ketenkwaliteit copd linkedin

Ketenkwaliteit COPD

Besturingsmodel, strategie en organisatie

Anemone BögelsNyenrode, december 2003

Programma

Inleiding Probleemstelling Aanpak Besturingsmodel Strategie Organisatie Discussie en aanbevelingen

Programma

Inleiding Probleemstelling Aanpak Besturingsmodel Strategie Organisatie Discussie en aanbevelingen

COPD Chronisch Progressief Grotendeels vermijdbaar (roken)

COPD komt véél voor…. 1.500.000 mensen met klachten

330.000 mensen met diagnose COPD

Mannen boven de 45 jaar, rokers, lage SES

Tussen 2000 en 2020 40% toename (m.n. door COPD bij vrouwen)

….. de gevolgen zijn groot

100.000 verloren levensjaren Jaarlijkse kosten 300 miljoen EURO Vooral door ziekenhuisopnames en

medicatie- 360.000 ligdagen- 1.200 dagbehandeling - 2.800.000 recepten

Prognose: verdubbeling van de kosten in 2015!

COPD: ‘Vergeten Aandoening’Reguliere zorg Onderschatting klachten Onderdiagnostiek Beperkte werkzaamheid medicatie Te weinig aandacht leefstijlproblematiek Versnipperd aanbod longrevalidatie en

ontbreken randvoorwaarden zorg op maat

Te weinig afstemming in de keten

Zorgvernieuwing Veel initiatieven weinig integratie

STG, Lucht via lijnen, 2001

Uitgangspunten Lucht via lijnen1. Zorgcontinuüm als vertrekpunt2. Realiseren integrale ketenzorg3. Gezamenlijke doelen, gezamenlijke

verantwoordelijkheid4. Implementatie multidisciplinaire richtlijnen5. Stop roken inbedden in zorg6. Aandacht ICT7. Landelijk niveau ontmoeten patiënten en

zorgverleners8. Ontwikkelen gezamenlijk kwaliteitskader9. Coördineren uitvoering landelijk beleid10. Monitoren en overdragen succesvolle

initiatieven

Intentieverklaring oktober 2000

Initiatief Ketenkwaliteit COPD

September 2001

Samenstelling Initiatief

Partijen in de zorg o.a. patiënt, longarts, huisarts, verpleegkundige, fysiotherapeut, psycholoog, diëtist, apotheker, zorgverzekeraar

AF, NVALT, NHG en CBO kartrekkers UM: organisatie van zorg Voorzitter: professor Casparie

Doelstelling Initiatief• Initiëren en faciliteren van COPD-ketenzorg in

de regiogericht op het realiseren van een

• Landelijk dekkend netwerk van integrale ketenzorg met ondersteunende systemen.Met als uiteindelijk doel

• Een optimale gezondheidsstatus, kwaliteit van leven en maatschappelijke participatie van mensen met COPD.Uitgangspunten bij integrale ketenzorg zijn

• Organisatie van zorg vanuit patiëntenperspectief en sturen op uitkomsten.

Eerste Activiteiten

multidisciplinaire transmurale richtlijn niet-medicamenteuze therapie

Ontwikkelen prestatie-indicatoren DOORBRAAK COPD Realiseren huisartsenkader Ontwikkelen visie ICT en

ketenkwaliteitssysteem, project disease management/case management

Programma

Inleiding Probleemstelling Aanpak Besturingsmodel Strategie Organisatie Discussie en aanbevelingen

Probleemstelling

Besturingsmodel Strategische agenda Organisatie

preventie (vroeg) diagnostiek behandeling (na)zorg reïntegratie

Zorgcontinuüm: uitvoering

Voorlichting

Financiering

Deskundigheidsbevordering

Communicatie/afstemming

Richtlijnen/protocollen

Praktijk-ondersteuning

Evaluatie enfeedback

Registratie/informatie

Proceselementen ondersteunend

palliatieve zorg

Besturingsmodel?

Disease management model ZN 1998

Onderzoek/evaluatie

Kennissynthese (richtlijn)

Implementatie (Doorbraak)

Borging

procespatiënt

Besturingsmodel?

Levend kwaliteitssysteem CBO

Vraagstukken besturingsmodel

Versnellen traditionele (trage en kostbare) keten van fundamenteel onderzoek naar toepassing in de zorgpraktijk

Vormgeven aan evaluatie van ketenzorg Aandachtspunten kennissynthese en

‘levende’ ketenrichtlijn Implementatie van richtlijn en best

practices op grote schaal Borging van en sturen op uitkomsten in

een regionale keten COPD-zorg

Programma

Inleiding Probleemstelling Aanpak Besturingsmodel Strategie Organisatie Discussie en aanbevelingen

Aanpak

Literatuurstudie- Werkmodel

Interactieve procesaanpak- Stakeholderverkenning:

• Besturingsmodel• Organisatie

- Interactieve bijeenkomst:• Strategie

Procesarchitectuurinteractieve dialoog

Stakeholder

verkenning

Start-document

Bespreking kernteam

Strategieverkenning initiatiefgroep

Slot-presentatie

Strategie-document

Interactieve communicatieProcesteam

Juni 2003 Voorjaar 2004

(Mogelijke) netwerkpartnersGebruikers Patiëntenpanel COPD, Astma Fonds

Aanbieders/behandelaars NHG/CAHAG, NVALT, KNGF, WINap,

NVL, NVD, LVT Public health: Stivoro

Aanbieders/Instellingen Vereniging Astmacentra Nederland,

NVZ, Sensor Financiers van zorg ZN, zorgverzekeraars (o.a. Agis,

Achmea, CZ, VGZ) Privaat geld, werkgevers

Regioteams Maastricht, Utrecht

Overheid VWS, Inspectie

Volksgezondheid, CVZ, LVIO, ZONMW

 Bedrijfsleven Farmaceutische industrie

(Glaxo, Astra, BI/Pfizer) Leveranciers (zuurstof,

vernevelaars, voeding)

Kwaliteit Casparie, CBO, OMS

Onderzoekers o.a. EUR BMG, NIVEL,

Prismant, Werkgroep Onderzoek Kwaliteit KUN

Programma

Inleiding Probleemstelling Aanpak Besturingsmodel Strategie Organisatie Discussie en aanbevelingen

preventie (tijdige)diagnostiek behandeling (na)zorg reïntegratie

Onderzoek/ innovatie• Fundamenteel• Interventie• Doelmatigheid• Innovatie

Kennissynthese• Ervaringskennis bundelen

• Systematische reviews• Richtlijnen• Indicatoren

Borging• Initiëren ketenzorg

• Realiseren regionale structuur

• Proceseigenaar, -beschrijving, TVB’s• Financiering/DBC’s• Registratie/informatie• Communicatie/afstemming •Toezicht en verantoording

Proces patiënt

palliatievezorg

Implementatie• Verspreiding/disseminatie

• Enkelvoudigeveranderstrategieën

• oa (bij)scholing• Projectmatig cq programmatisch veranderen

•oa DOORBRAAK

Evaluatie/ feedback• Interne evaluatie

• Externe evaluatie

• Accreditatie/

certificering

ICT

Levend Ketenkwaliteitssysteem

Onderzoek en innovatie

• Fundamenteel• Interventie• Doelmatigheid (keten)• Innovatie

Evaluatie en feedback

• Interne evaluatie • Externe evaluatie

- Beroepsbeoefenaren- Gebruikersoordeel- Benchmark

• Accreditatie/certificering

Evaluatie en Feedback/ Onderzoek en Innovatie

Kennissynthese

• Ervaringskennis bundelen• Systematische reviews• Ketenrichtlijn• Indicatoren

- Sturingsmodel in regio- Set indicatoren

Kennissynthese: Ketenrichtlijn

Opsporing diagnostiek en follow-up Ademhalingsoefeningen en

conditieverbetering Educatie, zelfmanagement en

psychosociale ondersteuning Voeding, zuurstof en diversen (oa.

chirurgische ingrepen) Maatschappelijke participatie en ARBO-

interventies

Kennissynthese: Indicatoren

Effectiviteit zorg Tijdigheid Patiëntgerichtheid Doelmatigheid Veiligheid Gelijkheid

• Leiderschap, • Strategie en beleid• Medewerkers• Middelen• Processen• Waardering door

klanten en leveranciers

• Waardering door medewerkers

• Waardering door de maatschappij

• Eindresultaten

Kwaliteitskader ketenzorg TNO

CBO

Implementatie

• Verspreiding/disseminatie richtlijn en best practices

• Enkelvoudige veranderstrategieën: gericht op professional

- (bij)scholing- Hulpmiddelen, o.a. protocollen- intervisie

• Projectmatig c.q. programmatisch veranderen: gericht op organisatorische inbedding

- huisartsenkader- DOORBRAAK- Zorgverbetering, Picasso, SCOPE

Borging

• Initiëren ketenzorg• Realiseren regionale structuur• Proceseigenaar, -beschrijving,

TVB’s• Financiering/DBC’s• Registratie/informatie• Communicatie/afstemming • Toezicht en verantwoording

Borging (vervolg)

• Initiëren ketenzorg- Aangrijpingspunt- Rol ziekenhuis- Invoeringstraject

Borging (vervolg)• Realiseren regionale structuur• Procesbeschrijving

- Regioniveau- Klinisch pad

• Proceseigenaar - Ketenmanagement- Casemanagement- Zelfmanagement

COPD-patiënt

HuisartsZiekenhui

sLong-

revalidatie

Thuiszorg V&V

Ketenproces COPD

Borging (Vervolg)• TVB’s• Financiering/transmurale DBC’s• Registratie/informatie• Communicatie/afstemming • Toezicht en verantwoording

Programma

Inleiding Probleemstelling Aanpak Besturingsmodel Strategie Organisatie Discussie en aanbevelingen

Strategische Routes Expeditie Ketenkwaliteit

Volle kracht vooruit Zwaan kleef aan

Stapje voor stapje Laat 1000 bloemen bloeien

Ambitie-niveau

Sturings- filosofie

kalm aan

nu of nooit

focus

breed

DoelstellingenIn 2008: # matig:#ernstig COPD toegenomen tot x Toename diagnose COPD tot x% x% COPD-ketens hanteert kwaliteitskader ketenzorg Toename patiënttevredenheid m.b.t.

- voorlichting tot x%- deskundigheid primaire behandelaar tot x%- bejegening specialist tot x%

x% matig-ernstig COPD-patiënten in ketenzorgprogramma

# ernstige exacerbaties gedaald tot x Gemiddelde verwerkingstijd systematische reviews

in richtlijn is <x maanden Kosten zorg per patiënt = kosten per patiënt in 2004

Activiteiten Onderzoek en Innovatie/ Evaluatie en FeedbackFeedback en evaluatie Kwaliteitskader Ketenzorg TNO

 Onderzoek Gezamenlijke programmering AF en ZonMw Aandacht doelmatigheidsstudies • Ontwikkelarea’s met goede IT infrastructuur

inclusief kostenpeilstations Effecten van casemanagement cq verschuiving

van zorg Experiment met persoonsgebonden budget en

effect daarvan op vraagsturing

Activiteiten KennissyntheseErvaringskennis bundelen Database ketenzorgvoorbeelden via

veldverkenning best practices

Ketenrichtlijn Beheerplan en -organisatie ‘levende richtlijn’ Zorgbehoefte vanuit patiëntperspectief Completeren richtlijn Kosteneffectiviteit, PH en co-morbiditeit expertise Patiënt en verpleegkundige organisatorische

aspecten Downloadable versie richtlijn in PDA format 

Activiteiten Kennissynthese (vervolg) Indicatoren Ontwikkelen en implementeren voldoende

gevoelig instrument (ervaren) kwaliteit van zorg

Combineren Kwaliteitskader Ketenzorg (TNO) en set indicatoren

IT- ketenzorg quick scan op basis kwaliteitskader

Valideren set indicatoren ketenzorg COPD

Activiteiten ImplementatieVerspreiding richtlijn Projectvereisten tbv subsidies Databank met spiegelinformatie Patiëntversie ketenrichtlijn

Enkelvoudige strategieën Casemanagement stage in opleiding artsen Multidisciplinair consulentennetwerk Multidisciplinair DKB-programma gebaseerd op

richtlijn

Activiteiten Implementatie (vervolg)Projectmatig/programmatisch veranderen

2e ronde DOORBRAAK Continueren netwerk regioteams

Inventariseren institutionele knelpunten Afstemming SCOPE en PICASSO DOORBRAAK methodiek voor proefimplementatie

Activiteiten BorgingInitiëren Lobby regionale ketenvorming COPD Vervolgtraject DOORBRAAK 2-3 regio’s met DOORBRAAK tot regionale best practices

Structuur Stimuleren structuren voor ketenzorg in de regio Aansluiting regioraden.

Procesbeschrijving, -eigenaar, TVB’s Klinisch pad Ketenexperiment met vrij toegankelijke diagnostische

voorzieningen Draagvlak ketenmanager en casemanagers Logistieke inbedding indicatiestelling AWBZ en WVG

Activiteiten Borging (vervolg)Financiering Proef transmurale DBC Uitruiltactiek bij financiering Gewenst pakket aanvullende verzekering Registratie Inventarisatie institutionele knelpunten Structurele registratie (LINH uitbreiden met

registraties van (mogelijke) ketenpartners).

Programma

Inleiding Probleemstelling Aanpak Besturingsmodel Strategie Organisatie Discussie en aanbevelingen

Netwerk Ketenkwaliteit COPD

Netwerken waarin onderdelen systeemworden ontwikkeld

Team van Netwerkleiders

Bestuur

1

23

1 Netwerk Onderzoek en innovatie2 Netwerk zorgketens3 Adviesraad IT

Partnergroep

Motivatie(drivers)

Ondersteuning(facilitators)

Inrichting (components)

- Patiëntenperspectief- Kwaliteit en doelmatigheid zorg- Kwaliteit en doelmatigheid professioneel handelen

- Streven naar synergie- Over eigen domein heen en anderen toelaten- Cultuur voor innovatie- Open, eerlijk, transparant- Gelijkwaardigheid, respect

- Stakeholders op een lijn- Toezicht op gemeenschappelijke doelen- Verantwoording over activiteiten- Sturen op optimalisatie integrale ketenzorg- Beheersing door zelfsturing- Samenhang door een besturingsmodel- Communicatie naar stakeholders

Wat motiveert en ondersteunt partijen bij ketensamenwerking

Programma

Inleiding Probleemstelling Aanpak Besturingsmodel Strategie Organisatie Discussie en aanbevelingen

Methodologische overwegingen

Project in proces van transformatie van zorg

Waarde van besturingsmodel

Aanbevelingen ketenkwaliteitssysteemOntwikkeling Aandacht patiëntperspectief: Patiënteninstrumentarium

(patiëntenrichtlijn, educatie, benchmark e.d.) Indicatoren en monitoringinstrument op systeemniveau Programmering IT

Samenwerking Aandacht cultuuraspecten en binden partners Realiseren afstemming met NDF/Partnership Stop

Roken

Evaluatie Procesevaluatie implementatie ketenkwaliteitssysteem Breder toepasbaar?

Stand van zaken naar SqEME

Constitution

Control Conduct

Chemistry Mission & vision Shared values Strategy, policy Result areas ‘Blueprint of the network situation’

Interaction, exchange- Context/coherence Constraints ‘Managing the boundary conditions between partners and processes’

- Procedures, methods± Division of tasks/resp.± Actors, mechanisms‘Ingredients, commitments and supporting systems for implementation’

Figures & facts- P&C cycle± Performance indicators ‘Monitoring processes and results of the networking organizations’

Integrale ketenzorgZiekte- of probleemgerichte zorgprogrammering voor specifieke patiëntengroepen, gericht op het bevorderen van een optimale continuïteit van het zorgproces en voortdurende verbetering/ vernieuwing van meetbare resultaten binnen het behandelingscontinuüm (preventie, diagnostiek, behandeling, nazorg, reïntegratie, palliatieve zorg) van een specifieke ziekte.

STG, Lucht via lijnen, 2001