alatan bahan dan peraturan paip

8/17/2019 Alatan Bahan Dan Peraturan Paip

1/19

KERJA PAIP ASAS

PERATURAN KESELAMATAN DI BENGKEL, BAHAN SERTA ALATAN

TANGAN KERJA DI MAKMAL PAIP

PERATURAN

Keselamatan boleh ditakrifkan sebagai satu keaadaan selamat ataupun

terhindar daipada bahaya serta bencana. Peraturan keselamatan perlulah di

maklumkan kepada pengguna bagi mengelakkan berlakunya kemalangan.

Sebagaimana yang dinyatakan dalam Akta Keselamatan dan Kesihatan

Pekerja 1994 (S!A"ccupational Safety and!ealth Act 1994# iaitu pihak

majikan bertanggungja$ab menyediakan maklumat% arahan% latihan dan

penyeliaan serta kemudahan bagi menjamin keselamatan dan kesihatan

pekerja.

Keselamatan bengkel boleh dibahagikan kepada tiga kategori iaitu&

1# Keselamatan diri sendiri

'# Keselamatan alatan dan bahan

# Keselamatan tempat kerja

KESELAMATAN DIRI SENDIRI

1# Perlindungan mata perlulah dijaga semasa berada di tempat merbahaya%

maka kita perlulah memakai alat perlindungan mata.

'# Kemaskan pakaian sebelum memulakan kerja% iaitu lengan baju yang

panjang mesti digulung hingga ke atas siku.

# )unakan kasut yang tertutup dan bertapak getah semasa bekerja di

dalam bengkel.


2/19

4# )unakan pakaian pelindung seperti baju bengkel% apron dan sarung

tangan apabila bekerja dengan bahan kimia.

*# +lakkan berambut panjang% jika berambut panjang maka mestilah diikat

atau disepit supaya tidak menganggu se$aktu bekerja.

,# +lakkan dari memakai perhiasan diri yang diperbuat daripada logam

seperti jam% rantai emas% loket% cincin dan lain"lain lagi.

-# Sentiasa patuhi peraturan bengkel.

# Pastikan pakaian sentiasa kemas dan sesuai semasa bekerja di dalam

bengkel.

9# /engkapkan diri dengan pengetahuan ra$atan asas pertolongan cemas.

10# angan bermain atau bergurau"senda semasa berada di bengkel.

11# Amalkan amalan sentiasa berkerjasama dan bantu"

membantu sesama ahli kumpulan.

1'# /aporkan sebarang kemalangan kepada pensyarah dengan segera.

KESELAMATAN BENGKEL

1# Penggunaan bahan dan alatan perlu mendapat bimbingan daripada

pensyarah sebelum boleh menggunakannya.

'# Penggunaan alatan yang teratur dan betul adalah penting bagi

memelihara peralatan daripada cepat rosak.

# Perancangan penggunaan alatan dan bahan dengan teliti sebelum

memulakan sesuatu projek.

4# Alatan perlu dibersihkan dan dipulangkan kembali ke stor setelah selesai

penggunaannya.

*# Penyimpanan bahan mudah terbakar% mudah pecah dan berbahaya perlu

menepati pia$aian keselamatan.

,# Sentiasa berhati"hati se$aktu menggunakan sebarang peralatan di

bengkel.

-# Pastikan alatan dalam keadaan yang selamat untuk digunakan.

# Pastikan alatan yang digunakan sesuai dengan kerja yang hendak dibuat.

9# 2angan mestilah tidak bergris% berminyak atau basah semasa

memegangalat"alat tangan.


3/19

10# 3ersihkan alatan setelah digunakan dan simpan di tempat yang

dikhaskan.

11# /aporkan alatan yang rosak% hilang dan berbahaya kepada pensyarah

dengan segera.

KESELAMATAN TEMPAT BEKERJA

1# Sebelum memasuki bengkel perlu mendapat kebenaran dan berada

diba$ah penga$asan pensyarah sepenuhnya.

'# Keadaan persekitaran bengkel perlu dipastikan sentiasa kemas% bersih

dan teratur.

# Sentiasa mematuhi arahan pensyarah dan berhati"hati dalam setiap kerja

dibengkel.

4# angan biarkan peralatan bersepah di ka$asan kerja dan lantai.

*# Ka$asan tempat kerja perlu dibersihkan sebelum meninggalkan bengkel.

,# Semua suis elektrik perlu dimatikan sebelum meninggalkan bengkel.

-# Sentiasa bekerja di tempat sendiri dan tidak bertukar ke tempat lain

sesuka hati.

# 2empat kerja mestilah kemas semasa dan setelah selesai kerja.

ALATAN DAN BAHAN

PITA UKUR

Pita ukur terdiri daripada perumah dan pembilah. Pita ukur digunakan

untuk membuat kerja"kerja mengukur sebelum sesuatu paip itu dipotong.


4/19

Pita pengukur yang biasa digunakan diperbuat daripada jenis kain atau

jenis ink. 5a mempunyai dua bentuk senggatan metrik. Sai pita pengukur

yang biasa digunakan ialah 1 meter% meter dan juga , meter. Pita pengukur

hendaklah dijaga kebersihanya daripada habuk% debu atau pasir. 2ujuanya

adalah mengelakkan angka"angka pada pita pengukur itu tanggal dan kerja"

kerja pengukuran akan terjejas.

KIKIR

Kikir digunakan untuk mengikis dan menggegas benda kerja. 3erus

kikir digunakan untuk membersihkan gigi"gigi kikir yang telah tersumbat

dengan serbuk logam. Kikir tidak boleh dikenakan minyak atau diletakkan

tindih"menindih antara satu dengan yang lain. 6ua jenis kikir yang biasa

digunakan dalam kerja paip iaitu kikir bulat ( kikir ekor tikus # dan kikir rata.

KIKIR BULAT ( KIKIR EKOR TIKUS )

Kikir bulat berfungsi untuk membuang gerigi dan tepi tajam pada

lubang paip besi bergal7ani yang baru dipotong samada dengan gergaji besi

atau pemotong paip beroda.


5/19

!ulu kikir biasanya diperbuat daripada kayu keras atau plastik. Sai

kikir ditentukan oleh jarak diantara hujung dengan pangkal. Sai panjang kikir

yang biasa ialah 100mm hingga 00mm

Kikir bulat hendaklah sentiasa dijaga kebersihanya. Pastikan kikir bulat

dibersihkan selepas digunakan iaitu dengan memberusnya dengan

menggunakan berus da$ai atau berus kikir. Simpan kikir di tempat khas

selepas digunakan.

KIKIR RATA

Kikir rata digunakan untuk membuat kerja"kerja menggegas logam. 6i

dalam kerja perpaipan% ia digunakan untuk membuang gerigis dan tepi tajam

pada bahagian luar paip yang sudah dipotong. Kikir rata diperbuat daripada

keluli yang mempunyai permukaan yang rata dan hulunya pula kebiasanya

diperbuat daripada kayu. Sai yang biasa digunakan dalam kerja perpaipan

ialah diantara 100mm hingga *0mm. Sai kikir rata ditentukan oleh jarak

antara hujung dengan pangkal.


6/19

SEPANA BOLEH LARAS

Sepana boleh laras mempunyai dua rahang iaitu satu rahang tetap dan

satu rahang lagi boleh dilaras dengan memusing pelarasnya. Sai sepanar

boleh laras ditentukan oleh panjang keseluruhanya.

Kegunaan sepanar boleh laras dalam kerja paip ialah &

i. 8engetat dan melonggarkan bolt atau nat

ii. 8engetat dan melonggarkan kepala paip

ara menggunakan sepanar boleh laras dengan betul ialah dengan

rahang tetap berada di sebelah atas manakala rahang boleh laras di sebelah

ba$ah. Sepanar boleh laras dipusing menghala ke arah hujung boleh laras

dan menghala ke arah pengguna.


7/19

SEPANAR HUJUNG TERBUKA

Sepanar hujung terbuka mempunyai dua rahang yang tetap. Sainya

ditentukan oleh jarak antara dua rahangnya dan dikira dalam unit mm.

Kegunaan sepanar hujung terbuka dalam kerja paip ialah &

i. 8engetat dan melonggarkan bolt dan nat

ii. 8enanggalkan dan mengikatkan kelengkapan di tempat yang lapang

ara menggunakan sepanar hujung terbuka pula ialah :

i. 8emastikan spanar hujung terbuka yang digunakan betul sainya iaitu

muat dengan nat

ii. Sepanar hujung terbuka hendaklah ditarik ke arah pengguna

iii. Sepanar hujung terbuka tidak sesuai digunakan sebagai penukul

kerana boleh membuatkan rahangya patah


8/19

PERENGKUH PAIP

Perengkuh Paip adalah alat yang paling utama dalam kerja paip. 5a

digunakan untuk kerja paip yang batang paipnya jenis besi gal7ani ().5#. Sai

perengkuh paip ditentukan oleh panjang keseluruhanya. Perengkuh paip

mempunyai dua rahang bergerigi dan satu daripadanya boleh dilaraskan

dengan nat pelaras. Kegunaan perengkuh paip dalam kerja paip ialah &

i. 8encengkam dan memutar batang paip ketika membuat kerja"kerja

penyambungan dan pemasangan paip

ii. 8emegang objek"objek logam yang berbentuk bulat

;amun begitu perangkuh paip tidak sesuai digunakan untuk mengetatkan

atau melonggarkan bolt dan nat. 5ni kerana ia boleh menyebabkan bolt atau

nat itu haus. 5a juga tidak sesuai digunakan untuk memegang peralatan

perpaipan jenis P


9/19

PLAYAR

Playar merupakan alatan tangan yang digunakan untuk mencengkam

dan memegang. 5a dikenali mengikut jenis% sai dan kegunaannya. Playar

tidak boleh sama sekali digunakan untuk menggantikan perengkuh paip dan

membuka bolt kerana cengkamannya tidak kuat dan dikhuatiri akan

merosakkan bahan tersebut.

PLAYAR GABUNG

Playar gabung mempunyai dua pemegang dan rahang cekup. Sai

playar gabung juga ditentukan oleh panjang keseluruhannya. Kegunaan

playar gabung dalam kerja paip ialah &

i. 8emegang dan mencengkam benda kerja yang bulat% leper dan kecil

ii. 8emotong da$ai halus

iii. 6igunakan apabila mengikat dengan da$ai

ara menggunakan playar gabung dengan betul ialah &

i. Playar tidak seharusnya digunakan untuk mengetatkan bolt atau nat

ii. Playar gabung tidak boleh digunakan sebagai penukul


10/19

PLAYAR MUNCUNG TIRUS

Playar muncung tirus merupakan alat tangan untuk kerja"kerja

memegang dan mencengkam. Playar muncung tirus juga digunakan untuk

kerja yang sukar pada ruangan yang sempit contohnya semasa kerja

mengeluarkan pelompat dari sesendal dalam kerja baik pulih pili.

PLAYAR CENGKAM RAGUM

Playar ini biasanya digunakan untuk mencengkam batang besi paip

gal7ani kerana ia kuat mencengkam dan kukuh. Playar ini mempunyai rahang

yang bergigi dan boleh dilaraskan mengikut sai yang dikehendaki.


11/19

PLAYAR CENGKAM SERIBU

Playar cengkam ragum pula biasanya digunakan untuk membuka paip

simbah diba$ah tangki. =ahang atas dan ba$ahnya boleh dilaraskan. 5a

digunakan untuk membuka bahagian tersebut kerana cengkamannya besar

dan agak kukuh tetapi tidak sekuat cengkaman playar gabung. 3ahagian

cengkamannya boleh mengurangkan kerosakan pada kelengkapan

perpaipan.

PEMUTAR SKRU

Pemutar skru digunakan untuk memasang dan mengetatkan skru. Sai

pemutar skru ditentukan oleh panjang batang pemutar skru. )unakan

pemutar skru yang bermata sesuai dengan skru bagi mengelakkan

kerosakan.


12/19

PEMUTAR SKRU MATA RATA

Pemutar skru mata rata digunakan untuk mengetatkan dan

melonggarkan skru kepala berlurah ( skru biasa #. Pemutar skru mata rata

juga dikenali sebagai pemutar skru biasa. 3ahagian"bahagian utama pemutar

skru mata rata ialah mata rata% batang dan hulu.

PEMUTAR SKRU MATA PHILIPS

Pemutar skru philip juga digunakan untuk membuka dan melonggarkan

skru. Perbeaan antara kedua"dua pemutar skru hanyalah pada matanya

yang bersilang. /angkah >/angkah Keselamatan 8enggunakan Pemutar

Skru :

i. angan ketuk pemutar skru dengan tukul besi


13/19

ii. )unakan pemutar skru yang sesuai sainya dengan alur skru

iii. Sabun atau lilin boleh digunakan untuk memudahkan skru

GERGAJI BESI

)ergaji besi digunakan untuk memotong logam. ?alau bagaimanapun%

ia boleh dianggap pemotong serbaguna kerana ia juga boleh digunakan untuk

memotong paip p7c selain paip besi bergal7ani. 5a terdiri dari ' bahagian yang

penting iaitu bingkai yang memegang mata gergaji dan mata gergaji.

Sai panjang mata gergaji besi biasanya ialah '*0 mm @ dan 00 mm

@. /ebar mata pula biasanya 1 mm dan tebalnya ialah 0.,* mm. 5a

mempunyai jumlah gigi yang berlainan bergantung kepada jenis bahan yang

ingin dipotong. 2erdapat ' jenis gergaji besi iaitu gergaji besi berbingkai tetap

dan gergaji besi bingkai boleh laras.

PEMOTONG PAIP BERODA

Pemotong paip beroda digunakan untuk memotong besi paip

bergal7ani% paip plastik dan objek"objek yang bulat dengan tepat dan cepat. 5a


14/19

mempunyai lima bahagian utama iaitu satu mata pemotong% dua roda pandu

atau penggolek% skru pelaras% bingkai dan pemegang yang juga dikenali

sebagai tangkai pemulas.

8atanya boleh ditukar jika telah haus. 5a juga boleh ditukar jika bahan

yang ingin dipotong memerlukan mata pemotong yang lebih sesuai contohnya

penggunaan mata yang berbea diperlukan bagi pemotongan paip besi

tuang% paip palstik dan kuprum atau paip besi bergal7ani.

ALAT PEMBENANG LUAR

Alat ini digunakan untuk membenang luar paip besi bergal7ani. 5a

terdiri daripada mata pembenang (die# dan pasung (die stock#. 8ata berfungsi

untuk membuat benang pada paip dengan tepat untuk setiap sai paip yang

laim.

Sai mata pembenang adalah dari mm ke 10' mm. Semasa proses

membenang dijalankan% minyak pelincir diperlukan bagi mengurangkan

geseran untuk mengurangkan kepanasan mata dan memudahkan kerja

membenang dibuat. Pasung pula berfungsi untuk memusingkan mata

pembenang. Pasung jenis berengkol dan gear sala biasa digunakan kerana ia

memerlukan berat badan untuk memusingkan pembenang.


15/19

KALENG / PEMANCUT MINYAK

3erfungsi untuk memancutkan minyak ke bahagian"bahagian yang

bergerak% berputar dan bergeser supaya kerja dapat dibuat dengan lancar

dan tidak merosakkan alat. ontoh terdekat ia digunakan ialah semasa kerja

membenang dan memotong paip besi bergal7ani dibuat. Pemancut terdiri

daripada dua bahagian yang penting iaitu takungan dan pemancut. Sai

takungan yang biasa digunakan ialah antara '*0 ml dan *00 ml.

BERUS

3erus digunakan sama ada untuk menyapu bahan perpaipan semasa

kerja penyelenggaraan dan pemasangan ataupun untuk membersihkan

bahagian"bahagian tertentu paip selepas pemotongan atau ulir dibuat.

2erdapat beberapa jenis berus yang digunakan dalam sai"sai tertentu

seperti berus kikir atau berus da$ai dan berus cat.

BERUS KIKIR / BESI


16/19

3erus kikir mempunyai hujung yang kasar% keras dan tajam. 5a

digunakan untuk mengeluarkan gerigis"gerigis yang biasanya terdapat pada

kikir selepas digunakan.

5a juga boleh digunakan untuk membersih mata gergaji dan alat"alat

yang terlekat sisa selepas digunakan.

BERUS CAT

ungsi utamanya ialah untuk mengecat tetapi ia boleh digunakan untuk

pelbagai tujuan di dalam kerja perpaipan. Kegunaan utamanya ialah untuk

membersih bahagian celahan alat dan kelengkapan seperti mengeluarkan

gerigi pada celahan alat semasa membenang.


17/19

PAIP BESI BERGALVANI (BG)

Paip ini diperbuat daripada keluli yang bersadur dengan ink. Sai paip

3) ditentukan oleh ukuran diameter bahagian dalam batang paip. Sai yang

biasa untuk kegunaan di rumah ialah 1mm dan '0 m dengan panjang ,

meter. Sai yang biasa digunakan untuk kegunaan perpaipan industri dan loji

pula% ialah '* mm% ' mm% mm dan *0 mm. !ujung paip 3) diulir untuk

tujuan penyambungan dan pemasangan.

PAIP POLIVINIL KLORIDA (PVC)

Gred Keteb!" K#d $r" Ke%&""

A ;ipis Perang Paip /impah

3Sederhana 3iru Paip Agihan

2ebal 8erah Paip perhubungan dan paip

perkhidmatan


18/19

Paip ini diperbuat daripada plastik poli7inil klorida (P


19/19

PENYAMBUNGAN PAIP

alatan bahan dan peraturan paip

Documents