7/31/2019 ctu211

1/9

1

KOD KURSUS : CTU 211SAINS DAN TEKNOLOGI ISLAM

TAARUF

SILIBUS KURSUS

RANCANGAN PENGKULIAHAN SEPANJANGSEMESTER JULAI-NOVEMBER 2007

SKIMA PEMARKAHAN CTU 211 ESSEI = 15%

PEMBENTANGAN = 10 %

UJIAN = 15 %

PEPERIKSAAN AKHIR = 60%

KONSEP SAINS DANTEKNOLOGI DALAM ISLAM

Sains diambil dari perkataan Inggeris science

Berasal dari perkataan Latin scientia,

Bermaksud pengetahuan.

Secara terminologi, sains adalahpengetahuan yang mempunyai ciri-ciri,tanda-tanda dan syarat-syarat khas. Dengankata lain ia tidak menyamai perkataan

knowledge (pengetahuan biasa).

Maksud Sains (1)

Dalam English Oxford Dictionary, sains ditakrifkansebagai,

suatu cabang ilmu yang mengkaji sekumpulanpernyataan yang terbukti atau dengan fakta-faktayang ditinjau, dan disusun secara bersistem dan

dihimpun dalam bentuk hukum-hukum umum, dan iatermasuklah kaedah-kaedah yang boleh dipercayaiuntuk menghasilkan kebenaran baru di dalamlapangannya sendiri .

RingkasnyaRingkasnya :: SainsSains adalahadalah sesuatusesuatu yangyang bolehbolehdibuktikandibuktikan kebenarannyakebenarannya melaluimelalui ujianujianempirikalempirikal..

7/31/2019 ctu211

2/9

2

Maksud Sains (2)

Sains dikenali sebagai satu disiplin yangmenilai sesuatu tinjauan dan maklumatsecara objektif, bukan subjektif, sepertidengan intuisi, sangkaan atau emosi.

Sains merupakan satu percubaanmencari kebenaran dengan kaedah-kaedah yang rasional dan emperikal.

Konsep Sains dan

Teknologi Dalam I slam

Sains dan teknologi berkait rapat denganaspek-aspek ajaran Islam yang murni.

Sebagai agama tauhid, Islam tidakmengizinkan kita memisahkan kehidupanmanusia termasuk sains dan teknologi daridasar-dasar dan prinsip-prinsipnya.

Disebabkan kekaburan maklumat yangditerima, ada di kalangan masyarakat yangmenganggap sains dan teknologi sebagaisuatu yang asing dari Islam.

Maksud Sains Islam

Ia adalah suatu maklumat atau fakta yangdidapati menerusi penyelidikan danpenemuan yang menggunakan kaedah-

kaedah tertentu. Ia dikaitkan dengan cabang ilmu

pengetahuan yang sistematik, yang bertolakdari sesuatu sebab dan akibat yang boleh

diuji dan dibuktikan kebenarannya.(KamusDewan, 1986:1009)

7/31/2019 ctu211

3/9

3

Maksud Sains Islam (1)

Sains itu merupakan suatu proses untuksampai kepada suatu kebenaran disebabkanpertanyaan manusia terhadap asal usul dantujuan kewujudan sesuatu di alam semestaini.

Kaedah yang digunakan untuk sampai kepadakebenaran mutlak ialah melalui kajianemperikal, dan pengumpulan data-datanyapula adalah melalui pancaindera sertapemikiran manusia sahaja.

Maksud Sains Islam (2)

Sains Islam adalah ilmu pengetahuantertentu, yang lahir hasil dari gabungan unsurfizik dan metafizik.

Gabungan antara ilmu intelek dan ilmuwahyu.

Gabungan antara falsafah dan sains yangpada prinsipnya ia selaras dengan ajaran-ajaran dan konsep-konsep dasar dalamIslam.

PERANAN SAINS ISLAM

Membantu manusia mengenali Allah sebagai pencipta

Membantu manusia memahami persoalan Tauhid.

Menegakkan hakikat kebenaran

Membawa manusia bersifat tafakkur

Membantu manusia memenuhi keperluan material

Membantu dalam perlaksanaan syariat

Menghubungkan nilai etika dengan sains, sains denganagama dan sains dengan Al Quran dan As Sunnah

Memenuhi keperluan manusia kepada konsep keindahan.

Memudahkan kehidupan manusia

7/31/2019 ctu211

4/9

4

Definisi Teknologi

Teknologi ialah penggunaan bersistempengetahuan sains untuk tujuanamali.(Galbraith,1978:31).

Teknologi adalah sains gunaan di mana ilmusains itu digunakan bagi mencapai matlamatatau tujuan yang praktikal.

Antara tujuan utamanya ialah Untuk memudahkan sesuatu proses kerja.

Memaksimakan penggunaan sesuatu peralatan

Meningkatkan produktiviti

Menjimatkan masa

Rumusan

1. Islam hanya menerima bentuk teknologiyang boleh memberi manfaat seperti untukkemudahan dan kemakmuran kepadaummah.

2. Islam menolak teknologi yang membawakerosakan kepada minda dan fizikal.

3. Ia ditentukan berdasarkan kepada etikadan prinsip-prinsip dasar Islam.

Ciri-ciri sains I slam

1. Sains Islam ialah sains yang lahir danberkembang hasil dari dokongan dansumbangan ahli-ahli sains Islam.

2. Keadaan ini dapat dilihat pada ciri-cirinyayang unik dan bersifat teologisme.

3. Sains Islam adalah sains yang berteraskankepada etika rahbaniyyah.

7/31/2019 ctu211

5/9

5

CIRI PERTAMA : BERSIFATRABBANIY(ciri keagamaan)

Iaitu mengimani wahyu dan menerima ilham sebagaisumber dan penyuluh kepada kebenaran.

Fakta-fakta sains diperolehi juga melalui al-Qurandan al-Sunnah.

Ayat al-Quran dan al-Hadith menyebut tentang alamtabii yang menjadi objek kajian sains.

Oleh sebab itu, penggunaan akal atau rasional yangmerupakan pegangan utama Sains Barat bukanlahsatu-satunya sumber untuk mencari kebenaran.

ALAM TABII YANG MEMPUNYAIKAITAN DENGAN ALAM METAFIZIK

Setiap ilmu dikaitkan secara organis denganprinsip ketauhidan kepada Allah s.w.t.

Ilmu dalam Islam tidak sah sekiranya tidakdikaitkan dengan tauhid.

Daripada konsep tauhid (kesatuan) inilahlahirnya konsep kesatuan ilmu (unity ofknowledge) dalam falsafah epistemologi dankonsep kesatuan kebersebaban (unity ofcausalities) dalam proses kejadian alam dansebagainya.

KAITAN RABBANIY DENGANSAINS

Dalam sains Islam, peranan Tuhan ke atas alam initidak dikeluarkan. Oleh sebab itu, dalammembicarakan tentang sebab-sebab sesuatukejadian, sains Islam merujuk juga kepada sebab

metafizik (vertical cause) di samping sebab-sebab dialam fizik (horizontal cause).

Allah merupakan penyebab pertama atau penyebabawal (The First Cause) bagi segala sesuatu,manakala sebab-sebab lain adalah penyebab kedua.Peranan malaikat dan jin di alam ghaib juga diambilkira sebagai penyebab kedua dalam ilmu kosmologiIslam.

7/31/2019 ctu211

6/9

6

ALAT UNTUK MENCARIKEREDHAAN ALLAH

Keunikan sains Islam juga dapat dilihat padasifatnya yang meletakkan sains sebagai alatuntuk mencari keredhaan Allah s.w.t., iaitusatu bentuk pengabdian yang mempunyaifungsi kerohanian dan sosialnya.(ZiauddinSardar,1992:23).

Bagi Islam sains bukanlah semata-mata untuksains, atau untuk memenuhi kerakusan nafsumaterial dengan menafikan unsur-unsur nilaidan kerohanian.

CIRI KEDUA :SAINS YANGTERIKAT DENGAN SYARIAT

Sains Islam terikat dengan batas-batas hukum danetika yang kukuh. Salah satu prinsip yang menjadipegangan utama dalam sains Islam ialah, matlamattidak menghalalkan cara. Islam tidak memberikanapa-apa keistimewaan kepada matlamat atau kaedahsains yang cuba mengatasi batas-batas hukum danetika, sekalipun penyelidikan sains itu dianggap adakebaikkan dan kepentingan untuk manusia sepertipengklonan manusia, ibu tumpang, euthanasia,organ transplantation dan sebagainya.

Sains Islam bertanggungjawab untuk memihakkepada kebenaran, kerana sains menurut pandanganIslam merupakan suatu pengabdian yang amalan dannatijahnya mestilah sesuatu yang baik.

Jika tidak, ahli sains hanyalah agen yang tidakbermoral. Dalam hal ini, terdapat amalan dalam sainsmoden yang tidak memihak kepada kebenaranseperti fahaman bahawa seseorang ahli sainsseharusnya meminati ciptaan ilmu baru dan natijahpenggunaannya.(Ziauddin Sardar,1992:40).

7/31/2019 ctu211

7/9

7

CIRI 3 : UNIVERSAL

Selain dari itu, keunikan sains Islam juga terletakpada matlamatnya yang terunggul, iaitu untukmembuktikan kebenaran Allah s.w.t.

Pengkajian sains terhadap alam sarwajagat misalnyadapat membantu manusia menemui kebesaran Allahs.w.t. sebagai Pencipta Yang Maha Berkuasa (al-Qadir) dan Maha Bijaksana (al-Hakim).

Sains Islam disumbangkan oleh pelbagai bangsayang mengamalkan pelbagai budaya dan berada dipelbagai lokasi di atas muka bumi.

Ciri keempat : Sepadu

Sepadu antara rohani dan jasmani

Sepadu antara spiritual dan material

Sepadu antara fardhu ain dan fardhukifayah

Sepadu antara duaniawi dan akhirat

Sepadu antara hamba dengan Tuhan

KEDUDUKAN SAINS DANTEKNOLOGI DALAM ISLAM

1. Bidang fardhu kifayah yang diperlukanuntuk perlaksanaan fardhu ain.

2. Ilmu pelengkap bukannya ilmu asas

3. Memenuhi kehendak manusia yangbersifat inventionistinventionist..

4. Membuktikan kebenaran Al Quran yangditurunkan oleh Allah swt.

7/31/2019 ctu211

8/9

8

Peranan Sains dan teknologiIslam

Menambah keimanan

Membuktikan kewujudan Allah swt

Memantu manusia beribadat

Menyerlahkan kebenaran

Memartabatkan minda dan akal fikiran

Supaya ilmu terarah kepada kebenaran

Bukti Al Quran firman Allah yang asli

Membentuk negara yang tidak didominasi

Tuntutan Mengkaji Sains danTeknologi Dalam Islam

Sains adalah fardhu kifayah yang membantuuntuk melaksanakan fardhu ain

Ayat-ayat Al Quran menyeru manusia berfikir,menggunakan aqal, membanding, mengkaji,

Sains adalah ilmu pelengkap kehidupanmanusia, hidup manusia menjadi mudah dansempurna hasil kemajuan sains dan teknologi

Kesan Pengabaian Sains danTeknologi Ke atas Umat Islam

Umat Islam suatu masa dahulu menguasaibidang sains

Sains Islam menguasai dunia

Ahli sains Islam adalah manusia yang kamil menguasai ilmu fardhu ain dan fardhukifayah-ulamaulama saintissaintis

Sains yang berkembang dalam dunia Islammenjawab semua persoalan manusiamengenai ketuhanan

7/31/2019 ctu211

9/9

9

Kesan Pengabaian Sains danTeknologi Ke atas Umat Islam

Umat Islam menjadi lemah penggunabukan pencipta

Umat Islam terpaksa belajar dari Barat Ciptaan sains barat banyak melalaikan

manusia Sains digunakan dengan cara yang

bertentangan dengan syariat Tidak dapat mempertahankan diri dari

serangan Barat dan mengharapkan Baratuntuk mempertahankan negara Islam

Kesan Pengabaian Sains danTeknologi Ke atas Umat Islam

Kesan sosial maruah umat Islam jatuh

Kesan sosial umat Islam menjadi mundur danketinggalan

Kesan politik-berlaku penjajahan ke atas negaraIslam

Kesan ekonomi- negara Islam bergantung kepadakuasa asing untuk mendapatkan teknologi walaupunnegara Islam kaya dengan sumber alam.

Kesan dalam pendidikan perlaksanaan sistempendidikan dualisme

Kesan kesihatan- keperluan ubat-ubatan bergantungkepada teknologi Barat.

SekianSekian

WassalamWassalam