Sistem Elektronik KenderaanPenderia ( Sensor )

Penderia merupakan sejenis pemindah. Penderia petunjuk lansung seperti termometer merkuri, boleh dibaca oleh manusia. Penderia lain seperti termo gandingan hanya menghasilkan output voltan atau elektrik lain yang perlu

ditafsirkan oleh alat lain (seperti komputer). Kebanyakan penderia adalah elektrik atau elektronik, namun ada juga penderia jenis lain. Bagi mencapai kejituan mutlak, pententukuran harus digunakan.Penderia digunakan dalam alat-alat kegunaan harian seperti butang penaik peka sentuh atau lampu yang digelap atau diterang dengan menyentuh tapaknya. Aplikasi penderia termasuk dalam pembinaan automotif, mesin, aeroangkasa, perubatan, industri dan robotik.Kesensitifan penderia menunjuk beberapa banyak output penderia itu berubah apabila kuantiti yang diukur berubah. Sebagai contoh, kalau merkuri dalam dalam termometer bergerak 1 cm apabila suhu berubah 1 °, kesensitifannya ialah 1 cm/1°. Penderia yang mengukur perubahan yang sangat kecil mesti mempunyai kesensitifan yang tinggi.Kemajuan dalam teknologi membolehkan lebih banyak penderia dihasilkan pada skala mikroskop seperti teknologi MEMS. Kebanyakan penderia mikroskop mencapai kepantasan dan kesensitifan yang lebih tinggi berbanding dengan penderia makroskop.

Jenis Penderia

Penderia Kadar Aliran UdaraPenderia kadar aliran udara digunakan bagi mengetahui kadar udara yang memasuki suntikan bahanapi enjin pembakaran dalaman. Maklumat kadar udara diperlukan bagi unit kawalan enjin ("engine control unit - ECU") untuk mengimbangi dan menghantar kadar bahan api yang betul kepada enjin. Udara bertukar kepadatannya ketika ia mengembang dan mengucup dengan tekanan dan suhu. Bagi pengunaan kereta, kepadatan udara berbeza dengan suhu luaran, altitude, dan kegunaan pengecaj turbo dan ini merupakan penggunaan sesuai bagi penderia kadar.Terdapat dua jenis biasa penderia kadar aliran udara yang digunakan dalam enjin kereta. Ia adalah meter vane dan wayar panas. Tidak satupun menggunakan teknologi yang mengujur jisim udara secara langsung. Bagaimanapun, dengan tambahan satu atau dua penderia, kadar aliran kadar udara ke enjin boleh ditentukan dengan tepat.Kedua-dua pendekatan digunakan hampir sepenuhnya bagi enjin pancutan bahanapi eletronik. Kedua-dua reka bentuk penderia memiliki output 0.0- 5.0 volt atau isyarat modulasi luas denyutan ("pulse-width modulation - PWM") yang berkadar dengan kadar aliran kadar udara, dan kedua penderia memiliki bukaan masuk penderia suhu udara ("intake air temperature - IAT") disepadukan ke dalam kerangkanya. Apabila MAF digunakan bersama dengan penderia oksijen, kadar udara/bahanapi enjin dapat dikawal dengan amat tepat. Penderia MAF membekalkan maklumat jangkaan aliran udara sensor (aliran udara yang diukur) litar-buka kepada ECU, dan penderia oksijen membekalkan suap balas litar tutup bagi pembetulan kecil kepada jangkaan kadar udara. 

Penderia Jenis Meter Vane Penderia Jenis Wayar Panas

Penderia Radiator Fan(Radiator Fan Sensor)Berindak sebagai suis kepada kipas radiator. Sensor ini akan berfungsi bila cecair telah mencapai suhu kendalian tertentu dan akan menhidupkan kipas radiator. Akan 'off' bila suhu cecair mencapai suhu kendalian yang minimum.

Penderia Throttle BodyPada mesin kereta, ada beberapa sensor yang berfungsi untuk mengawal bahanapi semasa sistem pembakaran. Diantara banyak sensor yang ada di kenderaan, ada sensor input iaitu sensor throttle body yang menyediakan maklumat di sudut throttle yang menetapkan jumlah udara yang masuk ke intake manifold. Pedal kelajuan terhubung dengan plat pendikit yang dihubungkan dengan kabel pemecut. Saat anda menginjak pedal kelajuan dan melepas injakan pada pedal kelajuan, plat pada throttle akan membuka dan menutup, dan ini adalah fungsi dari Throttle Position Sensor iaitu mengukur sudut buka dan tutup throttle lalu menghantar data tersebut ke PCM / ECU merupakan isyarat DC Volt.

Penderia Suhu Penyejukan Enjin

Sensor suhu penyejuk adalah alat dua sambungan kecil yang melaporkan suhu enjin kembali ke ECM.  Sensor ini biasanya mempunyai Suhu Pekali Negatif (NTC), yang bermaksud bahawa rintangan komponen mengurangkan apabila suhu bertambah. Suhu Pekali Positif (PTC) sensor seperti biasa sebagai NTC dan rintangan bertindak balas kepada suhu dengan cara yang bertentangan.Untuk meningkatkan driveability kenderaan rintangan boleh diubah denganmengira dan memasukkan perintang dalam siri dengan sensor suhu penyejuk, bagaimanapun, rintangan ini perlu dikira sebelum kemasukan itu.Perintang itu tidak patut dimasukkan dalam siri apabila Coolent Temperature Sensor ( CTS ) adalah alat NTC. Ia juga harus diperhatikan bahawa perintang tidak perlu diletakkan selari, kerana ini akan mengurangkan rintangan keseluruhan. Pengubahsuaian ini tidak boleh, bagaimanapun, akan dilaksanakan pada enjin dilengkapi dengan penukar pemangkin sebagai mengisi tambahan ini akan menjejaskan sifat pembetulan daripada sensor oksigen.Sensor adalah pengeluar khusus dan output berubah secara mendadak walaupun sensor mungkin kelihatan serupa. Sebarang sambungan yang lemah di litar ini akan memperkenalkan rintangan tambahan dalam siri dan akan memalsukan bacaan yang ECM melihat - bacaan rintangan di ECM multi-plug akan mengesahkan ini.

Penderia Suhu Enjin

Yang sensor suhu penyejuk digunakan untuk mengukur suhu penyejuk enjin daripada proses pembakaran bahanapi dan udara. Bacaan dari sensor ini kemudian dihantar ke unit kawalan enjin (ECU). Data dari sensor yang kemudiannya digunakan untuk melaraskan suntikan bahan api. Pada sesetengah

kenderaan sensor itu boleh digunakan untuk menghidupkan kipas penyejukan elektronik. Data juga boleh digunakan untuk menyediakan bacaan bagi suhu tolok penyejuk pada melontarkan yang. Sensor suhu penyejuk berfungsi menggunakan rintangan. Sebagai suhu tertakluk kepada sensor meningkatkan perubahan rintangan dalam.Bergantung kepada jenis sensor rintangan sama ada akan meningkat atau menurun.

Sistem Elektronik Kenderaan( Relay )

Binaan RelayAliran biasa melalui litar pengawal di mana wayar pengalir membaluti mengelilingi batang besi. Batang besi akan menguatkan medan magnet. Medan magnet menarik titik sesentuh dibahagian atas dan menariknya ke bawah dan menyentuh titik sesentuh. Sentuhan titik sesentuh ini membenarkan kuasa dari punca kuasa. 1. Control Coil 2. Switch Contact points 3. Iron Core 4. Terminal

Binaan sesebuah relay

Kedudukan Relay

Kedudukan Relay Pada Kotak Fius

Jenis - jenis Relay

Jenis – jenis Relaya. Normally Open Relay (NO)

Relay ini mempunyai suis atau sesentuh yang sentiasa terbuka sehingga diaktifkan di mana terdapatnya pengaliran arus melalui litar utama relay.

b. NORMALLY CLOSED RELAY (NC)

Relay ini adalah sama sahaja seperti normally open relay (NO) tetapi pergerakkannya terbalik. Apabila litar utama tidak dialirkan arus elektrik, titik sesentuh relay akan sentiasa tertutup. Apabila terdapat pengaliran arus titik sesentuh tersebut akan terpisah.

Operasi RelayRelays ialah alat kawalan suis elektrik yang dikawal oleh suis yang lain seperti horn switch atau komputer seperti dalam modul kawalan kuasa. Relays membolehkan pengaliran litar kecil untuk mengawal litar besar. Sesetengah reka bentuk relays biasa digunakan 3-pin, 4-pin, 5-pin dan 6-pin, suis ‘single’ atau suis berkembar.

Contoh horn litar yang menggunakan relay

Semua relays beroperasi menggunakan prinsip asas yang sama. Contoh dibawah

menunjukkan relay 4-pin digunakan. Relays mempunyai 2 litar iaitu litar kawalan(merah) dan juga litar load(hijau). Litar kawalan mempunyai dawai penebat yang kecil manakala litar ‘load’ mempunyai suis.Dawai penebat mengawal operasi suis.

Gambarajah Litar Di Dalam Relay

Relay Energized ( ON )Relay Energized (On) Pengaliran biasa melalui litar kawalan (pin 1 dan 3) menghasilkan medan magnet yang kecil dimana akan mengakibatkan suis tertutup antara pin 2 dan 4. Suis adalah sebahagian daripada litar‘load’ digunakan untuk mengawal litar elektrik yang mungkin disambungkan dengannya. Aliranbiasa yang berlaku melalui pin 2 dan 4 apabila relay diaktifkan Relay yang telah diaktifkan

Gambarajah Relay Yang Telah Diaktifkan

Relay De-Energized ( OFF )Relay De-Energized (OFF)Apabila arus berhenti mengalir melalui litar kawalan pada pin 1 dan pin 3, relay menjadi tidak aktif.Tanpa kehadiran medan magnet, sius atau titik sesentuh akan terbuka dan menghalang arusmelalui pin 2 dan pin 4.

Gambarajah Relay yang tidak diaktifkan

Relay 5 KakiRelay ini terdapat 5 kaki. Dua kaki untuk disambungkan ke terminal voltan bagi menggerakkannya.Tiga kaki lagi untuk keluaran, sebagai suis. Tiga kaki yang bertindak sebagai suis mempunyai tiga nama yang biasa digunakan pada mana-mana relay. Antara nama tersebut adalah NO ( normally open ), NC ( normally close ) dan C ( center ). Ketiga-tiga nama ini sebenarnya terdiri dari dari asas satu suis dua hala. Simbol C adalah tengah, iaitu terminal tengah yang mesti disambung dan perlu digunakan untuk penyambungan dengan litar lain. NC adalah kedudukan suis pada keadaan sediakala adalah bersentuhan dengan C. Jika diukur keterusan antara C dan NC dengan multimeter pada julat OHM, terdapat bacaan atau meter akan naik. Bermakna, C dan NC terdapat sambungan. NO adalah terminal yang pada keadaan asalnya tiada sentuhan dengan mana-mana terminal. Jika diukur dengan multimeter pada julat Ohm antara NO dengan C, tiada bacaan ditunjukkan. Bermakna NO tidak bersentuh dengan C.

Gambarajah Operasi relay 5 kaki

Apa akan jadi jika voltan dikenakan pada dua terminal masukan voltan? Jika voltan masukdikenakan, plat sesentuh yang pada asalnya berada pada C dan NC, akan bergerak kepada NO.Jadi, pada keadaan voltan dikenakan, ia menjadi C dan

NO bersentuhan dan manakala C dan NCtidak bersentuhan lagi.Jika ingin membuat penyambungan dengan litar lain seperti litar kipas atau lampu, bahagianterminal mana yang mesti disambungkan. Jawapannya adalah terminal C dan NO. Apabila voltanmasukan dikenakan, C dan NO akan bersentuhan dan seterusnya mengaktifkan litar kipas ataulampu. Bagaimana pula caranya untuk mematikan litar lain seperti lampu atau kipas. Jawapannyadalah dengan penyambungan antara C dan NC. Pada keadaan sedia, tiada voltan masukdikenakan, litar lampu atau kipas akan aktif atau ON. Apabila voltan masukan relay dikenakan, suisdalam relay akan bergerak dan mematikan lampu atau kipas tersebut.

Seperti gambarajah di atas ini menunjukkan pada keadaan pertama iaitu keadaan sedia tanpakemasukan voltan, NC dan C bersentuhan. Pada gambarajah kedua apabila voltan kemasukandikenakan, plat sesentuh akan bergerak dan C dan NO pula bersentuhan.Fungsi diod yang dipasang adalah sebagai melindungi relay. Jika tiada diod dipasang, relay masihboleh berfungsi. Hanya apa yang perlu adalah perlindungan sahaja.Apa yang ditunjukkan di atas tadi merupakan asas binaan dan kendalian relay yang sebenar.Terdapat juga relay yang mempunyai lebih dari lima kaki seperti lapan kaki. Walau banyak mana pun kaki yang ada, asasnya tetap sama cuma bilangan NO,NC dan C mungkin bertambah.