contents · broadband internet access and public cellular services ... economic status, the demand...

2

5

11

19

21

41

47

49

Chairman’s MessagePerutusan Pengerusi

OverviewGambaran Keseluruhan

USP FundKumpulan Wang PPS

Review of USP Regulations 2002Kajian Semula Peraturan-Peraturan PPS 2002

USP ProjectsProjek-projek PPS

Other InitiativesInisiatif-inisiatif Lain

Looking AheadMengorak Langkah ke Hadapan

Statement of AccountsPenyata Akaun

ContentsKandungan

2LAPORAN TAHUNAN 2008PEMBERIAN PERKHIDMATAN SEJAGAT

CHAIRMAN’S MESSAGE

It gives me great honour to present to you Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia (SKMM) Universal Service Provision (USP) Report for 2008.

Throughout 2008, SKMM has mobilised significant efforts in finalising the review of the regulatory USP framework in its quest towards diversifying the provisioning of universal services for the underserved areas and groups within the community. The rollout for new universal services was re-oriented towards Broadband Internet access and Public Cellular services in accordance with the newly gazetted USP Regulations (Amendment) 2008 (“the revised Regulations”) which came in force on 1 August 2008.

PERUTUSAN PENGERUSI

Saya dengan sukacitanya membentangkan Laporan Pemberian Perkhidmatan Sejagat (PPS) Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia (SKMM) bagi tahun 2008.

Sepanjang tahun 2008, SKMM telah mengambil langkah-langkah dalam menyiapkan kajian semula rangkakerja kawalselia PPS dalam usahanya mempelbagaikan pemberian perkhidmatan sejagat kepada kawasan yang kurang liputan perkhidmatan dan kumpulan yang kurang diberi perkhidmatan dalam masyarakat. Pelaksanaan perkhidmatan sejagat baru telah diberi orientasi baru iaitu ke arah capaian Internet Jalur Lebar dan perkhidmatan Telefoni Bersel Awam menurut Peraturan-Peraturan PPS (Pindaan) 2008 yang baru diwartakan yang berkuatkuasa pada 1 Ogos 2008.

3ANNUAL REPORT 2008

UNIVERSAL SERVICE PROVISION

Bagi memastikan tahap impak dan mengesan kekurangan dari peringkat awal, SKMM telah menjalankan beberapa penilaian ke atas projek-projek rintis PPS, yang mula diperkenalkan sebelum ini pada tahun 2007. Hasil penilaian ini, yang kebanyakannya disiapkan pada tahun 2008, adalah penting ke arah memperbaiki projek-projek PPS di samping memperbetulkan serta-merta kelemahan yang dikesan pada peringkat ini dalam pelaksanaan projek-projek PPS.

Satu lagi pencapaian penting bagi tahun 2008 adalah pemberitahuan kawasan-kawasan baru PPS yang kurang liputan perkhidmatan dan kumpulan yang kurang diberi perkhidmatan dalam masyarakat, yang diluluskan oleh YB Menteri Tenaga, Air dan Komunikasi pada November 2008 sebagai pelengkap kepada 89 daerah PPS terdahulu. Oleh itu, liputan PPS kini meliputi semua daerah di seluruh negara.

Melangkah ke hadapan, tatkala SKMM bersiap sedia untuk pelaksanaan besar-besaran ke seluruh negara seperti yang diperuntukkan oleh Peraturan-Peraturan yang dipinda, saya amat yakin bahawa manfaat yang besar akan diperolehi daripada inisiatif-inisiatif baru PPS ini sejajar dengan agenda kebangsaan dalam merapatkan jurang digital.

Berdasarkan komitmen padu oleh SKMM untuk meluaskan dan mempertingkatkan capaian perkhidmatan sejagat, usaha-usaha bersepadu daripada semua pihak yang berkepentingan adalah penting dalam pelaksanaan program-program PPS bagi memastikan impak yang maksimum dapat dinikmati oleh mereka yang mendapat manfaat dalam sasaran PPS.

In view of ascertaining the level of impact and early detection of shortfalls, SKMM had conducted several assessments on the pilot USP projects, which were introduced earlier in 2007. The outcome of these assessments, most of which were completed in 2008, was pivotal towards improvising the USP projects along with immediate remediation of the shortcomings which were detected at this stage of the USP projects implementation.

Another significant milestone for the year 2008 is the notification of new USP underserved areas and groups within community, which was approved by YB Minister of Energy, Water, and Communications in November 2008 to complement the initial 89 USP districts. As such, the USP coverage now extends to all the districts nationwide.

Moving forward, as SKMM prepares itself for mass nationwide rollout of USP projects under the provisions of the revised Regulations, I have great confidence that significant benefits would be reaped out of the new USP initiatives in alignment to the national agenda on bridging the digital divide.

In light of the pronounced commitment from SKMM towards widening and enhancing universal service access, concerted efforts from all stakeholders are crucial for the delivery of the USP programmes to ensure maximum impact for the beneficiaries within the USP targets.

Warmest regards,Salam sejahtera

Datuk Dr. Halim Bin Shafie

5ANNUAL REPORT 2008


OVERVIEWGAMBARAN KESELURUHAN


OVERVIEWThe Universal Service Provision (USP) is a programme to provide collective and individual access to Basic Telephony and Internet services throughout Malaysia. As network facility providers understandably tend to focus on commercially income-generating areas, a gap known as the digital divide is created between the “haves” urban areas, and the “have-nots” in underserved rural and remote areas. This needs to be addressed at national level to avoid undesirable social ramifications.

The USP programme is considered as one of the tools for bridging the Digital Divide by acting as a mechanism for channeling private sector investment into unprofitable rural areas. The key tenet here is one of “no gain, no loss.” That is, a designated service provider incurs no loss, or makes any profit, when implementing this programme as the service provider only claims for expenses incurred at cost and SKMM reimburses them based on a detailed claims template in SKMM website.

GAMBARAN KESELURUHANPemberian Perkhidmatan Sejagat (PPS) adalah satu program untuk menyediakan capaian secara kolektif dan individu kepada perkhidmatan telefoni asas dan perkhidmatan Internet di seluruh Malaysia. Oleh kerana penyedia kemudahan rangkaian lebih cenderung untuk menumpukan perhatian kepada kawasan-kawasan yang menguntungkan dari segi komersial, maka satu jurang telah wujud antara golongan yang “berada” di kawasan bandar dan golongan yang “kurang berada” di kawasan luar bandar dan kawasan terpencil. Masalah ini perlu ditangani di peringkat nasional bagi mengelakkan kesan sosial yang merumitkan.

Program PPS dianggap sebagai salah satu alat untuk merapatkan Jurang Digital dengan bertindak sebagai satu mekanisme untuk menyalurkan pelaburan sektor swasta ke kawasan luar bandar yang tidak menjana keuntungan. Prinsip utama di sini adalah “tiada keuntungan, tiada kerugian”. Ini bermakna pemberi perkhidmatan yang dinamakan tidak menanggung kerugian, atau mendapat keuntungan, apabila melaksanakan program ini kerana mereka hanya menuntut perbelanjaan yang ditanggung berdasarkan kos dan SKMM membayar balik kepada mereka menerusi penyata tuntutan terperinci yang boleh didapati di laman web SKMM.

7ANNUAL REPORT 2008


USP targets are divided into underserved areas and underserved groups within the community. The various classifications are explained in Table 1 below.

Table 1 : USP TargetsJadual 1 : Sasaran-sasaran PPS

USP TargetsSasaran-sasaran PPS

Underserved Areas*Kawasan yang kurang liputan perkhidmatan*

In relation to:Berhubung dengan:

DefinitionTakrif

Broadband access servicePerkhidmatan capaian jalur lebar

Any area where penetration rate for broadband subscribers in Malaysia is below the national broadband penetration rate or where broadband access services are not sufficiently available as may be determined by SKMM.Mana-mana kawasan yang kadar penembusan untuk pelanggan jalur lebar di Malaysia ialah di bawah kadar penembusan jalur lebar nasional atau yang perkhidmatan capaian jalur lebar tidak disediakan secukupnya sebagaimana yang ditentukan oleh SKMM.

Public cellular servicePerkhidmatan telefoni bersel awam

Any area with a population density of 80 persons per square kilometre or less, or where public cellular services are not sufficiently available as may be determined by SKMM.Mana-mana kawasan dengan kepadatan penduduk seramai 80 orang setiap satu kilometer persegi atau kurang atau jika perkhidmatan telefoni bersel awam tidak disediakan secukupnya sebagaimana yang ditentukan oleh SKMM.

Public Switched Telephone Network (PSTN) servicePerkhidmatan Rangkaian Telefon Bersuis Awam (RTBA)

Any area where PSTN subscribers’ penetration rate is 20% below the national PSTN penetration or where PSTN services are not sufficiently available as may be determined by SKMM.Mana-mana kawasan yang kadar penembusan untuk pelanggan RTBA di Malaysia ialah 20% di bawah kadar penembusan RTBA nasional atau yang perkhidmatan RTBA tidak disediakan secukupnya sebagaimana yang ditentukan oleh SKMM.

Underserved Group within the CommunityKumpulan yang kurang diberi perkhidmatan dalam Masyarakat

DefinitionTakrif

A group of people linked by similar characteristics from a socio-cultural or economic perspective within a served area, which does not have collective and/or individual access.Kumpulan orang yang dikaitkan dengan ciri-ciri yang serupa daripada perspektif sosio-kebudayaan atau ekonomi, dalam kawasan yang diberi perkhidmatan, yang tidak mempunyai capaian kolektif dan/atau capaian individu.

CategoryKategori

• Persons with Disabilities (“PWD”)Orang Kurang Upaya (“OKU”)

• Children under ProtectionKanak-kanak di bawah Perlindungan

• Women under RehabilitationWanita di bawah Pemulihan

• Low-cost residential areasKawasan-kawasan kediaman berkos rendah

* Additionally, SKMM also takes into account the number of households in a locality, the community social economic status, the demand or wait list, and existing installed capacities of the network infrastructure for optimisation of network resources. Source: SKMM* Selain daripada itu, SKMM juga mengambil kira jumlah isi rumah dalam sesuatu penempatan, status ekonomi sosial masyarakatnya, permintaan dan senarai tunggu (wait list), dan kapasiti infrastruktur rangkaian sedia ada bagi pengoptimuman sumber rangkaian. Sumber: SKMM

Sasaran PPS diklasifikasikan kepada kawasan yang kurang liputan perkhidmatan dan kumpulan yang kurang diberi perkhidmatan dalam masyarakat. Klasifikasi-klasifikasinya diterangkan dalam Jadual 1 di bawah:


MODELING NEW USP ROLLOUT: THINKING OUT OF THE BOX

The new USP rollout scheme was based on the communications needs of the people living in different underserved locations as per the following typical demographic schema:

Such a layered approach was developed in 2008 to ensure maximum reach to the universal service targets incl. community beneficiaries, based upon the following modalities:

(a) Layer 1: Widespread coverage of basic universal services (e.g. Cellular telephony) across all target underserved areas, localities, and groups. The technology solution shall be of “proven” robust & resilient type.

(b) Layer 2: Implementation of community-based projects (e.g. Broadband Internet) depending on community requirement (case of rural underserved communities). The technology option shall be based on the capacity design along with applications which suit the community needs.

(c) Layer 3: Specific approach to address universal service deficit for pocket areas (e.g. low population density) in certain USP target areas and localities (case of extreme rural underserved communities). The technology selection shall promote wireless ubiquity as a mean of bridging the digital divide.

X

Layer 1Lapisan 1

Layer 2Lapisan 2

Layer 3Lapisan 3

RuralLuar Bandar

RuralLuar Bandar

>50km

50km

15km

Semi-Urban/Rural e.g SarikeiSub-Bandar/Luar bandar

Pop. 57,096

MaradongPop. 23,947

JulauPop. 449

PakanPop. 108

RemoteTerpencil

RemoteTerpencil

Case: USP district of JulauKes: Daerah PPS JulauPopulation: 31,723Populasi: 31,723

Layer 1: Semi-urban/Rural (Cellular/Broadband)Lapisan 1: Sub-Bandar/Luar Bandar (Telefoni Bersel/Jalur Lebar)Layer 2: Rural (Cellular/Broadband)Lapisan 2: Luar Bandar (Telefoni Bersel/Jalur Lebar)Layer 3: Remote (Cellular)Lapisan 3: Terpencil (Telefoni Bersel)

MEMODELKAN PELAKSANAAN PPS BARU: BERFIKIRAN KREATIF

Skim baru pelaksanaan USP adalah berdasarkan keperluan komunikasi mereka yang tinggal di lokasi-lokasi berbeza yang kurang liputan perkhidmatan seperti yang ditunjukkan oleh skema demografik di bawah:

Pendekatan yang berlapis sebegini dibangunkan pada tahun 2008 bagi memastikan jangkauan yang maksimum kepada sasaran-sasaran PPS termasuk mereka yang mendapat manfaat dalam masyarakat, berdasarkan kepada modus-modus berikut:

(a) Lapisan 1: Liputan meluas perkhidmatan sejagat asas (contoh: telefoni bersel) di seluruh kawasan yang kurang mendapat liputan sasaran, tempat, dan kumpulan. Penyelesaian teknologi hendaklah “terbukti” kuat dan bingkas. (b) Lapisan 2: Pelaksanaan projek-projek berasaskan komuniti (contoh: Internet Jalur Lebar) bergantung kepada keperluan komuniti (seperti komuniti yang kurang liputan perkhidmatan). Pilihan teknologi adalah berdasarkan rekaan kapasiti dan aplikasi yang bersesuaian dengan keperluan komuniti.

(c) Lapisan 3: Pendekatan khusus bagi menangani kekurangan perkhidmatan sejagat bagi kawasan- kawasan terlindung (contoh: kepadatan penduduk rendah) di kawasan-kawasan PPS dan tempat- tempat tertentu (seperti komuniti yang kurang liputan perkhidmatan di kawasan yang sangat terpencil). Pilihan teknologi adalah yang menggalakkan kemudahan wayarles yang sentiasa ada sebagai cara merapatkan jurang digital.

Schematic Diagramme of the New USP RolloutGambar Rajah Skematik Model Pelaksanaan Baru PPS

9ANNUAL REPORT 2008


Such an approach is further represented in Table 2 below:

TargetSasaran

DescriptionDiskripsi

Universal ServicePerkhidmatan Sejagat

Layer 1: Sub-Urban/ RuralLapisan 1: Sub-Bandar/ Luar Bandar

• Population more than 50,000 people Penduduk melebihi 50,000 orang• Distance from nearest city/town is up to 15 km radius* Jarak dari bandar/pekan terdekat sehingga 15km radius* • Power/electricity available Terdapat bekalan tenaga/elektrik• Infra & basic facilities available Terdapat infrastruktur & kemudahan asas

• Public Cellular services Perkhidmatan Telefoni Bersel Awam + • Broadband Community applications Aplikasi Komuniti Jalur Lebar +• Collective Telephony access Capaian Telefoni kolektif

Layer 2: RuralLapisan 2: Luar Bandar

• Population between 5,000 to 50,000 people Penduduk antara 5,000 hingga 50,000 orang• Distance from nearest city/town is between 15 to 50 km radius* Jarak dari bandar/pekan terdekat antara 15 hingga 50km radius* • Power/electricity – partial Bekalan tenaga/elektrik - separa• Accessibility: via dirt roads/timber tracks Jalan masuk: menerusi jalan tidak bertar/ timber tracks• Semi-forest Separa-hutan

• Public Cellular services Perkhidmatan Telefoni Bersel Awam +• Broadband Community applications Aplikasi Komuniti Jalur Lebar +• Collective Telephony access Capaian Telefoni kolektif

Layer 3: RemoteLapisan 3: Terpencil

• Population of less than 5,000 people Penduduk kurang daripada 5,000 orang • Distance from nearest city/town/ex change more than 50 km radius* Jarak dari bandar/pekan terdekat lebih daripada 50km radius* • Power/electricity – non grid Bekalan tenaga/elektrik – bukan grid• Greenfield: no backhaul available Tiada sambungan utama• Accessibility: difficult-jungle tracks, river Jalan masuk: sukar-trek hutan, sungai• Terrain: hilly Rupa bumi: berbukit-bukit

• Public Cellular services Perkhidmatan Telefoni Bersel Awam +• Collective Telephony access Capaian Telefoni kolektif

Table 2 : Diffusion of Universal Service in Target CommunityJadual 2 : Penyebaran Perkhidmatan Sejagat di Komuniti Sasaran

Pendekatan sedemikian diterangkan dengan lebih lanjut di dalam Jadual 2 di bawah:

11ANNUAL REPORT 2008


USP FUNDKUMPULAN WANG PPS


USP FUND

Background

The Universal Service Provision Fund (USP Fund) was established under the provision of Section 204 of the Communications and Multimedia Act (CMA) 1998 which is controlled and operated by SKMM.

USP Fund serves sole purpose of implementing network facilities, network services and applications services in the underserved areas and communities.

USP Fund presently placed in the form of Fixed Deposits at licensed financial institutions. Project claims in form of OPEX and CAPEX from USP Fund disbursed to the designated service providers upon approval from the Commission. Interest received from the placement of USP Fund in the Fixed Deposit is paid into the USP Fund.

The Communications & Multimedia (Universal Service Provision) Regulations 2002 (the USP Regulations) stipulate that contributions from licensees shall be based on three factors:

i) The list of designated services;ii) Weightage factors; andiii) Six per cent of weighted net revenue.

As per Regulation 27 of the USP Regulations, all licensees except for Content Applications Services Provider (CASP) licence holders, whose weighted net revenue derived from the designated services exceeds Minimum Revenue Threshold of RM2 million for the previous calendar year shall contribute 6% of their weighted net revenue to the USP Fund.

KUMPULAN WANG PPS

Latar Belakang

Kumpulan Wang Pemberian Perkhidmatan Sejagat (Kumpulan Wang PPS) ditubuhkan di bawah peruntukan Seksyen 204 Akta Komunikasi dan Multimedia (AKM) 1998 yang dikawal dan dikendalikan oleh SKMM.

Satu-satunya tujuan Kumpulan Wang PPS adalah untuk melaksanakan kemudahan-kemudahan rangkaian, dan menyediakan perkhidmatan rangkaian dan perkhidmatan aplikasi di kawasan yang kurang liputan perkhidmatan serta kumpulan yang kurang diberi perkhidmatan dalam masyarakat.

Kumpulan Wang PPS pada masa ini disimpan sebagai Deposit Tetap dalam institusi-institusi kewangan berlesen. Tuntutan-tuntutan projek dalam bentuk perbelanjaan operasi (OPEX) dan perbelanjaan modal (CAPEX) daripada Kumpulan Wang PPS dibayar kepada pemberi perkhidmatan yang dinamakan setelah mendapat kelulusan daripada SKMM. Faedah yang diperolehi daripada penyimpanan Kumpulan Wang PPS dalam Deposit Tetap akan dimasukkan ke dalam Kumpulan Wang PPS.

Peraturan-Peraturan Komunikasi & Multimedia (Pemberian Perkhidmatan Sejagat) 2002 (“Peraturan-Peraturan PPS”) menetapkan bahawa sumbangan daripada pemegang-pemegang lesen hendaklah berdasarkan kepada tiga faktor:

i) Senarai perkhidmatan yang dinamakan;ii) Faktor penentu; daniii) Enam peratus daripada hasil bersih ditentukan.

Menurut Peraturan 27 Peraturan-Peraturan PPS, semua pemegang lesen kecuali pemegang lesen Pemberi Perkhidmatan Aplikasi Kandungan - yang jumlah hasil bersih ditentukan daripada perkhidmatan dinamakan melebihi Ambang Hasil Minimum berjumlah RM2 juta bagi tahun kalendar sebelumnya – dikehendaki menyumbang sebanyak 6% daripada hasil bersih ditentukan kepada Kumpulan Wang PPS.



The Weightage Factor and Designated Services are illustrated in the Table 3 below:

No.Bil.

Designated ServicesPerkhidmatan Dinamakan

USP Regulations 2002

Peraturan-Peraturan PPS 2002

Amended USP Regulations 2003Pindaan kepada

Peraturan-Peraturan PPS

2003

Regulated under the Communications and Multimedia (Rates) Rules 2002Dikawalselia di bawah Kaedah-Kaedah Komunikasi dan Multimedia (Kadar) 2002

1 Local callPanggilan tempatan 0 0

2 National callPanggilan nasional 1 0

3 Rental on exchange lines (residential and business)Sewaan untuk talian ibu sawat (kediaman dan perniagaan) 0 0

4 Operator assisted callPanggilan bantuan operator 1 0

5 Directory assistance servicePerkhidmatan bantuan direktori 0 0

6 Connection servicePerkhidmatan sambungan 0 0

7 Reconnection servicePerkhidmatan penyambungan semula 0 0

8 Internet access communications chargeCaj komunikasi capaian Internet 0 0

9 Internet access chargeCaj capaian Internet 0 0

10 Audiotext hosting servicePerkhidmatan perumah teks audio 1 0

Not regulated under the Communications and Multimedia (Rates) Rules 2002Tidak dikawalselia di bawah Kaedah-Kaedah Komunikasi dan Multimedia (Kadar) 2002

11 International callPanggilan antarabangsa 1 1

12

Call termination service provided to foreign network facilities provider, foreign network services provider or foreign applications services providerPerkhidmatan penamatan panggilan yang diberikan kepada pemberi kemudahan rangkaian asing, pemberi perkhidmatan rangkaian asing atau pemberi perkhidmatan aplikasi asing

1 1

13 Freephone servicePerkhidmatan panggilan percuma 1 1

14 ISDNRDPB 1 1

15 Cellular mobile servicePerkhidmatan bergerak bersel 0.5 1

16 International roaming servicePerkhidmatan perayauan antarabangsa 0.5 1

17 IP telephonyTelefoni IP 1 1

18 Leased linesTalian pajakan 1 1

19Such other activities subject to an individual or class licenseAktiviti-aktiviti lain yang tertakluk kepada lesen individu atau lesen kelas

0 1

Faktor Penentu dan Perkhidmatan Dinamakan diberikan dalam Jadual 3 di bawah:

Table 3 : The Weightage Factor and Designated ServicesJadual 3 : Faktor Penentu dan Perkhidmatan Dinamakan


The contribution is calculated through the submission of return of net revenue from designated services from all licensees. This is an annual obligation and licensees are required to submit the return and their audited financial statements of the previous calendar year latest by 30 June (as amended under the revised Regulations) of each year. The format of the return is stated in the USP Regulations. Upon the derivation of the weighted net revenue, the formula of contribution is:

Contribution Amount = Weighted Net Revenue * Contribution rate

Currently, the contribution rate has been fixed at 6% of the total weighted net revenue.

USP Fund Committee

Under Section 15 (1) of the Malaysian Communications and Multimedia Commission (MCMCA) Act 1998, the SKMM may establish any committee it considers necessary or expedient to assist it in the performance of its functions under the communications and multimedia laws. Hence, the USP Fund Committee was formed under the Commission Determination on USP (Determination No. 2 of 2001), to manage and disburse monies in the USP Fund. The USP Fund Committee comprises the Chairman of SKMM as the Chairman of the Committee and two other Members of the Commission.

The monies for the USP Fund are deposited in:

1. CIMB Bank,2. RHB Bank,3. EON Bank, and4. Maybank.

Fund Collection

A total of RM1.01 billion was recognised as income under the USP Fund for the year 2008. This was based on the Return of Net Revenue submitted by licensees for the revenue earned in the previous calendar year. The first payment would be due every year in February to be followed by the second payment in August.

Sumbangan dikira berdasarkan penyata hasil bersih daripada perkhidmatan dinamakan yang dikemukakan oleh semua pemegang lesen. Ini merupakan tanggungjawab tahunan dan pemegang-pemegang lesen dikehendaki mengemukakan penyata hasil dan penyata kewangan beraudit mereka bagi tahun kalendar sebelumnya tidak lewat dari 30 April setiap tahun. Format penyata adalah sebagaimana yang ditetapkan dalam Peraturan-Peraturan PPS. Selepas penentuan hasil bersih, formula sumbangan ialah:

Jumlah Sumbangan = Hasil Bersih Ditentukan* Kadar Sumbangan

Buat masa ini, kadar sumbangan telah ditetapkan pada 6% daripada jumlah hasil bersih ditentukan.

Jawatankuasa Kumpulan Wang PPS

Di bawah Seksyen 15(1) Akta Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia (ASKMM) 1998, SKMM boleh menubuhkan sebarang jawatankuasa yang dianggapnya perlu atau wajar untuk membantunya menjalankan fungsi-fungsinya di bawah undang-undang komunikasi dan multimedia. Justeru, Jawatankuasa Kumpulan Wang PPS telah ditubuhkan di bawah Penentuan Suruhanjaya mengenai PPS (Penentuan No. 2 2001), untuk menguruskan wang dan membuat pembayaran daripada Kumpulan Wang PPS. Jawatankuasa Kumpulan Wang PPS terdiri daripada Pengerusi SKMM sebagai Pengerusi Jawatankuasa dan dua orang Ahli Suruhanjaya yang lain.

Wang bagi Kumpulan Wang PPS dideposit ke dalam:

1. CIMB Bank,2. RHB Bank,3. EON Bank, dan4. Maybank.

Kutipan Kumpulan Wang

Pada tahun 2008, sejumlah RM1.01 bilion telah diiktiraf sebagai hasil di bawah Kumpulan Wang PPS. Ini adalah berdasarkan kiraan daripada dokumen Penyata Hasil Bersih yang dikemukakan oleh pemegang lesen bagi hasil yang diperolehi bagi tahun kalendar sebelumnya. Bayaran pertama akan dibuat pada bulan Februari dan bayaran kedua pada bulan Ogos.



No.Bil.

Licensee Pemegang Lesen

1. Asiaspace Sdn Bhd

2. Ahead Mobile Sdn Bhd

3. Baycom Sdn Bhd

4. BT Systems (Malaysia) Sdn Bhd

5. Celcom (Malaysia) Berhad

6. Celcom Mobile Sdn Berhad

7. Celcom Timur (Sabah)

8. Common Tower Technologies Sdn Bhd

9. Communications and Satellite Services Sdn Bhd

10. Desabina Industries Sdn Bhd

11. DiGi Telecommunications Sdn Bhd

12. D’Harmoni Telco Infra Sdn Bhd

13. Exticom Sdn Bhd

14. Extiva Communications Sdn Bhd

15. Fiberail Sdn Bhd

16. Fibercomm Network (M) Sdn Bhd

17. Gen-X Technology Sdn Bhd

18. GITN Sdn Bhd

19. HeiTech Padu Berhad

20. Infra Quest Sdn Bhd

21. Jaring Communications Sdn Bhd

22. KKIPC Sdn Bhd

23. Konsortium Jaringan Selangor Sdn Bhd

24. Maxis Mobile Services Sdn Bhd (f.k.a. Malaysian Mobile Services Sdn Bhd)

25. Maxis Broadband Sdn Bhd

26. Maxis International Sdn Bhd

27. Measat Satellite Systems Sdn Bhd

28. Measat Broadcast Network Systems Sdn Bhd

29. MNC Wireless Berhad

30. Mobile Touchetek Sdn Bhd

31. NTT MSC Sdn Bhd

32. PDC Telecommunications Services Sdn Bhd

33. Perak Integrated Network Services Sdn Bhd

34. Rangkaian Minang (NS) Sdn Bhd

35. Sacofa Sdn Bhd

36. ScopeTel Sdn Bhd

37. Touch Matrix Sdn Bhd

38. Telekom Malaysia Berhad

39. TIME Reach Sdn Bhd

40. TT dotCom Sdn Bhd

41. Unrealmind Interactive Berhad

42. Xintel Sdn Bhd

43. Xpedite Systems Incorporated (M) Sdn Bhd

44. Zed Mobile Malaysia Sdn Bhd

Table 4 : The contributors to the USP Fund for 2008Jadual 4 : Penyumbang-penyumbang kepada Kumpulan Wang PPS bagi tahun 2008


Pecahan sumbangan keseluruhan adalah seperti carta di bawah:

Arah aliran menunjukkan bahawa penyumbang-penyumbang utama mengikut jumlah sumbangan terbesar adalah seperti berikut:

1) Maxis Broadband Sdn Bhd2) DiGi Telecommunications Sdn Bhd3) Telekom Malaysia Bhd4) Maxis Mobile Services Sdn Bhd5) Celcom (M) Sdn Bhd; dan6) Celcom Mobile Sdn Bhd

Sumbangan Tambahan daripada Tahun-tahun Sebelumnya yang dibayar pada 2007

Setelah selesai penentusahan Penyata Hasil tambahan dan yang dipinda daripada pemegang-pemegang lesen, beberapa pemegang lesen lagi telah didapati boleh menyumbang kepada Kumpulan Wang PPS. Jumlah keseluruhan sumbangan yang dikutip daripada pemegang-pemegang lesen pada tahun 2008 adalah RM597,900 seperti di bawah:

The breakdown of the overall contribution is provided in the chart below:

The trend shows that main contributors by ranking of the highest contribution are as follows:

1) Maxis Broadband Sdn Bhd2) DiGi Telecommunications Sdn Bhd3) Telekom Malaysia Bhd4) Maxis Mobile Services Sdn Bhd5) Celcom (M) Sdn Bhd; and6) Celcom Mobile Sdn Bhd

Additional Contribution from Previous Years Paid in 2008

Upon verification of the additional and amended submissions of the Revenue Statements received from licensees, there were licensees that were found to be liable for contribution. Total contribution collected from these licensees in 2008 was RM597,900 as shown below:

No.Bil.

LicenseePemegang Lesen

Year of ContributionTahun Sumbangan

1. Nextnation Network Sdn Bhd 2006 & 2007

Maxis International Sdn Bhd0.49%

Measat Satellite System Sdn Bhd1.16%

Maxis Broadband Sdn Bhd23.78%

Digi Telecommunications Sdn Bhd20.64%

Maxis Mobile Services Sdn Bhd14.97%

Celcom (M) Sdn Bhd11.90%

Celcom Mobile Sdn Bhd11.64%

Telekom Malaysia Bhd15.42%

Table 5 : Total contribution collected from these licensees in 2008 Jadual 5 : Jumlah keseluruhan sumbangan yang dikutip daripada pemegang-pemegang lesen pada tahun 2008



Disbursement

In 2008, no advance payments were paid to the designated service providers. Nevertheless, a total amount of RM59.18 million of advance payments was accrued in the USP Financial Statements. However, the advance payments were not processed by SKMM due to incomplete submission.

Detail breakdown of the advance payment is tabulated below:

No.Bil.

Designated Service ProvidersPemberi Perkhidmatan yang dinamakan

Types of USP ProjectJenis Projek PPS

Amount Jumlah

(RM ‘000)

1. Telekom Malaysia Berhad TelephonyTelefoni 31,944

2. Celcom (Malaysia) Berhad TelephonyTelefoni 853

3. Telekom Malaysia Berhad

Provision for Telephony along East-West HighwayPenyediaan Telefoni di sepanjang Lebuh Raya Timur-Barat

19,118

4. Telekom Malaysia Berhad Community Broadband Centre (CBL)Perpustakaan Jalur Lebar Komuniti (PJL) 1,778

5. Telekom Malaysia Berhad Community Broadband Centre (CBC)Pusat Jalur Lebar Komuniti (PJK) 5,484

TOTALJUMLAH 59,177

As at 31 December 2008, the balance of the USP Fund stood at RM4.67 billion (in accordance to the Audited Financial Statement). This amount is inclusive of the committed cost of RM471.33 million that has yet to be disbursed pending the claim requests from the designated service providers for rolling out the USP projects. Payment will be made upon SKMM receiving and verifying the claim requests from the service providers.

Pembayaran

Pada tahun 2008, tiada bayaran pendahuluan dibayar kepada pemberi perkhidmatan yang dinamakan. Walau bagaimanapun, sejumlah RM59.18 juta bayaran pendahuluan telah diakru dalam Penyata Kewangan PPS. Bagaimanapun, bayaran pendahuluan tersebut tidak diproses oleh SKMM disebabkan penyerahan yang tidak lengkap.

Pecahan terperinci bayaran pendahuluan diberi dalam jadual di bawah:

Setakat 31 Disember 2008, baki wang dalam Kumpulan Wang PPS adalah sebanyak RM4.67 bilion (seperti yang dinyatakan dalam Penyata Kewangan Beraudit). Jumlah ini termasuk kos berjumlah RM471.33 juta yang belum dibayar sementara menunggu tuntutan daripada pemberi perkhidmatan dinamakan atas pelaksanaan projek-projek PPS. Pembayaran akan dibuat selepas SKMM menerima dan menentusahkan tuntutan-tuntutan daripada pemberi perkhidmatan.

Table 6 : Detail breakdown of the advance paymentJadual 6 : Pecahan terperinci bayaran pendahuluan


In summary, the table below shows the contribution (in accordance to the notifications issued) and disbursement (including accruals payable) from 2003 to 2008:

Notification YearTahun Pemberitahuan

ContributionSumbangan

(RM ’000)

DisbursementPembayaran

(RM’000)

2003 811,945 10,639

2004 512,114 23,592

2005 697,298 44,304

2006 800,845 22,788

2007 896,769 59,318

2008 1,011,645 153,843

TOTALJUMLAH 4,730,616 314,484

Secara ringkas, jadual di bawah menunjukkan sumbangan (selaras dengan pemberitahuan yang dikeluarkan) dan pembayaran (termasuk yang belum dibayar) dari 2003 hingga 2008:

Table 7 : The contribution and disbursement from 2003 to 2008 Jadual 7 : Sumbangan dan pembayaran dari 2003 hingga 2008



REVIEW OF USP REGULATIONS 2002KAJIAN SEMULA PERATURAN-

PERATURAN PPS 2002


REVIEW OF USP REGULATIONS 2002Under the Communications and Multimedia Act (CMA) 1998, SKMM is required to conduct a full review of its regulation once every three years. The review is needed to ensure that it remains relevant to changing needs and developments.

Several discussions were held between the Ministry of Energy, Water and Communications or KTAK, SKMM, and the Attorney General Chamber (AGC) throughout 2008 to explain the proposed amendments to the Regulations such as the interpretation of underserved areas vis-à-vis new universal services i.e. Broadband access and Public Cellular, facilitating of quarterly claims of expenses from the universal service providers, ICT enrichment programme for underserved communities, development of content portal for the USP Broadband Community projects, as well as promotional, awareness, and marketing activities to be funded under the USP Fund.

In May 2008, the English version of the draft amendments of the USP Regulations was submitted to the AGC and further approved to be followed with the Bahasa Melayu version. The new USP Regulations (Amendment) 2008 were officially gazetted on 1 August 2008.

KAJIAN SEMULA PERATURAN-PERATURAN PPS 2002Di bawah Akta Komunikasi dan Multimedia (AKM) 1998, SKMM dikehendaki menjalankan kajian semula sepenuhnya ke atas peraturan-peraturannya sekali dalam setiap tiga tahun. Kajian semula tersebut diperlukan untuk memastikan ianya kekal relevan kepada keperluan dan pembangunan yang sentiasa berubah.

Beberapa perbincangan diadakan antara Kementerian Tenaga, Air dan Komunikasi (KTAK), SKMM dan Jabatan Peguam Negara di sepanjang tahun 2008 untuk menerangkan pindaan-pindaan yang dicadangkan kepada Peraturan-Peraturan tersebut seperti tafsiran bagi kawasan yang kurang liputan perkhidmatan bagi perkhidmatan-perkhidmatan sejagat yang baru iaitu capaian Jalur Lebar dan Telefoni Bersel Awam, memudahkan tuntutan setiap suku tahun bagi perbelanjaan daripada pemberi perkhidmatan sejagat, serta aktiviti-aktiviti promosi, kesedaran dan pemasaran untuk dibiayai di bawah Kumpulan Wang PPS. Pada Mei 2008, versi Bahasa Inggeris untuk draf pindaan Peraturan-Peraturan PPS telah dikemukakan kepada Jabatan Peguam Negara dan kemudiannya diluluskan, disusuli oleh versi Bahasa Melayu. Peraturan-Peraturan PPS (Pindaan) 2008 yang baru telah diwartakan secara rasminya pada 1 Ogos 2008.



USP PROJECTSPROJEK-PROJEK PPS


USP PROJECTS

USP BASIC TELEPHONY

Revocation of Non-Performing Universal Service Providers for USP Basic Telephony Projects

Based upon the findings of the performance audit conducted in 2007, and upon approval from the Commission, the USPD had proceeded ahead with revoking the designation of Nasioncom Sdn Bhd (“Nasioncom”) as the universal service provider for the six (6) USP districts of Belaga, Lubok Antu, Lundu, Daro and Maradong in Sarawak, and Hulu Terengganu in Terengganu in accordance with Regulation 16 of the USP Regulations as Nasioncom had failed to comply with the approved universal service plan for USP Basic Telephony Phase 1 projects. The revocation of Nasioncom took effect on 20 February 2008 pursuant to subregulation 16(5) of the USP Regulations.

Further to revoking Nasioncom, the Commission had also approved the re-designation of new universal service provider for the 6 affected USP districts. An open tender process was initiated for this purpose which comprised the requirements under Regulation 5 as well as brief proposal on the technology to be applied to the proposed areas. Upon evaluation of the tender bids submitted by the prospective service providers, the Commission had designated Digi Telecommunications Sdn Bhd (for the USP districts of Hulu Terengganu in Terengganu and Lundu in Sarawak) and Maxis Mobile Sdn Bhd (for the USP districts of Belaga, Lubok Antu, Daro and Maradong in Sarawak) as the new universal service providers pursuant to subregulation 16(7) of the USP Regulations.

PROJEK-PROJEK PPS

TELEFONI ASAS PPS

Pembatalan Pemberi Perkhidmatan Sejagat yang Gagal Melaksanakan Projek-Projek Telefoni Asas PPS

Berdasarkan penemuan audit prestasi yang dijalankan pada tahun 2007, dan selepas diluluskan oleh SKMM, Jabatan Pemberian Perkhidmatan Sejagat (JPPS) meneruskan tindakan membatalkan penamaan Nasioncom Sdn Bhd (“Nasioncom”) sebagai pemberi perkhidmatan sejagat bagi enam (6) daerah PPS iaitu Belaga, Lubok Antu, Lundu, Daro dan Maradong di Sarawak, dan Hulu Terengganu di Terengganu menurut Peraturan 16 Peraturan-Peraturan Komunikasi dan Multimedia (Pemberian Perkhidmatan Sejagat) 2002 (“Peraturan-Peraturan PPS”) disebabkan Nasioncom telah gagal mematuhi pelan perkhidmatan sejagat yang diluluskan bagi projek-projek Fasa 1 Telefoni Asas PPS. Pembatalan Nasioncom tersebut berkuatkuasa pada 20 Februari 2008 menurut subperaturan 16(5) Peraturan-Peraturan PPS.

Selepas pembatalan Nasioncom, Suruhanjaya seterusnya telah meluluskan penamaan semula pemberi perkhidmatan sejagat bagi 6 daerah PPS yang terlibat. Satu proses tender terbuka telah dimulakan bagi tujuan ini yang merangkumi keperluan di bawah Peraturan 5 serta cadangan ringkas berkenaan teknologi untuk dipergunakan di kawasan-kawasan yang dicadangkan. Selepas penilaian bidaan yang dikemukakan oleh pemberi perkhidmatan, SKMM telah menamakan DiGi Telecommunications Sdn Bhd (bagi daerah-daerah PPS di Hulu Terengganu, Terengganu dan di Lundu, Sarawak) dan Maxis Mobile Sdn Bhd (bagi daerah-daerah PPS di Belaga, Lubok Antu, Daro dan Maradong di Sarawak) sebagai pemberi perkhidmatan sejagat yang baru menurut subperaturan 16(7) Peraturan-Peraturan PPS.



The findings from the performance audit also revealed poor compliance and conformance in undertaking USP Basic Telephony Phase 1 projects by another universal service provider namely TT dotCom Sdn Bhd (“TTdC”) in fourteen (14) designated USP districts of Kota Belud, Tawau, Semporna, Kuala Penyu, Sipitang, Sandakan, Tuaran, Tenom, Tambunan, Papar, Lahad Datu, Kudat, Kota Marudu, and Beaufort in Sabah.

In view of verifying further the assessment made by the consultants, SKMM conducted site visits to the affected sites in Sabah from 5 to 7 June 2008, prior to issuing the letter of intent to revoke TTdC in Sabah. During the visits, it was discovered that most payphones were not functioning and while residential phones were functioning normally, prepaid cards were unavailable. Such dismal performance, poor quality of its remedial work in the affected districts, and further made worse by its non-compliance with the approved universal service plan had led to TTdC being revoked, effective from 10 November 2008.

In similar manner to Nasioncom’s revocation and pursuant to subregulation 16(7), SKMM’s Universal Service Provision Division (USPD) is in the midst of initiating open bidding for all eligible licensees to register interest and submit their USP draft plans to become the new universal service provider for the 14 affected USP districts in Sabah. The re-designation process is due to be completed by Q3/2009.

USP BROADBAND COMMUNITY

Analysis of the Impact from the USP Broadband Community Program to the Beneficiaries

For the purpose of expanding further the two (2) project under this program namely the Community Broadband Centre (CBC) and Community Broadband Library (CBL), the Commission had requested USPD to conduct performance assessment study for the pilot projects of CBC (12 sites) and CBL (44 sites) nationwide. Such assessment was to be conducted in-house due to the relatively small number of pilots completed. Consequential to such directive, USPD had undertaken the performance evaluation exercise from 10 till 14 March 2008 to assess the status of CBC and CBL pilot deployment. Such exercise also served to evaluate the effectiveness on the CBC and CBL projects in terms of contributing towards bridging the digital divide and meeting the objectives of the National Broadband Plan.

Penemuan daripada audit prestasi juga mendedahkan tahap pematuhan yang tidak memuaskan dalam melaksanakan projek-projek Fasa 1 Telefoni Asas PPS oleh pemberi perkhidmatan sejagat lain iaitu TT dotCom Sdn Bhd (“TTdC”) di empat belas (14) daerah PPS yang dinamakan iaitu Kota Belud, Tawau, Semporna, Kuala Penyu, Sipitang, Sandakan, Tuaran, Tenom, Tambunan, Papar, Lahad Datu, Kudat, Kota Maradu, dan Beaufort di Sabah.

Bagi menentukan dengan lebih mendalam penilaian yang dibuat oleh perunding-perunding, SKMM telah menjalankan lawatan ke tapak-tapak yang terbabit di Sabah dari 5 hingga 7 Jun 2008, sebelum mengeluarkan surat hasrat untuk membatalkan TTdC di Sabah. Semasa lawatan-lawatan tersebut, didapati kebanyakan telefon kolektif tidak berfungsi dengan normal, dan kad prabayar pula tidak boleh didapati. Prestasi yang tidak memuaskan, kerja-kerja membaik pulih yang tidak berkualiti di daerah-daerah yang terlibat, dan ditambah pula dengan tidak mematuhi draf rancangan perkhidmatan sejagat menyebabkan penamaan TTdC dibatal, berkuatkuasa dari 10 November 2008.

Dalam cara yang serupa dengan pembatalan Nasioncom dan menurut subperaturan 16(7), Jabatan Pemberian Perkhidmatan Sejagat (JPPS) kini dalam proses memulakan bidaan terbuka bagi semua pemegang lesen yang layak untuk mendaftarkan minat mereka dan mengemukakan draf rancangan PPS mereka untuk dinamakan sebagai pemberi perkhidmatan sejagat yang baru bagi 14 daerah PPS terlibat di Sabah. Proses penamaan semula ini dijadualkan selesai pada Suku Tahun Ketiga 2009.

KOMUNITI JALUR LEBAR PPS

Analisis Impak daripada Program Komuniti Jalur Lebar PPS kepada Mereka yang Mendapat Manfaat

Untuk tujuan meluaskan lagi dua (2) projek di bawah program ini, iaitu Pusat Jalur Lebar Komuniti (PJK) dan Perpustakaan Jalur Lebar (PJL), SKMM telah meminta JPPS menjalankan kajian penilaian prestasi bagi projek-projek rintis PJK (12 tapak) dan PJL (44 tapak) di seluruh negara. Kajian ini dijalankan sendiri oleh SKMM kerana jumlah projek rintis yang disiapkan agak kecil. Menyedari kepentingan arahan tersebut, JPPS telah menjalankan kajian tersebut dari 10 hingga 14 Mac untuk menilai status projek rintis PJK dan PJL tersebut. Kajian ini juga bertujuan untuk menilai keberkesanan projek-projek PJK dan PJL dari segi menyumbang ke arah merapatkan jurang digital dan memenuhi objektif Pelan Jalur Lebar Nasional.


Setelah selesainya penilaian projek-projek rintis PJK dan PJL, didapati bahawa banyak potensi yang boleh dibangunkan memandangkan sambutan dan tarikan terhadap inisiatif ini sangat menggalakkan. Beberapa kekurangan dikenal pasti seperti perkakasan yang tidak mencukupi sebagai contoh, komputer peribadi dan peralatan tambahan serta peralatan pejabat lain yang boleh dipertingkatkan lagi. Selain daripada itu, tapak-tapak projek yang disyorkan oleh Kerajaan negeri masing-masing perlu dilihat semula kerana sesetengah tapak memerlukan ruang yang lebih besar untuk memuatkan pengguna yang semakin ramai terutamanya para pelajar yang menggunakan PJK dan PJL sebagai pusat pembelajaran. Oleh itu, JPPS telah mengesyorkan agar projek-projek PJK dan PJL diperbaiki seperti lokasi-lokasi yang lebih strategik bagi pelaksanaan akan datang, aktiviti-aktiviti penjenamaan dan promosi yang lebih rancak bagi menggalakkan kesedaran orang awam akan kewujudan PJK dan PJL.

Seterusnya pada 24 Jun 2008, JPPS mengemukakan cadangan untuk menambah beberapa lagi projek PJK kepada SKMM. Ahli-Ahli Suruhanjaya telah mempertimbangkan cadangan tersebut dan meminta:

a) SKMM memastikan bahawa model PJK boleh berterusan bagi tempoh yang panjang;b) model tersebut juga hendaklah berdasarkan aplikasi dan perkhidmatan, dan bukan berdasarkan penyediaan peralatan tambahan;c) hasil daripada model yang dilaksanakan hendaklah memastikan bahawa adanya manfaat yang ketara dari segi ekonomi dan sosial bagi komuniti yang disasarkan. Sebagai contoh, manfaat yang diperolehi oleh komuniti tersebut bukan sahaja meningkatkan kecelikan ICT tetapi juga meningkatkan pendapatan dan mutu kehidupan mereka;

Upon thorough assessment of the all pilots CBC and CBL, it was discovered that these projects had lots of potential to be further developed since the responses and attractions towards this initiative were overwhelming. Several setbacks were identified such as inadequate numbers of hardwares e.g. PC & peripherals plus other office equipment that could be enhanced further. In addition, the sites recommended by the respective state Governments need to be re-looked since some sites require larger space to accommodate the increasing clientele especially for students who adopted the CBC and CBL as a learning centre. Therefore, USPD recommended for improvements to be made on the CBC and CBL projects such as its placement in strategic locations for future rollout, and active branding and promotional activities in order to promote public awareness on the existence of the CBC and CBL projects.

Further on 24 June 2008, USPD presented its recommendation to expand additional CBC projects to the Commission. The Commission Members deliberated such proposal and requested that:

a) SKMM to ensure that the CBC model is sustainable over a period of time;b) the model should be application and service-based rather than provision of peripherals;c) the outcome of the model deployed must ensure that there will be tangible benefits both economically and socially for the target communities. For instance, the benefit that could be derived by the community should not only improve their ICT literacy but it should also enhance their income and quality of life;



d) the element of entrepreneurship should be incorporated into the business model as well to ensure its sustainability and independence from SKMM for funding at certain point in time;e) a champion is to be selected from the community to promote the benefits of the project;f) on a wider scale there should be community engagement to promote the take up;g) SKMM to create a social entrepreneur to ensure that there will be elevation of community life and social change;h) there needs to be a strong monitoring mechanism to ensure the projects are not only successful but also effective; andi) SKMM to test the twelve (12) pilot CBC sites along some key criteria to reflect its impact to the beneficiaries.

Following suite to the directive from Commission, USPD had devised several key Areas of Measurement (AM) to be tested on each of the CBC pilot sites namely:

A) Number of users • Indication of the community response to the CBC initiative (e.g. frequency of users, profile of users i.e. age group, etc.)

B) Types of Usage • Represents the various users’ activities taking place within the CBC.

C) Training • Description of the different modules of training conducted at the CBC by the supervisors.

D) Sustainability • Reflects the gains of the CBC in terms of revenue generation from the various services offered to the community (e.g. technical support, printing, photocopy, etc.)

The test parameters associated with each AM were chosen to validate the CBC in terms of its social enterprise model, information access, learning functionalities, as well as some transactional features on e-applications.

d) elemen keusahawanan hendaklah diterapkan ke dalam model perniagaan juga bagi memastikan ianya boleh berjalan secara berterusan dan tidak bergantung kepada pembiayaan oleh SKMM pada sesuatu masa;e) seorang peneraju akan dipilih daripada komuniti untuk mempromosikan manfaat-manfaat projek ini;f) dalam skop yang lebih luas, hendaklah wujudnya penglibatan komuniti untuk menggalakkan langganan;g) SKMM mewujudkan usahawan sosial untuk memastikan adanya peningkatan kehidupan berkomuniti dan perubahan sosial;h) hendaklah wujudnya satu mekanisme pemantauan yang kukuh bagi memastikan projek-projek tersebut bukan sahaja berjaya tetapi juga efektif; dani) SKMM menguji dua belas (12) tapak projek rintis PJK berdasarkan kriteria-kriteria utama untuk menunjukkan kesan kepada mereka yang mendapat manfaat.

Berdasarkan arahan daripada SKMM, JPPS telah merumuskan beberapa Bidang Ukuran (BU) utama untuk diuji ke atas setiap tapak projek rintis PJK seperti berikut:

A) Bilangan pengguna • Petunjuk bagi sambutan komuniti terhadap inisiatif PJK (sebagai contoh, kumpulan umur dan sebagainya)

B) Jenis Penggunaan • Mewakili pelbagai aktiviti pengguna yang berlangsung dalam PJK.

C) Latihan • Penerangan mengenai modul-modul yang berbeza yang dijalankan di PJK oleh penyelia.

D) Kelestarian • Menunjukkan keuntungan PJK dari segi penjanaan pendapatan daripada pelbagai perkhidmatan yang ditawarkan kepada komuniti (sebagai contoh, sokongan teknikal, pencetakan, fotokopi, dan sebagainya)

Parameter-paramater ujian yang berkaitan dengan setiap BU dipilih untuk mengesahkan PJK dari segi model keusahawanan sosial, capaian maklumat, fungsi-fungsi pembelajaran, serta beberapa ciri transaksi bagi e-aplikasi.


The assessment on the 12 CBC pilot sites were carried out by USPD and the results shown under Table 8-a & 8-b.

No.Bil.

Key Area of Measurement

Bidang Ukuran Utama

Key Test ParametersParameter Ujian Utama

(Side 1)(Tapak 1)

Air Tawar 1, Kota Tinggi,

Johor

(Side 2)(Tapak 2)

Sg. Pinggan, Pontian,

Johor

(Side 3)(Tapak 3)

Sik,Kedah

(Side 4)(Tapak 4)

Pulai Chondong, Machang,Kelantan

(Side 5)(Tapak 5)Bandar Baharu,Kulim,Kedah

(Side 6)(Tapak 6)Ulu Yam,

Hulu Selangor,Selangor

1

Number of Users

Bilangan Pengguna

User to-dateBil. pengguna setakat ini 3,441 3,269 6,316 6,000 6,948 3,160

Average user dailyPurata pengguna setiap hari 35 23 37 40 46 20

CBC Members to-date Ahli PJK setakat ini 129 164 88 25 255 216

Age below 25 years oldUmur di bawah 25 tahun 2,752 88 72 30 180 17

25 - 40 years old25 - 40 tahun 688 41 5 10 44 10

Above 40 years oldMelebihi 40 tahun 45 35 4 6 31 5

2

Types of UsageJenis

Penggunaan

Education (Internet tutorial)Pendidikan (tutorial Internet) 370 100 366 6 732 15

ChattingBerbual 320 400 103 10 223 7

BusinessPerniagaaan 120 50 13 2 56 5

Data Searching (information)Mencari data (maklumat) 800 710 240 8 335 12

e-Application (e-gov, e-finance, e-edu, etc)e-Aplikasi (e-kerajaan, e-kewangan,

e-pendidikan, dan sebagainya)180 300 7 10 111 8

School HomeworkKerja sekolah 240 500 14 2 557 20

Job Application (Searching for a job)Permohonan kerja (mencari pekerjaan) 35 300 137 3 167 15

NewsBerita 230 200 7 5 111 5

MusicMuzik 560 400 96 2 56 7

e-maile-mel 420 300 69 15 140 18

3 TrainingLatihan

Microsoft Office 255 132 220 30 176 95

Internet browsingMelayari Internet 356 50 110 12 122 100

e-Application (e-govt, e-edu, etc)e-Aplikasi (e-kerajaan, e-pendidikan, dan

sebagainya)285 20 18 12 122 30

Basic financial trainingLatihan kewangan asas 180 - 18 6 53 -

4 SustainabilityKelestarian

CBC cumulative income to-date (RM)Pendapatan terhimpun PJK setakat ini (RM) 4,760.30 4,436.40 5,880.00 - 5,671.40 4,505.90

CBC average income per month (RM)Pendapatan purata sebulan PJK (RM) 1,190.10 739.40 980.00 800.00 1,134.28 751.00

Personal income per month (RM)Pendapatan peribadi setakat ini (RM) 1,047.20 788.50 - 20.00 4,319.30 300.00

Personal income per month (RM)Pendapatan peribadi sebulan (RM) 146.00 262.83 - 600.00 863.86 50.00

Expenses to-date (RM)Perbelanjaan setakat ini (RM) 2,976.60 1,509.18 724.00 10.00 4,037.25 2,476.40

Expenses per month (RM)Perbelanjaan setiap bulan (RM) 500.00 251.53 121.00 300.00 672.88 413.00

Table 8-a : Assessment for 12 CBC Pilot SitesJadual 8-a : Penilaian bagi 12 Tapak Projek Rintis PJK

Penilaian ke atas 12 tapak projek PJK dijalankan oleh JPPS dan hasilnya adalah seperti Jadual 8-a & 8-b.



No.Bil.

Key Area of Measurement

Bidang Ukuran Utama

Key Test ParametersParameter Ujian Utama

(Side 7)(Tapak 7)

Kg. Lalang,Baling,Kedah

(Side 8)(Tapak 8)

Kg. Beruas, Pekan,Pahang

(Side 9)(Tapak 9)Simunjan, Sarawak

(Side 10)(Tapak 10Jempol,Negeri

Sembilan

(Side 11)(Tapak 11)

Felda Mayam,

Bera,Pahang

(Side 12)(Tapak 12)Tg. Sepat,

Kuala Langat,

Selangor

1

Number of Users

Bilangan Pengguna

User to-dateBil. pengguna setakat ini 5,803 3,462 1,279 2,106 2,708 1,805

Average user dailyPurata pengguna setiap hari 35 24 8.5 14 18 12

CBC Members to-date Ahli PJK setakat ini 220 245 205 171 282 130

Age below 25 years oldUmur di bawah 25 tahun 169 219 162 121 223 112

25 - 40 years old25 - 40 tahun 23 13 23 31 30 35

Above 40 years oldMelebihi 40 tahun 28 13 20 19 15 13

2

Types of UsageJenis

Penggunaan

Education (Internet tutorial)Pendidikan (tutorial Internet) 463 250 191.85 100 155 56

ChattingBerbual 50 900 255.8 80 100 50

BusinessPerniagaaan 25 25 63.95 0 3 -

Data Searching (information)Mencari data (maklumat) 50 350 127.9 110 95 35

e-Application (e-gov, e-finance, e-edu, etc)e-Aplikasi (e-kerajaan, e-kewangan,

e-pendidikan, dan sebagainya)25 177 63.95 50 35 25

School HomeworkKerja sekolah 76 200 76.74 120 90 45

Job Application (Searching for a job)Permohonan kerja (mencari pekerjaan) 101 60 191.85 60 25 5

NewsBerita 25 500 25.58 80 50 15

MusicMuzik 25 600 25.58 20 60 20

e-maile-mel 50 400 255.8 50 65 12

3 TrainingLatihan

Microsoft Office 139 62 53.5 108 125 50

Internet browsingMelayari Internet 139 30 32.1 32 25 35

e-Application (e-govt, e-edu, etc)e-Aplikasi (e-kerajaan, e-pendidikan, dan

sebagainya)93 4 21.4 0 3 12

Basic financial trainingLatihan kewangan asas 23 15 - 0 15 -

4 SustainabilityKelestarian

CBC cumulative income to-date (RM)Pendapatan terhimpun PJK setakat ini (RM) 5,549.87 1,942.57 1,967.89 850.00 1,255.00 850.00

CBC average income per month (RM)Pendapatan purata sebulan PJK (RM) 925.00 388.51 393.58 300.00 350.00 235.00

Personal income per month (RM)Pendapatan peribadi setakat ini (RM) 1,730.40 1,076.60 - - - -

Personal income per month (RM)Pendapatan peribadi sebulan (RM) 288.40 215.32 - 120.00 - -

Expenses to-date (RM)Perbelanjaan setakat ini (RM) 3,449.32 1,966.43 839.81 - 850.00 700.00

Expenses per month (RM)Perbelanjaan setiap bulan (RM) 575.00 393.28 167.96 200.00 250.00 170.00

Table 8-b : Assessment for 12 CBC Pilot SitesJadual 8-b : Penilaian bagi 12 Tapak Projek Rintis PJK


Community Broadband Library Expansion – Phase 1

The Community Broadband Library (CBL) programme is an initiative developed by the Commission to provision members of the community with collective access to Internet access services, in accordance with Regulation 1 of the USP Regulations (Amendment) 2003.

In view of facilitating communications access for selected communities, SKMM has decided to broaden the rollout of Broadband Internet to all libraries in the rural areas. Internet access in libraries will benefit the surrounding community and facilitate the birth of a society knowledgeable in the field of communications, particularly information technology, in line with plans and targets identified under the National Broadband Plan.

The library will be equipped with the latest IT hardware and high-speed Internet connectivity to enable rural communities to gain exposure to the latest technology in Internet communications. In addition, other IT-related activities such as training and promotional activities will be conducted at the libraries to encourage locals to make full use of the facilities in the effort to improve their IT adoption and ultimately uplift their economic and social status.

SKMM will appoint a supervisor for each library on a contract basis. They will be stationed at the library and will be responsible for managing and maintaining its equipment, for providing training and promoting the facilities to the surrounding community.

Peluasan Perpustakaan Jalur Lebar – Fasa 1

Program Perpustakaan Jalur Lebar (PJL) adalah satu inisiatif yang dibangunkan oleh SKMM untuk menyediakan ahli-ahli komuniti dengan capaian secara kolektif kepada perkhidmatan capaian Internet, menurut Peraturan 1 Peraturan-Peraturan (Pindaan) PPS 2003.

Bagi memudahkan capaian komunikasi bagi komuniti terpilih, SKMM telah memutuskan untuk meluaskan pelaksanaan Internet Jalur Lebar ke semua perpustakaan di kawasan-kawasan luar bandar. Capaian Internet di perpustakaan-perpustakaan tersebut akan memberi manfaat kepada komuniti berhampiran dan melahirkan masyarakat yang berilmu pengetahuan dalam bidang komunikasi, khususnya teknologi maklumat, sejajar dengan pelan dan sasaran yang dikenal pasti di bawah Pelan Jalur Lebar Nasional.

Perpustakaan tersebut akan dilengkapi dengan perkakasan IT terkini dan sambungan Internet berkelajuan tinggi bagi membolehkan komuniti luar bandar mendapat pendedahan kepada teknologi terkini dalam komunikasi Internet. Selain daripada itu, aktiviti-aktiviti berkaitan IT lain seperti latihan dan promosi akan dijalankan di perpustakaan-perpustakaan ini bagi menggalakkan masyarakat setempat memanfaatkan sepenuhnya kemudahan yang disediakan dalam usaha meningkatkan penggunaan IT dan akhirnya, memperbaiki status ekonomi dan sosial mereka.

SKMM akan melantik secara kontrak seorang penyelia bagi setiap perpustakaan. Mereka akan ditempatkan di perpustakaan tersebut dan bertanggungjawab mengurus dan menyenggara peralatannya, selain menyediakan latihan dan menggalakkan penggunaan kemudahan tersebut kepada masyarakat berhampiran.



Community Broadband Library at Kg. Paya Datok in Alor Gajah, MelakaPerpustakaan Jalur Lebar di Kg. Paya Datok, Alor Gajah, Melaka

The selection of libraries for this project was based on information provided by the National Library of Malaysia and the State Library Organisations. To avoid duplication, SKMM worked closely with the Ministry of Energy, Water and Communications or KTAK as similar projects had been carried out by KTAK under its Government funded USP programme.

In view of the overwhelming responses and attractions towards the CBL initiative, and based upon the findings of the performance audit conducted earlier on the pilots CBL, the USPD had recommended to the Commission for the expansion of the CBL projects into new libraries along several improvements to be made on the CBL projects such as its placement in strategic locations for future rollout, and active branding and promotional activities in order to promote public awareness on the existence of the CBL.

Upon thorough assessment of the 44 pilots for CBL, it was discovered that the project had lots of potential to be further developed since the responses and attractions towards this initiative were overwhelming. Several setbacks were identified such as inadequate numbers of hardwares e.g. PC & peripherals plus other office equipment that could be enhanced further. In addition, the sites recommended by the respective state Governments need to be re-looked since some sites require larger space to accommodate the increasing clientele especially for students who adopted the CBL as a learning centre. Therefore, USPD recommended for improvements to be made on the CBL projects such as its placement in strategic locations for future rollout, and active branding and promotional activities in order to promote public awareness on the existence of the CBL.

Pemilihan perpustakaan bagi projek ini adalah berdasarkan maklumat yang disediakan oleh Perpustakaan Negara Malaysia dan Perbadanan Perpustakaan Negeri. Bagi mengelakkan pertindihan, SKMM bekerjasama dengan Kementerian Tenaga, Air dan Komunikasi memandangkan pihak kementerian juga menjalankan inisiatif yang serupa di bawah program PPS yang dibiayai oleh Kerajaan.

Memandangkan tarikan dan sambutan yang sangat menggalakkan terhadap inisiatif PJL ini, dan berdasarkan penemuan audit prestasi yang dijalankan sebelum ini ke atas projek rintis PJL, JPPS telah mengesyorkan kepada SKMM peluasan projek PJL ini kepada perpustakaan-perpustakaan baru disamping memperbaiki projek-projek PJL seperti lokasi yang strategik untuk pelaksanaan pada masa akan datang, dan aktiviti-aktiviti penjenamaan dan promosi yang aktif bagi meningkatkan kesedaran tentang kewujudan PJL.

Setelah selesainya penilaian 44 projek rintis PJL, didapati bahawa banyak potensi yang boleh dibangunkan memandangkan sambutan dan tarikan terhadap inisiatif ini sangat menggalakkan. Beberapa kekurangan dikenal pasti seperti perkakasan yang tidak mencukupi sebagai contoh, komputer peribadi dan peralatan tambahan serta peralatan pejabat lain yang boleh dipertingkatkan lagi. Selain daripada itu, tapak-tapak projek yang disyorkan oleh Kerajaan negeri masing-masing perlu dilihat semula kerana sesetengah tapak memerlukan ruang yang lebih besar untuk memuatkan pengguna yang semakin ramai terutamanya para pelajar yang menggunakan PJL sebagai pusat pembelajaran. Oleh itu, JPPS telah mengesyorkan agar projek-projek PJL diperbaiki seperti lokasi-lokasi PJL yang lebih strategik bagi pelaksanaan akan datang, aktiviti-aktiviti penjenamaan dan promosi yang lebih rancak bagi menggalakkan kesedaran orang awam akan kewujudan PJL.


On 29 July 2008, taking consideration of the positive outcome of the assessment conducted on all pilot CBL projects, the Commission had approved for new CBL projects to be further expanded in 61 USP sites. The list of additional CBL projects is provided in Table 9.

No.Bil.

StateNegeri

DistrictDaerah

LibraryPerpustakaan

1

Melaka

Alor Gajah PD Kg Seri Pengkalan, 78000 Alor Gajah

2 Alor Gajah PD Kg Kuala Sungga, Mukim Tebong, 76460 Tebong, Melaka

3 Alor Gajah PD Kg Bukit Nangga, 78000 Alor Gajah

4 Alor Gajah PD Kg Paya Datuk, Taman Paya Datok, 78000 Alor Gajah

5 Alor Gajah PD Kg Lubok Redan, 78300 Masjid Tanah

6

Johor

Pontian PD Mukim Api-Api d/a Balai Raya Kawasan 1, Mukim Api-Api, 82000 Pontian

7 Pontian PD Kg. Puteri Menangis, Lot 1163, Mukim Sg. Pinggar, Bebut, 82100 Pontian

8 Pontian PD Parit Bilal Rembah, 82000 Pontian

9 Kota Tinggi PD Kampung Ulu Tiram, Mukim Plentong, 81800 Ulu Tiram, Kota Tinggi

10

N. Sembilan

Jempol PD Lui Selatan 1, d/a Felda Lui Selatan 1, 72120 Jempol

11 Jempol PD Felda Palong 5, 73430 Gemas

12 Jempol PD Felda Palong 12, 73430 Gemas

13 Jempol PD Rumah Rakyat Kg Serting Tengah, 72200 Batu Kikir, Bahau

14 Jempol PD Kg Serting Ulu, 72200 Batu Kikir, Bahau

15 Jempol PD Taman Tunku Puan Chik, 72100 Bahau, Jempol

16 Jempol PD Kg Bukit Kerdas, 72200 Batu Kikir, Bahau

17 Jempol PD Kg Sri Rompin, 73500 Jempol

18 Selangor Kuala Selangor PD Bandar Puncak Alam, PT 1562 Fasa 1D, Bandar Puncak Alam, 43200 Jeram, Kuala Selangor

19

Pahang

Maran PD Bukit Kening, 28100 Chenor

20 Maran PD Pekan Awah, 28330 Maran

21 Maran PD Kg Pantai Chenor, 28100 Chenor

22 Maran PD Kg Senggora, d/a Balai Seni JKKK Kg Senggora, 26500 Maran

23 Pekan PD Kg Dusun, 26000 Pekan

24

Kelantan

Jeli PD Kg Gemang, Air Lanas, 17700 Jeli

25 Jeli PD Kg Sungai Satan, Air Lanas, 17700, Jeli

26 Jeli PD Kg. Batu Melintang, 17520 Jeli

27 Machang PD Kg Pangkal Petai Dalam, Kemuning, 18500 Machang

28 Machang PD Kg Pangkal Gong, PT 983 Mukim Gading Galoh, Pulai Chondong, 18500 Machang

29 Bachok PD Kg Wakaf Zin, d/a Kompleks Penggawa Kg. Wakaf Zin, Tawang, 16020 Bachok

30 Bachok PD Kg Telong, d/a Kompleks Penggawa Telong, 16310 Bachok

31 Bachok PD Kg Permatang Piah 16300 Mahligai, Bachok

32 Bachok PD Kg Chat Bekelam, 16300 Bachok

33 Tumpat PD Kg Ketil, Pengkalan Kubor, Tumpat

34 Gua Musang PD Kg Jerek, 18300 Gua Musang

35 Kuala Krai PD Kg Sungai Sam, 18000 Dabong, Kuala Krai

36 Kuala Krai PD Kg Kuala Geris, 18000 Dabong, Kuala Krai

37 Kuala Krai PD RPT Chuchuh Puteri, 18000 Kuala Krai

Table 9 : Details of CBL Projek Expansion - Phase 1Jadual 9 : Butiran Mengenai Peluasan Projek PJL - Fasa 1

Pada 29 Julai 2008, setelah mengambil kira hasil positif daripada penilaian yang dijalankan ke atas semua projek rintis PJL, SKMM telah meluluskan projek-projek baru PJL diperluaskan lagi ke 61 tapak PPS. Senarai projek tambahan PJL disediakan dalam Jadual 9.



Local community serving on the facilities and services provided by CBL and assisted by the supervisorMasyarakat setempat memanfaatkan kemudahan dan perkhidmatan yang disediakan di PJL sambil dibantu oleh penyelianya

No.Bil.

StateNegeri

DistrictDaerah

LibraryPerpustakaan

38

Terengganu

Besut PD Kg Keruak, Hulu Jertih, 22010 Besut

39 Besut PD Kg Bukit Tanah, 22200 Besut

40 Dungun PD Kg Balai Besar, Batu 48, 23100 Rantau Panjang, Dungun

41 Dungun PD Felda Kerteh 3, Ketengah Jaya, 23300 Dungun

42 Marang PD Kg Tasik, Bukit Payung, 21400 Marang

43 Marang PD Kg Alur Limbat, 21400 Marang

44 Marang PD Kg Tok Amat, Merchang, 21610 Marang

45

Kedah

Sik PD Felda Teloi Timur, 09300 Kuala Ketil

46 Pendang PD Kg. Padang Durian, d/a Pejabat ADUN Sungai Tiang, Kg. Padang Durian, Sungai Tiang, 06760 Pendang

47 Pendang PD Kg. Dato’ Syed Ahmad, Padang Peliang, 06750 Pendang

48 Pendang PD Kg. Charok Kudung, Mukim Guar Kepayang, 06700 Pendang

49 Pendang PD Kg Titi Akar, Watt Kg. Titi Akar, 06750 Pendang

50 Pendang PD Kg Paya Mengkuang, 08330 Gurun

51 Pendang PD Bukit Raya, d/a Pejabat Penghulu Mukim Bukit Raya, 06760 Pendang

52 Padang Terap PD Masjid Kg. Masjid Lama, Naka, 06350 Padang Terap

53 Padang Terap PD Masjid Kg. Datuk, Mukim Tekai Kiri, Naka, 06350 Padang Terap

54 Padang Terap PD Masjid Kg. Perik, Mukim Kurong Hitam, 06300 Kuala Nerang

55 Padang Terap PD Masjid Kg. Padang Niyor, PD Masjid Kg. Padang Niyor

56 Bandar Baharu PD Kg. Permatang Pasir 34950 Bandar Baharu

57 Bandar Baharu PD Kg Baru Bagan Samak, 34950 Bandar Baharu

58 Bandar Baharu PD Taman Cempaka, 09810 Selama, Serdang

59 Bandar Baharu PD Kg Sungai Batu, 09810 Serdang

60 Baling PD Kg. Pokok Setol, Masjid Siong, Kg. Pokok Setol, Mukim Siong, 09100 Baling

61 Sarawak Betong PD Kg. Pusa Tengah, 93950 Betong


Community Broadband Centre Expansion – Phase 1

The Community Broadband Centre (CBC) programme is another project variant under the USP Broadband Community approach.

SKMM also decided to establish the CBC as part of its broadband rollout plan for the year 2008. Similar to the broadband library initiative, the CBC will be equipped with the latest IT hardware and broadband connectivity for faster access to the Internet. However, the provision of facilities will be at greater capacity as the target users of CBC are bigger.

The CBC will be managed by two supervisors on a contract basis. Besides managing the CBC, they are also responsible for conducting various IT-related activities such as training, seminars and workshops for the community. The operation of the CBC shall adopt the social service concept in which the supervisors are encouraged to earn additional income which can be ploughed back into the CBC hence, sustaining the centre.

On 29 July 2008, taking consideration of the overall positive outcome of the assessment on the pilot CBC projects, the Commission had approved additional 73 new CBC projects nationwide. The list of CBC projects approved is provided in Table 10.

Peluasan Pusat Jalur Lebar Komuniti – Fasa 1

Program Pusat Jalur Lebar Komuniti (PJK) adalah satu projek lain di bawah pendekatan Komuniti Jalur Lebar PPS.

SKMM juga memutuskan untuk menubuhkan PJK sebagai sebahagian daripada pelan pelaksanaan jalur lebarnya bagi tahun 2008. Serupa dengan inisiatif perpustakaan jalur lebar, PJK akan dilengkapi dengan perkakasan IT terkini dan sambungan jalur lebar bagi capaian kepada Internet yang lebih laju. Bagaimanapun, kemudahan ini akan disediakan pada kapasiti yang lebih besar memandangkan pengguna sasarannya lebih besar.

PJK akan diuruskan oleh dua orang penyelia secara kontrak. Selain menguruskan PJK, mereka juga bertanggungjawb menjalankan pelbagai aktiviti berkaitan IT seperti latihan, seminar dan bengkel untuk masyarakat. Operasi PJK mengambil konsep perkhidmatan sosial di mana penyelia digalakkan membuat pendapatan tambahan yang boleh disumbangkan balik kepada PJK, justeru, mengekalkan operasi PJK.

Pada 29 Julai 2008, setelah mengambil kira kesemua hasil positif daripada kajian ke atas projek-projek rintis PJK, SKMM telah meluluskan 73 projek PJK baru di seluruh negara. Senarai projek PJK yang diluluskan disediakan dalam Jadual 10.

Community Broadband Centre at Kg. Merchang, Marang, TerengganuPusat Jalur Lebar Komuniti di Kg. Merchang, Marang, Terengganu



No.Bil.

StateNegeri

DistrictDaerah

Sub-districtsMukim

1

Melaka

Alor Gajah Brisu

2 Melaka Pindah

3 Melekek

4 Pegoh

5 Rembia

6 Sungei Baru Ilir

7 Taboh Naning

8 Tanjong Rimau

9 Sungei Baru Ulu

10 Tebong

11

Johor

Kota Tinggi Johor Lama

12 Kota Tinggi

13 Penggerang

14 Sedili Kechil

15 Tanjong Surat

16 Ulu Sungai Johor

17 Pontian Api-Api

18 Ayer Baloi

19 Jeram Batu

20 Rimba Terjun

21

N. Sembilan

Jempol Jelai

22 Rompin

23 Serting Hilir

24 Serting Ulu

Table 10 : Details of CBC Project Expansion - Phase 1Jadual 10 : Butiran mengenai Peluasan Projek PJK - Fasa 1


No.Bil.

StateNegeri

DistrictDaerah

Sub-districtsMukim

25

Pahang

Bentong Pelangai

26 Sabai

27 Jerantut Pedah

28 Pulau Tawar

29 Lipis Kuala Lipis

30 Penjom

31 Ulu Jelai

32 Maran Chenor

33 Luit

34 Pekan Pahang Tua

35 Penyor

36 Rompin Keratong

37 Rompin

38

Terengganu

Besut Jabi

39 Kampong Raja

40 Kuala Besut

41 Pelagat

42 Dungun Jerangau

43 Kuala Paka

44 Rasau

45 Sura

46 Marang Alur Limbat

47 Bukit Payong

48 Mercang

49 Pulau Kerengga

50

Sarawak

Serian Tebedu

51 Saratok Budu

52 Marudi Pekan Marudi

53 Matu Igan

54 Mukah Balingian

55 Tatau Pekan Tatau

56 Julau Pekan Pakan

57 Pekan Julau

58 Asajaya Pekan Asajaya

59 Bintulu Kg. Penan

60 Sri Aman Lingga

61 Kapit Pekan Kapit

62 Betong Pekan Betong

63 Samarahan Pekan Samarahan

64 Dalat Pekan Dalat

65 Limbang Pekan Limbang

66 Sarikei Pekan Sarikei

67 Song Song

68

Sabah

Kinabatangan Pekan Kinabatangan

69 Sukau

70 Bukit Garam

71 Kg. Paris 1

72 Nabawan Pegalungan

73 Pitas Mempakat Laut



ENHANCING POPULATION COVERAGE OF PUBLIC CELLULAR SERVICE (TIME 3)

In a nationally coordinated effort to expand cellular coverage service across the nation, which started way back in 2004, SKMM had formulated and executed, with service providers, Government agencies and state Governments, a programme known as Time 1 and Time 2. With the completion of these programmes, national population coverage increased to 92% - up 10% from 82% in 2004. Time 1 focused on areas within Klang Valley covering Kuala Lumpur, Putrajaya and Cyberjaya as well as the protocol routes connecting the Parliament and KLIA. On the other hand, Time 2 covered areas with population density above 80 persons per square kilometers.

In 2008, under the direction of YB Minister of Energy, Water, and Communications to further expand cellular coverage nationwide, a new programme known as Time 3 was introduced. The objective of this programme is to increase the national population cellular coverage to 97% by 2010.

MEMPERTINGKATKAN LIPUTAN POPULASI TELEFONI BERSEL AWAM (TIME 3)

Dalam satu usaha bersepadu untuk mengembangkan liputan perkhidmatan telefoni bersel awam di seluruh negara, yang bermula sejak tahun 2004 lagi, SKMM telah merumus dan melaksanakan, bersama-sama pemberi perkhidmatan, agensi-agensi Kerajaan dan Kerajaan negeri, satu program yang dikenali sebagai Time 1 dan Time 2. Dengan siapnya pelaksanaan program ini, liputan populasi nasional meningkat kepada 92% - naik 10% daripada 82% pada tahun 2004. Time 1 memberi fokus kepada kawasan-kawasan dalam Lembah Klang yang meliputi Kuala Lumpur, Putrajaya dan Cyberjaya serta jalan-jalan protokol yang menghubungkan Parlimen dan KLIA. Time 2 pula meliputi kawasan-kawasan yang mempunyai kepadatan populasi melebihi 80 orang setiap kilometer persegi.

Pada tahun 2008, atas arahan oleh YB Menteri Tenaga, Air dan Komunikasi untuk mengembangkan lagi liputan telefoni bersel awam di seluruh negara, satu program baru yang dikenali sebagai Time 3 diperkenalkan. Objektif program ini adalah untuk meningkatkan liputan populasi telefoni bersel awam nasional kepada 97% menjelang 2010.


The Time 3 programme is targeted at extreme rural areas and villages with population density below 80 persons per square kilometers. Key target areas include FELDA, FELCRA, plantations, Orang Asli settlements, new tourist spots and significant federal highways. The approach taken in implementing Time 3 consists of provisioning communication towers for the purpose of Infra Sharing (IS) and Domestic Roaming (DR) in providing the cellular service. Hence, it provides cost savings for the service providers; eliminates difficulties in acquiring sites, and high local authority fee, while ensuring smooth operation of the project. The announcement of the programme was made by YB Minister during the opening of USP Technology Symposium in Seremban on 12 June 2008.

Time 3 Implementation Plan

Time 3 programme involves building a total of 1,250 towers in two phases. Under Phase 1, 600 towers will be erected beginning from July 2008 to December 2009. Out of 600 towers, 250 towers are funded by the service providers while the remaining 350 are funded by the USP Fund. Population coverage is expected to increase to 95% with completion of this phase.

Phase 2 requires 650 towers to be built from October 2009 to December 2010. Completion of Phase 2 will see the national population coverage increased by another 3% to achieve the overall Time 3 target of 97%. The distribution of 1,250 tower sites by the States of Malaysia is shown in the table below:

Time 3 Sites by StateTapak Time 3 Mengikut Negeri

No.Bil.

StateNegeri

Total SitesJumlah Tapak

1 Sabah 278

2 Sarawak 257

3 Pahang 243

4 Kelantan 105

5 Terengganu 98

6 Perak 76

7 Johor 74

8 Kedah 47

9 Negeri Sembilan 45

10 Selangor 27

TotalJumlah 1,250

Note: Melaka, Perlis, Pulau Pinang, WP Labuan & KL are not included under Time 3 because the population coverage for each state has exceeded 99%Nota: Melaka, Perlis, Pulau Pinang, WP Labuan & KL tidak termasuk di bawah Time 3 kerana liputan populasi bagi setiap negeri melebihi 99%.

.

Program Time 3 disasarkan kepada kawasan-kawasan luar bandar dan kampung-kampung yang amat terpencil dengan kepadatan penduduk di bawah 80 orang setiap kilometer persegi. Kawasan-kawasan sasaran utama termasuk FELDA, FELCRA, ladang-ladang, perkampungan Orang Asli, tempat-tempat tarikan pelancong yang baru dan lebuh raya persekutuan yang penting. Pendekatan yang diambil dalam melaksanakan Time 3 terdiri daripada penyediaan menara komunikasi bagi tujuan Perkongsian Infrastruktur dan Perayauan Antarabangsa dalam menyediakan perkhidmatan telefoni bersel awam. Oleh itu, ia menjimatkan kos bagi pemberi perkhidmatan; menyelesaikan kesukaran mendapatkan tapak dan yuran pihak berkuasa tempatan yang tinggi, dan pada masa yang sama, memastikan operasi projek berjalan dengan lancar. Pengumuman program tersebut dibuat oleh YB Menteri semasa pembukaan Simposium Teknologi PPS di Seremban pada 12 Jun 2008.

Pelan Pelaksanaan Time 3

Program Time 3 melibatkan pembinaan sejumlah 1,250 menara komunikasi dalam dua fasa. Di bawah Fasa 1, 600 menara akan didirikan mulai Julai 2008 hingga Disember 2009. Daripada 600 menara, 250 menara dibiayai oleh pemberi perkhidmatan manakala baki 350 menara dibiayai oleh Kumpulan Wang PPS. Liputan populasi dijangka meningkat kepada 95% setelah siap fasa ini.

Fasa 2 memerlukan 650 menara yang akan dibina dari Oktober 2009 hingga Disember 2010. Setelah Fasa 2 siap, liputan populasi nasional dijangka meningkat sebanyak 3% lagi untuk mencapai sasaran keseluruhan Time 3 sebanyak 97%. Pengagihan 1,250 tapak menara mengikut negeri di Malaysia adalah seperti jadual di bawah:

Table 11 : Time 3 Sites by StateJadual 11 : Tapak Time 3 Mengikut Negeri



Covering Mapping - Peninsular MalaysiaPemetaan Liputan - Semenanjung Malaysia

Coverage Mapping - Sabah & SarawakPemetaan Liputan - Sabah & Sarawak


Time 3 Funding

A funding mechanism for the Time 3 programme is through the concept of Private-Public Partnership whereby the cost for the project is shared between SKMM and the service providers.

The disbursement of the USP fund to the successful service providers shall be made through open bidding exercise as stipulated under subregulation 5(1) of the USP Regulations 2002. The Request for Proposal (RFP) for this exercise will be issued to eligible licencees in Q1/2009.

Time 3 Progress

The construction of the Celco funded towers throughout the country had started in July 2008. As of 31 December 2008, 114 towers had been successfully completed, exceeding the target of 100 towers set for completion by the end of 2008. The table below summarises the 114 completed towers:

Pembiayaan Time 3

Mekanisme pembiayaan bagi program Time 3 adalah menerusi konsep Perkongsian Awam-Swasta di mana kos projek dikongsi antara SKMM dan pemberi perkhidmatan.

Pembayaran Kumpulan Wang USP kepada pemberi perkhidmatan yang berjaya akan dibuat melalui bida terbuka seperti yang ditetapkan di bawah sub-peraturan 5(1) Peraturan-Peraturan PPS 2002. Dokumen Bida Projek (DBP) untuk bidaan ini akan dikeluarkan kepada pemegang lesen yang layak pada Suku Tahun Pertama 2009.

Kemajuan Time 3

Pembinaan menara komunikasi yang dibiayai oleh Celco di seluruh negara telah bermula pada Julai 2008. Setakat 31 Disember 2008, 114 menara telah berjaya disiapkan, melepasi sasaran 100 menara yang dijangka siap menjelang penghujung tahun 2008. Butiran mengenai 114 menara yang telah siap dibina adalah seperti jadual di bawah:

StateNegeri Celcom DiGi Maxis Total

Kedah (7) 1 2 0 3

Perak (14) 1 8 - 9

Selangor (1) - 0 - 0

Negeri Sembilan (12) 1 0 - 1

Johor (15) 7 2 - 9

Pahang (36) 6 4 9 19

Terengganu (21) 4 2 2 8

Kelantan (24) 1 0 6 7

Sabah (66) 13 8 18 39

Sarawak (54) 9 0 10 19

TOTAL (250)JUMLAH (250) 43 26 45 114

NOTIFICATION OF NEW USP UNDERSERVED TARGETS

Since 2003, all USP projects were implemented only within the 89 underserved areas nationwide. Such limitation of geographical presence was due to the delimitation of the underserved districts to areas whereby the penetration rate of PSTN subscribers is twenty percent below the national penetration rate in accordance to USP Regulations 2002.

Table 12 : Summarises the 114 completed towersJadual 12 : Butiran mengenai 114 menara yang telah siap dibina

PEMBERITAHUAN SASARAN-SASARAN BARU PPS

Sejak tahun 2003, semua projek PPS dilaksanakan hanya dalam 89 kawasan yang kurang liputan perkhidmatan di seluruh negara. Kekurangan dari segi geografi ini adalah disebabkan oleh penetapan daerah-daerah PPS di kawasan-kawasan di mana kadar penembusan pelanggan RTBA adalah 20 peratus di bawah kadar penembusan nasional menurut Peraturan-Peraturan PPS 2002.



On 21 February 2008, the USPD presented its proposal to notify new USP targets based on a new approach taking into consideration the insufficiency of communications services available in such areas with respect to basic cellular and broadband services, in accordance with Regulation 2 of the USP Regulations (Amendment) 2003 which allows for new localities to be determined where, in the opinion of the Commission, applications services are not sufficiently available to the community at large.

For the purpose of notifying additional areas, USPD had developed several criterions such as:

a) Internet penetration rate within the target localitiesb) Number of Internet Service Providers (ISP)c) Status of Availability of Cellular Coverage within target localities; andd) Population Across Geographical Land Area

A total of 373 new underserved areas (comprising new USP districts, sub-districts, and mukim) along with 4 categories of underserved groups within the community (which include Persons with Disabilities (“PWD”), Children under Protection, Women under Rehabilitation, and Low-cost Housing areas) has been identified for notification. Upon endorsement from the Commission, the notification of the new USP targets was issued to the attention of Y.B. Minister of Energy, Water and Communications and approved on 13 November 2008.

Consequently, further rollout of USP projects shall be tendered out for the newly notified localities. Under the new notification, all districts nationwide are now covered under the USP programme as shown in the table below:

No.Bil.

Region/StateWilayah/Negeri

Initial USP AreasKawasan PPS Awal

New USP AreasKawasan PPS Baru

TotalJumlah

No. of M

ukimB

ilangan Mukim

No. of D

istrictB

ilangan Daerah

No. of P

arliamentary A

reaB

ilangan Kaw

asan P

arlimen

No. of M

ukimB

ilangan Mukim

No. of D

istrictB

ilangan Daerah

No. of P

arliamentary A

reaB

ilangan Kaw

asan P

arlimen

Total Num

ber of Mukim

Jumlah M

ukim

Total Num

ber of District

Jumlah D

aerah

Total Parliam

entary Area

Jumlah K

awasan P

arlimen

1 PeninsularSemenanjung 657 41 50 365 41 116 1022 82 166

2 Sarawak 53 26 24 6 3 7 59 29 31

3 Sabah 22 22 21 2 2 4 24 24 25

TOTALJUMLAH 732 89 95 373 46 127 1,105 135 222

Pada 21 Februari 2008, JPPS mengemukakan cadangan bagi pemberitahuan sasaran-sasaran baru PPS berdasarkan pendekatan baru dengan mengambil kira kekurangan perkhidmatan komunikasi dalam kawasan-kawasan sedemikian untuk perkhidmatan telefoni bersel awam dan jalur lebar asas, menurut Peraturan 2 Peraturan-Peraturan PPS (Pindaan) 2003 yang membolehkan kawasan-kawasan baru ditentukan di mana, pada pendapat SKMM, perkhidmatan aplikasi tidak disediakan dengan mencukupi kepada orang ramai.

Bagi tujuan mengenal pasti kawasan-kawasan tambahan, USPD telah membangunkan beberapa kriteria seperti:

a) Kadar penembusan Internet dalam kawasan-kawasan sasaran b) Bilangan Pemberi Perkhidmatan Internet (ISP) c) Status Kebolehsediaan Liputan Telefoni Bersel Awam dalam kawasan-kawasan sasaran; dan d) Penduduk dalam sesuatu kawasan

Sejumlah 373 kawasan PPS baru (terdiri daripada daerah, daerah kecil dan mukim baru PPS) serta 4 kategori baru kumpulan yang kurang diberi perkhidmatan dalam masyarakat (termasuk Orang Kurang Upaya (“OKU”), Kanak-Kanak di bawah Perlindungan, Wanita di bawah Pemulihan, dan kawasan Kediaman Kos Rendah) telah dikenal pasti untuk pemberitahuan. Setelah mendapat sokongan SKMM, pemberitahuan sasaran-sasaran baru PPS tersebut dikeluarkan untuk makluman YB Menteri Tenaga, Air dan Komunikasi dan diluluskan pada 13 November 2008.

Susulan itu, pelaksanaan projek-projek PPS seterusnya ditawarkan bagi kawasan-kawasan yang baru dinamakan. Di bawah pemberitahuan baru ini, semua daerah di seluruh negara kini berada di bawah program PPS seperti yang ditunjukkan dalam jadual di bawah:

Table 13 : All districts nationwide are now covered under the USP programmeJadual 13 : Semua daerah di seluruh negara kini berada di bawah program PPS



OTHER INISIATIVESINISIATIF-INISIATIF LAIN


OTHER INISIATIVES

USP Technology Symposium 2008 in Seremban, Negeri Sembilan

USPD organised USP Symposium Technologies for Underserved Communities in Seremban, Negeri Sembilan from 12 till 13 June 2008. Yang Berhormat Dato’ Shaziman Abu Mansor, Minister of Energy, Water and Communications delivered the Keynote Address at the Plenary Opening Session, witnessed by more than 200 delegates from the communications and multimedia industry, representatives from State Governments and Government bodies, technology experts and members of academia.

The two-day symposium aimed to identify the right technology-mix for the Universal Service Provision (USP) programme roll-out. This is to ensure that the universal services offered are relevant and beneficial to the underserved communities identified under the USP Programme. The event was organised to seek and identify the right technology-mix for better universal service deployment in subsequent USP projects rollout.

Topics presented throughout the symposium covered a variety of wired and wireless communication technologies which could reach people in rural, remote and underserved, as well as technology applications for e-community development.

INISIATIF-INISIATIF LAIN

Simposium Teknologi PPS 2008, Seremban, Negeri Sembilan

JPPS telah menganjurkan Simposium Teknologi PPS untuk Komuniti yang Kurang Liputan Perkhidmatan di Seremban, Negeri Sembilan dari 12 hingga 13 Jun 2008. Yang Berhormat Dato’ Shaziman Abu Mansor, Menteri Tenaga, Air dan Komunikasi menyampaikan Ucaptama di Sesi Pembukaan Pleno, disaksikan oleh lebih 200 wakil delegasi dari industri komunikasi dan multimedia, wakil-wakil Kerajaan Negeri dan badan-badan Kerajaan, pakar-pakar teknologi dan ahli-ahli akademia.

Simposium selama dua hari ini bertujuan mengenal pasti gabungan teknologi yang sesuai bagi pelaksanaan program Pemberian Perkhidmatan Sejagat (PPS). Ini bagi memastikan perkhidmatan sejagat yang disediakan adalah relevan dan dapat dimanfaatkan oleh komuniti yang kurang mendapat perkhidmatan yang dikenal pasti di bawah Program PPS. Simposium ini dianjurkan untuk mengenal pasti gabungan teknologi yang sesuai untuk pemberian perkhidmatan sejagat yang lebih baik dalam pelaksanaan projek PPS pada masa akan datang.

Topik-topik yang dibentang sepanjang simposium ini meliputi pelbagai teknologi komunikasi berwayar dan wayarles yang boleh menjangkau orang ramai di luar bandar, kawasan terpencil dan kawasan yang kurang liputan perkhidmatan, serta aplikasi teknologi untuk pembangunan e-komuniti.



Each technology was evaluated vis-à-vis five main aspects and deliberated under specific working groups namely Technology Characteristics for Underserved Community, Issues and Challenges in Implementing USP for Underserved Areas, Sustainable Application Technologies of e-Community Development, Meeting USP Objectives Through Reliable, Accessible and Affordable Last Mile Solutions and Future Model for Community Projects.

All the ensuing issues were extensively discussed and debated. Also discussed was the best type of USP community model; whether it should be a social entrepreneurship, e-Commerce or other models being more suitable to ensure its sustainability and continued development.

As supplementary activity to the event, USPD and SKMM Central Regional Office also conducted site visit to CBC Kuala Jempol in Negeri Sembilan on 14 June 2008 to expose further the actual CBC project implementation to local and international participants of the symposium.

Collaboration with ITU Asia-Pacific Center of Excellence (ITU ASP COE) for Rural Telecommunications

The International Telecommunications Union (ITU) had appointed Malaysia to set up its Asia-Pacific Centre of Excellence (ASP-COE) for rural ICT development at Universiti Utara Malaysia (UUM). The ITU-ASP-COE conducts courses on rural technologies, applications, policies and regulatory practices as part of its flagship programme to strengthen regional collaboration and building capacity, develop human resource and eradicate poverty.

Setiap teknologi dinilai berbanding dengan lima aspek utama dan dipertimbangkan di bawah kumpulan-kumpulan kerja tertentu iaitu “Technology Characteristics for Underserved Community”, “Issues and Challenges in Implementing USP for Underserved Areas”, “Sustainable Application Technologies of e-Community Development”, “Meeting USP Objectives Through Reliable, Accessible and Affordable Last Mile Solutions” dan “Future Model for Community Projects”.

Kesemua isu berikutnya dibincang dan dibahas secara terperinci. Turut dibincangkan adalah jenis model komuniti PPS terbaik; sama ada ia sepatutnya model keusahawanan sosial, e-Dagang atau model-model lain yang lebih sesuai untuk memastikan kemapanan dan pembangunan yang berterusan.

Sebagai aktiviti tambahan simposium itu, JPPS dan Pejabat Wilayah SKMM turut mengadakan lawatan ke PJK Kuala Jempol di Negeri Sembilan pada 14 Jun 2008 untuk mendedahkan lagi peserta tempatan dan peserta antarabangsa simposium kepada pelaksanaan projek PJK sebenar.

Kerjasama dengan Pusat Kecemerlangan ITU Asia-Pasifik bagi Telekomunikasi Luar Bandar

Kesatuan Telekomunikasi Sedunia (ITU) telah melantik Malaysia untuk menubuhkan Pusat Kecemerlangan Asia-Pasifik bagi pembangunan ICT luar bandar di Universiti Utara Malaysia (UUM). Pusat Kecemerlangan ini menjalankan kursus-kursus berkenaan teknologi luar bandar, aplikasi, polisi dan amalan kawal selia sebagai sebahagian daripada program utamanya untuk mengukuhkan kerjasama serantau dan membina kapasiti, membangun sumber manusia dan membasmi kemiskinan.


The formulation of CoE arose as an extension of the concept underlying the Global Telecommunication University / Global Telecommunication Training Institute (GTU/GT11), which includes the use of existing resources in public, private or semi-public institutions concerned by telecommunication and ICT sector, for the purpose of assisting developing countries.

In the year 2008, USPD had collaborated with ITU-UUM ASP COE in organising trainings such as “ICT for Disaster Management” and “Universal Access and Service & Rural Broadband” in November and December 2008 respectively. Such programme also featured site visits to one of the CBC sites in Ulu Yam, Selangor, which was attended by international delegations from all around Asia Pacific Region.

Pewujudan Pusat Kecemerlangan ini timbul sebagai sambungan kepada konsep yang mendasari Global Telecommunication University / Global Telecommunication Training Institute (GTU/GT11), termasuk penggunaan sumber sedia ada dalam institusi awam, swasta atau separa-awam yang dipentingkan oleh sektor telekomunikasi dan ICT, bagi tujuan membantu negara-negara membangun.

Dalam tahun 2008, JPPS telah bekerjasama dengan Pusat Kecemerlangan ini dalam menganjurkan latihan seperti “ICT for Disaster Management” dan “Universal Access and Service & Rural Broadband” masing-masing pada November dan Disember 2008. Program sedemikian turut melibatkan lawatan ke salah satu tapak PJK di Ulu Yam, Selangor, yang disertai oleh delegasi antarabangsa dari seluruh Rantau Asia Pasifik.



USP Central Monitoring System

SKMM plans to establish a Central Monitoring System (CMS) at the SKMM Headquarters in Cyberjaya to monitor the utilisation of every computer provided under the CBC and CBL projects. This will be a comprehensive system covering computer, Internet and application systems utilisation. This CMS will be an online system that records and reports all activities captured on every computer including scheduled training. This will allow SKMM to evaluate performance and effectiveness of its programmes.

The CMS will also be able to assist in the management of the USP projects by providing an appropriate solution for system maintenance and repairs of equipment at all locations. Inactive computers that could be due to faulty equipment, poor or lack of connectivity and the absence of on on-site supervisors could be detected through the CMS.

In respect of this project, the USPD is currently evaluating various proposals from prospective system integrators in view of finalising the CMS design prior to proceeding ahead with the system procurement due in Q4/2008.

USP e-Fund System

The establishment of the USP Fund Management System (UFMS) was initially discussed in 2006 and the details are being worked out accordingly.

The UFMS is a requirement under the current USP Regulation for the purpose of monitoring all submissions of the USP Return on Net Revenue (RONR), the processing of submissions, issuances of the Notification of Contribution and the collection of all USP contributions.

This system will also be able to monitor all claims by universal service providers for capital and operational expenditure based on completion of USP projects against the USP approved plans. Other additional features include access to relevant databases of licensees to ensure that SKMM has access to the most current information of new licensees and linkage to the Financial System of SKMM as to ensure that all USP collections and payments are duly accepted and recorded.

Sistem Pemantauan Berpusat PPS

SKMM merancang untuk mewujudkan Sistem Pemantauan Berpusat (SPB) di Ibu Pejabat SKMM di Cyberjaya bagi memantau penggunaan setiap komputer yang disediakan di bawah projek PJK dan PJL. Ia bakal menjadi satu sistem menyeluruh yang meliputi penggunaan komputer, Internet dan sistem aplikasi. SPB juga merupakan satu sistem dalam talian yang akan merekod dan melaporkan semua aktiviti yang dilakukan di setiap komputer termasuk latihan berjadual. Ini akan membolehkan SKMM menilai prestasi dan keberkesanan program-programnya.

SPB juga akan dapat membantu dalam pengurusan projek PPS dengan menyediakan penyelesaian yang sepatutnya bagi penyenggaraan sistem dan baik pulih peralatan di semua lokasi. Komputer-komputer yang tidak aktif yang mungkin disebabkan peralatan yang rosak, sambungan yang teruk atau tiada dan ketiadaan penyelia di PJK/PJL juga boleh dikesan melalui SPB.

Untuk itu, JPPS kini sedang membuat penilaian ke atas pelbagai cadangan daripada pembekal-pembekal sistem bersepadu untuk menyiapkan rekaan SPB sebelum memperoleh sistem ini pada Suku Tahun Keempat 2008.

Sistem e-Fund PPS

Penghasilan Sistem Pengurusan Kumpulan Wang PPS (SPKWP) mulanya dibincang pada tahun 2006 dan butiran pelaksanaannya kini sedang diusahakan.

SPKWP adalah satu keperluan di bawah Peraturan PPS semasa bagi tujuan memantau semua Penyata Hasil Bersih (PHB) PPS yang dikemukakan, pemprosesannya, pengeluaran Pemberitahuan Sumbangan dan kutipan sumbangan PPS.

Sistem ini juga boleh memantau semua tuntutan oleh pemberi perkhidmatan sejagat bagi perbelanjaan modal dan operasi berdasarkan penyiapan projek-projek PPS mengikut pelan PPS yang diluluskan. Ciri-ciri tambahan termasuk pangkalan data mengenai pemegang lesen bagi memastikan SKMM mempunyai akses kepada maklumat terkini mengenai pemegang lesen baru dan sambungan kepada Sistem Kewangan SKMM untuk memastikan semua kutipan PPS dan pembayaran diterima dan direkod seperti yang sepatutnya.



LOOKING AHEADMENGORAK LANGKAH KE HADAPAN


LOOKING AHEAD

SKMM’S ROLES IN BRIDGING THE DIGITAL DIVIDE: A NATIONAL PERSPECTIVE

Cabinet Committee On Broadband (CCB)

The Federal Government has established a Cabinet Committee on Broadband (CCB), under the auspices of YAB Deputy Prime Minister, comprising various ministries and Government agencies in the fourth quarter of 2007 as a stream leader on Bridging Digital Divide (BDD) throughout the country. CCB will work closely with the Economic Planning Unit (EPU) for continuous interface on the implementation of broadband rollout for three separate zones namely Zone 1, 2 and 3.

MENGORAK LANGKAH KE HADAPAN

PERANAN SKMM DALAM MERAPATKAN JURANG DIGITAL: SATU PERSPEKTIF KEBANGSAAN

Jawatankuasa Kabinet Mengenai Pelaksanaan Jalur Lebar Nasional(JKMPJLN)

Kerajaan Persekutuan telah menubuhkan Jawatankuasa Kabinet Mengenai Pelaksanaan Jalur Lebar Nasional (JKMPJLN), di bawah naungan YAB Perdana Menteri, yang terdiri daripada pelbagai Kementerian dan agensi-agensi Kerajaan pada Suku Tahun Keempat 2007 sebagai ‘pemacu utama’ bagi Merapatkan Jurang Digital di seluruh negara. JKMPJLN akan bekerjasama dengan Unit Perancang Ekonomi secara berterusan bagi pelaksanaan jalur lebar di tiga zon yang berasingan iaitu Zon 1, 2 dan 3.



The CCB aspires to achieve 50% of broadband penetration rate by households in 2010. For this purpose, the rollout mechanisms of broadband service were divided into three schemes namely High Speed Broadband (HSBB), Broadband to General Population (BBGP) and Bridging Digital Divide (BDD). The USP programme is mostly aligned with the BBGP/BDD initiatives due to the identification of targets being in Zone 2 (BBGP) and Zone 3 (BDD) with provision of Internet speed up to 2 Mbps.

In light of this development, new USP specifications were developed under the “Connected Community” approach as part of the USP Strategic Plan 2009 – 2010 that was approved on 26 February 2008. Such an approach would enable underserved communities to access new knowledge and information that can be incorporated into their local knowledge and context, such as provisions of information on employment opportunities, educational resources, Government services (for example, providing links to e-Government, e-Learning, e-Commerce, e-Health, e-Agriculture, etc.) and technical information on agriculture for their daily living, such as information on new varieties, planting techniques, and disease prevention.

To materialise the USP concept under the new methodology of approach, the relevant works on developing the Request for Proposal (RFP) document began in September 2008 for two major USP projects namely Broadband Community and Public Cellular aimed towards mass rollout nationwide in the new USP targets. On 30 December 2008, the first RFP documents for both of the projects in Felda were published for open bidding by all licensees.

With the publication of the RFP documents in concurrence with the gazetted USP Regulations (Amendment) 2008, SKMM is well poised to embark on its mission to fulfil the objectives of the USP programme in tandem with the CCB objectives.

JKMPJLN berhasrat mencapai kadar penembusan jalur lebar bagi isi rumah sebanyak 50% pada tahun 2010. Untuk itu, mekanisma pelaksanaan perkhidmatan jalur lebar dipecahkan kepada tiga skim iaitu Jalur Lebar Berkelajuan Tinggi (JLBT), Jalur Lebar untuk Orang Awam (JLOA) dan Merapatkan Jurang Digital (MJD). Program PPS kebanyakannya diselaraskan dengan inisiatif-inisiatif JLOA/MJD disebabkan sasaran yang dikenal pasti berada dalam Zon 2 (JLOA) dan Zon 3 (MJD) dengan penyediaan Internet berkelajuan sehingga 2 Mbps.

Susulan daripada itu, spesifikasi baru PPS telah disediakan di bawah pendekatan “Komuniti Saling Berhubung” sebagai sebahagian daripada Pelan Strategik PPS 2009 – 2010 yang diluluskan pada 26 Februari 2008. Pendekatan sedemikian membolehkan komuniti yang kurang liputan perkhidmatan memperolehi pengetahuan dan maklumat baru yang boleh dimanfaatkan dalam pengetahuan dan konteks penggunaan seperti peluang pekerjaan, sumber pendidikan, perkhidmatan Kerajaan (sebagai contoh, menyediakan sambungan kepada e-Kerajaan, e-Pembelajaran, e-Dagang, e-Kesihatan, e-Pertanian, dan sebagainya) dan maklumat teknikal mengenai pertanian untuk kehidupan seharian mereka, seperti maklumat mengenai hasil-hasil baru, teknik penanaman dan pencegahan penyakit.

Untuk merealisasikan konsep PPS di bawah pendekatan baru ini, kerja-kerja yang berkaitan untuk menyediakan Dokumen Bida Projek (DBP) bermula pada September 2008 bagi dua projek utama PPS iaitu Komuniti Jalur Lebar dan Telefoni Bersel Awam yang disasarkan ke arah pelaksanaan secara besar-besaran dalam sasaran-sasaran baru PPS di seluruh negara. Pada 30 Disember 2008, DBP pertama untuk kedua-dua projek di FELDA dikeluarkan untuk tujuan bida terbuka oleh pemegang-pemegang lesen.

Dengan pengeluaran DBP tersebut seiring dengan Peraturan-Peraturan PPS (Pindaan) 2008 yang diwartakan, SKMM sudah bersedia untuk melaksanakan misinya untuk memenuhi objektif-objektif program PPS sejajar dengan objektif-objektif JKMPJLN.



Financial statements for the yearended 31 December 2008

UNIVERSAL SERVICE PROVISION FUND

Domiciled in MalaysiaPrincipal place of business

63000 CyberjayaSelangor Darul Ehsan


Universal Service Provision Fund

Statement by the Members of the MalaysianCommunications and Multimedia Commission

We, Datuk Dr. Halim Bin Shafie and Datuk Dr. Abdul Samad Hj Alias, being two of the Members of the Malaysian Communications and Multimedia Commission which is responsible for the Universal Service Provision Fund, do hereby state that in the opinion of the Members of the Commission, the financial statements set out on pages 1 to 12 are drawn up in accordance with applicable approved Financial Reporting Standards issued by the Malaysian Accounting Standards Board so as to give a true and fair view of the state of affairs of the Universal Service Provision Fund at 31 December 2008 and of its income and expenditure and cash flows for the year ended on that date.

On behalf of the Members of the Malaysian Communications and Multimedia Commission:

…………………………………………………………Datuk Dr. Halim Bin Shafie

…………………………………………………………Datuk Dr. Abdul Samad Hj Alias

Selangor,

Date: 28 April 2009




Statutory declaration

I, Haji Ruzlan Zabidi, the officer primarily responsible for the financial management of Universal Service Provision Fund, do solemnly and sincerely declare that the financial statements set out on pages 1 to 12 are, to the best of my knowledge and belief, correct and I make this solemn declaration conscientiously believing the same to be true, and by virtue of the provisions of the Statutory Declarations Act, 1960.

Subscribed and solemnly declared by the abovenamed in Kuala Lumpur on 28 April 2009

..........................................................Haji Ruzlan Zabidi

Before me:

Commission of OathsSelangor


Independent auditors’ report to the members of Malaysian Communications and Multimedia Commission

We have audited the financial statements of Malaysian Communications and Multimedia Commission (“Commission”), which comprise the balance sheet as at 31 December 2008, and the income and expenditure statement, statement of total recognised gains and losses and cash flow statement for the year then ended, and a summary of significant accounting policies and other explanatory notes, as set out on pages 1 to 12.

Commission Members’ Responsibility for the Financial Statements

The Members of the Commission are responsible for the preparation and fair presentation of these financial statements in accordance with Financial Reporting Standards in Malaysia. This responsibility includes: designing, implementing and maintaining internal control relevant to the preparation and fair presentation of financial statements that are free from material misstatement, whether due to fraud or error; selecting and applying appropriate accounting policies; and making accounting estimates that are reasonable in the circumstances.

Auditors’ Responsibility

Our responsibility is to express an opinion on these financial statements based on our audit. We conducted our audit in accordance with approved standards on auditing in Malaysia. Those standards require that we comply with ethical requirements and plan and perform the audit to obtain reasonable assurance whether the financial statements are free from material misstatement.

An audit involves performing procedures to obtain audit evidence about the amounts and disclosures in the financial statements. The procedures selected depend on our judgment, including the assessment of risks of material misstatement of the financial statements, whether due to fraud or error. In making those risk assessments, we consider internal control relevant to the Scheme’s preparation and fair presentation of the financial statements in order to design audit procedures that are appropriate in the circumstances, but not for the purpose of expressing an opinion on the effectiveness of the Scheme’s internal control. An audit also includes evaluating the appropriateness of accounting policies used and the reasonableness of accounting estimates made by the Members, as well as evaluating the overall presentation of the financial statements.



We believe that the audit evidence we have obtained is sufficient and appropriate to provide a basis for our audit opinion.

Opinion

In our opinion, the financial statements have been properly drawn up in accordance with Financial Reporting Standards in Malaysia so as to give a true and fair view of the financial position of the Commission as of 31 December 2008 and of its financial performance and cash flows for the year then ended.

Other Matters

This report is made solely to the members of the Commission, as a body, in accordance with Section 36(2) of the Communications and Multimedia (Universal Services Provision) Regulations 2002 and for no other purpose.

We do not assume responsibility to any other person for the content of this report.

KPMG Mohamed Raslan Abdul RahmanFirm Number: AF 0758 Approval Number: 1825/05/09(J/PH)Chartered Accountants Chartered Accountant

Petaling Jaya,

Date: 28 April 2009



Balance sheet at 31 December 2008

Note 2008RM’000

2007RM’000

Current assets

Contributions and other receivables 3 1,108,035 945,900 Tax recoverable - 9,613 Advance payments 4 - 4,242 Cash and cash equivalents 5 3,686,957 2,796,252

4,794,992 3,756,007

Current liabilities

Other payables 6 79,045 18,087

4,715,947 3,737,920

Represented by:

Accumulated fund 7 4,715,947 3,737,920

4,715,947 3,737,920

The notes on pages 56 to 64 are an integral part of these financial statements.




Income and expenditure statement for the year ended 31 December 2008

Note 2008RM’000

2007RM’000

Income Contributions 1,011,643 896,769 Interest income 112,859 91,443 Reversal of allowance for doubtful debts 271 2,727

1,124,773 990,939

Expenditure USP service providers (139,998) (56,852) Allowance for doubtful debts (6,748) (3,850)

Excess of income over expenditure before tax

978,027 930,237

Tax expense 9 - 33,183

Excess of income over expenditure after tax 978,027 963,420




Statement of total recognised gains and losses for the year ended 31 December 2008

The Commission’s Members have not recognised gains and losses other than the net surplus for the current financial year and the previous financial year.





Cash flow statement for the year ended 31 December 2008

2008RM’000

2007RM’000

Cash flows from operating activities Excess of income over expenditure before tax 978,027 930,237 Adjustment for: Interest income (112,859) (91,443)

Operating surplus before changes in working capital 865,168 838,794 Changes in working capital: Contributions and other receivables (143,789) (211,985) Other payables 60,958 (2,466)

Cash generated from operations 782,337 624,343 Tax refund 9,613 -

Net cash from operating activities 791,950 624,343

Cash flows from investing activity Interest received 98,755 73,862

Net cash generated from investing activity 98,755 73,862

Net increase in cash and cash equivalents 890,705 698,205Cash and cash equivalents at 1 January 2,796,252 2,098,047

Cash and cash equivalents at 31 December 3,686,957 2,796,252

Cash and cash equivalents comprise: Bank balances 7,596 97 Deposits with licensed banks 3,679,361 2,796,155

3,686,957 2,796,252




Notes to the financial statements

Principal activities

The principal activities of the Universal Service Provision Fund are to promote the widespread availability and usage of network services and/or application services throughout Malaysia by encouraging the installation of network facilities and the provision for network service and/or applications services in underserved areas or for underserved groups within community. The Fund commenced its operations since September 2002.

The address of the principal place of business is as follow:


The financial statements were approved by the Commission’s Members on 28 April 2009.

1. Basis of preparation

(a) Statement of compliance

The financial statements of the Commission have been prepared in accordance with applicable approved Financial Reporting Standards (FRS) issued by the Malaysian Accounting Standards Board (MASB) and accounting principles generally accepted in Malaysia.

The Commission has not applied the following accounting standards (including its consequential amendments) and interpretations that have been issued by the Malaysian Accounting Standards Board (MASB) but are not yet effective:

FRSs / Interpretations Effective dateFRS 4, Insurance Contracts 1 January 2010FRS 7, Financial Instruments: Disclosures 1 January 2010FRS 8, Operating Segments 1 July 2009FRS 139, Financial Instruments: Recognition and Measurement 1 January 2010IC Interpretation 9, Reassessment of Embedded Derivatives 1 January 2010IC Interpretation 10, Interim Financial Reporting and Impairment 1 January 2010



The Commission plans to apply the rest of the abovementioned FRSs / Interpretations from the annual period beginning 1 January 2010.

1. Basis of preparation (continued)

(a) Statement of compliance (continued) FRS 4, FRS 8 and IC Interpretation 10 are not applicable to the Commission, hence no further disclosure warranted.

The impact of applying FRS 7, FRS 139 and IC Interpretation 9 on the financial statements upon first adoption as required by paragraph 30(b) of FRS 108, Accounting Policies, Changes in Accounting Estimates and Errors is not disclosed by virtue of the exemptions given in the respective FRSs. The initial application of the above standards (and its consequential amendments) and interpretations is not expected to have any material impact on the financial statements of the Commission.

(b) Basis of measurement The financial statements have been prepared on the historical cost basis.

(c) Functional and presentation currency These financial statements are presented in Ringgit Malaysia (RM), which is the Commission’s functional currency. All financial information presented in RM has been rounded to the nearest thousand, unless otherwise stated.

(d) Use of estimates and judgements The preparation of financial statements requires management to make judgements, estimates and assumptions that affect the application of accounting policies and the reported amounts of assets, liabilities, income and expenses. Actual results may differ from these estimates. Estimates and underlying assumptions are reviewed on an ongoing basis. Revisions to accounting estimates are recognised in the period in which the estimate is revised and in any future periods affected.

There are no significant areas of estimation uncertainty and critical judgements in applying accounting policies that have significant effect on the amounts recognised in the financial statements other than those disclosed in the following notes:

•Note3-allowancefordoubtfuldebts


2. Significant accounting policies The accounting policies set out below have been applied consistently to the periods presented in these financial statements, and have been applied consistently by the Commission, unless otherwise stated.

(a) Contributions and other receivables Contributions and other receivables are stated at cost less allowance for doubtful debts.

(b) Liabilities Other payables are stated at cost.

(c) Cash and cash equivalents Cash and cash equivalents consist of balances with banks and deposits with licensed banks.

(d) Impairment of assets The carrying amounts of assets except for financial assets are reviewed at each reporting date to determine whether there is any indication of impairment. If any such indication exists, then the asset’s recoverable amount is estimated.

The recoverable amount of an asset or cash-generating unit is the greater of its value in use and its fair value less cost to sell. In assessing value in use, the estimated future cash flows are discounted to their present value using a pre-tax discount rate that reflects current market assessments of the time value of money and the risks specific to the asset. For the purpose of impairment testing, assets are grouped together into the smallest group of assets that generates cash inflows from continuing use that are largely independent of the cash inflows of other assets or groups of assets (the “cash generating units”).

An impairment loss is recognised if the carrying amount of an asset or its cash- generating unit exceeds its recoverable amount. Impairment losses are recognised in the income statement. Impairment losses recognised in respect of cash- generating units are allocated to the assets in the unit (groups of units) on a pro rata basis. Impairment losses recognised in prior periods are assessed at each reporting date for any indications that the loss has decreased or no longer exists. An impairment loss is reversed if there has been a change in the estimates used to determine the recoverable amount. An impairment loss is reversed only to the extent that the asset’s carrying amount does not exceed the carrying amount that would have been determined, net of depreciation or amortisation, if no impairment loss had been recognised. Reversals of impairment losses are credited to the income statement in the year in which the reversals are recognised.



2. Significant accounting policies (continued)

(e) Tax expense No taxation has been provided for in respect of contribution and interest income less expenditure in the financial statements as the Fund was given income tax exemption by Ministry of Finance. The exemption period is applicable for 10 years from assessment 2003 to 2012.

(f) Recognition of income and expenditure (i) Contribution from licensees Contributions are recognised on accrual basis on the licensees annual Return of Net Revenue Statement (“RONR”) stated at 6% on weighted net revenue. Licensees whose weighted net revenue is below RM2 million are not required to contribute.

Potential contributions from licensees who did not submit their annual RONR Statement are not recognised due to the material uncertainty relating to the amount of contributions payable by the said licensees.

(ii) Advance payment to service provider Advance payment relates to advance payment made to the chosen service provider for the capital and operating expenditure in the implementation and provision of access to basic telephony, public payphone services and internet access in the designated service target areas.

It is recognised as an expenditure when the documents substantiating the expenditure are submitted and approved by the Commission’s Members.

(iii) Interest income Interest income is recognised in the income and expenditure statement as it accrues, taking into account the effective yield on the asset.

3. Contributions and other receivables2008

RM’0002007

RM’000Contributions 1,066,751 912,243Less: Allowance for doubtful debts (22,998) (16,521)

1,043,753 895,722Interest income receivables 64,282 50,178

1,108,035 945,900


4. Advance payment

In 2007, the advance payment was made to Telekom Malaysia Berhad in respect of future capital and expenditure in the implementation and provision of access to basic telephony, public payphone services and internet access in the chosen designated service target areas. The amount was unsecured and interest free.

5. Cash and cash equivalents2008

RM’0002007

RM’000Bank balances 7,596 97Deposits with licensed banks 3,679,361 2,796,155

3,686,957 2,796,252

6. Other payables2008

RM’0002007

RM’000USP service providers 79,045 18,087

7. Accumulated fund2008

RM’0002007

RM’000Accumulated surplus brought forward 3,737,920 2,774,500Excess of income over expenditure after taxation 978,027 963,420

4,715,947 3,737,920

8. Audit fee

Audit fee is borne by the Malaysian Communications and Multimedia Commission.

9. Tax expense



2008RM’000

2007RM’000

Income tax expense- current year - -- prior year - (24,056)

- (24,056)

Deferred tax expense - (9,127)

- (33,183)

Reconciliation of tax expense

Excess of income over expenditure before tax 936,227 930,237

Tax at statutory tax rate of 26% (2007: 27%) 243,419 251,164Tax exempt income (243,419) (276,681)Non-deductible expenses - 16,390

- (9,127)Over-provision in prior year - (24,056)

- (33,183)

No taxation has been provided for in respect of contribution and interest income less expenditure in the financial statements as the Fund was given income tax exemption by Ministry of Finance. The exemption period is applicable for 10 years from assessment 2003 to 2012.

10. Employee information

Staff costs are borne by the Malaysian Communications and Multimedia Commission.

11. Capital commitment


2008RM’000

2007RM’000

Costs for the implementation of the universal service provision Authorised but not contracted for 2,429,000 - Contracted but not provided for and payable 471,330 488,569

12. Related parties

Identity of related parties

For the purposes of these financial statements, parties are considered to be related to the Commission if the Commission has the ability, directly or indirectly, to control the party or exercise significant influence over the party in making financial and operating decisions, or vice versa, or where the Commission and the party are subject to common control or common significant influence. Related parties may be individuals or other entities.

Key management personnel are defined as those persons having authority and \ responsibility for planning, directing and controlling the activities of the Commission either directly or indirectly. The key management personnel includes all the Members of the Commission, and certain members of senior management of the Commission.

The Commission has a related party relationship with its Members and key management personnel.

Transactions with key management personnel

There are no other transactions with key management personnel other than key management personnel compensation as disclosed in Note 10.

Other related party transactions

There are no significant related party transactions other than those disclosed in Note 10 in the financial statements.



13. Financial instruments

Financial risk management objectives and policies

The Commission’s activities are exposed to a variety of financial risks, including interest rate risk, liquidity and cash flow risks and credit risk.

The Commission’s overall financial risk management objective is to ascertain, to address and to control the risks to which the Company is exposed so as to minimise the financial downside risks at reasonable costs.

The Commission Members are primarily responsible for the management of these risks and to formulate policies and procedures for the management thereof. The management regularly reviews and assesses the financial risk management policies to ensure that the policy guidelines are adhered to.

Interest rate risk

The Commission is exposed to interest rate risk on fixed deposits. The Commission does not transact in any interest rate swaps.

Liquidity risk

The Commission monitors and maintains a level of cash and cash equivalents deemed adequate by management to finance the Commission’s operation and to mitigate the effects of fluctuation in cash flows.

Credit risk

Credit risk is the potential exposure of the Commission to losses in the event of non- repayment of USP Fund contribution from licensees.

At the balance sheet date, there was no significant concentration of credit risk. The maximum exposure to credit risk for the Commission is represented by the carrying amount of each financial asset.

The following table shows information about the Commission’s exposure to interest rate risk.


Effective interest rates and repricing analysis

In respect of interest-earning financial assets, the following table indicates their average effective interest rates at the balance sheet date and the periods in which they mature, or if earlier, reprice.

Fair values

Recognisedfinancialinstruments

The carrying amounts of cash and cash equivalents, contributions and other receivables and payables approximate fair values due to the relatively short term nature of these financial instruments.

Effectiveinterestrate%

Effectiveinterestrate%

1-5yearsRM’000

1-5yearsRM’000

Within1 yearRM’000

Within1 yearRM’000

Financialassets

Cash and cash equivalents

3.38 3,652,957 34,000 3.37 2,796,252 -

2008 2007



KUMPULAN WANG PEMBERIAN PERKHIDMATAN SEJAGAT

Penyata Kewangan bagi tahun berakhir 31 Disember 2008

Berdomisil di MalaysiaTempat utama perniagaan



Kumpulan Wang Pemberian Perkhidmatan Sejagat

Penyata oleh Anggota-Anggota Suruhanjaya Komunikasi dan Multmedia Malaysia

Kami, Datuk Dr. Halim Bin Shafie dan Datuk Dr. Abdul Samad Hj Alias, selaku dua Anggota Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia yang bertanggungjawab bagi Kumpulan Wang Pemberian Perkhidmatan Sejagat, dengan ini menyatakan bahawa pada pendapat Anggota Suruhanjaya, penyata yang dibentangkan pada muka surat 1 hingga 12 disediakan berasaskan Piawaian-piawaian Laporan Kewangan yang dikeluarkan oleh Lembaga Piawaian Perakaunan Malaysia supaya dapat memberikan satu gambaran yang benar dan saksama terhadap urusan Kumpulan Wang Pemberian Perkhidmatan Sejagat pada 31 Disember 2008 dan pendapatan dan perbelanjaan dan aliran tunainya pada tahun berakhir pada tarikh yang tersebut. .

Bagi pihak Anggota-anggota Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia:

…………………………………………………………Datuk Dr. Halim Bin Shafie

…………………………………………………………Datuk Dr. Abdul Samad Hj Alias

Selangor,

Tarikh: 28 April 2009




Akuan berkanun

Saya, Hj Ruzlan Zabidi, selaku pegawai utama yang bertanggungjawab bagi pengurusan kewangan Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia, dengan penuh takzim dan ikhlas mengakui bahawa penyata-penyata kewangan yang dibentangkan di halaman 1 hingga halaman 12 adalah, menurut pengetahuan dan kepercayaan terbaik saya, benar dan saya membuat pengakuan ini dengan penuh kepercayaan akan kebenarannya, dan berdasarkan peruntukan-peruntukan Akta Berkanun, 1960.

Ditandatangani dan diakui sesungguhnya oleh penama di atas di Kuala Lumpur pada 28 April 2009

..........................................................Haji Ruzlan Zabidi

Di hadapan saya:

Commission of OathsSelangor


Laporan Juruaudit Bebas kepada ahli-ahli Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia

Kami telah mengaudit penyata kewangan Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia (“Suruhanjaya”), yang merangkumi kunci kira-kira setakat 31 Disember 2008, dan penyata pendapatan dan perbelanjaan, penyata jumlah keuntungan dan kerugian dikenal pasti dan penyata aliran tunai bagi tahun baru berakhir, dan satu ringkasan polisi-polisi perakaunan utama dan lain-lain nota penerangan, seperti yang dipaparkan di halaman 1 hingga 12.

Tanggungjawab Ahli-ahli Suruhanjya terhadap Penyata-penyata Kewangan

Ahli-ahli Suruhanjaya adalah bertanggungjawab bagi menyediakan dan membentangkan penyata kewangan ini secara adil ini mengikut Piawaian-piawaian Laporan Kewangan di Malaysia. Tanggungjawab-tanggungjawab ini termasuk: menyedia, melaksanakan dan mengekalkan kawalan dalaman yang berkaitan dengan penyediaan dan pembentangan penyata kewangan yang adil dan bebas dari kenyataan material yang tidak benar, sama ada disebabkan oleh penipuan atau kesilapan; dan membuat anggaran perakaunan yang munasabah dalam keadaan-keadaan tertentu.

Tanggungjawab Juruaudit

Tanggungjawab kami adalah untuk memberikan pandangan mengenai penyata-penyata kewangan ini berdasarkan audit kami. Kami telah menjalankan audit mengikut piawaian-piawaian audit yang telah diluluskan di Malaysia. Piawaian-piawaian tersebut mengkehendaki agar kami mematuhi syarat-syarat dan pelan etika dan menjalankan audit bagi mendapatkan jaminan yang munasabah bahawa penyata-penyata kewangan ini adalah bebas daripada sebarang kesilapan material.

Sebuah audit membabitkan pelaksanaan prosedur-prosedur bagi mendapatkan bukti audit mengenai jumlah-jumlah dan pendedahan dalam penyata-penyata kewangan. Prosedur-prosedur ini telah dipilih berdasarkan penilaian kami, termasuklah penilaian risiko kesilapan material dalam penyata-penyata kewangan, sama ada disebabkan oleh penipuan atau kecuaian. Dalam melakukan penilaian risiko tersebut, kami telah mempertimbangkan kawalan dalaman yang berkaitan dengan penyedian Skim dan pembentangan yang adil bagi penyata-penyata kewangan tersebut bagi menyediakan prosedur-prosedur audit yang bersesuaian dengan keadaan, tetapi bukannya dengan tujuan untuk memberikan pandangan mengenai keberkesanan kawalan di dalam Skim. Sebuah audit juga turut merangkumi penilaian tentang kesesuaian polisi-polisi perakaunan yang digunakan dan kemunasabahan anggaran-anggaran perakaunan yang dibuat oleh Ahli-ahli, serta menilai pembentangan keseluruhan penyata-penyata kewangan tersebut.



Kami percaya bahawa bukti-bukti audit yang telah kami perolehi adalah mencukupi dan bersesuaian untuk menyediakan dasar bagi pandangan audit kami.

Pandangan

Pada pendapat kami, penyata-penyata kewangan ini telah disediakan mengikut Piawaian-piawaian Laporan Kewangan di Malaysia bagi memberikan tinjauan yang benar dan saksama mengenai kedudukan kewangan Suruhanjaya setakat 31 Disember 2008 dan prestasi kewangannya serta aliran tunainya bagi tahun yang telah berakhir.

Lain-lain perkara

Laporan ini telah disediakan semata-mata untuk ahli-ahli Suruhanjaya, sebagai sebuah badan, selaras dengan Seksyen 36(2) Peraturan-Peraturan Komunikasi dan Multimedia Malaysia (Pemberian Perkhidmatan Sejagat) 2002 dan bukan untuk tujuan lain.

Kami tidak bertanggungjawab terhadap sebarang individu lain bagi kandungan laporan ini.

KPMG Mohamed Raslan Abdul RahmanNo Firma: AF 0758 Nombor Kelulusan: 1825/05/09(J/PHAkauntan-akauntan Bertauliah Akauntan Bertauliah

Petaling Jaya,

Tarikh: 28 April 2009



Kunci kira-kira pada 31 Disember 2008

Nota 2008RM’000

2007RM’000

Aset Semasa

Sumbangan dan belum terima lain 3 1,108,035 945,900 Cukai belum dikembalikan - 9,613 Bayaran pendahuluan 4 - 4,242 Tunai dan kesetaraan tunai 5 3,686,957 2,796,252

4,794,992 3,756,007

Liabiliti Semasa

Belum bayar lain 6 79,045 18,087

4,715,947 3,737,920

Diwakili oleh:

Kumpulan wang terkumpul 7 4,715,947 3,737,920

4,715,947 3,737,920

Nota-nota pada halaman 74 hingga 82 merupakan sebahagian penting daripada penyata

kewangan ini.




Penyata pendapatan dan perbelanjaan bagi tahun berakhir 31 Disember 2008

Nota 2008RM’000

2007RM’000

Pendapatan Sumbangan 1,011,643 896,769 Pendapatan faedah 112,859 91,443 Peruntukan hutang ragu yang dipulihkan 271 2,727

1,124,773 990,939

Perbelanjaan Penyedia perkhidmatan PPS (139,998) (56,852) Kutipan hutang lapuk (6,748) (3,850)

Lebihan pendapatan atas perbelanjaan sebelum cukai

978,027 930,237

Perbelanjaan cukai 9 - 33,183

Lebihan pendapatan atas perbelanjaan selepas cukai 978,027 963,420


kewangan ini.



Penyata jumlah perolehan dan kerugian yang diiktiraf bagi tahun berakhir 31 Disember 2008

Anggota-anggota Suruhanjaya telah tidak mengiktiraf perolehan dan kerugian selain daripada lebihan bersih bagi tahun kewangan semasa dan tahun kewangan sebelumnya.


kewangan ini.




Penyata aliran tunai bagi tahun berakhir pada 31 Disember 2008

2008RM’000

2007RM’000

Aliran tunai daripada aktiviti operasi Lebihan pendapatan ke atas perbelanjaan sebelum cukai 978,027 930,237 Pelarasan untuk: Pendapatan faedah (112,859) (91,443)

Lebihan operasi sebelum perubahan dalam modal kerja 865,168 838,794 Perubahan dalam modal kerja: Sumbangan dan belum terima lain (143,789) (211,985) Belum bayar lain 60,958 (2,466)

Tunai yang dijana daripada operasi 782,337 624,343 Pulangan balik cukai 9,613 -

Tunai bersih yang dijana daripada aktiviti operasi 791,950 624,343

Aliran tunai daripada aktiviti pelaburan Hasil faedah 98,755 73,862

Tunai bersih yang dijana daripada aktiviti pelaburan 98,755 73,862

Pertumbuhan bersih tunai dan kesetaraan tunai 890,705 698,205Tunai dan kesetaraan tunai pada 1 Januari 2,796,252 2,098,047

Tunai dan kesetaraan tunai pada 31 Disember 3,686,957 2,796,252

Tunai dan kesetaraan tunai merangkumi: Baki bank 7,596 97 Deposit dalam bank berlesen 3,679,361 2,796,155

3,686,957 2,796,252


kewangan ini.



Nota kepada penyata kewangan

Aktiviti-aktiviti utama

Kegiatan utama Kumpulan Wang Pemberian Perkhidmatan Sejagat (Kumpulan Wang PPS) adalah untuk menggalakkan adanya dan penggunaan secara meluas perkhidmatan rangkaian dan perkhidmatan aplikasi di seluruh Malaysia dengan menggalakkan pemasangan kemudahan rangkaian dan penyediaan perkhidmatan rangkaian dan/atau perkhidmatan aplikasi dalam kawasan yang kurang liputan perkhidmatan atau bagi kumpulan yang kurang diberi perkhidmatan daalam masyarakat. Kumpulan Wang PPS mula beroperasi pada September 2002.

Alamat bagi tempat utama perniagaan adalah seperti berikut:


Penyata kewangan ini telah diluluskan oleh Anggota-anggota Suruhanjaya pada 28 April 2009.

1. Asas Penyediaan

(a) Penyata pematuhan

Penyata kewangan Suruhanjaya telah disediakan mengikut Piawaian Pelaporan Kewangan (FRS) yang telah ditetapkan oleh Lembaga Piawaian Perakaunan Malaysia (MASB) dan prinsip-prinsip perakaunan yang diterima umum di Malaysia.

Suruhanjaya telah tidak mengaplikasikan piawaian-piawaian perakaunan berikut (termasuk pindaan berbangkit) dan tafsiran-tafsiran yang telah dikeluarkan oleh Lembaga Piawaian Perakaunan Malaysia (MASB) tetapi masih belum lagi dikuatkuasakan:

FRS / Tafsiran Tarikh berkuatkuasaFRS 4, Kontrak-kontrak insurans 1 January 2010FRS 7, Instrumen-instrumen Kewangan: Pendedahan 1 January 2010FRS 8, Segmen-segmen Operasi 1 July 2009FRS 139, Instrumen-instrumen Kewangan: Pengiktirafan dan Pengukuran 1 January 2010IC Interpretation 9, Penilaian Semula Terbitan-terbitan Terbenam 1 January 2010IC Interpretation 10, Tafsiran IC 10, Laporan Kewangan Interim dan Gangguan 1 January 2010



Suruhanjaya bercadang untuk mengaplikasikan kesemua FRS dan Tafsiran-tafsiran yang tersebut di atas bagi tempoh tahunan bermula 1 Januari 2010.

1. Asas penyediaan (sambungan)

(a) Penyata pematuhan (sambungan) FRS 4, FRS 8 dan Tafsiran IC 10 adalah tidak digunakan oleh Suruhanjaya, oleh itu tiada pendedahan lanjut diperlukan.

Kesan penggunaan FRS 7, FRS 139 dan Tafsiran IC 9 dalam penyata kewangan sejurus penggunaannya buat kali pertama seperti yang dikehendaki oleh perenggan 30(b) FRS 108, Polisi-polisi Perakaunan, Pertukaran dalam Anggaran Perakaunan dan Ralat adalah tidak didedahkan berikutan pengecualian-pengecualian yang diberikan dalam FRS tersebut masing-masing. Permulaan penggunaan piawaian dan tafsiran di atas tidak dijangka akan mempunyai kesan material terhadap penyata kewangan Suruhanjaya.

(b) Asas pengukuran Penyata kewangan tersebut telah disediakan berdasarkan kos sejarah.

(c) Fungsian dan Pembentangan Mata wang Penyata kewangan ini adalah dibentangkan dalam Ringgit Malaysia (RM), yang merupakan mata wang fungsian Suruhanjaya. Kesemua maklumat kewangan yang dibentangkan dalam RM telah digenapkan kepada ribu yang terdekat, kecuali apabila dinyatakan sebaliknya.

(d) Penggunaan anggaran dan penilaian Penyediaan penyata kewangan menghendaki pihak pengurusan membuat penilaian, anggaran dan anggapan yang memberi kesan terhadap penggunaan polisi-polisi perakaunan dan jumlah aset, liabiliti, pendapatan dan perbelanjaan yang dilaporkan. Keputusan sebenar mungkin berbeza daripada anggaran- anggaran ini. Anggaran dan anggapan tersirat adalah dikaji semula secara berterusan. Semakan terhadap anggaran perakaunan adalah diiktiraf dalam tempoh dimana anggaran tersebut disemak semula dan dalam sebarang tempoh akan datang yang turut menerima kesan.

Tidak terdapat sebarang ketidakpastian anggaran yang ketara dalam penggunaan polisi-polisi perakaunan yang mempunyai kesan ketara terhadap jumlah yang diiktiraf dalam penyata kewangan, selain daripada yang disebut dalam nota berikut:

•Nota3-peruntukanuntukhutangragu


2. Polisi-polisi penting perakaunan Polisi-polisi perakaunan berikut telah diterima pakai secara konsisten dalam tempoh- tempoh yang dibentangkan dalam penyata kewangan ini, dan telah diterima pakai secara konsisten oleh Suruhanjaya, kecuali dinyatakan sebaliknya.

(a) Sumbangan dan belum terima lain Sumbangan dan belum terima lain dinyatakan pada kos selepas ditolak peruntukan hutang ragu.

(b) Tanggungan Perbelanjaan mesti dibayar lain adalah dinyatakan pada kos.

(c) Tunai dan kesetaraan tunai Tunai dan kesetaraan tunai terdiri daripada baki dan deposit di bank berlesen.

(d) Kerosakan aset Jumlah aset dibawa, selain dari aset kewangan, adalah disemak pada setiap tarikh laporan bagi menentukan sama ada terdapat sebarang petunjuk kerosakan. Jika terdapat sebarang petunjuk sedemikian, jumlah aset yang dapat diselamatkan akan dianggarkan.

Amaun yang boleh didapatkan kembali ke atas sesebuah aset adalah nilai sedang digunakannya yang lebih besar dan nilai saksamanya tolak kos untuk menjual. Dalam menafsirkan nilai yang digunakan, anggaran aliran-aliran tunai masa hadapan adalah dikurangkan kepada nilai semasa mereka dengan menggunakan kadar diskaun sebelum cukai yang menggambarkan taksiran pasaran nilai semasa wang dan risiko-risiko yang tertentu ke atas aset tersebut pada waktu itu.

Bagi tujuan percubaan kerosakan, aset-aset adalah dikumpulkan bersama menjadi kumpulan aset terkecil, yang menjanakan aliran tunai daripada penggunaan berterusan yang secara besarnya bebas daripada aliran-aliran tunai aset-aset atau kumpulan aset yang lain (unit-unit penjanaan tunai). Kerugian kerosakan diiktiraf sekiranya amaun aset dibawa atau unitnya yang menjana wang tunai didapati melebihi amaun yang boleh diselamatkan. Kerugian kerosakan yang diperakui dari segi unit-unit penjana tunai adalah diperuntukkan kepada aset-aset dalam unit (kumpulan-kumpulan unit) atas dasar pro rata.

Kerugian kerosakan yang diiktiraf pada tempoh-tempoh sebelumnya adalah dinilai pada setiap tarikh laporan bagi sebarang petunjuk sama ada kerugian tersebut telah berkurangan atau pun tidak lagi wujud. Satu kerugian kerosakan diterbalikkan hanya sehingga tahap amaun aset dibawa tidak melebihi amaun dibawa yang telah ditentukan, bersih dari susut nilai atau pelunasan, jika tiada kerugian kerosakan telah dikenalpasti. Keterbalikan kerugian kerosakan adalah dikreditkan kepada penyata pendapatan di dalam tahun keterbalikan itu diiktiraf.



2. Polisi-polisi penting perakaunan (sambungan)

(e) Perbelanjaan cukai Tiada cukai diperuntukkan bagi sumbangan dan hasil faedah selepas ditolak perbelanjaan dalam penyata kewangan ini kerana Kumpulan Wang PPS telah diberi pengecualian cukai pendapatan oleh Kementerian Kewangan. Tempoh pengecualian ini berkuatkuasa selama 10 tahun dari tahun taksiran 2003 hingga 2012.

(f) Pengiktirafan pendapatan dan perbelanjaan (i) Sumbangan daripada pemegang lesen Sumbangan diiktiraf atas dasar akruan ke atas Penyata Hasil Bersih tahunan yang ditetapkan pada kadar 6% daripada hasil bersih ditentukan. Pemegang- pemegang lesen yang hasil bersih ditentukan adalah dibawah RM2 juta tidak perlu membuat sumbangan.

Sumbangan yang mungkin diperolehi daripada pemegang lesen yang tidak mengemukakan Penyata Hasil Bersih tahunan mereka tidak diiktiraf disebabkan ketidakpastian berhubung jumlah sumbangan yang dibayar oleh pemegang lesen tersebut.

(ii) Bayaran pendahuluan kepada penyedia perkhidmatan Bayaran pendahuluan adalah berkaitan dengan bayaran pendahuluan yang dibuat kepada penyedia perkhidmatan bagi perbelanjaan modal dan operasi dalam pelaksanaan dan penyediaan capaian kepada telefoni asas, perkhidmatan telefon berbayar awam dan capaian Internet di kawasan- kawasan sasaran perkhidmatan yang dinamakan.

Bayaran ini diiktiraf sebagai perbelanjaan apabila dokumen-dokumen yang mengesahkan perbelanjaan tersebut dikemukakan dan diluluskan oleh Anggota-Anggota Suruhanjaya.

(iii) Pendapatan faedah Pendapatan faedah diiktiraf dalam penyata pendapatan dan perbelanjaan apabila ianya terakru, dengan mengambil kira hasil terhadap aset.

3. Sumbangan dan belum terima lain 2008

RM’0002007

RM’000Sumbangan 1,066,751 912,243Tolak: Peruntukan hutang ragu (22,998) (16,521)

1,043,753 895,722Pendapatan faedah belum terima 64,282 50,178

1,108,035 945,900


4. Pembayaran pendahuluan

Pada tahun 2007, pembayaran pendahuluan dibuat kepada Telekom Malaysia Berhad berhubung dengan modal dan perbelanjaan pada masa depan dalam pelaksanaan dan penyediaan capaian telefoni asas, perkhidmatan telefon berbayar awam dan capaian Internet di kawasan-kawasan sasaran perkhidmatan yang dinamakan. Jumlah tersebut adalah unsecured dan bebas faedah.

5. Tunai dan kesetaraan tunai 2008

RM’0002007

RM’000Baki di bank 7,596 97Deposit dengan bank berlesen 3,679,361 2,796,155

3,686,957 2,796,252

6. Belum bayar lain 2008

RM’0002007

RM’000Penyedia perkhidmatan PPS 79,045 18,087

7. Kumpulan wang terkumpul 2008

RM’0002007

RM’000Lebihan terkumpul dibawa ke depan 3,737,920 2,774,500Lebihan pendapatan atas perbelanjaan selepas cukai

978,027 963,420

4,715,947 3,737,920

8. Fi audit

Fi audit ditanggung oleh Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia.



9. Perbelanjaan cukai2008

RM’0002007

RM’000Perbelanjaan pendapatan cukai- tahun semasa - -- tahun sebelumnya - (24,056)

- (24,056)

Perbelanjaan cukai tertunda - (9,127)

- (33,183)

Penyelarasan perbelanjaan cukai

Lebihan pendapatan atas perbelanjaan sebelum cukai 936,227 930,237

Cukai pada kadar cukai berkanun 26% (2007: 27%) 243,419 251,164Pendapatan yang dikecualikan cukai (243,419) (276,681)Perbelanjaan tidak boleh ditolak - 16,390

- (9,127)Peruntukan terlebih pada tahun sebelumnya - (24,056)

- (33,183)

Tiada cukai diperuntukkan bagi sumbangandan pendapatan faedah tolak perbelanjaan dalam penyata kewangan kerana Kumpulan Wang telah diberikan pengecualian cukai pendapatan oleh Kementerian Kewangan. Tempoh pengecualian tersebut berkuatkuasa selama 10 tahun dari tahun taksiran 2003 hingga 2012.

10. Maklumat kakitangan

Kos kakittangan ditanggung oleh Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia


11. Capital commitment2008

RM’0002007

RM’000Kos untuk pelaksanaan pemberian perkhidmatan sejagat Diluluskan tetapi tidak ditetapkan 2,429,000 - Ditetapkan tetapi tidak diperuntukkan dan akan dibayar

471,330 488,569

12. Pihak-pihak bekaitan

Identiti pihak-pihak berkaitan

Bagi tujuan penyata kewangan ini, pihak-pihak adalah dianggap berkaitan dengan Suruhanjaya sekiranya Suruhanjaya mempunyai keupayaan, secara langsung atau tidak langsung, untuk mengawal pihak tersebut atau mempunyai pengaruh besar terhadap pihak tersebut dalam membuat keputusan kewangan dan operasi atau begitu juga sebaliknya, atau dimana Suruhanjaya dan pihak terbabit adalah tertakluk dibawah kuasa yang sama atau pengaruh utama yang sama. Pihak-pihak berkaitan boleh merupakan individu-individu atau entiti-entiti lain.

Kakitangan utama pengurusan adalah didefinisikan sebagai orang-orang yang mempunyai kuasa dan tanggungjawab untuk merancang, mengarahkan dan mengawal aktiviti-aktiviti Suruhanjya, sama ada secara langsung atau tidak langsung. Kakitangan penting pengurusan merangkumi kesemua ahli Suruhanjaya, dan ahli-ahli pengurusan kanan tertentu Suruhanjaya.

Suruhanjaya mempunyai hubungan berkaitan dengan pihak ahli-ahlinya dan kakitangan utama pengurusannya.

Urus niaga dengan kakitangan utama pengurusan

Tiada urus niaga lain dengan kakitangan utama pengurusan, selain daripada pampasan kakitangan utama pengurusan seperti yang dinyatakan di Nota 12.

Urus niaga pihak berkaitan yang lain

Tiada urus niaga pihak berkaitan yang penting, selain daripada yang didedahkan di Nota 10 dalam penyata kewangan.



13. Instrumen-instrumen kewangan

Objektif dan dasar pengurusan risiko kewangan

Aktiviti-aktiviti Suruhanjaya adalah terdedah kepada pelbagai risiko kewangan, termasuklah risiko kadar faedah, risiko kecairan dan aliran tunai, dan risiko kredit.

Pengurusan risiko kewangan Suruhanjaya adalah untuk memastikan, menangani dan mengawal risiko-risiko yang dihadapi oleh Syarikat bagi meminimumkan risiko kerugian kewangan pada kos yang munasabah..

Ahli-ahli Suruhanjaya memikul tanggungjawab utama bagi menguruskan risiko-risiko ini dan untuk merangka polisi-polisi dan prosedur untuk pengurusan risiko tersebut. Pihak pengurusan sentiasa menyemak dan menilai polisi-polisi pengurusan risiko kewangan tersebut bagi memastikan garis panduan polisi dipatuhi.

Risiko Kadar Faedah

Suruhanjaya adalah terdedah kepada risiko kadar faedah ke atas deposit tetap. Suruhanjaya tidak terlibat dalam sebarang urusniaga pertukaran kadar faedah.

Risiko kecairan

Suruhanjaya memantau dan mengekalkan tahap tunai dan kesetaraan tunai yang dianggap mencukupi oleh pengurusan bagi membiayai operasi Suruhanjaya dan bagi menangani kesan-kesan naik turun dalam aliran tunai.

Risiko kredit

Risiko kredit merupakan potensi pendedahan dipihak Suruhanjaya terhadap kerugian- kerugian yang mungkin dihadapi sekiranya pemegang-pemegang lesen tidak membayar sumbangan Kumpulan Wang PPS.

Pada tarikh kunci kira-kira, tidak terdapat sebarang konsentrasi risiko kredit yang besar. Pendedahan maksimum terhadap risiko kredit oleh Suruhanjaya adalah diwakili oleh amaun dibawa bagi setiap aset kewangan.

Jadual di bawah menunjukan maklumat mengenai pendedahan Suruhanjaya kepada risiko kredit.


Kadar faedah efektif dan analisa perletakan semula harga

Dari segi aset-aset yang menjana faedah, jadual berikut menyatakan kadar faedah efektif purata pada tarikh kunci kira-kira dan tempoh-tempoh matang mereka, atau jika lebih awal, penghargaan semula.

Nilai-nilai saksama

Instrumen-instrumen kewangan yang diiktiraf

Nilai saksama amaun dibawa tunai dan kesetaraan tunai, sumbangan dan bayaran belum terima lain dan pembayaran mesti dibuat yang disebabkan oleh sifat jangka pendek instrumen-instrumen kewangan tersebut.

Kadar Faedah efektif%

Kadar Faedah efektif%

1-5tahunRM’000

1-5tahunRM’000

Dalam satu tahunRM’000

Dalam satu tahunRM’000

Aset-aset kewangan

Tunai dan kesetaraan tunai

3.38 3,652,957 34,000 3.37 2,796,252 -

2008 2007

contents · broadband internet access and public cellular services ... economic status, the demand...

Documents