BAB 3 TADBIR URUS NEGARA

A. DEFINISI TADBIR URUS NEGARA Konsep tadbir urus secara menyeluruh termaktub dalam Perlembagaan Malaysia, Rukun Negara dan prinsip-prinsip Islam Hadhari. Perlembagaan Malaysia adalah merupakan undang-undang tertinggi negara dan tunggak bagi tadbir urus yang terbaik Prinsip-prinsip Islam Hadhari juga menitikberatkan tuntutan tadbir urus yang terbaik menerusi prinsip Kerajaan yang adil dan beramanah, pembangunan ekonomi yang seimbang dan komprehensif, kehidupan berkualiti untuk semua rakyat, keutuhan budaya dan moral, serta memelihara alam semulajadi. Tadbir urus Negara merangkumi:a. Tatacara seorang Menteri, Ketua Setiausaha, Ketua Jabatan, Ketua Eksekutif dan pegawai di semua peringkat pengurusan melaksanakan tanggungjawabnya secara telus, berakauntabiliti dan berhemat dari segi pengambilan keputusan dan penyampaian hasil.b. Struktur, termasuk budaya, dasar dan strategi serta tatacara mereka berurusan dengan pelbagai pihak yang berkepentingan (stakeholders).c. Proses bagaimana Agensi awam diarah, dikawal dan dipertanggungjawabkan untuk melaksanakan objektif seperti yang telah dipersetujui. Konsep Tadbir Urus

Objektif Tadbir Urus Yang Baik bertujuan untuk menyemai dan meningkatkan keyakinan rakyat terhadap keupayaan Kerajaan untuk melaksanakan dasar yang telah dimandatkan. Mengekalkan akauntabiliti di dalam sistem penyampaian awam.

Ciri-ciri Tadbir Urus Negara Yang Baika. Prestasidi mana pengurusan pencapaian adalah kritikal untuk menyampaikan perkhidmatan secara cekap dan berkesan seperti yang diharapkan oleh stakeholders di samping memastikan value for money dan pengurangan pembaziran sumber/dana; danb. Pematuhandi mana setiap Agensi mematuhi undang-undang peraturan, piawaian yang diguna pakai dan harapan masyarakat terhadap amalan kejujuran, akauntabiliti dan integriti serta kewajipan perkongsian maklumat secara telus.

Prinsip Tadbir Urus Yang Baik Tadbir urus yang baik berteraskan kepada 4 prinsip iaitu:

a. Integriti, adalah berdasarkan kepada kejujuran dan objektiviti, tahap tatasusila yang tinggi dan penuh tanggungjawab dalam pengawasan dana dan sumber awam serta pengurusan hal ehwal Agensi. Amalan integriti ini adalah bergantung kepada keberkesanan pelaksanaan Perintah Am Perkhidmatan Awam dan juga kepada etika peribadi dan profesional Pegawai Awam. Integriti turut dipaparkan dalamprosedur bagaimana Agensi membuat keputusan.

b. Akauntabiliti Adalah kewajipan untuk memberi jawapan dan penjelasan mengenai sesuatu tindakan dan prestasi kepada sesiapa yang berhak untuk mendapat jawapan dan penjelasan. Ianya adalah satu proses di mana agensi adalah bertanggungjawab ke atas semua keputusan yang dibuat dan tindakan yang diambil. Pegawai pengurusan berkenaan adalah tertakluk kepada pemeriksaan luar yang wajar. Semua pihak perlu mempunyai kefahaman yang jelas mengenai tanggungjawab ini. Ketua Agensi hendaklah memastikan tanggungjawab ini diamanahkan kepada semua pegawai dengan memperjelaskan peranan masing-masing supaya ianya dapat dilaksanakan dengan berkesan.

c. Pengamanahan dan Pengawasan (stewardship), Adalah merupakan pelaksanaan kuasa pegawai awam yang telah diamanahkan oleh pihak Kerajaan. Pegawai Kerajaan adalah pemegang amanah dan pengawas ke atas penggunaan kuasa dan sumber yang dipertanggungjawabkan. Tanggungjawab ini merangkumi keupayaan untuk memastikan kecekapan pengurusan kewangan secara berterusan dan pengurusan sumber secara ekonomik dan berkesan melalui dasar-dasar yang bersesuaian. Adalah penting untuk sektor awam sentiasa mengekal dan meningkatkan kemampuannya bagi memenuhi kehendak Kerajaan dan kepentingan awam.

d. Ketelusan, adalah keperluan untuk memberi keyakinan kepada orang awam terhadap proses pengambilan keputusan dan tindakan pegawai awam yang telah diamanahkan dengan kuasa dan tanggungjawab. Hubungan yang erat dan perkongsian maklumat yang lengkap, tepat dan jelas dengan stakeholders akan memastikan tindakan yang diambil itu adalah berkesan dan menepati waktu di samping membolehkan pegawai awam menangani sebarang penilaian awam.

3.2. SISTEM DAN STRUKTUR PENTADBIRANYDP AGONG

BADAN PERUNDANG-UNDANGANBADAN EKSEKUTIFBADAN KEHAKIMANSURUHANJAYA (SPR, BEBAS)KETUA AUDIT NEGARA

MAJLIS RAJA-RAJA

KABINET (PM, MENTERI)KEMENTERIANJABATAN/BADAN KERAJAANPARLIMENDEWAN RAKYATDEWAN NEGARA

MAHKAMAH

M. ATASAN*M. PERSEKUTUAN*M. RAYUAN*M.TINGGI MALAYA & M.TINGGI SABAH DAN SARAWAK

M. BAWAHAN*M.SESYEN*M. MAJISTRET*M. PENGHULU

1. Yang Dipertuan Agong ( YDPA ) Merupakan ketua Negara Malaysia dan ketua bagi ketiga-tiga komponen iaitu badan perundangan, badan kehakiman dan badan ekesekutif. Menjalankan pemerintahan berpandukan undang-undang dan PP.Pemilihan Yang Dipertuan Agong Jawatan YDPA ditawarkan kepada raja yang layak memerintah mengikut undian raja-raja Melayu dalam mesyuarat Majlis Raja-raja (MRR). Jawatan dipilih mengikut sistem giliran. Selepas kitaran pertama sembilan Yang di-Pertuan Agong (1957-1994), aturan menurut Pemerintah negeri adalah menurut kitaran yang telah digunakan sebelum itu, iaitu:1. Negeri Sembilan2. Selangor3. Perlis4. Terengganu5. Kedah6. Kelantan7. Pahang8. Johor9. Perak YDPA akan mengangkat sumpah dan menandatangani dokumen sumpah jawatan dihadapan MRR dan Ketua Hakim Negara. MRR isytiharkan baginda sebagai ketua Negara selepas bersetuju menjadi YDPA melalui dokumen bertulis yang disampaikan kepada Penyimpan Mohor Besar Raja-raja. Memegang jawatan selama 5 tahun sahaja kecuali meletak jawatan lebih awal. Syarat pemilihan YDPA:a. Dari kalangan 9 orang raja-raja Melayub. 4 Yang Dipertua Negeri tidak boleh memilih YDPA.c. Pemilihan raja tidak dilakukan jika:i. Tidak cukup umurii. Tidak mahu dipilihiii. Melalui undian sulit MRR kerana keuzuran fizikal dan mental.d. Kekananan di kalangan raja-rajae. Mendapat sokongan sekurang-kurangnya 5 orang rajaf. Tidak memegang jawatan YDPA 2 penggal berturut-turut. Boleh dipecat oleh MRR atas usul 5 dari 9 raja-raja Melayu. Boleh meletakkan jawatan dengan menghantar surat bertulis kepada MRR tanpa dimaklumkan kepada Parlimen. Saraan baginda di bawah Kumpulan Wang Disatukan Persekutuan.Kuasa YDPA dalam bidang Pentadbiran Sebagai raja berpelembagaan, baginda tertakluk kepada perkara 39 dan 40 PP iaitu kuasa pentadbiran negara dilaksanakan oleh kabinet yang diketuai oleh PM. Mendapat nasihat pentadbiran dari PM dan kabinet. Memilih ketua parti politik yang memperolehi kerusi terbanyak di Dewan Rakyat sebagai PM. Baginda diiringi oleh PM semasa persidangan MRR. Peranan baginda dalam bidang pentadbiran ialah:a. Melantik PMb. Melantik timbalan PM atas nasihat PMc. Melantik ahli-ahli kabinet ( menteri dan timbalan) atas nasihat PMd. Melantik ahli-ahli suruhanjaya atas nasihat PM selepas berunding dengan MRRe. Melantik Yang Dipertua Negeri ( YDPN ) atas nasihat PM selepas berunding dengan Ketua Menteri.Kuasa YDPA dalam bidang Perundangan Berkuasa memanggil, menangguh dan membubarkan Parlimen. Memberi titah ucapan diraja semasa pembukaan penggal baru Parlimen. Melulus dan memperkenankan rang undang-undang yang telah diluluskan oleh DR dan meletakkan Cop Mohor Besar atas rang undang-undang.Kuasa YDPA dalam bidang Kehakiman Baginda melantik hakim-hakim di bawah atas nasihat PM selepas berunding dengan MRR atau Ketua Hakim Negara. Mempengerusikan Jemaah Pengampunan dan menjalankan kuasa atas nasihat Jemaah Pengampunan berkaitan hukuman di mahkamah berikut:a. Mahkamah Tenterab. Mahkamah Awam di Wilayah Persekutuanc. Mahkamah Syariah di Wilayah Persekutuan dan negeri tidak beraja.Kuasa Budi Bicara YDPA Berdasarkan perkara 40(2) PP, YDPA boleh menggunakan budi bicara sendiri dalam melaksanakan tugas berikut:a. Melantik PMb. Mempersetujui atau menolak permintaan pembubaran Parlimenc. Memanggil satu mesyuarat MRR untuk membincangkan perkara berkaitan raja-raja.Had Kuasa YDPA Baginda dilarang melakukan perkara berikut:a. Melaksanakan tugas di negeri baginda sendiri kecuali:i. Sebagai ketua agama islamii. Melantik pemangku rajaiii. Mengurniakan gelaran atau pangkativ. Di negeri tidak berajab. Memegang jawatan bergaji atau sebarang bentuk saraanc. Berniaga atau menyertai parti politik.d. Meninggalkan Persekutuan Malaysia melebihi 15 hari tanpa keizinan MRR kecuali atas lawatan rasmi.e. Melakukan kesalahan yang terkandung dalam kanun keseksaan dan undang-undang Malaysia.f. Mengampunkan diri sendiri, pemaisuri dan anak baginda.Tugas-tugas lain YDPA Baginda boleh melucutkan jawatan berikut sebagaimana termaktub dalam perlembagaan iaitu:a. Peguam Negara, Ketua Setiausaha Negara, Ketua Polis Negara atas nasihat PM.b. Ketua Audit Negara atas nasihat PM selepas berunding dengan MRR.c. Ahi Dewan Negara yang dilantik oleh baginda.d. Speaker dan timbalan speaker dewan Menjaga hak istimewa melayu dan bumiputera di Sabah dan Sarawak serta menjaga kepentingan kaum-kuam lain. Perkara 150PP, memberi kuasa kepada baginda mengisytiharkan darurat jika ketenteraman awam terancam. Merupakan ketua agama bagi negeri tidak beraja dan pemerintah tertinggi dalam angkatan tentera Malaysia Boleh dipecat dengan undi tidak percaya 5 daripada 9 orang raja-raja melayu

2. MAJLIS RAJA-RAJA ( MRR )Pengenalan Mengikut Perkara 38 Perlembagaan Persekutuan, Majlis Raja-Raja telah ditubuhkan sebagai tempat bagi Raja-Raja dan Yang Dipertua-Yang Dipertua Negeri bertemu dan berbincang. Dalam beberapa perkara yang tertentu, seperti pelantikan hakim, Perlembagaan Persekutuan memperuntukkan Kerajaan supaya mendapatkan nasihat daripada Majlis Raja-Raja.

Peranan Majlis Raja-Raja Dalam Sistem Raja Berperlembagaan di Malaysia

Mesyuarat Majlis Raja-Raja ke-184.

Sumber : Perpustakaan Foto, Jabatan Penerangan Malaysia

Sejarah MRR Majlis Raja-Raja ditubuhkan secara formalnya hasil daripada perancangan British dalam tahun 1948 sebagai menggantikan Mesyuarat Raja-Raja Negeri-Negeri Bersekutu yang dikenali sebagai Majlis Raja-Raja Melayu (Durbar). Ianya pertama kali diadakan di Kuala Kangsar pada tahun 1897. Majlis ini dianggotai oleh empat orang Raja dari Negeri Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang. Mesyuarat ini dipengerusikan oleh Pesuruhjaya Tinggi British. Durbar timbul daripada perkataan Urdu-Parsi (Darbar) yang membawa maksud istana raja. Durbar juga bermaksud perjumpaan atau persidangan umum yang diadakan oleh Raja-Raja ataupun gabenor atau wizurai British di India pada masa dahulu. Mesyuarat Majlis Raja-Raja yang pertama diadakan ialah pada 31 Ogos dan 1 September 1948. Mesyuarat ini buat pertama kali dihadiri oleh semua sembilan orang Raja-Raja Melayu.

FUNGSI Majlis Raja-Raja bukan sahaja agung tetapi juga unik kerana Majlis ini merupakan satu-satunya institusi yang sedemikian rupa wujud di dunia pada masa kini. Apabila negara mencapai kemerdekaan, penubuhan Majlis Raja-Raja telah dikanunkan mengikut Perkara 38 Perlembagaan Persekutuan. Fungsi dan tugas-tugasnya mengikut Jadual Kelima Perlembagaan adalah seperti berikut: (a) memilih Yang di-Pertuan Agong dan Timbalan Yang di-Pertuan Agong bagi Persekutuan mengikut peruntukan-peruntukan Jadual Ketiga;

(b) mempersetujui atau tidak mempersetujui supaya apa-apa perbuatan, amalan atau upacara ugama meliputi seluruh Persekutuan;

(c) mempersetujui atau tidak mempersetujui apa-apa undang-undang dan membuat atau memberi nasihat mengenai apa-apa perlantikan yang, menurut Perlembagaan ini, memerlukan persetujuan Majlis Raja-Raja atau yang dikehendaki dibuat oleh atau selepas berunding dengan Majlis Raja-Raja;

(d) melantik anggota-anggota Mahkamah Khas di bawah Fasal (1) Perkara 182;

(e) memberi ampun, reprief dan respit, atau meremitkan, menggantung atau meringankan hukuman-hukuman, di bawah Fasal (12) Perkara 42,

dan boleh menimbangkan soal-soal mengenai dasar negara (misalnya perubahan-perubahan tentang dasar imigresen) dan apa-apa jua perkara lain yang difikirkannya patut. Apabila Majlis Raja-Raja menimbangkan perkara-perkara mengenai dasar negara Yang di-Pertuan Agong hendaklah disertai oleh Perdana Menteri, dan Raja-Raja yang lain dan Yang Dipertua-Yang Dipertua Negeri disertai oleh Menteri-Menteri Besar atau Ketua-Ketua Menteri mereka. Tiada apa-apa undang-undang yang menyentuh secara langsung mengenai keistimewaan, kedudukan, kemuliaan atau kebesaran Raja-Raja boleh diluluskan dengan tiada persetujuan Majlis Raja-Raja. Majlis Raja-Raja hendaklah diminta fikirannya sebelum dibuat apa-apa perubahan tentang dasar mengenai tindakan pentadbiran di bawah perkara 153 (mengenai kedudukan dan keistimewaan orang Melayu, bumiputera serta juga hak kaum-kaum lain).

BUDI BICARA MAJLIS RAJA-RAJA Ahli-ahli Majlis Raja-Raja boleh bertindak menurut budi bicara mereka dalam apa-apa urusan berhubung dengan tugas-tugas yang berikut, iaitu:(a) memilih atau memecat Yang di-Pertuan Agong daripada jawatannya; atau memilih Timbalan Yang di-Pertuan Agong bagi Persekutuan;

(b)memberi nasihat mengenai apa-apa perlantikan yang ditetapkan oleh Perlembagaan;

(c)mempersetujui atau tidak mempersetujui apa-apa undang-undang yang mengubah sempadan-sempadan sesuatu negeri atau yang menyentuh keistimewaan, kedudukan, kemuliaan atau kebesaran Raja-Raja;

(d)mempersetujui atau tidak mempersetujui supaya apa-apa perbuatan, amalan atau upacara ugama meliputi seluruh Persekutuan;

(e) perlantikan anggota-anggota Mahkamah Khas di bawah Fasal (1) Perkara 182; atau

(f)pemberian ampun, reprief dan respit, atau peremitan, penggantungan atau peringanan hukuman-hukuman, di bawah Fasal (12) Perkara 42.

KEAHLIAN Semua Raja-Raja dan Yang di-Pertua-Yang di-Pertua Negeri secara automatik menjadi Ahli Majlis Raja-Raja. Kehadiran adalah mustahak. Jika atas sebab-sebab yang tidak dapat dielakkan, seorang ahli tidak dapat berangkat hadir, maka seorang wakil hendaklah dilantik mengikut peruntukan Undang-Undang Negeri/Tubuh bagi sesuatu negeri itu. Yang di-Pertua-Yang di-Pertua Negeri tidak boleh menjadi Ahli Majlis Raja-Raja bagi maksud mesyuarat berhubung dengan pemilihan Yang di-Pertuan Agong dan Timbalan Yang di-Pertuan Agong, melucutkan jawatan Yang di-Pertuan Agong dan membincangkan mengenai keistimewaan Raja-Raja. Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong bukanlah Ahli Majlis Raja-Raja. Baginda berangkat menghadiri mesyuarat pada hari yang kedua sebagai Ketua Negara Malaysia dan diiringi oleh Perdana Menteri sebagai penasihat baginda.

PENGERUSI MESYUARAT Pengerusi bagi Mesyuarat Majlis Raja-Raja adalah dipegang oleh kesemua sembilan Raja Melayu secara bergilir-gilir.

KEKERAPAN MESYUARAT Mesyuarat lazimnya diadakan tiga kali setahun tetapi Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja hendaklah memanggil Mesyuarat Majlis Raja-Raja apabila dikehendaki berbuat demikian oleh Yang di-Pertuan Agong atau oleh tidak kurang daripada tiga orang anggota Majlis ataupun tidak lewat daripada empat minggu sebelum habis tempoh jawatan Yang di-Pertuan Agong dan juga bilamana berlaku kekosongan dalam jawatan Yang di-Pertuan Agong atau jawatan Timbalan Yang di-Pertuan Agong.

TEMPAT MESYUARAT Bilik Mesyuarat Majlis Raja-Raja di Istana Negara ataupun di tempat-tempat lain setelah dipersetujui oleh Majlis. Mesyuarat Majlis Raja-Raja pernah diadakan di luar Istana Negara misalnya: Negeri-negeri yang pernah menjadi tuan rumah kepada Mesyuarat Majlis Raja-Raja adalah seperti berikut:1Mesyuarat ke 112 27-28 September 1978 Pulau Pinang (Hotel Rasa Sayang)

2Mesyuarat ke 116 3-4 Oktober 1979 Sarawak (Dewan Undangan Negeri)

3Mesyuarat ke 122 14-15 Oktober 1981 Selangor (Istana Alam Shah)

4Mesyuarat ke 128 12-13 Oktober 1983 Sabah (Hotel Pantai Tanjung Aru)

5Mesyuarat ke 138 2-3 Julai 1986 Perak (Istana Iskandariah)

6Mesyuarat ke 153 13-14 Februari 1991 Kedah (Pelangi Beach Resort)

7Mesyuarat ke 173 10-11 Julai 1996 Melaka (A Famosa Resort)

PENASIHAT Semua Menteri-Menteri Besar/Ketua-Ketua Menteri hadir sama selaku penasihat kepada Tuanku dan Yang di-Pertua Negeri.

SETIAUSAHA MESYUARAT Pegawai yang menjadi Setiausaha kepada Majlis Raja-Raja yang juga dikenali sebagai Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja. Beliau dilantik oleh Majlis Raja-Raja mengikut Seksyen 4 dalam Jadual Ketiga Perlembagaan Persekutuan.

URUSETIA Pejabat Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja, Malaysia.

3. SURUHANJAYA Terdapat 4 jenis suruhanjaya iaitu:a. SPRb. Suruhanjaya Perkhidmatanc. Suruhanjaya Hak Asasi Manusia (SUHAKAM)d. Suruhanjaya Khas.

I. SURUHANJAYA PENCEGAHAN RASUAH MALAYSIA Ditubuhkan melalui Akta Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia 2009 ( Akta 694) Diketuai oleh Ketua Pesuruhjaya dan dibantu oleh tiga Timbalan Ketua Pesuruhjaya. Antara fungsi SPRM ialah:a. Menerima dan menimbang aduan salah laku rasuahb. Mengesan dan menyiasat kesalahan dan percubaan yang disyakic. Mendidik orang ramai menentang rasuahd. Mengarah, menasihati dan membantu memerangi rasuah

II. SURUHANJAYA PERKHIDMATANJENIS SURUHANJAYA PERKHIDMATANKETERANGAN DAN FUNGSI

1. SURUHANJAYA PERKHIDMATAN AWAM (SPA) Mengendalikan pelantikan, pengnesahan jawatan, kenaikan pangkat, pertukaran dan tindakan tata tertib anggota perkhidmatan awam persekutuan dan negeri. Ahlinya terdiri dari pengerusi, timbalan pengerusi dan 4 hingga 30 ahli lain.

2. SURUHANJAYA PERKHIDMATAN PENDIDIKAN (SPP) Termatub di bawah perkara 141A PP. Bertujuan member perkhidmatan adil bagi membantu guru dan anggota perkhidmatan pendidikan. Ahlinya terdiri dari pengerusi, timalan pengerusi dan 4 -8 ahli lain. Fungsi SPP ialah:a. Melantik gurub. Mengesahkan jawatan guruc. Meletakkan guru dibawah taraf berpencend. Menukarkan gurue. Memastikan guru-guru mematuhi arahan dan tatatertib perkhidmatan.

3. SURUHANJAYA PERKHIDMATAN KEHAKIMAN DAN UNDANG-UNDANG Ditubuhkan di bawah perkara 138PP yang bertujuan mengawal disiplin dan tatatertib ahli-ahli dalam perkhidmatan guaman dan undang-undang. Ahlinya terdiri dari:a. Pengerusi SPAb. Pendakwa raya atau Peguam Negarac. Setiausaha SPAd. Beberapa ahli atau bekas hakim dalam bidang kehakiman dan undang-undang

D. SURUHANJAYA POLIS

Diperuntukkan di bawah perkara 140PP. Ahlinya terdiri daripada:a. Menteri Dalam Negeri (pengerusi)b. Pegawai polis c. KSU KDNd. Wakil SPAe. 2- 6 ahli lain Jawatan Ketua Polis Negara dan Timbalannya dilantik oleh YDPA atas nasihat PM. Fungsi suruhanjaya ini ialah:a. Mencadangkan pelantikan, kenaikan pangkat dan pertukaran ahli polis.b. Mengesahkan jawatanc. Mengawal tatatertib anggota polis.

E. MAJLIS ANGKATAN TENTERA

Ditubuhkan dibawah perkara 137PP. Ahlinya terdiri dari:a. Menteri Pertahanan (Pengerusi)b. Wakil YDPA yang dilantik oleh MRRc. Panglima ATMd. 2 pegawai kanan ATMe. 1 pegawai kanan TLDMf. 2 ahli lain Fungsinya ialah:a. Mengawal tatertib anggota tenterab. Mengawasi pentadbiran angkatan tentera

III. SURUHANJAYA HAK ASASI MANUSIA ( SUHAKAM ) Ditubuhkan di bawah Akta Suruhanjaya Hak Asasi Manusia 1999. Merupakan badan bebas yang ditubuhkan oleh Parlimen untuk melindungi dan memperjuangkan hak asasi rakyat Malaysia dari segi:a. Pencabulan hak asasi manusiab. Memajukan rakyat dari segi ekonomic. Wujudkan alam sekitar yang sihat Fungsi SUHAKAM ialah:a. Menasihati kerajaan berkaitan perundangan, arahan berkaitan hak asasi.b. Menyarankan kerajaan menyertai Triti Antarabangsa tentang isu hak asasi manusia.c. Memupuk kesedaran dan menyediakan pendidikan tentang hak asasi manusia.d. Menyiasat aduan berhubung pelanggaran hak asasi manusia. Keanggotaan SUHAKAM tidak kurang 20 anggota yang dilantik oleh YDPA atas syor PM. Terdiri dari pelbagai kaum dan agama dan memegang jawatan selama 2 tahun ++. Pengerusi SUHAKAM dilantik oleh YDPA dan naib pengerusi dari kalangan ahli suruhanjaya sendiri.

IV. SURUHANJAYA KHAS Diwujudkan secara sementara (ad hoc) untuk membincang dan mengkaji masalah-masalah yang timbul. Anggotanya terdiri dari pengerusi dan 2 ahli lain. Contoh suruhanjaya khas yang pernah wujud ialah:a. Suruhanjaya khas Gaji Azizb. Suruhanjaya Khas Gaji Harunc. Suruhanjaya mengkaji penambahbaikan pasukan polis.

4. KABINET ATAU JEMAAH MENTERIRAJAH BERKAITAN FUNGSI KABINET

Merupakan badan yang bertanggungjawab menjalankan kuasa eksekutif yang dipegang oleh YDPA. Dibentuk dari parti yang mendapat kerusi atau undi majoriti di DR Atas nasihat PM, YDPA akan melantik TPM dan menteri-menteri lain. Saraan ahli kabinet ditetapkan oleh Parlimen yang ditanggung oleh Kumpulan Wang Disatukan.

a. Ahli Kabinet Dipengerusikan oleh PM yang dilantik oleh YDPA dari kalangan ahli parti yang mendapat undi majoriti bagi DR. TPM dan menteri-menteri merupakan ahli kabinet yang dilantik oleh YDPA atas nasihat PM. TPM menjalankan tugas PM semasa ketiadaan PM di dalam persekutuan Malaysia. Menteri-menteri boleh dilantik daripada:a. Ahli Dewan Rakyatb. Ahli Dewan Negara. Menteri-menteri dipertanggungjawabkan untuk memegang beberapa portfolio. Menteri yang tidak berportfolio ialah menteri yang tiada kementerian sendiri dan ditempatkan di Jabatan Perdana Menteri.( JPM) Bilangan ahli cabinet berubah dari semasa ke semasa mengikut keperluan yang ditentukan oleh PM.

b. Mesyuarat Kabinet Merupakan organisasi pembentukan dasar Negara yang tertinggi. Seseorang menteri boleh mengemukakan kertas kabinet yang mengandungi usul pembentukan dasar Negara. KSU Negara, ketua-ketua setiausaha, ketua-ketua jabatan turut berperanan memberi nasihat dan mmebantu kabinet membentuk dasar kerajaan. Terdapat Jawatankuasa tetap Kabinet dan Jawatankuasa khas Kabinet bagi membantu membentuk dasar. Kabinet bertindak secara kolektif terhadap segala keputusan atas dasar yang dibuat dan bertanggungjawab secara kolektif juga kepada Parlimen. Kabinet bermesyuarat setiap Rabu setiap minggu.

c. Tugas-tugas Kabinet Mentadbir kerajaan pusat mengikut bidang kuasanya yang terdapat dalam senarai persekutuan. Membuat dasar kerajaan Memperincikan dasar umum yang dijanjikan kepada rakyat Membentuk koordinasi yang bertujuan membina kerajaan yang cekap dan efektif Mengendalikan sebarang masalah kecemasan yang melibatkan Negara dan rakyat.

JADUAL CONTOH JAWATANKUASA KHAS KABINETCONTOH JAWATANKUASA KABINETTUJUAN

Jawatankuasa tentang kenaikan harga petrol dan dieselMemastikan harga barang tidak meningkat apabila harga bahan api meningkat.

Jawatankuasa berkaitan pendatang asingMembateras PATI

Jawatankuasa SARS dan selsema burungMencegah penyakit berbahaya daripada merebak.

JABATAN PERDANA MENTERI Merupakan kementerian utama yang membentuk dan menyelaras dasar kerajaan. Dketuai oleh PM dan TPM dan ahli cabinet yang lain ( Menteri dan Timbalannya) Fungsi JPM ialah:a. Membentuk dasar-dasar kerajaanb. Mengarah, menyelaras dan mengawal kemeterian, jabatan dan badan persekutuanc. Mengurus kerja-kerja majlis tertinggi.CONTOH AGENSI-AGENSI DI BAWAH JPM ( TERDAPAT 46 AGENSI DI BAWAH JPM)

5. KEMENTERIAN-KEMENTERIAN Merupakan agensi pentadbiran tertinggi dalam jentera pentafbiran kerajaan pusat. Berfungsi menggubal dasar, merancang program dan melaksanakan program di bawah arahan menteri. Kementerian dipertanggungjawabkan di bawah seorang menteri yang memegang satu atau lebih portfolio. 3 fungsi utama kementerian ialah:a. Membentuk dan menyelaras pelaksanaan dasarb. Merancang, mengawal dan menyelaras perkara di bawah kementerianc. Mengawal jabatan atau agensi di bawah kementerianStruktur Kementerian Sesebuah kementerian mempunyai ibu pejabat sendiri dan dibawahnya adalah agensi pelaksana seperi jabatan dan perbadanan awam. Menteri dibantu oleh tinbalan menteri atau setiausaha parlimen misalnya kementerian pelajaran dan kewangan ada 2 timbalan menteri. Timbalan Menteri akan membantu menteri menggubal dasar dan merancang program dalam kementerian. Setiausaha Parlimen yang dilantik oleh PM dari Majlis Parlimen berperanan menerangkan dasar kementerian dan menjawab pertanyaan atas nama menteri di Parlimen. Kementerian boleh dibahagikan kepada:a. Kementerian yang beroperasi di peringkat persekutuanb. Kementerian yang beroperasi di peringkat persekutuan dan cawangan di negeri dan daerah.

JADUAL KEMENTERIAN YANG BEROPERASI PERINGKAT PERSEKUTUAN, NEGERI DAN DAERAHPERINGKAT PERSEKUTUANPERINGKAT PERSEKUTUAN, CAWANGAN NEGERI DAN DAERAH

KEMENTERIAN KEWANGANKEMENTERIAN LUAR NEGERIKEMENTERIAN PENERANGAN, KOMUNIKASI DAN KEBUDAYAANKEMENTERIAN PELANCONGANKEMENTERIAN PERTAHANANKEMENTERIAN PERUMAHAN DAN KERAJAAN TEMPATANKEMENTERIAN DALAM NEGERIKEMENTERIAN PEMBANGUNAN USAHAWAN DAN KOPERASI

KEMENTERIAN PELAJARANKEMENTERIAN KESIHATANKEMENTERIAN PEMBANGUNAN WANITA, KELUARGA DAN MASYARAKATKEMENTERIAN BELIA DAN SUKANKEMENTERIAN TENAGA, TEKNOLOGI HIJAU DAN AIRKEMENTERIAN SUMBER MANUSIAKEMENTERIAN PENERANGANKEMENTERIAN PENGANGKUTAN

Sistem kewangan kementerian terbahagi dua iaitu:a. Kementerian yang mengakuan sendiri kementerian besar seperti kementerian pelajaran, kementerian pertahananb. Kementerian yang diakaun oleh pihak lain dikendalikan Jabatan Akauntan Negara. Semua akauan kementerian akan diaudit oleh Ketua Audit Negara dan dibentang di parlimen. Kini terdapat 28 kementerian dan boleh berubah bilangan mengikut keperluan semasa. LIHAT NOTA EDARAN SETIAP KEMENTERIAN. Pegawai Pentadbir Utama Ialah Ketua Setiausaha Negara yang berfungsi:a. Menjadi penasihat utama kepada PMb. Merancang dan mengawal pelaksanaan program atau dasarc. Menyelaras kegiatan jabatan dan badan berkanun dengan kementeriand. Menjalankan dasar kementerian di semua peringkat iaitu pusat, negeri dan daerahe. Menjalankan arahan menteri Pegawai-pegawai kementerian lain memegang jawatan kumpulan pengurusan dan ikhtisas.

6. JABATAN-JABATAN Terletak di bawah sesebuah kementerian Tidak aktif dalam aktiviti ekonomi Merupakan agensi pelaksana dasar Negara. Sesetengah jabatan mempunai cawangan di setiap negeriCiri-ciri Jabatan Kerajaan Terdapat pembahagian dan pengkhususan kerja mengikut jabatan yang berbeza. Mempunyai hirarki dan lapisan kuasa bertingkat dan peraturan sertap rosedur yang dianggap sebagai karenah birokrasi. Kakitangan jabatan berkhidmat dan diberi taraf berpencen.

7. AGENSI-AGENSI PUSATM. PERANCANG DAN PEMBANGUNAN NEGARAJABATAN PERDANA MENTERIKEMENTERIAN-KEMENTERIANMAMPUUKASICUEPUJPAKABINETPARLIMENYANG DIPERTUAN AGONGM. KESELAMATAN NEGARAM.PERANCANG NEGARAM. PEMBANGUNAN NEGARAMAJLIS-MAJLIS PENYELARASMAJLIS RAJA-RAJA

PERBENDAHARAAN

RAJAH KEDUDUKAN AGENSI-AGENSI PUSAT DALAM STRUKTUR KERAJAAN PERSEKUTUAN

Pengenalan Bertanggungjawab membantu, menyelaras dan mengawal perjalanan agensi pelaksana. Membekalkan dua keperluan asas kepada agensi pelaksana iaitu personel dan kewangan.Fungsi Agensi-agensi PusatAgensi PusatFungsi

Perbendaharaan Merumus, merancang dan melaksana dasar kewangan dan belanjawan kerajaan Menganalisis kedudukan ekonomi Negara dan antarabangsa dan membuat unjuran ekonomi Mendapatkan wang untuk kerajaan melalui pelbagai kutipan cukai serta pinjaman dari dalam dan luar negeri Mengagihkan sumber kewangan kepada agensi kerajaan Menentukan sistem perolehan, penggunaan, pengurusan dan pelupusan harta kerajaan Memberi khidmat seperti kontrak pusat, pinjaman perumahan dll Menyelia dan menyusun industri insurans

Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA) Menggubal dasar berkaitan pengambilan dan penamatan kerja, pelantikan dan disiplin kakitangan awam Menggubal dasar berkaitan gaji, elaun dan pencen Mewujudkan jawatan-jawatan dalam perkhidmatan awam Menyelesaikan ketidakpuasan hati penjawat awam Menyedia kemudahan latihan kepada penjawat awam melalui INTAN

Unit Perancang Ekonomi (EPU) Merancang pembangunan ekonomi Negara Menyediakan rancangan pembangunan lima tahun Memeriksa belanjawan tahunan Negara Mengurus bantuan teknikal dan kewangan Negara dari Negara asing atau institusi antarabangsa Menyelaras pelbagai projek pembangunan Negara Menganalisis kedudukan ekonomi Negara dan antarabangsa Memberi khidmat nasihat kepada kerajaan berkaitan ekonomi Menjalankan penyelidikan sosial dan ekonomi

Unit Penyelarasan dan Pelaksanaan (ICU) Menyelaras dan mengesan pelaksaan projek pembangunan kerajaan Mengawasi agensi dan perbadanan awam seperti MISC, PERNAS, HICOM, PETRONAS supaya selaras dengan dasar Negara. Membantu menyelesaikan masalah kontraktor bumiputera Menyemak semula dasar dan program kerajaan Melaksanakan projek khas seperti bekalan air, elektrik dan jalan Membantu mempertingkatkan penyertaan bumiputera dalam bidang dagangan Mengawal projek pembangunan di SM, Sabah dan Sarawak

Unit Kerjasama Awam Swasta (UKAS) Menggalakkan kerjasama sektor awam dan swasta. Merancang, menilai, menyelaras dan merunding pelaksanaan projek kerjasama awam dan swasta Memantau pelaksanaan Pembangunan Koridor Perumahan

Unit Pemodenan Tadbiran dan Perancangan Pengurusan Malaysia (MAMPU) Memodenkan sistem pentadbiran kerajaan Memberi perkhidmatan perundingan pengurusan kepada organisasi kerajaan.

8. PERBADANAN-PERBADANAN AWAMPengenalan Merujuk kepada organisasi yang menjalankan kegiatan berunsur perniagaan dan kerajaan berkepentingan dan memiliki ekuiti di dalamnya. Dua jenis perbadanan awam iaitu:a. Perbadanan awam berkanun ditubuhkan dibawah akta perbadanan awamb. Perbadanan awam tidak berkanun ditubuhkan di akta syarikat 1965 Penubuhannnya bertujuan membantu kerajaan dengan mengambil tugas tertentu kerana bebas dalam pengurusan kewangan dan pengurusan. Perbadanan awam juga boleh memiliki harta dan mengurus kewangan sendiri serta boleh menubuhkan anak syarikat sendiri. Membolehkan kerajaan terlibat secara terus dalam pembangunan sosioekonomi Menceburi bidang yang kurang menguntungkan atau memerlukan modal yang besar Membolehkan pembangunan ekonomi bergerak dengan cekap dan berkesan.Struktur dan Organisasi Perbadanan Awam Lembaga pengarah perbadanan awam membentuk dasar dan mengawal pelaksanaannya. Ketua Lembaga Pengarah ialah Pengurus Besar yang dilantik oleh YDPA. Ada 3 bahagian penting dalam Perbadanan Awam iaitu:a. Bahagian pentadbiranb. Bahagian Kewanganc. Bahagian Perancangan dan Penyelidikan. Menteri mengawal perbadanan awam secara langsung atau tidak melalui pegawai kanan kementerian yang dilantik sebagai Ahli Lembaga Pengarah. Berikut adalah ciri perbadanan awam berkanun dan tidak berkanun.JADUAL CIRI-CIRI PERBADANAN AWAM BERKANUN DAN TIDAK BERKANUNCIRIBADAN BERKANUNBADAN TIDAK BERKANUN

Penubuhan Ditubuhkan di bawah Akta Parlimen atau Enakmen DUN Ditubuhkan di bawah Akta Syarikat 1965

Ketua Pengurus Besar yang dilantik oleh YDPA Pengurus Besar yang dilantik oleh YDPA

Kawalan Dikawal secara langsung oleh menteri Belanjawan tahunan dan pembangunan 5 tahun disediakan agensi pusat JPA dan Perbendaharaan mesti dirujuk untuk ubah bilangan personel

Dikawal secara tidak langsung oleh menteri, kerajaan ada ekuiti di dalamnya. Dasar ditentukan dan dilaksanakan oleh Lembaga Pengarah Perbelanjaan tertakluk dibawah agensi sendiri Bebas ambil dan kurangkan personel

Fungsi Terlibat dengan pembangunan sosioekonomi Negara. Melicinkan pentadbiran dengan mengurangkan birokrasi Lebih bermotifkan kebajikan

Menjalankan kegiatan perniagaan dan perolehkan keuntungan untuk kerajaan Menceburi bidang sosiokekonomi yang tidak disertai oleh sawasta

Contoh FELDA, UDA, MARDI, SIRIM, PORIM MISC, Petronas, MAS

JADUAL CONTOH BADAN BERKANUN DI MALAYSIABadan BerkanunObjektifKementerian

Lembaga Kemajuan Ikan Malaysia (LKIM) Membaiki sosioekonomi nelayan dan tingkatkan pendapatan mereka. Kembangkan indsutri perikanan

Kementerian Pertanian dan Industri Asas Tani

Lembaga Kemajuan Masyarakat (KEMAS) Wujudkan masyarakat luar Bandar yang berdikari Memberi latihan kemahiran kepada masyarakat luar Bandar Membantu penduduk luar Bandar perolehi pendapatan tambahan Kemneterian Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah

Majlis Amanah Rakyat (MARA) Membantu tingkatkan sosioekonomi bumiputera Galakkan penyertaan bumiputera dalam perniagaan Tingkatkan pemilikan saham bumiputera

Kementerian Pembangunan Usahawan dan Koperasi

JADUAL CONTOH PERBADANAN AWAM TIDAK BERKANUNBadan Tidak BerkanunObjektifKementerian

Perbadanan Industri Berat Malaysia (HICOM) Mengenal pasti, melabur dan mengurus projek industri berat.

Kementerian Perdagangan Antarabangsa dan Industri

Syarikat Perusahaan Makanan Malaysia (FIMA) Menggalakkan perkembangan industri makanan Menggalakkan penyertaan bumiputera dalam industri makanan Kementerian Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi dan Penggunaan

Perbadanan Nasional Berhad (PERNAS) Meningkatkan taraf bumiputera dari segi sosioekonomi melalui pemilikan syarikat dan perindustrian

Kementerian Pembangunan Usahawan dan Koperasi

9. SUMBER KEWANGAN KERAJAAN PERSEKUTUANSUMBERPERNYATAAN

Belanjawan Berdasar perkara 97, hasil dan wang diterima oleh KP disimpan di dalam kumpulan wang yang disatukan Perkara 99, YDPA berkuasa mengarah penyataan anggaran pendapatan dan belanjawan Negara dibentangkan oleh Menteri Kewangan di DR. Belanjawan Persekutuan dibahagi 2:a. Perbelanjaan tanggungan iaitu perbelanjaan dipertanggungkan kepada kumpulan wang disatukan seperti elaun persaraan, ganjaran, cukai kastam, duti stem dll.b. Perbelanjaan bekalan membiayai keperluan mengurus kementerian dan agensinyac. Perbelanjaan pembangunan biayai perbelanjaan langsung dan pinjaman kepada negeri dan agrnsi kerajaan

Kumpulan Wang Yang Disatukan Semua jenis hasil kerajaan persekutuan. Semua hasil kerajaan negeri diletakkan di bawah lumpulan yang disatukan negeri Hasil agama seperti zakat, fitrah dan baitulmal tidak dimasukkan. Pengeluarannya dibuat melalui perutukan undang-undang iaitu Akta Acara Kewangan 1975 iaitu dengan 3 akauan berasingan iaitu:a. Akaun hasil disatukanb. Akaun amanah disatukanc. Akuan pinjaman disatukan

Kumpulan Wang Luar Jangka Untuk memenuhi keperluan perbelanjaan pengurusan luar jangka yang berlaku. Wang ini diguna pakai untuk membiayai perbelanjaan kerajaan yang dianggap sebagai deposit awal dan mesti digantikan dengan belanjawan tambahan mengikut undang-undang perbekalan.

C. PELAKSANAAN1. KERAJAAN NEGERIPengenalan Pentadbiran negeri-negeri beraja diletakkan di bawah raja masing-masing sementara negeri tidak beraja diletakkan dibawah Yang Dipertua Negeri (Gabenor). Pentadbiran negeri turut melibatkan Menteri Besar dan Ketua Menteri ( Ketua eksekutif negeri ), Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri, Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri dan Jabatan Negeri.Bidang kuasa kerajaan Negeri Pembahagian kuasa antara KN dengan KP merujuk:a. KN berkuasa mentadbir kuasa-kuasa dalam senarai Negeri b. KP dan KN berkuasa mentadbir kuasa-kuasa dalam senarai Bersama Dalam senarai bersama, jika wujud percanggahan antara undang-undang negeri dan persekutuan, undang-undang negeri akan terbatal setakat yang bercanggah sahaja.*RUJUK JADUAL SENARAI PERSEKUTUAN. NEGERI DAN BERSAMA YANG DIEDARKAN*

Sistem kerajaan NegeriSTRUKTUR PENTADBIRAN KERAJAAN NEGERIJAWATANKUASA KEMAJUAN DAN KESELAMATAN KAMPUNGJAWATANKUASA KEMAJUAN DAN KESELAMATAN MUKIMKETUA KAMPUNGAGENSI PERSEKUTUAN NEGERIPIHAK BERKUASA TEMPATANSURUHANJAYA PERKHIDMATAN AWAMMAJLIS MESYUARAT K. NEGERI (MMKN)MENTERI BESAR/KETUA MENTERIPEJABAT PENGHULUAGENSI NEGERIMAJLIS-MAJLIS PENYELARASPEJABAT DAERAH DAN TANAHPEJABAT SU KERAJAAN NEGERIDEWAN UNDANGAN NEGERIRAJA / YANG DIPERTUA NEGERI

a. Raja dan Yang Dipertua Negeri Berdasarkan perkara 70PP, menunjukkan kedudukan utama kuasa sultan atau raja atau Yang Dipertua Negeri ( YDPN ).Kuasa eksekutif Bertindak mengikut nasihat MMKN dan KM atau MB. Sultan @ YDPN berhak mendapatkan maklumat pentadbiran daripada kerajaan negeri dan MMKN. Sultan melantik MB atas nasihat PM dan MB pula menasihati sultan untuk melantik Ahli MMKN. YDPN juga melantik ahli MMKN atas nasihat Ketua Menteri. Sultan merupakan ketua agama di negeri masing-masing manakala YDPA adalah ketua agama bagi negeri tidak beraja.Kuasa perundangan Sultan dan YDPN merupakan sebahagian daripada badan perundangan negeri iaitu Dewan Undangan Negeri (DUN) tetapi hanya memberi titah ucapan perasmian penggal baru DUN. Boleh membubarkan DUN atas nasihat MB atau KM. Boleh juga menolak permintaan untuk pembubaran DUN.Kuasa kehakiman Berkuasa melantik majistret. Berkuasa mengampunkan kesalahan yang dilakukan di negeri baginda kecuali kesalahan yang dibicarakan di Mahkamah Tentera. Pengampunan dibuat melalui Jemaah Pengampunan Negeri. Selepas 1993, seseorang sultan boleh didakwa di Mahkamah Khas Raja atas sifat peribadi dan di mahkamah awam atas sifat rasmi. Jika seseorang sultan didakwa bersalah, maka baginda dikecualikan dari mentadbir negeri.Kuasa budi bicara Kuasa budi bicara sultan ialah:a. Melantik MB yang wajibnya berbangsa Melayu dan beragama Islamb. Bersetuju / tidak setuju permintaan pembubuaran DUNc. Berkuasa meminta satu mesyuarat MRR diadakan bagi membincang kedudukan raja-raja melayu.d. Melantik wars, pemaisuri, pemangku raja atau Jemaah Pemangku Raja.e. Menganugerahkan bintang kehormat, pangkat dan gelaran kepada individu-individu.f. Menjalankan tugas sebagai ketua agama di negeri masing-masingg. Menentukan peraturan istana Kuasa budi bicara YDPN ialah:a. Melantik KM yang tidak semestinya beragama Islamb. Bersetuju/tidak setuju permintaan pembubaran DUNSekatan kuasa Raja/Sultan/ YDPNJADUAL SEKATAN KUASA RAJA DAN YDPNRaja atau SultanYang Dipertua Negeri

Tidak boleh mengampuni diri sendiri, pemaisuri dan anak baginda. Boleh didakwa di mahkamah khas Raja dan mahkamah awam Bagi kes jenayah, dakwaan dibuat oleh Jabatan Peguam Negara dan jika sabit kesalahan diperintahkan turun takhta. Turun dari takhta jika dipenjarakan melebihi sehari. Jika sabit kesalahan jenayah, boleh diampunkan oleh MRR. Tidak boleh aktif dan politik Tidak boleh memegang jawatan berpendapatan tetap atau berniaga.

Tiada hak mengundi dalam MRR berkaitan pelantikan dan pemecatan YDPA Boleh didkawa di mahkamah awam atas sifat rasmi dan peribadi Tidak boleh aktif politik Tidak memegang jawatan berpendapatan tetap atau berniaga.

Tugas-tugas ketua negeriRaja/ SultanYang Dipertua Negeri

Melantik MB yang berbangsa Melayu Melantik ahli MMKN atas nasihat MB Melantik KM Melantik ahli MMKN atas nasihat KM

Bertindak atas nasihat MB dan MMKN Bertindak atas nasihat KM dan MMKN

Ketua agama negeri mengikut nasihat Majlis Agama Islam Negeri Berkuasa melantik mufti dan imam. Bukan Ketua agama negeri Jawatan mufti dan imam dilantik oleh YDPA

Memanggil, merasmi dan menagguh DUN mengikut budi bicara Membubarkan DUN mengikut budi bicara atas nasihat MB/KM Tidak menyertai prosiding DUN

Berkuasa menangguhkan perkenan rang undang-undang selama 30 hari yang telah diluluskan oleh DUN Jika raja negeri berkenaan adalah YDPA, maka rang undang-undang negeri turut perlu perkenan YDPA

Melantik majistret atas nasihat Hakim Besar Malayadan Sabah dan Sarawak.

Melantik penghulu atas nasihat kerajaan negeri

Mempengerusikan mesyuarat Lembaga Pengampunan Negeri

Mempengerusikan mesyuarat Lembaga Pengampunan Negeri

Mengampunkan kesalahan anak raja dan pemaisuri negeri lain

c. Ketua Menteri / Menteri Besar KM/MB merupakan ketua eksekutif kerajaan negeri dan melaksanakan kuasa eksekutif negeri. Merupakan seorang ahi Dewan Undangan Negeri yang mendapat sokongan majority ADUN dan dlantik oleh YDPN/Raja. KM/MB memilih calon-calon ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri untuk dilantik oleh YDPN/Raja Mengetuai MMKN dan pentadbiran kerajaan negeri. Mengiringi raja/ YDPN semasa mesyuarat MRR. Member maklumat kepada YDPN/Raja berkaitan dasar dan hal ehwal negeri. Menyertai Jemaah Pengampunan NegeriMajlis Mesyuarat Kerajaan Negeri ( MMKN) Menyerupai cabinet yang berfungsi di peringkat kerajaan persekutuan. Di sabah dikenali sebagai cabinet dan di Sarawak digelar Majlis Tertinggi. Biasanya mengandungi 4-16 orang ahli dari DUN Disabah mereka dkenali sebagai Menteri, di Sarawak digelar Menteri Muda dan di Semenanjung Malaysia dikenali sebagai Exco. MMKN merupakan pembentuk dasar negeri tertinggi dan badan pemerintah. Ahli MMKN tidak boleh menjalankan perniagaan, pekerjaan atau profesion asal mereka. MMKN mengandungi 3 ex-officio iaitu:a. Setiausaha Kerajaan Negerib. Penasihat undang-undang negeric. Pegawai Kewangan Negeri ( pelantikan mereka melalui persetujuan kerajaan pusat) Kehadiran ex-officio ini dalam persidangan DUN adalah seperti berikut:DUN negeri berajaDUN PP dan MelakaDUN Sabah dan Sarawak

Ketiga-tiga mengambil bahagian dalam prosiding DUN tetapi tidak berhak mengundi Kehadiran bertujuan menjelaskan hal pentadbiran negeri kepada semua ADUN

Hanya penasihat Undang-undang sahaja yang hadir tetapi tidak berhak mengundi Memberi pandangan dari segi undang-undang kepada ADUN jika perlu Semua ex-officio tidak perlu hadir semasa prosiding DUN

Tugas-tugas MMKN Exco termasuk MB/KM masing-masing memegang satu portfolio dan biasanya MB/KM memegang lebih dari satu portfolio terutama dalam bidang penting. Contoh portfolio MMKN di Semenanjung Malaysia ialah;a. Pengerusi Jawatankuasa Hal Ehwal Islamb. Pengerusi Jawatankuasa Pembangunan Tanahc. Pengerusi Jawatankuasa Kesihatan, Kebajikan dan Masyarakat Penyayang Sementara di Sabah dan srawak pula adalah:a. Menteri Hal Ehwal Islam Negerib. Menteri Belia dan Sukan Negeric. Menteri Pembangunan Tanah Negeri MMKN bertanggungjawab membuat dasar negeri dan mentadbir negeri Menguruskan perkara di bawah senarai negeri seperti berkaitan dengan agama Islam, kewangan negeri, tanah, harta karun dll MMKN menggubal undang-undang yang terkandung dalam Senarai Negeri dengan bantuan Penasihat Undang-undang Negeri untuk diluluskan di DUN. Menguruskan tanah seperti:a. Tanah rizab melayub. Permit dan lesen lombongc. Pindahan milik tanah Menyediakan perkhidmatan-perkhidmatan seperti:a. Menyediakan pasarb. Menyediakan tanah perkuburanc. Menguruskan bekalan air meluluskan lesen pusat hiburan d. Pentadbiran perbandarane. Melaksanakan program perumahan dan penyediaan CFO Bertanggungjawab kepada DUN secara kolektif terhadap pelaksanaan dasar-dasar negeri yang dibuat.Sumber Kewangan Negeri Diperolehi daripada:a. Cukai hiburanb. Cukai tanahc. Kutipan zakat dan fitrahd. Peruntukan pinjaman, royalty dari KPe. Keuntungan dari perbadanan awam tidak berkanun negerif. Kutipan dari hasil lesen pembalakan dan perikanan di sungaig. Hasil jualan harta karun Bagi Sabah dan Sarawak, pendapatan tambahan mereka ialah;a. Duti eksais petroleumb. Duti import kenderaanc. Royalti hasil eksport negeri Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri Merupakan jabatan negeri utama diketuai oleh SU kerajaan negeri. Menjadi penasihat kepada MB/KM dan MMKN dalam hal ehwal pentadbiran Ia juga merancang dan menyelaras segala dasar KN Memastikan bahawa agensi negeri melaksanakan dasar KN dan menyelaras hubungan antara KN dengan KPKuasa Kerajaan Pusat Terhadap Kerajaan Negeri KN tidak boleh menyekat kuasa KP terhadapnya di mana undang-undang pusat berkuatkuasa di semua negeri. KP terlibat dalam urusan siasatan, pengumpulan statistik dan memberi khidmat rundingan kepada KN Perjanjian antara KN dengan Negara-negara asing perlu mendapat kebenaran KP terlebih dahulu. Wujud jawatankuasa-dan majlis-majlis penyelaras yang menyelaras antara KN dengan KP.Peruntukan tambahan bagi Sabah dan Sarawak Sabah dan Sarawak mendapat royalti dan cukai jualan tambahan Berhak dalam pengeluaran lesen judi, imigresen dan kewarganegaraan Berkuasa dalam soal agama, bahasa dan adat bumiputera Berhak member pandangan tentang pelantikan Hakim Mahkamah Tinggi Kerajaan Tempatan di Sabah dan Sarawak bebas dari kawalan KPJabatan-jabatan Negeri Jabatan negeri boleh dibahagi dua iaitu:a. Jabatan negeri yang bertanggungjawab kepada kerajaan negeri seperti:1. Jabatan Tanah Negeri2. Jabatan Agama Islam Negeri3. Jabatan Hutan Negeri4. Pihak Berkuasa Bekalan Air5. Jabatan Pengairan dan Saliran6. Jabatan kerjaraya seeprti di Kelantan, Kedah, Pulau Pinang dllb. Jabatan negeri yang bertanggungjawab kepada kerajaan Negeri dan Kerajaan Persekutuan seperti:2. Jabatan imigrsen3. Jabatan Parit dan Tali air4. Jabatan Pelajaran5. Jabatan Pengangkutan Jalan Jabatan-jabatan negeri pula ialah:a. Pejabat Setiausaha Kerajaan Negerib. Pejabat Kewangan Negeric. Pejabat Penasihat undang-undang Negeri

a. Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri Merupakan badan KN yang penting dan diketuai oleh SU KN Tergolong sebagai jabatan negeri yang utama dan berfungsi:a. Menjadi penasihat kepada MB / KMb. Memastikan agensi negeri melaksanakan dasar KNc. Merancang dan menyelaras dasar KN Di Sabah dan Sarawak dikenali sebagai Pejabat Ketua Negeri

b. Pejabat Kewangan Negeri Fungsinya hampir sama dengan perbendaharaan di peringkat KP Diketua oleh Pegawai Kewangan Negeri Tugas utamanya ialah mengurus kewangan negeri mengikut arahan MMKN Menguruskan peruntukan wang kepada agensi negeri

c. Pejabat Penasihat Undang-undang Negeri Fungsinya menyamai Jabatan Peguam Negara di peringkat KP Diketuai oleh Penasihat Undang-undang negeri yang bertanggungjawab:a. Membantu memdraf rang undang-undang untuk MMKN sebelum dibawa ke DUNb. Mewakili KN jika timbul pertikaian kes yang melibatkan KNSuruhanjaya Perkhidmatan Awam Negeri Ahli SPAN dilantik oleh Raja atau YDPN atas nasihat MB atau KM Terdapat di semua negeri keculai di Melaka, Negeri Sembilan, Pulau Pinang dan Perlis kerana ahlinya dilantik oleh Suruhajaya Perkhidmatan Awam Persekutuan. Bertanggungjawab memanggil, menemuduga, melantik, mengurus kenaikan pangkat, tindakan disiplin dan pertukaran pegawai dan kakitangan negeri..Perbadanan Awam Negeri Terdiri dari badan berkanun dan tidak berkanun dan bersifat lebih bebas dari kawalan KN tetapi melibatkan KN secara langsung dalam pembangunan sosiekonomi Membolehkan KN menceburkan diri dalam sector yang tidak disertai swasta. Contoh Perbadanan Awam Negeri berkanun ialah:a. Perbadanan Kemajuan Negeri Melakab. PERTAMc. Yayasan Johor, Perbadanan Kredit Sabah. Contoh Perbadanan Awam Negeri yang Tidak Berkanun ialah:a. Amanah Saham Pahang, Syarikat Gula Perakb. Labuan Wood Sdn Bhdc. Syarikat Sergam Johor

Jawatankuasa Penyelarasan Peringkat NegeriJawatankuasaFungsi

Jawatankuasa Perancang Negeri Merancang pembangunan ekonomi negeri Menggalakkan pemeliharaan, penggunaan dan pemajuan tanah Menasihati KN berkaitan kemajuan tanah Mengusaha, membantu dan metodologi berkaitan pembangunan Bandar

Jawatankuasa Pembangunan Negeri Menyelaras dan menjalankan projek pembangunan negeri Melakukan penyelidikan dan perancangan Bandar serta mempertingkatkan ekonomi dan pelaburan asing

Jawatankuasa Keselamatan Negeri Menyelaras keselamatandalam negeri dengan keselamatan persekutuan Membincangkan kesan kebanjiran PATI dari sudut ekonomi dan social Mengatasi kes pemalsuan kap pengenalan dan masalah kongsi gelap

Sistem Pentadbiran NegeriKampungPenghuluDaerah KecilPegawai Perkhidmatan Tadbir SarawakDaerah Pegawai DaerahBahagianResidenKampungKetua KampungDaerah Pegawai DaerahKampungKetua Kampung / PenghuluMukimPenghulu /Penggawa

Daerah / JajahanPegawai DaerahSarawakSabahSemenanjung Malaysia

Semenanjung MalaysiaPeringkatHuraian

Daerah/ Jajahan Beribu pejabat di Pejabat Daerah dan Tanah Diketuai oleh Pegawai Daerah Dibantu oleh Jabatan Pembangunan dan Tindakan Daerah membangunkan daerah Berfungsi melaporkan kepada SU KN tentang pembangunan daerah Merancang dan menyelaras projek pembangunan daerah dan memastikan agenda negeri melaksanakan projek pembangunan daerah

Mukim Ditadbir oleh Penghulu atau Penggawa di Kelantan Diwujudkan kerana kawasan daerah luas Ketua mukim ialah personel awam Dibantu oleh Jawatankuasa Kemajuan dan Keselamatan Mukim Berfungsi:a. Membantu tugas pegawai daerahb. Menyelaras projek pembangunan di mukim

Kampung Ditadbir oleh ketua kampung atau penghulu di Kelantan Beliau bukan personel awam dan dibayar elaun Dibantu oleh Jawatankuasa Kemajuan dan Keselamatan Kampung Fungsi:a. Mencari tapak pembangunan di kampungb. Membantu pejabay daerah melaksanakan projek pembangunanc. Memberi peluang masyarakat setempat melibatkan diri dengan aktiviti pembangunan kampung

SabahPeringkatHuraian

Daerah Ditadbir oleh Pegawai Daerah dan dibantu oleh Ketua Daerah Setiap suku kaum di daerah dipimpin oleh Ketua Anak Negeri atau Ketua bumiputera yang merupakan personel awam Menjalankan projek pembangunan negeri atas arahan KN

Kampung Diketuai oleh ketua kampung Bukan kakitangan awam Berperanan membangunkan kampung

SarawakPeringkatHuraian

Bahagian Ditadbir oleh Residen dan Ketua Pegawai Awam peringkat bahagian Dibantu oleh Temenggung sebagai ketua masyarakat yang dilantik oleh KN Terdapat 9 bahagian dengan 9 Residen Bertanggungjawab memajukan ekonomi peringkat bahagian dan memantau pentadbiran peringkat rendah Memastikan pelaksanaan projek pembangunan peringkat bahagian mengikut kehendak KN

Daerah Diketuai oleh Pegawai Daerah dan dibantu oleh Pemanca (ketua masyarakat) Mempunyai jawatankuasa Pembangunan dan Tindakan Daerah Menjalankan pentadbiran sebagaimana arahan bahagian

Daerah Kecil Diketuai oleh Pegawai Perkhidmatan Tadbir Sarawak Melaksanakan arahan dari peringkat daerah dan pembangunan daerah kecil Keselamatan daerah diawasi oleh Jawatankuasa Keselamatan Daerah Kecil

Kampung Diketuai penghulu yang dilantik oleh KN Bagi rumah panjang diketuai oleh Tuai Rumah JKKK membantu penghulu membangunkan kampung Menjaga kebajikan penduduk dari segi aspek makanan, pendidikan dan kesihatan

Sumber Kewangan Kerajaan Negeri Berdasarkan perkara 109 dan 110 jadual ke10 PP, sumber kewangan negeri adalah seperti berikut:Cukai LangsungCukai Tidak LangsungHasil Bukan Cukai

Cukai tanah Hasil lombong Cukai parit dan tali air Cukai hiburan Denda, rampasan mahkamah awam Faedah wang negeri Dari peruntukan KP berdasarkan bilangan penduduk, panjang jalan raya. Royalti eksport galian yang dikeluarkan Kumpulan wang rizab negeri untuk membantu negeri yang menghadapi masalah kewangan dan membangunkan negeri Tabung Pendahuluan Negeri untuk meringkankan beban kewangan negeri

Bagi Sabah dan Sarawak, mereka memperolehi wang tambahan daripada:a. Duti import dan duti eksais petroleumb. Duti eksport balak dan hasil hutanc. Duti eksport galian sehingga 10% atau lebihd. Cukai juakan negerie. 30% hasil kastamf. Bayaran pelabuhang. Bayaran lesen membawa penumpang atau barang mengikut jalan darat

Kumpulan Wang Yang Disatukan Merupakan kumpulan wang yang diperolehi dari semua hasil dan pendapatan KP dan KN untuk perbelanjaan dan pembayaran. Diguna pakai untuk:a. Membayar pencen, ganjaran dan pampas anb. Membayar hutang yang ditanggung oleh KP dan KNc. Membayar denda dan tuntutan yang diputuskan oleh mahkamah terhadap kerajaand. Membayar saran ( YDPA, Speaker DR dan DN, Ketua Audit Negara, Hakim-hakim MT, MP dan MR, Ahli Suruhanjaya, SPR) Kumpulan Wang Yang Disatukan terbahagi kepada:a. Kumpulan Wang Yang Disatukan Agama Islam setiap negerib. Kumpulan Wang Yang Disatukan Persekutuanc. Kumpulan Wang Yang Disatukan Negerid. Kumpulan Wang Yang Disatukan PBT

2. PIHAK BERKUASA TEMPATAN / KERAJAAN TEMPATAN Ditubuhkan bagi melengkapi tanggungjawab KP dan KN dengan tujuan:a. Melicinkan pentadbiran awam di peringkat tempatan dan daerahb. Menyediakan perkhidmatan kepada penduduk tempatan selaras dengan aspirasi rakyatc. Member peluang penduduk tempatan mengurus kawasan merekad. Memastikan keputusan dibuat dengan cepat, selaras dengan keperluan penduduk. PBT dberi tugas khas berasingan iaitu;a. Menggubal undang-undang kecil dan tempatanb. Mengutip cukai dan sewac. Mengendalikan Kumpulan Wang Yang Disatukan Tempatan PBT di Wilayah Persekutuan dikendalikan oleh KP dan negeri lain di bawah kuasa KN. MM Majlis Bandaraya membicarakan kes saman yang dikeluarkan oleh PBT

Jenis-jenis PBT

PBTDewan Bandaraya/Majlis Bandaraya

Majlis PerbandaranMajlis Daerah

Prosedur Penubuhan Dinaik taraf melalui undang-undang khas KP yang memberi kelulusan Melalui enakmen biasa Melalui enakmen biasa

KeanggotaanKetua: Datuk BandarSetiausaha ( ketua eksekutif)24 ahli lainKetua: Yang DipertuaSetiausaha ( Ketua eksekutif)8 24 ahli lainKetua: Yang DipertuaSetiausaha ( Ketua Eksekutif)8 -12 ahli lain

Ciri-ciri Tempoh ahli majlis berkhidmat: 2 tahun Merupakan pusat tadbir, budaya, sejarah dan perniagaan Bilangan penduduk melebihi 300 ribu Kutipan cukai melebihi RM80 juta

Tempoh ahli majlis berkhidmat: 1 tahun Merupakan pusat tadbir, niaga dan seni budaya Bilangan penduduk memelbihi 100 ribu Kutipan cukai melebihi RM10Juta Tempoh ahli majlis berkhidmat: 1 tahun Merupakan kawasan luar Bandar Bilangan penduduk kurang 100 ribu Kutipan cukai kurang RM10 juta

Contoh DBKL MBMB Dewan Bandaraya Kuching MB Shah Alam MB Kuala Terengganu

MP Alor Gajah MP Jasin MP Sepang MD Port Dickson MD Kerian MD Kampar

Tugas-tugas utama PBT Menguruskan pembuangan sampah dan mencuci parit kawasan perumahan dan kompaun kesalahan membuang sampah Menguruskan pasar, pasar malam, tempat letak kereta dan kolam renang serta lampu isyarat Menyediakan kemudahan reakreasi dan keindahan Bandar Menamakan jalan dan lorong di taman perumahan serta mengutip cukai taksiran harta, cukai pintu, bayaran perkhidmatan serta sewa gerai Mengeluarkan lesen kedai kopi, penjaja, pesta, pusat hiburan, memelihara anjing dan CFO Membuat undang-undang kecil yang dipersetujui oleh KP dan KN Mewujudkan Kumpulan Wang Disatukan PBT Menerima dan melaksana arahan KN Menerima arahan Majlis Negara bagi Kerajaan Tempatan

Sumber Kewangan PBT Cukai harta benda kecuali cukai tanah dan zakat fitrah Bayaran perkhidmatan lesen Pinjaman dan pemberian daripada KN serta Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan

Kuasa KN terhadap PBT Menetapkan sempadan PBT Member arahan am tentang dasar PBT Perbelanjaan tahunan perlu kelulusan KN Undang-undang kecil yang digubal perlu disahkan oleh KN Meluluskan jawatan baru yang ingin diwujudkan oleh PBT Melantik ahli majlis, Datuk Bandar atau Yang Dipertua Majlis

Penyelarasan Antara Kerajaan Negeri dan Kerajaan Persekutuan

JAWATANKUASA PERHUBUNGAN ANTARA KP&KNMAJLIS-MAJLIS PENYELARASTERMAKTUB DALAM PERLEMBAGAAN PERSEKUTUANMAJLIS AIR NEGARAMAJLIS PERUMAHAN NEGARAMAJLIS PERHUTAN NEGARAMAJLIS KEWANGAN NEGARAMAJLIS TANAH NEGARAMAJLIS RAJA-RAJATIDAK TERMAKTUB DALAM PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN

MAJLIS NEGARA BAGI KERAJAAN TEMPATAN

Pengenalan Majlis-majlis penyelaras ini penting untuk mengelakkan pertindihan kerja, percanggahan perancangan, menjimatkan masa dan wang dan sentiasa menjalin hubungan erat antara KP dengan KN.

Majlis-Majlis yang Termaktub dalam Perlembagaan PersekutuanMajlisKeterangan

Majlis Raja-raja*Rujuk nota Majlis Raja-raja

Majlis Tanah Negara Dianggotai oleh Kementerian Luar Bandar dan Wilayah sebagai pengerusi, wakil KN dan KP Fungsinya ialah:a. Menyeragamkan undang-undang tentang dasar tanahb. Menyelaras dasar tanah antara KP dengan KNc. Menyelaras dan menyeragam pengawalan dan penggunaan tanah

Majlis Kewangan Negara Dipengerusikan oleh PM dan dianggotai oleh Menteri Kewangan, semua MB dan KM Fungsinya ialah;a. Memperuntukkan kewangan daripada KP kepada KN mengikut bilangan penduduk, panjang jalanraya dan pembangunan khasb. Peruntukkan pinjaman kepada KNc. Pembayaran royalty minyak dan perhutanan kepada KN khususnya Sabah dan Sarawak

Majlis Negara Bagi Kerajaan Tempatan Dipengerusikan oleh Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan serta wakil KP dan KN Fungsinya ialah:a. Menyelaras pentadbiran PBT seluruh Negarab. Member nasihat kepada PBT tentang kutipan cukai dan hasilc. Membentuk dasar kebangsaan untuk PBTd. Meluluskan naik taraf PBTe. Melalui majlis ini, peruntukan KP kepada PBT bergantung kepada ( Bilangan penduduk, luas kawasan PBT dan jumlah hasil kutipan)

Majlis-Majlis yang Tidak Termaktub dalam Perlembagaan PersekutuanMajlisKeterangan

Majlis Perhutanan Negara Dipengerusikan oleh Menteri Perusahaan Perladangan dan Komoditi, wakil KP dan KN Fungsinya ialah:a. Menyelaras undang-undang pentadbiran hutan antara negerib. Menyelaras usaha membendung pembalakan haram c. Membuat keputusan bersama agar KN mengawal penerokaan hutan

Majlis Perumahan Negara Dianggotai oleh Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan serta wakil KP dan KN Fungsinya ialah:a. Menyelaras undang-undang pentadbiran perumahan Negarab. Menyediakan rumah kos rendah untuk rakyatc. KP sediakan kewangan dan KN sediakan tapak perumahan kos rendah

Majlis Air Negara Dipengerusikan oleh PM dan dianggotai oleh Menteri Sumber Asli dan Alam Sekitar serta wakil KN dan KP Fungsinya ialah; a. Mengatasi masalah air dan memastikan negeri dengan bekalan air berlebihan menyalurkan kepada negeri lain.b. Mengambil alih semua loji air negeri dari KN

Jawatankuasa Perhubungan antara KP dengan KN Melibatkan peringkat pegawai tinggi KP dan KN Dipengerusikan oleh KSU Negara Dianggotai oleh Ketua Setiausaha semua kementerian dan KSU Kerajaan Negeri Menyelaras pentadbiran KN dengan KP

D. KEPENTINGAN DAN CABARAN TADBIR URUS YANG BAIK

Pengenalan Bermaksud pentadbiran awam perlu sentiasa berusaha untuk pertingkatkan kecemerlangan dengan melaksanakan tugas dan tanggungjawab dengan ikhlas dan setia. Penjawat awam bertanggungjawab membuat keputusan dan menghidari kontroversi parti politik kerana akan wujud bias dalam membuat keputusan. Membuat keputusan bukan atas dasar kepentingan individu dan parti kerana akan merosakkan kerajaan. Tadbir urus baik penting kerana:a. Mengukuhkan kebolehpercayaan rakyat kepada kerajaan yang dipilihb. Meningkatkan budaya sihat kepada tanggungjawab pemimpinc. Melibatkan penggunaan amalan mandatori hinggalah kepada kewajipan

Kepentingan Tadbir Urus Baik