LAPORAN KAJIAN TINDAKAN:

PENGGUNAAN AKRONIM UNTUK MENINGKATKAN PENGINGATAN FAKTA SEJARAH BAGI PELAJAR

TINGKATAN DUA

Nama : Fairoza Yazmeen Bt Mohd Dhulkeef

Sekolah : Sekolah Menengah Kebangsaan Desa Cempaka

Program Pembangunan Guru Baharu(PPGB)

ABSTRAK

Kajian ini dijalankan untuk meningkatkan penguasaan fakta bagi matapelajaran Sejarah dalam

kalangan pelajar Tingkatan 2 Sekolah Menengah Kebangsaan Desa Cempaka. Kaedah yang

digunakan ialah teknik akronim. Seramai 33 orang pelajar Tingkatan 2 dinamik telah dipilih

sebagai responden kajian ini. Tinjauan awal telah dilakukan melalui soalan soalselidik dan juga

ujian pra. Hasil kajian menunjukkan pelajar-pelajar kurang mengingati fakta dalam

matapelajaran Sejarah. Kesukaran mengingat fakta menyebabkan pelajar tidak dapat menjawab

ujian dengan baik. Oleh itu, suatu perancangan tindakan telah dilakukan bagi meningkatkan

kemahiran mengingati fakta sejarah dengan memperkenalkan teknik akronim. Kajian ini

dijalankan semasa waktu pengajaran dan pembelajaran sejarah. Maklumat yang diperoleh

menunjukkan peningkatan daripada segi minat, sikap dan pencapaian murid dalam menjawab

soalan sejarah dengan menggunakan kaedah ini. Setelah kajian tindakan dilakukan, keputusan

ujian pos menunjukkan peningkatan prestasi kesemua pelajar sasaran kajian. Secara keseluruhan,

teknik akronim memberi sumbangan dalam meningkatkan pencapaian pelajar dalam mata

pelajaran sejarah

1.0 LATAR BELAKANG KAJIAN

Matapelajaran Sejarah merupakan mata pelajaran yang paling penting dan juga matapelajaran

wajib lulus.Matapelajaran Sejarah juga dapat menerapkan nilai-nilai patriotisme dalam kalangan

pelajar. Pembelajaran Sejarah juga dapat meningkatkan pengetahuan pelajar mengenai asal-usul

Malaysia dan dapat memberi iktibar daripada peristiwa-peristiwa lampau. Lantaran itu,

matapelajaran Sejarah dianggap sebagai wadah untuk menyuntik semangat kebangsaan dalam

diri pelajar.

Secara rasionalnya kajian ini dijalankan adalah kerana pelajar sukar untuk mengingati fakta-fakta

dalam matapelajaran Sejarah sekaligus memberi kesan kepada keputusan ujian atau peperiksaan

mereka. Ini akan memberi impak yang negatif terhadap pelajar dan sekolah itu sendiri. Apabila

kajian ini dibuat secara rasionalnya dapat membantu pihak sekolah dalam membendung masalah

ini agar semua pihak terlibat agar sedar betapa pentingnya peningkatan pencapaian

matapelajaran Sejarah.

2.0 PERNYATAAN MASALAH

Matapelajaran Sejarah Tingkatan Dua merupakan kesinambungan daripada matapelajaran

Sejarah Tingkatan Satu yang banyak berhubungkait tentang negara kita iaitu Malaysia.

Matapelajaran sejarah sendiri mempunyai banyak fakta seperti tarikh-tarikh penting dan tokoh-

tokoh yang terlibat dan ini memerlukan pelajar untuk mengingati fakta-fakta tersebut.

Masalah yang dihadapi oleh pelajar-pelajar ialah kesukaran mengingati fakta sejarah. Mereka

tidak dapat menyatakan serta menghuraikan fakta sejarah yang dikehendaki oleh sesuatu soalan.

Hal ini demikian kerana mereka tidak dapat mengingati dan menguasai fakta sejarah dengan

baik. Disebabkan masalah ini, teknik akronim telah diperkenalkan kepada pelajar-pelajar

untuk mengingati dan menguasai fakta sejarah sesuatu topik. Sekiranya kajian ini berjaya, maka

guru-guru akan menggunakan kaedah ini untuk mengajar pelajar-pelajar mengingati dan

menguasai fakta sejarah dengan mudah.

3.0 OBJEKTIF KAJIAN (Am dan Khusus)

Kajian ini diharapkan akan dapat mencapai objektif di bawah:

3.1 Objektif Am

Menimbulkan minat pelajar-pelajar terhadap sesi pengajaran dan pembelajaran sejarah

3.2 Objektif Khusus

1. Meningkatkan daya ingatan pelajar dalam mengingati fakta-fakta Sejarah

2. Membantu pelajar menguasai teknik kemahiran belajar.

3. Menarik minat pelajar terhadap mata pelajaran sejarah

4. Meningkatkan peratus pelajar mendapat markah yang baik dalam subjek Sejarah

4.0 KUMPULAN SASARAN

Kajian ini melibatkan 33 orang pelajar ( responden ) yang telah dipilih di kalangan pelajar

Tingkatan 2 dinamik. Mereka terdiri daripada 15 orang responden lelaki dan 18 orang responden

perempuan.

5.0 PERLAKSANAAN KAJIAN

Pada 1 Oktober 2014 saya telah menjalankan kaji selidik dengan menggunakan borang soal

selidik untuk mendapatkan sedikit maklumat. Jawapan yang saya mahukan daripada pelajar

ialah pilihan jawapan objektif iaitu pelajar cuma perlu menjawab sama ada soalan 1 dan soalan 2.

Soalan yang diberikan dalam kaji selidik tersebut bertumpu kepada tiga bahagian:

a. Gender

b. Kenapa pelajar mampu mengingati fakta dalam matapelajaran Sejarah?

c. Kenapa pelajar tidak mampu mengingati fakta dalam matapelajaran Sejarah?

Saya juga mengadakan Ujian Pra dimana pelajar diminta untuk menjawab 10 soalan daripada

Bab 4 Sejarah Tingkatan 2. Keesokkan harinya pula saya mengadakan Ujian Pos.

Dibawah adalah jadual pelaksanaan kajian dan kos kajian sepanjang kajian ini dilakukan:

Jadual Perlaksanaan Kajian

Aktiviti Tarikh Pelaksanaan

Pelaksanaan Soal Selidik 1 Oktober 2014

Pelaksanaan Data Ujian Pra 1 Oktober 2014

Analisis Data dari Soal Selidik 2 Oktober 2014

Analisis Data dari Ujian Pra dan Pemerhatian 2 Oktober 2014

Pelaksaan Data Ujian Pos 3 Oktober 2014

Refleksi dan Penilaian 7 Oktober 2014

Penulisan Laporan Kajian 27 Oktober 2014

Pemurnian Laporan Kajian 1 November 2014

Jadual 1: Jadual Perlaksanaan Kajian

Kos Kajian

Bil Jenis Bahan Kuantiti x harga seunit Jumlah kos

1. Kertas A4 1 x RM7.00 RM 7.00

2. Print RM0.10 x Set RM 7.50

3. Fotokopi bahan RM 5.00

JUMLAH RM 19.50

Jadual 2: Kos Kajian

6.0 TINJAUAN MASALAH

Sebelum meneruskan langkah-langkah dalam menjalankan kajian, tinjauan masalah yang

dikenalpasti akan dijalankan bagi tujuan untuk memahami dengan lebih mendalam masalah

tersebut. Tinjauan dilakukan dengan mengutip data seperti yang berikut:

6.1 Soal selidik

Borang soal selidik disediakan dan diedarkan kepada pelajar-pelajar untuk mengetahui maklumat

yang berkaitan dengan mata pelajaran sejarah. Borang ini diisi oleh pelajar-pelajar secara jujur

dan tertutup bagi mendapatkan maklumat yang sebenar.

6.2 Rekod markah ujian bulanan

Penyelidik telah mendapatkan rekod markah ujian bulanan yang lepas bagi subjek Sejarah.

Tujuan rekod markah ujian ini adalah untuk melihat pencapaian pelajar sebelum ini, dan bagi

mengesahkan kebanyakkan pelajar tidak mendapat markah tinggi pada ujian Sejarah pada ujian

bulanan dan peperiksaan pertengahan tahun.

6.3 Soalan-soalan Ujian

Daya ingatan responden diuji melalui ujian pra dan ujian pos.

Sebanyak 5 soalan dari Bab 4 Kekayaan Ekonomi Sarawak Mendorong Penjajahan Keluarga

Brooke akan diuji ke atas responden. Soalan ini akan digunakan sebagai ujian pra dan ujian pos.

Tempoh masa yang digunakan untuk menguji ujian pra tersebut ialah selepas selesai proses

pengajaran Bab 4 dijalankan. Ujian pra akan diberikan kepada responden terlebih dahulu bagi

mengetahui tahap ingatan mereka terhadap isi pelajaran yang baru disampaikan. Setelah itu

pelajar-pelajar akan diterangkan cara membuat kaedah Akronim. Sehari selepas responden

didedahkan dengan teknik akronim ini, pelajar-pelajar akan diuji kembali dengan ujian pos iaitu

soalan yang sama digunakan pada ujian pra sebelumnya. Hasil dapatan itu membolehkan kami

menilai sejauh mana keberkesanan system pembelajaran menggunakan kaedah Akronim ke atas

pelajar tersebut.

6.4 Pemerhatian

Pemerhatian akan dilakuakan ke atas tingkah laku murid semasa proses pengajaran dan

pembelajaran (P&P) berlangsung sebelum dan selepas kajian.

7.0 ANALISIS TINJAUAN MASALAH

7.1 Soal Selidik

Berikut adalah dapatan soal selidik yang telah dijalankan.

NO PERKARA BILANGAN PELAJAR (ORANG)

1 Jantina Lelaki : 15 orang Perempuan : 18 orang

Jadual 3: Soal Selidik Tentang Maklumat Peribadi Pelajar

Untuk soal selidik seterusnya, pelajar-pelajar hanya diminta untuk memilih dan menjawab salah

satu soalan sama ada Soalan 1 atau Soalan 2

Soalan 1

Jawapan

(Bilangan Pelajar Kumpulan Sasaran/orang)

Kenapa anda mampu mengingati fakta

dalam subjek Sejarah

Perempuan Lelaki

a) kerana subjek Sejarah adalah subjek

wajib lulus

1 4

b) kerana minat dengan subjek Sejarah 0 1

c) personaliti dan cara penyampaian

guru yang mengajar menarik dan

mudah difahami

1 0

d) ingin menambah ilmu pengetahuan 4 2

e) lain-lain 0 0

Jadual 4: Soal Selidik Tentang Kemampuan Pelajar Mengingati Fakta Sejarah

Soalan 2

Jawapan

(Bilangan Pelajar Kumpulan Sasaran/orang)

Kenapa anda tidak mampu mengingati

fakta dalam subjek Sejarah

Perempuan Lelaki

a) kerana subjek Sejarah tidak menarik 4 1

b) guru tidak pandai mengajar 0 0

c) subjek Sejarah membosankan 2 3

d) tidak minat subjek Sejarah 9 3

e) lain-lain 1 0

Jadual 5: Soal Selidik Tentang Ketidakmampuan Pelajar Mengingati Fakta Sejarah

Berdasarkan maklumat yang diperoleh daripada soal selidik, didapati keputusan ujian bulanan

kumpulan sasaran adalah kurang memuaskan iaitu 17 orang pelajar mendapat markah antara 0%

hingga 39% pada bulan Mac manakala 17 orang mendapat markah antara 0% hingga 39% pada

bulan Mei 15 orang. (Jadual 1)

Selain itu, seramai 12 orang pelajar mengatakan tidak meminati subjek sejarah.(Jadual 3) Di

samping itu, terdapat 6 orang pelajar mengatakan mereka mampu mengingati fakta Sejarah

kerana ingin menambahkan ilmu pengetahuan. (Jadual 2)  

7.2 Rekod markah ujian bulanan

NO PERKARA BILANGAN PELAJAR (ORANG)

1 Keputusan Ujian Bulanan

Matapelajaran Sejarah : Mac

0%-39% : 10

40%-59% : 3

60%-79% : 2

80%-100% : 0

0%-39% : 7

40%-59% : 12

60%-79% : 1

80%-100% : 0

2 Keputusan Ujian Bulanan

Matapelajaran Sejarah :

Pertengahan Tahun

0%-39% : 8

40%-59% : 6

60%-79% : 1

80%-100% : 0

0%-39% : 7

40%-59% : 7

60%-79% : 4

80%-100% : 0

Jadual 6: Keputusan Ujian bagi Matapelajaran Sejarah

7.3 Ujian Pra

Hasil dapatan daripada ujian pra dapat dikelaskan seperti jadual di bawah.

Markah (%) Bilangan Pelajar (orang)

0% - 39% 13

40% - 59% 10

60% - 79% 8

80% - 100% 2

Jumlah 33

Jadual 7: Pencapaian Pelajar Dalam Ujian Pra

Berdasarkan keputusan ujian pra, didapati seramai 2 orang pelajar mendapat markah antara 80%

hingga 100%. Pelajar ini didapati meminati topik yang dikemukakan dan topik ini mudah

diingati. Melalui ujian ini juga didapati responden tidak dapat mengingati sepenuhnya fakta

walaupun bab tersebut baru sahaja dipelajari. Sebanyak 10 soalan yang diberikan, responden

hanya mampu mengingati separuh sahaja.

7.4 Pemerhatian

Berdasarkan pemerhatian yang dibuat sepanjang proses pengajaran dan pembelajaran yang lalu,

kami dapati pelajar-pelajar Tingkatan 2 dinamik sukar untuk mengingati tajuk dan huraian yang

diajar serta mempunyai masalah dalam mengingati fakta.

8.0 TINDAKAN YANG DIJALANKAN

Sebanyak tiga strategi yang telah dirancang dalam kajian ini untuk membantu pelajar mengingati

fakta-fakta sejarah dalam Bab 4 itu. Antara aktiviti-aktivitnya ialah:

Aktiviti 1: Mengimbas masalah pelajar

Aktiviti ini dijalankan oleh kami bersama-sama guru Sejarah itu sendiri pada waktu

pengajaran dan pembelajaran. Semua pelajar akan memulakan sesi dengan soal selidik.

Pemerhatian juga dilakukan sepanjang proses pengajaran dan pembelajaran ini. Ujian pra

sebanyak 5 soalan mengenai tajuk yang akan diajar diadakan selepas proses pengajaran

dan pembelajaran sebenar untuk mengetahui tahap dan masalah pelajar selama 15minit.

Aktiviti 2: Kaedah akronim

Dalam aktiviti ini, kami menerangkan kepada pelajar pelajar tentang kaedah akronim.

Akronim ialah sesuatu teknik yang dapat membantu pelajar mengingat fakta sejarah yang

sukar.Akronim ialah teknik yang terbaru bagi membantu pelajar menghafal fakta sejarah

dengan senang, mudah dan lebih lama. Sebagai contoh:

Sejarah Tingkatan Tiga Bab 1 - Pendudukan Jepun di negara kita

Akronim cara kemaraan Jepun:-

Tok- Kapal terbang

Kadi- Kereta kebal

Bagi- Bot

Basikal- Basikal

Pelajar hanya perlu membuat akronim mengikut kreativiti mereka dan menghafal

akronim yang disediakan. Kajian telah menunjukkan bahawa teknik ini dapat pelajar

menghafal isi penting untuk tempoh yang lebih lama, mudah dan cepat.

Aktiviti 3: Ujian pengesahan pengingatan fakta

Setelah pelajar selesai menghafal fakta menggunakan kaedah akronim, ujian pos

dijalankan untuk menguji tahap daya ingatan pelajar. Set soalan yang sama seperti ujian

pra diedarkan kepada pelajar. Pelajar hanya diminta menjawab soalan selama 15 minit.

Kemudian kami menyemak jawapan bersama pelajar.

Berdasarkan pemerhatian yang dibuat pelajar-pelajar dalam kumpulan sasaran ini dapat

menjawab dan mengingati fakta menggunkan kaedah akronim dalam masa yang ditetapkan.

Mereka juga bersemangat semasa menjawab soalan pos kerana mereka sudah boleh mengingati

fakta-fakta dalam bab tersebut.

Instrumen yang digunakan dalam penghasilan dapatan kajian ini ialah soalan ujian pra dan pos

dan borang soal selidik dan rekod ujian bulanan pelajar.

9.0 PERLAKSANAAN TINDAKAN DAN PEMERHATIAN

Kaedah Akronim diperkenalkan kepada responden setelah mereka menajalani ujian pra.

Penerangan mengenai kaedah Akronim dalam mengingati fakta Sejarah diberikan kepada

pelajar-pelajar dengan jelas. Pelajar-pelajar dikehendaki mengingati fakta Sejarah dalam Bab 4

dengan menggunakan kaedah akronim. Pemantauan dilakukan sepanjang proses mengingati

fakta sejarah dengan menggunakan kaedah Akronim tersebut dilaksanakan.

Tempoh yang diberikan kepada pelajar-pelajar untuk mengingati fakta Sejarah dalam Bab 4

dengan menggunakan kaedah Akronim adalah selama satu hari sehaja. Dalam tempoh tersebut

pelajar-pelajar dikehendaki menggunapakai kaedah Akronim untuk mengulangkaji Bab 4.

Setelah itu pelajar-pelajar akan diuji dengan ujian pos iaitu soalan yang sama yang telah

digunakan dalam ujian pra. Hasil daripada ujian ini akan menerangkan sejauhmana keberkesanan

kaedah Akronim dalam mengingati fakta Sejarah.

Sepanjang pelaksanaan sistem ini didapati pelajar menggunakan kreativiti mereka dalam

mengingati fakta Sejarah dengan menggunakan kaedah Akronim. Namun ada sebahagian pelajar

yang mengingati fakta Sejarah dengan menggunakan kaedah Akronim secara ala kadar sahaja.

10.0 PENILAIAN DAN REFLEKSI KAJIAN

Keberkesanan sistem pembelajaran menggunakan kaedah Akronim ini dapat dilihat daripada

dapatan ujian pos yang telah dijalankan. Jika dibuat perbandingan antara ujian pra dan ujian pos,

didapati bahawa telah berlaku peningkatan dari segi markah para responden.Untuk markah

antara 80% hingga 100% telah mengalami peningkatan sebanyak dua pelajar. Untuk markah 0%

hingga 39% telah mengalami penurunan sebanyak tujuh orang.

Markah (%) UJIAN PRA

(bilangan pelajar)

UJIAN POS

(bilangan pelajar)

0% - 39% 13 6

40% - 59% 10 11

60% - 79% 8 12

80% - 100% 2 4

Jumlah 33 33

Jadual 8: Perbandingan Antara Ujian Pra dan Ujian Pos

11.0 KESIMPULAN

Secara keseluruhan sistem pembelajaran menggunakan Kaedah Akronim berjaya memberikan

pelajar-pelajar cara terbaru untuk mereka meningkatkan daya ingatan mereka terhadap fakta-

fakta dalam subjek Sejarah. Walaupun tidak semua pelajar dapat mencapai tahap yang baik

namun sekurang-kurangnya sistem ini memberi mereka ruang dan peluang untuk menghilangkan

penyakit ‘lupa’ mereka dan dapat meningkatkan prestasi mereka dalam subjek Sejarah mahupun

subjek-subjek lain juga.

Oleh itu, kaedah ini perlu diperkenalkan untuk semua topik dalam sukatan pelajaran Sejarah.

Sekiranya kaedah ini diaplikasikan, pelajar akan lebih berminat mempelajari mata pelajaran

Sejarah seterusnya kualiti jawapan yang diberi oleh pelajar semasa menjawab ujian Sejarah akan

meningkat.