sungai rengai @ sungai lipis

Sungai Rengai@ Sungai Lipis

JPS DAERAH LIPIS PAHANG DARUL MAKMUR 23 JANUARI

2012

Bersama Kita Jayakan

Disediakan oleh

Bersama Kita Jayakan

Nama : En. Mohamad Nor Hafiz Bin Noor AzmiJawatan : Jurutera Daerah Lipis J41

Nama : En. Mohd Johari Bin KaharuddinJawatan : Juruteknik J17SUBA : SUB 2 – Sg. Rengai @ Sg. Lipis

Nama : En. Mohd Khairuddin Bin MusaJawatan : Penolong Jurutera J29

PENGENALAN

JPS DAERAH LIPIS PAHANG DARUL MAKMUR 23 JANUARI 2012

Bersama Kita Jayakan

JPS DAERAH LIPIS PAHANG DARUL MAKMUR 23 JANUARI 2012

MASALAH DI SUBLEMBANGAN

Bersama Kita Jayakan

ISU-ISU DALAM SUBLEMBANGAN

Banjir Kilat

Perumahan dan Penempatan setinggan dalam rezab sungai

Pengalihan sungai tanpa kelulusan pihak berkuasa

Pemasangan ‘ Culvert ’ tidak mengikut spesifikasi Jabatan Penyelarasan diperingkat frontline tidak berkesan

Bersama Kita Jayakan

CABARAN DAN KEKANGAN

JPS DAERAH LIPIS PAHANG DARUL MAKMUR 23 JANUARI 2012

ISU DAN KEKANGAN YANG DIHADAPI

Isu-isu Dalam Sublembangan Cabaran dan Kekangan

Kriteria1. Senaraikan semua isu-isu berbangkit di

dalam sublembangan2. Nyatakan cabaran dan kekangan yang

dihadapi

Banjir kilat Kerosakan harta benda orang awam dan kerajaan

ISU DAN KEKANGAN YANG DIHADAPI

Isu-isu Dalam Sublembangan Cabaran dan Kekangan

Perumahan & penempatan setinggan dalam rezab sungai

Penempatan penduduk Kampung di rezab sungai

Kriteria1. Senaraikan semua isu-isu berbangkit di

dalam sublembangan2. Nyatakan cabaran dan kekangan yang

dihadapi

Kriteria1. Senaraikan semua isu-isu berbangkit di

dalam sublembangan2. Nyatakan cabaran dan kekangan yang

dihadapi

ISU DAN KEKANGAN YANG DIHADAPI

Isu-isu Dalam Sublembangan Cabaran dan Kekangan

Pengalihan sungai tanpa kelulusan pihak berkuasa

Menganggu gugat sistem saliran sedia ada

Kriteria1. Senaraikan semua isu-isu berbangkit di

dalam sublembangan2. Nyatakan cabaran dan kekangan yang

dihadapi

ISU DAN KEKANGAN YANG DIHADAPI

Isu-isu Dalam Sublembangan Cabaran dan Kekangan

Pemasangan ‘ Culvert ’ tidak mengikut spesifikasi Jabatan

Menyempitkan sistem saliran air keluar

Punca utama menyebabkan banjir kilat terutamanya pembetong di Kampung Rengai

Kriteria1. Senaraikan semua isu-isu berbangkit di

dalam sublembangan2. Nyatakan cabaran dan kekangan yang

dihadapi

ISU DAN KEKANGAN YANG DIHADAPI

Isu-isu Dalam Sublembangan Cabaran dan Kekangan

Penyelarasan diperingkat frontline tidak berkesan.

JPS Daerah Lipis kurang kakitangan

JPS DAERAH LIPIS PAHANG DARUL MAKMUR

23 JANUARI 2012

Bersama Kita Jayakan

PETA TABURAN ADUAN AWAM

Sub 2 – Sungai Rengai @ Sungai Lipis

1. Panjang Sungai Rengai 13.5km dari Kuala di Sungai Lipis dan lebarnya 9m.

2. Sungai Rengai mengalir merentasi Kampung Rengai-Kadok, Kampung Kemahang seterusnya ke Kampung Rengai.

Sg. Rengai

PETA TABURAN ADUAN AWAM DALAM SUBLEMBANGAN- SUBLEMBANGAN

Kawasan Tumpuan Aduan

Bersama Kita Jayakan

KAEDAH PEMILIHAN SUBLEMBANGAN

JPS DAERAH LIPIS PAHANG DARUL MAKMUR 23 JANUARI 2012

PEMILIHAN SUBLEMBANGAN

Kriteria1. Justifikasi pemilihan sublembangan

berdasarkan PESTEL atau mana-mana kaedah yang sesuai.

JUSTIFIKASI PEMILIHAN SUBLLEMBANGAN (PESTEL)P Politic • Penyelarasan di peringkat frontline tidak

berkesan.

E Economic • Pengalihan sungai oleh Agensi Lain

S Social • Banjir kilat merosakkan harta orang awam

T Technology • Kabel talian Telekom & talian TNB menghalang kerja pembaikan

E Environmental • Perumahan & penempatan setinggan dalam rezab sungai.

L Legal • Pemasangan ‘ Culvert ’ tidak mengikut spesifikasi Jabatan.

Bersama Kita Jayakan

JPS DAERAH LIPIS PAHANG DARUL MAKMUR 23 JANUARI 2012

MASALAH DALAM SUBLEMBANGAN

MASALAH DI SUBLEMBANGAN YANG DIPILIH

Siapa yang merasai impak

Taman Rekreasi Tasik Burung Mandi Kampung Kemahang Hilir Penduduk setinggan Kawasan Pertanian Kampung Kemahang Hilir Kawasan Pertanian Kampung Rengai Pengusaha Kolam Ikan di Kampung Kemahang Hilir Pengusaha Ikan Sangkar di Kampung Rengai

Isu Keterangan

Banjir Kilat Masalah banjir kilat yang berlakudi Kg. Kemahang Hilir

Sungai dan Koridor

Pencerobohan rezab sungai dan pengalihan sungai di Sungai Rengai

Sumber Air dan Alam Sekitar

Kualiti air yang tidak memuaskandi kawasan Kampung Kemahang Hilir & sekitarnya.

Pengairan dan Saliran Pertanian

Kolam ikan dibina tanpa mengikut spesifikasi Jabatan

Kriteria1. Keterangan setiap masalah

dalam sublembangan2. Analysis dalam bentuk carta3. Impak masalah kepada

pelanggan

45%

30%

25%

Kumulatif Aduan

Sungai Dan Koridor

Sumber Air Dan Alam SekitarPengairan Dan Saliran Pertanian

Bersama Kita Jayakan

ANALISIS ADUAN DALAM SUBLEMBANGAN

JPS DAERAH LIPIS PAHANG DARUL MAKMUR 23 JANUARI 2012

ANALISIS ADUAN DALAM SUBLEMBANGAN RENGAI

Rumusan Aduan

Kriteria1. Data asas dalam bentuk jadual

(data terkini dan data historical)

2. Analisis Aduan (Bar chart /histrogram /pai chart)

3. Rumusan Aduan4. Markah bonus untuk kreativiti

1. Majoriti aduan adalah berkenaan Sungai dan Koridor iaitu 45%.

2. Aspek hakisan pantai dan Saliran Bandar tidak berkaitan untuk daerah ini.

45%

30%

25%

Kumulatif Aduan

Sungai Dan Koridor

Sumber Air Dan Alam SekitarPengairan Dan Saliran Pertanian

0%20%40%

Kumulatif Aduan

DESCRIBE

SUBA 2: SG. RENGAI @ SG. LIPIS

Mengenalpasti Isu dan Masalah

Bersama Kita Jayakan

Komponen Describe;

· Apakah isu dan masalah dalam sublembangan?

· Apa atau siapakah yang merasai impak masalah ini?

· Siapakah yang bertanggungjawab?

· Apa yang telah dilakukan di masa dahulu?· Adakah masalah ini bermusim atau berpanjangan?

KOMPONEN DESCRIBE

ISU-ISU DALAM SUBLEMBANGAN

Masalah Banjir Kilat

1. Masalah banjir kilat sering berlaku di kawasan Kampung Kemahang Hilir dan kawasan setinggan yang berada di dalam rezab sungai.

2. Aduan daripada stakeholder, JKKK kampung dan penduduk tempatan.

3. Mengakibatkan kerugian harta benda awam dan kerajaan.

Nama-Nama Kampung yang berada dalam kawasan Sublembangan Sg. Rengai

1. Kampung Rengai-Kadok

2. Kampung Tampin

3. Kampung Bukit Belau

4. Kampung Kemahang Hilir

5. Kampung Rengai

Siapa Bertanggungjawab?

1. Pejabat Daerah dan Tanah Lipis2. Jabatan Pengairan dan Saliran daerah Lipis3. JKKK Kampung Kemahang Hilir4. JKKK Kampung Rengai-Kadok5. JKKK Kampung Rengai

Apakah tindakan yang dilaksanakan ?

1. Kekerapan bermesyuarat di peringkat Jabatan bagi menjaga kepentingan sungai supaya tidak dialihkan dan rezab dikekalkan.

2. Membuat perancangan bersama agensi terlibat dan mencari sumber kewangan agar projek mengatasi masalah banjir kilat dapat dilaksanakan

Bila masalah banjir kilat terjadi ?1. Masalah banjir kilat terjadi apabila berlaku hujan

lebat selama 3 jam. Keadaan bertambah buruk apabila Sungai Rengai tidak dapat mengalir keluar apabila paras air Sungai Lipis adalah tinggi.

2. Kebiasaannya, banjir kilat ini berlaku pada musim hujan iaitu pada bulan November hingga Disember.

Kampung Kadok

Kampung Rengai

Kampung Kemahang Hilir

Sg. Rengai

SUBA 2: SG. RENGAI @ SG. LIPIS

EXPLAINPerincikan / Perjelasan

Bersama Kita Jayakan

Komponen Explain – memperjelas & memperincikan;

• Bagaimana masalah ini bermula?• Apakah dia punca-punca utama?• Bilakah ia menjadi kritikal?• Siapa yang perlu dirujuk?• Siapakah pihak berkepentingan (stakeholder)?• Masalah mana yang perlu ditangani dahulu?• Apakah data atau peta yang diperlukan?• Bagaimana keberkesanan sistem saliran semasa?

KOMPONEN EXPLAIN

Kampung Kemahang HilirKampung Rengai

LOKASI YANG SERING BERLAKU BANJIR

Kampung Kadok

JK PENYELARAS AGENSI

Masalah Utama - Banjir

Punca-punca Banjir kilat di kawasan ini ialah:

1. Pembetung yang dibina tidak mengikut spesifikasi Jabatan .

2. JKM melaksanakan projek terlalu berhampiran dengan rezab sungai.

3. ‘ Backflow ’dari Sungai Lipis ketika hujan lebat menyebabkan kawasan Kampung Rengai & Kampung Kemahang Hilir dinaiki air.

Pihak Berkepentingan

Bil Stakeholder Peranan Catatan

1 Pejabat Daerah & PBT PBT bertanggungjawab Perlu selaraskan aktiviti

2 JBA Utiliti merentasi sungai Dapatkan nasihat teknikal

3 JKR Jalanraya dan parit jalan Dapatkan nasihat teknikal

4 JPS Agensi utama Dapatkan nasihat teknikal

5 TNB Utiliti merentasi parit jalan Perlu dimaklumkan sekiranya ada kerja menaiktaraf parit dan sungai.

6 JAS Penguatkuasa alam sekitar Mohon pantau pencemaran air

7 JKKK Kampung Kemahang Hilir & Kampung Rengai

Mangsa Banjir Makluman

8 Penduduk perumahan setinggan

Mangsa Banjir Makluman

Masalah yang perlu diselesaikan dahulu ?

1. Melebar kan Sungai Rengai di Tasik Burung Mandi di Kampung Kemahang Hilir dengan kos RM 190,000.00

2. Membersih & Memperelokkan Aliran Sungai Rengai dari Kuala ke Hulu Sungai Rengai dengan kos RM 200,000.00

Keberkesanan saliran sediada ?

1. Saiz pembetung sediada yang terdapat di Kampung Kemahang Hilir adalah tidak sesuai dan menyebabkan aliran air tersekat.

2. Tindakan membuka “pembetung” perlu dibuat dan cadangan membina jambatan bagi membantu pengaliran air supaya lebih lancar terutamanya ketika hujan lebat.

Apakah data @ peta yang diperlukan ?

1. Semakan dengan agensi berkaitan perlu dibuat memandangkan terdapat banyak talian servis yang terlibat seperti paip, talian Telekom dan talian TNB.

2. Semakan pelan hakmilik dan status tanah dengan Pejabat Daerah dan Tanah Lipis bagi mengenal pasti tuan milik tanah yang berada dalam rezab Sungai Rengai.

SUBA 2: SG. RENGAI @ SG. LIPIS

EVALUATEPenilaian Kaedah Penyelesaian

Bersama Kita Jayakan

Komponen Evaluate - menilai kaedah penyelesaian;

Kenalpasti keperluan maklumat. Dapatkan maklumbalas dari stakeholder. Apakah dia opsyen penyelesaian yang ada? Analisa kejuruteraan. Tetapkan skop kerja penyelesaian masalah Tentukan keutamaan tindakan.

KOMPONEN EVALUATE

INVERTORI MAKLUMAT

Kajian Sistem saliran sedia ada

Maklumat GIS Rumusan

Hujan lebat selama 6 jam tanpa henti menyebabkan banjir setinggi 1 m di sekitar lembangan Sungai Rengai .

1. Pembetung bersaiz kecil telah dibina oleh PLB.

2. Pengalihan sungai telah menyempitkan aliran Sungai Rengai.

Melaksanakan Kerja Ukur Tapak Cadangan Menaiktaraf Sistem Saliran Di Tasik Burung Mandi, Kg. Kemahang.Oleh : JPS Daerah Lipis

1. Peta Daerah Lipis2. Peta Kampung

Kemahang Hilir3. Peta sub-lembangan

sungai4. Peta kawasan banjir.

Maklumbalas Stakeholder

1. Pejabat Tanah & Daerah Lipis : Kos menukar pembetong kepada jambatan melibatkan peruntukan yang besar, anggaran RM 200,000.00

Analisis Kejuruteraan?

1. Sekiranya pembetung digantikan dengan jambatan baru di Kampung Kemahang Hilir, masalah banjir di kawasan hulu Kampung Kemahang Hilir dapat dielakkan.

ANALISIS KEUTAMAAN TINDAKAN PENYELESAIAN UNTUK BANJIR KILAT DI KAMPUNG KEMAHANG HILIR

Bil Opsyen Penyelesaian Cadangan Agensi Terlibat

1 Menjalankan kerja-kerja penyelenggaraan sungai secara berterusan.

JPS / PLB

2 Menggantikan pembetung bulat dengan Jambatan. JPS / PLB

3 Membina kolam tadahan bagi menakung air hujan. JPS

4 Memindahkan penduduk kampung dan penduduk setinggan yang tinggal di dalam rezab sungai.

PTDL / JPS / JKKK

Tentukan keutamaan tindakan

1. Melaksanakan kerja-kerja memperelokkan aliran Sg. Rengai.

2. Membina ban tanah bagi melindungi rumah-rumah yang berdekatan dengan rezab sungai

3. Menggantikan pembetung kecil dengan jambatan baru

SUB 2: SG. RENGAI @ SG. LIPIS

PRESCRIBEMenetapkan Syor Penyelesaian

Bersama Kita Jayakan

Komponen Prescribe - pengesyoran strategi/kaedah pelaksanaan penyelesaian;

Tetapkan kaedah pelaksanaan kerja penyelesaian

Adakan mesyuarat stakeholder

Terangkan strategi penyelesaian masalah

Jadualkan pelaksanaan

Jelaskan hasil yang dijangka

Kenalpasti peranan stakeholder dan dapatkan komitmen

Mulakan kerja jangkapendek

Jadualkan pertemuan stakeholder secara berkala

KOMPONEN PRESCRIBE

Strategi Penyelesaian masalah ?

1.Mengiatkan usaha perbincangan dengan semua stakeholder yang terlibat

2.Memohon peruntukan kewangan agar tindakan melaksanakan projek mengatasi masalah banjir dapat dilaksanakan

3.Mengawal supaya masalah banjir kilat tidak berulang lagi melalui penekanan dan syarat-syarat pembangunan yang lebih ketat dan tidak mengganggu gugat keadaan semulajadi Sg. Rengai.

TINDAKAN JANGKA PENDEK

1. Menjalankan Kerja Ukur Rizab Sungai dan penandaan kawasan rizab sungai

2. Mengadakan gotong-royong bersama komuniti di sublembangan tersebut.

3. Menjalankan program penyenggaraan sungai berkala.

Jangka Pendek – Kerja yang boleh dilaksanakan segera & mempunyai impak serta-merta ( 1 – 6 bulan )

Bil Tindakan Rationale & Outcome

Anggaran Kos (RM)

Jadual Status

Mula Akhir1 Kerja Memperkukuhkan Tebing

Sungai Rengai di Kampung Rengai, Mukim Penjom, Daerah Lipis, Pahang Darul Makmur.

19,940.00 Jun 2011 July 2011 Siap

2 Kerja Memperelokkan Aliran Tali Air Paya Tampin di Kampung Kemahang Hilir, Mukim Tanjung Besar, Daerah Lipis, Pahang Darul Makmur

19,452.50 Ogos 2011

September 2011

Siap

JUMLAH 39,392.50

TINDAKAN JANGKA SEDERHANA

1. Melantik perunding bagi menjalankan perancangan holistik.

2. Membina sistem saliran yang lebih sistematik.

3. Memperbanyakkan papan tanda kesedaran tentang kepentingan sungai.

4. Menaiktaraf landskap sedia ada.

.

Jangka Sederhana – Kerja yang boleh dilaksanakan dalam tempoh pertengahan ( 6 – 24 bulan )

Bil Tindakan Rationale &

Outcome

Anggaran Kos (RM)

Jadual Status

Mula Akhir

1 Kerja Memperelokkan Aliran Sungai Rengai di Kampung Kemahang , Mukim Tanjung Besar, Daerah Lipis, Pahang Darul Makmur.

133,300.00 July 2010 September 2010

Siap

2 Kerja Melebar & Mendalamkan Sungai Rengai berhampiran Tasik Burung Mandi, Kg. Kemahang Hilir, Mukim Tanjung Besar, Daerah Lipis, Pahang Darul Makmur.

180,995.00 April 2011 Mei 2011 Siap

JUMLAH 314,295.00

TINDAKAN JANGKA PANJANG

Melaksanakan program yang menyeluruh dan holistik :

1. Program Tebatan Banjir.

2. Pembinaan infrastruktur saliran yang lengkap dan bersistematik.

3. Pembinaan struktur penstabilan tebing sungai.

Jangka Panjang – Kerja yang memerlukan perancangan, pengumpulan data dan analisis yang kompleks ( > 2 tahun )

Bil Tindakan Rationale & Outcome

Anggaran Kos (RM)

Jadual Status

Mula Akhir

1 Cadangan Projek Tebatan Banjir Sg. Rengai

200,000.00 Belum Mula

2 Cadangan Projek menstabilkan hakisan tebing

100,000.00 Belum Mula

3 Cadangan Infrastruktur Sistem Saliran ke Sungai Rengai.

100,000.00 Belum Mula

JUMLAH 400,000.00

SUB 2: SG. RENGAI @ SG. LIPIS

PEMANTAUAN & PENILAIAN

Bersama Kita Jayakan

Keberkesanan kaedahpenyelesaian ?

1. Projek yang dicadangkan dijangka dapat menyelesaikan masalah banjir kilat yang dihadapi oleh penduduk terlibat2. Langkah kawalan dan penguatkuasaan yang lebih ketat bagi memastikan keadaan semulajadi Sungai tidak diusik dan diganggu gugat oleh pembangunan yang tidak terkawal3.Proses kempen dan promosi “Cintailah Sungai Kita” perlu sentiasa disemai dan diteruskan agar generasi muda dapat menghayati akan pentingnya menjaga alam sekitar dan menyedari tanggugjawab setiap individu dan tidak bergantung kepada agensi kerajaan setiap kali berlakunya bencana

Impak ?

1. Sekiranya perancangan dan peruntukan kewangan diterima, dijangka semua rumah yang berada berdekatan dengan rezab Sungai Rengai akan terhindar dari masalah banjir kilat dan segala kerugian akibat banjir dapat dielakkan pada masa akan datang2. Sekiranya hubungan baik di antara setiap agensi yang terlibat diteruskan pada masa akan datang, pembangunan yang lebih terancang dapat memastikan wang kerajaan dapat dibelanjakan secara berhemah, tidak berlaku pembaziran dan merugikan wang rakyat

Bukti kejayaan ?

1. Dengan peruntukan kecil yang JPS daerah Lipis terima setiap tahun, beberapa kawasan yang dikenal pasti tidak mengalami kejadian banjir kilat setelah pembersihan & pelebaran Sungai Rengai dijalankan.2. Ketegasan JPS daerah Lipis di mesyuarat JKKK memastikan rezab Sg. Rengai terus dipelihara , tidak diceroboh dan sekaligus memastikan masalah banjir kilat dapat dikawal dan dikurangkan

Gambar sebelum & selepas

SEBELUM SELEPAS

Menstabilkan Tebing Sungai Rengai di Kampung Rengai

Gambar sebelum & selepas

SEBELUM SELEPAS

Melebarkan Sungai Kemahang yang mengalir ke Sungai Rengai di Kampung Kemahang Hilir

Gambar sebelum & selepas

SEBELUM SELEPAS

Melebarkan Sungai Rengai di Tasik Burung Mandi, Kampung Kemahang Hilir

SUB 2: SG. RENGAI @ SG. LIPIS

KESIMPULAN

Bersama Kita Jayakan

TINDAKAN SELANJUTNYA

Setelah selesai satu isu, Jurutera Daerah perlu menjalankan proses DEEP untuk isu-isu lain di sublembangan yang sama.

Sekian Terima Kasih

Bersama Kita Jayakan

JPS DAERAH LIPIS PAHANG DARUL MAKMUR 23 JANUARI 2012