1. PENGEKOSAN PRODUPENGEKOSAN PRODUKK Pengiraan Kos ProdukPengiraan Kos Produk Saiful Anwar Abu HasanSaiful Anwar Abu Hasan

2. Pengiraan KosPengiraan Kos Kos Sebenar Pengeluaran Actual Production Cost Anggaran Kos Estimated Cost 3. Pengiraan KosPengiraan Kos Kos Sebenar pengeluaran hanya boleh dikira setelah pengeluaran sebenar dijalankan. Anggaran Kos boleh dikira sebelum pengeluaran; setelah kita mengetahui spesifikasi produk (Bahan, rekabentuk, saiz, kualiti,kemasiapan) 4. Pengekosan PengeluaranPengekosan Pengeluaran PerabotPerabot Elemen Kos Pengeluaran Kos Bahan Kos Buruh Overhed 5. Kos BahanKos Bahan Kayu (solid wood), Kumai (mouldings), Laminated board, Solid board Papanlapis, MDF, Particleboard Bahan Laminate : HPL, CPL Bahan Upholstery : Fabrik, Kulit, PVC 6. Kos BahanKos Bahan Perkakasan (hardware & fittings), dowel Bahan kegunaan (Consumable) skru, paku, perekat, sand paper Bahan kemasiapan seperti NC, AC, PU lacquer, thinner dll. 7. KOS BAHANKOS BAHAN Di dalam pengeluaran perabot berasaskan kayu, bahan terutama nya kayu adalah elemen kos yang terbesar. Kebiasaan nya kos bahan kayu menyumbang lebih kurang 50 % kos pengeluaran. Pengetahuan dan pengawalan bahan kayu adalah diperlukan untuk berjaya dalam pengawalan kos. 8. Pengawalan BahanPengawalan Bahan 9. KOS BAHANKOS BAHAN Komponen Kos Bahan Kos pembelian bahan Kos penggunaan bahan Kos pembelian adalah harga yang kita bayar kepada pembekal bagi bahan yang dibeli. Contoh : Harga kayu Meranti 1 x 3 ada lah RM 1800 se tan. 10. Kos Penggunaan BahanKos Penggunaan Bahan Kerugian semasa memproses bahan bagi perabot kayu termasuk :- Bahan buangan (Waste) : jumlah (Off cuts) ketika memotong komponen. Bagi bahan panel seperti laminated timber (solid board) jumlah buangan boleh dikira dengan mendapatkan berapa % off cuts dari saiz asal. Bagi kayu padu kita boleh kira melalui saiz akhir dibanding saiz asal/kasar (rough size) 11. Pengiraan RecoveryPengiraan Recovery Hasil yang didapati setelah ditolak off cuts dipanggil recovery atau yield. Recovery atau yield = 1-Waste Lebih bayak waste lebih kurang recovery. Sekiranya WASTE 10%, RECOVERY = 1-10% = 90%. 12. Bahan tak bolehBahan tak boleh pakai(pakai(scrapscrap)) jumlah bahan yang rosak (silap potong saiz, pecah, patah ) atau ditolak (rejects) (disebabkan kualiti rendah, tak cukup saiz dsb) Bagi bahan panel - solid board,plywood, MDF recovery atau yield mudah di kira seperti berikut :- RECOVERY = Vol (luas) hasil komponen Vol (luas) asal board = Output / Input 13. RecoveryRecovery Bagi solid wood sekira nya kita menggunakan 10 m3 kayu, selepas diproses (potong, belah, ketam, reject) kita cuma mendapat 6. 2 m3 komponen siap. Jadi recovery atau yield ada lah : 6.2m3 /10 m3 x 100% = 62%. 14. Recovery Vs Kualiti BahanRecovery Vs Kualiti Bahan Jumlah bahan buangan dan bahan rosak tertakluk kepada kualiti dan saiz bahan yang kita beli. Kayu dari katogeri gred baik (Select and Better) menghasilkan yield yang tinggi berbanding gred rendah (Merchantable). Ini kerana kayu gred tinggi mempunyai permukaan yang seragam dan tiada atau kurang kekacatan asli (natural defects.) 15. SOALANSOALAN Tahu kah anda berapa banyak 1 Tan Kayu? 1 Tan = 50 Ft3 (Volumetric Ton) Berapa M3 bersamaan bagi satu tan kayu? 1M = ..kaki 1M3 = xx.. =ft3/50 ft3 = . 16. SOALANSOALAN Manakah kos yang lebih tinggi ? Kayu Nyatoh Gred A dibeli dengan RM 2800 /tan. Recovery pengeluaran 85% Kayu Nyatoh Gred C dibeli dengan harga RM 2350/tan. Recovery 65% 17. Pengiraan Kos BahanPengiraan Kos Bahan Membangunkan pengiraan kos bahan yang standard memerlukan Senarai Bahan (Bill Of Material: BOM) Ringkasan Kos Standard 18. BOMBOM Bahan (Kayu, plywood, lacquer, hardware/fittings) Penerangan part dan part no Bilangan part bagi setiap produk Dimensi kasar (Rough dimension/size) Dimensi akhir (Final dimension/size) Isipadu (volume) per produk Spesifikasi Kualiti 19. Bill Of Materials (BOM)Bill Of Materials (BOM) Part No Qty per item Description Rough Size T x W x L Final Size (mm) Material Pcs per Item M3 (RS) per item 1 2 Chair Leg-Front 1x2x15 22x48x370 Nyatoh 2 .000983 2 2 Chair Leg-Back 1x3x 3 22x60x860 Nyatoh 2 .003535 3 1 Chair Seat- laminated 1x3x15 22x370x370 Nyatoh 5 4 2 Back Rest 1x3x15 22x370x370 Nyatoh 2 5 Finishing NC Lacquer 1.25 ltr 6 Hardware JCBC 8 Wood quality MC 12% No Stains No Knots 20. SOALANSOALAN Sekira nya harga Meranti Solid Board (4 x 8 x 18mm) ada lah RM 2850/ m3 berapakah kos bagi se keping solid board? Rujuk kepada cutting pattern (corak pemotongan) solid board 1- solid board 5, kira berapakah recovery % bagi setiap solid board.? 21. Ringkasan Kos StandardRingkasan Kos Standard Ringkasan Kos Standard mengambil segala informasi dari BOM kepada kos unit bahan yang mengandungi :- Bahan bagi se unit (Net material per unit) Recovery atau Yield bagi bahan Kadar scrap bagi bahan Harga standard bagi bahan 22. Bahan DiperlukanBahan Diperlukan Bahan Diperlukan = (Net volume bagi part /Yield ) x (1 + Kadar Scrap) CONTOH :- Bahan (solid board 18 mm) yang diperlukan bagi membuat kabinet dapur ada lah 0.36 m3; Recovery : 75%, Kadar Scrap 5%. Bahan sebenar diperlukan bagi solid board boleh dikira seperti berikut :- Bahan Diperlukan = (0.36 /0.75) x (1 + 0.05) = 0.504 m3 23. Standard Kos BahanStandard Kos Bahan Bahan diperlukan x Harga Standard = Standard Kos Bahan Bagi pengiraan kos bahan kita perlu mengira mengikut harga standard pasaran bukan harga belian. Harga Standard mengambil kira situasi pasaran masakini & harga yang boleh digunapakai dalam jangkamasa se tahun. Sekiranya harga dijangka naik pada kadar 10%, hendaklah mark-up harga belian sebanyak 10 % bagi tujuan pengkosan. 24. KOS BURUHKOS BURUH jumlah masa bekerja dan kadar gaji yang dibayar mengikut masa bekerja buruh. namun ia adalah sukar untuk pengurusan mengambil kira gaji pekerja ke dalam kos bagi produk. Standard Kos Buruh ada lah jumlah kebiasaan buruh bagi pengeluaran sesuatu produk. Kos buruh dalam industri perabot berasaskan kayu (Malaysia) kebiasaan nya di antara 20-25% dari Kos Pengeluaran 25. Kategori Kos BuruhKategori Kos Buruh 2 kategori buruh di dalam kilang :- Buruh Langsung buruh yang menambah nilai kepada produk Buruh Tak Langsung buruh yang tidak menambah nilai kepada produk Di dalam industri perabot kayu, buruh yang memotong , mengetam, memesin kayu ada lah buruh langsung manakala buruh yang menyususn kayu ada lah buruh tak langsung. 26. Pengiraan Kos BuruhPengiraan Kos Buruh Untuk membangunkan kos buruh yang standard, kita perlu mengambil kira kos buruh yang bersangkutan terhadap pengeluaran produk. Ia perlu ditaksir atau dianggar dengan tepat. Bagaimana kita boleh menganggar kos buruh dengan berkesan ? Untuk mendapatkan maklumat kita perlu membuat Route Sheet 27. Route SheetRoute Sheet Nama Part dan Spesifikasi Senarai aliran operasi pengeluaran Kadar Pengeluaran bagi setiap operasi Jumlah pekerja setiap operasi 28. Pengiraan Kos BuruhPengiraan Kos Buruh LangsungLangsung Pengiraan Kos Buruh Langsung boleh dibuat dengan mengira jam penggunaan mesin dan jam penggunaan buruh Jam Buruh Langsung = Jam penggunaan mesin x Jumlah pekerja 29. Pengiraan Kos Buruh StandardPengiraan Kos Buruh Standard Jam Buruh bagi Pemesinan Jam Buruh bagi pemasangan komponen Jam Buruh bagi kemasiapan 2 faktor yang perlu diserapkan ke dalam kos buruh ada lah :- Efisiensi Buruh (kecekapan) Buruh Tak Langsung 30. Efisiensi BuruhEfisiensi Buruh Efisiensi Buruh : Masa sepatut di ambil/ Masa sebenar diambil CONTOH Sekira nya kita mengeluarkan 1000 kerusi pada 45 minit (0.75 jam) buruh langsung standard bagi satu kerusi, keseluruhan pengeluaran mengambil masa 900 jam buruh, Efisiensi Buruh kita ada lah :- (1000 unit x 0.75 jam) / 900 jam = 0.833 Efisiensi Buruh ada lah 83.3 % 31. Buruh Tak LangsungBuruh Tak Langsung Buruh tak Langsung kebiasaan dianggarkan 1/3 atau 33.33% daripada buruh langsung. Sekira nya kos buruh langsung RM 10.00, Kos Buruh Tak Langsung RM 3.33 32. Kos Buruh StandardKos Buruh Standard Jangkaan kos buruh bagi pengilangan sesuatu produk di dalam sesuatu kilang. Kos dipengaruhi oleh tahap efisiensi bagi buruh, mesin, kaedah pengeluaran dan pengurusan. Maklumat terperinci di dalam Route Sheet boleh membantu kita mengenalpasti tempat bagi kita mengurangkan kos buruh. 33. Pengekosan StandardPengekosan Standard Kos diagihkan kepada produk menggunakan kuantiti dan harga standard. Contoh : Kuantiti standard bagi mengeluarkan 1 unit kerusi makan model KM 0001 adalah 0.0015 M3 kayu getah. Harga bagi 1 M3 kayu getah ada lah RM 1500. Jadi kos standard kayu getah bagi mengeluarkan 1 unit kerusi tersebut ada lah : 0.0015 x RM 1500.00 = RM 22.50 34. Pengekosan StandardPengekosan Standard Kos standard bagi buruh pula biasa nya akan dikira dengan membuat pengiraan berapa banyak waktu yang diambil untuk mengeluarkan satu unit kerusi tersebut. Ini agak mudah dikira didalam pengeluaran bersiri ( mass production) dan agak sukar sekira nya pengeluaran di jalankan mengikut kumpulan (batch) atau tempahan (made to order) 35. Pengekosan StandardPengekosan Standard Contoh : Sekiranya 1000 unit kerusi dikeluarkan dalam satu minggu, menggunakan 40 pekerja ( Dari proses rough milling hingga finishing) dan purata gaji RM 800.00 se bulan ( 200 se minggu). Oleh itu kos standard buruh atau tenaga kerja bagi 1 unit kerusi ada lah :- 40 x RM 200 /1000 = RM 8.00 36. KOS OVERHEDKOS OVERHED Kos overhed = segala kos kecuali kos bahan dan kos buruh bagi menjalankan perniagaan. Kos ini terbahagi kepada operasi :- Overhed Pengilangan : Elektrik, susutnilai, penyelenggaraan, Bahan kegunaan (consumables) seperti perekat, kertas pasir dan kos lain di kilang. Overhed Pentadbiran dan Pemasaran: Telefon, faks, perbelanjaan pemasaran, kos perjalanan, gaji pengurusan Overhed Kewangan : Faedah bagi pinjaman dll 37. KOS OVERHEDKOS OVERHED Kos overhed kebiasaan nya dalam lingkungan 10-15% kos pengeluaran. Adalah amat sukar untuk mendapatkan kos overhed sebenar. Walaubagaimanpun kebiasaan nya kebanyakan kilang menggunakan Kadar Penyerapan Overhed di dalam pengiraaan kos produk. 38. Kadar PenyerapanKadar Penyerapan boleh menggunakan beberapa asas seperti Kos Bahan Kos Buruh Jam Pengunaan Mesin Unit Pengeluaran CONTOH Anggaran biasa digunakan adalah :- Overhed = 25% Kos Bahan, atau Overhed = 50% Kos Buruh 39. Penyerapan KosPenyerapan Kos 40. Jenis Kos OverhedJenis Kos Overhed Overhed Tetap : tidak berubah bagi unit pengeluaran seperti susutnilai, cukai jualan, insurans dll Overhed Berubah : berubah bagi setiap unit pengeluaran seperti kegunaan elektrik, air , consumable dll 41. JUMLAH KOSJUMLAH KOS Pengiraan Jumlah Kos Kos Pengeluaran Produk Kos Pentadbiran Kos Jualan Jumlah kos pengeluaran adalah jumlah kos bahan, buruh dan overhead. Ini ada lah kos bagi mengeluarkan sesuatu produk tersebut. Sebelum menentukan harga jualan kita perlu menambah kos pentadbiran dan kos jualan. Kadar yang biasa digunakan ada lah 5%. 42. Anggaran Kos PengeluaranAnggaran Kos Pengeluaran Bil Keterangan Peratus Kos % 1 2 3 4 Kos Bahan (Kayu, perkakasan, kemasiapan) Kos Buruh (Langsung + Tak Langsung) Kos Overhed (Langsung + Tak Langsung) Kos Pentadbiran dan Pemasaran 55 25 15 5 Jumlah 100 43. SOALAN ????SOALAN ???? Sekira nya kos bahan kayu RM 650.00, berapa anggaran kos pengeluaran produk? Sekira nya kadar pembuangan (Rejection Rate) dapat dikurangkan dari 15% ke 12%, berapakah nilai yang dapat dijimatkan? 44. STRATEGI PENGURANGANSTRATEGI PENGURANGAN KOSKOS Faktor-faktor yang menentukan kos ada lah Rekabentuk Produk Kualiti Bahan Kaedah Pengeluaran 45. Pengurangan Kos melaluiPengurangan Kos melalui RekabentukRekabentuk Rekabentuk simple memudahkan bagi pemesinan Penggunaan bahan standard/short length/buangan mengurangkan kos 46. Sistem Modular 47. Pengurangan Kos melaluiPengurangan Kos melalui KualitiKualiti Penambahan sedikit kos bagi kualiti boleh menambahkan 15-40% keuntungan Penggunaan bahan yang berkualiti mengelakkan dari rejects dan pembuatan semula (rework) yang akan menaikkan kos pengeluaran 48. Pengurangan Kos melaluiPengurangan Kos melalui Pengeluaran FleksibelPengeluaran Fleksibel Laksanakan saiz standard bagi komponen-komponen asas Merekabentuk untuk pembuatan, pemesinan dan pemasangan yang yand mudah 49. Pengeluaran FleksibelPengeluaran Fleksibel 50. Pengeluaran FleksibelPengeluaran Fleksibel Pengeluaran bagi famili produk (Garden Furniture Range) rekabentuk yang sedikit berlainan menggunakan komponen asas yang sama 10 model kerusi asas komponen sama wujudkan komponen yang boleh ditukar ganti Keluarkan produk yang tidak mendapat sambutan dari pelanggan dari pengeluaran