PERPUSTAKAAN & PERPUSTAKAAN & UNDANG-UNDANGUNDANG-UNDANG
AZMI AB RAHMANAZMI AB RAHMAN
FAKULTI PENGURUSAN MAKLUMATFAKULTI PENGURUSAN MAKLUMAT
UiTMUiTM
APAKAH UNDANG-UNDANGAPAKAH UNDANG-UNDANG
1. Peraturan untuk mengawal tingkah laku manusia didalam sesuatu masyarakat.
2. Satu Badan Peraturan yang dikuatkuasakan oleh Negara.
PERPUSTAKAANPERPUSTAKAAN
Perpustakaan mempunyai satu set aktiviti yang saling berhubung kait dikenali sebagai fungsi termasuklah perolehan, pengkatalogan,penyusunan maklumat, sirkulasi, menyediakan akses kepada maklumat dan menyediakan kakitangan serta bangunan
Prinsip Kuasa Dalam Prinsip Kuasa Dalam PerpustakaanPerpustakaan
Secara mudah “kuasa” adalah keupayaan seseorang, badan atau agensi untuk melakukan atau bertindak. Setiap orang, badan atau agensi mempunyai kuasanya yang tersendiri, di dalam bidang kuasa dan mengikut had-had kuasa yang ada padanya.
Bagi tujuan perbincangan disini, kita juruskan perbincangan kepada kuasa perpustakaan sahaja.
Contoh-contoh Badan Dan Contoh-contoh Badan Dan KuasaKuasa
JABATAN PERPUSTAKAAN NEGARA
PERBADANAN PERPUSTAKAAN AWAM PERAK
LEMBAGA AKREDITASI NEGARA
AKTA PERPUSTAKAAN NEGARA MALAYSIA 1972
ENAKMEN PERBADANAN PERPUSTAKAAN AWAM NEGERI PERAK, 1977
AKTA LEMBAGA AKREDITASI NEGARA 1996
Organisasi Perpustakaan Dari Organisasi Perpustakaan Dari Perspektif Undang-UndangPerspektif Undang-Undang
Akta perpustakaan negara malaysia 1972 Enakmen Dan Ordinan. Contoh:
Enakmen Perbadanan Perpustakaan Awam Negeri Perak, 1977
Ordinan Pustaka Negeri Sarawak 1999
Akta Perpustakaan Negara Malaysia Akta Perpustakaan Negara Malaysia 19721972
3. Maka adalah dengan ini ditubuhkan suatu Perpustakaan Negara Malaysia (kemudian daripada ini disebut "Perpustakaan") dengan maksud-
maksud dan tujuan-tujuan yang berikut: (a) menyediakan bagi penggunaan generasi masa
kini dan masa depan suatu koleksi sumber-sumber perpustakaan di peringkat kebangsaan;
(b) memudahkan penggunaan di seluruh negara sumber-sumber perpustakaan yang terdapat di dalam dan di luar negeri; dan
(c) mengadakan kepimpinan dalam perkara-perkara yang berkaitan dengan perpustakaan.
ENAKMEN PERBADANAN PERPUSTAKAAN ENAKMEN PERBADANAN PERPUSTAKAAN AWAM NEGERI PERAK, 1977AWAM NEGERI PERAK, 1977
3. (1) Maka adalah dengan ini ditubuhkan suatu pertubuhan perbadanan yang dinamakan 'Perbadanan Perpustakaan Awam Negeri Perak' yang turun temurun dan boleh mendakwa dan didakwa.
(2) Perbadanan hendaklah mempunyai suatu meteri dan boleh dari semasa ke semasa menukar, mengubah atau membaharui meteri tersebut sebagaimana yang difikirkan patut, dan sehingga suatu meteri diadakan di bawah seksyen ini suatu cap yang mengandungi tulisan 'Perbadanan Perpustakaan Awam Negeri Perak' boleh digunakan sebagai meteri.
(3) Meteri atau cap Perbadanan itu hendaklah diberi pengiktirafan rasmi dan kehakiman.
Fungsi Dan Kuasa Pentadbiran Fungsi Dan Kuasa Pentadbiran PerpustakaanPerpustakaan
Wade mengatakan bahawa berkaitan kaedah penurunan kuasa, tidak dapat dielak bahawa tugas dan kuasa (duties and power) menjadi bercampur aduk.
Suatu badan pentadbiran mungkin ada tugas (atau tanggungjawab) untuk dilaksanakan, tetapi kuasa bagi memutuskan bagaimana tugas itu perlu dilaksanakan adalah didalam bidang budibicaranya.
Ini mungkin boleh menimbulkan salahguna kuasa (kuasa asal atau kuasa yang diperturunkan itu).
Ini kerana salah satu jalan dimana fungsi-fungsi badan berkenaan disalahgunakan ialah melaksanakan penurunan kuasa kepada pihak lain yang tidak ada hak untuk melaksanakannya
Contoh Kuasa Dan Tugas Yang Contoh Kuasa Dan Tugas Yang Diperuntukan Akta: Akta Perpustakaan Diperuntukan Akta: Akta Perpustakaan
Negara 1972Negara 1972
4. (1) Perpustakaan hendaklah diuruskan dan
dikawal oleh Ketua Pengarah yang dilantik
oleh Yang di-pertuan Agong.
(2) Ketua Pengarah hendaklah mempunyai
tugas-tugas yang berikut:
(a) menasihatkan Menteri atas polisi negara bagi segala perkara berkenaan dengan perpustakaan dan segala perkara lain yang berhubungan dengan perpustakaan;
(b) menasihatkan dan membantu dalam perancangan dan perkembangan perpustakaan di peringkat kebangsaan;
(c) memperolehi dan menyelenggarakan suatu koleksi sumber-sumber perpustakaan
yang lengkap di peringkat kebangsaan yang mencerminkan warisan intelektual, kesusasteraan dan kebudayaan negara dan juga suatu koleksi representatif di peringkat kebangsaan yang mencerminkan pengetahuan dan kebijaksanaan manusia yang terkumpul;
Contoh Kuasa Dan Tugas Yang Diperuntukan Contoh Kuasa Dan Tugas Yang Diperuntukan Enakmen: Enakmen Perbadanan Enakmen: Enakmen Perbadanan
Perpustakaan Awam Negeri Perak, 1977Perpustakaan Awam Negeri Perak, 1977
TUGAS-TUGAS DAN KUASA-KUASA PERBADANAN
8. Tugas-tugas Perbadanan ialah :
1. menubuh, melengkap, mengurus dan menyenggarakan Perpustakaan Awam Negeri Perak;
2. mengembangkan dan menggalakkan pembacaan khususnya dalam Bahasa Kebangsaan;
3. mengembangkan dan menggalakkan penggunaan buku-buku di Perpustakaan Awam untuk rujukan dan untuk pinjaman tertakluk kepada pemeliharaan yang sempurna terhadap kehilangan atau kerosakan;
9. Perbadanan boleh :
1. menubuh, mengurus dan menyelenggarakan cawangan-cawangan Perpustakaan Awam di mana-mana bahagian dalam Negeri;
2. mengadakan dan menyelenggarakan perpustakaan-perpustakaan bergerak;
3. menasihat perpustakaan Jabatan-jabatan Kerajaan Negeri dalam Negeri;
Prinsip Perwakilan Kuasa Dalam Prinsip Perwakilan Kuasa Dalam PerpustakaanPerpustakaan
Penurunan kuasa adalah bagi tujuan pelaksanaan statut yang lebih licin, teratur, cepat dan berkesan, mengikut masa, keadaan (situasi) dan tempat. Ini sebenarnya yang di cita-citakan daripada konsep asal penurunan kuasa. Ianya lebih merupakan pelaksanaan tugas dan tanggungjawab yang dinyatakan didalam statut. Namun didalam menurunkan kuasa ini pula, timbul pula beberapa isu dan persoalan, diantaranya:
Pertama, adakah kuasa itu boleh iperturunkan?
Kedua, adakah ia diperturunkan oleh pihak yang betul?
Ketiga, adakah pihak yang diturunkan kuasa itu adalah pihak yang betul?
Keempat, apakah bentuk, jenis, bidang dan had kuasa yang diperturunkan itu?
Kelima, adakah pihak yang diturunkan kuasa itu melaksanakan kuasa didalam bidang, had dan jenis yang dibolehkan? Atau telah lampau kuasa?
Keenam, apa pula yang perlu dilakukan jika berlaku lampau kuasa?
Ketujuh, apa pula yang perlu dilakukan jika pihak yang memberi kuasa atau pihak yang diturunkan kuasa telah gagal dalam melaksanakan tugas dan kuasanya?
Kelapan, apakah konsep penurunan kuasa dan pelaksanaan kuasa ini adalah begitu ketat (rigid) dan tiada ruang budibicara?
Kesembilan, siapakah pihak yang boleh diperturunkan kuasa? (individu, sekelompok individu, badan dan lain?).
Kesepuluh, bagaimana kuasa itu dilaksanakan? Dan bagaimana pihak yang diturunkan kuasa itu perlu laksanakan kuasa-kuasa yang diperturunkan kepadanya?
PENURUNAN KUASAPENURUNAN KUASAMENGIKUT AKTAMENGIKUT AKTA
Akta Perwakilan Kuasa 1956 Seksyen 5 dimana menteri boleh menurunkan kuasa dan
tugas-tugas dengan pemberitahuan melalui warta
Akta Perpustakaan Negara 1972
Seksyen 12. Ketua Pengarah boleh, atas syarat-syarat yang di-luluskan oleh Menteri, bekerjasama atau membuat perjanjian dengan pihak-pijak berkuasa atau orang-orang sama ada di-Malaysia atau tempat lain berkenaan dengan hal ehwal perpustakaan.
Seksyen 14. Menteri boleh membuat peraturan-peraturan yang tidak berlawanan dengan peruntukan-peruntukan Akta ini berkenaan dengan penyempurnaan yang sepatutnya akan tugas-tugas Ketua Pengarah dan berkenaan dengan pengurusan dan pengawalan Perpustakaan dan bangunan-bangunan perpustakaan dan, khususnya, tanpa menyentuh keluasan makna yang tersebut diatas, peratoran-peraturan itu boleh mengadakan peruntukan berkenaan dengan
(a) pengurusan dan pengawasan am Perpustakaan;(b) pengekalan ketenteraman dan pencegahan mudharat dalam
bangunan perpustakaan dan kawasannya;(c) menahan masuk atau mengeluarkan dari Perpustakaan atau
bangunan-bangunan Perpustakaan orang-orang yang didapati telah melakukan apa-apa kesalahan di bawah Akta ini atau peraturan-peraturan yang dibuat di bawahnya;
(d) jumlah denda yang boleh dikenakan oleh Ketua Pengarah kerana kerosakan, kehilangan atau kelewatan mengembalikan sumber-sumber perpustakaan yang dipinjam dan berkenaan dengan mengenepikan atau memulangkan balik denda-denda itu;
(e) bayaran yang akan dikenakan oleh Ketua Pengarah kerana memberi perkhidmatan maklumat atau kerana membuat dan memperakui salinan-salinan mengenai mana-mana sumber perpustakaan dan berkenaan dengan pengecualian dari menjelaskan sepenuhnya atau sebahagian daripada bayaran itu.
Dari Peruntukan Akta Itu Lahirlah Beberapa Peraturan:
1. Peraturan-peraturan Perpustakaan Negara (Pindaan) 1993
2. Peraturan-peraturan Perpustakaan Negara (Bayaran dan Denda) 1993
Penurunan KuasaPenurunan KuasaMengikut EnakmenMengikut Enakmen
Enakmen Perbadanan Perpustakaan Awam Negeri Perak 1977:Seksyen 24. 1) Perbadanan boleh dengan ketetapan yang dibuat di mesyuarat Perbadanan membuat kaedah-kaedah yang perlu dan patut bagi menjalankan maksud-maksud Enakmen ini dengan lebih berkesannya dengan tidak menyentuh keluasan peruntukan yang tersebut di atas membuat kaedah-kaedah bagi :
1. mengatur keahlian Perpustakaan Awam;
2. menetapkan borang permohonan untuk menjadi ahli Perpustakaan Awam;
Seksyen 24 (2) Apa-apa Peraturan yang dibuat di bawah seksyen-kecil (1) tidak boleh berjalan kuatkuasa melainkan disahkan oleh Raja dalam Mesyuarat dan disiarkan dalam Warta.
Dari Peruntukan Enakmen Itu Lahirlah Peraturan:
1. Kaedah-Kaedah Perbadanan Perpustakaan Awam Negeri Perak 1992.
Penurunan kuasa ini juga tertakluk kepada satu dotrin iaitu delegatus non potest delegrare, iaitu seseorang yang telah diturunkan kuasa kepadanya tidaklah boleh pula menurunkan kuasanya kepada pihak lain
Menurut Willis, C., prinsip delegatus non potest delegare terpakai kepada perkara-perkara atau hal-hal berikut:
• Sesuatu pihak berkuasa yang diberi kuasa untuk membuat peraturan umum dengan cara perundangan (legislation);
• Pihak berkuasa yang diberi kuasa untuk menetapkan saman prosiding undang-undang boleh dimulakan ataupun tidak;
• Pihak berkuasa yang beri diberi kuasa untuk memutuskan sesuatu isu khusus yang memberi kesan kepada hak-hak individu;
• Pihak berkuasa yang diberi kuasa untuk bertindak yang melibatkan pelaksanaan kuasa budibicara, walaupun ianya dari jenis budibicara yang tidak luas, seperti penyerahan waran distres.
Pelaksanaan Kuasa Budibicara Pelaksanaan Kuasa Budibicara
Apabila dikatakan seseorang atau badan mempunyai “budibicara” ia bermaksud orang atau badan itu diberi kebebasan, berdasarkan pertimbangannya yang wajar, untuk melakukan sesuatu (yang dikiranya baik dan wajar).
Dalam kes perpustakaan adakan perkara ini terpakai?
Contoh Kuasa Budibicara
Enakmen Perbadanan Perpustakaan Awam Negeri Perak, 1977
Seksyen 15 (i) Pengarah boleh, menurut budibicaaranya Seksyen 15 (i) Pengarah boleh, menurut budibicaaranya meminjamkan bahan perpustakaan kepada lain-lain perpustakaan meminjamkan bahan perpustakaan kepada lain-lain perpustakaan atau institusi tempatan, selama tempoh yang boleh ditentukannya atau institusi tempatan, selama tempoh yang boleh ditentukannya dari semasa ke semasa, dan apa-apa syarat sebagaimana yang dari semasa ke semasa, dan apa-apa syarat sebagaimana yang boleh dikenakannya. Apa-apa perbelanjaan yang dilakukan atas boleh dikenakannya. Apa-apa perbelanjaan yang dilakukan atas pinjaman itu hendaklah ditanggung oleh perpustakaan atau institusi pinjaman itu hendaklah ditanggung oleh perpustakaan atau institusi yang meminjam.yang meminjam.
Seksyen 15 (ii) Pengarah boleh menurut budibicaranya, meminjam Seksyen 15 (ii) Pengarah boleh menurut budibicaranya, meminjam bahan perpustakaan daripada lain-lain perpustakaan atau institusi bahan perpustakaan daripada lain-lain perpustakaan atau institusi tempatan, jika bahan perpustakaan yang diminta itu tidak terdapat tempatan, jika bahan perpustakaan yang diminta itu tidak terdapat dalam perpustakaan. Apabila meminjamkannya kepada pembaca ia dalam perpustakaan. Apabila meminjamkannya kepada pembaca ia boleh mengenakan apa-apa syarat yang difikirkannya patut.boleh mengenakan apa-apa syarat yang difikirkannya patut.
Dalam membincangkan pelaksanaan kuasa budibicara Dalam membincangkan pelaksanaan kuasa budibicara perpustakaan atau kakitangannya, persoalan mengenai perpustakaan atau kakitangannya, persoalan mengenai motif, kemunasabahan dan niat baik akan diambilkira. Ini motif, kemunasabahan dan niat baik akan diambilkira. Ini kerana ada badan kerajaan yang melakukan perbuatan kerana ada badan kerajaan yang melakukan perbuatan yang salah dan ada juga yang melakukan dengan prosedur yang salah dan ada juga yang melakukan dengan prosedur yang salah (iaitu perkara betul yang dilaksanakan dengan yang salah (iaitu perkara betul yang dilaksanakan dengan cara atau prosedur yang betul, tetapi dengan alasan yang cara atau prosedur yang betul, tetapi dengan alasan yang salah). Dalam hal ini, dua prinsip akan digunakan:salah). Dalam hal ini, dua prinsip akan digunakan:
Prinsip 1 :Prinsip 1 : Parlimen tentunya tidak bercadang menjadikan kuasa Parlimen tentunya tidak bercadang menjadikan kuasa eksekutif itu adalah hakim kepada kuasanya sendiri. Oleh itu eksekutif itu adalah hakim kepada kuasanya sendiri. Oleh itu secara tersiratnya kuasa yang diberi bagi sesuatu maksud secara tersiratnya kuasa yang diberi bagi sesuatu maksud tertentu, yang telah pula digunakan untuk maksud-maksud yang tertentu, yang telah pula digunakan untuk maksud-maksud yang lain, adalah menjadi menyalahi undang-undang.lain, adalah menjadi menyalahi undang-undang.
Prinsip 2 :Prinsip 2 : Walau bagaimanapun mahkamah perlulah mempastikan Walau bagaimanapun mahkamah perlulah mempastikan supaya ianya tidak pula merampas atau menarik kuasa supaya ianya tidak pula merampas atau menarik kuasa budibicara yang diberi kepada badan-badan berkenaan.budibicara yang diberi kepada badan-badan berkenaan.
PenutupPenutup
Secara jelas dapat dinyatakan bahawa Secara jelas dapat dinyatakan bahawa perpustakaan yang dibincangkan mendapat perpustakaan yang dibincangkan mendapat kuasa perundangan yang sewajarnya.kuasa perundangan yang sewajarnya.
Penurunan kuasa kepada perpustakaan atau Penurunan kuasa kepada perpustakaan atau pegawai adalah jelas melalui perundangan kecil pegawai adalah jelas melalui perundangan kecil yang dibuat.yang dibuat.
Kuasa budibicara adalah diberi kepada Kuasa budibicara adalah diberi kepada perpustakaan melalui kakitangannya perpustakaan melalui kakitangannya
Kesemua kuasa yang diberi adalah tertakluk Kesemua kuasa yang diberi adalah tertakluk kepada had peruntukan undang-undangkepada had peruntukan undang-undang
RujukanRujukan1.1. Abdul Aziz Hussin. 19??. Abdul Aziz Hussin. 19??. Kuasa, bidang kuasa dan penurunan Kuasa, bidang kuasa dan penurunan
Kuasa.. Kuasa.. Retrieved Jun, 18, 2009 from: Retrieved Jun, 18, 2009 from: http://www.hbp.usm.my/aziz/KUASA%20-%2019.5.00.dochttp://www.hbp.usm.my/aziz/KUASA%20-%2019.5.00.doc..
2.2. Malaysia. (1972). Malaysia. (1972). Akta Perpustakaan Negara MalaysiaAkta Perpustakaan Negara Malaysia 19721972. . Kuala Lumpur, Jabatan Cetak KerajaanKuala Lumpur, Jabatan Cetak Kerajaan
3.3. Malaysia (1987). Malaysia (1987). Akta Perpustakaan Negara (Pindaan) 1987. Akta Perpustakaan Negara (Pindaan) 1987. Kuala Lumpur, Jabatan Cetak Kerajaan.Kuala Lumpur, Jabatan Cetak Kerajaan.
4.4. Malaysia. (1977). Enakmen Perbadanan Perpustakaan Awam Malaysia. (1977). Enakmen Perbadanan Perpustakaan Awam Negeri Perak 1977. Kuala Lumpur, Jabatan Cetak Kerajaan.Negeri Perak 1977. Kuala Lumpur, Jabatan Cetak Kerajaan.
5.5. Wade, H.W.R. (1971). Wade, H.W.R. (1971). Administrative lawAdministrative law (3rd ed.). Oxford: (3rd ed.). Oxford: Clarendon PressClarendon Press
6.6. Willis, C. (1943). Delagatus Non Potest DelegareWillis, C. (1943). Delagatus Non Potest Delegare. C.B. Rev.. C.B. Rev., 21, , 21, 257257
