TAJUK 12

PENDIDIKAN AWAL KANAK-KANAK DI MALAYSIA

Pengenalan

Konsep pendidikan awal kanak-kanak di Malaysia adalah mengikut dua peringkat berdasarkan tahap

umur kanak-kanak. Peringkat yang pertama ialah Taman Asuhan Kanak-kanak atau Taska untuk

kanak-kanak yang bawah 4 tahun. Peringkat kedua ialah Prasekolah atau Tadika untuk kanak-kanak

yang berumur 4 hingga 6 tahun.Tadika adalah sebenarnya untuk Taman Didikan Kanak-kanak. Bagi

Jabatan Kemajuan Masyarakat (KEMAS) dan Jabatan Perpaduan, mereka menamakan program awal

kanak-kanak  sebagai Taman Bimbingan Kanak-kanak atau akronimnya Tabika.

Oleh itu Pendidikan Prasekolah adalah satu program yang menyediakan pengalaman pembelajaran

kanak-kanak yang berumur 4 hingga 6 tahun dalam jangka masa satu tahun atau lebih sebelum

masuk ke Tahun Satu di sekolah formal. Walaubagaimanapun begitu, di Malaysia terdapat

prasekolah jenis kerajaan dan prasekolah bukan jenis kerajaan(swasta) seperti Pusat Asuhan Tunas

Islam akronimnya PASTI, Tadika Premier Montessori Bruang Heights di Melaka merupakan

prasekolah swasta yang mengunakan sepenuhnya pendekatan Model Montessori dalam sesi

pengajaran dan pembelajaran.

Latar Belakang Pendidikan Prasekolah di Malaysia

Pendidikan prasekolah dalam bentuk tadika di Malaysia mula dikenali pada tahun 1950. Pada

mulanya pendidikan ini disediakan untuk kanak-kanak daripada golongan pertengahan dan atasan.

Hanya pada tahun 1960, beberapa agensi kerajaan seperti FELDA dan KEMAS mula menubuhkan

pusat-pusat tadika, kebanyakannya diluar bandar (Sulaiman et. al, 1990).

Menurut Azizah (2004), satu kajian yang meliputi seluruh negara tentang kedudukan

pendidikan prasekolah dijalankan pada tahun 1981 dan telah disiapkan pada tahun 1984. Kajian

tersebut bertujuan untuk menyediakan maklumat kepada kerajaan tentang kedudukan pendidikan

prasekolah dan bagi membantu kerajaan menggubal garis panduan dasar tentang pendidikan

prasekolah yang antara lain meliputi pengawasan, pengawalan, penyelarasan, latihan guru,

pembentukan kurikulum dan peningkatan mutu pendidikan prasekolah.

Hasil kajian tersebut menunjukkan bahawa pendidikan prasekolah telah berkembang dalam

tempoh 1981-1984. Kanak-kanak dalam lingkungan umur empat hingga enam tahun yang

mengikuti pendidikan prasekolah telah bertambah daripada 171,000 orang pada tahun 1980 kepada

279,000 pada tahun 1984. Dalam tempoh masa yang sama, terdapat sebanyak 5657 pusat

prasekolah berbanding dengan 2974 pada tahun 1980. Sebanyak 4487 atau 79 peratus daripada

jumlah pusat-pusat ini yang kebanyakannya terletak di kawasan luar bandar, menampung kira-kira

149,850 kanak-kanak yang mengikuti pendidikan prasekolah pada tahun 1984 (Rancangan

Malaysia Kelima 1986-1990 dalam Azizah dan Zainun 2005).

Merujuk Azizah dan Zainun (2005), pada tahun 1989 terdapat 6959 pusat pendidikan

prasekolah di Malaysia, 4728 di bawah berbagai-bagai agensi kerajaan, 631 di bawah badan-badan

berkanun seperti FELDA, 1392 dijalankan oleh pihak persendirian dan 208 dibawah organisasi

sosial. Jumlah pendaftaran kanak-kanak dalam tahun 1989 adalah 33,520 meningkat daripada

196,992 pada tahun 1981 dan 300,850 pada tahun1986 (Educational Stastistics of Malaysia,1980-

85, 1986 dan 1989 dan1989 (tidak diterbitkan) dalam Azizah dan Zainun 2005).

Mengikut anggaran dalam tahun 1990, seramai lebih kurang 490,700 orang daripada jumlah

kanak-kanak yang berumur 5 tahun ke atas harus mendapat pendidikan prasekolah. Dari jumlah ini,

dianggarkan seramai 269,450 orang kanak-kanak (53%) tidak mendapat kemudahan pendidikan

tersebut (Kementerian Pendidikan Malaysia 1991). Keadaan ini mendorong Kementerian

pendidikan Malaysia menubuhkan Prasekolah “Annex” untuk memberi kemudahan pendidikan

prasekolah bagi kanak-kanak miskin dari kawasan bandar dan luar bandar yang tidak mampu

membayar yuran program pendidikan prasekolah yang dianggap mahal (Azizah dan Zainun 2005).

PERBANDINGAN KURIKULUM PENDIDIKAN AWAL KANAK -KANAK: KURIKULUM STANDARD PRASEKOLAH KEBANGSAAN, “THE FOUNDATION

STAGE” (ENGLAND) DAN TE WHÀRIKI (NEW ZEALAND)

Program bermaksud perancangan sesuatu model pendidikan awal kanak-kanak. Setiap model

mempunyai asas program yang mengandungi teori psikologi, perspektif ekologi dan falsafah yang

menjadi pegangan. Teori psikologi membantu mendapatkan jawapan tentang ‘apa yang kanak-

kanak boleh belajar’. Manakala perspektif ekologi kanak-kanak dilihat dari konteks sosio budaya

yang memberi kesan kepada proses sosialisasi terhadap perkembangan kanak-kanak.

KURIKULUM STANDARD PRASEKOLAH KEBANGSAAN

Kurikulum Standard PraSekolah Kebangsaan 2010 (KSPK), pendidikan prasekolah bertujuan

memperkembangkan potensi kanak-kanak berumur empat hingga enam tahun secara menyeluruh

dan bersepadu dalam aspek jasmani, emosi, rohani, intelek dan sosial melalui persekitaran

pembelajaran yang selamat, menyuburkan serta aktiviti yang menyeronokkan, kreatif dan bermakna

(Education, 2010).

Pendidikan prasekolah bertujuan menyuburkan potensi kanak-kanak dalam semua aspek

perkembangan, menguasai kemahiran asas dan memupuk sikap positif sebagai persediaan untuk

masuk ke sekolah rendah. Ini adalah untuk meningkatkan kemahiran, menanam keyakinan dan

membentuk konsep kendiri yang positif pada diri kanak-kanak agar mereka berjaya dalam

persekitaran sedia ada dan bersedia untuk menangani cabaran dan tanggungjawab di sekolah rendah

kelak.

Pendidikan prasekolah adalah satu program yang menyediakan pengalaman pembelajaran kanak-

kanak yang berumur empat hingga enam tahun dalam jangka masa satu tahun atau lebih sebelum

masuk ke Tahun Satu di sekolah formal. Konsep yang digunakan ialah "Belajar Sambil Bermain"

dengan menekankan "Pembelajaran Bertema". Kaedah pembelajaran ialah meliputi aktiviti kelas,

aktiviti kumpulan dan aktiviti individu. Keunikan prasekolah yang dianjurkan Kementerian

Pelajaran Malaysia ialah aktiviti kumpulan yang berupaya meningkatkan kualiti kawalan emosi dan

intelektual.

THE FOUNDATION STAGE (ENGLAND)

The Foundation Stage adalah satu program yang menyediakan persekitaran pembelajaran kepada

kanak-kanak bermula umur 3 hingga 5 tahun. Sekolah perlu merancang aktiviti dan pengalaman

yang membantu perkembangan pembelajaran mereka. Sekiranya kanak-kanak pada umur 3 hingga

5 tahun didedahkan di persekitaran sekolah mereka akan mendapat pelbagai pengalaman dan

kemahiran yang membantu perkembangan mereka. Mereka memerlukan perancangan yang baik

dan sumber kurikulum yang bermakna untuk berjaya dalam persekitaran yang penuh kasih sayang.

Semua kanak-kanak harus diberi peluang untuk meneroka apa sahaja yang wujud di sekeliling(Soler

& Miller, 2010).

The Foundation Stage bertujuan membantu guru-guru untuk merancang aktiviti-aktiviti yang akan

menyumbang kepada pencapaian matlamat pembelajaran awal. Ia juga membincangkan peranan

guru dan ibu bapa khususnya bagi memperkenalkan amalan yang baik yang menyokong ke arah

pendidikan awal yang berkesan.

Kurikulum The Foundation Stage ini membahagikan aspek pembelajaran dan matlamat

pembelajaran awal kanak-kanak kepada enam aspek, iaitu :-

perkembangan diri, sosial dan emosi;

bahasa, komunikasi dan literasi awal;

perkembangan matematik;

pengetahuan dan pemahaman dunia persekitaran;

perkembangan fizikal;

perkembangan kreativiti (Employment, 2000).

Keenam-enam aspek di atas merupakan aspek penting dalam membantu perkembangan kanak-

kanak dan membantu guru-guru menyediakan suatu suasana pembelajaran dan aktiviti yang

bermakna dan menyeronokkan untuk kanak-kanak pendidikan awal. Perkara yang menarik dalam

kurikulum ini tumpuan diberikan berdasarkan tahap perkembangan murid-murid bukannya

mengikut tahap umur mereka. Ibu bapa menghantar anak-anak mereka ke tadika dan taska bagi

memenuhi dan meningkatkan lagi perkembangan sesuai dengan tahap umur anak-anak mereka.

Te Whàriki (NEW ZEALAND)

Kurikulum Te Whàriki adalah kurikulum yang mengintegrasi jagaan dan pendidikan dengan

memasukkan aktiviti, pengalaman dan interaksi yang wujud secara spontan. Kurikulum ini juga

meliputi pendidikan dan penjagaan kanak-kanak dari lahir sehingga umur kemasukan sekolah

(Education, 1996). Ini jelas mencerminkan konsep pengajian sebagai proses kehidupan yang

bermula di awal permulaan kehidupan.

Kurikulum ini disediakan oleh orang sekeliling, tempat dan benda dalam persekitaran kanak-kanak,

orang dewasa, kanak-kanak lain, persekitaran fizikal, dan sumber. Kurikulum ini mengambil kira

kepelbagaian kurikulum yang akan menyumbangkan kepada kecemerlangan bentuk kurikulum.

Kurikulum memberi penekanan bagi keperluan kanak-kanak. Ibu bapa komuniti, serta masyarakat

pada keseluruhannnya.Kurikulum ini berdasarkan aspirasi untuk kanak-kanak iaitu kanak-kanak

membesar sebagai seorang yang cekap, sihat tubuh badan dan mental serta berkeyakinan tinggi

terhadap persekitaran lalu mereka akan memberikan satu sumbangan yang bernilai kepada

masyarakat.

Terdapat empat prinsip umum pendidikan awal kanak-kanak iaitu:

pendaulatan dalam kurikulum pendidikan awal kanak-kanak ialah memberi kuasa kepada

kanak-kanak untuk belajar dan berkembang.

pembangunan holistik iaitu mencerminkan kanak-kanak cara belajar secara holistik atau

menyeluruh dan berkembang.

keluarga dan komuniti menjadikan dunia lebih luas dan merupakan satu bahagian penting

dalam pendidikan awal kanak-kanak

perhubungan iaitu kanak-kanak belajar melalui perhubungan responsif dan saling

menjalinkan hubungan dengan orang sekeliling, tempat dan benda.

Matlamat yang terdapat dalam keempat-empat prinsip tersebut ialah kesihatan dan kesejahteraan

kanak-kanak dilindungi dan dipelihara, semangat kekitaan, peluang-peluang untuk belajar secara

saksama dan sumbangan setiap kanak-kanak dihargai, komunikasi dan kanak-kanak belajar melalui

penjajahan aktif terhadap persekitaran(Soler & Miller, 2010).

KOMPONEN DAN ELEMEN DALAM KETIGA-TIGA KURIKULUM

TUNJANG KOMUNIKASI DAN BAHASA KANAK-KANAK

Kurikulum Standard Pra Sekolah Kebangsaan

Tunjang komunikasi memberi penekanan kepada proses menggabungjalinkan kemahiran berbahasa

semasa berinteraksi. Interaksi ini boleh berlaku dalam bentuk verbal dan juga non-verbal dalam

bahasa pengantara yang digunakan bagi tujuan pengajaran dan pembelajaran yang berlaku di bilik

darjah. Melalui tunjang komunikasi, murid didedahkan dengan kemahiran berbahasa seperti

mendengar, bertutur, membaca dan menulis selain nilai tambah kemahiran menaakul. Murid

dituntut menguasai kemahiran-kemahiran di bawah bidang pembelajaran dalam tunjang komunikasi

kerana ia memberi kesan kepada proses pemerolehan ilmu pengetahuan, kemahiran dan nilai dalam

tunjang-tunjang yang lain.

Tunjang ini terdiri daripada Bahasa Malaysia, Bahasa Inggeris, Bahasa Cina dan Bahasa Tamil.

Bahasa Malaysia dan Bahasa Inggeris adalah wajib dipelajari oleh semua kanak-kanak di

prasekolah. Bahasa Cina dan Bahasa Tamil dipelajari oleh kanak-kanak di prasekolah beraliran

Bahasa Cina dan Bahasa Tamil. Bahasa Malaysia perlu diajar selama dua jam seminggu, manakala

Bahasa Inggeris diajar selama dua jam seminggu di prasekolah yang bahasa pengantarnya Bahasa

Malaysia dan satu jam seminggu di prasekolah yang bahasa pengantarnya bukan Bahasa Malaysia.

Fokus utama tunjang komunikasi adalah kemahiran bahasa dan seni bahasa. Kemahiran bahasa

merangkumi kemahiran mendengar, kemahiran bertutur, kemahiran membaca dan kemahiran

menulis. Bahan yang digunakan perlu sesuai dengan peringkat perkembangan kanak-kanak. Seni

bahasa merujuk kepada keupayaan murid mengungkap keindahan bahasa melalui kepelbagaian

aktiviti dan permainan bahasa seperti drama dan sajak (Kementerian Pelajaran Malaysia, 2009).

THE FOUNDATION STAGE

Kurikulum ini menerangkan tentang perkaitan antara bahasa dan komunikasi serta literasi di

peringkat the Foundation Stage. Perkara ini akan meneliti isu-isu yang berkaitan dengan teori dan

pedagogi untuk berkomunikasi dan mendengar serta (membaca dan menulis). Bahasa dan

komunikasi sangat penting untuk pembangunan sosial dan emosi kanak-kanak. Terdapat hubungkait

antara komunikasi dan bahasa. Kedua-dua bergantung kepada penutur lain, lebih cekap untuk model

dan memberikan galakan, dan kedua-duanya memerlukan peluang untuk membangunkan

kemahiran. Meneliti matlamat the Foundation Stage untuk menunjukkan pembelajaran bahawa dua

kategori pertama ini (Bahasa untuk komunikasi dan Bahasa pemikiran) adalah jelas berkaitan

dengan pembangunan komunikasi. Pembacaan yang lebih mendalam akan menunjukkan bahawa

matlamatmatlamat ini perlu untuk pembelajaran langsung mengenai sifat sosial komunikasi lisan.

Matlamatmatlamat yang sama juga mempunyai implikasi untuk pembelajaran akan datang. Oleh

yang demikian, penubuhan berkesan bahasa dan keupayaan dalam menggunakan bahasa ini untuk

apa-apa proses interpersonal sebagai mempersoalkan, penceritaan semula, berunding dan

mewajarkan keutamaan bagi pendidikan awal kanak-kanak.

Bahasa digunakan untuk:

Komunikasi

Komunikasi iaitu berinteraksi dengan orang lain, merancang aktiviti bersama-sama dan mengambil

kira perbualan tersebut. Komunikasi juga menggunakan bahasa secara lisan dan juga bertulis. Selain

itu, komunikasi juga berlaku sewaktu bermain dan belajar. Semasa komunikasi berjalan perhatian

harus diberikan supaya kanak-kanak dapat bertindak balas dan memberi respon terhadap apa yang

akan di sampaikan dan didengari serta mereka menjawab soalan yang akan diajukan. Selain itu

komunikasi juga termasuklah bertindak balas terhadap lagu-lagu atau cerita-cerita yang di dengari.

Komunikasi juga dapat meningkatkan perbendaharaan kata kanak-kanak. Selain itu, kanak-kanak

juga dapat mempelajari perkataan baru. Semasa berinteraksi kanak-kanak perlu bercakap secara

jelas dan kuat supaya di dengari oleh pendengar.

Berfikir

Bahasa juga di gunakan untuk berfikir dan membayangkan sesuatu peristiwa dan pengalaman.

Selain itu, cara percakapan dan penggunaan bahasa hendaklah mengikut urutan yang betul, iaitu

menjelaskan idea dan perasaan.

Early Learning Goal

Melibatkan kanak-kanak kategori 3 hingga 6 tahun yang berkaitan dengan pemerolehan literasi iaitu

percakapan dan juga pendengaran kanak-kanak. Guru pelu mengenalpasti tahap perkembangan

kanak-kanak dengan cara memantau setiap aktiviti kanak-kanak yang berkaitan dengan bahasa.

Selain itu, guru juga perlu menyediakan peluang pembelajaran dan juga aktiviti yang sesuai untuk

kanak-kanak bagi meningkatkan kemahiran berbahasa sesuai dengan matlamat The Early

Foundation Stage. Early learning Goal boleh di lihat melalui aktiviti:

Menghubungkan bunyi ayat

Membaca

Bertulis .

Tulisan tangan

TE WHARIKI

Persamaan antara Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan dan Kurikulum Te Whàriki dengan

ialah pertama dari segi matlamat komunikasi iaitu komunikasi lisan dan komunikasi bukan lisan.

Kurikulum Standard Prasekolah, memfokuskan kemahiran bukan lisan melalui pergerakan

badan, mimik muka dan bahasa badan.

Te Whàriki pula, kanak-kanak memperoleh bahasa dan simbol-simbol mereka sendiri.

Kanak-kanak akan membangunkan kemahiran-kemahiran komunikasi bukan lisan melalui

aktiviti lakonan mengikut emosi gembira, sedih, takut dan marah dengan mimik muka.

Dari segi kemahiran lisan:

Kurikulum Standard Prasekolah ialah berinteraksi dengan mesra iaitu berbual-bual dengan

sebutan perkataan yang betul dan berinteraksi secara spontan dan bertatusila dengan mudah.

Kurikulum Te Whàriki ialah kemahiran lisan diperoleh melalui kemahiran bertutur iaitu

berinteraksi dengan mesra antara kanak-kanak dengan guru, ibu bapa, masyarakat dan

persekitaran. Aktiviti yang boleh dilakukan ialah aktiviti nyayian iaitu menyanyikan lagu.

Contohnya menyanyikan lagu “Kalau anda gembira”.

Persamaan seterusnya yang terdapat dalam kedua-dua kurikulum ialah kanak-kanak memperoleh

kemahiran membaca dan menulis.

KSPK: Kemahiran membaca dan menulis merupakan fokus utama dalam Tunjang Bahasa

dan Komunikasi antaranya mengenal huruf, membaca perkataan, menguasai kemahiran

pratulis dan menguasai kemahiran menulis.

Kurikulum Te Whariki lebih menekankan kepada cerita-cerita dan simbol-simbol. Aktiviti

yang boleh dijalankan ialah membaca buku cerita. Contohnya membaca cerita perihal diri

saya iaitu menceritakan tentang diri sendiri seperti nama, umur, jantina, bangsa dan hobi

serta simbol-simbol yang boleh diperolehi iaitu simbol jantina. Bagi kemahiran menulis

pula, contohnya dalam aktiviti menyalin perkataan nama-nama bahagian anggota badan di

dalam lembaran kerja atau menulis angka 1 hingga 5 satu persatu dengan betul di belakang

badan kawan.

KSPK menerapkan kemahiran bertutur iaitu melafazkan puisi dengan intonasi yang betul.

Aktiviti yang boleh dilakukan ialah melafazkan pantun empat kerat.

Kurikulum Te Whariki dalam bidang bahasa dan komunikasi ialah membangunkan pelbagai

cara menjadi kreatif dan ekspresif.

TUNJANG KEMANUSIAAN KANAK-KANAK

Tunjang kemanusian memberi peluang kepada kanak-kanak supaya lebih memahami diri sendiri,

lebih memahami perhubungan antara diri dengan keluarga, rakan, komuniti dan alam sekitar.

Kanak-kanak juga akan lebih memahami memahami tanggungjawab diri dalam perhubungan-

perhubungan ini. Tunjang ini juga memberi penekanan kepada pemahaman budaya dan tradisi

pelbagai kaum di Malaysia serta menggalakkan penglibatan dalam perayaan pelbagai kaum di

Malaysia. Tunjang Kemanusiaan menggariskan skop dan konteks pembelajaran di prasekolah.

Kandungan dalam tunjang ini boleh digunakan untuk membina tema-tema pembelajaran. Dalam

tunjang kemanusian terdapat 2 modul iaitu modul asas dan modul bertema.

The foundation stage ada mengatakan kanak-kanak akan mula belajar bermula dengan umur 3

tahun, dimana pada umur ini kanak-kanak sudah diberikan pendedahan tentang prasekolah.

Matlamat kurikulum the foundation stage ini bertujuan untuk membina kanak-kanak dalam perkara-

perkara seperti personaliti, sosial, emosi, tingkah laku, bahasa, komunikasi, membaca, menulis,

pembangunan fizikal, perkembangan kreatif dan lain-lain.

Tunjang kemanusiaan pula adalah mengenai pemahaman diri sendiri, hubungan antara diri dengan

keluarga, rakan, komuniti dan alam semula jadi. Dalam tunjang ini kanak-kanak didedahkan dengan

tanggungjawab diri dalam perhubungan sekeliling. Dalam tunjang ini juga mengajar kanak-kanak

untuk melaksanakan tanggungjawab pada diri sendiri. Contohnya kanak-kanak akan memahami

budaya dan tradisi pelbagai kaum di Malaysia dan melibatkan diri dalam persekitaran tersebut.

Kurikulum the foundation stage berkait rapat dengan tunjang kemanusiaan dalam KSPK dalam

beberapa aspek perkembangan seperti:

Pembangunan Personaliti, Sosial dan Emosi

Pembangunan personaliti, sosial dan emosi banyak mengajar kanak-kanak tentang

bagaimana untuk memahami diri sendiri dan orang di sekeliling mereka. Contohnya

tanggungjawab pada diri sendiri juga ada disebut dalam tunjang kemanusiaan. Dalam

kurikulum ini banyak membantu kanak-kanak mengenali diri mereka dan bagaimana

menjadi kanak-kanak yang dapat memahami keperluan diri dan orang lain. Sosial dan emosi

kanak-kanak perlu dibina agar mereka dapat berhadapan dengan dunia mereka. Dalam

tunjang kemanusiaan ini kanak-kanak akan diajar untuk menyatakan kebolehan diri sendiri

dengan bimbingan. Oleh itu kurikulum the Foundation Stage juga menitikberatkan tentang

personaliti, sosial dan emosi kanak-kanak itu sendiri. Dalam kurikulum ini juga kanak-

kanak akan diajar untuk bekerja sendiri dan dalam kumpulan sama seperti dalam tunjang

kemanusiaan contohnya bercerita dengan bimbingan.

Komunikasi, Bahasa dan Literasi

Dalam tunjang kemanusiaan standard pembelajaran mengenai diri saya ada kaitan dengan

kurikulum ini dimana ia tentang komunikasi, bahasa dan literasi yang membantu kanak-

kanak mengetahui tentang latar belakang diri sendiri. Contohnya aktiviti yang dijalankan

boleh menguji penggunaan bahasa kanak-kanak dan cara mereka berkomunikasi. Guru

boleh meminta kanak-kanak bercerita tentang diri mereka dan boleh menguji serta menilai

penggunaan bahasa dan komunikasi kanak-kanak. Dalam kurikulum the Foundation Stage ia

menyediakan peluang untuk kanak-kanak berkomunikasi, meluahkan idea, perasaan dan

membina hubungan dengan orang dewasa. Tunjang kemanusiaan contohnya bercerita

dengan bimbingan guru tentang kepentingan air dan matahari kepada kehidupan manusia.

Ini dapat dilihat kemahiran yang cuba dilakukan dalam kurikulum the Foundation Stage juga

memberikan penekanan kepada kemahiran kanak-kanak untuk berkomunikasi dengan baik

iaitu melatih kanak-kanak untuk memperluas bahasa dan literasi mereka sejak umur 3 tahun

lagi.

Pembangunan Fizikal

Kedua-dua kurikulum, KSPK dan the Foundation Stage memberi penekanan dalam

perkembangan fizikal. Ia amat penting kepada perkembangan kanak-kanak kerana

perkembangan fizikal akan menunjukkan seseorang kanak-kanak itu sihat dalam semua segi.

Contohnya, dalam tunjang kemanusiaan pembangunan fizikal boleh dikaitkan kerana aktiviti

yang mungkin dilaksanakan ada kaitan dengan perkembangan fizikal kanak-kanak seperti

kanak-kanak boleh melakukan pergerakan semasa bercerita tentang tubuh badan. Dalam

tunjang kemanusiaan perkembangan fizikal boleh dikaitkan kerana standard kandungan ada

mengenai diri saya. Dalam kurikulum ini kanak-kanak didedahkan dengan kebolehan fizikal

untuk membantu mereka membina kebolehan sendiri. Manakala dalam the Foundation Stage

pula, aktiviti yang boleh dilakukan semasa pengajaran tentang diri saya adalah dengan

membuat pergerakan yang diajar oleh guru.

Perkembangan Kreatif

Dalam kurikulum the Foundation Stage peluang untuk membangunkan kemahiran motor

kasar dan motor halus serta meningkatkan pemahaman mereka tentang bagaimana tubuh

badan mereka bekerja dan memberikan pengetahuan kepada mereka bagaimana menjaga

kesihatan tubuh badan. Kedua-dua kurikulum mengaitkan bahawa kanak-kanak belajar

melalui deria mereka, pemahaman kanak-kanak tentang diri sendiri dan persekitaran

mereka. Guru berperanan mengembangkan kebolehan kanak-kanak dalam pelbagai aspek

seperti mengajar kanak-kanak melukis, mewarna dan membuat kraftangan (puppet).

Pengetahuan dan Kefahaman dengan Dunia Luar

Pengetahuan dan kefahaman dengan dunia luar sangat penting kerana ia membantu kanak-

kanak untuk memahami tentang dunia sekitar mereka. Contohnya dalam tunjang

kemanusiaan fokus kepada saya dan komuniti ada kaitan dengan pengetahuan dan

kefahaman dunia luar yang dihasilkan oleh kurikulum the Foundation Stage. Dalam

kurikulum ini, ia membantu kanak-kanak untuk meneroka, menyelesaikan masalah,

membuat keputusan dan sebagainya. Manakala dalam tunjang kemanusiaan pula kanak-

kanak didedahkan dengan mengamalkan semangat bermasyarakat. Ia mendedahkan kanak-

kanak untuk mengamalkan sikap tolong menolong dalam masyarakat setempat dan ini

membantu kanak-kanak memahami dunia luar dan masyarakat sekitar mereka. Dalam

tunjang kemanusiaan kanak-kanak didedahkan dengan kebolehan menyatakan

tanggungjawab diri sebagai seorang murid, anak dan rakan. Ini berkaitan dengan kurikulum

the Foundation Stage yang menyatakan tentang memberi peluang kepada kanak-kanak

dalam meneroka.

TUNJANG PERKEMBANGAN FIZIKAL KANAK-KANAK

Tunjang Perkembangan Fizikal dan Estetik merangkumi perkembangan fizikal dan penjagaan

kesihatan serta perkembangan kreativiti. Kanak-kanak pada peringkat prasekolah memerlukan

aktiviti yang menguatkan kawalan otot mereka. Aspek perkembangan fizikal adalah amat penting di

prasekolah kerana tanpa perkembangan fizikal yang mantap kanak-kanak akan menghadapi masalah

dalam melakukan aktiviti seperti memegang pensel atau berus untuk menulis dan

melukis,penglibatan dalam aktiviti sukan, aktiviti memainkan peralatan muzik serta pengendalian

peralatan.

Pendidikan prasekolah menyediakan peluang pembelajaran untuk meningkatkan kemahiran motor

halus, kemahiran motor kasar serta kordinasi mata-tangan di kalangan kanak-kanak ini. Perkara

yang dirangkumi termasuk teknik yang betul untuk melompat, menyambut objek, membaling objek

serta postur yang betul semasa duduk.

Tunjang ini juga memberi penekanan kepada pembinaan amalan penjagaan kesihatan fizikal diri,

kebersihan persekitaran dan pemakanan yang berkhasiat. Tabiat yang dibina akan memanfaatkan

kanak-kanak ini sepanjang usia mereka. Secara lazimnya kanak-kanak yang mempunyai badan yang

sihat dapat memberi tumpuan yang lebih baik kepada pembelajaran dan mempunyai konsep kendiri

yang positif.

Tunjang ini juga menekankan aspek keselamatan diri daripada sumber yang mungkin menyebabkan

kemalangan dan bahaya kepada diri mereka termasuk langkah menjaga kehormatan diri.

Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan

Perkembangan fizikal kanak-kanak boleh dibahagikan kepada empat bahagian, iaitu kebersihan

alam sekitar, keselamatan, kesihatan dan psikomotor. Proses ini juga sering dikaitkan dengan

kebolehan kanak-kanak menggunakan anggota badan, otot, dan koordinasi untuk menjalankan

aktiviti sehari-hari.

The Foundation Stage

Menekankan mengenai cara-cara untuk meningkatkan kemahiran koordinasi, manipulasi, kawalan

dan pergerakan badan. Perkembangan fizikal ini mempunyai dua aspek lagi yang penting dalam

perkembangan fizikal iaitu membantu kanak-kanak untuk mendapatkan keyakinan dalam apa sahaja

yang dilakukan oleh mereka dan membolehkan mereka berasa sihat dan aktif dengan aktiviti yang

dilakukan. Perkembangan fizikal ini juga akan membantu kanak-kanak dalam membentuk

kesejahteraan dan perasaan yang positif dalam diri mereka.

Persamaan dari segi kurikulum standard prasekolah kebangsaan dengan physical development dapat

dilihat dari segi persamaan perkembangan motor kasar iaitu melakukan kemahiran motor kasar

lokomotor melalui berapa cara proses pengajaran dan pembelajaran murid dalam lingkungan umur

empat dan lima tahun. Perkembangan motor kasar lebih kepada melakukan pendedahan aktiviti

pengetahuan am iaitu melakukan pergerakan tubuh badan dengan teknik yang betul. Contohnya

pembelajaran naik dan turun tangga dengan memegang kepada pemegang, melompat dan mendarat

dengan kedua-dua belah kaki dengan menggunakan teknik yang betul serta, mempelbagaikan

pergerakan asas seperti berjalan kehadapan kesisi kiri dan kanan. Selepas kanak-kanak mengetahui

dan mahir dalam proses tersebut kanak-kanak akan didedahkan kepada aktiviti yang lebih mencabar

dan mempercepatkan kemahiran motor kasar, proses standard pembelajaran tersebut adalah berjalan

dan mengimbang badan di atas bangku panjang yang rendah, melompat pelbagai arah dan mendarat

dengan kedua-dua belah kaki menggunakan lakuan yang betul serta mengarahkan berlari ke arah

yang ditentukan.

Dari segi kemahiran motor kasar bukan lokomotor kanak-kanak dalam lingkungan umur empat

tahun akan didedahkan lebih kepada rangsangan seperti membuat pergerakan tangan mengikut

arahan contohnya menghayun tangan apabila kanak-kanak tersebut mencapai umur lingkungan lima

tahun kanak-kanak tersebut akan membuat pergerakan tangan secara simulasi seperti menolak

kotak, menarik tali dan lain-lain. Selain dari itu melakukan kemahiran koordinasi mata dan tangan

dalam perkembangan kemahiran motor kasar juga adalah sama di antara kurikulum tersebut. Bagi

kanak-kanak yang berumur empat tahun boleh melakukan kemahiran koordinasi mata dan tangan

melalui aktiviti melambung objek lembut dengan menggunakan dua tangan, menyambut objek

lembut denagn menggunakan dua tangan serta membaling objek besar dan lembut kesasaran

menggunakan kedua belah tangan aktiviti tersebut akan lebih mengfokuskan kepada koordinasi

mata dan tangan kerana objek yang dilambung akan menggunakan deria mata untuk menyambut

dan secara tidak langsung perkembangan motor kasar akan berlaku dalam aktiviti ini. Bagi kanak-

kanak perringkat umur lima tahun perkembangan tersebut boleh dilakukan dengan aktiviti yang

lebih mencabar tetapi menggunakan aktiviti yang sama seperti melambung objek lembut dengan

menggunakan satu tangan, melempar objek seperti gelung dan menggolek objek ke sasaran serta

melantun dan menangkap objek. Walaupun aktiviti tersebut adalah sama ia lebih memerlukan

koordinasi mata dan tangan dengan lebih cekap.

Mengikut standard kurikulum prasekolah kebangsaan dengan physical development, perkembangan

motor halus ditekankan. Standard pembelajaran yang telah ditetapkan oleh kedua-dua kurikulum

tersebut adalah sama iaitu menggunakan jari untuk mengoyak bahan, menggunakan tangan untuk

merenyuk dan sebagainya. Pengunaan jari juga tidak terhad kepada mengoyak atau merenyuk kertas

ianya lebih kepada keperluan seharian seperti menggunakan jari untuk membutang dengan saiz

butang yang besar bagi kanak-kanak berumur empat tahun dan menggunakan butang pelbagai saiz

untuk kanak-kanak lima tahun. Selain itu aktiviti menyarung sarung kaki, menguntai objek dan

menuang air kedalam cawan diterapkan dalam kurikulum standard prasekolah dalam aspek

melakukan kemahiran kodinasi mata tangan dalam perkembangan kemahiran motor halus. Dalam

kurikulum standard prasekolah kebangsaan dan kurikulum-kurikulum lain, keutamaan terhadap

kesihatan fizikal iaitu menjaga kebersihan diri dan mengamalkan pemakanan yang berkhasiat juga

dititikberatkan juga. Perkara tersebut amat penting kerana ia merupakan salah satu cara untuk

mendidik kanak-kanak mengetahui cara menjaga kebersihan diri. Aktiviti-aktiviti yang terdapat

dalam kedua-dua kurikulum tersebut adalah pada peringkat umur 4 tahun, kanak-kanak didedahkan

kepada mengamalkan cara menjaga kebersihan diri dengan bimbingan guru supaya cara

penggunaan untuk kebersihan diri dilakukan dengan betul. Contoh aktiviti tersebut adalah

menggosok gigi, mencuci tangan dan menggunakan tandas dengan cara yang betul. Bagi kanak-

kanak berumur 5 tahun ke atas, kanak-kanak diberi pendedahan dengan guru mengatakan

kepentingan menjaga kebersihan diri serta memberitahu mengetahui jenis makanan yang boleh

merosakkan gigi dan makanan yang baik untuk kesihatan gigi. Mengamalkan pemakanan yang

berkhasiat bagi kanak-kanak berumur 4 tahun adalah mengenai mengenal makanan yang berkhasiat

dan masa atau waktu yang makan yang betul. Bagi yang berumur lima tahun pula lebih terperinci

iaitu mengenal jenis makanan yang berkhahsiat dan tidak berkhasiat, mengenal makanan yang rosak

dan basi dan menyatakan jenis makanan (protein dan karbohidrat) yang sesuai mengikut waktu

makan.

TUNJANG PERKEMBANGAN SOSIOEMOSI KANAK-KANAK

Perkembangan sosioemosi merangkumi aspek mengenali dan pengurusan emosi sendiri, pencapaian

emosi yang positif, pembinaan konsep kendiri positif serta pembinaan kemahiran berinteraksi dan

kemahiran sosial. Perkembangan sosioemosi berlaku sepanjang masa kanak-kanak berada di

prasekolah, ia tidak dicapai melalui aktiviti spesifik tetapi menerusi kesemua aktiviti sama ada

aktiviti rutin, semasa rehat, semasa makan dan juga aktiviti pengajaran dan pembelajaran yang lain.

Dalam tunjang ketrampilan diri, perkembangan sosioemosi memberi fokus kepada penguasaan

kemahiran emosi yang matang. Perkembangan emosi dan sosial yang sihat penting dalam

kehidupan seseorang kerana ia menjadi asas kepada pembelajaran dan perkembangan murid dan

seterusnya mempengaruhi kejayaan dalam pembelajaran mereka. Perkembangan sosioemosi

bermula dengan kebolehan murid memahami emosi dan menguruskan emosi sendiri, diikuti pula

dengan pencapaian emosi yang positif. Kebolehan menguruskan emosi membantu membina

keyakinan diri, semangat berdikari dan sikap positif terhadap pembelajaran.

Keupayaan mengurus emosi diri sendiri membolehkan murid memahami kesepaduan, emosi dan

menghormati pandangan orang lain untuk membina kemahiran sosial dalam masyarakat berbilang

kaum yang mesra dan harmoni. Tunjang ini juga memberi penekanan kepada kebolehan dan

keyakinan untuk menghadapi kehidupan seharian yang penuh dengan pelbagai cabaran. Oleh itu

tunjang ini perlu disepadukan dengan tunjang lain melalui aktiviti pembelajaran yang menarik

untuk membolehkan murid menumpukan perhatian kepada tugas atau aktiviti dan rasa gembira

untuk belajar (Kementerian Pelajaran Malaysia, 2009).

TUNJANG SAINS DAN TEKNOLOGI

Tunjang sains dan teknologi merangkumi Awal Sains, Awal Matematik dan aktiviti pembinaan

menggunakan objek seperti blok dan penggunaan ICT. Pengalaman awal kanak-kanak dalam alam

sains lebih kepada penerokaa dan memberi peluang mereka berinteraksi dengan objek-objek yang

terdapat di sekelilingnya. Dalam erti kata lain, tunjang sains dan teknologi merupakan aspek yang

dinilai dalam perkembangan kognitif. Berikut adalah jadual perbandingan antara dua kurikulum:

Jadual 4.4 Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan dan Kurikulum dalam The Foundation Stage dalam Tunjang Sains dan Teknologi

Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan:

Tunjang Sains dan Teknologi

The Foundation Stage:

Knowledge and Understanding of World

Perkembangan sains seharusnya berlaku sejajar dengan perkembangan kanak-kanak yang lebih suka bertanya, menyentuh dan melakukan aktiviti dan pergerakan.

Penekanan dalam matematik iaitu membekalkan pengalaman awal matematik termasuk konsep pranombor, nombor, operasi nombor yang mudah, nilai wang, konsep waktu, bentuk dan ruang.

Dalam pembelajaran awal matematik kanak-kanak berfikir secara konkrit, mereka mesti diberi peluang untuk mengalami perhubungan

Penekanan kepada perkembangan ilmu matematik dan sains dan teknologi bergantung kepada kehendak dan kemampuan kanak-kanak untuk menerima ilmu tersebut.

Penekanan dalam ilmu matematik iaitu pengiraan, mencari pola, membuat perkaitan, mengenalpasti hubungan, bekerja dengan nombor, bentuk, ruang dan ukuran.

Kurikulum ini merangkumi sains, seni dan teknologi, sejarah, geografi dan multimedia. Untuk memberikan peluang yang terbaik kepada kanak-kanak dalam mengembangkan

matematik melalui manipulasi objek konkrit, mereka mesti bermain dengan benda yang boleh mengira dan menyusun.

pengetahuan dan memahami dunia mereka, guru harus menekankan perkara-perkara seperti berikut:

a) Aktiviti perlulah memberi pengalaman matematik bermakna untuk meneroka, membuat pemerhatian, menyelesaikan masalah, membuat ramalan, berfikir secara kritikal, membuat keputusan dan membuat perbincangan

b) Suasana perskitaran yang luas untuk aktiviti luar dan dalam kelas yang dapat memberikan tindak balas kepada minat kanak-kanak.

c) Memberi peluang untuk membantu kanak-kanak lebih menyedari, meneroka dan berfikir tentang perbezaan yang terdapat dalam diri mereka seperti perbezaan jantina, etnik, bahasa dan budaya.

d) Guru dan ibu bapa hendaklah membantu kanak-kanak berkomunikasi menggunakan pelbagai medium

AKTIVITI AKTIVITI

Menyediakan peluang kepada kanak-kanak untuk meneroka alam sekitar mereka menggunakan organ deria dan peralatan mudah.

Mementingkan penguasaan kemahiran daripada pemerolehan pengetahuan.

Peluang pembelajaran diperoleh melalui pemerhatian kanak-kanak ke atas objek dan fenomena yang terdapat di persekitaran dan bukannya melalui pengajaran konsep-konsep sains.

Pembelajaran seharusnya berlaku sejajar denga perkembangan kanak-kanak yang lebih suka bertanya, menyentuh dan melakukan aktiviti dan pergerakan.

Menekankan kanak-kanak memperoleh kemahiran, pengetahuan dan sikap melalui pelbagai aktiviti seperti berikut:

a) Kemahiran yang berkaitan dengan penggunaan peralatan seperti computer, peralatan kebun, gunting, penebuk lubang dan pemutar skru.

b) Penemuan dengan manusia,tumbuh-tumbuhan, makluk dan benda dalam persekitaran semula jadi mereka serta dalam kehidupan seharian mereka.

c) Kanak-kanak belajar secara berkesan dalam beberapa perkara contohnya menggunakan takal untuk mengangkat objek berat.

d) Menggunakan pelbagai benda dalam aktiviti seperti pasir kering dan basah, cecair jernih atau berwarna, kompas, bati kerikil dan tanah liat.

Beberapa persamaan yang terdapat pada kedua-dua kurikulum seperti berikut:

1. Penekanan Aktiviti-menekankan kanak-kanak memperoleh kemahiran, pengetahuan dan

sikap melalui pelbagai aktiviti

2. Mengumpul maklumat-kanak-kanak membina pengetahuan matematik dan mengembangkan

kemahiran matematik melalui pengalaman hands-ons dengan aktiviti real-life.

3. Penggunaan aktiviti luar-kanak-kanak didedahkan dengan pelbagai aktiviti luar yang

membolehkan kanak-kanak memperoleh pengalaman sebenar misalnya melihat keadaan

cuaca, melihat makluk persekitaran semula jadi.

TUNJANG KEROHANIAN, SIKAP DAN NILAI

Perbandingan Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan dan the Foundation Stage.

Tunjang kerohanian, sikap, dan nilai terbahagi kepada komponen pendidikan Islam dan pendidikan

moral. Komponen pendidikan Islam menekankan kepada asas rukun imam, rukun Islam, sirah

Rasulullah, dan melafazkan dua kalimah syahadah, mengenal asas bahasa al-Quran dan menghafal

surah pendek. Komponen pendidikan moral, kanak-kanak boleh mengamalkan nilai kepercayaan

kepada tuhan, dan nilai-nilai seperti kerajinan, kasih sayang, kejujuran, dan lain-lain. Dalam the

Foundation Stage agak berbeza kerana penekanan nilai diberikan kepada kanak-kanak untuk

membentuk peribadi kanak-kanak melalui penyemaian nilai. Berikut adalah perbandingan ringkas

kedua-dua kurikulum:

KURIKULUM STANDARD PRASEKOLAH

KEBANGSAAN

KURIKULUM THE FOUNDATION STAGE

1. Komponen pembelajaran 1. Komponen pembelajaran

Tunjang Kerohanian, Sikap dan Nilai merujuk kepada subjek Pendidikan Islam dan Pendidikan Moral.

Perkembangan kendiri, sosial dan emosi (personal social and emotional development).

2. Objektif / Fokus

Subjek Pendidikan Islam berfokus kepada penyampaian ilmu, kemahiran dan penghayatan Islam berdasarkan kepada Al- Quran dan As-Sunah.

Subjek Pendidikan Moral memberi fokus kepada penyampaian ilmu untuk menjadikan seseorang insan yang berakhlak mulia dan bermoral.

2. Objek / Fokus

Memberi peluang kanak-kanak meningkatkan perkembangan kendiri, sosial dan emosi iaitu:-

Melatih kanak-kanak untuk belajar menghormati orang lain.

Melatih kanak-kanak belajar mengenai sesuatu perhubungan.

Melatih kanak- kanak belajar mengenai kepentingan persahabatan

Melatih kanak-kanak untuk menghormati diri sendiri dan juga orang lain.

3. Pelaksanaan kurikulum

Pendidikan Islam dilaksanakan melalui aktiviti berikut:-

- Bercerita

- Tunjuk cara

- Latihan amali

- Nyanyian lagu dan nasyid

- Permainan

- Lakonan

- Penjelajahan

- Pemerhatian alam sekitar

- Melihat kegiatan masyarakat

Pendidikan Moral dilaksanakan melalui aktiviti berikut:-

- Bercerita

3. Pelaksanaan kurikulum

Melalui aktiviti yang dirancang dan dilaksanakan bersama kanak-kanak semasa proses pengajaran dan pembelajaran.

- Main peranan

- Pemerhatian

- Latihan amali

4. Peranan guru

Pendidikan Islam

-Membentuk akidah yang sempurna kepada kanak-kanak

-Memupuk amalan Fardu Ain dan Fardu Kifayah kepada kanak-kanak

-Menyuburkan akhlak yang baik dengan mencontohi adab dan akhlak Rasulullah.

-Mengenalkan asas Al-Quran merangkumi tulisan Jawi, menghafaz surah pendek dan doa pilihan.

Pendidikan Moral

- Menerapkan nilai-nilai moral dalam diri kanak-kanak seperti:-

a) Kepercayaan kepada Tuhan

b) Kerajinan

c) Kasih sayang

d) Kejujuran

e) Berdikari

f) Keberanian

g) Baik hati

4. Peranan guru

Mencari peluang untuk memberi galakan yang positif di mana guru menjadi role model yang positif kepada kanak-kanak

Memastikan terdapat masa dan ruang yang mencukupi untuk kanak-kanak fokus kepada pembentukan kendiri dan membina pengalaman mereka

Merancang peluang-peluang untuk kanak-kanak bekerja sendiri di dalam kumpulan kecil atau kumpulan besar.

Merancang aktiviti yang berkaitan kepada perkembangan emosi, moral, spiritual dan sosial seiring dengan perkembangan kognitif.

Merancang kepada aktiviti yang meningkatkan perkembangan kemahiran berdikari, khususnya kepada kanak-kanak yang terlalu bergantung pada orang dewasa.

Merancang pendekatan yang berstruktur untuk mencapai objektif perkembangan sosial dan emosi kepada kanak-kanak yang menghadapi masalah di dalam aspek tertentu seperti masalah tingkah laku atau komunikasi.

RUMUSAN

Beberapa perkara yang boleh dirumuskan di sini berdasarkan perbandingan ketiga-tiga kurikulum

berikut Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan, the Foundation Stage dan Kurikulum Te

Whàriki. Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan memberi penekanan di peringkat umur 5 dan

6 tahun. Manakala Kurikulum Te Whàriki memberikan penekanan dari umur lahir sehingga 5 tahun

dan the Foundation Stage menfokuskan umur seawal 3 tahun sehingga 5 tahun. merangkumi

perkembangan kognitif, psikomotor dan sosioemosi. Ketiga-tiga kurikulum memberikan penekanan

yang sama seperti dalam KSPK iaitu berdasarkan tunjang-tunjang dan komponen mengikut konteks

dan kesesuaian tempat dan budaya. Kesemua kurikulum yang dibincang menyatakan persekitaran

yang kondusif memberi peluang yang maksimum kepada kanak-kanak mendapat pengalaman

pembelajaran yang baru lebih-lebih lagi pendekatan yang pelbagai daripada guru-guru. Oleh yang

demikian, proses pengajaran yang berkesan dapat membantu kanak-kanak mengalami proses

pembelajaran yang berkesan dan bermakna.

RUJUKAN

Education, M. O. (1996). Te Whàriki: Early Childhood Curriculum. Wellington: Learning Media.

Education, M. O. (2010). Kurikulum Standard Prasekolah Kebangsaan 2010. Kuala Lumpur: Bahagian Perkembangan Kurikulum.

Employment, D. O. E. a. (2000). Curriculum guidance for the foundation stage. London: Qualifications and Curriculum Authority.

Soler, J., & Miller, L. (2010). The struggle for early childhood curricula: A comparison of the English Foundation Stage curriculum, Te Whariki and Reggio Emilia. International Journal of Early Years Education, 11(1), 57-68.