ASPEK FORMAL

UNSUR SENI PRINSIP REKAAN

GARISAN

JALINAN BENTUK

RUPA

WARNA

UNSUR SENI

• Garisan merupakan sambungan antara titik-titik dan merentasi dari satu kawasan ke kawasan yang lain.

• Garisan dapat dihasilkan menggunakan pelbagai jenis media atau bahan.

• Garisan terdiri daripada pelbagai sifat garisan, jenis garisan dan pelbagai kuantiti garisan.

• Garisan boleh diolah untuk mencipta rupa, jalinan, ton, corak, dan untuk menimbulkan bentuk, ruang, dan pergerakan.

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

GARISAN

exit

SIFAT GARISAN

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

Garisan melintang Garisan nipis

Garisan menegak Garisan sisik ikan

JENIS GARISAN

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

• Jalinan ialah kesan yang terdapat pada sesuatu permukaan benda semula jadi atau benda buatan manusia.

• Ia dapat dikesan melalui deria penglihatan dan deria sentuhan.

• Jalinan terbahagi kepada dua bahagian iaitu jalinan sentuh dan jalinan tampak.

JALINANASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

• Jalinan tampak wujud dalam bentuk dua dimensi.

• Contohnya, pada karya perekaan iaitu papan iklan.

• Ia dapat dilihat tetapi tidak dapat disentuh dan dikesan keadaan permukaannya dengan deria sentuhan.

JALINAN TAMPAKASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

CONTOH GAMBAR JALINAN TAMPAK

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

• Jalinan sentuh ialah keadaan sesuatu permukaan yang dapat dikesan menggunakan deria sentuhan.

• Contoh kesan jalinan sentuh ialah kesan kasar, berbulu dan berduri.

• Jalinan sentuh wujud pada benda buatan manusia seperti kesan kasar pada tekstil dan jalinan pada bakul anyaman rotan.

JALINAN SENTUH

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

CONTOH GAMBAR JALINAN SENTUH

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

• Rupa ialah garisan luas sesuatu benda. Garisan luas tersebut akan bertemu pada satu titik dan berakhir pada titik yang sama.

• Rupa adalah rata dan bersifat dua dimensi, ia tidak mempunyai jisim, ton, warna dan jalinan.

RUPAASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

• Rupa geometrik ialah rupa yang mempunyai sudut dan mempunyai sempadan yang tetap.

• Rupa geometrik biasanya digunakan sebagai simbol dan logo kapsyen dalam seni komunikasi.

RUPA GEOMETRIK

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

• Rupa organik mempunyai sempadan yang bebas. Garisan luar atau sempadan luarnya tidak terikat.

• Kebanyakan benda semula jadi mempunyai rupa organik.

RUPA ORGANIKASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

• Bentuk ialah lanjutan daripada pemahaman rupa.

• Bentuk mempunyai keluasan, ketinggian, jisim dan biasanya bentuk mempunyai lebih daripada satu permukaan.

• Bentuk mempunyai struktur dalaman. Gabungan daripada rupa dapat menghasilkan bentuk.

• Bentuk terbahagi kepada bentuk dua dimensi dan tiga dimensi.

BENTUKASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

• Bentuk dua dimensi merujuk kepada gambar atau visual dua dimensi. Ia dapat dilihat pada permukaan 180°.

• Bentuk dua dimensi hanya wujud dalam gambar dan bentuknya tidak dapat disentuh dan dirasa ruangnya.

BENTUK DUA DIMENSI

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

CONTOH BENTUK DUA DIMENSI

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

• Bentuk tiga dimensi merujuk pada benda yang wujud dalam ruangan yang sebenar. Ia mempunyai isipadu, jisim dan dapat dirasa serta disentuh.

• Bentuk tiga dimensi terbahagi kepada dua jenis iaitu bentuk yang dapat dilihat dari pelbagai sudut (360°) dan bentuk timbul (relief).

BENTUK TIGA DIMENSI

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

CONTOH BENTUK TIGA DIMENSI

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

• Warna ialah unsur visual yang memainkan peranan yang penting dalam penghasilan karya dan kehidupan seharian.

• Warna dapat membezakan antara sesuatu benda.

• Warna mempunyai beberapa kriteria penting iaitu jenis-jenis warna, suhu warna dan nilai warna.

WARNAASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

• Warna asas Warna asas terdiri daripada warna biru, merah dan kuning. Warna asas ialah warna utama yang tidak boleh dihasilkan melalui campuran warna lain, tetapi boleh menghasilkan warna sekunder dan warna tertier.

JENIS-JENIS WARNA

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

• Warna SekunderN

Warna sekunder terdiri daripada warna hijau, jingga dan ungu. Warna sekunder terhasil daripada campuran 2 warna asas.

JENIS-JENIS WARNA

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

• Warna tertier Warna tertier terhasil daripada campuran warna asas dengan warna sekunder.

JENIS-JENIS WARNA

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

• Suhu warna ialah kumpulan warna yang mempunyai kesan pancaran cahaya panas atau kesan pancaran cahaya sejuk.

• Warna panas memberi kesan terang dan garang dan merangsang pandangan. Ia merupakan kumpulan warna yang mempunyai kesan cahaya yang tinggi.

SUHU WARNAASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

CONTOH GAMBAR WARNA PANAS

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

• Warna sejuk memberi kesan redup, tenang dan damai serta menyejukkan mata memandang. Ia mempunyai kesan pancaran cahaya yang rendah.

SUHU WARNAASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

CONTOH GAMBAR WARNA SEJUK

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

v• Ton WarnaI

Ton warna ialah nilai pancaran kecerahan dan kegelapan sesuatu warna.Ton warna diperoleh melalui campuran sesuatu warna dengan warna putih atau warna hitam. Warna yang dicampur dengan warna hitam menjadi ton yang lebih gelap dan warna yang dicampur dengan warna putih akan menjadi ton yang lebih cerah.

NILAI WARNAASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

CONTOH GAMBAR TON WARNA

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

• Kroma Warnal

Kroma warna ialah nilai ukuran warna. Ia terhasil melalui campuran warna penggenap dalam nisbah yang tertentu.

NILAI WARNAASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

CONTOH GAMBAR WARNA KORMA

ASPEK FORMAL

BENTUK

WARNA

JALINAN

GARISAN

RUPA

exit

PRINSIP REKAAN

HARMONI

KONTRA

IMBANGAN

KADAR BANDINGAN

DOMINAN

EKONOMI

KEPELBAGAIAN

• Harmoni ialah persamaan dalam satu kumpulan.

• Harmoni wujud dalam satu kumpulan yang tiada ciri-ciri yang bercanggah.

HARMONI

KONTRA

IMBANGAN

KADAR BANDINGAN

DOMINAN

EKONOMI

KEPELBAGAIAN

ASPEK FORMAL HARMONI

exit

CONTOH GAMBAR HARMONI

HARMONI

KONTRA

IMBANGAN

KADAR BANDINGAN

DOMINAN

EKONOMI

KEPELBAGAIAN

ASPEK FORMAL

exit

• Kontra terhasil daripada gubahan karya atau keadaan yang yang mempunyai ciri-ciri yang bertentangan dan bercabggah.

• Kontra menimbulkan perbezaan.

• Kontra dalam gubahan karya boleh memberi penegasan dan mengelakkan kebosanan.

KONTRA

HARMONI

KONTRA

IMBANGAN

KADAR BANDINGAN

DOMINAN

EKONOMI

KEPELBAGAIAN

ASPEK FORMAL

exit

CONTOH GAMBAR KONTRA

HARMONI

KONTRA

IMBANGAN

KADAR BANDINGAN

DOMINAN

EKONOMI

KEPELBAGAIAN

ASPEK FORMAL

exit

• Imbangan bermaksud pertandingan atau timbangan antara dua bahagian sesuatu benda.

• Ia bermaksud persamaan dan perpadanan pada kedua-dua belah bahagian.

• Ia merupakan keadaan yang berpadanan dari segi berat, tarikan dan penumpuan pemerhatian.

• Imbangan terbahagi kepada dua jenis iaitu imbangan simetri dan imbangan tidak simetri.

IMBANGAN

HARMONI

KONTRA

IMBANGAN

KADAR BANDINGAN

DOMINAN

EKONOMI

KEPELBAGAIAN

ASPEK FORMAL

exit

• Imbangan simetri bermaksud pada kedua-dua belah bahagian kiri dan kanan atau atas dan bawah sesuatu benda atau olahan dalam karya.

• Imbangan simetri juga dikenali sebagai imbangan formal.

• Dalam karya perekaan, imbangan simetri mempunyai imej cerminan.

IMBANGAN SIMETRI

HARMONI

KONTRA

IMBANGAN

KADAR BANDINGAN

DOMINAN

EKONOMI

KEPELBAGAIAN

ASPEK FORMAL

exit

CONTOH IMBANGAN

SIMETRI

HARMONI

KONTRA

IMBANGAN

KADAR BANDINGAN

DOMINAN

EKONOMI

KEPELBAGAIAN

ASPEK FORMAL

exit

• Imbangan tidak simetri ialah sesuatu benda atau olahan komposisi sesuatu karya seimbang tetapi tidak sama pada kedua belah bahagian.

• Keseimbangan wujud pada sesuatu benda dan komposisi melalui cara pengolahan atau susunan unsur rekaan dan prinsip rekaan.

• Tidak bersifat simetri dan tidak mempunyai susunan cerminan.

IMBANGAN TIDAK SIMETRI

HARMONI

KONTRA

IMBANGAN

KADAR BANDINGAN

DOMINAN

EKONOMI

KEPELBAGAIAN

ASPEK FORMAL

exit

IMBANGAN TIDAK SIMETRI

HARMONI

KONTRA

IMBANGAN

KADAR BANDINGAN

DOMINAN

EKONOMI

KEPELBAGAIAN

ASPEK FORMAL

exit

• Kadar bandingan ialah kaitan ukuran pada setiap bahagian dengan bahagian yang lain secara keseluruhan pada sesuatu benda secara bersesuaian dan harmoni.

• Kadar bandingan ada pada benda semula jadi dan benda buatan manusia.

KADAR BANDINGAN

HARMONI

KONTRA

IMBANGAN

KADAR BANDINGAN

DOMINAN

EKONOMI

KEPELBAGAIAN

ASPEK FORMAL

exit

KADAR BANDINGAN

HARMONI

KONTRA

IMBANGAN

KADAR BANDINGAN

DOMINAN

EKONOMI

KEPELBAGAIAN

ASPEK FORMAL

exit

• Dominan bermaksud berkuasa atau berpengaruh.

• Dalam karya seni visual dominan ialah aplikasi unsur seni reka, tema, imej media dan teknik yang paling banyak diberi penekanan atau diaplikasikan pada sesuatu karya atau eleman yang paling unggul yang ditonjilkan dalam sesuatu kerya seni visual.

• Imej dominan dapat menghasilkan penegasan dan penumpuan utama dalam sesuatu karya.

DOMINAN

HARMONI

KONTRA

IMBANGAN

KADAR BANDINGAN

DOMINAN

EKONOMI

KEPELBAGAIAN

ASPEK FORMAL

exit

• Ekonomi dalam prinsip rekaan ialah penggunaan elemen atau imej yang paling asas dalam penghasilan karya.

EKONOMI

HARMONI

KONTRA

IMBANGAN

KADAR BANDINGAN

DOMINAN

EKONOMI

KEPELBAGAIAN

ASPEK FORMAL

exit

• Kepelbagaian merujuk kepada gabungan sesuatu unsur seni reka atau prinsip rekaan dalam satu karya secara bersesuaian.

• Kepelbagaian dalam prinsip rekaan diaplikasikan dalam penghasilan karya untuk menimbulkan kesatuan, kesesuaian dan keharmonian.

• Ia juga dapat menimbulkan variasi pada sesuatu karya.

KEPELBAGAIAN

HARMONI

KONTRA

IMBANGAN

KADAR BANDINGAN

DOMINAN

EKONOMI

KEPELBAGAIAN

ASPEK FORMAL

exit

ASPEK FORMAL

UNSUR SENI PRINSIP REKAAN