Minggu 6Islam Dalam Tamadun Melayu

Nama Ahli Kumpulan:Chen Jia SinLau Wee Xin

Jefferlyn Tan Meng Hooi

KESAN DAN PENGARUH ISLAM DALAM TAMADUN MELAYU

Agama dan Kepercayaan

• Meninggalkan ajaran agama Hindu Buddha dan kepercayaan animisme.

• Daripada mempercayai roh, semangat dan dewa-dewa kepada mempercayai Tuhan Yang Maha Esa, percaya adanya nabi-nabi, rasul-rasul, malaikat dan kitab-kitab suci.

• Sembahyang, puasa, mengeluarkan zakat dan menunaikan rukun haji; Merayakan hari-hari kebesaran Islam seperti mengadakan sambutan Maal Hijrah, sambutan Maulidur Rasul dan Nuzul al-Quran; Mempelajari al-Quran dan ilmu tafsir; Anak-anak dididik dengan cara hidup Islam.

• Keyakinan yang berteraskan tauhid.

Pendidikan

• Golongan bawahan menerima pendidikan yang sama seperti golongan atasan.

• Sistem pendidikan yang bermula di istana mula beralih ke beberapa institusi pendidikan Islam seperti pondok dan madrasah.

• Pendidikan dan pengajaran secara lebih tersusun.

• Dorongan belajar bermula dengan pengajaran membaca al-Quran dan kitab kitab.

• Lahirlah para cendiakawan dan ulama ulama Melayu yang menjadi pegawai-pegawai pemerintah, guru-guru dan ahli agama.

Bahasa dan Kesusasteraan• Tulisan Arab mulai diperkenalkan setelah kedatang

an Islam. Dari segi bahasa perubahan besar berlaku apabila masyarakat Melayu menyesuaikan perkataan Arab kepada bahasa Melayu.

• Bahasa Melayu memainkan peranan lebih penting apabila digunakan untuk menulis kitab-kitab agama, hikayat-hikayat, undang-undang dan pentadbiran.

• Dipilih sebagai bahasa pengantar persuratan dan juga sebagai alat penyebaran dan penyampaian agama Islam di seluruh Alam Melayu.

• Pemindahan ilmu dari bahasa Arab ke dalam bahasa Melayu telah menyebabkan berlakunya perkembangan keilmuan yang pesat di Alam Melayu.

• Banyak hasil kesusasteraan Melayu ditulis seperti Hikayat Nabi Muhammad SAW, Hikayat Para Nabi dan Rasul, Hikayat Para Sahabat, Hikayat Para Pahlawan Islam dan Hikayat Ahli-ahli Sufi dan Orang-orang Yang Salih.

Perundangan• Sistem perundangan yang berubah: Contohnya Mela

ka mempunyai Hukum Kanun Melaka yang meliputi tanah, sungai, dusun dan setiap tanah jajahan takluk Melaka. Undang-undang Laut Melaka meliputi perusahaan perkapalan, perdagangan di laut dan di darat dan kegiatan yang berkaitan dengannya. Kedua-dua kumpulan undang-undang ini adalah didasarkan kepada hukum syariah dan juga hukum adat yang telah wujud sejak dahulu lagi (Zainal Abidin Abdul Wahid, 1992 : 29).

• Tradisi pemerintahan berdasarkan perundangan Islam dilanjutkan dalam pemerintahan Malaysia hari ini. Perlembagaan Malaysia menjadikan urusan Islam sebagai urusan negeri. Bidang kuasa tersebut sangat terbatas dan dinyatakan secara terperinci satu persatu.

Politik dan Pemerintahan• Institusi Islam didirikan bagi membantu mengukuhkan

sistem pentadbiran berasaskan Islam. • Jabatan Agama Islam dan Syariah. • Kitab Undang-undang Laut dan Hukum Kanun Melak

a dihasilkan untuk panduan masyarakat. • Jawatan seperti kadi, imam dan sebagainya diwujudk

an bagi melaksanakan peraturan-peraturan yang ditetapkan.

• Gelaran raja bertukar kepada sultan dan disamakan dengan khalifah.

• Kekuasaan rakyat dalam menentukan penubuhan sistem beraja.

• Konsep dewaraja bertukar kepada konsep sultan. (bukan kepatuhan mutlak seperti konsep dewaraja)

Sistem Kekeluargaan• Berteraskan Islam dan adat.• Institusi kekeluargaan lebih teratur dengan adanya ga

ris panduan berasaskan ajaran Islam. • Contohnya dalam pemilihan jodoh, tanggungjawab su

ami isteri dan anak-anak terhadap ibu bapa. • Ibu bapa: Meletakkan nama yang baik kepada anak m

ereka, mengadakan akikah, menyusukan anak sehingga berumur dua tahun, mendidik anak-anak supaya menjadi manusia yang beriman, bertaqwa, berakhlak mulia.

• Proses sosialisasi pada tahap kanak-kanak juga memperlihatkan penerapan unsur-unsur Islam yang berterusan. (konsep-konsep dosa, pahala, haram, bersembahyang, berpuasa dan lain-lain.

Adat dan Cara Hidup

• Mengenepikan adat yang dianggap bercanggah dengan akidah dan kepercayaan Islam.

• Contoh-contoh Perubahan Adat dan Cara Hidup adalah seperti berikut:

• Kelahiran bayi disambut dengan persiapan tujuh lapis kain kuning, hiasan katil berwarna kuning, pulut kuning dan putih.

• Kelahiran bayi disambut dengan azan dan iqamah.• Perkahwinan dilakukan oleh kadi dan dua orang saksi, upaca

ra khatam al-Quran dan berzanji.• Mengadakan majlis bacaan Yasin dan doa selamat.• Membaca ayat-ayat al-Quran untuk mengelak gangguan syait

an.

• Kesan daripada perubahan adat ini telah mewujudkan suasana hidup yang lebih teratur, seperti adat berkeluarga, berjiran tetangga, adat menuntut ilmu, adat berkampung dan sebagainya.

• Menjadikan golongan bawahan mula mendapat perhatian dan penghormatan. Tiada lagi sistem kasta yang berasaskan ajaran agama Hindu diamalkan dalam masyarakat Melayu.

Peranan Islam dalam pembinaan tamadun Malaysia

Peranan Islam dalam perlembagaan Malaysia

• Tamadun Malaysia sebelum kedatangan Islam , menerima kepercayaan seperti ajaran animisme, hinduisme, dan lain –lain

• Setelah perkembangan tamadun Islam sedunia, Malaysia mengikut ajaran Sunnah yang dibawa oleh Nabi Muhammad

• Antara kesan penyebaran Islam di ALAM Melayu san Asia ialah nama-nama hari yang telah diadaptasikan penggunaan dalam Bahasa Melayu seperti Ahad, Isnin, Slessa, Rabu dan sebagainya juga asalnya daripada perkataan Arab.

• Kedatangan Islam ke Malaysia banyakmencorak kehidupan masyarakat serantau. Salah satu kesannya kepada Malaysia sebagai sebuah negara yang bermasyarakat majmuk adalah pada teras undang-undang, iaitu Perlembagaan Malaysia .

• Kenyataan pengaruh Islam terhadap Malaysia jelas termaktub dalam Perlembagaan Persekutuan, Bahagian 1, Perkara 3 mengenai agama bagi Pesekutuan

• Contohnya Perkara 3(1) : “Ugama Islam ialah ugama bagi Persekutuan ; tetapi uagama-uagama lain boleh diamalkan dengan aman dan damai di mana-mana bahagian Pesekutuan.” Perkara tersebut bermaksud agama Islamadalah agama rasmi Persekutuan tetapi pada masa yang sama, sifat Islam yang mulia membentuk perlembagaan dan Negara Malaysia supaya mengizinkan ha-hak orang bukan Islam untuk mengamalkan agama masing-masing.

• Empat pencapaian awal bidang pendidikan Islam di Malaysia adalah seperti berikut:

• 1. Kelahiran nashkah nashkah Melayu. • 2. Kewujudan instituisi pendidikan agama Islam. • 3. Kecenderungan sultan menguasai pendidikan Islam a

l-Quran diterjemahkan kepada Bahasa Melayu.Usaha ini adalah untuk menerangkan lagi kandungan kitab sucim tersebutr serta memudahkan masyarakat Malaysia untuk merujuk a;- Quran untuk setiap urusan dan permasalahan.

• 4. Kemunculan golongan intelektual.Oleh kerana ciri-ciri unik agama Islam , telah mendiorong masyarakat Malayu untuk lahirkan golongan intelektual sendiri.

Peranan Islam dalam kebudayaan Malaysia

• Kebudayaan masyarakat terdiridaripada beberapa aspek iaitu kesenian, adat istiadat , cara hidup dan nilai-niai asas masyarakat.

• 1. Kesenian:• - Pengaruh Islam terhadap aspek kesenian dan kebudayaan Malaysia dapat dilihat

pada perkembangan kaligrafi, pembinaan masjid , makam dan batu nisan.• Contoh batu nisan terawal yang mempunyai nilai Islam adalah vatu Syeikh Abd al-

Qadir bertarikh 903 di Kedah. • Masjid di Malaysia pula mempunyai xciri-ciri Islamiah yang tidak ternilai keunikan

serta kehalusan seni binaan Islam. Contohnya, seperti pembinaan Masjid Kampung Hulu di Melaka yang seni bina uniknya terina dari gabungan keseenian Islam dan seni bina Cina.

• 2.Adat Istiadat • - Kedatangan Islam membentuk teras bagi identiti/ status Melayu. Jika dirujuk

kepada perlemvagaan Malaysia , seseorang warga negara Melayu adalah orang yang berbahasa Me layu, mengamalkan adat istiadat Melayu dan beragama Islam.

• Selain itu, pengaruh Islam juga boleh dilihat dari segi adat dan cara perkahwinan –orang Islam di Malaysia , kaum Melayu khasnya.

• 3. Cara hidup• -Kedatangan Islam , membawa nilai akidah yang tinggi , tembok kel

as sosial yang dibina sebelum kedatangan Islamdiruntuhkan .• Islam telah mempoerkenaklkan sistem khalifah yang adil dan bersis

tematik, di mana sistem ini adalah berkonsepkan keadilan tapa mengira kedudukan dan pangkat. Antara kesannya boleh dilihat melalui perlantikan perwakilan Legis lature ( PERUNDANGAN ) DI Malaysia yang mengamalkan kebebasan dan hak pengundi.

• 4.Nilai-nilai masysrakat• -Islam mempengaruhi nilai dan asas kehidupan segenap masyaraka

t di Malaysia. Antaranya adalah penerapan nilai-nilai keimanan yang dapat memperkukuhkan akhlak rakyat dalam Malaysia.

• Contohnya, seperti ketakwaan dan keimanan kepada Allah swt hormat dan taat kepada pemimpin, patuh kepada undang-undang, bermuafakat, meraikan tetamu, hormati orang lyang lebih tua dan sebagainya.

Peranan Islam terhadap pendidikan di Malaysia• Pengaruh Islam boleh dilihat pada instituisi pendidikan

dan strukturnya seperti madrasah, sekollah agama, universiti teras Islam dan sebagainya di negara in,

• Malah juga boleh dilihat dari aspek ilmu yang diajar seperti ilmu syariah yang meliputi bidang seperti usuluddin,fiqah dan tasawuf, serta guru-guru dan murid-murid yang menuntut ilmu agama Islam di mana guru-giuru paa tasawuf, serta guru-guru dan murid-murd yang menuntut ilmu agama slam ,di mana guru-guru pada zaman kedatangan Islam di tanah Melayu kebanyakkan terdiri daripada bangsa Arab, Turki, India dan sebagainya

RUJUKAN

• http://adminscience.blogspot.my/2011/09/pengaruh-islam-dalam-pembinaan-tamadun.html

Sumbangan dan Peranan

Tokoh-Tokoh Islam

Al-Farabi (874M-950M)

Nama sebenar: Abu Nasr Muhammad Ibnu Muhammad Ibnu Tarkhan Ibnu Ulzagh Al Farabi.

Lahir pada tahun 874M di Transoxia dalam Wilayah Wasij di Turki.

Beliau terdidik dengan sifat qanaah (sederhana) yang menjadikan beliau seorang yang amat sederhana, tidak gilakan harta dan cintakan dunia.

Beliau lebih menumpukan perhatian untuk mencari ilmu daripada mendapatkan kekayaan duniawi.

Sumbangan Al FarabiMencipta sejenis alat muzik yang dikenali sebagai gambus.

Memiliki ilmu pengetahuan yang mendalam dalam bidang perubatan, sains, matematik dan sejarah.

Banyak mengkaji tentang falsafah dan teori Socrates, Plato dan Aristotle untuk menghasilkan teori serta konsep tentang kebahagiaan.

Orang yang terawal menulis tentang ilmu logic Yunani dalam Bahasa Arab.

Buku: i. Al- Musiqa (Buku yang terpenting dalam bidang

muzik)ii.Madinah al- Fadhilah (Berkaitan dengan

pemikiran dan pandangan beliau tentang falsafah politik)

Ibn Khaldun (1331M – 1404M)Nama sebenar: Abdul Ar- Rahman Bin

Muhammad Bin Khaldun Al-HadramiBerketurunan Hadramaut, YamanDilahirkan di Tunisia pada 1331M Seorang sarjana Islam dalam bidang sejarah,

sosiologi, politik dan juga tokoh agama.Beliau pernah dilantik sebagai Alhi Persuratan di

Istana Faz, menjadi Hajib (sama taraf dengan Perdana Menteri) di Bougie.

Sumbangan Ibn KhaldunPenghasilan Kitab Al-’ Ibar (Karya teragung beliau

yang mengangkat beliau sehingga diberi jolokan “Bapa Ketamadunan”)

Memperbaharui kaedah penyelidikan sosiologi (menekankan sifat-sifat semula jadi dan sebab-sebab sejarah)

Kajian beliau focus dalam aspek-aspek dalaman bagi sesuatu peristiwa kerana sejarah berhubung rapat dengan latar belakang masyarakat.

Ahli ekonomi Islam yang melihat kepentingan tenaga kerja dan kaitan dengan penawaran dan permintaan.

Ahli ekonomi paling awal menerangkan teori pembahagian tenaga buruh dan kepentingan pengkhususan tenaga buruh.