ekdifiha&orm; v ufpgj 1 2 ekdifiha&orm; v...

136
; v ufpG J

Upload: dodang

Post on 06-Mar-2018

235 views

Category:

Documents


6 download

TRANSCRIPT

Page 1: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ1 2

Page 2: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ3

yHkESdyfrSwfwrf;

Ekdi fi Ha&;orm;v ufpGJ

pmr lcGi fhjyKcsu ft rSwf - t kyfpk (1)yHkESdyfx kwfa0jci f;t Bu drf - ' kwd, t Bu drfx kwfa0ao mckESpf - 2015? ' DZi fb mvt kyfa& - 1000x kwfa0o l -

Ekdi fi Ha&;o rm;v u fpGJ&efu kef?Myanmar School of Politics? ' kwd, t Bu drf?2015/pmrsu fESm - 270 rsu fESm? 13.3 pi fwD_ 21 pi fwDr l&i f;t rn f - Becoming A Better Politician

(1)Ekdi fi Ha&;o rm;v u fpGJ

823

a' :ci frmcsdKyeff;a0a0pmay?t rSwf(360)?Adkv fat mi fau smfv rf;?au smu fwHwm;NrdKUe, f?&efu kefwdki f;a' o Bu D;?

EkdifiHa&;orm;vufpGJ

Myanmar School of PoliticsrS

x kwfa0o n f/

Becoming A Better Politician

Political Skills Manual

(yn ma&;t wGu f o D;o efYo Hk;&ef)

Page 3: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

rmwdum

t rSm 3ed' gef; 7 1 - r [ mAsL[ m 9 2 - o kawo e 49 3 - q u fo G, fa&;ESi fhrD' D, m 61 4 - v lx kMu m;wGi fpu m;ajymjci f; 91 5 - pu m;ppfx kd;jci f; 99 6 - t zGJUt pn f; 111 7 - u r fydef; t pDt pOf 147 8 - ygwDeJY u r fydef;t wGu f b @mai G 155 9 - v kyft m;ay;rsm; 163 10 - t o Hk;t aq mi fypön f;rsm;ESi fhyGJrsm; 173 11 - rJq G, fjci f; 177 12 - ay:v pDu kdyHkazmfjci f; 181 13 - aq G;aEG;yGJrsm; 189 14 - aq G;aEG;ñ §dEIdi f;jci f; 212 15 - r [ mrdwfzGJUjci f; 227 16 - u kd, fhb u fygat mi fq G, fjci f; 235 17 - Ekdi fi Ha&;t wkdu ft cHjyKjci f;t Ekyn m 249 18 - Ekdi fi Ha&;NydKi fb u frsm;u kd wkdu fckdu fjci f; 257 19 - Ekdi fi Ha&;y#dyu ©rsm;u kd pDrHcefYcGJjci f; 263

Page 4: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

t rSmcspfpGmao mpmzwfo l

' Drkdu a&pDyGi fhv ef;v mzkdYt wGu fx da&mu fwJhEkdi fi Ha&;q kdi f&m ygwDawG? o lwkdY&JUv kyfaq mi fr IawGt ay: Bu D;Bu D;rm;rm;r lwn faew, f/' ght jyi fygwDwpfckat mi fjr i fzkdYt wGu ft J' DygwDrSm <u , f0wJht &n ft ao G;jyn fhEkdi fi Ha&;o rm;awG&SdzkdYv kdt yfw, f/ t J' DEkdi fi Ha&;o rm;awG[ m o lwkdYu kd rJay;a&G;cs, fx m;wJhv lawG&JU t u sdK;pD;yGm;u kdwi fjywJh?u mu G, fwJho lawGyJjzpfw, f/ - t jyKo ab maq mi fNydKi fq kdi fr IawGv kyfwJhEkdi fi Ha&;o rm;awG?u kd, feJYq efYu si fb u ft jr i fawGu kdwi fjywJh wjcm;ao mEkdi fi Ha&;o rm;awGeJY Ekdi fi Ha&;t &pu m;ajymzkdYv kdwJh Ekdi fi Ha&;o rm;awG? - o lwkdYu kda&G;au mu fwi fajr§mu fwJho lawGeJY jyn fo lYt zGJUt pn f;awGx Ju kd o Gm;a&mu f&wJhEkdi fi Ha&;o rm;awG? - rD' D, mu wpfq i fh ay:v pDeJY pu m;ppfx kd;yGJrSmo lwkdY&JU t aetx m;awGu kd a&SUwef;a&mu fat mi fu Rrf;u Rrf;u si fu si fv kyfaq mi fEkdi fwJhEkdi fi Ha&;o rm;awG? - aemu fq Hk;t csu ft aeeJYwpfzu frSm pu m;ajymq kdn §dEIdi f;zkdY zGi fh[ x m;NyD; wpfjcm;wpfzu frSmawmh t pkd;&t zGJUx JrSm ae&m0i f, lEkdi fpGr f;&SdwJh Ekdi fi Ha&;o rm;awG?

t Jo v kdEkdi fi Ha&;o rm;awGu kda&G;cs, fx m;wJh v lawG&JUt u sdK;pD;yGm;u kd t J' DEkdi fi Ha&;o rm;awGu wi fjyu mu G, f&r , f/

t ckajymcJhwJht csu fawGu kd ]jrefrmEkdi fi Ha&;o i fwef;au smi f;}(Myanmar School of Politics programme - MySoP) u jzefYjzL;zkdY &n f&G, fx m;w, f/ ' D MySoP [ m Netherlands Institute of

Multiparty Democracy (NIMD) eJY political parties of Fin-land for Democracy (Demo Finland) wkdY yl;aygi f;aq mi f&Gu faewJht pDt pOfwpfckjzpfw, f/NIMD eJY Demo Finland t zGJUESpfzGJUu kdEkdi fi Ha&;ygwDaygi f;pHkaygi f;NyD; zGJUpn f;wn fax mi fx m;wmjzpfw, f/ ' ght jyi f zi fv efeJYe, fo mv efEkdi fi HawG&JU Ekdi fi Hjcm;a&;0efBu D;XmeawGuMySoP u kd b @mai Gax mu fyHhx m;w, f/ ' ght jyi f wln DwJht ESpfo m&wefzkd;awGjzpfwJh b u frv kdu frI? ykdi fq kdi fcGi fh? ygwDaygi f;pHkyg0i fwJh t x kdi fx JrSm t v kyfv kyfjci f;awGu kdv n f; a0rQw, f/

Ekdi fi Ha&;ygwDawGu kdax mu fyHhjci f;t m;jzi fh NIMD eJY DemoFinland wkdY[ m jrefrmEkdi fi H&JU ' Drkdu a&pDt u l;t ajymi f;u mv rSmx n fh0i fEkdi fzkdY &n f&G, fx m;w, f/ MySoP [ mEkdi fi Ha&;ygwDawGeJY Ekdi fi Ha&;o rm;awG&JU ' Drkdu &u fwpft q i fht wef;u kdykdNyD;t m;au mi f;v mat mi ft m½kHpkdu fx m;w, f/ ' ght jyi fygwDaygi f;pHkaq G;aEG;rIwkd;wu fv mat mi fv n f;t av ;x m;w, f/ MySoP &JU&n f&G, fcsu fawGu kdat mu frSmazmfjyx m;w, f/

1/ Ekdi fi Ha&;o rm;awG&JUt &n ft ao G;awG? t jyKo ab maq mi fr IawGwkd;wu fv mat mi fv kyf&ef/ Ekdi fi Ha&;v kyfwJht cgrSm ay:v pDt ajcjyKn §dEIdi f;r Iwkd;wu fv mat mi fv kyf&ef/ wjcm;ao m ' Drkdu &u fwpft &n ft ao G;awG? t o dyn mawGeJYt av ht u si fhawG zGHYNzdK;v mat mi fv kyf&ef/ 2/ ygwDaygi f;pHk awGUq Hkaq G;aEG;r It av ht u si fhu kd zGHUNzdK;v mat mi fv kyfaq mi f&ef/ MySoP [ m ' Du aeYacwfrSm acgi f;aq mi fykdi f;ae&m, lx m;wJh Ekdi fi Ha&;o rm;awG? t em*wfrSmacgi f;aq mi fzkdYt &n ft csi f;&SdwJh Ekdi fi Ha&;o rm;awG pwJho lawGu kd o i fwef;u mvt wGi f;rSm awGUq HkEkdi fcGi fheJY t wlwu G yl;aygi f;v kyfaq mi fEkdi fcGi fh&zkdYpDpOfay;w, f/ 3/ Ekdi fi Ha&;ygwDawG? jyn fo lYv lUt zGJUt pn f;awG? t pkd;&at *si f

4

Page 5: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

pDawGeJY v u f&Sdu kdi fwG, faewJh q u fpyfjyó emawGeJYywfo u fNyD;t v kyfv kyfaewJh rD' D, mawGMu m;u zGHUNzdK;wkd;wu fr Iu kd *½kpkdu f&ef/

' ght jyi f jrefrmhEkdi fi Ha&;o rm;awG&JU u Rr f;u si fr IzGHUNzdK;v mzkdYt wGu f MySoP u aemu fx yf ax mu fyHhr Iwpfckv kyfzkdY&n f&G, fcJhw, f/ t J' D&n f&G, fcsu fu awmh ]Ekdi fi Ha&;o rm;v u fpGJ} - Be-coming a better politician q kdwJh pmt kyfu kd jrefrmb mo meJYx kwfa0jci f;yJjzpfw, f/ ' Dv u fpGJpmt kyfu kd Max van der Stoel azmi fa' ;&Si f;&JUt o dÓP fq kdi f&mykdi fq kdi fr Ib P fwkdu fx Ju aeNyD; x kwf, la&;o m;x m;wmjzpfw, f/ FMS u kd 2013 ckESpfrSm Alfred Mozer azmi fa' ;&Si f;eJY Evert Vermeer azmi fa' ;&Si f;wkdYu wn fax mi fcJhw, f/ FMS[ m ' Drkdu a&pDt a&;? zGHUNzdK;wkd;wu fr IeJY aq G;aEG;n d§EIdi f;r IpwJh e, fy, fo Hk;ckrSm Ekdi fi Hwu mpkpn f;n Dn Gwfr I q kd&S, f' Drkdu &u fwpfwefzkd;awGt wGu fv Iyf&Sm;w, f/

jrefrmEkdi fi Hu Ekdi fi Ha&;ygwDawGu kd ax mu fyHhzkdYt wGu f ]Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ} pmt kyfu kd MySoP u jrefrmb mo mjyefzkdY cGi fhjyKay;wJht wGu f NIMD eJY Demo Finland wkdY[ m Max van der Stoelazmi fa' ;&Si f;eJY o lY&JU' g½kdu fwmjzpfwJh Arjen Berkvens wkdYu kdv Idu fv Idu fv SJv SJau s;Zl;wi fcsi fygw, f/

ed*Hk;csKyft aeeJY jrefrmEkdi fi Hu Ekdi fi Ha&;ygwDawGeJY wpfo D;yk*¾vEkdi fi Ha&;o rm;awG[ m ' Dv u fpGJpmt kyfu ae t u sdK;au s;Zl;&&Sdr , fv kdYarQmfv i fhygw, f/ o lwkdY&JUt o dyn mawGu kdv n f; jrefrmEkdi fi H&JU' Drkdu a&pDt u l;t ajymi f;u mv rSm au mi f;au mi f;rGefrGeft o Hk;csEkdi fzkdY arQmfv i fhygw, f/

NIMD eJY Demo Finland wkdYu kd, fpm;Maaike van der Werf and Anu Juvonen

5 6

Page 6: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ8

ed' gef;

Ekdi fi Ha&;o rm;yn mq kdwm v u fawGUu su st au mi f;q Hk;av hv m&r, fhyn mjzpfw, f/ ' Dt csu f[ m Ekdi fi Ha&;ygwDawGx JrSm a&yef;pm;aewJh o ab mwln Dr Iwpfckjzpfw, f/ Ekdi fi Ha&;o rm;yn mq kdwmt cu ft cJawGeJY&i fq kdi fNyD;rS o i f, l&wJhyn mjzpfw, f/ ' gaMu mi fh ' Dyn mt wGu fau smi f;r&Sdb l;/ ' gayrJh b mjyi fq i fr IrSr&Sdb JeJY Ekdi fi Ha&;o rm;awGu kd Mu rf;wrf;wJhe, fy, fx JwGef;ykdYzkdYq kdwmv n f; t "dyÜg, fr&Sdb l;/wu , fawmh Ekdi fi Ha&;q kdi f&mt &n ft ao G;awGu kd o i f, lv kdY&Ekdi fw, f/' Dt wGu fEkdi fi Ha&;ygwDawG[ m en f;rsdK;pHkeJY' Dyn mu kdaZmi f;ay;NyD; o i f, laeMu w, f/ u Refawmhft jr i frSmawmh ygwD&JUu Rrf;u si fr I[ m ' Dv kdt &n ft ao G;awGu kdb , fav mu fx do i fwef;ay;zkdY*½kpkdu fo v Jq kdwJht ay:rSm wkdu f½kdu fq u fpyfaew, f/ jyi fq i fr Ir&Sdjci f;t wGu f q i fajcq kdwmr&Sdb l;/ Ekdi fi Ha&;yn m&yfq kdwm wjcm;yn m&yfv kdyJ t NrJwrf;av hu si fh&r , fh av hu si fhr IawG&Sdaew, f/

q kd&S, f' Drkdu a&pDu kdax mu fyHhay;aewJh Ekdi fi Hwu mazmi fa' ;&Si f;jzpfwJh t Jz&u f rkdZm pwpfpwi f; Alfred Mozer Stichting [ m' Dyn m&yfu kdo i fwef;ay;wJhae&mrSm t awGUt Bu HKt ESpfESpfq , f&Sdw, f/Ekdi fi Ha&;ygwDawG? v li , ft kyfpkawG? t rsdK;o rD;t kyfpkawGeJY wpfo D;yk*¾vEkdi fi Ha&;o rm;awGu kd yn mo i fay;wJhae&mrSmv n f;t awGUt Bu HK&i fhu su fw, f/ u RefawmfwkdY&JU , HkMu n fcsu fjyn fh0wJh v kyft m;ay;o i fwef;q &mawG[ m u s, fjyefYwJhEkdi fi Ha&;t awGUt Bu HKawGjyn fh0wJh (t x l;o jzi fh ' wfcsf) u Rr f;u si fwJhyn m&Si fawGjzpfw, f/ u RefawmfwkdYrSmat t r ft u fpfq &maygi f; 80 au smf&Sdw, f/ t J' Dx Ju rS at t r ft u fpf&JU , ci f' ½kdu fwmv n f;jzpfwJh? t &i fu x kwfa0cJhwJhv u fpGJpmt kyf&JUpma&;q &mv n f;jzpfwJh b &ef *sef Aef ' D b l;ref; Berend Jan

van de Boomen u kdrdwfq u fay;csi fw, f/ o l[ mt cef;o pfawGu kda&;cJhw, f/ u RefawmfwkdY[ m t ckpmt kyfo pft wGu ft &i fu v u fpGJpmt kyft a[ mi f;x Ju t pdwft ykdi f;wcsdKUu kdt o Hk;jyKcJhw, f/ ' Dt wGu fo lYu kdau s;Zl;wi f&SdaMu mi f;ajymcsi fygw, f/

' Dpmt kyfaMu mi fh Ekdi fi Ha&;ygwDawGeJY Ekdi fi Ha&;o rm;awG&JUpGrf;aq mi f&n fu sq i f;aejci f;u kd ax rdapEkdi fw, f/ u RefawmfwkdY[ mEkdi fi Ha&;o rm;wkdi f;rSm&Sdo i fhwJh t &n ft ao G;awGu kdykdi fq kdi fv mEkdi fat mi fay;t yfzkdY Bu dK;pm;aew, f/ ' gayr , fhjyn fhfpHko Gm;w, fq kdwmawmh r&Sdb l;/ aemu fwpfcsu fu pmt kyfx JrSmazmfjyx m;wJht &n ft ao G;awG[ m Ekdi fi HawG&JUu GJjym;jcm;em;wJh x Hk;wr f;t pOft v mawGeJY Ekdi fi Ha&;t q u ft pyft ay:rSm t rsm;Bu D;r lwn faew, f/ ' gaMu mi fh' Dv u fpGJpmt kyf[ m t &o m&SdwJhEkdi fi Ha&;[ i f;v smt wGu f t NrJwrf;t o Hk;0i fr , fh[ i f;cwfawGu kd ay;t yfzkdYBu dK;pm;x m;w, f/ ' gayrJh b , fv kdt ajct aet wGu f b , fv kd[ i f;cwfawGu kdo Hk;&r, fq kdwmu awmh o Hk;pGJo lay:rSmrlwn fw, f/ t ajct aewkdi f;[ m x l;jcm;w, f/ ' gaMu mi fhwpfckwn f;ao majryHkq kdwmr&SdEkdi fb l;/ ' ght jyi fu RefawmfwkdYwpfcgrSrMu m;zl;wJh[ i f;cwfawG&Sdaew, fq kdwmu kdv n f; ab ;z, fx kwfx m;v kdYr&b l;/' grSr[ kwfEkdi fi Ha&;e, fy, fx JrSm wpfcgrSro Hk;zl;wJhen f;pepfawG&Sdaeao ;w, fq kdwmu kdv n f; arhx m;v kdYr&b l;/ t Jo v kdwdr fjrKyfaewJhen f;pepfawGu kd t em*wfrSmt o Hk;jyKv mEkdi fw, f/ ' gayrJh t cku RefawmfwkdY&JUv u fpGJpmt kyf[ m v lwkdi f;u kdwpfckay;zkdYt wGu f &n f&G, fx m;w, f/ ci fAsm;wkdY[ m a' :v mo ef;eJYcsDNyD;u kefu swJh u r fydef;awGu kdyJv kyfv kyf? ' grSr[ kwf t edr fhq Hk;b wf*su feJYyJv kyfv kyf? ' Dv u fpGJ pmt kyfx JygwJht csu ft v u fawG[ m v lwkdi f;t wGu ft cGi fht a&;awG&&Sdv mzkdYv r f;yGi fho Gm;apEkdi fw, f/ u Hau mi f;ygap/

t m*sef bmhcfAefpf? at t rft ufpf 'g½kdufwmArjen Berkvens, AMS director

Page 7: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ109

t cef; - 1

jr i fhrm;wJh&n f&G, fcsu fawG? pHEIef;awG[ m v kdt yfwJht &mawG?csD;rGr f;x kdu fwJht &mawGjzpfw, f/ ' gayr, fh t a&;Bu D;q Hk;t &mu awmht q Hk;o wfrSm ci fAsm;wkdY&&SdwJh&v ' fyJjzpfw, f/ Ekdi fi Ha&;q kdwmo wfrSwfx m;wJhyef;wkdi fawGu kd &&Sdat mi fjr i fzkdYt wGu f r [ mAsL[ mawGjyi fq i fNyD; t au mi ft x n fazmfjci f;yJjzpfw, f/ ' gq kd&i f r [ mAsL[ mq kdwmb mv J/ Ekdi fi Ha&;q kdwmo wfrSwfx m;wJh yef;wkdi fu kd &&Sdat mi fjr i fwJhen f;v rf;yJjzpfw, f/ b , fv kdyef;wkdi fawGu kd &&Sdat mi fjr i fat mi faq mi f&Gu f&r, fq kdwmu kd t csdef, lNyD; q Hk;jzwfcsu fcs&w, f/ t Jo v kdq Hk;jzwfcsu fcszkdY Ekdi fi Ha&;pu m;ppfx kd;r Iu t m½kHpkdu fw, f/ r [ mAsL[ mq kdwm o wfrSwfx m;wJh yef;wkdi fu kd&&Sdat mi fjr i fzkdY ci fAsm;wkdYBu dK;pm;Mu wJhen f;v rf;yJjzpfw, f/ t q Hk;rSmawmh rJay;o lawG[ m ygwDawGeJYEkdi fi Ha&;o rm;awGu kd o lwkdY&wJh&v ' fawGt ay:Mu n fhNyD; q Hk;jzwfMuw, f/ t J' DygwDawGeJY Ekdi fi Ha&;o rm;awGay;cJhwJh u wdawGu kdMu n fhNyD;rJay;o lawGu q Hk;jzwfMu wmr[ kwfb l;/ yef;wkdi fu kda&mu fat mi fñ Tefjyay;wJhen f;v rf;awGt aMu mi f; pu m;NydKi fv kMu wm? pOf;pm;Mu wm[ myef;wkdi fawG&JUo ab mo b m0v kdyJt a&;Bu D;w, f/ ' gaMu mi fhau mi f;rGefo yf&yfwJh r [ mAsL[ mu kdyHkazmfcsi fw, fq kd&i fyx rq Hk; ci fAsm;wkdY&JUyef;wkdi fu kdt &i fq Hk;o wfrSwfzkdYv kdv drhfr , f/ ci fAsm;wkdYcsrSwfr , fhyef;wkdi fawG[ m at mu frSmygwJht csu fav ;csu feJY u dku fn DzkdYv kdw, f/

ckdi fv HkrI - u kd, fh&JUyef;wkdi f[ m ckdi fv HkrI&Sdav av ? pGrf;aq mi f&n f&SdwJhu ln Do lawG[ mykdNyD;pdwft m;x u fx u fo efo efeJY u ln DMu v drfhr , f/

wkdi f;wmEkdi fpGrf;&Sdjci f; - wu , fv kdY yef;wkdi fu kd wkdi f;wmEkdi fpGrf;r&Sd&i f(Oyrm - av ;ESpft wGi f;rSm q i f;&Jo m; 50%u kdav Qmhcsjci f;)? t J' Dyef;wkdi fu kd &&Sdat mi fjr i fzkdYjzpfEkdi fo v m;? r jzpfEkdi fb l;v m;q kdwm? ' grSr[ kwft J' Dyef;wkdi fu kdjyi fq i fo i fho v m;? ro i fhb l;v m;q kdwmu kd b , fawmhrS o wfrSwfEkdi frSmr[ kwfb l;/ygwDu kd, fEIdu fu o lY&JUyef;wkdi fu kd ro wfrSwfEkdi fb l;q kd&i f? t J' Dyef;wkdi ft wGu f csrSwfx m;wJh t pDt pOfawG[ m b , fv kdb , fyHkv u fawGUu sw, fq kdwmu kd o dEkdi frSmr[ kwfb l;/ t a&;Bu D;wJhaemu fx yfwpfcsu fu t J' DygwD[ m b , fawmhrS t ji i f;yGm;p&mrv kdwJh at mi fjr i fr Iu kdawmi f;q kdEkdi frSm r[ kwfb l;/

jzpfEkdi fajc&SdrI - yef;wkdi fawG[ m wpfcgwpf&HrSm t ajrmft jr i f&SdwJhyef;wkdi fawGjzpfo i fhw, f/ ' gayr , fh jzpfEkdi fajc&SdwJhu mv t wGi f;rSm t J' Dyef;wkdi fawGu kd &&SdzkdYv u fawGUu swJht cGi fht a&;r&Sdb l;q kd&i f? v lawG[ m ci fAsm;wkdYu kd au smckdi f;o Gm;Mu v dr fhr , f/

pdwfu l;ÓP fu GefjrL;apwJhwefzkd; - v lawG[ m pdwf"mwfwu f<u r Ir&Sdb l;q kd&i f (Ekdi fi Ha&;) t pDt pOfawG&JUaemu frSma&mu faeMu rSmr[ kwfb l;/ at mi fjr i fr I&zkdYt wGu f

r [ mAsL[ m

Page 8: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ11 12

c&D;v rf;[ m o dyfu kd&Sn fv sm;NyD; pkd;&drfao mu awGeJYpdwfn pfp&mawGeJY jyn fhESu faew, f/ ci fAsm;wkdYu kd, fu kd, fci fAsm;wkdY , HkMu n fcsu f&SdaezkdY wpfckwn f;ao mt csu fu awmh ]jr i fhrm;wJh} yef;wkdi fuci fAsm;wkdYu kd pdwfu l;ÓP fu GefYjrL;apjci f;? pdwf"mwfwu f<u at mi fv kyfjci f;yJjzpfw, f/ ' gaMu mi fho dyfu kdedrfhyg;wJh &n frSef;csu fawGcsrSwfwm (Oyrm- t rsdK;o rD;wpfa, mu fyJ ygv Drefx Ja&mu fo Gm;&i fawmi f u sKyfwkdYau seyfygNyDq kdwJh) edr fhyg;wJh&n frSef;csu frsdK;csrSwfwm[ m o dyfau mi f;wJhtawG;r[ kwfb l;/ o i fhawmfwJhEkdi fi Ha&;yef;wkdi f[ mpdwfu l;ÓP fu GefYjrL;apwJhwefzkd;eJY jzpfEkdi fajc&SdrIMu m;rSm&SdaezkdYv kdw, f/

u rfydef;r[ mAsL[ mr [ mAsL[ mq kdwm ci fAsm;wkdYv kdcsi fwJhyef;wkdi fu kd &&Sdat mi fjr i f

apwJhen f;v rf;yJjzpfw, f/ ci fAsm;wkdYyHkazmfx m;wJh r[ mAsL[ mrsdK;[ mv lYt zGJUt pn f;x Ju ci fAsm;wkdY&JU ygwDt aet x m;t ay:t rsm;Bu D;r lwn faew, f/ wdu swJht aet x m;wpfcku kd o wfrSwfzkdYt wGu fci fAsm;wkdYo kawo ev kyfzkdYv kdw, f/ ygwDeJY ywfo u fNyD; rJay;o lawGub , fv kdx i fMu o v J? ygwDacgi f;aq mi fu kda&m rJay;o lawGu b , fv kdx i fjr i fMu o v J? ci fAsm;wkdY&JUt pDt pOfeJYywfo u fNyD; t J' Dv lawGb mawGo dx m;Mu o v J/ NyD;wJht cgrSm t J' Dt pDt pOfu kd o lwkdYb , fv kdo ab mx m;Mu o v J ci fAsm;wkdYygwD[ m rJay;o lawG&JU rJeJYx kdu fwefrI&Sd&JUv m;v kdY rJay;o lawGawG;Mu &JUv m;/ a&G;au mu fyGJat mi fjr i fr It wGu f t "duao mcsu fu b mv Jq kdwJhar;cGef;awGt wGu f ci fAsm;wkdYo kawo ev kyfzkdYv kdw, f/ u rfydef;q i fETJaewJht csdefrSm r [ mAsL[ myHkazmfr I[ m o dyfu kd

t a&;Bu D;w, f/ Edki fi Ha&;ygwDawG[ m rMu mcP q kdo v kd ' Dwm0efeJYywfo u fNyD; r [ mAsL[ mawGt rsm;Bu D;csrSwfMu w, f/ t J' Dr[ mAsL[ mawG[ m u r fydef;aemu fu G, frSm&SdwJh t a&;Bu D;wJht &mawGyJjzpfw, f/' ght jyi f o kawo eo rm;awGeJYv n f; ' Dr[ mAsL[ mawGu u spfu spfv pfv pfyl;aygi f;t v kyfv kyfaeMu w, f/ r [ mAsL[ myn m&Si fawG[ mo kawo ear;cGef;awGu kd x kwfazmfay;w, f/ NyD;wJht cgrSmr[ mAsL[ mat mi fjr i fzkdYt wGu f o kawo ejyK&mu &v mwJh &v ' fawGu kdjyefNyD; t o Hk;csMu w, f/ o kawo e&v ' fawG[ m t ajct aeu kdajymi f;v JzkdYt wGu fr [ mAsL[ meJY v kdu fav smn Dax GjzpfzkdYawmhv kdw, f/

pDpOfx m;o v kdjzpfrv mb l;q kd&i f? ci fAsm;wkdY&JUr[ mAsL[ mu kd ñ Sd, lEkdi fzkdY?

t NrJwrf;oabmx m;aysmhaysmi f;zkdY?ñ Sd, lzkdYpdwft m;x u foefae&r, f/ ]a&GUv sm;aewJh

ypfrSwfjzpfygap/}

' Dt cef;rSm u rfydef;&n f&G, fcsu f? acgi f;aq mi frI? en f;AsL[ men f;v rf;? o wi f;pu m;? t "du jyó emrsm;eJY ypfrSwft kyfpkrsm;q kdwJha&G;au mu fyGJq kdi f&m u dr fydef;awGt wGu fv kdt yfwJh r[ mAsL[ myHkazmfr It , lt q awGu kd q u fNyD; aq G;aEG;o Gm;r , f/

u rfydef;&n f&G, fcsu fx da&mu fwJhu rfydef;r [ mAsL[ myHkazmfzkdYt wGu f ci fAsm;wkdYrSm

&Si f;v i f;jywfo m;wJh yef;wkdi f&SdzkdYv kdw, f/ u RefawmfwkdYa&SUrSm &Si f;v i f;jycJhwJht wkdi f;yJ? u RefawmfwkdY&JUyef;wkdi f[ m ckdi fv HkrI? wkdi f;wmEkdi fpGrf;&Sdjci f;? pdwfu l;ÓP fu GefYjrL;apjci f;q kdwJh t csu fav ;csu feJY jyn fhpHkzkdYv kdw, f/ wu , fv kdY yef;wkdi f[ m ckdi fv HkrIr&Sdb l;? wkdi f;wmEkdi fpGrf;r&Sdb l;

Page 9: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ13 14

q kd&i f? a&G;au mu fyGJ[ m b mrSr [ kwfawmhb l;/ ' gayr , fh a&G;au mu fyGJu rfydef;r [ mAsL[ mrSm Ekdi fi Ha&;t ci f;t u si f;x Ju ygwD&JU t aet x m;?Ekdi fi Ha&;t ajct aex Ju jzpfEkdi fajcay:r lwn fNyD; u s, fjyefYrsm;jym;wJhyef;wkdi fawG&SdEkdi fw, f/ jzpfEkdi fajc&SdwJh u rfydef;yef;wkdi fawGu kdjy&&i f

- t Bu D;q Hk;ygwDjzpf&ef- arQmfv i fhx m;wJha&G;au mu fyGJt ½IH;awGu kd av Qmhcs&ef- t pkd;&t zGJUx J0i f&ef (a' o q kdi f&m? Ekdi fi Hawmft q i fh)- o r®wjzpf&ef

wkdYyJjzpfw, f/

acgi f;aq mi frIacgi f;aq mi fwpfa, mu f&JU u kd, f&n fu kd, fao G;[ m u rfydef;

azmfaq mi fwJht cgrSm o dyfu kdt a&;Bu D;w, f/ u r fydef;yef;wkdi f? r [ mAsL[ m? o wi f;pu m;? ci fAsm;wkdY&JUu rfydef;pwkdi f? ci fAsm;wkdYypfrSwfx m;wJhrD' D, m? ci fAsm;wkdYwi fwJhyHk&dyf? ci fAsm;wkdYypfrSwfx m;wi fjyzkdYBu dK;pm;aewJh rJay;o lpwmawGt m;v Hk;[ m acgi f;aq mi f&JU u dk, f&n fu kd, fao G;eJYt jyeft v Sefq u fpyfaew, f/ ' ght jyi facgi f;aq mi fwkdi f;[ m a&SUaemu fn Dn Gwfr I? rSDckdEkdi fr I? jywfo m;r IpwJht &n ft ao G;awGu kdygjyoEkdi f&r , f/ t ar&du ef o r®wa&G;au mu fyGJrSm *Refu , f&D - JohnKerry [ mo lY&JUa&SUaemu fu sdK;aMu mi f;rn Dn Gwfr IaMu mi fh a*smhcfs b k&Sf- George Bush u kdu yfNyD; ½IH;edrfhcJh&w, f/ b k&Sf[ m u , f&Du kdNydKi fb u fygwDq Du l;ajymi f;o Gm;o ljzpfat mi fv kyfcJhw, f/ u kd, fh&JUx i fjr i f, lq csu ft NrJwrf;ajymi f;v JaewJh rSDckdv kdYr&wJh v Gwfawmfu dk, fpm;v S, fjzpfo Gm;cJhNyD; u , f&Du kd½IH;edr fho Gm;apcJhw, f/

acgi f;aq mi fawG[ m u kd, fh&JUyk*¾v du t jr i fawG? ' grSr [ kwf½kd;o m;rQwrIawGu kd t ay;t , lrv kyfb J u dk, fh&JUyef;wkdi fawGu kd &&Sdat mi fjr i fzkdY t q Hk;pGefq E&SdaezkdYv kdw, f/ acgi f;aq mi fawG&JU pGrf;t m;

u kd t o Hk;cs&r , f/ o lwkdY&JUt m;en f;csu fawGu kd azmfx kwf&r , f/ jzpfEkdi f&i f t J' Dt m;en f;csu fawGu kd t aygi f;v u ©P maq mi fv mat mi fjyKjyi f&r , f/ u dk, fh&JUu kd, f&n fu dk, fao G;eJYq efYu si fwJht &mawGu kdacgi f;aq mi fawGrv kyfo i fhb l;/ ' gawGu kdv kyfjci f;t m;jzi fhb mt u sdK;rSv n f;r&Sdb l;/ t &n ft ao G;wu fv mat mi fav hu si fhay;&r, f/ NyD;jyn fhpHkv mat mi f x yfu mx yfu mav hu si fh&r , f/ (Oyrm rsu fESmt o m;t&n fn dKpdrfhv mat mi f aeYpOf*½kwpkdu fv kyfygq kdwJh) t ao ;t zGJUu dpöuav ;awGu kd *½kpkdu fjci f;t m;jzi fh t ajymi f;t v JawG[ m x da&mu fau mi f;rGefr IawGjzpfv mEkdi fw, f/ ' gayr , fh t &n ft ao G;awG? p½kdu fawGeJYu dk, f&n fu dk, fao G;awG[ m arG;&mygt &n ft ao G;awGjzpfw, f/ t J' Dt &n f t ao G;awG[ m ci fAsm;wkdY&JU yi fu kdp½kdu fv u ©P mu kdazmfjyaew, f/ a*smhcsf b k&Sf[ m q u fq Ha&;rSm n Hhzsi f;w, f/ ' gayr, fh v lawGuo lYu kd ]v r f;ay:u v lv kd} pu m;ajymw, fq kdNyD; , lq o Gm;wJht cgrSmo lY&JUn Hhzsi f;wJhq u fq Ha&;[ m pGrf;t m;wpf&yfjzpfo Gm;w, f/ 2002 ckESpfrSm PvdA [ m a0gu fwm AkdYpf - Wouter Bos u kdacgi f;aq mi fwi fNyD;' wfcsfa&G;au mu fyGJrSm 0i fNydKi fw, f/ wu , fawmh AkdYpf[ m Ekdi fi Ha&;eJYywfo u f&i f t awGUt Bu HKEkw, f/ ' gayr, fhjyn fo lawG[ m t J' Dt csdefwkef;u Ekdi fi Ha&;' kdi fEkdaq mBu D;awGu kdrv kdb J acgi f;aq mi fo pfawGu kdawmi fhwaewJht csdefyJ/ ' gaMu mi fh AkdYpf&JUEkdi fi Ha&;t awGUt Bu HKEke, fr I[ mpGrf;t m;wpf&yfjzpfo Gm;cJhw, f/ t Jo v kdyJ c&pf, mef ' Drkdu &u fwpfacgi f;aq mi f *sef yDwm b , fv fu efeef - Jan Peter Balkenende[ m ajymq kdq u fq Ha&;rSm au mi f;au mi f;rGefrGefr jyKrlwwfb l;/ ' gayr, fht Jo v kdt m;en f;csu fu kdyJ rJay;o lawGu ppfrSefrJ? ½kd;o m;r IyHk&dyft jzpfpGJrSwfo Gm;v kdY b , fv fu efeef&JU t m;en f;csu f[ m t m;o mcsu fjzpfcJhw, f/

t ckajymcJho v kd t jr i fajymi f;v JrIawG&zkdYt wGu f u rfydef;t zGJU[ m t v kyfBu dK;pm;zkdYv kdw, f/ ci fAsm;wkdY[ m b , ft &mu kdrSt v u m;

Page 10: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ15 16

r&b l;/ ' gaMu mi fhacgi f;aq mi f[ m t rSefajymzkdY acgi f;ra&Smi fwJh ½kd;o m;wJh t Bu Hay;o ljzpfzkdYt a&;Bu D;w, f/ ygwDeJYwkdu f½kdu fywfo u fr Ir&SdwJhu r fydef;t Bu Hay;o li Sm;wm[ mv n f; t Bu Hau mi f;wpfckjzpfw, f/ t Jo v kdu rfydef;t Bu Hay;o li Sm;v kdu fwmaMu mi fh u rfydef;eJYywfo u fwJhtv kyfawGu kd acgi f;aq mi ft ay:rSDckdp&mrv kdawmhrSm jzpfw, f/

Ekdi fi Ha&;acgi f;aq mi fawGrSm t NrJwrf;v kdv kd (t x l;o jzi fh u rfydef;v kyfaewJht csdeft wGi f;rSm) Bu D;rm;wJhzddt m;awG&Sdaew, f/ ' ght jyi fo lwkdY[ m t v kyfu kdv n f; t awmfBu D;Bu dK;pm;½kef;u efv kyfaeMu &w, f/wpfcsdefwn f;rSmyJ rD' D, mrSm yHk&dyfau mi f;au mi f;x i fzkdYt wGu fv n f;v ef;q ef;aeat mi fv kyfMu &w, f/ rJay;o lawGeJYv n f; t v kdu fo i fhq u fq HMu &w, f/ v lx kt pn f;t a0;awGrSmv n f; yg0i fMu &w, f/acgi f;aq mi fawGt Jo v kdt v kyfawGv kyfEkdi fzkdYt wGu f wm0efawGu kd u rfydef;t zGJUu , l&w, f/ t Jo v kdwm0ef[ m t "du u swJhwm0efjzpfw, f/u rfydef;t zGJU[ m acgi f;aq mi fawGv Iyf&Sm;Ekdi fr , fh o i fhawmfwJh ywf0ef;u si fu kd zefwD;ay;&r, f/ ' gu kdMu n fh&i f au mi f;au mi f;rGefrGeft dyfpu fjci f;? t em;, ljzi f;? pm;ao mu fjci f;[ mv n f; au mi f;rGefwJh o wi f;pu m;jzefYcsdrIv kdyJ u rfydef;au mi f;wpfckjzpfv mzkdYt a&;Bu D;w, f/ acgi f;aq mi fawG[ m o lwkdYt zGJUu kd v Hk;0, HkMu n fpdwfcsx m;zkdYv kdw, f/ t Jo v kd, HkMu n fpdwfcsx m;rSo m u rfydef;eJYywfo u fwJh aeYpOfv kyfi ef;aq mi fwmt ao ;pdwfawGu kd v Sn fhMu n fhp&mrv kdb J u kd, fh&JUyef;wkdi fu kdyJ ao aocsmcsmt m½kHpkdu fEkdi frSmjzpfw, f/ t a&;Bu D;wJho wi f;t csu ft v u fawGav mu fyJ acgi f;aq mi fq Du kdwu fv mzkdYv kdw, f/ 2007 ' wfcfsa&G;au mu fyGJt wGi f;rSm 0efBu D;csKyf *sef yDwm b , fv fu efeef[ m o lY&JUu m;x Ju aerx Gu fci ft x do lY&JU wpfaeYwmt pDt pOfawGu kd ro dcJh&b l;/

en f;AsL[ mrsm; en f;v rf;rsm;ci fAsm;wkdY&JUu rfydef;t prSm en f;AsL[ mawGt aMu mi f;u kdpNyD;

rawG;ygeJY/ u RefawmfwkdYen f;AsL[ mawGt aMu mi f;ajymMu w, fq kdwJht "dyÜg, fu awmh? u rfydef;azmfaq mi faewJhu mv t wGi f;rSm o Hk;pGJaeMuwJh u d&d, mwefq myv mawGt aMu mi f;yJjzpfw, f/ t J' Du d&d, mwefq myv mawG[ m r[ mAsL[ mt csKyf&JUwkdu f½kdu ft u sdK;q u fawGyJjzpfw, f/q GD' i fv lrsdK; u rfydef;r [ mAsL[ myn m&Si f Akd c½kdApfcf - Bo Krogviku ]a&mi fpHkykdpwmawGeJYpwJh u rfydef;awG[ m u sq Hk;o Gm;v drfhr, f/} v kdYq kdw, f/ ci fAsm;wkdYcsrSwfv kdu fwJh en f;AsL[ mq kdi f&m a&G;cs, fr IawG[ mci fAsm;wkdY&JU r [ mAsL[ meJYu sdK;aMu mi f;n Dn Gwfr I&Sdo i fhw, f/ Oyrmt caMu ;ai Gay;NyD; v lx kMu m;ysHUESHYat mi fv kyfwJh u dpöu kdMu n fhMu &at mi f?ci fAsm;wkdY[ mci fAsm;wkdY&JU NydKi fb u fawGu kd wDAGDu ae? a&' D, kdu ae ½Iwfcswkdu fcdku frv m;? ' grSr[ kwf ci fAsm;wkdY&JUu dk, fykdi ft jr i fawGu kd t aygi f;v u ©P mq efq efwi fjyrv m;/ ci fAsm;wkdY&JUykdpwmawGu kd wpfNrdKUv Hk;v kdu fu yfrv m;? ' grSr[ kwf wpft drfwu fwpft dr fq i f;rJq G, frv m;/ci fAsm;wkdYu t caMu ;ai Gay;NyD;ckdi f;wJhv lx kv Iyf&Sm;rIu kd t "du rSDckdrv m;?t caMu ;ai Gay;p&mrv kdb J v lx kMu m;ysHUESHYat mi fv kyfrv m; pwJhci fAsm;wkdYa&G;cs, fzkdYt wGu f at mu frSmygwJht csu fawGu kdv n f; x n fho Gi f;pOf;pm;&r, f/

- ai GaMu ;/ u r fydef;b @mai Gv kdw, f/ aMu mfji m½kdu fu l;x kwfv kyfr I[ m o dyfu kdai Gu kefaMu ;u srsm;w, f/ b @mai Gen f;av ? ci fAsm;wkdYykdNyD;wDx Gi fBu Hq zkdYv kdw, f/ y&do wft m½kHpkdu fv mat mi fv kyfwJht pDt pOfawG? ' grSr [ kwf pdwf0i fpm;zkdYau mi f;wJhjyu Gu fawG[ m rD' D, m&JUt m½kH (t caMu ;ai Gray;&wJh v lx kMu m;ysHUESHYrI) u kdzr f;pm;Ekdi fw, f/

- v kyft m;ay;rsm;/ v kyft m;ay;wJho lawGrsm;av av ? ci fAsm;wkdY

Page 11: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ17 18

&JUu rfydef;[ m rJay;r, fh rJay;o lwpfa, mu fpDwkdi f;eJY x dawGUEkdi fv drfhr, f/(v r f;ay:rSm rJq G, fwJhyHkpH)

- Ekdi fi Ha&;, Ofau s;r I/ t ar&du m;eJYNAdwdefrSm a&G;au mu fyGJtwGi f; u dk, fh&JUNydKi fb u fu kdwkdu fcdku fMu wmo b m0yJ/ t Jo v kdt Ekwfoab maq mi fwJhu r fydef;v kyfaq mi fcsu fawGu kd wjcm;ao mEkdi fi HawGrSmv n f;awGUEkdi fw, f/

- ar;p&maemu fx yfar ;cGef;wpfcku rD' D, m[ m b , fav mu ft x dv Gwfv yfo v Jq dkwJht csu fyJ/ ci fAsm;wkdY&JUygwD[ m rD' D, mwpfckckeJYcsdwfq u fEkdi f&JUv m;/

- u sefcJhwJhq , fpkESpfawGwkef;u rJay;o lt rsm;pk[ m ykdykdNyD;wu f<u yg0i fv mMu w, f/ wpfv r f;o Gm;q u fq Ha&;[ m [ kdt &i fwkef;uyHkpHjzpfw, f/ ' gu kdMu n fh&i frD' D, mwpfckwn f;eJYrv Hkav mu fb l;q kdwmu kdawGU&r, f/ rJay;o lawGeJYwkdu f½kdu fx dawGUjci f;[ m o dyfu kdt a&;ygv mw, f/ rJay;o leJYwkdu f½kdu fx dawGUrIu kd t i fwmeu f0u fb fq kd' fawGu aeygv kyfaq mi fv kdY&w, f/

- ci fAsm;wkdY&JUacgi f;aq mi f? ci fAsm;wkdYay;csi fwJho wi f;pu m;awGeJY b , fv kden f;AsL[ mu t o i fhawmfq Hk;v J? ci fAsm;wkdYt o Hk;jyKaewJh rD' D, m[ m ci fAsm;wkdYacgi f;aq mi f&JUyHk&dyfu dkv n f; x kwfv Ti fhaew, f/Oyrm o l[ m rD' D, mt o pfawGu kd t o Hk;jyKNyD; o lYu dk, fo lacwfo pfacgi f;aq mi fwpfa, mu fjzpfv mat mi fv kyfEkdi fw, f/ au mi f;rGefo yf&yfwJhu r fydef;wpfckrSm o wi f;pu m;awGeJYMu m;cHrD' D, m[ m wpfckeJYwpfckcsdwfq u faew, f/

t "du u sao m o wi f;pu m;t "du u swJho wi f;pu m;[ m u rfydef;wpfck&JUESv Hk;o m; A[ kd

csu fjzpfw, f/ t "du u swJho wi f;pu m;rSm pu m;v Hk; 50 u ae 100t x dygNyD; ygwD&JU&yfwn fcsu fu kd wdwdu su sazmfjyx m;w, f/ t Jo v kdt "du u swJho wi f;pu m;o mv Qi f rJay;r , fhpGrf;&n fjyn fhrJay;o lq Da&mu fat mi f ci fAsm;wkdYay;csi fwJho wi f;pu m;jzpfw, f/ t J' Do wi f;pu m;u kd x yfu mx yfu may;ae&rSmjzpfw, f/ t J' Dt "du u swJho wi f;pu m;u kd ci fAsm;wkdYu rJay;r , fho lawGq Du kd ykdYaq mi fwJht cgrSm? t a&;Bu D;wJhyef;wkdi fwpfcku kd&&Sdat mi fjr i fv kdu fwmjzpfw, f/ t aMu mi f;u awmht J' Dt "du u swJho wi f;pu m;aMu mi fh ygwD&JUo ab maygu f&Si f;v i f;wJhyHk&dyfu kd ay;v kdu fEkdi fwmaMu mi fhyJ/ ' gaMu mi fht "du u swJho wi f;pu m;u kd a&G;au mu fyGJu r fydef;wpfav Qmu fv Hk;rSm ygwD0i fNydKi fwJhe, fy, ft m;v Hk;rSm x yfu mx yfu mykdYay;ae&r, f/ t Jo v kdv kyfjci f;aMu mi fh u rfydef;&JUt ao G;t a&mi fykdwu fv mw, f/

t "du u swJho wi f;pu m;rSm t ajccHt m;jzi fh jyó em? t ajzeJYOD;wn fcsu fq kdwJht aMu mi f;o Hk;ckyg0i faew, f/

t "du u sao m o wi f;pu m; Oyrmu RefawmfwkdY[ m u RefawmfwkdYEkdi fi H&JU pD;yGm;a&;eJYv lr Ia&;u kd

wkd;wu fckdi frmapcsi fMu w, f/ v lwkdi f;[ m b 0&JUwkd;wu fv mwJh t &n ft ao G;eJYwkd;yGm;v mwJh Opöm"eawGu kda0rQ, lEkdi fzkdYv kdw, f/ u RefawmfwkdY[ m t &n ft ao G;ykdrkdv mwJhv lawGu kd t u sdK;t jrwf&apcsi fw, f/t v kyft u kdi f&apcsi fw, f/ o i fhwi fhwJht cGeft au mu fpepf&Sdapcsi fw, f/ u RefawmfwkdY&JUu av ;awGt wGu f ykdNyD;ao ;i , fwJhau smi f;pmo i fcef;awG&apcsi fw, f/ u sef;rma&;e, fy, frSmt v kyfykd o Hk;ao mi f;&Sdapcsi fw, f/ v lawGu kd eD;eD;u yfu yft v kyft au R;jyKaewJh &JwyfzGJUv n f;&Sdapcsi fw, f/ ' Dt csu fawGu kd&&SdzkdYt ckv wfwav m u Refawmf

Page 12: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ19 20

wkdYwkdu fyGJ0i faeMu w, f/ ESpfq , fhwpf&mpkrSm v lr Io ab mt m;o efwJh?cdki fcHhawmi fhwi f;wJh? Ekdi fi HwpfEkdi fi H[ m u RefawmfwkdYq E&SdwJhEkdi fi HwpfEkdi fi HyJjzpfw, f/

' Do wi f;pu m;&JUESv Hk;o m;A[ kdrSm u wdpu m;awG? u r fydef;aq mi fyk' fawGcsdwfq u faewJh t "du jyó emt aMu mi f;t &mawGu kd awGU&v drfhr, f/

t "du jyó emt aMu mi f;t &m - ykdrsm;wJht v kyfawGu wdpu m; - t u sdK;t jrwf&apcsi f?

t v kyf&apcsi fw, f?t "du jyó emt aMu mi f;t &m - Opöm"eu rQrQwwjzefYa0jci f;u wdpu m; - rQwwJh t cGefpepft "du jyó emt aMu mi f;t &m - au mi f;rGefwJhyn ma&;u wdpu m; - u RefawmfwkdYu av ;awGt wGu f

ao ;i , fwJhpmo i fcef;rsm;t "du jyó emt aMu mi f;t &m - v HkNcHKwJhv r f;rsm;eJYu GefjrLewDu wdpu m; - t o i fh&SdaewJh ykdrsm;wJh

&J0efx r f;rsm;t "du jyó emt aMu mi f;t &m - ykdau mi f;rGefwJh0efx rf;awG&SdwJh

u sef;rma&;apmi fha&Smu fr Iu wdpu m; - 30000 x u fykdwJh u sef;rma&;

apmi fha&Smu fr It v kyft u kdi frsm;

apmapmu o wi f;pu m;[ m ]v lr Io ab mt m;o efwJh? cdki fcHhawmi fhwi f;wJh} q kdwJhaq mi fyk' feJY t q Hk;o wfx m;w, f/ ' Dt "duu swJho wi f;pu m;[ m rJay;o lt awmfrsm;rsm;u kd t rSefwu , f u wday;Ekdi fw, f/ wu , fv kdY (t rsdK;rsdK;ao mypfrSwft kyfpkawGu kd q kdv kdNyD;)

ci fAsm;wkdY[ m u RefawmfwkdYt wGu f rJx n fhr , fq kd&i f? ci fAsm;wkdYjyef&r , fh t &m[ m ci fAsm;wkdYv kdcsi fwJh rJyJjzpfw, f/ u sef;rma&;apmi fha&Smu frIu @t wGu f u RefawmfwkdY[ m wdu swJhyHkpHu kdawmi f u kd;u m;x m;w, f/ ci fAsm;wkdYu u RefawmfwkdYu kd , HkMu n fu kd;pm;Ekdi fw, fq kdwJht csu f[ m ' Do wi f;pu m;wpfckv Hk;&JU ESv Hk;o m;A[ kdyJjzpfw, f/

rwlu GJjym;wJhcsOfu yfrI - 2004 ckESpf Oa&mya&G;au mu fyGJrsm;t wGu f PvdA \ o wi f;pu m;

u RefawmfwkdY&JUOa&myu kd t v kyfv u frJhEIef;jr i fhwu fv mwJh?u sef;rma&;apmi fha&Smu frIt wGu f aps;Bu D;v mwJh? v lr Ib 0v HkNcHKrIu sq i f;v mwJh a&S;½kd;v rf;a[ mi f;t wkdi f;q u fNyD;o Gm;apcsi fo v m;? ' grSr[ kwfOa&myrSm o efpGrf;ckdi frmNyD; v lr Io ab mq efwJh a[ mfv efv kdrJay;rv m;/t J' gaMu mi fh u RefawmfwkdY[ m at mu frSmygwJh u @awGrSm t a&;w, laq mi f&Gu fzkdYOa&myu kd u efYo wfzkdYv kdw, f/ t J' Du @awGu awmh pD;yGm;a&;zGHUNzdK;rIu kd EId;q Gwm? t v kyft u kdi fo pfawGu kdzefwD;ay;wm? &mZ0wfrIawGeJY t Mu rf;zu f0g' u kd wkdu fzsu fwm? ywf0ef;u si fn pfn rf;r Iu kd u mu G, fwm? wi f;u syfayr , fh w&m;rQwrI&SdwJh pdwfu kaq ;½kHawGu kd t au mi ft x n fazmfwmawGyJjzpfw, f/ Oa&mya[ mfv ef0efBu D;csKyf b , fv fu efeef&JUOyrmt wkdi f; v kdu fav Qmu fzkdYrv kdb l;/ ' gaMu mi fhPvdA u t v kyft u kdi fykdrkd&&SdzkdY? v lr Ib 0v HkNcHKzkdYu kd a&SUu aewkdu fyGJ0i faewmjzpfw, f/ ' ght jyi ft rsdK;o rD;awGu kd v lu kefu l;wm? t Mu rf;zu fr IeJY &mZ0wfrIawGu kd wkdu fzsu fr IrSm jyi fye, fedrdwfawG&JU Mu n fh½Iapmi fhu syfwmu kd ydwfv kdu fwm? a*smhcsf b k&Sf&JU x def;csKyfr It pm;v Gwfv yfwJhEkdi fi Hwu meJY Ekdi fi Ht wGi f;u mu G, fa&;ay:v pDu kd wi fjyx m;wmjzpfw, f/ ' ght jyi f ' wfcsf t D;pDt zGJU0i fawGu kd cefYt yfzkdY yGi fhv i f;NyD; ' Drkdu &u fwpfq efwJh a&G;au mu fyGJu kdv n f; azmfaq mi frSmjzpfw, f/' Den f;v r f;aMu mi fhyJ a[ mfv ef[ m Oa&myrSm o efpGr f;ckdi frmNyD; v lr I

Page 13: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ21 22

o b mo u f0i frSmjzpfw, f/' Do wi f;pu m;rSm t kdi f' Dt kdv kd*sDwGef;t m;awGykdygaew, f/ ' D

o wi f;pu m;u kdMu n fh&i f t a&t wGu fq efwJh u wdawGu kdray;b l;/' gayrJh ' Do wi f;pu m;aMu mi fh PvdA u kd rJx n fhwJh t NrJwr f;rJx n fho lawGpdwft ajymi f;t v Jr jzpfEdki fb l;/ yx ro wi f;pu m;eJY, SOf&i f ' Do wi f;pu m;[ m ykdNyD; yGi fhv i f;ckcHq efYu si fwJho ab maq mi fw, f/]]Oa&my[ m a[ mfv ef0efBu D;csKyf b , fv fu efeef&JU Oyrmwkdi f;v kdu fav Qmu fzkdYrv kdb l;/}} q kdwJhpmaMu mi f;u kdMu n fh&i fo dEkdi fw, f/

o wi f;pu m; 1 eJY 2 u kdaygi f;pyfyHk Oyrmt ar&du &JUaemu fx yfreu fci f;wpfckyg/ ' Du aeYrSm t ar&du

o rkdi f;wpfav Qmu fa, mu sfm;awGeJYrdef;rawG[ m t &i fu x u fykdNyD; tv kyfu kdo Gm;Mu v drfhr , f/ 1980 ckESpf&JU rSwfwr f;wpf0u fu jywJh pdwf0i fpm;r IEIef;t &? rdo m;pk 2000 [ m ' Du aerSm t dr fo pfawGu kd 0, fMu v drhfr, f/ ' Dv kd0, f, ljci f;[ m t &i fav ;ESpfu x u fykdwm v Hk;0o do mygw, f/ ' Du aeYaeYv n fci f;rSm v li , ft rsdK;o m;? t rsdK;o rD;aygi f;6500 av mu fv u fx yfMu v dr fhr , f/ ' Dt a&t wGu f[ m u sefcJhwJhav ;ESpfu eJY , SOf&i fESpfq jzpfaew, f/ ' Dv li , fawG[ m a&SUt em*wfrSmv n f;v u fx yfzkdYt v m;t v m&SdaeMu w, f/ t ar&du &JU aemu fx yfreu fci f;wpfckyg/ o r®wa&*i f&JU OD;aq mi fr Iat mu frSm&SdaewJh t ar&du yg/ u RefawmfwkdY&JUEkdi fi H[ m ykdNyD;*kP fwi fhw, fv mr, f? o efpGrf;ckdi frmv mr, f? ykdNyD;au mi f;rGefv mr, f/ u RefawmfwkdYb maMu mi fhu sefcJhwJhav ;ESpfu x u fedrfhu swJh ae&mu kdjyefo Gm;csi faeMu &wmv J/

' Do wi f;pu m;u kdMu n fh&i f t &n ft wGu f&v ' fawGeJY t kdi f' Dt kdv dk*sD&n f&G, fcsu fawGa&m aewmu kdawGU&v drfhr , f/

o wi f;pu m;wpfckt wGu f v kdt yfao mt csu f 10 csu f1 - o wi f;pu m;[ m t v , fwef;au smi f;o m;t q i fhem;v n fEkdi fwJhyn mt q i fht wef;&Sd&r , f/ wu , fv kdY o wi f;pu m;u ajymcsi fwJht "dyÜg, fu kd t J' Dau smi f;o m;em;rv n fb l;q kd&i f t J' Do wi f;pu m;[ mu r fydef;t wGu fro i fhawmfb l;/2 - u spfv pfr I&Sdjci f; - o wi f;pu m;[ m wkdwkwfNyD; v kd&i f;u kd &Si f;&Si f;v i f;v i f;azmfjyEkdi f&r, f/3 - &Si f;v i f;jci f; - rJay;o lawG[ m a00g;aewJh u wdpu m;awGu kdrv kdcsi fMu b l;/ rJay;o lawG[ m ygwDu b , fv kdcH, lcsu feJY &yfwn fo v Jq kdwmu kd &Si f;&Si f;v i f;v i f;jywfjywfo m;o m;Mu m;csi fMu w, f/4 - pdwfu l;u GefYjrL;r Iay;Ekdi fjci f; - rJay;o lawG[ m o wi f;pu m;eJYq u fET, fywfo u frI&Sdae&r, f/ q kdcsi fwJht "dyÜg, fu o wi f;pu m;x JrSmpdwf"mwfykdi f;wGef;t m;rsdK;yg0i fae&r, f/5 - q u fpyfr I&Sdjci f; - o wi f;pu m;[ m a&G;au mu fyGJu si f;yaewJhtcsdefu mv ? rJay;o lawG&JUt awGUt Bu HKeJY q u fpyfr I&Sdae&r , f/6 - x l;jcm;x i f&Sm;r I&Sdjci f; - o wi f;pu m;awG[ m ci fAsm;wkdY&JU ygwDu x Gu fv mwJh o wi f;pu m;jzpfNyD; wjcm;ygwDu x Gu fv mwJh o wi f;pu m;r[ kwfb l;q kdwmu kd rJay;o lawGu o wi f;pu m;u kd jr i fjr i fjci f;o daezkdYv kdw, f/7 - av ;pm;o rI&Sdjci f;eJY t aygi f;v u ©P maq mi fjci f; - o wi f;pu m;[ m rJay;o lawG&JU a&G;cs, fr Iu kd ay;t yfjci f;o mjzpfw, f/ t J' Do wi f;pu m;x JrSm wjcm;ygwDawG&JU? ' grSr[ kwf rJay;o lawGu kdav Smi fajymi fwJh av Smi fajymi fr IawGryg&b l;/8 - u dk, fhu dk, fu dk, f , HkMu n frI&SdzkdYv kdw, f/ ' gayrJho dyfNyD; rmeBu D;aewmrsdK;r jzpf&b l;/ ygwD[ m ÓP fpGrf;&Sdo rQ x def;csKyfwJhyHkpHrjzpf&b l;/ygwD[ m u dk, fh&JUo wi f;pu m;u kd , HkMu n frI&Sd&r, f/ ' gayrJh zGHUNzdK;wkd;wu frIt o pfawGeJY t awG;t ac:t o pfawGt wGu fv n f; v r f;zGi fhay;

Page 14: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ23 24

x m;&r , f/9 - , HkMu n fpdwfcs&r I - ci fAsm;wkdY&JU ygwDu kdjr i fwJhrJay;o lawG&JUyHk&dyfeJY ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;eJY q u fpyfae&r, f/ t Jo v kdq u fpyfaerSo m ci fAsm;wkdYu o lwkdYu kd rJay;zkdYq GJaq mi fEkdi frSmjzpfw, f/ t J' DtwGu fo wi f;pu m;[ m u sefcJhwJhESpfawGu &SdcJhwJh ygwD&JU&yfwn fcsu feJYwt m;Bu D;u GJjym;a0;u GmraezkdYv kdw, f/ a&SUu kda&GUat mi fv kyfay;wJho wi f;pu m;eJYyHk&dyf[ m a&G;au mu fyGJt pDt pOfeJYu dku fn Dae&r, f/ t pDt pOfawGx Ju t a&;ygwJht csu fawGu kd t "du o wi f;pu m;x JrSmazmfjyx m;&r, f/10 - jyi f;t m;ESi fhEId;q GEkdi fpGrf; - t q Hk;rSmawmh rJay;o lawG[ m rJ½kHu kdo Gm;NyD; ci fAsm;wkdY&JUygwDt wGu f rJyHk;x Ju kdrJx n fhzkdYyJjzpfw, f/

jzpfaeu st rSm;rsm;ESi fh t EÅ&m, frsm;o wi f;pu m;wpfck[ mo dyfu kdwkdwkwfo Gm;wwfwmrsdK;&SdEkdi f

w, f/ at mu fu o wi f;pu m;u kdMu n fh&i f rwdu srIawGygaewmu kdawGU&v drfhr, f/

PvdA u kd , HkMu n fyg/ t aMu mi f;u awmh u RefawmfwkdYygwDrSm Bu D;rm;wJht kyfcsKyfr It awGUt Bu HKawG&Sdaev kdYyJ/ u RefawmfwkdY[ mA[ k0g' v lYt zGJUt pn f;u kd v kdv m;w, f/ v len f;pkv lrsdK;awG[ m o lwkdY&JUrlv b mo mpu m;eJY, Ofau s;rIu kdx def;o drf;&i f;aygi f;pn f;aeEkdi fzkdYax mu fcHw, f/ u RefawmfwkdY[ m WW eJY WIA u kd t v kyfaps;u Gu frSm o lwkdY&JUyg0i fr It q i fhjr i fhrm;v mzkdY jyKjyi fajymi f;v Jcsi fw, f/ o u fBu D;v lOD;a&wkd;yGm;rIt wGu f o Hk;&wJhBu D;rm;wJht o Hk;p&dwfu kdajz&Si f;zkdYt wGu f AOW&JUwkd;jr i fhv mwJh b @ma&;azmfaq mi fr I&Sdygw, f/ u RefawmfwkdY[ maygi f;ESHt wkd;EIef;t wGu f t cGefav Qmhcsr Iu kdrzsu fo dr f;b l;/ ' gayrJhpm;o Hk;o lq kdi f&m t o Hk;p&dwft wGu f t drfykdi f&Si fawG&JUt drfajr t cGefx Gu fwefzkd;awGu kdawmh q u fNyD;cGi fhr jyKawmhb l;/ &mZ0wfr Iwkdu fzsu fa&;

t wGu f? u RefawmfwkdY[ m t rsdK;o m; DNA t csu ft v u fb P fwpfcku kdwn fax mi fr , f/ u RefawmfwkdY&JUEkdi fi H[ m u sOf;x Ju syfx Ju kda&mu faew, f/ ' gayrJhu RefawmfwkdYeJYt wlwlyJhu kdi fav Qmu fv Sr f;r , fq kd&i fci fAsm;wkdY[ m t aygi f;v u ©Pmaq mi fwJh&v ' fawGu kdjri fMu &v drfhr, f/

t m;en f;o Gm;wJht csu fawGu awmh

1 - ' Do wi f;pu m;[ m t kyfcsKyfa&;ykdi f;u kd t v Geft u RHt x l;jyKv kdu fwmyJjzpfw, f/ ' Do wi f;pu m;[ m en f;pepfykdi f;q kdi f&m t kyfcsKyfa&;ykdi f;u kd OD;pm;ay;wi fjywmaMu mi fhrJay;o lawGt wGu f o dyfq GJaq mi fr Ir&Sdb l;/ ' Dv kdo wi f;pu m;rsdK;[ m ½Iyfax G;wJhed*Hk;awGeJYt q Hk;o wfMuw, f/ t m;v Hk;u kdNcHKMu n fh&i ft pkd;&q kdwm v kdcsi fwJhyef;wkdi fu kd&&Sdat mi fjr i fwJhen f;v rf;awGyJr[ kwfv m;/ ' gaMu mi fh' Do wi f;pu m;x JrSm t Jo v kdyef;wkdi fawGt aMu mi f;u kdazmfjy&rSmjzpfw, f/ en f;v rf;awGu kdazmfjy&rSmr[ kwfb l;/ ' gaMu mi fh ]' DNrdKUu b 0t &n ft ao G;wkd;wu fzkdY yk*¾v du eJYjyn fo lYt cef;u @u kdykdNyD; yl;aygi f;&r, f/} q kdwJhpmaMu mi f;rsdK;ro Hk;o i fhb l;/

2 - ' Do wi f;pu m;[ m t wGi f;x Ju kdjyefñ Tefjyaew, f/ rJay;o lawGeJYrywfo u fwJht wGi f;u dpöawGu kd o wi f;pu m;u t m½kHrpkdu f&b l;/ygwDwGi f;y#dyu ©awG[ m u rfydef;x Ju kd0i fraezkdYv kdw, f/ t q kd;q Hk;ajym&&i f o wi f;pu m;x JrSm ygwDwGi f;y#dyu ©t aMu mi f;t &dyfawmi fo r f;r aezkdYv kdw, f/ t "du o wi f;pu m;[ m t o HrsdK;pHkx kwfae&rSmr[ kwfwJht jyi f? n d§EIdi f;zkdYcu fwJhu dpöawGu kdv n f; t J' Do wi f;pu m;x JrSmx n fhrx m;o i fhb l;/

3 - ' Do wi f;pu m;[ m v u f&Sdjzpfysu faewJh t jzpft ysu fawGeJY

Page 15: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ25 26

o u fq kdi fr Ir&Sdb l;/ wu , fv kdY o wi f;pu m;[ m ci fAsm;wkdYygwD&JUt wdwfu mv ay:rSm t ajcwn fx m;w, fq kd&i f ci fAsm;wkdYygwDu kdacwfr rDawmhb l;v kdY a0zefMu v dr fhr , f/ ]u mu G, fr , f}? ]x def;o dr f;r , f}?]apmi fhMu yfr, f} pwJhpu m;v Hk;awGu kd u rfydef;o wi f;pu m;awGrSm ro Hk;zkdYt Bu Hay;csi fw, f/ ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;u ae rJay;o lawG[ ma&G;au mu fyGJNyD;wJht cgrSm b mawGu kdarQmfv i fhEkdi fw, fq kdwmu kdo m&Si f;&Si f;v i f;v i f;wi fjy&r , f/

4 - t x l;t o Hk;t EIef;awGu kdt v Geft u RHo Hk;x m;jci f; - wcsdKUao mt x l;t o Hk;t EIef;awG[ m ygwDwGi f;u v lawG? Ekdi fi Ha&;o rm;awGt wGu faeYpOfo Hk;aeu spu m;v Hk;awGjzpfw, f/ ' Dpu m;v Hk;awG[ mygwD&JUpHt o Hk;t EIef;awGjzpfaewmaMu mi fh o lwkdY[ m ' Dpu m;v Hk;awGu kdaeYpOfo Hk;aeMu wmjzpfw, f/ ' gayrJh rJay;o lawGt wGu fawmh ' Dpu m;v Hk;awG[ m b mt "dyÜg, frSr&Sdb l;/ rJay;o lawG[ m ' Dpu m;v Hk;awGu kdem;rv n fMu o v kd ygwDu &n f&G, fx m;wJhyHkpHeJYr[ kwfb J t J' Dpu m;v Hk;awGu kd , lo Hk;Mu w, f/ ' gaMu mi fh ]½kH;o Hk;t x l;pu m;} awGu kd ro Hk;zkdYa&Smi fMu Of&r , f/ Ekdi fi Ha&;eJYu i f;u GmaewJhv lu kd ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;u kday;zwfyg/ t Jo v kdzwfNyD;u kd, fh&JUo wi f;pu m;u kdjyefq ef;ppfyg/

5 - jrKyfu G, faeao m b mo mpu m; - wpfcgwpfav t "duo wi f;pu m;rSm b mt "dyÜg, frSr&SdwJhpu m;pkawGygaewwfw, f/t Jo v kdpu m;pkawG[ m aq G;aEG;n d§EIdi f;zkdYcu fcJwJht &mawG&JU&v ' fyJjzpfw, f/ ' grSr [ kwf ygwDwGi f;rSmu kd r&Si f;v i f;ao ;wJh u dpöawGu kdazmfjywJht cgrSm t Jo v kdpu m;pkawGygaewmjzpfw, f/ t Jo v kdpu m;pkawGu kdzsu fypfyg/ rv kdt yfwJhpu m;pkawGu kd o Hk;wmx u f b mpu m;rSrajymwmykdau mi f;w, f/ ' gaMu mi fh ]ywf0ef;u si feJYu sKyfwkdYwkdu f½kdu f

&i fq kdi fae&wJhpdefac:r IawGt wGu f Bu D;rm;wJhcsOf;u yfr IawGv kdw, f/' Du dpöu kdo u fq kdi f&mygwDawGt m;v Hk;eJY yGi fhyGi fhv i f;v i f;aq G;aEG;zkdYu RefawmfwkdYckdi fckdi frmrm&n f&G, fx m;w, f/} q kdwJhpmaMu mi f;rsdK;u kd ra&;ygeJY/

6 - t Ekwfo ab maq mi fwJho wi f;pu m; - t Ekwfo ab maq mi fwJho wi f;pu m;awG[ m x da&mu frI&Sdw, f/ rat mi fjr i fwJhay:v pD awG?' grSr[ kwfwjcm;ygwDawGt wGu f ro i fhav smfwJht pDt pOfawGu kd wi fjywm? wjcm;ygwDawGu kdci fAsm;wkdY&JU u dk, fykdi ft aygi f;v u ©P maq mi fwJht &Sn farQmfwJhwjcm;ao men f;v r f;awGeJY q efYu si fwmawG[ m Ekdi fi Ha&;u pm;yGJ&JUt pdwft ykdi f;jzpfw, f/ ' gayrJho wi f;pu m;x JrSmwjcm;ygwDawGeJY ci fAsm;wdkY&JUygwDu GJjym;jcm;em;w, fq kdwmu kd x n fhNyD;azmfjyx m;ayr , fh wjcm;ygwDawGu kdwkdu fckdu fwJhax mi facsmu fx Ju szkdY? ' grSr[ kwf u dk, fhygwDu kdaMu mfji mzkdYwkdu fckdu fwmrsdK;r jzpf&b l;/t Jo v kdwkdu fckdu fr, fht pm; ci fAsm;wkdY&JUu dk, fykdi fwjcm;en f;v rf;awG&JUt m;o mcsu ft ay:rSmo mwn faq mu fo i fhw, f/

7 - o wi f;pu m;t aMu mi f; t wGi f;o ab mwln Dr I&Sdjci f; -o wi f;pu m;[ m u rfydef;u kdpkpn f;zkdYjzpfae&r , f/ u rfydef;&JUt pdwft ykdi f;wkdi f;rSm o wi f;pu m;[ m A[ kdcsu fr jzpfaezkdYv kdw, f/ wpfcgwpfav u r fydef;azmfaq mi fwJhu mv wpfav Qmu fygwDwm0ef&Sdo lawG[ mo wi f;pu m;x JrSmygwJh wcsdKUao mt &mawGu kdar;cGef;x kwfwwfMu w, f/ t Jo v kdjzpfwwfwmaMu mi fh o wfrSwfx m;wJh yef;wkdi fu kdra&mu fMu b l;/ ' Dv kdwpfo ab mwn f;r&Sdjci f;[ m u r fydef;yef;wkdi ft wGu ft a&;Bu D;w, f/

Page 16: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ27 28

t "du jyó emrsm;u rfydef;[ m apmapmu ajymcJhwJh t jr i fawG? &n f&G, fcsu fawG

u kd t x l;jyKwi fjyw, f/ t J' Dv kdt x l;jyKwi fjyr Iu kd rJay;o lawGupdwf0i fpm;Mu wmjzpfw, f/ ' Dt csu fu t a&;Bu D;w, f/ ' gaMu mi fhu r fydef;o wi f;pu m;u kd yHkazmfwJht cgrSm? &yfwn fcsu f[ m ygwD0i fawG&JUa&SUv mr, fh u mv t wGu f t "du x m;wJh&yfwn fcsu fr jzpf&b l;/pGrf;aq mi fr I&SdwJh rJay;o lawGt wGu fu kdo m ygwD&yfwn fcsu fu &n f&G, f&r , f/ ' Dt csu f[ m ci fAsm;wkdYu r fydef;rSm t "du t csu fjzpfo i fhw, f/ ' Dv kdq kdv kdu fv kdY rJay;o lawGu kdyJ wpfzu fo wfOD;pm;ay;&r, fv kdYq kdv kdwmr[ kwfb l;/ rJay;o lawGu kdax mu fyHhzkdYq kdwJh ci fAsm;wkdY&JUt jr i fawGu kd rajymi f;&b l;/ b maMu mi fhv Jq kdawmh ' Dt csu fu yJ ci fAsm;wkdYeJYrJay;o lMu m;rSm t ay;t , ljzpfv mrSmjzpfv kdYyJ/ ci fAsm;wkdY&JU u dk, fykdi ft kdi f' Dt kdv kd*sDeJY wefzkd;awGu kd x def;o drf;x m;yg/ ' gayr, fh ' Dae&mrSmt a&;Bu D;wJht csu fwpfcsu f&Sdw, f/ t J' Dt csu fu awmh ci fAsm;wkdY&JUv kyfi ef;aq mi fwmpm&i f;x JrSm t "du x m;wJh jyó emu dpöawG[ mrJay;o lawGt wGu fv n f;t a&;Bu D;w, f/ ' Dv kdt jr i ft , lt q au mu f, lzkdYt wGu fen f;v r f;t rsdK;rsdK;o Hk;v kdY&w, f/ ypfrSwfx m;wJht kyfpkawGq Du aet jr i ft , lt q awG&zkdY ar ;cGef;awGygwJh ar ;cGef;pm&Gu fawGa0v kdY&w, f/ ' grSr[ kwf aps;x JawGrSm? aps;0, fu kefwkdu fawGrSmpwJhv lx lwJhae&mawG[ m t ji i f;cHkyGJawGv kyfv kdY&w, f/ rJay;o lawG&JU t "duOD;pm;ay;awGay:rlwn fNyD; en f;v rf;aygi f;pHku kd t rsm;Bu D;wDx Gi fBu Hqt o Hk;jyKv kdY&w, f/ t Jo v kden f;v rf;awGu kd ji i f;cHkyGJawGrSm ci fAsm;wkdY&JUygwDOD;pm;ay;t pDt pOfawGu kd x kwfazmfzkdY 0i faygu ft aeeJY t o Hk;cs&r, f/ b , fae&mrSmyJci fAsm;wkdYv kyfv kyf? ci fAsm;wkdYv u f&Sdjzpfysu faewJht jzpft ysu fawG? o wi f;awGrSmygwJh jyn fo lYji i f;ckHyGJawGeJYywfo u fq u fET, faewJht &mawGjzpfzkdYv kdw, f/ ' Dt "du jyó emu dpöawG[ mu r fydef;t wGi f;ygwDu t m½kHpkdu f&r , fh OD;pm;ay;u dpöawGjzpfw, f/

t J' Du dpöawGt ay: ci fAsm;wdkYygwD&JUo ab mx m;t jr i fawGu kd rJay;o lwpfa, mu fpDwkdi f;u &Si f;v i f;aezkdYv kdw, f/ jyó emo Hk;cku aet rsm;q Hk;i g;ckx d pkaq mi f;yg/ Oyrmjy&&i f1 - v lawGt u sdK;t jrwf&NyD;? t v kyfcGi f0i fzkdY2 - ' pfyv kdrmr&b J b , fu av ;rSau smi f;rx Gu f&3 - t dr feD;csi f;wkdi f;u kd o lY&JUe, fajr&Jt &m&Sdu u ln DEkdi fat mi f ax mu fyHhwmawGyJjzpfw, f/

' Dv kdu dpöjyó emawGu kdygwDu x yfNyD; t m½kHpkdu fwJht cg rSmygwD[ mykdNyD;t ao ;pdwfu swJh u wdpu m;awGu kdygay;v mEkdi fv drfhr, f/1997 ckESpfrSm NAdwdo Qav b mygwD British Labour Party [ m u wdi g;ckay;cJhw, f/ u wday;wJhae&mrSmv n f; v lx ku kdu ' fyHkpHeJYay;cJhwmjzpfw, f/ t Jo v kdu ' fu kd u wdu 0wfu ' fv kdYac:Ekdi fw, f/ v lx k[ maemu f i g;ESpfNyD;o Gm;wJht cgrSm av b mygwD[ m o lay;cJhwJhu wdu 0wfu kdjzn fhq n f;Ekdi fo v m;? r jzn fhq n f;Ekdi fb l;v m;q kdwmu kd jyefNyD;ppfaq ;v kdY&w, f/

av b mygwDu ay;cJhwJh u wdu 0wfi g;cku awmh at mu frSmygwJht wkdi f;ygyJ/- ax mu fyHhai Gu kdo Hk;NyD; 5 ESpf? 6 ESpfeJY 7 ESpft &G, fu av ;awGtwGu f? ' grSr[ kwf ' Dx u fi , fwJh u av ;awGt wGu f 30 t x dt wef;cGJwef;u kdjzwfcsay;r , f/- zrf;q D;wmu ae jypf' P fcswJht x dt csdefu kd ykdi f;jcm;ay;r , f/t Jo v kdv kyfjci f;t m;jzi fh ZGJ&SdwJhv li , ft jypfu sL;v Gefo lawGt wGu f jrefq efwJht jypf' P f u kdyHkazmfay;r , f/- v lemaygi f; wpfo def;u kd NMS Bu dK;eDu ae&&Sdx m;wJh a' :v mo ef;wpf&mu kd yx r t q i fhx kwfay;NyD; u ko ay;v kdu fr , f/ t Jov kdv kyfjci f;t m;jzi fh NMS &JUv lapmi fhpm&i f;u kdjzwfcsay;r , f/

Page 17: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ29 30

- t o u fESpfq , fhi g;ESpfat mu f v laygi f;ESpfo def;cGJu kd t u sdK;t jrwf&at mi fv kyfay;r , f/ t v kyfcGi fx Ja&mu fat mi f yk*¾v du ykdi fjyKx m;wJh t o Hk;0i fr IawGay:rSm wn frSDwJh t pkd;&acs;ai GawGu kdo Hk;NyD; t J' gu kdv kyfaq mi fay;r , f/- 0i fai GcGefu kd r jr§i fhb l;/ VAT u kdi g;&mcdki fEIef;t x djzwfcsr, f/ai G;azmi fyGr IeJYt wkd;EIef;awG[ m wwfEkdi fo rQav Qmhen f;ae&r, f/

' Dv kdu wdu 0wfawG[ m ½kd;½kd;&Si f;&Si f;eJY u kd, fypfrSwfx m;wJht kyfpku kdpdwf0i fpm;v mat mi fv kyfEkdi fw, f/ ' Du wdu 0wfawGu kdMu n fh&i f ]*E¦0i f} q kd&S, f' Drkdu &u fwpfjyó emu dpöawGjzpfwJh yn ma&;? u sef;rma&;apmi fha&Smu frI? t v kyfv u frJhu dpöawGa&maewmu kdawGU&v drfhr, f/' ght jyi ft J' Dt aMu mi f;t &mawGrSm &mZ0wfrIwkdu fzsu fa&;? t cGefav Qmhcsa&;pwJh ]½kyfv Hk;azmfv kdYr&wJh} u dpöawGv n f;ygaew, f/

o wi f;pu m;eJYywfo u fNyD; aemu fq Hk;rSwfcsu fo wi f;pu m;awG[ m u r fydef;t zGJUeJYwi fq u fo G, ft v kyf

v kyfrSmr[ kwfb l;/ ygwDacgi f;aq mi f? v Twfawmft rwfawG? ygwDt zGJU0i fawGeJYyg q u fo G, ft v kyfv kyfrSmjzpfw, f/ ygwDwGi f;rSmu s, fjyefYwJhax mu fyHhr Iu kdo wi f;pu m;u &SmazGay;Ekdi fv kdY o wi f;pu m;[ mo dyfu kd t a&;Bu D;w, f/ ' kwd, t m;jzi fh o wi f;pu m;[ m a&G;au mu fyGJt pDt pOfawGeJYq u fpyfaeo i fhw, f/ ygwD[ m t wdwfwkef;u &n f&G, fcsu feJYr [ kwfb J jrLeDpyg, ft kyfcsKyfa&;t zGJU? ' grSr [ kwf t pkd;&t zGJUeJYyl;aygi f;v kyfu kdi fr Iu ae EIwfx Gu fcJhwJht aMu mi f;t &mawGu kd o wi f;pu m;x JrSm x n fhra&;&b l;/

t "du o wi f;pu m;u kdx yfwv Jv JjyefNyD; azmfjywm[ mo dyfu kdt a&;ygwJht v kyfjzpfw, f/ rJay;o lawG[ m o lwkdYv kdyJ Edki fi Ha&;u kdpdwf0i fpm;Mu w, fv kdY Ekdi fi Ha&;o rm;awGu x i fMu v drfhr , f/ ' gayrJhv u f

awGUrSm t Jo v kdr [ kwfb l;/ ]o mref} v lawG[ mo lwkdY&JUt csdefawGx Jut csdeft en f;i , fu kdyJ Ekdi fi Ha&;eJYywfo u fwJhu dpöawGt wGu fo Hk;Mu w, f/ ' gaMu mi fh wcsdKUao mt ajct aeawGrSmyJ v lawG&JUt m½kHpkdu fr Iu kd ci fAsm;wkdY&Mu wmjzpfw, f/ ' gaMu mi fhci fAsm;wdkY[ mo wi f;pu m;u kdwwfEkdi fo rQ&Si f;&Si f;v i f;v i f;jzpfat mi fwi fjy&rSm jzpfo v kdwwfEkdi fo rQq GJaq mi f&rSmjzpfw, f/ ' Dt csu f[ m o dyfu kdt a&;Bu D;w, f/ ' Dae&mrSm o wi f;pu m;[ m t i fwmAsL;awG? rdefYcGef;awGx Ju t csdefu kd ci fAsm;wkdYajymi f;v Jcsi fajymi f;v Jo wfrSwfv kdY&at mi fu ln DEkdi fw, f/ t "du o wi f;pu m;raysmu fo Gm;o í u dk, fh&JUypfrSwft kyfpkawGt ay:rlwn fNyD; pmaMu mi f;t rsdK;rsdK;ajymi f;v JNyD; a&;v kdY&w, f/' gaMu mi fho wi f;pu m;u kd ]o wi f;pu m;wpfapmi f? t o Haygi f;wpfax mi f} v kdY wpfcgw&HrSmazmfjyMu wmjzpfw, f/ t "du o wi f;pu m;[ myHkao jzpfNyD;wpfo HyJx Gu f&r , f/ ' gayr, fh t J' Dwpfo Hu kd u dk, fh&JUypfrSwft kyfpkawGt ay:r lwn fNyD; en f;v rf;t rsdK;rsdK;eJYazmfjyv kdY&w, f/

v lrIa&;q kdi f&mv rf;aMu mi f;awGeJYu kdu fn DwJh o wi f;pu m;[ mv u fi i f;jzpfysu faewJht jzpft ysu fv rf;aMu mi f;awGu kd o wdrx m;wJho wi f;pu m;x u fa&mi f;&ykdv G, fw, f/ ' gaMu mi fhci fAsm;wkdY&JU o wi f;pu m;[ m t NrJwr f;v u f&Sdv lr Ia&;t ci f;t u si f;rSm&SdwJhv rf;aMu mi f;(v Trf;rkd;Ekdi fwJhv rf;aMu mi f;q kdykdau mi f;w, f/)eJY csdwfq u fzkdYBu dK;pm;ae&r, f/ wu , fv kdY v Tr f;rkd;Bu D;pkd;wJhv rf;aMu mi f;eJY rcsdwfq u fEkdi fb l;q kd&i fen f;wpfckawmh&Sdw, f/ t J' Den f;u awmh wpfcgwkef;u q efYu si fzkdYt wGu fpcJhwJh v rf;aMu mi f;wkdi f;eJYq u fo G, fzkdYyJjzpfw, f/ Oyrmajym&&i f&mo DOwkajymi f;v JrIu kd pkd;&dr faMu mi fhMu r Iq kdygawmh? o b m0ywf0ef;u si fx def;o drf;r Iu kdajymaewJhygwDawG[ m t NrJwrf;v kdv kdo wday;cJhMuw, f/ ' gayrJh 2006 ckESpfav mu fu srSyJ o lwkdY&JUo wday;rIawGu kd u s, fu s, fjyefYjyefYv u fcHv mMu w, fq kdwJhyHkpHrsdK;yJ/

ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;x JrSm v lyk*¾dKv fwpfa, mu fyJjzpfjzpf?

Page 18: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ31 32

v lt kyfpkwpfckyJjzpfjzpf? v lt rsm;Bu D;yJjzpfjzpf? Ekdi fi Hawmfa&G;au mu fyGJu r fydef;x Ju t zGJUt pn f;&JU t pdwft ykdi f;awGyg0i faewmjzpfjzpf?b , fv kdyJjzpfjzpf ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;x JrSm wdu swJh&n f&G, fcsu fawmhygzkdYv kdw, f/ t kyfpkBu D;av av ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;u kdwdwdu su sazmfjyzkdYcu fcJav yJ/ v lt rsm;pku kdcsdef&G, fwJh o wi f;pu m;rSmq kd;u sdK;&Sdw, f/ t J' Dq kd;u sdK;u awmh o wi f;pu m;x JrSmygwJh pu m;awG a00g;aejci f;yJjzpfw, f/ Ekdi fi Ha&;q kdi f&mu r fydef;[ m v lt rsm;pku kdrv GJrao GypfrSwfx m;&wmyJ/ ' gaMu mi fh t kyfpkx JrSmyJt kyfpku av ;awGx yfcGJzkdYt a&;Bu D;w, f/ NyD;wJht cgrSm t kyfpkav ;awGt wGu f rwlwJho wi f;pu m;wpfckpDu kd t "du o wi f;pu m;ab mi fx Ju ae a&;o m;&r, f/

ypfrSwft kyfpkrsm;Ekdi fi Ha&;o rm;awG[ m rMu mcP q kdo v kd v lx kt m;v Hk;u kd

q GJaq mi fpn f;½kH;csi fMu w, f/ ' g[ m t NrJwr f;awGUae&wJht m;en f;csu fyJ/ a&G;au mu fyGJu r fydef;rSm t m;v Hk;u kdq GJaq mi fpn f;½kH;zkdY Bu dK;pm;wmaMu mi fh pGr f;t i fawGeJY b @mai GawG t v [ o jzpfu kefw, f/b , fae&mrSmrJay;o lawGv kdw, f? rJq E&Si fawGx Ju v li , fawG? v lBu D;awG? ' grSr [ kwf v lrsdK;pkv len f;pkawGpwJh ypfrSwft kyfpkawGu kdt r sdK; t pm;cGJjcm;&r , f/ NyD;wJht cgrSm t "du o wi f;pu m;u kdyef;wkdi fx m;NyD; apmapmu t rsdK;t pm;cGJx m;wJh ypfrSwft kyfpkawGt wGu fo D;o efYo wi f; pu m;awGu kda&;o m;&r, f/ rJq E&Si fawG[ m pdwf0i fpm;rI? 0go em? NrdKU? ' grSr[ kwf e, f? b mo mu kd;u G, fr I? ' grSr[ kwf v len f;pkv lrsdK;Zpfjrpf? t o u fpwJht &mawGay:rSmrlwn fNyD; ypfrSwft kyfpki , fu av ;awGt rsm;Bu D;u GJjym;o Gm;Ekdi fw, f/ t kyfpki , fu av ;awGtwGu fo wi f; pu m;i , fav ;awG[ m o dyfu kdt o Hk;0i fNyD;wefzkd;&Sdw, f/t Jo v kdt ajc t aersdK;t x dci fAsm;wkdY t au mi ft x n fazmfzkdYt wGu f

ypfrSwft kyfpk i , fav ;awGt x da&mu fat mi f ci fAsm;wkdYu si fho Hk;r, fhen f;v rf;awGay:rSmrlwn fw, f/ t J' Den f;v rf;awGx JrSm o D;o efYwDADt pDtpOfawG? , Ofau s;rIyGJawmfawG? o D;o efYr*¾Zi f;awGx JrSm ygwJhaMu mfji mawG?wkdu f ½kdu fq u fo G, fv kdY&wJhpmykdYpepfawGpwJh aps;Bu D;wJhq u fo G, fa&;v r f; aMu mi f;awGygw, f/ t "du pn f;rsOf;u awmh ' gawGt m;v Hk;u kdyk*¾dKv fa&;t wGu ft o Hk;cszkdYyJjzpfw, f/ ' kwd, t csu ft rsdK;t pm;pHkv i fwm[ mv n f;t a&;Bu D;wJht csu fjzpfw, f/ ci fAsm;wkdY&JUygwD[ m au smi f;pmapmi fawG? t i fwmeu f? au smi f;o m;t zGJUawGeJY au smi f;o m;o r*¾?wu úo dkdv fyGJawG? au smi f;o m;rD' D, mpwmawGu aewpfq i fh au smi f;o m;awGq Du kda&mu f&SdEkdi fw, f/

aemu fx yfawG;Mu n fhwJht csu fwpfcsu fu u kd, fOD;wn fx m;wJho D;o efYypfrSwft kyfpkawG&JUt csu ft v u feJYywfo u fNyD; t csu ft v u fb PfwpfckjyKpkzkdY? ' grSr[ kwf 0, f, lzkdYyJjzpfw, f/ t Jo v kdv kyfzkdYt wGu fygwD[ m v u f&Sd&SdaewJh rJay;o lawGu kd pm&i f;au mu fzkdYeJYa&G;au mu fyGJpepfawGay:rSm v Hk;0r lwn faew, f/ 2002 a&G;au mu fyGJawGrSmPvdA [ m q Hk;jzwfcsu frcsEkdi fao ;wJhrJay;o lawGeJYywfo u fNyD; t csu ft v u fr&cJhb l;/ b maMu mi fhq kdawmh a[ mfv efEkdi fi HrSm rJay;o lawG&JUEkdi fi Ha&;q kdi f&mywfo u fq u fET, fr Iu kd rSwfyHkwi frx m;v kdYyJjzpfw, f/' ght jyi fa[ mfv efEkdi fi HrSm rJay;pepfr&Sdv kdYyJjzpfw, f/ wpfEkdi fi Hv Hk;[ myk*¾v rJay;o lt jzpfeJYv Iyf&Sm;aew, f/ rJay;o lawGeJYwkdu f½kdu fx dawGUzkdYt wGu f PvdA [ mEkdi fi Hx Ju t a&;Bu D;wJh rJq Ee, fawGrSm t csu ft v u fb P fawGu kd0, fcJhw, f/ t J' DrJq Ee, fawGrSm v lo Hk;o def;u kdo lwkdY&JUEkdi fi Ha&;wdrf;n Gwfcsu feJYywfo u fNyD; zkef;eJYt i fwmAsL;v kyfcJhw, f/t u sdK;q u ft m;jzi fho lkwkdY0, fcJhwJht csu ft v u fb P frSm PvdA rJay;o lwpfo def;cGJ&JU t csu ft v u fawGu kd pkaq mi f;x m;Ekdi fcJhw, f/

aemu fx yfrJay;o lawG&JU t csu ft v u fawGu kdpkaq mi f;wJhen f;u awmh rJay;o lawGeJYpu m;ajymjci f;yJjzpfw, f/ ' Dv kdv kyfzkdYt wGu f

Page 19: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ33 34

v kyft m;ay;awG t rsm;Bu D;v kdw, f/ 2005 ckESpfu r fydef;rSm NAdwdo Qav b mygwD[ m o lwkdY&JU t "du rJq Ee, fx JrSm&SdwJh rJay;o lawGt m;v Hk;q Du kdzkef;eJY? t D;ar;v feJY? o wi f;pu m;eJY? ' grSr [ kwf pmwkdu fu pmykdYNyD; o lwkdY&JUo wi f;pu m;ckepfcsu fu kdykdYcJhw, f/ NAdwdef&JU rJq E&Si ft ajcjyKrJay;pepf[ m v pfv yfae&mawGu kd t "du ypfrSwfx m;w, f/2005 ckESpfa&G;au mu fyGJawGrSm rJq Ee, f 600 rSm 100 [ mv pfv yfae&mawGjzpfw, f/ &v ' ft m;jzi fh t J' Dt a&t wGu f 100ay:rSmyJpGrf;t i ft rsm;pku kdo Hk;cJhw, f/

t q i fh 1 rJq E&Si fyx r t q i fhu rJq E&Si fawGt m;v Hk;u kd t kyfpko Hk;pkcGJ&r , f/

t J' Dt kyfpko Hk;pku awmh -- ci fAsm;wkdYu kdt NrJwr f;rJx n fho l- ci fAsm;wkdYu kd rJx n fhzkdY pOf;pm;q i fjci faewJho l- wjcm;ygwDu kdrJx n fhzkdYq Hk;jzwfcsu fcsNyD;wJho lawGyJjzpfw, f/wwd, t kyfpku awmh ci fAsm;wkdYb , fawmhrS q GJaq mi fpn f;

½kH;v kdY&r , fho lawGr[ kwfb l;/ t J' Dt kyfpku kdpn f;½kH;v kdYu awmh ci fAsm;wkdYt m;t i fu kefcrf;wmyJt zwfwi fr , f/ a&G;au mu fyGJwkdu fyGJ[ m q Hk;jzwfcsu frcsEkdi fwJhv lawGu kd t m½kHpkdu fwmjzpfw, f/ t Jo v kdv lawGu kdq Hk;jzwfcsu frcsEkdi fao ;wJhrJay;o l? ' grSr [ kwf aygav marsmaewJhrJay;o lawGv kdYac:w, f/ t Jo v kdv lawGu kdpn f;½kH;Ekdi fzkdYt wGu f o D;o efYypfrSwft kyfpkawGu kd csdef&G, fwJht x l;o wi f;pu m;awG? jyKv G, fjyi fv G, fwJhen f;v rf;awGv kdw, f/

ci fAsm;wdkY&JUygwDx Ju rJq E&Si fawGu kdyJo Hk;t kyfpkcGJyg/ t J' Dt kyfpko Hk;cku awmh -

- ci fAsm;wkdYpn f;½kH;v kdY&r, fh t &n ft ao G;&Sd rJay;o lawGyJjzpfw, f/ t aMu mi f;u awmh t J' Dv lawG[ m wjcm;ygwDu kdrJay;zkdYpOf;pm;aeMu v kdYyJ/ ' g[ mwu , fhppfajr jyi fyJjzpfw, f/ - rJx n fhcsi frSx n fhr , fh t m;en f;rJay;o lawG/ t J' Dv lawG[ mwjcm;ygwDu kdrJay;zkdYpOf;pm;aeMu wJhv lawGr[ kwfb l;/ t J' Dv lawG[ mwu , fawmhx NyD; rJo Gm;x n fhEkdi fw, f/ - ' Dt kyfpku rJay;o lawGu awmh u r fydef;t wGu f b , fv kdyJjzpfjzpfpn f;½kH;v kdY&Ekdi fwJho lawG u kd, fhygwDu kdrJx n fhr, fh t rmcHrJx n fho lawGjzpfw, f/

' Do Hk;csu fu kdMu n fh&i f ci fAsm;wkdY[ m t &n ft ao G;jyn hfrJawGeJYt m;en f;rJawGt ay:rSm ci fAsm;wkdY&JUpGrf;t i fawGeJY b @ma&;en f;emawGu kd t rsm;q Hk;t o Hk;cs&rSmjzpfw, f/ t m;en f;wJhrJay;o lawGu kdpdwfykdi f;jr§i fhwi fay;NyD; rJo Gm;ay;at mi fv kyfv kdY&w, f/ t &n ft ao G;&SdwJhrJay;o lawGu dkawmh ci fAsm;wkdYygwDt wGu f rJo Gm;ay;v kdY&at mi fv kyfEkdi fw, f/ ' Dt csu f[ mt a&;Bu D;wJht csu fyJ/ armf' ef' Drkdu a&pDacwfrSm ygwDawG[ mo lwkdY&JUt ajccHt ax mu ft yHhawGu kd a, b k, st m;jzi fhrSDckd&w, f/ ' gwi fru b l;/ q Hk;jzwfcsu frcsEkdi fao ;wJh rJay;o lt a&t wGu fay:rSmv n f; rSDwn f&w, f/ ' Dae&mrSm pGefYpm;&r , fht csu fwpfck&Sdw, f/ t J' Dt csu fu awmh ci fAsm;wkdY&JU ]t rmcH} rJay;o lawGu kd v pfv sL½IrdwJht csu fyJjzpfw, f/ ' Dt csu fu kd b , fv kdyJjzpfjzpfv Hk;0v pfv sL½Iv kdYr&b l;/ ci fAsm;wkdY&JUt rmcHpcef;r&Sdawmhb l;q kd&i fci fAsm;wkdY&JUu r fydef;ysu fo kOf;o Gm;v dr fhr, f/ ' Dt csu fu kd v Hk;0ax rdzkdYt wGu f u r fydef;x JrSmci fAsm;wkdY&JU o wi f;pu m;ysHUESHYat mi fu ln Day;r, fh at mu fajcu ax mu fyHho lawGv kdw, f/ q kddcsi fwJht "dyÜg, fu ci fAsm;wkdY&JUt "du o wi f;pu m;u kdpOD;t q i fhrSmyJt csdeft awmfMu mMu m, lNyD;em;v n fat mi fv kyfjci f;yJjzpfw, f/ t Jo v kdv kyfrSo m t J' Dat mu fajcuax mu fyHho lawGu kd, fEIdu fu u rfydef;azmfaq mi faewJht cgrSm ci fAsm;wkdY

Page 20: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ35 36

&JUo wi f;pu m;u kdjzefYjzL;wJho lawGjzpfv mEkdi fr , f/

t q i fh 2 o D;o efYypfrSwft kyfpkrsm;u kd cGJjcm;jci f;ci fAsm;wkdY&JUo D;o efY rJay;o lawGx JrSmyJ o D;o efYypfrSwft kyf

pkawGu kd cGJjcr f;pdwfjzmv kdY&w, f/ NyD;wJht cgrSm o lwkdYawGt wGu fo wi f;pu m;u kd zefwD;Ekdi fw, f/ x Hk;wrf;Ekdi fi Ha&;ygwDawG[ m acwfr rSDawmhb l;/ t J' DygwDawG[ m (t v kyfo rm;awG? t v kyf&Si fawG?v len f;pk? ' grSr [ kwf b mo ma&;t kyfpkawG) pwJh&Si f;&Si f;v i f;v i f;azmfjyx m;wJh v lr Iv lwef;pm;awG&JU t u sdK;pD;yGm;u kd u dk, fpm;jyKwJhBu D;rm;wJhv Iyf&Sm;rIawGjzpfw, f/ ' gayr , fh rJay;o lawG[ m t Jo v kdygwDawGu ae wjzn f;jzn f;eJYa0;u Gmv mMu w, f/ &Si f;v i f;jywfo m;wJh o b m0t ax mu ft yHht kwfjrpfawGu kd wi fjywJht wdwfu ygwDawG[ m t ckacwfrSm (½kyf0w¬K? ' grSr [ kwf t kdi f' Dt kdv kd*sDq kdi f&m)x l;jcm;wJhaESmi fBu dK;awGeJYq u fpyfaewJh ypfrSwft kyfpkawGu kd *½kpkdu fv mMu w, f/ t J' DygwDawG[ m rJt rsm;q Hk;&Ekdi fzkdYt wGu fu kd arQmfv i fhv mMu w, f/ q kdcsi fwJht "dyÜg, fu awmh ci fAsm;wkdY[ m ci fAsm;wkdYypfrSwft kyfpkawGx u f pdwf0i fpm;rI? pkd;&drfao mu eJY csdwfq u ft v kyfv kyf&rSmjzpfv kdYyJ/ t Jo v kdv kyfzkdYt wGu f ci fAsm;wkdY[ m a&G;au mu fyGJt pDt pOfawGu kd a&;q GJwJht cgrSmawmi f b , fv kdypfrSwft kyfpkawGu kdypfrSwfx m;rv Jq kdwmu kd q Hk;jzwf&r , f/ Oyrmay;&r , fq kd&i f Ekdi fi Ha&;ygwDwpfck[ m u sef;rma&;apmi fha&Smu frIt v kyft u kdi f t cGi fht v rf;q kdi f&meJYywfo u fwJh ykdau mi f;wJhb @ma&;t ajct aet wGu f ½kef;u efcsi fw, fq kdygawmh/ t J' DygwD&JUypfrSwft kyfpkawGx JrSm u sef;rma&;apmi hfa&Smu frIt v kyfo rm;awGyg0i f&r , f/ NyD;wJht cgrSm u sef;rma&;apmi fha&Smu frIt ay:rSDckdae&wJho lawGyg0i f&r, f/ ' Dt csu fu kdo dwJh t cgrSm ygwD[ m u sef;rma&;apmi fha&Smu fr Iq kdi f&m t o Hk;t aq mi fypön f;awGeJY XmeawGq D o Gm;a&mu fpHkpr f;Ekdi fw, f/ ypfrSwft kyfpkawGeJY

o u fq kdi fwJh aps;u Gu f&SmwJhu dpöawGu kd t m½kHpkdu fEkdi fw, f/ b , fv kdrD' D, mawGu kdt o Hk;jyK&rv Jq kdwmu kd q Hk;jzwfcsu fcsEkdi fw, f/ ypfrSwft kyfpkx JrSmygwJhv lawGu kd v Gwfawmfu kd, fpm;v S, fawGt aeeJY cefYt yfEkdi fw, f/

pHo wfrSwfx m;wJh ypfrSwft kyfpkrsm;\ t a&t wGu fa&G;au mu fyGJu rfydef;awGrSm v li , fawG? v lBu D;awG? v len f;

pkv lrsdK;awGeJY t rsdK;o rD;awG[ m a, b k, sypfrSwft kyfpkawGjzpfw, f/t J' Dv lawGt wGu f ci fAsm;wkdY[ m ci fAsm;wkdY&JU NcHKi Hkt "du o wi f;pu m;ab mi fx Ju ae o lwkdYt wGu f o D;o efYo wi f;pu m;awGu kd zefwD;v kdY&w, f/ ypfrSwft kyfpkwpfckcsi f;pDwkdi f;t wGu f ci fAsm;wkdYo Hk;r , fhrD' D, mpm&i f;u kdv n f;jyKpko i fhw, f/ ' ght jyi fci fAsm;wkdYt wGu f t pkd;&drf&q Hk;jyó emawGu kdv n f; pm&i f;jyKpko i fhw, f/ NyD;wJht cgrSm o lwkdYo Hk;wJhb mo mpu m;awGu kdv n f; rSwfwr f;wi fx m;&r, f/ a, b k, sypfrSwft kyfpkawGu awmh at mu frSmygwJht wkdi f;yJjzpfw, f/

v li , frsm;v li , fawGu kd ci fAsm;wkdYpn f;½kH;csi fw, fq kd&i f t J' Dv li , f

awGu kd ci fAsm;wkdYygwDu t kyfpkwpfckt aeeJY, lq w, fq kdwmu kd jyzkdYt a&;Bu D;w, f/ ci fAsm;wkdY&JUa&G;au mu fyGJo wi f;pu m;x JrSm o lwkdYawG&JU t u sdK;pD;yGm;u kd azmfaq mi fay;r , fv kdY a&;o m;NyD;v n f; o lwkdYawGu kdpn f;½kH;v kdY&w, f/ t J' Dv li , fawGu pdwf0i fpm;wJhjyó emu dpöawGu kd&SmazGMu NyD; pn f;½Hk;v kdYv n f;&w, f/ ygv DrefrSm ae&m&zkdYt wGu fv li , fv Gwfawmft rwfawGu kd emrn fpm&i f;ay;o Gi f;jci f;t m;jzi fhv n f;o lwkdYu kdpn f;½Hk;v kdY&w, f/ t Jo v kdv kyfjci f;t m;jzi fh Ekdi fi Ha&;eJY ci fAsm;wkdY&JUygwD[ m v li , fawG&JUESv Hk;o m;u kd q GJaq mi fEkdi fv dr fhr , f/

wu , fawmh ' Dv li , ft kyfpkq kdwm o dyfu kdu GJjym;jcm;em;NyD;

Page 21: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ37 38

t rsdK;t pm;pHkv i fwJht kyfpkjzpfw, f/ o lwkdYawG[ m yn mt q i fht wef;rwlMu o v kd , Ofau s;r Ijci f;v n f;u GJjym;jcm;em;Mu w, f/ wu úo kdv fau smi f;o m;awG[ m v li , ft v kyfo rm;awGeJY v Hk;0u Gmjcm;w, f/v li , ft r sm;pk[ m *Dw? t u ? t m;u pm;? jyZmwf pwmawGu kdpdwf0i fpm;w, f/ o lwkdY[ m rD' D, mo pft m;v Hk;eJYt v kyfv kyfaeMu w, f/a[ mfv efEkdi fi HrSmq kd&i f v li , fawGx Ju wcsdKU[ m o b m0ywf0ef;u si feJY pdwfu sef;rma&;aq ;½kHay:v pDawGu kd pdwf0i fpm;Mu w, f/ o D;o efYv li , ft kyfpkawGt wGu f a&;o m;x m;wJh ' Dv kdu dpöjyó emawGt aMu mi f;u kd v u fu r f;pmapmi fjyKv kyfo i fhw, f/ b maMu mi fhv Jq kd&i f v li , fwcsdKU[ m Ekdi fi Ha&;aq G;aEG;yGJawGu kd o lwkdYq Et av smu fo Gm;Mu w, f/aemu fx yft a&;Bu D;wJhwpfcsu fu v li , fawG[ m au smi f;o m;o r*¾?v lr Ipmrsu fESm? u sef;rma&;t o i f;t zGJU? v li , ft o i f;t zGJU? n u v yfpwJhae&mawGu kdo Gm;av h&SdMu w, f/ ' gaMu mi fht J' Dae&mawGu kd ci fAsm;wkdYo Gm;o i fhw, f/ NyD;wJht cgrSm o lwkdY&JUpdwf0i fpm;r IawGt aMu mi f;u kdo lwkdYeJYaq G;aEG;o i fhw, f/ ' gayr , fh o lwkdYrSm t csdefo dyfr&Sdv kdY ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;awG[ m wkdwkdeJYx dx drdrd&SdzkdYv kdw, f/t rsdK;o rD;rsm;

t rsdK;o rD;awGu kd ypfrSwft kyfpkt aeeJYx n fho Gi f;pOf;pm;wJht cgrSm o lwkdYeJYo u fq kdi fwJh o D;o efYjyó emawGu kd wi fjyNyD;awmhpn f;½kH;o i fhw, f/ t rsdK;o rD;Ekdi fi Ha&;o rm;awGjzpfv mEkdi fw, fq kdwJho wi f;pu m;eJYv n f;pn f;½kH;v kdY&w, f/ Ekdi fi Ht awmfrsm;r sm;rSma, mu sfm; eJYrdef;r Ekdi fi Ha&;o rm;awGMu m;rSm cGJjcm;rIawGt rsm;Bu D;&Sdw, f/ ' gaMu mi fh ygv DrefrSm t rsdK;o rD;v Twfawmft rwfawGykdNyD;ae&m&v mzkdYt wGu f rJay;o i fhw, fq kdNyD;awmh wkdu fwGef;o i fhw, f/(wu , fv kdY ci fAsm; wkdY&JUygwDrSm t rsdK;o rD;v Twfawmft rwfawG&Sdr, fq kd&i f t Jo v kdv kyf v kdY&Ekdi fw, f/) u av ;jyKpkapmi fha&Smu frI? v HkNcHKa&;?t drfwGi f;t Mu rf;zu fr I? u sef;rma&;apmi fha&Smu frIpwmawGeJY b , fv kd

aygi f;pyft v kyfv kyf rv Jq kdwJhu dpö[ m t aemu fOa&myEkdi fi HawGut rsdK;o rD;awGt wGu f pkd;&drfao mu awGjzpfw, f/ ci fAsm;wkdYb myJv kyfv kyf t rsdK;o rD;v Twfawmft rwfawG&JUyHk&dyf[ m ci fAsm;wkdYygwDx Jut rsdK;o m;v Twfawmft rwfawG&JUyHk&dyft wkdi f;yJ x i f&Sm;o do maezkdYv kdw, f/ t rsdK;o rD;t a&t wGu f[ m rJay;o l 50% &JUt x u frSm&Sdw, f/

rdb rsm;rdb awGpdwf0i fpm;wJhjyó emu dpöawGu awmh au smi f;ywf

0ef;u si fv HkNcHKrIeJY u av ;i , fapmi fha&Smu frI t pDt pOfawGyJjzpfw, f/' gayr, fh' Djyó emawGu kd wi fjywJhae&mrSm rdci fawGu kdyJ ypfrSwfx m;v kdYr&b l;/ au smi f;o Gm;wJhv r f;rSm t EÅ&m, f&SdwJh , mOfaMu mydwfq kdYrIawGt aMu mi f;u kd rdb awGeJY awGUq Hkaq G;aEG;zkdY ci fAsm;wkdYpDpOf&r, f/t "du jyó emawGu kd t J' Daq G;aEG;yGJrSm azmfx kwfEkdi fzkdYt a&;Bu D;w, f/t J' Dt pn f;t a0;yGJawGu ae ci fAsm;wkdYygwD&JUt pDt pOfawGr Smx n fho Gi f; azmfjy&r , fht pDt pOfawGu kd &&SdEkdi fw, f/

urfydef;r[ mAsL[ med*Hk;ypfrSwft kyfpkrsm;? t "du jyó emrsm;eJY o wi f;pu m;? en f;AsL

[ mrsm;eJY en f;v r f;rsm;? acgi f;aq mi fr I? u r fydef;&n f&G, fcsu f pwmawG[ m u rfydef;r [ mAsL[ mt wGu f t a&;Bu D;wJht csu fawGyJjzpfw, f/wu , fv kdY ' Dt csu ft v u fawGo mygr , fq kd&i f au mi f;rGefwJhr [ mAsL[ mwpfcku kd ci fAsm;wkdYzefwD;Ekdi fv drfhr, f/ at mu frSmjyx m;wJh r[ mAsL[ m OyrmawGu kd ci fAsm;wkdYo Hk;Ekdi fw, f/

ci fAsm;wkdY[ m u r fydef;azmfaq mi faewJht csdefrSm ci fAsm;wkdYu rfydef;[ m ajymi f;v Jr IawGu kdv kyfzkdYv kdaeNyDq kdwmu kd ax mu fjy&r , f/NyD;wJh t cgrSmt zGJUo pf? acgi f;aq mi fo pfwi fajr§mu fNyD; ci fAsm;wkdYq efY

Page 22: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ39 40

u si faewJht &mawGu kd wkdu fckdu f&r, f/ ' ght jyi f ajymi f;v JrIu kdo wday;x m;wJht aygi f;v u ©P maq mi fwJht csu ft v u fawGygwJh t pDt pOfo pfawGu kd wi fjy&r , f/ ' Dv kdrsdK;u r fydef;awGt wGu f t ckazmfjyr , fhaq mi fyk' fawGv kdt yfw, f/ t J' Daq mi fyk' fawGu awmh ]NAdwdef[ mykdNyD;awmhau mi f;rGefv mzkdYv kdaew, f}? ]t m;v Hk;t wGu fykdau mi f;wJhb 0}?]t aygi f;v u ©P maq mi fao m rJay;jci f;}? ]a[ mfv ef[ m ykdNyD;awmhau mi f;rGefv mzkdYv kdaew, f}? ]u sKyfwkdYv kyfEkdi fwmaygh}? ]pGrf;t i fo pf}?]o yf&yfwJhen f;v r f;}/

aemu fx yfci fAsm;wkdYv kyfEkdi fwJh q efYu si fr Ir [ mAsL[ mwpfckuawmh t pkd;&u wm0ef, lv kyfaewJh ay:v pD&v ' fawGu kd t eu fa&mi feJYa&;q GJazmfjyo i fhw, f/ q kdcsi fwJht "dyÜg, fu t J' Dv kdt eu fa&mi feJYazmfjyjci f;t m;jzi fh ci fAsm;wkdYEkdi fi H[ m wjcm;ao mygwDawGt kyfcsKyfwJhEkdi fi Hx u f ykdNyD;b , fav mu fx dq kd;&Gm;aev Jq kdwmu kd jr i fEkdi fwJht csu fyJ/ t Jo v kdv kyfjci f;t m;jzi fh ci fAsm;wkdY[ m ci fAsm;wkdYygwDt wGu frJawGu kd&&SdEkdi fw, f? NyD;wJht cgrSm u HMu r®mq kd;awGu kdv n f; ci fAsm;wkdYygwDu ajymi f;v Jay;Ekdi fr , fv kdY rJay;o lawGu , HkMu n fv mr, f/t Jo v kdu rfydef;rsdK;awGt wGu f ]q efYu si fNyD;rJay;Mu }? ]a[ mfv efEkdi fi H&JUt pöv mrfb mo mu l;ajymi f;yHkazmfr Iu kd &yfwefYMu }? ]v u f&Sdt kyfcsKyfa&;pepfu kd rax mu fcHMu eJY}? ]t v kyfq kdwmt v kyfv kyfjci f;r [ kwfb l;}/

wjcm;wpfzu frSmu sawmh wu , fv kdY ci fAsm;wkdYygwD[ mt pkd;&t kyfcsKyfrIx JrSmygaew, fq kd&i f ' grSr[ kwf ci fAsm;wkdYygwD[ mv n f;jyKjyi fajymi f;v JrIv kyfzkdY v kdt yfaew, fq kd&i f ci fAsm;wkdY[ m jyKjyi fajymi f;v Jr Iat mi fjr i fzkdYt wGu f OD;aq mi f&v dr fhr, f/ t Jo v kdu r fydef;rsdK;awGt wGu f ]0efBu D;csKyfo lYt v kyfNyD;at mi fv kyfygap}? ]awmfawmfrsm;rsm;u kdat mi fjr i fat mi faq mi f&Gu fNyD;NyD? awmfawmfrsm;rsm;v n f;v kyfzkdYu sefao ;w, f}? ]u sefcJhwJhav ;ESpfu x u f ci fAsm;wkdYykdNyD;au mi f;at mi fv kyfEkdi fcJho v m;}/ rJay;o lawmfawmfrsm;rsm;[ m av ;ESpfq kdwJh

t csdefu mv u kd Mu m&Sn fcHwJh ay:v pDawG zefwD;zkdY o dyfwkdawmi f;wJhu mv jzpfw, fq kdNyD; em;v n fx m;w, f/ ' ght wGu frJay;o lawG[ myx ru mv rSm t pysdK;at mi fjr i fr IawG&Ekdi fzkdYt wGu f ci fAsm;wkdYu kdax mu fyhHay;x m;w, f/ ' g[ m ci fAsm;wkdYu kd rJay;o lawGu ay;wJh' kwd, t cGi fht a&;yJjzpfw, f/ ' Dt csu fu kd ci fAsm;wkdY o ab maygu fx m;zkdYv kdw, f/

ygwDawmfawmfrsm;rsm;[ m v lawGu kd ajcmu fv SefYNyD;a&G;au mu fyGJrSm t Ekdi f&zkdYBu dK;pm;Mu w, f/ t Jo v kdygwDawG[ m o lwkdYeJYq efYu si fb u fygwDawG&JU rJq Ee, fawGrSm jyKrlu si fhBu HaeMu wJh o Ho , jzpfzG, fv kyf&yfawGu kdazmfx kwfMu w, f/ NyD;wJht cgrSm t J' Dv kyf&yfawGeJY rJay;o lawGu kd Ncdrf;ajcmu fMu w, f/ Oyrmajym&r, fq kd&i f q kd&S, f' Drkdu &u fwpfawG[ m jcpm;zkdYt wGu f t cGeft au mu fu kd jr§i fhcsi fMu w, fq kdNyD;awmh pGyfpGJcH&w, f/ u Gefq maA;wpfawGeJY v pfb &, fawGu sawmhv n f;t pkd;&&JUt o Hk;p&dwfawGu kd t NrJjzwfawmu fcsi fMu w, f? NyD;awmhcsrf;o m wJhv lawG&JU t u sdK;pD;yGm;u kdax mu fyhHay;csi fMu w, fq kdNyD;awmhpGyfpGJ cHMu &w, f/ v lawG&JUt aMu mu fw&m;ay:rSm t x kdi fcsx m;wJhaq mi fyk' f u awmh ]t arSmi f 90 ckESpfrsm;q D rjyefMu eJY} (q m;AD;, ef;' Drkdu&u fwpfygwD&JU aq mi fyk' fyJjzpfw, f/) aemu fOyrmwpfcku awmh ]v kyft m;o pf? t EÅ&m, fo pf)/

aemu fq Hk;t aeeJY r [ mAsL[ mwpfckv Hk;[ m acgi f;aq mi f&JUay:v Gi fx i f&Sm;r It ay:r Sm v Hk;0wn fr SDaew, f/ wu , fv kdYacgi f;aq mi f[ m u sefcJhwJhESpft kyfcsKyfa&;ykdi f;rSm at mi fjr i fwJh0efBu D;csKyfjzpfcJhr , f q kd&i ft J' Dacgi f;aq mi f[ m r [ mAsL[ mt wGu f o dyfu kdx da&mu fw, f/ v lx kMu m;rSm&SdwJh acgi f;aq mi f&JUyHk&dyf[ m ' Dv kdu r fydef;awGt wGu f t "du u swJh pi fjr i fhwpfckjzpfw, f/ ]Ike u kdi gBu dKu fw, f}? ]kok u kda&G;cs, fyg}? ]Lubbers awGo lwkdYtv kyfNyD;ajrmu fat mi fv kyfygap} pwJh aq mi fyk' fawG[ m apmapmu ajymwJh

Page 23: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ41 42

u r fydef;awGt wGu f Oyrm aq mi fyk' fawGjzpfw, f/ 2003 ckESpfa[ mfv efa&G;au mu fyGJawGrSm PvdA [ m Wouter Bos' PvdAt wGu f rJay;o lawG[ m rJay; o i fhw, fv kdY pepfwu sazmfx kwfcJhw, f/

Ekdi fi Ha&;t q u ft pyf[ m u rfydef;azmfaq mi faewJhu mv twGi f; rSmajymi f;v JEkdi fajc&Sdw, f/ Ekdi fi Ha&;q kdi f&mjyó emt o pfawGay:v m Ekdi fw, f? ' grSr[ kwfjyi fyt ajct aeawGaMu mi fh ygwD&JUv lBu dKu frsm;rI wu fv mEkdi fw, f? ' grSr[ kwf av smhu so Gm;Ekdi fw, f/ u rfydef;t pykdi f;rSmazmfaq mi fx m;wJh r [ mAsL[ mu kd ajymi f;v JzkdYv kdcsi fv kdEkdi fw, f/Oyrmjy&&i f 2003 ckESpf ' wfcsfa&G;au mu fyGJawGrSm PvdA [ mu rfydef;u mv t v , fav mu frSm o lY&JUr[ mAsL[ mu kdajymi f;v JcJhw, f/ t &i fa&G;au mu fyGJrSm v pfv yfcJhwJh v Twfawmfx Ju ae&mawGu kd jyef&zkdY t &i fucsrSwfcJhwJh yef;wkdi fu kd PvdA u ajymi f;v JcJhw, f/ u r fydef;a&csdefwu fv mav av ygwD[ m rJq G, fwJhae&mrSm rarQmfv i fhb J &v ' fau mi f;awG&cJhw, f/ a&G;au mu fyGJrwkdi fci f wpfywft v kdrSm PvdA&JUyef;wkdi fu kdajymi f;v Jv kdu fwmaMu mi fh t Bu D;rm;q Hk;ygwDwpfckjzpfcJhw, f/ PvdA &JUacgi f;aq mi f[ m 0efBu D;csKyfjzpfv mw, f/ 2006ckESpfrSmawmh ' DyHkpHeJYrwlawmhb l;/ t J' Dt csdefwkef;u PvdA [ mt Bu D;rm;q Hk;ygwDjzpfzkdYeJY 0efBu D;csKyfae&m&zkdY &n f&G, fNyD; u rfydef;v kyfcJhw, f/ wkdi f;jyn f&JUt em*wfeJYywfo u fNyD; u rfydef;o wi f;pu m;a&;cJhw, f/ u rfydef;azmfaq mi fr It NyD;rSm arQmfrSef;x m;wJh v Twfawmft rwft a&t wGu fu kd av QmhcszkdYr[ mAsL[ mu kdu RefawmfwkdY&JU ' Drkdu &u fwpft "du wefzkd;awGeJYcsdwfq u fo wi f;pu m;a&;NyD; ajymi f;v JcJhw, f/

r[ mAsL[ mav hu si fhcef;rsm;

- acgi f;aq mi fr Iykdi f;eJYywfo u f&i f t ar;t ajzu @[ m ci fAsm;wkdY&JUwi fjyr IrSmo Hk;&i fx da&mu fw, f/ acgi f;aq mi frIt &n ft ao G;awGu kd

a&;x m;wJh pm&Gu fu kdr jyci frSm ci fAsm;wkdY[ m acgi f;aq mi fu v GJNyD;Ekdi fi Hx Ju v lawGu kd b , fv kdx i fo v Jq kdwmu kd t J' Dt kyfpku kdar;&r , f/t J' Dt &n ft ao G;awGu kd pm&Gu fay:rSm pm&i f;jyKpkyg/ NyD;wJht cgrSmci fAsm;&JUwi fjyr It wGu f jyi fq i fx m;wJh pm&Gu fay:u t &n ft ao G;awGu kd o lwkdYu kdjyv kdu fyg/

- acgi f;aq mi fr It &n ft ao G;awG&&Sdat mi fjr i fzkdYt wGu f v u fawGUu swJhen f;v rf;eJY &n frSef;csu fawGu kdazmfx kwfyg/ v lo Hk;a, mu f?' grSr [ kwfb l;q kd&i f v lajcmu fa, mu fygwJh t kyfpkav ;awGzGJUyg/ t J' Dv lawG&JUt awGUt Bu HKrSm r lwn fNyD; a, b k, syef;wkdi fu kd azmfx kwfckdi f;yg/ ' gayrJh wpfEkdi fi Hv Hk;eJYq kdi fwJhyef;wkdi fawGawmh jzpfp&mrv kdb l;/o i fhwi fhrQwwJh yef;wkdi fawGjzpf&i f &NyD/ wu , fv kdYt J' Dv lawG[ mo lwkdYazmfx kwfwJhyef;wkdi fawGeJY wkdu f½kdu fq u fpyfr I&Sd&i f (NrdKUau mi fpD&JUt zGJU0i fawGt wGu f NrdKUeJYywfo u fwJhjyó emawGv kd)? wu , fv kdYo i fwef;o m;awG[ m v li , fawGq kd&i f o lwkdYeJYywfo u fwJhjyó emjzpfzkdYv kdw, f/ (t rsm;q Hk;em&D0u f) o wfrSwfcsdeft wGi f;rSm azmfaq mi fa&G;cs, fx m;wJh yef;wkdi fawGu kd em;v n fo ab maygu fzkdYt wGu f ci fAsm;wkdYu o lwkdYu kd r[ mAsL[ mau mu faMu mi f;awGay;&r , f/ t J' Daemu frSm ci fAsm;wkdY[ m t ay:rSmazmfjyx m;wJh v kdt yfcsu ft m;v Hk;eJY o lwkdY&JUyef;wkdi fawG u dku fn DrI&Sdo v m;? r&Sdb l;v m;q kdwmu kd ppfaq ;&r , f/t &i fu o lwkdYazmfaq mi fx m;wJh yef;wkdi feJYu kdu fn DrI&Sdat mi f csdefn §day;&r, f/

- wu , fv kdYo lwkdYrSmt awGUt Bu HKr&Sdb l;q kd&i f ' Dav hu si fhcef;u kdt pdwft ykdi f;ao ;ao ;av ;awGjzpfo Gm;at mi f v kyfv kdY&w, f/ Oyrmjy&r, fq kd&i f(1) t kyfpki , fav ;awGu kd yef;wkdi fu dka&;q GJckdi f;yg/ NyD;wJht cgrSm

Page 24: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ43 44

o lwkdYa&;q GJx m;wJhyef;wkdi fawGu kd t zGJUu kdwi fjyckdi f;yg/ b , fo luq Hk;jzwfcsu fcswJho lawGjzpfw, f? b , fo lYu kda&G;cs, fw, fq kdwmu kdcGJjcrf;pdppfyg/(2) ypfrSwf? q Hk;jzwfcsu fcso lawG&JU u kd, fa&;t u sOf;u kdt kyfpki , fu av ;awGv kyfygap/ NyD;wJht cgrSm t Bu HÓP ft wGu f t kyfpkBu D;u kdwi fjyckdi f;yg/(3) (r&i f;ESD;wJhzkef;ac:q kdr IawG? pmawG? u Gef&u fawG? aq G;aEG;yGJawG? q Ejyr IawG? o wi f;pmaq mi f;yg;awG) pwJh jzpfEkdi fo rQen f;v rf;t m;v Hk;eJYywfo u fNyD; ao ao csmcsmaq G;aEG;ji i f;ckHrIjyKv kyfygap/(4) (aemu fwpfBu drfygwDn Dv mcHrv kyfci ft csdefx d a&G;au mu fyGJu r fydef;t csdefu mv t wGu f) a&mu fv mawmhr, fht em*wft wGu fv kyfaq mi f&r , fht pDt pOfawGu kd v kyfaq mi fckdi f;yg/

- NydKi fq kdi fr IawGu kd v kyfckdi f;yg/ y&do wft kyfpk i g;pkcGJyg/ u rfydef;azmfaq mi fr , fhae&mrSm o lwkdYawGo Hk;r , fh t en f;q Hk;t pDt pOfo Hk;cku kdazmfx kwfckdi f;yg/ t au mi f;q Hk;t pDt pOfu kd q kay;yg/

- t "du jyó em o Hk;cku aei g;ckygwJhaq mi fyk' f? t en f;q Hk;aq mi fyk' fwpfckygwJh u r fydef;o wi f;pu m;wpfcku kd zefwD;ckdi f;yg/

- ci fAsm;wkdYygwDt wGu ft a&;Bu D;wJh ypfrSwft kyfpku kd azmfx kwfckdi f;yg/ ci fAsm;wkdY&JUo i fwef;rSm b , ft &mu ypfrSwft kyfpk&JUp½kdu fv u ©P mawGjzpfw, f? b mhaMu mi fh ' DypfrSwft kyfpk[ m ci fAsm;wkdYygwDt wGu ft a&;Bu D;&o v Jq kdwmu kd &Si f;jyyg/ NyD;wJht cgrSmu r fydef;v Iyf&Sm;r Iwpfck? o i fhawmfwJhu r fydef; u d&d, mwefq myv mwpfck? ' DypfrSwft kyfpkt wGu f o wi f;pu m;t ao ;wpfcku kdpOf;pm;ckdi f;yg/

ci fAsm;wkdY&JUNydKi fb u fu kdo dyg? SWOT cGJjcrf;pdwfjzmrIci fAsm;wkdY&JUu rfydef;rpci frSm SWOT cGJjcrf;pdwfjzmrIv kyfzkdY

t a&;Bu D;w, f/ t J' DcGJjcrf;pdwfjzmrIu &wJh t csu ft v u fawGeJY ci fAsm;wkdY&JUr[ mAsL[ mu kd t kwfjrpfcs&rSmjzpfw, f/ t J' DcGJjcr f;pdwfjzmr Ix JrSmci fAsm;wkdYygwDeJYq u fET, faewJh t cGi fht a&;awG? jcdr f;ajcmu fr IawG?t m;en f;csu fawG? t m;o mcsu fawG t m;v Hk;u kd pm&i f;jyKpkyg/ t m;en f;csu fawG? t m;o mcsu fawG[ m t wGi f;t csu ft v u fawGjzpfw, f/' gawG[ m ci fAsm;wkdYygwD&JU p½kdu fv u ©P mawGjzpfw, f/ ci fAsm;wkdY&JUEkdi fi Ha&;o rm;awG[ m b , fav mu fawmi fpGrf;aq mi fEkdi fo v J? ci fAsm;wkdYrSm b @ma&;b , fav mu f? v kyft m;ay;b , fESpfa, mu f&Sdo v J/' gawG[ m t wGi f;t csu ft v u fawGjzpfw, f/ ci fAsm;wkdYygwD&JU t jyi fb u frSm b mawGjzpfysu faeo v J? wjcm;ygwDu b , fv kdv Iyf&Sm;aeo v J? pD;yGm;a&;t ajct aeu a&mb , fv kdv J? rD' D, mawGu a&m b , fv kdt cef;u @rSmygaeo v J ' Dar ;cGef;awG[ m t jyi ft csu ft v u fawGjzpfw, f/

SWOT cGJjcrf;pdwfjzmrIv kyfwJht cgrSm at mu frSmygwJht csu fawGu kd u kd, fwkdi ft NrJwr f;ar ;o i fhw, f/(1) i gwu , fhu kd ½kd;o m;&JUv m;/ i grSwfx m;wJh[ mawGu a&m rSefu ef&JUv m;/(2) i go Hk;aewJh t &i f;t jrpfawG[ m &n frSef;csu fyef;wkdi feJY u kdu fn D&JUv m;/(3) i gh&JU SWOT cGJjcr f;pdwfjzmr I[ m a00g;aeo v m;/ ' DcGJjcr f;pdwfjzmrI[ m v u fawGUu si fho Hk;v kdYau m&&JUv m;/

Page 25: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ45 46

PvdA &JU 2003 ckESpfa&G;au mu fyGJt wGu fSWOT cGJjcrf;pdwfjzmrIOyrm

t wGi f;t m;o mcsu frsm; - acgi f;aq mi fo pf? v Twfawmft rwfo pfckdi frmwJh v lr Ia&;eJYpD;yGm;a&;pDrHu def;rsm;?t wGi f;t m;en f;csu frsm; - 2002 ckESpf a&G;au mu fyGJ ½IH;r IaMu mi fhrJay;o lrsm;&JU a00g;r I? b @ma&;csKdUwJhr I? u r fydef;t zGJUt awGUt Bu HKen f;r I?t jyi ft cGi fht a&;rsm; - ygwD&JUyHk&dyfau mi f;rGefr I? t pkd;&t zGJU&JUv kyfaq mi fr Irsm; ay:v Gi fx i f&Sm;rIr&Sdjci f;? t v kyfv u frJhwkd;v mjci f;? pD;yGm;a&;u sq i f;r Iu kd aMu mu f&GHUjci f;/jyi fyjcdr f;ajcmu fr Irsm; - rJay;o lt awmfrsm;rsm;u ygwDu kda0zefMujci f;? rD' D, m&JU x kd;ESu fcsu fjyi f;x efjci f;? u rfydef;u mv wkdawmi f;jci f;?t csdefr&Sdjci f;/

r [ mAsL[ mu kdazmfaq mi faewJht csdefrSm t m;en f;csu fawGu kdt cGi fht a&;t jzpfajymi f;v J&r , f? jcdrf;ajcmu frIawGav smhu sv mat mi f t m;o mcsu fawGu kdt o Hk;jyK&r, f

Oyrm -acgi f;aq mi fo pfeJY v Twfawmft rwfo pfawG[ m rD' D, may:

v Trf;rkd;Ekdi fpGr f;&Sdaeo i fhw, f/ t Jo v kdv Tr f;rkd;Ekdi fr IaMu mi fh t caMu ;ai Gay;&wJh v lr IrD' D, mt wGu f t o Hk;p&dwfav smhen f;Ekdi fw, f/

wu , fv kdY rJay;o lawG[ m v u f&Sdt pkd;&t zGJUu kd pdwfu kefv mNyDq kd&i f acgi f;aq mi fo pfeJY v Twfawmft rwfo pfawGu kd ykdNyD; v u fcHv mMu w, f/

u RefawmfwkdY&JUv lr Ia&;q kdi f&m pDrHu def;awG[ m t v kyfv u frJhaMu mu f&GHUrIu kd av QmhcsEkdi fw, f/ u RefawmfwkdY&JU ckdi frmwJh pD;yGm;a&;

Z, m; (1)

tw

Gif; (

ygw

DwGif;

rSm jz

pfysu

faeao

mt&m

tm;

vHk;)

tw

Gif;t

m;o

mcsu

frsm;

1 -

2 -

3 -

tw

Gif;t

m;en

f;csu

frsm;

1 -

2 -

3 -

jyify

tcGi

fhta&

;rsm;

1 -

2 -

3 -

jyify

jcdrf;

ajcmu

frIrsm;

1 -

2 -

3 -

tjy

if (y

gwDv

Iyf&Sm;

aeo

mvlYt

zGJUt

pnf;x

JrSm jz

pfysu

faeo

nfh q

ufpy

ftajc

tae

)

Page 26: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

av hu si fhcef;rsm;ci fAsm;wkdYygwD&JU t aet x m;u kdo wfrSwfzkdYt wGu f yg0i f

aq G;aEG;o lawGu kd t kyfpkzGJUyg/ NyD;wJht cgrSm ygwDeJYywfo u fwJh SWOTcGJjcr f;pdwfjzmr IawGu kdv kyfckdi f;yg/ ' grSr [ kwf v li , ft zGJUt pn f;?t rsdK;o rD;t zGJUt pn f; pwJht zGJUt pn f;awGeJYywfo u fwJh SWOTcGJjcr f;pdwfjzmr Iv kyfckdi f;yg/ t Jo v kdv kyfcdki f;wmaMu mi fh ygwD&JUt wGi f;t m;o mcsu f? t m;en f;csu f? t jyi ft cGi fht a&;eJY jcdr f;ajcmu fr Irsm;pwmawGu kd yg0i faq G;aEG;o lawG ao ao csmcsmjr i fEkdi fv drfhr, f/ t Bu Hay;wJht csdefa&mu fwJht cgrSm yg0i faq G;aEG;o lawG[ m wu , fyJt wGi f;eJYt jyi fjcm;em;csu fawGu kd q kyfu kdi frd&JUv m;q dkwmu kd *½kpkdu fyg/' DcGJjcrf;pdwfjzmrIu kd aq G;aEG;o lawGem;v n fat mi fajymjyyg/ NyD;wJht cgrSmwjcm;o i fwef;awGrSm &n fñ Tef;t jzpfo Hk;yg/ Oyrmajym&r, fq kd&i ft "du o wi f;pu m;a&;q GJwJhae&mrSm o Hk;pGJyg/ yg0i faq G;aEG;o lawG[ m cGJjcrf;pdwfjzmrIv kyfwJht cgrSm wwfEkdi fo rQ &n frSef;csu feJY eD;pyfr I&Sd&rSmjzpfo v kd ½kd;o m;r Iv n f;&Sd&r , f/ SWOT cGJjcr f;pdwfjzmr Iu kdygwDt wGu fv kyfNyD;wJht cgrSm u kd, fhygwD&JUNydKi fb u feJYywfo u fwJhSWOT cGJjcr f;pdwfjzmr Iu kdq u fv kyfyg/ t Bu Hay;wJht csdefa&mu fwJht cgrSm t ay:rSmjyx m;wJh Z, m;ESpfcku kday;NyD;yg0i faq G;aEG;o lawGu kd rdepfESpfq , ft wGi f;ajzckdi f;yg/

pDrHu def;awG[ m pD;yGm;a&;ev efjyefx Ekdi fat mi f pGr f;aq mi fEkdi fw, f/' Dt csu fawGu kd Z, m;x JrSmMu n fhyg/

Z, m; (2)

47 48

SWO

T pdp

pfcGJjc

rf;rI

jyify

tcGi

fhta&

;rsm;

trn

foHk;c

k1

-2

-3

-

tjy

ifjcdr

f;ajc

mufrIr

sm;

trn

foHk;c

k1

-2

-3

-

tw

Gif;t

m;o

mcsu

frsm;

tw

Gif;t

m;o

mcsu

frsm;

ukd

jyify

tcGi

fhta&

;rsm;

ESifh

aygi

f;pyfy

g

tw

Gif;t

momc

sufrs

m;u

kdjyify

jcdrf;

ajcmu

frIrsm;

ESifhay

gif;p

yfyg

tw

Gif;t

m;en

f;csu

frsm;

trn

foHk;c

k1

-2

-3

-

tw

Gif;t

m;en

f;csu

frsm;

ukdjy

ifyt

cGifht

a&;r

sm;ESi

fhaygi

f;pyfy

g

tw

Gif;t

m;en

f;csu

frsm;u

kdjyify

jcdrf;

ajcmu

frIr

sm;ESi

fhaygi

f;pyfy

g

trn

foHk;c

k1

-2

-3

-

Page 27: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ47 50

t cef; - 2

o kawo e

a&G;au mu fyGJu r fydef; t u sdK;t wGu f o kawo ev kyfcsi fwJhygwD[ m at mu frSmygwJh q Hk;jzwfcsu fawGu kd csrSwf&r , f/ t J' Dq Hk;jzwfcsu fawGu awmh o kawo eu dk u dk, fwkdi fv kkyfrv m;? ' grSr[ kwft jyi fu v lawGu kdv kyfckdi f;rv m;/ wu , fv kdY v kyfr , fa[ hq kd&i f b , fv kdo kawo ersdK;v kyfrv J/ ar ;cGef;ajzr , fho lawGt wGu f b , fv kdar;cGef;awGar;rv J/ ypfrSwft kyfpku kd b , fv kdzGJUpn f;rv J pwmawGyJjzpfw, f/' Dt cef;rSm ' Dt csu fawGeJYywfo u fwmawGu kd aq G;aEG;r , f/

v lawGu kd zkef;eJYar ;cGef;ar ;wm? v lu kd, fwkdi fawGUar ;wm?t i fwmeu fu wpfq i fhar;wm pwJho kawo ev kyfen f;aygi f;pHku kd Ekdi fi Ha&;ygwDawGu o Hk;Mu w, f/ t a&;Bu D;wJha&G;au mu fyGJrwkdi fci frSmv kyfwJh ' Do kawo e[ m u r fydef;r [ mAsL[ mu kd o wfrSwfjy| mef;ay;Ekdi fw, f/ ci fAsm;wkdY[ m v lYt zGJUt pn f;&JU u kd, fylcsdefu kdwkdi f;wmwJh q &m0efawGv kdyJ/ ' Do kawo eaMu mi fh ci fAsm;wkdYygwD[ m t csu ft v u fawG<u , f0v mr, f/ b , fv kdt csu ft v u fawGv Jq kdawmh rJay;o lawG&JUt Bu dKu f? ajymi f;v JaewJht ajct aeawGay:u kd wdwdu su swkefYjyefEkdi fwJht csu ft v u fawGyJjzpfw, f/ aemu fx yfo kawo een f;v r f;wpfcku awmh ci fAsm;wkdY&JU v u fu rf;pmapmi fawG? ykdpwmawG? o wi f;pu m;awG? t pDt pOfawG? ci fAsm;wdkY&JUacgi f;aq mi ft ay: rJay;o lu b , fv kdwkefYjyefo v Jq kdwmu kd prf;o yfjci f;yJjzpfw, f/ au mi f;rGefo yf&yfwJh

o kawo eaMu mi fh ci fAsm;wkdY t rSm;t , Gi f;awG rv kyfrdEkdi fawmhb l;/ci fAsm;wkdY&JU, kwådr&SdwJh q i fjci fr IawGu kd ji i f;y, fzkdY? v u fcHzkdYu kdv n f;t ax mu ft yHhay;w, f/ o kawo eawG[ m u kefu sp&dwfBu D;rm;w, f/' gayrJh ygwDu v kyfEkdi fwJht u keft u so u fo mwJh o kawo eawGv n f;&Sdw, f/ ygwD&JUacgi f;aq mi fr I[ m o kawo e&JUt a&;Bu D;r Iu kd ji i f;y, fv kdYr&b l;/ ' Dt csu fu t a&;Bu D;w, f/ ygwDx Ju t "du yk*¾dKv fawG[ m Mu m&Sn fckdi fNrJwJh&v ' fawGu kd&zkdYt wGu f o kawo ev kdt yfw, fq kdwmu kd v u fcHMu w, fq kd&i f o kawo e[ m u rfydef;Bu dK;pm;aq mi f&Gu fr IawGu kd n Dn Gwfat mi fv kyfay;Ekdi fw, f/ Ekdi fi Ha&;o rm;awG[ mao csma&&mrIr&Sdjci f;u kd rkef;wD;Mu w, f/ o lwkdYcsrSwfv kdu fwJhq Hk;jzwfcsu fawG[ m ygwD&JUt em*wft wGu f ' grSr [ kwf a&G;au mu fyGJrSmygwD&JUat mi fjr i fr It wGu f t a&;Bu D;w, f/ ' gaMu mi fhrkdYv kdY Ekdi fi Ha&;o rm;awG[ m o kawo ev kyfwmu kd ESpfo u fMu w, f/ b maMu mi fhv Jq kdawmh o kawo eaMu mi fh Ekdi fi Ha&;o rm;awGrSm ao csma&&mrIu kd&&SdMu w, f/ o lwkdY[ m q Hk;jzwfcsu fawGu kd &J&J0Hh0HhcsrSwfEkdi fMu w, f/' gayrJh wpfcsdefwn f;rSmyJ Bu D;rm;wJht rSm;t , Gi f;awGv n f;&Sdao ;w, f/wu , fawmh ppfrSefwJh t o dyn mq kdwm a&G;au mu fyGJNyD;rS&Ekdi fwmjzpfw, f/ ' gaMu mi fhrkdY b , fawmhrS o kawo eay:rSm rSDckdv kdYr&b l;/ci fAsm;wkdY&JU q Hk;jzwfcsu fwdu sao csmrIay:rSmv n f; r lwn fw, f/' gaMu mi fh Paralysis of analysis (cGJjcr f;pdwfjzmr IaMu mi fh v Iyf&Sm;rI&yfwefYo Gm;jci f;)v kdYajymMu wmjzpfw, f/ ci fAsm;wkdYv kyfwJho kawo eaMu mi fh aemu fx yfo kawo eawGx yfv kdt yfw, fq kd&i fo wdx m;yg/ o kawo e q kdwm u d&d, mwefq myv mwpfcko mjzpfw, f/ yef;wkdi fwpfckr [ kwfyg/

Page 28: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ51 52

o kawo eo rm;t x u frSmajymcJhwJht jr i ft &q kd&i f u r fydef;t zGJUrSm o kaw

o eo rm;[ m t a&;Bu D;wJht pdwft ydki f;rSmyg0i fw, f/ o kawo eo rm;[ m r[ mAsL[ meJY o wi f;pu m;zGHYNzdK;v kyfaq mi fzkdYt wGu fygwDacgi f;aq mi fu kd o Hk;o yfwJhae&mrSm t a&;ygwJhyk*¾dKv fjzpfw, f/ o kawo eo rm;[ m ygwDu kd? ' grSr [ kwf u r fydef;acgi f;aq mi fr It zGJUu kdwkdu f½kdu fo wi f;ykdY&w, f/ ' gaMu mi fho kawo eo rm;wpfa, mu f[ m, HkMu n fv kdY&wJh v lwpfa, mu fjzpfzkdYv kdw, f/ rD' D, mawGeJY ci fAsm;wkdY&JUNydKi fb u fawG[ m ci fAsm;wkdY&JUygwDeJYywfo u fwJh o wi f;t csu ftv u fawGu kd r&&at mi fEIdu f, lMu v drfhr, f/ u rfydef;t zGJUrSm o kawo eo rm;[ m t a&;Bu D;wJht cef;u @rSmygaeayr, fh q Hk;jzwfcsu fcsEkdi fwJhyg0gawmhr&Sdb l;/ ' gayr, fh u rfydef;eJYygwD&JU OD;wn fr, fhv rf;aMu mi f;awG ay:rSmawmh o lY&JUMo ZmBu D;rm;w, f/ ' gaMu mi fh o kawo eo rm;&JUt v kyf[ m aq G;aEG;ji i f;cHkrI&JU A[ kdcsu fjzpfv mw, f/ o kawo eo rm;' grSr [ kwf r [ mAsL[ m t Bu HÓP fawGu &v mwJh &v ' fawGu kdv n f;ar;cGef;x kwfzkdYv kdw, f/ b , fv kden f;eJYjzpfjzpf wwfEkdi fo rQwcsdKU&v ' fawGu kd a&Smi f&Sm;zkdYv kdw, f/ o kawo eo rm;[ m ab ;b u fu aet au mi f;q Hk;v Iyf&Sm;wJho lwpfa, mu fjzpfw, f/

o kawo et rsdK;t pm;awGu kd at mu frSm azmfjyx m;w, f/

v Gwfv Gwfv yfv yf0i fa&mu f&, lEkdi fwJho kawo et csu ft v u frsm;

' Dv kdv Gwfv Gwfv yfv yf0i fa&mu f&, lEkdi fwJh o kawo et csu ft v u fawG[ m ci fAsm;wkdYygwDt wGu ft o Hk;csv kdY&w, f/ Oyrmajym&r, fq kd&i f o lwkdY&JUt csu ft v u fawGu kd rD' D, maygi f;pHku kda&mi f;cswJhppfwr f;au mu fwJhu krÜP DawG&Sdw, f/ wDADt pDt pOfawG[ m wpfcg

wpfav rSm t Jo v kdu krÜP DawGeJY o lwkdY&JUt ywfpOf ppfwrf;au mu fjci f;t v kyfawGu kdv kyfzkdY pmcsKyfcsKyfMu w, f/ t i fwmeu frSmq kd&i f u mv &Sn ft wGu f &v ' fawGu kdci fAsm;wkdY&SmMu n fhEkdi fw, f/ wkdi f;jyn fu jri fhwu fv mwJh&mZ0wfrIawGu kd b , fv kdx i fo v J? ' grSr[ kwf av wyft wGu f*su fav , mOft o pfawG0, fzkdY pdwfq E&Sdo v m;? r&Sdb l;v m; pwJht aMu mi f;t &mrsdK;pHkt ay: rJay;o lawG&JU t , lt q awGu kdt J' Du krÜP DawGu ppfwrf;au mu fMu w, f/ a' o wGi f; u dpöjyó emawGeJYywfo u fNyD; jyn fo lawG&JUt , lt q u kdpHkpr f;zkdY NrdKUawmfau mi fpDu ppfwr f;au mu f u krÜP DawGu kd i Sm;&rf;Mu w, f/ t Jo v kdo wi f;t csu f t v u frsdK;pHku kd pkaq mi f;zkdYv kdw, f/ ' gayrJh t u efYt o wfawGu kdawmh o wdx m;&r , f/ t &m&mwkdi f;u kd t <u i f;rJhr&, lEkdi fb l;/

aemu fx yfpdwf0i fpm;zkdYau mi f;wJh t csu ft v u ft &i f;t jrpfu awmh , l½kdb mwkdrDwm(Eurobarometer) - http://ec.europa.eu/public-opinion/index-en.htm yJjzpfw, f/ t J' D0u fb fq kdu f[ mpkdu fysdK;a&;ay:v pD? ' grSr[ kwf zGHUNzdK;wkd;wu frIt u lt n D? v Qyfppfo Hv kdu fpu fu Gi f;pwJh Oa&myo m;awGpOf;pm;wJh t aMu mi f;t &mawGu kdajymjyEkdi fw, f/

t ckv wfwav mrSm t i fwmeu fppfwrf;au mu fjci f;pepf[ mx i f&Sm;v mw, f/ ' Dppfwr f;au mu fpepf[ m t csu ft v u fykdi f;rSmau seyfp&mau mi f;w, f/ ' gayr , fh u Hrau mi f;pGmeJYyJ rD' D, mu ' Dv kdppfwrf;au mu fpepfu x Gu fv mwJh &v ' fawGu kd t o Hk;jyKw, f/ t Jo v kda00g;wJhppfwr f;au mu fpepfu kd b , fawmhrSro Hk;ygeJY/

u kd, fykdi fo kawo ejyKv kyfjci f;ppfwrf;t o pfau mu fjci f;wkdi f;&JU ed' gef;t p[ m ci fAsm;wkdYu dk, f

wkdi fjyKv kyfwJhaemu fq Hk;ppfwr f;au mu fjci f;jzpfo i fhw, f/ ci fAsm;wkdYajz&r, fh t "du ar;cGef;ESpfck&Sdw, f/ yx rwpfcku ci fAsm;wkdY&JUygwDt

Page 29: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ53 54

aMu mi f;b mo do v J/ ci fAsm;wkdY&JUNydKi fb u ft aMu mi f;b mo do v J/ t J' Daemu frSm ci fAsm;wkdY&JU o kawo eo pfu kd t pDt pOfq GJzkdYpyg/ PvdA&JU 2002 ckESpfu r fydef;[ m , l½kd 2.5 o ef;b wf*su f&Sdw, f/t J' Dai GyrmP &JU 25% o kawo erSm o Hk;cJhw, f/ o kawo eu kdu kd, fwkdi frv kyfci ft csdefu mv rSm ygwDt rsm;pk[ m jyi fyu u Rr f;u si fwJhppfwr f;au mu fat *si fpDawGu kd i Sm;&r f;t o Hk;jyKcJhw, f/ t Jo v kdu krÜP DawGrSm t awGUt Bu HK&Sdw, f/ ppfwrf;au mu fwJhae&mrSm yl;aygi f;yg0i fpdwfx u fo efwJh v lawG&JUt csu ft v u fawG&Sdw, f/ ' ght jyi fen f;v rf;aygi f;pHku kd Bu dK;pm;pr f;o yfMu w, f/ t Jo v kdt v kyfu kdv kyfzkdYt wGu f ci fAsm;wkdY[ m rSefu efwJhu krÜP Du kda&G;cs, fzkdYv kdw, f/ t em*wfrSm b , fv kdo kawo ersdK;v kdt yfo v Jq kdwmu kdo dzkdYrSefu efwJh a&G;cs, fr Iu t u lt n Day;Ekdi fw, f/

t , lt q t jri fppfwrf;au mu fjci f;b , fo lu o kawo ev kyfrv Jq kdwmu kd ci fAsm;wkdYq Hk;jzwfNyD;

wJht cgrSm t ajccHpHEIef;awGu kd pwi fo wfrSwf&r, f/ ' Dppfwrf;au mu fjci f;[ m yHkrSefv kyf&r, fh t , lt q t jr i fppfwrf;au mu fjci f;jzpfw, f/' Dppfwrf;au mu fjci f;x JrSm zkef;eJYjzpfjzpf? t i fwmeu fu jzpfjzpf ar;cGef;awGu kdajzr, fhv lawGu kdar;&r, f/ ' geJYywfo u fNyD; wkdi f;jyn frSmjzpfysu faewJh v u f&Sdt ajct aeawGu kdv n f; x n fho Gi f;pOf;pm;&r, f/ t a&;Bu D;wJhjyó emawGu kd v lawGb , fv kdx i fjr i f, lq Mu o v J/ ci fAsm;wkdYygwDb , fv kdt v kyfv kyfaeo v J/ ci fAsm;wkdY&JUNydKi fb u fawG b , fv kdt v kyfv kyfaeo v J/ ci fAsm;wkdYygwD&JUacgi f;aq mi feJYNydKi fb u facgi f;aq mi fawGu kd v lawGu b , fv kdx i faeMu o v J/ t Jo v kdv kyfNyD;o Gm;wJht cgrSmci fAsm;wkdY[ m a&G;au mu fyGJu mv t wGi f;u yHku m;csyfu kd &Si f;&Si f;v i f;v i f;&v dr fhr , f/ o lwkdYb , fv kdrJay;zkdYpDpOfx m;o v Jq kdwmu kdv n f;v lawGu kdar;&r, f/ ci fAsm;wkdY&JUygwDu kdrJay;rv m;? ray;b l;v m;q kdwm

u kdv n f; o d&at mi fpHkprf;o i hfw, f/ t Jo v kdpHkprf;jci f;t m;jzi fh b , fo lawG[ m u kd, fh&JUt rmcHrJay;o lawGv J? b , fo lawGu ci fAsm;wkdY&JUygwDu kdrJay;Ekdi fajc&Sdo v Jq kdwmu kd o dv mv drfhr, f/ ' Dv kdt ajccHpHEIef;awG[ mci fAsm;wkdYaemu fq u fv kyfr , fh ppfwrf;au mu fjci f;awGt m;v Hk;&JU t kwfjrpfyJjzpfw, f/ aemu fq u fv kyfr , fh ppfwrf;au mu fjci f;awGrSm ' Dt csu ft v u fawG[ m b maMu mi fht Jo v kdjzpfaeo v Jq kdwJh[ mu kdpHkpr f;zkdY? b mawGajymi f;v Jaeo v Jq kdwmu kdo djr i fzkdY u ln Dv dr fhr , f/ t m;x m;&wJht ajccHpHEIef;awGt wGu f ci fAsm;wkdYrSm ajzq kdr , fhv lOD;a& wpfax mi fv kdw, f/ wpfax mi fx u fykdav au mi f;av yJ/ ypfrSwft kyfpkawGt &ci fAsm;wkdY[ m &v ' fawGu kdpdppfcGJx kwfcsi fw, fq kd&i f t en f;q Hk;ajzq kdr , fho lESpfax mi fv kdw, f/ ' gayrJht J' Dt wGu fci fAsm;wkdYrSmb wf*su f&SdzkdYv kdw, f/ ar;cGef;awGzefwD;wJhae&mrSm o wdx m;zkdYv kdwJhwpfcsu fut i fwmAsL;wpfcku kd rdepfESpfq , fyJt csdef, lzkdYjzpfw, f/ zkef;eJYt i fwmAsL;wJhae&mrSmv n f; ajzq kdo lwpfax mi fx u fykdNyD; v kdt yfw, f/ zkef;eJYaps;u Gu fcsJUx Gi fr Iykdrsm;v mwmaMu mi fh v lawG[ m o lwkdYro dwJhzkef;awG0i fv mwmu kd pdwfn pfMu w, f/ (t x l;o jzi fh t pmpm;csdefawGrSm)wu , fv kdYci fAsm;wkdYt wGu f v lawGrSmt csdefykdr&Sdb l;q kd&i f t wi f;tu syf rv kyfygeJY/ b , ft csdefci fAsm;wkdYx yfNyD;zkef;q u fv kdY&rv J q kdwmu kdo m ci fAsm;wkdYar;jref;yg/ t i fwmeu frSmar;cGef;ar;jref;wJh u dpörSmawmh' Dv kd jyó emawGBu HKp&mrv kdb l;/ b maMu mi fhv Jq kdawmh ci fAsm;wkdYppfwrf;au mu fwmu kd v u fcHwJo lawGq Du kdyJ ar;cGef; awGykdYv kdYyJjzpfw, f/

ypfrSwft kyfpkrsm;t ajccHpHEIef;awGu ae &v mwJht csu ft v u fawG[ m a&SU

av Qmu fv kyfr , fh o kawo erSmt o Hk;jyKv kdY&w, f/ Oyrmajym&r, fq kd&i f ypfrSwft kyfpkawGeJYywfo u f&i fo Hk;v kdY&w, f/ ' Dv kdo kawo ersdK;[ m ai GaMu ;u kefu sr Ien f;wJho kawo ersdK;jzpfw, f/ ypfrSwft kyfpkq kd

Page 30: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ55 56

wmu awmh v lq , fa, mu fygNyD; t aMu mi f;t &mrsdK;pHku kd ESpfem&DMu mat mi faq G;aEG;wJht kyfpkjzpfw, f/ o lwkdYab ;rSm o kawo eo rm;uMu n fh½Iav hv maew, f/ t J' Dv lawGu kd ci fAsm;wkdYu ar;cGef;awGajzckdi f;&r , f/ ypfrSwft kyfpk&JU t "du t u sdK;au s;Zl;u awmh yg0i fajzq kdo lt csi f;csi f;Mu m;? aq G;aEG;yGJOD;aq mi fo leJY ajzq kdo lawGMu m;u au mi f;rGefwJhq u fq Ha&;yJjzpfw, f/ ' Dv kdypfrSwft kyfpk[ m wpfcgwpf&Haemu fykdi f;rSmq u fv kyfr , fh t a&t wGu fo kawo e (t , lt q t jr i fppfwrf;au mu fjci f;v kdrsdK;)t wGu fx n fh0i fr Iv kdYajymv kdY &wJh t o Hk;0i fwJht csu ftv u fawGyJjzpfw, f/

ypfrSwft kyfpku kd wjcm;ygwDt zGJU0i fawGu v n f;av hv mEkdi fw, f/ t en f;q Hk;awmh o kawo ev kyfi ef;u kdOD;aq mi faewJh u r fydef;t zGJU0i fawGu av hv mv kdY&w, f/ ' gayrJho kawo e&v ' fawGeJY t v kyfv kyfr , fh u r fydef;refae*smawGq kd&i fykdau mi f;w, f/ o lwkdYawG[ mt ao ;pdwf½kdu fx m;wJh AD' D, kdu aev n f; ypfrSwft kyfpkawGu kda&G;v mv kdY&w, f/ t cef;x JrSmv kyfaewJhaq G;aEG;yGJawGu kd AD' D, kdu i fr&mawGeJYrSwfwrf;wi fx m;v kdY&w, f/ aq G;aEG;yGJacgi f;aq mi fu t a&;Bu D;w, f/o l[ mwjcm;ao maq G;aEG;yGJacgi f;aq mi fawGeJYrwlb l;/ ' Dacgi f;aq mi f[ m aq G;aEG;o lawG&JUajympu m;awGu kd *½kwpkdu fem;ax mi fae&r, f/wpfcsdefwn f;rSmyJ rSefu efwJhar;cGef;awGu kd ar;zkdYt q i fo i fhjzpfae& r, f/' ght jyi faq G;aEG;yGJrSm rQrQwwajymq kdEkdi fwJhv ljzpf&r , f/ t m;v Hk;NcHKMu n fh&i f ypfrSwft kyfpkv kyfzkdYt wGu f t ao ;pdwfjyi fq i fr IawGv kdw, f/ at mu frSmygwJht jr i fawGu kdv n f; *½kwpkdu fav hv mMu &r, f/

yg0i fo lawG&JU a&G;cs, fr I/ ci fAsm;wdkYar ;r , fhar ;cGef;awGu kdajzq kdr , fhrSefu efwJho lawGu kd a&G;cs, fzkdYv kdw, f/ yHkrSeft m;jzi fht J' Dv kdv lawG[ m ci fAsm;wkdYygwDeJY wjcm;ygwDMu m; b , fygwDu kdrJay;zkdYwkefYq kdi f;q kdi f;jzpfaewJh rJay;o lawG? aemu fq Hk;a&G;au mu fyGJrSm ci fAsm;

wkdYygwDu kd rJay;cJhwJhv lawGjzpfayr, fh ' DwpfBu dr frSmawmh wjcm;ygwDu kdrJay;zkYd&n f&G, fx m;wJho lawG t Jo v kdo D;o efYypfrSwft kyfpkx Ju aeajzq kdr , fho lawGu kd a&G;cs, f&r , f/ ' grSr [ kwf v lBu D;awG? au smi f;o m;awG? v li , frdb awG ' grSr [ kwf v len f;pkv lrsdK;awG pwJho D;jcm;ypfrSwft kyfpkawGu v n f; ci fAsm;wkdYa&G;cs, fv kdY&w, f/ ygwDt rsm;pku awmh ' Dv kdo kawo ersdK;t wGu fyg0i fr , fhv lawG&JU rsm;jym;wJht csu ft v u fawG&SdwJhppfwr f;au mu fwJh at *si fpDawGu kd rSDckd&w, f/

t &n ft ao G;&SdwJh acgi f;aq mi fu kda&G;cs, fyg/ t J' Dacgi f;aq mi f[ m ypfrSwft kyfpkaq G;aEG;yGJt wGu ft ao ;pdwfjyi fq i fv drfhr , f/t Jo v kdacgi f;aq mi frsdK;[ m ygwDu v kdcsi fwJht csu ft v u frsdK;u kd au mi f;au mi f;o wdjyKrdwJho ljzpfw, f/ ci fAsm;wkdY[ m acgi f;aq mi feJY ci fAsm;wkdYypfrSwft kyfpku kd OD;pD;OD;aq mi fjyKwJho lawGjzpfw, f/ yg0i faq G;aEG;r, fho lawGu kd ESpfESpfu mu mv u fq GJEIwfq u fNyD;Bu dKq kdyg/ wpft kyfpkv Hk;eJYwpfa, mu fcsi f;pDu dkrdwfq u fay;yg/ aq G;aEG;yGJwpf av Qmu fv Hk;rSmo lwkdY&JUemrn fawGeJYae&yfv dyfpmawGu kd rSwfwr f;wi fyg/ rdwfq u fwJht csdefrSmv n f; o lwkdY&JUemrn f? t v kyft u kdi f? ae&yfv dyfpm u kdyJrSwfwrf;wi fwmr[ kwfb J o lwkdY&JUu kd, fa&;u kd, fwmawGu kdyg ar;jref;&i f;pu m;pjrn fajymyg/ o lwkdYawG&JUt wdwfu t rSwf&p&mawG o lwkdYrSm t dr farG;wd&pämefawG&Sdv m;r&Sdb l;v m;q kdwmu kdv n f; ar ;csi far ;v kdY&w, f/ yg0i fo lawGt m;v Hk;u kd o lwkdYt dr fv kdo ab mx m;Ekdi fat mi fjyK r lq u fq Hyg/ NyD;wJht cgrSmo kawo e&n f&G, fcsu fu kd&Si f;jyyg/t csu f t v u fawGu kdv n f; v QdKU0Su fo drf;q n f;x m;r, fq kdwJht aMu mi f;awGu kdv n f;ajymjyyg/ wjcm;v lawGu v n f; aq G;aEG;ji i f;cHkyGJu kd Mu n fhaer , fq kdwmu kdv n f; &Si f;jyyg/ ci fAsm;wkdYar ;r , fh ar ;cGef;t wGu f]rSm;jci f;? rSefjci f;} r&Sdb l;q kdwmu kdv n f; ajymjyyg/ o lwkdYx i fwmawGo lwkdYajymzkdY t &r f;t a&;Bu D;w, f/ acgi f;aq mi fwpfa, mu ft aeeJYv r f;aMu mi f;ay;ar ;cGef;rsdK;rar ;ygeJY/ ]i gwkdYEkdi fi H[ m awmfawmfhu kd

Page 31: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ57 58

u sOf;x Ju syfx Ja&mu faew, frx i fb l;v m;} q kdwJhar;cGef;rsdK;rar;ygeJY/t Jo v kdar ;cGef;rsKd;t pm; ]i gwkdYEkdi fi H&JUt ajct aeu kd r i f;b , fv kdx i fo v J} q kdwJhar ;cGef;rsdK;ar;yg/ acgi f;aq mi f[ mEkdi fi Ha&;eJYywfo u f&i fo wdwt m;au mi f;wJh Bu dK;wef;av Qmu fo rm;v kd jzpfaeygap/yk*¾dKv fa&; t awGUt Bu HKt q i fhrSm (n arSmi fwJht cgu s&i f n t arSmi fx Jo Gm;&Jo v m;) q kdwJhar ;cGef;? (]u RefawmfwkdYEkdi fi H&JUv HkNcHKa&;} v kd)a, b k, su swJhu dpö&yfrsdK;u kdajyajyjypfjypfar;Ekdi fwJh ar;cGef;ar;o ljzpfygap/ acgi f;aq mi f[ m pu m;0kdi f;rSm t x u fpD;a&mu faewJho leJY au mi f;au mi f;rGefrGefraq G;aEG;Ekdi fwJhv lawG&JUMu m;rSm x def;n §day;Ekdi f&r, f/' geJYywfo u f NyD; aq G;aEG;yGJrsm;q kdwJht cef;rSm t u s, fawGUEkdi fw, f/acgi f;aq mi f[ mEIwft m;jzi fhu Rrf;u si fwJh q u fq Ha&;o rm;jzpf&r, f/

aq G;aEG;yGJt cef;[ m ru sOf;ru s, feJY v kdt yfwJht o Hk;t aq mi fypön f;awG&SdwJht cef;jzpf&r, f/ t pm;t ao mu fawGu kdv n f; ykdykdv QHv QHx m;ay;x m;&r, f/ t wkdcsKyfajym&&i f yg0i faq G;aEG;o lawGo u fawmi fho u fo mjzpfzkdY v kyfay;&r , f/ ygwDu v kdcsi fwJht ajzawGu kd ay;Ekdi fwJhar ;cGef;awGu kd acgi f;aq mi fu kday;&r , f/ t J' Dpm&Gu fx JrSmb mNyD;&i fb maq G;aEG;&r, fq kdwmu kd t ao ;pdwfa&;x m;&r , f/ ' gayr , fh aq G;aEG;yJG[ m t pDt pOfpm&Gu fu aeao Gzn fp&mrv kdb l;v kdY q kdv kdcsi fwmr[ kwfb l;/ acgi f;aq mi f[ m em;csdefay;Ekdi fw, f/ ' grSr [ kwfyg0i faq G;aEG;o lu av hv mo lawGeJYaq G;aEG;csi fw, fq kd&i f o lYu kdar;cGef;awGajzckdi f;Ekdi fw, f/ ' grSr [ kwf ñ TefMu m;csu fawGeJYt wlwlav hv mo l&JUajymMu m;csu fawGu kd&zkdY aq G;aEG;o lu o lY&JUrkdb kdi f;zkef;u kdo Hk;Ekdi fw, f/

ar ;cGef;awGu kd t ao ;pdwfjyi fq i fyg/ yg0i fo lawGu kdaq G;aEG;yGJ rwkdi fci f v kdt yfwJht csu ft v u fawG&Ekdi fzkdY ar ;cGef;awGu kda0x m;ay;yg/ t J' Dar;cGef;awGrSm yg0i fo lawG&JU Ekdi fi Ha&;t Bu dKu feJYywfo u fwJh ar ;cGef;awGygzkdYv kdw, f/ t J' Dar ;cGef;awGu kdo wi f;pu m;awG? aq mi fyk' fawGu kdprf;o yfajzq kdzkdYt wGu f t o Hk;csv kdY&w, f/

wu , fv kdY ci fAsm;wkdYu ykdpwmawG? v u fu rf;pmapmi fawG? aMu ji mawGeJYywfo u fNyD; ppfaq ;csi fw, fq kd&i f wDAD? ' grSr[ kwf ' DAD' DzGi fhpu f?u GefjyLwmpwJh ypön f;awGu kdcsdKU, Gi f;raezkdY *½kpkdu fyg/

yg0i fo lawGeJYb , fv kdt csu ft v u frsdK;u kd ci fAsm;wkdYa0rQcsi fv Jq kdwmu kd Bu dKwi fo wfrSwfx m;yg/ ' Dv kdo kawo ersdK;eJY pdr f;wJho lawGu kd ci fAsm;wkdYu csu fcsi f;v u fi i f;t o day;csi fo v m;? ' grSr[ kwfaq G;aEG;yGJt wGi f;rSm cu fcJwJht aMu mi f;t &mu kd q u fraq G;aEG;b Jaq G;aEG;yGJNyD;rSq u fajymcsi fo v m;/

aq G;aEG;yGJu &v mwJh&v ' fawGu kd v QdKU0Su fx m;r , fq dkwmu kdv n f;ypfrSwft kyfpk0i fawGo dygap/ aq G;aEG;yGJt wGi f;rSmv n f; wpfOD;wpfa, mu fcsi f;pD&JU yk*¾dKv fa&;u dpöawGq Du kd v rf;v GJro Gm;at mi f u kdi fwG, f&r, f/ yg0i faq G;aEG;o lawGu kd v u faq mi fu ' fv kdrsdK; v u faq mi fai GaMu ;pDrHx m;&r, f/

ypfrSwft kyfpkrsm;&JUt EÅ&m, fypfrSwft kyfpkrSm t EÅ&m, fESpfck&Sdw, f/ yx rt EÅ&m, fu awmh

o kawo e&v ' fawG[ m ygwD&JUv r f;aMu mi f;u kd csrSwfrSmjzpfv kdYyJ/' gaMu mi fhci fAsm;wkdY[ m t NrJwrf;ci fAsm;wkdY&JUu kd, fykdi fEkdi fi Ha&; o Hv kdu ft drfajr§mi f&Sdo i fhw, f/ ypfrSwft kyfpkrSm o lwkdY&JUu kd, fykdi ft wGi f; ' kdi f;erkdu fawG&Sdw, f/ ypfrSwft kyfpk[ m v lYt zGJUt pn f;u kdu kd, fpm;jyKwJho lawGr[ kwfb l;/ ' gu kdci fAsm;wkdYo wdx m;&r , f/ o mrefrJay;o lawGeJYESpfem&Dav mu fx kdi faq G;aEG;NyD; ci fAsm;wkdY&JUt pDt pOfawGu kd b , fawmhrSajymjyv kdYr&b l;/ wu , fv kdY aq G;aEG;yGJ&JUaemu fq Hk;t csdefu srS ci fAsm;wkdYygwD&JU t pDt pOfawGu kd pdwf0i fpm;v mw, fq kd&i f ci fAsm;wkdY&JUt pDt pOfawGu kd t rsm;Bu D;x yfNyD;&Si f;jy&OD;r, fq kdwmu kd o do i fhw, f/ypfrSwft kyfpkawG[ m u d&d, mwefq myv mawGo mjzpfw, f/ ci fAsm;wkdYykdNyD; ao csmcsi fw, fq kd&i f ' Dx u fykdNyD;u kd, fpm;jyKEkdi fwJh ppfwrf;awGu kd

Page 32: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ59 60

au mu f&v dr fhr, f/ ypfrSwft kyfpkawG[ m t o Hk;0i fo v m;? t o Hk;r0i fb l;v m;q kdwmu kd ypfrSwft kyfpkawGu aq G;aEG;aew, fq kd&i f ci fAsm;wkdYv r f;aMu mi f;rSm;aeNyD/

' kwd, t EÅ&m, fu awmh apmapmu t aMu mi f;t &meJY q efYu si fb u fyJ/ wu , fv kdYci fAsm;wdkY&JUygwD[ m t jyi fb u fu Mo Zmv Tr f;rkd;r IawGu kdcGi fhr jyKb l;? t Jo v kdo ab mx m;wmu kdyJ rSefu efw, fv kdY, lq ae&i f ypfrSwft kyfpkawGu kd zGJUpn f;zkdY ci fAsm;wkdY' ku ©rcHb l;q kdwmo do mw, f/

wjcm;o kawo et rsdK;t pm;rsm;wjcm;o kawo et rsdK;t pm;wpfcku awmh Ekdi fi Ha&;o rm;awG

u kd t o dt jri fpdppfcGJjcrf;o lu q Hk;jzwfcsu fay;jci f;jzpfw, f/ ci fAsm;wkdYygwDacgi f;aq mi f[ m t v kyfau mi f;au mi f;v kyfo v m;? rv kyfb l;v m;q kdwmu kd ñ TefjyEkdi fwJh cv kwfygwJhyHk;u av ;u kd y&dwfo wfu kday;x m;&r , f? ' grSr [ kwf aq G;aEG;ji i f;cHkr Iu kd y&do wfu Mu n fhaeap&r , f/t NrJr jywfapmi fhMu n fhr I&JU&v ' fu kd zefo m;jyi fay:rSm jr i fae&r , f/o lY&JUv kyfaq mi fEkdi fpGrf;u o mrefyJjzpfaer, fq kd&i f zefo m;jyi fay:uv kdi f;u av ;[ m t v , frSmyJ&Sdaer, f/ o lY&JUv kyfaq mi fcsu fau mi f;w, fq kd&i f t J' Dv kdi f;u av ;t ay:u kdjr i fhwu fv mr, f/ o lY&JUv kyfaq mi fcsu frau mi f;b l;q kd&i f t J' Dv kdi f;u av ;at mu fu kdav Qmu so Gm;v dr fhr , f/ci fAsm;wkdY&JUygwDacgi f;aq mi frSm b , fv kdt au mi f;q Hk;t jyKt r lawG&Sdo v Jq kdwmu kd ci fAsm;wkdY&SmazGzkdYt Bu dK;pm;Ekdi fw, f/ o la' go x Gu fjywJht cgrSm v lawGu kdo lpn f;½kH;Ekdi fo v m;? ' grSr[ kwf o lwn fNi dr faewJht cgrSm v lawGu o lYu kdykdNyD;awmh t x i fBu D;Mu o v m;/ ' Dv kdpr f;o yfr IawG[ m v lx kx JrSm v Iyf&Sm;wJht cgEkdi fi Ha&;acgi f;aq mi fawGv kyfaq mi f &r, fht ajymi f;t v JawGt wGu f x da&mu fwJhen f;v rf;awGyJjzpfw, f/

t u keft u so u fo mNyD; x da&mu fwJh o kawo een f;v rf;awG&Sdw, f/ t J' Den f;v rf;awGu awmh jyn fo lawGx Jq i f;NyD; wpfa, mu fpDt i fwmAsL;jci f;yJjzpfw, f/ ' Dv kdt i fwmAsL;yHkpH[ m ypfrSwft kyfpkawGeJYen f;en f;av ;q i fwlw, f/ ' gayrJh ' Dt i fwmAsL;rSmawmh yg0i fo lwpfa, mu fyJygr, f/ jyn fo lawGx Jq i f;NyD; t i fwmAsL;v kyfjci f;q kdwJht "dyÜg, fu awmh ygwDt zGJU0i fawG[ m ar;cGef;awGu kd, lv mNyD; t eD;em;u v lawGq Do Gm;w, f/ NyD;wJht cgrSSm a' o q kdi f&mEkdi fi Ha&;awGeJY o lwkdY&JUt ajct aeawGu kd b , fv dkx i fjr i f, lq o v Jq kdwJht aMu mi f;u kd ar;jref;jci f;jzpfw, f/ ' Den f;v rf;[ m a&G;au mu fyGJt pDt pOft wGu f t csu ftv u fawGu kd v G, fv G, fu lu leJY&&SdEkdi fwJhen f;v rf;jzpfw, f/ ' Den f;v rf;aMu mi fh Ekdi fi Ha&;o rm;awG? ygwDawG[ m jyn fo lawGeJYwkdu f½kdu fq u fq HEkdi fcGi fh&Sdw, f/ ' ght jyi fjyn fo lawG&JU pkd;&dr fao mu awGu kdv n f; &SmazGazmfx kwfEkdi fw, f/ ' gayrJhv n f; Ekdi fi Ha&;o rm;awG[ m rMu mcP q kdo v kd ' Dwm0efu kdysu fu Gu fMu w, f/

av hu si fhcef;rsm;ypfrSwft kyfpkwpfcku kdzGJUNyD;awmh u pm;yGJwpfckv kyfyg/ yg0i fo l

awGu kdypfrSwft kyfpkt jzpfcGJv kdu fyg/ aemu fwpft kyfpkrSm ygwDt zGJU0i fawGygv drfhr, f/ wwd, t kyfpkrSmawmh ypfrSwft kyfpku kdjyi fq i fzGJUpn f;wJho kawo eo rm;awGygv drfhr, f/ o lwkdYawGu kd o kawo eeJYywfo u fwJhar ;cGef;awGu kda&;ckdi f;yg/ o i fwef;o m;wpfa, mu fu kd acgi f;aq mi ft jzpfwi fajr§mu fyg/ wjcm;o lawGu kdawmh apmi fhMu n fhav hv mo lv kyfckdi f;yg/ aq G;aEG;yGJt q Hk;rSm o lwkdY&JUo kawo ear;cGef;awGu kd ajzEkdi fo v m;rajz Ekdi fb l;v m;q kdwmu kd o Hk;o yfyg/

Page 33: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ59 62

t cef; - 3

q u fo G, fa&;ESi fh rD' D, m

x da&mu fwJhq u fo G, fa&;[ m ygwDt wGu f t a&;Bu D;w, f/u rfydef;azmfaq mi faewJhu mv awGrSmx u f a&G;au mu fyGJu si f;yaewJhwpfcsdefv Hk;rSm x da&mu fwJhq u fo G, fa&;[ m ykdt a&;Bu D;w, f/ wu , fv kdY ygwD&JUq u fo G, fa&;[ m r[ mAsL[ m t pdwft ykdi f;rSmt a&;ygw, fq kd&i f ykdNyD;awmhx da&mu frI&SdEkdi fw, f/ r [ mAsL[ mt cef;rSm ajymcJho v kdyJ q u fo G, fa&;[ m o wfrSwfx m;wJhyef;wkdi fu kd&&Sdat mi fjr i fzkdYt wGu ft pDt pOfa&;q GJjci f;? yef;wkdi fcsrSwfjci f;u dpöawGyJjzpfw, f/ u RefawmfwkdY[ m o wi f;pu m;eJYt "du t a&;u dpöawGu kd t rsm;Bu D;*½kwpkdu f&Sdw, f/ t J' Dt a&;u dpöawGt m;v Hk;u awmh q u fo G, fa&;u dpöyJjzpfw, f/wu , fv kdY ci fAsm;wkdYrSm wdu sjywfo m;wJht pDt pOfr&Sdb l;q kd&i f ci fAsm;wkdYq u fo G, fEkdi fwmawmi frS x da&mu frI&SdrSmr[ kwfb l;/ ygwDu o wi f;pu m;eJYt "du t a&;u dpöawGu kd o wfrSwfNyD;wmeJYwpfNydKi feu f ci fAsm;wkdY[ m q u fo G, fa&;r [ mAsL[ mu kd pwi fazmfaq mi f&r , f/ ' Dae&mrSmci fAsm;wkdYo wdx m;&r, fh t EÅ&m, f&SdwJhrSm;Ekdi fajcwpfck&Sdw, f/ r [ mAsL[ mt aMu mi f;eJYywfo u fNyD;? r [ mAsL[ majrmu fawG;awmq i fjci fr IeJYywfo u fNyD; ci fAsm;wkdY q u fo G, fr Ir jyKygeJY/ q u fo G, fr Ix JrSm ci fAsm;wkdY&JUr [ mAsL[ myg0i faeNyD;o Gm;NyD/ ' gaMu mi fhr [ mAsL[ m[ mq u fo G, f a&;q kdi f&mt aMu mi f;t &mwpfckr[ kwfb l;q kdwmu kd o wdjyK&r , f/ ' Dt aMu mi f;awGu kdat mu frSm ykdNyD;awmh t ao ;pdwf azmfjyx m;

w, f/csdefu kdu fjzpfjci f;[ m q u fo G, fa&;rSmt a&;ygw, f/ ' gaMu mi fh

q u fo G, fa&;u kdBu dKwi fNyD; t pDt pOfcsrSwfx m;wm rD' D, mr[ mAsL[ mu kdyHkazmfx m;wm[ m t "du u sw, f/ at mu frSmygwJh ar ;cGef;o Hk;ckeJY' Dt aMu mi f;t &m[ mq u fpyfaew, f/

1 - b , ft csdefrSm ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;u kdjzefYa0csi fo v J/2 - b , fae&mrSm ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;u kdjzefYa0csi fo v J/3 - b , fo lawGq Du kd ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;u kdjzefYa0csi fo v J/

q u fo G, fa&;r [ mAsL[ mwkdi f;[ m t "du o wi f;pu m;eJYwkdu f ½kdu fywfo u faew, f/ ' Do wi f;pu m;[ m o dyfu kdt a&;Bu D;w, f/ b maMu mi fhv Jq kdwmh u r fydef;azmfaq mi faewJhwpfav Qmu frSmci fAsm;wkdYu t J' Do wi f;pu m;u kd t NrJwr f;jzefYa0ae&rSmrkdYv kdyJ/t i fwmAsL;awG? rdefYcGef;awG? aq G;aEG;ji i f;ckHrIawG? t csu ft v u fpmt kyfu av ;awG pwJhq u fo G, fa&;v rf;aMu mi f;rsdK;pHku ae ci fAsm;wkdY&JUt "duo wi f;pu m;u kd ñ Tef;q kd&v drhfr , f/ t ay:rSmazmfjycJhwJht wkdi f;yJci fAsm;wkdY&JU o wi f;pu m;x JrSm ci fAsm;wkdYu rJay;o lawGu kdo dapcsi fwJho wi f;pu m; t ESpfo m&ygzkdYv kdw, f/ ' Dt csu f[ m q u fo G, fa&;r[ mAsL[ m&JU t "du t , lt q jzpfw, f/ ci fAsm;wkdYq u fo G, faewJh en f;v r f;[ m ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;eJYcsdwfq u ft v kyfv kyfae&r , f/q kdcsi fwJh t "dyÜg, fu o wi f;pu m;eJYMu m;cHrD' D, m[ m wpfckeJYwpfckb u fn Dae&r , f/ wu , fv kdY ci fAsm;wkdYu kd, fci fAsm;wkdY ajymi f;t v JawGv kyfzkdY u wday;x m;wJh pGrf;t m;jyi f;wJhygwDt jzpfazmfjycsi fw, fq kd&i f ci fAsm;wkdY ygwD&JUacgi f;aq mi f[ m cHkrSmx kdi fNyD;zkef;q u faewJhyHku kdykdpwmrv kyfygeJY/ rSDckdt m;x m;Ekdi fr I? t mP m&SdrI? wn fNi drfr IyHk&dyfawGu kdazmfjycsi fw, fq kd&i f wpfcsdefwkef;u ' wfcsfc&pf, mef' Drkdu &u f

Page 34: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ63 64

0efBu D;csKyfjzpfwJh b , fv fu efeef v kyfcJho v kdrsdK; v li , fpu dwfpD;o rm;t kyfpkeJYaygi f;o i f; q u fq HaewJh ci fAsm;wkdY&JUygwDacgi f;aq mi fyHku kdrazmfjyygeJY/ (wu , f v kdYpu dwfb kwfay:u ae o lacsmfv Jo Gm;wJhyHkq kd&i ft q kd;q Hk;yJ/) wu , fv kdYci fAsm;wkdY[ m ywf0ef;u si fx def;o drf;a&;ygwDt zGJU0i fawGjzpfw, f q kd&i fci fAsm;wkdY&JUygwDacgi f;aq mi f[ mau s;v u fwpfav Qmu f u m;u kda>rv dr fa>rau mu fo Gm;wJh wDADaMu ji mt pDt pOfrsdK;r jyygeJY/ a[ mfv ef Ekdi fi H&JU ywf0ef;u si fx def;o drf;a&;ygwDwpfcku 2006 ckESpfa&G;au mu fyGJawGrSm t ckajymo v kdv kyfcJhw, f/

ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;u kd rwn f;jzwfwJhrD' D, m- rD' D, mv r f;aMu mi f;awGx JrSm ygwDr*¾Zi f;awG? ykdpwmawG?0u fb fq kdu fo wi f;pu m;awG? , lu sK (You Tube)? AD' D, kdawG? v u fu r f;pmapmi fawG ygw, f/ t em*wfrSm &Sdv mr, fhygwDawGrSmawmho lwkdY&JUygwDykdi f ' pf*spfw, fwDADv kdi f;awGygv drfhr, f/- t pkd;&u ai GaMu ;ax mu fyhHwJh wDADaMu ji mv kdi f;awGygr , f/- ci fAsm;wkdY0, f, lx m;wJh wDADaMu ji mv kdi f;awGygr, f/

t caMu ;ai G, lNyD; aMu ji may;wJht v kyf[ m v u fwpfq kyfpmyJ&Sdw, f/ b maMu mi fhv Jq kdawmh ci fAsm;wkdY&JUai GaMu ;o Hk;pGJEkdi fr I[ mt NrJwrf;t u efYt o wf&Sdaev kdYyJjzpfw, f/ ' Den f;v r f;u kd o Hk;pGJr, fq kd&i f o wdx m;zkdYv kdw, f/ ygwDawG&JUb wf*su f[ m pD;yGm;a&;t zGJUt pn f;awGx u f a, b k, st m;jzi fh t rsm;Bu D;av smhen f;aew, f/ ykdNyD;au mi f;at mi fyJjzpfjzpf? ykdNyD;q kd;at mi fyJjzpfjzpf wpfcko wdx m;o i fhwJht csu fu awmh rD' D, mu r fydef;t rsm;pk[ m a&G;au mu fyGJrwkdi fci faemu fq Hk;ESpfywfrSm t jri fhq Hk;u kda&mu fv mMu w, fq kdwJht csu fyJjzpfw, f/ a[ mfv efEkdi fi HrSmq kd&i f ygwDt m;v Hk;[ m wpfcsdefwn f;v kdv kdo lwkdY&JUai GaMu ;t rsm;pku kdo Hk;ypfMu w, f/ ' gaMu mi fhrkdY ½kwfw&u frD' D, mawGrSm aMu ji m

awGeJYjyn fhESu fo Gm;w, f/ ' g[ m t v Geft u RHo kwfo i fypfw, fq kdwJht "dyÜg, fyJ/ NydKi fq kdi fr I[ m o dyfu kdaMu mu fp&mau mi f;w, f/ rJay;o l[ m o pfyi fu kdyJjr i fawmhw, f/ o pfawmu kdr jr i fawmhb l;/ pD;yGm;a&;rSm aMu mfji mawGu kd b , fv kdt o Hk;jyKaeo v Jq kdwmu kd EIdi f;, SOfav hv mo i fhw, f/ rkdb kdi f;zkef;at mfya&wmawG[ m o lwkdY&JUjyn fho laMu mfji mt o Hk;p&dwft m;v Hk;u kdwpfv x JrSm t u kefo Hk;ypfv kdu fw, fq kdygpkdY/pm;o Hk;o lawG[ m t x l;t cGi fht a&;u r f;v Sr f;csu fawGaMu mi fh t HhMoo Gm;v dr fhr, f/ ' gayr , fh u GJjym;jcm;em;r IawGeJY x Gu fay:v mwJht a&t wGu fawGaMu mi fhv n f; pdwf½Iwfax G;o Gm;v drfhr, f/ a&G;au mu fyGJawGrpci faemu fq Hk;wpfv t v kdrSm o lwkdYawG[ m o wi f;rSmt NrJwr f;ygaev dr fhr , fq kdwmu kd rSwfx m;o i fhw, f/ Ekdi fi Ha&;eJYu rfydef;t rsdK;rsdK;t aMu mi f;u kd t x l;azmfjywJhwjcm;ao mt pDt pOfawG? wDADeJY a&' D, kdaq G;aEG;ji i f;ckHr IawGv n f; &Sdaev dr fhr, f/

aMu mfji mrSm ci fAsm;wkdYb mawGx n fhaMu mfji mrv Jq kdwmu kdv n f;ao ao csmcsm*½kpkdu fo i fhw, f/ ygwDt wGu f yHk&dyft o pfwpfcku kdazmfjyaMu mfji mzkdYq kdwmv Hk;0r jzpfEkdi fb l;/ t au mi f;q Hk;0g' jzefYcsdrIu kdazmfjy&r , fq kd&i f rJay;o lawG&JUpdwfx JrSm t &i fu wn f;u &SdaewJhyHk&dyfu kdazmfjyaMu mfji mwmt au mi f;q Hk;yJ/ ci fAsm;wkdY&JUt "du o wi f;pu m; x JrSm&SdwJht a&;u dpöawGu kd t x l;jyKazmfjyaewJht csdefrSm t aygi f;v u ©P m aq mi fwJhaMu mfji mawG[ m ci fAsm;wkdYygwDq u fET, fcsu fx JrSmt &i f u wn f;u &SdaewJh t aygi f;v u ©Pmaq mi fwJhaygi f;pn f;r Iu kdazmfx kwf Ekdi fw, f/ ' gayrJh t Ekwfv u ©P maq mi fwJh aMu mfji mawG[ mwjcm;ygwDq u fET, fcsu fx JrSm t &i fu wn f;u &SdaewJh t Ekwfv u ©P maq mi fwJhaygi f;pn f;r Iu kdazmfx kwfw, f/ wu , fv kdY ci fAsm;wkdY&JUyHk&dyfu kd ajymi f;v Jypfcsi fwJhq kd&i f ci fAsm;wkdYapmapmpwi fo i fhwJha&SUaemu fn Dn GwfzkdY v n f;t a&;Bu D;w, f/ en f;en f;av ;rSm;v kdu fwmeJYci fAsm;wkdY&JUt pDt pOfawGt m;v Hk;ysu fpD;o Gm;Ekdi fw, f/

Page 35: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ65 66

t caMu ;ai Gray;&wJh jyn fo lawGMu m;aMu mfji mrIrD' D, mwkdi f;t wGu f t NrJwr f;ai GaMu ;o Hk;pGJzkdYrv kdyg/ au mi f;

rGefwJht pDt pOfawG? ' grSr [ kwf pdwf0i fpm;zkdYau mi f;wJh jyu Gu fawG[ mv n f; o wi f;ax mu fawG&JU t m½kHu kdpGJaq mi fEkdi fpGrf;&Sdw, f/ t Jo v kdt pDt pOfawGaMu mi fh o wi f;pmt i fwmAsL;awG? ' grSr [ kwf a&' D, kd?wDADt i fwmAsL;awGrSm t caMu ;ai Gray;&b J yg0i fEkdi fcGi fh&Sdw, f/ o wi f;pm&Si f;v i f;yJGawGv kyfjci f;? ' grSr [ kwf t i fwmAsL;awGajzMu m;ay;jci f;pwJhen f;v rf;aygi f;pHkeJYv n f; rD' D, mawGx Ju kd0i fv kdY&w, f/ ' grsdK;v kyfEkdi fzkdYt wGu f o wi f;o rm;awGeJYci fAsm;wkdY q u fq Ha&;au mi f;zkdYv kdw, f/ o wi f;o rm;awGu kdt NrJwrf;o wi f;ykdYay;yg/ o wi f;ax mu fawGeJYv n f; yk*¾dKv fa&;q u fq HrI&Sdygap/ ci fAsm;wkdYu rfydef;&JU u s, fjyefYv mwJht ajct aet aMu mi f;u kdo wi f;ay;zkdY aq G;aEG;yGJawGv n f;jyKv kyfay;yg/ rMu mcP o wi f;ax mu fawGeJYv n f; q Hkpn f;zkdY pDpOfyg/o wi f;pm&Si f;v i f;yGJv kyfNyD; x da&mu fwJho wi f;x kwfjyefr Iu dk a&;o m;yg/ e, fy, fo pfrSm a&mu faewJhEkdi fi Ha&;o rm;awG[ m o wi f;o rm;awGeJYt en f;i , fq u fq H&cu fwwfw, f/ o wi f;o rm;awGq kdwmwjcm;v lawGeJYb mu Gmjcm;csu frSr&Sdb l;q kdwmu kd t J' DEkdi fi Ha&;o rm;awGo do i fhw, f/ ' ght jyi ft J' Do wi f;o rm;awG[ m wjcm;v lawGv kdyJysi f;&dwwfMu w, f? armu frmwwfMu w, f? t m;i , fwwfMu w, fq kdwmu kdv n f; Ekdi fi Ha&;o rm;awGo dx m;o i fhw, f/ ci fAsm;wkdYuo wi f;o rm;awGu kdv kdt yfo v kdyJ o lwkdYu v n f; ci fAsm;wkdYu kdv kdt yfw, fq kdwmu kdo dx m;&r, f/ o lrsm;awGu kdwav ;wpm;q u fq Ho v kdo wi f;o rm;awGu kdv n f; ci fAsm;wkdYu wav ;wpm;q u fq H&r , f/o lwkdYeJYq u fq HwJht cgrSm , Ofau s;yg? t u lt n Day;yg ' gayrJh o lwkdY&JU&n frSef;csu fawGu kdawmh ar;cGef;rx kwfygeJY/ rD' D, m[ m at mu frSmygwJht csu fawGu kd t v Geft r i f;pdwf0i fpm;w, fq kdwmu kd o wdjyKyg/

- r [ mAsL[ m (r [ mrdwfjyKjci f;)- t o a&zsu fjci f;- t , lt q t jr i fppfwr f;au mu fjci f;- o ab mrwljci f;ESi fht wGi f;pD;yGm;u kdu fn DrIr&Sdjci f;- y#dyu ©rsm;? &efjzpfjci f;rsm;- jyó emawGx u f v lyk*¾dKv fu kddykdpdwf0i fpm;jci f;

o u fq kdi f&me, fy, frSm o wi f;o rm;awGar ;Ekdi fajc&SdwJhar;cGef;awGu kd ajzq kdzkdYci fAsm;wkdYt NrJwrf;jyi fq i fx m;yg/ jyi fq i fx m;wJht ajzawGu kdv n f;ygwDt wGi f;rSm u s, fu s, fjyefYjyefYjzefYjzL;ay;x m;yg/ ygwDwGi f;u pn f;0g;u sdK;ysu faewJhv u ©P mawG[ m t v Geft a&;Bu D;w, f/ ' Dv u ©P mawGt ay: NydKi fb u fawGu ax mu fjyajymq kdv dr fhr , f/ rD' D, mu v n f; ' Dv kdpn f;0g;u sdK;ysu fr Iu kd azmfx kwfwkdu fckdu fv drfhr , f/ ci fAsm;wkdY[ m a&G;au mu fyGJu si f;ywJht cgrSm ememu si fu si fcHpm;&v drhfr , f/ wpfcgw&H t o a&zsu fr IawGu kdv n f; a&Smi fv TJv kdYr&Ekdi fb l;/ ' gaMu mi fhy#dyu ©pDrHcefYcGJrIOya' o awGu kdv n f; t o Hk;jyKzkdYv kdv drhfr , f/

Ekdi fi Ha&;o rm;awGt wGu f t , lt q t jr i fppfwr f;au mu fjci f;[ m ar ;cGef;awGeJYo Ho , awG&JUr lv t &i f;t jrpfv n f;jzpfw, f/t , lt q t jr i fppfwr f;au mu fjci f;u kd r , HkMu n fb l;v kdYajymwJh Ekdi fi Ha&;o rm;u kd b , fawmhrSr , HkygeJY/ t Jo v kdb , fawmhrSrjzpfEkdi fb l;/t , lt q t jr i fppfwrf;au mu fjci f;awGeJYywfo u fNyD; o wi f;ax mu fawGu ar ;v mwJht cgrSm t ajzt q i fo i fh&SdaezkdYv kdt yfw, f/ ppfwr f;au mu fjci f;[ m o dyfckdi frmrIr&Sdb l;q kd&i fawmi f ayghayghyg;yg;yJci fAsm;wkdYjyefajzo i fhw, f/ t Jo v kdppfwrf;au mu fjci f;eJYyu fo u fNyD; at ;at ;aq ;aq ;ajz&Si f;Ekdi fwJhyHkpHrsdK; &Sdaeo i fhw, f/ wu , fhppfwrf;au mu fjci f;q kdwmu awmh a&G;au mu fyGJu srSyJ wu , fo dEkdi fwJht &mjzpfw, f/

Page 36: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ67 68

ci fAsm;wkdY&JUr[ mAsL[ majrmu f awG;awmq i fjci fr IawGu kdrajymb Jx m;zkdYq kdwmv n f; wpfcgwpfav rSm cu fcJw, f/ ' gayrJhrajymb Jx m;&r , f/ ci fAsm;wkdYb , fv kdb , fyHkq Hk;jzwfcsu fcsMu w, f?ci fAsm;wkdYpOf;pm;x m;wmawG[ m b mv J? ci fAsm;wkdYNydKi fb u f&JU v Iyf&Sm;rIawGu kd ci fAsm;wkdYb , fv kdapmi fhMu n fhpOf;pm;x m;o v Jq kdwJht &mt m;v Hk;[ m rD' D, mawGu ci fAsm;wkdYu kdar ;r , fhar ;cGef;awGyJjzpfw, f/' gayrJht en f;q Hk;awmha&G;au mu fyGJawGrNyD;ci ft csdefx dawmh rajymb Jrx m;o i fhb l;/ ci fAsm;wkdYb mawG&&Sdat mi fjr i fcsi fw, f? Ekdi fi Hu kdb , fv kdwkd;wu fat mi fv kyfzkdY t pDt pOfawG&Sdo v Jq kdwmu kd rJay;o lawGuo dcsi fMu w, f/ ci fAsm;wkdYu r fydef;t wGi f;rSm csrSwfcJhwJh r[ mAsL[ majrmu fq Hk;jzwfcsu fawGeJYywfo u fNyD; Ekdi fi Ha&;t u JjzwfcefYrSef;o lawG&JUpdwf0i fpm;r IeJY rD' D, mu kd Oyu ©mjyKx m;yg/ wu , fv kdYci fAsm;wkdY&JUygwDt u sdK;pD;yGm;eJYro u fq kdi fb l;q kd&i f u efYv efYu maemu fu G, fuapmi fhMu n fhrIawGu kdv n f; x n fhrwGu fygeJY/

at mu frSmygwJhar;cGef;awGu kdar;wJht cgrSm r[ mAsL[ meJYywfo u fwJhpOf;pm;awG;awmx m;rIawGu kd rajymzkdYq kdwm o dyfNyD;cu fcJw, f/- r[ mrdwfzGJUjci f;eJYywfo u fwJhar;cGef;-b , ft pkd;&u kd u RefawmfwkdYarQmfv i fhv kdY&o v J/ (' Dar;cGef;t wGu fjyefajzv kdY&Ekdi fwJh au mi f;rGef;wJhen f;v r f;u awmh ]yx rq Hk;t aeeJY t J' gu awmh rJay;o lawG[ mt ckav mav mq , frSm o lwkdYb mv kdcsi fo v Jq kdwJht ay:rSmrlwn fw, f/&v mr, fh&v ' fu kdBu dKwi fNyD; cefYrSef;zkdYq kdwm o dyfu kdarmu frmv Gef;&mu sr, f/}- a&G;au mu fyGJ&v ' feJYywfo u fwJh ]wu , fv kdYo m} q kdwJhar ;cGef;awGt wGu f ]a&G;au mu fyGJrSmci fAsm;wkdYygwD½IH;cJhr, fq kd&i f ygwD&JUacgi f;aq mi fykdi f;rSm b , fv kdt u sdK;q u fawG&Sdv mEkdi frv J/}- v lyk*¾dKv fawG? ppfwr f;au mu fjci f;awG? q Hk;jzwfcsu fcsjci f;jzpfpOf? Ekdi fi Ha&;q kdi f&mNydKi fb u frsm;ESi fhywfo u fao m ar ;cGef;rsm;/

- b , fv kdyJt cu ft cJawG&Sdaeygap u r fydef;azmfaq mi faewJht csdefu mv rSm ci fAsm;wkdY[ m ' Dv kdar;cGef;awGeJY&i fq kdi fcJh&&i f wn fNi drfaezkdYt a&;Bu D;w, f/ o lwkdYt pq GJx kwfv kdu fwJhjyó emawGu kd o Gm;NyD;awmh ru kdi fwG, frdygapeJY/ ci fAsm;wkdY&JUt "du o wi f;pu m;q Du kdo mjyefOD;wn fyg/

o wi f;pu m;awGu kdjzefYcsdjci f;[ m t "du t csu fwpfcsu f jzpfw, f/ rD' D, mawG&JUt o Gi fo P ²mefeJYaq G;aEG;ji i f;cHkr IawGu kd t NrJv kdv kdo wdx m;NyD;jyi fq i fyg/ o wi f;ax mu fawGeJYpu m;ajymwJht cgrSm Bu dKwi fjyi fq i fx m;wJht wkdi f;u dk, fh&JUo wi f;pu m;u kd cP cP azmfjyyg/o wi f;ax mu fawG[ m u kd, fho wi f;pu m;u kdo dMu NyD;awmh o ab maygu fv mat mi fv n f; pDrHyg/ wu , fawmhci fAsm;wkdYu o wi f;ax mu fawGu kd o dr f;o Gi f;&rSmawmhr[ kwfb l;/ wu , fawmh rJq G, fo lawGci fAsm;wkdYu kd, HkMu n fv mat mi fv kyf&rSmjzpfw, f/ ci fAsm;wkdY&JUaq G;aEG;yGJawGu kd ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;q Du kdyJ OD;wn farmi f;ESi fyg/ u rfydef;azmfaq mi faewJhwav Qmu fv Hk;rSmv n f; o wi f;pu m;u kdx yfu mx yfu mazmfx kwfyg/ wu , fv kdY t x yfx yft cgcgazmfx kwfrIaMu mi fh ci fAsm;wkdYpdwft aESmi fht , Su fjzpfv mNyDq kd&i f ci fAsm;wkdYv kyfwmx da&mu fNyDv kdYajymv kdY&w, f/ wjcm;t o pfo pfao mt &mawGu kdajymzkdYt wGu f ci fAsm;wkdY&JUv r f;aMu mi f;u aeao Gzn fro Gm;ygeJY/ ' gayrJhci fAsm;wdkYo wi f;pu m;ay;csi fwJhypfrSwft kyfpkt wGu fawmh o wi f;pu m;u kdb u fn Dat mi fv kyfyg/ au smi f;o m;awGeJYaq G;aEG;ji i f;cHkyGJawGrSm v lBu D;awGeJYar;cGef; ar;wJht csdefx u f rwlu GJjym;wJhpm&i f;jyKpkrIawGjyKv kyfzkdYydkt a&;Bu D;w, f/ u s, fjyefYwJhaemu fcHZmwfaMu mi f;awG[ m ajcmu fao GUwJht csu ft v u fawGx u f ykdNyD;q GJaq mi fEkdi fw, f/ ]t aMu mi f;t &mawGuajymw, f/ yHkjyi fZmwfaMu mi f;awGu a&mi f;csw, f/} q kdwJhpu m;t wkdi f;yJ/ ci fAsm;wkdY v kyfEkdi fwJhae&mrSmq kd&i f ci fAsm;wkdY&JUt jr i fawGu kd&Si f;v i fjywfo m;wJh OyrmawGeJYazmfjyzkdY Bu dK;pm;yg/ ci fAsm;wkdYygwDu

Page 37: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ69 70

*½kpkdu fwJhv lawG t aMu mi f;u kdv n f; t NrJwr f;ajymyg/ u def;u P ef;awGu kdcsn f;rajymygeJY/ ' gaMu mi fh ]yi fpi f, lo Gm;wJhv lOD;a& 50% [ mt x D;u sefr IawGu kdcHpm;ae&w, f/} q kdwJhpu m;r sdK;r ajymygeJY/t J' Dpu m;t pm; ]' DaeYu Refawmf Sunrise Care Home rSm v lBu D;t awmfrsm;rsm;eJY pu m;ajymcJhw, f/ Hay-on-Wye u rpöwmprpfuo lYq Db , fo l rSv mrv n fMu b l;v kdY u Refawmfhu kdajymw, f/ rpöwmprpfwpfa, mu fwn f;wi fr [ kwfb l;/ yi fpi fpm; 50% [ m t x D;u sefr IawGu kd cHpm;ae&w, f/} v kdY ajymo i fhw, f/

Ekdi fi Ht awmfrsm;rsm;rSm Ekdi fi Ha&;ygwDawGt wGu f t caMu ;ai GrJh v lx kaMu mfji mjci f;[ m o dyfu kdt a&;Bu D;w, f/ t aMu mi f;u awmhaMu mfji mzkdYt wGu f u r fydef;awGrSm b wf*su fen f;aev kdYyJ/ ' gaMu mi fhEkdi fi Ha&;o rm;awG[ m wDADu @awGrSm yHkrSefyg0i fEkdi fat mi fv kdYBu dK;pm;&r , f/ q kdcsi fwJht "dyÜg, fu o wi f;u @? ' grSr[ kwf v u f&Sdjzpfysu faewJht jzpft ysu fawGu kd aq G;aEG;wJhu @awGrSm yg0i fEkdi fzkdYv kdw, f/' ght jyi f azsmfajzrIu kdOD;pm;ay;wJh t pDt pOfawGrSmv n f;yg0i fzkdYv kdw, f/ygwDawG[ m o lwkdY&JUacgi f;aq mi ft wGu f b , fwDADt pDt pOfawG?r*¾Zi f;awGu t au mi f;q Hk;pi fjr i fhawGjzpfw, fq kdwmu kdo dzkdY o kawoev kyfMu w, f/ ' ght jyi fa&G;au mu fyGJay:r lwn fNyD; b , ft pDt pOfawGu kda&Smi fMu Ofo i fhw, fq kdwmu kdv n f; o kawo ev kyfo i fhw, f/ ' gayrJht caMu ;ai GrJhv lx kaMu mfji mjci f;rSm pGefYpm;rIawGo dyft rsm;Bu D;r&Sdo i fhb l;/ci fAsm;wkdY' ku ©a&mu fwJht cgrSm t &mt m;v Hk;[ m t v G, fu av ;jr i fhwu fo Gm;v dr fhr , f/ t en f;i , fwv GJwacsmfjzpfo Gm;wmeJYyJ ci fAsm;wkdY[ mu rfydef;rSm au mi f;au mi f;rpGrf;aq mi fEkdi fb l;v kdY v lwkdi f;u (t x l;o jzi fho wi f;ax mu frsm;) x yfu mwv Jv J ajymv drfhr, f/ ' gaMu mi fh ]o wi f;ax mu fawG[ m x yfu mwv Jv JzGwJho lawG} 'reporters are repeat-ers' yJjzpfw, fv kdY ajymMu w, f/ &v ' frau mi f;wJhppfwr f;au mu fr Iwpfck u kdawGUwmeJY o wi f;ax mu fawGa&mu fv mNyD; ar;cGef;t rsm;Bu D;

ar;v drfhr, f/ t Jo v kdyJci fAsm;wkdYarhaysmu fcsi fwJh q kd;&Gm;wJhu dpöawGrSmv n f; o lwkdYa&mu fv mNyD;ar ;Mu v drhfr , f/ ' Dx u fykdq kd;wmu awmho wi f; ax mu fawGrSm o lwkdYwpfESpfv Hk;o Hk;wJh Ekdi fi Ha&;o rm;awG&JUu dk, fa&; zkdi fwGJawG&SdMu w, f/ (t rSm;t , Gi f;awG? v di fykdi f;q kdi f&mt jzpft ysu fawG? ' grSr [ kwf Ekdi fi Ha&;q kdi f&m t &Su fu GJrIawG) pwJht wdr f;tapmi f;jzpf&yfawG o wi f;pmawGay:a&mu fo Gm;&i f ci fAsm;wkdYt NrJwrf;aMu mu fv efYae&v drhfr , f/ wpfo u fv Hk;t au mi f;v kyfx m;o rQwcPt wGi f;rSm t q kd;q Hk;awGjzpfo Gm;Ekdi fw, f/ o dyfrMu mci frSmyJ ci fAsm;wkdY&JUyHk&dyf[ m jyn fo lawGMu m;x JjyefYESHYo Gm;NyD; wm;q D;v kdY&awmhrSm r[ kwfawmhb l;/

o wi f;ax mu fawGrSm t csdefr&Sdb l;/ ' ght jyi fo lwkdYu kdu ln Dr, fh0efx rf;v n f;en f;en f;&Sdr, f? ' grSr[ kwf &Sdcsi frS&Sdr, f/ ' gaMu mi fho lwkdYq DrSm&SdwJht csu ft v u fawGu kd ao ao csmcsmppfaq ;Ekdi frSmr[ kwfb l;/ ' Dt csu fu kdv n f; pdwfx JrSm rSwfx m;o i fhw, f/ ' gaMu mi fhci fAsm;wkdYNydKi fb u fawGu v u fñ Id;x kd;wJhrrSefu efwJh t q kdawG? t o a&zsu frIawGu kd jrefjrefq efq ef ji i f;q efo i fhw, f/ ci fAsm;wkdY ro dci frSmo lwkdY&JUt csu ft v u frSm;, Gi f;azmfjyaewm[ m ci fAsm;wkdYt wGu fykdNyD;awmh ajz&Si f;&cu fo Gm;Ekdi fw, f/ b , fv dkt ajct aerSmyJjzpfjzpf u kd, fh&JUv lx kyHk&dyf? ' grSr [ kwf u dk, f&n fu dk, fao G;eJYro i fhawmfwJh wDADt pDt pOfawGrSm Ekdi fi Ha&;o rm;awG[ m ryg0i fo i fhb l;/ Ekdi fi Ha&;o rm;awG&JU csi fhcsdefEkdi fr I[ m o lwkdY&JUv kyfaq mi fr IawGt wGu f t a&;ygw, f/' gaMu mi fhEkdi fi Ha&;o rm;awG[ m r½kd;o m;r IawG? <u yfq yfrmau smrIawGt jzpfx i fjr i fcH&w, f/ wu , fv kdY ci fAsm;o Dcsi f;rq kdEkdi fb l;q kd&i fu m&mt kdau ro Gm;ygeJY/ pGefv TwfwJhu dpö[ m ci fAsm;u dpör[ kwfb l;q kd&i fpGefv TwfwmeJYywfo u fwJh wDADt pDt pOfawGu kdwu fa&mu fzkdY t zdwfrcH&at mi fBu dK;pm;yg/ v lx keJYq u fq Ha&;t m;v Hk;[ m au mi f;rGefwJhv lx keJYq u fq Ha&;jzpfw, fq kdwJht csu f[ m Ekdi fi Ha&;o rm;awGt wGu f

Page 38: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ71 72

awmhrrSefb l;/t u s, fx yfajym&r, fq kd&i f rD' D, m[ m jyn fo lv lx kx JrSm

ji i f;ckHzkdYt pDt pOfv kyfw, f/ ' gayrJh ygwDaygi f;pHk&JUMo Zmv Trf;rkd;r Iu kdawmhrcHEkdi fb l;/ ' gaMu mi fhci fAsm;wkdYu pwi fNyD;pn f;½kH;NyD; t pDt pOfv kyfzkdYv kdw, f/ u rfydef;azmfaq mi fjci f;q kdwm t pDt pOfcsrSwfwJh t Ekyn mjzpfw, f/ t Ekdi f&wJhygwD[ m t pDt pOfcsrSwf&wJhygwDjzpfw, f/t Jo v kdygwD[ m jyn fo lv lx kaq G;aEG;ji i f;cHkr IrSm o lwkdY&JUt m;o mcsu feJY o lwkdYNydKi fb u f&JUt m;en f;csu fawGu kd au mi f;au mi f;azmfx kwfjyi fq i fx m;w, f/ at mi fjr i fr I&&SdzkdYt wGu f ygwDawGu o Hk;wJh t Jo v kden f;pepfu kdpn f;ab mi fcsjci f;v kdYac:w, f/ pn f;ab mi fcsjci f;q kdwmci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;x JrSm wo D;wo efYpu m;v Hk;awGu kdo Hk;NyD;em;ax mi fo l&JUpdwfx Ju o D;jcm;csdwfq u fr IawG? yHk&dyfawGu kday:v mat mi fv kyfjci f;yJjzpfw, f/ t J' Dv kdpu m;v Hk;awGu kdrSefu efwJhae&mrSmx yfcgwv Jv Jci fAsm;wdkYt o Hk;jyKEkdi fr, fq kd&i f NydKi fb u fawG&JU*kPfo du ©mu kdarS;rSdefo Gm;at mi fv kyfv kdY&w, f/ Oyrmajym&r, fq kd&i f a[ mfv efEkdi fi H&JU 2006 ckESpfa&G;au mu fyGJu r fydef;rSm PvdA acgi f;aq mi f&JUp½kdu ft ay: ESmwpfzsm;o mo Gm;at mi fv kyfcJhwm&Sdw, f/ wDADt ji i f;cHkwpfckrSm CDA acgi f;aq mi fu ]rpöwmab mhpf ci fAsm;[ mr½kd;o m;b l;q kd;&Gm;w, f} v kdYajymcJhw, f/ ' gayrJh ab mhpfu ' gu kdjyefracsyEkdi fb l;/ t J' Dpu m;[ m ab mhpfu kdt awmfx do Gm;w, f/ PvdA u apmapmwkef;u wkdu fckdu fr Iu kd t x yfx yfcgcg ]u RefawmfwkdY&JUNydKi fb u fawG[ m u RefawmfwkdY&JU*kP fo du ©mu dk ESpfaygi f;t awmfMu at mi f csdK;ESdrfzkdYBu dK;pm;aeMu w, f}? ]wpfzu fo wfNydKi fyGJjzpfro Gm;zkdYv kdw, f} q kdwJhpu m;awGeJY jyefwkefYjyefw, f/ t Jo v kdwkefYjyefr IaMu mi fh t ajct aeykdq kd;o Gm;w, f/ wu , fawmh t Jo v kdwkefYjyefr IawG[ m pGwfpGJcsu fu kdykdNyD;t m;au mi f;at mi fv kyfv kdu fo v kdjzpfo Gm;w, f/ CDA &JU en f;AsL[ m[ m t ar&du efEkdi fi H&JUo r®wa&G;au mu fyGJrSm *Refu , f&Du kdq efY

u si fzkdY &Dywfyv pfu efawGu o Hk;wJhen f;AsL[ mjzpfw, f/ b k&Sfuu , f&Du kd t NrJwrf;t jr i fajymi f;aewJho ljzpfw, fv kdY pGyfpGJw, f/ t Jo v kdb mrSr [ kwfwJh t jyKt r lav ;wpfck[ m u , f&Dt wGu f t Bu D;rm;q Hk;ao m t [ efYt wm;jzpfo Gm;w, f/ b k&SfajymwJhpu m;[ m v lwkdi f;&JUyg;pyfjzm;rSm t NrJwr f;ajymq kdaewJhpu m;jzpfo Gm;w, f/ ' gaMu mi fhu , f&D½IH;o Gm;w, f/

t Ekwfo ab maq mi fwJh pn f;ab mi fjcm;jci f;u kd b , fv kdckcHrv J/ ci fAsm;wkdYu kdwkdu fckdu fr IawGu kd x yfcgwv Jv Jrajymq kdb Jci fAsm;wkdY t NrJwr f;ji i f;q efo i fhw, f/ t J' Daemu frSm ci fAsm;wkdY&JUNydKi fb u fu kd ci fAsm;wkdYt Ekdi f&Ekdi fw, fq kdwJht aMu mi f;t &mu kd aq G;aEG;zkdYBu dK;pm;o i fhw, f/ ]q i ft aMu mi f;rawG;ygeJY} q kdwJhOya' &Sdw, f/t J' DOya' o t & ci fAsm;wkdY[ m wpfa, mu fa, mu fu dkwm0efay;v kdu fwJht cg? o lwkdY b mv kyfv kyf q i ft aMu mi f;awmhrawG;apcsi fb l;q kdwmu kdv n f;o lwkdY u kdajymjyv kdu fyg/ t J' Dt cgrSm o lwkdY[ m q i ft aMu mi f;u dko lwkdYrawG;b JraeEkdi fMu awmhb l;/ wu , fv kdY Ekdi fi Ha&;o rm;wpfa, mu f[ m rrQrwpGyfpGJcH&w, fq kd&i f t J' Dt csu fu kdcsu fcsi f;ji i f;q kdyg/' gayrJh wu , fht a&;Bu D;q Hk;t csu fu awmh ci fAsm;wkdYji i f;q efNyD;NyD;csi f;aq G;aEG;yGJ&JUt aMu mi f;t &mu kd ajymi f;v Jypfv kdu fyg/ u kd, fh&JUx yfcgwv Jv J ji i f;q efr Ix JrSmyJ ydwfr draeygapeJY/ t aMu mi f;u awmhx kwfazmfajym q kdr Iwkdi f;[ m v lawGu kd pOf;pm;o Gm;apv kdYyJjzpfw, f/rD;r&Sdb J b , fu aerD;ckd;v mo v Jv kdY v lawGu pOf;pm;o Gm;v dr fhr , f/' gaMu mi fh t NrJwr f; jr efjr efq efq efwkefYjyefyg/ NyD;wJht cgrSmNydKi fb u f&JUa&SUwef;ppfr su fESmu kdwkdu fckdu fyg/ wkdu fckdu fr I[ mt au mi f;q Hk;cHppfjzpfw, fq kdwJh pu m;&Sdw, f/ v kdt yf&i f ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;u kd t x yfx yft cgcg ajymq kdayr, fh u Rr f;u si fwJhu r fydef;ajyma&;q kdcGi fh&Sdo lwpfa, mu fu kdx m;x m;yg/ jzpfEkdi fajct rSm;awG? em;v n fr IawGu kd t J' Dajyma&;q kdcGi fh &Sdo lu ajz&Si f;v drfhr, f/

Page 39: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ73 74

o wi f;ax mu fawGu kd ci fAsm;wkdYajymr , fh t aMu mi f;t &mb u frSm&Sdaeygap/ t aMu mi f;u awmh ci fAsm;wkdY&JUNydKi fb u fu v n f; o lwkdYu kdo lwkdYb u fygat mi f o dr f;o Gi f;rSmjzpfv kdYyJ/ ci fAsm;wkdYb u fu kdygat mi fo wi f;ax mu fawGt ay:Mo Zmv Tr f;rkd;Ekdi fjci f;eJY pn f;½kH;Ekdi fjci f;u kd]v Sn fhypfjci f;} v kdYac:w, f/ v Sn fhypfjci f;q kdwJh t "dyÜg, fu awmh ci fAsm;wkdYu ci fAsm;wkdY&JU&n f&G, fcsu fu kd t au mi f;q Hk;ax mu fyHhay;Ekdi fzkdYwjcm;ao mt rSefw&m;wpfcku kd t m½kHpkdu fckdi f;v kdu fwmyJjzpfw, f/t csu ft v u fawG[ m yk*¾v du rq efb l;/ ' gayrJh t , lt q ESpfckuawmhrwlb l;/ v lq , fa, mu f yef;csDu m;csyfwpfcku kdMu n fhwJht cgrSmu GJjym;jcm;em;wJh t "dyÜg, fzGi fhq kdcsu f 10 rsdK;x Gu fv mv drfhr , f/ t Ekyn m&Si fawG[ m o lwkdY&JU&n f&G, fcsu fu kdjywfjywf o m;o m;&Si f;&Si f;v i f;azmfjyzkdYBu dK;pm;o v kdyJ Ekdi fi Ha&;q kdi f&mv Sn fhpGrf;Ekdi fwJh q &m0efawG[ mv n f; t J' Dt Ekyn m&Si fawGeJYt wlwlyJ/

t Ekyn m&Si fawGu pkwfwHawGeJYt v kyfv kyfo v kd Ekdi fi Ha&;o rm;awGu v n f; t a&;Bu D;wJhEkdi fi Ha&;t jzpft ysu fawG? ay:v pDwi fjyr IawG? t , lt q t jr i fppfwrf;au mu frIawG? rdefYcGef;awG? aq G;aEG;yGJawGeJYt v kyfv kyfw, f/ ci fAsm;wkdYb , fav mu ft x d t rSefw&m;b u fu kdt m½kHajymi f;Ekdi fo v Jq kdwJhu dpörSmv n f; t u efYt o wf&Sdw, f/ ci fAsm;wkdYu kdv dr fr , fq kd&i f t rSefw&m;[ m aemu fq Hk;rSmay:v mrSmyJ/

ygwDawG[ m o lwkdY&JUrD' D, mt o Gi fo P²mefx def;csKyfrIu kd wwfEkdi fo rQv kyfaq mi fMu w, f/ aemu fx yfu mu G, f&r, fhwpfcsu fu awmht v Geft u RHo kwfo i fjci f;yJjzpfw, f/ t ckacwfu rÇmBu D;rSm q u fo G, fa&;v r f;aMu mi f;awGt rsm;Bu D;&Sdw, f? wDADy½kd*&r fawGt rsm;Bu D;&Sdw, f/ ' gaMu mi fhv kdt yfwmx u fykdaeao ;w, f/ ' Du dpör Smci fAsm;wkdY[ m b , fav mu ft wkdi f;t wmx d ay:v Gi fx i f&Sm;r I&Sdo v Jq kdwJht ay:rSmv n f; r lwn fw, f/ ykdNyD;ao ;i , fwJhygwDawGeJYo lwkdY&JUacgi f;aq mi fawG[ m o lwkdYv kyfEkdi fwJht ay:rSmyJ t x kdi fcsMu

w, f/ wu , fv kdY ci fAsm;wkdY[ m t pDt pOfwpfckrSmygv mr, fq kd&i frv kdv m;t yfwJht HhMo r IawGu kd u mu G, fzkdYt wGu f o wi f;o rm;awGeJYBu dKwi fNyD;jrefjrefv kyfo i fhw, f/ t aMu mi f;t &mb , fv kdjzpfr , f?b , fv kdv kyf&r , f? b , fo lawGu kdzdwfr , f pwJht csu fawGu kd jrefjrefq efq efv kyfu kdi fo i fhw, f/ wu , fv kdY o wi fo rm;u ' gawGu kdrv kyfcsi fb l;q kd&i f v lawGu kdav smhNyD;zdwfwm ykdau mi f;r , f/ o wi f;orm;awG[ m o lwkdY&JUt csu ft v u fawGu kd jyn fhjyn fhpHkpHkao ao csmcsmrppfEkdi fb l;q kd&i f ci fAsm;wkdYu o u fq kdi fwJht csu ft v u fawGu kdt v Gwfu su frSwfx m;zkdYv kdw, f/ ci fAsm;wkdY u rfydef;t zGJU? ' grSr [ kwfwjcm;t zGJUu t &m&SdawG[ m r rQwwJh wkdu fckdu fr IawGu kdv kyfzkdYr&Si f;v i f;wmawGu kd t rSefjyi fzkdYq kdwmu kdv n f;o dae&r, f/ o wi f;orm;awG[ m o lwkdY&JUaq mi f;yg;awGu kd ra&;ci frSm ESpfb u fygwDupu m;awGt m;v Hk;u kd em;ax mi fzkdYv kdwJh t aMu mi f;o wday;o i fhw, f/rD' D, m[ m t a&;ygw, f' gaMu mi fh ci fAsm;wkdY&JUu rfydef;rSm t "du u swJhae&mu yg0i fw, f/

o wi f;x kwfjyefjci f;o wi f;o rm;awG[ m aeYpOfaeYwkdi f;o wi f;t r sm;Bu D;u kd

v u fcH&&Sdw, f/ ' gaMu mi fhci fAsm;wkdY[ m t J' Do wi f;awGt rsm;Bu D;x JrSmay:v Gi faezkdYv kdw, f/ ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;[ m &Si f;v i f;ae&r, f/o wi f;pu m;' DZkdi f;[ m q GJaq mi fr I&Sd&r , f/ jzpfEkdi fr , fq kd&i f ci fAsm;wkdY[ m ci fAsm;wkdY&JUo wi f;x kwfjyefcsu fawGu kd o wi f;ax mu fawGq DykdYwJht cgrSm o lwkdY&JUemrn fu kdwyfay;o i fhw, f/ wcsdefwn f;rSmyJo lwkdY&JUt , f' Dwmq Du kdv n f; rdwåLwpfapmi fykdY&r , f/ t Jo v kdykdYwJht cgrSmv n f; ykdYv kdu fwm&aMu mi f;u kd o wi f;o rm;awGq D zkef;q u ft aMu mi f;Mu m;&r , f/ ' Do wi f;awGo lwkdYo Hk;rv m;? ro Hk;b l;v m;q kdwmu kdv n f; ar;jref;&r, f/ au mi f;rGefwJho wi f;x kwfjyefr I[ m KISS

Page 40: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ75 76

q kdwJh Keep It Short and Simple (wkdwkdeJY&Si f;&Si f;) jzpfzkdYv kdw, f/wu , fho wi f;pu m;u kd yx rq Hk;pmaMu mi f;rSmyJ pmv Hk;t x leJYa&;&r , f/ b , fo lv J? b mv J? b , fae&mrSmv J? b , ft csdefv J? b mhaMu mi fhv Jq kdwJhar ;cGef;i g;ckt wGu f t ajzawG o wi f;x kwfjyefr Ix JrSmyg&r , f/ t J' Do wi f;x kwfjyefr I[ m aeYpOfo Hk;b mo mpu m;jzpf&r , f/ t x l;o Hk;pu m;awGr jzpf&b l;/ o wi f;x kwfjyefr It m;v Hk;[ mn Dn GwfrQwJht jyi ft q i f&Sd&r , f/ u r fydef;t zGJU&JUr lv yHkpHeJYv n f; n Dn Gwfu dku fn D&r, f/ pmaMu mi f;wpfaMu mi f;eJYwpfaMu mi f;Mu m;rSm rSwfpkrSwfzkdYt wGu f ae&mcyfu sJu sJjcm;&r, f/ ci fAsm;wkdYykdYr, fhv l&JU emrn f?v dyfpm? w, fv Dzkef; eHygwf? t D;ar ;v fv dyfpmawGyg&r, f/

o wi f;pm&Si f;v i f;yGJo wi f;pm&Si f;v i f;yGJv kyfr , fhae&m[ m o lY&JUt q i fht wef;eJY

n DwJhae&mjzpf&r, f t D;ar;v fawG? zkef;awGo Hk;v kdY&wJhae&mjzpf&r, f/wu fa&mu fv mwJhv lawGu kd rdwfq u fay;r , fh u Rrf;u si f, HkMu n fr I&SdwJhacgi f;aq mi f;&Sd&r, f/ o wi f;pm&Si f;v i f;yGJ&JU&n f&G, fcsu fu kdv n f;aMu ji m&r, f/ ci fAsm;wkdY&JUt "du o wi f;pu m;u kdv n f;o Hk;&r, f/ ' gyrJhrdefYcGef;ajymwJht cgrSm r&Sn fMu mygapeJY/ t ar;t ajzt wGu f v Hkav mu fwJht cdsefay;yg/ ' Dt csu fawGt m;v Hk;[ m o wi f;pm&Si f;v i f;yGJt wGu f*½kpkdu fzkdYv kdt yfcsu fawGjzpfw, f/

wDADESi fha&' D, kdt i fwmAsL;rsm;Ekdi fi Ha&;o rm;awmfawmfrsm;rsm;[ m rMu mcP t i fwmAsL;cH

&w, f/ &v ' fu awmh t ajct aeay:rSm t rsm;Bu D;r lwn fw, f/ci fAsm;wkdY&JUjyi fq i fr Iay:rSm r lwn fNyD; &v ' fawGu pu m;ajymv drfhr, f/t J' Dt i fwmAsL;[ m wkdu f½kdu ft i fwmAsL;v m;? ' grSr [ kwft o Ho Gi f;NyD;aemu frS jyefv Ti fhr Smv m;/ t J' Dt i fwmAsL;u kdwn f;jzwfrSmv m;?

e*dkt wkdi f;yJ x kwfv Ti fhrSmv m;/ t i fwmAsL;ajzq kdaecsdeft wGi f;rSmo dx m;&r , fh a&Tpn f;r sOf;o Hk;cku awmh (1) em;ax mi fyg? (2)em;ax mi fyg? (3) em;ax mi fyg/ ' gu kdMu n fh&i f o dyf½kd;&Si f;w, fv kdYx i f&w, f/ ' gayrJh wu , fhv u fawGUrSmawmh o dyfu kdv kyf&cu fcJw, f/t i fwmAsL;o l&JU pu m;u kdao ao csmcsmem;ax mi fwJht cgrSm t a&;ygwJhu dpöawGu kd v u fv Gwfpy, frajymrdawmhb l;/ ci fAsm;wkdY ao ao csmcsmem;ax mi f&i f ar; cGef;awGu kdykdNyD;au mi f;at mi fajzq kdEkdi fv drhfr , f/ wDAD?a&' D, kdem;ax mi faewJhy&do wfawGu kdv n f; ykdNyD;pdwf 0i fpm;v mat mi fq GJaq mi fEkdi fv drfhr, f/ v lawGu kdem;v n fwJh? rSDckdEkdi fwJh? v lo m;q efwJhv lwpfa, mu f t jzpfeJYawGUBu HKae&w, fv kdY y&do wfawGu jr i fv mv drfhr , f/

t i fwmAsL;rSm o wi f;pu m;[ m t c&mu sw, f/ i gh&JUo wi f;pu m;[ mb mv J? i gb mawGu kday;csi fwmv J? t i fwmAsL;u aeem;ax mi f o lawGMu n fh½Io lawGb mawG&Ekdi frv J? b , fv kdo wi f;acgi f;pOfrsdK;eJY ygv mzkdYu kd i g&n frSef;x m;o v J pwJhar;cGef;awGu kd u dk, fhu dk, fu dk, ft NrJwr f;ar;&r , f/ Ekdi fi Ha&;q kdi f&m? yn m&yfq kdi f&mpu m;v Hk;awGu kdro Hk;rdzkdYv kdw, f/ y&do wfq kdwmu kd pdwfx JrSm t NrJwrf;rSwfx m;& r, f/

wkdwkdeJYv kd&i f;ajymyg/ ½Iyfax G;wJhjyó emwkdi f;u kd wpfckwn f;ao mt ESpfo m&t jzpft NrJwrf;av smhcsay;yg/ ' g[ m ci fAsm;wkdY &SmazGaewJht &myJjzpfw, f/ u m;x JrSmyJjzpfjzpf? a&csdK;aewJht csdefrSmyJjzpfjzpfci fAsm;wkdYajymcsi fwmawGu kd ci fAsm;wkdYav hu si fhyg/ t J' D[ mawGu kdci fAsm;wkdYt ESpfcsKyfyg/ t csdeft m;jzi fh t rsm;q Hk;pu úefY ESpfq , fyJ , lyg/

ci fAsm;wkdY&JUy&do wfu kd b , fawmhrSav QmhrwGu fygeJY/ ay:jyLv mwDADt pDt pOf? ' grSr [ kwf o wi f;pmawG&JUo mrefy&do wfawGrSmawmi f jr i fhrm;wJhyn ma&;r&SdMu b l;/ t Jo v kdjzpfaev kdY o lwkdY[ mwHk;aew, fv kdYq kdv kdwmr[ kwfb l;/ a, b k, st m;jzi fht J' Dv lawG[ mwpf0u ft rSefawGu kd o dEkdi fMu wJh yg;eyfwJhv lawGjzpfw, f/

Page 41: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ77 78

ci fAsm;wkdY&JU t pDt pOfeJYywfo u fwJhe, fy, fwpfcku kd o wdjyKyg/ ci fAsm;wkdYv Hk;0rajymEkdi fwJht &m? ci fAsm;wkdYajymEkdi fwJht &mawGub mv Jq kdwmu kd Bu dKwi fNyD;awmho dae&r , f/ ci fAsm;wkdY[ m ygwD&JUt jr i fhq Hk;&mx l;rSm&Sdraeb l;q kd&i f ci fAsm;wkdY cGi fhjyKñ TefMu m;csu f&zkdYv kdw, f/ wu , fv kdY t J' DcGi fhjyKñ TefMu m;csu fu kd r&Si f;b l;q kd&i f t i fwmAsL;u kdrpDpOfo i fhb l;/ t aMu mi f;u awmh u Rrf;u si fwJht i fwmAsL;o rm;[ m ci fAsm;wkdYu dk, fEIdu fu ay;t yfx m;wJht &mawGeJYyJ ci fAsm;wkdYu kdau smfjzwfo Gm;v drhfr , f/

ci fAsm;wkdY&JUem;ax mi fMu n fh½Io ly&do wfawGt ay: ci fAsm;wkdYygwDu b , fv kdyHk&dyfrsdK;ay;Ekdi frv Jq kdwmu kd Bu dK;pm;pOf;pm;Mu n fhyg/ci fAsm;wkdYygwDu v kyfEkdi fwJht rSm;awGu kd rv kyfrdygapeJY/ t wdwfuv kyfcJhwJht rSm;awGu kd ½kd;½kd;o m;o m;wm0ef, lwJhpdwf"mwfeJY0efcHNyD;v lawGu kdq GJaq mi fyg/ t i fwmAsL;x Ju t [ awGu kdt u kefydwfrypfygeJY/ ar ;cGef;ar ;wJho lwdwfq dwfo Gm;wJht cgrSm ci fAsm;wkdY[ m t J' Dwdwfq dwfaewJht [ awGrSm awmu fav Qmu fpu m;ajymcsi fajymv kdu fEkdi fw, f/ ci fAsm;&n f&G, fx m;wmx u fykdNyD;awmh ajymv mat mi fv kdYv kyfwm[ m t i fwmAsL;en f;pepfwpfckjzpfw, f/

av ;v HwJhar ;cGef;awGu kdo wdx m;yg/ rMu mcP q kdo v kdyJo wi f;o rm;awG[ m wkdu f½kdu fro u fq kdi fwJh t , lt q awGygwJhar;cGef;rsdK;awGar;wwfw, f/ t J' Dv kdar;cGef;rsdK;awGeJY ci fAsm;u dkro dv kdu fro db mo m ygv mat mi fq GJaq mi fv drfhr , f/ Oyrmajym&&i f ]ci fAsm;wkdYygwDu awmh t ajct aerau mi f;awmhb l;/ t J' geJYywfo u fv kdYb , fv kdv kyfzkdYt pDt pOf&Sdo v J/} q kdNyD;ar ;wwfw, f/ ' Dar ;cGef;u kdci fAsm;wkdYo ab mraygu fci frSmyJ ci fAsm;wkdYygwDt ajct aerau mi f;b l;q kdwmu kd t v kdt av smu fci fAsm;0efcHrdv drfhr , f/ t J' Dv kdt ajct aeu kdo wdx m;yg/ ' gaMu mi fho wi f;o rm;awG&JU t Jo v kdawG;q csu fawGu kdOyu ©mjyKv kdu fyg/

t i fwmAsL;awGu kdaeYpOfyHkrSefv kyfaeu s u dpöwpfckv kdo ab mrx m;ygeJY/ u dk, fwkdi fao csmjyi fq i fyg/ t i fwmAsL;t wGi f;r Smu kd, fhu dk, f u dk, f, HkMu n frI&Sdygap/ rq kdi fwJht o pfawGu kdv n f; v kyfrdzkdYrBu dK;pm;yg eJY/ v li , fawGu kd wpfckck&Si f;jyaewJhyHkpHrsdK;eJYpu m;ajymyg/wwfEkdi fo rQ o b m0u su sjyKrlyg/ ' gayrJhwpfcsdefv Hk; t i fwmAsL;wJho lu kdyJMu n fhaeyg/ wu , fv kdYci fAsm;wkdYu wpfae&m&mu kd wpfpu úefYav mu fyJ jzpfjzpfMu n fhv kdu fr, fq kd&i fawmi f ci fAsm;o dr fi , faew, f?ar ;cGef;awGu kd½kef;u efNyD;awmhajzae&w, fq kdwJhyHkay:o Gm;Ekdi fw, f/' Dt jyKt r l[ m u kd, fhu dk, fu kd, f, HkMu n fr Iu kdjywJh t jyKt r lr [ kwfb l;/(' Dt csu f[ m wDADt i fwmAsL;awGt wGu fjzpfw, f/)

t i fwmAsL;[ m ci fAsm;a&m o wi f;o rm;yg t cef;x Ju rx Gu frcsi f;rNyD;ao ;b l;/ o wi f;o rm;awG[ m rMu mcP q kdo v kdci fAsm;wkdY q Er&SdwJht &mawGu kd t wi f;EIdu f, lzkdYBu dK;pm;w, f/ t ckajymr , fh t jzpft ysu fu av ;u kdpOf;pm;Mu n fhyg/ o wi f;o rm;wpfa, mu f[ m o lY&JUt o Ho Gi f;pu fydwfv kdu fNyD;awmh t u sÐx Jx n fhv kdu fw, f/ NyD;wJh t cgrSm ]t o Ho Gi f;pu fr&Sdawmhb l;/ ci fAsm;wkdY&JUygwDacgi f;aq mi fu kd b , fv kdjr i fo v J/} q kdNyD;ar ;v kdu fw, f/ ' grsdK;u kdo wdx m;yg/ o wi f;o rm;awGrSm b , fawmhrSwm0efcsdefNyD;w, fq kdwmr&Sdb l;/ ' gaMu mi fh ]rSwfwrf;wi frx m;b l;} q kdwJhpu m;rsdK;u kd *½kpkdu fyg/o wi f;o rm;u ci fAsm;ajymwJhpu m;u kd o Hk;rv m;? ro Hk;b l;v m;q kdwmu kd ci fAsm; b , fawmhrSro dEkdi fb l;/ ][ kwfNyD/ i gajymw, f ' gayrJht J' gu kd rSwfwr f;wi frx m;b l;/} q kdwm v Hk;0r jzpfEkdi fb l;/ ci fAsm;wkdYyg;pyf ydwfx m;&i ft au mi f;q Hk;yJ/

ajc[ efv u f[ efb mo mpu m;wDADt i fwmAsL;awGrSm ci fAsm;&JUt r lt &m[ m 70% y&d

o wfawGt ay:rSm o u fa&mu frI&Sdw, f/ ci fAsm;&JUajymyHkq kdyHk[ m 20%?

Page 42: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ79 80

ci fAsm;ajymwJhpu m;[ m 10% yJy&dwfo wfay:rSm o u fa&mu fw, f/' gaMu mi fh u i fr&may:rSm jyKr lajymq kdyHk[ m t a&;Bu D;w, f/ ci fAsm;wkdY&JUv u fu kdrv IyfygeJY/ at mu fu kdi HkYrMu n fhygeJY/ (wpfcgw&H Ekdi fi Ha&;o rm;awG[ m rsu fcHk;½IHUwwfMu w, f/) rsu farSmi frMu KwfygeJY/(Oyrm ESmacgi f;EIdu fwmv kd) r , Ofau s;wJht av ht u si fhawGrv kyfygeJY/ u i fr&mu kdb , fawmhrS pkdu frMu n fhygeJY/ t i fwmAsL;rpci frSmci fAsm;wkdY[ m x l;jcm;wJhaMu mfji ma&SUrSmx kdi faewmv m;? ' grSr [ kwft &r f;aq mhwJhau smi f;o m;av ;awGt kyfpka&SUrSmx kdi faewmv m;?' grSr[ kwf ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;u kdem;rv n fEkdi fwJhv lwpfa, mu fa&SUrSmx kdi fae wmv m;q kdwmu kd t NrJwr f;av hv mMu n fho i fhw, f/ci fAsm;wkdY[ m u i fr&ma&SUrSm t NrJwrf;o yfo yf&yf&yf0wfpm;x m;zkdYv kdw, f/ t i fwmAsL;rpci frSm t r sdK;o rD;jzpfjzpf? t r sdK;o m;jzpfjzpfq Hyi fu kdo yfo yf&yf&yfjzpfzkdY? o Gm;awGu kdo efY&Si f;zkdY? rdwfu yfawGn d§zkdYt wGu fu kd o efYpi fcef;o Gm;x m;o i fhw, f/ Mu n fh½Io laygi f;rsm;pGm&JUa&SUrSm i wHk;yHkpHrsdK;jzpfrae&i fykdau mi f;w, f/ ' Dt v kyfrsdK;[ m jyn fo lawGeJYq u fq Ha&;t zGJU t wGu fv n f;t a&;Bu D;w, f/ ' Dv kdt ao ;pdwfrsdK;awGu kd t J' Dt zGJUu t NrJwr f;o wdjyK&r , f/

a&;ajzt i fwmAsL;rsm;o wi f;pmrSmygwJht i fwmAsL;awGt wGu f v kdt yfwJhv r f;ñ Tef

csu fawGu dkazmfjyNyD;o Gm;NyD/ o wi f;pmaemu fq Hk;azmi fydwf&u faMu mi fho wi f;o rm;awG[ m ci fAsm;wkdYu kd t J' Dae&mrSmwi fci fAsm;wkdY&JUt jri fu kdzkef;q u fNyD;ar ;Mu v drfhr , f/ ci fAsm;wkdY&JUt "du t u sdK;t jrwfu awmhu r fydef;[ mau mi f;au mi f;rGefrGefq u fo Gm;aew, fq kdwJht aMu mi f;u kdajzq kdzkdYyJjzpfw, f/ ' gaMu mi fhci fAsm;wkdYu kdt i fwmAsL;csi fw, fq kd&i f' Du dpöu dkb , fawmhrSrarhygeJY/ wu , fv kdY i g;rdepft csdefMu mNyD;wJhaemu frSmawmi frS ci fAsm;wkdYu kdzkef;jyefac:ygap/ ci fAsm;wkdYb majymcsi fo v J

q kdwmu kd pOf;pm;zkdYt csdefen f;en f;, lyg/ t i fwmAsL;rv kyfb l;v kdY ji i f;v kdu fwJht wGu fv n f; b mt rSm;rSr&Sdb l;/ wpfcgw&HrSm t J' Dv kdji i f;v kdu fwJht wGu fv n f; yn m&Sdq efo Gm;w, f/ t i fwmAsL;v kyfjci f;t m;jzi fhci fAsm;wkdYb m&Ekdi fv Jq kdwmu kdt NrJwrf;ar ;yg/

t i fwmAsL;v kyfzkdYv u fcHv kdu fw, fq kd&i f at mu frSmygwJht csu fawGu kdo wdjyKyg/

t "du o wi f;pu m;u kdt o Hk;jyKyg/ t "du o wi f;pu m;u kdb , fawmhrSx yfwv Jv JrajymygeJY/ rJay;o lawGu kdci fAsm;wkdYajymcsi fwJh[ mu kdo majymyg/ ci fAsm;wkdYajymcsi fwmx u fykdNyD;awmh a0hv n faMu mi fywfrajymygeJY/ wkdwkdeJY½kd;½kd;&Si f;&Si f;ajymyg (KISS)? t aygi f;v u ©P maq mi fyg? t a&SUu kdarQmfMu n fhyg/ ½kd;&Si f;wJhpu m;v Hk;awGu kdo Hk;yg/Ekdi fi Ha&;pu m;v Hk;awGu kdro Hk;ygeJY/ ' geJYywfo u fv kdY o kawo e&v ' fawGu t au mi f;q Hk;v kdY azmfjyv dr fhr , f/ ci fAsm;wkdY&JUt jr i fawGu kd ckdi fv HkwJht csu ft v u feJY v u fawGUu swJhOyrmawGu kdaygi f;pyfNyD;azmfjy yg/pu m;ajymyGJrSm ed' gef;o G, fyg/ t aMu mi f;t &mawGu kdci fAsm;u kd, fwkdi fv u fpo dr f;zkdYraMu mu fygeJY/ (]ci fAsm;u kdau s;Zl;wi fygw, f t ckav mav mq , ft wGu f u Refawmfajymcsi fwmu awmh ' gygyJ/}) b , fawmhrSrv drfygeJY/ ao csmwJht aMu mi f;t &mu dko majymyg/ wkefYjyefajymzkdYt wGu ft csdef, lyg/ wkefYq kdi f;raeygeJY/ t ao ;pdwfawGajymNyD; a0hv n fraeygeJY/ ci fAsm;wkdYNydKi fb u f&JUv u fo Hk;pu m;awGu kd , li i fro Hk;ygeJY/ ci fAsm;wkdYpdwfn pfaewJh[ mu kd b , fawmhrSr jyygeJY/ t i fwmAsL;wJho leJYt ji i f;t cHkrjzpfygeJY/ &i f;&i f;ESSD;ESD;aeyg/ (v Hk;0t q i frajyawmhb l;q kd&i f t i fwmAsL;u kd&yfv kdu fwmydkau mi f;r , f/) t i fwmAsL;NyD;wJhaemu frSm t i fwmAsL;x m;wJhpmo m;awGu kd t wn fjyKzkdYci fAsm;wkdYq Du kdykdYckdi f;yg/ ' ght jyi fo lwkdYb mawGv kdt yfao ;o v Jq kdwmu kdv n f; o wi f;o rm;awGu kdar;yg/ o wi f;o rm;awGeJYt NrJwrf;t q u ft o G, f&Sdaeygap/

Page 43: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ81 82

rD' D, meJYq u fq HwJht csdefrSmo d&r, fh a&Tt rSefw&m;rsm;]yx rq Hk;au mi f;rGefwJhyHk&dyf&zkdY ' kwd, t cGi fht a&;q kdwm

b , fawmhrSr&Sdb l;/}]o wi f;ax mu fawG[ m t x yfx yfzGwJho lawGyJjzpfw, f/}]v lawG[ m o Hk;cku kdyJrSwfrdMu w, f/}]t m;u dk;v kdY&wJhwi fjyr It wGu f au mi f;rGefwJhjyi fq i fr I/}]t csu ft v u fawG[ mpu m;ajymw, f/ yHkjyi fZmwfv r f;awG

u awmha&mi f;w, f/}]rD' D, mu pm;yGJu pm;yg/ ' gayr , fh pn f;rsOf;pn f;u r f;awG

u dkawmh rcsrSwfygeJY/}]Mu m;cHrD' D, m[ m o wi f;pu m;jzpfw, f/}

rD' D, mo pf

2004 ckESpft ar&du efa&G;au mu fyGJ[ m v lwkdi f;t wGu f t HhMop&mau mi f;NyD; pdwf0i fpm;p&mau mi f;w, f/ ppfwrf;au mu frIrSmacgi f;aq mi fwJh ' Drkdu &u fwpfv Twfawmft rwf[ m jyn fe, fao ;wpfck&JUt &i fu t kyfcsKyfa&;rSL;wpfa, mu fjzpfw, f/ o lYrSm t u lt n Dt ax mu ft yHhr&Sdo v kd? zGJUpn f;x m;wJht ax mu ft yhHt kwfjrpfv n f;r&Sdb l;/ ' gayrJht rsKd;o m;ykHESdyfx kwfa0r Iu [ kd;a0gh ' D;, ef; (Howard Dean)u kdv Twfawmft r wfwpfa, mu ft aeeJYo ab mx m;w, f/ ' Dr kdu&u fawG[ m o lwkdY&JUv Twfawmft rwfu kdra&G;ci f ajcmu fv t v kdrSm' D;, ef;[ m Moveon.org u pDpOfwJh ygv Drefa&G;au mu fyGJrSm yx rq Hk;t q Hk;o wfEkdi fcJhw, f/ Movenon.org q kdwmu awmh q Ejyv Iyf&Sm;r IawGeJY o lwkdY&JU0u fb fq kdu fawGu aewpfq i fh a&G;au mu fyGJawGrSmwkd;wu fwJh t ar&du efv lrsdK;awG u s, fu s, fjyefYjyefYyg0i fajymq kdEkdi fat mi fv kdYBu dK;pm;aewJh v lr Iv Iyf&Sm;rIwpfckjzpfw, f/ ax mu fyHho lax mi f

aygi f;rsm;pGm[ m 0u fb fq kdu fawGeJY? b av mhcfawGrSm awGUq HkMu NyD; Ekdi fi Ha&; t aMu mi f;aq G;aEG;Mu w, f/ v lwpfo ef;u kd av ;yHkyHk&i fwpfyHkuo lwkdY &JUt D;ar ;v fv dyfpmawGu kd ' D;, ef;u r fydef;t zGJUu kdydkYay;Mu w, f/' D;, ef;[ m a' :v mi g;q , fhav ;o ef;u kd u rfydef;t v SLai Gt jzpfpkpn f;Ekdi fcJhw, f/ t J' Dt v SLai GawG[ m t v SLai Gao ;ao ;av ;awGu kd pkaygi f;x m;wJht v SLai Gjzpfw, f/ t ar&du efa&G;au mu fyGJu r fydef;awG[ m[ kdt &i f u wn f;u t NrJv kdv kd n §dEIdi f;ay;wJhOya' t kyfpkawGu aewq i fht v SL ai GyrmP t rsm;Bu D;u kdrSDckdaecJhMu &w, f/ ' gayrJht ckv kd t v SLai Gu av ;awGaygi f;NyD; t v SLai GBu D;jzpfo Gm;wJht cgrSm v lawGt HhMo o Gm;Mu w, f/ ' D;, ef;[ m t ckv kdv kyfv kdu fjci f;t m;jzi fh t &i fu t v SLai GBu D;awGt ay: rSDckdrIaMu mi fhjzpfv mEkdi fwJhy#dyu ©awGu kd a&Smi fu Gi f;o Gm;Ekdi fcJhw, f/ ' g[ m o ljycJhwJh wjcm;en f;v r f;wpfckyJjzpfw, f/ aemu fx yfo ljycJhwJh wpfck &Sdao ;w, f/ t J' gu awmh a&G;au mu fyGJu rfydef;awG[ mwDADeJYo wi f; pmawGu aeyJ t NrJwrf;½kef;u ef&rSm r[ kwfb Jt i fwmeu fay:u v n f; ½kef;u efv kdY&w, fq kdwmu kdjycJhwJht csu fjzpfw, f/ t ar&du efEkdi fi Ha&;o rm;awGt jyi fb u fu v lawGu awmh rD' D, mt o pfawG&JUt u sdK;au s; Zl;u kdpNyD;o Hk;aeMu NyD/ Oyrmajym&r, fq kd&i f ' wfcsf PvdAacgi f;aq mi f [ m o lYv lYt zGJUt pn f;x Ju v lawGeJYcsdwfq u fzkdYt wGu frD' D, mt o pfu kd x Jx J0i f0i ft o Hk;jyKaew, f/ t J' Dacgi f;aq mi fq DrSm' pf*spfw, fo wi f; pmapmi f? 0b fay:w, f(Web Portal)&Sdw, f/ ' ghtjyi f Hyves v kd v lr Iu Gef&u fq kdu fwpfckv n f;&Sdw, f/ t i fwmeu f&JUt u lt n DeJY b m;&u f t kdb m;rm;[ m o lYu kdu ln DcJhwJh at mu fajcv lwef;pm;v lx k Bu D;u kd zGJUpn f;zdkYpDrHEkdi fcJhw, f/ o l[ m v Twfawmft rwfawGx Ju [ Dv m&D u v i fwefu kd aemu fau mu fcszkdY? o rkdi f;rSmwpfcgrSr&Sdb l;cJhwJh t i fwmeu ft ajcjyKpDrHcefYcGJrIu kd v kyfaq mi fEkdi fcJhw, f/' ght jyi f o lY&JUu rfydef;t wGu f o mrefjyn fo lawG&JUt v SLai GawGu kd t i fwmeu f u aewpfq i fh&&Sdat mi fpGr f;aq mi fEkdi fcJhw, f/

Page 44: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ83 84

at mu frSm rD' D, mt o pfawG&JUt aMu mi f;u kdazmfjyx m;w, f/

at mu fajcv lwef;pm; 0b fq kdu fEkdi fi Ha&;ygwDawGwkdi f;rSm o lwkdY&JUu kd, fydki f0b fq kdu fawG&Sdw, f/

' gayrJhygwDt m;v Hk;[ m o lwkdY&JU0b fq kdu fu kd o lwkdYMu n fhcsi fwmMu n fhwJhaMu mfji mq kdi f;b kwfwpfckv kdyJ t o Hk;jyKMu w, f/ t i fwmeu f[ m t jyeft v Sefv kyfu kdi faq mi f&Gu fv kdY&at mi f t cGi fht v r f;awGt rsm;Bu D;ay;x m;w, f/ ci fAsm;wkdY[ m ygwD&JUu dk, fykdi f0b fq kdu ft jyeft v Sefv kyfaq mi fr Iu kdzefwD;v kdY&w, f/ ' grSr[ kwfat mu fajcv lwef;pm;0b fq kdu fu kdaq G;aEG;yGJawGt awG;t jr i fawGu kd zv S, fzkdYt wGu f? v lawGawGUq HkzkdYt wGu f? v lawGu kdpn f;½kH;zkdYt wGu f? yGJawGpDpOfzkdYt wGu f t o Hk;csv kdY&w, f/ ' ght jyi f aq G;aEG;yGJawGjzpfay:v mzkdYt wGu f 0b fzkd&r fawGu kdv n f;zefwD;Ekdi fw, f/ 0i fa&mu fMu n fh½Io lawGu kd 0Du Dq kdu feJYt wlo lwkdY&JUt jr i fawGu kd x n fho Gi f;a&;o m;cGi fhay;&r , f/ v lawGt wlwu Gq kdu fwpfckzefwD;v kdY&at mi fv n f; en f;yn may;t yf&r , f/t Gefv kdi f;0Du DyD;' D;, m;pG, fpHku srf;u jyKv kyfwJhx i f&Sm;wJhv kyf&yfv kdyJ/t jyeft v Seft wlwu Gv kyfaq mi fv kdY&wJh q kdu f&JUt "du t u sdK;au s;Zl;u awmh v lawG[ m ci fAsm;wkdY&JUv r f;pOfrSm t pdwft ykdi f;wpfckjzpfw, fv kdY cHpm;v m&jci f;yJjzpfw, f/ wcsdKUao mv lawG&JUt v kdt &ci fAsm;wkdY[ m ci fAsm;wkdYu rfydef;&JUt pdwft ykdi f;wcsdKUu kd x def;csKyfv kdYr&b l;q kdwJht "du jyó em&SdEkdi fw, f/ x Hk;wr f;Ekdi fi Ha&;o rm;t rsm;pk[ m t Jo v kdjyó emeJY&i fq kdi faeMu &w, f/ t &mt m;v Hk;u kdx def;csKyfcsi fwJhq E[ m ygwDt rsm;pkrSm&SdwJh x da&mu frIr&SdwJhwkefYjyefr IyJjzpfw, f/

v lrIu Gef&u fcsdwfq u fjci f;MySpace, Facebook eJY e, fo mv efEkdi fi Hu Hyves [ m

x i f&Sm;wJhv lr Iu Gef&u fq kdu fawGt wGu f Oyrmjzpfw, f/ wcsdKU

q kdu fawGrSm t zGJU0i faygi f;o ef;eJYcsD&Sdw, f/ Oyrmajym&r, fq kd&i f TheDutch Hyves q kdu frSm t zGJU0i faygi f; ckESpfo ef;au smf&Sdw, f/' DyrmP [ m v lOD;a& 16 o ef;&SdwJhEkdi fi Hwpfckt wGu ft a&;Bu D;wJhyrmP yJjzpfw, f/ q kdu fx JrSm 0i fa&;aeo lawG[ m o lwkdY&JUu kd, fa&;&mZ0i fawGu kdzefwD;Mu w, f/ t zGJU0i fawGjzpfwJhwjcm;o li , fcsi f;awGeJYcsdwfq u fMu w, f/ aemu fwpfcsu fci fAsm;wkdYv kyfEkdi fwJht &mu awmht &i fu t wef;azmfawGu kd&SmazGNyD; wjcm;v lawGb mv kyfaev Jq kdwJht aMu mi f;u kdpkaq mi f;wmyJjzpfw, f/ ' Dv kdq kdu fawGu dko Hk;aewJhEkdi fi Ha&;o rm;awG[ m v li , fawGeJYq u fo G, fMu w, f/ t J' Dv li , fawG [ mt Jo v kdq kdu fawGu kd t v Geft o Hk;jyKMu wJho lawGjzpfw, f/ AmericaMySpace x Ju kd0i fMu n fhwJhv lt a&t wGu f[ m Google eJY Yahooav mu frsm;w, f/ ' Du Gef&u fawG&JUyg0gu awmh Ekdi fi Ha&;o rm;awG[ mrJay;o lawGeJY b av mhcfu wpfq i fhv lyk*¾dKv fcsi f; q u fo G, fEkdi fw, f/"mwfyHkawGykdYv kdY&w, f/ ar ;cGef;awGu kdjyefajzay;Ekdi fw, f/ t ckaemu fq Hk;wkd;wu fr Iu kdajym&&i f Ekdi fi Ha&;o rm;awG[ m o lwkdY&JUu dk, fydki fv lr Iu Gef&u fq kdu fawGu kd zefwD;Mu jci f;yJjzpfw, f/ Oyrmt m;jzi fhhttp://my.barackobama.com/ u kdMu n fhEkdi fw, f/

t i fwmeu frS jzefYcsdjci f;t pDt pOft i fwmeu frSm jzefYcsdjci f;t pDt pOfq kdwmu awmh iPod eJY

x kwfv Ti fhjci f; (broadcasting) q kdwJhpu m;v Hk;ESpfcku kdaygi f;pyfx m;wJhpu m;v Hk;ESpfckjzpfw, f/ ' Dt pDt pOfx JrSm iPod wpfckwn f;u kd u efYo wfyg0i faewmr[ kwfb l;/ wu , fawmh iPod &JUat mi fjr i fr I[ m t i fwmeu fjzefYcsdjci f;t pDt pOfzGHUNzdK;wkd;wu frIt wGu f Bu D;rm;wJhajcv Srf;wpfckjzpfw, f/ t i fwmeu frSjzefYcsdo lawG[ m a' gi f;v kwf(Download)v kyfv kdY&Ekdi fwJh *DwyGJawG? a&' D, kdt pDt pOfawG? aq G;aEG;ji i f;cHkr IawGygwJh at mf' D, kdzkdi fawGu kdjyKv kyfw, f/ t i fwmeu frSjzefYcsdjci f;t pDt pOf

Page 45: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ85 86

[ m Ekdi fi Ha&;o rm;awGt wGu f pdwf0i fpm;p&mau mi f;wJh q u fo G, fa&;v r f;aMu mi f;awGjzpfw, f/ ci fAsm;wkdYypfrSwfx m;wJhy&do wfawG[ ma&S;½kd;o wi f;pmzwfy&do wfawG? a&' D, kdem;ax mi fo lawGeJYv Hk;0rwlb l;/ 2006 ckESpfe, fo mv efEkdi fi HrSmjyKv kyfwJh wpfEkdi fi Hv Hk;q kdi f&ma&G;au mu f yGJau mi fpDrSm PvdA &JUacgi f;aq mi fjzpfwJh a0:wm ab mhpfu o lY&JU 0b fq kdu fjzpfwJh www.wouterbos.nl u ae ab mhpfu jzefYcsdjci f; t u fzft r ft pDt pOf (Boscast FM)u kd jycJhw, f/ t J' Dt pDt pOfrSm o l[ m wjcm;Ekdi fi Ha&;o rm;awGeJY v u f&Sdji i f;cHkaq G;aEG;jci f;t ay:o lY&JUt jr i fawGu kd rSwfcsu fay;cJhw, f/

Akdi f;&yfpfAD' D, kdrsm;aemu fx yfBu D;x Gm;v mwJh v u P ©mwpfcku awmh Akdi f;&yfpfAD' D

, kdrsm;yJjzpfw, f/ 2006 ckESpf' wfcsfNrdKUau mi fpDa&G;au mu fyGJrSm q kd&S, fv pfygwD[ m o lwkdYygwDacgi f;aq mi fjzpfwJh , ef rm&DeDq ef (JanMarijnissen) &JU AD' D, kdu kdjycJhw, f/ t J' DAD' D, kdx JrSm wu , fv kdYo l&JUv kyfaq mi frIawGt aMu mi f;AD' D, kdu kdv kdcsi fw, fq kd&i f o lY&JUt D;ar;v fv dyfpmx JrSm&Ekdi fw, fq kdwJht aMu mi f;ygw, f/ v lwpfa, mu fcsi f;pDt wGu f&n f&G, fx m;wJh AD' D, kdawG&JUjzpfEkdi fajceJY rdwfaq Gt aygi f;t o i f;awGt wGu f&n f&G, fx m;wJh AD' D, kdawG[ m o u fa&mu fr IBu D;rm;v mw, f/ v lawmfawmfrsm;rsm;[ m t NrJv kdv kdaysmf&Ti fr It wGu f wpfa, mu feJYwpfa, mu fAD' D, kdawGykdYMu w, f/ ' Dv kdAD' D, kdawG ay:v mwmaMu mi fh ygwDwpfck[ m v lawGq Du kd t v Gefrsm;jym;wJht D;ar ;v fyrmPawGu kd ykdYp&mrv kdawmhb l;/ wu , fawmh t v Gefrsm;jym;wJht D;ar;v fyrmP awGv lawGq Du kdykdYwm[ m w&m;r0i fb l;/

' pf*spfw, fwDADv kdi f;rsm;

' pf*spfw, fwDADv kdi f;awGay:v mwJht wGu f Ekdi fi Ha&;ygwDawG[ m o lwkdY&JUu dk, fykdi fwDADv kdi f;awGu kd zefwD;v mMu w, f/ Ekdi fi Ha&;ygwDt awmfrsm;rsm;[ m o lwkdY&JUu kd, fykdi f0b fq kdu fu ae ' Dv kdwDADv kdi f;awGu kd t weft o i fhzefwD;x kwfv Ti fhaeMu w, f/

You Tube' pf*spfw, fwDADv kdi f;awGx u ft rsm;Bu D;ykdNyD;o u fo mwJh en f;

v r f;wpfcku awmh You Tube yJjzpfw, f/ You Tube ay:rSm ½kyf&Si fawGwi fv kdY&w, f/ ' grSr[ kwf You Tube v kdi f;q kdNyD;awmhv n f;pwi fNyD;awmh t v kyfv kyfaeNyD/

o wi f;pu m;ykdYjci f;wu , fv kdY ygwDwpfck[ m o lwkdYax mu fcHo lawG&JU zkef;eH

ygwfawGu kd pkaq mi f;x m;Ekdi fr , fq kd&i f o lwkdY&JUaq G;aEG;yGJawG? o lwkdY&JUt pn f;t a0;awGu kd zdwfzkdY? ' grSr [ kwf rJo Gm;ay;zkdY o wday;wJht cgrSm o wi f;pu m;ykdYjci f;u kd t o Hk;jyKv kdY&Ekdi fw, f/

q u fo G, fa&;u d&d, mwefq myv mx n fhwJhyHk;

KISSKISS q kdwm ]Keep It Shot and Simple} ' grSr [ kwf

]Keep It Simple, Stupid} q kdwJh ]wkdwkdeJY&Si f;v i f;ygap}? ]&Si f;&Si f;v i f;v i f;eJY wHk;t ygap} yJjzpfw, f/ KISS q kdwmq u fo G, fa&;t aMu mi f;o i fMu m;aewJhwpfav Qmu fv Hk; pdwfx JrSmrSwfx m;&r , fhaq mi fyk' fyJjzpfw, f/

t "du o wi f;pu m;u kda&;o m;wJht cgrSmOyrmajym&&i f -ci fAsm;wkdY[ m ci fAsm;wkdYajymcsi fwmawGu kd x l;x l;jcm;jcm;o d&r , f/

Page 46: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ87 88

jyn fhjyn fhpHkpHkazmfjyEkdi f&r, f/ v lt awmfrsm;rsm;[ m ajymcsi fwJht aMu mi f;t &mu kd t &Sn fBu D;ajymaeMu ayr , fh v kdcsi fwJht csu fq Du kd ra&mu fMu b l;/ ' gaMu mi fhem;ax mi fo lawG[ m t "du u dpöq Du ae v r f;v TJo Gm;wwfMu w, f/ ' g[ m KISS r [ kwfb l;/ o wi f;pu m;&JUt "du t ESpfo m&x JrSm ci fAsm;wkdYajymcsi fwJh t "du a, b k, st aMu mi f;t &mu kdazmfjyEkdi fwJh pmaMu mi f;t en f;t u sOf;yJygw, f/ t "du o wi f;pu m;[ m t u sO;fcsKyfyJjzpf&r , f/ ' gayr , fh ci fAsm;wkdYu awmh t J' Do wi f;pu m;t aMu mi f;u kd em&Dt awmfMu mMu majym&v drfhr , f/

AIDAAIDA q kdwmu awmh (Attention, Interest, Desire,

Action)t m½kHpkdu fr I? pdwf0i fpm;r I? q E? v kyfaq mi fr IwkdYyJjzpfw, f/v lwpfa, mu f[ m q Hk;jzwfcsu fwpfckrcsci f? wpfckckrv kyfci frSm rwln DwJht q i fhaygi f;rsm;pGmu kd jzwfau smf&w, f/ Ekdi fi Ha&;q kdi f&mo wi f;pu m;wpfck&JU q E&SdwJho u fa&mu fr I[ m v lawGu kdwpfckckv kyfv mat mi fwGef;t m;ay;jci f;jzpfw, f/ Oyrmajym&r, fq kd&i f ci fAsm;wkdYygwDt wGu frJay;ckdi f;jci f;yJjzpfw, f/ wu , fv kdY ci fAsm;wkdYu y&do wfawGu kd Bu D;Bu D;rm;rm;v kyfaq mi fckdi f;w, fq kd&i f ci fAsm;wkdYo wi f;pu m;[ m csdefx m;wJhypfrSwfu kdv GJo Gm;Ekdi fw, f/ ' gaMu mi fh ci fAsm;wkdY&JUwi fjyr Ix J rSmo lwpfyg;pdwf0i fpm;v mat mi f t &i fq Hk;v kyf&r , f/ ypfrSwft kyfpkawG&JUpdwf0i fpm;rIawGx Ju q E&SdwJhv kyfaq mi fr Iu kd &Si f;&Si f;v i f;v i f;v kyfu kdi fzkdYajymjy&r, f/ t Jo v kdv kyfrSo m o lwkdYawG&JUpdwft m;x u fo efr I? ' grSr[ kwfpdwfq Ejr i fhwu fv mNyD; ci fAsm;wkdYv kyfapcsi fwJhu dpöawGu kdv kyfMu rSmjzpfw, f/

IDD: Information, Debate and Decision

t csu ft v u f? aq G;aEG;ji i f;ckHrIeJY q Hk;jzwfcsu fcsjci f;ci fAsm;wkdYwpfckcku kda&mi f;csi fw, fq kd&i f ci fAsm;wkdYa&mi f;csi f

wJht &m[ m zkefpkyfpu fyJjzpfjzpf? ' grSr [ kwf Ekdi fi Ha&;o wi f;pu m;yJjzpfjzpf t q i fho Hk;q i fhu awmht NrJwr f;ygaev dr fhr , f/ t ay:rSmazmfjyx m;wJht q i fho Hk;q i fhu kd ci fAsm;wkdYt NrJwr f;v kdu femzkdYt a&;Bu D;w, f/ yx rq Hk;ci fAsm;wkdYu q Hk;jzwfcsu fcsw, f/ NyD;wJhaemu frSmt csu ft v u fawGay;NyD; ji i f;cHkMu w, f/ t J' Dv kdv kyfr , fq kd&i f v lawGuo lwkdYu kdt av ;rx m;b l;v kdYx i fMu v dr fhr , f/ q Hk;jzwfcsu fcsNyD;o m;aq G;aEG; ji i f;ckHrI[ m b mt o Hk;u srSmrkdYv J/ t Jo v kdo mq kd&i fv lawG[ mab ;z, f cHx m;&w, f/ o lwkdYyg0i fp&mrv kdb l;v kdYx i fMu v dr fhr , f/e*dkwn f;u csrSwfx m;wJh q Hk;jzwfcsu f&JUau mi f;u Gu fawGu kd r jr i fawmhb J t J' Dq Hk;jzwfcsu fu kdq efYu si fMu v dr fhr , f/ t Jo v kdo m v kyfr , fq kd&i f NydKi fb u fawGu ci fAsm;wkdYu kdv G, fv G, fav ; aESmi fh, Su fEkdi fw, f/ ' Dv kd aMu mu f&GHUrIawGeJY i kyfv dQK;aewJh rau seyfr IawGu kdNydKi fb u fawGu q GJ, lt o Hk;cso Gm;v dr fhr , f/ Oyrmjy&r , fq kd&i f' wfcsft pkd;&&JU Oa&my zGJUpn f;yHkt ajccHOya' jr§i fhwi fa&;u r fydef;u kdyJjy&v dr fhr , f/ t pkd;&[ m ' Du dpöeJYywfo u fNyD; q Hk;jzwfcsu fcsx m;NyD;o m;jzpfw, f/ v lx ku kd t csu ft v u fay;wJht csdef[ m aemu fu saew, f/ , kwådu sr Iv n f; r&Sdb l;/ ' gaMu mi fhaq G;aEG;ji i f;cHkyGJ[ maMu mu f&GHUrIawGeJYjyn fhESu faew, f/ ' gu kdMu n fh&i f jyn fo lawG&JUt jri frSmt pkd;&&JUv kyfykdi fcGi fht mP maysmu f q Hk;aewmu kdawGU&r, f/ aemu fq Hk;rSmawmh rJx n fhr, fhrJay;o lawG awmi frS rJrx n fhawmhb l;jzpfo Gm;w, f/t Jo v kdrJrx n fhwmaMu mi fh Oa&my[ m u armu fu r jzpfo Gm;w, f/

Page 47: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ89 88

av hu si fhcef;rsm;1 - Ekdi fi HrSm&SdaewJhrD' D, mawGu kd wDx Gi fyHkazmfyg/ NyD;wJht cgrSmci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;u kd t J' DrD' D, mawGx Ja&mu fEkdi fajc&SdwJhen f;v rf; awGu kdcGJjcrf;pdwfjzmyg/ ' gu kdt kyfpkcGJNyD;v n f;v kyfEkdi fw, f/wu fa&mu f v mo lt m;v Hk;v n f; v kyfEkdi fw, f/2 - ci fAsm;wkdY&JUygwDt wGu f rD' D, mr [ mAsL[ mu kdyHkazmfyg/wpfcsdef wn f;rSmv n f; SWOT pdppfcGJjcr f;r Iu kdv n f; pdwfx JrSmrSwfo m;x m;yg/ ci fAsm;wkdYygwD0i fa&mu fv Iyf&Sm;&r, fh t ajct aeeJY&Ekdi fwJh ai GaMu ;u kdv n f; pOf;pm;x m;yg/3 - ci fAsm;wkdYygwDu v kyfr , fh yGJt wGu fo wi f;x kwfjyefr Iu kda&;yg/4 - o wi f;pm&Si f;v i f;yGJv kyfwJh yHkpHt wkdi f; u pm;yGJv kyfyg/

Page 48: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ89 92

t cef; - 4

v lx kMu m;wGi f pu m;ajymjci f;

Ekdi fi Ha&;q kdwmci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;u kd ysHUESHYat mi fv kyfjci f;yJjzpfw, f/ t Jo v kdv kyfzkdYt wGu f au mi f;rGefwJhrdefYcGef;ajymjci f;[ mt au mi f;rGefq Hk;en f;v r f;awGx Ju wpfckjzpfw, f/ ' gayrJh wjcm;u krÜP DawGu kdo Gm;v n fjci f;? ' grSr [ kwf t zGJUt pn f;awGu kdo Gm;v n fjci f;? t i fwmAsL;jci f;? o wi f;x kwfjyefcsu fykdYay;jci f;? o wi f;pm&Si f;v i f;yGJv kyfjci f;pwJh wjcm;en f;v rf;awGv n f;&Sdao ;w, f/ t J' Den f;v rf;t m;v Hk;u kdo Hk;wJht cgrSm ci fAsm;wkdY[ m o wi f;pu m;eJYywfo u fwJhay:v mr, fho wi f;awGu kd o dyfNyD;x def;csKyfEkdi frSmr[ kwfb l;/ at mi fjr i fwJhrdefYcGef;awGu kda&;wJhae&mrSmo Hk;r, fh t csu ft v u fawGu kd at mu frSmazmfjyx m;w, f/

rdefYcGef;a&;jci f;t wGu fv kdt yfao mt csu frsm;1 - o wi f;pu m;? o wi f;pu m;? o wi f;pu m; t NrJwr f;yx rq Hk; acgi f;x Jx n fhx m;&rSmu awmh b , fv kdo wi f;pu m;rsdK;u kdci fAsm;wkdYq u fo G, fjzefYjzL;rv Jq kdwJht csu fyJjzpfw, f/ ci fAsm;wkdY&JUrdefYcGef;&n f&G, fcsu fu b mv J/ ci fAsm;wkdY&JU y&do wfu kdb mawGay;csi fo v J/ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;jzefYjzL;Ekdi fr , fh pi fjr i fh&Ekdi frSo m rdefYcGef;ajymzkdYv u fcHyg/ ' gayrJh rMu mcPrdefYcGef;ajymzdkYzdwfwJh zdwfMu m;rIawG x JrSm' Dv kdt cGi fht a&;r sdK;r ygb l;/ t Jo v kdyGJrsdK;r Sm r defYcGef;ajym&i f

y&do wft wGu fa&m rdefYcGef;ajymo lt wGu fyg t csdefu kefw, f/ t q Hk;pGefajym&r, fq kd&i f rdefYcGef;a&;o lt wGu fygt csdefu kefw, f/ ci fAsm;wkdY&JUrdefYcGef;x JrSm b , fv kdo wi f;pu m;awGx n fhrv Jq kdwmu kd Bu dKwi fo wfrSwfx m;Ekdi fr , fq kd&i f t J' Dt csu fawGu kd rdefYcGef;a&;aewJht csdefrSmykdNyD;t m½kHpkdu fEkdi fv drhfr , f/ ci fAsm;wkdY&JUy&do wfu v n f; ci fAsm;wkdY&JUrdefYcGef;u kd ydkNyD;t x i fBu D;av ;pm;v dr fhr , f/ au mi f;rGefwJhrdefYcGef;wkdi f;[ m &Si f;v i f;wJho wi f;pu m;awGu kd zefwD;ay;Ekdi fw, f/

2 - rdefYcGef;wkdi f;t wGu f t ao ;pdwfu swJhjyi fq i fr IawGv kdt yfw, f/ b , fv kdt ajct aet wGu f rdefYcGef;ajym&rSmv J/ rdefYcGef;ajymwJhae&mrSmv n f; n pmpm;yGJrSmay;wmv m;? v lwkdi f;ji i f;cHkv kdY&wJhae&mrSm rdefYcGef;ay;wmv m;? a[ majymyGJv kyfwmv m;q kdwJh t rsdK;t pm;awGt rsm;Bu D;&Sdw, f/ ci fAsm;wkdYajymr , fht aMu mi f;t &mu b mv J/ v kdt yfwJht csu ft v u fawGt m;v Hk;ci fAsm;wkdYrSm&SdaeNyDv m;/ ' grSr [ kwfe*dkuwn f;u pkaq mi f;x m;wJht csu ft v u fawG&Sdaev m;/ ci fAsm;wkdY&JUy&do wf t aMu mi f;u kda&mb mo dv J/ ci fAsm;wkdY&JUy&do wfu b , fo lv J/b , fv kd b mo mpu m;u kdajymq kdMu o v J/ b mawGu kdpdwf0i fpm;o v J/b maMu mi fh o lwkdY' DyGJu kdv mo v J/ ci fAsm;ajymr, fht aMu mi f;t &meJYywfo u fNyD; o lwkdYb mawGo dx m;o v J/

3 - ci fAsm;wkdYajymr, fhrdefYcGef;u kd &Si f;&Si f;v i f;v i f;ckdi fckdi frmrmwn faq mu fzkdYv kdw, f/ &Si f;v i f;wJhwn faq mu fyHk[ m rdefYcGef;wkdi f;rSm t c&mu sw, f/ t J' Dwn faq mu fyHk[ m y&do wfeJYrdefYcGef;ajymo lESpfOD;pv Hk;t wGu f t a&;ygwJhae&mjzpfw, f/ o wi f;pmaq mi f;yg;wpfapmi fu kdzwfwJht cgrSm ci fAsm;wkdY[ m a&SUpm&Gu frSmygwJh aq G;aEG;ji i f;cHkrIawGu kdjyefNyD;zwfv kdY&Ekdi fw, f/ rdefYcGef;em;ax mi faewJht csdefrSmawmh aemu fjyefq kwfNyD; em;ax mi fv kdYr&Ekdi fb l;/ ' Dae&mrSm [ kdt &i f*E¦0i frdefYcGef;ajym

Page 49: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ93 94

r IeJYywfo u fwJh pu m;wpfcGef;[ m t ckcsdefx drSefaewkef;yJ/ t J' Dpu m;u awmh &Si f;v i f;jywfo m;wJhwn faq mu frI[ mt a&;ygaewkef;yJq kdwJhpu m;yJjzpfw, f/ au mi f;rGefwJhrdefYcGef;wpfck[ m pepfwu szGJUpn f;x m;wJh? 0gu swpfaMu mi f;NyD;wpfaMu mi f;o Hk;NyD; t x Gwft x dyfu dka&mu fat mi f azmfaq mi fx m;wJh pmykd' fwpfykd' fNyD;wpfykd' fa&;NyD; v kdcsi fwJht csu fq D a&mu fat mi fac:aq mi fo Gm;w, f/ ' g[ m 0w¬Kwpfyk' fa&;wJht cgrSmo Hk;wJht ajccHt csu fyJjzpfw, f/ a, b k, sed' gef;NyD;wJht cgrSm rdefYcGef;&JUo Hk;yHkwpfyHk[ m o lY&JUt x Gwft x dyfu kda&mu fzkdYeD;pyfv mw, f/ t J' Daemu frSm rSefu efwJht , lt q awGu kdwi fjyr , fh ed*Hk;ykdi f;ygw, f/ t q Hk;ykdi f;t wGu fo Hk;o i fhwJhen f;u awmh pOf;pm;p&mav ;awGcsefx m;cJhjci f;yJjzpfw, f/ ' Dv kdcsefx m;cJhjci f;[ m w&m;yGJawGrSm b kef;Bu D;awGo Hk;wJhu kd, fu si fht Bu HÓP fay;jci f;awGeJYrwlb l;/ ci fAsm;wkdY&JUy&do wfu kd ykdNyD;em;v n fo ab maygu fv mat mi fv kyfzkdYt wGu f ]t ckx du Refawmfajymo Gm;wJht aMu mi f;t &mu awmh}? ]t cku Refawmfaemu fq u fajymcsi fwJht csu fu awmh} pwJhpu m;v Hk;av ;awGo Hk;NyD;awmh ac:aq mi fo Gm;&r, f/t "du t csu fu awmh rdefYcGef;pajymwJht csdefeJY t q Hk;o wft csdefawGu kdt v Gef*½kpkdu f&r , f/

4 - y&do wf&JU t rSwfw&awGu kdjyefay:v mat mi fv kyfEkdi fwJhb mo mpu m;u kdt o Hk;jyKyg/ t csu ft v u fawGu ajymw, f? yHkjyi fZmwfv r f;awGu a&mi f;csw, f/ ci fAsm;wkdYajymwJht csu ft v u fawGx JrSmy&do wf&JU t r Swf&p&mawGay:v mat mi ft NrJwr f;v kyf&r , f/pu m;ajym en f;pepfu kdo Hk;&r , f/ q kdcsi fwJht "dyÜg, fu y&do wf&JUacgi f;x Jr Sm ½kyf&Si fMu n fho v kdyHk&dyfawGt pOfv kdu fay:v mat mi fv kyf&r , f/ t Jo v kd v kyfjci f;aMu mi fh y&do wfawG[ mci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;u kd rSwfrdo Gm;v dr fhr , f/ ci fAsm;wkdYajymwJhZmwfv r f;u kdx dx drdrdzr f;, lv kdu fEkdi fwmaMu mi fh y&do wfawG[ m

t J' DZmwfv rf;eJYx yfwlpGJo Gm;w, f/

5 - yGi fhyGi fhv i f;v i f;ajymyg/ rdefYcGef;u kd t o Hcyfu s, fu s, feJYajym&rSmjzpfwJht wGu f pmaMu mi f;awG&Sn fraeap&b l;/ y&do wfawGrSm ci fAsm;wkdYajymwJhpmaMu mi f;u kdjyefzwfzkdY t cGi fht a&;r&Sdb l;/ ' gaMu mi fhajymwJht csdefwkdi f;rSm &Si f;v i f;aezkdYv kdw, f/ awmfawmfrsm;rsm;rdefYcGef;awGrSm o D;o efYt o Hk;awGu kd t rsm;Bu D;x n fho Hk;wJht wGu f ysu fpD;o Gm;wwfMu w, f/ t aMu mi f;u awmh t zGJUt pn f;awGrSm o lwkdY&JUyHk&dyfeJYx kwfu kefawGu kdazmfjywJht cgrSm t x l;o Do efYpu m;v Hk;awGu kd t NrJwrf;o Hk;pGJaeMu v kdYyJjzpfw, f/ a00g;wJhpu m;v Hk;awG? t x l;pu m;v Hk;awGu kdo Hk;v kdu fwJht cgrSm u dk, fhy&do wfeJYa0;u Gmo Gm;w, f/ t x l;pu m;v Hk;awGo Hk;v kdu fjci f;t m;jzi fh ci fAsm;wkdY[ mo lwkdYu kd pdwft aESmi fht , Su fjzpfat mi fv kyfwJho lawGv kdY x i fo Gm;wwfw, f/ t Jo v kdx i fo Gm;&i fci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;u kdo lwkdYem;0i fawmhrSmr[ kwfb l;/ ' gaMu mi fhpu m;u kdt NrJwrf;yGi fhyGi fhv i f;v i f;&Si f;&Si f;v i f;v i f;ajymyg/ ci fAsm;wkdYb majymcsi fo v Jq kdwmu kd ci fAsm;wkdY&JUt a' :Bu D;em;v n f&JUv m;/ em;rv n fb l;q kd&i f rdefYcGef;u kdjyefa&;yg/

6 - rdefYcGef;x JrSm [ mo en f;en f;pGu fv kdu f&i fykdNyD;x da&mu fw, f/[ mo [ m rdefYcGef;u dkt o u f0i fv mat mi fv kyfay;Ekdi fw, f/ t o Hk;0i fwJhu d&d, mjzpfw, f/ [ mo aMu mi fhy&do wfawG&JUpdwfx JrSm u dk, fcsi f;pmw&m;ay:v mEkdi fw, f/ ' Dv kdajymwmaMu mi fh ci fAsm;wkdYrdefYcGef;wpfckv Hk;rSm &, f&Ti fzG, f[ mo awGcsn f;yJygaep&mrv kdb l;/ &, f&Ti fzG, f[ mo en f;en f;x n fh&i fv n f; ci fAsm;wkdY&JUrdefYcGef;[ m au mi f;au mi f;rGefrGefjzpfo Gm;Ekdi fw, f/

7 - rdefYcGef;u kdt o u f0i fv mat mi f awmu fyv mat mi fv kyfEkdi fwJh

Page 50: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ95 96

aemu fx yfen f;wpfcku awmh pdwfu l;pdwfo ef;awGv kdpu m;t v Swefq mawGu kd rdefYcGef;x Jx n fha&;wmyJjzpfw, f/ t v St ypdwfu l;pdwfo ef;awG[ m ci fAsm;wkdY&JUrdefYcGef;awGu kd ykdNyD;Bu D;rm;u s, fjyefYv mat mi f?pmayt & pGr f;t i fBu D;v mat mi fv kyfay;Ekdi fw, f/ aemu fx yfpmt a&;o m;q kdi f&meJYywfo u fv kdY t Bu HÓP fay;&r, fq kd&i f aygi f;pn f;r I yHkpH?t NydKi fwn faq mu fyHkawG? t o HpD;q i f;yHkawG? t pdwft ykdi f;o Hk;ckpm&i f;Z, m;awGu kd o Hk;o i fhw, f/ ' gayrJh ' gawGu dkt v Geft u RHro Hk;o i hfb l;/ o i fhawmfwJhyrmP av mu fu kdyJ rdefYcGef;x JrSm x n fho Hk;yg/ci fAsm;wkdY&JUrdefYcGef;x JrSm t u kd;t u m;awGx n fho Hk;yg/ t Jo v kdo Hk;zkdYt wGu fv n f; o wi f;pmx Ju ae t u kd;t u m;awGu kd&Smyg/ ½kpb JhajymwJh ]u sKyfwkdYaMu mu f&r, fht &m[ m aMu mu f&GHUjci f;yJjzpfw, f} q kdwJhpu m;rsdK;? u ae' DajymwJh ]r i f;wkdYt wGu fEkdi fi Hu b mv kyfay;rv Jq kdwmu kdrar;eJY r i f;wkdYu Ekdi fi Hawmft wGu f b mv kyfay;Ekdi frv Jq kdwJh ar;cGef;u kdo mar ;yg/} q kdwJhpu m;rsdK;? t kdb m;rm;ajymwJh ]v pfb &, ft ar&du m;q kdwmv n f; r&Sdb l;/ u Gefq maA;wpft ar&du m;q kdwmv n f;r&Sdb l;/ t ar&du efjyn fax mi fpkq kdwmyJ&Sdw, f(The United Statesof America)} q kdwJh rSwfrd&t v G, fEkdi fq Hk; t u kd;t u m;awGu kd x n fhNyD;ajymo i fhw, f/

8 - ci fAsm;wkdY&JUrdefYcGef;x JrSmygwJh x da&mu fwJhpmaMu mi f;awGu kdrD' D, mawGu kdt o Hk;jyKcGi fhjyKyg/ v lawG[ m Ekdi fi Ha&;rdefYcGef;em;ax mi fzkdYt a0;u ae v m&wJhacwfu kefq Hk;o Gm;NyD/ t ckacwfrSmq kd&i f rdefYcGef;x JrSmygwJh t aMu mi f;t &mt csu ft v u fawGu kd o wi f;pmawGx Ju aezwfEkdi fNyD/ ' gaMu mi fhci fAsm;wkdYESpfo u fwJhpmaMu mi f;awGu kd rD' D, mawGu kda&G;cs, fay;Ekdi fw, f/ ' Dae&mrSm t NrJwrf;rSm;, Gi f;aewJht jr i fwpfck&Sdw, f/ t ' Dt jr i fu awmh ESpfo u fwJhpmaMu mi f;awG[ m rdefYcGef;&JUt "du o wi f;pu m;eJYcsdwfq u fr Ir&Sdwmv n f; jzpfEkdi fw, f/ t Jo v kd

ESpfo u fwJhpmaMu mi f;awG[ m t "du o wi f;pu m;x Ju ae ' grSr [ kwfrdefYcGef;x Ju aeyJ jzwfawmu fx kwf, lo i fhw, f/ wu , fv kdY t Jo v kdrv kyfb l;q kd&i f rdefYcGef;eJYb mrSywfo u frIr&Sdb l;jzpfo Gm;v drfhr, f/ rD' D, mawGo Hk;zkdYt wGu f ci fAsm;wkdY&JUrdefYcGef;x Ju ae b , fv kdx d a&mu fwJhpmaMu mi f;rsdK;x kwf, l&rv Jq kdwmu kd *½kpkdu fyg/ b maMu mi fh' DpmaMu mi f;u kdyJ, lNyD; wjcm;t aMu mi f;awGu kd r , lwmv Jq kdwmeJYywfo u fNyD;q i fajcawG&Sdw, f/ Oyrmajym&r, fq kd&i f csD;rGr f;r IawG[ m o wi f;o rm;awGt wGu f wn f;jzwfzkdYykdv G, fw, f/ ' gaMu mi fhwjcm;x da&mu fwJhpmaMu mi f;awGjyKwfu sefcJhw, f/ ' gaMu mi fhci fAsm;wkdYu rD' D, mu kd, lapcsi fwJh pmaMu mi f;awGx JrSm y&do wf&JUcsD;rGr f;r IawGu ygat mi fx n fhx m;&r , f/ NAdwdo Qv lrsdK; rdefYcGef;u Rr f;u si fo l rwfpf t u fu i fq i f (Max Atkinson) [ m rdefYcGef;eJYywfo u fNyD; b , fv kdb , fen f;eJYy&do wfq Du ae csD;rGr f;r I&&SdEkdi fo v Jq kdwmu kd o kawo ejyKcJhw, f/o lawGU&SdcJhwJht csu fawGu awmh x i f&Sm;wJhygwDt zGJU0i fawGu kd x n fhajymwm? ygwD&JU t kdi f' Dt kdv kd*sDu kd&n fñ Tef;wJhpu m;v Hk;awGx n fh o Hk;wm?ed*Hk;ykdi f;rSm , kwådq GJjywm? q efYu si fb u fawGx n fho Hk;wm? t pdwft ykdi f;o Hk;ykdi f;pm&i f;x n fho Hk;wmawGyJjzpfw, f/

rdefYcGef;ajymcsdeft wGi f; o wdjyK&rn fht csu frsm;

rdefYcGef;rajymrD - t csdeft wdt u sa&mu fygap/ t cef;u kdppfaq ;yg/ v Qyfppft o Hk;t aq mi fypön f;awG t v kyfv kyf&JUv m;q kdwmu kdppfaq ;yg/ v u fq GJEIwfq u fyg/ v lawGeJYpu m;ajymyg/ pdwfrv Iyf&Sm;ygeJY/ wu , fawmh ci fAsm;[ m t J' Dae&mrSm t "du v lwpfa, mu fjzpfw, f/

rdefYcGef;ajymaepOft csdef - ci fAsm;aq mi fx m;wJhrSwfpkeJY csdefñ Sdo i fhw, f/ ' gayrJh pm&Gu fu kdawmh rMu n fh&b l;/ y&do wfawGeJY

Page 51: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ97 98

rsu fpdcsi f;q u fo G, fyg/ rwfrwf&yfNyD;awmh NyHK;jyyg/ pwefYrx Gi fygeJY/ t a&;Bu D;wJhcHpm;csu fu kdajymwJht cgrSm v u f[ efajc[ efo Hk;yg/jzn f;jzn f;rSefrSefajymyg/ rMu mcP a&ao mu fyg/ o b m0u su s em;NyD;ajymyg/ t o Ht edr fht jr i fheJYajymyg/

ci fAsm;ajymr , fhyHkjyi ft parho Gm;&i f pdwfNi dr fNi dr fx m;NyD; a&ao mu fyg/ y&do wfawGu kd ar ;cGef;ar ;ckdi f;yg/ ci fAsm;wkdY&JUt "du owi f;pu m;u kdx yfajymyg/ ' grSr[ kwf apmapmu ajymaewJhpu m;u kdyJq u f ajymyg/ y&do wfu kd [ mo ajymNyD; v Sn fhpm;yg/

rdefYcGef;ajymNyD;t csdef ci fAsm;&JUrdefYcGef;u kd Bu dKu fo v m;? rBu dKu fb l;v m;q kdwmu kd y&do wfu kdar ;yg/ aemu fwpfBu dr ft wGu frSwfpkx kwfyg/ wu , fv kdY rdefYcGef;u kdAD' D, kdrSwfwr f;wi fx m;w, fq kd&i fci fAsm;wkdY&JUv u fax mu feJY rSwfwr f;wi fx m;wmu kdjyefMu n fhyg/

av hu si fhcef;rsm;t csdefwpfrdepfu ae o Hk;rdepft wGi f;rSm o i fwef;o m;awGu kd

t ckajymcJhwJho Dt kd&DeJYywfo u fNyD; av hu si fhwi fjyr Iv kyfckdi f;yg/ o lwkdYawGu kd ypfrSwft kyfpkeJYywfo u fNyD; q Hk;jzwfckdi f;yg/ t J' DypfrSwft kyfpku kdjzefYjzL;ay;csi fwJh o lwkdY&JUo wi f;pu m;u kda&;ckdi f;yg/ ' Dv kdv kyfzkdYt wGu frdepfESpfq , ft csdefay;yg/ o lwkdYt kyfpku dk, fpm;wi fjyaewJhv l[ m o lwkdY&n f&G, fx m;wJh ypfrSwft kyfpkjzpfv mr, fh wjcm;o i fwef;o m;awGu kdpu m;ajymckdi f;yg/ wjcm;o i fwef;o m;awG[ m o lwkdY&JUae&mrSm t pm;0i f, lv drfhr, f/

wi fjyr Ipwi fwJht csdefrSm em&Du kdMu n fhx m;yg/ pu úefYESpfq , fyJu sef&i fv u fax mi fjyyg/ aemu fykdi f;rSm v kyfr , fhaq G;aEG;yGJrSm o Dt kd&Dx Ju t "du t ajccHt csu ft v u fawGeJYywfo u fNyD;wi fjycJhwJh wi fjyr Iu kdjyefv n fo Hk;o yfyg/ wi fjycJhwJhwi fjyr IrSm t "du o wi f;pu m;yg&JUv m;/ t J' Dwi fjyr Ix Jrsm KISS yg&JUv m;/ ypfrSwft kyfpkawGq D

u kdat mi fat mi fjr i fjr i feJY ay;ykdYEkdi f&JUv m;/ wi fjyr IyHkpH[ m &Si f;v i f;&JUv m;/ o i fhawmfwJh? pwkdi fu swJh en f;pepfawGu kda&mt o Hk;jyKcJh&JUv m;pwmawGu kdjyefv n fo Hk;o yfyg/

aemu fx yfv kyfEkdi fwJhav hu si fhcef;wpfcku awmh o i fwef;o m;wpfa, mu fpDwkdi f;u kd wpfrdepfpmrdefYcGef;jyi fq i fckdi f;yg/ t J' DrdefYcGef;x JrSmt "du u dpöjyó emawG? o wi f;pu m;awG? pdwft m;x u fo efr IawGygat mi fx n fhckdi f;yg/ o lwkdYajymwJhrdefYcGef;awGu kd AD' D, kdeJYrSwfwrf;wi fNyD; t m;en f;t m;o mcsu fawGu kd t ao ;pdwfjyefo Hk;o yfay;yg/ t Jo v kdv kyfzkdYt wGu f t csdeft awmfMu mat mi f, l&v dr fhr , f/ o i fwef;o m;b , fESa, mu fu kdajymckdi f;rv Jq kdwmu kd ci fAsm;wkdYwGu fyg/ o i fwef;o m;awGrsm;aer , fq kd&i f t kyfpkcGJv kdu fyg/

Page 52: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ100

t cef; - 5

pu m;ppfx kd;jci f;

pu m;ppfx kd;jci f;rygb J Ekdi fi Ha&;q kdwmrwn f&SdEkdi fb l;/ pu m;ppfx kd;jci f;q kdwm v lawGt ay:ci fAsm;wkdY&JUt jr i fawGu kd a&mu f&Sd o Gm;at mi fjyKv kyfwJhen f;v rf;awGyJjzpfw, f/ u sefcJhwJht ywfu u r fydef;wpfckrSm Ekdi fi Ha&;acgi f;aq mi fawGeJYygwD0i fawG[ m NydKi fb u fawGeJYpu m;ppfx kd;Mu w, f/ pu m;ppfx kd;yGJq kdwm wDADrSmyJjzpfjzpf? a&' D, kdrSmyJjzpfjzpf? b D, mq kdi frSmyJjzpfjzpf b , fv kdyJjzpfaeygap jyi fq i fr IawGpepfwu sv kyfaq mi fx m;o i fhwJh pdwfv Iyf&Sm;p&mau mi f;wJhyGJyJjzpfw, f/ yg0i fq i fETJjci f;[ m t Ekdi f&jci f;x u fykdNyD;t a&;Bu D;w, fq kdwJht kdv Hypfaq mi fyk' fwpfck&Sdw, f/ t J' Daq mi fyk' f[ m a&G;au mu fyGJeJYq kdi fwJhpu m;ppfx kd;yGJawGt wGu fv n f; t u sHK;0i fw, f/ ' Du dpöeJYywfo u fNyD; pHjy' wfcsfab mv Hk;o rm;wpfa, mu fjzpfwJh *sdK[ ef c½kdu fzfJohan Cruijff u ]wu , fv kdYri f;rypfb l;q kd&i f t rSwf&rSmr[ kwfb l;}v kdYajymcJhw, f/ wu , fv kdYci fAsm;wkdYt rSwf&csi fw, fq kd&i f ci fAsm;wkdYv kyf&r, fht csu fu awmh ci fAsm;wkdY&JUpepfx Ju kd t "du o wi f;pu m;x n fho Gi f;v kdu fzkdYygyJ/ pu m;ppfx kd;yGJv kyfwJht cgrSm ci fAsm;wkdY&JUt "duwm0efu awmh ci fAsm;wdkYygwD&JUt jr i fawG? t "du t aMu mi f;t &mawG?t "du o wi f;pu m;awGu kda&mu f&Sdat mi fv kyfaq mi fEkdi fzkdYyJjzpfw, f/' gaMu mi fhci fAsm;wkdYu o wi f;pmawGrSm o wi f;o rm;awGu kdb mawGa&;apcsi fo v Jq kdwJhu dpöu kd Bu dKwi fNyD; o dx m;&r , f/ ' ght jyi fwDAD

u x kwfv Ti fhr, fh x kwfv Ti fha&;t pDt pOfawGrSm b mawGx kwfv Ti fhr, fq kdwmu kd wDADo wi f;ax mu fawGu kdajymzkdY Bu dKwi fjyi fq i fx m;o i fhw, f/ ci fAsm;wkdY&JUt "du u dpöawGu kd o wi f;o rm;awG ao aocsmcsmo ab maygu fem;v n fNyD; o wi f;a&;Ekdi fzkdY ci fAsm;wkdYu pmo m;awGu kda&G;x kwfx m;&r , f/ ]t o efpGr f;q Hk;cEmu dk, f[ m t av ;q Hk;0efu kdx r f;&w, f/} pwJhpmaMu mi f;v kdrsdK; x dx drdrdpmaMu mi f;rsdK;u kda&G;x kwfEkdi fzkdYBu dK;pm;&r, f/

aphaphpyfpyfjyi fq i fr I[ m t "du u sw, f/ pu m;ppfx kd;yGJu kdBu dKwi fav hu si fhyg/ wwfEkdi fo rQ NydKi fb u fawG&JU½Iax mi fhu kdv n f;cefYrSef;Ekdi fat mi fBu dK;pm;yg/ u kd, fhu kday;x m;wJht csdefau smfNyD;awmhrajymygeJY/ wu , fv kdY t zGi fht q kdjyKcsu ft wGu f pu úefYo Hk;q , fay;x m;w, fq kd&i f pu úefYo Hk;q , ft wGi f;ajymEkdi fat mi fav hu si fhyg/ pu m;ppfx kd;wJhae&mrSm x kdi fNyD;ajym&rSmv m;? rwfwyf&yfNyD;ajym&rSmv m;q kdwJht ajct aeu kdv n f; av hv mx m;yg/ wu , fv kdY rwfwyf&yfNyD;ajym&r, fq kd&i f pi fay:rSm? ' grSr[ kwf pi fjr i fht ao ;av ;&JUaemu frSmajym&zkdYt ajct aersm;w, f/ ci fAsm;wkdYNydKi fb u f&JUwkdu fckdu fr Iu kdwkefYjyefEkdi fzkdYjyi fq i fyg/ NydKi fb u f&JUt m;en f;csu fu kdv n f; jyefv n fwkdu fckdu fzkdYjyi fq i fyg/ t Jo v kdwkdu fckdu fEkdi fzkdYt wGu ft csu ft v u fawGu kdzr f;q kyfrdat mi fBu dK;pm;yg/ ' gayrJh t ao ;pdwfv kdu fNyD;NydKi fb u fu kdESdrfhcszkdYrBu dK;pm;ygeJY/ o wi f;o rm;awG[ m pu m;ppfx kd;yGJ&JU t "du ypfrSwfr[ kwfb l;/ ci fAsm;wkdYypfrSwfx m;&r, fhv lawGu awmh y&do wfx Ju rJay;o lawGyJjzpfw, f/ b maMu mi fhv Jq kd&i f t J' Dv lawGu ci fAsm;wkdYu kdrJay;r , fho lawGjzpfv kdYyJ/

a, b k, st csu frsm; - yx r t jr i fau mi f;&zkdYt wGu f ci fAsm;wkdYrSm ' kwd, t cGi fht a&;r&Sdb l;/ NyHK;yg? &i f;&i f;ESD;ESD;q u fq Hyg? NydKi fb u fu kd v u fq GJ

Page 53: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ101 102

EIwfq u fyg? u Hau mi f;ygapv kdY q kawmi f;ay;yg/ - t pdwft ykdi f;o Hk;ykdi f;ygwJhpm&i f;[ m ci fAsm;wkdYu dk, fwkdi ft wGu fa&m? y&dwfo wft wGu fyg rSwf&v G, fu lw, f/ wu , fv kdY ci fAsm;wkdYygwD&JUyef;wkdi fawGu kd t u sOf;csKyfwi fjycsi fw, fq kd&i f t J' Dwi fjyr IrSm t rsm;q Hk; t csu fo Hk;csu fyJyg0i fo i fhw, f/ - wu , fv kdYci fAsm;wkdYu kdar ;cGef;ar ;&i f (][ kwfNyD? t J' D[ mu kdawmhi gykdBu dKu fw, f/} ' grSr [ kwf ]' gu kdawmhi grBu dKu fb l;/}) q kdNyD;ci fAsm;wkdYr&Si f;jyci frSm ao ao csmcsmyx rq Hk;ajzMu m;o i fhw, f/ ajzq kdwJhae&mrSmv n f; t csdeft Mu mBu D;q GJNyD;ajzp&mrv kdb l;/ - t csu ft v u fawGu ajymw, f/ yHkjyi fZmwfv rf;awGu a&mi f;csw, f/ u kd, fht awGUt Bu HKu ae ajymq kdaewJhEkdi fi Ha&;o rm;awG? o lkwkdY&JUji i f;ckHkr IawGu kd yHkjyi fav ;awGeJYazmfjywJhEkdi fi Ha&;o rm;awG t J' DEkdi fi Ha&;o rm;awG[ m ykdNyD;at mi fjr i fzkdYt cGi fht a&;&Sdw, f/ v lawG&JUt awGUt Bu HKawG[ m ci fAsm;wkdY&JUt jr i fawGu kdazmfjywJhae&mrSm t csu ft v u fawG? pm&i f;pu m;awGx u fykdNyD;awmh q GJaq mi fr I&Sdw, f/ ' gaMu mi fh]t r fpwm' rfrSmaewJh Ekdi fi Ho m; 25 % [ m av mu fav mu fi i aeMu &w, f/} v kdYrajymygeJY/ t Jo v kdajymr, fht pm; ]' Dreu fwkef;u t r fpwm' rf? a' ygv rf;rSmaewJh prpfrdo m;pkq Du kdi gt v n fo Gm;cJhw, f/ o lwkdYawG[ mav mu fav mu fi i aeMu &w, f/ t Jo av mu f0i fai Gen f;en f;av ;u kd &zkdYawmi f o lwkdYb , fav mu fx dBu dK;pm;&w, fq kdwmri f;o d&JUv m;/ o lwkdYu av ;awG[ m t m;u pm;u v yfawGrSm o Gm;ru pm;Ekdi fb l;/ o lwkdYrSm t a<u ;v n f;&Sdw, f/ t m[ m&jyn fh0wJht pm;t ao mu fawGu kdv n f;rpm;ao mu fEkdi fMu b l;/} v kdYajymo i fhw, f/ - ]v lawG[ mykdNyD;au mi f;au mi f;rGefrGefae&zkdYt wGu f ykdu fq Hr&SdMu b l;/ ' gaMu mi fh o lwkdY[ m t m[ m&jyn fh0wJht pm;t ao mu fawGu kdv n f; rpm;ao mu fMu &b l;/ t J' Dt csdefrSm ci fAsm;wkdYu aps;Bu D;wJht o m;awG0, fwJht cgrSm ay;&wJht cGefawGjr i fhv mv kdY t ypfwi fajym

q kdaeMu w, f/ ' g[ m &Su fp&mau mi f;w, f/} q kdwJhpu m;eJY , SOfNyD;Mu n fho i fhw, f/ - rD' D, mu csrSwfx m;wJh u pm;yGJpn f;rsOf;awGu kd jyi fzkdYrBu dK;pm;ygeJY/ q efYu si fzkdYv n f;rBu dK;pm;ygeJY/ wu , fv kdY pu m;ppfx kd;r It q i frajyb l;q kd&i f ]Ou ú| Bu D;t cku RefawmfwkdYaq G;aEG;aewJhaq G;aEG;yGJu kd , Of, Ofau s;au s;jzpfat mi fv kyfay;yg/} v kdY Ou ú| Bu D;u kd rwkdu fckdu fygeJY/ t Jo v kdwkdu fckdu fjci f;t m;jzi fh ci fAsm;wkdYeJY y&do wfa0;u Gmo Gm;v drhfr , f/ - arQmfv i fhcsu fawGu kdpDrHcefYcGJEkdi fzkYdBu dK;pm;yg/ 2004 ckESpf t ar&du efo r®wa&G;au mu fyGJrSm t m;en f;wJhpu m;ppfx kd;o ljzpfwJh a*smh&Sfb k&Sf[ m o lYx u fykdNyD; pu m;ppfx kd;r IrSmu Rrf;u si fwJh*Refu , f&DeJY o Hk;Bu drfpu m;ppfx kd;cJhw, f/ ppfwrf;awGt & pu m;ppfx kd;yGJawGt m;v Hk;rSmu , f&Dt Ekdi f&cJhw, f/ ' gayrJhb k&Sf&JU pu m;ppfx kd;r It &n ft ao G;t ay:v lawG&JUarQmfv i fhcsu fo dyfrsm;wmaMu mi fh u , f&D[ mo lY&JUt x u fpD;&rIu ae t jrwfrsm;rsm;rx kwfEkdi fcJhb l;/ - pu m;ppfx kd;yGJNyD;wJht cgrSm &v mwJh&v ' fawGeJYywfo u fNyD;&v mwJh&v ' fawGt ay:zGi fhq kd q Hk;jzwfcsu fawGt ay: t NydKi ft q kdi fv Gefq GJMu w, f/ v u fax mu fawGeJY u ln Do lawG[ m pu m;ppfx kd;r IeJYywfo u fwJht jr i fawGu kd o wi f;o rm;awGu kdajymjyMu w, f/]u RefawmfwkdY[ m ' DyGJeJYywfo u fv kdY v Hk;0au seyfw, f/ t x l;o jzi fhu sef;rma&;apmi fha&SSmu frIt pDt pOfawGeJYywfo u fNyD; o lrD;armi f;x kd;jyo Gm;wJhyHkpH[ m o dyfau mi f;w, f/} v kdYajymwwfMu w, f/ pu m;ppfx kd;yGJawGeJYywfo u fNyD; t m;v Hk;u kdNcHKNyD;Mu n fhr, fq kd&i f o wi f;o rm;awG[ m o wi f;a&;zkdYt wGu f pu m;ppfx kd;yGJx Ju pu m;awGu kd x kwfEIwfMu w, f/ NyD;wJht cgrSm o wi f;pmawGrSm pu m;ppfx kd;yGJt aMu mi f;t ESpfcsKyfa&;Mu w, f/

Page 54: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ104103

EIwfajympGrf;&n fr[ kwfao m wjcm;ao mt jyKt rlrsm; - EIwfajympGrf;&n fr[ kwfao m wjcm;ao mt jyKt rlrsm;[ mv n f;t v Geft a&;Bu D;w, f/ ci fAsm;wkdYo wi f;pu m; 70% u kd EIwfajympGrf;&n feJYr[ kwfwJh wjcm;ao mpGrf;&n frsm;eJYq u fo G, fazmfjyae&wmjzpfw, f/ ' gaMu mi fh x kdi fcHku kdrv IyfygeJY? ro r f;ygeJY? ESmacgi f;rEIdu fygeJY? ESpfESpfu mu mwu fwu f<u <u &Sdyg/ q kdcsi fwJht "dyÜg, fu awmhci fAsm;wkdYu kdMu n fhv kdu f&i f at ;at ;aq ;aq ;wn fwn fNi drfNi drfjzpfae&r, f/ a&G;au mu fyGJu rfydef;x Ju aq G;aEG;ji i f;cHko l[ m t m;u pm;o rm;wpfa, mu fv kd jyi fq i fr IrsdK;v kyfzkdYv kdw, f/ 1960 ckESpf u ae' DeJYepfq i fwkdY&JU pu m;ppfx kd;yGJrSm epfq i ft Ekdi f&o Gm;w, f/ t aMu mi f;u awmh o lwkdY&JUpu m;ppfx kd;yGJu kdem;ax mi fo lawG[ m a&' D, kdu aewpfq i fho m em;ax mi fcJh&v kdYyJjzpfw, f/ ' gayr , fh wDADu aev mwJhpu m;ppfx kd;yGJu kd awGUcJh&wJho lawGu awmh u ae' D[ m ykdNyD;awmhv ef;q ef;NyD; o r®wjzpfEkdi fwJht jyKt r lrsdK;&Sdv kdY u ae' Du kdt m;ay;cJhMu w, f/ - y&do wfu kdyJMu n fhaeyg/ Ou ú| u kdrMu n fhygeJY/ ' gayrJhci fAsm;wkdYOD;wn fx m;wJhNydKi fb u fu kd Mu n fhyg/ ci fAsm;wkdYu kdwkdu fckdu fr , fhv lawGt m;v Hk;u kdMu n fhaeyg/ wu , fv kdY ci fAsm;wkdYu wjcm;ae&mu kdMu n fhaer, fq kd&i f ci fAsm;wkdYpdwfv Iyf&Sm;aew, fq kdwmu kd NydKi fb u fuo do Gm;v drfhr, f/ wu , fv kdY ci fAsm;wkdYu wpfa, mu fa, mu fu kdwkdu fckdu fr , fq kd&i f ci fAsm;wkdYwkdu fckdu fr , fho lu kdMu n fhaeyg/ wu , fv kdYci fAsm;wkdYu o lYu kdMu n fhraeb l;q kd&i f ci fAsm;wkdYajymr , fhpu m;u kdci fAsm;wkdYu kd, fEIdu fu , HkMu n fr Ir&Sdb l;q kdwJhyHkay:aev dr fhr , f/ - u i fr&mu t &mt m;v Hk;u kd rSwfwrf;wi fx m;w, fq kdwmu kdo wd&yg/ ci fAsm;wkdYpu m;rajymwJht csdefrSmawmi f ci fAsm;wkdYu kd rSwfwrf;wi fx m;w, f/ ' gaMu mi fht NrJwr f;wu f<u wJht jyKt r leJYaex kdi fyg/ u i fr&may:u ci fAsm;wkdY&JUyHku kd rMu n fhygeJY/ t Jo v kdMu n fhv kdu f

jci f;t m;jzi fh pu m;ppfx kd;yGJu kd ci fAsm;wkdYjrefjrefq efq eft NyD;o wfcsi faew, fq kdwmu kday:v Gi faev dr fhr, f/ ' gaMu mi fhu i fr&m&JUt m½kHpkdu frIu kd&, lyg/ Ekd;Ekd;Mu m;Mu m;aeyg/ ' Dv kdwu f<u wJhpu m;ajymr[ kwfwJhen f;v r f;awGeJY jyKr laex kdi fyg/ - pu m;ppfx kd;yGJrSm jywfjywfo m;o m;ajymq kdyg/ ci fAsm;wkdY&JUt "du t csu fawGu kdwi fjyyg/ t aMu mi f;wpfcku aewpfcku kd rckefu l;ygeJY/ wu , fv kdYci fAsm;wkdYu kd t csdK&n fwkdY? a&wkdYv mcsay;w, fq kd&i f zefcGu fu kdrMu n fhygeJY/ t Jo v kdv mcsay;wJht csdefrSm v kdu frMu n fhygeJY/ aemu fwpfacgu fv mcsay;wJht csdefrSyJMu n fhyg/ Mu n fhNyD;wJht cgrSm ci fAsm;wkdYBu dKu fwJhcGu fu kdao ao csmcsm, lyg/ - ci fAsm;wkdYv u frcHEkdi fwJht csu fu kd wpfa, mu fa, mu fax mu fjywJht cgrSm rmefrJwmrsdK;rv kyfygeJY/ t Jo v kdt jyKt r lrsdK;u kda&Smi fMu Of&r, f/ - rsu fESmu kdv u feJYryGwfygeJY/ ' Dt jyKt r l[ m ci fAsm;wkdYpdwfv Iyf&Sm;aew, fq kdwmu kdazmfjyaew, f/ - ci fAsm;wkdYb mrSrv kyfaeb l;q kd&i fv n f; ci fAsm;wkdYv u fu kdzdwfac:yGi fhv i f;wJhyHkpHx m;x m;yg/

t o Ht aet x m; - t o Ht aet x m;[ m t a&;Bu D;w, f/ ci fAsm;wkdY[ m u rfydef;azmfaq mi fae&wmu kdESpfo u fw, f/ v lawGu kdq GJaq mi fpn f;½kH;&wmu kdESpfo u fw, f/ ci fAsm;wkdY&JUt v kyf[ m ESpfo u fp&mau mi f;w, f/ t Jo v kdrsdK;yHkpHay:r , fh t aygi f;v u ©P maq mi fwJh? , HkMu n fr I&SdwJh t o Haet o Hx m;eJYajymyg/ NyHK;NyHK;&Ti f&Ti fwu fwu f<u <u aeyg/ - ci fAsmwkdY[ mo u kd u Rr f;u Rr f;u si fu si fo Hk;Ekdi f&i f [ mo u kdt o Hk;jyKyg/ t NrJwr f;aemu fajymi faewm[ m wefzkd;u sw, f/ ' gayrJhrat mi fjr i fwJh[ mo awG[ m t EÅ&m, frsm;w, f/ ' gaMu mi fhrv kyfEkdi f

Page 55: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ105 106

b l;q kd&i f [ mo u kda&Smi fyg/ - [ mo x JrSm yk*¾v du wkdu fckdu fr IrygygapeJY/ wu , fv kdYwpfa, mu fa, mu fu kdci fAsm;wkdYrwkdu fckdu fci frSm t aygi f;v u ©Pmaq mi fNyD;ajymzkdYBu dK;pm;yg/ - b , fawmhrSrmefrmerax mi fv Tm;ygeJY/ - wjcm;v lawG&JUt jr i fu kd b , fawmhrSESdrfhcso a&mfrIrv kyfygeJY/o lwkdY&JUt jr i fawGb , fv kdyJaMu mi faeygap v lwkdi f;rSm x i fjr i f, lqykdi fcGi fh&Sdw, f/ ci fAsm;wkdYo ab mrwlEkdi f&i fawmi frS av ;av ;pm;pm;q u fq Hyg/ - NydKi fb u f&JUt jr i fu kdwkdu fckdu fyg/ NydKi fb u f&JUt jyKt r lp½kdu fu dkawmh rwkdu fcdku fygeJY/ rav Smi fajymi fygeJY/ ]ci fAsm;[ m , kwådu swJht csu fawmfawmfrsm;u kdajymcJhw, f/ ' gayrJh u Refawmft "du o ab mrwlwJht csu fwpfcsu fu awmh/} q kdwJhpmaMu mi f;eJYpwi fwJh en f;pepfu kdo Hk;yg/ - NydKi fb u fu kd pwi fNyD;ru sdefq JygeJY/ ci fAsm;wkdYNydKi fb u fygwD&JUt jr i f[ m b , fav mu fyJci fAsm;wkdYt wGu f rESpfNrdKUp&mau mi f;aeayr, fh? ' kwd, u rÇmppfwkef;u v kdpwJh o rkdi f;aMu mi f;q kdi f&mt &EIdi f;, SOfrIrsdK;u kdrv kyfygeJY/ - u kd, fh&JUyk*¾v du b 0eJYywfo u fwJht aMu mi f;t &mrsdK;u kd o wdx m;yg/ t aMu mi f;u awmh v G, fv G, fu lu lpdwfv Iyf&Sm;Ekdi fv kdYyJjzpfw, f/ ci fAsm;wkdY&JUpdwfv Iyf&Sm;r Iu kdEId;q GNyD; NydKi fb u fu ci fAsm;wkdYu kdt o Hk;cso Gm;v dr fhr, f/ - rwlx l;jcm;wJht csu fawGu kd em;ax mi fzkdYBu dK;pm;yg/ t , lt qo pfawGt wGu f pdwfu kdzGi fhx m;yg/ rarmu frmb JeJY u kd, fhu dk, fu dk, f, HkMu n frI&Sdyg/ ci fAsm;wkdY&JUo ab mx m;u kd y&do wfawG? rJay;o lawG&JUwkefYjyefr IeJYwkdi f;wmEkdi fw, f/ &efv kdwJho ab mx m;[ m &efv kdr Iu kdyJwGef;t m;ay;w, f/ zGi fhx m;wJho ab mx m;[ m y&do wfeJYrJay;o lawG

q Du ae yGi fhv i f;wJho ab mx m;u kdzdwfac:Ekdi fw, f/

v Sn fhu Gu frsm; - ci fAsm;wkdY&JUNydKi fb u fawGt ay: x i frSwfrx m;wJh t q kdawGu kdwi fjyyg/ ]wu , fv kdYu av ;awG&JUyn ma&;t wGu f rdb awGup&dwfpu av smhay;o i fhw, fq kdwJht csu fu kd ' DrSm&SdwJhv lawG o ab mwlw, fq kd&i f u Refawmfwi fjycsi fwJht csu fu awmh v lwkdi f;t wGu ft crJhzwfpmt kyfawGu kd ax mu fyHhay;o i fhw, fv kdY u Refawmfo ab mwlw, fq kdNyD; u Refawmfwi fjyygw, f/} q kdwJht q kdrsdK;u kd wpfcgwn f;y&do wfu kdar;o i fhw, f/ t Jo v kdv kyfjci f;t m;jzi fh ci fAsm;wkdY[ m t u sdK;au s;Zl;awGt rsm;Bu D;&Ekdi fw, f/ t J' Dt u sdK;au s;Zl;awGu awmh ci fAsm;wkdYb , ft ay:rSm &Si f;&Si f;v i f;v i f;&yfwn fx m;w, fq kdwmu kd jyEkdi fw, f/ ci fAsm;wkdYwi fjywJht q kd[ m v u fawGUu sw, f/ ' ght jyi fNydKi fb u fu kdv n f; pdefac:Ekdi fw, f/ t Jo v kdt u sdK;au s;Zl;awGu kdci fAsm;wkdYu ci fAsm;wkdYygwDeJY wjcm;ygwDawGMu m;rSm au mi f;rGefwJhyHk&dyfu kdwi fjyNyD;awmh cGJjcm;&, lEkdi fv kdu fw, f/ ' gayrJhci fAsm;wkdY&JUwi fjyr I[ m t mrcHEkdi fwJhwi fjyr I? t v kyfjzpfwJhwi fjyr IjzpfzkdYv kdw, f/ - ]u RefawmfwkdYEkdi fi HrSm au smi f;b , fESpfau smi f;&Sdw, fq kdwmci fAsm;wkdYo do v m;/ ysrf;rQau smi f;o m;b , fav mu f&Sdw, fq kdwmu kdv n f; ci fAsm;wkdYo do v m;/} ]ci fAsm;wkdYajymawmh v lawG&JUt u sdK;pD;yGm;u kd edr fhyg;wJht u sdK;t jrwfeJY ckcHcJhw, fv kdYajymw, f/ ' gayrJht pm;t ao mu fay:rSm rdo m;pkwpfpk[ m b , fav mu ft wkdi f;t wmai GaMu ;yrmP o Hk;pGJ&r, fq kdwmu kdci fAsm;wkdYo do v m;/} pwJhci fAsm;wkdY&JUNydKi fb u fawG ½kwfw&u frajzEkdi fwJhar;cGef;rsdK;ar ;yg/ t Jo v kdar ;zkdYt wGu f ci fAsm;wkdYu dk, fEIdu fu t J' Dar ;cGef;awG&JUt ajzu kdo dae&r , f/ ' gayrJh ar ;cGef;awG[ m ajymaewJht aMu mi f;t &meJYywfo u fr I&Sdae&r, f/

Page 56: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ107 108

- t pdwft ykdi f;o Hk;ckygwJh wn faq mu fyHken f;pepfu kdo Hk;yg/' gayrJh pu m;t v St ywefq mq i fr IawGv n f; yg0i fae&r , f/ 2006ckESpf ' wfcsfa&G;au mu fyGJrSm PvdA &JU a0:wm ab mhpfu o lY&JUNydKi fb u fu kd ]v lawGt ay:rSmydaewJh t cGeft wkyfu dk jr i fhrm;wJh0i fai GeJYjr§i fhwi fr , fh ci fAsm;wkdY&JUpHo Hk;csu fu kdajymEkdi frv m;/ rajymEkdi fb l;q kd&i f ESpfckajym/ ' grSrajymEkdi fb l;q kd&i fwpfckyJajymawmh/} q kdNyD; ar ;cJhw, f/ - ygwDcGJjcm;r Iu kd jr§i fhwi fyg/ t awGUt Bu HK&Sd? *kP fo a&&SdwJhEkdi fi Ha&;o rm;awG[ m aMu mu fp&mau mi f;wJhEkdi fi Ha&;pu m;ppfx kd;yGJawGu kda&Smi fMu OfMu w, f/ o lwkdY[ m &i f;ESD;u Rr f;0i fwJhpu m;v Hk;awGeJY u dk, fh&JUyHk&dyfu kdjyo Mu w, f/ ci fAsm;wkdY&JUNydKi fb u fawGu kd pu m;ppfx kd;yGJx Ju v Gefq GJrIx Ju kdjyefa&mu fv mat mi fBu dK;pm;yg/ - ci fAsm;wkdYNydKi fb u fawG&JU t wdwfu v kyfcJhwJh v kyf&yfawGu kdazmfx kwfNyD; NydKi fb u fawGu kd t cGi fhau mi f;, lwkdu fckdu fyg/ t Jo v kdv kyfzkdYt wGu f ci fAsm;wkdYNydKi fb u fawG t &i fwkef;u ajymcJhwmawGt m;v Hk;u kd ci fAsm;wkdYt ao ;pdwfo dzkdYv kdw, f/ u sefcJhwJht ESpfESpfq , fwkef;u ajymcJhwJhpu m;awGjzpfcJh&i fawmi f t ckeJYwkdu f½kdu fo u fq kdi faeao ;w, f/ wu , fv kdYpu m;ppfx kd;yGJt wGi f;rSm ci fAsm;wkdY&JUNydKi fb u f[ mwi fjycsu fawGu kd a&SUaemu frn Dwi fjyaer, fq kd&i f? t Jo v kda&SUaemu frn Dr I[ m ci fAsm;wkdYt wGu f t a&;ygwJhv u feu fjzpfv mEkdi fw, f/t J' Dt csu feJY a&G;au mu fyGJwpfav Qmu frSm o lwkdYu dkajcmu fv SefYv kdY&w, f/ - ]ci fAsm;wkdY[ m q i f;&JrGJawr Iu kdwkdu fzsu fr , fq kdNyD; b mrSrv kyfcJhb l;/ u RefawmfwkdYEkdi fi Hu t jrefq Hk;Bu D;x Gm;v maewJh (plygrm;u wfo Ho &m) [ mt pm;t ao mu fjzefYjzL;r I y&[ dwjzpfaew, f/}]t pkd;&[ m0i fai Gen f;v mwmeJYywfo u fNyD; v lawGu kdb mrSru ln Db l;/' gayrJh yef;NcHawGx JrSm a&u efawG&SdwJho ef;<u , fo la| ;awG t rsm;Bu D;ay:v mwmu kdawmh awGUae&w, f/} pwJht u s, fcsJUajymq kdr IawGu kd

v n f;v kyf&r , f/ ' gayrJh ci fAsm;wkdY&JUt u s, fcsJUajymq kdr I[ m t rSefw&m;eJYo dyfa0;v kdYawmhr&b l;/ ]ci fAsm;wkdY[ m v lawGu kdykdu fq Hykday;csi fMu w, f/ t v kyfykday;csi fMu w, f/ ' gu dku RefawmfwkdYu v lr Iwm0ef, lr Iv kdYac:w, f/} q kdwJh ayghayghyg;yg;jyefv Sefwkdu fckdu fr IrsdK;awGv kyfzkdYo wdx m;yg/ - ]u sef;rma&;apmi fha&Smu frIeJYywfo u fNyD; b @ma&;av Qmhcswm?' grSr[ kwf av wyft wGu f*su fav , mOft o pfawG0, fwm pwJht csu fESpfckx Ju wpfcku dka&G;&r , fq kd&i f ci fAsm;wkdYb , ft csu fu kda&G;rv J/}q kdwJha0a00g;0g; t csu fESpfcsu fu kdwi fjyNyD; r jzpfEkdi fwJha&G;cs, fr Iu kdNydKi fb u fu kdyJv kyfckdi f;yg/ - ]Ekdi fi Hx JrSm&SdwJhv lwkdi f;[ m o u fBu D;&G, ft kdawGapmi fha&Smu fzkdYt wGu f&i f;ESD;jrKyfESHcsi fMu w, fq kdwmu awmh v lwkdi f;o dwJht csu fyJ/} q kdwJht csu fv kd t , lt q rsdK;u kdwi fjyyg/ - ]' DNrdKUrSmaewJho lawG[ m u m;&yfem;cwkd;awmi f;wJhau mi fpDt zGJU&JUt pDt pOfu kd ji i f;y, fMu w, fv kdY o kawo eu jyaew, f/}q kdwJhwwd, ygwD&JUt &i f;t jrpfu kdu kd;u m;yg/ - ]u RefawmfwkdYv r f;x JrSm jyi fq i faewJhjyi fq i fr It m;v Hk;u kdt caMu ;ai Gen f;wJh ykdv eft v kyfo rm;awGu v kyfaeMu w, f/ a[ mfv efEkdi fi Hx JrSm ykdv efv lrsdK;awG[ m u RefawmfwkdY&JUt v kyft u kdi fu kdckd;, laeMu w, f/} q kdwJh a, b k, sjyKajymq kdyg/ - wkdu fckdu frIu kdBu dKwi fjyi fq i fjci f; NydKi fb u f&JUjzpfEkdi fajc&SdwJhwkdu fckdu fr IawGrpwi ft csdefrSmyJ ci fAsm;wkdY&JUjyefv n fwkdu fckdu fr Iu kdpOf;pm;x m;yg/ ' geJYywfo u fNyD; NydKi fb u fawG&JUZpfjrpfu kd q kwfu kdi fNyD;wkdu fcdku fEkdi fw, f/ Oyrmajym&r, fq kd&i f 2006 ckESpf ' wfcsfa&G;au mu fyGJrSm PvdA [ m c&pf, mef' Drkdu &u f&JU t v kyft u kdi fu mu G, fr It ay:t jr i fu kd jyi f;jyi f;x efx efwkdu fckdu fzkdY jyi fq i fcJhw, f/ ' gayrJhc&pf, mef' Drkdu &u fawG[ m PvdA u o lwkdY&JUt jr i fu kd rwkdu fckdu f

Page 57: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ110109

ci frSmyJ o lwkdYu OD;at mi f PvdA u kd wkdu fckdu fcJhw, f/ ' Dv kdu dpö rsdK;rSmt rSwf&at mi fv kyfzkdYcu fcJw, f/ ' gaMu mi fh t rSwf&at mi fv kyfzkdYt wGu f v kdt yfwJht csu fu awmh NydKi fb u f&JUe, fy, fwpf0u ft x dckcHr I, lzkdYjzpfw, f/ aemu fx yfNydKi fb u f&JU ajcax mu fat mu fu aev GwfzkdYen f;v rf;wpfcku awmh ]t a0;ajy;v rf;ro pft wGu f u RefawmfwkdY&JUt pDt pOfeJYywfo u fNyD; ci fAsm;wkdYt jypfwi fr, fq kdwmu kd u RefawmfwkdYBu dKo dx m;w, f/ ' gayrJh ci fAsm;wkdYq Du t Bu HÓP fwpfpu fav ;u kdawmi frS u RefawmfwkdYr&b l;/} q kdNyD;jyefajymwJhen f;yJjzpfw, f/' Den f;eJYywfo u fv kdY o wdx m;&r, fhwpfcsu f&Sdw, f/ b maMu mi fhv Jq kd&i f ci fAsm;wkdYajymwJhu dpöwkdi f;rSm t m;en f;csu fawGu kdawmh ax mu fjywmrygv kdYyJjzpfw, f/

av hu si fhcef;rsm;u r fydef;o i fwef;t q Hk;rSm a&G;au mu fyGJq kdi f&mpu m;ppfx kd;

yGJu si f;yEkdi fw, f/ t J' Dpu m;ppfx kd;yGJt wGu f t zGJUav ;zGJUu kd rdepfESpfq , fMu mv kyfaq mi fEkdi fzkdY jyi fq i fyg/ Mu m;aeOu ú| u kdcefYt yfyg/yg0i fq i fETJo lawG[ m o Dt kd&DawGu kd au mi f;au mi f;t o Hk;csEkdi fv m;?rcsEkdi fb l;v m;q kdwmu kd ppfaq ;zkdY av hv mt u Jjzwfo lawGx m;yg/&v mwJh&v ' fawGu kd jyefv n fo Hk;o yfyg/ t kyfpkcGJx m;wJh t jr i fawGt wGu f½kd;&Si f;wJh b mo m&yfcGJay;yg/ Oyrmt m;jzi fht pkd;&[ m , l½kdwpfo ef;jzwfawmu fzkdYv kyfr , f/ NyD;&i f o u fBu D;&G, ft kdapmi fha&Smu frIt wGu fax mu fyHhr , f/

pu m;ppfx kd;yGJ[ m rdepfESpfq , fyJMu m&r, f/ Oyrmyg0i fo lav ;a, mu f[ m o Hk;rdepfq Dt zGi fht q kdjyKcsu fwi f&r, f/ t J' Dt q kdjyKcsu ft wGu f ji i f;ckHr Iu kd ESpfrdepfq Do wfrSwf&r , f/ t Jo v kdkv kyfNyD;wJht cgrSm t ydwfq kdNyD;wJht wGu f wpfrdepfo wfrSwfay;&r , f/

Page 58: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

t cef; - 6

t zGJUt pn f;

112111

Ekdi fi Ha&;ygwDawG? ' grSr [ kwf (v li , fawGt wGu f? t rsdK;o rD;awGt wGu f? pD;yGm;a&;t wGu f? v len f;pkawGt wGu f? o u fBu D;&G, ft kdawGt wGu f) pwJh ygwDt wGi f;u t x l;o D;o efYt zGJUawG[ ma, b k, st m;jzi fh o lwkdY&JU&n frSef;csu fawGu kd at mi fjr i fEkdi fzkdY t x da&mu fq Hk;en f;v rf;awGu kd&SmazGMu w, f/ t x l;o D;o efYt zGJUawGt wGu f' Dv kyfaq mi fcsu fawG[ m ygwDx u fykdNyD;awmh&Si f;v i f;v G, fu lw, f/b maMu mi fhv Jq kd&i f o lwkdY&JUx da&mu fr I[ m wpfcgwpfav x Hk;wr f;t pOft v mawGt & aESmi fhaES;o Gm;Ekdi fayr , fh o D;o efYypfrSwfwpfckcku kdo mcsdef&G, fx m;wmaMu mi fh a, b k, st m;jzi fh ykdNyD;v G, fu l&w, f/' Dt cef;rSm ygwDt zGJUt pn f;t aMu mi f;u kd a, b k, saq G;aEG;r , f/t J' Daemu frSmrS t rsdK;o rD;awG? v li , fawGt wGu fo D;o efYzGJUpn f;x m;wJht zGJUt pn f;awGt aMu mi f;ykdNyD;t ao ;pdwfaq G;aEG;r, f/

Ekdi fi Ha&;ygwDt en f;pkyJ t pykdi f;rSm t zGJUt pn f;awGu kd o u fo u fo mo mzGJUpn f;Ekdi fMu w, f/ b maMu mi fho u fo u fo m o mv kdYajym&o v Jq kdawmh Ekdi fi Ha&;ygwDawG&yfwn faewJht csdefu mv wav Qmu frSm rMu mcP x da&mu fr Ir&SdawmhwJh t zGJUt pn f;q kdi f&mwn faq mu fyHkawG[ m 0efx kyf0efykd;jzpfv mv kdYyJ/ u Hrau mi f;pGmeJYyJt J' Dv kdwn faq mu fyHkawGu kdjyKjyi fajymi f;v J&t awmfcu fw, f/ ygwDt r Iaq mi fawG? a' o q kdi f&mv lBu D;awG? ygwDt zGJU0i fawG[ m t &i fu

wn faq mu fx m;wJh t aq mu ft t Hka[ mi f;awGu kd zsu f&rSmaMu mu fw, f/ b maMu mi fhv Jq kdawmh t J' Dt aq mu ft t Hka[ mi f;awGNydKysu fo Gm;r, fq kd&i f o lwkdY&JUt mP mv n f; aysmu fq Hk;o Gm;rSmu kd aMu mu f&GHUMuv kdYyJjzpfw, f/ ' ght jyi fo lwkdY&n f&G, fx m;wJh&n f&G, fcsu fawG[ m jyKjyi fajymi f;v JrIaMu mi fht au mi ft x n fay:rv mrSmu kd aMu mu f&GHUv kdYv n f;jzpfw, f/ ygwDt zGJU0i fawGu kd at mu fygt wkdi f;t rsdK;t pm;cGJjcm;v kdY&w, f/

1 - t v kyfo rm;awG? pn f;rsOf;pn f;u rf;awGaMu mi fh aESmi fhaES;rSmu kdrv kdv m;wJh o mrefygwDt zGJU0i fawG?2 - pn f;rsOf;pn f;u rf;awGu kdo m t NrJwrf;OD;x dyfyefq i fwJh a&S;½kd;pGJygwD0i fawG?3 - x da&mu fr Iu kdo m t NrJwr f;OD;pm;ay;wJh v u fawGUo rm;ygwD0i fawG?4 - t zGJUt pn f;q kdi f&mu dpö&yfawGu kd pdwfr0i fpm;b J t kdi f' Dt kdv kd*sD½Iax mi fhu aeo m t NrJwr f;ji i f;cHkaewJh t kdi f' Dt kdv kd*sDygwD0i fawG?

' Dt rsdK;t pm;av ;ckt jyi f t rsdK;t pm;aygi f;rsm;pGmu kdx yfcGJv kdY&ao ;w, f/ ygwDwpfckrSm ' Dv kdygwD0i ft rsdK;t pm;aygi f;pHku kd a&mpyfEkdi fzkdYv kdt yfw, f/ t Jo v kda&mpyfzkdYt wGu f ci fAsm;wkdYygwD&JU &n frSef;csu fyef;wkdi fay:rSm r lwn fw, f/ ' Dt cef;rSm ygwDt wGi f;t o pfazmfaq mi fcsi fwJhq EeJYywfo u fwJht , lt q u kd pwi faq G;aEG;r, f/

PvdA &JUygwDzGJUpn f;yHkOyrmPvdA u kd 1946 ckESpfrSmwn fax mi fcJhw, f/ wu , fawmh

' DygwD[ m 1948 ckESpfu aepwi fNyD; wn fax mi fx m;wJh ppfyGJrwkdi fci fq kd&S, f' Drkdu &u fwpf SDAP t zGJUu kdq u fNyD;zGJUpn f;x m;wJhygwD

Page 59: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

jzpfw, f/ t J' DygwDrSm t zGJU0i faygi f; ajcmu fao mi f;wpfax mi f&Sd w, f/Nr dKUeJY&Gmaygi f; 438 ckrSm acgi f;aq mi faygi f; 450 &Sdw, f/a' o q , fhESpfckzGJUNyD; zGJUpn f;x m;w, f/ wpfckpDwkdi f;[ m ' wfcsfjyn fe, fq , fhESpfckpDrSm&Sdw, f/ PvdA [ ma' o EÅ&t q i fh? jyn fe, ft q i fha&G;au mu fyGJawGeJYt kyfcsKyfa&;ykdi f;q kdi f&m t q i fhwkdi f;rSm 0i fa&mu f, SOfNydKi fw, f/ Oa&myygv DrefeJY t rsdK;o m;ygv DrefrSm ' wfcsf[ mt zGJU0i faygi f; 782 x Ju 27 a, mu fae&m&w, f/ ygwD&JUa' o EÅ&t mP mcGJa0ay;r It ykdi f;u kdMu n fh&i f jr i fhrm;wmu kdawGU&r, f/ o lwkdYawG[ m b , fo lawGu kda&G;au mu fyGJt rwfav mi f;t jzpf 0i fa&mu faq mi f&Gu fo i fho v Jq kdwmu kdq Hk;jzwfw, f/ o lwkdY&JUu kd, fykdi fa&G;au mu fyGJt pDt pOfawGu kdv n f; b , fygwDawGeJY a' o EÅ&r [ mrdwfjyKrv Jq kdwmu kd a&G;au mu fyGJt NyD;rSm a&;o m;Mu w, f/ jyn fe, ft kyfcsKyfa&;ykdi f;rSmv n f;t Jv kdyJjyKv kyfMu w, f/ Ekdi fi Hawmft q i fhrSmv n f; t mPmt rsm;pku kdygwD&JUu Gefz&efYrSm aq G;aEG;t wn fjyKay;w, f/ ygwD&JUa' o EÅ&acgi f;aq mi fwkdi f;[ m u Gefz&i fhwu fzkdY u dk, fpm;v S, fv Twfay;Mu w, f/ a' o EÅ&acgi f;aq mi fBu D;rm;av o lYq DrSm rJykd&Sdav yJ/t Jo v kdu kd, fpm;v S, fawGu rJay;wmeJYywfo u fwJht csu fwpfcsu fu awmh Oa&myygv Dreft aeeJY t rsdK;o m;ygv Dreft wGu f t rwfav mi f;pm&i f;u kdjyKpkjci f;yJjzpfw, f/ o lwkdYawG[ m ygwD&JUt rIaq mi fau mfrwDu kdwpfESpfjcm;wpfcga&G;cs, fMu w, f/ ygwD&JUa&SUv kyfi ef;pOfawGu kdv n f;a&G;au mu fyGJt pDt pOfawGeJY ay:v pDt csu ft v u fawGt ay:pdppfav hv mNyD; o wfrSwfjy| mef;Mu w, f/ t pkd;&t zGJUrSm PvdA ae&m&wJht cg? PvdA [ mt pkd;&o pf&JUay:v pDt pDt pOfawGt ay: rJay;zkdYu Gefz&i fhwpfcku kdv kyfcJhw, f/ t J' Du Gefz&i fhrSm u u fb deu ft zGJU0i fawGu kdt q kdwi fo Gi f;cJhw, f/ 2002 ckESpfu pNyD; o mrefygwDt zGJU0i fawG&JUMo Zmv Trf;rkd;r I[ mwkd;yGm;v mcJhw, f/ t J' DygwD0i fawG[ m t rsdK;o m;a&G;au mu fyGJeJY Oa&myygv Drefa&G;au mu fyGJawGrSm ygwDacgi f;aq mi f

o pfawGu kda&G;cs, fzkdY rJay;v mEkdi fMu NyD/

ygwDu kdt o pfjyefv n fzGJUpn f;jci f;? o kdYr[ kwf ygwDax mi fjci f;ygwDt o pfjyefv n fzGJUpn f;wJht cgrSm b , ft &mawG[ m

au mi f;au mi f;t v kyfv kyfaew, f? b , ft &mawGu awmh wkd;wu fzkdYv kdw, f q kdwJh &SdNyD;o m;t aq mu ft t Hku kd pdppfcGJjcr f;r Iv kyf&r , f/ci fAsm;wkdYygwDo pfwn fax mi fwJht cgrSm t au mi ft x n fazmfEkdi fwJhen f;v r f;awG? &n f&G, fx m;wJhr [ mAsL[ mawG? ypfrSwft kyfpkawGeJYo i fhwi fhav smu fywfwJht zGJUt pn f;wpfcku kd yHkazmf&r , f/

ygwDt rsm;pkrSm t en f;q Hk;at mu frSmygwJhyef;wkdi fESpfcku kdx m;&SdMu w, f/1 - a&SUaemu fn Dn GwfwJh? q GJaq mi fEkdi fpGrf;&SdwJh wpfu rÇmv Hk;q kdi f&mt jr i f? ' grSr [ kwf t kdi f' Dt kdv kd*sDu kdyHkazmfjci f;?2 - wwfEkdi fo rQ t r Iaq mi ft mP meJYygv Drefae&mawG&at mi f, ljci f;?

ygwDt rsdK;t pm;av ;ckcGJjcm;Ekdi fw, f/1 - pi fMu , fa&;0g' DawG&JUygwDrsm;/ t J' Dv kdygwDawGt wGu f Ekdi fi Ha&;? ' grSr [ kwf b mo ma&;t kdi f' Dt kdv kd*sDawG[ m t "du jzpfw, f/t mP m&&SdzkdYu ' kwd, t csu fjzpfw, f/ t Jo v kdygwDrsdK;eJY t ay;t , lv kyfzkdYq dkwm v Hk;0cu fcJw, f/ ' Dv kdygwDrsdK;[ mjyi f;x efwJht kdi f' Dt kdv kd*sDu kdo pömapmi fho dwJhygwDawGjzpfw, f/2 - u dpöjyó emwpfcku kdo m t m½kHpkdu fwJhygwDrsm;/ ' Dv kdygwDrsdK;[ m wpfckwn f;ao mckdi frmwJhyef;wkdi fawGu kdo m t au mi ft x n fazmfwJhygwDawGjzpfw, f/ wdwdu su so wfrSwfx m;wJh o D;o efYt "duypfrSwft kyfpkawGu kdo m&n f&G, fx m;wJhygwDawGjzpfw, f/ Oyrmajym&r, fq kd&i f v len f;pkv lrsdK;t kyfpk? t rsdK;o rD;awG? ywf0ef;u si fx def;

114113

Page 60: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

o dr f;apmi fha&Smu fr I? wd&pämeft kyfpk pwJhypfrSwft kyfpkawGt wGu fo mt m½kHpkdu fwJho lawGjzpfw, f/ t J' DygwDawGa&G;au mu fyGJ0i fwJht cgrSmykdNyD;wdu sao csmwJh t kdi f' Dt kdv kd*sDrsdK;u kdyHkazmfzkdY t J' DygwDawG[ m zdt m;ay;cH&w, f/3 - a&S;½kd;pOfv mygwDrsm; t Jo v kdygwDrsdK;[ m wdu sao csmwJht kdi f' Dt kdv kd*sDpn f;ab mi fwGi f;rSm t v kyfv kyfMu w, f/ t mP m&&SdzkdYt wGu ft NrJwr f;½kef;u efMu w, f/ ' DygwDawG[ m jzn f;jzn f;rSefrSefeJYt v kyfv kyfMu w, f/ ygwD&JUt mP m[ m wjzn f;jzn f;csi f;ysHUESHYw, fq kdayr , fh ao csmrI&Sdw, f/4 - t mP mygwDrsm;/ t Jo v kdygwDawG[ m &SdNyD;o m;t aq mu ft t HkawGu kdax mu fcHwJhygwDawGjzpfw, f/ t Jo v kdygwDawG[ m t mP m&zkdY o efpGr f;wJhacgi f;aq mi fu Bu dK;pm;wJht cgrSm ay:v mMu wmrsm;w, f/ ' Dv kdygwDt rsdK;t pm;awG[ m o r®wpepfEkdi fi HawGrSm o mreft m;jzi fhawGU&ayr , fh ygv DrefpepfEkdi fi HawGrSmawmh awGU&cJhw, f/

t aemu feJYt a&SUOa&myu q kd&S, f' Drkdu &u fwpfygwD t rsm;pk[ m a&S;½kd;pOfv mygwDawGjzpfw, f/ Oa&myq kd&S, fv pfygwD PESv kd Ekdi fi Hwu mq kd&S, fv pft zGJUt pn f;awGeJY SI v kd Ekdi fi Hwu mq kd&S, fv pft zGJUawG[ m wjcm;ao mygwDo Hk;rsdK;eJY r[ mrdwfzGJUzkdY cu fcJw, f/1 - pi fMu , fa&;0g' DawG&JUygwDawG[ m t mP m&zkdYcu fcJw, f/t NrJwrf;ab ;a&mu faew, f/2 - u dpöjyó emwpfcku kdo m t m½kHpkdu fwJhygwDawG[ m q kd&S, f' Drkdu &u fwpf t kdi f' Dt kdv kd*sDawGu kdq efYu si fwJht jr i fawG&Sdw, f/ ' gaMu mi fh r [ mrdwfzGJUzkdYcu fw, f/ t ay;t , lv n f;rv kyfcsi fMu b l;/3 - t mP mygwDawG[ m w&m;0i fjzpfzkdYt wGu f t "du t kdi f' Dt kdv kd*sDq kdi f&m v Iyf&Sm;r IawGeJY r [ mrdwfzGJUzkdY rMu mcP Bu dK;pm;Mu w, f/

' gayrJh q kd&S, f' Drkdu &u fwpfygwDawGeJY r[ mrdwfzGJUwJhae&mrSmawmhat mi fjr i fwm&Sm;w, f/ t mP mygwDawG[ m Ekdi fi Hwu mygwDeJYywfo u fwJh ' Drkdu a&pDyGi fhv i f;jr i fo mr I t ajccHu swJh (q kd&S, f' Drkdu &u fwpf) Oya' o awGeJYywfo u fNyD; u GJjym;jcm;em;wJht jr i fawG&Sdaew, f/

t J' Dv kdygwDawGu kd b , fv kdzGJUpn f;x m;Mu o v Jt mP mygwDawG[ m t ajccHt m;jzi fh a&G;cs, fcHx m;&wJh t zGJU

rSmt mP m&zkdYeJY t pkd;&t zGJUrSmyg0i fzkdY t m½kHpkdu fMu w, f/ t J' DygwDawG&JUt zGJU0i fawG[ m x dyfykdi f;acgi f;aq mi ft en f;i , f&JUt kyfcsKyfr Iat mu frSm ajyma&;q kdcGi fho dyfr&SdMu b l;/ t J' Dv kdygwDrsdK;rSm Mo Zmv Tr f;rkd;Ekdi fzkdYq kdwmu awmh ci fAsm;wkdY&JUt &n ft csi f;x u f ci fAsm;wkdYb mv J? ci fAsm;wkdYb , fv kdv lawGeJYo do v Jq kdwJht ay:rSmrlwn fw, f/ ygwD&JUacgi f;aq mi fr I[ m t q i fhwkdi f;rSm &SdwJhae&mawGt wGu f o wfrSwfay;w, f/ t Jo v kdo wfrSwfr Ix JrSm a' o EÅ&ygwDOu ú| ? NrdKUau mi fpDt zGJU0i fawGu ae Ekdi fi HawmfygwDOu ú| t q i fhx dyg0i faew, f/

a&S;½kd;t pOft v mygwDawGrSmawmh jyi f;x efwJht zGJU0i f t ajccHt kwfjrpf&Sdw, f/ t zGJU0i fawG[ m ygwD&JUv kyfx Hk;v kyfen f;v rf;aMu mi f;u aewpfq i fh q Hk;jzwfcsu fcswJht pDt pOfawGrSm yg0i fEkdi fw, f/ a&S;½kd;t pOft v mygwDawGrSm a' o EÅ&eJYjyn fe, ft zGJUcGJawGr Smawmi ft awmfhu kdv Gwfv Gwfv yfv yfv kyfu kdi faq mi f&Gu fEkdi fwJh ckdi fcHwJht mP mcGJa0ay;r I&Sdw, f/ t J' Dv kdygwDt rsdK;t pm;rSm yg0i fv kyfu kdi fjci f;[ ma&&Sn fo ab maq mi fw, f/ x dyfq Hk;ae&m&zkdYt wGu f wpfq i fhNyD;wpfq i fh a&&Sn f&mx l;wkd;o Gm;zkdYv kdw, f/

pi fMu , fa&;0g' DawG&JUygwDeJY wjcm;ao m o D;o efYu dpöwpfckcku kdi fwG, fwJhygwDawG[ m v lYt zGJUt pn f;x JrSm wt m;wu f<u Mu w, f/t J' DygwDawG[ m v lYr It zGJUt pn f;awG? ' grSr [ kwf t ef*sDt kdawGx J

116115

Page 61: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ118117

rSm t x kdi fcsx m;Mu w, f/ rMu mcP q kdo v kdyJ o lwkdYawG[ m q EjyyGJawGjyKv kyfzkdY t ef*sDt kdawGeJY r[ mrdwfzGJUx m;Mu w, f/ ' gayrJh o lwkdY[ m t pkd;&t zJGUt pn f;x JrSm yg0i fr Ir&Sdo v kd? ygv DrefrSmv n f; ae&mr&Mu b l;/ t Jo v kdygwDrsdK;awG[ m a&G;au mu fyGJrSm a&G;au mu fcH&wJht cgrSm ' ku ©a&mu fMu w, f/ b maMu mi fhv Jq kd&i f o lwkdY&JUt "dupdwf0i fpm;rIeJYywfo u fNyD; o dyft a&;rygwJhu dpöawGu kd n §dEIdi f;aq G;aEG;wJht cgrSm n d§EIdi f;zkdYwGef;t m;ay;cH&v kdYyJjzpfw, f/ ygv DrefrSm t J' DygwD[ m ae&m&o Gm;wmeJYt zGJUt pn f;[ m o lwkdYu kdax mu fyHhzkdY q efYu si fa&;v Iyf&Sm;r IawGt ay: t m½kHpkdu fMu w, f/

ci fAsm;wkdY[ m ygwDo pfwpfckwn fax mi fzkdY? ygwDu kdjyefv n fzGJUpn f;zkdY &n f&G, fx m;wJht cgrSm ci fAsm;wkdY[ m b mawGu kd&&Sdat mi fjr i fcsi fo v J? b , fv kdygwDrsdK;u kdwn fax mi fcsi fo v J pwJht csu fawGu kdyx rq Hk;o wfrSwfzkdYv kdw, f/ wpfen f;ajym&r, fq kd&i f b maMu mi fhEkdi fi Ha&;x J0i fcsi f&wmv J/ jyó emwpfckcku kdu dki fwG, fcsi fv kdYv m;/o D;o efYypfrSwfwpfcku kd u kd, fpm;jyKcsi fv kdYv m;/ t kdi f' Dt kdv kd*sDwpfckcku kdwi fjycsi fv kdYv m;/ v u fawGUu swJh&v ' fawGt wGu fwn fax mi fcsi fv kdYv m;/ jrefjrefq efq efat mi fjr i fr Iu kdv kdcsi fv kdYv m;/ a&&Sn fMo Zmv Trf;rkd;Ekdi fzkdYt wGu f&n f&G, fx m;o v m;/ Ekdi fi Hawmft q i fh? a' o q kdi f&mt q i fh? a' o EÅ&t q i fhawGrSm Mo Zmv Tr f;rkd;csi fo v m;/ Mo ZmBu D;wJhygwDt zGJU0i fawGygwJh ygwDrsdK;u kdwn fax mi fcsi fo v m;/ wpfen f;ajym&r, fq kd&i f yef;wkdi fawGu kd &&Sdat mi fjr i fzkdY ci fAsm;wkdY&JU &n f&G, fcsu fyef;wkdi fu b mv J/ r [ mAsL[ mu b mv J/ ' Dar;cGef;awGu kd ajzv kdY&wJht ajzawG[ m t x l;t zGJUt pn f;yHkpHwpfck zGJUpn f;zkdYt wGu f yHkpHo wfrSwfay;v drfhr, f/

Ekdi fi Ha&;ygwDawGt wGu f t "du v kdt yfwJht csu frsm;

ygwDwpfckrSm x r f;aq mi f&r , fh t a&;Bu D;wJhwm0efawGt rsm;Bu D;&Sdw, f/ u RefawmfwkdY[ m (ygwD0i fawGu kd&n f&G, f) wJht wGi f;wm0efawG? (jyi fyu v lawGu kd&n f&G, f) wJh t jyi fwm0efawGq kdNyD;cGJjcm;x m;&r, f/

t wGi f;wm0efrsm; - (t zGJU0i fawG&JUr*¾Zi f;? 0b fq kdu f? aMu ji mcsu frsm;) pwJht wGi f;

q u fo G, fa&; - o i fwef;rsm;eJY yn ma&; - ygwDzGHUNzdK;rI - b @ma&; - t wGi f;a&;rSL; - o kawo e - 0efx r f;eJY t zGJUt pn f; - o wi f;t csu ft v u f en f;yn m - Oya' t Bu Hay; - t zGJU0i fawGt ay:t kyfcsKyfrI - a' o q kdi f&mt zGJUt pn f;awGeJY a' o EÅ&ygwDacgi f;aq mi fawGu kd

q u fo G, fjci f; - v li , frsm;? t rsdK;o rD;rsm;? o u fBu D;&G, ft kdrsm; pwJh ygwDwGi f;

u t x l;o D;o efYt kyfpkrsm;

t jyi fwm0efrsm; - rD' D, mawGeJYq u fo G, fwJhjyi fyq u fo G, fa&; - ay:v pDazmfaq mi fr I

Page 62: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ120119

- Ekdi fi Hwu mt q u ft o G, frsm; - t zGJU0i fpkaq mi f;jci f; - t &n ft ao G;o pfawGu kd apmi fhMu n fhjci f; - b @ma&;jr§i fhwi fjci f; - u rfydef; - yGJrsm;

v li , ft zGJUt pn f;wn faq mu fyHk

Ekdi fi Ha&;ygwDt awmfrsm;rsm;rSm o D;jcm;v li , ft zGJU&Sdw, f/t J' Dv li , ft zGJUt pn f;awG[ m Ekdi fi Ha&;rSm v li , fawGyg0i fcGi fh&zkdYeJYt awGUt Bu HK&zkdYt wGu f t a&;Bu D;wJht u lt n DawGu kd ay;Mu w, f/v li , ft zGJUwpfckeJYwpfckrwlMu b l;/ v li , ft zGJUt pn f;yHkpHo Hk;rsdK;u kdat mu frSmazmfjyx m;w, f/(1) u efYu Gu fq Ejyr It ay:t ajcjyKwJht zGJUt pn f;rsm;(2) t kyfcsKyfa&;t ajcjyKwJh t zGJUt pn f;rsm;(3) v Gwfv Gwfv yfv yfv Iyf&Sm;wJh t zGJUt pn f;rsm;

' ght jyi fo lwkdY&JUrdci fygwDeJY q u fET, faewJhv li , ft zGJUt pn f;yHkpHESpfrsdK;v n f;&Sdao ;w, f/(1) u kd, fh&JUt pDt pOfawGeJYu kd, fv Iyf&Sm;aewJh v Gwfv yfwJht zJGUt pn f; r sm;(2) rdci fygwDu kdrSDckdNyD; aq mi f&Gu faeMu wJh t zGJUt pn f;rsm;

u efYu Gu fq EjyrIt ay:t ajcjyKwJhv li , ft zGJUt pn f;rsm;t Jo v kdt zGJUt pn f;&JUypfrSwfu awmh q EjyrIawGeJYwjcm;ao m

v Iyf&Sm;r IawGu kdv kyfNyD; Ekdi fi Ha&;&v ' fawGu kd &&Sdat mi fv kyfjci f;yJjzpfw, f/ t J' Dt zGJUx JrSm v li , fawGyg0i fw, f/ v Iyf&Sm;rIawGu kd Ekdi fi Hawmf

t q i fheJY a' o q kdi f&mt q i fht wGu f t pDt pOfq GJx m;w, f/ a' o q kdi f&m q EjyyGJawG[ m t J' Da' o rSm&SdwJh jyó emawGu kdOD;wn fw, f/Ekdi fi Hawmft q i fhu rfydef;q EjyyGJawG[ m Ekdi fi HawmfeJYywfo u fwJh jyó em&yfawGu kdOD;wn fx m;w, f/ t zGJUt pn f;&JUt r Iaq mi fau mfrwD[ mEkdi fi Hwpf0ef;v Iyf&Sm;Ekdi fat mi f pDpOfw, f/ t J' Dau mfrwD[ m Ekdi fi Hawmft q i fhaq G;aEG;yGJawGu kd q EjyyGJawGv kyfzkdY Ekdi fi Hawmfu r fydef;awG&JUat mi fjr i fr Iu kdapmi fhMu n fhzkdYjyKv kyfw, f/ u r fydef;t m;v Hk;eJY q EjyyGJt m;v Hk;[ m v li , fypfrSwft kyfpkawGpwJh ypfrSwft kyfpkawGeJYywfo u fwJht a&;u dpöawGay:rSm t m½kHpkdu fx m;w, f/

u rfydef;ypfrSwfrsm;u awmh(1) t zGJUt pn f;&JUt jr i fu kd pdwf0i fpm;v mat mi fv kyfjci f; - q Ejyu r fydef;awG&JU&n f&G, fcsu fawGu awmh wdwdu su so wfrSwfx m;wJhyef;wkdi fawGu kd &&Sdat mi fjr i fzkdY 0g' jzefYjci f;jzpfw, f/(2) t zGJUt pn f;&JUjzpf&SdaerIt ay:t m½kHpkdu fv mat mi fv kyfjci f; -v lawGcGJjcm;o djr i fv mEkdi fapwJh t jr i fawGu kd wu fwu f<u <u 0g' jzefYjci f;[ m v lawGu t zGJUt pn f;u kdt m½kHpkdu fat mi fv kyfwJhen f;wpfen f;jzpfw, f/ ygwD&JU*kPfo du ©mu kdjr§i fhwi fwJh en f;v rf;wpfv rf;jzpfw, f/ygwDu kdax mu fcHwJho lawG? ygwD0i fo pfawGu kd cefYt yfay;r , fh en f;v rf;wpfv rf;v n f;jzpfw, f/

t zGJUt pn f;v Iyf&Sm;rI&JUwkd;wu frIu kdaq G;aEG;zkdY t pn f;t a0;yGJawGv kyf&r, f/ v lYt zGJUt pn f;x JrSm b , fv kdt aMu mi f;t &mawGu kdv lajymrsm;aeMu o v J/ t J' Dt aMu mi f;t &mawGu kd b , fv kdu kdi fwG, frv J/ u RefawmfwkdYOD;pm;ay;&r, fht &mawGu b mawGv J/ aemu fq Hk;rSm u rfydef;u kdo Hk;o yfNyD;pD;o Gm;v drhfr , f/ NyD;wJht cg u r fydef;t pDt pOfwpfcku kda&;q GJv kdY&NyD/

Page 63: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ122121

u rfydef;azmfaq mi fzkdYt wGu fv kdt yfao mu d&d, mwefq myv mrsm;

u rfydef;u dkyHkazmfzkdYq kdwm ci fAsm;wkdY&JUyef;wkdi ft ay:rSm r lwn fw, f/ v Iyf&Sm;r IawG[ m El;n HwJhv Iyf&Sm;r IawGu ae , wdjywfq efwJhv Iyf&Sm;rIawGt x du GJjym;o Gm;Ekdi fajc&Sdw, f/ ci fAsm;wkdY&JUypfrSwft kyfpkeJYq u fEG, faewJhyef;wkdi fu kdawmh rsu fajcr jywfygapeJY/ o wdx m;&r , fht csu fawGu awmh pu m;ppfx kd;yGJawGjyKv kyfyg/ v r f;ray:rSmv u fu r f;pmapmi fa0yg/ q EjycsDwu fyGJv kyfyg/ t dr fajc&mrJhawGu kdt pm;t pma0yg/ v Iyf&Sm;r IwpfckNyD;wkdi f; ypfrSwfx m;wJh t kyfpku kdx d&JUv m;q dkwmu kd t NrJwr f;jyefv n fo Hk;o yfyg/ v Iyf&Sm;rIu kdb , fv kdb , fyHkzGJUpn f;yHkazmfcJho v J/ b , ft &mawGu t q i fajyNyD; b , ft &mawGu awmh t m;en f;o v J/ rSwfx m;&r , fhwpfcsu fu awmh ' Dv Iyf&Sm;r IawGu kd v kyft m;ay;awGu v kyfaq mi fwmaMu mi fh o lwkdY&JUBu dK;yr f;t m;x kwfr Iu kd b , fawmhrSrarhygeJY/

t zGJUt pn f;q kdi f&mwn faq mu fyHk t u sdK;t jrwfu awmhci fAsm;wkdY&JUt kdi f' Dt kdv kd*sDeJY u Gu fwdjzpfr , fh jyó emt a&;u dpöawGu kdci fAsm;wkdYt m½kHpkdu fEkdi fjci f;yJjzpfw, f/ ax mu fyHhay;Ekdi fjci f;yJjzpfw, f/' g[ maq G;aEG;yGJawGrSm t csdefru kefapb J Ekdi fi Ha&;q kdi f&mt pDt pOfawGu kd NyD;ajrmu fapEkdi fwJhen f;v r f;jzpfw, f/ ' g[ m yi fra&pD;t jyi fb u fae Ekdi fi Ha&;t ay:, HkMu n fcsu fjr i fhwJh t zGJUt pn f;Mo Zmv Tr f;rkd;r Ijzpfw, f/ ' gaMu mi fh t zGJU0i fawG[ m Ekdi fi Ha&;rSm ykdNyD;wu fwu f<u <uyg0i fv Iyf&Sm;v mMu w, f/ q EjyyGJawG[ m wpfcsdefcsdefrSm o lYb mo mo l&yfo Gm;wmrsdK;v n f; &Sdw, f/ t Jo v kdjzpfwwfwmaMu mi fh v li , fawG[ m Ekdi fi Ha&;pdwf0i fpm;rIav smhen f;o Gm;Ekdi fw, f/ q EjyyGJv Iyf&Sm;r IawGt ay:rSmv n f; pdwf0i fpm;r Ir&Sdawmhb l;/

t kyfcsKyfa&;t ajcjyKv li , ft zGJUt pn f;rsm;' Dv kdv li , ft zGJUt pn f;t rsdK;t pm;[ m o lwkdY&JUrdci fygwDeJY

Ekdi fi Ha&;t ay:rSm t "du t m½kHpkdu fMu w, f/ t zGJU0i fawG[ m t J' Dt zGJUt pn f;&JUESv Hk;o m;awGjzpfw, f/ t zGJU0i ft rsm;pk[ m a' o q kdi f&mt q i fhrSm wu fwu f<u <u v Iyf&Sm;Mu w, f/ wcsdKUt zGJU0i fawGu awmh Ekdi fi Hawmft q i fhrSm v Iyf&Sm;Mu w, f/ a' o q kdi f&macgi f;aq mi fawG[ mv Gwfv yfr I&SdNyD; o lwkdY&JUu kd, fykdi fv Iyf&Sm;r IawGu kdt pDt pOfa&;q GJEkdi fMuw, f/ wu , fv kdY Ekdi fi Hawmft q i fht a&;u dpöawGu kdu kdi fwG, fMu &r, fq kd&i f o lwkdYawG[ m t zGJUt pn f;&JUw&m;0i ft jr i fu aeao Gzn fv kdYr&b l;/ ' Dt jr i fawG[ m Ekdi fi Hawmfu Gefz&efYawGrSm au mu fwJh&v ' fawGu ae &v mwJht jr i fawGjzpfw, f/ Ekdi fi Hawmft q i fht r Iaq mi fau mfrwDrSm *E¦0i fyHkpHjzpfwJh Ou ú| ? ' kwd, Ou ú| ? Ekdi fi Hwu mq u fo G, fa&;t wGu f t wGi f;a&;rSL;? b @ma&;rSL;pwJh &mx l;awGygw, f/au mffrwD&JUt zGJU0i fwkdi f;rSm o wfrSwfx m;wJh wm0efeJY0wå&m;awG&Sdw, f/

' Dv kdv li , ft zGJUt pn f;rsm;\ &n frSef;csu frsm; - v li , fawG&JUt u sdK;pD;yGm;u kdu mu G, f&ef - Ekdi fi Ha&;rSm v li , fawGyg0i fv map&ef - rdci fygwDwGi f;u u kd, fykdi ft jr i fawGu kd ax mu fyHh&ef - v lYt zGJUt pn f;t wGi f;u wjcm;t zGJUt pn f;awG&JU t jr i fu kd

ax mu fyHh&ef

' D&n frSef;csu frsm;u kdat mi fjri f&efen f;v rf;rsm; - a' o q kdi f&mygwDcGJt o pfawGu kdwn fax mi f&ef?

t J' Dt zGJUawGawmi fhwi f;wu f<u aeap&ef

Page 64: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ124123

- t zGJUr*¾Zi f;? v u fu r f;pmapmi fpwJh rSwfwr f;awGu kdyHkazmfjzefYcsd&ef

- q EjyyGJawGu kd zGJUpn f;v kyfaq mi f&efwjcm;t zGJUt pn f;awGeJY yl;aygi f;aq mi f&Gu f&ef

' DzGJUpn f;yHk&JUt u sdK;t jrwfu awmh t zGJU0i fawG[ m Ekdi fi Ha&;q kdi f&m pl;pr f;av hv mrIawG jr i fhwu fv mEkdi fjci f;? jyn fo lMu m;rSmpu m;ajympGrf;&n fwkd;wu fv mjci f;? pu m;ppfx kd;Ekdi fjci f;? t v kyf½kHaq G;aEG;yGJawGu kdpDpOfv mEkdi fjci f;? u Gefz&efYawG? aq G;aEG;yGJawGu kd pDpOfEkdi fjci f;? wu fa&mu fEkdi fjci f;pwJh t u sdK;t jrwfawGyJjzpfw, f/ t "duq kd;u sdK;u awmh t zGJUt pn f;u pGefYpm;&r, fh pGefYpm;rIawG[ m rdci fygwD&JUpGefYpm;r IawGeJYt wlwljzpfv mv drhfr , f/ NyD;wJht cgrSm t pn f;t a0;yGJ, Ofau s;r Ix JrSm epfaev drhfr , fq kdwJh q kd;u sdK;awGyJjzpfw, f/ v li , ft zGJUt pn f;x Ju t zGJU0i fawG[ m wpfcsdefrSm rdci fygwD&JUt zGJU0i fawGjzpfv mv dr fhr , f/ ' gayrJh t zGJUt pn f;[ m o dyfNyD;jAL½kdu &u fwpfq efaer , fq kd&i f v li , fawGpdwf0i fpm;rIav smhEkdi fw, f/ ' Dv kdt zGJUt pn f;rsdK;[ m q EjyyGJawGeJYv Iyf&Sm;r IawGu kd o dyft m½kHrpkdu fb l;/ ' gayrJh' Dt zGJUt pn f;rsdK;[ m o lwkdY&JU&n f&G, fcsu fu kd &&Sdat mi fjr i fzkdY u d&d, mwefq myv mwpfrsdK;u kdyJ o Hk;av h&SdMu w, f/

v Gwfv Gwfv yfv yfv Iyf&Sm;wJh t zGJUt pn f;rsm;' Dt rsdK;t pm;x JrSm u kd, fhb mo mu kd, fv Iyf&Sm;wJhv li , ft zGJU

t pn f;awGygw, f/ t J' Dt zGJUt pn f;awG[ m rdci fygwDeJY wpfen f;r [ kwfwpfen f;eJYq u fET, fr I&SdMu w, f/ ' gayrJhygwD0i fawGawmh r[ kwfMu b l;/ ' Dt zGJUt pn f;rsdK;&JU t "du ypfrSwfu awmh rdci fygwDt wGu ft ax mu ft yHh&Smjci f;yJjzpfw, f/ t zGJU0i fawG&JUwpfa, mu fcsi f;pdwf"mwfwu f<u rIaMu mi fh Ekdi fi Ha&;t awGUt Bu HKawG&&SdEkdi fw, f/ ' gayrJh

wjcm;t ay:rSmajymcJhwJh t zGJUt pn f;ESpfrsdK;eJYrwlwJht csu fu awmht ckt zGJUt pn f;[ m rdci fygwDeJY w&m;0i fcsKyfaESmi fx m;wJh pn f;rsOf;pn f;u r f;awGr&SdwJht csu fyJjzpfw, f/ ' Dt zGJUt pn f;&JU&n frSef;csu fu awmh rdci fygwDeJYywfo u fwJh zGJUNzdK;r IawGu kd &&Sdat mi fjr i fat mi fv kyfay;zkdYjzpfw, f/ ' gayrJhygwDwGi f;rSm t mP m&zkdYt wGu fawmhrv kyfb l;/ ' Dt zGJUt pn f;[ m o lY&JUv Iyf&Sm;rIawGt ay:rSm wn faq mu fx m;w, f/ ' Dv kdt zGJUt pn f;rsdK;[ m v kyft m;ay;o pfawGeJY ygwD0i fjzpfv mEkdi fajc&SdwJhv lawGu kd pkaq mi f;Ekdi fzkdYu ln Day;w, f/ ' Dv Iyf&Sm;r IawGrSm q EjyyGJawGrygb l;/

jzpfEkdi fajcv Iyf&Sm;rIrsm; - rdci fygwDx Ju zGHUNzdK;wkd;wu frIawGu kd azmfjyx m;wJh pmapmi fawGu kd t ywfwkdi f; zu fpfeJYykdYay;jci f;? t D;ar ;v feJYykdYay;jci f; - Ekdi fi Ha&;½kyf&Si f? pu m;ppfx kd;r I? *Dw? jyZmwf? a[ majymyGJ(v li , fawGu kdq GJaq mi fEkdi fwJh) pwJhyGJawmfrsdK;u kd v kyfay;jci f; - en f;yn mo pfawGu kdprf;o yfjci f; - ]v QdKU0Su frsu fv Hk;rsm;} u kdapv Twfjci f; (wu f<u wJhv li , ft zGJUwpfpk[ m NrdKUwpfNrdKUu kdo Gm;w, f/ t J' DNrdKUrSm b , fv kdt a&;u dpöawGjzpfay:aeo v Jq kdwmu kd pHkpr f;w, f/ t J' De, fu v lawG[ m b , fv kdt ajymi f;t v JawGu kd arQmfv i fhaeo v Jq kdwmu kd pl;prf;w, f/ aemu fq Hk;' Dpl;prf;r I&JU&v ' fawGu kd v lx kt pn f;t a0;yGJawGv kdrsdK; t pn f;t a0;yGJawGrSm Ekdi fi Ha&;o rm;awGq Dwi fjyw, f/)

t u sdK;au s;Zl;rsm; - yHkao zGJUpn f;r Ir&Sdb l;/ jAL½kdu a&pDrq efb l;/ - t pn f;t a0;yHkpHrsdK;eJYv kyfwJh t pn f;t a0;yGJawG? ' gayrJhpGrf;t i fawGeJYv kyft m;ay;o pfawGu kd cefYt yfzkdYt wGu f pdwf0i fp&mau mi f;

Page 65: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ126125

wJhv Iyf&Sm;rIawGyg0i fw, f/ - rdci fygwD&JUpGefYpm;r IawGeJY t u si fhq kd;awG r&Sdb l;/ - v li , fawGu kdpn f;½kH;Ekdi fwJh v Iyf&Sm;rIawGu kd t m½kHpkdu fEkdi fw, f/ - wu f<u wJhygwD0i fawG&JUyg0i fr I? jrefjrefq efq efv kyfaq mi fEkdi fr IaMu mi fh ygwD0i fawGrSm t &n ft ao G;o pfawGwkd;wu fv mw, f/ - ygwD&JUacgi f;aq mi fr It ay:rSm o rm½kd;u sen f;v r f;eJY Mo Zmv Trf;rkd;Ekdi fwJh t cGi fht a&;awGayg<u , f0v mEkdi fw, f/ - t &n ft ao G;o pf? v kyft m;ay;o pf? o pfv Gi fwJht , lt q rsm;?en f;yn mo pf pwmawGu kd v mr, fha&G;au mu fyGJawGrSm o Hk;Ekdi fv kdYrdci fygwDt wGu f t u sdK;au s;Zl;rsm;v mw, f/

t u sdK;t jypfrsm; - ' Dt zGJUt pn f;rSm ao ao csmcsmzGJUpn f;x m;wJhzGJUpn f;yHkr&Sdb l;/' gaMu mi hfv Iyf&Sm;rIx Ju acgi f;aq mi f&JUyk*¾dKv fcsi f;q u fo G, fr Iay:rSmt &mt m;v Hk;wn frSDaew, f/ - a&&Sn fv kyfaq mi fEkdi fzkdUrao csmjci f; - t zGJU0i fr&Sdjci f;? t zGJU0i fawGq Du au mu fcHwJht zGJU0i faMu ;r&Sdjci f;aMu mi fh ao csmwJh? pepfu swJh b @ma&;r&Sdjci f; - ygwD&JUacgi f;aq mi fr Iykdi f;u kd v Hk;0rSDckdae&jci f;? v Iyf&Sm;r I&JUt o u fq u fEkdi fzkdYt wGu ft cGi fht a&;r&Sdjci f; - t mPm&&SdzkdYr[ kwfwJht wGu f wu f<u wJhygwD0i fawGu kd , drf;, kdi fapEkdi fw, f/ t aMu mi f;u awmh ci fAsm;wkdY&JUv kyfaq mi fr IawG[ may;q yfr IeJY x kdu fwefo v m;? rx kdu fwefb l;v m;q kdwmu kd r&Si f;v i f;v kdYyJjzpfw, f/ (yg0g&&SdzkdYt wGu fBu dK;pm;jci f;[ m Ekdi fi Ha&;&JUt ESpfo m&jzpfw, f/) - t J' Dv Iyf&Sm;r Iu x kwfa0wJhaq mi f;yg;awG? x kwfjyefcsu fawG?' grSr[ kwf jyKv kyfwJhyGJawG? ' gawG[ m rdci fygwD&JU t jr i feJY n Dn GwfrI

&Sd&JUv m;q kdwJht csu f[ m rdci fygwDt wGu f pGefYpm;rIwpfckjzpfaew, f/ - v li , ft zGJUt pn f;awGu kd t ckv kdzGJUpn f;yHkt ajcjyKt rsdK;t pm;eJYr [ kwfb J wjcm;yHkpHrsdK;eJYv n f; t rsdK;t pm;cGJv kdY&w, f/ rdci fygwDeJYq u fET, faewJhyHkpHrsdK;eJYv n f; t rsdK;t pm;cGJv kdY&w, f/ rdci fygwDeJYq u fET, fwJht rsdK;t pm;o Hk;rsdK;u kd u RefawmfwkdYazmfjyr , f/

t rSDt ckd&Sd v li , ft zGJUt pn f;rsm;' Dv kdt zGJUt pn f;rsdK;[ m rdci fygwDeJY eD;eD;u yfu yfq u fET, fae

w, f/ t J' Dt zGJUx Ju t zGJU0i fawG[ m t o u fjyn fhwJht cgrSm v li , ft zGJUt pn f;t zGJU0i fr jzpfci f rdci fygwDrSm t zGJU0i fjzpfEkdi fw, f/ q kdcsi fwJht "dyÜg, fu awmh t zGJUt pn f;wpfck[ m (v li , fawGt wGu f) o D;o efYypfrSwft kyfpkwpfckt wGu f t kdi f' Dt kdv kd*sDt &zGJUpn f;x m;wJht zGJUt pn f;r [ kwfb l;/ t J' Dt zGJUt pn f;[ m rdci ft zGJUt pn f;x JrSmv n f;yg0i faew, f/ v li , ft zGJUt pn f;x Ju t zGJU0i fawGt m;v Hk;[ m rdci fygwDx JrSmrSwfyHkwi f&w, f/ v li , ft zGJUt pn f;[ m rdci fygwDt wGi f;rSm ax mu fyHha&;ae&mu kd, lx m;w, f/ o lYrSm v Gwfv yfwJht jr i fawGr&Sdb l;/

t u sdK;au s;Zl;rsm; - rdci fygwDeJYckdi fckdi fNrJNrJq u fET, fr I&Sdw, f/v li , fawGeJYywfo u fwJht a&;u dpöawGrSm rdci fygwDt ay:v Trf;rkd;r IBu D;w, f/ t aMu mi f;u awmhrdci fygwD&JU rJay;wJht zGJU0i fawG[ m v li , ft zGJUt pn f;x Ju t zGJU0i fawGjzpfaev kdYyJ/ rdci fygwDeJYv kdu fav smn Dax G&SdwJh v li , ft zGJUt pn f;[ m ygwDt wGu fwu , fhu kd t m;u kd;&wJht zGJUt pn f;jzpfw, f/

q kd;u sdK;rsm; - v li , ft zGJUt pn f;[ m rdci fygwD&JUt jr i fawGu kdo ab mrwl&i fawmi frS rdci fygwD&JUt jr i fawGu kd u mu G, fay;zkdYwm0ef&Sdw, f/ rdci fygwD&JUOD;aq mi fr IeJYwi f;u syfwJhq u fq Ha&;awG&Sd

Page 66: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ128127

wmaMu mi fh ygwD&JUay:v pDawGu kdyJ jr§i fhwi fMu NyD; v li , fawGeJYywfo u fwJhwu , fht a&;u dpöawGu kd rv kyfEkdi fb l;jzpfaew, f/ b , fv kdt ajct ae rSmyJjzpfjzpf v li , ft zGJUt pn f;u kdaemu fq Hk;wef;ykdYykdYx m;wmaMu mi fhEkdi fi Ha&;jzpfpOfawGb , fv kdt v kyfv kyfo v Jq kdwmu kdjr i fEkdi fwJh a0zefa&;t jr i f awGrzGHUNzdK;Ekdi fawmhb l;/

v Gwfv yfwJhv li , ft zGJUt pn f;rsm;' Dv kdt zGJUt pn f;rsdK;[ m rdci fygwDeJYywfo u frIr&Sdb l;/ o lY&JU

t zGJU0i fawG[ m rdci fygwDrSm t zGJU0i fjzpfp&mrv kdwJht jyi f wjcm;ygwDawGrSmv n f; t zGJU0i fv kyfv kdY&w, f/ ' Dv kdt zGJUrsdK;[ m rdci fygwDu kdrrSDckdb J Ekdi fi Ha&;q kdi f&mt a&;u dpöawGt ay: o lwkdY&JUt jr i fawGu kdyHkazmfEkdi fw, f/ o lwkdYrSm rdci fygwDeJYrwlwJh Ekdi fi Ha&;t pDt pOfawG&Sdw, f/ v li , ft zGJUt pn f;awG[ m rdci fygwDeJY a' o EÅ&? a' o q kdi f&mEkdi fi Hawmft q i fha&G;au mu fyGJawGrSm yl;aygi f;aq mi f&Gu fMu w, f/ t jyeft v Seft m;jzi fh ygwD&JUv Twfawmft rwfpm&i f;rSm v li , fv Twfawmft rwfawGu kdv n f; x n fho Gi f;ay;w, f/

t u sdK;au s;Zl;rsm; - rdci fygwDeJYckdi fckdi fNrJNrJq u fET, fr Ir&Sdayr , fh v Gwfv Gwfv yfv yfa0zefv kdY&w, f/ ' gaMu mi fho lwkdYMu m;rSmckdi fNrJwJhq u fq Ha&;&Sdw, f/ ESpfzGJUpv Hk;t wGu f o lEkdi fu kd, fEkdi ft ajct ae&Sdw, f/ ' Dv kdt zGJUt pn f;rsdK;[ m v Gwfv Gwfv yfv yfv Iyf&Sm;aq mi f&Gu fEkdi fw, f/ ' Dv kdt zGJUt pn f;rsdK;[ m o lwkdYb mo mo lwkdY ykdNyD;au mi f;at mi fpGr f;aq mi fEkdi fw, f/ t zGJUt pn f;0i fawG[ m a0zefa&;pdwf"mwfawGu kdyHkazmfEkdi fw, f/ pu m;ppfx kd;yGJawGu kdv n f; zefwD;Ekdi fw, f/

q kd;u sdK;rsm; - ' Dv kdt zGJUt pn f;awGeJY rdci fygwDMu m;rSmy#dyu ©jzpfEkdi fajc&Sdw, f/ jyi fyu rÇmu t a&;u dpöawG[ m ygwDwGi f;rSm

y#dyu ©t jzpfajymi f;v Jo Gm;Ekdi fw, f/ ' Dv kdy#dyu ©rsdK;u kd ci fAsm;wkdY&JUEkdi fi Ha&;NydKi fb u fawGeJY rD' D, mawGu t o Hk;cso Gm;Ekdi fw, f/ ' Dv kdv li , ft zGJUt pn f;&JUrdci fygwDeJY av smhav smh&J&Jq u fq Ha&;aMu mi fh a&G;au mu fyGJu rfydef;azmfaq mi faewJhu mv rSmv kdt yfwJh v li , fv kyft m;ay;t zGJU0i fawGu kd rdci fygwDu q Hk;½IH;Ekdi fw, f/

rdci fygwDr&SdwJh v li , ft zGJUt pn f;rsm;' Dv kdt zGJUt pn f;rsdK;rSm rdci fygwDeJYq u fpyfp&mrv kdb J u dk, fykdi f

&yfwn fEkdi fw, f/ Ekdi fi Ht awmfrsm;rsm;rSm ' Dv kdt zGJUt pn f;rsdK;u kdawGUEkdi fw, f/ wcsdKUt zGJUt pn f;awG[ m Ekdi fi Ha&;ygwDawG&JUt zGJUcGJav ;awGjzpfw, f/ ' gayrJh pdwft m;x u fo efwJhv li , fawGu v Gwfv Gwfv yfv yfzGJUpn f;wn fax mi fx m;wJh t zGJUv n f;jzpfw, f/ t J' Dv kdv li , fawG[ m Ekdi fi Ha&;ygwDawGeJY q u fET, fr Ir&SdMu b l;/ ' gayrJho wfrSwfx m;wJh Ekdi fi Ha&;&n frSef;csu fawG&SdMu w, f/

Ekdi fi Ha&;ygwDawGu ae cGJx Gu fo Gm;wJh a*smf*sD, m? ½k&Sm;eJYt Zmb kdi f*sefEkdi fi HawGu v Gwfv yfwJhv li , ft zGJUt pn f;awGeJYywfo u fNyD; Oyrmx kwfjyr, f/ rdci fygwDeJY v li , ft zGJUt pn f;Mu m;rSm jyó emjzpfv m&i f t Jo v kdcGJx Gu fr IawG&Sdw, f/ ' Dv kdt zGJUt pn f;awGt wGu fu kd, fykdi f&yfwn fzkdYq kdwmcu fcJw, f/ ' gaMu mi fh o lwkdY&JU&yfwn frIt wGu fBu dK;pm;t m;x kwfaeMu wmu kd ci fAsm;wkdYawGUEkdi fw, f/ t J' Dv kdt zGJUt pn f;rsdK;[ m jyKjyi fajymi f;v JaewJht zGJUt pn f;rsdK;jzpfw, f/ t Jv kdt zGJUt pn f;rsdK;[ m wpfcgwpfav rSm Ekdi fi Ha&;ygwDt jzpfajymi f;v Jo Gm;w, f/ wpfcgwpfav rSm rdci fygwDeJYjyefv n faygi f;pn f;o Gm;NyD;wpfcgwpfav rSmawmh wjcm;ygwDt o pfwpfckeJYaygi f;pn f;o Gm;w, f/

b Dv m½kpfEkdi fi Hu Zur ? , lu &def;Ekdi fi Hu PORA ? a*smf*sD, mEkdi fi Hu KMARA eJY q m;AD;, m;Ekdi fi Hu OTPOR pwJhv li , ft zGJUt pn f;awG&Sdw, f/ t J' Dt zGJUt pn f;awG[ m v u f&SdEkdi fi Ha&;

Page 67: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ130129

t mP mykdi fawGu kdwkdu fckdu fNyD; ' Drkdu a&pDazmfaq mi fzkdYt wGu f wkdu fyGJ0i faeMu wJh t zGJUt pn f;awGjzpfw, f/ ' Dt zGJUt pn f;awG[ m t "dyÜg, ft a[ mi f;t & v li , ft zGJUt pn f;v kdYajymv kdYr&b l;/ ' gayrJh o lwkdYrSmwdu swJhEkdi fi Ha&;yef;wkdi fawG&Sdw, f/ o lwkdY&JUEkdi fi Ha&;yef;wkdi fawGu kd&&Sdat mi fjr i fzkdY NydKi fb u fEkdi fi Ha&;ygwDawG? wjcm;v li , ft zGJUt pn f;awGeJYv n f; yl;aygi f;aq mi f&Gu fw, f/ OTPOR ? KMARAeJY PORA wkdY[ m t a&;Bu D;wJht i ft m;pkawG? at mi fjr i fwJht i ft m;pkawGjzpfw, f/ ' Dt zGJUawG[ m, HkMu n fcsu f&SdNyD; jywfo m;wJh&n f&G, fcsu feJY cu fcJwJht ajct aeawGrSmawmi f rwlu GJjym;wJhEkdi fi Ha&;q GJaq mi fr IawGeJY v li , fawGu kd pkpn f;Ekdi fcJhMu w, f/ o lwkdY&JU&n frSef;csu fat mi fjr i fwJht cgrSm t zGJUr&Sdawmhb l;/ wcsdKUt zGJU0i fawG[ m wjcm;ygwDawGu kda&mu fo Gm;Mu w, f/ wcsdKUawGu sawmh OTPOR ? PORAt zGJUawGu kd Ekdi fi Ha&;ygwDawGt jzpfajymi f;v JzkdYBu dK;pm;Mu w, f/ ' g[ mu sq Hk;r IwpfckyJ u kd, fh&JU&efo lawGNydKu GJprSmyJ u kd, fh&JUv Iyf&Sm;rI[ m NydKysu fo Gm;w, f/

' Dt cef;rSm u RefawmfwkdY[ m v li , fygwDt rsdK;t pm;rsdK;pHku kdaq G;aEG;cJhMu w, f/ t zGJUt pn f;awmfawmfrsm;rsm;[ m t rsdK;t pm;rsdK;pHka&maESmaewJht zGJUt pn f;awGjzpfw, f/ t J' Dt zGJUt pn f;awG[ m o lwkdYt zGJUt pn f;u kdu kd, fwkdi fyHkazmfMu w, f/ u RefawmfwkdY[ m v li , fawGeJYt x l;o jzi fhESpfwkdi f;t a&;Bu D;u dpöawG wpfrsdK;NyD;wpfrsdK;ajymi f;aewJhv kyft m;ay;awGeJYq u fq HaeMu &wmjzpfw, f/

Ekdi fi Ha&;x Ju t rsdK;o rD;rsm;

x Hk;wrf;t pOft v mt m;jzi fh q kd&S, f' Drkdu &u feJY q kd&S, fv pfygwDawG[ m t rsdK;o rD;awGEkdi fi Ha&;rSm ykdNyD;yg0i fr I&Sdv mat mi fv kyfMuw, f/ wpfu rÇmv Hk;rSm t rsdKo rD;awG[ m Ekdi fi Ha&;eJYaeYpOfb 0rSm

o lwkdY&JUt pGrf;t pawGu kd t jr i fhq Hk;azmfx kwfEkdi fcGi fhq Hk;½IH;aeMu w, f/2007 ckESpfrSm wpfu rÇmv Hk;u v TwfawmfawGu kdMu n fhv kdu f&i f t rsdK;o rD; 18 % yJ&Sdw, fq kdwmu kdawGU&r, f/ t rsdK;o rD;awGEkdi fi Ha&;rSmyg0i fjci f;? t rsdK;o rD;awGt ay:t Mu rf;zu fjci f;? cGJjcm;q u fq Hjci f;pwJhjyó emawGu kd aq G;aEG;ji i f;cHkaewJhEkdi fi HawG&Sdaew, f/ t Jo v kdaq G;aEG;ji i f;cHkrIu kdu efYu Gu fwJh Ekdi fi HawGv n f;&Sdaew, f/

t rsdK;o rD;rsm; Ekdi fi Ha&;wGi fyg0i frIt wGu f t [ efYt wm;rsm;at mu frSmygwJht csu ft v u fawG[ m o kawo eu azmfjy

x m;wJh t rsdK;o rD;awG Ekdi fi Ha&;rSmyg0i fzkdYt wGu f wm;q D;x m;wJht [ efYt wm;awGjzpfw, f/ - Ekdi fi Ha&;t csu frsm; - ygwDwGi f;rSmt ax mu ft yHhr&jci f;?wjcm;t ef*sDt kdawG? t rsdK;o rD;t zGJUt pn f;awGeJYaygi f;zu fEkdi fr Ir&Sdjci f;?yn mo i fMu m;cGi fhr&Sdjci f;eJY rJay;cGi fhr&Sdjci f;/ - v lr IpD;yGm;a&;t csu frsm; - q i f;&JrGJawr I? pmrwwfajrmu fr I? t dr fr Iu dpöawGeJY t v kyft u kdi faMu mi fhzdt m;jzpfjci f;/ - , Ofau s;r It csu f - x Hk;wr f;"av hpHo wfrSwfcsu f? u kd, fhu dk, fu dk, f, HkMu n fr Ir&Sdjci f;? Ekdi fi Ha&;q kdi f&m t Ekwfo ab maq mi fyHk&dyf? rD' D, mrSmyg0i fEkdi fr I/

v lr Iv di fn DrQrIt wGu f q efYu si fwkdu fyGJ0i faewJh t cef;u @rSmEkdi fi Ha&;ygwDawGeJY t rsdK;o rD;t zGJUt pn f;awG[ m t a&;Bu D;wJhae&mrSm&Sdw, f/ wpfcsdefwn f;rSmyJ Ekdi fi Ha&;ygwDawG[ m t rsdK;o m;awGu kdOD;pm;ay;csi fMu w, f/ u rÇmay:u ygwDacgi f;aq mi f 11 % o mt rsdK;o rD;acgi f;aq mi fawGjzpfw, f/ Ekdi fi Ht rsm;pkrSmawmh v Twfawmfa&G;au mu fyGJt wGu ft rwfa&G;wJhygwDawG[ m *dwfapmi fht v kyft wGu fav mu fyJ&n f&G, fx m;wJhyHkay:aew, f/

' gaMu mi fh v li , fawGv kdyJ t rsdK;o rD;awG[ m Ekdi fi Ha&;ygwD

Page 68: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

awGeJY t rSDt ckdu i f;u i f;o lwkdYb mo m zGJUpn f;v kyfaq mi fzkdYv kdw, f/t rsdK;o rD;awGrSm o lwkdYu mu G, f&r , fh t u sdK;pD;yGm;awG&Sdw, f/ t J' Dt u sdK;pD;yGm;awGu kd ygwDawGu o dyfNyD;t m½kHpkdu fwi fjyr Ir&SdMu b l;/

u kd, fykdi ft pDt pOfygwDjyi fyrSm u kd, fykdi ft zGJUzGJUzkdY v lwpfpku q Hk;jzwfw, f/

t aMu mi f;u awmh o lwkdYrSm o lwkdYu mu G, f&r , fht u sdK;pD;yGm;awG&Sdaev kdYyJ/ t u sdK;pD;yGm;q kdwmu awmh v lYt zGJUt pn f;x Ju ypfrSwft kyfpkawG&JU o D;o efYjyó emawGeJYt aet x m;awGyJjzpfw, f/ ' gayrJht rsdK;o rD;t zGJUt pn f;awG[ m t rsdK;o rD;awG&JUjyó emu kdyJ t m½kHpkdu fw, fv kdYq kdcsi fwmr[ kwfb l;/ e, fy, ft rsdK;rsdK;rSm&SdwJh u GJjym;jcm;em;wJhay:v pDawGt ay: Mo Zmv Tr f;rkd;r Iv n f;&csi fMu w, f/

u kd, fykdi ft pDt pOfawGx JrSm at mu fu t csu ft v u fawGygo i fhw, f/ - ' Djyó emeJYywfo u fv kdY b mv kyfEkdi fo v Jq kdwJh jyó em&JUt ajzu kd&Sm&r, f/ - jyó emu kdt zGJUt pn f;u b , fv kdwdwdu su sajz&Si f;rv Jq kdwJhajz&Si f;r IrsdK;u kd&&SdzkdY t zGJUt pn f;u v kyfaq mi f&r , f/ t J' Djyó emeJYywfo u fv kdY t ckav mav mq , fb mv kyfEkdi frv J/ t au mi ft x n fazmfzkdYt csdefwefNyDv m;? t csdefrsm;apmaeao ;o v m;/ t Jo v kdar ;cGef;rsdK;u ar ;wJh t "du t csu fawGu kd t pDt pOfx JrSm rSefrSefu efu efx n fho Gi f;&r, f/ - b , fo lawGu kdi gwkdYu ln DMu rv Jq kdwJh csrSwfx m;wJh ajz&Si f;r Iu ae&v mwJh t u sdK;t jrwfawGu kd wdu swJhypfrSwft kyfpkawGzGJU&r, f/ - t J' DypfrSwft kyfpkawGu kd b , frSm&Smrv J/ o lwkdYawGu v n f;ci fAsm;wkdY&JUyg0i fywfo u fr Iu kdv u fcH&JUv m; pwJhar ;cGef;awGt wGu ft zGJUt pn f;[ m ypfrSwft kyfpkawGq Da&mu fzkdY Bu dK;pm;&r , f/

t pDt pOfcsNyD;wJht cgrSm t J' Dt pDt pOfu kdt zGJUt pn f;t wGu fv lx kx Ju kda&mu fat mi fjzefY&r, f/

Oyrm - a[ mfv ef\ ]t rsdK;o rD;eDrsm;}1995 ckESpft x d e, fo mv efEkdi fi HrSm PvdA u zGJUx m;wJh

]t rsdK;o rD;eDrsm;} v kdYac:wJht zGJUt pn f;wpfckyJ&Sdw, f/ t J' Dt zGJUt pn f;[ m ygwDeJY ygwDjyi fyu t rsdK;o rD;awG&JUt u sdK;pD;yGm;t wGu f ckcHawmi f;q kdcJhw, f/ 1995 ckESpfrSm t J' Dt zGJUu kd ygwDt jzpfajymi f;v Jypfv kdu fw, f/ t aMu mi f;&i f;u awmh t zGJU0i fo pfr&Sdawmhv kdYyJjzpfw, f/ygwDwGi f;u v li , ft rsdK;o rD;awG[ m o lwkdYb mo mv lrIv di fn DrQrIt wGu fwkdu fyGJ0i fcsi fpdwf av smhen f;v mv kdYyJjzpfw, f/ ygwDt wGi f;rSm t rsdK;o m;awGeJYt wlwl v kyfu kdi faq mi f&Gu fv kdpdwfr&Sdb l;/ o lwkdYawG[ mEkdi fi Ha&;yi fra&pD;x JrSm wu fwu f<u <u v Iyf&Sm;csi fpdwf&SdMu w, f/ ]t rsdK;o rD;eDrsm;} t zGJUt pn f;[ m t wGi f;ykdi f;u kd t m½kHpkdu fr Io dyfrsm;w, fv kdY a0zefcH&w, f/ ' ght jyi fu sefcJhwJhq , fpkESpfawGu t rsdK;o rD;0g' DawG &, lzkdYOD;wn fx m;wJh&n frSef;csu fawG[ m t ckt csdefrSm &&Sdo Gm;NyD/' gaMu mi fh q u fv u fwkdu fyGJ0i fzkdYrv kdawmhb l;q kdNyD; cHpm;v mMu &w, f/' Dt csu f[ m ygwDwGi f;u o D;jcm;t rsdK;o rD;t zGJUt wGu f t m;en f;csu fawGjzpfv mapw, f/ o lY&JUMo Zmv Tr f;rkd;r Iav smhen f;o Gm;w, f/

' gayrJh PvdA eJYv lYt zGJUt pn f;t wGi f;rSm ' Dv Iyf&Sm;½kef;u efr Iq Hk;cef;wkdi fo Gm;wmu kdu apmv Gef;aew, f/ 2008 ckESpfe, fo mv efEkdi fi HrSm t rsdK;o rD;awG[ m Ekdi fi Ha&;t wGi f;yg0i fr IrSm o dyfNyD;en f;yg;aeao ;w, f/ 2006 ckESpfa&G;au mu fyGJNyD;wJhaemu f NrKdUau mi fpDrSm t rsdK;o rD;yg0i fr I&mckdi fEIef; 26 % yJ&Sdw, f/ a' o EÅ&t q i fh t kyfcsKyfa&;&mx l;rSm ' D&mckdi fEIef;[ m 20 % x u fav smhen f;aew, f/

' Du dpö[ m t m½kHpkdu f&r , fhu dpöyJjzpfw, f/ PvdA [ mt rsdK;o rD;t zGJUt pn f;ESpfckeJYq u fo G, fNyD;t v kyfv kyfcJhw, f/ t J' Dt zGJUESpfck

132131

Page 69: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

u awmh PvdA Women's Network (PWN) eJY Multi-EthnicWomen's Network (MEW) yJjzpfw, f/ PWN u kd 2001ckESpfrSmzGJUpn f;cJhw, f/ ' Dt zGJU[ m u sm;rn DrQr Iu dpöu kdpdwf0i fpm;wJhPvdA t rsdK;o rD;t zGJU0i fawGt m;v Hk;yg0i fwJhu Gef, u fjzpfw, f/ ' Dt zGJU[ m Ekdi fi Ha&;rSm t rsdK;o rD;awGt a&t wGu frsm;rsm;yg0i fv mEkdi fat mi fv Iyf&Sm;cJhw, f/ v u f&SdEkdi fi Ha&;u dpöawGeJYywfo u fwJh u sm;rcGJjcm;rIu kdax mu fjycJhw, f/ NyD;wJht cgrSm o lwkdY&JUu dk, fykdi ft jr i fawGu kd csjycJhw, f/ PWN [ m ESpfywfv n f PvdA t rsdK;o rD;rsm;aeYv kd Ekdi fi Hawmft q i fhyGJawGu kdu si f;yw, f/ t J' DyGJ[ m Ekdi fi Ha&;rSm ykdNyD;wu fwu f<u <u yg0i fv mr , fh t rsdK;o rD;awGu kdax mu fyHhay;w, f/ MEW u kdawmh 1996 ckESpfrSm zGJUpn f;w, f/ ' Dt zGJU[ m v len f;pkv lrsdK;rsm;jyó emt ay:t x l;u kdi fwG, fwJh t rsdK;o rD;t zGJUt pn f;jzpfw, f/ t J' Dt zGJUx JrSm t rsdK;o rD;' ku ©o n fawG? t rsdK;o rD;a&TUajymi f;aex kdi fo lawG&JUt cef;u @u kdt m½kHpkdu fw, f/ ' ght jyi fEkdi fi Ha&;q kdi f&myg0i fr Iu kd ykdNyD;eD;eD;u yfu yf&Ekdi fzkdY a' o q kdi f&mt rsdK;o rD;u Gef&u fawGt x da&mu f&SdzkdYu kdv n f; ykdrkdv kyfaq mi fw, f/

' Dt zGJUt pn f;awG[ m o lwkdYypfrSwft kyfpk&JUe, fedrdwft v Gefx d t m½kHpkdu fMu wm[ m t a&;Bu D;w, f/ ae&mwkdi f;u ae ax mu fcHr I&zkdYt a&;Bu D;w, f/ wu , fv kdY&v ' fawG&&Sdv mr, fh r [ mrdwfu Gef, u fawGu kdykdrkdwkd;csJUr , fq kd&i f ci fAsm;wkdY&JUt zGJU[ m ygwDwGi f;rSmyJq GJaq mi fr Iau mi f;NyD; Mo Zman mi f;wJh v u feu fwpfckt v kdv kdjzpfv mv drfhr, f/ ci fAsm;wkdY&JUyg0g[ m ci fAsm;wkdY&JUy&do wft i ft m;ay:rSmx u fci fAsm;wkdY&JUr[ mrdwfay:rSmykdNyD;t ajccHx m;w, f/ ' Du dpöeJYywfo u fNyD;t a&;Bu D;wJh r [ mrdwfawGu awmh t rsdK;o m;awGyJjzpfw, f/

r[ mAsL[ mr [ mAsL[ myHkazmfjci f;u kd wjcm;t cef;rSmajymcJhNyD;NyD/ ' Dt cef;rSm

ygwJh r [ mAsL[ myHkazmfjci f;u awmh t rsdK;o rD;t zGJUzGJUpn f;zkdYt wGu fyJjzpfw, f/ t ckajymr, fhr[ mAsL[ mawGu awmh t rsdK;o rD;t zGJUt pn f;awGzGJUpn f;yHkeJYywfo u fw, f/

t rsKd;o rD;awGEkdi fi Ha&;rSm yg0i fjci f;eJYywfo u fNyD; pHo wfrSwfx m;wJhr[ mAsL[ mr&Sdb l;/ Ekdi fi Ht v kdu fu GJjym;jcm;em;wJh , Ofau s;r IeJYEkdi fi Ha&;t q u ft pyfawG[ m x da&mu fwJhu d&d, mwefq myv mawGjzpfv mEkdi fw, f/ Oyrm a*smf' efEkdi fi HrSmq kd&i f t rsdK;o rD;v Iyf&Sm;r Iat mi fjr i fzkdYt wGu f awmf0i frdo m;pk (r i f;o m; b mprmeJY b k&i fr&meD;, m;) eJY r [ mrdwfjyKcJhw, f/ q GD' i fEkdi fi HrSmq kd&i f Ekdi fi Ha&;ygwDawGeJYaygi f;NyD; t rsdK;o rD;awG[ m Mo ZmBu D;rm;v mw, f/ q GD' i fygwDacgi f;aq mi fawG[ m t rsdK;o rD;0g' Djzpf&wmu kd *kP f, lMu w, f/ a*smf' efEkdi fi HrSmq kd&i f t rsdK;o rD;0g' Dq kdwJhpu m;v Hk;rSm (t aemu fwkdi f;t ajcjyKjci f;? t rsdK;o m;rsm;u kd rkef;wD;jci f;? v di fwyfru fjci f;? &efv kdjci f;)pwJht Ekwfo ab maq mi ft "dyÜg, fawG&Sdaewkef;yJ/

t rsdK;o rD;awG&JUMo Zmv Tr f;rkd;r Iwkd;wu fv mzkdYt wGu f Ekdi fi Ha&;ygwDawGeJY t rsdK;o rD;t zGJUt pn f;awG r[ mrdwfjyKwJht cgrSm o Hk;&r , fh r [ mAsL[ mwcsdKUu kdazmfjyx m;w, f/ - jyi fyr[ mrdwfrsm;u kdjr§i fhwi fyg/ ajz&Si f;r I&JUo ab mo b m0ay:r lwn fNyD; ci fAsm;wkdY[ m Bu dK;pm;½kef;u efMu w, f/ ' gaMu mi fh jzpfEkdi fajcr[ mrdwfawGu kd pm&i f;jyKpkyg/ wu , fv kdY r[ mrdwfawGu ci fAsm;wkdYwi fjywJhu dpöeJYywfo u fNyD; u ln Day;csi fwJhq E&Sdwmu kdjr i f&i f t u lt n Dawmi f;yg/ t J' Dt wGu f r [ mrdwfawGeJYq u fq Hr I&SdzkdYv kdw, f/o wdx m;&r , fhwpfcsu fu o lwkdYyg0i fv mzkdY ci fAsm;wkdYrajymci frSmr[ mrdwfawG[ m t csu ft v u fawGjyKpkjci f;? t , lt q awGjyKpkjci f;?yg0i fr It wGu f zefwD;jci f;pwmawGu kd v kyfu kdi fx m;&r , f/ ypfrSwfwpfckt wGu f aemu fq Hk;o ab mwln Dr Iu awmhaq G;aEG;n d§EIdi f;jci f;yJjzpfw, f/ ' gu kdaq G;aEG;n §dEIdi f;jci f;eJY q u fo G, fa&;t cef;rSm Mu n fhEkdi f

134133

Page 70: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

w, f/ t r sdK;o m;awG[ m yg0gjyi f;wJhr [ mrdwfawGq kdwmu kdawmhrarho i fhb l;/ - Ekdi fi Ha&;rSmyg0i fr I&JUt a&;Bu D;wJh t cef;u @t aMu mi f;u kdt o d &zkdYjyKv kyfjci f;? t ef*sDt kdawG emrn fBu D;wJho lawGeJYt wlwl' Dt wGu f u r fydef;azmfaq mi fjci f;[ m ' Djyó emu kdykdNyD; jr i fEkdi fat mi fv kyfay;w, f/ ' ght jyi fjyn fo lawG&JUax mu fcHr Iu kdv n f; &Ekdi fw, f/ - jzpfEkdi fajc&SdwJht rsdK;o rD;v Twfawmft rwfawGu kd ysdK;ax mi fjci f;?u i f;ax mu fjci f;? o i fwef;ay;jci f;? u Gef&u fyGJrsm;jyKv kyfjci f;pwmawG[ m t rsdK;o rD;awG&JUt &n fao G;awGwkd;jr i fhzGHUNzdK;v mat mi f Ekd;q Gay;w, f/ - Ekdi fi Ha&;e, fy, frSm t rsdK;o rD;awGyg0i fv mEkdi fzkdYt wGu fu ln DwJh t wkdi f;t wmpHo wfrSwfcsu fawGeJYywfo u fNyD; u rfydef;azmfaq mi fjci f;? Ekdi fi HawGrSm u sm;r t cGi fht a&;cGJa0r I&Sdw, f/ t J' DcGJa0r I[ mEkdi fi Ha&;t wGi f;yg0i fv mrIeJY u dk, fpm;jyKjci f;awGu kdwkd;jr§i fhay;w, f/wjcm;Ekdi fi HawGrSm rdo m;pkeJYywfo u fwJh Oya' jyKjyi fr IawGv kyfMu w, f/t J' Dv kyf&yfaMu mi fh v lYt zGJUt pn f;x Ju t rsdK;o rD;awG&JU t q i fht wef;jr i fhrv m;v mw, f/ - t rsdK;o rD;awGEkdi fi Ha&;rSm yg0i fwmeJYywfo u fNyD; t csu ftv u fpkaq mi f;jci f;? o kawo ejyKv kyfjci f;/ t J' Dv kdjyKv kyfjci f;aMu mi fhykdNyD;eu f½Idi f;wJh t u sdK;q u fawG? v rf;aMu mi f;awGu kdjr i fEkdi fr , fh t jr i fawGu kd&&SdEkdi fw, f/ - u sm;rn DrQrIu dpöu kd yi fra&pD;aMu mi f;x Ja&mu fat mi fv kyfjci f;/u sm;rn DrQrIu dpöu kdo D;jcm;jyó emwpfckt jzpfru kdi fwG, fygeJY/ Ekdi fi Ha&;q kdi f&m? pD;yGm;a&;q kdi f&m? v lr Ia&;q kdi f&mpwJh ykdrkdu s, fjyefYwJhe, fy, fawGeJYcsdwfq u fNyD; t ji i f;t cHkjyKv kyfyg/ t Jo v kdjyKv kyfrS wjcm;ao mt a&;Bu D;wJhjyó emawGeJYcsdwfq u fEkdi frSmjzpfNyD; ax mu fcHrIykdrkd&&Sdv drfh

r , f/t rsdK;o rD;t zGJUt pn f;awmfawmfrsm;rsm;[ m ygwDay:rSDckdae

&w, fq kdNyD; cHpm;aeMu &w, f/ wu , fawmh ' g[ m wjcm;u dpöwpfckjzpfw, f/ r Jay;o lawGu kdpn f;½kH;csi fwJh acwfo pfygwDawG[ mt rsdK;o rD; awGu kdt ajccHMu &w, f/ t x l;o jzi fh q kd&S, f' Drkdu &u fwpfygwDawGyJjzpfw, f/ t x l;o jzi fh' DygwDawG[ m v lr Iv HkNcHKrIeJYpD;yGm;a&;u kdwn fNi dr fat mi faygi f;pyfv kyfu kdi fwJht cgrSm t rsdK;o rD;awGq Du aerJawG&v mw, f/

av hu si fhcef;rsm;o i fwef;o m;awGu kd t kyfpkcGJyg/ t rsdK;o rD;t zGJUt pn f;t wGu f

b , ft &mawGu t "du v kdt yfcsu fv Jq kdwmu kdpOf;pm;ckdi f;yg/ &n frSef;csu fyef;wkdi fawGazmfx kwfckdi f;yg/ NyD;wJh t cgrSm r [ mAsL[ mt cef;rSmajymx m;wJhv kdt yfcsu fawGeJY u kdu fn Do v m;? ru dku fn Db l;v m;q kdwmu kdMu n fhyg/

o i fwef;o m;awGu kd t rsdK;o rD;t zGJUt pn f;eJYywfo u fwJhSWOT cGJjcr f;pdppfr Iv kyfckdi f;yg/

t rsdK;o rD;t zGJUt pn f;&JU ypfrSwft kyfpkt aMu mi f;o i fwef;o m;awGu kd aq G;aEG;ckdi f;yg/

b maMu mi fhygwDt wGu f ' Dv kdypfrSwft kyfpkawG[ m t a&;Bu D;o v Jq kdwJht aMu mi f;&Si f;jyyg/ ypfrSwft kyfpkawGt wGu f pmykd' fu av ;awGeJY v Iyf&Sm;r Iu av ;awGu kdzefwD;ckdi f;yg/

u rfydef;azmfaq mi fzkdY zGJUpn f;jci f;

a&G;au mu fyGJawGr&SdwJht csdefrSm ygwD&JUt zGJUt pn f;t aMu mi f;t x u frSmazmfjycJhwJht csu fawG[ m , kwåd&Sdw, f/ a&G;au mu fyGJt wGu f

136135

Page 71: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

u r fydef;v kyfzkdY t zGJUt pn f;[ m t Bu D;t u s, ft m;pkdu fx kwf&w, f/u rfydef;wpfckat mi fat mi fjr i fjr i fazmfaq mi fzkdYt wGu f a&G;au mu fyGJrwkdi fci frSm t en f;q Hk;wpfESpfBu dKNyD; u r fydef;t zGJUwpfckpNyD;zGJUo i fhw, f/

' Du dpöeJYywfo u fNyD; t ajccHcsOf;u yfen f;ESpfen f;&Sdw, f/ yx rwpfen f;u awmh t zGJUt pn f;t wGi f;u v Gwfv Gwfv yfv yfv Iyf&Sm;aewJht zGJUt pn f;wpfcku kd wn fax mi f&r , f/ ' gu kdppfyGJt cef;yHkpHv kdYac:w, f/ ' Dt zGJUu kdXmewpfckv Hk;u wm0ef, l&r , f/ wpfcgwpfavwpfzGJUv Hk;t wGu fae&mx kdi fci f;ay;&r, f/ t zGJUt pn f;[ m v u f&Sd&SdaewJht zGJUt pn f;x Ju t awmfq Hk;v lawGu kd a&G;cs, fcefYt yf&r, f/ t jyi fb u fu u Rr f;u si fo lawGu kdv n f; i Sm;&r f;&r , f/ t v kyfo i fawGeJYv kyft m;ay;awGu kdv n f; cefYt yf&r, f/ Bu dK;Bu dK;pm;pm;t v kyfv kyfyg/t csdefwt m;u kefwJh t pn f;t a0;yGJawGu kdav Qmhcsyg/ ' Dv kdt zGJUt pn f;q kdi f&myHkpH[ m Bu D;rm;wJhrdo m;pkeJYrwlb l;/ q kdv kdwJht "dyÜg, fu a0zefr IawGu kd t wGi f;x JrSmyJydwfx m;NyD; t csi f;csi f;o pöm&SdwJh rdo m;pkrsdK;u kdq kdv kdwmjzpfw, f/ t Jo v kdrdo m;pkrsdK;[ m t jyi fav mu &JUt jr i frSmt aygi f;v u ©P maq mi fEkdi fw, f/ t "du q kd;u sdK;u awmh t Jo v kdt zGJUt pn f;rsdK;[ m o pfv Gi fwJht , lt q awGeJY t o Hk;u swJha0zefr IawGu kd0i frv mEkdi fat mi f ydwfx m;wJht zGJUt pn f;rsdK;jzpfw, f/ t Jo v kdt zGJU&JUt wGi f;pGr f;t m;awG[ m t jr i fu sOf;r It jzpfay:x Gu fv mwwfw, f/ygwDx Ju wjcm;v lawG[ m u rfydef;azmfaq mi fr I&JUjyi fyu kd z, fx kwfcHx m;&w, fv kdY cHpm;v m&w, f/ ed*Hk;csKyfajym&&i f ' g[ m ai GaMu ;u kefu swJhcsOf;u yfen f;rsdK;jzpfw, f/

' kwd, csOf;u yfen f;u awmh u r fydef;x JrSm v u f&Sd&SdaewJht zGJUt pn f;u kdyg0i faq mi f&Gu fapjci f;yJjzpfw, f/ t Jv kdaq mi f&Gu fwJhae&mrSm jyi fyu wcsdKUao mt u lt n DawGu kd, l&r , f/ q kd;u sdK;u awmhu r fydef;t wGu fwm0ef, lx m;wJho lawGrSm wjcm;wm0efawG&SdaewJht csu fyJjzpfw, f/ t Jo v kd, lx m;wJht wGu f t u sdK;t jrwfy#dyu ©jzpf

v mEkdi fw, f/ u r fydef;azmfaq mi faewJht csdefrSm cgwkdi f;x u fq , fqav mu fykdNyD;awmht v kyfv kyf&w, f/ ygwDwpfckrSm ' Drkdu a&pDq efwJhwn faq mu fyHk&Sdwwfw, f/ ' gayrJhu rfydef;x JrSmawmh &Si f;v i f;jywfo m;wJh t rdefYemcHrIawG&Sd&r , f/ v Hk;0a&Smi fMu Of&r, fht &mu awmh v u f&Sdt zGJUt pn f;&JUaq G;aEG;yGJ, Ofau s;r IyJjzpfw, f/ t J' Daq G;aEG;yGJawGuq Hk;jzwfcsu fcsjci f;jzpfpOf[ m jAL½kdu &u fq efw, f/ &v ' fay:v mzkdYaES;au G;w, f/

aemu fx yfwwd, en f;wpfcku awmh yx ren f;v rf;ESpfcku kda&mx m;wJh en f;wpfckyJjzpfw, f/ ppft cef;v u f&Sdt zGJUt pn f;x JrSmyJwn faq mu fx m;w, f/ o lY&JUp½kdu fv u ©P mawGu awmh t ay:rSmazmfjyx m;wJht wkdi f;yJ/ jrefjrefq efq efq Hk;jzwfcsu fcsEkdi fwJht pDt pOfawG? t rdefYay;jci f;awG&Sdw, f/ aq G;aEG;rIu kd t u efYt o wfeJYyJ ay;v kyfw, f/ &mx l;Bu D;wJho lawGu kd u r fydef;ywf0ef;u si fx JrSm yg0i fv mat mi fBu dK;pm;&r, f/ t u sdK;au s;Zl;u awmh ygwDx Ju t zGJU0i ft rsm;pku kd z, fx kwfrx m;wJht csu fyJjzpfw, f/ ci fAsm;wkdY[ m t wlwu Gaex kdi ft v kyfv kyfMu w, f/ ' gaMu mi fhygwD0i fawGt m;v Hk;[ m yg0i fv kyfu dki faeMu &w, fv kdY cHpm;rdMu &v drhfr , f/ ' Den f;v r f;aMu mi fh v lo m;t &i f;t jrpfpGr f;t m;ykd&Ekdi fw, f/ a&G;au mu fyGJNyD;wJhaemu frSmv n f;ygwDt wGu ft u sdK;&SdEkdi fwJh yg0i faq mi f&Gu frIrsdK;u kdv n f;zefwD;Ekdi fw, f/

u rfydef;t zGJUu r fydef;q kdwm t kyfpkwpfpk&JU pkaygi f;Bu dK;yr f;t m;x kwfr IyJ

jzpfw, f/ ' gaMu mi fhrkdYv kdYu r fydef;t zGJUacsmacsmarGUarGUv kyfaq mi fEkdi fzkdYt a&;Bu D;w, f/ u rfydef;t zGJUx JrSm v lo Hk;a, mu f? ' grSr[ kwf v lq , fa, mu fygEkdi fw, f/ ' gayrJh u r fydef;t zGJUt wGu f b , fv kdt &G, ft pm;&Sd&r , fq kdwmawmh o wfrSwfrx m;b l;/ ygwDwpfckcsi f;pDu kdv kdu fNyD;o lwkdY&JUen f;AsL[ mq kdi f&mBu Hq yHkawGay:rSm r lwn fw, f/ ' ght jyi f

138137

Page 72: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ140139

ygwDt &G, ft pm; v lawG&JUu Rrf;u si fr IeJYt o dyn m &&Sdx m;wJht csdefyrmP ? Ekdi fi Ha&;q kdi f&ma&G;cs, fr I? NrdKUawG? e, fawG? Ekdi fi HawG&JUt &G, ft pm;ay:rSmv n f;r lwn fw, f/ ' gayrJh u rfydef;t zGJUwpfckrSm t en f;q Hk;v lo Hk;a, mu fawmhyg&r, f/ o lwkdYawGu awmh u r fydef;pkpn f;Bu D;Mu yfo l? Ekdi fi Ha&;acgi f;aq mi feJY q u fo G, fa&;wm0efcHwkdYyJjzpfw, f/' Dt ajccHt jr i fx JrSm u rfydef;pkpn f;Bu D;Mu yfo l[ m t c&mjzpfw, f/

u rfydef;t zGJUt wGu f t ajct aersm;wu , fv kdYt zGJU0i ft m;v Hk;[ m t wlwu Gv kyfaq mi fEkdi fr , fv kdY

cHpm;&&i f? wu , fht o i f;pdwf"mwf&SdcJhr , fq kd&i f u r fydef;t zGJU[ mau mi f;au mi f;rGefrGefv Iyf&Sm;v n fywfEkdi fr , f/ ajymcJhwJht csu fawG&zkdYt wGu f t o Hk;jyKr, fhen f;v r f;awGu kd Bu dKwi fo ab mwln Dr I&zkdYt a&;Bu D;w, f/ ' ght jyi fv lwpfa, mu fcsi f;pDwkdi f;u ae b , fv kdt &mawGu kdarQmfv i fhx m;v Jq kdwmu kd wdwdu su so dzkdYv kdw, f/ t zGJU0i fawG&JU u dk, f&n fu kd, fao G;u kdv n f; t av ;x m;yg/ (b , ft &mawGu pdwfn pfn L;r Ijzpfay:apo v J/ b , fo l[ m b , fae&meJYo i fhawmfo v J/ b , fv kdt ajct aerSm v lawGu kdwi f;t m;av smhat mi f [ mo ajym&rv J/) wpfa, mu fa, mu fu o lwkdY&JUpkd;&drfao mu awG o lwkdY&JUpdwft m;x u fo efr IawGu kd&Si f;v i f;ajymjyygap? ygwDeJYu rfydef;t wGi f;rSm Bu dK;pm;v kyfu kdi fzkdY b , ft &mawGu o lwkdYu kdwGef;t m;ay;o v J/

u r fydef;x JrSm t awGUt Bu HK&SdwJhv la[ mi f;awGyg0i f&r , f/' gayrJh (v li , fawG? ' grSr [ kwf v len f;pkv lYt zGJUt pn f;u v mwJhv lawG) pwJh t &n ft ao G;&SdwJh v lo pfawGu kdv n f;ae&may;&r , f/u rfydef;t zGJUt wGu f Bu D;rm;wJhax mu fyHhrIawGu kd&&Sdat mi fBu dK;yrf;&r, f/a&G;au mu fyGJq kdwm ygwD&JUv Iyf&Sm;rIawGx JrSmygwJh ygwDrdo m;pkawG&JUt kyfpki , fu av ;awGjyi fyu v lawGu kd yg0i fv mEkdi fat mi fBu dK;pm;Ekdi fwJht cGi fht a&;&Sdw, f/ aemu fq Hk;t csu ft aeeJY t zGJUt pn f;t wGi f;rSm

yJ u rfydef;t zGJUu kd t q i fht wef;wpfckay;t yfzkdYt a&;Bu D;w, f/ t u sdK;t jrwfaMu mi fh t J' Dt zGJU[ m v r f;v GJro Gm;zkdYv Hkav mu fwJh b @mai Gjzn fhq n f;ay;&r , f/ t Jo v kdjzn fhq n f;ay;rSo m a&G;au mu fyGJrSmat mi fjr i fEkdi frSmjzpfw, f/

u rfydef;t zGJUeJYo u fq kdi fao mt jri frsm;

Ekdi fi Ha&;q kdi f&macgi f;aq mi frIygwDacgi f;q mi f[ mv n f; u r fydef;t zGJUu kdOD;aq mi fw, f/

o l[ m u rfydef;t zGJU&JUt pDt pOfa&;q GJo lt ykdi f;rSm wm0ef, lx m;w, f/' ght jyi fr [ mAsL[ meJYywfo u fv kdYv n f; ajyma&;q kdcGi fh&Sdw, f/ u rfydef;rSm t J' Dr [ mAsL[ mu kdt au mi ft x n fazmfzkdY t au mi f;q Hk;en f;v r f;awGu kd u rfydef;t zGJU0i fawGu o lYu kdt Bu Hay;Ekdi fw, f/ u rfydef;refae*sm[ m t "du t m;jzi fh aemu fu G, fu aet v kyfv kyfw, fq kdayr , fhEkdi fi Ha&;acgi f;aq mi fu awmh t NrJwrf;t jyi fx Gu fNyD; t v kyfv kyf&w, f/u r fydef;azmfaq mi faewJhu mv rSm o l[ m v lawGMu m;u yHk&dyfwpfckjzpfaev drfhr , f/

u rfydef;u kdpDrHcefYcGJrIu r fydef;refae*sm? ' grSr [ kwf u r fydef;pDpOfBu D;Mu yfo l[ m

u r fydef;t zGJUrSm t "du u swJho ljzpfw, f/ o l[ m at mu frSmawGU&r, fht wkdi f;yJ u rfydef;t pDt pOfeJYt zGJU0i fawG wpfo m;wn f;u saeat mi fwm0ef, l&wJho ljzpfw, f/ t Jo v dkv kyfEkdi fzkdYt wGu f o l[ m o D;o efYwm0efawGu kd, lx m;wJht zGJU0i fawGeJY yl;aygi f;t v kyfv kyfu kdi f&w, f/ u r fydef;refae*sm[ m ygwDacgi f;aq mi fr I v Twfawmft rwfawGeJY u r fydef;t zGJUMu m;rSm q u fpyfv Iyf&Sm;&w, f/ o lwkdYawG[ m u rfydef;t zGJUt pn f;t a0;yGJawGu kd OD;pD;u si f;yw, f/ a&G;au mu fyGJNyD;o Gm;wJht cgrSm o Hk;o yf

Page 73: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ142141

r IawGjyKv kyfMu w, f/

u rfydef;o kawo eeJY r[ mAsL[ mau mi f;rGefwJhu rfydef;wpfcku kdrazmfaq mi fEkdi fci frSm o kawo e

v kyfzkdYv kdw, f/ t J' Do kawo ex JrSm u r fydef;r [ mAsL[ ma&;q GJEkdi fzkdYt wGu fv kdt yfwJht csu ft v u ft m;v Hk;u kd x n fho Gi f;a&;q GJ&r, f/ t J' Dt csu fawGx JrSm &Ekdi fwJhrD' D, mawG? t zGJU0i fawGx Ju ae &Ekdi fwJht &n ft ao G;awG? ygwDu Gef&u fawG? jzpfysu faewJhjyó emawG?u sefcJhwJha&G;au mu fyGJu mv wkef;u ygwDeJYo lY&JUNydKi fb u fawG b , fv kdv kyfaq mi fcJho v Jq kdwJh t csu fawG? o lwkdYarQmfrSef;x m;wJh a&G;au mu fyGJt aet x m;awG pwJht &mawGyg0i fw, f/ u r fydef;o kawo eq kdwmu rfydef;t pDt pOfra&;q GJci frSm Bu dKwi fjyKv kyf&wJh t pdwft ydki f;wpfckjzpfw, f/

NydKi fq kdi frIu kdapmi fhMu n fhjci f;t zGJU&JUwjcm;wm0efwpfcku awmh NydKi fb u fawG&JUt csu f

t v u fawGu kd wwfEkdi fo rQpkaq mi f;&, ljci f;yJjzpfw, f/ NydKi fb u fawG&JU0b fq kdu f? t jr i f? a&G;au mu fyGJt pDt pOfawG? rJay;wJht jyKt r lawG?t pDt pOfcsrSwfx m;rIawG? jyn fo lawGq Dx kwfjyefwJhx kwfjyefr IawG pwJht &mt m;v Hk;u kdx n fho Gi f;pOf;pm;&r , f/ ' Dt csu ft v u fawGu kdu dki fq GJNyD; NydKi fb u fawGeJYpu m;ppfx kd;wJht cgrSm o lwkdYu kdacsmi fydwfrdo Gm;at mi fv kyfv kdY&w, f/ o lwkdY&JUt jr i fawGu kdwkdu fckdu fv kdY&w, f/ ' ght jyi fu rfydef;u mv t wGi f;rSm b , fv kdwkdu fckdu frIrsdK;Bu HKv m&Ekdi fo v Jq kdwmu kdarQmfv i fhEkdi fzkdY ci fAsm;wkdY&JUNydKi fb u fu v n f; ci fAsm;wkdYu dk pl;prf;aer , fq kdwm arQmfv i fhx m;yg/

v Qi fjrefwJhwkefYjyefrIeJY rD' D, mapmi fhMu n fhrIrD' D, mawGx JrSm b mawG jzpfysu faeo v Jq kdwmu kdo dzkdY ' Dt

v kyfu kdt zGJUt wGi f;rSmv kyf&r , f/ NydKi fb u fawGu x kwfjyefwJh jyn fo lawGq Dx kwfjyefcsu fawGu kd csu fcsi f;av hv m&r, f/ NyD;wJht cgrSm o i fhwi fhwJhae&mu ae wkefYjyef&r , f/ ' Dt v kyfu kdv kyfr , fhv lawG[ m 24em&Dywfv Hk;wDADMu n fh&r, f/ a&' D, kdem;ax mi f&r , f/ o wi f;pmawGzwfae&r, f/ t i fwmeu frSmt NrJwr f;pl;prf;NyD; o wi f;&SmazG&r, f/' Dv lawG[ m pu m;ppfx kd;yGJrSm NydKi fb u fu kdacsmi fydwfrdEkdi fr , fh? NydKi fb u fu kdx kd;ESu fEkdi fr , fh t csu ft v u fawGu kd&SmazGo i fhw, f/

pme, fZi f;awGeJYcsdwfq u faq mi f&Gu fjci f;u rfydef;&JUat mi fjr i fr I[ m ygwD&JUrD' D, myHk&dyfay;rSmv n f;rlwn f

w, f/ rJx n fho lawG[ m a&G;au mu fyGJt pDt pOfrSm azmfjyx m;wJht jr i fawGaMu mi fh v r f;v GJo Gm;Ekdi fw, f/ ' ght jyi ft J' Dt pDt pOfawGu kd*½krpkdu frdv kdYv n f; v rf;v GJo Gm;Ekdi fajc&Sdw, f/ ygwD[ mo lwkdY&JU&yfwn fcsu fu kd &Si f;&Si f;v i f;v i f;q u fo G, fjzefYcsday;Ekdi fo v m;? o lwkdY&JU&yfwn fcsu ft ay:rSm , HkMu n f&JUv m;? o lwkdYay;csi fwJho wi f;pu m;[ m&Si f;v i f;&JUv m;? o mrefjyn fo lawG&JUt , lt q awGu kda&m ygwDuv u fcHpOf;pm;ay;o v m;? ygwD&JUyHk&dyfu kdt x l;o jzi fh rD' D, mu zefwD;ay;wmjzpfw, f/ ' Du dpöu dkx def;csKyfzkdYt wGu f ci fAsm;wkdY&JUt aet x m;u kdao ao csmcsmav hv mo Hk;o yfzkdYt a&;Bu D;w, f/ ' ght jyi ft wGi f;y#dyu ©awG? ' grSr [ kwfy#dyu ©awGjzpfysu faewJht csdefrSmawmi f rD' D, mu kd&i fq kdi fzkdY aygi f;pn f;x m;wJht zGJUt pn f;wpfcku kdwn fax mi f&r , f/' gaMu mi fhci fAsm;wkdY[ m pme, fZi f;eJYq u fo G, fv kyfu kdi fEkdi fr , fh v lwpfa, mu fu kdcefYt yf&r , f/ ' grSr [ kwf pme, fZi f;eJYq u fo G, fx m;wJhwjcm;ygwD0i fawGeJY yl;aygi f;aq mi f&Gu fx m;&r, f/

Page 74: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ144143

q u fo G, faq mi f&Gu frIt wGu f en f;v rf;rsm;u rfydef;x JrSm o wi f;pu m;awGu kdysHUESHYo Gm;at mi fv kyfay;Ekdi f

wJht &mawG&SdzkdYv kdw, f/ t Jo v kdv kyfzkdYt wGu f a&G;au mu fyGJt pDt pOfawGu kdt u sOf;csKyfa&;NyD; v u fu r f;pmapmi fjzefYa0wm? ' grSr [ kwfpdwf0i fpm;zkdYau mi f;wJhypön f;av ;awGay;wm? u r fydef;eJYywfo u fwJho wi f;v Tm? ar ;cGef;awGeJY0b fq kd' fu aewq i fhjzefYcsdwm pwmawGu kdv kyfEkdi fw, f/ ' gawGt m;v Hk;[ m q u fo G, faq mi f&Gu frIt wGu f t o Hk;0i fwJhen f;v rf;awGjzpfw, f/ ' gayrJh ci fAsm;wkdYay;r, fho wi f;pu m;eJYci fAsm;wdkYo wi f;pu m;u kdo , faq mi fr, fht &mawG[ m a&SUaemu fn Dn GwfzkdYawmhv kdw, f/ u r fydef;azmfaq mi faewJhu mv t wGi f; ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;awG a&SUaemu fn Dn Gwfv m;? rn Dn Gwfb l;v m;q kdwmu kdapmi fhMu n fhzkdYt wGu fv lwpfa, mu fu kdcefYt yfo i fhw, f/ t J' Dv l[ mwDADeJYa&' D, kdu aMu mfji mawG? 0b fq kd' f? a&G;au mu fyGJt pDt pOfawG?n Dn GwfrQwwJh pwkdi fawG? x kwfu kefx kyfykd;r Iu kd Bu D;Mu yfjci f;pwJhen f;pepft m;v Hk;u kd t o Hk;jyKzkdY t J' Dv lu kdcGi fhjyKx m;&r , f/ ' gawGeJYywfo u fNyD;en f;yn mt ax mu ft yHh&zkdY t jyi fb u fu t &i f;t jrpfu kdt o Hk;jyK&r , f/

rD' D, mo pfrD' D, mo pfx JrSm t i fwmeu f? pmo m;o wi f;pu m;ykdYjci f;?

t i fwmeu frSjzefYa0jzi f;? azhb kwfv kdv lr Iu Gef, u f? ' pf*spfw, fwDAD? You Tube ? b av mhcf pwmawGygw, f/ ' Den f;v r f;awGt m;v Hk;u kdo Hk;NyD; ygwD[ m o lwkdY&JUo wi f;pu m;t m;v Hk;u kdjzefYcsdv kdY&w, f/t &i fu x Hk;wr f;pOfv m q u fo G, fa&;en f;pepfawGeJY t ckazmfjyx m;wJhen f;pepfawGMu m;rSm v Hk;0u Gmjcm;rI&Sdw, f/ ' gaMu mi fh rD' D, mo pft wGu ft zGJUav ;wpfckzGJUjci f;u kdao ao csmcsmpOf;pm;o i fhw, f/

v Iyf&Sm;rIrsm;eJYyGJrsm;a&G;au mu fyGJu rfydef;azmfaq mi faewJhu mv rSm v Iyf&Sm;r IawG

eJYyGJawGu kdpDpOf&r , f/ Ekdi fi Ha&;q kdi f&myGJawGu kd v Iyfv Iyf&Sm;&Sm;jzpfwJhae&mawGrSm r lwn fNyD; pDpOf&rSmjzpfv kdY u GJjym;jcm;em;r I&SdEkdi fw, f/u rfydef;t zGJU0i f[ m ' Dv kdv Iyf&Sm;rIawGeJYyGJawGu kdpDpOfzkdYwm0ef, l&r, f/wpfzGJUv Hk;u kdawmh v kyft m;ay;awGu yJv kyf&rSmjzpfw, f/ ' Dv Iyf&Sm;r IawGu kdpDpOfBu D;Mu yfwJho lawG[ m yGJo pfawGt wGu fv kdt yfwJh t pDt pOfawGu kdazmfaq mi f&w, f/ o lwkdY&JUt zGJUt pn f;eJYaygi f;pyft v kyfv kyf&w, f/ v kyft m;ay;awGMu m;rSm q u fo G, faq mi f&Gu f&w, f/ a' oq kdi f&m Ekdi fi Ha&;o rm;awGeJYu rfydef;t zGJUMu m;rSm q u fo G, faq mi f&Gu f&w, f/ q u fo G, fa&;u kdwm0ef, lx m;wJh u rfydef;t zGJU0i feJY b , fv kdb , fyHkv lx kMu m;rSmu si f;yr , fhyGJ[ m ay:v Gi fx i f&Sm;Ekdi frv Jq kdwmu kdaq G;aEG;&w, f/ yGJawGt wGu f pn fyi fcGi fhjyKcsu fu kdv n f; awmi f;cH&w, f/ t J' DyGJawGrSm Ekdi fi Ha&;o rm;awGyg0i fEkdi fzkdYv kyfaq mi fjci f;[ mv n f;' Dt zGJU&JU wm0efwpfckjzpfw, f/

ypfrSwft kyfpkrsm;u rfydef;&JUt pdwft ykdi f;t rsm;pk[ m v li , fawG? yi fpi fpm;awG

eJY v len f;pkawGv kd o D;o efYypfrSwft kyfpkawGu kd csdef&G, fx m;&w, f/ypfrSwft kyfpk u rfydef;azmfaq mi fzkdYt zGJU0i fwpfa, mu fu kd u rfydef;t zGJUu cefYt yfEkdi fw, f/ t J' Dv l[ m ypfrSwft kyfpkeJYq u fET, faewJhv ljzpfcsi fv n f;jzpfr , f? r jzpfv n f;jyó emr&Sdb l;/ o l[ m q u fo G, fa&;wm0efcHu rfydef;t zGJU0i f? v Iyf&Sm;rIpDpOfBu D;Mu yfo leJY eD;eD;u yfu yfq u fo G, ft v kyfv kyf&w, f/ wu , fv kdY ypfrSwft kyfpku kd t x l;*½kpkdu fzkdYv kdw, fq kd&i f o l[ m t J' DypfrSwft kyfpkt wGu f o D;o efYjyKv kyfx m;wJhv u fu rf;pmapmi fawGu kdv kyf&r, f/ v Iyf&Sm;rIawGu kdpDpOf&r, f/ t J' Dx JrSma&G;au mu fyGJt rwfav mi f;awGyg0i f&r , f/ ' DypfrSwft kyfpk&JU u kd, fpm;

Page 75: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

v S, fawG? x i f&Sm;wJht zGJUt pn f;awGu kdv n f; csdwfq u f&r , f/

v kyft m;ay;rsm;(rJay;o lawG[ m a&G;au mu fyGJt wGu f wpfckwn f;ao m

t "dyÜg, fyJjzpfw, f/) ' gaMu mi fhrJay;wJhae&mrSm t jywft o wfu Gmjcm;zkdYt a&;Bu D;w, f/ rJay;o lawGrsm;rsm;&Ekdi fzkdY Bu dK;pm;pn f;½kH;zkdYv kdw, f/ t J' Dv kdv kyfzkdYt wGu f Ekdi fi Hawmft q i fhv kyft m;ay;u Gef&u fawGu kdzGJUpn f;NyD;v kyfaq mi fwm[ m au mi f;rGefwJhen f;v r f;wpfckjzpfw, f/ a' o q kdi f&mv kyft m;ay;awGu kd pn f;½kH;Ekdi fwJh u r fydef;t zGJUt wGu ft Bu HÓP fawGu kday;Ekdi fwJh a' o q kdi f&m pDpOfBu D;Mu yfo lawGv kdv lrsdK;awGu kd csdwfq u fEkdi fzkdYBu dK;pm;yg/

b @ma&;b @ma&;r&Sd&i f u r fydef;azmfaq mi fzkdY r jzpfEkdi fb l;/ u r fydef;

t wGu ft ajccHv kyfaq mi fr IawGrSmawmi f ai GaMu ;u kdo Hk;pGJ&w, f/ u rfydef;t pDt pOfa&;q GJjci f;[ m &&SdEkdi fwJhen f;v rf;awGt ay:rSm t rsm;Bu D;r lwn fw, f/ ' gaMu mi fh b @ma&;Bu D;Mu yfzkdYt wGu f u r fydef;t zGJU0i fwpfa, mu fu kdcefYx m;o i fhw, f/ t J' Dv l[ m u r fydef;b @ma&;u kdpDrHcefYcGJv dr fhr , f/ u kefu sp&dwft m;v Hk;u kdwGu fcsu fNyD;v kdt yf&i fb wf*su fx yfawmi f;Ekdi fw, f/ pmeJY' grSr [ kwf t D;ar ;v feJYjzpfjzpft zGJU0i fawGq Du ae awmi f;cHjci f;[ m t J' Dv lt wGu fwm0efwpfckjzpfw, f/ t v kyfwm0efu sOf;ajrmi f;aewJht cgrSm b @ma&;pDrHcefYcGJo l[ m u r fydef;u kd&Sdx m;wJh b wf*su fx u f ykdro Hk;at mi fv kdu fNyD;x def;csKyfaewJho lwpfa, mu fjzpfo Gm;Ekdi fw, f/

t wGi f;a&;rSL;&JUt u lt n D? en f;yn mq kdi f&mt u lt n DeJY*½kwpkdu fapmi fhMu n fhjci f;

u rfydef;refae*smrSm o lY&JUt pDt pOfawGu dkt au mi ft x n fazmfzkdY? aq G;aEG;yGJawGu kd u ln DzkdY v u fax mu fwpfa, mu fv kdw, f/ ' ght jyi ft jyi fav mu eJYq u fo G, fzkdYt wGu fv n f; t J' Dwpfa, mu f[ m wHcg;rSL;jzpfae&r , f/ en f;yn mq kdi f&mt u lt n DawGu kdv n f; Oyu ©mr jyKx m;o i fhb l;/ 0b fq kd' feJYcsdwfq u fv kdYr&b l;q kd&i f? u GefjyLwmcRwf, Gi f;aew, fq kd&i f jrefjrefq efq efjyKjyi f&r, f/ aemu fq Hk;t aeeJYu rfydef;&JUa&Tpn f;rsOf;u kdajym&r, fq kd&i f t pm;t ao mu feJYa& t v Hkt av mu f&SdaezkdYq kdwJht csu fyJjzpfw, f/ u rfydef;wpfav Qmu frSm t zGJU0i fawG[ mt csdeft Mu mBu D;t v kyfv kyfMu &w, f/ ' gaMu mi fht pm;t ao mu fawGu kdo lwkdYu sef;rmaezkdYt wGu f jzn fhwi f;ay;x m;&r, f/av hu si fhcef;rsm; - u rfydef;o i fwef;wpfav Qmu frSm u r fydef;azmfaq mi fr , fhen f;v rf;awGu kd v kyfaq mi fckdi f;yg/ u dk, fykdi f u rfydef;t zGJUawGu kd ' DZkdi f;q i fckdi f;zkdY o i fwef;o m;awGu kdckdi f;yg/ t J' Dt wGu f SWOT cGJjcr f;pdwfjzmr Iu kdo Hk;ckdi f;yg/ t a&;Bu D;wJhe, fy, fawGu kdv n f; u kdi fwG, fckdi f;yg/o lwkdY&JUt zGJUt pn f;x Ju t m;en f;csu ft m;o mcsu fawGu kdawGUwJht cgrSm t ajct aeau mi f;rGefv mzkdYt wGu f o lwkdY&JUr[ mAsL[ mu kdyHkazmfckdi f;yg/ - u r fydef;o i fwef;wpfav Qmu frSm u r fydef;t zGJUt pn f;t wGi f;v kyfaq mi f&r , fh u GJjym;jcm;em;wJhwm0efawGu kd o i fwef;o m;awGu kday;yg/ u r fydef;t zGJUx JrSm o lwkdYawGu kd t v kyfv kyfckdi f;yg/ t J' Du r fydef;t zGJUx JrSm t jyi fu r fydef;v u fawGUb 0x Ju wm0efawGt wkdi f;av hu si fhckdi f;yg/ t J' Dav hu si fhrIx JrSm o wi f;pm;&Si f;v i f;yGJpDpOfckdi f;wm?t a&;Bu D;wJhr [ mAsL[ maq G;aEG;yGJawGv kyfckdi f;wm? ' grSr[ kwf y#dyu ©t ajct aeu kdajz&Si f;ckdi f;wJh ajz&Si f;r IawGyg0i fae&r , f/

146145

Page 76: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

t cef; - 7

u rfydef;t pDt pOf

148

at mi fjr i fwJhu rfydef;wpfckjzpfzkdYt wGu f au mi f;rGefwJhu rfydef;t pDt pOf[ m t c&mu sw, f/ u rfydef;t pDt pOfr&Sdb l;q kd&i f ci fAsm;wkdY[ m u rfydef;r [ mAsL[ mu kdt au mi ft x n fazmfzkdY ed' gef;t pysdK;zkdYu ao mi f;u ei f;eJYt v kyfv kyfMu &v drfhr, f/ a, b k, scsrSwfx m;wJhv rf;ñ TefrIr&Sd&i f u rfydef;aemu fq Hk;u mv rSmo mjzpfEkdi fajc&SdwJh t wGi f;y#dyu ©rsdK;jzpfay:v mEkdi fw, f/ wpfq i fhNyD;wpfq i fh a&;q GJx m;wJht ao ;pdwfu swJhu r fydef;t pDt pOf[ m u r fydef;&JUwkd;wu fr Iu kdwkdi f;wmEkdi fwJhaywHwpfacsmi f;jzpfw, f/ t J' Dt pDt pOft wkdi f;v kyfaq mi fr , fq kd&i fci fAsm;wkdY[ m Bu dKwi fNyD;jzpfEkdi fajc&SdwJh jyó emawGu kdcefYrSef;Ekdi fv mv drfhr , f/ t Jo v kdt pDt pOfcsjci f;aMu mi fh t pDt pOfawGajymi f;v JrIjzpfwJht cg t J' Day:rSmv kdu fNyD; q Hk;jzwfcsu fcsrp&mrv kdawmhb l;/ t csdefu dku fjzpfwJh au mi f;au mi f;rGefrGef pOf;pm;a&;q GJx m;wJht pDt pOf[ m x i frSwfrx m;wJht jzpft ysu fawGu aeu mu G, f Ekdi fw, f/ a' o EÅ&o wi f;pmrSmaMu mfji mzkdYae&mr&SdawmhwmeJYBu HK&r, fq kd&i f (u Refawmf0rf;en f;ygw, f?o Hk;ywfav mu fBu dKwi fNyD;awmhrS pm&i f;ay;x m;o i fhw, f/) t Jo v kdjzpfv mr, fq kd&i f? ' grSr[ kwf u rfydef;t wGu ft csdefr&SdawmhwJh v kyft m;ay;awGeJYBu HKawGUv m&r, fq kd&i f ci fAsm;wkdYt u syfawGUEkdi fw, f/

a&;o m;x m;wJhu rfydef;t pDt pOfu r fydef;t pDt pOfq kdwm t "du ypfrSwfawGu kdwi fjyx m;wJh

t ESpfcsKyfrSwfwr f;wpfckjzpfw, f/ t J' Dx JrSm t csdefZ, m;? ypfrSwf?u rfydef;b wf*su ft Mu rf;awGyg0i faew, f/ u rfydef;u mv wpfav Qmu frSm b mawGv kyf&rv Jq kdwmu kd u dki fwG, fzkdY u rfydef;t pDt pOfu ñ Tefjyw, f/ Bu D;rm;wJhpn f;½kH;v Iyf&Sm;rIawGu ae a&G;au mu fyGJykdpwmyHkESdyfzkdYt x dt &mu dpöt m;v Hk;u kd u rfydef;t pDt pOfx JrSmazmfjyx m;w, f/ wu , fawmhu rfydef;t pDt pOfq kdwmt &mt m;v Hk;u kdx def;csKyfx m;zkdY t wGu fr[ kwfb l;/jzpfEkdi fajcawGu kd ydwfyi fwm;jrpfr Ir&SdwJhu rfydef;&JUen f;v rf;u kdt J' Dt pDt pOfu ax mu fjy&r, f/ u rfydef;t pDt pOfu kd ci fAsm;wkdYt au mi ft x n fazmfaepOfrSm jyKjyi fn §dEIdi f;r IawGv kyfzkdYv kdw, f/ u rfydef;t pDt pOfx JrSmazmfjyrx m;wJht jzpft ysu fo pfawGu kdv n f; x n fho Gi f;&r, f/

u r fydef;t pDt pOfawGu kd wwfEkdi fo rQ&Sn ffat mi f (wkdat mi f)v n f; a&;v kdY&w, f/ ' gayrJhat mu fu t csu fawGu dkawmh rygr jzpfygat mi fx n fho Gi f;&r , f/(1) Ekdi fi Ha&;q u fpyft ajct aet u sOf;csKyf

- u sefcJhwJha&G;au mu fyGJwkef;u wkdi f;jyn frSmb mawGjzpfysu fcJho v J/- t ckt csdefrSma&m b , fv kdt aMu mi f;t &mawGu kdv lajymrsm;aeo v J/ b , ft aMu mi f;t &mawGu kdv n f; t em*wfrSmv lajymrsm;v mOD;rv J/- Ekdi fi Ha&;t ajct aeu a&mb , fv kdt ajct ae&Sdv J/ b , fo lawGu a&m ci fAsm;wkdY&JUt "du NydKi fb u fv J/

(2) a&G;au mu fyGJr [ mAsL[ m- ci fAsm;wkdY&JUyef;wkdi fu b mv J/ t J' Dyef;wkdi fu kda&mu f&Sdat mi fjr i fzkdYci fAsm;wkdYb , fv kdv kyfrv J/- ci fAsm;wkdY&JU t "du o wi f;pu m;u b mv J/ b , fv kdyHk

Page 77: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ150149

&dyfrsdK;u kdci fAsm;wkdYwi fjycsi fo v J/(3) en f;AsL[ mrsm;eJYv Iyf&Sm;r Irsm;

- yef;wkdi fu kda&mu f&SdzkdY b , fv kdt pDt pOfawGa&;q GJx m;o v J/- b , fv kdt pDt pOfrsdK;u dkazmfaq mi fzkdYv kyfaeMu o v J/- ci fAsm;wkdY&JUrJay;o lawG[ m b , frSmv J/ o lwkdYq Du kda&mu f&SdzkdYci fAsm;wkdYb , fv kdpDpOfx m;o v J/- (Oyrm t v kyf&SdwJhv l? t v kyfr&SdwJhv l? u sef;rma&;apmi fha&Smu fr Iv kyfaewJhv l? v li , frsm;? a&TUajymi f;t ajccso lrsm;)pwJho D;o efYypfrSwft kyfpkawGq Da&mu fat mi fci fAsm;wkdY b , fv kdpDpOfx m;o v J/

(4) rD' D, meJYq u fo G, fa&;ypön f;rsm;- b , frD' D, mu kdci fAsm;wkdYo Hk;zkdY pDpOfx m;o v J/- wjcm;b , fv kdq u fo G, fa&;en f;v r f;awGu kda&mo Hk;zkdYpDpOfx m;o v J/

(5) b @ma&;- ci fAsm;wkdY&JUb wf*su fu b mv J/- b wf*su fu kdb , fv kdo Hk;rv J/- b @mai Gb , fv kdx yf&Smrv J/

(6) t csdefZ, m;eJYwm0efcGJa0r I- b , ft csdefrSm wm0eft rsdK;rsdK;u kdjyi fq i fNyD;wi fjyrv J/- b , fwm0efawGu kd b , fo lu , lrv J/

t csdefZ, m;t Mu rf;b , fv kdq GJrv Jat mu frSm u rfydef;t csdefZ, m;wpfcku kdjyx m;w, f/ t "du

v kyf& r, fht csu fu awmh ci fAsm;wkdYBu dKwi fNyD;v kyf&r, fht csu fyJjzpfw, f/Ekdi fi Hawmf t q i fhu rfydef;t wGu f wpfESpfav mu fyJt csdef, ljyi fq i fwmrv Hkav mu fb l;/ a' o q kdi f&mu rfydef;t wGu ft en f;q Hk; ajcmu fv t csdef

, l&r , f/ azmfjyx m;wJht csdef Z, m;u kdMu n fhjci f;t m;jzi fh wpfywfNyD;wpfywf? wpfv NyD;wpfv v kyfaq mi fp&m&Sdwmu kdawGUEkdi fw, f/ u Refawmft Bu Hay;csi fwJht csu fu awmh u rfydef;u mv wpfav Qmu fv Hk;t wGu fjyu ©' def? ' grSr[ kwf t pDt pOfq GJx m;o i fhw, f/ t Jo v kd v kyfjci f;t m;jzi fht a&;Bu D;wJht csu fawGeJY v Iyf&Sm;rIawGu kd v G, fv G, fu lu l jr i fEkdi fw, f/a&G;au mu fyGJeD;v mwJht csdefrSm t pDt pOfawGykdNyD;awmh t ao ;pdwfv mv drfhr, f/ t a&;Bu D;wJht csu ft v u fawGeJY v Iyf&Sm;rIawGu kd &Si f;&Si f;v i f;v i f;eJY v si fv si fjrefjrefjr i fEkdi fzkdYt wGu f a&mi fpHk' DZkdi f;awGeJYwpfckpDcGJNyD;jyKv kyfx m;yg/ t Jo v kdv kyfx m;jci f;t m;jzi fh o wfrSwfx m;wJhyGJawGeJYywfo u fNyD; rdepft v kdu fjr i fEkdi fw, f/ ' Dv kdv kyfjci f;[ m ppfwyfrSmv kyfwJhyHkpHeJYwlw, f/ t Jo v kd t pDt pOfawG[ m u r fydef;v Iyf&Sm;wJht cgrSmn Dn Gwfr Iu kdjzpfapw, f/ t v G, fwu l ppfaq ;Mu n fh½Iv kdY&w, f/

av hu si fhcef;u rfydef;t pDt pOfq GJzkdY o i fwef;o m;awGu kd t zGJUav ;awGzGJUv kdu f

yg/- u rfydef;&JUyef;wkdi fu kd&&Sdat mi fjr i fzkdY o lwkdYpOf;pm;x m;wJhwm0efawGu kdb , fo lawGq D b , fv kdyHkeJYcGJa0ay;rv J/- t csdefZ, m;q GJckdi f;yg/ t csdefZ, m;x JrSm u r fydef;pwJhaeYu pNyD;a&G;au mu fyGJpwJhaeYt x d t ao ;pdwfckESpfawGu kda&;ckdi f;yg/

o lwkdYa&;q GJNyD;o Gm;wJht cgrSm wpft kyfpkv Hk;jyefv n faq G;aEG;yg/

Page 78: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ152151

Oyrm - NrdKUau mi fpDa&G;au mu fyGJt wGu f PvdA &JU ajcmu fv pma' o qkdi f&mu rfydef;t csdefZ, m;

v -eHygwf (1)- u r fydef;t o i f;zGJUyg- u rfydef;t pn f;t a0;yGJrsm;t wGu f &u frsm;o wfrSwfyg- t &i fu u r fydef;refae*smeJYawGUq Hkyg- u rfydef;t pDt pOfq GJyg

v -eHygwf (2)- v pOfu r fydef;aq G;aEG;yGJv kyfyg- u r fydef;t zGJU0i fawGeJY ae&yfv dyfpmawGu kdpm&i f;jyKpkyg- b wf*su f&Smyg

v -eHygwf (3)- v pOfu r fydef;aq G;aEG;yGJv kyfyg- v kyft m;ay;awGu kd&Smyg- rJay;o laps;u Gu fu kd&SmazGyg- (a' o q kdi f&m)rD' D, mpm&i f;u kdjyKpkyg

v -eHygwf (4)- wdu swJha&G;au mu fyGJt pDt pOfu kda&;q GJyg

t ywfpOf (8)- v pOfu r fydef;aq G;aEG;yJGjyKv kyfyg- ykdpwmawG? v u fu r f;pmapmi fawGt wGu f ' DZkdi f;q GJyg- aMu mfji mawGt wGu f ' DZkdi f;q GJyg- u r fydef;t zGJUeJYywfo u fwJhv kyft m;ay;t pn f;t a0;yGJv kyfyg

t ywfpOf (7)- a' o q kdi f&mrD' D, mrSm aMu mfji mt wGu fBu dKwi fpm&i f;ay;yg- a' o q kdi f&mwDADv kdi f;rSm aMu mfji mt wGu fBu dKwi fpm&i f;ay;yg- paeaeYrSm v r f;ay:x Gu fNyD; u r fydef;v kyfyg

t ywfpOf (6)- wDADeJYa&' D, kdt wGu f aMu mfji mv kyfyg- v Iyf&Sm;r IawGv kyfzkdYjyi fq i fyg- paeaeYrSm v r f;ay:x Gu fNyD; u r fydef;v kyfyg

t ywfpOf (5)- v Iyf&Sm;r IawGv kyfzkdYjyi fq i fyg- paeaeYrSm v r f;ay:x Gu fNyD; u r fydef;v kyfyg

t ywfpOf (4)- yx rq Hk;t ywfpOf u r fydef;t pn f;t a0;yGJv kyfyg- v Iyf&Sm;r IawGv kyfzkdYjyi fq i fyg- paeaeYrSm v r f;ay:x Gu fNyD; u r fydef;v kyfyg

t ywfpOf (3)- u r fydef;azmfaq mi fr Ipwi fyg- t ywfpOfu r fydef;t pn f;t a0;yGJv kyfyg- ygwD0i fawGq D ydkpwmawGjzefYa0NyD;v kdu fu yfckdi f;yg- v Iyf&Sm;r IawGv kyfyg- paeaeYrSm v r f;ay:x Gu fNyD; u r fydef;v kyfyg

Page 79: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ154153

t ywfpOf (2)- t ywfpOfu r fydef;t pn f;t a0;yGJv kyfyg- v Iyf&Sm;r IawGv kyfyg- a' o q kdi f&mrD' D, mrSm aMu mfji mv Ti fhyg- paeaeYrSm v r f;ay:x Gu fNyD; u r fydef;v kyfyg

t ywfpOf (1)- (a&G;au mu fyGJNyD;wJht cgrSm) v kyft m;ay;awGu kd au s;Zl;wi fyGJ

v kyfzkdY t pn f;t a0;yGJv kyfyg- t ajct aewkd;wu fv mzkdYt wGu f aq G;aEG;zkdY aeYpOfw, fv Dzkef;q u fyg- ykdpwmt o pfawGv Jyg- v Iyf&Sm;r IawGv kyfyg- a' o q kdi f&mrD' D, mrSm aMu mfji mv Ti fhyg- rJq G, fyg

aemu fq Hk;t ywfpOf- t ajct aewkd;wu fv mzkdYt wGu f aq G;aEG;zkdY aeYpOfw, fv Dzkef;q u fyg- v Iyf&Sm;r IawGv kyfyg- a' o q kdi f&mrD' D, mrSm aMu mfji mv Ti fhyg- aemu fq Hk;aeY ]aemu fq Hk;t Bu dwft e, f}- ro efrpGr f;o lrsm;eJY o u fBu D;&G, ft kdawGt wGu f rJ½kHo Gm;zkdY ykdYaq mi f

q u fo G, fa&;pDpOfay;yg

a&G;au mu fyGJ - rJx n fhyg

Page 80: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ156155

t cef; - 8ygwDeJYu rfydef;t wGu f b @mai G

Ekdi fi Ha&;x JrSmyg0i fwJhwcsdKUao mt aMu mi f;t &mawG[ m a&G;au mu fyGJu rfydef;awG? Ekdi fi Ha&;ygwDawG&JUb @ma&;u dpöawGv kdyJ 0da&m"djzpfaewmawG&Sdw, f/ t ckv kdt u efYt o wf&SdwJh v u fpGJpmt kyfx JrSm ' Dt aMu mi f;t &mu dk t ao ;pdwfra&;o m;Ekdi fb l;/ u RefawmfwkdYax mu fcHwJh Ekdi fi Ha&;pepfawGeJY Ekdi fi Ht rsdK;rsdK;u Ekdi fi Ha&;eJYywfo u fwJhb @ma&;u dpöt ay:t ao ;pdwfo d&Sdv kd&i f at mu frSmygwJh 0b fq kd' frSm0i fMu n fhv kdY&Ekdi fw, f/http://www.idea.int/publications/funding-parties/index.cfm.

b @ma&;[ m Ekdi fi Ha&;ygwDawGt wGu f t v Geft a&;Bu D;w, f/&&SdwJhai GyrmP [ mygwDu v kyfr , fh v Iyf&Sm;r IawGu kd o wfrSwfay;w, f/ b , fv kdu rfydef;rsdK;v kyf&rv Jq kdwmu kdv n f;o wfrSwfay;w, f/at mu frSm Ekdi fi Ha&;q kdi f&mb @ma&;eJYywfo u fNyD; t Mu rf;rsOf;t &i f;t jrpfi g;cku kdazmfjyx m;w, f/(1) t o i f;0i faMu ;eJY ' grSr [ kwf 0i faMu ; (v Twfawmft rwfawG[ m o lwkdY&wJhv cx Ju &mcdki fEIef;wcsdKUu kdygwDx Jv TJay;Muw, f/)(2) jyn fo lu ax mu fyHhwJhb @ma&;?(3) pD;yGm;a&;? ' grSr[ kwf t x l;t kyfpkawGu x n fh0i fwJht v SLai G(4) ax mu fyhHo lawGu x n fhwJht v SLai G

(5) ykdi fq kdi fr Iu &wJh0i fai G (Oyrm t drfNcHajra&mi f;0, fjci f;) ' grSr [ kwf t &i f;t ESD;? (&i f;ESD;jrKyfESHjci f;? ' grSr[ kwf t wkd;)

Ekdi fi Ht awmfrsm;rsm;rSm t o i f;0i fai G[ m ai GyrmP t ajrmu ft jrm;u kdrax mu fyHhEkdi fb l;/ wcsdKUEkdi fi HawGrSm ygwD&JU0i fai Gt wGu ft o i f;0i fai G[ m t "du u swJht &i f;t jrpfjzpfw, f/ t o i f;0i fawG[ m u r fydef;u mv t wGi f;rSm t ykdv SL' gef;ai GawGu kd v SL' gef;zkdY pdwft m;x u fo efMu w, f/ ' gaMu mi fh ci fAsm;wkdY&JUat mu fajcv lwef;pm;x Ju ax mu fyhHo lawGeJY q u fq Ha&;au mi f;zkdY t v Geft a&;Bu D;w, f/at mu frSmygwJht csu fawG[ m t o i f;0i fawGq Du ae b @mai Gwkd;jr§i fh&&SdzkdYt wGu f t csu ft v u fawGjzpfw, f/

- t o i f;0i fawGq Du t v SLai Gau mu fcHpmawGu kd ao ao csmcsm*½kwpkdu feJYa&;o m;&r , f/ - pmykdYwJht cgrSm yk*¾dKv fwpfOD;csi f;pDu kd &n f&G, fNyD;ykdY&r , f/pmx JrSm x i f&Sm;wJhygwDt zGJU0i fawG? ' grSr [ kwf ygwD&JUacgi f;aq mi fykdi f;u v lawG&JUv u frSwfyg&i fykdau mi f;w, f/ - b maMu mi fh' Dt csdefrSm t v SLai Gv SL' gef;o i fhw, fq kdwJht csu f[ m o dyfu kdt a&;Bu D;w, f/ t J' Dv kdo ab mrsdK;cHpm;v m&at mi f zefwD;o i fhw, f/ - b , ft &mawGt wGu f t ykdai GawGu kdo Hk;rv Jq kdwmu kd &Si f;v i f;jy&r, f/ jzpfEkdi fr , fq kd&i f (q Ejyjci f;? wDADaMu mfji m? o wi f;pmaMu mfji m) pwJh o D;jcm;u dpöawGt wGu f au mu fcH&i fykdau mi f;w, f/ - t v SLai GeJYywfo u fwJh en f;yn mq kdi f&m t ao ;pdwft csu ft v u fawGu kdv n f; *½kpkdu fyg/ t , lt q aygi f;rsm;pGmu kday;a0Ekdi fw, fq kdayr , fh pmzwfo lawGpdwfr½Iyfax G;o Gm;zkdYv n f; *½kpkdu fyg/t a&;Bu D;q Hk;t csu fu awmh ar ;cGef;awGjyefar ;rv mat mi f? o Ho ,awG&Sdraeat mi f t &mt m;v Hk;u kdrSefrSefu efu efv kyfzkdYv kdw, f/

Page 81: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ158157

- v kyfu kdi fNyD;o m;u dpöawGeJYywfo u fNyD; rsu fajcr jywfygapeJY/wu , fv kdY ci fAsm;wkdYu kdwkefYjyefajzMu m;r Ir&Sdb l;q kd&i f ' kwd, t Bu drfpmx yfykdYyg/ zkef;q u fv kdu f&i f ykdt q i fajyr , f/ - t kyfcsKyfa&;ykdi f;rSm pepfwu s&Sdygap/ ' grSv SL' gef;o lawG[ mo lwkdYv SL' gef;r IeJYywfo u fNyD; ao csmat mi fzkef;x yfq u fp&mrv kdawmhrSmjzpfw, f/ pmx yfykdYp&mrv kdawmhrSmjzpfw, f/ - wcsdKUygwDawGrSm t zGJU0i faMu ;[ m t zGJU0i fawG&JU0i fai Gay:rSmr lwn faew, f/ b , ft zGJU0i fawGu csrf;o mw, f? b , fo lawGut ykdai Gv SL' gef;Ekdi fw, f pwJht csu fawGu kdo d&i f? o lwkdYq Du kdrMu mcPpma&;NyD;Ekdi fw, f/ zkef;q u fEkdi fw, f/

jyn fo lYawGax mu fyHhwJhb @ma&;[ m t NrJwr f;v kdv kdt u efYt o wf&Sdaew, f/ t aMu mi f;u awmh Ekdi fi Hwkdi f;rSm o lwkdY&JUu dk, fydki fpn f;rsOf;pn f;u r f;&Sdaev kdYyJ/ ' gaMu mi fh ' Du dpöeJYywfo u fNyD; a, b k, st Bu HÓP fawmhray;Ekdi fb l;/ t a&;Bu D;wJht csu fu awmh t J' DEkdi fi Hupn f;rsOf;pn f;u r f;awGyJjzpfw, f/ t x l;o jzi fhu r f;ydef;azmfaq mi faewJhu mv rSm ygwDawG[ m t rSm;t , Gi f;awG? rwdu sr IawG? t v GJo Hk;pm;r IawGeJYywfo u fNyD; t v Geft u RHpGyfpGJcH&w, f/ ' gaMu mi fhyGi fhv i f;jr i fo mr I[ m t a&;Bu D;w, f/ pm&i f;t m;v Hk;t wGu f pm&i f;ppfx m;yg/ t v kyfo wfrSwfcsdefx m;yg/ jyó emawGeJYBu HK&wJht cgrSm ajz&Si f;Ekdi fr , hf Oya' v u fax mu fwpfa, mu fx m;&Sdyg/

t x l;t kyfpkawG? ' grSr[ kwfpD;yGm;a&;u &wJhb @mai Grsm;u dpörSmv n f; a, b k, st Bu Hay;csu fawGay;v kdYr&b l;/ t aMu mi f;u awmhEkdi fi HwpfEkdi fi Hcsi f;pDu kdv kdu fNyD; pn f;rsOf;pn f;u r f;awGu GJjym;aev kdYyJjzpfw, f/ wcsdKUEkdi fi HawGrSmq kd&i f t x l;t kyfpkawG? u kefo n fBu D;rsm;o r*¾eJY pD;yGm;a&;u v SL' gef;wJht v SLai GawGu kd v Hk;0ydwfyi fx m;w, f/wcsdKUEkdi fi HawGrSmu sawmh t J' Dv kdydwfyi fwm;jrpfr Ir&Sdb l;/ ' Du dpöeJYywf

o u fNyD;ygwDawG[ m o lwkdY&JUu dk, fykdi fpn f;rsOf;pn f;u rf;awGeJYt v kyfv kyf&r , f/ Ekdi fi HawmfOya' awGeJYv n f;t v kyfv kyf&r , f/ wu , fv kdYo Ho , &Sdaer , fq kd&i f Oya' t Bu Hay;rIu kdawmi f;cH&r , f/ pn f;rsOf;pn f;u r f;awGu cGi fhjyKw, fq kd&i fawmi f b @ma&;u dpörSm at mu frSmygwJhq kd;u sdK;awGeJY Bu HKawGUEkdi fw, f/

- OD;pm;ay;wJhu dpöv kdrsdK;u dpöawGu kd a&Smi fv TJzkdYcu fcJw, f/pD;yGm;a&;eJYt x l;t kyfpkawGu kd o lwkdY&JUt v SLai GawGt wGu fb mawGjyefay;rv J/ q Hk;jzwfcsu fcswJht cgrSmv n f; t J' Dt kyfpkawGu kdOD;pm;ay;wJhq Hk;jzwfcsu frsdK;csrdEkdi fo v m;/ - Ekdi fi Ha&;q kdi f&mt rSDt ckdu i f;r Ir&Sdjci f;? ci fAsm;wkdY&JUEkdi fi Ha&;t pDt pOfawGx JrSm ci fAsm;wkdYu kdax mu fyHhwJh ax mu fyHho lawG&JUt u sdK;t jrwfu kdv n f; t pu wn f;u x n fho Gi f;pOf;pm;x m;&r , f/ - ci fAsm;wkdY&JUu rfydef;t wGu fx n fh0i fMu wJh t x l;t kyfpkawG?' grSr [ kwf u krÜP DawG&JUv lx kMu m;u yHk&dyf[ m ci fAsm;wkdY&JUu kd, fykdi fygwDt ay:o u fa&mu fr I&Sdw, f/ t Jo v kdygwDu kdax mu fyHho lawG[ mb , fv kdv kyfu kdi fMu o v J/ - ' Dv kdb @ma&;rsdK;t ay:rSm o dyfNyD;rSDckdae&i f? b @ma&;jzwfawmu fcH&wJht cgrSm ci fAsm;wkdY' ku ©awGUv dr fhr , f/ wcsdKUEkdi fi HawGrSmpD;yGm;a&;v kyfi ef;awG[ m ygv DrefrSm t rwfae&m&wJhygwDawGu kdyJai GaMu ;ax mu fyHhw, f/ t J' DygwD[ m a&G;au mu fyGJt wGi f;ygv Drefuaex Gu f&wJht cgrSm ai GaMu ;r&Sdawmhb l;/ - (t crJhx kwfv Ti fhrIt csdef? t caMu ;ai Gay;p&mrv kdwJh ae&mx kdi fci f;? t caMu ;ai Gay;p&mrv kdwJh t pma&pm) pwJhai GaMu ;r [ kwfwJhax mu fyHhrIawG[ mv n f; ai GaMu ;ax mu fyHhrIawGv kdyJt a&;Bu D;w, f/

t ar&du efEkdi fi HrSm u krÜP DawG? t u sdK;pD;yGm;t kyfpkawG[ m

Page 82: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ160159

Ekdi fi Ha&;Mo Zmu kd0, f, lMu w, f/ ' g[ mt NrJwrf;v kyfaewJht av ht u si fhwpfckjzpfaeNyD/ v Twfawmft rwfawG[ m u rfydef;ac:aq mi fr It wGu fa' :v mo ef;eJYcsDNyD; t o Hk;jyKMu w, f/ wu , fv kdYci fAsm;wkdY[ m rcsr f;o mb l;q kd&i f? wpfa, mu f? ' grSr [ kwf wpfa, mu fx u fykdwJh ]ai GaMu ;ax mu fyHho l} awGu kd&Sm&r, f/ t J' Dv lawG[ m o lwkdY&JUt v SLai GawGt wGu f Ekdi fi Ha&;q kdi f&m OD;pm;ay;r IawGu kd v kdcsi fwJho lawGjzpfw, f/ Oyrmajym&r, fq kd&i f aq ;&Gu fBu D;v kyfi ef;[ m &Dyu fAv Du efygwDt wGu f a' :v mckepfrDv sH&i f;ESD;cJhw, f/ b k&Sft mP m&v mwJht cgo lwkdYawG[ m w&m;&i fq kdi fr IeJYywfo u fNyD; jyó emr&Sdawmhb l;/ t J' Dt wGu fo lwkdY[ m ysu fpD;rIawGeJYywfo u fNyD; b Dv sHaygi f;rsm;pGm t u sdK;t jrwfjzpfx Gef;o Gm;w, f/

ax mu fyHho lawGq Du t v SLai Grsm;/ 2004 ckESpft ar&du efo r®wa&G;au mu fyGJrSm v Twfawmft rwf [ kd;0wf' f ' D, ef; [ mo mrefjyn fo lawG&JUt v SLai Gt en f;i , fyrmP av ;awGu kdpkaq mi f;NyD;t v SLai Gajrmu fjrm;pGmu kd u r fydef;t wGu f&SmazGEkdi fcJhw, f/ ' gaMu mi fhv lwkdi f;t Hht m;o i fho Gm;w, f/ t J' Dt csdefrSmyJ o lY&JUNydKi fb u fawG[ mv u fwpfq kyfpmv lcsrf;o mawGq Du a&S;½kd;t pOft v mt wkdi f;t v SLai GawGu kdrSDckdcJh&w, f/ ' D, ef;u kdMu n fhNyD; t kdb m;rm;[ mv n f; 2008ckESpfrSm v SL' gef;ai Gt ao ;av ;awGu ae a' :v mrDv sHajcmu f&mu kd&&Sdat mi fpDrHEkdi fcJhw, f/ t i fwmeu fu ae b @mai G&Smjci f;[ mv n f;t i fwmeu fu kd u s, fu s, fjyefYjyefYo Hk;Ekdi fwJhEkdi fi HawGrSm t v kyfjzpfw, f/t i fwmeu fu aeb @mai G&Smjci f;[ m t v SLai GawGu kd v G, fv G, fu lu ljrefjrefx u fx u fau mu fcHEkdi fw, f/ ' gayrJh ci fAsm;wkdY&JU &n frSef;csu fyef;wkdi f[ m v lawGcu fcu fcJcJ&SmazGx m;wJh ai GaMu ;awGv SL' gef;Ekdi fav mu fat mi f t zdk;wefr, fq kdwmawmh o lwkdY, HkMu n fv mat mi fpn f;½kH;&r , f/ ' D, ef;[ m (t D&wfppfyGJeJYywfo u fNyD;) yGi fhyGi fhv i f;v i f;a0zefwJh? v lESpfo u fp&mau mi f;wJhEkdi fi Ha&;o rm;wpfa, mu fjzpfw, f/

' gaMu mi fho lY&JUv kyf&yfawG[ m x da&mu fw, f/ o l[ mo lY&JU0b fq kd' fu kdo wi f;t csu ft v u fjzefYjzL;zkdYt wGu fwi ft o Hk;jyKwmr [ kwfb l;/v lawG u kdpn f;½kH;zkdYt wGu fv n f; t o Hk;jyKcJhw, f/

ax mu fyHho lawGq Du ae t v SLai GawGau mu fcHzkdY wjcm;en f;v rf;wpfckv n f;&Sdao ;w, f/ t J' Den f;v rf;u awmh ygwDawGzGJUpn f;jci f;? n pmpm;yGJawGv kyfjci f;yJjzpfw, f/ 2006 ckESpf t r fpwm' r frSmv kyfwJh ' wfcsfjr LeDpyg, fa&G;au mu fyGJrSm a' o q kdi f&m PvdAygwDacgi f;aq mi f t Dyi f;[ m o lY&JUt dr frSmn pmpm;yGJv kyfw, f/ t J' Dn pmpm;yGJu kdwu fzkdYt wGu f , l½kdwpf&may;&w, f/ t J' Dai GawGu kdu r fyddef;azmfaq mi fwJhae&mrSmo Hk;w, f/ at mfy&m0i f;za&;[ m t kdb m;rm;t wGu f Bu D;rm;wJh b @ma&;ax mu fyHhr It zGJUu kd zGJUpn f;cJhw, f/t kdb m;rm;eJY 0i fza&;ESpfa, mu fwn f;eJY o D;o efYawGzkdYt wGu fu kdyJa' :v mESpfao mi f;cGJwef v u frSwfawGu kda&mi f;cJhw, f/ t J' Dv u frSwfawG[ m aps;t Bu D;q Hk;v u frSwfawGjzpfw, f/

b wf*su ft ao ;av ;awGt wGu f u rfydef;v kyfjci f;Ekdi fi HawGrSm Ekdi fi Ha&;ygwDawG[ m u r fydef;b wf*su feJYywf

o wf&i f t u efYt o wf&Sdaew, f/ rD' D, mu kdv n f; x kd;azmu fEkdi fr Ir&Sdb l;/ t Jo v kdo mq kd&i f ci fAsm;wkdYt wGu fajz&Si f;csu fu b mjzpfEkdi fo v J/ t u efYt o wf&SdwJhb wf*su feJYyJ u rfydef;v kyfv kdY&w, f/ ' gayrJhwDx Gi fzefwD;rIawGv kdw, f/ a&G;cs, frIawGv n f;t rsm;Bu D;v kyfzkdYv kdw, f/at mu frSm t J' Dt csu fawGu dkazmfjyx m;w, f/

- o kawo eu kd u dk, fwkdi fv kyfyg/ o wfrSwfx m;wJh t kyfpkawGu dkzGJUpn f;yg/ wpft drfwu fwpft drfq i f; ppfwrf;au mu fyg/ v rf;ay:rSmt i fwmAsL;v kdu fv kyfyg/ EC's Eurobarometer v kd(o kawo etaMu mi f;&Si f;jywJht cef;rSmMu n fhyg) t crJho kawo et csu ft v u fawG

Page 83: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

u dko Hk;yg/ - ykdu fq Hen f;en f;yJu kefu sr, fh? ' grSr[ kwfydku fq Hv Hk;0o Hk;p&mrv kdwJhv Iyf&Sm;rIawGu kdv kyfyg/ aps;t &yfrSm t csu ft v u fawGu kdazmfjyx m;wJh q kdi f;b kwfawGv kd? ' grSr [ kwfwpft dr fwu fwpft dr fq i f;rJq G, fjci f;v kd (rJq G, fjci f;t cef;rSmMu n fhyg) v Iyf&Sm;r IawGv kyfyg/ - wwfEkdi fo rQt crJhv lx kx Ju kd jzefYcsdjci f;en f;v rf;awGu kd &&Sdat mi fBu dK;pm;yg/ a' o q kdi f&mrD' D, mu kdv n f; rarhygeJY/ - aps;aygNyD; x da&mu fr I&SdwJh rD' D, mo pfawGo Hk;yg/ (rD' D, mt o pft cef;rSmMu n fhyg) - v kyft m;ay;awGcefYt yfyg/ ci fAsm;wkdYq DrSm v kyft m;ay;rsm;rsm;&Sdav av rJay;o lwpfa, mu fcsi f;pDwkdi f;u kd ykdNyD;x dawGUEkdi fav av yJ/pmayv Gwfv yfcGi fhr&SdwJhEkdi fi HawGrSm ' Den f;v rf;[ mo dyfu kdx da&mu fwJhen f;v r f;jzpfw, f/ v kyft m;ay;awG&JUv kyft m;t wGu f u so i fhwJhai G[ m t u efYt o wf&SdwJh ai GaMu ;yrmP o mjzpfw, f/ t J' Dx JrSmq u fo G, fa&;pm;&dwfeJY t pm;t ao mu fpm;&dwfyJygw, f/ - Ekdi fi Ha&;t o kdu ft 0ef;eJY v lYt zGJUt pn f;ESpfckpv Hk;x Ju ae r[ mrdwfawGu kd&SmazGyg/ ' g[ m q efYu si fb u fygwDi , fav ;awGt wGu ft a&;Bu D;w, f/ t J' DygwDi , fav ;awG[ m wjcm;ygwDawGeJY t wlwlyl;aygi f;aq mi f&Gu fo i fhw, f/ Oyrmjy&r , fq kd&i f , lu &def;v lrsdK;o r®w &Szfcsi fu kd[ m au smi f;o m;v Iyf&Sm;r Iu kdax mu fyHh&i f;t mP m&&SdcJhwJho ljzpfw, f/

av hu si fhcef;rsm;t kyfpki , fav ;awG cGJNyD;wJht cgrSm b @mai Gjr§i fhwi fa&;v Iyf

&Sm;r IeJYywfo u fNyD; aq G;aEG;ckdi f;yg/ygwDt zGJU0i fawGeJY ax mu fyHho lawGq Du ae t v SLai Gau mu fcHzkdY

t wGu ft J' Dt kyfpki , fav ;awGu kd pma&;ckdi f;yg/' grSr [ kwf ai GaMu ;o u fo mrJh u r fydef;v Iyf&Sm;r It aMu mi f;

aq G;aEG;ckdi f;yg/

162161

Page 84: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

t cef; - 9

v kyft m;ay;rsm;

v kyft m;ay;awGr&Sdb JEkdi fi Ha&;ygwD[ m b mrSrv kyfEkdi fb l;/ v kyft m;ay;awGu kdu r fydef;azmfaq mi faewJh u mv t wGi f;rSm r&Sdr jzpfv kdt yfw, f/ v kyft m;ay;awG[ m rJq G, fwJhu dpöeJYwjcm;u r fydef;t v kyfawGrSm wGef;t m;awGjzpfw, f/ o lwkdYaMu mi fh ygwD½kyfx Gu fykdau mi f;v mw, f/ v kyft m;ay;t a&t wGu frsm;av av ygwD&JUyHk&dyfu kd ykdNyD;jr i fhwu fEkdi fav av yJ/ a&G;au mu fyGJu mv rSm v li , frJay;o lawGu kd pn f;½kH;csi fw, fq kd&i f? ci fAsm;wkdYrSm v li , fv kyft m;ay;awG&SdzkdYv kdw, f/ a'o EÅ&ygwDacgi f;aq mi f[ m v kyft m;ay;cefYwmeJYywfo u fNyD; rMu mcP t cu fBu HK&w, f/ wpfcgw&Ho lwkdYcefYv kdu fwJh v kyft m;ay;awGu kdjyefpkzkdYv n f;cu fw, f/ t Jo v kdjzpf&wJht aMu mi f;u v kyft m;ay;awG&JUBu dK;yrf;t m;x kwfrIu kd pkpn f;ay;wJhyk*¾dKv fr&Sdv kdYyJjzpfw, f/ ESpfaygi f;tawmfMu mat mi fygwD&JUt v kyf[ m ygwDt zGJU0i fawGu o mv kyf&rSmjzpfw, fv kdY o wfrSwfx m;wmaMu mi fh v kyft ma;y;awG&JUt i ft m;[ m t v[ o jzpfu kefw, f/ t u sdK;q u ft m;jzi fh pdwf0i fpm;rIjywJh v kyft m;ay;awGu kdx yfNyD; rq u fo G, fMu o v kdwdu swJh wm0efray;x m;v kdY x Gu fu kefMu w, f/ ' g[ m wefzkd;&SdwJht &i f;t jrpfawGq Hk;½IH;u kefwmjzpfw, f/

pkpn f;ay;o lv kyft m;ay;awGu kd cefYt yfjci f;eJY v kyft m;ay;awG&JUyg0i fr I[ m

u r fydef;at mi fjr i fzkdYt wGu ft a&;Bu D;w, f/ u r fydef;rSmv kyft m;ay;awGu kdau mi f;au mi f;t o Hk;csEkdi fzkdYt wGu f Ekdi fi Hawmft q i fheJYa' o q kdi f&mt q i fhESpfckpv Hk;rSm pDpOfaq mi f&Gu fwJh v kyft m;ay;rsm;u kdpkpn f;pDrHo lv kdw, f/ ' Dpkpn f;pDpOfo l&JUwm0ef[ m v kyft m;ay;awGu kd cefYwmwi fr[ kwfb l;/ t J' Dv kyft m;ay;awGu kdygen f;jyt jzpfo i fMu m;ay;&w, f/ygwDt zGJU0i ft m;v Hk;[ m t zGJUt wGi f;rSm v kyft m;ay;awGu kd o lwkdY&JUt drfv kdo ab mx m;Ekdi fat mi fjyKr lq u fq H&r, f/ ' gayr, fh pkpn f;pDpOfo lu awmh v kyfi ef;pOft m;v Hk;u kdBu D;Mu yf&r, f/ o l[ m v kyft m;ay;awGu kdpNyD; q u fo G, fwJht csdefu pNyD;a&G;au mu fyGJNyD;v kdY o lwkdYu kdau s;Zl;wi faMu mi f;ajymwJht csdeft x dBu D;Mu yf&r, f/

at mu frSmpkpn f;pDpOfBu D;Mu yfo l&JUwm0efawGu kdazmfjyx m;w, f/1 - v kyft m;ay;o pfcefYt yfzkdYt pDt pOfa&;q GJyg/2 - v kyft m;ay;t o pfawGv kyfaq mi f&r , fhwm0efrsdK;pHku kdazmf

x kwfyg/3 - v kyft m;ay;wpfa, mu fpDwkdi f;[ m o lwkdY&JUwm0efeJYo i fh awmf

ygap/4 - (wu , fv kdYv kyft m;ay;awGu ygwDt wGu f t v kyfawGu kdv pf

v sL½INyD;jypfwi fajymq kd&i fawmi f) v kyft m;ay;awGu kdx def;au smi f;yg/

5 - v kyft m;ay;awG&JUpdwf"mwfu kdjr§i fhwi fyg/6 - c&D;pm;&dwf? apmi fha&Smu frIeJY v kyft m;ay;u d&d, mawGu kday;zkdY

pDrHyg/

pHjyv kyft m;ay;pkpn f;Bu D;Mu yfo lrSm v lawGeJYywfo u fwJhtau mi f;q Hk;u Rr f;u si fr Iawmh&Sdw, f/ o l[ m v lawGu kdpdwf"mwfu GefYjrL;v mat mi fv kyfr , f? t jyKo ab maq mi fwJht Mu HÓP fb , fv kday;&r, f?

164

Page 85: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

v lawGajymr, fh pu m;u kd b , fv kdem;ax mi fr , fpwJht &mawGu kdo dw, f/ v lawG&JUt wGi f;x Ju wGef;t m;awGu kdzwf½IEkdi fpGr f;&SdNyD; wkefYjyefajzMu m;Ekdi fw, f/ v kyft m;ay;awG&JUt u sdK;pD;yGm;u kdv n f;u mu G, fEkdi fNyD;u kd, fpm;v S, fa&G;wJhae&mrSmv n f;awmfw, f/ pDpOfBu D;Mu yfo l[ mt zGJUt pn f;b , fv kdb , fyHkt v kyfv kyfw, f? u rfydef;x JrSm b mwm0efawG, l&rv Jq kdwJh t o dyn m&Sdw, f/

v lawGu r fydef;x Jygv mat mi fv kyfzkdYt wGu f pDpOfBu D;Mu yfo l[ m v kyft m;ay;t m;v Hk;u kd u r fydef;t pDt pOfawGajymx m;&r , f/v kyft m;ay;awG[ m b , fv kdwm0efawGu kd, l&rv Jq kdwmu kd t pDt pOfq GJNyD;wJht cgrSm &Si f;&Si f;v i f;v i f;ajym&r, f/ ]a&G;au mu fyGJrwkdi fci fo Hk;&u ft v kdrSm v u fu r f;pmapmi fa0Mu r , f/} v kdYrajym&b l;/ t J' Dt pm;t csdefeJY&u fpGJu kdwdwdu su sajymyg/ v kyft m;ay;awGpdwf"mwfwu f<u aeapzkdY jzpfv mr , fht &mawGu kd &Si f;&Si f;v i f;v i f;jr i fat mi fv kyfay;yg/

ygwD&JUay:v pDeJYywfo u fNyD;t ar ;t rsm;q Hk;ar ;cGef;awGeJYt ar;t ajzpm&i f;jyKv kyfyg/ t Jo v kdv kyfwJh t cgrSm v lx kq Du v mwJhq kd;0g;wJh ar ;cGef;awGu kd v kyft m;ay;awGt o i fhjzpfaeat mi fu ln Dv drhfr , f/ t J' Dar ;cGef;awGt wGu f , kwåd&SdwJht ajzawGu kd ajzay;yg/

v kyft m;ay;cefYjci f;

v kyft m;ay;rcefYci frSm at mu frSmygwJhar;cGef;awGu kdu kd, fwkdi far ;zkdYv kdt yfw, f/

1 - v kyft m;ay;awGt wGu f b mawGv kdt yfo v J? b mwm0efawGu kdb , fv kdv lrsdK;awGu kday;rv J/

' Dt csu f[ m x i fo av mu fr&Si f;b l;/ u r fydef;t wGi f;rSm

b , fv kdv Iyf&Sm;r IawGu kdci fAsm;wkdYjyKv kyfr v Jq kdwmu kdBu dKwi fNyD;o dx m;&r, f/ b , fv kdu Rr f;u si fv kyft m;ay;wm0eft wGu f? t J' De, fy, frSm u Rrf;u si fx u fjru fwJhv kyft m;ay;v kdw, f/ b maMu mi fha[ mi f;EGr f;aewJhu r fydef;wm0efjzpfwJh ]v u fu r f;pmapmi f} a0wJhae&mrSmyJv kyft m; ay;awGu kdo Hk;aeMu wmv J/ pma&;ckdi f;wm? ' grSr [ kwfpu m;ppfx kd;yGJu kdOD;pD;ckdi f;wm pwJh½Iyfax G;wJhwm0efawGu kdv n f; v kyft m;ay;awGu kdckdi f;v kdY&w, f/ wu , fv kdY wcsdKUv kyft m;ay;awGrSm t Jo v kdu Rr f;u si fr IrsdK;r&Sdb l;q kdayr , fh ' gawGu kdv kyfzkdY o dyfNyD;pdwft m;x u fo efae&i f? t awGUt Bu HK&SdwJhygwD0i fawGu o lwkdYu kdo i fMu m;ay;zkdYpDpOfyg/

2 - b , fo lawGu ci fAsm;wkdY&JU jzpfEkdi fajc&SdwJh v kyft m;ay;awGv J/o lwkdYpdwf0i fpm;v mat mi fb , fv kdv kyfrv J/

ygwD&JUt kdi f' Dt kdv kd*sDu kdu kd, fcsi f;pmwJhv lwkdi f;[ m v kyft m;ay;jzpfv mEkdi fajc&SdwJhv lawGjzpfw, f/ t Jo v kdv lawGrSm v kyft m;ay;wm0efawGx rf;aq mi fzkdY t csdefykdawG&SdMu w, f/ ' gayrJht J' Dv lawG[ mv kyft m;ay;t v kyfawGu kd o lwkdY&JUt v kyfcsdefjyi fyrSmv kyfwJh t v kyfrsm;wJhv lawGv n f;jzpfEkdi fw, f/ v kyft m;ay;t v kyf[ m o lwkdY&JUzGHUNzdK;wkd;wu fr It wGu f t cGi fht a&;v kdYjr i fwJhv lawGv n f;&Sdw, f/ ci fAsm;wkdYu r fydef;&JUypfrSwft kyfpkawGjzpfwJht rsdK;o rD;awG? o u fBu D;&G, ft kdawG?v li , fawG? a&TUajymi f;a&mu f&Sdv mo lawGx Ju ae v kyft m;ay;a&G;wmykdau mi f;w, f/ wpfen f;ajym&&i f v kyft m;ay;t wGu f ypfrSwft kyfpkawG[ m u r fydef;r [ mAsL[ meJYwkdu f½kdu fq u fpyfaewJhypfrSwft kyfpkawGyJjzpfw, f/ o lwkdYu kdci fAsm;wkdYcefYt yfr , fhen f;v r f;u o D;o efYypfrSwft kyfpkay:rSmrlwn fw, f/

Oyrm - ' wfcsfo kawo eu v kyft m;ay;cefYzkdYt wGu f t x da&mu fq Hk;en f;v rf;u awmh rdo m;pku ae o li , fcsi f;awGq Do Gm;wJhen f;

166165

Page 86: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

v rf;yJjzpfw, fv kYdq kdw, f/ t J' Do kawo eu ckv kdpm&i f;jyKpkx m;w, f/

ygwD0i fwkdi f;[ m o lwkdY&JUrdwfaq GawGeJYrdo m;pku kd pdwf"mwfEkd;Mu m;aeat mi fv kyf&r , f/ NrdKUawmfcef;r? (t m;u pm;u v yf? ' grSr[ kwf v li , ft zGJUt pn f;) pwJhwjcm;v kyft m;ay;t zGJUt pn f;½kH;csKyfawG? v lr It o kdu ft 0ef; pi fwmawG? au smi f;awG? b D, mq kdi fawGrSmq GJaq mi fr I&SdwJh v u fu rf;pmapmi fawGu kda0&r , f/

ygwDu kdckrS0i fwJh ygwD0i ft m;v Hk;[ m v kyft m;ay;t zGJU0i fjzpfv mEkdi fajc&SdwJhv lawGjzpfw, f/ ygwD0i ft o pf awGq Dwu fwu f<u <u csOf;u yfwm[ m Bu D;rm;wJhv kyft m;ay;t v kyft i ft m;u kdpkpn f;zkdYen f;v r f;au mi f;wpfck jzpfw, f/ a' o EÅ&ygwDacgi f;aq mi fawG[ ma&G;au mu fyGJrwkdi fci fv kyft m;ay;o pfawGcefYzkdYygwDawGu kd zkef;eJYpdwft m;wu f<u at mi fv kyfMu w, f/

3 - v kyft m;ay;jzpfv mzkdYb mawGu v lawG&JUwGef;t m;v J/t aMu mi f;rsdK;pHkaMu mi fhv kyft m;ay;v mv kyfMu wmjzpfw, f/

o lwkdY&JUwGef;t m;u b mv Jq kdwmu kdo dwJht cgrSm o lwkdYt wGu fo i fhawmfwJhwm0efu kd &Smay;Ekdi fv dr fhr , f/ t J' Dv lawG[ m ygwD&JUt kdi f' D

t kdv kd*sDu kd u kd, fcsi f;pmwJho l? ' grSr [ kwf Ekdi fi Ha&;x JrSm0i fygw, fv kdYcHpm;aeMu wJhv lawGjzpfw, f/' gayrJhwjcm;wGef;t m;awGv n f;&Sdao ;w, f/ t J' DwGef;t m;awGu awmh v kyft m;ay;t v kyfu kdBu dKu fwm?' grSr [ kwf v lpdr f;awGeJYawGUq Hkcsi fwm? t v kyft awGUt Bu HKv kdcsi fwm?a' o q kdi f&mEkdi fi Ha&;t aMu mi f;ajymcsi fwm? ygwDx J0i fygcsi fwm?t wGi f;v ljzpfcsi fwm? ' grSr [ kwf v lYt zGJUt pn f;t wGu f t o Hk;u swJhwpfckckv kyfay;csi fwmawGyJjzpfw, f/

v kyft m;ay;awGu kd cefYt yfwJht cg? o i fMu m;wJht cg? pdwf"mwfwu f<u v mat mi fwGef;t m;ay;wJht cgrSm ' Dv kdpdwfykdi f;wGef;t m;awGu kdawGUat mi fBu dK;pm;&Sm&r, f/ awGUwJht cgrSm t u sdK;&Sdat mi ft o Hk;cs&r , f/ t v kyft awGUt Bu HKv kdcsi fwJhv lwpfa, mu f[ m (a' o EÅ&acgi f;aq mi f) &JUu rfydef;pDpOfBu D;Mu yfo lu kd v u fax mu fv kyfay;Ekdi fw, f/ Ekdi fi Ha&;rSmykdNyD;yg0gBu D;csi fwJhv lu dk aq G;aEG;yGJawGu kdo Gm;wu f&wJh t rwfav mi f;awGu kd u ln DwJhv u fax mu fv kyfckdi f;v kdY&w, f/v lo pfawGeJYawGUq Hkcsi fwJhv lu kdawmh v kyft m;ay;awGu kd pDpOfBu D;Mu yfo lt jzpfv kyfckdi f;v kdY&w, f/ ' Dv kyfaq mi fcsu ft m;v Hk;[ m v lawGu kdv kyft m;ay;jzpfv mat mi f? ygwDrSmwu fwu f<u <u yg0i fv mat mi ft m;ay;wJhen f;v rf;awGjzpfw, f/

v lawG[ mv kyft m;ay;t v kyfu kd b maMu mi fhrMu mcP wu fwu f<u <u yg0i fv kyfu kdi fMu o v Jq kdwJht csu fwpfcsu f&Sdw, f/ o lwkdYawGu kd v kyft m;ay;t v kyfv kyfzkdY ajymv kdYyJjzpfw, f/ v lawGrSm wpfckckv kyfzkdYt NrJwrf;&Si f;v i f;wJhpdwf"mwfEkd;Mu m;rIrv kdb l;/ o lwkdYu kdt u lt n Dawmi f;&i fyJ t q i fajyNyD/

aemu fq Hk;t aeeJY v lawG&JUpdwf"mwfEkd;Mu m;rI[ m t csdefu mvay:rSmr lwn fNyD; ajymi f;v JEkdi fajc&Sdw, f/ ci fAsm;wkdY&JUv kyft m;ay;awGeJYywfo u fNyD; t NrJwr f;o lwkdY&JUajympu m;awGu kdem;ax mi fyg/ pdwf"mwfwu f<u rIeJYywfo u fv kdY t ajymi f;t v JawG&Sdw, fq kd&i f jrefjref

rdo m;pkrS rdwfaq Grsm; 415%t i fpwDu sL;&Si f;rSwpfq i fh (v u fu r f;pmapmi frS) 250%t o dawGeJYpD;yGm;a&;t aygi f;t o i f;awGu aewpfq i fh155%t dr fwkdi f&ma&mu f o wi f;pmawGu wpfq i fh 56%aeYpOfx kwfo wi f;pmx Ju aq mi f;yg;u aewpfq i fh20%a' o EÅ&wDADeJYa&' D, kdu wpfq i fh 7%

168167

Page 87: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ170169

q efq efwkefYjyefyg/

4 - v kyft m;ay;awGu kdb mawGay;t yfo i fho v Jv kyft m;ay;awG[ m t caMu ;ai Gr, lb Jt v kyfv kyfMu wmjzpf

w, f/ t caMu ;ai Gr , lv kdY o lwkdYu kdwefzkd;r&Sdb l;v kdYo wfrSwfv kdYr&b l;/ o lwkdY[ mygwDt wGu ft &r f;wefzkd;&Sdw, f/ q kdcsi fwJht "dyÜg, fuawmh o lwkdY[ m ygwDt wGu ft v kyft rsm;Bu D;v kyfay;Ekdi fw, f/ o lwkdYu kdt caMu ;ai Gray;&wJht cgrSm t pm;t ao mu fawG? *½kpkdu fr IawG?av ;pm;r IawGay;zkdYv kdt yfw, f/ ygwDt wGu f t v kyfv kyfay;r , fhv kyft m;ay;awGt wGu f ykdu fq Hu kefu srIeJYywfo u fNyD;ygwDu av hv m&r, f/ wu , fv kdY v kyft m;ay;awGt wGu f c&D;pm;&dwfv kdr, fq kd&i f?t zGJUwln D0wfpHk0, fay;zkdYv kdr , fq kd&i f? ' grSr [ kwf n pmpm;csdefrSmv Iyf&Sm;rIwpfckckv kyf&r , fq kd&i f o lwkdYu kdai GaMu ;ay;o i fhw, f/ v kyft m;ay;jzpfv mzkdY v lawGt wGu ft &m0w¬Kq kv ' fawG[ m t "du ru sayr , fh v kyft m;ay;awGu kd q kcsD;jr§i fhwJhae&mrSmawmh t J' Dt &m0w¬KawGay;t yfjci f;[ mau mi f;rGefwJh en f;v r f;wpfckjzpfw, f/ t Jo v kdv kyfjci f;t m;jzi fh v kyft m;ay;awG[ m Bu D;rm;wJhygwDwpfck&JUt pdwft ykdi f;wpfckt jzpf cHpm;rIBu D;rm;v mv drfhr, f/ ' g[ m&Si f;v i f;jywfo m;wJh t o dt rSwfjyKjci f;jzpfw, f/ ' Dv kdv kyf&yfawGaMu mi fh wjcm;ao mv kyft m;ay;t o pfawGygwDx Jyg0i fv mzkdY EId;q GNyD;o m;jzpfaew, f/ygwD&JUb wf*su fx JrSm v kyft m;ay;o pfawGcefYt yfzkdYu dpöeJYywfo u fNyD;b wf*su fv kdi f;o yfo yfcGJx m;o i fhw, f/ ' gawGt jyi fygwDacgi f;aq mi f?' grSr [ kwfu r fydef;refae*smawG[ m v kyft m;ay;awGu kd v u fq GJEIwfq u fwm? wpfa, mu fcsi f;pDu kdau s;Zl;wi fpu m;ajymwm pwmawGu kdv kyf&r , f/ t Jo v kdv kyfjci f;t m;jzi fh v kyft m;ay;awG[ m rwlu GJjym;wJhu rÇmo pfwpfcku kdcHpm;Ekdi fv dr fhr, f/

t pDt pOfcsrSwfjci f;

v kyft m;ay;awGu kd cefYt yfjci f;- b , fv kdv lrsdK;u kdb , fv kdwm0efawGay;o i fho v Jq kdwJh[ mu kdpOf;pm;yg/- (ypfrSwft kyfpk) pwJhci fAsm;wkdY&&SdEkdi fwJhv kyft m;ay;t rsdK;t pm;ay:rSmr lwn fNyD;awmh v kyft m;ay;cefYt yfjci f;q kdi f&m r [ mAsL[ mq GJyg/- v kdt yfr , fq kd&i f v kyft m;ay;awGu kd o i fwef;ay;yg/- v kyft m;ay;awG&JUpu m;u kdem;ax mi fyg/ o lwkdYeJYyg0i fyl;aygi f;yg/ wm0efawGcGJt yfay;yg/- &Si f;v i f;jywfo m;wJh o ab mwln Dr Ix m;&Sdyg/- c&D;pm;&dwfay;jci f;? t csu ft v u fa0rQjci f; pwJhv kdt yfwJht o Hk;t aq mi fawGu kday;yg/- v kyft m;ay;awGu ar ;cGef;awGar ;jref;v kdY&wJh v kyft m;ay;pDpOfBu D;Mu yfo lwpfa, mu fx m;&Sdyg/

v kyft m;ay;rsm;ukd pdwf"mwfEkd;Mum;at mi fjyKv kyfjci f;- v kyft m;ay;awGt wGu ft pn f;t a0;u si f;yay;yg/ t Jo v kdu si f;yrSmo m (Ekdi fi Hawmft q i fh u rfydef;t zGJU? ' grSr [ kwf a' o q kdi f&macgi f;aq mi f) ygwDeJYv kyft m;ay;o pfawGMu m;rSm &i f;ESD;r I&Sdv dr fhr , f/ wpfa, mu feJYwpfa, mu fo du Rr f;v mv dr fhr , f/ u r fydef;t pDt pOfawGeJYywfo u fNyD;v n f; ykdNyD;Bu Hq awG;awmv kyfu kdi f Ekdi fv mv drhfr , f/- yk*¾dKv fa&;q u fo G, faq mi f&Gu fr IawG[ m t "du u sw, f/- v kyft m;ay;awGv kyfEkdi fwJht &mawGu kd v kyfcGi fhjyKyg/ o lwkdYq E

Page 88: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ172171

&SdwJht v kyfawGu kdv kyfcGi fhjyKyg/- v kyft m;ay;awG[ m wefzkd;awGu kdx n fh0i fwJho lawGjzpfw, f?t o Hk;u sw, fv kdYcHpm;v m&at mi f o lwkdYu kdjyKv kyfay;yg/ wu , fv kdYo lwkdYu kdrcefYb l;q kd&i f ci fAsm;wkdYb , fawmhrSawGU&rSmr[ kwfawmhb l;/

v kyft m;ay;rsm;u kd q ufv ufcefYx m;jci f;- (wu , fv kdYci fAsm;wkdYu a&G;au mu fyGJrSm½IH;o Gm;cJh&i fawmi frS)ygwDu si f;yay;NyD; v kyft m;ay;awGu kd au s;Zl;wi faMu mi f;ajymyg/- ( ]ci fAsm;wkdY' gu kdat mi fjr i fat mi fv kyfaq mi fEkdi fcJhw, f/} )q kdNyD; t o dt rSwfjyKyg/ ( ]ci fAsm;wkdYau mi f;au mi f;v kyfEkdi fcJhMu w, f} )q kdNyD; o lwkdY&JUBu dK;yr f;t m;x kwfr Iu kdazmfx kwfyg/- a&G;au mu fyGJNyD;o Gm;wJht cgrSm? o lwkdY&JU t csdefeJYpGrf;t i fawGu kdt awmfrsm;rsm;t o Hk;jyKNyD;o Gm;wJht cgrSm v kyft m;ay;awGu kd ygwDx JrSm t q i fhwpfckay;NyD; q u fv u fcefYt yfx m;yg/

av husi fhcef;v kyft m;ay;cefYt yfjci f; t pDt pOfu kda&G;q GJckdi f;yg/ b , fv kd

v kyft m;ay;awGu kd &SmazGaeo v J/ t J' Dv kyft m;ay;awGu kd b , fae&mrSm b , fv kdcsOf;u yfrv J/ b , fae&meJYb , ft csdefrSm o lwkdYu kdv kdt yfrv J pwJhv kyft m;ay;cefYt yfjci f;t pDt pOfu kda&;q GJckdi f;yg/

Page 89: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

t cef; - 10t o Hk;t aq mi fypön f;rsm;ESi fh yGJrsm;

ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;u kd en f;v rf;rsKd;pkHeJYq u fo G, fjzefYjzL;v kdY&w, f/ rD' D, mawGrSmazmfjywm? aMu mfji m½kdu fESdyfjzefYcsdwm? v lawGq Dwkdu f½kdu fo Gm;NyD;ajymq kdwm? ' grSr [ kwf t pn f;t a0;yGJawGv kyfwm?v u fu rf;pmapmi fawGjzefYcsdwmpwJh en f;v rf;awGeJY o wi f;pu m;u dkq u fo G, fjzefYcsdv dkY&w, f/

ykdpwma&G;au mu fyGJwkdi f;rSm ykdpwmawGrygv kdYr&b l;/ ykdpwmu dk ' DZkdi f;

v kyfwJht cgrSm at mu frSmygwJhar ;cGef;awGu dk ar ;Mu n fh&r , f/1/ ykdpwm[ mr[ mAsL[ meJY u Gu fwdjzpf&JUv m;/2/ ykdpwmu kd v r f;o Gm;v r f;v mawG &Si f;&Si f;v i f;v i f; jr i f&&JU v m;/3/ ygwDacgi f;aq mi f[ m b , fv kdb , fykH v lo drsm;o v J/ wu , fv kdYci fAsm;wkdY&JUacgi f;aq mi f[ m acgi f;aq mi fo pfjzpfr , fq dk&i f rJay;o lawGeJY pdrf;aev drfhr , f/ t Jo v kdjzpfae&i f v lo dx i f&Sm;wJh wHq dyfeJYwGJNyD;aMu mfji myg/ ]]acgi f;aq mi fo pfu kdkd v lo dyfro dMu b l;/ ' ghaMu mi fho lY&JUrsu fESmu dk ydkpwmay:rSmwi fMu r, f/ ' grSo lYykHu dk &Si f;&Si f;v i f;v i f;jr i f&r, f/}} q kdNyD;awmhrawG;ygeJY/ rJay;o lawG&JU pdwf0i fpm;rIu dk ykdrcefYrSef;rdygapeJY/ rJay;o lawG[ m ykdpwmawGu dk zswfu eJYyJv Sr f;Mu n fhMuwmjzpfw, f/ ykdpwma&SUrSm&yfNyD;v lwpfa, mu fu dk rav hv mMu b l;/

ykdpwmx JrSmt NrJwr f;yg&r, fh t &mawGu awmh aq mi fyk' f?emrn f? ygwDwHq dyfeJY t "du o wi f;u dk &n fñ Tef;wJhpmaMu mi f;awGyJjzpfw, f/

v u fu rf;pmapmi f? t csu ft v u f?ab mu fcsmeJY t o kH;aq mi frsm;

v u fu rf;ay;a0&wJhypön f;awGu dk o kH;rsKd;cGJv dkY&w, f/1/ ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;awGu dk &Si f;jyEkdi fwJhypön f;? ' D

ypön f;awGu dkv rf;ray:rSmt v G, fwu l a0i Sv kdY&w, f/ v u fu r f;pmapmi f? t csu ft v u fab mu fcsm? t v Hu av ;awGyJjzpfw, f/

2/ aemu fx yfypön f;wpfcku awmh (OD;x kyfawG? v n fywfawG?rkd;u mt u sÐawG? x D;awG)pwJh ygwD0i fawGeJY v kyft m;ay;awG0wfq i fv kdY&wJh ypön f;awGjzpfw, f/

3/ aemu fq kH;ypön f; t rsKd;t pm;u awmh ao mhcsdwfawG? ab mv fyi fawG? &i fx kd;awG? Mu , fo D;awG? ]u Refawmft o u fBu D;v m&i f? q kd&S, f' Drkdu &u fwpfawGu dk rJay;r , f}}q kdwJh pmwrf;ygwJh u av ;0wft u sÐawGyJjzpfw, f/ ' gawGu dk t aysmfto kH;aq mi fypön f;awGv kdY ac:w, f/

yGJrsm;Edki fi Ha&; u rfydef;rSm yGJt rsKd;rsKd;eJY yg0i fv Iyf&Sm;r IrsKd;pkHygw, f/

t J' Dv Iyf&Sm;r IrsKd;pkH[ m aps;u Gu fx JrSm&SdwJh o wi f;t csu ft v u fawGu aepNyD; Bu D;rm;wJhEkdi fi Ha&;yGJawGt x d ykHpHt rsKd;rsKd;&SdMu w, f/ ci fAsm;wkdY[ m wwfEkdi fo rQ v lrsm;rsm;q Da&mu fat mi fBu Kd;pm;&r, f/ yg0i fv Iyf&Sm;rIawGu dk u kd, hf&JUe, fy, fawG ' grSr[ kwf? pD;yGm;a&;? NrKdUawmftpn f;t a0;awG? yGJawmfawGeJY ygwDBu D;awGt x da&mu fEdki fat mi fv kyf

174

Page 90: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

&r, f/ v lawGci fAsm;wdkYq Du dka&mu fv mr, fv kdY rarQmfv i fhygeJY/ ' gaMu mi fh v lawGq Du kdwu fwu f<u <u eJYo Gm;awGY/ q kdcsi fwJht "dyÜg, fuawmh v lro do lro dae&mrSm t pn f;t a0;awGrv kyfeJYq kdwJht csu fyJjzpfw, f/ ' gayr , fh NrKdUv , facgi fv lo drsm;wJhae&mrSm v kyf&i fv lawGq Du dk ykda&mu fEkdi fw, f yg0i fv Iyf&Sm;r IawGat mi fjr i fzkdY at mu frSmygwJh pHawGeJY csdefñ Sdo i fhw, f/1/ ci fAsm;wkdY&JU ygwDt rwfav mi f;eJYrJay;o lMu m;rSm wkdu f

½kdu fq u fo G, fr I&Sdw, f/2/ rD' D, mawGeJY o u fq kdi fNyD; rD' D, mawGu pdwf0i f;pm;w, f/

' ghaMu mi fht caMu ;ai Gray;&wJh v lx kx JrSm aMu ji mrIrsKd;v kyf&r , f/

3/ t J' Dyg0i fv Iyf&Sm;wJhyGJawG[ m ci fAsm;wkdY&JU o wi f;pu m;eJYq u fET, fae&r, f/

4/ ' DyGJawG[ m zdwfMu m;x m;wJhygwD0i fawG o D;o efYypfrSwft kyfpkawGeJY t v kyfv kyfEdki f&r , f/

5/ wn fae&meJY o wi f;pu m;Mu m;rSm q u fo G, frI&Sdw, f/ (Oyrm- u sef;rma&;apmi fha&Smu frI t pn f;t a0;u dk GP cGJpdwfcef;?' grSr [ kwf aq ;½kHrSmv kyfwm)

6/ wn fae&mu dk Bu Kdwi fNyD;&SmazGx m;&r , f/ rkdu fu ½kdzkef;?&kyf&Si fjypu f? rD;q v kdu fpwJht o kH;t aq mi f pu fypön f;awGu dkjyi fq i fx m;&r, f/

7/ t pn f;t a0;u dk wDADrSm b , fv kdykHpHrsKd;eJY jri fapcsi fo v J/ wn fae&mu dk ci fAsm;wkdY&JUacgi f;x JrSm u i fr&m½kdu fr , fht wkdi f;ykHazmfyg/ ygwDwHq dyfeJY ygwD0b fq kd' fawGu dk u i fr&m½kdu fcsu fx JrSm x i fx i f&Sm;&Sm; ay:aezkdYv kdwm/

av hu si fhcef;rsm;1/ o D;o efYypfrSwft kyfpkt wGu f pdwf0i fpm;p&mau mi f;wJhyGJwpfcku dk

pDpOfyg/2/ ci fAsm;wkYd u rfydef;aq mi fyk' fu dko kH;NyD; pdwf0i fpm;p&mau mi f;wJh

ykdpwmwpfcku dk ' DZkdi f;q GJyg/ ' DZkdi f;q GJaewJht csdeft wGi f;rSmci fAsm;wkdY&JUpdwfu l;u dkyg0i fv kyfaq mi fo lawGu dk t o day;yg/ci fAsm;wkdYygwDacgi f;aq mi f&JUykHu dk ykdpwmrSmo kH;o v m;/ ' grSr[ kwf ygwDwHq dyfu dko kH;o v m;/

176175

Page 91: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ178

t cef; - 11

rJq G, fjci f;

rJq G, fjci f;[ m ci fAsm;wkdY&JU rJay;o lawGb , frSmaew, fq kdwmu dkpkHprf;NyD; o lwdkYeJYwdku f½kdu f x dawGYwJht au mi f;q kH;ao men f;v r f;jzpfw, f/ o rkdi f;t &rJay;o lawGeJY a&G;cs, fcHx m;&wJh u dk, fpm; v S, fawGMu m;u csdwfq u fawG[ m t m;en f;v mw, f/ v lawGu o lwkdYb 0wpfav Qmu fv kH;ygwDwpfckwn f;u dkyJ rJray;Mu awmhb l;/ o lwkYd[ m a&G;au mu fyGJawGMu m;rSm rMu mcP ygwDwpfckcku dku l;ajymi f;NyD; rJay;Muwm/ q kdcsi fwJht "dyÜg, fu awmh u RefawmfwkdY[ mwwfEkdi fo rQ rJay;o lawGeJY ckdi frmwJhaESmi fBu Kd;awGcsn faESmi fx m;Ekdi fzkdYv kdw, fq kdwJhtcsu fyJ/ t aMu mi f;u awmh t &i fwkef;u ci fAsm;wkdY&JUygwDu dkrJay;cJhwJhrJay;o lawG[ m t ckwpfBu drfrSm ci fAsm;wkdYygwDu kdyJ x yfNyD;rJydkay;csi fv mat mi f v kyf&rSmjzpfv kdYyJ/

Ekdi fi Ha&;o rm;awG[ m ]]t m;v kH;t wlwlyJ}}v dkY v lt awmfrsm;rsm;u x i fjr i f, lq x m;Mu w, f/ t J' Dv lawG[ m o lwkdY&JUrJawGu dk x n fhjci f;t m;jzi fh o lwdkY&JUajymi f;v J rJx n fhr IarQmfv i fhcsu fu dk pGefYypfMuw, f/}} Ekdi fi Ha&;o rm;awG[ m i gwkdYajymwJhpu m;awGu dk em;rax mi fMub l;/ ' grSr[ kwf ]]ci fAsm;wdkY b , fo lYu kdyJ rJx n hfx n fhjyó emr[ kwfb l;/ b mrSajymi f;v Jo Gm;rSmr[ kwfb l;/}} pwJhpu m;awGu kd v lawGajymaeMu wmu dk ci fAsm;wkdYMu m;rdMu v drfhr , f/ a&S;½kd;rD' D, mu rfydef;awG[ m' Dv kdt , lt q t jr i fawGu dkajymi f;v Jat mi fv kyfzdkY rx da&mu fb l;/

wu , fawmh t J' Da&S;½kd; rD' D, mawG[ m rJay;o lawG&JU , kHMu n frIydkNyD;u i f;rJhv mat mi fv kyfaeMu w, f/ ' ghaMu mi fh rJay;o lawGeJY wkdu f&kdu fx dawGYwm[ m t au mi f;q kH;yJjzpfw, f/ t Jo v kdwkdu f½kdu fx dawGYzkdYt wGu frJq G, fjci f;[ m au mi f;rGefwJhen f;v rf;jzpfw, f/ rJay;o lawGeJY o Gm;awGYwJht cgrSm rJay;o lawGeJY q u fq Ha&;au mi f;v mat mi f jyKv kyfwm/ci fAsm;wkdY&JUygwDu dk o lwkdYpdwf0i fpm;v mat mi fv kyfEkdi fw, fq kd&i f?aemu fa&G;au mu fyGJrSmo lwkdYawG[ m ci fAsm;wkdYygwDu kdrJay;zkdY t cGi fhta&;jr i fhrm;v mv drfhr, f/

rJq G, fjci f;[ m ci fAsm;wkdYrJ&zkYdt wGu f rJay;o lawGu dk EId;q Gwmwpfckwn f;r [ kwfb l;/ ci fAsm;wkdY ygwDeJYrJay;o lawG q u fq Ha&;ykdNyD;ckdi frmv mat mi f v kyfay;wJht ydki f;v n f;ygw, f/ rJq G, fjci f;aMu mi fhat mu frSmygwJh t aygi f;v u ©P maq mi fwJh&v ' fawG &v mEkdi fw, f/1/ t zGJY0i fo pfawG&v mEdki fw, f/ b , fv kdv lrsKd;awG[ m ygwD0i fawGjzpfv mEkdi fo v J/ t rsm;t m;jzi fh t Jo v kdv lrsKd;awG[ m t &i fuci fAsm;wkdYygwDu dk rJx n fhcJhMu wJhv lawGjzpfw, f/ wu , fv kdYci fAsm;wkdYygwDt wGu f a&G;au mu fyGJrJq Ee, fy, f[ mt a&;ygo v Jq dkwJht csu ft v u fawG&Sdr , fq kd&i f? t J' Dv lawGb , frSmaeo v Jq kdwmu dkci fAsm;wkdYo dEkdi fw, f/ wu , fv kdYci fAsm;wkdYu ci fAsm;wkdY u kd, fcsi f;pmwJhv lawG&JUo wi f;t csu ft v u fawGu dk pkaq mi f;x m;Edki fw, fq dk&i f?ci fAsm;wkdY[ m t J' Dv lawGu dk csOf;u yfNyD;ygwD0i fjzpfv mzkdYu dk pn f;½kH;Ekdi fw, f/2/ v kyft m;ay;t o pfrsm;&v mEdki fw, f/ ci fAsm;wkdYu kd u dk, fcsi f;pmwJhv lawG&JUt csu ft v u fawGu v n f; v kyft m;ay;t o pfawGcefYt yfzkdYt wGu ft o kH;0i fw, f/ wu , fv kdY ci fAsm;wkdY[ m v l(10)a, mu fq Du kdo Gm;w, fq kdygpkdY? v lwkdi f;[ m v kyft m;ay; (10)a, mu fu dk cefYt yfzkdYpDrH&r , f/ t Jo v kdo mq kd&i f ci fAsm;wkdYrSm v kyft m;ay;t o pf (100)&NyD;aeNyD/ ' gu dk ESpfa, mu fv kH;o u fa&mu fr I v kdYac:w, f/

Page 92: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

3/ wjcm;ao m b @ma&;q kdi f&men f;v rf;awG ydk&v mEkdi fw, f/ykdwkd;v mwJh t zGJY0i ft o pfq kdwJh t "dyÜm, fu awmh ydkwkd;v mwJht zGJY0i faMu ;yJjzpfw, f/ x yfajym&&i f? ci fAsm;wkdYygwDu dk u dk, fcsi f;pmpdwf&dSwJho lawG&JUt csu ft v u fawGu kdo kH;NyD; ci fAsm;wkdYu r fydef;t csdeftwGi f;rSm o lwkdYq Du ae t v SLai Gau mu fcHEkdi fw, f/

aq mi f&rn fht &mrsm;ESi fh a&Smi fMu Of&rn fht &mrsm;ed*kH;rSwfcsu f

aq mi f&rn fht &mrsm;1/ rJq G, fawGu dk ci fAsm;wkdYaysmf&Ti faewJhykHjy&r, f/ v lawGY&JUpdk;&drf

ao mu u kd pdwf0i fpm;aMu mi f;jy&r , f/ ' gayr , fh t csdefrv kHav mu fwmaMu mi fh &Sn f&Sn fv sm;v sm; raq G;aEG;ygeJY/

2/ u dk, f&JUNyKdi fb u fv kdYo wfrSwfNyD;o m;v lawGu dk pn f;½kH;wm[ mt csdefa&m? t i ft m;u dkyg jzKef;wD;&ma&mu fw, f/

3/ ci fAsm;wkdY&JUrJay;o lawG[ m ygwDrSmwu fwu f<u <u ykdNyD;yg0i fv kyfu dki fcsi fo v m;q kdwmu dk ar;zkdYrarhygeJY/

4/ t kyfpkv kdu fv Iyf&Sm;yg/ wjcm;ao mv kyft m;ay;awGt wGu fOyrmt jzpf v Twfawmft rwfawGeJYv n f; t wlwlaygi f;NyD;v Iyf&Sm;yg/

5/ ci fAsm;wkdY&JUu dk, fydki fe, fedrdwfu dka&;q GJyg/ v lrsKd;a&;cGJjcm;r I?v di fcGJjcm;r IpwJh apmfu m;wJht jyKt r I awGu dk o n f;rcHygeJY/]]ci fAsm;wkdY t Jo v kdajymq kdaer, fq kd&i f? u sKyfu dkaq G;aEG;v kdY&rSmr[ kwfb l;}} q kdNyD;ajymyg/ wu , fv kdY t Jo v kdajymv kdYrS r&ao ;b l;q kd&i f pu m;ajymwmu dkt ckyJ&yfv kdu fMu &at mi f} v kdYq u fajymyg/

6/ rJajymr , fht aMu mi f;t &mawGu dk rJrq G, fci f Bu Kdwi fNyD;a&;o m;x m;yg/

a&Smi fMu Of&rn fht &mrsm;1/ wjcm;ygwDawGu dk apmi f;csdwfrajymygeJY/2/ wu , fv kdY v lawGu ci fAsm;wkdYu dk pu m;ajymcsi fwJhq Er&Sdb l;

q kd&i f t wi f;rajymygeJY/3/ v lawGeJYpu m;ajymwJht cgaeu mrsu frSefwyfr x m;ygeJY/

ESmacgi f;rEIdu fygeJY/ ' Dv kdt jyKt r IrsKd;u kd a&Smi fMu Ofyg/4/ n arSmi fo Gm;&i f t drfwHcg;acgi f;av mi f;u dk rESdyfygeJY/ n b u f

rSmt Jo v kdrjyKv kyfygeJY/5/ t rsKd;o rD;u wHcg;v mzGi fhay;&i f ]]ci fAsm;&JUci fyGef;eJY au s;Zl;jyK

NyD; pu m;ajymv kdY&rv m;}}v kdY rar ;ygeJY/

av hu si fhcef;v Gwfawmft rwfav mi f;awG wpft dr fwu fwpft dr fq i f; rJ

q G, fwmu dk u pm;yGJv kyfyg/ rJq G, fzkdYt wGu fjyi fq i fa&;o m;yg/

180179

Page 93: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

t cef; - 12

ay:v pDu kdyHkazmfjci f;

Edki fi Ha&;ygwDawG[ mo D;o efYt kdi f' Dt kdv kd*sDwpfckcku dk u dk, fpm;jyKMu w, f/ o lwdkY&JUygwD[ m b mygq dkwJh Ekdi fi Ha&;t , lt q awGu dk u dk, fpm; jyKx m;Mu w, f/ q dk&S, f' Drdku &u fwpfygwDawG[ mcsr f;o mo leJYq i f;&J o lMu m;u t [ u si f;at mi f? q i f;&JrGJawr Iu dkwdku fzsu fjci f;?v lwdki f;t wGu fu sef;rma&;apmi fha&Smu frI? t n Dt rQyn mo i fMu m;cGi fh&&Sda&;? t v kyfo rm;t cGi hft a&;pwmawGu dk t "du u kdi fwG, fMu w, f/v pfb &, fawGu awmh &mZ0wfr Iedr fESi f;a&;x JrSm&SdaewJhzdEdSyfr IawG?v Gwfae wJhe, fedrdwfawG? v Gwfv yfwJht i fu y&du fpf u dpöawGu dkax mu fjyu dki fwG, fMu w, f/ c&pf, mef' Drdku &u fawGeJY u Gefq maA;wpfygwDawGu awmh rdo m;pkwefzdk;awG? t &yfzu fv lt zGJYt pn f;?u dk, fu si fheJYu si fh0wfjyó emawGu dku dki fwG, fMu w, f/ ' Drsm;jym;u GJjym;wJh v r f;aMu mi f;awG[ m Edki fi HwpfEdki fi H&JUo rdki f;aemu fcHeJY v lr la&;t q u ft pyfawGu ae aygu fzGm;v mwmjzpfw, f/ ygwD&JUt dki f' Dt kdv kd*sD[ mygwD&JUt pDt pOf t x l;o jzi fha&G;au mu fyGJt pDt pOfawGu dkazmfaq mi fay;w, f/' gawG[ mygwD&JUrlv t , lt q u yHkazmfr, fh pdwfu l;av muu dkazmfjyzdkY Bu dK;pm;csu fawGjzpfw, f/ rMu mcP q dko v dkwu , fv kdYygwDt jzpf, lq x m;&i f ' Dt pDt pOfawG[ m ygwDu ajymi f;v JzdkYt ck&SdwJht &mawGygwJh rq Hk;Edki fat mi frsm;wJh pm&i f;awGyJjzpfw, f/ ' gayr, hft, lt q t awG;t ac:awGeJY jyi fcsi fwJhq EMu m;rSmBu D;rm;wJhacsmu fBu D;&Sd

aew, f/ t J' Dacsmu fBu D;u dk ay:v pDv dkYac:w, f/ ygwDwpfck t mP m&v m&i f? ' grSr [ kwf ygv Drefx Ju dka&mu fo Gm;wJht cgrSm t J' DygwD[ mo lwdkY&JU ay:v pDt ppfawGu dk t au mi ft x n fazmfMu wm v Twfawmft rwfawGrSm&SdwJh ay:v pDt au mi ft x n fazmfcGi fht mP mrSm t u efYt o wf&Sdw, f/ t J' Dt rwfawG[ m (yk*¾v du t zGJU0i fb Dv f) jzpfwJhb Dv fwi fjyr Iu dkyJ t rsm;q Hk;v kyfEkdi fwm[ m t pdk;&wpf&yft aeeJY ay:v pDawGu dk t au mi ft x n fazmfv kyfaq mi fjci f;[ m aeYpOfv kyfi ef;aq mi fwmjzpfw, f/

Ekdi fi Ha&;ygwDawG[ m ay:v pDyHkazmfwJhae&mrSm t a&;ygwm[ mygwDawG[ m o lwdkY&JUrJay;o lawG&JUq Eu dk ckdi frmwJhay:v pDwi fjyr Ijzpfat mi f v kyf&wmu ' Dt v kyfu dk t kyfcsKyfwJhu mv rwdki frD? ' grSr[ kwft kyfcsKyfaewJht csdefrSm v kyfaq mi f&w, f/ ay:v pDyHkazmfwm[ mv lawGu dk Ekdi fi Ha&;x JrSmyg0i fv mat mi fv kyfwJhen f;v rf;au mi f;wpfckjzpfw, f/ ay:v pDyHkazmfzdkY ygwDwpfckrSmen f;v rf;aygi f;pkH&Sdw, f/

ay:v pDXmeygwDawmfrsm;rsm;rSm v lwkdY&JUu kd, fydki f ay:v pDXmeawG&Sdw, f/

ygwDacgi f;aq mi fr Iu o u fq kdi f&mu dpöawGeJY ywfo u fwJht csu ftv u fawGu dkpkaq mi f;x m;zdkY ay:v pDXmeu dkckdi f;Edki fw, f/ ' Dt csu ftv u fawGu dk t v G, fq kH;pkaq mi f;wJhen f;u awmh ygwDt zGJY0i fawGu dkar;cGef;ar ;jci f;yJjzpfw, f/ ' gayr, fh o lwdkYu v n f; t , lt q x i fjr i fppfwrf;au mu fjci f;awG v kyfcsi fv kyfv drfhr, f/ ' grSr[ kwf o D;o efYypfrSwft kyfpkawGeJYo Gm;NyD;wkdi fyi fcsi fwkdi fyi fv dr fhr , f/ t J' Daemu frSmawmho wi f;t csu ft v u fawGu kd ay:v pDt o pfjzpfv mat mi f x kq pfv kdY&NyD/ ' Dwm0efu kdaq mi f&Gu fzkdYt wGu f ygwD[ m ay:v pDv u fax mu fawGu dk i Sm;&r f;&r , f/ t J' Dv u fax mu fawG[ m v kyf&r , fht v kyfawGu dkv kdu fv kyfay;v dr fhr, f/ ' gayr , fh aq mi f;yg;awGykHESdyfwm? o lwkdY&JUwpf

182

Page 94: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

u kd, f&n ft pGr f;eJY v lx kx Hwi fjyr IawGv kyfwm pwJht v kyfawGu dkv kyfckdi f;v kdYr&b l;/

o kawo e t i fpwDu sLygwDt awmfrsm;rsm;o lwkdY&JU u kd, fykdi fo kawo e t i fpwDu sL?

' grSr [ kwf t Bu Hay;t zGJY&Sdw, f/ ' Dt zGJY[ mygwDeJY q u fET, fNyD; en f;v rf;t rsKd;rsKd;eJY t v kyfv kyfaewJh o D;o efY&yfwn fx m;wJh t zGJYt pn f;awGyJjzpfw, f/ ygwD&JU u dk, fykdi fay:v pDcGJjcm;rIawGeJYrwlb J ' Dt zGJYt pn f;awG[ m t NrJwr f;v kdv kd u kd, fykdi ft mP mv kyfykdi fcGi fh i g;q , f&mckdi fEIef;av mu f&SdMu w, f/ t Jo v kdu dk, fykdi fv kyfykdi fcGi fh&Sdv kdY ygwD&JUay:v pDawGu kdv Gwfv Gwfv yfv yf a0zefv kdY&wmjzpfw, f/ t J' Dt jyi f ygwDu v u f&Sdwi fjyaewJh &J&i fhwJht q kdawGu dkau smfNyD; o lwkdY&JUu dk, fykdi fwi fjyr IawGu dkv kyfEkdi fw, f/ ' gt jyi f ay:v pDt , lt q awGzGHYNzKd;v mat mi f ykHazmfrIrSmjyi fyv lawGyg0i fv mat mi fv kyfaq mi fEkdi fw, f/ ' Dt i fpwDu sL&JUt zGJYt pn f;wn faq mu fykH[ m t rsKd;rsKd;u GJjym;jcm;em;Ekdi fw, f/ wpfcgw&HrSm ' Dt zGJYt pn f;awG[ m ygwDu kd zGJYpn f;ykHt &o mru b J b @ma&;t &ygrSDckdMu &w, f/ ' gayr, fh v Gwfv Gwfv yfv yf en f;v rf;awGeJYygwDu dk ax mu fyHhay;aewJh v Gwfv yfwJht zGJYt pn f;awGo m jzpfw, f/e, fo mv efEkdi fi HrSm&SdwJh ygwDo kawo e t i fpwDu sLawGu dk t pkd;&uai GaMu ;ax mu fyHhw, f/ ax mu fyhHwJhyrmP mu awmh ygv DrefrSm ae&mb , fESae&m&o v Jq kdwJh t ay:rSmrlwn fw, f/ ' Dv kd t Bu Hay;t zGJYawG[ m rMu mcP q kdo v kdyJ ygwDu a&;q GJwJhay:v pD wi fjyrIt o pfawGu dkykHazmfwJhae&mrSm t a&;ygw, f/ ' ght jyi f ygwD0i fawGu kdv n f; au mfrwDx JrSm wu fwu f<u <u yg0i fv mat mi f v kyfEkdi fwJh au mfrwDawGu dkv n f; zGJYpn f;ay;w, f/

t NrJwrf;t Bu Hay;t zGJYygwDt awmfrsm;rsm;rSm ygwDu u Rr f;u si fo lawGeJY zGJYpn f;

x m;wJh t NrJwr f;t Bu Hay;t zGJY&Sdw, f/ (wpfcgw&H t jyi fu v lawGv n f; t J' Dt zGJYx JrSmygw, f)/ ' Dt Bu Hay;t zGJY[ m t a&;Bu D;wJhay:v pDe, fy, fawGt wGu f t Bu HÓP fay;w, f/ ' Dt zGJY[ m o lwkdYt wGu fa&m?t Bu HÓP fawmi f;wJht zGJYawGt wGu fygt Bu Hay;w, f/ t J' Dt Bu HÓP fawGu awmh o D;o efYu dpöjyó emawGeJY ywfo u fwJhEkdi fi Ha&;q kdi f&mzGHYNzKd;r IawGeJY ywfo u fwJht Bu HÓP fawG? ay:v pDt o pfawGt wGu ft jrJwrf;ay;ae&wJh t Bu HÓP fawGyJjzpfw, f/ ' wfcsf PvdA ygwDrSmEkdi fi Hwu mjyó emawGeJY ywfo u fwJh t Bu Hay;t zGJYSESpfzGJY&Sdw, f/t J' DESpfzGJYu awmh European Policy Advisory Board eJY North SouthCommittee t zGJYESpfzGJYjzpfw, f/ ' DESpfzGJY[ m zGHYNzKd;a&;t u lt n DawGu dkt m&kHpkdu fw, f/ NSC u awmh t ef*sDt kdt zGJYawGrSm wu fwu f<u <uyg0i fv Iyf&Sm;w, f/ ' Dt zGJYrSm yn m&Si fawGyg0i fNyD; Ekdi fi Ha&;e, fy, fawGrSm Ekdi fi Ha&;q kdi f&m wm0ef, lrIawGu dkv n f; v kyfu dki fw, f/ ' ght jyi fPvdA rSm t rsKd;o rD;u Gef&u fv n f;&Sdw, f/ a&SUaeu Gef&u f? o u fBu D;u Gef&u f? u sef;rma&;apmi fha&Smu frIu Gef&u f? ywf0ef;u si fx def;o drf;a&;t zGJYawGeJY q u fpyfx m;wJh u Gef&u fawG&Sdw, f/ ' Du Gef&u ft m;v kH;[ mygwD&JUay:v pDawGu dk ykHazmfzkdY&n f&G, fx m;w, f/ ' ght jyi f ygwDwGi f;rSm&SdwJh &Ekdi fwJht o dyn mawGt m;v kH;u dk x dx da&mu fa&mu f pkpn f;x m;w, f/

, m, Dt Bu Hay;t zGJYygwD&JUu Gefz&i fh? ' grSr [ kwf t r Iaq mi ft zGJY[ m o D;jcm;jy

ó emawGeJYywfo u fNyD; , m, Dt Bu Hay;t zGJYu dk zGJYpn f;x m;w, f/' D, m, Dt Bu Hay;t zGJYrSm ao ao csmcsm o wfrSwfx m;wJh wm0efawGeJY

184183

Page 95: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

v kyfu dki fay;&r , fht v kyfawG&Sdw, f/ (ay:v pDrSwfwr f;pwJh) t v kyfawGu kd ' Dt zGJYu o wfrSwfcsdeft wGi f;rSm v kyfu kdi fay;&w, f/ Oyrmjy&&i ft em*wfay:v pDykHay:zkdY? t em*wft v kyfo rm; t ajymi f;t a&TUu dpö?Ekdi fi Ha&;rSm t rsKd;o rD;awGyg0i fEkdi fcGi fhpwmawGeJY ywfo u fNyD; t J' DtzGJYawGq Du ae t Bu Hawmi f;v kdY&w, f/ ' Dv kdt zGJYrsKd;u dk Ou ú| u a&G;cs, fx m;wmjzpfw, f/ Ou ú| u a&G;cs, fx m;wJh ' Dt zGJYx Ju v lawGx JrSmt awGYt Bu KH&SdwJh (t &i fu 0efBu D;a[ mi f;awG) t jyi fEkdi fi Ha&;o rm;awGv n f;ygw, f/

t J' Dyk*¾dKv frSm au mfrwD&JUawGU&Sdcsu fawGu kd at mi fat mi fjr i fjr i fu mu G, fEkdi fwJh v Hkav mu fwJht mP m&SdzkdYv kdw, f/ ' Dv kd, m, Dau mfrwD&JUax mu fcHcsu fawG[ m t NrJwrf;v kdv kd *½kwpkdu fapmi fhMu n fhwmu kdcH&w, f/ wu , fv kdY o lwkdY[ may:v pDe, fy, f? ' grSr[ kwf x dckdu fv G, fwJhu dpöjyó emawGu kd pkd;&dr fwJht cgrSm ygwDwGi f;? ygwDt jyi fESpfckpv Hk;rSm apmi fhMu n fhcH&w, f/ Oyrm PvdA ygwDrSm v len f;pkv lrsdK;awG&JUv lr Iaygi f;pn f;r It aMu mi f;wi fjyaewJh au mfrwD[ m o lwkdY&JUax mu fcHrIeJY Ekd;Mu m;v mat mi fv kyfEkdi fcJhw, f/

a&G;au mu fyGJ t pDt pOfa&;q GJwJhau mfrwD, m, Dt Bu Hay;t zGJUeJYywfo u fNyD; x i f&Sm;? t a&;Bu D;wJht v kyf

u kd Oyrmay;&&i f au mfrwDa&G;au mu fyGJt pDt pOfu kda&;q GJjci f;yJjzpfw, f/ a&G;au mu fyGJt pDt pOfawGu kdb , fv kdpDpOfv kyfaq mi fo v Jq kdwJht csu f[ m ygwD&JUt q i fht wef;u kdjy| mef;o wfrSwfay;w, f/ a' o q kdi f&mygwDcGJawGeJY o D;jcm;ygwDt zGJU0i fawG[ m ygwDu Gefz&i fhrSm aq G;aEG;zkdYzdwfac:cH&w, f/ t J' Du Gefz&i fhrSm a&G;au mu fyGJt pDt pOfu kd aemu fq Hk;ydwfq Hk;jzwfa&;q GJMu w, f/ ' gayrJh b , fo lawG[ m t J' Dt pDt pOfa&;q GJrIrSmyg0i fMu &r, fq kdwmu awmh pn f;u rf;o wfrSwfrx m;b l;/ wpfcgw&HrSm v Twfawmft rwfawGx Ju acgi f;aq mi fwpfOD;OD;u ' Dt pD

186185

t pOfu kda&;ay;w, f/ ' grSr[ kwf x i f&Sm;wJh Ekdi fi Ha&;o dyÜHyn m&Si fawGu yl;aygi f;a&;q GJay;w, f/ t J' Dau mfrwDu kd ygwDu a&G;cs, fx m;wmjzpfw, f/ t J' DygwDawG[ m (x i f&Sm;wJh Ekdi fi Hawmft q i fh? a' o q kdi f&mt q i fh Ekdi fi Ha&;o rm;awG) jzpfwJh ygwD&JU t kyfcsKyfa&; t Dv pfawGeJYa&maESmaew, f/ ' ght jyi fpD;yGm;a&;t zGJUawG? u kefo n fo r*¾? t ef*sDt kdawGu u dk, fpm;v S, fawGeJY yn m&Si fawG? o dyÜHen f;u swJh u Rrf;u si fo lawGv n f;ygw, f/ ygwD[ m aemu fwpfESpft wGu f ygwD&JU&n f&G, fcsu fu kd x kwfjyefaMu ji m&w, f/ t Jo v kdt csdefrSm a&G;au mu fyGJt pDt pOf[ m ygwDt wGu f t a&;Bu D;w, f/ ' ght jyi fa&G;au mu fyGJu r fydef; azmfaq mi fzkdYt wGu fv n f; a&G;au mu fyGJt pDt pOfu t a&;ygw, f/ wu , fawmhu rfydef;refae*smawG? r[ mAsL[ myn m&Si fawG[ m t J' Dt pDt pOfu kdt ao t csm *½kwpkdu fapmi fhMu n fhMu w, f/ u rfydef;t zGJU? ygwDacgi f;aq mi fr I? v Twfawmft rwfawGeJY t pkd;&[ m a&G;au mu fyGJt pDt pOfa&;q GJa&;au mfrwDt ay: Mo Zmv Tr f;rkd;csi fMu w, f/ t u sdK;pD;yGm;q kdi f&mu dpöawGv n f;&Sdw, f/ ½kH;cef;x Ju Ekdi fi Ha&;o rm;awG[ m t rsm;t m;jzi fh, wdjywfay:v pDajymi f;v JrIv kyfjci f;awG[ m v u f&Sday:v pDu kda0zefaew, fq kd&i f t Jo v kday:v pDajymi f;v JrIu kdrv kyfcsi fMu b l;/

ygwDeJYv lYt zGJUt pn f;x Ju t pDt pOfawGt wGu fx n fh0i frIu kdpkaq mi f;jci f;eJY t ax mu ft yHhrsm;&&Sdjci f;

v lYt zGJUt pn f;eJYygwDx JrSm ay:v pDu kdax mu fcHrIrsm;av av ?wu , fu kdem;v n fo ab maygu frI&&SdEkdi fwJht cGi fht a&; ykdrsm;v mv dr fhr, f/ t ax mu ft yhH&&SdzdkYt wGu f ygwDawG[ m wjcm;o lawGeJY o lwkdY&JUax mu fyHho lawGeJY v lx kMu m;pu m;ppfx kd;yGJv kyf&w, f/ t pn f;t a0;yGJrsm;q kdwJht cef;rSm u RefawmfwkdYjri fcJhMu &wJht wkdi f;yJ/ q Hk;jzwfcsu fcswJhjzpfpOfrSm t csu ft v u f? pu m;ppfx kd;jci f; (t , lt q zGJUpn f;wn faq mu fjci f;) eJY q Hk;jzwfcsu fcsjci ;fq kdwJh t q i fho Hk;q i fh&Sdwmu kdawGU&

Page 96: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ188187

w, f/ ' Dt q i fhawGu kd ygwD[ m wwfEkdi fo rQ yGi fhyGi fhv i f;v i f;rQrQwwu kdi fwG, f&r, f/ t jyi fu v lawGeJYpu m;ajymq kdaq G;aEG;jci f;[ m t csu ft v u ft q i fheJY pu m;ppfx kd;t q i fhawGrSmygw, f/ q Hk;jzwfcsu fcsjci f;jzpfpOf[ m ygwD&JUt wGi f;u dpöjzpfw, f/ t csu ft v u ft q i fhrSm ygwD&JUau mfrwD[ m wwfEkdi fo rQt csu ft v u frsm;rsm;u kd pkaq mi f;zkdYv kdw, f/ ' Du dpöu dkv kyfzkdYt wGu f u krÜP DawGeJY t zGJUt pn f;awGq Do Gm;v n fwm? yn m&Si fawGu kd t i fwmAsL;wm? q u fpyfywfo u faewJh pmt kyfpmayzwf½Iwm pwmawGu kd v kyf&r, f/ pkaq mi f;x m;wJht csu ft v u fawG[ m aemu fq Hk;ydwfay:v pDwi fjyr It wGu f t ajccHjzpfw, f/ pu m;ppfx kd;yGJt q i fh[ m ygwDt zGJU0i fawG? rJay;o lawG? t x l;t u sdK;pD;yGm;t kyfpkawG? t ef*sDt kdawG? yn m&Si fawGpwJh v lawGq Du aewwfEkdi fo rQt , lt q t rsdK;rsdK;u kd&&SdzdkY v kyfaq mi fwJht q i fhjzpfw, f/ pu m;ppfx kd;yGJawGu kd en f;v rf;aygi f;pHkeJYv kyfv kdY&w, f/ ' gayr , fh t "du t csu fuawmh wwfEkdi fo rQv lt m;v Hk;[ m pu m;ppfx kd;yGJrSmyg0i faq G;aEG;ji i f;cHkcGi fh&Sdw, fq kdwJhcHpm;rI&SdaezkdYyJjzpfw, f/ o lwkdY&JUt o Hu kdMu m;Ekdi fzkdYyJjzpfw, f/ ' Dt q i fhrSm pu m;ppfx kd;r I[ m aq G;aEG;zkdYt wGu f t ax mu ftx m;t csu ft v u fawGu kd t m½kHpkdu fEkdi fw, f/ ' grSr [ kwf aemu fq Hk;t pD&i fcHpmt Mu r f;u kdawmi fMu n fh½Iv kdY&w, f/ pu m;ppfx kd;yGJv kyfzkdYt wGu f wcsdKUen f;v r f;awGu kdat mu frSmazmfjyx m;w, f/

(1) t i fwmeu fwGi fjyKv kyfjci f; - t i fwmeu fu ? ' grSr [ kwf0b fq kd' fay:u o D;o efYt kyfpkzGJUaq G;aEG;yGJawG? t rsm;yg0i fv kdY&wJhaq G;aEG;yGJ awGrSmyg0i fNyD; v lawGu o lwkdY&JUt , lt q u kdx n fh0i fMu w, f/(2) au mfrwDq Dawmi f;cHrI - NrdKUawmft pn f;t a0;u kd u si f;yEkdi fw, f/ t J' Dt pn f;t a0;yGJu kdwwfEkdi fo av mu f (ygwDt zGJU0i fawG?ygwDjyi fyu v lawG) v lrsm;rsm;wu fEdki fat mi fpDpOfyg/ t J' Dt pn f;t a0;u kd wu fa&mu fv mMu wJhv lawG[ m o lwkdY&JUt , lt q awGu kdwi fjyEkdi f

w, f/ t J' Dt pn f;t a0;yGJu ae rwln DwJht , lt q t rsdK;rsdK;u kd Mu m;Ekdi fw, f/(3) au mfrwDrSm aq G;aEG;zkdYt wGu f a&;o m;x m;wJht , lt q awGu kd v lawGeJYwcsdKUt zGJUt pn f;awGu ae&&SdzkdY au mfrwDu awmi f;cH&r, f/(4) t i fwmAsL;v kyfjci f;eJY wkdi fyi faq G;aEG;jci f; - au mfrwDt wGu ft zkd;wefwJhx n fh0i fr IawGv kyfEkdi fwJhyn m&Si fawGu kd t i fwmAsL;v kyfyg/

v Hkav mu fwJht ax mu ft yHhawG&zkdY au mfrwD[ maemu fq Hk;t pD&i fcHpm[ m b , fv kdjzpfr , f? t csu ft v u ft q i fheJY pu m;ppfx kd;t q i fhrSm v lt rsdK;rsdK;eJY t zGJUt pn f;t rsdK;rsdK;u aeb , fv kd t , lt qawG&v mw, fpwmawGu kd &Si f;v i f;jy&r , f/ t m;v Hk;t q i fajyw, fq kd&i f? ay:v pDo pf&v mv dr fhr , f/ ' grSr[ kwf ay:v pDt ajymi f;t v Jjzpfv mr, f? ' grSr[ kwf a&G;au mu fyGJt pDt pOfwpfckx Gu fv mv drfhr, f/

av hu si fhcef;ygwD&JUaMu ji mcsu f? ' grSr[ kwf t kdi f' Dt kdv kd*sDt ay:t ajccHwJh

t "du ay:v pDo Hk;ckygwJh a&G;au mu fyGJt pDt pOft u sOf;u kd o i fwef;o m;awGu kda&;q GJckdi f;yg/

Page 97: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ190189

t cef; - 13

aq G;aEG;yGJrsm;

Edki fi Ha&;o rm;awGt wGu fb , fawmhrSv kyfaq mi fv kdY rNyD;Edki fwJht &mu awmht pn f;t a0;yGJawGv kyfjci f;yJjzpfw, f/ wpfcgw&Haq GaEG;yGJawG[ m yef;wkdi fawmi fjzpfv mr , fhyHkay:w, f/ Edki fi Ha&;rSmci fAsm;wkdY[ m t zGJU0i ft pn f;t a0;yGJawG&Sdw, f/ ygwDu Gefz&i fhawG?au mfrwDt pn f;t a0;yGJawG? ygv Drefq dki f&m t pn f;t a0;yGJawG?u u fb deu ft pn f;t a0;yGJawG? t p&SdwJht pn f;t a0;yGJawG&Sdwm[ m' Dt q dkrSm t ydki f;o Hk;ydki f;ygw, f/ yx rydki f;rSm u RefawmfwdkY[ m t pn f;t a0;yGJau mi f;au mi f;wpfckb , fv dkv kyf&rv Jq dkwJh a, b k, st csu fawGu dkwi fjyx m;wm ' kwd, ykdi f;rSm t pn f;t a0;yGJat mi fjr i fzdkYt u lt n D ay;wJht wlwu Gv kyfaq mi fen f;awGu dk aq G;aEG;x m;w, f/wwd, t ydki f;rSmawmh u RefawmfwkdYo wdx m;&r, hf r [ mAsL[ mawGtaMu mi f;u dkaq G;aEG;x m;w, f/(1) Bu D;rm;wJh t pn f;t a0;yGJq dkwmu awmh&v ' fu dkv lwdki f;o

ab mwlwJht pn f;t a0;yGJjzpfw, f/(2) au mi f;r GefwJht pn f;t a0;yGJq kdwmu awmh v lwdki f;[ m

&v ' fawGt m;v Hk;u dk t jyn fht 0 o ab mrwlEkdi fayr , fht J' D&v ' fawGeJY t q i fajyEdki fwJht pn f;t a0;yGJjzpfw, f/

(3) q dk;&Gm;wJht pn f;t a0;yGJq dkwmu awmh &v ' fawGu dk v lwkdi f;u o ab mrwlb J' D&v ' fawGu dk q u fNyD;ax mu fjycsi faewJht pn f;t a0;yGJjzpfw, f/

au mi f;rGefwJht pn f;t a0;t wGu fa, b k, st csu frsm;Edki fi Ha&;rSmt pn f;t a0;yGJwpfcku dk au mi f;au mi f;rGefrGef

v kyfEdki fzkdY t a&;Bu D;w, f/ au mi f;rGefwJht pn ft a0;q dkwm wu fEdki fo rQt &n ft ao G;jyn fhrDNyD;ajz&Si f;csu fau mi f;au mi f;csrSwfx m;wJh &v ' fawG&wJh t pn f;t a0;yGJjzpfw, f/ ' Dt ajct aet &? t pn f;t a0;u dkwu fa&mu f v mwJhv lwdkki f;[ m o lwkdYo d&r, fht &mt m;v Hk;u dk o dv kdu f&w, fq dkwJhcHpm;csu f&&Sdo Gm;w, f/ t Jo v dk cHpm;v dku f&wmu dk au mi f;rGefwJht ajz&SmrIv dkYac:w, f/ t Jo v dkaq G;aEG;yGJrSm v lwdki f;[ mo lwdkY&JUu dk, fydki ft , lt q awGu dk azmfx kwfcGi fh&Edki fw, f/ t Jo v dkt ajctaeau mi f;wpf&yfrSmv lwkdi f;[ m v u fcHx m;wJht ajz&SdrIu dk t jyn fht 0ax mu fcHMu w, f/ ' gayrJh' Dv dkt ajct aersdK;u dk t NrJwr f;r&Edki fb l;/' Dv kdt ajc t aerSmu RefawmfwdkY[ mau mi f;rGefwJht ajz&SmrIt aMu mi f;ajymMu wJht cgrSm t ajz&SmrIu ae&v mwJh &v ' fu kdñ Tef;q kd aeMu wmr[ kwfb l;/ t pn f;t a0;t wGi f;rSm aq G;aEG;n §dEIdi f;rI? q efYu si fax mu fjyrIawGav smhen f;v mw, f/ ' grSr[ kwf aemu fydki f;rSmt Jo v kdax mu fjyajymq dkr IawGu ygwDt wGi f;rSma&mt jyi fu v l awGrSmyg&SdrSm r [ kwfawmhb l;/ t u sdK;q u ft jzpfwjcm;o lawG&JU t ax mu ft yHhu dkyg&&SdrIjri fhrm;v mv drfhr, f/ t Jo v dkjzpf&wJht aMu mi f;u awmh pepfwu srSefu efwJhen f;v r f;eJY&v mwJh t ajz&SmrI[ mEdki fi Ha&;t &o i fhawmfwJh t ajz&SmrIjzpfw, fv dkY t mrrcHEdki fb l;/ ' Dt ykdi f;rSmygwJht csu fawG[ m t pn f;t a0;u dkOD;aq mi fwJhv lawG? v u frSwft kyfpkt wGu f pDpOfaq mi f&Gu fay;wJho lawGt wGu f &n f&G, fx m;wmjzpfw, f/ ' ght jyi fo i fMu m;ay;wJho lawG? ' grSr[ kwf v lx kt pn f; t a0;awGeJY? aq G;aEG;ji i f;ckefyGJ awGu dkOD;pD;v kyfu dki faewJhv lawG t wGu fv n f; &n f&G, fx m;w, f/

Page 98: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ192191

a0rQ, lx m;wJhwm0efOu ú| [ m t pn f;t a0;at mi fjr i fzkdYt wGu f wm0ef, lx m;wJh

wpfa, mu fwn f;ao mo lr [ kwfb l;/ Ou ú| [ m t pn f;t a0;rSmt a&;ygwJhv lwpfa, mu fjzpfw, f/ ' gayr , fhwjcm;ao mt pn ft a0;wu fo lawG ( t en f;q Hk; wpfydki f;av mu f) ylaygi f;yg0i fr Ir&Sdb JeJY t J' Dt pn f;t a0;b , fu dkrSra&mu fEdki fb l;/ t pn f;t a0;wu fwJhv lwdki f;[ mt pn f;t a0;awGv kyfaewJhyHkpHeJYt n D t en f;q Hk; wm0efwpfpdwfwydki f;awmh&SdMu w, f/ q dkcsi fwJht "dyÜg, fu awmhv lwdki f;[ m t pn f;t a0;x JrSm t jyKo ab maq mi fwJhpdwfeJY yg0i f&r, f? Ou ú| &JU t pDt pOft wdki f;v dku fem&r, f? wjcm;t pn f;t a0;wu fo lawGv dk (t awGUt Bu HKen f;ae&i fawmi f? A[ ko kwen f;yg;NyD;&Si f;&Si f;v i f;v i f;em;rv n fMu &i fawmi f) wav ;wpm;q u fq HMu &r, f/

t pn f;t a0;jyi fq i fjci f;au mi f;rGefwJhjyi fq i fr I[ mat mi fjr i fwJht pn f;t a0;t wGu f

t a&;ygw, f/ yx rq Hk;ao csmaq mi fv kyf x m;&r , fht csu fu awmhaq G;aEG;zdkYv dkt yfaewJh jyó emu dpöawGu dk t pn f;t a0; t pDt pOfx JrSmygzdkYjzpfw, f/ t pn f;t a0;t pDt pOf[ mt a&;Bu D;wJhpu m;v Hk;awGu dkt pOfv dku fcsa&;x m;wmr[ kwfb l;/ t pn f;t a0;t pDt pOf x Jut csu fwpfcsu fpDwkdi f;[ m jyó emu dpö&yfawGu dk &Si f;jyr , fht csu ft v u fawGeJY wGJq u faew, f? ' gaMu mi fh t pn f;t a0;t pDt pOfx JrSm at mu fazmfjyygt csu fawGu dk x n fhzkdYv dkt yfygw, f/(1) jyó emu dpöeJYywfo u fwJht csu ft v u fu kda0rQyg? ' grSr

[ kwfax mu fyHhyg/(2) jyó emu dpöeJY ywfo u fwJht , lt q wpfcku dkzGJYpn f;yg/(3) jyó emu dpöu dkajz&Si f;wJhajz&Si f;r Iq Du dka&mu fygap/

wpfcgwpfav rSmv lawG[ m ' Dt csu fo Hk;csu fpv Hk;u dk wpfx dki f

wn f;eJY&at mi fBu dK;pm;wwfMu w, f/jyó emu kdwpfu efYpDcGJNyD;aq G;aEG;o i fhw, f/ wu , fv kdY' Dt q i fho Hk;q i fhu dk u dki fwG, fcsi fw, fq dk&i f? t J' Dt q i fh o Hk;q i fhu dk ao ao csmcsmcGJjcm;x m;zkdkYt a&;Bu D;w, f?t pn f;t a0;wu fwJho lwkdi f;[ mo lwdkYb , ft q i fhr Sm&Sdaeo v Jq dkwmu dkv n f; &Si f;&Si f;v i f;v i f;o dae&r, f/

wu , fv dkYt pn f;t a0;t pDt pOfu t q i fho Hk;q i fhx Ju b , ft q i fhu yef;wkdi fu dk av Qmu fv Srf;aew, f q kdwmu dkcGJjyEdki fw, fq dk&i ft q i fajyw, f/ t Jo v dkcGJjyEkdi f&i f t pn f;t a0;wu fwJho lawG[ mb mawGjyi fq i fx m;&rv Jq dkwmu dko dEdki fw, f/ wu , fv dkY t aMu mi f;wpfckcku dk ci fAsm;wdkYo dat mi fv kyfay;&r , fq dk&i f? ci fAsm;wdkYu dk, fwdki fq Hk;jzwfv dkYr&Edki fwJh t &mq dk&i f o dyfu dkcu fcJo Gm;Edki fw, f/ ' gaMu mi fhci fAsm;wkdY[ m t pn f;t a0;t pDt pOfx JrSmygwJh wjcm;ao mt aMu mi f;

t &mwpfcku dkajymi f;NyD;t m½Hkpdku fo i fhw, f/ t Jo dv kdv kyfrSo majz&Si f;r I&&SdEkkdi fr , f/

aemu fq Hk;t aeeJY t pn f;t a0;t pDt pOfeJYo u fq dki fwJh t csu ft v u ft m;v Hk;[ m t pn f;t a0;wu fwJhv lawGq Du dk Bu dKwi fa&mu fESi fhx m;zkdY Ou ú| u t ao t csmpDrH&r , f/ t Jo v dkBu dKwi fay;x m;rSo mjyi fq i fzdkYt csdef v Hkv Hkav mu fav mu f&Edki fr , f/ (v dkt yf&i fo lwdkY&JU

½Hk;csu feJYwdki fyi faq G;aEG;v kdY&r, f)/ ' Dt ydki f;t wGu f t pn f;t a0;wu fr, fho lawG[ m t pn f;t a0;t wGu f jyi fq i fx m;o i fhw, f/ o u fq dki fwJht csu ft v u ft m;v Hk;u dkzwfx m;NyD; jyó emu dpö&yft ay:jr i fwJhtjr i fawGu dk awG;x m;zdkYv dkw, f/

t pn f;t a0;t pDt pOfjyi fq i fNyD; o Gm;wJht cgrSmwu , f&i fq dki f&r , fht &mu awmh

t pn f;t a0;yGJyJjzpfw, f/ t pn f;t a0; t pDt pOfu dk cyfjrefjrefzwfNyD;t pn f;t a0;t pDt pOfx JrSmygwJht aMu mi f;t &mawGt m;v Hk;u dk rSefrSef

Page 99: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ194193

u efu ef pDpOfx m;&JUv m;? t pn f;t a0;t pDt pOfx JrSm x n fhx m;wJhyef;wdki fawGt m;v Hk;u dk v lwkdi f;o ab mwlMu o v m; (t csu ft v u fawGu dkay;NyD;t , lt q awGx kwf, lNyD;? ' grSr [ kwf ajz&Si f;csu f&NyD;wJht cgrSm)? t pn f;t a0;t wGu f t csdefb , fav mu fo Hk;rSmv J/ t csdefZ, m;eJY t pn f;t a0;rSmyg0i faq G;aEG;o lt m;v Hk;n Dwln DrQ&r , fhwm0efawGyJjzpfw, f/ ' geJYywfo u fNyD; Ou ú| rSm t mP men f;en f;&Sdaew, f/ Ou ú| u t aMu mi f;t &mwpfcku aeaemu f t aMu mi f;t &mwpfckajymi f;zdkYq E&Sd&i f yg0i fo lawGu ajymi f;ay;&r , f/ t aMu mi f;uawmh t pn f;t a0;u dkt cdsefu dku fNyD; v kyfaewmjzpfv kdYyJ/ Ou ú| [ mtpn f;t a0;t pDt pOfx JrSmygwJht aMu mi f;t &mwpfckpDwdki f;u dk au mi f;au mi f;rdwfq u fay;v drfhr, f/ ' ght jyi f ]' Dt aMu mi f;t &mu dkt ckajymwJht wdki f;q u fNyD;aq G;aEG;apcsi fw, f/ u Refawmfwdkaemu fcHt csu ft v u fen f;en f;eJYpMu &at mi f/ t Jo v dkv kyfzdkYt wGu fu Rrf;u si fo lu dku RefawmfwdkY zdwfx m;w, f/ o lu ' Dt aMu mi f;t &meJY ywfo u fNyD;t u sOf;ajymajymjyv dr fhr, f/ t J' Daemu frSmo lYu dk ar;cGef;awGar ;v dkY&w, f/ NyD;&i ft , lt q zGJYwn fr Ipr f;o yfcsu fawGv kyfr , f/ t pn f;t a0;u s&i f ' Du dpöeJYywfo u fNyD; q Hk;jzwfcsu fcsr, f/} v dkYOu ú| u ajym&r, f/ t J' Daemu frSm v lwdki f;o ab mwlo v m;q dkNyD; Ou ú| u ar;&r , f/t Jo v dk ar;wJht cgrSmt aMu mi f;t &mwpfckcsi f;pD&JU yef;wdki f[ m wpfcgx yfNyD;ay:v mv dr fhr, f/

t pnf;t a0;t q i fhoHk;q i fht pn f;t a0;&UJyx rq Hk;t q i fhu awmh o wi f;t csu ft v u f

t q i fhyJjzpfw, f/ ' Dt q i fhrSm&Edki fo rQt csu f t v u ft m;v Hk;u dkazmfx kwfwi fjy&r , f/ t pn f;t a0;wu fwJho lwdki f;t J' Dt csu ft v u fawGu dko dae&r , f/ t aMu mi f;t &meJYywfo u fNyD; t , lt q zGJYpn f;zdkYt wGu ft csu ft v u fpHkv i fo v m;? rpHkv i fb l;v m;q dkwmu dkv n f;

aq G;aEG;yGJu t m½Hkpdku f&r , f/ ' Dt q i fhrSma&Smi fMu Of&r, fht &mu awmht ajz&SmzkdYaeaeo mo m? t aMu mi f;t &meJYywfo u fwJhaq G;aEG;ji i f;cHkrIawGrv kyfzdkYyJjzpfw, f/

t pn f;t a0;&JU ' kwd, t q i fhu awmh t , lt q u dkyHkazmfjci f;yJjzpfw, f/ wu , faq G;aEG;ji i f;cHkr IawGjzpfv mawmhrS' Dt q i fhay:v mw, f/ ' Dt q i fhrSmyg0i fo lt m;v Hk;[ mo lwdkY&JUt , lt q t jr i fawGu kdyGi fhyGi fhv i f;v i f;ajymMu &w, f/ wpfcsdef wn f;rSmyJt m;v Hk;[ ma, b k, so ab mwln Dr Iu dk &Smae&r , f/ v lwdki f;[ mo lwpfjyefu dk, fwpfjyefji i f;cHkcGi fh&Sdw, f/ wjcm;o lawG&JU t jr i fawG0i fv mEdki fzkdYu dkv n f;zGi fhx m;&r, f/ ' Dt q i fhrSmzefwD;jci f;v n f;ygv mNyD/ t csu ft v u ft ydki f;t pawG? v laygi f;pHk&JUt jr i ft , lt q awGu dk aygi f;pyfNyD;t pn f;t a0;wu fv mwJhv lawGx Ju t rsm;pk? ' grSr[ kwf t m;v Hk;o ab mwlv u fcHEdki fwJht ajzwpfckq Du dk a&mu fr , hfv r f;aMu mi f;u dk zefwD;&r , f/

wwd, t q i fhu awmh t ajzx kwfjci f;t q i fhu kdau smfv Gefjci f;yJjzpfw, f/ pu m;ppfx kd;r Iu ae b , fv kdt csu ft v u frS r&awmhb l;q kd&i f q Hk;jzwfcsu fcs&awmhr, f/ q Hk;jzwfcsu fcswJhae&mrSmv n f;en f;v rf;rsdK;pHkeJYq Hk;jzwfcsu fcsv kdY&w, f/ wpfcgwpfav v lwkdi f;o ab mwlwJhq Hk;jzwfcsu fu kdcszkdYt q i fajyEkdi fw, f/ ' gayrJh wpfcgwpfavrSmawmhrjzpfEkdi fb l;/ t Jo v kdt csdeft cgrsdK;rSm rJcGJNyD;q Hk;jzwf&v drhfr , f/rJcGJNyD;q Hk;jzwfwJhae&mrSmv n f; ao ao csmcsmpDrHzkdYv kdw, f/ ci fAsm;wkdY[ m Ou ú| wpfa, mu ft aeeJY rJcGJq Hk;jzwfr , fhu dpöeJYywfo u fNyD;o Ho , &Sdp&mrv kdat mi fpDpOfo i fhw, f/ ]' Du dpöeJYywfo u fNyD;ji i f;q efzkdYb , fo lu rESpfo u fb l;v kdYrajymb l;v J/} pwJht Ekwfv u ©P mawGygaewJhpu m;pkrsdK;rajymygeJY/ t J' Dt pm; ]' Dwi fjycsu fu kdb , fo luv u fcHo v J/} q kdNyD;ajymyg/ t J' Daemu frSm rJcGJq Hk;jzwfyg/ rJcGJq Hk;jzwfwJhae&mrSmv n f; v u fax mi fNyD;q Hk;jzwfyg? ' grSr [ kwf wpfa, mu fcsi f;pDu kdar ;NyD; rJcGJq Hk;jzwfyg/ wu , fv kdY v lro dapcsi fb l;q kd&i f

Page 100: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ196195

x Hk;pHt wdki f; v QdKU0Su frJay;pepfu kdu si fho Hk;yg/ b , fv kdt pDt pOfeJYyJv kyfo n fjzpfap rv kyfci frSm &Si f;&Si f;v i f;v i f;jzpfzkdYv kdw, f/

&v mwJht ajzt m;v Hk;u kd ao ao csmcsm*½kwpkdu fa&wGu fyg/t J' Dt ajzawGu kd o mrefa&wGu fv kdu fr, fq kd&i f ½Iyfax G;rIawGay:v mEkdi fw, f? rau seyfr IawGjzpfv mEkdi fw, f/ Oyrmajym&r, fq kd&i f ' Dv kdu dpörsdK;[ m t , lt q yHkazmfjci f;t q i fh t q Hk;o wfykdi f;rSmjzpfEkdi fw, f/wpfckwn f;ao mt , lt q eJYywfo u fNyD; wpfaeYv Hk;t v kyf½Iyfo Gm;Ekdi fw, f/ ][ kwfNyD? ' gq kd&i fi gwkdY' Dv kdv kyfMu r, f} q kdNyD; Ou ú| u ajymEkdi fw, f/ ' grsdK;[ m Bu D;rm;wJhy#dyu ©awGu kd jzpfay:v mEkdi fapw, f/t aMu mi f;u awmh q Hk;jzwfNyD;o m;u dpöeJYywfo u fNyD;wcsdKUv lawGrSmo Ho , jzpfaeEkdi fw, f/ ' gwi fru ao ;b J wu , fa&mq Hk;jzwfcJhov m;q kdNyD; v lawGawG;o Gm;Ekdi fw, f/ ' Dv kdo Ho , rsdK;[ m &wJht ajzawGeJYywfo u fNyD; o ab mrwlcJhwJhv lawG&JUpdwfx JrSm pGJo Gm;Ekdi fw, f/t J' Dv kdjzpfo Gm;wJht cgu s&i f pkd;&dr fylyefr IawGeJY rJcGJq Hk;jzwfrIu kdx yfNyD;v kyfMu &v drfhr, f/ ' grSr[ kwfygwDt wGi f;rSm? t zGJUt pn f;wGi f;rSm&SdwJhwcsdKUao mt aMu mi f;t &mawGeJY apmapmu &v mwJht ajzawG&JU w&m;0i fjzpfrIu kdq Hk;jzwfMu &v drhfr , f/ ' gaMu mi fht ajzawGu kda&wGu fwJh t cgrSm &Si f;v i f;jywfo m;r I[ m t a&;Bu D;wmjzpfw, f/

t pn f;t a0;yGJawGrSm v lawG[ m t m;v Hk;ajymq kdaq G;aEG;NyD;o m;t q i fhawGu kd jyefo Gm;zkdYpdwfq E&SdMu w, f/ t ajz&o Gm;wJht cgrSm yg0i faq G;aEG;o lawG[ m wpfcgwpfav rSm ]' Du dpöeJYywfo u fNyD;q Hk;jzwfzkdY t csu ft v u fv Hkv Hkav mu fav mu f&&JUv m;/} q kdNyD; t csu ft v u ft q i fhu kdjyefo Gm;csi fMu w, f/ ' Dv kdt ajct aersdK;[ m t , lt q zGJUpn f;yHkt q i fhrSmv n f;jzpfEkdi fajc&Sdw, f/ t J' Dt csdefrSm yg0i faq G;aEG;o lawG[ m o lwkdY&&Sdx m;wJht csu ft v u ft m;v Hk;u kd rv Hkav mu fb l;v kdY x i fjr i fwwfMu w, f/ t Jo v kdaemu frSmu sefcJhwJht q i fhawGq Djyefo Gm;zkdYajymMu wJhv lawGt m;v Hk;[ m t pn f;t a0;yGJt wGi f;rSm

o lwkdY&JUt jr i fawGu kd OD;pm;ay;rcH&wJho lawGjzpfw, f/ ' gayrJh t Jo v kdaemu faMu mi f;jyefv Sn fho Gm;zkdYwi fjywJho lawGu kdv n f; Ou ú| u t jyi f;t x efru efYu Gu fo i fhb l;/ aemu faMu mi f;jyefv Sn fhNyD; t u sOf;csKyfaq G;aEG;cGi fhjyKv kdu fyg/ ' Du dpöeJYywfo u fNyD;v n f; Ou ú| u t x l;jyKNyD;ajymaep&mrv kdawmhb l;/ t Jo v kdajymv kdu f&i f t cko lwkdYa&mu faewJht q i fhu kd rsu fajcjywfro Gm;apzkdYyJjzpfw, f/ ( ]u RefawmfwkdY[ mzdt m;ay;cHae&w, f/} ]u RefawmfwkdYrSm v Hkav mu fwJht csu ft v u fr&Sdb l;/} ) pwJht pDt pOfay:a0zefr IrsdK;&Sdv mcJhr , fq kd&i f aemu fq Hk;t ajzt wGu fax mu fyHhEkdi fwJh ax mu fyHhrIt cGi fht a&;awGay:v mv drfhr, f/wu , fv kdY u sefcJhwJht q i fhawGu kd jyefo Gm;zkdYawmi f;q kdrIawG[ m t ajz&zkdYt wGu f t aESmi hft , Su fjzpfat mi fv kyfwJh en f;AsL[ mjzpfaer , fq kd&i f Ou ú| u t J' Dawmi f;q kdr Iu kdji i f;y, fo i fhw, f/

oabmrwlnDrIt x l;o jzi fhEkdi fi Ha&;rSm q Hk;jzwfcsu fawGcsrSwfwJht cg? u GJjym;

jcm;em;wJh&v ' frsdK;&v kdwJhv lawG&SdaeEkdi fw, f/ t J' Du dpöu kd*½kwpkdu fpDrHo i fhw, f/ &&Sdx m;wJht ajzawGeJYywfo u fNyD; jyi fyu a0zefr IawGt m;v Hk;u kd yg0i faq G;aEG;x m;wJho lawGt m;v Hk;u u mu G, fckcH&r , f/' g[ m t ajccHpn f;rsOf;pn f;u r f;jzpfw, f/ t wGi f;x JrSmjzpfaewJha&SUaemu frn Dr IawGu kdawmh a&G;au mu fyGJeJYywfo u fNyD; pdwf0i fpm;r Ien f;en f;yJ&SdEkdi fw, f? ' grSr [ kwf v Hk;0r&SdEkdi fb l;/ ' gayrJh apmapmu ajymwJh pn f;rsOf;pn f;u rf;eJYywfo u fv kdY >ci f;csu fawG&SdEkdi fw, f/t x l;o jzi fh (t rsdK;o rD;0g' DawG[ m u kd, f0efzsu fcsjci f;t ay:wm;jrpfzkdYt wGu f b , fawmhrS rJay;rSmr[ kwfb l;/) pwJht ajccHu si fh0wfq kdi f&mjyó emrsdK;awGrSmawmh >ci f;csu f&Sdw, f/ ' grSr [ kwf o lwkdY&JUt x l;wi fjyr IawGu kd u mu G, fzkdYt wGu fv lawG[ m o lwkdY&JUax mu fyHho lawGeJY t q i frajyjzpfwJht cgrSmv n f; apmapmwkef;u ajymwJh >ci f;

Page 101: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ198197

csu f&Sdaew, f/ t J' Dv kdu dpörsdK;awGrSm &v mwJht ajzawGu kdq efYu si fNyD;o lwkdYu kdrJray;zkdYajymMu w, f/ wpfcsdefwn f;rSmyJ o lwkdY&JUw&m;0i fjzpfr Iu kdv n f; u mu G, fx m;Mu w, f/ ygwDwGi f;u yk*¾dKv fwpfa, mu f?' grSr[ kwf t kyfpkwpfpku t Jo v kdrv kyfcsi fb l;q kd&i f ygwDwGi f;t u GJt NyJjzpfEkdi fw, f/ t J' Dv kdt ajct aersdK;ay:rv mat mi fv kdY ygwDuBu dK;pm;&r, f/ ' gayrJh wu , fv kdYt ajzawGu kdrSefrSefu efu ef&&SdcJhw, fq kd&i f apmapmwkef;u ajymwJht csu f[ m ajz&Si f;r Iwpfcko mjzpfNyD;&v ' fawGu kdv u fcH&r, f/

&v mwJht ajzawGukdt aumi ft x nfazmfjci f;rMu mcP q kdo v kdyJ &v mwJh&v ' ft ajzawGu kd o i fho i fhwi fh

wi fht au mi ft x n frazmfMu b l;/ t aMu mi f;u awmh t au mi ft x n fazmfzkdYwm0efawGu kd ao ao csmcsmrazmfjyv kdYyJjzpfw, f/ &v ' ft ajzawGu kdt au mi ft x n fazmfjci f;[ m o b m0t m;jzi fh t pn f;t a0;yGJawGNyD;wJht cgrSm pwi fw, f/ ' gayrJh ]b , fo lu b , ft csdefrSmt au mi ft x n fazmfrv J/} pwJht pn f;t a0;yGJt wGi f;rSm &v mwJh&v ' ft ajzawG&JUt u sdK;q u fawGu kd x n fho Gi f;pOf;pm;zkdYt a&;Bu D;w, f/

Ouú|t x u frSmazmfjycJhwJht wkdi f;yJ t pn f;t a0;yGJwpfckau mi f;

au mi f;rGefrGeft au mi ft x n fazmfEkdi fzkdYt wGu f v Hk;0wm0ef&SdwJhyk*¾dKv fr [ kwfayr, fhv n f; t "du yk*¾dKv fwpfOD;awmhjzpfw, f/ o l[ m yg0i faq G;aEG;o lawGMu m;u t jyeft v Sefajymq kdv kyfu kdi fr IawGu kd Bu D;Mu yf&w, f/ t &i fu o ab mwlcJhwJh yef;wkdi fawGeJYv n f;u kdu fn Dr I&Sdv m;q kdwmu kd ppfaq ;&w, f/ at mi fjr i fwJh Ou ú| wpfa, mu f&JU t "dut v kyfu awmh Mu m;aejci f;yJjzpfw, f/ ' gayrJh o lYq DrSm u dk, fykdi ft jr i fr&Sd&b l;v kdYawmhq kdcsi fwmr[ kwfb l;/ o l[ m yg0i fo lwkdi f;u kd

ao ao csmcsmajymq kd&r, f/ wpfa, mu fa, mu f&JUt jri fu kd? ' grSr[ kwfo lY&JUu dk, fykdi ft jr i fu kdyJ OD;pm;ray;&b l;/ Ou ú| [ m t m;u pm;yGJt wGu f' dki fv lBu D;v kdyJ pn f;rsOf?pn f;u rf;eJYt n DjyKrlzkdYajym&r, f/ o lu kd, fwkdi fuMu m;aejzpfae&r , f/ t Jo v kdrv kyfEkdi fb l;q kd&i f t pn f;t a0;yGJu kdajzmi fhajzmi fhwef;wef;v kyfEkdi frSmr[ kwfawmhb l;/ o lY&JUv kyfykdi fcGi fht mP mu kdv n f; ar ;cGef;x kwfv mv dr fhr , f/ t J' Dv kdt pn f;t a0;yGJrsdK;uaeau mi f;rGefwJh&v ' ft ajzawGx Gu frv mEkdi fb l;/ wu , fv kdY Ou ú|[ maq G;aEG;wJhu dpöjyó eJYywfo u fNyD; o dyfjyi f;x efaer, fq kd&i f t J' Daq G;aEG;r Iu ae o lYt wGu ft u sdK;t jrwf&SdaeEkdi fw, f/ ' gaMu mi fh ' Du dpöt wGu faq G;aEG;wJhae&mrSm wjcm;ao m, m, DOu ú| wpfa, mu fu kdcefYx m;zkdYt Bu Hay;csi fw, f/

t pn f;t a0;yGJrsm;t wGu f yl;aygi f;aq mi f&GufrIyHkpHrsm;t pn f;t a0;yGJt wGi f;rSm yg0i fo lawGt Mu m;u q u fo G, fr I

u kdx def;o drf;zkdYv kdw, f/ t ajccHt m;jzi fh yl;aygi f;aq mi f&Gu frIyHkpH ESpfrsdK;&Sdw, f/ wpfcku Mu , fyHkpHt jzL? aemu fwpfcku u Gef&u fyHkpHjzpfw, f/ ' DyHkpHESpfckpv Hk;u kd t pn f;t a0;yGJ&JUt q i fho Hk;q i fhjzpfwJh t csu ft v u fq i fh? t , lt q t q i fh? ' grSr [ kwf &v ' ft ajzt q i fh pwJht q i fhawGrSm t x da&mu fq Hk;t o Hk;jyKEkdi fw, f/ ' DyHkpHESpfcku kd u RefawmfwkdYt u sOf;csKyfaq G;aEG;r, f/

Mu, fyHkpH' DyHkpHx JrSm Ou ú| eJYyg0i faq G;aEG;o lawGMu m;u q u fET, fr Iu kd

wi f;wi f;u syfu syfyHkazmfx m;w, f/ yg0i faq G;aEG;o lawG[ m o lwkdYt csi f;csi f;wkdu f½kdu faq G;aEG;v kdYr&b l;/ Ou ú| q Du ae wpfq i fho maq G;aEG;Ekdi fw, f/ b , fo lu b , fo lYpu m;ajymt v Sn fhv Jq kdwmu kdOu ú| u o wfrSwfay;w, f/ wi fjycsi fwJht csu ft m;v Hk;u kd Ou ú|

Page 102: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ200199

q D wi fjy&w, f/ ' Dv kdyHkpHyl;aygi f;aq mi f&Gu fr IrsdK;u kd NrdKUau mi fpD?' grSr [ kwf v TwfawmfawGx Ju pu m;ppfx kd;wJh t pDt pOfawGrSmawGU Ekdi fw, f/ Mu , fyHkpHu kdat mu fygt wkdi f;awGUEkdi fw, f/

' DyHkpH&JU&n f&G, fcsu fu awmh pu m;ppfx kd;r Icsu fjci f;jzpfrv mat mi f (&&Sdx m;wJht csu ft v u fawG? t , lt q awGu kd) pkpn f;yHkazmfjci f;yJjzpfw, f/ v lwkdi f;rSm pu m;ajymzkdYt v Sn fh&Sdw, f/ ' grSr [ kwfwpfa, mu fa, mu fu ajymzkdY Ou ú| u zdwfac:w, f/ ' DyHkpHu kdt csu ft v u ft q i fhrSm t o Hk;jyKw, f/ ' ght jyi ft , lt q zGJUpn f;r Itq i fh&JUyx rykdi f;rSmv n f;o Hk;w, f/ &v ' ft ajzawGu kd azmfaq mi fwJht q i fhrSmv n f;o Hk;w, f/ Ou ú| [ m yl;aygi f;aq mi f&Gu fr I&JU A[ kdcsu fjzpfw, f/ q u fNyD;ajymq kdv kyfu dki fr IawGt m;v Hk;u kdv n f; x def;csKyfx m;w, f/ t J' Dv kdv kyfwJhae&mrSm v lawGeJYrsu fv Hk;csi f;q u fo G, fzkdYv kdw, f/ ajymcJhNyD;o m;t &mawGu kd t ESpfcsKyfay;&w, f/ v lawGwpfv Sn fhpDpu m;ajymzkdY zdwfac:&w, f/ wpfcgwpfav rSm Ou ú| [ myg0i fo lawGwkdu f½kdu f ajymq kdwkefYjyefaeMu wmu dkv n f; wm;q D;&w, f/ wu , fawmh Mu , fyHkpH[ m wi f;u syfwJhyHkpHjzpfo v kd t x u fat mu fzdpD;r I&SdwJhyHkpHv n f;jzpfw, f/

u Gef&u fyHkpHu Gef&u fyHkpHu awmh Mu , fyHkpHx u fykdNyD; wn faq mu fyHkt m;

jzi fhv Gwfv yfw, f/ yg0i fo lawG[ m u armu fu r r jzpfat mi fv kdYwm;q D;Ekdi fwJhOu ú| eJYwkdu f½kdu fq u fo G, fv kdY&o v kd t csi f;csi f;v n f;wkdu f½kdu fq u fo G, fv kdY&w, f/ u Gef&u fyHkpHq u fo G, fr I[ m aq G;aEG;ji i f;cHkr IawGt m;awGaMu mi fh v lawGwpfa, mu feJYwpfa, mu f yl;aygi f;a&maESmNyD;aq G;aEG;Ekdi fw, f/ wDx Gi fzefwD;rIawGjzpfay:v mzkdYt wGu fv n f; t cGi fhay;x m;w, f/ t , lt q awG[ m wDx Gi fzefwD;Ekdi fpGr f;&SdwJhpu m;ajymq kdr IawGx Ju ]ao ao csmcsmpOf;pm;jci f;} aMu mi fh wjzn f;jzn f;yHkay:v mw, f/ wu fa&mu fv mwJhv lwkdi f;[ m t csu fwkdi f;u kd0i fa&mu faq G;aEG;Ekdi fw, f/ u kd, fht v Sn fhu srSu dk, faq G;aEG;&wmrsdK;r[ kwfawmhb l;/ u Gef&u fyHkpHu kdat mu frSmawGUEkdi fw, f/

u Gef&u fyHkpH[ m t , lt q azmfaq mi frIt q i fht wGu f t au mi f;q Hk;yHkpHjzpfw, f/ Ou ú| [ m Mu , fyHkpHu kd t pOD;ykdi f;t q i fhrSm t o Hk;jyKEkdi fw, f/ t Jo v dkt o Hk;jyKwJht cgrSmv n f; wpfa, mu fcsi f;pDu kdwpfv Sn fhpDpu m;ajymcGi fhay;w, f/ NyD;rSpu m;ppfx kd;yGJv kyfckdi f;w, f/

PCH

PP

P

P

P

P

P

PCH

PP

P

P

P

P

P

Page 103: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

Ou ú| &JUt "du u t cu ft cJu awmh yHkpHwpfckeJYwpfckMu m;rSm b , fv kdt u l;t ajymi f;v kyfay;rv Jq kdwJht csu fyJjzpfw, f/ t pn f;t a0;t pykdi f;rSm o l[ m Mu , fyHkpHeJYpwi f&r , f/ t J' DyHkpHt &jyKr laq mi f&Gu f&r, f/ t , lt q zGJUpn f;r It q i fht wGi f;rSmawmi f apmapmu yHkpHt wkdi f;yJjyKr laq mi f&Gu fMu &OD;r , f/ yHkpHESpfckMu m;rSm n i fn i fo mo mt u l;t ajymi f;v kyfzkdYt wGu f Ou ú| u aemu fu l;r , fhyHkpHu kdt wn fjyK aMuji mp&mrv kdb l;/ yx rt q i fhrSmo Hk;cJhwJhyHkpHu kd jzn f;jzn f;csi f;azsmu fypfv kdu f&r, f/ ' grsdK;v kyfzkdYt wGu fau mi f;rGefwJhen f;v rf;awGu awmhajymq kdwJho lawGeJY rsu fv Hk;csi f;csdwfq u fr Iu kdav Qmhcsypf&r , f/ cHkrSmrSDNyD;x kdi fae&r , f/ t csdefwkdwGi f;pu m;0kdi f;[ m o lYb mo mo lpD;arsmo Gm;v drhfr , f/ aq G;aEG;aewJht csdefrSm u armu fu r jzpfv mrSmu kd Ou ú|u rpkd;&drfo i fhb l;/ pu m;yGJawGrSm wpfa, mu fu ajymNyD;wpfjcm;wpfa, mu fu em;rax mi fwmrsdK;awGv n f;&Sdwwfw, f/ wu , fv kdYyGJ[ mv Hk;0u armu fu r jzpfo Gm;Ekdi fwJht ajct aeu kdjr i fwJht cgrSo m Ou ú| u0i fa&mu fx def;o dr f;o i fhw, f/ ' gayrJh v u f&Sdu si fho Hk;aewJhu Gef&u fyHkpHu kdawmh q u fNyD;x def;o drf;x m;&r , f/

Ouú| \ 0i fa&mufpGufzufrI

aq G;aEG;yGJt wGi f; Ou ú| [ m en f;o Hk;en f;eJY0i fa&mu fpGu fzu fEkdi fw, f/

t ESpfcsKyfjci f;eJYar;cGef;rsm;ar;jci f;Ou ú| [ m ajymcJhwmawGu kd t ESpfcsKyfay;jci f;? ajymq kdaq G;

aEG;o lawGu kd ar ;cGef;ar;jci f; pwJhen f;v r f;awGeJY aq G;aEG;yGJt wGi f;0i fa&mu fpGu fzu fwm[ m yx ren f;v r f;jzpfw, f/ t ESpfcsKyfay;jci f;t m;jzi fh ajymq kdaq G;aEG;o lawG&JU t "du ajympu m;awGu kd ao csmwd

202201

u sv mat mi fv kyfaq mi fay;Ekdi fw, f/ t Jo v kdv kyf&yf[ m t aygi f;v u ©P maq mi fwJho u fa&mu fr IawGt rsm;Bu D;&Sdw, f/ ajymq kdo l&JU&n f&G, fcsu fu kd v lwkdi f;ao ao csmcsmem;v n fo ab maygu f&JUv m;? raygu fb l;v m;q kdwmu kd Ou ú| u ppfaq ;zkdYt cGi fht a&;&w, f/ (v kdt yfr , fq kd&i fOu ú| &JUt ESpfcsKyfu kd jyi fq i fEkdi fw, f/ ' grSr [ kwfx yfaygi f;x n fhEkdi fw, f/) ' ght jyi f Ou ú| [ majymx m;wJhpu m;awGx JrSmygwJh pdwf0i fpm;zG, ft csu fawGu kd&Si f;v i f;jyEkdi fw, f/ wjcm;yg0i fo lawGu kdv n f;ykdNyD; *½kwpkdu fem;ax mi fzkdYwkdu fwGef;Ekdi fw, f/ ajymq kdo l[ m o lajymwJho wi f;pu m;awGu kd em;ax mi faeo v m;? x yfcgx yfcgajymaewmv m;q kdwmu kdv n f; Ou ú| u o wday;Ekdi fw, f/ ' ght jyi f ajymwJhpu m;awGu kdykdNyD;x dx da&mu fa&mu fjzpfv mat mi fv kyfzkdY? au mi f;rGefwJhOyrmawGeJYwi fjyzkdYu kdv n f; wkdu fwGef;Ekdi fw, f/ aemu fq Hk;t aeeJYt ckajymwJhen f;v rf;[ m aq G;aEG;yGJt wGi f;wn fwn fNi drfNi dr feJYt pDt pOfwu sjzpfv mat mi fu ln Day;Ekdi fw, f/ wu , fv kdY t ESpfcsKyfrI[ m wdu sw, fq kd&i f t pn f;t a0;yGJ[ m wn fNi dr fat ;csr f;aer , f/ t Jo v kdrSr [ kwf&i f wi f;t m;awG? o ab mrwln Dr IawGay:v mEkdi fw, f/

ar ;cGef;ar ;jci f;q kdwmu awmh ajymo lawGq Du ae o wi f;tcsu ft v u fawGykdrkd&&SdzkdY Ou ú| &JUBu dK;yrf;r Iwpfckjzpfw, f/ ' grSr[ kwfpu m;ajymo lu dk o lwkdYajymaewJht csu feJYywfo u fNyD; ykdrkd&Si f;v i f;v mat mi fv kyfckdi f;jci f;v n f;jzpfw, f/ ]' Dt v kyfu kdb , fv kdv kyfaeo v J/ci fAsm;b mu kdq kdv kdcsi fwmv J/ u Refawmf' gu kd rSefrSefu efu efem;v n fEkdi fyghrv m;/ ' Dv kdb maMu mi fhpOf;pm;o v J/} pwJhar ;½kd;ar;pOfar ;cGef;awGu kdar ;yg/ ci fAsm;wkdYrwkefYjyefci frSm wjcm;v lajymwJhpu m;u kdem;v n fzkdYBu dK;pm;ygpwJho i fcef;pmrsdK;u kdv n f; Ou ú| u o i fMu m;ay;Ekdi fw, f/

Page 104: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

0i fa&mu fpGu fzu frIaMu mi fh rwln DwJht aMu mi f;t &mrsm;ay:x Gufv mEkdi fjci f;

aq G;aEG;yGJ&JUwcsdKUao mt q i fhawGrSm (t x l;o jzi fh t , lt qyHkazmfjci f;t q i fhpwi fwJht cgrSm) yg0i fo lawGu kd o lwkdY&JUt jr i ft &v Gwfv Gwfv yfv yfajymq kdaq G;aEG;ckdi f;yg/ o lwkdYajymq kdaq G;aEG;aeMuwJhu dpöeJYywfo u fNyD; cGJjcr f;pdwfjzmr IawGv kyfckdi f;yg/ v Gwfv Gwfv yfv yft ajzx kwfckdi f;yg/ wu , fv kdY t zGJUt pn f;x Ju t aMu mi f;t &maygi f;pHku kd ½Iyf½Iyfax G;ax G;aq G;aEG;aew, fq kd&i f ' g[ m Ekdi fi Ha&;t v kyfv kyfaew, fq kdwmu kd o ab maygu f&r , f/ ygwDwGi f;eJY ygwDjyi fyu v lawGq Du ae ax mu fcHr Iu kd&&SdEkdi fr , fh &v ' ft ajzau mi fawG&&SdzkdYt wGu f u kdi fwG, faewJhjyó emu kd b u faygi f;pHku aeaq G;aEG;&r, f/wwfEkdi fo rQt ajz&SmazG&r, f/ Ou ú| &JUyx rOD;q Hk;v kyfaq mi f&r, fht csu fu awmh b , fv kdb , fyHkt jyn fht 0o ab mwln Dr Iu kd wwfEkdi fo rQjrefjrefq efq ef&&SdzkdY t aq mu ft t HkwpfckzGJUpn f;wn faq mu fzkdYyJjzpfw, f/ ' gaMu mi fhu GJjym;jcm;em;r IawGx u fpm&i f b Hkt kwfjrpfu kdwn faq mu fzkdYt a&;Bu D;w, f/ t pn f;t a0;yGJ&JU' Dt q i fhrSm ' Dv kdwdr f;n Twfr IawGu kd Ou ú| u au smfv Tm;Ekdi fzkdYBu dK;pm;&r , f/ u GJjym;jcm;em;r IawGu kd azmfx kwfzkdYt au mi f;q Hk;en f;v r f;u awmh yg0i faq G;aEG;o lawG&JUt jr i fawGeJYt , lt q awGu kdar;jci f;yJjzpfw, f/ (ci fAsm;wkdY b mawGpOf;pm;x m;o v J/) q kdwJhar;cGef;rsdK;ar;jci f;yJjzpfw, f/ ' grSr[ kwfMu m;o dx m;&wJhv lawGq Du ae rwlu GJjym;jcm;em;wJht jr i fawGu kdv n f;ar ;jref;&r, f/

bHkt kwfjrpfu kd&SmazGzkdY&nf&G, fx m;wJh Mu m;0i fpGu fzufrIMu m;0i fpGu fzu fr I[ m b Hkt kwfjrpfu kdwn faq mu fzkdY&n f&G, f

&r, f/ Oyrm t , lt q awGt jr i fawGu kdaygi f;pn f;&r, f/ a&SUav Qmu fazmfjyr, fhpmykd' fx Ju t aMu mi f;t &mawGeJY q efYu si fwkdu fq kdi fNyD; ppfaq ;

Mu n fhyg/ ' Dv kdMu m;0i fpGu fzu fr Iu kd yg0i fo lawGu t ajz&SmzkdYv kyfaewJht csdef? ' grSr [ kwf t jr i fawGu kdzv S, faewJht csdef (t , lt q yHkazmfaewJht q i fh&JU ed*Hk;ykdi f;rSm) o Hk;&r , f/ t ckt csdefrSm Ou ú| [ mt rsdK;rsdK;ao m aq G;aEG;o lawGx Ju b Hkt kwfjrpfu kdt m½kHpkdu fx m;&r , f/o l[ m ' Dt v kyfu kdv kyfzkdY ajymx m;NyD;o m;pu m;awGu kd t ESpfcsKyfx m;wJht ESpfcsKyfr lMu rf;u kday;&r, f/ t J' Dt ESpfcsKyfr lMu rf;x JrSm wwfEkdi fo rQu GJjym;jcm;em;r IawGu kdazmfjyx m;&r, f/ ' gayrJhOu ú| [ mo lwkdYajymcJhwJhpu m;awGu kd em;v n fr Iv GJaew, fv kdY x i fro Gm;at mi fwi fjyzkdYawmhv kdw, f/ ' Dv kdrsdK;0i fa&mu fpGu fzu fr IawGu kd ]' Dv r f;u kda&G;r , fq kdwJht csu fu kd b , fo lo ab mwlo v J/} ' grSr[ kwf ]ci fAsm;ajymwmt awmfrsm;rsm;u kd u RefawmfMu m;NyD;NyD/} pwJhpu m;rsdK;eJY pwi fyg/ ' Dae&mrSm ]b , fo lrS' Du dpöu kd wi fjyr Ir&Sdao ;b l;/} q kdwJh t Ekwfv u ©P maq mi fwJhpu m;v Hk;rsdK;u kdv n f; o Hk;zkdYo i fhawmfw, f/ ' Dv kdMu m;0i fpGu fzu fr I[ m o lwkdYu dk, fEIdu ft wGu f b Hkt kwfjrpfu kdpwi f&SmazGzkdYt m;ay;x m;w, f/

r[ mAsL[ mrsm;

t pn f;t a0;yGJawGq kdwm v lwpfa, mu feJYwpfa, mu fMo Zmv Trf;rkd;zkdY ' DZkdi f;q i fx m;wJht &mawGyJjzpfw, f/ ' grSr[ kwf wpfa, mu feJYwpfa, mu fMo Zmv Trf;rkd;cHzkdY jyKv kyfx m;wJht &mawGyJjzpfw, f/ t pn f;t a0;yGJq kdwm ajz&Si f;r IawG&zkdYt wGu fawGUq HkwJhae&mjzpfw, f/ t x l;o jzi fht pn f;t a0;yGJu kdwu fv mwJho lwkdi f;o ab mwlwJh ajz&Si f;r IawG&zkdY awGUq HkwJhae&mjzpfw, f/ v lawG&JUpdwfu kdajymi f;v Jjci f;[ m ' DjzpfpOf&JUt "du u swJht pdwft ykdi f;jzpfw, f/ ' gayrJh rQrQwweJYyGi fhv i f;jr i fo mzkdYawmhv kdw, f/ t x l;o jzi fhEkdi fi Ha&;rSm t NrJwr f;rQwyGi fhv i f;aezkdYv n f;rv kdb l;/ u sefcJhwJhpmykd' frSm u RefawmfwkdY[ mt pn f;t a0;yGJ

204203

Page 105: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

awGu &v mwJh&v ' fawGu kd Mo Zmv Tr f;r kd;Ekdi fwJhr [ mAsL[ mawGu kdpl;prf;av hv mcJhMu NyD;NyD/ ' Den f;AsL[ mawGu kd au smi f;o m;awG o ab maygu fEkdi fzkdYu ln Day;&i f; t Jo v kden f;AsL[ mawGu kdckcHEkdi fr, fh en f;v rf;awGu dkv n f; u RefawmfwdkYajymcJhNyD;o Gm;NyD/ yGJu kdzsu fq D;wJhr[ mAsL[ mawG[ m Ekdi fi Ha&;u kdemrn fysu fat mi fv kyfwJh r [ mAsL[ mawGjzpfw, f/

t q i fhq i fh r[ mAsL[ mrsm;yx rq Hk;t q i fhq i fhr[ mAsL[ mu awmh t ay:rSmazmfjyx m;wJh

t q i fht rsdK;rsdK;&JU e, fedrdwfawGu kd ½Iyfax G;o Gm;at mi f Bu dK;pm;jci f;yJjzpfw, f/ Oyrmajym&&i f v lwpfa, mu f[ m t csu ft v u ft q i fhrSmo lY&JUt , lt q u dk t csu ft v u fwpfckt aeeJYwi fjyzkdYBu dK;pm;w, f/t J' Dt csu ft v u fx JrSm o lY&JUyk*¾dKv fa&;t jr i fawG t rsm;Bu D;ygaew, f/Oyrm ]t i , fwef;Ekdi fi Ha&;q kdi f&mt q i fhawGrSm t rsdK;o rD;awGen f;en f;yJ&Sdw, f(t csu ft v u f)/ ' g[ mv Hk;0 v u fcHEkdi fp&mrau mi f;wJht csu fyJjzpfw, f(t , lt q )/} q kdwJhpu m;u kdMu n fh&i fo dEkdi fw, f/t q i fht rsdK;rsdK;Mu m;u e, fedrdwfawGu kdjzwf au smfzkdYwjcm;en f;v rf;wpfcku awmh t , lt q zGJUpn f;yHkazmfwJht q i fhrSm q Hk;jzwfcsu fawGu kdjrefjrefq efq efcsrSwfzkdY wGef;t m;ay;jci f;yJ jzpfw, f/ ]u RefawmfwkdY[ mt i , fwef;t q i fhawGt wGu f u sm;rt csdK;t pm; i g;q , f&mckdi fEIef;u kdyJwi fjyo i fhw, fv kdYx i fw, f/ ao csmwmu awmh ' DrSm&SdwJhv lwkdi f;[ m' Dt csu fu kd jzpfEkdi fajc&SdwJhajz&Si f;r Iv kdY o ab mwlMu v drfhr, f/ ' gaMu mi fhji i f;cHkwmu kd&yfNyD; ' Dt a&; u dpöu kdt ckyJq Hk;jzwfcsu fcs&at mi f/

' kwd, t q i fhq i fhr [ mAsL[ mu awmh t pn f;t a0;yGJ&JUpD;aMu mi f;u kd aESmi fh, Su fjci f;yJjzpfw, f/ Oyrmajym&r, fq kd&i f t &i fuwn f;u u dki fwG, fx m;wJh t aMu mi f;t &mawGq Djyefo Gm;wmrsdK;? t csu ft v u fq kdi f&m aMu ji mcsu fawGt aMu mi f;pu m;ppfx kd;wmrsdK;? t pn f;t a0;yGJt q Hk;rSm t pDt pOfawGx Ju kd t aMu mi f;t &mo pfawGx yfNyD;

x n fhwmrsdK;? t J' Dt aMu mi f;t &mawGu kd t ckcsu fcsi f;aq G;aEG;zkdYv kdw, fq kdwJhyHkpHrsdK; pwJhaESmi fh, Su fjci f;awGyJjzpfw, f/ wjcm;ao maESmi fh, Su fen f;wpfrsdK;u awmh Ou ú| &JUt pn f;t a0;yGJu si f;ywJh yHkpHu kda0zefjci f;yJjzpfw, f/

wwd, t q i fhq i fhr[ mAsL[ mu awmh t ajct ae u kdzsu fq D;zkdYBu dK;pm;jci f;yJjzpfw, f/ Oyrmajym&r, fq kd&i f t pn f;t a0;yGJwu fa&mu fv mwJho lawG ae&m, laewJht csdefrSmyJ o wi f;pmpzwfwm?o u fq kdi f&mrSwfwr f;awGu kdzGi fhNyD; zwfwm? w, fv Dzkef;cP cP ajymwm? t cef;x Ju aex Gu fo Gm;wm pwJhv kyf&yfawGeJY t ajct aeu kdzsu fq D;Ekdi fw, f/

pum;ppfx kd;jci f;r[ mAsL[ mrsm;pu m;ppfx kd;jci f;r [ mAsL[ meJYywfo u fNyD; v pf[ mr Iq kdwm

r&Sdb l;/ yx ren f;AsL[ mu awmht csu ft v u fawGu kd pNyD;½Iwfcswmjzpfw, f/ ]zGJUpn f;yHkt ajccHOya' [ m t rsdK;o rD;awGeJYt rsdK;o m;awGu kdn DrQwJht cGi fht a&;awGay;w, fv kdY v lwkdi f;u q kdMu w, f/ ' g[ mwu , f[ kwf&JUv m;/} q kdwJh [ kd;t &i fu wn f;u o ab mwlv u fcHx m;wJht csu fu kd u kdi fwG, f½IwfcswJh en f;AsL[ mjzpfw, f/ aemu fx yfr [ mAsL[ mwpfcku awmh ]aemu fq Hk;rSmawmh Ekdi fi Ha&;o rm;awG[ mrSDckdv kdYr&ygb l;/} q kdwJh t , lt q eJY ½Iwfcsv kdY&w, f/ ' grSr [ kwf]Ekdi fi Ha&;o rm;awGu kd r , Hkb l;v kdYv n f;ajymv kdY&w, f/ ½kwfw&u fv lawGt rSm;t rSefq Hk;jzwfv kdYr&Ekdi fwJh t pDt &i fcHpmeJY yn m&Si fawGu kdt u kd;t ax mu fjyKNyD;awmhv n f; wpfzu fv lx u fESmwpfzsm;o mat mi fv kyfv kdY&w, f/ aemu fx yfv kyfEkdi fwJhv Sn fhu Gu fwpfcku awmh wi fjyr Iwpfckcku kd ½kwfw&u fwi fjyv kdu fjci f;yJjzpfw, f/ ' grSr[ kwf a' goawG? rsu f&n fawG? [ mo awGeJY azmu fcGJypfv kdu fjci f;yJjzpfw, f/ wu , fawmht Jo v kdcHpm;csu fawG ay:v mp&mt aMu mi f;r&SdwJht ajct ae

206205

Page 106: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

rSm azmu fcGJjypf&r, f/ t a&;u dpöawGu kdt m½kHpkdu faer, fht pm; ]apmapmu ajymo Gm;wJho l&JUpu m;awG[ m cu fx efMu rf;wrf;w, f/ b maMu mi fhv Jq kdawmh o l[ mykdNyD;o do i fhw, f/ o lwpfa, mu fwn f;t u sdK;t jrwfawGu kd &&Sdcsi fv kdYyJjzpfw, f/} q kdwJh jyó emawGx JrSm v lawGyg0i fv mat mi fv kyfaq mi f&r, f/ wpfcgw&HrSm v lawG[ mt pn f;t a0;&JUt pdwft ykdi f;awGu kd t ESpfcsKyfypfwwfMu w, f/ o lwkdYt ESpfcsKyfwJhen f;v r f;u awmh ' Daq G;aEG;yGJ[ m wjcm;o lawG&JU t m;t i fawGu kd, lo Hk;NyD;o lwkdYv kdcsi fwJht csu fu kd jr§i fhwi fcsi fwmyJq kdwJh en f;v r f;yJjzpfw, f/ t u s, fcsJUjci f;[ mv n f; wjcm;ao mv Sn fhu Gu fwpfckjzpfw, f/ ' Dx u fykdNyD; t rsm;Bu D;awmi f;q kdzkdYv kdw, f/ aemu fq Hk;rSmawmhv lawG[ m t pn f;t a0;yGJrSm o lwkdY&x m;wJht q i fht wef;u ae rwln DwJht &n ft ao G;awGeJY yHkazmfcHcsi fMu w, f/ ]ci fAsm;[ m t x yfaygi f;rsm;pGmygwJh u m;&yfem;pcef;wpfcku kdESpfo u fw, fq kdwm u Refawmfrt HhMo b l;/ ' De, fwpfe, frSm ci fAsm;q kdi fwpfq kdi f&csi fw, fq kdwmu kdv n f;u Refawmfr t HhMo b l;/} q kdwJhpu m;rsdK;eJY o lwkdYu kd, fo lwkdYazmfjyMu w, f/

t pn f;t a0;jyi fyrSm t o Hk;jyKr, fh r[ mAsL[ mrsm;wpfcgwpfav v QdKU0Su fo ab mwln Dr IawGu kd t pn f;t a0;

rpci frSm jyKv kyfx m;Mu w, f/ ]wu , fv kdY t csu f]u }u kd ci fAsm;uay;r , fq kd&i f? t csu f]c}u kdu Refawmfci fAsm;u kday;r , fq kdwJh n §dEdIi f;r IrsdK;v n f;v kyfx m;Mu w, f/ aemu fx yfen f;AsL[ mwpfcku awmh pn f;0g;u kdu fx m;wJht ajct aewpfcku kd zefwD;x m;jci f;yJjzpfw, f/ Oyrmt ajzwpfckr&ci ft csdefrSm rD' D, mu kdajymjyx m;wm? ' grSr[ kwf wcsdKUt csu fawGu kd Bu dKwi fajymq kdx m;wmrsdK;awGyJjzpfw, f/ t J' Dt csu fawGu kdyJ wpfcsdefwn f;rSmyJ wjcm;yg0i faq G;aEG;o lawGu kd t pn f;t a0;yGJrSm ajymjyw, f/

208207

t ay:rSmwi fjycJho v kdyJ t pn f;t a0;yGJawG[ m Ekdi fi Ha&;rSmrygr jzpfwJht &mawGyJjzpfw, f/ ' gayrJht csdKUt pn f;t a0;yGJawGu kdwu , fv kdt yfo v m; rv kdt yfb l;v m;? ' grSr [ kwf t pn f;t a0;yGJawG[ m o mrefv kyfaeu syGJrsdK;jzpfaeo v m;q kdwmu kdawmh t NrJwr f;awG;awmo i fhw, f/ u r fydef;u mv t wGi f;rSm t csdef[ m t a&;Bu D;NyD;? x da&mu fr I[ m t ESpfo m&jzpfaew, f/ t csu ft v u fawGu kdzv S, f&r , f/ o u fq kdi f&myg0i fo lawG[ m q Hk;jzwfcsu fcswJhae&mrSmyg0i faeo rQu mv ywfv Hk; t pn f;t a0;yGJawGrv kyfb J q Hk;jzwfcsu fawGcsEkdi f&r , f/ ci fAsm;wkdYt zGJUt pn f;x Ju , Ofau s;r I[ m t csdefpm;wJht pn f;t a0;yGJawGu kd ru dki fwG, fEkdi fb l;q kd&i f t J' D, Ofau s;r Iu kd ci fAsm;wkdYajymi f;v Jypf&r, f/ t Jo v kdv kyfzkdY aq G;aEG;yGJMu mcsdefawGu kd pwi fu efYo wfypf&r , f/ t pn f;t a0;yGJu kd aeYv n fpmrpm;ci frSmv kyfyg/' grSr [ kwf n aeci f;t v kyfq i f;csdefrwkdi fci frSmv kyfyg/ ' grSr [ kwfx kdi fcHkawGrygb J rwfwyf&yfNyD;aq G;aEG;wJh t pn f;t a0;yGJrsdK;u kdv kyfyg/

av husi fhcef;rsm;t pn f;t a0;yGJen f;pepfawGu kdav hu si fhwJht cgrSm u pm;yGJawG

[ m t a&;Bu D;wJhen f;v r f;awGjzpfw, f/ yg0i fo lawG[ m t q i fho Hk;q i fhu kdjzwfo ef;&r, f/ Mu , fyHkpHeJYu Gef&u fyHkpHawGu kdv n f; v u fawGut o Hk;jyKckdi f;yg/ t pn f;t a0;yGJv kyfwJhyHkpHt wkdi f;yg0i fo lawGu kdv kyfaq mi fckdi f;yg/ wjcm;yg0i fo lawGu kdawmh azmfjyx m;wJho Dt kd&DawGt wkdi f;o lwkdYv kyfaq mi fEkdi fo v m; rv kyfaq mi fEkdi fb l;v m;q kdwmu kdapmi fhMu n fhckdi f;yg/ yg0i fo lawG[ m aq G;aEG;ji i f;cHkzkdYjyó emu kda&G;cs, fEkdi fw, f/' gayrJh ' Dn aerSm u v yfo Gm;rv m;? ' grSr [ kwf½kyf&Si fMu n fhrv m;q dkwJh ½kd;&Si f;wJha&G;cs, fr IawGu kda&G;cs, fEkdi fzkdY ci fAsm;wkdYu ñ Tefjyyg/o Dt kd&DawGt m;v Hk;u kd v u fawGUv kyfaq mi fEkdi fzkdY jyn fhpHkv Hkav mu fwJh

Page 107: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ210209

ypön f;awGu kdykdNyD;ax mu fyHhay;yg/ wu , fawmhci fAsm;wkdY[ m ykdNyD;½Iyfax G;wJht aMu mi f;t &mawGu kda&G;cs, fEkdi fw, f/ t Jo v kdv kyfzkdYt wGu fyg0i fo lawG&JUt awGUt Bu HKeJYeD;pyfwJh t aMu mi f;t &mawGu kda&G;cs, fyg/Oyrm rdci fygwDt & o lwkdY&JUr[ mAsL[ mu kdjy| mef;zkdYv kyfaewJh v li , ft zGJUt pn f;? ' grSr [ kwf a&G;au mu fyGJykdpwmawGeJYywfo u fNyD; q Hk;jzwfzkdYv kyfaewJh u r fydef;t zGJUt pn f; pwmawGyJjzpfw, f/

Page 108: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

t cef; - 14

aq G;aEG;n §dEIdi f;jci f;

212

' Dt cef;rSmwjcm;o lawGeJY n §dEIdi f;aq G;aEG;zkdYt wGu fv kdt yfwJhu Rrf;u si fr IawGt aMu mi f;u kdMu n fhMu r , f/ aq G;aEG;n §dEIdi f;jci f;q kdi f&mu Rrf;u si fjci f;awG[ m Ekdi fi Ha&;rSm t a&;Bu D;w, f/ t Jo v kdyJ aq G;aEG;n §dEIdi f;r I[ m aeYpOfb 0&JUt pdwft ykdi f;wpfckjzpfw, f/ ygwDawG[ mrMu mcP q kdo v kd wjcm;ygwDawGeJY r [ mrdwfzGJUzkdY aq G;aEG;n §dEIdi f;Mu w, f/ ' ght jyi fygwDu t a&;u dpöwpfckckt wGu f&yfwn f&r , fh&yfwn fcsu ft aMu mi f;? ' grSr [ kwf v Twfawmfu kdwi fr , fhv Twfawmft rwfpm&i f;pwJht aMu mi f;awGeJYywfo u fNyD; ygwDwGi f;rSmv n f; t NrJwrf;n §dEIdi f;aq G;aEG;rIawGv kyfMu &w, f/ Ekdi fi Ha&;rSmwi fr [ kwfb l; v lYt zGJUt pn f;wpfckv Hk;rSm&SdwJh t v kyf&Si feJYt v kyfo rm;? t mP mykdi fawGeJYt u sdK;pD;yGm;t kyfpkrsm;? t rsdK;o m;eJYt rsdK;o rD;awGMu m;? rdb eJYo m;orD;Mu m;rSm n §dEIdi f;aq G;aEG;r IawG&Sdw, f/ ' gaMu mi fh n §dEIdi f;aq G;aEG;r I[ m b 0&JUt pdwft ykdi f;wpfckjzpfw, f/

n §dEIdi f;aq G;aEG;r I&JUt "dyÜg, f[ mb mv J/ at mi fjr i fwJhn §dEIdi f;aq G;aEG;r Ix JrSm y#dyu ©t jr i fawG&SdwJh ygwDESpfck? ' grSr [ kwf ESpfckx u fykdwJhygwDawG[ m o lwkdYt jri fawGeJYywfo u fwJht csu ft v u fawGu dkzv S, fjci f;t m;jzi fh ygwDawG&JUt aet x m;u kd awGUjr i fEkdi fjci f;t m;jzi fh yg0grQajcu kdjr§i fhwi fjci f;t m;jzi fh o lwkdY&JUt aet x m;u kdajymi f;v Jat mi fv kyfcsi fMu w, f/ t Jo v kdv kyfzkdYt wGu f at mi fjr i fwJhr [ mrdwf

zGJUpn f;zkdYv kdw, f/ t Jo v kdv kyf&jci f;&JU&n f&G, fcsu fu awmh ygwDawGx JrSm&SdwJh ygwDawGMu m;u x m0&t q i frajyr IawGu kdjzpfapEkdi fwJhy#dyu ©awGu kd av smhcszkdYyJjzpfw, f/ n §dEIdi f;aq G;aEG;rIq kdwm ' Drkdu a&' Drkdu a&pDpepfv n fywfzkdYt wGu f t "du t csu fjzpfw, f/ u Rr f;u si fwJhn §dEIdi f;aq G;aEG;o lawG[ m b , ft zGJUt pn f;t wGu fu kdrq kd wefzkd;r jzwfEkdi fwJh t &i f;t jrpfawGyJjzpfw, f/

u s, fu s, fjyefYjyefYajym&r, fq kd&i f n §dEIdi f;aq G;aEG;rIyHkpHo Hk;rsdK;&Sdw, f/ yx rwpfcku awmh (q GJaq mi fpn f;½kH;jci f;) aq G;aEG;ji i f;cHkjci f;t ay:rSm t ajcjyKwJh n §dEIdi f;aq G;aEG;r I? ' kwd, wpfcku awmh(t ckdi ft rmt awmi fhwi f;q Hk;ao mat mi fjr i fr I) t mP may:rSmt ajcjyKwJhn §dEIdi f;aq G;aEG;r I? wwd, wpfcku awmh ( ]ci fAsm;' gv kyfr , fq kd&i f?u Refawmfu [ kd[ mv kyfr , f/} ) pwJhzv S, fr It ay:rSmt ajcjyKwJhn §dEIdi f;aq G;aEG;rIyJjzpfw, f/ ci fAsm;wkdYo Hk;r, fhyHkpH[ m ci fAsm;wkdY n §dEIdi f;aq G;aEG;r, fhv kyfazmfu kdi fb u f&JUt aet x m;t ay:r lwn fo v kd? ci fAsm;wkdY, HkMu n fq GJu kdi fx m;wJh , HkMu n frIay:rSmv n f;r lwn fw, f/ wu , fv kdYppu m;ajymu wn f;u rSm;, Gi f;wJhn §dEIdi f;aq G;aEG;yHkpHu kdo Hk;rdw, fq kd&i f aemu fykdi f;rSm q Hk;½IH;r IawGjzpfay:v mEkdi fw, f/ o i fhawmfwJhn §dEIdi f;aq G;aEG;rIr [ mAsL[ mu kda&G;cs, fEkdi fjci f;[ m wkdu fyGJwpf0u fat mi fjr i fjci f;jzpfw, f/

aqG;aEG;ji i f;cHkrIt ay:t ajcjyKwJh n§dEIdi f;aqG;aEG;rI

' Daq G;aEG;r IyHkpH[ m n §dEIdi f;aq G;aEG;r Ix JrSm ]t o efY&Si f;q Hk;}yHkpHwpfckjzpfw, f/ t aMu mi f;u awmh ' DyHkpH[ m t au mi f;q Hk;ajz&Si f;r Iu kdwkdu f½kdu f&SmazGv kdYyJjzpfw, f/ ygwDESpfckpv Hk;[ m o lwkdYESpfygwDu kdpn f;jcm;x m;wJh jyó emawGt wGu ft au mi f;q Hk;ajz&Si f;r Iu kd rSefrSefu efu efeJYBu dK;pm;&SmazGcsi fMu w, f/ ygwDESpfckpv Hk;[ m o lwkdYwi f

Page 109: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ214213

jy&r, fh t ji i f;t cHkt m;v Hk;eJY (ygwDESpfckpv Hk;u kdq GJaq mi fEkdi fwJht csu fawG) t au mi f;q Hk;aq G;aEG;ji i f;cHkr IawGu kd wi fjyMu w, f/

' Dv kdn §dEIdi f;aq G;aEG;rIv kyfzkdYt wGu f Bu dKwi fcsrSwfx m;wJh pn f;rsOf;ESpfck&Sd&r , f/ yx rwpfcku awmh ygwDESpfckpv Hk;[ m wpfygwDeJYwpfygwD, HkMu n f&r, f/ t em*wfrSmv n f;au mi f;rGefwJhq u fq Ha&;x m;&SdzkdY &n f&G, fcsu f&Sd&r , f/ ' kwd, t csu fu awmh ygwDESpfckpv Hk;[ m ji i f;cHkrIeJYywfo u fv m&i f o lwkdY&JUu dk, fykdi ft jr i fawGu kd v pfv sL½Ix m;&r , f? ' grSr [ kwf n §dEIdi f;Ekdi fzkdYjhyi fq i fx m;&r , f/ ygwDESpfckpv Hk;[ m wjcm;ygwDawGu kdt Ekdi f&zkdY ylaygi f;Mu wmjzpfw, f/ ' gayrJhwjcm;ygwD&JU o i fhwi fhwJhji i f;cHkr IawGt ay:rSmv n f; Oyu ©mr jyK&b l;/v u fcHMu &r, f/ t Jo v kdv kyfzkdYt wGu fu awmh t NrJwr f;rv G, fb l;/n §dEIdi f;aq G;aEG;NyD;rS&v mwJh&v ' f[ m NydKi fb u f&JUt jr i fu kdv u fcHwJh?ci fAsm;wkdY&JUax mu fyHho lawGygygwJhjyi fyav mu wpfckv Hk;u kd ci fAsm;wkdYckcH&r , fq kdwJh &v ' fjzpfcsi fjzpfaeEkdi fw, f/ wjcm;ygwD[ m rSefu efw, fv kdY ci fAsm;wdkYu &Si f;jy&r , fh t ajct aea&mu fcsi fa&mu fo Gm;Ekdi fw, f/

u Hau mi f;pGmeJYyJ aq G;aEG;ji i f;cHkr It ajcjyK n §dEIdi f;aq G;aEG;r I&JUaemu fq Hk;&v ' f[ m ygwDESpfb u fpv Hk;&JUji i f;cHkr IawGa&max G;aewJh&v ' fyJjzpfw, f/ ' D&v ' f[ m t Jo v kdq i fajct wGu ft au mi f;q Hk;ajz&Si f;r Iwpfckjzpfw, f/ ygwDESpfckx Ju wpfck[ m v Hk;0rSefNyD; aemu fwpfcku awmh v Hk;0rSm;w, fq kdwJht ajct ae[ m jzpfcJhw, f/

' Dv kd n §dEIdi f;aq G;aEG;rIyHkpH[ m wu , fv kdYv QdKU0Su fx m;wJht pDtpOfawG? r [ mAsL[ mawG? Ncdr f;ajcmu fr IawGr&Sdb l;q dk&i f t v kyfjzpfw, f/ ax mu fyHho lawGu kdpn f;½kH;jci f;[ m u kd, fjzpfapcsi fwmeJY wv GJpDjzpfwwfw, f/ aemu fx yft a&;Bu D;wJht ajct aewpfcku awmh b , fygwDrS t csu ft v u fawGu kd csefrx m;zkdYyJjzpfw, f/ o lYu kdt csu ftv u ft u kefay;w, fv kdY cHpm;ae&wJhv lwpfa, mu f[ m aq G;aEG;ji i f;cHk

r I&JUq GJaq mi fpn f;½kH;wmu kd cH&wJho ljzpfw, f/ ci fAsm;wkdY[ m wjcm;ygwDwpfcku kd ci fAsm;wkdY&JUt ji i f;t cHkeJYpkd;rkd;csi fw, fq kd&i f ci fAsm;wkdY[ m ci fAsm;wkdYpdwfBu dKu ft csu ft v u fawGt m;v Hk;u kd rwi fjy&b l;/' gayrJhwjcm;ygwDwpfcku o lwkdY&JUt u sdK;t jrwft wGu f ajz&Si f;csu fawGu kd b , fv kdb , fyHkwi fjyo v Jq dkwmu kdawmh em;v n fzkdYBu dK;pm;&r, f/ ci fAsm;wkdYrSefu efw, fq kdwmu kd o lwkdY, HkMu n fv mat mi fajym&r, f? ' ght jyi fci fAsm;wkdY&JUajz&Si f;r I[ m o lwkdYt wGu ft au mi f;q Hk;ajz&Si f;r Ijzpfw, fq kdwmu kdv n f;ajym&r, f/ aemu fq Hk;t aeeJY wjcm;ygwD[ m o ab mwln Dx m;wJht wdki f; ajz&Si f;r IawGu kd t au mi ftx n fazmfEkdi fr , fv kdY n §dEIdi f;aq G;aEG;o lu u kd, fhu kd, fu dk, f, HkMu n fr I&SdaezkdYv kdw, f/ wu , fv kdY wjcm;ygwD[ m t au mi ft x n fazmfzkdYpdwft m;x u fo efayr , fhv n f; o lwkdY&JUax mu fyHho lawG[ m ajz&Si f;r Iu kdv u frcHEkdi fv kdY t au mi ft x n frazmfEkdi fb l;? ' grSr[ kwfwpfcgwn f;eJYajymi f;v JypfzkdY jyó em[ mBu D;u s, faer , fq kdwJht ajct aev n f;&SdEkdi fw, f/

u Hrau mi f;pGmeJYyJ ' Dn §dEIdi f;aq G;aEG;r IyHkpHu kd t NrJwr f;t o Hk;jyKv kdYr&b l;/ ' gaMu mi fhwjcm;n §dEIdi f;aq G;aEG;r IyHkpHESpfrsdK;x yfay:v mwmjzpfw, f/

t mP mt ajcjyK n§dEIdi f;aq G;aEG;rI

yx rt csu fu awmh ' Dv kdn §dEIdi f;aq G;aEG;rIyHkpH[ m ( ]b , ft &mu t au mi f;q Hk;ajz&Si f;r Iv J/} ) q kdwJh t csu fay:rSm rSDckdrx m;b l;/n §dEIdi f;aq G;aEG;wJhb , fygwDawG[ m t o efpGrf;q Hk;jzpfo v Jq kdwJht ay:rSmyJr lwn fw, f/ ' Du dpörSmygwDawG[ m o lwkdYwi fjyx m;wJhajz&Si f;r IawGeJYywfo u fNyD; yGi fhv i f;p&mrv kdb l;/ ' Dt csu f[ m ' kwd, t csu fjzpfw, f/ wu , fawmho lwkdY[ m wwfEkdi fo rQt J' Dajz&Si f;r IawGu kd

Page 110: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ216215

v QdKU0Su fx m;Mu rSmjzpfw, f/ o lwkdY&JUajz&Si f;r IawGu kd v QdKU0Su fx m;NyD;o lwkdYu rSefw, f? wjcm;ygwDawGrSm;w, fq dkNyD; t NrJwr f;pGyfpGJaeMu rSmjzpfw, f/ wjcm;ygwD&JUji i f;cHkrIawGu v mwJh t u sdK;t jrwfawGu dkawmh x n fho Gi f;pOf;pm;rIr&SdMu b l;/ wu , fv kdY ' Dt u sdK;t jrwfawG[ m jyn fo lawGeJYo lwkdY&JUax mu fyHho lawGt wGu f pdwf0i fpm;r I&SdEkdi fw, fq kd&i fawmh x n fho Gi f;pOf;pm;Mu w, f/ wu , fawmh n §dEIdi f;aq G;aEG;r IjzpfpOfq kdwm ygwDwpfcku wjcm;ygwDwpfckt ay: t mP mu kdu kdi fwG, fu pm;&i f;t x i fBu D;rI&, lwJh pdwfykdi f;q kdi f&m, SOfNydKi fr IyJjzpfw, f/wpfcgwpfav t Jo v kdNcdr f;ajcmu fr IawG[ m ykdNyD;pGr f;t m;Bu D;wJh t i ft m;yrmP u kdx kwfazmfjyo jci f;v n f;jzpfw, f/ ' gayrJh , HkMu n fv u fcHav mu fwJhNcdrf;ajcmu fr Iu kdo mv Qi f q u fv u fn §dEIdi f;v kdY&at mi fjyoo i fhw, f/ wu , fv kdY ci fAsm;wkdYu Ncdr f;ajcmu fr Iv kyfw, fq kd&i f ci fAsm;wkdY[ m t J' DNcdr f;ajcmu fr Iu kd q u fv u fNyD;u kdi fq GJEkdi fpGr f;&Sd&r , f/wu , fv kdYt Jo v kdrv kyfEkdi fb l;q kd&i f ci fAsm;wkdY&JUt aet x m;at mu fa&mu fo Gm;v drfhr, f/ Oyrmt m;jzi fh q Ejyr , fv kdY Ncdrf;ajcmu fwJht v kyfo rm;o r*¾u kdyJMu n fhyg/ t J' Do r*¾[ m q EjyzkdYv kdt yfwJht v kyfo rm;t a&t wGu fu kd rpkpn f;Ekdi fb l;/ t Jo v kdjzpfo Gm;wmaMu mi fh t v kyform;awG[ m t v kyfo rm;o r*¾&JUNcdr f;ajcmu fr Iu kd acgi f;x Jo dyfrx n fhawmhb l;/ ' gu kdMu n fh&i f t v kyfo rm;o r*¾&JU n §dEIdi f;aq G;aEG;r It aet x m;u kd&dyfpm;rdav mu fNyD/

rD' D, m&JU t m½kHpkdu frIu kd&, ljci f;? u Rrf;u si fo lawG&JUt , lt qu dkawmi f;cHjci f;? q EjyzkdYt wGu f t pn f;t a0;v kyfjci f;? q Ejyjci f;' grSr [ kwf Oya' t &q u fv u faq mi f&Gu fjci f;? ' grSr [ kwf n §dEIdi f;aq G;aEG;rIu kdMu m&Sn fat mi fq GJx m;jci f;pwJh en f;v rf;aygi f;pHku kd n §dEIdi f;aq G;aEG;rIt wGi f;rSm wjcm;ygwDt ay:zdt m;ay;zkdYo Hk;Ekdi fw, f/ b , fv kdu d&d, mwefq myv mrsdK;o Hk;pGJr, fq kdwmeJYywfo u fNyD; q Hk;jzwfcsu fcszkdY ci fAsm;wkdYt cku dki fwG, faewJh jyó em&JUt a&;Bu D;rIt ay:rSm t rsm;

Bu D;r lwn faew, f/ ci fAsm;wkdY[ m q Er jyb l;? b maMu mi fhv Jq dkawmhwjcm;au mfzDwpfrsdK;u kda&mi f;cszkdY t J' Dau mfzDq kdi fu kdq u fNyD;zGi fhx m;csi fw, fq kdwJh en f;v r f;rsdK;u awmh ro i fhawmfb l;/

' Dv kdn §dEIdi f;aq G;aEG;r It rsdK;t pm;[ m wu , fhajymq kdr IawGrpwi fci frSmyJ t v kyfwcsdKUu dk NyD;ajrmu fat mi fv kyfaq mi fEkdi fw, f/wjcm;ygwDt ay:zdt m;ay;zkdYt wGu f v kdt yfwJhen f;v r f;t m;v Hk;u kdci fAsm;wkdYpkaq mi f;x m;&r , f? t q i fo i fhjzpfae&r, f/ ' kwd, t csu fu awmh ci fAsm;wkdY&JUzdt m;u kd wjcm;ygwDu b , fav mu ft wkdi f;t wmx dcHEkdi fv Jq kdwmu kdwGu f&r , f/ ' Dae&mrSm SWOT cGJjcr f;pdppfrI[ mt o Hk;0i fEkdi fw, f/ (' Dt aMu mi f;u kd r [ mAsL[ mt cef;rSmMu n fhEkdi fw, f/) n §dEIdi f;aq G;aEG;zkdYt wGu f ci fAsm;wkdY&JUt wkdi f;t wmpHu kd o wfrSwfzkdYv n f;v kdv dr fhr , f/ ( ]u RefawmfwkdYb mu kd&&Sdat mi fjr i fcsi fMuo v J/} ) q kdwJh yef;wkdi fu kdo wfrSwf&r, f/ ' gu kdv lawGo dat mi fv n f;ajym&r, f/ ' ght jyi f ( ]u RefawmfwkdY v u fcH&&Sdr , fh t edrfhq Hk;t &mub mv J/} ) q kdwJh t edr fhq Hk;t u efYt o wfawGu dkv n f; o wfrSwfx m;&r, f/ t J' Dt edrfhq Hk;t u efYt o wfawGu kd ci fAsm;wdkYv QdKU0Su fx m;&r , f/yef;wkdi fu kd ]ypfrSwfae&m} v kdYac:Mu ygpkdY/ ' gq kd&i f t edr fhq Hk;t u efYt o wf[ m ]ckcHt rSwf} jzpfw, f/ ' Dt rSwfESpfckMu m;rSm n §dEIdi f;aq G;aEG;zkdYt wGu f ae&mcsefx m;o i fhw, f/ t mP mt jyn fht 0&&Sdx m;wJh ygwDo mv Qi f ' Dt rSwfESpfckx dyfwkdu fawGUEkdi fat mi fv kdY v kyfEkdi fw, f/ wjcm;ygwDrSm wjcm;ao mypfrSwfae&meJY ckcHt rSwf&Sdw, f/ t Jo v kdyJci fAsm;wkdYygwDrSmv n f;&SdaerSmyJ ' gu kdat mu fygt wkdi f;yHkq GJjyv kdY &w, f/

Page 111: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ218217

ypfrSwfae&m - u

ckcHt rSwf - c

ckcHt rSwf - u

ypfrSwfae&m - c

ckcHt rSwf - c eJY ckcHt rSwf - u Mu m;rSm n §dEIdi f;aq G;aEG;r It wGu fae&m&Sdw, f/ ci fAsm;wkdY&JU ypfrSwfae&meJY aemu fq Hk;&v ' fueD;pyfav av n §dEIdi f;aq G;aEG;r Iat mi fjr i fav av yJ/

t mP mt ay:t ajcjyKwJh n §dEIdi f;aq G;aEG;r I[ m wpfcgwpfav rSmu s½IH;wwfw, f/ Oyrm b , fv kdo ab mwln DrIrSr&Ekdi fwJh t ajct aeeJYBu HKawGU&wwfw, f/ u s½IH;r IaMu mi fh x n fho Gi f;pOf;pm;&r , fht u sdK;q u fawGt rsm;Bu D;&Sdw, f/ ygwDESpfckMu m;rSm x m0&jyó emjzpfo Gm;Ekdi fw, f/ ' grSr [ kwf ygwDawG[ m o lwkdY&JUt jr i fu kdazmfjyzkdY t Mu r f;zu fr IawGu kdv n f; jyi fq i fx m;Ekdi fw, f/ Oyrmajym&&i fwu , fv kdY Ekdi fi HwpfEkdi fi Hu v len f;pkv lrsdK;awG&JU t u sdK;pD;yGm;u kdt av ;rx m;b l;q dk&i f o lwkdY&JUv Gwfv yfrIt wGu fo lwkdY[ mpwi f wkdu fyGJ0i fMu v drhfr , f/

yg0gt ajcjyKn §dEIdi f;aq G;aEG;en f;v r f;awGrSmv n f; u s½IH;Ekdi fajc&Sdw, f/ o do mwJht csu fwpfcsu fu awmh ygwDwpfck? ' grSr [ kwfygwDESpfckpv Hk;[ m aq G;aEG;n §dEIdi f;v kdYr&Ekdi fwJh jr i fhrm;wJhawmi f;q kdr IawG&Sdaer , fq kd&i f n §dEIdi f;aq G;aEG;r Iysu fo kOf;o Gm;Ekdi fw, f/ t ay:u yHku kdMu n fhMu n fhyg/ wu , fv kdY ckcHt rSwf - u u kdckcHt rSwf -c &JUt ay:rSmx m;x m;r , fq kd&i f ckcHt rSwf - c [ m (u Bu D;uv u fcHr, fh t edr fhq Hk;t rSwf[ m cau G;u ay;t yfzkdYq ES&dSwJh t jr i fhq Hk;

t rSwfae&mem;rSm a&mu faezkdY) n Dwln DrQv Iyf&Sm;v kdYr&awmhb l;/ t J' Dt rSwfae&mrSm n §dEIdi f;aq G;aEG;r I[ mrv GJrao Gysu fo kOf;o Gm;w, f/u Hau mi f;pGmeJYyJ t pu wn f;u t J' Dv kd u sOf;wn f;u syfwn f;t ajct ae[ m jzpfay:cJw, f/ csu fcsi f;o ab mwln Dr Ir&Ekdi fb l;q kdwmu kdn §dEIdi f;aq G;aEG;rIx JrSmawGUae&w, fq kd&i f (q Ejyr , fq kdwJh) Ncdrf;ajcmu frIrsdK;u kdpNyD;v kyfv kdY&w, f/ Ncdrf;ajcmu frIawGu kd jr i fEkdi fwJht awGUt Bu HK[ m o lwkdY&JUckcHt rSwfq Du kda&mu fzkdY ygwDawGu kdv Iyf&Sm;ckdi f;w, f(o lwkdY&JUypfrSwfae&mt ygt 0i f)/ t J' Dt rSwfESpfae&m x dyfwkdu fawGUwJht csdeft x d ckcHt rSwfawGu kdwpfckeJYwpfck x dpyfv mat mi fwGef;t m;ay;&r , f/

n §dEIdi f;aq G;aEG;rIt wGu f v Hkav mu fwJht csdefu kdz, fx m;zkdY t a&;Bu D;w, f/ t aMu mi f;u awmh ' Dv kdn §dEIdi f;aq G;aEG;r It rsdK;t pm;rSm jzpfay:wwfwJhBu D;rm;wJh ysu fq D;q Hk;½IH;rIawGu kdu mu G, fzkdYyJjzpfw, f/ t J' Dv kdu mu G, fjci f;[ m t ay:u kdx yfa&mu fo Gm;at mi fv kyfv kdu fjci f;v kdYv n f;ajymv kdY&w, f/ (ygwDESpfckpv Hk;[ m wpfygwDeJYwpfygwD aemu fa&mu fo Gm;at mi fBu dK;pm;aeMu w, f/) ' gaMu mi fh t mP mt ajcjyKn §dEIdi f;aq G;aEG;r Ix JrSm y#dyu ©awGeJY cu fcJwJh t ay;t , lu dpöawGygaew, f/ ygwDawG[ m wpfcgwpfav rSm rv kdt yfb J pdwfcHpm;r IeJYjyi f;jyi f;x efx efwkefYjyefwwfMu w, f/ t J' Dv kdjzpf&wJht aMu mi f;u awmhpdwfrx def;Ekdi fMu v kdYyJjzpfw, f/ ' grSr [ kwfo lwkdYu kdax mu fyHho lawGwkd;yGm;v mat mi fv kyfaq mi fcsi fv kdYyJjzpfw, f/ wu , fv kdY t J' Dv kdv kyfEkdi fw, fq kd&i fygwD[ m o lYax mu fyHhrIt kwfjrpf&JU pdwfcHpm;csu fawGu kdzrf;q kyfEkdi fv drhfr , f/ Mu r f;wr f;wJhpu m;v Hk;awG? pdwfcHpm;r IawGu kdjyjci f;[ m t mP mu kdaq mhu pm;jyjci f;yJjzpfw, f/ wpfcgwpfav n §dEIdi f;aq G;aEG;r Iysu fpD;o Gm;jci f;[ m rSm;, Gi f;wJhq Hk;jzwfcsu fcsrIaMu mi fhyJjzpfw, f/ ygwDwpfck[ m awmi f;q kdr Io dyfrsm;w, f? t J' Dt cgrSm wjcm;ygwD&JUt aet x m;u kdx n fhrwGu fawmhb J u kd, fh&JUt aMu mi f;jycsu fawG

Page 112: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ220219

u kdo mckdi fckdi fNrJNrJ q kyfu kdi fx m;w, f/ aemu fq Hk;rSmawmh (aMu mu f&GHUrI?a' go ? apmfu m;cH&r I) pwJh yk*¾dKv fa&;t csu ft v u fawGaMu mi fhyJn §dEIdi f;aq G;aEG;r I[ mysu fq D;o Gm;w, f/ wu , fawmh wpfzu ft jr i fu Mu n fhr , fq kd&i f n §dEIdi f;aq G;aEG;v kdY&Ekdi fao ;w, f/ ' gaMu mi fhn §dEIdi f;aq G;aEG;yGJu kdcP cP v kyfyg/ n §dEIdi f;aq G;aEG;o lawGu kd wn fNi drfat ;aq ;aeat mi fv kdY v Hkav mu fwJht csdefay;yg/ u dk, fhb u fygr , fht ajct aewpfcku kdzefwD;yg/

t mPmt ajcjyKn §dEIdi f;aq G;aEG;rIeJYywfo u fv kdY aemu fq Hk;t csu fu kdajymcsi fw, f/ wu , fv kdYci fAsm;wkdYb u fu Ekdi fr , fq kd&i fawmi f? ' grSr[ kwfykdNyD;Bu D;rm;wJhat mi fjr i fr IawG&cJhr, fq kd&i fawmi f t J' Dat mi fjr i fr Iu kdwo o v kyfraeygeJY/ o dyfrMu mci frSmyJ ci fAsm;wkdY[ mwjcm;ygwDawGeJYyl;aygi f;aq mi f&Gu frIv kyfzkdYt ajct aeay:v mv drfhr, f/ wu , fv kdYwjcm;ygwD[ m jyn fo lMu m;rSm t &Su fwu GJt u sdK;en f;jzpfcJhw, fq kdygawmh/ o lwkdY&JUax mu fyHho lawGu kd acR;o dyfEkdi fcJhw, fq kd&i fawmi faemu fwpfBu dr fci fAsm;wkdYu kd v u fpm;acsv drhfr , f/ ' gaMu mi fhrajyrv n feJYNyD;q Hk;o Gm;cJh&i fawmi f t jyi fu rÇmu o dat mi f aemu fq Hk;o ab mwln Dr Iu kdwi fjy&r, f/ t Jo v kdwi fjywJhae&mrSmv n f; ]' Dwkdu fyGJrSm ½IH;edrfho lr&Sdb l;./} ]' Do ab mwln Dr IeJY ygwDESpfckpv Hk;[ m t u sdK;t jrwf&at mi f&yfwn fcJhMu w, f/} q kdwJhpmaMu mi f;awGo Hk;NyD; NydKi fb u fawGt &Su fru GJEkdi fr , fhen f;v r f;eJY jyi fyu rÇmu kdt o day;&r , f/

t v Jt v S, fay:rSmt ajcjyKwJh n§dEIdi f;aq G;aEG;rI

aq G;aEG;ji i f;cHkr IeJY t mP mt ay:t ajcjyKwJh n §dEIdi f;aq G;aEG;rIawGt jyi f wwd, t rsdK;t pm; n §dEIdi f;aq G;aEG;r Iv n f;&Sdao ;w, f/t J' Dn §dEIdi f;aq G;aEG;rIu awmh t v Jt v S, ft ay:rSm t ajcjyKwJhn §dEIdi f;

aq G;aEG;r IyJjzpfw, f/ (jr i f;t a&mi f;t 0, fv kdY ci fAsm;wkdYac:Ekdi fwJh)' Dv kdn §dEIdi f;aq G;aEG;r It rsdK;t pm;[ m wjcm;t rsdK;t pm;ESpfrsdK;&JUt pGef;ESpfzu fu aev Gwfaew, f/ ygwDawG[ m awG;awmq i fjci fx m;wJhji i f;cHkr IawGeJY NydKi fb u fygwDawGu kdv Tr f;rkd;zkdY Bu dK;pm;w, f/ ' grSr[ kwf Ncdr f;ajcmu fr IawG? t mP mjyu Gu fawGeJY t Ekdi fu si fhzkdYBu dK;pm;Muw, f/ ygwDESpfckpv Hk;[ m t NrJwr f;o [ Zmwr jzpfwJht jr i fawG&SdMuw, f/ t J' Dt jr i fawGu kd v u fawGUu swJhv u fcHr IeJY ' Dt rsdK;t pm;n §dEIdi f;aq G;aEG;r Iu kdpwi f&r , f/ t J' Daemu frSm ygwDESpfckpv Hk;u v u fcHwJht csu fawGu kd t ax mu ft yHhay;wJhpHEIef;wpfck&Sdr, f/ t J' DpHEIef;awGx Ju y#dyu ©jzpfaewJht jr i fawGu kdaygi f;pyfzkdYBu dK;pm;Mu w, f/ ' Dv kdn §dEIdi f;aq G;aEG;r IyHkpHx JrSm ygwDawG[ m wpfygwDeJYwpfygwDav ;pm;Mu &r, f/ o lwkdY&JU&yfwn fcsu ft & b , fv kdt u sdK;t jrwft wGu fo lwkdYawGv kyfu kdi faeMu o v Jq kdwmu kdv n f; em;v n fat mi fBu dK;pm;&r, f/' Dt csu fawG[ m t a&;Bu D;w, f/ b , ft &mawG[ m t "du u swJht u sdK;pD;yGm;awGv J/ t J' Dt "du t u sdK;pD;yGm;awGt wGu f ygwDu &yfwn fx m;wJh&yfwn fcsu f[ m n §dEIdi f;aq G;aEG;r Ir [ kwfb l;/ aemu fykdi f;rSmq u fv kyfr , fhyl;aygi f;aq mi f&Gu frIawG&JUt ajccHt jzpf ygwDESpfckpv Hk;u kdpdwfau seyfapr, fh o ab mwln DrIawGu kd&zkdY t a&;Bu D;w, f/ ' g[ mt HhMo p&mawmhr[ kwfb l;/ ' Dn §dEIdi f;aq G;aEG;r Ien f;pepfu kd r [ mrdwft pkd;&t zGJUzGJUpn f;wJht cgrSm t o Hk;jyKav h&Sdw, f/ ygwDwpfckpDwkdi f;[ m o lwkdYv kdcsi fwJh t v kdq Epm&i f;eJYn §dEIdi f;aq G;aEG;x Ju kd 0i fv mMuw, f/ o lwkdYv kd0i fv mwJh wjcm;ygwDawG&JU t v kdq Epm&i f;awGu kdv n f;wwfEkdi fo rQo ab maygu fat mi fBu dK;pm;Mu w, f/ ygwDwpfck[ m yn ma&;t wGu f ai GaMu ;v kdt yfw, f/ wjcm;ygwDwpfcku sawmhu mu G, fa&;t o Hk;p&dwft wGu f b @ma&;av Qmhcscsi fMu w, f/ aemu fygwDu sawmh v di fwlv u fx yfr Iu kd w&m;0i fjzpfat mi fv kyfcsi fMu w, f/wjcm;ygwDwpfcku sjyefawmh v rf;awGykdNyD;ci f;csi fMu w, f/ ' Den f;pepf

Page 113: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ222221

&JUt m;en f;csu fu awmh o ab mwln Dx m;wJho ab mwln Dcsu fx JuwcsdKUu kdv u fawGUrSm t au mi ft x n fazmfzkdYr jzpfEkdi fb l;q kdwJht csu fyJ/ t Jo v kdt au mi ft x n frazmfEkdi fwJht cgrSm ygwDawGMu m;rSm wi f;t m;awGjzpfv mr , f/ t u sdK;&v ' ft m;jzi fh ygwDESpfckMu m;rSm x m0&t zkt x pfawGjzpfaev drhfr , f/

wl&uDeJYc½kdat ;&Sm;&JU Oa&myo r*¾t rwft o i f;0i fu dpö2005 ckESpfat mu fwkdb mv rSm wleD&Sm;eJYc½kdat ;&Sm;u kd t rwf

t o i f;0i fcGi fhjyKo i fhr jyKo i fheJYywfo u fwJh jyi f;x efwJhn §dEIdi f;aq G;aEG;r IawGu kd Oa&myo r*¾rSmu si f;ycJhw, f/ Mo pBwD;v su wl&u D&JUt o i f;0i fu dpöu kdrax mu fcHcJhb l;/ aemu fq Hk;rSmawmh t av smhay;v kdu fNyD;0i fcGi fhjyKzkdY u wday;v kdu fw, f/ ' gayrJh c½kdat ;&Sm;&JUt o i f;0i fu dpörSmawmh >ci f;csu ft ajct aewpfckx m;&SdcJhMu w, f/ ' g[ m &Sn fMu mNyD;jyi f;x efwJh n §dEIdi f;aq G;aEG;rI&JU&v ' fjzpfw, f/ o do mwJht csu fu awmh Mo pBwD;v s[ m t mP mt ajccHn §dEIdi f;aq G;aEG;r Ien f;pepfu kdo Hk;cJhw, f/ t aMu mi f;u awmh Oa&myo r*¾[ m' Du dpörSm wn Dwn Gwfwn f;q Hk;jzwfcsu fu kdv kdt yfwmaMu mi fhjzpfw, f/ ' Dae&mrSmaemu fx yfawGU&wJhwpfcsu fu awmh t ay;t , lu dpö[ m q E&SdwJht &mawGu kdv Jv S, fwJh t x kdi fay:u aet q i fajyo Gm;cJhwJht csu fyJjzpfw, f/

ed*Hk;csKyf

t ajct aewpfckckt wGu f b , fv kdn §dEIdi f;aq G;aEG;rIt rsdK;t pm;rsdK;u kda&G;cs, fo i fho v J/ t &i fu azmfjycJhwJht wkdi f; n §dEIdi f;aq G;aEG;r IawGrpci frSm au mi f;rGefwJhr[ mAsL[ mawGu kdq GJjci f;[ m t "du u sw, f/' Dae&mrSm rSm;, Gi f;a&G;cs, fcJhr, fq kd&i f aemu fykdi f;rSm0rf;en f;p&mawGeJY Bu HKv m&v drhfr , f/ wu , fv kdY wjcm;ygwDu t mP mjyu Gu fawG

jyzkdYq Hk;jzwfcJhw, fq dk&i f q GJaq mi fpn f;½kH;wJhr[ mAsL[ meJYt v kyfv kyfzkdYrat mi fjr i fEkdi fb l;/ wu , fv kdY aq G;aEG;yGJawGu kdau mi f;au mi f;rGefrGefv kyfv kdY&Ekdi fr , fh rQajcu kdr&SmEkdi fb l;q kd&i f ci fAsm;wkdYrSm t x kdi fwpfckq Hk;½IH;o Gm;NyD;NyD/ ' gaMu mi fh Ekdi fi Ha&;ygwDawGt wGu ft a&;Bu D;wJht csu fu awmh NydKi fb u f&JUo ab mx m;u kdBu dKwi fNyD; pl;pr f;av hv mx m;o i fhwJht csu fyJjzpfw, f/ t Jo v kdv kyfzkdYt wGu f v r f;ñ Tefcsu fawGt rsm;Bu D;&Sdw, f/ t "du t csu fu awmh ygwDawGMu m;u v u f&Sd&SdaewJhq u fq Ha&;u kdav hv mwmyJjzpfw, f/ t J' DygwDawG[ m wpfa, mu feJYwpfa, mu f, HkMu n fr I&SdMu &JUv m;? ' grSr [ kwf , HkMu n fr Iu i f;rJhaeMu o v m;/ ygwDwpfck[ m t av smhay;zkdYpdwft m;x u fo ef&JUv m;q kdwmu kd t J' DygwDu , Hk&JUv m;/ wjcm;ygwDwpfck[ m au mi f;rGefwJhq u fq Ha&;u kdq u fNyD; x def;o dr f;csi fwJhq E&Sdw, f? ' ght jyi f wkd;wu fcsi fwJhq E&Sdw, fq kdwmu kd, Hk&JUv m;/ u kdi f;u Ref;rSD? u Ref;u kdi f;rSDv kdYcHpm;&&JUv m;/ ygwDwpfck&JUwi fjyr I[ m wjcm;ygwDwpfck&JU&yfwn fcsu feJYajzmi fhajzmi fhcsn f;q efYu si faeo v m;/ wu , fv kdY' Dar ;cGef;awGt wGu ft ajz[ m r[ kwfb l;v kdYq kdcJh&i f t mP mt ajcjyKn §dEIdi f;aq G;aEG;r IawGv kyfzkdYv kdv mNyD/ a&max G;aewJht ajzu dpörSm ygwDawG[ m t v Jt v S, fv kyfzkdYu kdpOf;pm;Mu v drhfr , f/ ' gayr, fhwpfa, mu feJYwpfa, mu f, HkMu n fr IawG&SdrSo m t J' Dv kdv kyfEkdi fv drhfr , f/ wu , fv kdY ' Dar ;cGef;awGt wGu ft ajz[ m t aygi f;v u ©P maq mi fae&i f q i fjci fx m;wJhji i f;cHkr IawG&JU t ajccHay:rSm n §dEIdi f;aq G;aEG;rIu kdwn faq mu fv kdY &NyD/

n §dEIdi f;aqG;aEG;rIt wGu f o wdx m;&r, fht csufrsm;n §dEIdi f;aq G;aEG;rIen f;pepfo Hk;ck

1 - aq G;aEG;ji i f;cHkr It ajcjyKen f;pepf (q GJaq mi fpn f;½kH;jci f;)2 - t mP mt ajcjyKen f;pepf (zdt m;ay;jci f;)3 - t v Jt v S, ft ajcjyKen f;pepf (o lEkdi fu kd, fEkdi ft ajct ae)

Page 114: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ224223

at mu fygar ;cGef;awGu kd b , fv kda&G;cs, frv J- ci fAsm;wkdYrSm wjcm;ygwDawGeJY au mi f;rGefwJhq u fq Ha&;&Sdo v m;/- ygwDESpfckpv Hk;[ m aq G;aEG;ji i f;cHkzkdYt wGu f v r f;zGi fhx m;o v m;/- ygwDESpfckpv Hk;[ m au mi f;rGefwJhq u fq Ha&;u kdx def;o dr f;csi fMuo v m;? ' grSr [ kwf wkd;jr§i fhcsi fMu o v m;/- ygwDESpfck&JUt u sdK;pD;yGm;Mu m;rSm pHEIef;o wfrSwfx m;wJh q u fET, fr I &Sdo v m;/

wu , fv kdY t ajzt m;v Hk;[ m][ kwfw, f}q kd&i f = q GJaq mi fpn f;½Hk;jci f;wu , fv kdY t ajzt m;v Hk;[ m ]r [ kwfb l;} q kd&i f = t mP mt ajzawGu a&maer , fq kd&i f = t v Jt v S, f

(1) q GJaq mi fpnf;½kHjci f; (aq G;aEG;ji i f;cHkrIrsm;)- t csu ft v u fawGt m;v Hk;u kd pm&i f;jyKv kyfx m;yg/- wjcm;wpfzu f&JU ji i f;cHkrIawGu kd pOf;pm;awG;awmzkdY jyi fq i fx m;yg/- ci fAsm;wkdYjyó em&JU t m;en f;csu f? t m;o mcsu fawGeJYywfo u fNyD; ½kd;o m;yg/- wjcm;ygwDt ay: n pfywfwJhv Sn fhu Gu fawGro Hk;ygeJY?zdt m;ray;ygeJY/- wjcm;ygwD&JUt u sdK;t jrwfawGu kd wi fjyx m;wJhajz&Si f;r IawGeJY yl;aygi f;aq mi f&Gu fyg/

(2) t mP mjyu Guf- ypfrSefae&meJY ckcHt rSwfawGu kdo wfrSwfyg/- wjcm;ygwDu kdzdt m;ay;zkdYt wGu fen f;v r f;awGu kdjyi fq i f

o wfrSwfyg/- t csu ft v u fawGu kda&G;x kwfyg? t m;en f;csu fawGu kdo kdo dyfx m;yg/- (n §dEIdi f;aq G;aEG;rIawGu kdcP cP v kyfzkdY) v Hkav mu fwJht csdef&Sdat mi fpDrHyg/- ½IH;edr fho Gm;wJhNydKi fb u fu kdt &Su frcGJygeJY/

rSwfo m;&r , fht csu frsm;- t csdK;t pm;ajyjypfwJhen f;v rf;rsm;u kdo Hk;yg/- o lwpfyg;&JUji i f;cHkr IaMu mi fhat mu fra&mu fo Gm;ygapeJY/- aq G;aEG;aewJhjyó emay:rSm jywfjywfo m;o m;&Sdygap/ ' gayrJh&i f;ESD;u Rrf;0i fwJhyHkpHjyyg/

(3) t v Jt v S, f (o lEkdi fu kd, fEkdi f)- v u fawGUu syg/- wjcm;ygwDu ½Ijr i fwJht jr i f&JU w&m;0i fr Iu kdv u fcHyg/- o lwkdY&JUt jr i fu kd Ekd;Mu m;wu f<u at mi fv kyfwJh t u sdK;pD;yGm;awGu kdv kdu f&Smyg/ t J' Dt u sdK;pD;yGm;awG&JUt a&;ygr Iu kd pl;pr f;yg/ NyD;wJht cgrSm b Hkt kwfjrpfwpfcku kd&SmazGzkdY Bu dK;pm;yg/- ygwDESpfckpv Hk;&JUt u sdK;pD;yGm;u kdazmfaq mi fr , fh wDx Gi fzefwD;r It ajccH ajz&Si f;r Iu kd&SmazGyg/- ygwDESpfckMu m;u o ab mwln Dr Iu kd&SmazGyg/

av hu si fhcef;n §dEIdi f;aq G;aEG;rIu kdav hu si fhzkdYt wGu f u pm;yGJ[ mt a&;ygw, f/

o i fMu m;ay;cJhwJh t &n ft ao G;awGu kd t m½kHpkdu fyg/ t x l;o jzi fh

Page 115: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ226225

aq G;aEG;ji i f;cHkrIt ajcjyK? t mP mt ajcjyK? ' grSr[ kwf v Jv S, fr It ajcjyK pwJh n §dEIdi f;aq G;aEG;rIen f;pepfo Hk;rsdK;u kda&G;cs, fwJhae&mrSm t x l;*½kpkdu fyg/ o i fwef;u mv t wGi f;u t jcm;ao mo i fwef;awGrSmygwJh pn f;ab mi fawGx Ju t aMu mi f;t &mawGu kd o i fwef;o m;awGu kda&G;cdki f;yg/ wu , fv kdY Oa&myo r*¾eJYywfo u f&i f? u RefawmfwkdY[ mEkdi fi Ht o pfawG&JUt zGJU0i fu dpöeJYywfo u fwJhu dpö&yfawGt ay: Oa&myau mi fpDu q Hk;jzwfcJhwmu kd u RefawmfwkdYawGUEkdi fw, f/ ' Du dpöawG[ men f;en f;av ;½Iyfax G;w, f/ ' gaMu mi fhwu , fv kdY ci fAsm;wdkYu ' Du dpöawGu kdt o Hk;jyKcsi fw, fq kd&i f? rwln DwJhOa&myt i fpwDu sL;&Si f;awG&JUt q i fht wef;u kdazmfx kwfzkdY t cGi fht a&;wpf&yft aeeJYyJt o Hk;jyKo i fhw, f/ ' Dx u fykdNyD;awmh&Si f;v i f;wJhu dpöawGu kdv n f; o Hk;Ekdi fw, f/v li , ft zGJUt pn f;? ' grSr [ kwf t rsdK;o rD;t zGJUt pn f;awG[ m a&G;au mu fyGJt wGu f t rwfpm&i f;rSm ykdNyD;jri fhrm;wJhae&mu ygcsi fMu w, f/t J' Du dpöt wGu f ygwD&JUacgi f;aq mi fr IeJY t J' Dt zGJUt pn f;awG[ mn §dEIdi f;aq G;aEG;Ekdi fw, f/ ' Dx u fykdNyD;awmh½kd;&Si f;wJhu dpöu kd o i fwef;o m;awGu kd aq G;aEG;ckdi f;r , fq kd&i fawmh av hv ma&;c&D;o Gm;r , fhu dpöeJYywfo u fNyD; n §dEIdi f;aq G;aEG;r Iv kyfckdi f;o i fhw, f/

t kyfpkESpfpkcGJyg/ wpfpku kd , l½kdai Gwpfo ef;ay;yg/ wu , fv kdYt J' Dt zGJU[ m wjcm;t kyfpkawGeJY &x m;wJhykdu fq Hu kd wpfen f;en f;eJYt o Hk;jyKzkdY o ab mwlw, fq kd&i f t J' Dykdu fq Hu kdo lwkdYyJo dr f;x m;ygap/o lwkdYawGu kd n §dEIdi f;aq G;aEG;zkdYt csdefray;ygeJY/ t zGJUwpf[ m t zGJUESpft wGu fv u fcHEkdi fr , fht &mu kd cefYrSef;&r, f/ t zGJUESpfu v n f; b , fv kd&v ' fawG[ m v u fcHEkdi fwJh&v ' fawGjzpfo v Jq kdwmu kd pOf;pm;zkdY Bu dKwi fNyD;o wfrSwfx m;&r , f/ Oyrmajym&r, fq kd&i f ykdu fq H&JUwpf0u fu kdo lwkdYo Hk;r, fv kdY t kyfpkESpfu q Hk;jzwfw, f/ t J' Dx u fren f;&b l;/ (a&;csx m;&r , f/) wu , fv kdYt kyfpkwpfu o lwkdYq Hk;½IH;o Gm;wJh av ;q , f

&mckdi fEIef;x u fray;b l;q kd&i f ykdu fq HawGu kd b @ma&;rSL;u kday;&r, f/' Dav hu si fhcef;&JU&n f&G, fcsu fu awmh ci fAsm;wkdYNydKi fb u fu kdo dzkdYeJY o lwkdY&JU&n f&G, fcsu fawGu kdcefYrSef;rdzkdY? ci fAsm;wkdY&JUpGrf;&n fawGwkd;v mat mi fv kyfaq mi fay;zkdYjzpfw, f/

Page 116: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

t cef; - 15

r [ mrdwfzGJUjci f;

Ekdi fi Ha&;q kdi f&m n d§EIdi f;r Iwkdi f;t wGu f &SdaewJht <u i f;rJhpdefac:r Iu awmh r [ mrdwft pkd;&zGJUpn f;jci f;yJjzpfw, f/ r [ mrdwfzGJUpn f;wm[ m Ekdi fi Ha&;&JU t "du p½kdu fv u ©P mjzpfw, f/ t x l;o jzi fhygwDawG[ m ygv DrefrSmae&mt rsm;pkr&wJhEkdi ffi HawGrSm r[ mrdwfzGJUjci f;[ mt "du u swJh p½kdu fv u ©P mjzpfw, f/ ' Du dpörSm b , fv kdEkdi fi Ha&;rsdK;u kdt au mi ft x n fazmfrv J? b , fo lYu kd0efBu D;csKyfcefYrv Jq dkwJh u dpöeJYywfo u fNyD; ESpfygwD? ' grSr[ kwfESpfygwDx u fykdwJhygwDawGu o ab mwln DrI, lMu w, f/ ' gayrJh ygwDawG[ m v lYt zGJUt pn f;u aeax mu fcHrI&SmMu w, f/ Oyrm t u sdK;pD;yGm;v kyfi ef;pkawG? t u sdK;t jrwft wGu fr[ kwfb JzGJUpn f;x m;wJht zGJUt pn f;awGyl;aygi f;NyD;ax mu fyHhrIu kd&SmazGMu w, f/ (*&dwfNAdwdefv kd? t ar&du m;v kd) v lt rsm;pkrJay;pepfu kdu si fho Hk;wJhEkdi fi HawGrSmawmi f r [ mrdwfzGJUjci f;[ m Ekdi fi Ha&;b 0rSm t a&;ygwJht pdwft ykdi f;wpfckjzpfaeao ;w, f/ t J' DEkdi fi HawGu t "du ygwDBu D;ESpfck[ m u s, fjyefYrsm;jym;wJht jr i fawG&SdwJh rsdK;u GJrsm;wJht kyfpku kdu kd, fpm;jyKx m;Mu w, f/ ygwDawGrSm t kdi f' Dt kdv kd*sDrwlMu wJht jyi f(v li , fawG? t rsdK;o rD;awG? o u fBu D;&G, ft kdawG) pwJht x l;t kyfpkawGv n f;yg0i fMu w, f/ t Jo v dkygaewJht wGu f acgi f;aq mi f[ mo lY&JUygwDx JrSmyJ r [ mrdwfzGJUpn f;zkdY wm0ef&Sdw, f/ ' Dv kdr [ mrdwfzGJUjci f;[ m ygwDwGi f;rSm v lwpfa, mu f½kef;u efzkdYt wGu ft a&;Bu D;

w, f/ ' gayrJhat mi fjr i fwJhr [ mrdwfb , fv kdzGJUpn f;rv J/ ci fAsm;wkdY&JUcsdefo m;u kdu fr I? rSefu efwJht cGi fht a&;awGu kdq kyfu kdi fEkdi fjci f;pwJht csu fawGay:rSmrlwn fw, f/ ' ght jyi fr [ mrdwfzGJUzkdYwjcm;ygwDawG&JUpdwft m;x u fo efr Iay:rSmv n f;r lwn fw, f/

r [ mrdwfzGJUpn f;zdkYt wGu f pn f;rsOf; 10 ck

(1) csdefo m;u kdu fjci f;eJY o n f;cHEkdi fjci f; - , HkMu n frIwn faq mu fzkdYt csdefv kdw, f/ t pykdi f;rSm ygwDawG[ mo lwkdY&JUt aet x m;u kd &Si f;&Si f;v i f;v i f;jzpfat mi fv kyfcsi fMu w, f/ v kdu fav smt av Qmhay;r IawGrv kyfMu b l;/ o lwkdYawG[ m o lwkdY&JUt aet x m;b mv Jq kdwmu kd&SmazGMu w, f/ (ji i f;cHkr I? yg0g? ' grSr [ kwf t v Jt x yfn §dEIdi f;r I t cef;rSmMu n fhyg/) pwmawGu kd b , fv kdn §dEIdi f;&rv Jq dkwmu kd o wfrSwfzkdYBu dK;pm;Mu w, f/ t pykdi f;rSmygwDt wGu f au mi f;r Ien f;en f;yJay;t yfEkdi fw, f/ ' gayrJh v kyfi ef;pOfu awmh ykdNyD;t &Sdef&v mw, f/ ygwDt m;v Hk;u v u fcHx m;wJh u Rr f;u si fn §dEIdi f;o l[ m ygwDMu m;rSm a, b k, st m;jzi fhu GJjym;jcm;em;aewJht &mawGu kd ax mu fjyNyD; o lY&JUt v kyfu kdpw, f/ wu , fv kdYo lu jzn f;jzn f;rSefrSefv kyfw, f? ajcv Sr f;wpfv Srf;wkdi f;u kd at mi fjr i fat mi fv kyfzkdYBu dK;pm;w, fq kd&i f t J' Dv kyf&yf[ mo i fhawmfw, f/ t J' Dv kyf&yfaMu mi fh at mi fjr i fwJh&v ' fawG&zkdY t cGi fht a&;&v mv dr fhr , f/

(2) n §dEIdi f;r IrSmyg0i fwJh yg0i fo lawG[ m t en f;q Hk;wln DwJht &mwpfckckawmh&Sd&v dr fhr, f/ o lwkdYrSm a, b k, swln DwJhyef;wkdi fawG&Sd&r , f/ wu , fv kdY ygwDESpfck&JUyef;wkdi f[ m ajzmi fhajzmi fhBu D;q efYu si faew, fq kd&i f? r [ mrdwfzGJUzkdYq kdwmv Hk;0r jzpfEkdi fb l;/ ' gayrJh ygwDESpfck&JUyef;wkdi fawG[ m r[ mrdwfzGJUzkdYt wGu f wln Daep&mawmhrv kdb l;/

228

Page 117: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

t Jo v kdo mq kd&i f u GJjym;jcm;em;aewJhygwDawGq kdwm&SdrSmr[ kwfawmhb l;/ r [ mrdwfzGJUzkdYt wGu fawmh t Mu r f;t m;jzi fhwln DwJhyef;wkdi fawG&Sd&r , f/ wkdu fq kdi faewJhwln DwJhyef;wkdi fawG&SdzkdYv kdw, f/ Oyrm?a[ mfv efEkdi fi HrSm q kd&S, f' Drkdu &u feJY c&pf, mef' Drkdu &u fawGMu m;ur [ mrdwfzGJUjci f;[ m yHkrSefyJ/ t aMu mi f;u awmh ' DygwDESpfckpv Hk;[ my&[ dweJY awmi fhwi f;wJhjyn fo lYv lYt zGJUt pn f;u kd wi fjyMu v kdYyJjzpfw, f/(3) wu , fv kdY b Hk&efo l&Sd&i f r [ mrdwfzGJUzkdY t cGi fht a&;Bu D;rm;w, f/ ' Dv kdzGJUzkdYt wGu fo lYcsn f;yJ rv Hkav mu fb l;/ wcsdKUt q i fhawGrSmb Hk&efo l&Sdaejci f;aMu mi fh u GJjym;jcm;em;wJh t kdi f' Dt kdv dk*sDawG&SdwJh ygwDawG[ m wpfygwDeJYwpfygwDyl;aygi f;Mu w, f/ Oyrmay;&r , fq kd&i f, lu &def;Ekdi fi HrSm 2004 ckESpfu jzpfcJhwJh v dar®mfa&mi fawmfv Sefa&;yJjzpfw, f/ t J' Dawmfv Sefa&;rSm v pfb &, f' Drkdu a&pDeJY q kd&S, fv pfawGyl;aygi f;cJhMu w, f/ v pfb &, f &Su fzfcsi fu kdeJY r[ mrdwfjyK&wJht aMu mi f;eJYywfo u fNyD; q kd&S, fv pfacgi f;aq mi f rkda&mZfu ]&mZ0wfo m;jzpf&wmx u fpm&i f v pfb &, fjzpf&wmykdau mi f;w, f/} v kdYajymcJhw, f/' Dv kdr[ mrdwfjyKjci f;awG[ m o lwkdY&JUb Hk&n frSef;csu f (' Du dpörSmt kyfcsKyfrIajymi f;v Jo Gm;w, f/ ' Drkdu a&pDazmfaq mi fr Ijzpfo Gm;w, f/) at mi fjr i fo Gm;wJht cgrSm o lwkdY&JUr[ mrdwfjyKjci f;[ m a&&Sn frcHawmhb l;/(4) n d§EIdi f;x m;wJhygwDawG[ m wpfygwDeJYwpfygwDav ;pm;o rIjyKMu &w, f/ ygwDawG[ m wjcm;ygwDawG&JUyef;wkdi fawGeJY w&m;0i fjzpfrIu kdav ;pm;&w, f/ jyi f;x efwJha&G;au mu fyGJu rfydef;u aev mwJh t mCmwawGu kd ajr jr§Kyfypf&r , f/(5) u kd, feJYq u fET, faewJhygwDu acgi f;aq mi fawG[ m r[ mrdwfawGjzpfp&mrv kdb l;/ ' gayrJh wpfOD;eJYwpfOD;av ;pm;Mu &r, f/ wpfOD;pDwkdi f;[ m t ajccHb Hkwln Dcsu fu kdu dk, fpm;jyKx m;Mu v kdY wpfOD;eJY wpfOD;av ;pm;Mu &r , f/ wpfOD;eJYwpfOD;cGi fhjyKcsu fay;Mu &rSmjzpfo v kd b Hk

wln Dcsu ft & rwlu GJJjym;wJht kyfpku av ;awG&JU acgi f;aq mi fawGu kdr [ mrdwft zGJUu v Gwfv yfr Iay;&r , f/ r [ mrdwft zGJUt awmfrsm;rsm;ysu fo kOf;o Gm;&wJht aMu mi f;u awmh acgi f;aq mi fawG[ m o lwkdY&JUykdi feu fe, fajru kd remv kd0efwkdpdwfeJYu mu G, fMu v kdYyJjzpfw, f/ r [ mrdwft zGJUx Ju acgi f;aq mi fwpfa, mu fu wjcm;acgi f;aq mi fu kd v u frcHEkdi fb l;q kd&i f? n d§EIdi f;r Iysu fo kOf;o Gm;v drhfr , f/(6) n d§EIdi f;o lawGrSm t q i fhjri fhu Rrf;u si fr IawG&Sd&r, f/ yg0i fMu wJhygwDt m;v Hk;u av ;pm;wJhyk*¾dKv fawGjzpf&r, f/ r [ mrdwft zGJUpu m;ajymq kdaewJhu mv t wGi f;rSmt wi f;t u syfzdt m;ay;jci f;[ m en f;v r f;wpfckr[ kwfb l;/ ' Dae&mrSm v Jv S, fjci f;o mv Qi f , kwådu swJh n d§EIdi f;r Ijzpfw, f/ ' gayrJhygwDawG[ m q i fjci fpOf;pm;x m;Mu wJh t ji i f;t cHkt kwfjrpfay:rSmo ab mwln DMu wmjzpfw, f/ t Jo v kden f;eJYci fAsm;wkdY[ m b Hk&n f&G, fcsu fu kdzefwD;Mu wmjzpfw, f/ b Hk&n f&G, fcsu fo mv Qi fr [ mrdwft zGJU&JUt v m;t v mu kd au mi f;at mi fv kyfay;Ekdi fr , f/(7) ygwDt m;v Hk;[ m t wi f;t av Qmhv kyfzkdYpdwft m;x u fo ef&r, f/' gayrJho lwkdY[ m o lwkdYb Hkt kwfjrpf&JUv kdt i fq Eu kd b , fawmhrSrsu fajct ysu fcHv kdYr&b l;/ n d§EIdi f;r Ix JrSmygwJho lawG[ m t wi f;t av Qmhv kyfzkdYpdwft m;x u fo efwJhv lawGjzpfw, f/ t Jo v kdr [ kwf&i f r [ mrdwfzGJUjci f;x Ju kd0i fv kdY&rSmr[ kwfb l;/ ' gayrJh n §dEIdi f;r It [ kefx Ja&mu fo Gm;v kdY? acgi f;aq mi fawG[ m r[ mrdwft zGJU&JUa&SUrSm ajy;aewwfw, fq kdwmu kdawGUv drhfr , f/(8) wu , fv kdY ci fAsm;wkdY&JUyef;wkdi fu kd o dyft jr i fhBu D;rx m;b l;q kd&i f? ci fAsm;wkdYt wGu fykdv G, fv dr fhr , f/ ajcv Sr f;i , fav ;awG[ majcv Srf;u sJBu D;awGv Srf;wmx u fykdNyD; v G, fw, f/ ajcv Srf;i , fu av ;awGu kdaygi f;v kdu f&i f Bu D;rm;wJh ajcv Srf;Bu D;wpfcku kdv Srf;Ekdi fv drhfr , f/o dyfNyD;zdt m;ray;wJh t Bu HÓP f[ m ci fAsm;wkdY&JU t au mi ft x n fazmfcsi fwJhay:v pDawGu kd t au mi ft x n fay:v mat mi fv kyfEkdi fw, f/

230229

Page 118: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

' ght jyi ft J' Day:v pDawGu kd r [ mrdwfzGJUwJht cgrSmv n f;wi fjyv kdY&w, f/(9) (pD;yGm;a&;jyefv n femv efx lat mi fv kyfjci f;? t v kyft u kdi fzefwD;ay;jci f;) pwJhEkdi fi Hawmfwm0efawG&SdwJht cgrSm r[ mrdwfzGJUzkdY v G, fu lw, f/ e, fo mv efEkdi fi HrSm v pfb &, feJYq kd&S, f' Drkdu &u fygwDawG[ m1994 ckESpfrSmr[ mrdwfpzGJUMu w, f/ o lwkdY&JUr[ mrdwfzGJUpn f;jci f;[ m&SpfESpfawmi fMu m&Sn fcHw, f/ o lwkdY&JUt "du aq mi fyk' fu awmh]t v kyfv kyfyg? t v kyfv kyfyg? t v kyfv kyfyg/} q kdwJhaq mi fyk' fyJjzpfw, f/t J' Daq mi fyk' f[ m v u f0Ja&m? v u f, mygwDawGu yg v u fcHwJhaq mi fyk' fjzpfw, f/(10) n d§EIdi f;r IeJYywfo u fwJht wGi f;o wi f;t csu ft v u fawGu kdpme, fZi f;u kdx kwfazmfrajymzkdY t a&;Bu D;w, f/ n d§dEIdi f;r IawGrv kyfci frSm? b , fo lu pme, fZi f;awGeJY b , ft csdefrSmpu m;ajym&rv Jq kdwmu kd ygwDawGu ao ao csmcsmpn f;u r f;o wfrSwf&r , f/ n d§EIdi f;aq G;aEG;wJhygwDawGt m;v Hk;[ m ' Dpn f;u rf;awGu kd v kdu fem&r, f/ rv kdu femb l;q kd&i f n d§EIdi f;r IawGysu fpD;o Gm;v drhfr , f/ Oyrmajym&&i f 2003ckESpfrSm? ' wfcsf CDA eJY PvdA Mu m;u r [ mrdwfzGJUr Iysu fjym;o Gm;cJhw, f/ t Jo v kdysu fjym;o Gm;&wJht aMu mi f;&i f;u awmh t csdefwkdi f;t J' DygwDESpfygwD[ m o dyfu kdwkd;wu frIr&Sdb l;/ ' gu kdrD' D, mu csu fcsi f;o dv kdu fw, f/ o Hk;ESpfMu mwJht cgrSm ygwDESpfygwD[ m ' kwd, t Bu dr fBu dK;pm;Mu NyD; o i fcef;pm&o Gm;Mu w, f/ t csu ft v u fawGu kd ra0i SwmaMu mi fh ygwDESpfckpv Hk;u ae yGi fhv i f;wJhcGi fhjyKcsu fygwJh o wi f;awGr&Ekdi fb l;/ w&m;v GefyGi fhv i f;r IeJY rD' D, m&JUt m½kHpkdu fr I[ m t EÅ&m, frsm;w, f/ t aMu mi f;u awmh t Jo v kdt csu fawGaMu mi fh ygwDawG[ mo lwkdY&JUax mu fcHo lawGu kd au seyfr I&at mi fv kdYt wi f;t u syfBu dK;pm;v mMu wmyJjzpfw, f/ ' ght jyi ft ay;t , lv kyfzkdYt wGu fv n f; pdwfq Een f;v mMu w, f/ t Jo v kdjzpf&wJht aMu mi f;u awmh rJay;o l

awGaemu fq Hwi f;v mMu wmu kd cHpm;Mu &v kdYyJjzpfw, f/ t J' Dt cgrSmn d§EIdi f;r It wGu fae&mu kd cHsKUypfMu v drfhr , f/ wjcm;wpfzu frSmu sawmhygwDawG[ m t prf;o ab mat mi fjr i frIawGu kd t jyi fav mu u o dat mi fv kdY wpfOD;eJYwpfOD;o ab mwln Dcsu feJY t pDt &i fcHpmwi fjyw, f/ t Jo v kdwi f&wJht aMu mi f;u awmh o lwkdY&JUax mu fyhHo lawGpdwfau seyfzkdYyJjzpfw, f/ ' gayrhJaemu fq Hk;o ab mwln Dr Ir&ci frSm ci fAsm;wkdY&JUEkdi fi Ha&;NydKi fb u fawG[ m ci fAsm;wkdY&JUt pDt pOfawGu kd jypfwi fajymq kdv kdYr&at mi f NydKi fb u fawGu dkt cGi fht a&;ray;ygeJY/ r [ mrdwfzGJUwJho ab mwln Dcsu ft q Hk;o wfx dda&mu fat mi f apmi fhwmt au mi f;q Hk;yJ/ t J' Dt csdefu srS wcsdKUao mt wkd;t av Qmhu dpöawGu kd a&Smi fv TJv kdYr&ayr , fh?aq G;aEG;ji i f;cHk&wmykdv G, fw, f/ wjcm;e, fy, frSm&SdwJh o ab mwln Dr IaMu mi fh&wJhat mi fjr i fr IawG[ m t J' Dt &mawGu kdawmi f ax rdNyD;o m;jzpfaev drhfr , f/

ed*Hk;

r [ mrdwft zGJUu kd at mi fat mi fjr i fjr i fzGJUpn f;NyD;wJht cgrSm?ci fAsm;wkdY[ m o ab mwlx m;wJht pDt pOfawGu kdpNyD;t au mi ft x n fazmfEkdi fNyD/ t J' Dt csdefu pNyD; rD' D, mwkdu fyGJpawmhwmyJ/ ci fAsm;wkdYt wkd;t av Qmhv kyfzkdY t wi f;t u syfwGef;t m;ay;cH&v drhfr , f/ ci fAsm;wkdYu rJay;o lawGu kday;x m;wJh u wdawGu kd csdK;azmu fav mu fwJht x dci fAsm;wkdYu kd zdt m;ay;v drhfr , f/ r [ mrdwft zGJUpepfx JrSma&G;au mu fyGJq kdi f&mu wdawGu kdo dyfNyD;t av ;x m;rajymygeJY/ wu , fv kdY ci fAsm;wkdY&JU t pDt pOfx JrSm n d§EIdi f;x m;wJht x JrSmrygwJht &mawGrsm;aew, fq kd&i f? ci fAsm;wkdYb , fawmhrS t pkd;&t zGJU&JUt pdwft ykdi f;r jzpfEkdi fb l;/]a&mi f;jci f;} q kdwJhn d§EIdi f;r Iu &v mwJh&v ' frSm u Rr f;u si fwJhq u fo G, faq mi f&Gu frI? au mi f;au mi f;rGefrGefpOf;pm;q i fjci fjyKv kyfx m;wJh rD' D, m

232231

Page 119: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ234

r [ mAsL[ myg0i faew, f/ at mi fjr i fr IawGu kdt m½kHpkdu fyg/ u s½IH;rIawGu kd Oyu ©mjyKrx m;wJht cgrSmv n f;? t J' Du s½IH;rIu kd Oyu ©mjyKrx m;wJht aMu mi f;u kdt u s, frcsJUygeJY/ t wkd;t av Qmhv kyfx m;wmawGu kdwi fjyNyD;wJht cgrSm? t Jo v kdv kyfv kdu fv kdY v pf[ mo Gm;wJhae&mrSmat mi fjr i fr IeJYjzn fhwi f;yg/ ci fAsm;wkdY&JUt wkd;t av Qmhu kdu mu G, fzkdYb , fv kd ji i f;cHkaq G;aEG;r IawGu kd o Hk;rv Jq kdwmu kdpOf;pm;yg/ ci fAsm;wkdYt rsm;Bu D;jyef&v drhfr , f/ ' gaMu mi fhykdNyD;Bu D;rm;wJh rau mi f;q kd;0g;u kdu mu G, fzkdYq kdwmEkdi fi Hawmf t u sdK;t jrwfv m;pwJh ci fAsm;wkdY&JUt wkd;t av Qmhu kdu mu G, fzkdY b , fv kdaq G;aEG;ji i f;ckHr Iu kdo Hk;rv Jq dkwmu kdao ao csmcsmpOf;pm;yg/

av husi fhcef;' Dt aMu mi f;t &mawGt wGu fu pm;yGJ[ m au mi f;rGefwJh av hu si fh

cef;yJjzpfw, f/ b , fv kdb , fyHkygwDESpfck[ m r [ mrdwfzGJUzkdY n d§EIdi f;r Iv kyfMu o v J/ ygwDwkdi f;[ m o lwkdY&JUt aet x m;u kd cGJjcr f;pdwfjzmMu w, f/ NydKi fb u f&JUt aet x m;u kdv n f;cGJjcrf;pdppfMu w, f/ n d§EIdi f;r I r [ mAsL[ mu dkcsrSwfzkdY? ygwD&JUyef;wkdi fawGu kd&&Sdat mi fjr i fzkdY csrSwfv kyfaq mi fMu w, f/ t J' Daemu frSm q u fo G, fa&;r[ mAsL[ mu kd t wlwu Gv kyfMu w, f/ yl;aygi f;v kyf&wJh o wi f;pm&Si f;v i f;yGJawGv kyf&i f;av hu si fhMu w, f/ Ekdi fi H&JUt x l;o D;o efYt ajct aewpfcku kd, lNyD; ' Dav hu si fhcef;u kdv kyfyg/

233

Page 120: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

t cef; - 16

u kd, fhb u fygat mi fq G, fjci f;

t u sdK;t jrwft wGu fr [ kwfwJht zGJUt pn f;awGeJY u krÜP DawG[ m Edki fi Ha&;o rm;awG q Hk;jzwfcsu fcswJht cgrSm o lwdkY t u sdK;pD;yGm;b u fygwJh q Hk;jzwfcsu frsdK;awGcsrdat mi f v Trf;rkd;zdkYBu dK;pm;wwfMu w, f/ t J' Dv kdv kyfwJhae&mrSm (q G, f) aq G;aEG;pn f;½Hk;wJhen f;u dko Hk;Mu w, f/ q G, fjci f;[ m &n frSef;csu fwpfckckt x ajrmu fat mi fBu dK;yr f;wJhae&mrSm r [ mAsL[ mu sw, f/ Edki fi Ha&;ygwDawGx JrSmv n f;q G, fjci f;u dk awmfawmfrsm;rsm;t o Hk;jyKMu w, f/ t u sdK;t jrwfu dk&Si f;&Si f;v i f;v i f;o wfrSwfx m;wJhygwDawG[ m wcsdKUjyó emawGrSm acgi f;aq mi fr Iydki f;u dk o lwkdYo Gm;apcsi fwJhv r f;aMu mi f;ay:a&mu fo Gm;apzdkYav mfb Dv kyfMu w, f/ t rsdK;o rD;awG&JUt zGJUt pn f;awG[ m a&S;a&S;wn f;u &SdaewJh OyrmawGyJ/ ' DaeYt rsdK;o rD;awGESpfo u fcHkri fMu wJh Ekdi fi Ha&;v Trf;rdk;rI[ m wr[ kwfjci f;rSmay:x Gu fv mcJhwmrsdK;r[ kwfb l;/ o lwkdYt aeeJYt csdeft Mu mBu D;wkdu fckdu f, lcJh&w, f? u r fydef;azmfaq mi fcJhMu NyD;rS&, lEdki fcJhwmjzpfw, f/ v li , ft zGJUt pn f;awG? v len f;pkwkdi f;&i f;o m;awG? v di fwlcspfo lawG? o u fBu D;&G, ft dkawGeJY ro efpGr f;o lawG[ mt u sdK;t jrwf &Si f;&Si f;v i f;v i f;o wfrSwfx m;NyDo m;t zGJYt pn f;awG&JUer lemawGjzpfMu w, f/ o lwkdYawG[ m o lwkdYt u sdK;t jrwft wGu fygwDawGv kyfaq mi fjzpf o Gm;at mi f av mfb D (Lobby) v kyfMu w, f/t pn f;t a0;awGv kyfwmv kdrsdK;? av mfb Dv kyfwmrsdK;u dk t q i fho Hk;q i fh

cGJjcm;o wfrSwfEdki fw, f/ o wi f;t csu ft v u fay;wJht q i fh? aq G;aEG;jci f; (o dkY) t jr i fx kwfazmfjci f;t q i fheJY q Hk;jzwfcsu fcswJht q i fhawGjzpfw, f/ av mfb Dv kyfwJh ae&mrSm t zGJUo Hk;zGJUyg0i fw, f/ yg0i fo lawG(o lwdkY&JUt u sdK;t wGu f av mfb Dv kyfr , fho lawG)? q Hk;jzwfcsu fcso lawG(av mfb D&JUypfrSwft kyfpk)eJY v Trf;rdk;o lawGq kdwJho Hk;zGJUjzpfw, f/ q Hk;jzwfcsu fcso lawG[ m u u fb deu f t zGJU0i fawGeJYwlw, f? Oya&m o dkYr[ kwfEkdi fi Hawmfygv Dref &JUt zJGU0i fawG? NrdKU0efawG o dkYr[ kwf au mi fpD0i fawG?u Gef*&u ft zGJU0i fawG(o dkY)ygwDau mfrwDt zGJU0i fpwJh t q i fhrsdK;pHku v lawGv dkrsdK;yJ/ v Trf;rdk;o lawGu awmh csrSwfv mEkdi fwJhq Hk;jzwfcsu fawGt ay:rSmv Tr f;rkd; ajymi f;v JzkdY wpfcgwpf&HrSm pdwfrygb JeJYu dkjyKv kyf&o lawGjzpfw, f/ o lwkdYawG[ m jyn fo lY0efx r f;awG? Ekdi fi Ha&;v u fax mu fawG? o wi f; ax mu fawGeJY wjcm;t zGJUt pn f;awGjzpfMu w, f/

t csdefudkufjci f;[ mt oufwrQt a&;BuD;w, f

w&m;0i feJYw&m;r0i fq Hk;jzwfcsu fcso lawGeJY u Gef&u fau mi f;au mi f;u dkx def;o drf;ay;jci f;[ m ci fAsm;wkdY&JUt csdefu dku fjyKv kyfjci f;t ay:rSmt ax mu ft u ljzpfv drhfr , f/ q Hk;jzwfcsu fwpfckcsawmhr , fq kdwmu dkt NrJwrf;v lx ku ro dEkdi fb l;/ ' Dawmh av mfb Dv kyfwmu dkb , ft csdefrSmpo i fho v J/ ci fAsm;wdkYb , fv r f;u dka&G;cs, f&rv Jo dzkdYu &n frSef;csu fat mi fjr i fat mi faq mi f&Gu fwJhae&mrSm t "du t a&;ygw, f/ Oyrm?ygwDu Gefz&efYrSm o i fhwi fhav smu fywfwJht ajzwpfckx Gu fzdkY&m b , fygwD&JUpn f;rsOf;pn f;u r f;awGu dk ci fAsm;wkdYo wdx m;o i fho v J/ u Gefz&efYb , ft csdefrSmpr, fq kdwmu dko dwmeJY pwi fNyD;pDpOfo i fhw, f/ aemu fx yfajcv Sr f;u awmh o lwkdYu ci fAsm;&JUypfrSwft kyfpkjzpfrSmaMu mi fh b , fo lawGu q Hk;jzwfcsu fcso lawGjzpfr , fq kdwmu dko dzkdYyJ/ ygwDu Gefz&efYrSmawmh t a&;t Bu D;q Hk;w&m;0i fq Hk;jzwfcsu fcso lawG[ m acgi f;

236

Page 121: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

aq mi fr Iydkki f;eJY rJay;r , fhu dk, fpm;v S, fawGjzpfv drhfr , f/ w&m;r0i fq Hk;jzwfcso lawG&JUpm&i f;u dkv n f; v kyfx m;zkdYv dkv drhfr , f? ygwD½Hk;csKyfrSmtv kyfv kyfo lawG? x i f&Sm;wJhygwD0i fawG? au mfrwD0i fawGpwJho lawGayghh/NyD;awmh q Hk;jzwfcsu fcswJht ay:rSmv Trf;rdk;zdkYv dkt yfwJh u d&d, mawGt m;v Hk;u dkpkaq mi f;x m;yg/ x yfajym&&i f t csdefu dku fjzpfzYdku t o u fao G;aMu myJ/ b , fu d&d, mu dk b , ft csdefrSmt o Hk;jyKr, fq kdwmu dk q Hk;jzwfyg/ u sdK;aMu mi f;rq Dav smfwJhen f;v rf;rsdK;u dk ro Hk;rdygapeJY/ t pydki f;rSmci fAsm;wkdY&JUax mu fcHo lawGu dk ygwD½Hk;csKyfa&SUrSmq EjyzdkYpk½Hk; apwmrsdK;ut "dyÜg, fr&Sdb l;/ u efYu Gu fq EjyyGJt pn f;t a0;[ m ygwDt wGu ft jr i frv SwmrsdK;jzpfapEkdi fw, f/ ygwD0i fawGu ci fAsm;wkdY&JUawmi f;q kdr IawGu dkpdwf0i fpm;r Iav smhapw, f/ acgi f;aq mi fr Iydki f;eJY ci fAsm;wkdY&JUMu m;u q u fq Ha&;rSm wi f;rmrIu dkjzpfapw, f/ o lwdkYu ci fAsm;wdkYu dkaq G;aEG;wJhae&mrSm awGUq HkzdkYMu H½G, fx m;wmrsdK;jzpfEkdi fw, f/

Ekdi fi Ha&;t wGi f;eJYjyi fyrSm&SdwJh t x l;t u sdK;pD;yGm;t kyfpkrsm;&JUr[ mAsL[ mrsm;

t cef;(1)rSmaq G;aEG;cJhwJho Dt kd&DawG[ m a&G;au mu fyGJu rfydef;awGt wGu f t "du &n f&G, fx m;ayr, fhv n f; ydkNyD;u s, fu s, fjyefYjyefYto Hk;jyKEkdi fw, f/ u r fydef;wpfckrSm ydkNyD;rsdK;pHkwJh&n f&G, fcsu fawG&Sdwmu RefawmfwkdYawGUNyD;NyD/ ' g[ mv n f;yJ t x l;t u sdK;pD;yGm;t kyfpkawGt wGu fygyJ/ Ekdi fi Ha&;jyi fyrSt zGJUt pn f;awGao mfv n f;au mi f;? Ekdi fi Ha&;ygwDrsm;t wGi f;rSmao mfv n f;au mi f; t o Hk;jyKEdki fw, f/Oyrm/ /

(1) Edki fi Ha&;eJY &mx l;Bu D;ae&mrsm;rSm t rsdK;o rD;rsm;&JUyg0i fr IEIef;u dkrSi fhwi fEkdi f&ef t rsdK;o rD;t zGJUt pn f;rsm;Bu dK;yr f;jci f;(2) v li , ft zGJUt pn f;r sm; Ekdi fi Ha&;eJY

ygv Dreft wGi f;v li , frsm;

ydkrdka&G;au mu fcHEkdi fcGi fh&efBu dK;yrf;jci f;(3) t rsdK;o rD;t zGJUt pn f;rsm;a&m? v li , ft zGJUt pn f;rsm;ygygwDv rf;pOfay:rS ydkNyD;Bu D;u s, fwJhu dpörsm;u dku dki fwG, fEkdi fa&;(4) t ef*sDt dkrsm;ESi fh pD;yGm;a&;v kyfi ef;rsm;rS ¤i f;wdkYjzpfv dko n frsm;u dk ygwDt pDt pOfrsm;x Jyl;aygi f;aq i f&Gu fEkdi fa&;

' Dt zGJUt pn f;awG[ m ygwDu dkwcsdKUt jr i fawGx Gu fay:v mapzkdYv rf;pOfq Hk;jzwfcsu fawGcsrSwfEkdi fapzkdY r[ mAsL[ mawGzefwD;Mu w, f/b , fv kdt v kyfjzpfEkdi fo v J/

b, fo luq Hk;jzwfo v Jw&m;0i feJYw&m;r0i f q Hk;jzwfcsufcso lrsm;

r [ mAsL[ mu awmh wpfa, mu fa, mu fu dk u RefawmfwkdYcsapcsi fwJhq Hk;jzwfcsu fcszdkYu kd &n f&G, fx m;&w, f/ a&G;au mu fyGJu rfydef;awGrSmq kd&i fawmh u RefawmfwkdYpn f;&Hk;csi fwmu rJay;o lawGyJ/ o lwkYdawGuq Hk;jzwfcsu fcso lawGyJ/ wpfcgwpfav rSm q Hk;jzwfcsu fcso l[ mwpfo D;yk*¾v jzpfaewwfw, f/ ' gayr , fh rsm;ao mt m;jzi fhu awmhv lrsm;pk o dkYr[ kwf t pdk;&at *si fpDawGyJ/ o lwkdYawGu v rf;pOfq Hk;jzwfcsu fawGu dk o ab mwlay;&rSmjzpfw, f/ q Hk;jzwfcsu ft wGu f w&m;0i fwm0ef&Sdo lawG (w&m;0i fq kH;jzwfcsu fcso lawG) [ m t NrJwr f;awmhq Hk;jzwfcsu fcso lawGr [ kwfMu b l;/ 0efBu D;csKyf&JUt Bu Hay;[ mo lYXmex Ju u dpöawGeJYywfo u fNyD; ydkajyma&;q dkcGi fh&Sdaewwfw, f/' gaMu mi fh u RefawmfwkdY[ m w&m;0i fq Hk;jzwfcsu fcso lawG[ m wu , fyJ' DwpfBu drfrSmq Hk;jzwfcsu fcsr, fho lawGv m;q dkwm t NrJt u Jjzwf&ygv drhfr , f/ ' grSr [ kwf w&m;r0i fq Hk;jzwfcso lawGu dkyJcsOf;u yf&rv m;q dkwmu dka&maygh/

wjcm;jyó emwpfcku awmh q Hk;jzwfcsu fcso lawGq Du dk

238237

Page 122: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

b , fv dkx dk;azmu f0i fa&mu fEkdi frv Jq dkwmygyJ/ wu , fv kdYt J' Dwpfq i fh[ mrjzpfEkdi fb l;q kd&i f o lwkdYeJYo du Rrf;o lawGq Du dkq u fo G, fzkdY Bu dK;yrf;&ygr , f/ o lwdkYeJYx dawGUq u fq Hr I&SdaewJht zGJUt pn f;awG? v lawGu dkypfrSwfx m;Bu dK;yrf;&ygr, f/ 0efBu D;csKyfq Dwkdu f&dku fx dk;azmu fzdkYrjzpfEkdi fygu o lYygwDx Ju t x l;t u sdK;t jrwft kyfpkawGu dk csOf;u yfzkdYBu dK;pm;o i fhw, f/ (v li , frsm;? t rsdK;o rD;rsm;? o u fBu D;&G, ft dkrsm;)q dkwJht kyfpkawGygyJ/ q Hk;jzwfcsu fcso leJYx dawGUcGi fh&NyDq kdwmeJY u RefawmfwdkYv dkv m;wJhq Hk;jzwfcsu frsdK;o lcsEkdi fat mi f r [ mAsL[ mu dk q Hk;jzwf&ygawmhr, f/ t ajccHt m;jzi fh ' gu dkaq mi f&Gu fzkdY en f;v rf;o Hk;ck&Sdygw, f/

1/ t ji i f;t cHkau mi f;au mi f;eJYo lwkdYu dk, HkMu n fv mat mi fv kyfyg/2/ t v dk&SdwJhq Hk;jzwfcsu frsdK;o lwkdYcszdkYzdt m;ay;yg/3/ ygwDESpfckv Hk;au seyfapr , fhq ErsdK;u dk zv S, fay;yg/

, cken f;v rf;o Hk;ckx Ju u GJjym;rIawG? b , fen f;v rf;u dkt o Hk;jyKr, fq dkwmq Hk;jzwfyHkawGu dk ' Dt cef;&JUaemu fydki f;rSm aq G;aEG;ñ dIEdIi f;jci f;t ydki f;rSm q u fv u fajymq kdo Gm;r , f/

q Hk;jzwfcsufcso lu dk au mufaMu mi f;qGJjci f;q Hk;jzwfcsu fcso lu dk u RefawmfwkdYo wfrSwfNyD;wmeJYwpfNydKi feu f

t J' Dq Hk;jzwfcsu fcso l&JU o wi f;t csu ft v u fawGu dkpkaq mi f;zdkYv dkygw, f/ ' grSyJt x da&mu fq Hk;csOf;u yfr IrsKd;u dk ydki f;jzwfEkdi frSmyg/ t J' DtwGu f ' Dar ;cGef;av ;cku dkajzMu n fhzkdYv kdygw, f/

-o l o lr [ m (q Hk;jzwfcsu fcsr, fht aMu mi f;t &mu dk)o do v m;/ (o d&Sdem;v n fr I)- t J' Dt aMu mi f;t &mt ay:o l o lr&JUt jr i fu b mv J/ (o ab mx m;t jr i f)

-o l o lr [ m (pdwfydki f;q kdi f&mt m;jzi fh ' Du dpörsdK;u kd) b , fv dk cHpm;&o v J/ (pdwfcHpm;r I)-o l o lrb mv kyfv drhfrv J/ (v kyfaq mi fr I)

t m;v Hk;r[ kwfawmi f awmfawmfrsm;rsm;u dpöawGrSm u RefwmfwkdY&JUq Hk;jzwfcsu fcso lawG[ m t q i fht rsdK;rsdK;u dkjzwfau smfwJh jzpfpOf&SdMuw, f/ ]q Hk;jzwfcsu f}wpfckv kdt yfwJh jyó em&Sdwpfck&Sdwmu dk o d&r , f?t J' Djyó em&JUo ab mo b m0u dk o dzdkYv n f;v dkw, f/ q Hk;jzwfcsu ft wGu f ]o d&Sdem;v n fr I}v dkw, f/ Ekdi fi Ha&;t zGJUt pn f;awG[ m o lwkdY&JUv lawGu dk csu fcsi f;v kyfaq mi fv kdu fzkdYt rdefYay;wJh t rSm;rsdK;rMu cP v kyfwwfMu w, f/ o d&Sdem;v n fr I? o ab mx m;t jr i feJY pdwfcHpm;r Iq dkwJht q i fhq i fhu dkjzwfau smfrIr&Sdb J v lawGu dkv kyfaq mi fcdki f;wm[ m t u sdK;r&SdwJht jyi f t u sdK;, kwfo Gm;wJht ajct aeu dkygjzpfapEdki fw, f/ u mu G, fr Iu dkaZmi f;ay;wJh wefjyefr IrsdK;awGu dko Gm;NyD;v HIUaq mfv kdu fo v dkjzpfEkdi fw, f/ ' gaMu mi fht J' Dt q i fhav ;q i fhu dk rau smfrdv dku fapeJY/

rSefuefwJhud&d, mudka&G;cs, fjci f;wdu srSefu efwJh wkdi f;wmEkdi fwJh aq mi f&Gu fat mi fjr i fEkdi fwJh

pdwft m;wu f<u zG, fau mi f;wJh yef;wkdi fu RefawmfwkdYrSm&Sdw, f/ NyD;awmhb , fo l (q Hk;jzwfcsu fcso l)u dk ypfrSwfx m;&r, fq kdwmv n f; u RefawmfwdkYo dNyD;NyD/ ' g[ mt pyJ&Sdygao ;w, f/ t cku RefawmfwkdYt aeeJY &n frSef;csu f(q Hk;jzwfcsu fcso lu dk v Trf;rdk;jci f;)at mi fjr i fzkYd en f;v rf;t rSefa&G;cs, f&ygawmhr, f/ r [ mAsL[ mau mi f;awGt m;v Hk;[ m ao csmwJhen f;v rf;awGu dkay;w, f/ ' gayr , fht J' Den f;v r f;awG[ m yef;wkdi ft wGu fo i fhav smf&r, f/ wpfen f;ajym&&i f yef;wkdi fwkdi f;[ m en f;v rf;awGu dkro wfrSwfay;Ekdi fb l;/ en f;v r f;awG[ m wu , fyJ yef;wkdi fu dkt m;en f;apw, fq kd&i f t J' Den f;v rf;u dkt o Hk;jyKaeo lawG[ m t aES;eJY

240239

Page 123: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

t jrefq dko v dk t ay;t , lv kyfcH&ygawmhr, f/ v lawG[ m ' Den f;v rf;u dko Hk;aeo lawG[ m o lwkdY&JUax mu fcHr Iu dk&, lo i fho lawGv m;q dkwmu dkpwi fNyD; o Ho , &Sdv mr , f/ ' Dt aMu mi f;w&m;[ m w&m;rQw&JUv m;q dkwmu dk awG;awmv mv drhfr , f/ Oyrm? &JawG&JU t Mu r f;zu fr Iu dkq efYu si fwJht aeeJY t Mu rf;zu fr Iu dkyJt o Hk;jyKwm[ m &n f&G, fcsu fu dkysu f, Gi f;apw, f/

' ght jyi f en f;v r f;awG[ m q Dav smfo i fhjrwfae&ygr , f/ci fAsm;wkdYt o Hk;jyKwJh en f;v rf;awG&JUt wdrft eu f[ m u RefawmfwdkY&JUv r f;aMu mi f;u dkax mu fcHr I&zkdY o u fa&mu fr It aygi f;v u ©P meJYt Ekwfv u ©Pmu dkjzpfapEdki fygw, f/ &n frSef;csu fyef;wkdi fu au mi f;w, f?' gayr , fh en f;v r f;awGu ro i fhawmfb l;q kd&i f(Bu D;v Gef;? ao ;v Gef;)ci fAsm;wdkY&JUyef;wkdi f[ m , HkMu n ft m;u dk;Ekdi fpGrf;q Hk;½HI;o Gm;Ekdi fygw, f/Oyrmt aeeJY NrdKUi , fav ;wpfNrdKU&JUNrdKU0ef[ m t rSm;wpfckv kyfw, f/o l[ mygwD0i fwpfa, mu fyJjzpfwJht wGu f o r®wu dkEIwfx Gu fzdkY awmi f;q dkwmrsdK;rv kyfo i fhygb l;/ o i fhawmfrQwNyD; at mi fjr i fEkdi fajcrsm;wJhen f;v rf; Oyrmu awmh t o em;cHjci f;jzpfygw, f/ v u frSwfv Hkv Hkav mu fav mu fpkaq mi f;NyD;NyDq dkwmeJY q Hk;jzwfcsu fcso lx Hu dkay;t yfv kdu fEkdi fNyD?t J' Daemu frSmawmh ci fAsm;wkdYBu dK;pm;wkdu fyGJ0i faewJht aMu mi f;t &mtwGu f yg0i fn §dEdIi f;aq G;aEG;Edki fygNyD/

v lYt zGJUt pn f;x Ju v u f&Sda&pD;aMu mi f;rSm o drfo drfarGUarGUt eD;u yfx dpyfaewJh Ekdi fi Ha&;t pDt pOft wGu f u rf;v Srf;csu fawG[ ma&mi f;cszdkYydkNyD;v G, fu laewwfygw, f/ cu fcJwmu v Trf;rdk;r It m;au mi f;aewJhv lr Ia&;v rf;aMu mi f;awGeJYq efYu si faewJh t awG;t jr i fawGu dk wi fo Gi f;zdkYygyJ/ ' gayr, fhv n f; v Trff;rdk;rIt m;au mi f;wJhv lr Ia&;v rf;aMu mi f;awGeJYq efYu si fwJhyef;wdki frsdK;awGu dk Ekdi fi Ha&;ygwDawGcsrSwft au mi ft x n fazmfzdkY b , fawmhrSrBu dK;pm;&b l;? a&yef;pm;wJhaemu fu dkyJv dku fzdkYv dkYq dkv dkwmr[ kwfb l;/ t &m&mwkdi f;[ majymi f;v JEkdi fw, f/ t J' Dt wGu f

u dkyJ ci fAsm;wkdYygwD&Sdaewm/ v lr Ia&;v r f;aMu mi f;awGt ay:rSmv Trf;rkd;r I&SdapzkdY/ ' gayr, fh Edki fi Ha&;t zGJUt pn f;0i fawG[ m t m;au mi f;aewJhv r f;aMu mi f;awGu dk x n fho Gi f;pOf;pm;NyD; t o Hk;wn fhEdki fwJhae&mawGrSm t o Hk;csEdki fzkdYt a&;Bu D;w, f/ wwfEkdi fwJht cgwdki f; Bu D;pkd;aewJhv rf;aMu mi f;awGeJYywfo u fq Dav smfwJh u rf;v Srf;csu f awGu dkv kyfjci f;t m;jzi fh ci fAsm;wkdYt o Hk;csEdki fr , f/ Oyrmt aeeJY ]t , fv f *dk;v f}q dkwJh &mo DOwkt ajymi f;t v Jt aMu mi f;&kyf&Si fx Gu fv mw, f/ t q Dtai :rwn fhwJht rSefw&m;u t J' Dt csdefwn f;u pNyD;jyi f;x efwJh ywf0ef;u si fjyKjyi fajymi f;v Ja&;v rf;pOfawGu dk ñ dIEdIi f;aq mi f&Gu fzkdY ydkv G, fu lo Gm;wmygyJ/

b , fen f;v r f;u dkt o Hk;jyKr, fq kdwm q Hk;jzwfNyD;NyDq kdwmeJYci fAsm;wdkYv kdv m;wJhq Hk;jzwfcsu frsdK; q Hk;jzwfcsu fcso lu csat mi f b , fv kdcdki f;r v Jq dkwm pOf;pm;&awmhr , f/ NyD;awmh t J' Do l&JUt jyKt r Ia[ mi f;u aeNyD; t ajymi f;t v Ju dkb , fav mu ft wkdi f;t wmt x dwn faq mu f, lrv Jq dkwmu dkv J pOf;pm;&r , f/ wpfzefx yfNyD;ajym&&i f cefYrSef;ajct wkdi f;t wmawG[ m ' Dae&mrSmt o Hk;0i fEkdi fw, f/yx rq Hk;t aeeJY wpfzu fv lu dk ajcv Srf;Bu D;Bu D;v Srf;apcsi fwJht cgwdki f;at mi fjr i fEdki fwJht cGi fht v r f;u en f;wwfw, f/ , HkMu n fcsu fcdki frmNyD;o m;NydKi fb u fwpfa, mu fu dk ci fAsm;wkdYu dkax mu fcHo lt jzpf n wGi f;csi f;ajymi f;ckdi f;v dkY b mt u sdK;rSr&Sdb l;/ yef;wkdi fawG[ m jzn f;jzn f;csi f;yJat mi fjr i fEdki fw, f/ NyD;awmh ci fAsm;wdkY&JUawmi f;q dkrIu dkajymq dkwJhae&mrSmv lawG&JU t u sdK;pD;yGm;eJYn d§EdIi f;aq mi f&Gu fEkdi fr , fq dk&i fawmh t ax mu ft u lt rsm;Bu D;&Edki fw, f/ wpfyg;o lawG&JUae&mu dk0i fMu n fhv dku fyg/ci fAsm;v kdv m;wJhq Hk;jzwfcsu f[ m o lwkdY&JUt u sdK;t wGu fb , fv dkrsdK;t v kyfjzpfr , fq kdwmu dk t av ;x m;Mu n fhv kdu fyg/ ' Dt Bu HOmP fu awmhawmfawmfrsm;rsm;&v ' fau mi f;awGu dk &apw, f/ awmfawmfrsm;rsm;Edki fi Ha&;o rm;awG[ m o lwkdY&JUu dk, fydki ft jr i fay:rSmyJ t m½Hkpdku fav h&SdNyD;

242241

Page 124: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

Edki fi Ha&;t &o lwkdYb mv dkcsi fw, fq dkwmu dkyJ t m½Hkpdku fav h&Sdw, f/rJay;o lawGb u fu t jr i fu dk x n fho Gi f;pOf;pm;zdkY arhaewwfMu w, f/

owi f;t csuft v ufci fAsm;wkdY&JUo ab mx m;t jr i fu dk q Hk;jzwfcsu fcsr, fho lawG

ypfrSwft kyfpkawGu dk w&m;0i fen f;v r f;a&m? w&m;r0i fen f;v rf;eJYygt aMu mi f;Mu m;yg/ ]Mu m;ae}o wi f;t csu ft v u fu dkwi fjyNyD; ax mu fcHrIay;yg/ Oyrm? v lYt zGJUt pn f;t ajct ae? Edki fi Hwu ma&;&meJYywfo wfwJh v u f&Sda&pD;aMu mi f; o dkYr [ kwf ygwDrsm;Mu m;u q u fET, fr IpwmawGu dk yHkpHazmfay;yg/ q Hk;jzwfcsu fo lawGypfrSwft kyfpkawGt m;v Hk;u dk ci fAsm;azmfjyx m;wJhyHkpH[ mwdu srSefu efaMu mi f; pn f;½Hk;ajymq kdyg/' gaMu mi fh t &n ft ao G;jr i fhwJho wi f;t csu ft v u frsdK;&&Sdx m;zdYkv kdw, f/ ci fAsm;wkdY&JUcdki frmrIu dk ysu f, Gi f;apr, fht rSm;rsdK;awGrygrdapzkdYt a&;Bu D;ygw, f/ ci fAsm;wkdY&JUt jr i fu dkyJwi fjyrdwmrsdK;r [ kwfb JNydKi fb u fawG&JUo ab mx m;u dkyg x dwkdYwi fjyEdki fygap/ ' gayr, fhv n f;t av ;o mrIu awmh wu , fhu dkx i f&Sm;aewJh ci fAsm;wkdY&JUt jr i fay:rSmyJ&Sdae&r , f/ q Hk;jzwfcsu fcso lawGu dk pdwfydki f;jzwfv dku fEkdi fapwJhv drfrmyg;eyfwJhen f;v rf;wpfcku ci fAsm;wkdYay;v kdu fwJh o wi f;t csu ftv u f[ m o lwkdYu dkt pGef;wpfzu fu dkwGef;ydkYv dku fw, fv dkY x i fjr i fat mi fv kyfzkdYyJ/ Ekdi fi Ha&;o rm;rsm;[ m x i fay:au smfMu m;rIu dkv dkcsi fMu w, f/ci fAsm;wkdY&JUo wi f;t csu ft v u f[ m rD' D, mrSm o lYt wGu f ]t rSwf&p&m} v dkYcHpm;o Gm;&Ekdi fw, fq kd&i f ci fAsm;wkdY&JUt jr i ft wGu f rD' D, mrSmv n f; t cGi fht v rf;yGi fho v dk r[ mrdwfv n f;&Edki fNyDjzpfw, f/ ' Dt q i fhrSmawmh o wi f;pmawGrSm ' Dt aMu mi f;t &mu dkygat mi fBu dK;pm;wm?aq mi f;yg;awGx kwfa0cGi fh&zdkY ax mu fcHrI&at mi fygBu dK;yr f;o i fhw, f/a' o wGi f; ygwDXmeawGu dkyg v n fywfcGi fh&at mi fv kyfyg/ ax mu fcHo lt o pfwpfa, mu fwkdi f;[ m t a&;ygNyD; ci fAsm;wkdY&JUav mfb Daemu fwpf

q i fhrSm x l;jcm;r Iu dkzefwD;r , fho ljzpfEkdi fw, f/

av mfb Do wi f;pu m;rsm;av mfb Do wi f;pu m;rsm;q dkwmawGu awmh ci fAsm;wdkYn d§EdIi f;

aq G;aEG;r, fht jr i fawGyJjzpfw, f/ u rf;ydef;(r [ mAsL[ mt cef;u dkMu n fhyg)&JUt "du t u sq Hk; o wi f;pu m;u dk t o Hk;jyKcJhwJhpn f;rsOf;pn f;u r f;awGu dkyJ jyeft o Hk;csrdygap/ t rsm;q Hk;o wi f;pu m;o Hk;ckav mu f&SdEdki fw, f/ jzpfEdki fo rQt Bu dr fa&rsm;rsm;v n f;x yfcgx yfcgo Hk;ay;&w, f/OD;wn fx m;wJht kyfpkt ajymi f;t v Ju dkv kdu fNyD; t av ;ay;wJht csu fu dkajymi f;wmrsdK; pu m;v Hk;t o Hk;t EIef;ajymi f;wmrsdK; v kyfay;&r , f/

aqG;aEG;jci f;t ckt cgrSm t m;v Hk;u ' Dt aMu mi f;&JUt a&;Bu D;rIu dk em;v n f

o Gm;NyDjzpfwJht wGu f ci fAsm;wdkY&JUt jr i fu dka&SUwi fNyD; pu m;&n fv kyGJu dkpwi f&r, fht csdefa&mu fNyD/ t J' gu dkygwDacgi f;aq mi fydki f;eJY a' o q kdi f&mygwDau mfrwDawGeJY pu m;ajymzdkYpDpOfwmeJYpwi f&r, f/ v lx kMu m;rSmpu m;&n fv kyGJawGu kdpDpOfr, f/ o wi f;pmawGx JrSm aq mi f;yg;awGx n fhr , f/ pu m;&n fv kyGJrsm;rsm;pDpOfEdki fav au mi f;av yJ/ ' Dt q i fhrSmax mu fcHo lawGeJYr[ mrdwfawGu dk wpfckckv Iyf&Sm;at mi f t &Sdeft [ kefjr i fhay;NyD; apwemh0efx rf;awGu dkv n f; jyefv n fpkaq mi f;&ygr, f/ av mfb D[ mt cku pNyD; yHkpHawmfawmfav ;ay:v maeNyD/

qHk;jzwfcsufcsjci f;t q i fh(3)u awmh q Hk;jzwfcsu fcs&awmhr, fht csdefu dkcsOf;u yf

v mwmyJ/ ygwDu Gefz&efYt wGu f ygwDacgi f;aq mi fydki f;u t Bu Hay;ax mu fcHcsu fwpfcku dk x kwfjyefay;&r, f/ t aygi f;v u ©P maq mi fwJhax mu fcHr IrsdK;u dk&&i f ci fAsm;wkdY&JUav mfb Dat mi fjr i fNyDv dYkq kd&r , f/

244243

Page 125: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

t J' Dv dkrS r[ kwf&i fawmh u Gefz&efYx JrSm ci fAsm;wkdY&JUu dk, fpm;v S, fawGpNyD;t v kyfv kyf&awmhr, fht csdefyJ/ q Hk;jzwfcsu fwpfckr jzpfraex Gu fat mi fv kyf&awmhr, f/ t q i fajyo i fhawmfr, hfae&mawGrSm t ½dSeft 0geJY v lo drsm;at mi fv kyf&r, f/ q Hk;jzwfcsu fcsr, fho lawGu dk wpfOD;csi f;csOf;u yf&r , f/ wjcm;t u sdK;pD;yGm;t zGJUt pn f;awGeJY r[ mrdwfpzdkYv kyf&r, f/aemu fq Hk;t q i fhu awmh t Bu D;pm;v u feu fu dko kH;zdkYt csdefau mi f;u dko wfrSwf& q Hk;jzwf&awmhrSmyg/ u efYu Gu faq G;aEG;yGJawG? o wi f;pmawGx Jaq mi f; yg;awGt q u fr jywfx n fhwmq dkwJhu dpörsdK;awGu dkv kyfaq mi f&awmhrSmyg/ ' Dt ajct aerSmawmh t ay;t , l[ m t au mi f;q Hk;jzpfEkdi fajc&v ' fq kdwmu dk v u fcHay;&rSmygyJ/

Oyrmt rsdK;o rD;t zGJUt pn f;wpfckrS Edki fi Ha&;ygwDwpfcku dk av mfb Dv kyfjci f;ypfrSwf - ygwDwGi f; &mx l;Bu D;ae&mrsm;\ x u f0u fu dk t rsdK;o rD;rsm;

&&SdEkdi fa&;o wi f;t csu ft v u f - þ t aMu mi f;t &mESi fhywfo u fao mt a&;ygo n fh acgi f;aq mi fydki f;u dk pn f;½Hk;Ekdi f&ef? v u f½Sdt ajct aeESi hfywfo u fao mt csu ft v u frsm; ¤i f;wkdYt wGu fpDrHx m;&r , f/ ygwDwGi f;? Edki fi Ha&;ESi fh t jcm;ao me, fy, fawGrSm a, b k, st m;jzi fh t rsdK;o rD;b , fESa, mu fcefY&Sdw, fq kdwJh t csu ft v u frsdK;u dkq dkv kdw, f/o lwkdYx Ju b , fESpfa, mu fu rS a&G;au mu fcH½Hk;awGrSm&Sdaew, f? b , ft q i fhawGrSm&Sdaew, fq dkwJht csu ft v u frsdK;awGv n f;t u sHK;0i fw, f/

o lwkdYu dko wi f;ay;NyD;wJht csdefrSmawmh ygwDacgi f;aq mi fr Iydki f;?u Gefz&efYu dk, fpm;v S, fawGeJU ygwD0i fawG&JU pu m;&n fv kyGJu pwi fw, f/ t J' DrSmt rsdK;o rD;t zGJUt pn f;awGu o lwdkY&JUt jr i fawGu dkwi fjy&w, f/ ' Dt q i fhrSmawmh r [ mrdwfawGeJY ax mu fcHo lawGu dkwwfEdki fo r Qt o Hk;csNyD; t ji i f;t cHkawGeJYv lawGu dkpGJaq mi f&r , f/

, SOfNydKi fb u f &JUt i ft m;u dkv n f;EdIi f;q o Hk;o yf&r, f/

aemu fq Hk;t q i fh - ygwDacgi f;aq mi fawG (o dkY) ygwDu Gefz&efYu q Hk;jzwfcsu fcsw, f/

jzpfEkdi fajct ay:t BuHay;jci f;pdwf"mwfru seJY/ av mfb Dv kyf&jci f;[ m &Sn fMu mNyD; yi fyef;

w, f/t csdefu kdu fjzpfzkdYu t o u fao G;aMu myJ/v lawGMu m;x Jx i fay:r Ir&Sdci frSm o wi f;t csu ft v u f

awGu dkpDpOfx m;yg/q Hk;jzwfcsu fcso lawGeJYci fAsm;&JUu Gef&u f[ m t &i f;t ESD;jzpfNyD;

awmh ci fAsm;wkdY&JUv dyfpmpmt kyf[ m t "du v u feu fyJ/q Hk;jzwfcsu fcso lawGu dk ci fAsm;&JU&n frSef;csu ft ay: pdwfydki f;

jzwfv mat mi fBu dK;yrf;yg/ci fAsm;wkdY&JUax mu fcHo lawGeJY NydKi fb u fawGt ay:rSm t m;

u kefrcHygeJY/ t v , facgi frSm&SdaewJh rq Hk;jzwf&ao ;wJhv lawG t ay:rSmt m½Hkpdku fx m;yg/

q Hk;jzwfcsu fcso lawGu dk o lwkdYt u sdK;wpfpHkwpf&mt wGu f t o Hk;0i fapr, fh jywfjywfo m;o m;aq mi f&Gu fapr, fh o wi f;t csu ft v u frsdK;ay;yg/

q Hk;jzwfcsu fcso lu dk t rsm;Bu D;awmi f;q dkwmrsdK;? ay;v mwJht &mawGu dkv u frcHb J t Bu drfBu drfji i f;y, fwmrsdK;v kyfjci f;t m;jzi fh ab ;u syfeHu syft ajct aeu dkra&mu fygapeJY/

rq Dav smfro i fhawmfwJhen f;v rf;awGu dkro Hk;ygeJY/ yef;wkdi f[ men f;v r f;u dkrq Hk;jzwfEkdi fb l;/

Edki fcJh&i f ygwDu si f;yay;yg/ ' gayr , fh <u m;0gwmrsdK;awmh

246245

Page 126: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

rv kyfrdygapeJY/ b , fo lwpfOD;wpfa, mu frS ]t o Hk;cscH&w, f} q dkwJhcHpm;rIrsdK;0i fro Gm;ygapeJY/av hu si fhcef;rsm;- o i fwef;o m;awGu dk t zGJUcyfao ;ao ;awGzGJUay;yg/ NyD;&i fwpfzGJUcsi f;pDu dk av mfb Dt pDt pOfq GJcdki f;yg/ o lwdkYt pDt pOffrSm ypfrSwfawG? en f;v r f;awG? t csdefZ, m;awG? q Hk;jzwfcsu fcsr, hfo l pm&i f;eJYo wi f;t csu ft v u fawG? pu m;&n fv kyGJt wGu f t ji i f;t cHkawGeJYaemu fq Hk;t q i fhrSmzdt m;ay;Ekdi fwJh t x l;v kyfaq mi fr Iwpf&yf pwmawGyg0i f&r, f/

- o ½kyfaq mi fjci f;1/ w&m;0i fq Hk;jzwfcsu fcso l (Oyrm? 0efBu D;)2/ w&m;r0i fq Hk;jzwfcsu fcso l (Oyrm? Ekdi fi Ha&;t Bu Hay;o dkYr [ kwf jyn fo lY0efx r f;)3/ t x l;ypfrSwft kyfpkeJY v lo Hk;a, mu fyg0i fwJh t r Iaq mi fau mfrwD

t ajct ae - wu f<u v Iyf&Sm;o lo Hk;OD;u dk 0efBu D;eJYawGUq Hkr, fht pn f;t a0;u dkzdwfw, f/ t J' Dt wGu fo lwkdYb , fv dkjyi fq i fx m;v J/b , fen f;v r f;awGu dko Hk;NyD; b , fv dkrsdK;&n frSef;csu fu dka&mu fat mi fo Gm;rv J/ rSwfcsu ft pDt pOfydki f;rSmawmh x da&mu fr IeJY o Dt kd&Du dkt o Hk;csEdki fr It ay:rlwn fNyD; t m;v Hk;u dkt u Jjzwft rSwfay;&rSmjzpfw, f/

247

Page 127: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

t cef; - 17Ekdi fi Ha&;t wkdu ft cHjyKjci f; t Ekyn m

250

t wkdu ft cHygwDt jzpf Ekdi fi Ha&;t &at mi fjr i fzkdYq kdwm Ekdi fi Ha&;ygwDawG&i fq kdi f&r , fh pdefac:r IawGx Ju t Bu D;rm;q Hk;ao m pdefac:r Iwpfckjzpfw, f/ ' g[ m ' Drkdu a&pDt wGu ft rSefw&m;wpfckv n f;jzpfw, f/ ' gayrJhwpf0u f' Drkdu a&pD? ' grSr [ kwf ' Drkdu a&pDr[ kwfwJhpepfawGt wGu f ykdv kdYawmi frSefu efEkdi fao ;w, f/ t wkdu ft cHygwDu ygwD0i fawG[ m t Jo v kd ' Drkdu a&pDr[ kwfao ;wJh pepfx JrSm½kyfykdi f;q kdi f&mt & t EÅ&m, fay;cH&Ekdi fo v kd? t wkdu ft cHygwDx J0i fygzkdYt wGu fv n f; o wåd&SdzkdYv kdt yfw, f/ ' Dt cef;rSm ' Drkdu &u fwpfpepfx Ju at mi fjr i fwJht wkdu ft cHjyKjci f;t Ekyn mt aMu mi f;u kd t "duaq G;aEG;o Gm;r , f/

wu , fv kdY ci fAsm;wkdY[ m t wkdu ft cHygwD0i fjzpfaew, fq kd&i f? t Bu D;q Hk;jyó emu awmh t pkd;&[ m ci fAsm;wkdYu kd Oyu ©mjyKx m;r , fq kdwJht csu fyJjzpfw, f/ ci fAsm;wkdY&JU t , lt q awG? wi fjyr IawGb , fav mu fyJ au mi f;rGefaeygap&yfwn fzkdYr jzpfEkdi fb l;/ ci fAsm;wkdY&JUwi fjyr IawGu kd t edr fhq Hk;t aygi f;v u ©P mq efq efwkefYjyefr , fhwkefYjyefr Iu yJ o lwkdY&JUt mP mu kdv Idu fpm;o Gm;at mi fv kyfEkdi fw, f/ t J' Dt csu fu yJci fAsm;wkdYu kd Oyu ©mjyKzkdYv Hkav mu faeNyD/ wu , fawmht mP mykdi fawG[ m ci fAsm;wkdY&JU wi fjyr IawGx Ju t m;t en f;q Hk;t csu fawGu kd o lwkdYen f;v r f;eJYo lwkdY&SmazGMu v dr fhr , f/ ay:v pDq Hk;

jzwfcsu ft ay:Mo Zmv Trf;rkd;Ekdi fcGi fh&SdwJht csdefwpfcsdef&Sdw, f/ t J' Dt csdefu awmh t pkd;&t zGJU[ m o lwdkY&JUt kyfcsKyfcsdefu kefq Hk;cgeD;t csdef ?a&G;au mu fyGJeD;u yfv mwJht csdef jzpfw, f/ wu , fv kdY a&G;au mu fyGJNyD;wJht cgrSm ci fAsm;wkdY&JUNydKi fb u fu ci fAsm;wkdY&JUygwDu kdv kdt yfr , fv kdYt J' DNydKi fb u fu o Ho , &Sdx m;&i f? ci fAsm;wkdY&JUt pDt pOfawGu kd ykdNyD;apmi fhMu n fhv mv drhfr , f/ wpfen f;ajym&&i f wu , fv kdY aemu fwpfBu dr ft kyfcsKyf&r, fh u mv t wGu f r [ mrdwfo pfzGJYzkdYt kwfjrpfu kd awG;q aev dr fhr, f/

t wkdu ft cHygwDt aeeJY ' g[ mpkd;&drfp&mau mi f;wJht awGUt Bu HKjzpfw, f/ ' gayrJh ' Dv kdt awGUt Bu HKrsdK;u kd ci fAsm;wkdYt o m;u saezkdYv kdw, f/ t aMu mi f;u awmh ' Drkdu a&pDu kdv u fawGUu si fho Hk;t au mi ft x n fazmfaewJht csdefrSm ci fAsm;wkdYygwDu kdab ;x Gu fygwDt jzpft csdefwkdi f;o wfrSwfx m;w, f/ ' g[ mo mrefu dpöwpfckyJ/ t ckat mu frSmt wkdu ft cHv kyfzkdYt au mi f;q Hk;t csdefu mv awGu kd azmfjyx m;w, f/

t em*wfu kdt m½kHpkdu fyg - t wkdu ft cHt jzpfeJYci fAsm;wkdY&JUt csdefu kdo Hk;NyD; t em*wfu mv t pkd;&t zGJUt wGu fjyi fq i fyg/ t wkdu ft cHv kyfaewm[ m yef;wkdi fr [ kwfb l;/ t wkdu ft cHygwDt jzpfeJYv kyfaewJhci fAsm;wdkY&JUv kyfaq mi fr It m;v Hk;u kd t pkd;&t zGJUx Jae&m&zdkY &n f&G, fcsu feJYv kyfaewmjzpfw, f/ wpfcgwpfav rSm ' Dt v kyfawGt m;v Hk;[ m wu , fv kdYEkdi fi Hawmft u sdK;t wGu fjzpfw, fv kdY ci fAsm;wkdYu o ab mwl&i f? t pkd;&&JUay:v pDq Hk;jzwfcsu fawGu kd ax mu fyHhaewmjzpfw, f/' gayrJhci fAsm;wkdY&JU pn f;rsOf;pn f;u r f;awGu kd csdK;azmu faewJh ay:vpDawGu kdawmh ci fAsm;wkdYv u fcHEkdi frSmr[ kwfb l;/

o n f;cHyg - t wkdu ft cHjzpfaecsdef[ m Mu m&Sn fEkdi fw, f/u dpö&yfawGrat mi fr jr i fjzpfEkdi fw, f/ ' gaMu mi fh&v ' fawGu kdo n f;cHyg/

Page 128: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

ci fAsm;wdkY&JUt aMu mi f;w&m;awGu kd , HkMu n fcsu fq u fx m;yg/ pkd;&dr fao mu r jzpfygeJY/ t x l;o jzi fha&G;au mu fyGJrSm½IH;edr fho Gm;wJht cgrSmykdNyD;emu si f&w, f/ ci fAsm;wkdY[ m c&D;&Sn fBu D;u kd t wkdu ft cHu EÅm&Bu D;u kdjzwfau smfNyD;&i fq kdi f&wJht cgrSm cHpm;&cu faewwfw, f/ o n f;cHEkdi fr IeJY 0D&d, &SdrIaMu mi fh aemu fq Hk;rSmci fAsm;wkdYt cGi fht a&;&v mv drhfr , f/rJay;o lawG[ majymi f;v JrIu kdawmi fhwv mMu wJht csdefrSm? ci fAsm;wkdY[ mpdwfykdi f;q kdi f&mjyi fq i fr IawGu kd au mi f;au mi f;rGefrGef jyi fq i fx m;NyD;o m;jzpf&r, f/ a&G;au mu fyGJt pDt pOft &? t zGJUt pn f;&JU t pDt pOft & au mi f;au mi f;jyi fq i fx m;Ekdi f&r , f/ t wkdu ft cHjyKaewJh u mv[ mv n f; ci fAsm;wkdYygwDt wGi f;rSmyJ ajymi f;v Jr IawGjzpfay:v mzkdYt cGi fht a&;au mi f;awG&SdEkdi fw, f/ t kyfcsKyfrIpepfx Ju kd v lo pfawGv n f;Bu dKwi fa&mu fESi fhaev dr fhr , f/ v kdt yfwJhae&mawGrSm zkefcgx m;yg/o efY&Si f;a&;v kyfx m;yg/ t aMu mi f;u awmh v lo pfawGay:v mzkdY t csdefau mi f;jzpfaeNyD; t &i fu 0efBu D;awGEkdi fi Ha&;u aet em;, lawmhr, fht csdefjzpfaev kdYyJ/ t x l;o jzi fhci fAsm;wkdYygwD[ m t pkd;&t zGJUx JrSm u mv Mu m&Sn fyg0i faew, fq kd&i f? t wkdu ft cHygwDt jzpfeJYt aet x m;o pfwpf&yfu kdt o m;u szkdYt csdef, l&v drhfr , f/ t pkd;&t zGJUx JrSm yg0i faew, fq kdwJht "dyÜg, fu awmh ci fAsm;wdkY&JUv u fawGu kd wpfen f;r [ kwfwpfen f;eJYn pfax ;at mi fv kyfaejci f;jzpfw, f/ t wdku ft cHjzpfaewJht csdefu mv [ m ci fAsm;wkdY&JUygwDu kd jyefv n femv efx lv mzkdY? t m;t i fjzn fhwi f;zkdY? t a&;Bu D;q Hk;u awmh v mr, fha&G;au mu fyGJrSm at mi fjr i fzkdYt wGu f t pDt pOfawGcsrSwfzkdY t csdefay;x m;jci f;yJjzpfw, f/

a&G;au mu fyGJeJYywfo u fwJht kyfpkBu D;awGu kd rsu fajcjywfrcHygeJY - t wkdu ft cHygwDt aeeJYat mi fjr i fr I&zkdYwpfckwn f;ao m en f;v rf;u awmh ci fAsm;wkdY&JU t ax mu ft yHht kwfjrpfeJY t NrJwr f;x dawGUzkdYv kdwJht csu fyJjzpfw, f/ ' grSr [ kwf rJq E&Si fwpft kyfpkv Hk;&JU Bu D;rm;wJh

t zGJUcGJawGeJY t en f;q Hk;x dawGYaezkdYv kdw, f/ o D;o efYrJay;o lt kyfpki , fawGu kdyJ t m½kHpkdu fae&i f ci fAsm;wkdYb , fawmhrSat mi fjr i frSm r[ kwfb l;/ t Jo v kdo m t kyfpki , fu av ;awGu kdyJ t m½kHpkdu fae&i f? ci fAsm;wkdYygwDu kd t en f;pkt wGu fyJ v kyfaq mi faewJhygwDv kdY v lawGux i fo Gm;Mu v drhfr , f/ wu , fawmh wwfEkdi fo rQrJay;o lcyfrsm;rsm;&JUax mu fcHrIu kdci fAsm;wkdY&zkdY Bu dK;pm;&r , f/

t pkd;&u kd b u faygi f;pHku wkdu fckdu fyg - t pkd;&eJYwkdu fckdu fr Iv kyfrSyJ t wkdu ft cHu mv t csdefwGi f;rSm ci fAsm;wkdYat mi fat mi fjr i fjr i f&yfwn fv kdY&Ekdi fr , f/ t wGi f;y#dyu ©awG&Sdaer , f/ t J' Dy#dyu ©awG[ m ygwDwGi f;u y#dyu ©? ' grSr [ kwf ci fAsm;wkdYu r [ mrdwfzGJUzkdYBu dK;pm;aewJh wjcm;t wkdu ft cHygwDawGeJY jzpfaewJhy#dyu © pwJhy#dyu ©awGaMu mi fhci fAsm;wkdY ½IH;edr fho Gm;Ekdi fw, f/

ay;x m;wJhu wd[ mv u fawGUu szkdYv kdo v kd? t m;x m;p&mau mi f;wJhu wdv n f;jzpfzkdYv kdw, f/ t pkd;&&JUay:v pDawGeJYywfo u fNyD; ci fAsm;wkdY[ m v u fawGUu swJhwjcm;ao men f;v rf;awGu kday;Ekdi fzkdYv kdw, f/ci fAsm;wkdYrwn fEkdi fwJhu wdu kdray;ygeJY/ t Jo v kday;v kdu fjci f;t m;jzi fhci fAsm;wkdYt ay:, HkMu n frIyGef;yJho Gm;Ekdi fw, f/ t Jo v kd, HkMu n frIyGef;yJho Gm;wmu kd a&G;au mu fyGJu si f;ywJht csdefu srS o dv dr fhr , f/ rJay;o lawG[ m rwHk;Mu b l;/ o lwkdY[ mt dyf&m0i fyHkjyi fawGu kd r , HkMu b l;/ci fAsm;wkdYygwD[ m v u fawGUu swJh wjcm;en f;v r f;awGu kd ay;Ekdi fpGrf;&Sdw, f/ at mi fjr i fzkdYt cGi fht v r f;&Sdw, fq kdwmu kd jyyg/ rJay;o lawG[ m t Ekdi f&zkdYt cGi fht v r f;o maewJhygwDu kdyJ rJay;csi fMu w, f/t ½IH;o rm;awGu kd rJay;o lawGu rBu dKu fMu b l;/ v lwkdi f;[ m t Ekdi f&wJht zGJU&JUt pdwft ykdi f;t jzpfyg0i fcHpm;v kdMu wmcsn f;yJ/ wu , fv kdYajymi f;v Jr IjzpfEkdi fajc&Sdw, fq kd&i f? ajymi f;v Jo Gm;zdkYt wGu f rJay;zkdYv lawGrSm q E&SdMu w, f/ ' gaMu mi fh wjcm;ao men f;v r f;awGu kday;

252251

Page 129: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

r , fh t &mu kdt wkdu ft cHygwDu azmfx kwfjy&v drhfr , f/ Oyrm wjcm;ao mt wkdu ft cHygwDawGeJY t aygi f;v u ©P maq mi fyl;aygi f;NyD;jyoo i fhw, f/

&Si f;v i f;jywfo m;wJhwjcm;ao men f;v rf;awGu kday;yg - twkdu ft cHygwDwpfckt aeeJYci fAsm;wkdYq efYu si fwJht &mu kdyJ t m½kHpkdu fv kdYr&b l;/ ci fAsmwkdYv kdv m;wJht &mawGu kdv n f;jy&r, f/ t aygi f;v u ©P maq mi fwJhwi fjyr IawGu kdv n f;&SmazG&r, f/ wu , fv kdY rJay;o lawG[ mt pkd;&&JUat mi fjr i fr Iu kd ½IwfcswJhci fAsm;wkdY&JU ½Iwfcsr Iu kd v Hk;0o ab mrwlcJh&i fawmi f? ' g[ m ci fAsm;wkdYt wGu frJray;awmhb l;v kdY t "dyÜg, fro u fa&mu fb l;/ v lt awmfrsm;rsm;[ m ]i go dwJhrau mi f;q kd;0g;x u fawmho mygw, f} q kdwJhpdwfcHpm;r IrsdK;eJY rJay;Mu w, f/ ci fAsm;wkdYygwD&JUt pDt pOfawGu kd rJay;o lawGu o dcsi fMu w, f/ ci fAsm;wkdYu kdrJay;zkdY rpOf;pm;ci frSmyJ ci fAsm;wkdYu kd rJay;o lawGu , HkMu n fcsi fMu w, f/wu , fv kdYci fAsm;wkdYu csjywJh wjcm;ao men f;v rf;awG? t &mawG[ mo dyfNyD;&Si f;v i f;jywfo m;rIr&Sdb l;q kd&i f? o lwkdYro dao ;wJht &mawGx u fwn fNi dr faewJht pkd;&q kd;u kdyJykdNyD; ESpfo u fMu v drhfr , f/ ' grSr [ kwfv Hk;0rJray;awmhb l;v kdYq Hk;jzwfMu v drhfr , f/ ' grSr[ kwf wjcm;ao mtwkdu ft cHygwDu kdyJ rJay;Mu v drhfr , f/ ci fAsm;wkdYu kd rJay;zkdYci fAsm;wkdYu o lwkdY, HkMu n fv mat mi fv kyf&r, f/ ' gaMu mi fh t aygi f;v u ©Pmq efNyD; v u fawGUu swJhwjcm;ao men f;v r f;? t &mawGu kdwi fjyzkdYt a&;Bu D;w, f/ ' gayrJhv u f&Sdt pkd;&u kd ra0zef&b l;v kdYq kdwmr[ kwfb l;/o lY&JUt m;en f;csu fu kdyJax mu fjy&rSmjzpfw, f/ t EIwfv u ©P maq mi fwJho wi f;pu m;awG[ mv n f; t &r f;x da&mu fr I&Sdw, f/ t x l;o jzi fhjyn fo lawG&JUt jr i fx Ju kd wi f;rmwJht Ekwfv u ©maq mi fwJhcHpm;rIawGx n fhay;&i fykdNyD;x da&mu frI&Sdw, f/

a' o q kdi f&m t ax mu ft yhH - ci fAsm;wkdYygwD[ m t wkdu ft cHt jzpfeJY Ekdi fi Hawmft q i fhrSm&Sdae&i fawmi f? ci fAsm;wkdYEkdi fi H&JU t kyfcsKyfa&;ykdi f;u kdwjcm;ao men f;v rf;awGeJYx n fh0i fu ln Dv kdY&w, f/ ci fAsm;wkdY&JUygwD[ m a' o q kdi f&mt q i fh? ' grSr [ kwf a' o EÅ&t q i fhrSmyJrwlu GJjym;wJh t v kyfawGu kdv kyfv kdY&w, f/ t x l;o jzi fha' o EÅ&t q i fhrSmyJ ci fAsm;wkdYygwD&JUwefzkd;awGu kd v lawGo dat mi fwi fjyEkdi fwJht cGi fht a&;awG&Sdw, f/ ' ght jyi frJay;o lawGu kdt u lt n Day;&i f; (cu fcJ½Iyfax G;wJhyHkpHawGu kd jzn fhwJht cgrSm u ln Do v kdrsdK;) wpfOD;csi f;jyó emawGu kdu ln Day;jci f;t m;jzi fh rJay;o lawGeJYwkdu f½kdu fq u fq HcGi fh&Sdw, f/t wkdu ft cHt jzpf&yfwn fwJhu mv rSm rJay;o lawGeJYt NrJwrf;t wlwl&SdaezkdYv kdw, f/ a&G;au mu fyGJu r fydef;&JU wi f;t m;u kdav ;ESpfv Hk;v Hk;jyn fh0aeat mi f x def;o dr f;x m;v kdY&w, f/ ' gayrJh q EjyyGJawGu kdjywfawmi f;jywfawmi f;v kyfNyD;? rD' D, m&JUt m½Hkpkdu frIu kd&, lv kdY&w, f/t Jo v kdkv kyf&yfaMu mi fh ygwD0i fawGeJYv kyft m;ay;awG&JU pdwf"mwfawGEkd;Mu m;aev drhfr , f/ ' ght jyi fa&G;au mu fyGJt csdefu mv rSmyJ ci fAsm;wkdY[ mrJay;o lawGeJYt wl&Sdaewmr[ kwfb J wjcm;t csdefawGrSmv n f; t wl&Sdaew, fq kdwmjyo v kdu fwmjzpfw, f/

r [ mrdwfawG&SmNyD;r[ mrdwfzGJUyg/ v lYt zGJUt pn f;x JrSm v lawG?t zGJUt pn f;awG[ m ci fAsm;wkdYeJYr[ mrdwfzGJYzkdY&SdaeMu w, f/ u kefo n fBu D;rsm;o r*¾? x i f&Sm;NyD;Mo Zm&SdwJhv lawG? t v kyf&Si frsm;t zGJUawG?ywf0ef;u si fx def;o drf;a&;t zGJUawG? pm;o Hk;o lrsm;t zGJUpwJht zGJUt pn f;rsdK;pHkeJYr[ mrddwfzGJUv kdY&w, f/ t ef*sDt kdawGeJYr [ mrdwfzGJUjci f;t m;jzi fhrJay;o lawGu kdci fAsm;wkdYx yf&Ekdi fr , f/ ' gayrJh ci fAsm;wkdYay;x m;wJhu wdu kdawmhwn fygap/ a&G;au mu fyGJci fAsm;wdkYEkdi f&i f? t J' Dt zGJUt pn f;awGt ay:u wdwn f&v drhfr , f/ ' gaMu mi fha&G;au mu fyGJt pDt pOfu kdrsu fajcysu frcHygeJY/ ci fAsm;wkdYrwn fEkdi fwJhu wdawGray;ygeJY/ x yfajym&&i f ci fAsm;wkdY[ m wjcm;ao m t wkdu ft cHygwDawGeJY r [ mrdwf

254253

Page 130: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

zGJUv kdY&w, fq kdwJht csu fyJjzpfw, f/rD' D, meJYau mi f;rGefwJhq u fq Ha&;wn faq mu fyg/ wu , fv kdY

b , fo lu rSro dv kdu fb l;q kd&i f t pkd;&u kda0zefwm[ m b mt u sdK;rSr&Sdb l;/ ' gaMu mi fhci fAsm;wkdYrSm x da&mu fwJhrD' D, mr [ mAsL[ m&SdzkdY v kdw, f/ ' Du dpörSmzefwD;Ekdi fpGr f;[ m t c&mu sw, f/ rD' D, mu v n f;ci fAsm;wkdYat mi fjr i fEkdi fajc&SdwJh wjcm;ao mt &mt jzpfpOf;pm;rSmyJ/ t em*wfrSmjzpfv mEkdi fajc&SdwJh t pkd;&ygwDwpfckv kd o ab mx m;rSmyJ/ rD' D, m[ m t NrJwr f;u u fb deu ft zGJU0i fawGu b majymrv Jq kdwmu kdpdwf0i fpm;w, f/ (t aMu mi f;u awmh o lwkdY&JUt pDt pOfawGu kd o dyfu kdwkdawmi f;wJht csdefu mv rSm t au mi ft x n fazmf&rSmjzpfv kdYyJ/) ' gayrJhrD' D, m[ m , HkMu n f&wJht wkdu ft cHygwDu dkawmh b , fawmhrSOyu ©mr jyKb l;/ u kefu kefajym&&i f t em*wfrSmci fAsm;wkdYygwDu o wi f;, lzkdYci fAsm;wkdYygwDu 0efBu D;awGu kd rD' D, mu rSDckdMu &v drhfr , f/

av hu si fhcef;v u f&SdeJYrwlwJhwjcm;ao m t pkd;&ay:v pDu kd o i fwef;o m;awG

u kda&;q GJckdi f;yg/ ' grSr[ kwf t NrJwrf;v kyf&r, fh t wkdu ft cHu r fydef;v kyfckdi f;yg/ ]csu fcsi f;wkefYjyefpepf} v kdav hu si fhr IrsdK;u kdv kyfckdi f;yg/q kdcsi fwJht "dyÜg, fu awmh rD' D, mu NydKi fb u f&JUEkdi fi Ha&;v Iyf&Sm;rIt m;v Hk;u kdMu n fhckdi f;x m;yg/ NyD;wJht cgrSm o lwkdY&JUjyn fo lx Hwi fjyr IeJYywfo u fNyD; jrefjrefx u fx u fwkefYjyefyg/ NydKi fb u f&JUt pDt pOfawGeJY rwlwJht pDt pOfawGu kdcsjyyg/ o i fwef;o m;awG[ m o wi f;awG? Ekdi fi Ha&;o wi f;rSmygwJh t pDt &i fcHr IawGaemu fu kdv kdu fMu &r , f/ t pkd;&&JUv Iyf&Sm;r Iu kdwkefYjyefjci f;t m;jzi fh? wjcm;ao mt pDt pOfawGu kday;jci f;t m;jzi fh v lx ku kdEdI;q GzkdYBu dK;pm;yg/

255

Page 131: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

t cef; - 18Ekdi fi Ha&;NydKi fb u frsm;u kd wkdu fckdu fjci f;

Ekdi fi Ha&;ygwDwpfckt aeeJY ci fAsm;wkdY[ m wjcm;ao mygwDawG?t zGJUt pn f;awGeJY a' o EÅ&t q i fh? a' o q kdi f&mt q i fh? Ekdi fi Hawmft q i fhpwJht q i fht rsdK;rsdK;rSm &i fq kdi f, SOfNydKi fMu &v drfhr , f/ wcsdKUci fAsm;wkdYo dx m;wJhNydKi fb u fawG[ m NydKi fb u fa[ mi f;awGjzpfayr , fh wcsKdUNydKi fb u fawGu awmh t o pfawGjzpfw, f/ ' Dt cef;rSm (u r fydef;u mv twGi f;) ci fAsm;wkdY&JUNydKi fb u fawGeJY b , fv kdb , fyHkq u fq H&r , fq kdwJht csu fawGu kdazmfjyx m;w, f/ t Jo v kdv kyfzkdYt wGu f v u fawGUt ajct aeawGay:rSm r lwn fw, f/ ' gayrJhwcsdKUao m t ajct aeawGu awmht ckajymr, fht csu ft v u fawGu kd t o Hk;csv kdY&w, f/ a&S;½kd;t pOft v mt ajcjyKwJhygwDawG[ m rMu mcPq kdo v kdyJ o lwkdY&JUx Hk;wrf;t pOft v mu aeau smfv Gefo Gm;NyD/ Ekdi fi Ha&;e, fedrdwfcsJUx Gi fx m;wJhygwDawG (o lwkdY&JUpu m;a&G;cs, fo Hk;pGJyHk? ' grSr[ kwf pu m;ppfx kd;yGJ&JUt ao G;t a&mi fawGt ygt 0i f) eJY q u fq H&wJht cgrSm t cu ft cJawGUwwfMu w, f/NydKi fb u fawGeJY , SOfNydKi fzkdYt wGu f Ekdi fi Ha&;q | r t m½kHeJY en f;AsL[ mawGv kdw, f/ NydKi fb u feJYx dyfwkdu f&i fq kdi fae&wJht cgrSm ci fAsm;wkdY[ m rJay;o lawGeJYv n f;q u fq Hae&w, fq dkwmu kdo wdx m;yg/ ' Dt csu fu kd ci fAsm;wkdY&JUNyKdi fb u feJY&i fq kdi fae&wJht csdefrSm yx q Hk;o wd&zkdYv kdw, f/ t , lt q ppfwr f;au mu fjci f;? t o a&zsu fjci f;u dpöawGu v GJ&i f Ekdi fi Ha&;&efaq mi frI[ m rD' D, mt Bu dKu fEkdi fi Ha&;t aMu mi f;t &mjzpfw, f/ pu m;ppfx kd;r Ijyi f;x efv mav ? rD' D, mawGu ykdNyD;pdwf0i fpm;v mav av yJ/

jyó emv kyfzkdYrajymv kdayr , fh ci fAsm;wkdY&JUo wi f;pu m;t wGu f t m½kHpkdu fcH&zkdYv kdw, fq kd&i f? jyó emu kdt o Hk;csyg/ t Jo v kdv kyfzkdYt wGu frD' D, m Zef;wi fr Irv kyfygeJY/

&Si fo efEkdi f&eft wGu fpn f;rsOf;rsm;ci fAsm;wkdY&JU u dk, fydki fo wi f;pu m;ay:rSmo m t i ft m;u kd

wn faq mu fyg/ ci fAsm;wkdY&JUygwD[ m ci fAsm;wkdY&JUEkdi fi H? ci fAsm;wkdY&JUe, f?ci fAsm;wdkY&JUNrdKUu dkb mawGay;rSmv J/ wkdu fyGJ0i faewJht cgrSm ci fAsm;wkdYu dk, fydki ft , lt q u kd pu m;ppfx kd;yGJ&JU A[ kdcsu frSmx m;yg/ ci fAsm;wkdY[ m NydKi fb u f&JUji i f;cHkr IeJY t , lt q awGu kdacszsu fv kdY&w, f/ ' gayrJhv u fv Gwfpy, fb , fawmhrSrv kyfygeJY/

ci fAsm;wkdY&JU&efo lu kd eD;eD;u yfu yfav hv myg/ u sefcJhwJh ESpfawGrSmo lwkdYb mawG&&Sdat mi fjr i fcJho v Jq dkwmu kdMu n fhyg/ o lwkdYb mawGu wday;x m;w, f/ o lwkdYwu , fhwu , frSm b mawG&&SdcJho v Jq dkwmu kdav hv myg/ ' gayrJh ci fAsm;wkdY[ m t pkd;&t zGJUx JrSmygae&i f r [ mrdwfawGu kda0zefwJht cgrSmo wdjyKyg/ o lwkdY&JUay:v pDawGu kda0zefjci f;[ mci fAsm;wkdYt ay:, HkMu n fr Iav smhen f;o Gm;Ekdi fw, f/ t J' Du dpöt wGu fci fAsm;wkdY[ m u kd, fay;x m;wJh u wdu kdykdNyD;t m½kHpkdu fo i fhw, f/ ci fAsm;wkdYygwDu &&SdwJhat mi fjr i fr Iu kdyJ ykdt m½kHpkdu fo i fhw, f/

a0zefcH&wJht cgrSmv n f; v u f&Sdjyó emu kd v pfv sL½Ijci f;t m;jzi fh pu m;ppfx kd;yGJu kd au smrckdi f;ygeJY/ t Jo v kdv kyfaq mi fjci f;t pm;NydKi fb u f&JUu s½IH;rIu kdo m t m½kHpkdu fyg/ NydKi fb u fu kd ]ci fAsm;u u Refawmfhu kd &mZ0wfrIwkdu fzsu fa&;eJYywfo u fNyD; b mrSrv kyfEkdi fb l;v kdYajymw, f/' gayrJhu sefcJhwJhav ;ESpfwkef;u awmh ci fAsm;wkdY[ m t r Idu fyHku dpöawGu kdo mv kyfcJhw, fr [ kwfv m;/} v kdYajym&r, f/ NydKi fb u f&JUa0zefrIu kd v pfv sL½Ijci f;aMu mi fhv lawG&JUpdwfx JrSm NydKi fb u f&JUa0zefrI pGJNrJo Gm;Ekdi fw, f/ci fAsm;wkdYu t J' Dt csu fu kd wpfcsu fcsi f;jyefacsywmx u fu kd v lawG&JU

258

Page 132: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

pdwfx JrSmpGJNrJo Gm;v dr fhr, f/jyó emu kdt m½kHpkdu fyg? pu m;ppfx kd;yGJ&JU pwkdi feJYt o Hu kd

t m½kHrpkdu fygeJY/ - ]ci fAsm;&JUav o Hu kdu RefawmfrBu dKu fb l;/}? ]ci fAsm;&JUt jyKt r lawGaMu mi fh y#dyu ©jzpfv dr fhr , f/} q kdwJhpu m;rsdK;u kdrajymygeJY/ - t Jo v kdajymr, fht pm; ]ci fAsm;wkdY rJay;o lawG&JUpkd;&drfao muu kdu Refawmfem;v n fw, f/ ' gayrJh u RefawmfwkdYygwDu awmho lwkdYt wGu f u GJjym;jcm;em;wJhajz&Si f;r IrsdK;eJYajz&Si f;ay;r , f/} v kdYajymyg/

ci fAsm;wkdY&JUNydKi fb u fu kd ci fAsm;wkdYav ;pm;w, fq kdwmu kd t NrJwrf;jyyg/ yk*¾dKv fa&;wkdu fckdu fr IawGrv kyfygeJY/ wu , fv kdYci fAsm;wkdYu NydKi fb u fu kd ESdr fcsr , fq kd&i f ci fAsm;wkdY&JU ax mu fyhHo lawGu kd ESdr fcso v kdjzpfaev dr fhr , f/ ' gu kdpdwfx JrSwfx m;yg/ wjcm;ygwDu Ekdi fi Ha&;acgi f;aq mi f&JU yk*¾dKv fa&;u sq Hk;rIu kdax mu fjywmrsdK;u kdv n f; a&Smi fMu Ofyg/

- ]u RefawmfwkdY&JUygwD[ m Ekdi fi Hawmft q i fhrSma&m? a' o q kdi f&mt q i fhrSmyg t au mi f;q Hk;t kyfcsKyfa&;rSL;awGay:v mat mi f aq mi f&Gu fEkdi fcJhw, f/ ' gayrJh ci fAsm;wdkdYrSm t kyfcsKyfa&;eJYywfo u fwJh t awGUt Bu HKv Hk;0r&Sdb l;/} q kdwJhpu m;rsdK;rajymygeJY/ - t Jo v kdajymr , fht pm; ]u RefawmfwkdYa0rQv kyfu kdi faewJh ' DNrdKUt ay:ci fAsm;wkdY&n f&G, fcsu fx m;zkdYpdwft m;x u fo efaewmu kd u RefawmfwkdYwu , fhu kdo ab mu sygw, f/ wu , fhjyó emu awmh t J' Dt pDt pOfu kd u RefawmfwkdYwu , frESpfo u fb l;q kdwJhjyó emyJjzpfw, f/v kdYajymyg/

NydKi fb u fu kdMu rf;wrf;wJhpu m;v Hk; (Oyrm v lrsdK;cGJjcm;a&;0g' ?

zu fq pf0g' ? ]ci fAsm;aMu mi fh u Refawmf' kwd, u rÇmppfu kdo wd&v m NyD/} ][ pfwv mu kdv n f ' Drkdu a&pDen f;t &a&G;cs, fcJhwmyJ/} ]o rkdi f;wpfywfjyefrv n fv mat mi fu mu G, f&r , f/} ) pwJhpu m;v HkawGo Hk;NyD;r½Iwfcso i fhb l;/ yx rq Hk;o d&r , fh t csu fu t Jo v kdajymv kdu fjci f;t m;jzi fh ' kwd, u rÇmppfo m;au mi f;awG&JU cHpm;r IawGu kd rav ;rpm;v kyf&mu sw, fq kdwJht csu fjzpfw, f/ ' kwd, t csu fu awmh t u s, fcJsUwm[ m rMu mcP q kdo v kd r Jay;o lawGu kd q efYu si fb u fjzpfo Gm;at mi fv kyfEkdi fwJh t u sdK;t jrwfajymi f;jyefo u fa&mu fr Iu kd jzpfay:apwJht csu fyJjzpfw, f/ (Oyrm ]ci fAsm;wkdYygwD[ m v lawGu kd o lwkdYx i fjr i fo rQrajymapcsi fb l;q kdwm o do mw, f/} ) q kdwJhpu m;rsdK;yJ/pu m;v Hk;awGu kdt o dyn mygyga&G;cs, ft o Hk;jyK&r , f/ b , fawmhrSt u s, frcsJUygeJY/

ci fAsm;wdkY&JU u dk, fykdi f, Ofau s;r Iwefzkd;awG&JU t a&;ygr Iu kdrav QmhcsygeJY/ ci fAsm;wkdYEkdi fi H&JU t "du u swJh u si fh0wfawGu kdu mu G, fyg/

- ]v lr It o kdu ft 0ef;wpfckckx JrSm? t azawG[ m o lwkdY&JU o rD;awGu kdv u fx yfav h&SdMu w, f/ ' D, Ofau s;r I[ m ci fAsm;wkdYav ;pm;&r, fhu GJJjym;jcm;em;wJh, Ofau s;rIjzpfw, f/ u kefu kefajym&r, fq kd&i f u RefawmfwkdY&JU u dk, fykdi f, Ofau s;r Iwefzkd;awG[ m t <u i f;rJhr [ kwfb l;/}v kdY rajymygeJY/ - t J' Dpu m;t pm; ]u RefawmfwkdY&JUzGJUpn f;yHkt ajccHOya' [ mv lwkdi f;u kdn DrQwJht cGi fht a&;ay;x m;w, f/ ' Dt cGi fht a&;awGt wGu fu RefawmfwkdYu &yfwn f&r , f/ ' g[ m v lr Io ab mq efwJh' Drkdu a&pD&JUt ESpfo m&wefzkd;jzpfw, f/} v kdYajym&r, f/

' gayrJhv lawG&JU o dr f;Bu HK;wi fjywJh wi fjycsu ft q kdawGu kd

260259

Page 133: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

v n f;o wdx m;yg/ wu , fv kdY ci fAsm;wkdYu ci fAsm;wkdYNydKi fb u f&JUajymq kdrIawGu kd o ab mrwlb l;q kd&i f o lYu kd o ab mrwlygeJY/ t aMu mi f;u awmh o lY&JUpu m;aMu mi fh rJay;o lt a&t wGu fav smhen f;o Gm;Ekdi fv kdYyJjzpfw, f/ wu , fv kdY v u f&SdESpfu mv awGrSm ygwD[ m t pkd;&t zGJUx JrSm &Sdaer , fq kd&i f? NydKi fb u f&JU v u f&Sdt pkd;&u kd q efYu si fwJhq efYu si fr IawGu kd o ab mrwlygeJY/ t aMu mi f;u awmht Jo v kdo ab mwlv kdu fwmaMu mi fh ci fAsm;wkdYu kd , HkMu n fu kd;pm;r Iav smho Gm;v dr fhr , f/ppfrSefzkdY? wdu szkdYq u fNyD;Bu dK;pm;yg/

- ]Ekdi fi Hjcm;o m;awG[ m &mZ0wfau mi fawG} v kdYrajymygeJY/ - t Jo v kdajymr , fht pm; ]a&TUajymi f;t ajccsaex kdi fo lawGuu sL;v GefwJh&mZ0wfr IawGu kd u RefawmfwkdYwkdu fzsu f&r , f/ ' g[ mu RefawmfwkdY&JUt "du OD;pm;ay;t v kyfjzpfw, f/ ' gayrJh ' Dv kd&mZ0wfrIu sL;v Gefo lawGt wGu ft cGi fht a&;awGykday;jci f;? t v kyft u kdi fawGykdzefwD;ay;jci f;? r lv aex kdi fo lawGeJY t H0i fcGi fu sjzpfat mi faq mi f&Gu fay;jci f;pwJht v kyfawGv kyfjci f;t m;jzi fh apmapmu ajymcJhwJh&mZ0wfr IawG&JUt aMu mi f;&i f;awGu kdwkdu fzsu f&r, f/} v kdYajym&r, f/ - ]Ekdi fi Ha&;o rm;awG[ m csrf;yJcsrf;o mcsi fMu w, f/ v r f;ay:u v lawGu kd b , fawmhrS*½krpkdu fMu b l;/} v kdYrajymygeJY/ - t Jo v kdajymr, fht pm; ]' gaMu mi fhu RefawmfwkdY[ m jyn fo lawGt wGu fv kyfu kdi faeMu wmjzpfw, f/ u Hq kd;pGmeJYyJ v lawG[ m wpfcgw&HrSm q kv ' fcsD;jr§i fhwmu kd rcH, lv kdMu b l;/ ' Dv kdaemi fw&p&mau mi f;wJht csu fu kd u RefawmfwkdY0efcHMu &r , f/ u RefawmfwkdY[ mu RefawmfwkdY&JUq Hk;jzwfcsu ft wkdi f; v lawGu kdv kdu fv kyfapcsi fMu w, f/' gayrJh ci fAsm;wkdYu v lwkdi f;u kd b , fawmhrSau seyfat mi fv kyfray;Mu b l;/ Ekdi fi Ha&;q kdwm a&G;cs, fzkdYv kyfwJhu dpöyJjzpfw, f/} v kdYajymyg/

ci fAsm;wkdY&JUyHk&dyfu kd ci fAsm;wkdYNydKi fb u feJY v Hk;0q efYu si fb u fjzpfaewJhyHkrsdK;rv kyfygeJY/ t Jo v kdv kyfr , fht pm; ci fAsm;wkdY[ m o lwkdYESpfo u fwJht a&;u dpöjyó emawGt ay:rSm ykdNyD;, kwdå, kwåm&SdwJh wjcm;en f;v r f;awG ci fAsm;wkdYq DrSm&Sdw, fq kdwJh yHkpHjyyg/ o lwkdYat mi fjr i fr I&x m;wJh at mi fjr i fr It ay:t ao t v JayGUzu fBu dKq kdyg/ u r fydef;azmfaq mi faewJhu mv rSm? t pDt pOfcszkdYBu dK;pm;yg/ t pDt pOfcsrSwfaewJhygwD[ m pOD;au mi f;wJh? a&G;au mu fyGJEkdi fzkdY t cGi fht a&;t rsm;q Hk;&SdwJhygwDjzpfw, f/ ci fAsm;wkdY&JU t "du o wi f;pu m;u kd t x yfx yft m½kHpkdu fyg/

av husi fhcef;rsm;ci fAsm;wkdYNydKi fb u feJYywfo u fNyD; SWOT cGJjcr f;pdwfjzmr I

v kyfyg/ (r [ mAsL[ mt cef;rSm Mu n fhyg/) ' D SWOT cGJjcr f;pdwfjzmrI[ m NydKi fb u ft ay:t x u fpD;&apr, fh r [ mAsL[ mu kdjy| mef;o wfrSwfwJhae&mrSm t "du u sw, f/ NydKi fb u f SWOT cGJjcr f;pdppfr Iu ae&v mwJh&v ' fu kd ci fAsm;wkdYygwDeJYywfo u fNyD;v kyfwJh SWOT cGJjcr f;pdwfjzmr IeJY, SOfMu n fhyg/ ci fAsm;wkdYygwDt aet x m;u kd b , ft &mut m;au mi f;v mat mi fv kyfaq mi fay;w, f/ b , ft &mu wjcm;v lawG&JU t aet x m;u kdt m;en f;o Gm;at mi fv kyfay;w, fq kdwmu kdBu dK;pm;pOf;pm;yg/

262261

Page 134: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ264

t cef; - 19Ekdi fi Ha7;y#dyu ©rsm;u kd pDrHcefYcGJjci f;

]Oa&myzGJYpn f;ykHt ajccHOya' u dk q efYu si fwmaMu mi fhjyi fo pf[ my#dyu ©awGeJY Bu KH&w, f}/]q m;AD;&m; t pkd;&[ m u kdq kdAdk&JU v Gwfv yfa&;wdku fyGJaMu mi fhy#dyu ©awGYeJY Bu KH&w, f/}]Ekdi fi Ha&;o rm; yi fazmfwGef Pin Fortuyn v kyfBu Ho wfjzwfcHv kdu f&wmaMu mi fh a[ mfv efEkdi fi H[ m y#dyu ©awGeJY Bu KH&w, f}]0efBu D;csKyf t kdv frwf - Olmenrt &JU jcpm;rIt ao a&zsu fcH&jci f;aMu mi fh t pöa&;Ekdi fi H&JU t pkd;&t zGJY[ m y#dyu ©awGeJY&i fq kdi fMu &w, f}y#dyu ©awG[ m aeYwkdi f;v kdv kdjzpfysu faew, f/ y#dyu ©jzpfw, f/

o wi f;ax mu fawGpka0; a&mu f&Sdv mw, f/ aemu fwpfaeYrSmawmhci fAsm;wkdYygwD[ m o wi f;awGx JrSm a&SUq kH;u dka&mu faew, f/ Ekdi fi Ha&;o rm;awGu kd t ao a&zsu fwJhu dpöawGren f;raem&Sdw, f/ jyn fhwefq mawGq Do Gm;wm? w&m;r0i fb P fpm&i f;u dkwkd;csJUwm? u krÜP DwpfckrSmyg0i fcGi fhwm;jrpfwm? ' grSr [ kwf arSmi fckdpD;yGm;a&;o rm;awGay;wJhai GawGu dk v u fcHwmpwJh t o a&zsu fr IawGyJjzpfw, f/

y#dyu©b, fv kdpov Jy#dyu ©awG[ m t rsm;t m;jzi fh v u ©P mawGu dk Oyu ©mjyKjci f;

*½kpkdu fjci f;u aepwi fw, f/ yg0i fwJhv lawG[ m jzpf&yfawGu dk &Si f;&Si f;v i f;v i f;jr i fEdki fav mu fat mi f t J' Djzpf&yfawGeJY eD;eD;u yfu yf&SdaeMu w, f/ ' grSr[ kwf ]' gawG ' Dv kdyJNyD;o Gm;rSmyg} q kdwJh jzpf&yfawGtay: av QmhwGu fMu wmv n f;&Sdw, f/ PvdA [ m 2002 ckESpf' wfcsfa&G;au mu fyGJrSm o lwkdY&JU*kP fo du ©mu sq i f;o Gm;wmaMu mi fh y#dyu ©awGeJY Bu KHMu &w, f/ t aMu mi f;u awmh PvdA [ m Ekdi fi Ha&;v u fo i fyi fazmfwGefeJYo lY&JU v Iyf&Sm;rIawG&JUjzpfEkdi fajcu dk av QmhwGu fcJhJMu v kdYyJjzpfw, f/

acwfo pfq u fo G, fa&;t jrefEIef;awGaMu mi fh a' o wGi f;jyó emt ao ;t zGJYu av ; wpfck[ maeYcsi f; n csi f;Ekdi fi Hv kH;q kdi f&m jyó emjzpfv mEkdi fw, f/ a' o wGi f;o wi f;pm&JU o wi f;ax mu fawG[ mt i fwmeu fu aewpfq i fh u rÇmrD' D, mx Ju dk x kd;azmu fv kdY&Edki fw, f/o dyfrx i f&Sm;wJh jyn fo lMu m;u aeEkdi fi Ha&;o rm;wkdi f;u dk rkdb kdi f;zkef;?' grSr [ kwf ' pf*spfw, fu i fr&meJY t ckacwfrSm rSwfwr f;wi fx m;v kdY&NyD/ o b m0ab ;t EÅ&m, fawG? yk*¾Kdv fa&;aMu u GJr IawG? t q kH;o wfjci f;awG pwJht &mawG[ m a&mi f;pm;v kdYau mi f;wJht &mawGjzpfw, f/y#dyu ©o Jv GefpawGygwJh t &m&mwkdi f;u dk rD' D, mu t eHYcHEkdi faeNyD/Ekdi fi Ha&;o rm;awGu v QyfpD;v kd v si fjrefwJhEIef;eJY zGHYNzKd;wkd;wu frIawGu dkygpyft a[ mi f;o m;eJY t rDrv kdu fEkdi fMu awmhb l;/ o lwkdY[ m o lwdkY&JUt v kyft u kdi f? *kP fo du ©maysmu fq kH;o Gm;rSmu dk aMu mu fMu w, f/ o lwkdY&JUpkd;&drfpdwfaMu mi fh t rSefw&m;u dk pwi fji i f;q efv mMu w, f/ rD' D, mu dkt jypfwi fv mMu w, f/

Ekdi fi Ha&;y#dyu©pDrHcefYcGJrIt wGuf a&Tpn f;rsOf;q , fcsuf1/ jyi fq i fx m;yg/ t wGi f;t jyi fq u fq Ha&;au mi frGefx m;zkdYv kdw, f/ y#dyu ©r jzpfci ft csdefrD q u fq Ha&;au mi f;rGefat mi f Bu Kd;pm;x m;yg/ y#dyu ©pDrHcefYcGJr It aMu mi f;pOf;pm;jci f;? y#dyu ©q u fq Ha&;

Page 135: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ

t aMu mi f;pOf;pm;jci f;[ m ci fAsm;wkdY&JU aeYpOfv kyfi ef;aq mi fwmjzpfaeygap/2/ rD' D, m&JU, EÅ&m;eJY yef;wkdi fawGu dk em;v n fyg/ o wi f;ax mu fawGeJYau mi f;rGefwJh q u fq Ha&;wn faq mu fyg/3/ t csu ft v u fawGeJY zGHYNzKd;wkd;wu fr IawGu dk ci fAsm;wkdY&JUax mu fyHho lawGt NrJr jywfau seyfaeat mi f *½kpdku fyg/ t wGi f;q u fq Ha&;[ m jyi fyq u fq Ha&;v kdyJ t a&;Bu D;w, f/4/ y#dyu ©&JU yx rq kH; v u ©P mu dkawGYwmeJY csu fcsi f;t a&;, laq mi f&Gu fyg/ ]t J' Dy#dyu ©u wkdu fpm;o Gm;wJht csdeft x d} x kdi fapmi hfraeygeJY/ ' gayr , fh t q kd;q kH;jzpfEkdi fajcu kdv n f; csu fcsi f;wGu fcsu fMu n fhyg/5/ yGi fhv i f;NyD;½kd;o m;yg/ aemu fq kH;rSm t rSefw&m;ay:x Gu fv mv drfhr, f/ t rSefw&m;[ m pkH;prf;ppfaq ;a&;au mfrwD? pdwft m;x u fo efwJho wi f;ax mu fawG? , kdaygu fawGu ae t rSefw&m; ay:x Gu fv mv dr fhr , f/6/ csu fcsi f;t a&;, laq mi f&Gu fyg/ ' Dv kdu dpöawGrSm wdwfq dwfjci f;[ m a&Tr jzpfEkdi fb l;/ csu fcsi f;ajymyg/ en f;en f;csi f;x kwfrajymygeJY/7/ y#dyu ©ajz&Si f;a&;t zGJYzGJYNyD; ajyma&;q kdcGi fh&Sdo l wpfa, mu fu kdcefYt yfyg/8/ rD' D, mu dkb , fawmhrS t jypfrwi fygeJY/ v QKdU0Su fv kyfBu Hw, f/pkef;rawGu kdv kdu fzrf;w, f pwJhpu m;rsKd;rajymygeJY/9/ v lx k&JU pdwfcHpm;rIu dk v u fcHyg/ (rJay;o l[ m t NrJwrf;rSefu efw, f)/10/ wu , fv kdY pGyfpGJcsu fu dk rawGY&&i f? t rSefjyi fay;p&mrv kdb l;/' gayr , fh wwfEkdi fo rQjrefjref v lx kawG&JUt jr i fu ae t J' Djyó emu dkx kwfypfzkdYBu Kd;pmyg/ ci fAsm;wdkYv kH;0rSefu efaew, f q kd&i fawmi f? ci fAsm;wkdYrQrQww a' go x Gu f? pkd;&drfae&i fawmi f? t J' Djyó emu dk q u fNyD;

u kdi fwG, faer, fht pm; yg;pyfydwfNyD;aev kdu fwmu ykdNyD;yn m&Sdv drfhr, f/

av husi fhcef;u pm;yGJv kyfyg/ y#dyu ©wpfckjzpfw, f/ ci fAsm;wkdY ygwDacgi f;

aq mi f[ m jcpm;w, fv kdYpGyfpGJcH&w, f/ ygwD[ m w&m;r0i fwJh u rfydef;t v SLai Gv u fcHw, fv kdY pGyfpGJcH&w, f/ ' grSr [ kwf ci fAsm;wkYd&JUygwDacgi f;aq mi f[ m a&G;au mu fyGJu r fydef;wDAGD ji i f;ckefaq G;aEG;yGJrSm ½HI;edr fho Gm;w, f/ t Jo v dkq dk&i f ci fAsm;wdkYb mv kyfMu rv J/ y#dyu ©ajz&Si f;wJht zGJUzGJUyg/ ysu fpD;q Hk;½HI;r Io u fo mat mi f o wi f;pm&Si f;v i f;yGJv kyfzdkYpDpOfyg/

266265

Page 136: EkdifiHa&orm; v ufpGJ 1 2 EkdifiHa&orm; v ufpGJnimd.org/wp-content/uploads/2016/02/How-to-become-a-better... · 1 - r[ mAsL[ m 9 2 - okawoe 49 3 - qufoG, fa&;ESifr' , m 61 4 - v lx

Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ Ekdi fi Ha&;o rm; v u fpGJ