TRK 3013

Oleh Dr. Salmiza Salehsalmiza@usm.myPUSAT PENGAJIAN ILMU PENDIDIKAN,USM

Konsep MolMol sebagai jisim bagi bilangan No. AvogadroSimbol kimia

Bahan tulen: (Unsur dan Sebatian)

Unsur (terdiri daripada satu jenis atom). Zarah-zarah dalam suatu unsur mungkin berbentuk atom atau molekul, bergantung kepada jenis unsur itu.

Sebatian (terdiri daripada dua atau lebih unsur yang terikat secara kimia). Zarah-zarah dalam suatu sebatian ialah molekul atau ion.

Konsep mol

Takrif molSatu mol sesuatu bahan ialah kuantiti bahan yang mengandungi 6.02 x 1023 zarah bahan itu.

Bilangan zarah ini = bilangan atom yang terdapat (6.02 x 1023) dalam 12.000 gram karbon-12.

Nombor malar 6.02 x 1023 disebut nombor Avogadro.

Jenis zarah yang terdapat dalam suatu bahan mungkin ialah atom, molekul, atau ion, bergantung kepada jenis bahan itu.

Konsep mol

KONSEP MOL 1 PASANG STOKIN= 2 HELAI STOKIN 1 DOZEN LIMAU = 12 BIJI LIMAU 1 MOL= 6.023 X 1023 zarah 1 MOLUnsur= 6.023 X 1023 atom/molekul 1 MOLSebatian = 6.023 X 1023 molekul/ion

Berdasarkan takrif mol, dapat dinyatakan bahawa:1 mol zink ialah kuantiti zink yang mengandungi 6.02 x 1023 atom zink.1 mol karbon dioksida ialah kuantiti karbon dioksida yang mengandungi 6.02 x 1023 molekul karbon dioksida.1 mol natrium klorida ialah kuantiti natrium klorida yang mengandungi 6.02 x 1023 unit natrium klorida(Na+Cl ). Satu unit natrium klorida terdiri dari-pada satu ion Na+ dan satu ion CI".1 mol ion nitrat ialah kuantiti ion nitrat yang mengandungi 6.02 x 1023 ion nitrat (N03_).

Mol atom unsurJisim 1 mol atom unsur= jisim atom relatif unsur dalam gramCont:Jisim atom relatif natrium, Na = 23Maka, jisim satu mol atom natrium, Na = 23 g

Bil mol atom unsur = Jisim unsur dalam gram Jisimatom relatif unsur

Atom: K, Na, Ca, Mg, Al, Zn, Fe, Sn, Pb, Cu, Cr, Ni, dan Iain-lain

Contoh : Hitungkan jisim bagi 1 mol atom zink. [jisim atom relatif: Zn = 65] JawapanJisim bagi 1 mol atom zink = Jisim atom relatif zink dalam gram = 65 g

Hitungkan jisim bagi 3.5 mol atom besi. [Jisim atom relatif: Fe = 56] JawapanJisim besi dalam gram= Bilangan mol atom besi x Jisim atom relatif besi = 3.5 x 56 = 196 g

Berapakah mol atom nikel yang berjisim 11.8 g? [Jisim atom relatif: Ni = 59] JawapanBilangan mol atom nikel = Jisim nikel dalam gram = 11.8 = 0.2 mol Jisim atom relatif 59

Mol molekul unsur Jisim 1 mol molekul unsur/sebatian= jisim molekul relatif unsur/sebatian dalam gramCont:Jisim atom relatif Oksigen, O = 16 g Maka jisim 1 mol atom Oksigen = 16 g

(b) Jisim molekul relatif Oksigen, 02 = 16 x 2 = 32 g Maka, jisim 1 mol molekul Oksigen, 02= 32 g Bil mol molekul unsur/sebatian = Jisim unsur dalam gram Jisim molekul relatif unsur/sebatian

Contoh : Satu sampel gas klorin berjisim 14.2 g. Berapakah bilangan mol atom klorin, mol molekul klorin, dalam sampel klorin ini? [Jisim atom relatif: CI = 35.5] Jawapan (a) Bilangan mol atom klorin = Jisim klorin dalam gram = 14.2 = 0.4 mol atom Jisim atom relatif Cl 35.5

(b) Bilangan mol molekul klorin (Cl2) = Jisim klorin dalam gram = 14.2 = 14.2 = 0.2 mol molekul Jisim molekul relatif Cl2 35.5 x 2 71

Mol sebatian Jisim 1 mol sebatian = jisim molekul relatif/ jisim formula relatif sebatian dalam gram

Contoh Jisim molekul relatif C02 = (12 x 1) + (16 x 2) = 44 Maka, jisim 1 mol karbon dioksida = 44 g

Bil mol sebatian = Jisim sebatian dalam gram JMR/JFR sebatianJAR : Jisim Molekul Relatif - sebatian kovalenJFR : Jisim Formula Relatif sebatian ionik

Contoh:Berapakah jisim bagi 0.8 mol air?[Jisim atom relatif: H = 1; O = 16]JawapanFormula molekul air ialah H2O .Jisim molekul relatif air = (2 X 1) + (1 x 16) = 18

Drp Formula:Bil mol sebatian = Jisim sebatian dalam gram JMR/JFR sebatian

Maka: Jisim air= Bilangan mol x Jisim molekul relatif = 0.8 x 18 = 14.4 g

Perkaitan antara mol dengan bilangan zarah

Nombor Avogadro ialah bilangan zarah yang terdapat dalam satu mol sebarang bahan. Nombor ini ialah 6.02 x lO23 dan merupakan satu permalar.Nombor Avogadro = 6.02 x 1023 mol-1.Ini bermakna 1 mol sebarang bahan mengandungi 6.02 x 1 O'' zarah.Jika 1 mol bahan mengandungi 6.02 x lO23 zarah, maka x mol bahan itu akan mengandungi x x (6.02 x 1023) zarah. Iaitu, Bilangan zarah = Bilangan mol x Nombor Avogadro

Bilangan atom = Bilangan mol x Nombor atom unsur Avogadro

Bilangan molekul = Bilangan mol x Nombor molekul unsur/sebatian Avogadro

Bilangan zarah = Bilangan mol x Nombor sebatian sebatian Avogadro

Bilangan atom = Bilangan mol x Nombor atom unsur Avogadro

Contoh Hitungkan bilangan atom yang terdapat dalam 0.2 mol magnesium. [Nombor Avogadro = 6.02 x 1023 mol-1]

JawapanBilangan atom magnesium= Bilangan mol atom x Nombor Avogadro= 0.2 x (6.02 x 1023)= 1.204 x 1023 atom

Bilangan molekul = Bilangan mol x Nombor molekul unsur/sebatian Avogadro

Contoh Berapa mol molekul hidrogenkah yang mengandungi 3.01 x 1022 molekul hidrogen?

JawapanBilangan mol molekul hidrogen= Bilangan mol molekul hidrogen Nombor Avogadro= 3 01 x 1022 6.02 x 1023 = 0.05 mol

Bilangan zarah = Bilangan mol x Nombor sebatian sebatian Avogadro

ContohHitungkan bilangan mol ammonia yang mengandungi 1.806 x 1021 molekul ammonia.

JawapanBilangan mol ammonia= Bilangan molekul ammonia Nombor Avogadro= 1.806 x 1021 6.02 x 1023 = 0.003 mol