MEMINIMUMKAN SISA BAHAN BINAAN DI TAPAK BINA

AIMI AMALIA BINTI SUIB

UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA

ii

iii

MEMINIMUMKAN SISA BAHAN BINAAN DI TAPAK BINA

AIMI AMALIA BINTI SUIB

Laporan projek ini dikemukakan

sebagai memenuhi sebahagian daripada syarat

penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Sains (Pembinaan)

Fakulti Alam Bina

Universiti Teknologi Malaysia

2016

iv

v

DEDIKASI

Bimillah... Bersyukur ke atas Ilahi dikurniakan kekuatan untuk

menyiapkan tesis ini. Alhamdulillah setelah berjuang dan diberi

pelbagai ujian sepanjang menyiapkan tesis ini, akhirnya

berjaya..

Khas Buat,

Abah dan Ibu tercinta yang membesarkan dan mendidik saya sehinggalah saya

menjadi siapa saya pada hari ini,

Terima Kasih di atas segala pengorbanan dan sokongan kalian berdua,

Kepada adik beradik saya kalianlah pembakar semangatku.

Kepada Penyelia PSM dan Pensyarah-Pensyarah UTM

Terima kasih diatas segala ilmu yang dicurahkan.

Juga Kepada,

Rakan seperjuangan, Nadia, Yasmin, Ernie, Ika, Atul, dan Seha serta seluruh rakan

sekelas

Dan kepada S.A saya tunggu awak tau.

Terima kasih diucapkan kerana telah membantu saya dalam apa jua keadaan

sepanjang menjalankan pengajian bersama-sama,

Semoga persahabatan antara kita akan kekal selama-lamanya

Terima kasih kerana sentiasa berada di belakang saya menyokong perjuangan

saya.

ga yang tersayang

vi

PENGHARGAAN

Bersyukur saya ke hadrat Ilahi, akhirnya telah berjaya menyiapkan Projek

Sarjana Muda (PSM) ini dengan sempurnanya.

Ucapan terima kasih yang tidak terhingga ditujukan kepada juga kepada

penyelia projek sarjana muda iaitu Dr. Zuhaili bin Mohamad Ramly yang selama ini

telah banyak membimbing saya dan menyalurkan maklumat mengenai projek sarjana

muda ini. Tidak dilupakan juga kepada pihak lain yang terlibat secara tidak langsung

yang sebenarnya banyak membantu saya dalam menyiapkan tesis ini. Ribuan terima

kasih juga saya ucapkan kepada pensyarah-pensyarah lain yang memberi tunjuk ajar

dan bantuan kepada saya.

Buat teman-teman seperjuangan, terima kasih di atas budi kalian dalam dalam

membantu menyiapkan kajian ini. Akhir sekali, jutaan terima kasih kepada ahli

keluarga saya yang telah banyak menyokong saya untuk menyiapkan tesis saya ini

dengan memberikan kata-kata peransang agar saya tetap berusaha menyiapkan tesis

ini.

This study was carried out to determine good study habit within Faculty of

Built in Environment, University Technology Malaysia as well as to find out the

effects of having good study habit. A total of 30 people which consisted of students

from 2SBEC, Degree of Science in Construction, were selected to be the respondents

of the study. A set of questionnaire was designed to obtain the primary data from the

respondents about the study habit they practice. The overall fin

vii

ABSTRAK

Industri pembinaan merupakan salah satu sektor industri yang paling penting

di setiap negara. Aktiviti yang menyebabkan wujud lebihan bahan binaan ialah aktiviti

pembinaan dan perobohan kemudian ditinggalkan tidak kira sama ada diproses atau

dalam simpanan. Pengurusan sisa bahan binaan yang tidak sistematik boleh

mendatangkan masalah kepada persekitaran, kesihatan dan keselamatan kepada

pekerja binaan dan orang awam secara amnya. Oleh itu, objektif bagi kajian ini

dijalankan untuk mengenalpasti jenis sisa bahan binaan yang lazim di tapak bina,

punca berlakunya pembaziran di tapak bina dan kaedah yang sering dipraktikkan oleh

kontraktor untuk meminimakan sisa bahan binaan. Responden adalah terdiri daripada

wakil-wakil kontraktor gred G7 yang terlibat dengan projek pembinaan bangunan di

sekitar Johor Bahru iaitu seperti pengurus projek, jurutera tapak, penyelia tapak dan

jurutera awam. Sebanyak 96 borang soal selidik telah diedarkan secara rawak dan

hanya 30 yang boleh digunapakai untuk tujuan analisis. Perisian SPSS 20.0 dan

Microsoft Excel 2010 digunakan untuk analisis data manakala kaedah analisis pula

menggunakan min skor dan Relative Important Index (RII). Jenis bahan binaan yang

menjadi penyumbang utama kepada kenaikan peratusan sisa bahan binaan di tapak

pembinaan adalah konkrit. Punca pembaziran paling utama adalah kekerapan dalam

perubahan rekabentuk, tetapi secara keseluruhannya faktor utama membawa kepada

pembaziran adalah berpunca daripada faktor pekerja. Kaedah paling utama bagi

meminimakan sisa bahan binaan di tapak bina yang kerap diaplikasikan oleh pihak

kontraktor adalah komunikasi yang baik dengan klien. Komunikasi yang baik dapat

mengelakkan perubahan pada reka bentuk ketika fasa pembinaan. Penemuan ini akan

membantu dalam mengenalpasti faktor yang utama dan kaedah yang efektif dalam

menangani masalah pengurusan sisa bahan binaan di Malaysia dan secara tidak

langsung meningkatkan kualiti pembinaan di negara ini.

viii

ABSTRACT

The construction industry is one of the most important industry in a country. It

also a major contributor to environmental issue such as waste and disposal of waste.

The causes of surplus construction materials from construction and demolition

activities that were later will abandoned whether it will be processed or keep in

storage. Unsystematic waste management can causes a problem to the environment,

health and safety of construction workers and so to the public at large. Therefore

regarding to the issues, the objective of this study is to identify the type of construction

materials that are prevalent in the construction site, the causes of the waste at the

construction site and the method that often practiced by contractors to minimize the

construction wastes. Respondents are selected from contractors grade G7 that involved

in building projects located in Johor Bahru such as project managers, site engineers,

site supervisors and civil engineers. A total of 96 questionnaires were distributed

randomly and only 30 valid samples were analysed. SPSS 20.0 and Microsoft Excel

2010 were used for data analysis. The analytical methods was used are mean score and

Relative Important Index (RII). Types of construction materials which are major

contributors to the increasing in construction materials waste at construction sites is

concrete. The findings of the study showed that the main cause of construction material

waste is the frequency of changes in design, but overall the main factor leading to the

wastage is caused by their workers. Good communication with the client is the most

important methods for minimizing construction material waste. Good communication

can prevent often changes to the design during the construction phase. These findings

will help in identifying the main factors and methods that are effective in addressing

the problem of construction materials waste management in Malaysia and indirectly

improve the quality of construction in the country.

ix

ISI KANDUNGAN

BAB TAJUK MUKA SURAT

PENGISYTIHARAN i

PENGAKUAN PENYELIA ii

PENGESAHAN iii

PENGAKUAN iv

DEDIKASI v

PENGHARGAAN vi

ABSTRACT vii

ABSTRAK viii

ISI KANDUNGAN ix

SENARAI JADUAL xiii

SENARAI RAJAH xiv

SENARAI SINGKATAN xv

SENARAI APPENDIX xvi

1 PE N D AH UL U AN 1

1.1 Pengenalan 1

1.2 Penyataan Masalah 3

1.3 Objektif Kajian 6

1.4 Skop Kajian 6

1.5 Kepentingan Kajian 6

1.6 Metodologi Kajian 7

1.6.1 Pengumpulan Data 8

1.6.2 Data Primer 8

1.6.3 Data Sekunder 8

x

1.6.4 Carta Alir Metodologi Kajian 9

1.7 Kajian-kajian Lepas 10

2 KA J I AN L ITE RAT U R 11

2.1 Pengenalan 11

2.2 Definisi Sisa Binaan 12

2.3 Meminimakan Sisa Binaan 12

2.4 Jenis sisa Bahan Binaan yang Lazim di Tapak Bina 15

2.4.1 Konkrit 18

2.4.2 Kayu 18

2.4.3 Batu Baur 19

2.4.4 Pasir 21

2.4.5 Mortat 21

2.4.6 Batu Bata 21

2.4.7 Besi Tetulang 22

2.4.8 Jubin 23

2.5 Punca Berlakunya Pembaziran Sisa Binaan 23

2.5.1 Reka Bentuk 24

2.5.2 .Pengendalian 25

2.5.3 Pekerja 27

2.5.4 Pengurusan 28

2.5.5 Keadaan Tapak Bina 29

2.5.6 Perolehan 30

2.5.7 Luaran 31

2.6 Pengurusan Sisa Pembinaan 32

2.6.1 Pencegahan Dan Pengurangan Sisa 33

2.6.2 Guna Semula Sisa 34

2.6.3 Kitar Semula dan Pemerolehan Semula Sisa 36

2.6.4 Pelupusan Sisa 36

2.7 Rumusan 37

3 METO DOLO GI KA J IA N 3 8

3.1 Pengenalan 38

3.2 Reka Bentuk Kajian 39

3.3 Pengumpulan Data 40

3.3.1 Kaedah Pengumpulan Data 41

xi

3.4 Populasi Kajian dan Kaedah Persampelan 42

3.4.1 Populasi Kajian 42

3.4.2 Kaedah Persampelan 43

3.5 Instrumen Kajian 44

3.6 Borang Soal Selidik 45

3.7 Kaedah Penganalisaan 46

3.7.1 Perisisan Statistical Package For Social Science (SPSS

20.0) dan Microsoft Excel 2010 47

3.7.2 Julat Indeks 47

3.7.3 Relative Important Index (RII) 48

3.8 Interprestasi Data 49

3.8.1 Jadual 49

3.8.2 Graf 49

3.9 Kesimpulan dan Cadangan 50

3.10 Rumusan 52

4 A N AL ISIS DATA 5 3

4.1 Pengenalan 53

4.2 Maklumat Am Responden 54

4.2.1 Jumlah Responden 54

4.2.2 Pengalaman terlibat dalam industri pembinaan 55

4.3 Dapatan kajian terhadap jenis sisa bahan binaan yang

sering dibazirkan di tapak bina 56

4.4 Dapatan kajian bagi punca berlakunya pembaziran bahan

binaan di tapak bina 61

4.4.1 Reka Bentuk 65

4.4.2 Pengendalian 66

4.4.3 Pekerja 67

4.4.4 Pengurusan 68

4.4.5 Keadaan Tapak 69

4.4.6 Perolehan 70

4.4.7 Luaran 71

4.4.8 Relative Important Index (RII) bagi punca pembaziran

bahan binaan 76

4.4.8.1 Pekerja 78

xii

4.4.8.2 Luaran 79

4.4.8.3 Perolehan 79

4.4.8.4 Pengendalian 79

4.4.8.5 Rekabentuk 80

4.4.8.6 Pengurusan 80

4.4.8.7 Keadaan Tapak 80

4.5 Dapatan kajian terhadap kaedah yang dipraktikkan oleh

pihak kontraktor dalam meminimakan sisa bahan binaan

81

4.5.1 Rekabentuk 84

4.5.2 Pengendalian 85

4.5.3 Pekerja 86

4.5.4 Pengurusan 87

4.5.5 Keadaan Tapak 88

4.5.6 Perolehan 89

4.5.7 Luaran 90

4.5.8 Relative Important Index (RII) bagi kaedah

meminimakan sisa bahan binaan 95

4.5.8.1 Rekabentuk 97

4.5.8.2 Keadaan Tapak 97

4.5.8.3 Perolehan 98

4.5.8.4 Pengurusan 98

4.5.8.5 Pekerja 98

4.5.8.6 Pengendalian 99

4.5.8.7 Luaran 99

4.6 Rumusan 99

5 KE SI MPUL A N D AN C AD A N GA N 1 0 0

5.1 Pengenalan 100

5.2 Kesimpulan setiap objektif kajian 101

5.2.1 Mengenalpasti jenis sisa bahan binaan yang lazim di

tapak bina 101

5.2.2 Mengenalpasti punca berlakunya pembaziran bahan

binaan di tapak bina 102

xiii

5.2.3 Mengenalpasti kaedah meminimakan sisa bahan binaan

yang dipraktikkan oleh kontraktor 103

5.3 Masalah yang Dihadapi 104

5.4 Cadangan dan Penyelidikan Lanjutan 104

R U J U KAN

B IBLI O GRA FI

L A MPI RA N

xiv

SENARAI JADUAL

JADUAL TAJUK MUKA

SURAT

2.1 Hierarki Pengurusan Pepejal 14

2.2 Kedudukan bagi jenis bahan binaan 17

2.3 Jenis-jenis batu baur mengikut kumpulan 20

3.1 Kaedah Pemerolehan Data 41

4.1 Penglibatan respoden dalam industri pembinaan 55

4.2 Min Skor bagi setiap jenis bahan binaan yang sering

menyumbang kepada pembaziran di tapak bina telah dikenal

pasti

57

4.3 Julat Indeks bagi jenis bahan binaan yang sering di bazirkan 58

4.4 Kedudukan mengikut keutamaan jenis bahan binaan yang

sering dibazirkan di tapak bina

59

4.5 Kedudukan jenis bahan binaan mengikut tahap penjanaan

sisa yang berbeza menggunakan kaedah Relative Important

Index (RII)

60

4.6 Min Skor punca berlakunya pembaziran bahan binaan di

tapak bina

61

4.7 Julat indeks bagi punca pembaziran bahan binaan berlaku 64

4.8 Kedudukan bagi setiap punca pembaziran bahan binaan di

tapak bina mengikut keutamaan

65

4.9 Punca pembaziran bahan binaan di tapak bina daripada segi

pengendalian

66

4.10 Punca pembaziran bahan binaan dari segi faktor pekerja 67

4.11 Punca pembaziran bahan binaan dari segi faktor pengurusan 68

xv

4.12 Punca pembaziran bahan binaan di tapak bina daripada segi

faktor keadaan tapak

69

4.13 Punca pembaziran bahan binaan di tapak bina daripada segi

faktor perolehan

70

4.14 Punca pembaziran bahan binaan di tapak bina daripada segi

faktor luaran

71

4.15 Kedudukan secara keseluruhan punca pembaziran bahan

binaan di tapak bina

72

4.16 Relative Important Index (RII) bagi punca pembaziran bahan

binaan

76

4.17 Kedudukan bagi setiap kumpulan punca pembaziran

menggunakan kaedah Relative Important Index (RII)

78

4.18 Nilai min skor bagi setiap kaedah yang dipraktikkan oleh

pihak kontraktor dalam meminimakan sisa bahan binaan dari

rekabentuk.

81

4.19 Julat indeks bagi kaedah meminimakan sisa bahan binaan 84

4.20 Kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi rekabentuk 84

4.21 Kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi

pengendalian

85

4.22 Kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi pekerja 86

4.23 Kaedah meminimakn sisa bahan binaan dari segi pengurusan 87

4.24 Kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi keadaan

tapak

88

4.25 Kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi perolehan 89

4.26 Kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi luaran 90

4.27 Kedudukan bagi setiap kaedah meminimakan sisa bahan

binaan mengikut keutamaan

91

4.28 Relative Important Index (RII) bagi kaedah meminimakan

sisa bahan binaan

95

4.29 Kedudukan bagi setiap kumpulan kaedah meminimakan sisa

bahan binaan dengan menggunakan kaedah Relative

Important Index (RII)

97

xvi

SENARAI RAJAH

RAJAH TAJUK MUKA SURAT

1.1 Carta Alir Metodologi Kajian 9

2.1 Carta Bar nilai Min Jenis Penjanaan Sisa Bahan Binaan 16

2.2 Jenis-jenis batu bata 22

2.3 Hierarki pengurusan sisa pepejal. 32

3.1 Carta Alir Metodologi Kajian 51

4.1 Carta pai jumlah responden yang menjawab borang soal

selidik

55

4.2 Carta pai penglibatan responden dalam industri pembinaan 56

xvii

SENARAI SINGKATAN

BS - British Standard

CIDB - Lembaga Pembangunan Industri Pembinaan Malaysia

IBS - Industrial Building System

JIT - Just In Time

MS - Malaysian Standard

xviii

SENARAI APPENDIX

APPENDIX TAJUK MUKA SURAT

A Borang Soal Selidik

B Surat Kebenaran

1

BAB 1

PENDAHULUAN

1 PENDAHULUAN

1.1 Pengenalan

Menurut Begum et al, (2007) industri pembinaan merupakan salah satu sektor

industri yang paling penting di setiap negara. Di dalam Rancangan Malaysia ke-10,

Unit Perancangan Ekonomi Jabatan Pengarah Perdana Menteri (2015) menyatakan

pertumbuhan ekonomi yang kukuh untuk tempoh yang berterusan telah meningkatkan

kapasiti dan mendorong perkembangan pesat sektor pembinaan di Malaysia.

Sepanjang tahun 2015, Unit Perancang Ekonomi Jabatan Pengarah Perdana Menteri

(2015) juga telah mendapati sektor pembinaan dianggar menyumbang sebanyak 4.5%

kepada KDNK di dalam RMke-10 berbanding RMke-9, hanya 3.7% . Berdasarkan

peningkatan dalam penyumbangan sektor pembinaan kepada ekonomi negara, ia

menunjukkan bahawa berlakunya kepesatan pembangunan dalam negara ini.

Seiring dengan kepesatan pembangunan di negara Malaysia, penggunaan

bahan binaan juga turut meningkat dan pembaziran sisa binaan juga turut berlaku

(Osmani,2012). Bagi meminimakan pembaziran sisa binaan dan mengurangkan kos

bahan binaan, pengurusan sisa binaan yang bersistematik seharusnya dilaksanakan.

2

Hal ini kerana, pengurusan sisa binaan yang lemah memberi impak yang negatif

kepada alam sekitar, kos, masa, produktiviti dan juga sosial (Osmani,2012).

Berdasarkan portal rasmi Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal Dan

Pembersihan Awam (2015) telah mendefinisikan sisa pepejal yang dihasilkan daripada

aktiviti pembinaan atau perobohan termasuk kerja pemajuan, penyediaan, pembaikan

atau pengubahan. Terdapat pelbagai jenis sisa binaan yang boleh ditemui ditapak bina.

Sisa binaan yang biasa ditemui di kawasan tapak bina ialah konkrit, kepingan kayu-

kayuan, batu bata, logam-logam ferus dan logam-logam bukan ferus, dan bahan binaan

lain (Shareh Musa, Shafii dan Syed Muhammad Zubir, 2009).

Aktiviti yang terlibat dalam kerja-kerja pembinaan menyumbang kepada

wujud lebihan bahan binaan yang membawa kepada punca berlakunya pembaziran.

Mengikut kajian Nagapan, Abdul Rahman and Asmi (2011) dan Wahab dan Lawal

(2011) perubahan rekabentuk adalah antara berlaku pembaziran bahan binaan di tapak

bina. Di samping itu, dalam kajian Nagapan, Abdul Rahman and Asmi (2011) juga

menemui punca pembaziran juga adalah daripada faktor kesilapan pekerja, faktor

cuaca yang tidak dapat dielakkan, kesilapan membuat pesanan bahan binaan serta

kelemahan dalam mengendali dan merancang stor penyimpanan barang di tapak bina.

Berbeza dengan hasil dapatan John dan Itodo (2013), pembaziran sisa binaan berlaku

berpunca daripada penyeliaan yang lemah, Penyelia tapak yang bertanggungjawab

sangat penting untuk mengawal segala gerak kerja di tapak bina. Tanpa penyeliaan

yang baik, pekerja akan berkerja sambil lewa dan bahan binaan tidak disimpan dengan

baik. Ia membawa kepada penjanaan sisa bahan binaan di tapak bina.

Terdapat pelbagai kaedah yang dapat dipraktikkan oleh pihak kontraktor untuk

mengurangkan atau meminimumkan sisa bahan binaan di tapak bina. Sebelum

menentukan kaedah yang sesuai, sebagai kontraktor perlu melihat kepada punca

berlakunya pembaziran terlebih dahulu. Antara kaedah utama yang boleh digunakan

berdasarkan Garis Panduan Sisa Pepejal PPSPPA (2014) adalah seperti penyediaan

stor simpanan yang baik untuk mengelakkan daripada kerosakan dan kecurian.

3

Seterusnya, bahan binaan hendaklah dipesan daripada pembekal mengikut keperluan

dan tidak terlalu berlebihan sehingga membawa kepada pembaziran.

Oleh itu, dalam menangani isu penjanaan sisa di tapak bina terutamanya sisa

daripada bahan binaan, Unit Perancang Ekonomi Jabatan Pengarah Perdana Menteri

(2015) telah menekankan bahawa kontraktor akan diwajibkan untuk mematuhi

program pengurusan sisa sebagai sebahagian daripada keperluan dalam pensijilan

Sistem Pengurusan Alam Sekitar ISO 14001 mulai Januari 2018. Inisiatif ini akan

dilaksanakan secara berperingkat bermula dengan kontraktor besar dalam kategori G7

dan peraturan ini akan dikuatkuasa apabila kontraktor memperbaharui lesen tahunan

dengan CIDB (Unit Perancang Ekonomi Jabatan Pengarah Perdana Menteri, 2015).

1.2 Penyataan Masalah

Aktiviti pembinaan adalah bererti kerja-kerja berkaitan dengan pembinaan,

penyambungan, pemasangan, pembaikan, penyenggaraan, pembaharuan,

pemindahan, pengubahsuaian, pengubahan dan juga perobohan (CIPAA, 2012).

Berdasarkan Garis Panduan Sisa Pepejal PPSPPA (2014), sisa pembinaan terhasil

daripada aktiviti pembinaan atau perobohan, termasuk kerja pemajuan, penyediaan,

pembaikan atau pengubahsuaian. Menurut Wee dan Mohamad (2010), pengurusan

sisa pembinaan yang tidak sistematik boleh mendatangkan masalah kepada

persekitaran, kesihatan dan keselamatan pekerja-pekerja binaan.

Bagi sisa industri, jumlah sisa yang dihasilkan pada setiap hari adalah sebanyak

17,000 tan dan sebanyak 26,000 tan sisa pembinaan yang dijana setiap hari (Pelan

Strategik SWCorp 2014-2020,2014). Di Malaysia sejak dua dekad yang lalu, isu alam

sekitar menjadi lebih serius dan masalah ini perlu dibendung. Pembangunan pesat

4

seperti bangunan dan projek-projek infrastruktur telah menjadi penyumbang besar

kepada penjanaan sisa dan pelupusan haram (Begum et al., 2007).

Dewan Bandaraya Kuala Lumpur (DBKL) akan memaksimumkan penggunaan

tapak pelupusan sampah di Sungai Kertas, Gombak, Dengkil, Sepang dan Kuang,

Rawang bagi pembuangan sisa pepejal dari projek pembinaan di sekitar ibu negara.

Datuk Bandar Kuala Lumpur, Datuk Seri Ahmad Phesal Talib berkata, langkah itu

dapat mengatasi masalah pembuangan sampah di tapak-tapak haram yang boleh

menjejaskan kebersihan dan imej Kuala Lumpur. Terdapat lebih kurang 300 hotspot

pembuangan sisa secara haram dan 80 peratus daripadanya bermula dengan

pembuangan sisa pepejal pembinaan seperti konkrit, batu, kayu, besi dan lain-lain

bahan yang digunakan dalam industri pembinaan (A. Majid, 2014).

Seramai 68% daripada kontraktor yang dikaji melaporkan kesediaan untuk

membayar untuk perkhidmatan pengumpulan dan pelupusan sisa dan selebihnya masih

lagi tidak bersedia disebabkan tidak mampu menanggung kos pembayaran. Sejurus

daripada hal tersebut, industri pembinaan akan meningkatkan usaha dalam

mengurangkan peningkatan kos dengan pengurangan sumber, penggunaan semula dan

amalan kitar semula (Begum et al., 2007).

Dalam menangani isu pembuangan sisa ini, terdapat pelbagai cara yang boleh

dipraktikkan oleh semua pihak untuk memastikan kadar pembaziran sisa dapat

dikurangkan sekali gus dapat menjimatkan kos pelupusan serta dapat menjaga

kebersihan alam sekitar. Melihat kepada industri pembinaan, pembaziran bahan binaan

sering terjadi di tapak bina.

Che Ahmad et al. (2014) telah mengenalpasti bahawa kayu adalah bahan

binaan yang sering dibazirkan. Biasanya kayu digunakan sebagai sokongan sementara

dalam kerja-kerja konkrit, sifatnya yang mudah reput menjadikan ia sebagai bahan

5

binaan utama yang sering dibazirkan di tapak bina, walau bagaimanapun ia sering

digunakan semula selagi masih boleh digunakan.

Hasil penyelidikan John dan Itodo (2013) telah mendapati bahawa sumbangan

peratusan purata pembaziran bahan binaan terhadap “project cost overrun” adalah

antara 21-30%. Bahan binaan yang telah dikenalpasti yang sering dibazirkan adalah

mortar yang digunakan untuk kerja plastering manakala acuan keluli menduduki

ranking paling rendah di antara bahan binaan yang sering dibazirkan. Faktor utama

yang membawa kepada pembaziran bahan binaan juga dikenalpasti iaitu penyeliaan

yang lemah.

Berdasarkan kajian oleh Begum et al. (2006), bahan binaan menyumbang

kepada penjanaan kuantiti yang besar kepada sisa pembinaan. Di tapak bina 73%

daripada bahan buangan digunakan semula dan dikitar semula. Pengurangan sampah

dilaksanakan dari segi ekonomi dan juga memainkan peranan yang penting untuk

memperbaiki pengurusan alam sekitar. Penjimatan daripada penggunaan semula dan

kitar semula bahan-bahan buangan dianggarkan 2.5% daripada jumlah bajet projek.

Oleh itu, industri pembinaan boleh menjimatkan wang dengan melaksanakan amalan

meminimakan sisa di tapak bina.

Oleh itu, setelah mengenalpasti permasalahan yang berlaku, maka persoalan

yang dapat ditimbulkan bagi kajian ini adalah seperti apakah jenis sisa bahan binaan

yang lazim di tapak bina? apakah punca berlakunya pembaziran di tapak bina? dan

kaedah apakah yang sering dipraktikkan oleh kontraktor untuk meminimakan sisa

bahan binaan?

6

1.3 Objektif Kajian

Objektif Kajian ini adalah seperti berikut:-

1. Mengenalpasti jenis sisa bahan binaan yang lazim di tapak bina.

2. Mengenalpasti punca berlakunya pembaziran di tapak bina.

3. Mengenalpasti kaedah meminimakan sisa bahan binaan yang dipraktikkan

oleh kontraktor.

1.4 Skop Kajian

Skop kajian adalah tertumpu kepada pihak kontraktor pembinaan gred G7. Di

mana kajian ini mengenalpasti punca berlakunya pembaziran sisa bahan binaan di

tapak bina serta mengenalpasti kaedah untuk meminimakan sisa binaan yang sering

digunakan oleh kontraktor di kawasan Johor Bahru. Selain itu, kajian ini juga bertujuan

untuk mengenalpasti jenis sisa binaan yang lazim di tapak bina.

1.5 Kepentingan Kajian

Kajian ini dijalankan bagi memastikan sistem pengurusan yang sistematik

dapat dilaksanakan untuk menjadikan alam sekitar bebas pencemaran serta penyakit

akibat daripada pengurusan sisa pembinaan yang sangat lemah. Apabila hal ini di

7

ambil tindakan segera, maka ia akan dapat memberi kebaikan kepada generasi akan

datan. Di samping itu, dapat membantu sektor pembinaan menjalankan kerja-kerja

pembinaan yang lebih mesra alam.

Apabila pembaziran dapat dikurangkan, ia dapat menjana ekonomi kerana kos

untuk mengendalikan sisa dan kos bahan binaan dapat dikurangkan. Bagi sektor

pembinaan pula dengan pengurangan pembaziran, penggunaan semula bahan serta

kitar semula dapat menjimatkan kos pembinaan. Adalah penting untuk meminimakan

pembaziran sisa binaan di tapak bina agar kos pembinaan dapat dikurangkan sekali

gus dapat menjaga alam sekitar.

1.6 Metodologi Kajian

Metodologi kajian merupakan suatu proses atau suatu set perkakasan bagi

melaksanakan suatu penyelidikan dan perolehan maklumat. Bagi mencapaikan

objektif bagi kajian ini, pengkaji memilikkan beberapa metodologi seperti yang

dinyatakan di bawah:-

i. Mengenalpasti jenis sisa bahan binaan yang lazim di tapak bina:

Data yang diperoleh adalah daripada soal selidik (primer).

ii. Mengenalpasti punca berlakunya pembaziran di tapak bina:

Data yang diperoleh adalah daripada soal selidik (primer).

iii. Mengenalpasti kaedah meminimakan sisa binaan yang dipraktikkan

oleh kontraktor:

Data yang diperoleh adalah daripada soal selidik (primer).

8

1.6.1 Pengumpulan Data

Peringkat pengumpulan data adalah penting bagi mendapatkan maklumat yang

dikehendaki bagi mencapai objektif yang disasarkan. Dalam kajian ini, dua jenis data

akan dikumpul, iaitu data primer dan data sekunder.

1.6.2 Data Primer

Data yang dikumpulkan melalui kaedah seperti penyelidikan, kajian kes,

pemerhatian adalah dipanggil data primer kerana ia dikumpulkan sendiri oleh

penyelidikan (Naoum, 2007). Pengumpulan data merupakan suatu pertanyaan

terhadap masalah yang telah dikenalpasti yang mana berdasarkan kepada pengkaji

suatu teori yang digubah oleh pembolehubah, diukur melalui perwakilan nombor, dan

dianalisasi menggunakan teknik stastikal. Bagi mengumpulkan data primer bagi kajian

ini, pengkaji menyediakan data set borang soal selidik untuk dijawabkan oleh respoden

bagi kajian ini.

1.6.3 Data Sekunder

Literatur merupakan salah satu bahagian yang penting dalam satu projek

kajian, Kajian ini dilakukan untuk memperluaskan lagi pengetahuan pegkaji tentang

kepentingan dalam pengurusan sisa bahan binaan di tapak bina. Sumber-sumber

rujukan termasuk buku-buku rujukan, jurnal-jurnal, keratan akhbar dan artikel.

Dengan melalui kajian ini, pengkaji dapat mengenalpasti punca berlakunya

pembaziran di tapak bina, seterusnya, mengenalpasti jenis sisa bahan binaan yang

lazim di tapak bina serta mengenalpasti kaedah meminimakan sisa binaan yang

dipraktikkan oleh kontraktor.

9

1.6.4 Carta Alir Metodologi Kajian

Rajah 1.1 Carta Alir Metodologi Kajian

Kenal pasti pernyataan

masalah

Menentukan objektif kajian

Kaedah Kajian

Pengumpulan data

Analisis data

Dapatan kajian

Kesimpulan dan Cadangan

1. Mengenalpasti jenis sisa bahan binaan

yang lazim di tapak bina.

2. Mengenalpasti punca berlakunya

pembaziran di tapak bina.

3. Mengenalpasti kaedah meminimakan sisa

binaan yang dipraktikkan oleh kontraktor.

Data Primer (Borang soal selidik diberi

kepada responden)

Menentukan skop kajian Kontraktor gred G7 di sekitar Johor.

Kaedah kuantitatif,instrumen soal selidik

(close ended), skala likert

Kaedah analisis data- SPSS 20.0, RII

Keputusan hasil daripada analisis kajian

1.Pembaziran sisa bahan binaan di tapak bina.

2. Membuang sisa binaan secara haram

Fasa 1

Fasa 2

Fasa 3

10

1.7 Kajian-kajian Lepas

Antara kajian-kajian lepas yang telah dijalankan adalah seperti kajian oleh

Shah Jahan Bin Omar pada tahun 2009 dari Fakulti Alam Bina. Kajian dilakukan di

sekitar Johor Bahru. Tajuk kajian tersebut adalah Pengurusan Sisa Binaan Di Tapak

Bina yang bertujuan untuk mengenalpasti kaedah pengurusan sisa pembinaan di tapak

bina, mengenalpasti komponen kos yang terlibat dalam pengurusan sisa pembinaan di

tapak bina, mengenalpasti masalah dalam pengurusan sisa pembinaan di tapak bina.

Hasil kajian telah mendapati kaedah kitar semula merupakan kaedah yang kerap

digunakan oleh pihak kontraktor untuk menguruskan sisa pembinaan. Selain itu, kajian

ini juga mendapati bahawa kos terlibat yang paling tinggi adalah kos untuk mengupah

buruh dalam melaksanakan pengurusan sisa tersebut di samping kos untuk

melupuskan sisa itu sendiri. Masalah yang utama berlaku dalam melaksanakan

pengurusan sisa pembinaan adalah peningkatan kos yang merupakan halangan utama

dalam melaksanakan pengurusan sisa pembinaan.

Kajian seterusnya bertajuk Meminimakan Pembaziran Bahan Binaan Di Tapak

Pembinaan oleh Ahmad Tarmizi Bin Md Tahir pada tahun 2011 dari Fakulti

Kejuruteraa Awam. Skop kawasan bagi kajian ini adalah di Sabah dan Johor. Objektif

bagi kajian ini adalah mengenalpasti punca pembaziran di tapak bina serta langkah-

langkah meminimakannya, mengenalpasti jenis sisa bahan binaan yang lazim serta

mengkaji pengurusan terhadadap bahan sisa yang diaplikasikan oleh kontraktor di

tapak bina secara praktikalnya. Hasil kajian bagi objektif pertama adalah punca utama

berlakunya pembaziran sisa binaan di tapak bina adalah disebabkan pengurusan bahan

yang lemah. Seterusnya bagi objektif kedua, jenis bahan binaan yang sering di

bazirkan adalah konkrit. Bagi objektif ketiga, kaedah yang sering dilakukan dalam

pengurusan bahan sisa yang diaplikasikan oleh kontraktor di tapak bina secara

praktikalnya adalah pemesanan bahan di buat mengikut perancangan.

11

BAB 2

KAJIAN LITERATUR

2 KAJIAN LITERATUR

2.1 Pengenalan

Sebagaimana yang telah dinyatakan dalam Bab 1, objektif kajian ialah untuk

mengenalpasti punca berlakunya pembaziran di tapak bina, di samping itu objektif

seterusnya adalah untuk mengenalpasti jenis sisa bahan binaan yang lazim di tapak

bina dan mengenalpasti kaedah meminimakan sisa binaan yang dipraktikkan oleh

kontraktor.

Kajian Literatur ini adalah kaedah pencarian maklumat yang didapati daripada

pembacaan, kajian dan penyelidikan lepas. Maklumat ini diperolehi dengan merujuk

kepada akhbar, majalah, buku-buku, tesis, journal, laporan-laporan, akta, internet dan

lain-lain media massa dan elektronik.

12

2.2 Definisi Sisa Binaan

Sisa pembinaan adalah bahan yang tidak diingini dihasilkan secara langsung

atau tidak langsung oleh industri pembinaan. Ini termasuk bahan binaan lengai (inert)

dan tidak mesra alam seperti konkrit, plaster, kayu, logam, pecahan jubin, batu bata,

batu, penebat, paku, pendawaian elektrik, dan juga sisa yang berasal dari tapak bina.

Sisa pembinaan adalah sisa yang berat, yang mempunyai kepadatan tinggi, dan

memerlukan ruang simpanan yang besar (Mata, Pitroda and M.Vyas, 2015).

Sisa pembinaan diklasifikasikan kepada dua jenis, pertama, bahan buangan

fizikal iaitu sisa yang dihasilkan daripada kerja-kerja pembinaan, penggalian,

pengubahsuaian, perobohan, kerja membaiki jalan dan aktiviti-aktiviti berkaitan

pembinaan lain. Kedua, sisa bukan fizikal dikenali juga sebagai non-value adding

activity yang boleh dilihat sebagai aktiviti-aktiviti yang membazir masa dan kos. Sisa

bukan fizikal juga merangkumi aktiviti-aktiviti yang tidak diingini yang boleh

menyebabkan sisa fizikal juga seperti kerja semula, pengeluaran barang-barang

berlebihan, langkah-langkah proses yang tidak diperlukan, pergerakan yang tidak

perlu oleh pekerja, masa menunggu dan kelewatan (Nagapan, Abdul Rahman and

Asmi, 2011).

2.3 Meminimakan Sisa Binaan

Pengurangan sisa telah menjadi satu isu penting dalam industri pembinaan.

(Al-Hamadani et al., 2014) Terdapat tiga strategi pengurangan atau meminimakan sisa

pepejal yang digunakan dalam projek-projek pembinaan, pertama, mengurangkan

pembaziran, kedua menggunakan semula sisa bahan, dan yang ketiga kitar semula sisa

bahan. Mengurangkan pembaziran merujuk kepada apa-apa amalan atau proses yang

13

mengelakkan, menghapuskan atau mengurangkan sisa di peringkat sumber.

Menggunakan semula dan kitar semula bahan buangan bermaksud meletakkan sisa

bahan kepada penggunaan yang berfaedah. Jika tiga strategi tidak digunakan, bahan

buangan yang dijana akan berakhir di tapak pelupusan.

Meminimakan sisa adalah salah satu tahap tertinggi yang penting untuk

mencapai pembangunan mampan. Hierarki pengurusan sisa di Malaysia adalah dengan

mengurangkan, mengguna semula, kitar semula, merawat dan melupuskan untuk

meminimumkan sisa yang dihasilkan. Sasaran Malaysia untuk dikitar semula adalah

22% daripada sisa yang dihasilkan pada tahun 2020 (Sa'adi, Ismail and Alias, 2015).

Berdasarkan kenyataan Che Ahmad et al. (2014) di dalam artikelnya, pada

dasarnya projek pembinaan mempunyai tiga amalan pengurangan sisa utama;

mengelakkan pembaziran, penggunaan semula bahan-bahan dan sisa kitar semula. Di

samping itu, mengelakkan pembaziran juga dirujuk sebagai meminimumkan sisa di

peringkat sumber. Diikuti dengan menggunakan semula dan kitar semula bahan

buangan yang merujuk kepada menggunakan semula dan kitar semula bahan-bahan

buangan, di mana mengurangkan jumlah bahan buangan yang perlu dilupuskan dan

dibebaskan ke alam sekitar. Walau bagaimanapun, penggunaan semula dan kitar

semula tidak mengelakkan penghasilan sisa tetapi adalah pendekatan untuk

mengurangkan kuantiti buangan yang akhirnya akan dilupuskan dan dirawat.

Meminimakan sisa adalah untuk memastikan kualiti yang tinggi bagi kehidupan dan

persekitaran bersih, kesihatan baik dan keselamatan yang terjamin. Jadual 2.1

menunjukkan Hierarki Pengurusan Sisa Pepejal.

14

Jadual 2.1 Hierarki Pengurusan Pepejal

Hierarchy Definition

Reduce Management of waste through reducing the production of solid waste

Reuse Reuse the material repeatedly

Recycle Production of useful material from the solid waste

Treatment When the stage of reduce, reuse, and recycle is practiced, the quantity

of wste can be minimized. The balance of the waste will be sent to the

waste treatment centre

Disposal The balance of the waste will be sent to the sanitary landfill

Berdasarkan Jadual 2.1, secara keseluruhannya ia menerangkan di peringkat

mengurangkan sisa (reduce), dalam pengurusan bahan binaan haruslah bersistematik

agar sisa dapat dikurangkan. Seterusnya, guna semula (reuse) pula adalah mengguna

semula sisa binaan yang masih boleh diguna pakai seperti bingkai tingkap daripada

bangunan yang terbiar yang masih dalam keadaan baik. Kitar semula (recycle) adalah

satu proses yang menjadikan sisa kepada sesuatu yang berguna. Dalam peringkat

rawatan (treatment), selepas selesai mengurangkan sisa (reduce), guna semula (reuse),

dan kitar semula (recycle), sisa dapat dikurangkan dari segi kuantitinya dan akan di

hantar ke pusat rawatan pelupusan. Selepas rawatan (treatment), sisa akan dilupuskan

(disposal) dengan menghantar ia ke tapak pelupusan dan ini akan mengurangkan

pelupusan sisa di tapak pelupusan kerana hanya sisa yang sepatutnya sahaja perlu

dilupuskan.

15

2.4 Jenis sisa Bahan Binaan yang Lazim di Tapak Bina

Terdapat pelbagai jenis sisa bahan binaan yang ada di tapak bina. Tam, Shen

dan Tam (2007) menjalankan kajian di Hong Kong bertujuan untuk menilai tahap

pembaziran bahan binaan yang berbeza di tapak pembinaan. Dalam menjayakan kajian

ini, 19 projek pembinaan telah dikaji di antara tahun 2003 dan 2005. Hasil kajian

mendapati sisa daripada konkrit adalah 8.99%, tetulang 7.7%, acuan, 20%, blok atau

bata 8.9%, dan jubin 15.58%. Kesimpulan daripada hasil kajian dapat menyatakan

bahawa bahan yang paling di bazirkan di tapak pembinaan di Hong Kong adalah acuan

kayu.

Berdasarkan kajian yang dijalankan oleh Shareh Musa, Shafii and Syed

Muhammad Zubir (2009), kayu adalah antara bahan-bahan binaan yang sering diguna

pakai untuk kerja-kerja pembinaan bangunan, jumlah kayu sebagai sisa binaan di

tapak bina yang paling tinggi. Kayu banyak digunakan bermula dari proses membuat

cerucuk hinggalah kepada proses pembinaan bumbung rumah. Selain itu, kayu juga

banyak digunakan sebagai acuan. Rajah 2.1 menunjukkan nilai min bagi setiap jenis

penjanaan sisa.

16

Rajah 2.1 Carta Bar nilai Min Jenis Penjanaan Sisa Bahan Binaan.

Sumber: Shareh Musa, Shafii and Syed Muhammad Zubir (2009) dalam kajian,

Potensi kitar semula dalam industri pembinaan: Kajian kes Daerah Batu Pahat, Johor

Satu kajian yang lebih terkini di Amerika Syarikat antara (2009-2010) dari

pemprosesan 20,000 tan sisa pembinaan dan perobohan telah dikenalpasti pembaziran

peratusan berikut merupakan beberapa bahan binaan; kayu 30%, konkrit 5%, kerikil,

batu baur dan pasir, 20%, dry wall 3%, bumbung asphalt 5%, logam ferus dan bukan

ferus, 9%, plastik 1%, kadbod dan kertas 3% dan pelupusan sampah 5% (Napier,

2012).

Walau bagaimanapun, terdapat kajian lain yang mendapati kayu bukan sisa

binaan yang paling tinggi di tapak bina. Hasil penyelidikan John dan Itodo (2013)

berdasarkan Rajah 2.0 telah mendapati bahawa bahan binaan yang telah dikenalpasti

yang sering dibazirkan adalah mortar yang digunakan untuk kerja-kerja plastering

manakala acuan keluli menduduki ranking paling rendah di antara bahan binaan yang

sering dibazirkan.

17

Jadual 2.2 Kedudukan bagi jenis bahan binaan

Building Materials N Mean Response Rank

Mortar from plastering/ rendering 56 3.32 1

Timber formworks 56 3.23 2

Sandcrete blocks 56 3.16 3

Concrete 56 2.79 4

Ceramic/Vitrified tiles 56 2.70 5

Clay tiles 56 2.66 6

Wood used for flooring 56 2.52 7

PVC tiles 56 2.36 8

Bricks 56 2.27 9

Fibre-cement roofing sheets 56 2.21 10

Paints 56 2.16 11

Iron bars 56 2.14 12

Long span aluminum roofing sheets 56 1.88 13

Steel formwork 56 1.50 14

Kesimpulannya, merujuk kepada kajian-kajian lepas, jenis-jenis bahan binaan

utama yang sering dibazirkan adalah konkrit, kayu, batu baur, pasir, mortar, batu bata,

besi tetulang, dan jubin. Bagi bahan-bahan lain masih juga berlaku pembaziran tetapi

peratusan sisanya adalah sangat kurang dalam pembinaan bangunan. Dalam kajian

yang akan dilakukan ini bahan binaan yang akan dipilih dalam soal selidik adalah:-

i. Konkrit

ii. Kayu

iii. Batu baur

iv. Pasir

v. Mortar

vi. Batu bata

vii. Besi tetulang

viii. Jubin

18

2.4.1 Konkrit

Menurut Shen et al. (2002), pembaziran terhadap konkrit mungkin akibat

lebihan semasa penuangan konkrit ke acuan. Penyebab lain adalah pembaziran konkrit

boleh berlaku disebabkan kuantiti yang dipesan berlebihan berbanding kuantiti

sebenar yang akan di gunakan di tapak bina (Shen et al., 2002). Perkara seperti ini

berlaku disebabkan kesilapan semasa di menganggar kuantiti atau merekabentuk

kuantiti untuk membuat pesanan.

Konkrit biasanya terdiri daripada pasir, batu baur, simen, dan air. Pembaziran

terhadap pasir, batu baur juga akan dibincangkan.

2.4.2 Kayu

Kayu biasanya diguna pakai dalam industri binaan adalah terdiri daripada kayu

yang sudah diawet. Bahan kayu digunakan untuk kerja seperti kerja struktur, rangka

pintu dan tingkap, kemasan dinding dan lantai dan kabinet. Jabatan Penghutanan

Malaysia telah mengelaskan kayu keras kepada tiga kumpulan berdasarkan

ketumpatan dan kelasakan semulajadi kayu iaitu:

i. Kayu keras berat (berketumpatan lebih daripada 880 kg/m3).

ii. Kayu keras sederhana (berketumptan antara 720kg/m3 hingga 8820

kg/m3).

iii. Kayu keras ringan (berketumpatan kurang daripada 720 kg/m3).

Pembaziran terhadap kayu biasanya berlaku semasa proses pemotongan. Pembaziran

akibat pemotongan adalah tidak boleh dielakkan kerana saiz dan bentuk kayu tidak

boleh dipesan mengikut rekabentu yang telah ditetapkan. Selain itu, pembaziran

terhadap kayu juga berlaku apabila ia disimpan di temapt yang terlindung dari sinaran

19

matahari dan hujan. Ini boleh menyebabkan kayu tersebut berubah menjadi bengkok

atau pulasan. Biasanya, kayu yang tidak digunakan lagi akan dibakar kerana itu cara

terbaik untuk melupusakannya

2.4.3 Batu Baur

Saiz batu baur yang digunakan untuk konkrit ataupun untuk kerja-kerja lain

adalah berbeza-beza saiznya daripada beberapa milimeter besar sehinggalah kepada

butir-butir yang paling halus. Batu baur umumnya dapat dibahagikan kepada dua

kumpulan iaitu:-

a) Batu baur halus (saiz kurang daripada 5mm)

b) Batu baur kasar (saiz lebih daripada 5mm)

Batu baur halus boleh diperolehi daripada pasir-pasir sungai atau lombong dan

daripada kuari batu. Manakala batu baur kasar pula boleh didapati daripada baut-batu

sugai atau lombong yang dinamakan sebagai batu baur tak dikisar dan juga daripada

kuari iaitu dinamakan sebagai batu baur yang dikisar.

Batu baur kasar yang diambil dari kuari adalah berbentuk bersegi dengan

saiznya yang berubah-ubah iaitu 50 mm, 37.5 mm, 25 mm, 20 mm dan 14 mm.

Manakala batu baur kasar yang diperolehi daripada sungai dan lombong pula adalah

berbentuk bulat. (MS 7.5: 1971)

Batu baur semula jadi yang terbentuk bole dikelaskan mengikut jenis

batuannya. Antara batu baur yang dimaksudkan adalah seperti yang ditunjukkan dalam

Jadual 1. Kebiasannya, jenis batu baur yang sering digunakan di Malaysia adalah

terdiri dariapda batuan jenis granit, batu kapur, batu pasir dan konglomerat.

20

Jadual 2.3 Jenis-jenis batu baur mengikut kumpulan

Kumpulan Batuan Jenis Batuan

Kumpulan basalt Basalt, andesit, dolerite dan spilit

Kumpulan granit Gneis, granit dan syenit

Kumpulan batu kapur Dolomit, batu kapur dan marmar

Kumpulan batu api Chert dan batu api

Kumpulan batu pasir kasar Konglomerat, aglomerat, pasir kasar dan batu pasir

Kumpulan syis Filit, syis, sabak

Sumber: Malaysian Standard (MS 7.5:1971)

Cara penyimpanan batu baur haruslah dipantau kerana apabila batu baur sukar

diasingkan apabila sudah bercampur dengan pasir, ia sukar untuk diasingkan dan ini

akan menyebabkan ia akan dibiarkan begitu sahaja di kawasan penyimpanan dan tidak

digunakan. Pembaziran terhadap batu baur juga selalunya berlaku semasa

penghantarannya ke tapak bina.

21

2.4.4 Pasir

Pasir juga adalah bahan binaan yang terpenting. Timbunan pasir perlu sentiasa

dipantau terutamanya semasa proses penyimpanan. Timbunan pasir perlu ditutup atau

dilindung dengan kain kanvas untuk mengelakkan psir tersebut daripada terkena air

semasa hujan yang boleh menyebabkannya meleleh ke kawasan jalan dan kuantiti

pasir tersebut akan berkurang.

2.4.5 Mortat

Mortar adalah bahan yang digunakan dalam pembinaan untuk mengisi jurang

antara batu-bata dan blok. Mortar adalah campuran pasir, pengikat seperti simen atau

kapur, dan air dan dijadikan sebagai bancuhan yang kemudiannya akan menjadi keras.

Kerja melepa adalah bertujuan untuk menghasilkan kemasan pada dinding batu

bata. Semasa kerja lepaan dilakukan banyak mortar yang jatuh dan bertimbun

dibawah. Di samping itu, ada juga mortar yang telah dibacuh tetapi tidak digunakan

sepenuhnya dan akhirnya membawa kepada pembaziran.

2.4.6 Batu Bata

Batu bata ialah bahan bnaan yang berbentuk segiempat bujur. Ia dieprbuat

daripada bahan tak organic yang keras serta lasak. Saiz dan beratnya direkabentuk khas

supaya mudah dipegang dengan sebelah tangan sahaja. Ukuran panjangnya ialah dua

kali ukuran lebarnya dengan di campur tebal satu lapisan ikatan mortar serta ukuran

tebalya yang lebih kurang dua pertiga ukuran lebarnya.

22

Terdapat bermacam jenis dan bentuk batu bata yang terdapat dalam industri

pembinaan di Malaysia. Di mana, jenis dan bentuknya bergantung pada punca bahan

mentah yang digunakan, cara pengilangan dan kegunaannya.

2.4.7 Besi Tetulang

Besi tetulang adalah antara komponen bahan utama yang digunakan dalam

pembinaan bangunan struktur konkrit. Pengawalan penggunaan besi adalah sesuatu

yang sukar kerana ia melibatkan jenis dan bentuk yang bakal digunakan dalam

pembinaan. Kebanyakkan syarikat menggunakan jadual penukaran untuk menempah

besi mengikut berat yang diperlukan. Selain itu, kebanyakkan kontraktor juga membeli

bahan secara mengikut saiz dan panjang yang diperlukan (cut to size) agar dapat

mengoptimumkan penggunaan besi di tapak bina di samping dapat mengurangkan

lebihan pemotongan.

Rajah 2.2 Jenis-jenis batu bata

23

2.4.8 Jubin

Pembaziran jubin biasanya dipengaruhi oleh pelbagai peringkat pembinaan.

Pertama di peringkat reka bentuk, saiz jubin yang mungkin tidak sesuai dengan apa

yang dinyatakan dalam reka bentuk kerana pemantauan dan komunikasi yang lemah.

Dalam pada itu, sisa berlaku kerana jumlah jubin yang digunakan hanya pada saiz

kawasan yang telah ditetapkan sedangkan jubin yang dipesan melebihi permintaan.

Tambahan pula, semasa pengangkutan, jubin menjadi mudah retak, perhatian perlu

diberi lebih dalam menangani permasalahan ini.

2.5 Punca Berlakunya Pembaziran Sisa Binaan

Terdapat pelbagai punca yang membawa kepada pembaziran sisa bahan binaan

di tapak bina. Walaupun pelbagai tindakan dalam mengurangkan pembaziran sisa

binaan tetapi permasalahan ini tidak pernah selesai sehingga ke hari ini. Berdasarkan

kajian daripada Nagapan, Abdul Rahman and Asmi (2012), punca berlakuna

pembaziran sisa bahan binaan ini dapat dikategorikan kepada beberapa bahagian. Oleh

itu, melalui kategori yang telah dikelaskan ini, punca-punca pembaziran sisa bahan

binaan di tapak bina dapat dilihat dengan jelas. Kategori yang telah dikelaskan adalah

seperti berikut:-

i. Reka bentuk

ii. Pengendalian

iii. Pekerja

iv. Pengurusan

v. Keadaan Tapak

vi. Perolehan

vii. Luaran

24

2.5.1 Reka Bentuk

Dalam kategori reka bentuk, antara punca yang sering menjadi penyebab utama

pembaziran sisa bahan binaan di tapak bina adalah seperti perubahan reka bentuk

terutamanya semasa pembinaan. S. Alwi, K. Hampson, and S. Mohamed (2002),

perubahan reka bentuk yang berlaku bukan kerana kesalahan kontraktor, tetapi ia boleh

berlaku dalam seni bina, struktur , paip dan saliran, atau aspek lain reka bentuk .

Perubahan reka bentuk adalah hasil daripada permintaan pemilik atau pelanggan untuk

memenuhi keperluan dan keutamaan mereka. Ghanim A Bekr (2014) berpendapat,

bahan binaan yang telah dibeli daripada pembekal berdasarkan reka bentuk asal akan

menjadi sisa jika berlaku perubahan reka bentuk jika bahan binaan tersebut tidak dapat

dijual atau dipulangkan semula kepada pembekal. Hal ini sama seperti struktur yang

telah dibina, jika berlaku perubahan pada reka bentuk, struktur tersebut perlu di

robohkan dan ini juga membawa kepada penjanaan sisa.

Di samping itu, kurangnya maklumat tentang sesuatu reka bentuk juga antara

faktor dalam pembaziran sisa bahan binaan. Seterusnya, kualiti rekabentuk juga perlu

dititk beratkan, apabila kurangnya kualiti dalam reka bentuk, ia akan menjadi punca

penghasilan sisa. S. Alwi, K. Hampson, and S. Mohamed (2002), ketiga-tiga faktor ini

adalah penyebab yang saling berkaitan dalam penghasilan sisa bahan binaan. Apabila

maklumat reka bentuk kurang, maka hasil reka bentuk juga akan terjejas kualitinya.

Peranan pereka bentuk yang berpengalaman juga adalah penting. Tanpa

pengalaman dan kemahiran yang baik, kesilapan dalam mereka bentuk akan sering

terjadi dan ini akan menjana pembaziran sisa bahan binaan. Berdasarkan hasil kajian

daripada Ekanayake dan Ofori (2004), telah mendapati antara punca pembaziran sisa

adalah daripada kelemahan daripada pereka bentuk yang tidak berpengalaman. Pereka

bentuk yang tidak berpengalaman dari segi kaedah pembinaan, proses pembinaan

berlaku dan jugak pemilihan bahan.

25

2.5.2 Pengendalian

Dari segi pengendalian pula, perkara yang membawa kepada punca

pembaziran bahan binaan di tapak bina adalah seperti tempat penyimpanan bahan yang

kurang sesuai. Kegagalan membuat perancangan yang baik untuk penyimpanan bahan

binaan yang boleh mengakibatkan kerosakan atau hilang. Hal ini membawa kepada

penjanaan sisa bahan binaan di tapak bina (O.O Faniran dan G Caban, 1998).

Kenyataan ini turut disokong oleh S. Alwi, K. Hampson, and S. Mohamed (2002).

Seterusnya, pengendalian bahan yang lemah. Di dalam buku yang di tulis oleh

P.Gopalakrisnan dan M.Sundaresan (2011), terdapat panduan berkenaan pengendalian

bahan di tapak bina :

i. Operasi pengendalian hendaklah diaturkan dalam turutan logic supaya

pengendalian mempunyai arah dan bergerak lancer.

ii. Penggunaan pengaruh graviti dapat menjimatkan kos tenaga dan

minyak.

iii. Peralatan yang diguna pakai untuk pengendalian hendaklah

dipiawaikan supaya dapar digunakan secara berulang kali dan ini dapat

mengurangkan penggunaan peralatan lain.

iv. Memasukkan program baikpulih secara kerap ke atas peralatan yang

digunakan dalam pengendalian bahan supaya perjalanan masa boleh

diminimumkan.

v. Kriteria yang perlu diambil kira dalam pemilihan peralatan

pengendalian adalah seperi serba guna dan kesesuaian perlu diambil

kira. Ini kerana ia dapat meminimumkan pelaburan ke atas peralatan

pengendalian yang khas hanya untuk sesuatu tujuan sahaja.

vi. Perkara yang paling penting dalam merekabentuk sustem pengendalian

bahan binaan adalah faktor keselamatan. Sistem tersebut haruslah

mudah dan selamat untuk dikendalikan.

26

vii. Elak daripada melakukan pergerakan yang akan menyebabkan

pembaziran.

viii. Lokasi penyimpanan bahan hendaklah berada berhapiran dengan

kawasan yang menggunakan bahan tersebut untuk mengurangkan

kadar pergerakan dan meminimumkan pelaburan dalam system

pengendalian bahan.

ix. Operasi pengendalian yang tidak produktif seperti mengangkat bahan

menggunakan tali, pembebanan dan lain-lain hendaklah dikurangkan

dalam pengendalian bahan.

x. Berat setiap unit bahan yang dihantat mestilah dimaksimumkan untuk

memberi porduktiviti yang baik dalamsetiap ‘tempoh perjalanan

pengendalian.’

Apabila pengendalian bahan binaan cekap, ia akan menghasilkan satu projek

yang lebih bersistematik. Di samping itu, kos bahan binaan juga dapat dikurangkan

serta pembaziran sisa bahan binaan di tapak bina juga dapat di atasi.

Tanpa panduan yang betul dalam pengendalian bahan ia juga membawa kepada

berlaku kerosakan ketika proses penghantaran. Bahan binaan yang rosak akan

dipulangkan kembali kepada pembekal, dan proses penghantaran yang baru akan

dilakukan. Hal ini akan menjejaskan proses penghantaran kerana berlaku kelewatan.

Kelewatan dalam proses penghantaran membawa penyumbang besar kepada

sisa bukan fizikal iaitu berkaitan dengan produktiviti kerja (Nagapan, Abdul Rahman

and Asmi, 2012). Walau bagaimanapun, apabila penghantaran tidak mengikut waktu

ditetapkan, ia sedikit sebanyak mengganggu pengurusan penyimpanan bahan di dalam

stor. Seterusnya, membawa kepada penjanaan pembaziran sisa bahan binaan.

27

Kualiti bahan binaan yang rendah juga merupakan punca berlakunya

pembaziran sisa terahadap bahan binaan di tapak bina. (S. Alwi, K. Hampson, and S.

Mohamed, 2002; Ghanim A. Bekr, 2014). Kualiti bahan binaan yang kurang lebih

berisiko mengalami kerosakan dan kegagalan dalam melaksanakan sesuatu aktiviti

pembinaan. Namun, walaupun berkualiti tinggi tetapi tidak disimpan di tempat yang

selamat dan sesuai, terdedah kepada cuaca, bercampur aduk dengan bersama bahan

lain, ia juga akan menjejaskan kualiti bahan tersebut.

2.5.3 Pekerja

Salah satu punca penjanaan sisa di tapak bina juga adalah berpunca daripada

kesilapan pekerja ketika melakukan kerja-kerja pembinaan. Nagapan, Abdul Rahman

dan Asmi (2011), menyatakan bahawa kesilapan pekerja berlaku akibat daripada kerja

lebih masa. Kesilapan pekerja juga menyumbang kepada sisa bukan fizikal. Sebagai

contoh, kesilapan semasa kerja-kerja konkrit boleh menyebabkan kerja semula dan ia

memakan masa. Di samping itu, kesilapan mengendalikan peralatan boleh

menyebabkan kerosakan. Ini akan menyebabkan kerja terpaksa diberhentikan dan kos

projek meningkat. Tempoh menunggu untuk baik pulih mesin membawa kepada

kelewatan. Oleh itu, ia boleh menjana banyak sisa fizikal dan bukan fizikal. Ini boleh

dielakkan dengan memilih pekerja berpengalaman dan terlatih.

Kekurangan pengambilan pekerja mahir juga menyebabkan berlaku

pembaziran di tapak bina. L. G. Garas, R. A. Anis, and E. A. Gammal (2001),

menyatakan bahawa latihan kemahiran yang tidak mencukupi terhadap pekerja

pembinaan akan membawa kepada penjanaan sisa. Hal ini menyebabkan pekerja

pembinaan akan kurang berpengalaman dalam melakukan kerja-kerja pembinaan (S.

Alwi, K. Hampson, and S. Mohamed, 2002). Sebagai contoh latihan kemahiran belia

yang dibiayai sepenuhnya oleh CIDB. Program ini telah di anjurkan oleh Akademi

Binaan Malaysia untuk golongan belia agar mempunyai kemahiran dalam kerja

pembinaan tanpa bergantung kepada tenaga kerja asing.

28

Walau bagaimanapun, dalam industri pembinaan di Malaysia ini, pengambilan

pekerja asing semakin meningkat, malahan tidak semua daripada mereka mempunyai

kemahiran dalam kerja-kerja pembinaan. Walaupun sesebuah projek mempunyai

ramai pekerja, tetapi jika bilangan pekerja mahir adalah sedikit, ia membawa kepada

produktiviti yang lemah dan berlaku penjanaan sisa bahan binaan.

Faktor seterusnya, sikap pekerja yang sambil lewa selalunya dikaitkan dengan

pekara seperti bekerja dengan lambat, malas, melawan balik arahan yang diberikan

oleh penyelia atau pengurus projek, selalu mengambil cuti dan lewat kerja ke tempat

kerja. Apabila bekerja sambil lewa, ia juga menyumbang kepada faktor berlakunya

pembaziran di tapak bina (Nagapan, Abdul Rahman and Asmi, 2012).

2.5.4 Pengurusan

Perancangan kerja dan pengurusan yang baik memberi kebaikan kepada

sesebuah projek. Proses setiap kerja akan lebih terancang dan terkawal apabila adanya

sistem perancangan dan pengurusan kerja yang sistematik. Kelemahan dalam

merancang dan mengurus akan memberi kesan kepada penangguhan kerja mungkin

disebabkan kelewatan peralatan dan bahan binaan sampai ke tapak bina. Selain itu,

berlaku kerosakan dan kehilangan bahan binaan serta pemilihan bahan binaan tidak

menemui spesifikasi yang betul (Alwi, 2003). Di samping itu, ia juga menyebabkan

kualiti penyampaian maklumat terjejas. Pekerja di tapak binaan tidak mendapat

maklumat yang baik seperti yang tercatat dalam dokumen kontrak. Sebagai contoh,

kesilapan maklumat boleh menyebabkan seorang kontraktor terpaksa memasang jubin

kali kedua disebabkan jubin yang dipasang awal tidak mengikut spesifikasi. Ini telah

menyebabkan penjanaan sisa pecahan jubin dan kerugian masa kerja (Nagapan, Abdul

Rahman and Asmi, 2012).

S. Alwi, K. Hampson, and S. Mohamed (2002), telah mengenal pasti bahawa

kaedah pembinaan yang tidak sesuai adalah salah satu penyebab penjanaan sisa.

29

Antara jenis kaedah pembinaan yang telah dinyatakan oleh Tam. et. al (2007) adalah

seperti large panel system, pre-fabrication component dan mengurangkan kerj-kerja

wet-trade iaitu seperti kerja-kerja melepa, kerja-kerja plaster dinding dan yang

berkaitan.

Faktor pengawasan yang lemah adalah merupakan faktor yang paling

signifikan dalam penjanaan sisa di sektor pembinaan. Faktor pengawasan selalunya

dipandang ringan oleh pihak pengurusan di tapak bina disebabkan jumlah penyelia

yang tidak cukup terutamanya bagi projek besar. Ini menyebabkan penyelia tidak dapat

mengawal semua perkara yang berlaku di tapak pembinaan. (Nagapan, Abdul Rahman

and Asmi, 2012).

Bagi faktor kawalan yang kurang pula, ia juga ketara menyumbang kepada

sisa fizikal. Majoriti sisa pembinaan yang dihasilkan di tapak yang tidak terkawal.

Sebagai contoh, masalah-masalah ini berkaitan dengan penghantaran bahan, kurang

kawalan dalam jumlah batu bata dihantar dan kerosakan bata semasa operasi

pemunggahan. Nilai kawalan mestilah dititikberatkan dalam pengurusan pembinaan

(Nagapan, Abdul Rahman dan Asmi, 2011).

2.5.5 Keadaan Tapak Bina

Tinggalan sisa bahan binaan di tapak adalah faktor utama yang menyumbang

kepada penghasilan sisa fizikal iaitu potongan bar keluli, formwork yang telah diguna

pakai dan batu bata pecah. Sisa ini sentiasa berlaku pada akhir projek pembinaan.

Sikap penyelia projek dan pekerja yang tidak mengambil peduli tinggalan sisa ini

membawa kepada penjanaan sisa bahan binaan (Nagapan, Abdul Rahman dan Asmi,

2011).

30

Menurut Nagapan, Abdul Rahman dan Asmi (2011) juga, faktor keadaan tapak

yang kurang baik pula adalah seperti pembinaan bangunan tinggi di tengah-tengah

bandar metropolitan yang memerlukan pengangkutan peralatan berat yang

menggunakan banyak masa. Masa ditakluki semasa proses pembinaan adalah bahan

buangan bukan fizikal. Walau bagaimanapun, apabila penghantaran tidak mengikut

waktu ditetapkan, ia sedikit sebanyak mengganggu pengurusan penyimpanan bahan di

dalam stor. Seterusnya, membawa kepada penjanaan pembaziran sisa bahan binaan.

Oleh itu, penyiasatan tapak perlu dilakukan secara sistematik dan betul

sebelum memulakan pembinaan di tapak.

2.5.6 Perolehan

Urio dan Brent (2006) telah mendapati kesilapan ketika membuat pesanan

kepada pembekal dan kesilapan dalam penghantaran adalah faktor penyumbang

kepada sisa bahan binaan di tapak bina. Sebagai contoh, apabila tersilap membuat

pesanan saiz keluli atau terlebih membuat pesanan batu bata, ia akan menyebabkan

penjanaan sisa. Hal ini juga akan berlaku jika terjadi kesilapan dalam penghantaran.

Pembekal terpaksa membuat penghantaran sekali lagi dan ini akan memakan masa. Ia

akan menggangu produktiviti kerja serta mengganggu pengurusan penyimpanan bahan

binaan di tapak bina.

Bagi kesilapan dalam membuat kajian kuantiti, Polart dan Ballard (2004)

menyatakan kesilapan dalam mengukur kuantiti bahan binaan yang diperlukan

membawa kepada lebihan bahan binaan. Ini akan menyumbang kepada penjanaan sisa

bahan binaan di tapak bina.

31

2.5.7 Luaran

Kesan cuaca menjadi faktor yang paling dominan dan berpengaruh

menyumbang kepada sisa pembinaan. Hujan lebat dengan ribut kuat merosakkan

banyak bahan-bahan pembinaan di tapak seperti kerosakan formwork, konkrit

bercampur air yang banyak dan tidak boleh digunakan lagi dan bar keluli yang akan

berkarat (Nagapan, Abdul Rahman dan Asmi, 2011).

(Nagapan, Abdul Rahman dan Asmi, 2011) Kecurian, kemalangan dn

vandalism adalah antara faktor luaran yang membawa kepada pembaziran sisa bahan

binaan di tapak bina.

Garas, Anis dan Gammal (2001) juga menyokong bahawa kecurian dan

vandalisma itu penyebab pembaziran sisa bahan binaan. Perkara seperti ini adalah

antara masalah yang sering terjadi di tapak-tapak pembinaan khasnya. Bagi mengatasi

permasalahan ini, pihak kontraktor perlu melantik beberapa orang pekerja untuk

ditugaskan dalam menjaga kawasan tapak bina terutamanya di waktu malam. Antara

bahan yang sering dicuri adalah seperti kayu, besi, wayar dan mesin-mesin pembinaan

yang mudah diangkat.

Keadaan tapak bina yang tidak teratur boleh menyebabkan kemalangan ketika

waktu bekerja dan memberi kesan kepada bahan binaan. Hal ini boleh dilihat apabila

tempat penyimpanan bahan binaan yang tidak sesuai dan menyebabkan ia jatuh lalu

membawa kepada kemalangan. Berkemungkinan bahan binaan tersebut mengalami

kerosakan dan tidak dapat digunakan lagi.

Nagapan, Abdul Rahman and Asmi (2012), sisa fizikal pembinaan boleh

terjana jika kurangnya penguatkuasaan undang-undang. Menurutnya lagi, bilangan

penguatkuasa bagi menjaga masalah sisa pembinaan masih kurang di sektor awam.

32

Selain itu, seorang responden dari Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan

menyatakan bahawa undang-undang Akta Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan

Awam (Akta 672) telah diwartakan pada tahun 2007, tetapi kurangnya pegawai

penguatkuasa menyebabkan banyak sisa pepejal pembinaan terhasil di kebanyakkan

tapak pembinaan di negara ini. Oleh itu, penguatkuasaan undang-undang diperlukan

bagi menerapkan sikap positif kepada kontraktor dan mengawal aktiviti yang boleh

menjana sisa pembinaan.

2.6 Pengurusan Sisa Pembinaan

Rajah 2.3 Hierarki pengurusan sisa pepejal. Sumber: Garis Panduan Pengurusan Sisa

Pepejal Sisa Binaan di Tapak Bina, (2013)

Dalam pengurusan sisa pepejal pembinaan, perancangan yang teliti dan

pengawalan sumber yang cekap merupakan faktor untuk mencapai pengurusan sisa

pepejal yang cekap dan lestari. Berdasarkan Garis Panduan Pengurusan Sisa Pepejal

Pencegahan dan Pengurangan Sisa

Guna Semula Sisa

Kitar Semula Sisa

Pemerolehan Semula Sisa

Pelupusan Sisa

Pemuliharaan sumber

yang maksimum

33

di Tapak Bina (2013), di dalam perancangan pengurusan sisa pepejal pembinaan bagi

sesuatu pembangunan, elemen 3R iaitu Reuse, Reduce dan Recycle perlu diterap dan

dimanfaatkan sebaik mungkin dengan berteraskan kepada hierarki pengurusan sisa

pepejal seperti dalam Rajah 2.3, supaya kesan daripada aktiviti pembangunan kepada

alam sekitar termasuk pembakaran terbuka dan pencemaran sumber air dan tanah

dapat dikurangkan.

Seterusnya, untuk memastikan sumber semulajadi (virgin material) bahan

pembinaan dapat digunakan secara optimum dengan mengambil kira elemen kitar

hayat (life cycle) dan seterusnya mengurangkan pembaziran kerana sisa pepejal

pembinaan mempunyai nilai kitar semula yang tinggi. Di samping itu, dapat

mengurangkan pewujudan longgokkan sisa pepejal yang dilupuskan dan menyalahi

undang-undang (illegal dumping). Selain itu, tidak memendekkan jangka hayat tapak

pelupusan dan pengurusan sumber dapat dirancang dan dikawal dengan cekap. Secara

tidak langsung dapat menjimatkan kos pelupusan sisa pepejal

2.6.1 Pencegahan Dan Pengurangan Sisa

Di dalam Garis Panduan Pengurusan Sisa Pepejal Sisa Binaan di Tapak Bina

(2013) telah menyatakan pengurusan dan pengendalian bahan binaan di tapak bina

memainkan peranan yang penting dalam aspek pengurangan dan pertambahan janaan

sisa. Langkah pencegahan dan pengurangan sisa memberi banyak kelebihan dan

faedah terutamanya dari aspek kewangan kerana ia membantu mengurangkan

pembaziran pembelian bahan-bahan pembinaan dan mengurangkan pembuangan sisa

pepejal dari tapak bina (Garis Panduan Pengurusan Sisa Pepejal Sisa Binaan di Tapak

Bina, 2013). Sebagai contoh, jika kayu – kayu untuk acuan konkrit (formwork) tidak

dilindungi daripada cuaca hujan dan panas sama ada ditutup dengan menggunakan

kain kanvas atau diletakkan dibawah ruangan berbumbung, jangka hayat kayu tersebut

akan berkurangan. Ini kerana masalah kualiti bahan yang rendah kesan daripada cuaca

dan ianya tidak sesuai lagi untuk diguna pakai. Maka kayu – kayu tersebut akan

dilupuskan berbanding jika bahan binaan dijaga dan dikendalikan dengan baik. Antara

34

kaedah – kaedah yang boleh digunapakai untuk mencegah penghasilan sisa adalah

dengan memastikan:-

a) Bahan binaan yang dipesan daripada pembekal hanya mengikut keperluan bagi

mengelak terlalu banyak bekalan pembinaan di tapak

b) Penyimpanan dan pengendalian bahan binaan di tapak bina dilaksanakan

dengan betul bagi mengurangkan penghasilan bahan-bahan binaan yang rosak.

c) Selain itu, pengasingan merupakan salah satu daripada kaedah pencegahan dan

pengurangan sisa pepejal pembinaan. Pengasingan merupakan suatu proses

untuk mengasingkan sisa pepejal yang boleh dikitar semula mengikut jenis dan

komponen sisa daripada sisa pepejal yang hendak dilupuskan. Ianya bertujuan

untuk meningkatkan nilai bahan yang diasingkan dan menggalakkan aktiviti

3R di tapak bina. Secara tidak langsung, ia membantu mengurangkan jumlah

sisa pepejal dihantar ke tapak pelupusan.

2.6.2 Guna Semula Sisa

Guna semula ialah penggunaan semula bahan terpakai, sama ada untuk tujuan

yang sama atau untuk tujuan yang lain. Melalui kaedah ini, masa, wang, tenaga dan

sumber boleh dijimatkan. Bahan yang dijana atau diselamatkan (salvaged) di tapak

bina hendaklah diguna semula seoptimum yang mungkin dan pelupusan bahan

tersebut hanya boleh dilaksanakan sebagai langkah terakhir. Inisiatif ini adalah penting

bagi memaksimumkan kecekapan penggunaan bahan tersebut, sebagai contoh:-

a) Bahan seperti tanah top soil boleh diasingkan buat sementara dan diguna

semula sebagai bahan untuk kerja - kerja landskap bagi pembangunan yang

telah siap.

b) Acuan kayu formwork daripada kerja - kerja konkrit boleh diguna berulang-

kali sebelum dilupuskan.

35

c) Sisa konkrit dan batu daripada aktiviti pemecahan (hacking) boleh diguna

semula untuk membuat tambakan ke atas tanah lembut di sekitar tapak

bina.

Bagi kerja – kerja pengubahsuaian dan perobohan, penggunaan kaedah

deconstruction atau penanggalan komponen bagi sesuatu bangunan secara terpilih

(selective dismantlement) amat digalakkan khusus untuk diguna dan dikitar semula

sama ada untuk kegunaan pembangunan yang sama atau untuk kegunaan projek

pembangunan yang lain. Antara manfaat yang boleh diperolehi daripada kaedah

deconstruction adalah seperti berikut:-

a) Menggalakkan penggunaan semula sumber bahan binaan dengan kos yang

rendah, berbanding daripada dibuang atau dilupuskan.

b) Mengurangkan kesan negatif kepada alam sekitar akibat daripada

pengekstrakan sumber asli, pengangkutan dan penggunaan tenaga sebagai

bahan untuk pembinaan bangunan.

c) Menawarkan penjimatan kos pembinaan kerana deconstruction mampu

mengurangkan kos pelupusan.

Contoh komponen yang boleh diselamatkan melalui kaedah deconstruction

adalah seperti batu-bata, jubin bumbung, kekuda bumbung (roof truss), bingkai pintu,

bingkai tingkap dan sebagainya. Teknik ini boleh dimasukkan ke dalam penyata

kaedah (method statement) dengan komponen – komponen yang hendak di tanggalkan

dikenalpasti dan ditandakan di tapak. Ia mampu menyumbang kepada kadar guna dan

kitar semula yang tinggi bagi pembangunan yang hendak dilaksanakan.

36

2.6.3 Kitar Semula dan Pemerolehan Semula Sisa

Kitar semula ialah proses mengolah semula bahan buangan untuk

menghasilkan produk yang baru, ia membantu mengurangkan bahan buangan,

mengurangkan penggunaan bahan mentah baru dan mengurangkan penggunaan tenaga

(Garis Panduan Pengurusan Sisa Pepejal Sisa Binaan di Tapak Bina, 2013). Kitar

semula sisa pepejal boleh dijalankan sama ada di dalam tapak bina (on-site) atau di

luar tapak (off-site) seperti di fasiliti kitar semula atau kilang memproses bahan –

bahan termasuk kayu, logam dan plastik. Sebagai contoh:-

a) Sisa daripada lebihan simen konkrit boleh diguna dan dikitar semula untuk

membuat blok konkrit (concrete block).

b) Sisa daripada pemotongan logam tetulang (reinforced steel) boleh dikitar semula

secara off-site dengan cara melebur dan bahan ini mampu menghasilkan produk

lain yang lebih bernilai tinggi.

2.6.4 Pelupusan Sisa

Berdasarkan Garis Panduan Pengurusan Sisa Pepejal Sisa Binaan di Tapak

Bina (2013), pelupusan ialah proses terakhir bagi sesuatu bahan atau sumber yang

tidak boleh diguna dan dikitar semula. Sisa tersebut akan dilupuskan ke tapak

pelupusan atau mana - mana kemudahan pengurusan sisa pepejal yang dibenarkan oleh

Ketua Pengarah Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara. Contohnya, sisa yang

dilupuskan adalah sisa baki pembinaan yang dijana daripada aktiviti pembersihan

tapak selepas sesuatu pembangunan siap dibina.

Berdasarkan kajian literatur tentang punca berlakunya pembaziran sisa dan

kaedah-kaedah dalam meminimakan sisa pembinaan, antara kaedah-kaedah yang telah

37

dikenal pasti untuk dinyatakan dalam borang soal selidik sebagai soalan kepada

responden adalah:-

a) Bahan binaan yang dipesan daripada pembekal mengikut perancangan dan

keperluan.

b) Penyimpanan dan pengendalian bahan binaan di tapak bina dengan betul.

c) Pengasingan sisa pepejal yang boleh dikitar semula mengikut jenis dan

komponen sisa daripada sisa pepejal yang hendak dilupuskan.

d) Amalan penggunaan semula sisa acuan kayu (formwork) daripada kerja -

kerja konkrit secara berulang-kali sebelum dilupuskan.

e) Penggunaan kaedah deconstruction atau penanggalan komponen bagi

sesuatu bangunan secara terpilih (selective dismantlement) untuk diguna

semula atau dikitar semula.

f) Melantik pegawai keselamatan dan alam sekitar menguruskan isu berkaitan

sisa pembinaan.

2.7 Rumusan

Kepentingan kajian literatur dilakukan adalah dalam membantu untuk mencari

idea dan maklumat bagi menjalani penyelidikan. Berdasarkan maklumat yang didapati

melalu kajian literatur, ia akan digunakan sebagai soalan di dalam borang soal selidik

untuk diedarkan kepada responden. Kaedah kajian yang digunakan untuk

mendapatkan maklumat daripada responden adalah melalui kaedah soal selidik. Ia

akan diterangkan secara terperinci di dalam Bab 3.

38

BAB 3

METODOLOGI KAJIAN

3 METODOLOGI KAJIAN

3.1 Pengenalan

Dalam bab ini, perkara yang akan dibincangkan adalah tentang metodologi

yang sesuai untuk diguna pakai sepanjang kajian ini dijalankan. Metodologi kajian

kajian adalah alat-alat dan teknik untuk melakukan penyelidikan. Penyelidikan adalah

satu istilah yang digunakan secara liberal untuk sebarang penyiasatan yang bertujuan

untuk mendedahkan fakta menarik atau baru (Nicholas Walliman, 2004).

Kajian dalam istilah biasa merujuk kepada pencarian ilmu. Di samping itu,

penyelidikan juga dikenalpasti sebagai carian saintifik dan sistematik untuk maklumat

penting tentang topik tertentu. Sebenarnya, kajian adalah satu seni penyiasatan

saintifik. (Kothari, 2004). Menurut Kumar (2011) pula, setelah meneliti beberapa

definisi tentang kajian, maka beliau telah menyimpulkan bahawa kajian adalah satu

proses untuk mengumpul, menganalisis dan mentafsir maklumat untuk menjawab

persoalan kajian.

39

Persoalan kajian adalah perkara yang timbul di peringkat awal kajian setelah

mengenal pasti permasalahan yang berlaku. Setelah wujudnya persoalan kajian, maka

terbentuklah objektif bagi kajian ini. Terdapat tiga objektif bagi kajian ini, pertama

adalah mengenalpasti punca berlakunya pembaziran di tapak bina. Kedua adalah untuk

mengenalpasti jenis sisa bahan binaan yang lazim di tapak bina dan seterusnya

mengenalpasti kaedah meminimakan sisa binaan yang dipraktikkan oleh kontraktor.

Maka, bagi mencapai objektif kajian ini, penyelidikan yang dibuat haruslah

mengikuti beberapa skop kaedah tertentu yang ditetapkan dalam metodologi. Ia adalah

bertujuan untuk mendapatkan dan memperolehi data-data bagi mencapai objektif yang

telah ditetapkan pada peringkat awal kajian dalam Bab 1.

Oleh itu, antara aspek-aspek yang akan dibincangkan dalam topik ini adalah

jenis reka bentuk kajian yang digunakan, kaedah pengumpulan data, sampel dan

populasi kajian, jenis instrumen kajian, penkstrukturan borang soal selidik dan kaedah

menganalisa data.

3.2 Reka Bentuk Kajian

Hasil kajian ditentukan oleh kaedah dan reka bentuk kajian yang digunakan

manakala reka bentuk kajian pula ditentukan berdasarkan objektif kajian yang hendak

dicapai. Secara ringkasnya, berdasarkan kenyataan daripada Kumar (2008), reka

bentuk kajian adalah pelan logik dan sistematik disediakan untuk mengarahkan satu

kajian penyelidikan. Selain itu, reka bentuk kajian juga adalah struktur konsep di mana

penyelidikan dijalankan dan ia merupakan rangka tindakan bagi pengumpulan,

pengukuran dan analisis data.

40

Kajian ini menggunakan reka bentuk kajian kuantitatif jenis kajian tinjauan.

Tujuan kajian jenis tinjauan dipilih adalah ia bersesuaian untuk mendapatkan

maklumat bagi objektif-objektif untuk kajian ini. Melalui kajian jenis tinjauan ini,

penyelidik dapat menjalankan tinjauan atau soal-selidik kepada sampel atau

keseluruhan populasi bagi memperihalkan sikap, pandangan, perlakuan, atau ciri-ciri

populasi. Kajian ini telah dijalankan di kalangan kontraktor binaan gred G7 di sekitar

Johor.

3.3 Pengumpulan Data

Peringkat ini merupakan peringkat yang penting dalam memastikan objektif

kajian tercapai. Data-data yang diperolehi melalui peringkat ini akan digunakan dalam

peringkat analisis data. Data terbahagi kepada dua iaitu data primer dan data sekunder.

Jadual 3.1 menunjukkan kaedah pemerolehan data yang akan diguna pakai

bagi kajian ini.

41

Jadual 3.1 Kaedah Pemerolehan Data

Objektif kajian Kaedah perolehan data

i. Mengenalpasti jenis sisa bahan binaan

yang lazim di tapak bina.

Data yang diperoleh adalah daripada

soal selidik (primer).

ii. Mengenalpasti punca berlakunya

pembaziran di tapak bina.

Data yang diperoleh adalah daripada

soal selidik (primer).

iii. Mengenalpasti kaedah meminimakan

sisa binaan yang dipraktikkan oleh

kontraktor.

Data yang diperoleh adalah daripada

soal selidik (primer).

3.3.1 Kaedah Pengumpulan Data

i) Data Primer

Data yang dikumpulkan melalui kaedah seperti penyelidikan, kajian kes,

pemerhatian adalah dipanggil data primer kerana ia dikumpulkan sendiri oleh

penyelidikan (Naoum, 2007). Data primer diperolehi dalam kajian ini dan kaedah yang

digunakan untuk memperolehi data tersebut ialah dengan menggunakan satu set soal-

selidik yang dibangunkan. Soal-selidik akan diedarkan kepada responden kajian yang

terdiri daripada kontraktor gred G7 sekitar Johor. Borang soal-selidik diedarkan secara

terus melalui serahan tangan dan juga melalui pos. Maklumat yang diperolehi daripada

data primer penting bagi membantu pengkaji membuat kesimpulan terhadap tajuk

kajian.

ii) Data Skunder

Selain daripada data primer, pengumpulan maklumat berkaitan kajian juga

dilakukan melalui data sekunder. Pengumpulan data sekunder memberikan

42

penerangan atau interpretasi daripada sumber-sumber rujukan atau pandangan

pengkaji-pengkaji yang lain, dimana maklumat yang diperolehi tersebut berperanan

sebagai sumber sokongan kepada persoalan-persoalan kajian yang dikemukakan oleh

pengkaji di dalam penyelidikan. Ia lebih dikenali sebagai kajian literatur.

Untuk kajian ini, data sekunder didapati melalui pencarian bahan-bahan

daripada sumber-sumber rujukan seperti jurnal, buku-buku rujukan, tesis-tesis lepas,

di Perpustakaan Sultan Zanariah (PSZ) dan Pusat Sumber Fakulti Alam Bina serta

melalui pengaksesan internet.

3.4 Populasi Kajian dan Kaedah Persampelan

3.4.1 Populasi Kajian

Kajian dijalankan di projek-projek pembinaan sekitar kawasan Johor sahaja.

Lokasi sekitar Johor dipilih bagi mengetahui peratusan atau kedudukan keutamaan

jenis sisa bahan binaan di tapak bina, punca pembaziran sisa bahan binaan serta tahap

kaedah pengurusan sisa pembinaan yang dipraktikaan di kawasan ini.

Kajian ini dijalankan ke atas syarikat kontraktor yang berdaftar dengan CIDB

sahaja. Bagi kajian ini, syarikat kontraktor yang berdaftar tersebut telah difokuskan

kepada kontraktor daripada gred G7, kategori B. Maklumat-maklumat gred, kategori

dan pengkhususan bagi kontraktor yang dipilih tersebut adalah merujuk seperti yang

dinyatakan oleh CIDB (2015) di dalam “Buku Keperluan Dan Prosedur Pendaftaran

Kontraktor” :

43

a) Gred – Kontraktor Gred G7 mempunyai keupayaan dalam menender atau

menjalankan kerja melibatkan kos tidak melebihi dan melebihi RM

10,000,000.00 serta tiada had.

b) Kategori - berkategori (B) untuk menjalankan projek pembinaan bangunan

sahaja.

Pemilihan gred, kategori dan pengkhususan ini dipilih kerana organisasi ini

terlibat dengan banyak projek-projek pembinaan bangunan yang bersaiz lebih

kompleks dan kos yang besar (CIDB, 2015). Maka, adalah menjadi kepentingan dan

kewajaran kajian ini dijalankan bagi mengetahui dengan lebih terperinci berkaitan

pengurusan sisa binaan yang diamalkan kontraktor di tapak mengikut keutamaannya.

Ia juga merupakan faktor yang menentukan kejayaan bagi kontraktor Gred G7.

3.4.2 Kaedah Persampelan

Kaedah persampelan yang digunalan ialah sampel rawak kelompok cluster

sampling iaitu sampel dipilih berdasarkan rumpunan populasi. Melalui kaedah ini,

penyelidik menggunakan pembahagian lokasi atau institusi di mana sampel berada

terlebih dahulu sebagai kelompok. Sehubungan itu, responden adalah daripada

kontraktor Gred G7 yang terlibat dengan industri pembinaan di sekitar Johor.

Jumlah kontraktor gred G7 di sekitar Johor yang masih aktif adalah berjumlah

seramai 377. Mengikut daripada kaedah persampelan oleh Krejcie dan Morgan (1970),

jumlah borang soal selidik yang harus diperoleh adalah sebanyak 186. Walau

bagaimanapun, untuk peringkat projek sarjana muda ini, jumlah maklum balas yang

minima adalah sebanyak 30 (UTM Thesis Manual, 2015).

44

Oleh itu, responden seramai 96 daripada kalangan kontraktor gred G7 di sekitar

Johor dipilih secara rawak untuk kajian ini dan borang soal-selidik akan diedarkan

kepada mereka. Jumlah responden itu ditentukan berdasarkan faktor kos dan masa

serta tahap relevan kerana jumlah maklum balas daripada responden masih boleh

mencapai tahap minima yang ditetapkan oleh UTM Thesis Manual 2015. Proses

tersebut dijangka mengambil masa selama sebulan bagi borang soal-selidik yang

diedarkan melalui pos. Manakala pengedaran soal-selidik melalui serahan tangan dan

emel kepada responden juga dijalankan. Dengan cara ini dapat mengumpul balik

jumlah borang soal-selidik yang dijangka dan dalam jangka masa yang munasabah.

3.5 Instrumen Kajian

Instrumen kajian yang digunakan bagi kajian ini adalah borang soal selidik

berskala likert. Skala likert adalah jenis borang soal selidik yang sering digunakan

(Marlow, 2001). Borang soal selidik digunakan bagi memperoleh data-data dan

seterusnya data ini akan dikumpulkan untuk dianalisis bagi memenuhi serta mencapai

objektif yang dikehendaki.

Kaedah ini bertujuan untuk mendapatkan data secara praktikal daripada

responden dengan mengetahui pendapat, persepsi dan sikap mereka terhadap sesuatu

isu. Melalui kaedah soal selidik, pengumpulan data-data atau maklumat terkini

diperolehi.

Jenis format soalan yang digunakan dalam borang soal selidik adalah ‘closed

ended’. Jenis soalan ‘closed ended’ ini biasanya digubal untuk memudahkan

responden memilih jawapan (Othman Talib, 2013). Soalan yang terdapat dalam borang

soal selidik ini berbentuk lima skala keutamaan yang perlu dijawab oleh responden.

45

Nilai keutamaan/kekerapan responden mengikut lima skala iaitu sangat

utama/kerap, utama/kerap, sederhana utama/kerap, kurang utama/kerap dan tidak

utama/kerap dapat dihitung dan dihimpunkan berdasarkan kepada soalan-soalan yang

diberikan. Borang soal selidik ini akan diedarkan kepada kontraktor-kontraktor Gred

G7 yang menjalankan kerja-kerja pembinaan bangunan di dalam negeri Johor Bahru

sahaja. Kesemua borang soal selidik ini akan diedarkan set soalan kepada setiap

responden iaitu dari pihak kontraktor.

3.6 Borang Soal Selidik

Borang soal selidik yang terdapat dalam kajian ini terbahagi kepada 4 bahagian

iaitu:-

Bahagian A: Maklumat latar belakang responden yang disoal selidik

Bahagian B: Soalan berkaitan dengan objektif yang pertama iaitu

mengenalpasti punca berlakunya pembaziran di tapak

bina.

Bahagian C: Soalan berkatian objektif yang kedua iaitu untuk

mengenalpasti jenis sisa bahan binaan yang lazim di

tapak bina.

Bahagian D: Soalan berkatian dengan objektif yang ketiga

mengenalpasti kaedah meminimakan sisa binaan yang

dipraktikkan oleh kontraktor.

Bagi Bahagian B, C dan D, format soalan borang soal selidik jenis (Closed

Ended) berbentuk lima skala keutamaan iaitu iaitu:-

46

1=Tidak Utama/Kerap

2=Kurang Utama/Kerap

3=Sederhana Utama/Kerap

4=Utama/Kerap

5= Paling Utama/Kerap

Bagi mempraktikkan kaedah tersebut beberapa langkah perlu dituruti iaitu

bermula dengan perancangan awal, penyediaan borang soal selidik berdasarkan data

yang diperoleh daripada kajian literatur, pemilihan responden, pengumpulan data

utama, pemindahan data, penganalisaan dan akhir sekali kesimpulan dan cadangan.

Maklumbalas yang diperolehi melalui jawapan yang dijawab oleh responden

dijangkakan akan dijadikan sebagai kayu pengukur dalam mengenalpasti jenis sisa

bahan binaan, punca berlakunya pembaziran sisa binaan serta mengenalpasti kaedah

pengurusan sisa pembinaan di tapak bina. Data-data yang diperolehi akan dianalisis

dengan terperinci dan berkesan bagi mendapatkan satu keputusan yang tepat dan

berkaitan.

3.7 Kaedah Penganalisaan

Peringkat analisis data adalah peringkat dimana data- data yang diperoleh

dianalisis dan dinilai. Melalui peringkat ini, penggunaan kaedah yang sesuai akan

disusun dan dianalisis berdasarkan data-data yang diperoleh dan diterima dari

responden melalui kajian literatur dan soal selidik yang telah dinilai serta dikaji.

Penganalisaan data bertujuan untuk memudahkan bagi membuat perbincangan,

47

kesimpulan dan mengemukakan cadangan yang bersesuaian berhubung dengan topik

yang dikaji.

3.7.1 Perisisan Statistical Package For Social Science (SPSS 20.0) dan

Microsoft Excel 2010

Bagi mencapai objektif penyelidikan, penganalisisan data terhadap maklumat

yang berkaitan telah dijalankan. Bagi memudahkan proses analisis dijalankan, perisian

komputer telah digunakan. Perisian komputer yang dimaksudkan ialah perisian

Statistical Package For Social Science (SPSS 20.0 for Windows) dan Microsoft Excel

2010. Perisian ini menganalisis data yang dikumpulkan secara statistik. Ia juga dapat

membentangkan hasil analisis dalam bentuk graf atau carta yang lebih mudah

difahami.

Dalam menganalis data berbantukan perisian SPSS 20.0 untuk menganalisis

data, pelbagai pecahan kaedah statistik dapat diaplikasikan oleh pengguna. Antaranya

ialah statistik deskriptif, analisis purata, analisis kolerasi, analisis linear model am,

klasifikasi data, analisis regresi dan banyak cara lagi. Namun, dalam penyelidikan ini

hanya kaedah kekerapan (frequency) dan juga nilai min diperlukan agar data-data

dapat diasingkan dan dapat dikelaskan mengikut keutamaan. Analisis statistik

kekerapan secara amnya menunjukkan peratusan kekerapan bagi setiap pembolehubah

atau soalan jika merujuk kepada kajian ini dan min adalah nilai mata purata bagi setiap

jenis bahan binaaan, punca serta kaedah.

3.7.2 Julat Indeks

Julat indeks berfungsi sebagai indikator untuk menentukan tahap

kepentingan bagi sesuatu variabel. Indeks dikira untuk mengkelaskan min skor

mengikut julat indeks yang terhasil. Rumus indeks adalah seperti berikut:

48

Purata perbezaan skor = Nilai skala tertinggi – Nilai skala terendah

Nilai skala yang digunakan

Indeks = Purata perbezaan skor + skor purata

3.7.3 Relative Important Index (RII)

Kaedah Relative Important Index (RII) turut digunakan bagi tujuan

menganalisis data yang diperoleh seperti kajian yang dilakukan oleh Gunduz, Nielsen

dan Ozdemir (2013). Formula yang digunakan dalam analisis ini adalah seperti yang

dinyatakan di bawah:-

Indeks relevan = 1(n1) + 2(n2) + 3(n3) + 4(n4) + 5(n5)

5(n1 + n2 + n3 + n4 + n5)

Iaitu sebagai contoh,

n1= Bilangan responden yang menjawab sangat tidak setuju

n2 = Bilangan responden yang menjawab tidak setuju

n3 = Bilangan responden yang menjawab kurang setuju

n4 = Bilangan responden yang menjawab setuju

n5 = Bilangan responden yang menjawab sangat setuju

49

3.8 Interprestasi Data

Data-data yang releven dengan kajian yang dikumpul bagi mentafsirkan apa

yang dikehendaki dalam objektif kajian. Walau bagaimanapun, penganalisan data

sahaja tidak mencukupi tanpa adanya interprestasi data.

Interprestasi data dibuat setelah analisa diajalankan. Dengan adanya analisa

dan interprestasi data maka persoalan dari objektif kajian akan terjawab. Data-data

tersebut akan di interprestasi dalam bentuk:

3.8.1 Jadual

Jadual disediakan untuk membuat perbandingan bagi melihat nilai purata untuk

setiap soalan yang di jawab oleh responden. Berdasarkan jadual tersebut perbandingan

dibuat dapat dibuat dan kedudukan bagi setiap soalan dapat dikenal pasti.

3.8.2 Graf

Setelah maklumat daripada analisis data selesai diisi di dalam jadual,

seterusnya hasil analisa tersebut di pindahkan dalam bentuk graf. Melalui graf, hasil

kajian dapat dilihat dengan lebih jelas dan menarik serta dalam bentuk lagi mudah

untuk difahami.

50

3.9 Kesimpulan dan Cadangan

Hasil dapatan daripada pengumpulan data yang telah dianalisis merupakan

suatu keputusan kajian yang membuktikan samada objektif kajian yang telah

dinyatakan pada peringkat awal kajian tercapai ataupun sebaliknya. Di samping itu,

hasil tersebut itu juga membantu dalam penyediaan cadangan berkaitan rumusan yang

rasional untuk keseluruhan kajian ini. Ekoran daripada maklumat yang terhasil

daripada kajian ini, maka dapat diketahui jenis sisa bahan binaan yang sering di

bazirkan serta puncanya. Selain itu, kaedah-kaedah dalam menguruskan sisa binaan di

tapak bina yang menjadi keutamaan yang diaplikasi oleh kontraktor-kontraktor gred

G7.

Setelah jenis sisa binaan, punca dan kaedah yang dipraktikkan dalam

menguruskan sisa binaan di tapak bina dikenal pasti, terdapat beberapa cadangan akan

dikemukan seperti usaha dalam meminimakan atau menghapuskan secara lansung sisa

bahan binaan di tapak bina. Hal ini kerana, dengan pengendalian sisa bahan binaan

yang baik, penjimatan kos bagi pihak kontraktor meningkat seterusnya memberi kesan

yang positif terhadap alam sekitar.

Walaupun pengurusan sisa pembinaan di tapak bina sering di ambil mudah,

tetapi secara tidak sedar dengan adanya pengurusan sisa pembinaan ia membawa

kepada kejayaan bagi sesebuah projek pembinaan. Dalam pada itu, dengan adanya

cadangan-cadangan yang dibuat ini diharapkan dapat menjadi panduan dan rujukan

dalam membantu pihak-pihak yang terlibat di tapak bina terutamanya kontraktor. Ia

bagi memastikan pengurusan pembinaan di tapak bina lebih efektif dan berkesan agar

projek tersebut dapat menjimatkan kos, masa dan menghasilkan produk yang

berkualliti. Rajah 3.1 menunjukkan carta alir bagi metodologi kajian yang digunakan

di dalam kajian ini.

51

Kenal pasti pernyataan

masalah

Menentukan objektif kajian

Kaedah Kajian

Pengumpulan data

Analisis data

Dapatan kajian

Kesimpulan dan Cadangan

4. Mengenalpasti jenis sisa bahan binaan

yang lazim di tapak bina.

5. Mengenalpasti punca berlakunya

pembaziran di tapak bina.

6. Mengenalpasti kaedah meminimakan sisa

binaan yang dipraktikkan oleh kontraktor.

Data Primer (Borang soal selidik diberi

kepada responden)

Menentukan skop kajian Kontraktor gred G7 di sekitar Johor.

Kaedah kuantitatif,instrumen soal selidik

(close ended), skala likert

Kaedah analisis data- SPSS 20.0, RII

Keputusan hasil daripada analisis kajian

1.Pembaziran sisa bahan binaan di tapak bina.

2. Membuang sisa binaan secara haram

Fasa 1

Fasa 2

Fasa 3

Rajah 3.1 Carta Alir Metodologi Kajian

52

3.10 Rumusan

Melalui Bab 3, jenis reka bentuk kajian yang digunakan, kaedah pengumpulan

data, sampel dan populasi kajian, jenis instrumen kajian, penkstrukturan borang soal

selidik dan kaedah menganalisa data dapat dikenal pasti. Ia akan memudahkan proses

penyelidikan sekali gus dapat menerangkan penggunaan setiap kaedah dan

pengambilan data secara terperinci. Dalam bab seterusnya, analisis data pula akan

dibincangkan.

53

BAB 4

ANALISIS DATA

4 ANALISIS DATA

4.1 Pengenalan

Bab ini merupakan kesinambungan dan lanjutan daripada bab-bab yang lepas

di mana data yang telah diperoleh akan dianalisis mengikut kaedah yang dipilih.

Seperti yang dibincangkan di dalam bab sebelum ini, kaedah yang telah digunakan

untuk memperoleh data ialah dengan menggunakan borang soal selidik. Borang soal

selidik diedarkan secara terus kepada responden.

Analisis ini dijalankan adalah untuk mendapatkan keputusan berkenaan jenis-

jenis sisa bahan binaan yang lazim di tapak bina, punca berlakunya penjanaan sisa

bahan binaan dan kaedah-kaedah yang sering dilaksanakan oleh pihak kontraktor

dalam meminimakan sisa bahan binaan di tapak pembinaan.

54

Dalam kajian penyelidikan ini, kajian telah dijalankan ke atas pihak kontraktor

gred G7 yang menjalankan projek pembinaan bangunan di sekitar Johor Bahru. Data-

data yang telah diperoleh daripada responden kemudiannya akan dianalisis dan ditafsir

dengan menggunakan perisian SPSS dan Microsoft Excel seperti yang telah

diterangkan dalam Bab 3 sebelum ini.

Borang soal selidik telah disediakan terlebih dahulu dan dicetak untuk

memudahkan pihak responden mengemukakan pendapat dan dapat membayangkan

secara jelas tentang objektif dan tujuan kajian ini dijalankan. Bagi memenuhi kesemua

objektif kajian, penyerahan borang soal selidik secara terus di tapak bina dilakukan

bagi mendapatkan gambaran jelas terhadap sisa bahan binaan tersebut di kawasan

tapak pembinaan. Melalui cara ini, ia akan lebih efektif dan maklumat tambahan juga

dapat diperoleh sekali gus memudahkan kerja-kerja dalam menganalisis data.

4.2 Maklumat Am Responden

4.2.1 Jumlah Responden

Responden adalah terdiri daripada wakil-wakil kontraktor gred G7 yang

terlibat dengan projek pembinaan bangunan dan di tapak bina iaitu seperti pengurus

projek, jurutera tapak, penyelia tapak, jurutera awam, serta beberapa pihak lain yang

berkaitan. Sebanyak 96 borang soal selidik telah diedarkan secara rawak dan hanya 30

telah dijawab dan dikembalikan oleh responden-responden tersebut. Peratusan

bilangan responden yang memberi maklum balas adalah sebanyak 31%. Borang soal

selidik ini telah diberikan kepada responden-responden tersebut untuk menjawab

soalan bagi setiap bahagian yang telah dinyatakan.

55

Rajah 4.1 Carta pai jumlah responden yang menjawab borang soal selidik

4.2.2 Pengalaman terlibat dalam industri pembinaan

Berdasarkan data yang diperolehi, maklumat am mengenai pengalaman

responden dalam pengurusan projek pembinaan adalah seperti Jadual .4.1 Sebanyak

53% responden mempunyai pengalaman antara satu sehingga lima tahun, 1-5 tahun

dan 5-10 tahun pula sebanyak 40%. Bagi pengalaman 10 tahun dan ke atas hanya 7%

daripada 30 orang jumlah responden.

Jadual 4.1 Penglibatan respoden dalam industri pembinaan

Penglibatan No. responden Peratusan

1-5 Tahun 16 53%

5-10 Tahun 12 40%

>10 Tahun 2 7%

31%

69%

Jumlah Responden

Dipulangkan

Tidak dipulangkan

56

Rajah 4.2 Carta pai penglibatan responden dalam industri pembinaan

4.3 Dapatan kajian terhadap jenis sisa bahan binaan yang lazim dibazirkan di

tapak bina

Pada kebiasaannya, jenis sisa bahan binaan yang lazim terdapat di tapak bina

adalah seperti konkrit, kayu, batu baur, pasir, mortar, batu bata, besi tetulang dan jubin.

Jenis-jenis sisa bahan binaan ini telah dikenalpasti terlebih dahulu melalui kajian

literatur. Melalui hasil dapatan daripada kajian yang telah dilakukan, jenis bahan

binaan yang menyumbang kepada pembaziran di tapak bina dapat dikenal pasti.

57

Jadual 4.2 Min Skor bagi setiap jenis bahan binaan yang sering menyumbang kepada

pembaziran di tapak bina telah dikenal pasti

Jenis Bahan Binaan Min Skor Sisihan Piawai Kedudukan

1. Konkrit 3.27 1.081 1

2. Kayu 3.20 1.157 2

3. Batu Baur 2.87 1.106 7

4. Pasir 2.90 1.423 6

5. Mortar 3.10 1.242 4

6. Batu Bata 3.17 1.206 3

7. Besi Tetulang 2.70 1.055 8

8. Jubin 3.03 1.326 5

Julat Indeks = Min Skor Tertinggi ̶ Min Skor Terendah

Bilangan Skala Yang Digunakan

Bahagian Indeks 1

= 2.70 + 0.11

= 2.81

(2.70 – 2.81: Julat indeks bagi jenis bahan binaan ‘Penghasilan paling rendah’)

Bahagian Indeks 2

= 2.82 + 0.11

= 2.93

(2.82 – 2.93: Julat indeks bagi jenis bahan binaan ‘Penghasilan yang rendah’)

= 3.27 ̶ 2.70

5

= 0.11

58

Bahagian Indeks 3

= 2.94 + 0.11

= 3.05

(2.94 – 3.05: Julat indeks bagi jenis bahan binaan ‘Penghasilan sederhana’)

Bahagian Indeks 4

= 3.06 + 0.11

= 3.17

(3.06 – 3.17: Julat indeks bagi jenis bahan binaan ‘Penghasilan paling tinggi’)

Bahagian Indeks 5

= 3.18 + 0.11

= 3.29

(3.18 – 3.29: Julat indeks bagi jenis bahan binaan ‘Penghasilan paling tinggi’)

Jadual 4.3 Julat Indeks bagi jenis bahan binaan yang sering di bazirkan

Kategori Pengelasan

Pembaziran paling rendah 2.70-2.81

Pembaziran yang rendah 2.82-2.93

Pembaziran sederhana 2.94-3.05

Pembaziran yang tinggi 3.06-3.17

Pembaziran paling tinggi 3.18-3.29

59

Jadual 4.4 Kedudukan mengikut keutamaan jenis bahan binaan yang sering

dibazirkan di tapak bina

Jenis Bahan Binaan Min Skor Kedudukan Tahap Penghasilan

1. Konkrit 3.27 1 Pembaziran paling tinggi

2. Kayu 3.20 2 Pembaziran paling tinggi

3. Batu Bata 3.17 3 Pembaziran yang tinggi

4. Mortar 3.10 4 Pembaziran yang tinggi

5. Jubin 3.03 5 Pembaziran sederhana

6. Pasir 2.90 6 Pembaziran yang rendah

7. Batu Baur 2.87 7 Pembaziran yang rendah

8. Besi Tetulang 2.70 8 Pembaziran paling rendah

Jadual 4.4 menunjukkan nilai purata indeks bagi setiap jenis bahan binaan

yang sering dibazirkan di tapak bina. Berpandukan rajah di atas telah dapat

dikenalpasti 8 jenis bahan binaan, jenis bahan binaan yang berada di tahap

‘pembaziran sisa paling tinggi’ adalah konkrit dan kayu, Konkrit mendapat skor

tertinggi sebanyak 3.27, manakala kayu pula memperoleh min skor 3.20. Seterusnya,

bagi tahap ‘pembaziran yang tinggi’ pula adalah bahan binaan jenis batu bata iaitu

mendapat min skor 3.17 dan mortar pula mendapat min skor 3.10. Di samping itu,

merujuk kepada ‘pembaziran yang sederhana’ pula adalah bahan binaan jenis jubin.

Min skor bagi jubin adalah 3.03. Jenis bahan binaan lain yang sering dibazirkan di

tapak bina adalah pasir dan batu baur yang berada pada tahap ‘pembaziran yang

rendah’ iaitu masing-masing mempunyai min skor 2.90 dan 2.87. Jenis bahan binaan

yang mencatat min skor paling rendah serta berada pada tahap ‘pembaziran paling

rendah’ adalah besi tetulang iaitu 2.70.

60

Jadual 4.5 Kedudukan jenis bahan binaan mengikut tahap penjanaan sisa yang

berbeza menggunakan kaedah Relative Important Index (RII)

Jenis Bahan Binaan RII Kedudukan

1. Konkrit 0.65 1

2. Kayu 0.64 2

3. Batu Bata 0.63 3

4. Mortar 0.62 4

5. Jubin 0.61 5

6. Pasir 0.58 6

7. Batu Baur 0.57 7

8. Besi Tetulang 0.54 8

Berdasarkan Jadual 4.5, kedudukan bagi setiap jenis bahan binaan yang lazim

dibazirkan di tapak bina telah disusun dengan menggunakan kaedah Relative

Important Index (RII). Jenis bahan binaan yang berada di kedudukan pertama adalah

konkrit iaitu mencatat nilai RII sebanyak 0.65, manakala jenis bahan binaan di

kedudukan kedua pula adalah kayu dengan memperoleh nilai RII 0.64. Seterusnya,

bagi bahan binaan jenis batu bata pula mencatat nilai RII 0.63 iaitu berada di tempat

ketiga daripada 8 jenis bahan binaan. Selain itu, nilai RII bagi mortar pula adalah 0.62,

diikuti jubin 0.61, pasir 0.58, manakala batu baur memperoleh nilai RII 0.57. Di

kedudukan terakhir antara 8 jenis bahan binaan yangtelah dikenalpasti adalah besi

tetulang yang mempunyai nilai RII sebanyak 0.54.

61

4.4 Dapatan kajian bagi punca berlakunya pembaziran bahan binaan di tapak

bina

Jadual 4.6 Min Skor punca berlakunya pembaziran bahan binaan di tapak bina

Punca Pembaziran Min

Skor

Sisihan

Piawai

Kedudukan

Reka Bentuk

1. Kekerapan dalam perubahan

rekabentuk

3.80 1.031 1

2. Kesilapan dalam merekabentuk 2.37 0.964 5

3. Kekurangan maklumat tentang

rekabentuk

3.13 0.629 2

4. Kualiti rekabentuk yang kurang 2.90 1.125 4

5. Perekabentuk yang kurang

berpengalaman

3.07 1.112 3

Pengendalian

1. Tempat penyimpanan bahan yang

kurang sesuai

3.67 0.922 1

2. Pengendalian bahan yang lemah 3.50 1.009 2

3. Berlaku kerosakan ketika proses

penghantaran

2.47 1.074 5

4. Kualiti bahan yang kurang 3.03 1.033 3

5. Kelewatan ketika proses penghantaran 2.70 1.022 4

Pekerja

1. Kesilapan pekerja 3.30 1.119 3

2. Pekerja tidak mahir 3.40 1.221 1

3. Sikap pekerja yang sambil lewa 3.23 1.223 4

4. Latihan kemahiran yang tidak

mencukupi

3.37 0.765 2

5. Pekerja kurang berpengalaman 3.10 1.029 5

Pengurusan

62

1. Perancangan dan pengurusan yang

lemah

3.33 1.213 1

2. Kaedah pembinaan yang tidak sesuai 3.20 0.664 2

3. Kawalan yang kurang 2.87 1.074 4

4. Pengawasan yang kurang 2.77 1.073 5

5. Kualiti maklumat yang kurang 3.00 0.743 3

Keadaan Tapak

1. Keadaan tapak yang kurang baik 2.67 1.155 2

2. Tinggalan sisa bahan binaan di tapak

bina dibiarkan

2.70 1.208 1

Perolehan

1. Kesilapan ketika membuat pesanan

kepada pembekal

3.27 1.311 1

2. Kesilapan dalam membuat kajian

kuantiti

3.17 1.315 3

3. Kesilapan dalam penghantaran 3.20 1.215 2

Luaran

1. Kesan daripada cuaca 3.57 1.194 1

2. Kemalangan 3.13 1.137 3

3. Kecurian 3.30 0.952 2

4. Vandalisma 3.03 0.999 4

5. Kekurangan penguatkuasaan undang-

undang

3.00 1.313 5

63

Julat Indeks = Min Skor Tertinggi ̶ Min Skor Terendah

Bilangan Skala Yang Digunakan

Bahagian Indeks 1

= 2.37 + 0.29

= 2.66

(2.37 – 2.66: Julat indeks bagi ‘Punca paling kurang utama’)

Bahagian Indeks 2

= 2.67 + 0.29

= 2.96

(2.67 – 2.96: Julat indeks bagi ‘Punca yang kurang utama’)

Bahagian Indeks 3

= 2.97 + 0.29

= 3.26

(2.97 – 3.26: Julat indeks bagi ‘Punca sederhana utama’)

Bahagian Indeks 4

= 3.27 + 0.29

= 3.56

(3.27 – 3.56: Julat indeks bagi ‘Punca utama pembaziran’)

= 3.80 - 2.37

5

= 0.29

64

Bahagian Indeks 5

= 3.57 + 0.29

= 3.86

(3.57 – 3.86: Julat indeks bagi ‘Punca paling utama pembaziran’)

Jadual 4.7 Julat indeks bagi punca pembaziran bahan binaan berlaku

Kategori Pengelasan

Punca paling kurang utama 2.37-2.66

Punca yang kurang utama 2.67-2.96

Punca sederhana utama 2.97-3.26

Punca utama pembaziran 3.27-3.56

Punca paling utama pembaziran 3.57-3.86

65

4.4.1 Reka Bentuk

Jadual 4.8 Kedudukan bagi setiap punca pembaziran bahan binaan di tapak bina

mengikut keutamaan

Punca Pembaziran Min

Skor

Kedudukan Kategori

Reka Bentuk

1. Kekerapan dalam perubahan

rekabentuk

3.80 1 Punca paling utama

pembaziran

2. Kekurangan maklumat

tentang rekabentuk

3.13 2 Punca sederhana

utama

3. Perekabentuk yang kurang

berpengalaman

3.07 3 Punca sederhana

utama

4. Kualiti rekabentuk yang

kurang

2.90 4 Punca yang kurang

utama

5. Kesilapan dalam

merekabentuk

2.37 5 Punca paling kurang

utama

Jadual 4.8 menunjukkan punca pembaziran bahan binaan di tapak bina

daripada faktor reka bentuk. Kekerapan dalam perubahan rekabentuk adalah menjadi

‘punca paling utama pembaziran’ bahan binaan di tapak bina iaitu dengan mencatat

nilai min skor 3.80. Seterusnya, ‘punca sederhana utama’ adalah dari segi kekurangan

maklumat tentang rekabentuk (3.13), perekabentuk atau pihak yang terlibat dalam

kerja-kerja rekabentuk kurang berpengalaman (3.07). Bagi kualiti reka bentuk yang

kurang mendapat min skot 2.90 dan berada dalam kategi ‘punca yang kurang utama’.

Punca pembaziran daripada kesilapan dalam merekabentuk berada pada kategori

‘punca paling kurang utama’ iaitu mendapat min skor 2.37.

66

4.4.2 Pengendalian

Jadual 4.9 Punca pembaziran bahan binaan di tapak bina daripada segi pengendalian

Punca Pembaziran Min

Skor

Kedudukan Kategori

Pengendalian

1. Tempat penyimpanan bahan

yang kurang sesuai

3.67 1 Punca paling utama

pembaziran

2. Pengendalian bahan yang

lemah

3.50 2 Punca utama

pembaziran

3. Kualiti bahan yang kurang 3.03 3 Punca sederhana

utama

4. Kelewatan ketika proses

penghantaran

2.70 4 Punca yang kurang

utama

5. Berlaku kerosakan ketika

proses penghantaran

2.47 5 Punca paling kurang

utama

Berdasarkan Jadual 4.9, punca pembaziran bahan binaan di tapak bina juga

berpunca daripada faktor pengendalian bahan binaan. Tempat penyimpanan bahan

yang kurang sesuai dikategorikan ‘punca paling utama pembaziran’ yang menjana

sisa bahan binaan di tapak bina dengan min skor sebanyak 3.67. Bagi pengendalian

bahan yang lemah pula mencatat min skor 3.50 dan dikategorikan sebagai ‘punca

utama pembaziran’. Dari segi kualiti bahan yang kurang menjadi ‘punca sederhana

utama’ serta memperoleh min purata 2.70. Seterusnya, ‘punca yang kurang utama’

adalah kelewatan ketika proses penghantaran mendapat min skor 2.70 dan berlakunya

kerosakan ketika proses penghataran pula adalah ‘punca paling kurang utama’ iaitu

mencatat min skor hanya 2.47.

67

4.4.3 Pekerja

Jadual 4.10 Punca pembaziran bahan binaan dari segi faktor pekerja

Punca Pembaziran Min

Skor

Kedudukan Kategori

Pekerja

1. Pekerja tidak mahir 3.40 1 Punca utama

pembaziran

2. Latihan kemahiran yang tidak

mencukupi

3.37 2 Punca utama

pembaziran

3. Kesilapan pekerja 3.30 3 Punca utama

pembaziran

4. Sikap pekerja yang sambil lewa 3.23 4 Punca sederhana

utama

5. Pekerja kurang berpengalaman 3.10 5 Punca sederhana

utama

Punca-punca berlakunya pembaziran bahan binaan dari segi faktor pekerja

telah ditunjukkan di Jadual 4.10. Kategori bagi ‘punca utama pembaziran’ adalah

disebabkan pekerja tidak mahir (3.40), latihan kemahiran yang tidak mencukupi (3.37)

dan kesilapan pekerja (3.30). Selain itu, ‘punca sederhana utama’ pula adalah kerana

sikap pekerja yang sambil lewa iaitu mencatat min skor 3.23 dan pekerja kurang

berpengalaman memperoleh min skor 3.10.

68

4.4.4 Pengurusan

Jadual 4.11 Punca pembaziran bahan binaan dari segi faktor pengurusan

Punca Pembaziran Min

Skor

Kedudukan Kategori

Pengurusan

1. Perancangan dan pengurusan

yang lemah

3.33 1 Punca utama

pembaziran

2. Kaedah pembinaan yang tidak

sesuai

3.20 2 Punca sederhana

utama

3. Kualiti maklumat yang kurang 3.00 3 Punca sederhana

utama

4. Kawalan yang kurang 2.87 4 Punca yang kurang

utama

5. Pengawasan yang kurang 2.77 5 Punca yang kurang

utama

Jadual 4.11 mempersembahkan beberapa punca pembaziran bahan binaan di

tapak pembinaan daripada faktor pengurusan. Perancangan dan pengurusan yang

lemah mendapat min skor tertinggi bagi faktor ini iaitu 3.33 dan berada pada kategori

‘punca utama pembaziran’. Bagi kaedah pembinaan yang tidak sesuai dan kualiti

maklumat yang kurang pula adalah menjadi ‘punca sederhana utama’ iaitu masing-

masing mencatat nilai min skor 3.20 dan 3.00. Di samping itu, ‘punca yang kurang

utama’ yang membawa kepada penjanaan sisa bahan binaan di tapak bina pula adalah

kawalan yang kurang (2.87) dan pengawasan yang kurang (2.77).

69

4.4.5 Keadaan Tapak

Jadual 4.12 Punca pembaziran bahan binaan di tapak bina daripada segi faktor

keadaan tapak

Punca Pembaziran Min

Skor

Kedudukan Kategori

Keadaan Tapak

1. Tinggalan sisa bahan binaan di

tapak bina dibiarkan

2.70 1 Punca yang

kurang utama

2. Keadaan tapak yang kurang baik 2.67 2 Punca yang

kurang utama

Jadual 4.12 menunjukkan punca pembaziran bahan binaan di tapak bina

daripada segi faktor keadaan tapak. Bagi faktor ini, terdapat dua punca yang dapat

dikenalpasti iaitu tinggalan sisa bahan binaan di tapak bina dibiarkan dan keadaan

tapak yang kurang baik. Kedua- dua punca ini berada pada kategori ‘punca yang

kurang utama’ dan masing-masing mencatat min skor 2.70 dan 2.67.

70

4.4.6 Perolehan

Jadual 4.13 Punca pembaziran bahan binaan di tapak bina daripada segi faktor

perolehan

Punca Pembaziran Min

Skor

Kedudukan Kategori

Perolehan

1. Kesilapan ketika membuat

pesanan kepada pembekal

3.27 1 Punca utama

pembaziran

2. Kesilapan dalam penghantaran 3.20 2 Punca sederhana

utama

3. Kesilapan dalam membuat kajian

kuantiti

3.17 3 Punca sederhana

utama

Merujuk kepada Jadual 4.13 di bawah, terdapat beberapa punca pembaziran

bahan binaan di tapak bina daripada faktor perolehan. Bagi kategori ‘punca utama

pembaziran’ adalah disebabkan kesilapan ketika membuat pesanan kepada pembekal

iaitu min skornya adalah 3.27. Manakala bagi ‘punca sederhana utama’ pula adalah

berpunca daripada kesilapan dalam penghantaran barang dari pihak pembekal (3.20)

dan kesilapan dalam membuat kajian kuantiti (3.17).

71

4.4.7 Luaran

Jadual 4.14 Punca pembaziran bahan binaan di tapak bina daripada segi faktor luaran

Punca Pembaziran Min

Skor

Kedudukan Kategori

Luaran

1. Kesan daripada cuaca 3.57 1 Punca paling utama

pembaziran

2. Kecurian 3.30 2 Punca utama

pembaziran

3. Kemalangan 3.13 3 Punca sederhana

utama

4. Vandalisma 3.03 4 Punca sederhana

utama

5. Kekurangan penguatkuasaan

undang-undang

3.00 5 Punca sederhana

utama

Jadual 4.14 menunjukkan punca pembaziran bahan biaan di tapak bina

daripada faktor luaran. Kesan dariapda cuaca mendapat min skor tertinggi antara

punca-punca yang terdapat dalam faktor ini iaitu 3.57 dan ia berada pada kategori

‘punca paling utama pembaziran’. Seterusnya, mencatat min skor 3.30 pula adalah

punca daripada kecurian yang dikategorikan ‘punca utama pembaziran’. Kemalangan

(3.13), vandalisma (3.03) dan kekurangan penguatkuasaan undang-undang (3.00)

berada pada kategori ‘punca sederhana utama’ dalam menyumbang pembaziran bahan

binaan di tapak bina.

72

Jadual 4.15 Kedudukan secara keseluruhan punca pembaziran bahan binaan di tapak

bina

Punca Pembaziran Min

Skor

Kedudukan Kategori

1. Kekerapan dalam perubahan

rekabentuk

3.80 1 Punca paling utama

pembaziran

2. Tempat penyimpanan bahan

yang kurang sesuai

3.67 2 Punca paling utama

pembaziran

3. Kesan daripada cuaca 3.57 3 Punca paling utama

pembaziran

4. Pengendalian bahan yang

lemah

3.50 4 Punca utama

pembaziran

5. Pekerja tidak mahir 3.40 5 Punca utama

pembaziran

6. Latihan kemahiran yang tidak

mencukupi

3.37 6 Punca utama

pembaziran

7. Perancangan dan pengurusan

yang lemah

3.33 7 Punca utama

pembaziran

8. Kesilapan pekerja 3.30 8 Punca utama

pembaziran

9. Kecurian 3.30 9 Punca utama

pembaziran

10. Kesilapan ketika membuat

pesanan kepada pembekal

3.27 10 Punca utama

pembaziran

11. Sikap pekerja yang sambil lewa 3.23 11 Punca sederhana

utama

12. Kesilapan dalam penghantaran 3.20 12 Punca sederhana

utama

13. Kaedah pembinaan yang tidak

sesuai

3.20 13 Punca sederhana

utama

73

14. Kesilapan dalam membuat

kajian kuantiti

3.17 14 Punca sederhana

utama

15. Kemalangan 3.13 15 Punca sederhana

utama

16. Kekurangan maklumat tentang

rekabentuk

3.13 16 Punca sederhana

utama

17. Pekerja kurang berpengalaman 3.10 17 Punca sederhana

utama

18. Perekabentuk yang kurang

berpengalaman

3.07 18 Punca sederhana

utama

19. Kualiti bahan yang kurang 3.03 19 Punca sederhana

utama

20. Vandalisma 3.03 20 Punca sederhana

utama

21. Kekurangan penguatkuasaan

undang-undang

3.00 21 Punca sederhana

utama

22. Kualiti maklumat yang kurang 3.00 22 Punca sederhana

utama

23. Kualiti rekabentuk yang

kurang

2.90 23 Punca kurang

utama

24. Kawalan yang kurang 2.87 24 Punca kurang

utama

25. Pengawasan yang kurang 2.77 25 Punca kurang

utama

26. Tinggalan sisa bahan binaan di

tapak bina dibiarkan

2.70 26 Punca kurang

utama

27. Kelewatan ketika proses

penghantaran

2.70 27 Punca kurang

utama

28. Keadaan tapak yang kurang

baik

2.67 28 Punca kurang

utama

29. Berlaku kerosakan ketika

proses penghantaran

2.47 29 Punca paling

kurang utama

74

30. Kesilapan dalam merekabentuk 2.37 30 Punca paling

kurang utama

Berdasarkan Jadual 4.15, kesimpulan yang dapat dilakukan apabila melihat

kepada sususan kedudukan bagi keseluruhan punca-punca pembaziran bahan binaan

di tapak bina adalah ‘punca pembaziran paling utama’ adalah kekerapan dalam

perubahan rekabentuk, tempat penyimpanan bahan yang kurang sesuai dan kesan

daripada cuaca. Melihat kepada perbandingan antara hasil kajian daripada Nagapan,

Abdul Rahman and Asmi (2012) dan juga hasil dapatan kajian yang diperoleh, ketiga-

tiga punca paling utama yang telah dikenalpasti turut didapati di dalam hasil kajian

mereka.

Kekerapan dalam perubahan rekabentuk adalah antara punca utama dalam

membawa kepada penjanaan sisa bahan binaan di tapak bina. Hal ini kerana, apabila

berlaku pengubahsuaian pada rekabentuk, kerja pembinaan semula akan dijalankan

dan struktur yang lama akan dirobohkan. Ia akan membawa kepada jumlah yang besar

penjanaan sisa bahan binaan seperti konkrit, batu bata serta besi tetulang.

Bagi tempat penyimpanan bahan yang kurang sesuai pula, kegagalan dalam

merancang kawasan yang sesuai untuk penyimpanan bahan binaan membawa kepada

kerosakan dan hilang. Sebagai contoh, simen yang diletakkan di kawasan terbuka akan

terdedah kepada hujan, ia akan menyebabkan simen rosak dan tidak boleh

digunapakai.

Seterusnya, punca paling utama terakhir yang akan dibincangkan adalah kesan

daripada cuaca. Faktor cuaca adalah perkara yang tidak boleh dikawal kerana ia adalah

sesuatu yang semulajadi. Faktor ini adalah penyumbang paling dominan dalam

penjanaan sisa bahan binaan. Sebagai contoh, hujan lebat menyebabkan konkrit tidak

boleh diguna lagi serta besi tetulang menjadi karat. Apabila cuaca terlalu panas,

75

bancuhan konkrit akan cepat mengeras sebelum habis digunakan dan akhirnya akan

menjadi sisa.

Bagi ‘punca paling kurang utama’, punca yang berada pada kategori ini adalah

berlaku kerosakan ketika proses penghantaran dan kesilapan dalam merekabentuk.

Berdasarkan daripada pendapat yang diberikan daripada pihak responden ketika

menjawab borang soal selidik bagi kajian ini, jika didapati berlaku kerosakan kepada

bahan binaan yang dihantar, ia akan dipulangkan kembali. Penjanaan sisa bahan

binaan secara fizikalnya adalah rendah berbanding punca-punca yang lain.

Seterusnya, kesilapan dalam merekabentuk pula adalah merekabentuk yang

tidak mengikut piawaian dan spesifikasi yang sepatutnya. Walau bagaimanapun,

menurut pendapat daripada respoden, ia jarang berlaku kerana pereka bentuk yang

dilantik semestinya seorang yang berpegalaman.

76

4.4.8 Relative Important Index (RII) bagi punca pembaziran bahan binaan

Jadual 4.16 Relative Important Index (RII) bagi punca pembaziran bahan binaan

Punca Pembaziran RII Kedudukan

Reka Bentuk

1. Kekerapan dalam perubahan rekabentuk 0.76 1

2. Kekurangan maklumat tentang rekabentuk 0.63 14

3. Perekabentuk yang kurang berpengalaman 0.61 18

4. Kualiti rekabentuk yang kurang 0.58 23

5. Kesilapan dalam merekabentuk 0.47 30

Pengendalian

1. Tempat penyimpanan bahan yang kurang sesuai 0.73 2

2. Pengendalian bahan yang lemah 0.70 4

3. Kualiti bahan yang kurang 0.61 18

4. Kelewatan ketika proses penghantaran 0.54 26

5. Berlaku kerosakan ketika proses penghantaran 0.49 29

Pekerja

1. Pekerja tidak mahir 0.68 5

2. Latihan kemahiran yang tidak mencukupi 0.67 6

3. Kesilapan pekerja 0.66 8

4. Sikap pekerja yang sambil lewa 0.65 10

5. Kurang berpengalaman 0.62 17

Pengurusan

1. Perancangan dan pengurusan yang lemah 0.67 6

2. Kaedah pembinaan yang tidak sesuai 0.64 12

3. Kualiti maklumat yang kurang 0.60 21

4. Kawalan yang kurang 0.57 24

5. Pengawasan yang kurang 0.55 25

Keadaan Tapak

1. Tinggalan sisa bahan binaan di tapak bina dibiarkan 0.54 26

77

2. Keadaan tapak yang kurang baik 0.53 28

Perolehan

1. Kesilapan ketika membuat pesanan kepada pembekal 0.65 10

2. Kesilapan dalam penghantaran 0.64 12

3. Kesilapan dalam membuat kajian kuantiti 0.63 14

Luaran

1. Kesan daripada cuaca 0.71 3

2. Kecurian 0.66 8

3. Kemalangan 0.63 14

4. Vandalisma 0.61 18

5. Kekurangan penguatkuasaan undang-undang 0.60 21

78

Jadual 4.17 Kedudukan bagi setiap kumpulan punca pembaziran menggunakan

kaedah Relative Important Index (RII)

Punca pembaziran Purata RII Kedudukan

Pekerja 0.656 1

Luaran 0.642 2

Perolehan 0.640 3

Pengendalian 0.614 4

Rekabentuk 0.610 5

Pengurusan 0.606 6

Keadaan Tapak 0.535 7

4.4.8.1 Pekerja

Punca pembaziran yang datangnya daripada faktor pekerja mendapat

kedudukan paling utama antara ketujuh-tujuh punca yang telah dapat dikenalpasti.

Pungutan nilai purata RII sebanyak 0.656 telah menunjukkan bahawa pemilihan

pekerja yang baik mempengaruhi penjanaan sisa bahan binaan di tapak bina.

berdasarkan faktor pekerja, nilai RII yang paling tinggi adalah disebabkan pekerja

yang kurang mahir (RII=0.68) manakala punca yang berada di kedudukan terakhir

pula adalah kurangnya pengalaman daripada pekerja (RII=0.62) walaupun mempunyai

kemahiran tertentu dalam melakukan sesuatu kerja.

79

4.4.8.2 Luaran

Purata RII bagi punca pembaziran daripada faktor luaran mencatat nilai

sebanyak 0.642. Nilai RII paling tinggi bagi faktor ini adalah punca daripada cuaca

(RII=0.71). Seterusnya, melihat kepada punca pembaziran daripada segi kurangnya

penguatkuasaan undang-undang pula memperoleh nilai RII terendah bagi faktor luaran

iaitu 0.60.

4.4.8.3 Perolehan

Dari segi perolehan, nilai purata RII yang diperoleh adalah 0.640. Terdapat tiga

punca pembaziran yang dikenalpasti bagi faktor perolehan ini. Bagi nilai RII tertinggi

antara tiga punca ini adalah 0.65 iaitu kesilapan ketika membuat pesanan kepada

pembekal. Di ikuti dengan punca daripada kesilapan dalam penghantaran (RII=0.64)

dan di kedudukan terakhir bagi faktor ini adalah kesilapan dalam membuat kajian

kuantiti (RII=0.63).

4.4.8.4 Pengendalian

Berada di kedudukan ke-4 daripada ketujuh-tujuh faktor yang membawa

kepada punca pembaziran bahan binaan di tapak bina adalah pengendalian iaitu nilai

purata RII 0.614. Dalam faktor ini, tempat penyimpanan bahan yang kurang sesuai

adalah punca paling utama yang mencatat RII tertinggi iaitu 0.73. Di samping itu,

unutk punca yang kurang utama dan berada di kedudukan paling rendah bagi faktor

ini adalah berlaku kerosakan ketika proses penghantaran (RII=0.49).

80

4.4.8.5 Rekabentuk

Nilai purata RII bagi faktor rekabentuk telah mencatat 0.610. Punca

pembaziran yang berada dikedudukan paling utama bagi faktor ini adalah kekerapan

dalam perubahan rekabentuk (RII=0.76). Sehubungan dengan itu, bagi punca yang

disebabkan oleh kesilapan dalam merekabentuk (RII= 0.47) pula telah mencatat nilai

RII paling yang rendah jika dibandingkan dengan punca-punca pembaziran yang lain

bagi faktor rekabentuk ini.

4.4.8.6 Pengurusan

Punca pembaziran daripada faktor pengurusan telah mendapat nilai purata RII

0.606. Melihat kepada senarai punca-punca pembaziran bagi faktor ini, kedudukan

pertama memperoleh nilai RII sebanyak 0.67 iaitu punca pembaziran disebabkan

perancangan dan pengurusan yang lemah. Di sanping itu, punca yang berada di

kedudukan terakhir bagi faktor ini adalah pengawasan yang kurang (RII=0.55).

4.4.8.7 Keadaan Tapak

Punca pembaziran dari segi faktor keadaan tapak mencatat purata RII 0.535

iaitu nilai paling rendah dan berada dikedudukan terakhir bagi ranking punca

pembaziran ini. Terdapat hanya dua punca yang dikenalpasti bagi faktor ini iaitu

tinggalan sisa bahan binaan di tapak bina dibiarkan (RII=0.54) dan keadaan tapak yang

kurang baik (RII=0.53).

81

4.5 Dapatan kajian terhadap kaedah yang dipraktikkan oleh pihak

kontraktor dalam meminimakan sisa bahan binaan

Jadual 4.18 Nilai min skor bagi setiap kaedah yang dipraktikkan oleh pihak kontraktor

dalam meminimakan sisa bahan binaan dari rekabentuk.

Kaedah Meminimakan Sisa Bahan Binaan

Min

Skor

Sisihan

Piawai

Kedudukan

Reka Bentuk

1. Komunikasi yang baik dengan klien dapat

mengelakkan perubahan pada reka bentuk

ketika fasa pembinaan.

3.37 1.326 1

2. Melantik perekabentuk berpengalaman

dalam menghasilkan rekabentuk yang

berkualiti.

2.93 1.574 2

Pengendalian

1. Penyediaan stor penyimpanan yang sesuai. 3.27 1.461 1

2. Melaksanakan strategi penghantaran secara

‘Just In Time’ (JIT).

2.90 1.125 2

3. Melantik pengurus stor untuk memantau

kaedah penyimpanan bahan yang betul oleh

pekerja.

2.87 1.634 3

4. Pemilihan bahan binaan yang berkualiti. 2.70 1.264 4

Pekerja

1. Melakukan pemantauan terhadap pekerja di

tapak bina bagi mengelakkan bekerja sambil

lewa dan menjana pembaziran bahan

binaan.

3.00 1.702 1

2. Melantik pekerja mahir. 2.97 1.426 2

3. Memberi latihan/ kursus kemahiran

mencukupi kepada pekerja.

2.83 1.341 3

Pengurusan

82

1. Penyediaan maklumat yang mencukupi dan

berkualiti seperti perincian spesifikasi bahan

untuk mengelakkan kecelaruan dan kerja

semula.

3.27 1.202 1

2. Memastikan perancangan yang baik

dilakukan sebelum proses pembinaan

seperti sumber yang mencukupi.

3.00 1.554 2

3. Melaksanakan kaedah pembinaan Industrial

Building System (IBS)

2.53 1.137 3

Keadaan Tapak

1. Perlaksanaan Housekeeping di tapak bina. 3.07 1.552 1

2. Penggalakkan penggunaan semula sisa

bahan seperti mengguna semula acuan kayu

(formwork).

3.00 1.259 2

Perolehan

1. Membuat anggaran kuantiti bahan binaan

yang diperlukan dengan baik bagi

mengelakkan pesanan berlebihan.

3.03 1.586 1

2. Membuat perancangan dalam pemesanan

bahan binaan.

3.00 1.438 2

Luaran

1. Menambah pengawal keselamatan yang

hanya tertumpu di kawasan penyimpanan

bahan binaan di tapak bina bagi

meningkatkan pengawasan.

3.03 1.245 1

2. Penguatkuasaan undang-undang perlu

diperkukuhkan bagi mengawal aktiviti yang

boleh menjana sisa pembinaan.

2.80 1.157 2

83

Julat Indeks = Min Skor Tertinggi ̶ Min Skor Terendah

Bilangan Skala Yang Digunakan

Bahagian Indeks 1

= 2.53 + 0.17

= 2.70

(2.53 – 2.70: Julat indeks bagi ‘Kaedah paling kurang dipraktikkan’)

Bahagian Indeks 2

= 2.71 + 0.17

= 2.88

(2.71 – 2.88: Julat indeks bagi ‘Kaedah yang kurang dipraktikkan’)

Bahagian Indeks 3

= 2.89 + 0.17

= 3.06

(2.89 – 3.06: Julat indeks bagi ‘Kaedah yang sederhana kerap’)

Bahagian Indeks 4

= 3.07 + 0.17

= 3.24

(3.07 – 3.24: Julat indeks bagi ‘Kaedah yang kerap’)

Bahagian Indeks 5

= 3.25 + 0.17

= 3.42

(3.25 – 3.42: Julat indeks bagi ‘Kaedah yang paling kerap’)

= 3.37 – 2.53

5

= 0.17

84

Jadual 4.19 Julat indeks bagi kaedah meminimakan sisa bahan binaan

Kategori Pengelasan

Kaedah paling kurang dipraktikkan 2.53-2.70

Kaedah yang kurang dipraktikkan 2.71-2.88

Kaedah yang sederhana kerap 2.89-3.06

Kaedah yang kerap 3.07-3.24

Kaedah yang paling kerap 3.25-3.42

4.5.1 Rekabentuk

Jadual 4.20 Kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi rekabentuk

Kaedah Meminimakan Sisa Bahan

Binaan

Min

Skor

Kedudukan Kategori

Reka Bentuk

1. Komunikasi yang baik dengan klien

dapat mengelakkan perubahan pada

reka bentuk ketika fasa pembinaan.

3.37 1 Kaedah paling

kerap

2. Melantik perekabentuk

berpengalaman dalam menghasilkan

rekabentuk yang berkualiti.

2.93 2 Kaedah yang

sederhana

kerap

Jadual 4.20 menunjukkan kaedah meminimakan sisa bahan binaan di tapak

bina dari segi reka bentuk. Kaedah yang dapat dikenalpasti dalam konteks rekabentuk

ini adalah komunikasi yang baik dengan klien dapat mengelakkan perubahan pada

rekabentuk ketika fasa pembinaan telah mendapat nilai min skor sebanyak 3.37 dan ia

dikategorikan dalam kalangan ‘kaedah paling kerap’ dilaksanakan oleh pihak

kontraktor. Manakala, dalam melantik perekabentuk atau pihak yang terlibat dalam

kerja-kerja merekabentuk yang berpengalam dalam menghasilakan rekabentuk yang

85

berkualiti pula berada pada tahap ‘kaedah yang sederhana kerap’ iaitu memperoleh

min skor 2.93.

4.5.2 Pengendalian

Jadual 4.21 Kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi pengendalian

Kaedah Meminimakan Sisa Bahan

Binaan

Min

Skor

Kedudukan Kategori

Pengendalian

1. Penyediaan stor penyimpanan

yang sesuai.

3.27 1 Kaedah yang

paling kerap

2. Melaksanakan strategi

penghantaran secara ‘Just In Time’

(JIT).

2.90 2 Kaedah yang

sederhana kerap

3. Melantik pengurus stor untuk

memantau kaedah penyimpanan

bahan yang betul oleh pekerja.

2.87 3 Kaedah yang

kurang

dipraktikkan

4. Pemilihan bahan binaan yang

berkualiti.

2.70 4 Kaedah paling

kurang

dipraktikkan

Jadual 4.21 menunjukkan kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi

pengendalian. Bagi kategori ‘kaedah yang paling kerap’ dipraktikkan adalah

penyediaan stor penyimpanan yang sesuai (3.27). Dalam melaksanakan strategi

penghantaran secara ‘Just In Time’ (JIT) pula adalah dikategorikan sebagai ‘kaedah

yang sederhana kerap’ iaitu mendapat nilai min skor 2.90. Seterusnya, dalam melatik

pengurus stor untuk memantau kaedah penyimpanan bahan yang betuk oleh pekerja

pula berada pada tahap ‘ kaedah yang kurang dipraktikkan’ iaitu mencatat nilai min

86

skor 2.87. Di samping itu, pemilihan bahan binaan yang berkualiti (2.70) pula adalah

berada pada kategori ‘kaedah paling kurang dipraktikkan’.

4.5.3 Pekerja

Jadual 4.22 Kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi pekerja

Kaedah Meminimakan Sisa Bahan

Binaan

Min

Skor

Kedudukan Kategori

Pekerja

1. Melakukan pemantauan terhadap

pekerja di tapak bina bagi

mengelakkan bekerja sambil lewa

dan menjana pembaziran bahan

binaan.

3.00 1 Kaedah yang

sederhan kerap

2. Melantik pekerja mahir. 2.97 2 Kaedah yang

sederhan kerap

3. Memberi latihan/ kursus kemahiran

mencukupi kepada pekerja.

2.83 3 Kaedah yang

kurang

dipraktikkan

Merujuk kerpada Jadua 4.22 adalah kaedah meminimakn sisa bahan binaan

dari segi pekerja. Mendapat nilai min skor tertinggi adalah 3.00 iaitu kaedah

melakukan pemantauan terhadap pekerja di tapak bina bagi mengelakkan berkeja

sambil lewa dan menjana pembaziran bahan binaan. Walau bagaimanapun, ia berada

pada kategori ‘kaedah yang sederha kerap’ dilaksanakan oleh pihak kontraktor.

Seterusnya, melantik pekerja mahir juga berada dikategori ‘kaedah yang sederhana

kerap’ dan memperoleh min skor 2.97. Bagi ‘kaedah yang kurang dipraktikkan’ adalah

dalam memberi latihan atau kursus kemahiran yang mencukupi kepada pekerja iaitu

mendapat nilai min skor 2.97.

87

4.5.4 Pengurusan

Jadual 4.23 Kaedah meminimakn sisa bahan binaan dari segi pengurusan

Kaedah Meminimakan Sisa Bahan

Binaan

Min

Skor

Kedudukan Kategori

Pengurusan

1. Penyediaan maklumat yang

mencukupi dan berkualiti seperti

perincian spesifikasi bahan untuk

mengelakkan kecelaruan dan kerja

semula.

3.27 1 Kaedah yang

paling kerap

2. Memastikan perancangan yang baik

dilakukan sebelum proses

pembinaan seperti sumber yang

mencukupi.

3.00 2 Kaedah yang

sederhana kerap

3. Melaksanakan kaedah pembinaan

Industrial Building System (IBS)

2.53 3 Kaedah yang

paling kurang

dipraktikkan

Berdasarkan Jadual 4.23, dalam pengurusan, penyediaan maklumat yang

mencukupi san berkualiti seperti perincian spesifikasi bahan untuk mengelakkan

kecelaruan dan kerja semula mencatat nilai min skor 3.27 dan dikategorikan ‘kaedah

yang paling kerap’ dipraktikkan. Di samping itu, ‘kaedah yang sederha kerap’ pula

adalah memastikan perancangan yang baik dilakukan sebelum proses pembinaan

seperti sumber yang mencukupi (3.00). Bagi ‘kaedah yang papling kurang

dipraktikkan’ adalah melaksanakan kaedah pembinaan Industrial Building System

(IBS) (2.53).

88

4.5.5 Keadaan Tapak

Jadual 4.24 Kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi keadaan tapak

Kaedah Meminimakan Sisa Bahan

Binaan

Min

Skor

Kedudukan Kategori

Keadaan Tapak

1. Perlaksanaan Housekeeping di tapak

bina.

3.07 1 Kaedah yang

kerap

2. Penggalakkan penggunaan semula

sisa bahan seperti mengguna semula

acuan kayu (formwork).

3.00 2 Kaedah yang

sederhana

kerap

Berdasarkan Jadual 4.24, dari segi keadaan tapak, perlaksanaan housekeeping

di tapak bina mendapat nilai min skor 3.07 iaitu berada pada kategori ‘kaedah yang

kerap’ dipraktikkan oleh pihak kontraktor dalam meminimakan sisa bahan binaan di

tapak pembinaan. Dalam penggalakkan penggunaan semula sisa bahan pula berada

pada kategori ‘kaedah yang sederhana kerap’ dipraktikkan kerana nilai min skor bagi

kaedah ini hanya 3.00.

89

4.5.6 Perolehan

Jadual 4.25 Kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi perolehan

Kaedah Meminimakan Sisa Bahan

Binaan

Min

Skor

Kedudukan Kategori

Perolehan

1. Membuat anggaran kuantiti bahan

binaan yang diperlukan dengan baik

bagi mengelakkan pesanan

berlebihan.

3.03 1 Kaedah yang

sederhana

kerap

2. Membuat perancangan dalam

pemesanan bahan binaan.

3.00 2 Kaedah yang

sederhana

kerap

Jadual 4.25 menunjukkan kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi

perolehan. Min skor yang tertinggi dalam kaedah ini ini adalah membuat anggaran

kuantiti bahan binaan yang diperlukan dengan baik bagi mengelakkan pesanan

berlebihan (3.03) dan ia berada pada kategori ‘kaedah yang sederhana kerap’.

Membuat perancangan dalam pemesanan bahan binaan juga dikategorikan sebagai

‘kaedah yang sederhana kerap’ dipraktikkan iaitu memiliki nilai min skor 3.00.

90

4.5.7 Luaran

Jadual 4.26 Kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi luaran

Kaedah Meminimakan Sisa Bahan

Binaan

Min

Skor

Kedudukan Kategori

Luaran

1. Menambah pengawal keselamatan

yang hanya tertumpu di kawasan

penyimpanan bahan binaan di tapak

bina bagi meningkatkan pengawasan.

3.03 1 Kaedah yang

sederhana kerap

2. Penguatkuasaan undang-undang

perlu diperkukuhkan bagi mengawal

aktiviti yang boleh menjana sisa

pembinaan.

2.80 2 Kaedah yang

kurang

dipraktikkan

Jadual 4.26 menunjukkan kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi

faktor luaran. Bagi kaedah menambah pengawal keselamatan yang hanya tertumpu di

kawasan penyimpanan bahan binaan di tapak bina baig meningkatkan pengawasan

adalah dikategorikan sebagai ‘kaedah yang sederhana kerap’ dipraktikkan dengan

mencatat nilai min skor 3.03. Manakala, bagi kaedah penguatkuasaan undang-undang

perlu diperkukuhkan bagi mengawal aktiviti yang boleh menjana sisa pembinaan pula

mendapat min skor 2.80 dan di kategorikan sebagai ‘kaedah yang kurang

dipraktikkan’.

91

Jadual 4.27 Kedudukan bagi setiap kaedah meminimakan sisa bahan binaan mengikut

keutamaan

Kaedah Meminimakan Sisa Bahan

Binaan

Min

Skor

Kedudukan Tahap

kekerapan

1. Komunikasi yang baik dengan klien

dapat mengelakkan perubahan pada

reka bentuk ketika fasa pembinaan.

3.37 1 Kaedah yang

paling kerap

2. Penyediaan stor penyimpanan yang

sesuai.

3.27 2 Kaedah yang

paling kerap

3. Penyediaan maklumat yang

mencukupi dan berkualiti seperti

perincian spesifikasi bahan untuk

mengelakkan kecelaruan dan kerja

semula.

3.27 3 Kaedah yang

paling kerap

4. Perlaksanaan Housekeeping di tapak

bina.

3.07 4 Kaedah yang

kerap

5. Membuat anggaran kuantiti bahan

binaan yang diperlukan dengan baik

bagi mengelakkan pesanan

berlebihan.

3.03 5 Kaedah yang

sederhana kerap

6. Menambah pengawal keselamatan

yang hanya tertumpu di kawasan

penyimpanan bahan binaan di tapak

bina bagi meningkatkan

pengawasan.

3.03 6 Kaedah yang

sederhana kerap

7. Melakukan pemantauan terhadap

pekerja di tapak bina bagi

mengelakkan bekerja sambil lewa

dan menjana pembaziran bahan

binaan.

3.00 7 Kaedah yang

sederhana kerap

8. Memastikan perancangan yang baik

dilakukan sebelum proses

3.00 8 Kaedah yang

sederhana kerap

92

pembinaan seperti sumber yang

mencukupi.

9. Membuat perancangan dalam

pemesanan bahan binaan.

3.00 9 Kaedah yang

sederhana kerap

10. Penggalakkan penggunaan semula

sisa bahan seperti mengguna semula

acuan kayu (formwork).

3.00 10 Kaedah yang

sederhana kerap

11. Melantik pekerja mahir. 2.97 11 Kaedah yang

sederhana kerap

12. Melantik perekabentuk

berpengalaman dalam menghasilkan

rekabentuk yang berkualiti.

2.93 12 Kaedah yang

sederhana kerap

13. Melaksanakan strategi penghantaran

secara ‘Just In Time’ (JIT).

2.90 13 Kaedah yang

sederhana kerap

14. Melantik pengurus stor untuk

memantau kaedah penyimpanan

bahan yang betul oleh pekerja.

2.87 14 Kaedah yang

kurang

dipraktikkan

15. Memberi latihan/ kursus kemahiran

mencukupi kepada pekerja.

2.83 15 Kaedah yang

kurang

dipraktikkan

16. Penguatkuasaan undang-undang

perlu diperkukuhkan bagi mengawal

aktiviti yang boleh menjana sisa

pembinaan.

2.80 16 Kaedah yang

kurang

dipraktikkan

17. Pemilihan bahan binaan yang

berkualiti.

2.70 17 Kaedah paling

kurang

dipraktikkan

18. Melaksanakan kaedah pembinaan

Industrial Building System (IBS)

2.53 18 Kaedah paling

kurang

dipraktikkan

93

Secara keseluruhannya, dapat dilihat seperti yang tertera pada Jadual 4.27,

kesemua kaedah-kaedah dalam meminimakan sisa bahan binaan di tapak bina telah

dirankingkan serta telah dikategorikan kekerapannya dipraktikkan oleh pihak

kontraktor di tapak bina.

‘Kaedah yang paling kerap’ dipraktikkan oleh pihak kontrakotr adalah

komunikasi yang baik dengan klien dapat mengelakkan perubahan pada reka bentuk

ketika fasa pembinaan. Komunikasi adalah penting dalam penyampaian maklumat,

bentuk komunikasi perlulah bersesuaian dan mudah difahami agar perkara yang ingin

disampaikan mudah diterima.

Selain itu, penyediaan stor penyimpanan yang sesuai juga didapati berada pada

kategori ‘kaedah yang paling kerap’ dipraktikkan oleh pihak kontraktor. Perancangan

yang baik dalam penentuan tempat penyimpanan yang sesuai untuk bahn-bahan binaan

di tapak bina akan meminimakan penjanaan sisa bahan binaan. Hal ini kerana, bahan

binaan berada di kawasan yang sesuai dan terlindung daripada cuaca yang boleh

menyebabkan kerosakan. Di samping itu, dengan adanya tempat penyimpanan yang

sesuai, bahan binaan berada dalam keadaan selamat dan sukar untuk dicuri pihak tidak

bertanggungjawab.

Kaedah selanjutnya yang berada dalam kategori ‘kaedah paling kerap’ juga

adalah penyediaan maklumat yang mencukupi dan berkualiti seperti penrician

spesifikasi bahan untuk mengelakkan kecelaruan dan kerja-kerja semula. Bagi pihak-

pihak yang terlibat dalam sesebuah projek terutamanya yang terlibat dalam

rekabentuk, maklumt lengkap hendaklah disertakan terutamanya pada spesifikasi

bahan, saiz dan perkara yang berkaitan.

Bagi kategori ‘kaedah paling kurang dipraktikkan’ adalah kaedah pemilihan

bahan binaan yang berkualiti. Pendapat daripada pihak responden, dalam senarai

kaedah yang dikenalpasti, pemilihan bahan binaan yang berkualiti ini sebenarnya

94

masih lagi salah satu kaedah yang dilakukan tetapi ia berada di tahap kurang penting

berbanding dengan komnukasi yang baik, penyediaan stor yang sesuai dan keperluan

maklumat yang mencukupi.

Seterusnya, kaedah melaksanakan pembinaan menggunakan sistem Industrial

Building System (IBS) iaitu ‘kaedah yang paling kurang dipraktikkan’. Hal ini kerana,

tidak semua tapak bina menggunakan kaedah ini sebagai kaedah pembinaan mereka.

Oleh itu, walaupun ia juga antara kaedah yang sesuai dipraktikkan dalam

meminimakan sisa bahan binaan di tapak bina tetapi ia perlu mengikut kesesuaian

tapak bina tersebut. Memandangkan responden yang dipilh tidak tertumpu kepada

projek IBS sahaja, oleh itu kaedah ini dianggap bukan kaedah yang paling penting

untuk dipraktikkan dalam mengurangkan penjanaan sisa bahan binaan.

95

4.5.8 Relative Important Index (RII) bagi kaedah meminimakan sisa bahan

binaan

4.28 Relative Important Index (RII) bagi kaedah meminimakan sisa bahan binaan

Kaedah Meminimakan Sisa Bahan Binaan RII Kedudukan

Reka Bentuk

1. Komunikasi yang baik dengan klien dapat mengelakkan

perubahan pada reka bentuk ketika fasa pembinaan.

0.67 1

2. Melantik perekabentuk berpengalaman dalam

menghasilkan rekabentuk yang berkualiti.

0.59 11

Pengendalian

1. Penyediaan stor penyimpanan yang sesuai. 0.65 2

2. Melaksanakan strategi penghantaran secara ‘Just In Time’

(JIT).

0.58 13

3. Melantik pengurus stor untuk memantau kaedah

penyimpanan bahan yang betul oleh pekerja.

0.57 14

4. Pemilihan bahan binaan yang berkualiti. 0.54 17

Pekerja

1. Melakukan pemantauan terhadap pekerja di tapak bina

bagi mengelakkan bekerja sambil lewa dan menjana

pembaziran bahan binaan.

0.60 7

2. Melantik pekerja mahir. 0.59 11

3. Memberi latihan/ kursus kemahiran mencukupi kepada

pekerja.

0.57 14

Pengurusan

1. Penyediaan maklumat yang mencukupi dan berkualiti

seperti perincian spesifikasi bahan untuk mengelakkan

kecelaruan dan kerja semula.

0.65 2

2. Memastikan perancangan yang baik dilakukan sebelum

proses pembinaan seperti sumber yang mencukupi.

0.60 7

3. Melaksanakan kaedah pembinaan Industrial Building

System (IBS)

0.51 18

96

Keadaan Tapak

1. Perlaksanaan Housekeeping di tapak bina. 0.61 4

2. Penggalakkan penggunaan semula sisa bahan seperti

mengguna semula acuan kayu (formwork).

0.60 7

Perolehan

1. Membuat anggaran kuantiti bahan binaan yang diperlukan

dengan baik bagi mengelakkan pesanan berlebihan.

0.61 4

2. Membuat perancangan dalam pemesanan bahan binaan. 0.60 7

Luaran

1. Menambah pengawal keselamatan yang hanya tertumpu

di kawasan penyimpanan bahan binaan di tapak bina bagi

meningkatkan pengawasan.

0.61 4

2. Penguatkuasaan undang-undang perlu diperkukuhkan

bagi mengawal aktiviti yang boleh menjana sisa

pembinaan.

0.56 16

97

Jadual 4.29 Kedudukan bagi setiap kumpulan kaedah meminimakan sisa bahan

binaan dengan menggunakan kaedah Relative Important Index (RII)

Kaedah meminimakan sisa bahan binaan Purata RII Kedudukan

Rekabentuk 0.630 1

Keadaan Tapak 0.605 2

Perolehan 0.605 2

Pengurusan 0.587 4

Pekerja 0.587 4

Pengendalian 0.585 6

Luaran 0.585 6

4.5.8.1 Rekabentuk

Nilai purata RII bagi kaedah yang terlibat dari segi rekabentuk telah mencatat

0.630. Kaedah yang berada dikedudukan paling utama bagi faktor ini adalah

komunikasi yang baik dengan klien dapat mengelakkan perubahan pada reka bentuk

ketika fasa pembinaan (RII=0.67). Sehubungan dengan itu, bagi kaedah melantik

perekabentuk berpengalaman dalam menghasilkan rekabentuk yang berkualiti

mempunyai nilai RII 0.59.

4.5.8.2 Keadaan Tapak

Kaedah dari segi keadaan tapak mencatat purata RII 0.605 dengan memperoleh

nilai RII 0.61 bagi kaedah perlaksanaan Housekeeping di tapak bina. Seterusnya, bagi

kaedah penggalakkan penggunaan semula sisa bahan pula mencatat nilai RII 0.60.

98

4.5.8.3 Perolehan

Dari segi perolehan, nilai purata RII yang diperoleh adalah 0.605. Kaedah

membuat anggaran kuantiti bahan binaan yang diperlukan dengan baik bagi

mengelakkan pesanan berlebihan memperoleh nilai RII 0.61. Di ikuti dengan kaedah

membuat perancangan dalam pemesanan bahan binaan pula memperoleh nilai RII

sebanyak 0.60

4.5.8.4 Pengurusan

Kaedah dari segi pengurusan mendapat nilai purata RII 0.587. Penyediaan

maklumat yang mencukupi dan berkualiti seperti perincian spesifikasi bahan untuk

mengelakkan kecelaruan dan kerja semula adalah kaedah yang memperoleh nilai RII

0.65. Manakala, bagi kaedah memastikan perancangan yang baik dilakukan sebelum

proses pembinaan seperti sumber yang mencukupi pula mencatat nilai RII 0.60.

Seterusnya, melaksanakan kaedah pembinaan Industrial Building System (IBS)

mencatat nilai RII 0.51.

4.5.8.5 Pekerja

Kaedah meminimakan sisa bahsn binaan dari segi pekerja mendapat nilai

purata RII sebanyak 0.587. Berdasarkan faktor pekerja,nilai RII bagi kaedah

melakukan pemantauan terhadap pekerja di tapak bina bagi mengelakkan bekerja

sambil lewa dan menjana pembaziran bahan binaan (RII=0.60), manakala Melantik

pekerja mahir (RII=0.59) dan bagi kaedah memberi latihan/ kursus kemahiran

mencukupi kepada pekerja (RII=0.57).

99

4.5.8.6 Pengendalian

Purata RII bagi kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi pengendalian

adalah 0.585. Penyediaan stor penyimpanan yang sesuai mencatat nilai RII 0.65. Bagi

kaedah pelaksanaan strategi penghantaran secara ‘Just In Time’ (JIT) pula

memperoleh nilai RII 0.58. Seterusnya, kaedah melantik pengurus stor untuk

memantau kaedah penyimpanan bahan yang betul oleh pekerja mendapat nilai RII 0.57

dan pemilihan bahan binaan yang berkualiti pula mencatat nilai RII 0.54.

4.5.8.7 Luaran

Purata RII bagi kaedah meminimakan sisa bahan binaan dari segi luaran

mencatat nilai sebanyak 0.585. Nilai RII untuk kaedah penambahan pengawal

keselamatan yang hanya tertumpu di kawasan penyimpanan bahan binaan di tapak

bina bagi meningkatkan pengawasan adalah 0.61 dan kaedah dari aspek

penguatkuasaan undang-undang perlu diperkukuhkan bagi mengawal aktiviti yang

boleh menjana sisa pembinaan pula mencatat nilai RII 0.56.

4.6 Rumusan

Setelah analisis telah dilakukan terhadap jawapan responden melalui borang

soal selidik yang telah diberikan iaitu jenis bahan binaan yang sering dibazirkan, punca

berlakunya pembaziran bahan binaan dan kaedah yang sering dipraktikkan oleh pihak

kontraktor dalam menangani permasalah pembaziran bahan binaan dapat dikenalpasti.

Kesimpulan dan cadangan akan dibincangkan di dalam bab yang seterusnya.

100

BAB 5

KESIMPULAN DAN CADANGAN

5 KESIMPULAN DAN CADANGAN

5.1 Pengenalan

Kesimpulan yang diperolehi daripada kajian yang dijalankan akan

dibincangkan dalam bab ini dan merumuskan keseluruhan kajian mengikut objektif

kajian. Rumusan kajian yang akan dibuat adalah berdasarkan kepada maklumat yang

telah diberikan oleh pihak responden. Berdasarkan keputusan yang diperoleh daripada

kajian ini, beberapa cadangan akan diberikan berkaitan kaedah-kaedah pengurusan

sisa bahan binaan yang sesuai untuk diaplikasikan di tapak bina dan cadangan untuk

kajian lanjutan.

101

5.2 Kesimpulan setiap objektif kajian

Setelah semua data-data yang diperoleh daripada kajian ini dan telah pun

dianalisis dalam bab sebelum ini, ia dapat disimpulkan bahawa kesemua objektif

kajian telah tercapai. Setiap keputusan dan penemuan yang diperoleh bagi setiap

objektif kajian akan diringkaskan seperti berikut:-

5.2.1 Mengenalpasti jenis sisa bahan binaan yang lazim di tapak bina

Objektif pertama bagi kajian ini adalah jenis sisa bahan binaan yang lazimnya

terhasil di tapak bina. Berdasarkan kajian literatur yang telah dilakukan, ia mendapati

sisa bahan binan jenis konkrit, kayu, batu baur , pasir, mortar, batu bata, besi tetulang

dan jubin adalah antara bahan binaan yang banyak terhasil ketika pembinaan sesebuah

bangunan di tapak bina.

Hasil daripada kajian yang telah dianalisis dalam Bab 4, jenis bahan binaan

yang menjadi penyumbang utama kepada kenaikan peratusan sisa bahan binaan di

tapak pembinaan adalah konkrit iaitu purata indeksnya 3.27 diikuti dengan kayu

(3.20), batu bata (3.17), mortar (3.10), jubin (3.03), pasir (2.90), batu baur (2.87), dan

besi tetulang (2.70)

Konkrit mengalami peratusan yang paling tinggi kerana hampir semua jenis

pembinaan melibatkan bahan ini. Di samping itu, ketika proses pemindahan mixed

concrete daripada lori ke tingkat yang lebih tinggi juga banyak menyumbang kepada

pembaziran konkrit. Keadaan bekas konkrit yang tidak stabil dan tidak ditutup rapat

menyebabkan konkrit tersebut tertumpah.

Sisa bahan binaan yang seterusnya adalah kayu yang menjadi bahan kedua

terbanyak dalam penjanaan sisa di tapak bina selepas konkrit. Pembinaan struktur

102

konkrit yang banyak menggunakan kayu sebagai penyokong dan acuan menyebabkan

kepada pembaziran bahan kayu.

5.2.2 Mengenalpasti punca berlakunya pembaziran bahan binaan di tapak

bina

Hasil daripada kajian yang dijalankan, punca-punca berlakunya pembaziran

bahan binaan di tapak bina bagi projek-projek pembinaan bangunan telah dikenalpasti.

Dapatan daripada hasil kajian menunujukkan punca pembaziran paling utama adalah

kekerapan dalam perubahan rekabentuk, tempat penyimpanan bahan yang kurang

sesuai dan kesan daripada cuaca. Kekerapan dalam perubahan rekabentuk adalah

antara punca utama dalam membawa kepada penjanaan sisa bahan binaan di tapak

bina. Perubahan pada rekabentuk menyebabkan berlakunya kerja semula. Bagi tempat

penyimpanan bahan yang kurang sesuai pula, kegagalan dalam merancang kawasan

yang sesuai untuk penyimpanan bahan binaan membawa kepada kerosakan dan hilang.

Seterusnya, kesan daripada cuaca. Faktor cuaca adalah perkara yang tidak boleh

dikawal kerana ia adalah sesuatu yang semulajadi.

Berdasarkan hasil dapatan daripada kajian ini juga, punca paling kurang

menyumbang kepada pembaziran turut dikenalpasti iaitu berlaku kerosakan ketika

proses penghantaran dan kesilapan dalam merekabentuk.

Walau bagaimanapun, secara keseluruhannya, antara ketujuh-tujuh faktor iaitu

faktor rekabentuk, pengendalian, pekerja, pengurusan, keadaan tapak, perolehan dan

luaran, Faktor utama yang dapat diketahui paling banyak menyumbang kepada

pembaziran bahan binaan di tapak pembinaan adalah faktor pekerja.

103

5.2.3 Mengenalpasti kaedah meminimakan sisa bahan binaan yang

dipraktikkan oleh kontraktor

Hasil daripada kajian yang dijalankan, kaedah paling utama yang kerap

diaplikasikan oleh pihak kontraktor dalam meminimakan sisa bahan binaan di tapak

bina dapat dikenalpasti iaitu komunikasi yang baik dengan klien dapat mengelakkan

perubahan pada reka bentuk ketika fasa pembinaan. Selain itu, penyediaan stor

penyimpanan yang sesuai dan perancangan yang baik dalam penentuan tempat

penyimpanan yang sesuai untuk bahan-bahan binaan di tapak bina akan meminimakan

penjanaan sisa bahan binaan. Kaedah selanjutnya yang berada dalam kategori sering

dipraktikkan oleh pihak kontraktor juga adalah penyediaan maklumat yang mencukupi

dan berkualiti seperti perincian spesifikasi bahan untuk mengelakkan kecelaruan dan

kerja-kerja semula.

Bagi kaedah yang kurang dipraktikkan adalah kaedah pemilihan bahan binaan

yang berkualiti. Seterusnya, kaedah melaksanakan pembinaan menggunakan sistem

Industrial Building System (IBS) juga telah didapati bukan kaedah paling utama untuk

dipraktikkan.

Walau bagaimanapun, secara keseluruhannya, antara ketujuh-tujuh kumpulan

kaedah dari rekabentuk, pengendalian, pekerja, pengurusan, keadaan tapak, perolehan

dan luaran, kumpulan kaedah utama yang dikenalpasti adalah dari aspek rekabentuk.

104

5.3 Masalah yang Dihadapi

Semasa melakukan kajian, terdapat beberapa perkara yang telah timbul dan

menyulitkan proses pengumpulan data. Antara perkara yang menjadi halangan dalam

melaksanakan kajian ini adalah kekangan daripada pihak responden dalam

memberikan kerjasama sepenuhnya untuk menjawab borang soal selidik. Hal ini

kerana, kesibukan mereka dalam menguruskan kerja-kerja di tapak bina. Seterusnya

adaalah faktor masa. Sesetengah responden menetapkan waktu temujanju yang tidak

bersesuaian. Data berkaitan sisa bahan binaan biasanya mudah untuk diperolehi di

tapak bina namun terdapat juga pihak kontraktor tidak membenarkan memasuki tapak

bina dengan pelbagai alasan. Walau bagaimanpun, hal-hal seperti ini berjaya diatasi

dan maklumat telah pun diperoleh.

5.4 Cadangan dan Penyelidikan Lanjutan

Beberapa cadangan dapat diutarakan selepas melakukan kajian ini. Ia bertujuan

untuk memperbaiki serba sedikit perkara yang berkaitan dengan cara dalam mengatasi

pembaziran sisa bahan binaan oleh kontraktor di tapak bina.

Setelah mendapat maklum balas daripada pihak responden, terdapat pelbagai

pandangan dan cadangan yang telah dikongsikan sebagai langkah serta usaha untuk

menangani permasalahan penjanaan sisa bahan binaan di tapak bina. Antara cadangan

serta pendapat yang diusulkan adalah seperti pengambilan pekerja pembinaan di tapak

bina. Kelancaran proses pembinaan dan kualiti kerja yang baik termasuk pengurangan

penjanaan sisa bahan binaan adalah datangnya daripada kemahiran pekerja-pekerja

pembinaan bagi sesebuah projek tersebut. Sekiranya pekerja tidak mahir lebih banyak

105

daripada pekerja mahir walaupun kuantiti pekerja pembinaan adalah ramai, ia tidak

membawa apa-apa kebaikan sepanjang proses kerja-kerja pembinaan itu berjalan.

Setiap kaedah untuk mengurangkan sisa bahan binaan di tapak bina seharusnya

dipraktikkan bagi mendapatkan pengurusan sisa pembinaan yang lebih efektif. Selain

itu, pihak kontraktor juga perlu mengikuti perkembangan semasa agar teknologi-

teknologi yang lebih maju dan efisyien dalam sektor pembinaan dapat diaplikasikan

di tapak bina dalam usaha mengurangkan sisa bahan binaan.

Dengan ini, di harapkan kajian lanjutan yang lain dapat dijalankan dengan lebih

terperinci dan menyeluruh bagi mengenalpasti jenis-jenis bahan binaan yang lain dan

punca-punca lain yang berkaitan dengan pembaziran bahan binaan di tapak

pembinaan. Seterusnya, ekoran daripada punca-punca yang dapat dikenalpasti, ia

boleh dijadikan rujukan kepada pihak kontraktor dan pihak-pihak lain yang terlibat

dalam menjana idea untuk mewujudkan kaedah-kaedah yang lebih berkesan bagi

meminimakan atau mungkin menghapuskan penjanaan sisa bahan binaan di tapak

pembinaan.

106

RUJUKAN

A. Majid, A. (2014). Tiga tapak lupus sisa binaan. [online] Utusan Online. Available

at: http://ww1.utusan.com.my/utusan/Kota/20140429/wk_04/Tiga-tapak-

lupus-sisa-binaan [Accessed 23 Oct. 2015].

Al-Hamadani, S., Xiao-Ian, Z., Mian, M. and Liu, Z. (2014). Material waste in the

China construction industry: Minimization strategies and benefits of

recognition. International journal of Energy and environment, Volume 5 (Issue

6), pp.717-722.

Alwi, et al.(2002). Waste in the Indonesian Construction Projects, in Proceedings The

1st International Conference of Creating a sustainable Construction Industry

in Developing Countries, pp. 305-315.

Alwi, S (2003) Factors Influencing Construction Productivity In The Indonesian

Context. In Proceedings The 5th EASTS Conference, Fukuoka, Japan.

Begum, R., Siwar, C., Pereira, J. and Jaafar, A. (2006). A benefit–cost analysis on the

economic feasibility of construction waste minimisation: The case of Malaysia.

Resources, Conservation and Recycling, Volume 48 (Issue 1), pp.86-98.

Begum, R., Siwar, C., Pereira, J. and Jaafar, A. (2007). Factors and values of

willingness to pay for improved construction waste management – A

perspective of Malaysian contractors. Waste Management, Volume 27 (Issue

12), pp.1902-1909.

107

Bekr, G. (2014). Study of the Causes and Magnitude of Wastage of Materials on

Construction Sites in Jordan. Journal of Construction Engineering, 2014, pp.1-

6.

Che Ahmad, A., Husin, N., Zainol, H., Abdul Tharim, A., Ismail, N. and Ab Wahid,

A. (2014). The Construction Solid Waste Minimization Practices among

Malaysian Contractors. MATEC Web of Conferences, 15, p.01037.

Ekanayake, L. and Ofori, G. (2004). Building waste assessment score: design-based

tool. Department of Building, School of Design & Environment, National

University of Singapore, Volume 39 (Issue 7), pp.851-861.

Faniran, O. O. and Caban, G. (1998), Minimizing Waste on Construction Project

Sites,"Engineering Construction and Architectural Management Journal,

Volume 5, pp. 182–188.

Garas, L. G., et al.(2001) Material Waste in the Egyptian Construction Industry, in 9th

Annual Conference of the International Group for Lean Construction.

Garis Panduan Pengurusan Sisa Pepejal di Tapak Bina. (2013). 1st ed. [ebook]

Malaysia: Perbadanan pengurusan sisa pepejal dan pembersihan awam

PPSPPA. Available at: http://www.ppsppa.gov.my/ [Accessed 10 Oct. 2015].

Gopalakrishnan, P. and Sundaresan, M. (2011). Materials Management: an integrated

approach. 3rd ed. [ebook] New Delhi: Prentice-Hall of India Learning Private

Limited, pp.190-194. Available at:

https://books.google.com/books?isbn=8120300270 [Accessed 4 Feb. 2016].

108

Hairom, H. (2014). Tanah dilonggok sampah haram. [online] Sinarharian.com.my.

Available at: http://www.sinarharian.com.my/nasional/tanah-dilonggok-

sampah-haram-1.311898 [Accessed 23 Oct. 2015].

John, A. and Itodo, D. (2013). Professionals’ views of material wastage on

construction sites and cost overruns. pp.747-757.

Kothari, C. (2004). Research Methodology: Methods and Techniques. 2nd ed. [ebook]

India: New Age International Publisher, pp.1-21. Available at:

https://books.google.com.my/ [Accessed 5 Dec. 2015].

Kumar, D. (2008). Research Methodology. 1st ed. [ebook] New Delhi: APH

Publishing Corporation, pp.30-31. Available at: https://books.google.com.my/

[Accessed 5 Dec. 2015].

Kumar, R. (2011). Research Methodology: A Step-by-Step Guide for Beginners. 3rd

ed. [ebook] New Delhi: SAGE Publication Ltd., pp.93-101. Available at:

https://books.google.com.my/ [Accessed 5 Dec. 2015].

Majid, M. and McCaffer, R. (1997). Assessment of Work Performance of Maintenance

Contractors in Saudi Arabia. Journal of Management in Engineering, Volume

13 (Issue 5), pp.91-91.

Marlow, C. (2001). Research methods for generalist social work. 3rd ed. Pacific

Grove, Calif.: Brooks/Cole Pub. Co.

109

Mata, R., Pitroda, J. and M.Vyas, P. (2015). A critical literature review on integrated

framework for source Identification and minimization of waste in building

construction. Journal of international academic research for multidisciplinary,

Volume 2 (Issue 12), pp.163-175.

Nagapan, S., Abdul Rahman, I. and Asmi, A. (2011). A Review of Construction Waste

Cause Factors, in Asian Conference of Real Estate Sustainable Growth

Managing Challenges (ACRE) ,vol.1, No.1, March 2012, pp. 1-10

Nagapan, S., Abdul Rahman, I. and Asmi, A. (2012). Faktor penjanaan sisa

pembinaan dari perspektif pakar industri pembinaan in: Prosiding Persidangan

Kebangsaan Hidrologi dan Alam Sekitar (HIDRAS 2012), Universiti Tun

Hussein Onn Malaysia

Naoum, S. (2007). Dissertation Research and Writing for Construction Students:

Taylor & Francis.

Napier, T. (2012). Construction Waste Management | Whole Building Design Guide.

[online] Wbdg.org. Available at:

https://www.wbdg.org/resources/cwmgmt.php [Accessed 11 Nov. 2015].

Nazech, E. M et al. (2008). Identification of Construction Waste in Road and

Highway Construction Projects, in 11th East Asia-Pacific Conference on

Engineering and Construction

Office of Prime Minister, (2010). Rancangan Malaysia Ke-10. [online] Available at:

http://www.pmo.gov.my/dokumenattached/RMK/RMK10_Mds.pdf

[Accessed 15 Nov. 2015].

110

Osmani, M. (2012). Construction Waste Minimization in the UK: Current Pressures

for Change and Approaches. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 40,

pp.37-40.

Othman Talib, (2013). Asas penulisan. Serdang, Selangor: Universiti Putra Malaysia,

pp.155-156.

Pelan strategik SWCorp 2014-2020. (2014). 1st ed. [ebook] Kuala Lumpur:

Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam. Available at:

http://www.ppsppa.gov.my/index.php/kenali-kami/pelan-strategik [Accessed

30 Oct. 2015].

Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal Dan Pembersihan Awam, (2014). SWCorp -

Pihak industri perlu faham pengurusan sisa binaan. [online] Ppsppa.gov.my.

Available at: http://www.ppsppa.gov.my/index.php/kenali-

kami/peristiwa/359-pihak-industri-perlu-faham-pengurusan-sisa-binaan

[Accessed 25 Oct. 2015].

Polat G. and Ballard G. (2004). Waste in Turkish Construction: Need for Lean

Construction Techniques, in 12th Annual Conference of the International

Group for Lean

Sa'adi, N., Ismail, Z. and Alias, Z. (2015). Construction waste minimization for

Contractors in Malaysia in Proceeding of the 13th International Conference

on Environment, Ecosystems and Development (EED 2015), Kuala Lumpur,

Malaysia, pp. 64-70.

111

School Of Graduate Studies, (2015). UTM Thesis Manual. [online] Available at:

http://www.sps.utm.my [Accessed 14 Oct. 2015].

Shareh Musa, S., Shafii, H. and Syed Muhammad Zubir, S. (2009). Potensi kitar

semula dalam industri pembinaan: Kajian kes daerah Batu Pahat, Johor, in 3rd

Annual Malaysian Technical Universities Conference on Engineering and

Technology MUCEET ,pp.553-559.

Shen, L.Y., Tam, V.W.Y., Tam, C.M. and Ho, S. (2000). Material wastage in

construction activities—a Hong Kong survey. In Proceedings of the first CIB-

W107 International Conference–Creating a Sustainable Construction Industry

in Developing Countries, pp. 125-311.

Tam, V.W, Shen, L.Y and Tam, C.M, (2007). Assessing the levels of material wastage

affected by sub-contracting relationships and projects types with their

correlations. Building and Environment, Volume 42 (Issue 3), pp.1471-1477.

The Kuala Lumpur Regional Centre for Arbitration (KLRCA). (2014). CIPAA - The

Kuala Lumpur Regional Centre for Arbitration (KLRCA). [online] Available

at:http://klrca.org/cipaa/#CONSTRUCTIONINDUSTRYPAYMENT&ADJ

UDICATIONACT20122 [Accessed 10 Jun. 2016].

Unit Perancang Ekonomi Jabatan Pengarah Perdana Menteri, (2015). Rancangan

Malaysia ke-11 Kertas Strategi 18: Mentransformasi Sektor Perkhidmatan. 1st

ed. [ebook] Putrajaya, Malaysia: Unit Perancang Ekonomi Jabatan Perdana

Menteri. Available at: http://www.epu.gov.my [Accessed 11 Dec. 2015].

112

Urio, A. F. and Brent, A. C. (2006). Solid Waste Management Strategy in Botswana:

The Reduction of Construction Waste, Journal of the South African Institution

of Civil Engineering, vol. 48, pp.18–22

Wahab, A. and Lawal, A. (2011). An evaluation of waste control measures in

construction industry in Nigeria. African journal of environmental science and

technology, Volume 5 (Issue 3), pp.246-254.

Walliman, N. (2011). Research Methods: The Basics. 1st ed. [ebook] New York:

Routledge, pp.5-146. Available at: https://books.google.com.my [Accessed 5

Dec. 2015]

Wee, S. and Mohamad, A. (2010). Pengurusan sisa pembinaan di tapak bina.

Proceedings of National Civil Engineering Conference (NACEC), UTHM, Johor pp.1-

11

113

BIBLIOGRAFI

Rea, L. and Parker, R. (2005). Designing and conducting survey research. 3rd ed. San

Francisco: Jossey-Bass Publishers.

Stopher, P. (2011). Collecting, Managing, and Assessing Data Using Sample Surveys.

Cambridge (UK): Cambridge University Press.

114

LAMPIRAN

A - Borang Soal Selidik

B - Surat Kebenaran

115

LAMPIRAN A

BORANG SOAL SELIDIK

116

UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA

81310 UTM SKUDAI, JOHOR.

PROGRAM IJAZAH SARJANA MUDA SAINS PEMBINAAN

AIMI AMALIA BINTI SUIB

930830-01-6898

A12BE0049

BORANG KAJIAN SOAL SELIDIK

MEMINIMAKAN SISA BAHAN BINAAN DI TAPAK BINA

LATAR BELAKANG

Tujuan soal selidik kajian ini dijalankan adalah untuk mendapatkan maklumat

mengenai (i) Jenis Sisa Bahan Binaan yang Lazim di Tapak Bina, (ii) Punca

Berlakunya Pembaziran Bahan Binaan dan (iii) Kaedah untuk Meminimakan

Sisa Bahan Binaan yang Dipraktikkan oleh Kontraktor.

PANDUAN MENJAWAB BORANG SOAL SELIDIK

1. Borang soal selidik ini mengandungi empat (4) bahagian iaitu bahagian A, B, C

dan D.

2. Sebarang maklumat yang diberikan dalam borang soal selidik ini adalah SULIT

digunakan untuk tujuan pembelajaran.

3. Kerjasama yang diberikan oleh pihak tuan dan puan amat dihargai dalam

membantu bagi mendapatkan maklumat yang tepat yang diperlukan untuk kajian

ini. Sekian, Terima kasih.

Bahagian A Maklumat Latar Belakang Responden

Bahagian B Jenis Sisa Bahan Binaan yang Lazim di Tapak Bina

Bahagian C Punca Berlakunya Pembaziran Bahan Binaan di Tapak Bina

Bahagian D Kaedah Meminimakan Sisa Bahan Binaan yang Dipraktikkan oleh

Kontraktor

117

BAHAGIAN A: LATAR BELAKANG RESPONDEN / FIRMA

SEMUA maklumat adalah SULIT dan hanya digunakan untuk tujuan kajian

sahaja.

Arahan: Bahagian ini merupakan soal selidik mengenai latar belakang responden

dan firma. Sila tandakan pada ruang yang disediakan.

1. Jawatan Responden :

____________________________________

2. Alamat Syarikat / Jabatan :

______________________________________________________________

3. Jenis Projek

Kediaman Kemudahan sosial

Bukan Kediaman Infrastruktur

Pembangunan Bercampur Lain-lain (sila nyatakan)

4. Pengalaman terlibat dalam industri pembinaan

1-5 tahun

5-10 tahun

>10 tahun

TANDATANGAN: TARIKH:

________________________ ………………………………..

COP JAWATAN: COP FIRMA:

/

118

BAHAGIAN B: JENIS SISA BAHAN BINAAN YANG SERING

DIBAZIRKAN

SEMUA maklumat adalah SULIT dan hanya digunakan untuk tujuan kajian

penyelidikan sahaja.

Arahan: Bahagian ini merupakan soal selidik berkenaan jenis sisa bahan binaan

yang lazim di tapak bina. Sila tandakan pada yang berkenaan.

Bil Jenis Bahan Binaan 1 2 3 4 5

1. Konkrit

2. Kayu

3. Batu Baur

4. Pasir

5. Mortar

6. Batu Bata

7. Besi Tetulang

8. Jubin

/

5. Penghasilan paling tinggi 2. Penghasilan yang rendah

4. Penghasilan yang tinggi 1. Penghasilan paling rendah

3 Penghasilan sederhana

119

BAHAGIAN C: PUNCA PEMBAZIRAN BAHAN BINAAN BERLAKU

SEMUA maklumat adalah SULIT dan hanya digunakan untuk tujuan kajian sahaja.

Arahan: Bahagian ini merupakan soal selidik berkenaan dengan punca berlakunya

pembaziran bahan binaan di tapak bina. Sila tandakan pada yang berkenaan.

Bil Punca Pembaziran Bahan Binaan 1 2 3 4 5

Reka bentuk (Design)

1. Kekerapan dalam perubahan reka

bentuk

2. Kesilapan dalam mereka bentuk

3. Kekurangan maklumat tentang reka

bentuk

4. Kualiti reka bentuk yang kurang

5. Perekabentuk (Designer) yang kurang

berpengalaman

Pengendalian (Handling)

1. Tempat penyimpanan bahan yang

kurang sesuai.

2. Pengedalian bahan yang lemah

3. Berlaku kerosakan ketika proses

penghantaran

4. Kualiti bahan yang kurang

5. Kelewatan ketika proses penghantaran

Pekerja (Worker)

1. Kesilapan pekerja

2. Pekerja tidak mahir

3. Sikap pekerja yang sambil lewa

/

5. Punca paling utama pembaziran 2. Punca yang kurang utama

4. Punca utama pembaziran 1. Punca yang paling kurang utama

3. Punca sederhana utama

120

4. Latihan kemahiran yang tidak

mencukupi kepada pekerja sebagai

contoh cara melepa

5. Kurang berpengalaman

Pengurusan (Management)

1. Perancangan dan pengurusan yang

lemah

2. Kaedah pembinaan yang tidak sesuai

3. Kawalan yang kurang

4. Pengawasan yang kurang

5. Kualiti maklumat yang kurang

Keadaan Tapak (Site Condition)

1. Keadaan tapak yang kurang baik

2. Tinggalan sisa bahan binaan di tapak

bina dibiarkan

Perolehan (Procurement)

1. Kesilapan ketika membuat pesanan

kepada pembekal

2. Kesilapan dalam membuat kajian

kuantiti

3. Kesilapan dalam penghantaran

Luaran (External)

1. Kesan daripada cuaca

2. Kemalangan

3. Kecurian

4. Vandalisma

5. Kekurangan penguatkuasaan undang-

undang

121

BAHAGIAN D: KAEDAH MEMINIMIKAN SISA BAHAN BINAAN

SEMUA maklumat adalah SULIT dan hanya digunakan untuk tujuan kajian

sahaja.

Arahan: Bahagian ini merupakan soal selidik berkenaan kaedah meminimakan

sisa bahan binaan yang dipraktikkan oleh kontraktor di tapak bina. Sila

tandakan pada ruang yang disediakan.

Bil Kaedah Meminimakan Sisa BahanBinaan 1 2 3 4 5

Reka Bentuk (Design)

1. Komunikasi yang baik dengan klien

dapat mengelakkan perubahan pada reka

bentuk ketika fasa pembinaan.

2. Melantik perekabentuk berpengalaman

dalam menghasilkan rekabentuk yang

berkualiti.

Pengendalian (Handling)

1. Penyediaan stor penyimpanan yang

sesuai

2. Melantik pengurus stor untuk memantau

kaedah penyimpanan bahan yang betul

oleh pekerja

3. Melaksanakan strategi penghantaran

secara ‘Just In Time’ (JIT).

4. Pemilihan bahan binaan yang berkualiti

Pekerja (Worker)

1. Memberi latihan / kursus kemahiran yang

mencukupi kepada pekerja

2. Melantik pekerja mahir

/

5. Kaedah yang paling kerap 2. Kaedah yang kurang dipraktikkan

4. Kaedah yang kerap 1. Kaedah yang paling kurang dipraktikkan

3. Kaedah yang sederhana kerap

122

3. Melakukan pemantauan terhadap pekerja

di tapak bina bagi mengelakkan bekerja

sambil lewa dan menjana pembaziran

bahan binaan.

Bil Kaedah Meminimakan Sisa BahanBinaan 1 2 3 4 5

Pengurusan (Management)

3. Memastikan perancangan yang baik

dilakukan sebelum proses pembinaan

seperti sumber yang mencukupi

4. Melaksanakan kaedah pembinaan

Industrial Building System (IBS)

5. Penyediaan maklumat yang mencukupi

dan berkualiti seperti perincian

spesifikasi bahan untuk mengelakkan

kecelaruan dan kerja semula

Keadaan Tapak ( Site Condition)

5. Perlaksaan Housekeeping di tapak bina

6. Penggalakkan penggunaan semula sisa

bahan binaan seperti mengguna semula

acuan kayu (formwork)

Perolehan (Procurement)

4. Membuat perancangan dalam pemesanan

bahan binaan

5. Membuat anggaran kuantiti bahan binaan

yang diperlukan dengan baik bagi

mengelakkan pesanan berlebihan.

Luaran (External)

6. Penguatkuasaan undang-undang perlu

diperkukuhkan bagi mengawal aktiviti

yang boleh menjana sisa pembinaan.

123

7. Menambah pengawal keselamatan yang

hanya tertumpu di kawasan penyimpanan

bahan binaan di tapak bina bagi

meningkatan pengawasan

124

LAMPIRAN B

SURAT KEBENARAN