teori pembelajaran tingkahlaku

Teori pembelajaran1 akab 2002 1

Teori-Teori dan Model-Model Pembelajaran

OlehRhozisham Abd Rashid


Pembelajaran

Apa itu pembelajaran?


Takrif Pembelajaran• Perubahan tingkahlaku yang tekal dan ia

berlaku kerana pengalaman atau latihan yang diteguhkan?

• Satu proses yang menghasilkan perubahan tingkahlaku seseorang individu, sebagai suatu reaksi terhadap satu-satu keadaan yang dihadapi.

• Perubahan yang berlaku bukanlah disebabkan oleh faktor biologi atau kematangan.


Takrif Pembelajaran

• Pembelajaran berlaku apabila seseorang individu berjaya mengaitkan pengetahuan baru dengan pengetahuan sedia ada padanya dan dapat menyelesaikan masalah yang dihadapinya.

• Satu proses memperoleh pengetahuan , kemahiran, sikap dan nilai yang baru. Dengan memperoleh perkara-perkara baru, tingkah laku seseorang individu itu juga akan berubah.


Jenis pembelajaranPembolehubah Formal Informal NonformalOrganisasi Sangat berstruktur.

perlu dihadiri oleh semua kanak-kanak.Contoh Sekolah

Tidak berstruktur dan tidak tersusun. Contoh TV

Kurang berstruktur.Kursus Komputer dan keibubapaan

Matlamat Mengembangkan potensi individu dari aspek jasmani, emosi, rohani dan intelek.

Tidak tentu. Berlaku tanpa disedari.

Ditetapkan oleh penganjur

Kandungan Sukatan Pelajaran disediakan oleh pihak berkuasa.

Pengetahuan dan kemahiran diperoleh melalui pengalaman

Pembelajaran dirancang secara sistematik dalam bentuk kursus, seminar/ bengkel.


Jenis pembelajaran

Pembolehubah Formal Informal NonFormal

Tempat Ditetapkan iaitu sekolah/ maktab/ universiti

Di mana-mana sahaja.

Ditetapkan sama ada di jabatan / hotel.

Masa Tempoh masa panjang.

Tidak terhad. Boleh berlaku bila-bila masa.

Biasanya pendek untuk beberapa jam.

Kawalan Dikawal oleh pihak pusat atau badan tertentu.

Tiada kawalan Dikawal di peringkat tempatan.


Jenis pembelajaranPembolehubah Formal Informal NonFormal

Personal Guru atau pensyarah

Tidak tentu Penceramah jemputan

Peserta Dari peringkat kanak-kanak hingga dewasa

Tindak tentu, siapa sahaja.

Individu yang terpilih.

Penilaian Biasanya diwajibkan dalam bentuk sumatif atau formatif

Tidak penting biasanya tiada.

Kurang ditekankan.


Ciri-Ciri Pembelajaran1. Menunjukkkan perlakunya perubahan

tingkah laku.2. Perubahan tingkah laku itu agak tetap

dan tidak sementara.3. Perubahan tingkah laku ada lah akibat

pengalaman.4. Pengalaman yang diterima oleh

seseorang itu seharusnya diteguhkan seperti dengan memberi ganjaran. Oleh itu pengalaman yang baik (manis) sahaja akan diulangi


Ciri-Ciri Pembelajaran

5. Pembelajaran adalah proses yang berterusan.

6. Pembelajaran bukan dihasilkan oleh faktor biologi atau yang diwarisi.

7. Pembelajaran boleh berlaku secara formal, informal atau non formal.


Teori Pembelajaran• Prinsip-prinsip dan hukum-hukum

pembelajaran yang dihasilkan daripada kajian ahli-ahli pendidikan.

• Empat mazhab utama1. Behaviorisme

2. Kognitif 3. Humanistik 4. Konstruktivisme


Teori Pembelajaran Behaviorisme

• Tokoh-tokoh mazhab behaviorisme.

- Pavlov - Watson - Thorndike - Skinner - Martin Hoffman - Arnold Gesell - Dauglas Graham


Teori Pelaziman Klasik Pavlov

• Pavlov berpendapat pembelajaran boleh berlaku akibat kaitan antara rangsangan dengan gerak balas.

• Pelaziman akibat dua rangsangan ini dikenali sebagai pelaziman klasik.

• Pavlov menjalankan ujikaji ke atas seekor anjing.



• Seekor anjing dalam keadaan lapar di tampat pada satu pasungan di dalam sebuah bilik yang dilengkapi cermin sehala. Satu alat penyukat air liur dipasang pada pipi anjing.

• Loceng dibunyikan. Tiada gerak balas daripada anjing. Loceng dikenali sebagai rangsangan terlazim kerana loceng digunakan untuk melazimkan gerak balas air liur.



• Loceng dibunyikan dan makanan ditunjukkan kepada anjing. Anjing mula mengeluarkan air liur.Tindakan dilakukan beberapa kali.

• Selepas beberapa ulangan makanan tidak dikeluarkan ketika loceng dibunyikan. Anjing masih mengeluarkan air liur.



• Sebelum Pelaziman

Bunyi locengBunyi loceng Tiada gerak balasTiada gerak balas

Makanan(Ransangan tak terlazim)

Makanan(Ransangan tak terlazim)

Air liur(Gerak balas tak terlazim)

Air liur(Gerak balas tak terlazim)



• Semasa Pelaziman

Bunyi Loceng(Rangsangan terlazim)Bunyi Loceng

(Rangsangan terlazim)Air liur

(gerak balas tak terlazim

Air liur(gerak balas tak

terlazim

Makanan (rangsangan tak terlazim)

Makanan (rangsangan tak terlazim)



• Selepas berlakunya pelaziman

Bunyi Loceng(rangsangan terlazim)Bunyi Loceng(rangsangan terlazim)

Air Liur(gerak balas terlazim)

Air Liur(gerak balas terlazim)



• Dikenali juga dengan Pelaziman Operan / Pelaziman Gantian/ Pelaziman Pemindahan/ Teori R-G.

• Pelopor yang mengkaji pembelajaran melalui pelaziman ialah Ivan P. Pavlov – sainstis Rusia.

• Konsep – setiap rangsang akan menimbulkan tindak balas.



• Rangsangan Tak Terlazim Makanan

• Rangsangan Terlazim Bunyi loceng

• Gerak Balas Tak Terlazim Rembasan Air Liur

Gerak balas tiada kaitan dengan tindak balas tak terlazim

perhatian anjing sahaja



Rangsangan Terlazim

Bunyi loceng

Gerak Balas Tak Terlazim

Rembasan air liurdikesan

Rangsangan Tak Terlazim

makanan

Rangsangan TerlazimBunyi loceng

mengggantikanmakanan

Gerak BalasTerlazimRembasan air liur

dikesan

Perkaitan baru



Loceng dibunyikanMakanan tidak diberi

Loceng dibunyikanMakanan tidak diberi

Air liur berkurangan[Penghapusan]Air liur berkurangan[Penghapusan]

Loceng dibunyikan Makanan diberi semula

Loceng dibunyikan Makanan diberi semula

Air liur keluar semula[Pembelajaran Semula]

Air liur keluar semula[Pembelajaran Semula]

Loceng dibunyikantanpa makanan

Loceng dibunyikantanpa makanan

Loceng dihentikan sementaraAir liur keluar

[Pemulihan sementara]Air liur keluar

[Pemulihan sementara]



Bunyi seakan-akanSama dengan locengBunyi seakan-akan

Sama dengan locengAir liur keluar

[generalisasi]Air liur keluar

[generalisasi]

Bunyi locengBunyi locengAir liur keluar

[Diskriminasi]Air liur keluar

[Diskriminasi]

Bunyi seakan-akan loceng (tiada makanan diberikan)Bunyi seakan-akan loceng (tiada makanan diberikan)

Bunyi loceng(diberi makanan)

Bunyi loceng(diberi makanan)

Bunyi seakan-akan loceng

Bunyi seakan-akan loceng

Air liur tidak keluar[Diskriminasi]Air liur tidak keluar[Diskriminasi]



• Rangsangan dan gerak balas boleh dilazimkan.

• Rangsangan dan gerak balas dapat dikukuhkan melalui latihan.

• Motivasi memainkan peranan penting dalam pembelajaran.

• Pembelajaran boleh berlaku melalui latihan, pembiasaan atau pengalaman.

• Dalam pembelajaran generalisasi boleh berlaku


Teori Pelaziman Klasik Pavlov• Penghapusan boleh berlaku dalam

pembelajaran jika peneguhan tidak diberi.• Pembelajaran berkesan akan berlaku jika

guru dapat membantu pelajar mendiskriminasi jenis-jenis rangsangan yang perlu diberi tumpuan. Latihan mendiskriminasi sangat penting supaya pelajar tidak sentiasa membuat generalisasi terhadap sesuatu.

• Konsep pemulihan semerta dapat membantu guru meningkatkan keberkesanan pembelajaran.


Teori Penyatuan Thorndike• Diasaskan oleh ahli psikologi Amerika

Edward L. Thonrndike 1931.• Teori ini bermatlamat untuk

penyelesaian masalah.• Dikaitan dengan pelaziman operan• Memperkenalkan pembelajaran cuba

jaya.• Usaha beliau diteruskan oleh Clark

l.Hull, Robert Gagnes, B.F. Skinner dll.


Teori Pelaziman Watson

• J.B Watson seorang ahli psikologi USA

• Pencipta istilah behaviorisme untuk hurai tingkahlaku.

• Kaji tentang emosi kanak-kanak guna Model Pelaziman Klasik.

• Tiga jenis emosi semulajai1. Takut2. Marah3. Kasih sayang


Kajian Watson• Guna Albert -seorang bayi berumur 9 bulan dan seekor

tikus putih yang jinak.1. Seekor tikus putih ditunjukkan kepada

Albert- tunjuk minat.2. Sebaik sahaja tikus putih itu ditunjukkan

kepada Albert pada kali kedua suatu dentuman yang kuat dibunyikan dari belakang. Albert dengan serta merta terperanjat dan tunjuk reaksi takut.

3. Langkah 2 diulangi beberapa kali.4. Apabila tikus putih ditunjukkan sahaja ,

Albert menunjukkan reaksi taku.


Kajian Watson

Tikus Putih, dentuman kuat Reaksi takut(rangsangan terlazim) (Gerak balas tak terlazim)

Tikus Putih Reaksi Takut(rangsangan terlazim) (Gerak balas terlazim)


Implikasi Teori Dalam P&P• Semua tingkah laku boleh dipelajari melalui

proses pelaziman.• Untuk menguasai kemahiran menyelesai

masalah, pelajar hendaklah belajar hubungan gerak-gerak balas secara sistematik.

• Untuk pengukuhan yang telah dipelajari, latihan seberapa kerap hendaklah dijalankan.

• Guru hendaklah menggunakan rangsangan yang boleh memotivaskan pelajar supaya minat belajar dan elakkan menggunakan rangsangan yang membawa kesan negatif.


Teori Penyatuan ThorndikeEksperimen • Seekor kucing lapar diletakkan di dalam

sesuah sangkar.• Makanan diletakkan di luar sangkar.• Di dalam sangkar terdapat satu selak. Apabila selak ditekan, pintu sangkar akan

terbuka.• Kucing akan melakukan pelbagai

pergerakan (secara cuba jaya) untuk keluar lalu terpijak selak dan pintu terbuka. Kucing pun keluar lalu makan makanan diluar sangkar.


Teori Penyatuan Thorndike• Sekali lagi kucing dimasukkan semula ke

dalam sangkar. • Sekali lagi melalui cuba jaya kucing itu

dengan cara cuba jaya cuba keluar. Kali ini lebih cepat dapat menekan selak yang membolehkannya keluar.

• Kucing dapat mempelajari cara membuka pintu secara cuba jaya dan pengulangan.

• Kucing mempelajari bahawa gerak balas yang betul membolehkan keluar dengan cepat lalu dapat makanan.


Teori Penyatuan Thorndike• Gerak balas yang salah menyebabkan

ia terkurung.• Hasil daripada eksperimen Thorndike

3 hukum utama dihasilkan. a. Hukum Kesediaan b. Hukum Latihan c. Hukum Kesan.


Hukum Kesediaan• Kesediaan merujuk kepada persiapan

yang perlu ada sebelum individu dapat bertindak.

• Contoh: Seekor kucing perlu menyiapkan dirinya, kukunya dan cara mengintip sebelum ia melompat menangkap seekor tikus. Kucing itu mengatur serta menyusun segala gerak- gerinya untuk menangkap tikus.


Hukum Latihan• Pertalian antara rangsangan dan

gerak balas akan bertambah kukuh jika latihan diadakan.

• Sebaliknya jika latihan (latih-tubi/ ulangan) tidak dijalankan , maka pertalian antara rangsangan dan gerak balas akan bertambah lemah.


Hukum Kesan• Pertalian antara rangsangan dan

gerak balas akan bertambah jika terdapat kesan yang menyeronokkan selepas terhasil gerak balas.

• Kesan yang menyakitkan pula akan melemahkan pertalian antara rangsangan dan gerak balas.


Aplikasi1. Untuk mempelajari tingkah laku pelajar rangsangan

perlu diadakan. Guru perlu menyediakan pelbagai sumber P&P yang menarik.

2. Pembelajaran boleh berlaku melalui cuba-jaya.3. Konsep kesediaan diri dari segi mental, emosi,

minat, sikap dan psikomotor sebelum pengajaran dan pembelajaran bermula penting.

4. Latihan dan pengulangan akan meningkatkan keberkesanan pembelajaran serta dapat meningkatkan kemahiran dan ingatan.


5. Motivasi penting untuk meningkatkan keberkesanan pembelajaran. Kesan pembelajaran yang menyeronokkan akan terus mendorong murid ke arah pencapaian yang lebih baik. Guru hendaklah menyediakan pelbagai jenis ganjaran bagi meneguhkan pembelajaran pelajar.

6. Guru hendaklah menyediakan peluang untuk pelajar menikmati kejayaan. Patikan tugasan yang diberikan tidak membebankan tetapi menyeronokkan . Kejayaan menyelesaikan tugasan/projek akan menimbulkan rasa kepuasan kepada pelajar-pelajar.


Implikasi Teori Dalam P&P• Di dalam memastikan pembelajaran positif ,

ketiga-tiga hukum di atas perlu diaplikasikan.• Intensiti latihan tidak menjamin tingkah laku

positif sebaliknya latihan yang betul dan berkesan lebih menjamin kesan yang positif.

• Setiap tingkah laku yang positif perlu disusuli dengan pengukuhan.

• Setiap tingkah laku itu akan kekal sekiranya didorong oleh rangsangan dalaman (Hukum Kesediaan).


Kelemahan1. Konsep tentang perkara yang memuaskan atau

menyakitkan amat subjektif dan sukar diukur.

2. Sukar untuk menetapkan jenis ikatan dan gerak balas yang hendak dibentuk atau dihapuskan. Ciri-ciri setiap ikatan (R-G) perlu diketahui awal-awal lagi.

3. Teori ini susah dikaitkan dengan pengajaran perkara yang abstrak seperti kreativiti, imaginasi atau keindahan bahasa.


Teori Pelaziman Operan Skinner• Teori ini diasaskan oleh Burhrhus

Fredrik Skinner. Beliau mendapat ijazah PhD bidang psikologi dari Universiti Havard, USA.

• Beliau melanjutkan kajian Thorndike dalam kajian tentang pelaziman.

• Beliau menjalankan banyak kajian yang melibatkan tikus, burung merpati dan juga manusia.

• Teori Skinner merupakan satu teori rangkaian yang berasaskan rangsangan dan gerak balas.


Teori Pelaziman Operan SkinnerEksperimen 1• Meletakkan seekor tikus lapar ke dalam

kotak Skinner.• Kotak itu dilengkapi alat penekan pada

dindingnya. Ketika ditekan alat itu, biji-biji makanan akan terkeluar.

• Mula-mula tikus akan berlari ke sana ke mari kerana lapar. Dengan tidak sengaja, tikus itu terpijak alat penekan dan ini menyebabkan biji-biji makanan terkeluar.


Teori Pelaziman Operan Skinner

• Proses ini dijalankan beberapa kali sehingga tikus itu mendapati apabila alat penekan dipijak makanan akan diperloehi.

• Tikus telah belajar cara untuk mendapatkan makanan dalam kotak tersebut.

• Seteruskan Skinner telah memutuskan hubungan makanan dengan alat penekan. Tikus berhenti menekan alat.


Teori Pelaziman Operan Skinner

Eksperimen 2• Skinner memasukkan unsur baru di

dalam dalam kotaknya iaitu menyalakan lampu ketika tikus menekan alat penekan dan makanan diberi.

• Sekiranya lampu tidak menyala walaupun alat penekan ditekan makanan tidak akan diberi.

• Aktiviti ini dilakukan berulang kali.


Teori Pelaziman Operan Skinner• Akhirnya tikus hanya menekan alat

penekan pada waktu lampu dinyalakan.• Tikus itu dikatakan telah berupaya

membuat diskriminasi.• Perbuatan tikus menekan alat penekan

untuk memperoleh makanan dinamakan pelaziman operan.

• Eksperimen menunjukkan bahawa sesuatu gerak balas hanya akan berulang jika wujud ganjaran.


Teori Pelaziman Operan SkinnerEksperimen 3

• Mengajar burung merpati bermain ping pong.• Peringkat 1, setiap kali burung merpati

menghampiri bola ping pong kacang hijau diberikan. Dijalankan berulang kali sehingga dilazimkan dengan pemberian kacang hijau.

• Peringkat 2, apabila burung merpati mula mematuk bola ping pong, diberi kacang hijau. Ini menyebabkan tingkah laku mematuk bola ping pong terus berlaku.


Teori Pelaziman Operan Skinner• Peringkat 3, apabila burung merpati

berjaya mematuk bola ping pong ke seberang jaring dengan paruhnya, ia juga diberikan kacang hijau sehingga tingkah laku ini menjadi biasa atau terlazim.

• Amalan memberi kacang hijau juga dilakukan dengan seekor lagi burung merpati yang berada di seberang jaring sehingga kedua-dua merpati itu dapat bermain bola ping pong.


Implikasi Teori Dalam P&P1. Rangsangan baru memberi dorongan

kepada pelajar untuk belajar.2. Memupuk semangat ingin mencuba.3. Menambahkan kemahiran dan

mengukuhkan kekuatan diri melalui amalan peneguhan positif.

4. Membolehkan pelajar memupuskan kelemahan diri atau tabiat yang tidak diingini melalui peneguhan negatif.


Implikasi Teori Dalam P&P5. Membolehkan pelajar belajar

terus daripada pengalaman sedia ada.

6. Pembelajaran sendiri secara automatik melalui tindak balas terhadap rangsangan.

7. Peneguhan positif dan negatif dapat memokuskan pelajar terhadap pembelajaran.


KesimpulanPerbandingan Teori

Pembelajaran Behaviorisme


KESIMPULANPerbandingan Teori Pembelajaran

BehaviorismeJenis Pelaziman Klasik Pelaziman Operan

Pelopor Utama

Pavlov, Watson

Thorndike, Skinner

Gerak Balas

•Responden•Bukan inisiatif sendiri•Bersifat pasif

•Operan•Inisiatif sendiri•Bersifat aktif

Urutan Pelaziman

•Gerak balas dihasilkan selepas rangsangan.

•Gerak balas berlaku adalah kesan daripada kesan peneguhan/ rangsangan.


KESIMPULANPerbandingan Teori Pembelajaran

Behaviorisme

Jenis Pelaziman Klasik Pelaziman Operan

Cara Pembelajaran

•Menggunakan rangsangan tak terlazim dikaitkan dengan rangsangan terlazim.•Secara responden terhadap rangsangan

•Menggunakan peneguhan positif/ negatif.•Secara operan terhadap kesan daripada rangsangan.

teori pembelajaran tingkahlaku

Documents