PERLOMBONGAN

JENIS-JENIS SUMBER

TABURAN DAN JENIS AKTIVITI : KAJIAN KES

MALAYSIA

• Sektor perlombongan sangat penting di Malaysia.• Mineral logam:-bijih timah , besi , bauksit , kuprum ,

emas dll .• Mineral bkn logam:-marmar,tanah liat dan fosfat.• Mineral yg blh membekalkan sumber kuasa:-

petroleum , gas dan arang batu.

Jenis Mineral Lokasi utama perlombangan

Petroleum Luar pantai Terengganu,Pantai Barat Sabah sprti-Medan petroleum Tiong,Guntong,Tapis,Semangkuk

Gas asli Luar pantai Terengganu,Sabah,Serawak

Bijih timah Lembah kinta di Perak,Kuala Langat,Kota Tinggi

Bijih besi Semeling Kedah dan Ipoh Perak

Bauksit Teluk Ramunia dan Seri Medan Johor

Tembaga Mamut Sabah

Emas Bau di Serawak , Raub di Pahang, Lubuk Mandi Terengganu.

PETROLEUM

• Sektor perlombongan paling penting kpd Malaysia .• Djlankan sejak 1909 bermula di Miri , Sarawak .• Dianggarkan simpanan petroleum mentah sebanyak 3

bilion tong.Dijangka digunakan 20 tahun akan datang. • Simpanan petroleum mentah :- luar pantai

Terengganu,Sarawak, dan Sabah . Petroleum yang dilombong di luar pantai Terengganu ditapis:- di Kerteh , Port Dickson dan Tangga Batu.

• Manakala petroleum yang dilombong di luar pantai Sabah dan Sarawak ditapis :- di Lutong, Sarawak

GAS ASLI

• Bahan mineral yang terhasil di kawasan perlombongan petroleum.

• Simpanan gas asli utama Malaysia terletak di Terengganu,luar pantai Sarawak dan luar pantai Sabah.

• Gas asli yang dilombong luar pantai Terengganu diproses di Kerteh(daerah Kemaman Terengganu).

• Kegunaan sebagai sumber tenaga elektrik.Contohnya Pusat Elektrik Paka di Terengganu.

• Pusat Elektrik Paka – pusat utama pengeluaran elektrik bersumberkan gas asli. • Bekalan tenaga gas asli meliputi

hampir separuh drpd sistem grid tenaga elektrik di Semenanjung Malaysia.

BIJIH TIMAH

• Pernah muncul sebagai sektor utama yg menjana ekonomi negara sekitar 1960-1970-an . Kini merosot.

• Tahun 2001,terdapat 33 buah lombong bijih timah yg masih beroperasi.Antaranya:- lombong kapal korek,lombong pam kerikil , lombong dedah dan kolong.

• Lembah Kinta , Perak - kawasan utama perlombongan bijih timah

• Faktor-faktor kemerosotan pengeluaran bijih timah:-

a) Kemelesetan ekonomi dunia.Berlaku pada tahun 1985.(harga bijih timah antarabangsa turun mendadak)

b) Terdapat banyak bahan pengganti lain yg murah dan mudah diperolehi berbanding bijih timah.-terutama industri pengetinan makanan.

c) Botol plastik,kaca ambil alih fungsi bijih timah.d) Simpanan sumber bijih timah negara semakin

berkurangan.(penjajahan Inggeris).e) Kos tinggi

ARANG BATU

• Menghasilkan tenaga elektrik• Penting selepas pertoleum dan gas asli.• Digunakan bagi menjana tenaga elektrik.• Contohnya:- stesan jana kuasa milik

Perbadanan Pembekalan Elektrik di Sejingkat , Sarawak yang beroperasi menggunakan arang batu .

FAKTOR-FAKTOR MEMPENGARUHI KEGIATAN PERLOMBONGAN

1. Stok/ simpanan sumber mineral yang ada2. Faktor fizikal3. Faktor ekonomi4. Faktor teknologi5. Tenaga buruh dan kepakaran6. Kemudahan asas7. Dasar kerajaan / polisi governan

1 – STOK SUMBER MINERAL

• Malaysia kaya dengan hasil mineral.• Kadar simpanan stok dan kualiti mineral menentukan

jangkamasa operasi perlombongan sesuatu mineral.• Sumber yang banyak dapat memberi impak positif.– Petroleum : 30 bill tong > keperluan 20 tahun.– Gas asli : 84.2 trill kaki padu > pelbagai kegunaan.

• Sumber yang sedikit memberi impak negatif.– Operasi perlombongan terpaksa dihentikan– Bijih timah dan bijih besi : aktiviti kurang kerana

sumber hampir pupus

2 – FAKTOR FIZIKAL

• Faktor penggalak :– Kedudukan geografi Malaysia di atas pentas sunda

• Laut cetek + sumber petroleum dan gas asli yang banyak = memudahkan proses penggerudian.

– Kawasan lembangan sungai yang rendah dan terdapat timah lanar memudahkan aktiviti melombong sumber mineral.• Keutamaan perlombongan diberi kepada bijih timah.

• Faktor penghalang :– Kawasan tanah tinggi– Kawasan Banjaran Titiwangsa (bijih timah telerang) sukar

dilombong.

3 – FAKTOR EKONOMI

• Aktiviti perlombongan bergantung kepada harga dan permintaan serta keupayaan modal.

• Harga, pemintaan dan keupayaan modal yang tinggi akan meningkatkan aktiviti perlombongan, seterusnya meningkatkan hasil pengeluaran.

• Malaysia :– Perkembangan pesat sektor perindustrian dan

pengangkutan : permintaan tinggi petroleum dan gas asli.– Industri pateri, piuter dan penyaduran – bijih timah.– Modal yang kukuh menjamin kegiatan perlombongan.

• PETRONAS dan pelaburan dari syarikat-syarikat luar

4 – FAKTOR TEKNOLOGI

• Penggunaan teknologi moden dan canggih meningkatkan proses pengeluaran.– Teknologi tinggi diimport atau diperoleh hasil

usahasama dengan syarikat asing.• Keupayaan teknologi turut diperoleh daripada

proses penyelidikan dan pembangunan.– Mengesan lokasi sumber petroleum – teknologi

seismik dan satelit.– Minyak pelincir syntium dihasilkan oleh PETRONAS

setaraf dengan formula one.

5 – TENAGA BURUH DAN KEPAKARAN

• Sumber buruh mahir :–Menyumbang kepakaran dalam kejuruteraan

petroleum, R&D kawalan mutu dan sebagainya.–Malaysia kurang sumber buruh mahir.–Oleh itu ;• Meminjam sumber tenaga buruh dari luar• Mengadakan program latihan dan kursus jangka

panjang untuk pekerja tempatan.• UTP dan UTM

6 – KEMUDAHAN ASAS

• Kewujudan pelbagai kemudahan asas mempengaruhi ketersampaian kepada sumber mineral seperti sistem pengangkutan, pelabuhan, simpanan, pemasaran dan lain-lain.

• Bijih timah – kereta api (zaman dahulu)• Petroleum – sistem paip dan kapal tangk

7 – FAKTOR GOVERNAN

• Dasar kerajaan termasuklah ;– Kuota pengeluaran– Kelulusan permit– Sistem percukaian dikenakan kepada– Insentif pelaburan syarikat cari gali– Usaha R&D

• Usaha cari gali : PETRONAS• Pengawalan aktiviti perlombongan di daratan : Pejabat

Tanah dan Galian.• Mengesan kedudukan sumber mineral Malaysia : Jabatan

Mineral dan Geosains.• Di era penjajahan – dieksploitasi British.

KEPENTINGAN SEKTOR PERLOMBONGAN

KEPENTINGAN SEKTOR PERLOMBONGAN KEPADA PENDUDUK & PEMBANGUNAN

SOSIOEKONOMI SESEBUAH NEGARA• Menyumbangkan kepada pendapatan eksport

negara • Membuka peluang pekerjaan kepada

penduduk• Menggalakkan pemindahan teknologi dan

kepakaran

KESAN AKTIVITI PERLOMBONGAN TERHADAP ALAM

SEKITAR

KESAN KE ATAS LANDSKAP BUDAYA

• Wujudnya kawasan petempatan yang berkembang menjadi sebuah pekan atau bandar

• Wujudnya rangkaian sistem pengangkutan• Wujudnya industri-industri yang berkaitan

dengan pengeluaran sumber mineral

KESAN TERHADAP LANDSKAP FIZIKAL

• Tinggalan kawasan-kawasan perlombongan membentuk lekukan, kolam, atau tasik terutama di kawasan perlombongan bijih timah yang menggunakan kaedah kapal korek

• Pandang darat cerun-cerun bukit yang musnah akibat kesan-kesan pemotongan, penarahan dan peletupan bukit

• Pandang darat kemusnahan hutan juga berlaku akibat daripada aktiviti mencari gali sesuatu jenis sumber mineral

• Kehilangan tanah penutup, dan gangguan ke atas profil, struktur dan tekstur tanih yang sukar diperbaiki- kecenderungan berlakunya tanah runtuh & tanah mendap- kehilangan kesuburan tanah menyebabkan pembentukan belukar

• Kawasan tinggalan lombong menjadi kawasan amang yang tandus dan gersang

• Menggalakkan kejadian hakisan tanih dan proses pemendapan di dasar sungai-sungai menjadi cetek dan tohor-pemendapan sisa lombong dan puin tanah boleh mengakibatkan kejadian banjir sungai

• Penggunaan kapal korek didapati membuang sisa perlombongan di sekitar kawasan sungai-sungai menjadi keruh dan berkelodak

• Kerosakan cerun bukit akibat kaedah melombong secara pam hidraulik untuk perlombongan bijih timah telerang dan emas-pancutan air yang kuat ke atas cerun-cerun bukit meninggalkan kesan runtuhan, kelaran, dan retakan yang ketara-cerun-cerun menjadi tidak stabil dan amat menggalakkan kejadian tanah runtuh, runtuhan cerun dan jatuhan batu

• Pencemaran udara berlaku kesan daripada pembebasan habuk dan debu dari kaw lombong kuari dan pecah batu-membebaskan banyak partikel-partikel terampai dalam udara yang dikenali sebagai (PM10)-fenomena pencemaran udara akan bertukar menjadi jerebu-Pemprosesan gas asli meningkatkan kadar pencemaran udara akibat pembebasan bahan pencemar udara-bahan pencemar udara ini bertindak sebagai nukleus kondensasi yang menyerap wap-wap air lalu menurunkan hujan asid

• Perlombongan sumber mineral mengakibatkan kejadian tumpahan minyak yang mencemarkan air laut- apabila tumpahan minyak ke permukaan laut, proses pembauran akan bertindak sehingga menyebabkan ketulan-ketulan minyak terbentuk memenuhi permukaan laut- ketulan minyak menghalang kemasukan cahaya matahari ke bawah air maka akan menjejaskan pelbagai jenis hidupan maritim, seperti plankton dan terumbu karang mati & tidak boleh membiak menyebabkan pengeluar makanan utama dan habitat hidupan laut musnah

-apabila pencemaran air laut berlaku, keseimbangan ekosistem marin akan terjejas-kemusnahan habitat menyebabkan penghijrahan spesies berlaku, keadaan ini boleh menjejaskan pendapatan nelayan khususnya di pinggir pantai

LANGKAH-LANGKAH MELESTARIKAN SUMBER

GALIAN