi dengan adat bersanding di majlis kenduri kahwin.Majlis kenduri kahwin akan dihadiri oleh semua ahli masyarakat setempat dan sanak

saudara si gadis dan juga pengantin lelaki.Kenduri Kahwin diadakan sebagai simbol

untuk memaklumkan kepada semua warga masyarakat. Sepanjang majlis perkahwinan

tersebut jika terdapat adat merewang dikawasan selatan Malaysia manakala di Kawasan

pantai Timur dipanggil Bek Woh . Adat ini merupakan adat gotong royong sebelum

majlis perkahwinan dijalankan. Semua ahli masyarakat setempat akan bergotong-royong

menyediakan khemah dan makanan sempena majlis perkahwinan.

2.2 Adat Resam dan Cara Hidup Kaum Cina

6


7/15


Masyarakat Cina mempunyai adat resam atau pantang larang yang agak

unik.. Kehidupan seharian mereka yang dipengaruhi oleh persekitaran dan alam

sekeliling menyebabkan mereka banyak bergantung kepada nasib. Dalam pelbagai

perkara, tukang tilik mempunyai peranan yang besar sebagai pakar rujuk dalam hal-hal

kelahiran, perkahwinan dan kematian.

Menurut Norhayati (1995) Adat resam masyarakat Cina terdiri daripada

beberapa perkara anataranya adat berjiran, adat kelahiran, adat perkahwinan, adat

kematian dan adat yang melibatkan amalan agama dan perayaan.Adat resam dan pantang

larang ini diamalkan secara berbeza-beza mengikut kaum-kaum tertentu dalam

masyarakat Cina, seperti yang kita tahu kaum Cina juga terdiri daripada pelbagai

keturunan dan latar belakang. Walaubagaimanapun apa yang diterangkan seperti berikut

merangkumi adat resam masyarakat Cina secara keseluruhannya .

Dalam adat berjiran , Masyarakat Cina amat menggalakkan kunjung-

mengunjung antara jiran dan sahabat handai. Ianya dipercayai membawa tuah kepada

tuan rumah yang dilawati. Apabila berkunjung kerumah orang Cina , tetamu harus duduk

di sebelah kiri tuan rumah. Ini dalah sebagai tanda menghormati tuan rumah tersebut.

Biasanya minuman akan dihidangkan dan tetamu tidak digalakkan minum setelah

dipelawa berulangkali oleh tuan rumah. Walaupun kunjung-mengunjung digalakkannamun ada hari-hari tertentu yang tidak sesuai untuk dilawati.

Hari perkahwinan akan dilangsungkan setelah setahun bertunang atau

mengikut tempoh yang dipersetujui oleh kedua belah pihak. Sebelum tiba hari

perkahwinan sekiranya terdapat kematian di kalangan ahli keluarga bakal pengantin,

perkahwinan itu mesti ditangguhkan pada tahun hadapan ataupun selama seratus hari. Ini

mengelakkan daripada majlis tersebut ditimpa malang atau untuk mengelakkan sebarang

bencana.

Adalah tidak manis mengadakan perkahwinan sewaktu orang lain sedang

berkabung kesedihanPengantin lelaki akan memperkenalkan keluarga dan sauadara

maranya kepada isterinya dan ini begitulah sebaliknya di samping itu juga kedua

pengantin akan meminta restu daripada keluarga mertua masingmasing. Kemuncak

upacara perkahwinan masyarakat Cina ialah pada sebelah malam iaitu jamuan makan.

7


8/15


Jamuan makan ini diadakan secara besar-besaran samada di rumah, dewan, atau restoran.

Tetamu-tetamu yang datang akan membawa angpau sebagai hadiah kepada pasangan

pengantin. Ianya merupakan satu kemestian. Tetamu juga tidaklah digalakkan untuk

memakai pakaian yang bewarna gelap atau bewarna hitam,biru tua atau kelabu.Tetamu

juga tidak digalakkan bercerita atau menyebut perkara yang sedih,bencana,hantu atau

kematian. Ini dipercayai akan membawa nasib malang kepada pasangan pengantin. Pada

masa yang sama kedua pengantin akan cuba mengenali dan beramah mesra dengan ahli

keluarga kedua belah pihak. Akhir sekali, sebagai bukti perkahwinan, pasangan

pengantin akan menandatangani dua pucuk surat perkahwinan iaitu Keat Foon Ching Su

di hadapan beberapa orang saksi. Selepas berkahwin pasangan bebas untuk tinggal

dirumah sendiri atau bersama-sama keluarga.

2.3 Adat Resam dan Cara Hidup Kaum India

Orang India juga digalakkan untuk mengunjungi saudara mara,jiran dan

sahabat handai. Amalan ini biasanya dijalankan pada hari-hari tahun baru ataupun hari

perayaan Deepavali, Ponggal dan sebagainya. Mereka juga percaya sekiranya mereka

ingin mengunjungi rumah mereka yang berpindah mereka harus menjauhi hari

Ahad,Selasa dan Khamis. Kunjungan juga tidak elok dilakukan pada hari Jumaat dan

pada waktu malam. Orang india juga memberi salam ketika bertemu dengan seseorang.Antara ucapan yang sering dilafazkan ialah, Vanakkam,Namasthe danSastrigal.

Minuman dan makanan yang disediakan juga perlu dijamah walaupun sedikit demi

menjaga perasaan tuan rumah dan supaya mendapat keberkatan. Tangan kanan juga

digunakan ketika mengambil atau memberi sesuatu benda. Sekiranya makanan dimakan

dengan beralaskan daun pisang , daun pisang perlu dilipat kearah dalam setelah selesai

tetamu makan bagi menandakan keberkatan dan menerima pemberian makanan yang

diberikan. Ianya juga sebagai tanda kesyukuran. Manakala sekiranya tetamu hendak

pulang tidak dibenarkan untuk mengatakan Saya pergi kerana kata-kata tersebut

seolah-olah bermaksud tetamu tersebut tidak akan datang lagi ke rumah tersebut.

Sebaiknya tetamu akan berkata Saya akan datang lagi. Tuan rumah biasanya akan

menghantar tetamunya hingga ke halaman rumah.

8


9/15


Adat perkahwinan merupakan diantara adat yang terpenting bagi kaum

India. Segala adat yang diatur dan dilakukan dipercayai bertujuan menjamin

kesejahteraan kepada kedua-dua pengantin dan keluarga mereka. Menurut Jasman

Ahmad (1997) Adat perkahwinan India juga melibatkan proses merisik dan

bertunang.Pihak lelaki juga perlu menyediakan udan parisam ataupun hadiah dan juga

pemberian. Ianya merupakan hantaran yang perlu diserahkan mengikut bilangan ganjil

sahaja dan akan dibalas oleh pengantin perempuan. Pemilihan tarikh perkahwinan akan

ditentukan oleh sami berdasarkan kitab-kitab tertentu. Menurut Jasman Ahmad (1997)

Antara Faktor yang penting dalam mempengaruhi adat perkahwinan masyarakat India

ialah:

Masa yang baik

Pengertian Thali

Vaalatu Kaal

Pemberian Manisan

Pemberian hadiah

Penghormatan pada pengantin lelaki

Dawri (wang hantaran)

Simbol Pokok Pisang

Jamuan Perkahwinan

Meroboh Khemah Perkahwinan

Mengikut kepercayaan Orang Hindu bulan ketujuh merupakan bulan yang

tik baik untuk melansungkan perkahwinan kerana rumah tangga akan tidak kekal lama.

Biasanya pihak pengantin lelaki akan memilih tempat berlansungnya perkahwinan.Pada

hari tersebut pohon pisang akan diletakkan di diluar pintu masuk sebagai simbol yang

melambangkan dua insan yang akan bersatu. Upacara perkahwinan akan dilansungkan

oleh sami Brahman. Sami akan embacakan mentera dan memasang api .Istiadat ini

merupakan adat yang suci dan mulia bagi orang India.

Tetamu yang hadir akan direnjiskan dengan air wangi serta diberikan bunga

dan abu cendana untuk diletakkan di tengah-tengah dahi mereka. Setelah itu mereka akan

dipersilakan duduk. Teatamu yang hadir diminta untuk mendoakan kesejahteraan

9


10/15


pengantin melalui tiga acara. Mereka dikehendaki menelangkupkan tangan keatas sebuah

talam berisi Thali. Thali ini diperbuat daripada benang yang diwarnakan dengan

kunyit. Tali ini diikat dengan lambang dewa. Tetamu juga diminta untuk menabur beras

kunyit kepada pasangan pengantin sebagai tanda merestui mereka.Kemudian tetamu akan

dihidangkan dengan jamuan yang berasaskan sayuran sahaja.Makanan yang terdiri

daripada daging, ikan dan benda hidup adalah dilarang semasa istiadat ini.

3.0 ANALISIS DAN PERKAITAN DIANTARA CARA HIDUP PELBAGAI

KAUM

Berdasarkan beberapa adat dan cara hidup pelbagai kaum yang telah

dibincangkan dapat dilihat dalam adat kaum Melayu, Cina dan India agak mempunyai

persamaan diantara satu sama lain. Hanya sesetengah adat yang bercirikan keagamaan.

Hasil daripada tinjauan adat yang terdapat diantara ketiga-tiga kaum dapat disimpulkan

terdapat persamaan diantara adat kesemua kaum tersebut. Contohnya terdapat persamaan

diantara adat berjiran dan perkahwinan yang telah disorotkan dalam kajian ini.

Kebanyakkan adat adat tersebut mempunyai persamaan mungkin disebabkan oleh

kerumpunan antara ketiga-tiga kaum yang mana merupakan kaum yang terdapat di Asia

yang mempunyai rumpun budaya dan nilai yang hampir sama walaubagaimanapun

masih terdapat perbezaannya.

Contohnya dalam adat berjiran jika dilihat ketiga-tiga kaum mempunyai

nilai yang sama iaitu menghormati tetamu yang hadir dan mempunyai semangat

bermasyarakat yang tinggi. Nilai-nilai inilah yang menjamin keutuhan semangat

muhibbah dalam kalangan kaum di Malaysia. Kesamaan nilai ini juga mengeratkan lagi

perhubungan dan persefahaman antara kaum di Malaysia. Selain daripada itu setiap kaum

juga mempunyai persamaan dari segi perhubungan dengan masyarakat. Proses sosialisasi

dan kesantunan dalam berkomunikasi dengan jiran tetangga juga merupakan amalan yang

penting dalam mewujudkan perpaduan diantara kaum.

Selain daripada itu juga dalam adat berjiran diantara ketiga-tiga kaum juga

membuktikan melalui perhubungan yang akrab dan saling hormat-menghormati antara

satu sama lain akan merapatkan lagi jurang perhubungan. Dengan rasa hormat yang

tinggi sesama jiran tetangga akan mewujudkan suasana yang aman dan harmoni. Ini akan

10


11/15


mengelakkan sebarangan ketegangan. Contohnya dalam adat orang cina amat

menggalakkan mereka berkunjung antara satu sama lain untuk berkongsi tuah dan

kemakmuran.

Setiap kaum juga menunjukkan sikap dan nilai yang terpuji iaitu dengan

meraikan tetamu yang hadir dengan menyediakan minuman atau hidangan. Cara hidup

yang positif ini akan lebih menguatkan perhubungan antara satu sama lain. Ketiga-tiga

kaum juga mempunyai persamaan dengan bersalam atau memberi salam anatara satu

sama lain apabila bertemu. Adat ini lebih kepada pengukuhan dalam semangat

bermasyarakat antara satu sama lain.Ini dapat mengukuhkan lagi semangat muhibbah

dalam kalangan masyarakat.

Hasil analisis bagi ketiga-tiga kaum juga telah menunjukkan kesemua

kaum telah mengamalkan penggunaan tangan kanan dalam mengambil , memberi barang

atau bersalaman dengn orang. Ini membuktikan amalan yang baik ini mempengaruhi

seluruh masyarakat tidak kira apa bangsa dan kaum. Sikap bersopan santun ini

merupakan teras yang amat penting dalam memastikan kelansungan sesuatu adat atau

budaya tersebut diterima pakai dan relevan hingga ke hari ini.

Seterusnya bagi adat perkahwinan ini merupakan perkara atau adat yang

agak terpenting bagi semua kaum. Adat perkahwinan merupakan sendi utama dalam

sesebuah kaum. Ianya merupakan permulaan kepada sesuatu kehidupan baru dalam ertikata lain membina sesebuah masyarakat. Bagi Masyarakat melayu adat perkahwinan

akan dimulakan dengan pelbagai peringkat contohnya adat merisik, bertunang, akad

nikah dan adat bersanding, begitu juga dengan adat perkahwinan India. Adat

perkahwinan kaum India juga hampir mempunyai persamaan dengan adat perkahwinan

kaum Melayu. Ianya terdiri daripada adat merisik, bertunang dan juga majlis

perkahwinan yang disempurnakan oleh Sami . Pemberian hantaran juga turut

dipraktikkan. Walalau bagaimanapun adat perkahwinan melayu menetapkan wang

hantaran dan mas kahwin harus diserahkan oleh pihak pengantin lelaki. Manakala bagi

kaum India pula Dowri atau mas kahwin harus diserahkan oleh pengantin perempuan

kepada pihak pengantin lelaki.

Bagi masyarakat Cina pula adat perkahwinan mereka juga melibatkan

proses merisik , bertunang dan majlis perkahwinan. Kaum Cina lebih meraikan

11


12/15


perkahwinan secara sederhana dan ahli keluarga dan sanak saudara perlu memberi

angpow kepada pasangan yang baru berkahwin sebagai lambang memberi tuah dan

berkongsi kekayaan. Budaya ini sesuai dipraktikkan kerana Ianya dapat membantu

pasangan yang baru membina rumah tangga untuk memulakan hidup baru dan berdikari.

Sellain daripada itu kesemua adat perkahwinan melibatkan majlis jamuan makan atau

kenduri.

Majlis jamuan makan ini amat baik dalam mengeratkan lagi hubungan

kekeluargaan dan antara satu sama lain. Ianya juga melibatkan nilai kerjasama iaitu

semasa menyediakan makanan dan membeuat persediaan perkahwinan. Semestinya acara

perkahwinan memerlukan penyertaan ramai pihak dalam membantu menyumbang tenaga

bagi menjayakan majlis tersebut. Adat bergotong royong ini amat baik dipraktikkan

dalam kehidupan seharian secara tidak lansung juga ianya mewujudkan susana muhibbah

dalam kalangan masyarakat.

Selain daripada itu majlis kenduri atau jamuan makan ini menunjukkan

rasa kesyukuran yang tinggi bagi sesetiap kaum setelah selesai melaksanakan sesuatu

cara atau majlis perkahwinan. Ini menunjukkan bahawa kesemua kaum berpegang teguh

kepada kepercayaan kepada tuhan dan tahu untuk mensyukuri nikmat yang telah

diberikan Tuhan.

4.0 PROSES APLIKASI NILAI KEPELBAGAIAN KAUM DI DALAM BILIK

DARJAH

Hasilan atau dapatan daripada proses analisis nilai yang dijalankan telah

menunjukkan bahawa pelabagai nilai-nilai yang dapat diperolehi daripada tiap-tiap adat

daripada setiap kaum. Kesemua nilai-nilai ini ada yang tersurat dan ada juga yang tersirat

dalam setiap adat atau cara hidup sesuatu kaum tersebut.Diantara nilai nilai yang jelas

ketara dalam adat-adat kaum yang telah dibincangkan ialah baik hati, berdikari,berhemah

tingg,. hormat-menghormati, kasih sayang, ketajinan,kesederhanaan kesyukuran,

kerjasama dan semangat bermasyarakat. Kesemua nilai-nilai ini sarat dalam cara hidup

masyarakat malaysia yang berbilang kaum. Nilai-nilai ini mencerminkan kesantunan dan

keunikan budaya Malaysia yang telah wujud sejak dahulu lagi dan saling mempunyai

12


13/15


perkaitan antara satu sama lain. Ini menjadikan kepelbagaian yang wujud dapat disatukan

dengan nilai-nilai murni yang terdapat dalam setiap budaya masyarakat Malaysia,

yang telah tersemai dengan kemas dalam setiap adat dan budaya setiap kaum dan

Boleh dipraktikkan dalam pelbagai kaedah dan pendekatan. Ianya juga boleh

dilaksanakan demi memastikan proses pengajaran moral dapat dilaksanakan dengan

berkesan .

4.1 Pengaplikasian Nilai Dalam Bilik Darjah

Penerapan nilai-nilai ini dapat dilaksanakan dengan pelbagai kaedah

dalam bilik darjah . Contohnya guru boleh melibatkan proses sumbang saran dalan proses

pengajaran dan pembelajarannya dengan membuat pemilihan satu adat yang mempunyai

persamaan diantara kesemua kaum di Malaysia. Proses ini boleh melibatkan murid

berfikir secara kritis dalam menyenaraikan kepentingan sesuatu adat dan nilai-nilai yang

tersembunyi didalam sesuatu adat tersebut. Guru boleh meminta murid untuk membuat

pembentangan nilai-nilai yang diperolehi dalam bilik darjah dan membincangkannya

dengan rakan-rakan mereka yang lain. Proses ini memberi murid kebebasan dalam

meluahkan pandangan dan pendapat mereka.

Selain daripada itu murid juga boleh dilibatkan dengan aktiviti mainperanan contohnya dengan melakonkan watak bagi adat kunjung-mengunjung antara satu

sama lain bagi setiap kaum. Bagi aktiviti ini murid akan diberikan peranan masing-

masing dan cuba melakonkan perbuatan yang baik dan sepatutnya dilakukan. Setelah

selesai proses main peranan guru boleh membuat sesi perbincangan berdasarkan watak

yang telah dimainkan olehn murid.Murid akan lebih berminat dengan aktiviti yang

melibatkan hands-on dan mind-on. Secara tidak lansung objektif pembelajaran dapat

dicapai pada akhir sesi pembelajaran.

Pendapat dan pandangan serta buah fikiran murid akan di bincangkan

bersama-sama. Proses ini lebih jelas dalam mengaplikasikan nilai dalam kehidupan

murid-murid. Ianya lebih dekat kerana murid berpeluan merasai situasi yang agak

sebenar dan mereka akan lebih jelas akan pendekatan-pendekatan nilai yang ingin di

laksanakan oleh guru.

13


14/15


Hasil daripada perbincangan tersebut guru bolehlah kaitkan nilai-nilai

yang diperolehi dengan adat-adat daripada kaum lain di Malaysia. Perbezaan yang

terdapat pada setiap kaum sebenarnya telah disatukan oleh nilai murni yang diamalkan

bersama-sama. Penerapan nilai ini boleh menunjukkan lagi kepada semua murid akan

niali-nilai baik yang telah dipraktikan sejak dahulu lagi.

5.0 KESIMPULAN

Kewujudan adat dan budaya setiap kaum merupakan sebagai satu kayu

ukur dalam memastikan peraturan sosial yang telah ditentukan ini dapat dipatuhi demi

menjamin kesejahteraan sesutau masyarakat itu. Dengan mengamalkan dan mematuhi

serta menghormati adat diantara satu sama lain, ianya akan mewujudkan masyarakat yang

mempunyai sensitiviti yang tinggi dan secara tidak lansung akan mewujudkan integrasi

antara kaum dan akan menjalinkan ikatan muhibbah diantara setiap kaum. Melalui

amalan nilai- nilai inilah telah mewujudkan perpaduan yang amat erat diantara kaum di

Malaysia. Setelah memahami adat dan budaya sesuatu kaum, barulah kaum lain akan

dapat memahami keunikan kaum tersebut. Atas kepelbagaian ini boleh melibatkan kaum

lain turut meraikan perayaan setiap kaum contohnya dengan mengadakan rumah terbuka

dan banyak lagi.Situasi ini akan melibbatkan percampuran pelbagai kaum dan

mempelajari adat dan budaya kaum lain dalam suasana yang muhibbah. Ibarat melentur

buluh biar dari rebung, penerapan nilai dalam mewujudkan masyarakat yang muhibbah

haruslah disemai sejak kanak-kanak dibangku sekolah lagi. Melalui proses pendidikan

yang seimbang dan menyeluruh murid akan dapat menjadi seorang yang seimbang dari

segenap segi dan mewujudkan budaya yang harmonis. Secara tidak lansung hasrat

kerajaan untuk menyatu padukan rakyat Malaysia supaya dapat hidup dalam aman dan

harmoni akan tercapai dengan jayanya.

(3300 perkataan)

14


15/15


APENDIKS

RUJUKAN / REFERENSI

Abdul Latif Abu Bakar, ( 1990 ) Adat Melayu Serumpun, Kerajaan Negeri Melaka.

Alie Hassan (2007) Integrasi Nilai-Nilai Agama , Associated Educational Distributors.

Aziela Hanafi , (2007) Intergrasi Dalam Pendidikan, Associated Educational Distributors.

Norhayati Abu Bakar (1995) Siri Warisan Budaya. Pustaka Cita Tinggi.

Nur Cahaya Iman, (2007) Intergrasi Melalui Aktiviti Sosial, Associated Educational

Distributors.

Jasman Ahmad, Rosnah Ramli, (1997) Siri Kebudayaan Masyarakat Malaysia

Masyarakat Melayu, Associated Educational Distributors Sdn Bhd.

Jasman Ahmad, Rosnah Ramli, (1997) Siri Kebudayaan Masyarakat Malaysia

Masyarakat India , Associated Educational Distributors Sdn Bhd.

Zakiah Hanum,(1987), Tradisi Dan Budaya, Time Books International

15

hbme 2203 (800719025459) pengaruh adat dan budaya dalam pembentukan moral murid

Documents