BMM 3163 : GENRE KESUSASTERAAN MELAYU DALAM BAHASA MELAYU

TAJUK :KESUSASTERAAN

MELAYU : TRADISIONAL

DISEDIAKAN OLEH :SITI HARYANTI BINTI OSAMANNORAIDAH BINTI MOHD YATIBSUZILAWATI BINTI MOHAMAD

PENSYARAH PEMBIMBING :PN ZAINAB BINTI ABD MAJID

CIRI-CIRI KESUSASTERAAN MELAYU TRADISIONAL

• Di sebar secara lisan. Pada awalnya disebarkan secara lisan dan akhirnya dibukukan.

• Hidup dalam masyarakat tidak kurang dua generasi. Contohnya, ibu kpd anaknya @ datuk nenek kpd cucunya

• Wujud dalam pelbagai versi. Wujud tokok tambah, tetapi inti patinya tetap kekal.

• Penciptanya tidak diketahui. Boleh dilakukan oleh sesiapa shj.

• Menjadi milik bersama masyarakat. Menggambarkan segala pemikiran, perasaan nilai, dan falsafah hidup masyarakatnya.

• Penutur tidak berkesempatan menapis apa yg dituturkan ketika berhadapan dgn khalayak.

• Wujud dlm bentuk tradisi tekal. Cthnya, cerita lipur lara yg ada struktur plot yg tetap spt sebelum mengembara, sesudah mengembara, dan pengakhiran yg menggembirakan.

• Mempunyai logika yg tersendiri yg mungkin tidak sesuai dgn logika umum.

• Mempunyai sifat- sifat tempatan yang tebal. Pengaruh luarnya terutama dlm kesusasteraan hikayat akan dibuang oleh penutur tempatan.

• Mempunyai kegunaan bersama sesuatu masyarakat.

NARATIF LISAN

CERITA MITOS

Naratif lisan paling tua, mengandungi cerita dew-dewi, berunsur keagamaan dan dianggap benar.

Bersifat suci & dikaitkan & kepercayaan masyarakat pemiliknya. Diyakini oleh masyarakat penciptanya.

Mengisahkan asal usul mulanya terjadi sesuatu yg dikaitkan & ketuhanan, iaitu ‘pencipta’.

Dlm konteks masyarakat Melayu,ini dikaitkan dgn kepercayaan fahaman animisme suatu masa dahulu.

Cerita itu dianggap dongeng selepas kedatangan agama Islam.

CERITA LAGENDA Merupakan huraian @ penyataan bercorak cerita

yang mempunyai latar belakang masa @ sejarah yg masih boleh diingati & bersifat tempatan.

Dianggap benar-benar berlaku oleh masyarakat yg menciptanya.

Tokoh-tokohnya memiliki keistimewaan, kehebatan luar biasa, kehandalan, ttp seseorang watak itu tidak mengatasi hukum alam semula jadi.

Ada empat kategori lagenda iaitu lagenda pendosa, lagenda memorat, lagenda tokoh ternama dan lagenda tempat.

CERITA LISAN RAKYATRekaan yg disampaikan secara lisanHasil tinggalan nenek moyang, tidak

diketahui penciptanya, milik bersama.Cerita rakyat terdiri drpd cerita binatang,

jenaka dan dongeng.Contoh : Pak Pandir, Hikayat Sang Kancil,

Hikayat Malim Deman.

NARATIF TULISAN

SASTERA HIKAYATHikayat berasal daripada kata ‘haka’ dalam

bahasa Arab atau ‘hekaye’ dalam bahasa Parsi.Cerita panjang berbentuk prosa dan isinya ialah

cerita rekaan & lagenda.Mengisahkan golongan bangsawan, pembesar

atau para pedagangTerbahagi kepada lima subgenre iaitu Hikayat

Nabi Muhammad SAW, Hikayat Nabi, Hikayat Tokoh Islam ,Hikayat Romantik dan Hikayat Berbingkai.

SASTERA SEJARAHDikenali sebagai ‘historiografi’Karya dalam genre ini menggunakan perkataan

‘hikayat’, ‘salasilah’, tawarikh’ dll.Ada dua iaitu prosa dan puisiContoh : Hikayat Merong Mahawangsa, Sejarah

Melayu, Syair Sultan Maulana.Kesemua hal yg dikisahkan ditulis oleh pujangga

istana.Aspek ini disampaikan melalui mitos dan

lagenda.

SASTERA EPIKGenre ini dikenali sebagai sastera

kepahlawananFokus utama, nilai-nilai kepahlawanan dan

keperibadian mulia sst watakDibahagikan kepada dua iaitu epik

kebangsaan dan epik Melayu- IslamEpik kebangsaan – Hikayat Hang TuahEpik Melayu Islam – Hikayat Amir Hamzah

PROSA TRADISIONAL BUKAN NARATIF

SASTERA KITAB

• Kitab Jawi @ Kitab Kuning- Bahan pengajaran dalam majlis mengaji kitab

• Kitab ilmu fikah, tauhid, tasawuf dll

• Kitab2 ini tergolong sbg karya kesusasteraan kerana pengarang memasukkan unsur2 sastera ke dalamnya

• Antara cth kitab ialah ‘al-Dur al-Manzum’ dan Hadiqat al-Azhar wa al-Rayahin

SASTERA KETATANEGARAAN

Mengandungi unsur aturan, kaedah dan cara penting dalam pemerintahan dan kerajaan

Membicarakan kewajipan raja dan para pembesar dalam menjalankan pentadbiran negara

Tatacara pentadbiran negara yang perlu dijadikan panduan oleh raja, pembesar dan rakyat

Contoh karya : ‘Taj al-Salatin’ , ‘Bustanus Salatin’

SASTERA UNDANG-UNDANG

Undang2 – keseluruhan peraturan yg digubal oleh kerajaan dan mesti dipatuhi

Bg memastikan peraturan dipatuhi – diwujudkan pasukan polis, mahkamah dll

Undang2 Melayu Lama – Adat Perpatih, Adat Temenggung dan Undang2 Islam.

Contoh karya : Hukum Kanun Melaka, Undang2 Kedah dll

SASTERA SUFI

Genre kesusasteraan – dihasilkan oleh pengarang – ajaran tasawuf

Antara ciri-ciri sastera sufi – berjiwa tinggi, dalam maknanya, khayalannya melayang jauh dll

Contoh karya : al-Muntahi, Syaraf al-Asyikin dll