pelita brunei - isnin 16 mac 2015

EDISI ISNIN / PERCUMA16 MAC 2015 / JABATAN PENERANGAN

Bagi mendapatkan berita terkini, sila layari Laman Web: www.pelitabrunei.gov.bnE-mel: [email protected] Hotline: 2383941 Faksimile: 2381004

25

PETIKAN TITAH

“DAN bagi tiap-tiapmanusia atau jin itu

disediakan darjat-darjat(tingkatan

balasan sesuai dengan apa)yang mereka telah

kerjakan. Dan tuhan mutidak lalai terhadap apayang mereka kerjakan.”

- (Firman AllahSubhanahu Wata’ala dalam

surah Al-An’aamayat 132).

MANISNYA IMAN

TAHUN 60 / BILANGAN 32 1436

Berkenan menganugerahkan anak kunci, lot tanah

TEMBURONG, Sabtu, 14 Mac. - Kebawah Duli Yang MahaMulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal BolkiahMu'izzaddin Waddaulah ibni Al-Marhum Sultan Haji Omar 'AliSaifuddien Sa'adul Khairi Waddien, Sultan dan Yang Di-PertuanNegara Brunei Darussalam berkenan berangkat menyempurnakanPenganugerahan Anak-Anak Kunci Rumah dan Rumah Teres diBawah Rancangan Perumahan Negara Kampung Rataie sertaGeran-Geran Tanah di Bawah Skim Penggeranan Tapak Rumah diAtas Lesen Tumpang Sementara Bagi Daerah Temburong yangdiadakan di Dewan Belalong, Dewan Kemasyarakatan, di sini.

Majlis penganugerahan tersebut secara langsung mendukunghasrat baginda agar setiap penduduk dan rakyat di negara inimempunyai kemudahan dan tempat perlindungan.

Terdahulu, keberangkatan Kebawah Duli Yang Maha Mulia diHelipad dijunjung oleh Menteri Pembangunan, Yang BerhormatPehin Orang Kaya Indera Pahlawan Dato Seri Setia Awang HajiSuyoi bin Haji Osman; Menteri Hal Ehwal Dalam Negeri, YangBerhormat Pehin Udana Khatib Dato Paduka Seri Setia Ustaz HajiAwang Badaruddin bin Pengarah Dato Paduka Haji Othman danPegawai Daerah Temburong, Awang Haji Abdul Hamid bin DatoPaduka Haji Abdullah yang seterusnya menjunjung berangkatke Dewan Kemasyarakatan Daerah Temburong bagi majlispenganugerahan tersebut.

Majlis dimulakan dengan bacaan Surah Al Faatihah dipimpinoleh Hakim Mahkamah Rendah Syari’ah Daerah Temburong,Awang Haji Shahrin bin Haji Kadih.

Pegawai Daerah Temburong dalam sembah alu-aluannyaberkata, keberangkatan Kebawah Duli Yang Maha Mulia ke majlistersebut merupakan satu anugerah serta penghormatan yang amattinggi nilainya dan memberi makna yang amat besar kepadapenerima-penerimanya.

Malah kurnia penganugerahan tersebut katanya, mencerminkankepimpinan yang adil lagi bijaksana, sikap keprihatinan,pemedulian serta rasa kasih sayang Kebawah DYMM kepadarakyat baginda yang bernaung di bumi Brunei Darussalam, bumiyang bertuah lagi berdaulat.

Oleh : Abu Bakar Haji Abdul RahmanFoto : Mohamad Azmi Awang Damit,

Haji Ariffin Mohd. Noor, Hamzah Mohiddin,Mohd. Zul-Izzi Haji Duraman, Pg. Amirulnizam Pg. Haji

Mohd. Ali, Muhammad Asri Haji Awang Abas

Ke muka 3

KEBAWAH Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu'izzaddin Waddaulah ibni Al-Marhum Sultan Haji Omar 'AliSaifuddien Sa'adul Khairi Waddien, Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam berkenan menerima junjung ziarah salah seorangrakyat baginda sejurus menyempurnakan Penganugerahan Anak-Anak Kunci Rumah dan Rumah Teres di Bawah Rancangan Perumahan NegaraKampung Rataie serta Geran-Geran Tanah di Bawah Skim Penggeranan Tapak Rumah di Atas Lesen Tumpang Sementara Bagi DaerahTemburong yang diadakan di Dewan Belalong, Dewan Kemasyarakatan. - Foto : Mohamad Azmi Awang Damit (Lihat muka 3, 4 , 5 dan 6).

Muka 7

CIPTA buka penyertaannegara ASEAN

Muka 23

BANTU belia ceburi bidangkeusahawanan

Infrastruktur asas, kemudahanawam terus dipertingkatkan

Ke muka 24

Laporan : Aimi SaniFoto: Haji Masmaleh Haji Mohd. Ali, Azmah Haji Ahad

“DENGAN adanya latihan danbimbingan yang menekankan

ciri-ciri hidup berdisiplin,beradat-lembaga dan beragama,akan dapat melengkapkan lagi

belia-belia dan generasi-generasimuda kita menghadapi

cabaran-cabaran masa depan danseterusnya untuk

mempertahankan kemerdekaandan kedaulatan bangsa dan

negara serta kesucian agama.”- Titah Sempena Hari

Keputeraan Baginda Ke-44 pada15 Julai 1990.

BANDAR SERI BEGAWAN, Sabtu,14 Mac. - Bagi Tahun Kewangan2015/2016, Kementerian Pembangunandan jabatan-jabatan di bawahnyatelah diperuntukkan sejumlahBND296,428,540 dan peruntukan baruini akan mula berkuat kuasa pada1 April 2015.

Dalam peruntukan tersebut menurutMenteri Pembangunan, YangBerhormat Pehin Orang Kaya InderaPahlawan Dato Seri Setia Awang HajiSuyoi bin Haji Osman, pertambahan

peruntukan sebanyak BND20 jutakepada BND70 juta telah diberikankepada Jabatan Kerja Raya (JKR) yangmana ini adalah bagi memastikanusaha-usaha mempertingkatkaninfrastruktur asas dan kemudahanawam di negara ini akan diteruskantermasuklah pemeliharaan aset-asetkerajaan dan taraf kemudahan awamseperti jalan raya, pemeliharaan sistembekalan air dan sebagainya.

HARI ISNIN 16 MAC 20152

AMBULANS991

POLIS993

BOMBA995

PENYELAMAT998

NDMC2380214

(Talian Darussalam) JABATAN PERKHIDMATAN ELEKTRIK,JABATAN PENGANGKUTAN DARAT,

KEMENTERIAN PEMBANGUNAN DAN e-darussalam123

HALUAN

PenyemakanAbdul Hadi Haji Suhaili,Haji Besar Haji Mamit,

Hajah Norliha Haji Salleh,Ramlah Md. Nor,

Nurul Hazwani Abu Omar,Siti Faizahanisah Awang Mahani,Dk. Nur Ridzwana Pg. Abd. Aziz

Khairul Shaharim Haji Abdul Ghafor,Haji Ahmad Haji Salim,

Mohammad Ike Iqrami Haji Suhaimi,Muhammad Hamdanajib Haji Domeng,

Mohammad bin Kahar,Wan Mohamad Sahran Wan Ahmadi,

Hajah Raini Haji Bidin,Dk. Sahraini Pg. Haji Ismail

Pereka Letak

Penterjemahan

Samle Haji Jait,Siti Muslihat Haji Salleh,

Bolhassan Haji Abu Bakar,Abdullah Asgar,

Abu Bakar Haji Abdul Rahman

PenyuntinganPemberitaan/Rencana

Juruteknik FotoHatral Hazmi Abdul Hamid,

Jurainah Haji Jait,Nornasyirah Nordin

Hajah Musmariani Haji Mohammad

Ketua Bahagian Pelita BruneiSastra Sarini Haji Julaini

Ketua Penyuntingan

Bismillahir Rahmannir RahimAssalamu'alaikum

Warahmatullahi Wabarakatuh

TERLEBIH dahulu, saya inginmengucapkan berbanyak terimakasih kepada Kolej Universiti

Perguruan Ugama Seri Begawan (KUPU SB)yang telah mengundang saya menjadi tetamukehormat di Majlis Pertandingan DebatPendidikan lslam Peringkat Institusi PengajianTinggi Serantau (PENDEPIS) SempenaMajlis Konvokesyen KUPU SB Kali Ke-4.

Ini berbeza dengan tahun lepas,di mana KUPU SB telah menganjurkanPEDAPIS. Saya difahamkan dua jenispertandingan ini, iaitu Pertandingan Debatdan Pertandingan Pidato diselangselikansetiap tahun. Tahniah kepada KUPU SByang berjaya mengendalikannya. Keprihatinanterhadap program-program seumpama iniadalah sangat dihargai dan pastinyamerupakan usaha membina pada menam-pilkan para siswa-siswi agar merekaberketerampilan serta berani berhadapandengan orang ramai, berkeupayaan dalammenghuraikan isu-isu keagamaan danpetah dalam menjawab persoalan yangdihadapi oleh masyarakat. Jelasnya, apayang kita inginkan ialah untuk melahirkansiswa siswi yang berfikiran tajam danberpandangan jauh serta bernas dalammelontarkan hujah-hujah bersandarkanAl-Qur'an, As-Sunnah, pendapat ulamayang muktabar, logik dan rasional. Merekayang pintar berdebat dan berpidato akanberpotensi untuk menjadi pemimpinmasyarakat dan negara di masa hadapan,kerana salah satu kriteria untuk menjadipemimpin itu ialah pintar berdebat danberpidato.

Dari platform ini insyaaAllah kitadapat mengasuh, membimbing dan melihatsiapakah di antara para siswa-siswi kitayang berbakat itu, sejauh mana keupayaanmereka, dan apakah elemen nilai tambah yangpatut diberikan. Di samping itu dengan adanyapersaingan ini akan menjadi satu motivasiyang kuat untuk para siswa dan siswimenunjukkan prestasi masing-masing bagimengharumkan nama diri, nama keluarga,institusi dan negara.

Pertandingan debat yang dianjurkan inibertemakan Pendidikan Islam. Bila disebutpendidikan Islam tentulah ia sesuatu yangberkait dengan rohani dan jasmani, duniawidan ukhrawi, membina syakhsiah diri,

membangun masyarakat murni yangberakidah, berakhlak dan bertakwa, yang akanmelahirkan negara unggul ‘BaldatunTayyibatun Warrabun Ghafur' (negara yangbaik, aman sejahtera dengan mendapatpetunjuk dan keampunan Allah).

Melihat kepada masyarakat kita padahari ini yang diancam oleh pengaruhnegatif dari segi aliran pemikiran, amalanberagama, akhlak dan sopan santun yangnampaknya semakin tercemar, maka sayasuka menasihatkan supaya pusat-pusatpengajian tinggi Islam di rantau ini akanbekerjasama dan akan dapat menyediakankurikulum, kokurikulum, dan strategiserta program yang mantap, jugamenyediakan tenaga manusia yangkompeten bagi memperkukuh kefahamanAhli Sunnah Waljamaah yang telah terbuktikesahihannya dan kesederhanaannya untukmembentengi para pelajar kita dan umat Islamdi rantau ini dari pengaruh negatif tersebut.

Tanpa usaha yang sedemikian itu, sayakhuatir sesetengah anggota masyarakatkita akan terdedah kepada kekeliruan dankesesatan yang boleh menjejaskan perpaduandan mengeruhkan keharmonian dalammasyarakat dan negara.

Dengan hal ini, penglibatan lepasangraduan KUPU SB dalam menegakkanprinsip amar ma'ruf nahi mungkaradalah amat dihargai dan menjadi harapantinggi masyarakat dan negara, kerana merekakhasnya generasi muda yang menjadi graduanitu merupakan tulang belakang yang bakalberperanan di negara ini pada masa hadapan.

Ini bertepatan dengan titah Kebawah DuliYang Maha Mulia Paduka Seri BagindaSultan dan Yang Di-Pertuan Negara BruneiDarussalam di Majlis KonvokesyenKUPU SB Kali Ke-4 Tahun 2014, antara laintitah baginda:

“… Fungsi terbesar KUPU SB ialahuntuk menyebar dan mempertahankanajaran ugama Islam melalui perguruanugama. Bidang ini dianggap palingpenting untuk melahirkan manusia pendidikyang berilmu dan beramal menurut acuanAhli Sunnah Waljamaah ...”

Sebelum mengakhiri ucapan saya ini,di kesempatan ini saya ingin mengalu-alukanpara peserta dari pusat-pusat pengajiantinggi di dalam dan luar negara yangbertanding dan menunjukkan bakatmasing-masing. Saya difahamkan sebanyaklapan pasukan mengambil bahagiandalam pertandingan ini. Saya mengucapkansyabas dan tahniah kepada semua pasukanyang bertanding. Penyertaan dan kehadirananda semua, telah menyemarakkan danmemeriahkan lagi pertandingan kali ini.Kepada yang bakal beroleh kemenangannanti saya sekali lagi mengucapkan syabasdan tahniah atas kemenangan mereka.Harapan saya agar program pertandinganini menjadi platform untuk menjalin hubungansilaturahim dan persaudaraan Islamserantau di samping menjana percambahanpemikiran-pemikiran di kalangan parasiswa siswi dan para cendekiawan negaradan serantau.

Akhir kata, dengan bertawakal ke hadratAllah Subhanahu Wata'ala, selawat sertasalam kepada Junjungan Besar kita NabiMuhammad Sallallahu Alaihi Wasallam,maka dengan melafazkan kalimah agungPertandingan Debat Pendidikan Islamanjuran KUPU SB sempena MajlisKonvokesyen KUPU SB Kali Ke-4, denganini saya rasmikan.

MENTERI Hal Ehwal Ugama, YangBerhormat Pengiran Dato Seri Setia Dr.Haji Mohammad bin Pengiran Haji AbdulRahman semasa berucap pada MajlisPertandingan Debat Pendidikan IslamPeringkat Institusi Pengajian TinggiSerantau (PENDEPIS) Sempena MajlisKonvokesyen Kolej Universiti PerguruanUgama Seri Begawan (KUPU SB) Ke-4pada 23 Rabiulakhir 1436 Hijrah bersamaan 13Februari 2015 Masihi, bertempat diRadio Televisyen Brunei.

2516 MAC 2015 BERSAMAAN 1436

Lahirkan siswa berfikirantajam bersandarkanAl-Qur'an, As-Sunnah PELUANG MASIH TERBUKA

SEKALI gagal tidak bermakna kita akan gagal untukselamanya dan di mana ada kemahuan di situ adajalan. Inilah yang patut dipegang dan diingat

selalu bagi mereka yang berkeinginan untuk maju danmelengkapkan dirinya dalam sama-sama menjadi salahseorang generasi yang diharapkan negara, iaitu GenerasiBerwawasan dalam menempuhi Wawasan Negara 2035kelak seterusnya membantu negara terus membangun danmaju selain bergantung kepada minyak dan gas untuk terusbersaing bersama negara-negara yang lain.

Alhamdulillah Majlis Mesyuarat Pertama dari MusimPermesyuaratan Kesebelas Majlis Mesyuarat Negara (MMN)2015 hari keenam bagi sesi petang telah diadakan pada 21Jamadilawal 1436 bersamaan 12 Mac 2015 (Khamis) lalu diDewan Persidangan MMN.

Dalam persidangan berkenaan, Menteri Pendidikan, YangBerhormat Pehin Orang Kaya Seri Kerna DatoSeri Setia (Dr.) Awang Haji Abu Bakar bin Haji Apong adamenyatakan bahawa bagi mereka yang tidak mempunyai ‘O’Level atau kosong ‘O’ Level dan hanya mencapai pendidikansetakat Tahun 11, maka mereka ini telah dan bolehmemasuki institusi pendidikan teknikal di bawah program‘Industrial Skill Qualification’ (ISQ).

Ini membuktikan keprihatinan Kerajaan KebawahDuli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan danYang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam melaluiKementerian Pendidikan bagi memberikan peluangkepada generasi penerus bangsa pada masa hadapandengan bekalan ilmu pengetahuan, di samping kemahiranyang perlu dan bersesuaian dalam memastikan WawasanNegara 2035 tercapai.

Selain itu, keprihatinan Kerajaan Kebawah DuliYang Maha Mulia itu juga bagi memastikan generasiberwawasan kita pada masa hadapan bersedia untukmenyahut cabaran yang bakal dilalui oleh merekadalam meniti kehidupan yang serba mencabar kini.Selain mengharap pekerjaan bersama pihak kerajaan sahaja,ISQ diharap dapat memberikan dan membuka peluangkepada belia beliawanis kita berkhidmat bersamapihak swasta yang sekarang ini memang memerlukan tenagakerja tempatan yang berkemahiran dan pastinyaberpengetahuan.

“Melalui Program ISQ ini keramaian pelajar-pelajar yangtelah pun lulus daripada program ini telah pun diikat dandiberikan ‘guaranteed jobs’ oleh industri yang mengambilmereka telah pun kita ketahui,” jelas Menteri Pendidikan,Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Seri Kerna Dato Seri Setia(Dr.) Haji Awang Abu Bakar bin Haji Apong.

Manakala bagi pelajar-pelajar yang tidak diterima masukke institusi-institusi tinggi dan mempunyaikelulusan lima ‘O’ Level atau dua ‘O’ Level masihberpeluang meneruskan pembelajaran mereka melaluipendidikan teknik vokasional yang telah pun dilaksanakanpada tahun 2013. Ia memberi ruang kepadapelajar-pelajar yang mempunyai kelulusan ‘O’ Leveluntuk memasuki institusi pendidikan teknikal denganmengambil Programme High National Diploma.

Peluang bagi belia-beliawanis lepasan sekolahkini terbuka untuk menimba pengetahuan dan kemahiranmelalui institusi-institusi pendidikan teknikal danvokasional yang terdapat di negara ini. Maka peluangbagi menimba ilmu tidak hanya terbuka kepada sebahagianbelia-beliawanis sahaja, tetapi kepada semua yang ber-keinginan dan berminat untuk menerima ilmu,menambah pengetahuan serta meraih kemahiran dalammengharungi kehidupan mereka kelak.

Apa yang penting bagi negara adalah mendidik danmemberikan peluang yang berkaitan kepada mereka yangberkeinginan serta mahu untuk maju dalam hidup mereka.Ambillah kesempatan yang diberikan dalam memastikankejayaan bukan sahaja bagi diri sendiri dan keluarga bahkanjuga bagi agama, bangsa dan negara kita.

Peluang telah dibukakan kepada kita, tinggal kita untukmerebutnya, kejayaan nanti bukan untuk kepentingan dirisahaja, tetapi juga untuk agama, bangsa dan negara jua,menuntut ilmu biar hingga ke negeri China, namun janganlupa di mana bumi kita pijak dan langit kita junjung jua,pegang erat pada ajaran agama, pohon restu dandoa daripada ibu bapa, hormati dan dengari nasihatorang tua, dalam mengharungi segala kesusahandalam hidup dan ilmu bakal ditimba, agar hidup berkatdan sejahtera hendaknya, dalam negaraku BruneiDarussalam yang aman dan sejahtera selamanya,setentunya dengan rahmat dan lindungan daripada-Nya jua.- Ketua Penyuntingan (Nb).

Pg. Hajah Fatimah Pg. Haji Md. Noor,Dk. Hajah Saidah Pg. Haji Omaralli,

Norliah Md. Zain,Hezlinawati Haji Abdul Karim,

Ak. Jefferi Pg. Durahman,Haniza Abdul Latif,

Abu Bakar Haji Abdul Rahman,Dk. Siti Redzaimi Pg. Haji Ahmad,

Hajah Siti Zuraihah Haji Awang Sulaiman,Dk. Vivy Malessa Pg. Ibrahim,

Rohani Haji Abdul Hamid,Nooratini Haji Abas,

Khartini Hamir,Saerah Haji Abdul Ghani,

Aimi Sani,Noraisah Muhammed,Mohammad Arif Matali

Hajah Sujimawati Mejari

Musa Mohidin,Hajah Zabaidah Haji Salat,

Mohammad Rainie Haji Durani,Dk. Nasibahanim Pg. Haji Bakar

HARI ISNIN 16 MAC 2015 3

KEBAWAH DYMM berkenan berangkatke Majlis Santap di Dewan Utama,Kompleks Dewan Kemasyarakatan,Pekan Bangar (kanan).

Berkenan menganugerahkan anak kunci, lot tanah

Kebawah DYMM kemudiannyaberkenan menganugerahkananak-anak kunci kepada seramai 175orang penerima di bawah RancanganPerumahan Negara (RPN) KampungRataie, di mana 10 peserta menerimarumah jenis basic, 20 pesertamenerima rumah jenis standard,20 penerima rumah jenis deluxe dan125 peserta menerima rumahjenis teres dan 39 orang penerimadi bawah Skim Penggeranan TapakRumah di Atas Lesen TumpangSementara Daerah Temburongyang membawa kepada 214 orangpenerima keseluruhan.

Bagi memberkati majlis, doaselamat dibacakan oleh HakimMahkamah Rendah Syari’ah DaerahTemburong.

Sejurus menyempurnakan majlispenganugerahan tersebut, bagindaberkenan dijunjung berangkatmelawat di kedua-dua buah institusipendidikan di daerah ini iaituSekolah Menengah Sultan HassanBangar, diikuti ke SekolahPersediaan Arab Temburong.

Selesai membuat lawatan keinstitusi-institusi pendidikan,baginda berkenan berangkat kerumah beberapa peserta yangmenerima geran tanah di bawahSkim Penggeranan Tapak Rumah diAtas Lesen Tumpang Sementara diMukim Bangar sebelum berangkatke rumah Ketua Kampung Belingos,Yang Berhormat Awang HajiSulaiman bin Haji Ahad.

Baginda kemudiannya dijunjungberangkat melawat ke Pameran SatuKampung Satu Produk (1K1P)di Dewan Kemasyarakatan MukimBokok, RPN Kampung Rataiesebelum dijunjung berangkatmelawat ke rumah peserta-pesertayang menerima anak-anak kuncirumah dan rumah teres bagiRPN Kampung Rataie.

Sebelum berangkat meninggalkanDaerah Temburong, KebawahDYMM berkenan berangkat keMajlis Santap di Dewan Utama,Kompleks Dewan Kemasyarakatan,Pekan Bangar.

Pelaksanaan penyediaanperumahan di bawah RPN melaluiSkim Perumahan Negara dan SkimTanah Kurnia Rakyat Jati dari 1970hingga 2013, RPN pada peringkatnasional telah menyediakan lebih27 ribu buah rumah dengan sejumlahbesar di Daerah Brunei dan Muaraiaitu sebanyak 18, 339 buah rumah,

6,585 buah di Daerah Belait, 2,210buah rumah di Daerah Tutong dansebanyak 403 buah rumah di DaerahTemburong.

Menurut perangkaan JabatanKemajuan Perumahan, daripadajumlah tersebut 22, 582 unitrumah telah diperuntukkankepada pemohon-pemohon yangberkelayakan termasuk 402 orangpemohon Daerah Temburong.

KEBAWAH Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu’izzaddin Waddaulah ibni Al-Marhum Sultan Haji Omar ‘Ali Saifuddien Sa’adul Khairi Waddien, Sultan dan Yang Di-Pertuan NegaraBrunei Darussalam ketika berkenan berangkat ke Majlis Penganugerahan Anak-Anak Kunci Rumah dan Rumah Teres di Bawah Rancangan Perumahan Negara (RPN) Kampung Rataie serta Geran-Geran di Bawah SkimPenggeranan Tapak Rumah di Atas Lesen Tumpang Sementara (LTS) Bagi Daerah Temburong yang diadakan di Dewan Belalong, Dewan Kemasyarakatan, Pekan Bangar.

KEBAWAH Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu’izzaddin Waddaulah, Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalamberkenan menganugerahkan anak kunci kepada penerima di bawah RPN Kampung Rataie dan Skim Penggeranan Tapak Rumah di Atas LTS Daerah Temburong.

KEBAWAH Duli Yang Maha Mulia berkenan berangkat ke rumah calon Penggeranan LTS, Ampuan Noriah binti Ampuan Ahmad (kiri), sementara gambar kanan,baginda berkenan berangkat ke rumah Ketua Kampung Belingos, Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman bin Haji Ahad.

Dari muka 1


Tinjau dua institusi pendidikan Daerah Temburong

TEMBURONG, Sabtu, 14 Mac. -Dua buah institusi pendidikandi daerah ini melakar sejarah buatristaan masing-masing setelahmenerima keberangkatan lawatandaripada pemimpin negara yangbegitu menitikberatkan pendidikandalam kalangan rakyat danpenduduknya.

Keberangkatan lawatan KebawahDuli Yang Maha Mulia Paduka SeriBaginda Sultan Haji HassanalBolkiah Mu’izzaddin Waddaulahibni Al-Marhum Sultan Haji Omar‘Ali Saifuddien Sa’adul Khairi

Waddien, Sultan dan YangDi-Pertuan Negara BruneiDarussalam ke Sekolah MenengahSultan Hassan (SMSH) Bangardan Sekolah Persediaan ArabTemburong (SPAT) itu dibuat sejurusselepas baginda menyempurnakanPenganugerahan Anak-Anak KunciRumah dan Rumah Teres di BawahRancangan Perumahan NegaraKampung Rataie serta Geran-GeranTanah di Bawah Skim PenggerananTapak Rumah Di Atas LesenTumpang Sementara Bagi DaerahTemburong.

Mula-mula Kebawah Duli YangMaha Mulia berkenan berangkatmelawat SMSH yang terletak diPekan Bangar, satu-satunya institusipendidikan menengah di daerah ini.

Keberangkatan tiba KebawahDYMM dijunjung oleh SetiausahaTetap (Pendidikan Teras)Kementerian Pendidikan, Dr. HajiJunaidi bin Haji Abdul Rahmandan Pengetua SMSH, Awang Yusufbin Haji Mohmad.

Ketika berada di sekolah tersebut,baginda berkenan melihat dengan

lebih dekat lagi aktiviti pembelajarandi bilik-bilik darjah yang dijalankanoleh penuntut-penuntut dalam kelabtenaga, makmal sains, bilik ibadatdan bilik ICT.

Tidak ketinggalan dilawati olehbaginda ialah aktiviti yang diikutioleh para penuntut dalam biliklukisan dan kraf tangan (Art &Craft), yang mana baginda telahberkenan menerima pesambah yangdisampaikan oleh salah seorangpenuntut, Dayang Azyan Atiqahbinti Sufian bagi mewakili

penuntut-penuntut kelas berkenaan.Semasa lawatan itu juga

baginda dipersembahkan dengandemonstrasi seni mempertahankandiri iaitu seni silat dan karatedoserta permainan tradisi dan masakanmakanan sihat oleh penuntut-penuntut SMSH.

Baginda juga berkenan bagi sesibergambar ramai bersama tenagapengajar SMSH sebagai tandakenang-kenangan keberangkatanbaginda ke sekolah berkenaan.

Institusi pendidikan menengahyang pertama di daerah ini denganmatlamat untuk mengembangkankeupayaan maksima pembelajaranpenuntut bagi melahirkanwarganegara yang produktif ituketika ini mempunyai 856 penuntut,di mana 464 penuntut lelaki dan392 penuntut perempuan denganseramai 97 tenaga pengajar.

Baginda kemudian meneruskanlawatan ke SPAT, Pekan Bangar,yang mana keberangkatan tibabaginda dijunjung oleh SetiausahaTetap Kementerian Hal EhwalUgama, Dato Seri Setia AwangHaji Abdul Aziz bin Orang KayaMaharaja Lela Haji Mohd. Yussofdan Guru Besar SPAT, AwangMorsidi bin Haji Awang Tuah.

KEBAWAH Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam berkenanberinteraksi bersama seorang penuntut dari SMSH Bangar (kiri), sementara gambar kanan, baginda berkenan berangkat danmelawat ke salah sebuah kelas sekolah berkenaan.

KEBAWAH Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal BolkiahMu’izzaddin Waddaulah ibni Al-Marhum Sultan Haji Omar ‘Ali Saifuddien Sa’adulKhairi Waddien, Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam berkenanmenerima junjung ziarah daripada pelajar Sekolah Menengah Sayyidina Hassan(SMSH) Bangar yang hadir mengalu-alukan keberangkatan tiba baginda.

KEBAWAH Duli Yang Maha Mulia berkenan menyaksikan satu latihan aktiviti sekolah dari SMSH Bangar.

Oleh : Hezlinawati Haji Abdul Karim,Abu Bakar Haji Abdul Rahman

Foto : Mohamad Azmi Awang Damit, Haji Ariffin Mohd. Noor,Hamzah Mohidin, Mohd. Zul-Izzi Haji Duraman,

Pg. Amirulnizam Pg. Haji Mohd. Ali,Muhammad Asri Haji Awang Abas

BAGINDA berkenan bergambar kenangan bersama para pelajar SPAT (kiri), sementara gambar tengah dan kanan, baginda berkenan beramah mesra bersama pelajar lelaki dan perempuan SPAT.

KEBAWAH Duli Yang Maha Mulia berkenan berbual mesra bersama pelajar lelakiSekolah Persediaan Arab Temburong (SPAT).

PARA pelajar perempuan SPAT gembira kerana berpeluang bersua muka bersamaraja yang disayangi rakyat.

Ke muka 5


BAGINDA berkenan melawat dan beramah mesra bersama penerima kunci rumah, Awang Gani anak Muti (kiri), sementara gambar tengah, baginda berkenan berkunjung ke rumah peserta warga emas yang turutmenjunjung, manakala gambar kanan, baginda berangkat ke kediaman Awang Mahdini bin Kamis.

BAGINDA berkenan bergambar ramai bersama ahli Majlis Perundingan Kampung Belingos iaitu etikabaginda berkenan berangkat ke rumah Ketua Kampung, Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman bin HajiAhad.

KEBAWAH Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara BruneiDarussalam berkenan berangkat ke rumah Ketua Kampung Menangah, Mejar (B) Ampuan Hussain binAmpuan Mattahir.

Semasa lawatan julung-julung kalinyake sekolah berkenaan, baginda berkenanmenyaksikan sesi pembelajaran di bilik-bilikdarjah di SPAT iaitu Bilik Serbaguna (Tahun 6Al Fusaha), Bilik Perpustakaan (Tahun 8 AnNusyata), Tahun 7 Al Azkia, Tahun 8 Al Ulamadan berkesempatan beramah mesra bersamapara pelajar di sekolah tersebut.

Sebelum berangkat meninggalkan SPAT,baginda berkenan bagi sesi bergambar ramaibersama tenaga pengajar SPAT dan SekolahUgama Pengiran Muda Mohammad Bolkiah,Temburong (SUPMMBT).

Sejak penubuhannya pada tahun 1997Masihi, SPAT ditempatkan dalam bangunanSUPMMBT dengan prinsip ‘Ke ArahKemuliaan dan Ketinggian’ dan mempunyaimatlamat membentuk individu Muslim yangberiman, berilmu dan beramal berlandaskanajaran-ajaran Islam.

Penubuhan sekolah ini adalah untukmencapai matlamat meningkatkan kualitipendidikan ugama di daerah ini dan juga untukmerealisasikan wawasan Jabatan PengajianIslam untuk menubuhkan sekolah Arab di setiapdaerah di Negara Brunei Darussalam.

Sekolah ini menempatkan 105 penuntut dari

BAGINDA berkenan bergambar kenangan bersama para penerima kunci rumah dan keluarga, Dayang Ramlah binti Karim (kiri) dan Awang Abdul Rahim bin Haji Damit (tengah) serta Dayang Norliah binti Abu Bakar(kanan).

Tahun 5 hingga Tahun 8.Lawatan membuktikan keprihatinan baginda

terhadap perkembangan dan kemajuanpendidikan di negara ini termasuklah di DaerahTemburong, di mana pendidikan merupakansalah satu bidang utama dalam Wawasan Brunei2035 yang memberi penekanan terhadap rakyatyang berpendidikan, berkemahiran tinggi danberjaya.

Dari muka 4

KEBAWAH DYMM berkenan menandatangani potretwajah baginda semasa berangkat ke rumah calonPenggeranan LTS, Ampuan Noriah binti AmpuanAhmad.

KEBAWAH Duli Yang Maha Mulia berkenan berangkat ke rumah Ketua Kampung Menangah, Mejar (B)Ampuan Hussain dan seterusnya menyaksikan pameran.


DAYANG Simau anak Inin.AWANG Yussof bin Haji Jeruddin.DAYANGKU Mashadilinah binti PengiranMomin.

Pameran 1K1P tarik perhatian Kebawah DYMMTEMBURONG, Sabtu, 14 Mac. -Produk-produk yang dihasilkan melaluiprojek Satu Kampung Satu Produk(1K1P) diharap akan dapat meningkat-kan sosioekonomi masyarakat kampungdan seterusnya membudayakan sikap‘bantu diri dan sara diri’ demimengurangkan kebergantungan kepadapihak lain khasnya kerajaan semata-mata.

Beberapa produk tersebut telahdipamerkan di Dewan KemasyarakatanMukim Bokok, terletak di RancanganPerumahan Negara (RPN) KampungRataie, Mukim Bokok semasakeberangkatan Kebawah Duli YangMaha Mulia Paduka Seri Baginda SultanHaji Hassanal Bolkiah Mu’izzaddinWaddaulah ibni Al-Marhum Sultan HajiOmar ‘Ali Saifuddien Sa’adul KhairiWaddien, Sultan dan Yang Di-PertuanNegara Brunei Darussalam.

Keberangkatan tiba Kebawah DuliYang Maha Mulia Paduka Seri BagindaSultan dan Yang Di-Pertuan NegaraBrunei Darussalam dijunjung olehSetiausaha Tetap Kementerian HalEhwal Dalam Negeri, Awang HajiMohammad ‘Abdoh bin Dato SeriSetia Haji Abdul Salam.

Antara produk-produk yangdipamerkan termasuklah produk manikdan tenunan kraf tangan, biskut,ambulong, mi kering Senukoh, kerepekkeladi, wajid keladi dan beberapaproduk lain oleh beberapa buah majlisperundingan kampung yang bergiat aktifdi daerah ini.

Semasa keberangkatan bagimenyaksikan pameran 1K1P itu,baginda juga berkenan menerimapesambah daripada penghulu-penghuludan ketua-ketua kampung di daerah inisebelum berkenan bagi sesi bergambarramai.

Keberangkatan baginda itu dibuatsejurus selepas menyempurnakanPenganugerahan Anak-Anak KunciRumah dan Rumah Teres di Bawah RPNKampung Rataie serta Geran-GeranTanah di bawah Skim PenggerananTapak Rumah di Atas Lesen TumpangSementara Bagi Daerah Temburong.

Dengan adanya penghasilanproduk-produk oleh Ahli-ahli MajlisPerundingan Mukim dan Kampung itudiharap akan dapat menjadi pemangkinkepada pembangunan, kemajuankecemerlangan masyarakat mukim dankampung.

Penerima anak kunci rumah lahirkan menjunjung kasih

TEMBURONG, Sabtu, 14 Mac.-Penganugerahan Anak-Anak KunciRumah dan Rumah Teres di BawahRancangan Perumahan NegaraKampung Rataie serta Geran-GeranTanah di Bawah Skim PenggerananTapak Rumah di Atas Lesen TumpangSementara Bagi Daerah Temburongmencerminkan keprihatinan danpemedulian Kebawah Duli Yang MahaMulia Paduka Seri Baginda Sultan danYang Di-Pertuan Negara BruneiDarussalam kepada rakyat danpenduduk negara ini yang secaralangsung membuktikan komitmenkerajaan dalam mendukung hasrat dancita-cita baginda khususnya dalammenyediakan perumahan yangberkonsepkan daya tahan dan mapan,selaras dengan salah satu objektifRancangan Kemajuan Negara untukmempertingkatkan kualiti kehidupanrakyat.

Justeru, dengan majlispenganugerahan tersebut, merupakandetik yang sangat ditunggu-tungu oleh

para penerima sejak sekian lamamengimpikannya untuk memilikirumah kediaman.

Bersempena dengan majlis tersebut,para penerima rata-rata melahirkanperasaan syukur dan gembira serta

menjunjung kasih di atas keprihatinanKebawah Duli Yang Maha Muliadalam menunaikan impian merekaitu.

Menurut Dayangku Mas Hadilinahbinti Pengiran Momin yangmerupakan penerima rumah teresRancangan Perumahan NegaraKampung Rataie melahirkan perasaangembira dan syukur kerana penantianselama 18 tahun berakhir dengan

kegembiraan.Beliau yang sebelumnya tinggal di

barek Jabatan Daerah Temburongtinggal bersama suami dan dua oranganaknya.

“Alhamdulillah, syukur, senangrasanya mempunyai rumah sendiridaripada di barek dan dengan adanyarumah baharu ini rasanya kami lebihberdikari,” ujarnya.

Untuk itu, beliau melahirkan

perasaan junjung kasih yangsetingginya atas penganugerahanrumah teres tersebut yang secaralangsung memenuhi keperluanmereka.

Manakala bagi penerima yang samaAwang Yussof bin Haji Jeruddin yangberusia 49 tahun, bertugas sebagaianggota bomba berasa terharu dansangat beruntung atas penganugerahantersebut.

Katanya, dengan penganugerahanitu secara langsung meringankanbeban beliau terutama apabilamemikirkan tamat perkhidmatan(pencen) khususnya dalam kadarpembayaran rumah yang akandilunasi.

Sementara bagi Dayang Simauanak Inin, penganugerahan ini amatbererti dalam hidupnya dan baginyatidak lagi akan tertumpang-tumpang dirumah orang tuanya selepas sekianlama apatah lagi mempunyai empatorang anak dan dua orang cucu.

Beliau yang merupakan ibu tunggalturut melahirkan rasa menjunjungkasih di atas penganugerahan tersebutyang secara langsung menggambarkanbaginda itu seorang pemimpin yangprihatin tentang kebajikan rakyat tanpamengira bangsa dan agama.

Oleh : Abu Bakar Haji Abdul RahmanFoto : Pg. Amirulnizam Pg. Haji Mohd. Ali

Oleh : Hezlinawati Haji Abdul Karim, Abu Bakar Haji Abdul RahmanFoto : Mohamad Azmi Awang Damit, Haji Ariffin Mohd. Noor, Hamzah Mohiddin, Mohd. Zul-Izzi Haji Duraman,

Pg. Amirulnizam Pg. Haji Mohd. Ali, Muhammad Asri Haji Awang Abas

KEBAWAH Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu’izzaddin Waddaulah ibni Al-Marhum Sultan Haji Omar ‘Ali Saifuddien Sa’adul Khairi Waddien,Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam berkenan berangkat melawat pameran dan penjualan Satu Kampung Satu Produk dari salah sebuah Mukim di Dewan Rataie.

KEBAWAH Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam berkenan bergambar ramai bersama Ahli-ahli MajlisPerundingan Mukim dan Kampung di Dewan Rataie.


CIPTA buka penyertaan negara ASEAN

JERUDONG, Sabtu, 14 Mac. - DuliYang Teramat Mulia Paduka SeriPengiran Muda Mahkota PengiranMuda (Dr.) Haji Al-Muhtadee Billahibni Kebawah Duli Yang MahaMulia Paduka Seri Baginda SultanHaji Hassanal Bolkiah Mu'izzaddinWaddaulah, Menteri Kanan diJabatan Perdana Menteri (JPM),Pro Canselor Institut TeknologiBrunei (ITB) berkenan berangkat keMajlis Anugerah CIPTA PengiranMuda Mahkota 2015 di RoyalBerkshire Hall, Royal Brunei Poloand Riding Club.

Keberangkatan tiba Duli YangTeramat Mulia Paduka Seri PengiranMuda Mahkota Pengiran Muda (Dr.)Haji Al-Muhtadee Billah, selakuPenaung Anugerah CIPTAPengiran Muda Mahkota dijunjungoleh Menteri Pendidikan, YangBerhormat Pehin Orang Kaya SeriKerna Dato Seri Setia (Dr.) HajiAwang Abu Bakar bin Haji Apong;Naib Canselor ITB, Profesor MadyaDr. Hajah Zohrah binti HajiSulaiman, selaku Pengerusi Majlisdan Pengarah Urusan Brunei LNGSendirian Berhad, Awang Mohamad

bin Haji Awang Damit.Majlis bermula dengan bacaan

Surah Al Faatihah dipimpin olehTimbalan Mufti Kerajaan, YangDimuliakan Pehin Orang KayaPaduka Setia Raja Dato Paduka SeriSetia Awang Haji Suhaili bin HajiMohiddin.

Naib Canselor ITB, ProfesorMadya Dr. Hajah Zohrah, selakuPengerusi Majlis pada sembahalu-aluan menjelaskan, pada tahunini buat pertama kalinyapertandingan telah dibukakankepada negara-negara ASEAN,yang mana dua kategori telahdiperkenalkan, iaitu ‘New Inventionand Innovation’ dan ‘YoungInventor’.

Pertandingan kali ini jugamenyaksikan satu kategori baru,iaitu ‘Smart Junior’ yang telahdiperkenalkan kepada penuntut-penuntut sekolah menengah Tahun 7hingga 9.

"ITB akan sama-sama berusahadengan agensi-agensi yangberkenaan untuk terus memainkanperanan yang berterusan di dalammenjana bakat reka cipta dan inovasi

dalam kalangan masyarakattempatan," jelasnya.

Duli Yang Teramat Muliaseterusnya berkenan mengurniakansabda perasmian Bulan InovasiITB sempena 10 Tahun PenubuhanPertandingan Anugerah CIPTAPengiran Muda Mahkota.

DYTM kemudian berkenanmenyaksikan tayangan multimediamengenai perkembanganprojek-projek CIPTA bermula tahun2005 hingga 2015.

Presiden Yayasan Sains danTeknologi dan Ketamadunan UnitedKingdom, Profesor Dr. SalimAl-Hassani selaku Ketua PanelHakim CIPTA 2015 dalam sembahulasan penghakiman menjelaskan,sebahagian daripada produk yangdipertandingkan bertaraf inovasikelas dunia.

DYTM kemudian berkenanmenyempurnakan penyampaianAnugerah CIPTA Pengiran MudaMahkota 2015 kepada parapemenang bagi lima kategori.

Tidak ada pemenang pertama dankedua bagi Kategori PenciptaanProduk, Proses atau TeknologiBaru.

Bagaimanapun tempat ketigadisandang bersama Projek SMaildari ITB yang diketuai oleh AwangMohammad Adi Mukmin bin Sarbinidan Projek GZUP Dual Way SteeringBox System for Vehicle ciptaanAwang Haji Zupri bin Haji Kamis.

Kedua-dua pemenang menerimahadiah wang tunai BND4,000berserta sijil dan piala.

Tempat pertama bagi KategoriPengubahsuaian Produk, Proses atauTeknologi Sedia Ada dimenangi olehProjek Smart Shower 2.0 dari ITBdiketuai oleh Matius anak Belayandan menerima hadiah wang tunaiBND8,000 sijil berserta piala.

Project School Goes Mobile danProjek Kalakati Small ElectricVehicle making-masing memenangitempat kedua dan ketiga sertamenerima hadiah wang tunaiBND6,000 dan BND4,000 bersertasijil dan piala.

Sementara bagi KategoriPenciptaan Produk, Proses atauTeknologi Baru atauPengubahsuaian Produk, Proses atauTeknologi Yang Sedia Ada bagipencipta-pencipta muda tidak adapemenang tempat pertama.

Projek Techno Headphone StationTH-01 dan SMB Compact ActiveBody (CAB) Cooling Suitmasing-masing memenangi tempatkedua dan ketiga dan menerimahadiah wang tunai BND3,000 danBND2,000 berserta sijil dan piala.

Bagi Kategori ‘Smart Junior’ yang

baru diperkenalkan juga tidak adapemenang tempat pertama.

Projek Covel dan Astyclipmasing-masing memenangi tempatkedua dan ketiga dan menerimahadiah wang tunai BND800 danBND500 berserta sijil dan piala.

Sementara Kategori ASEANPertandingan CIPTA Pengiran MudaMahkota 2015 yang juga barudiperkenalkan dimenangi olehProjek Green Tea Nanocarriers toFight Cancer dari Institute ofBioengineering and NanotechnologySingapore yang diketuai olehDr. Joo Eun Chung dan menerimawang tunai BND8,000 berserta sijildan piala.

DYTM juga berkenaanmenyampaikan Anugerah HonorableMansion kepada Projek Extraction ofVitamin E using Palm Fatty AcidDistillate dari Curtin UniversityMalaysia yang diketuai olehHow Teck Kien.

Projek ini diberikan pengiktirafankhas atas usaha-usaha merekaserta bagi mendorong ke arahmengembangmajukan lagi produkmereka.

DYTM seterusnya berkenanmenyempurnakan penyampaianAnugerah Khas CIPTA PengiranMuda Mahkota yang julung-julungkali diberikan kepada juarakeseluruhan yang dimenangi olehProjek Green Tea Nanocarriers toFight Cancer dari Institute ofBioengineering and NanotechnologySingapore dengan menerima wangtunai BND10,000 berserta pialarebutan.

DYTM kemudian berkenanmenerima pesambah daripadaJawatankuasa Penganjur CIPTA2015.

Bagi memberkati majlis, DoaSelamat dibacakan sekali lagi olehTimbalan Mufti Kerajaan, YangDimuliakan Pehin Orang KayaPaduka Setia Raja Dato Paduka SeriSetia Haji Awang Suhaili bin HajiMohiddin.

Pertandingan CIPTA dianjurkandua tahun sekali sejak dilancarkanpada tahun 2005.

Selepas berkenan menyempurna-kan Majlis Anugerah CIPTAPengiran Muda Mahkota 2015,DYTM berkenan berangkatmenyaksikan pameran.

Pertandingan dianjurkan oleh ITBdengan kerjasama tajaan BruneiLNG Sendirian Berhad bagimelahirkan generasi yang lebihberinisiatif dan kreatif.

Pertandingan CIPTA PengiranMuda Mahkota 2015 memfokuskantema ‘Ke Arah Negara Pintar’disertai oleh 45 buah projek.

Anugerah CIPTA Pengiran MudaMahkota adalah satu inisiatifyang perlu diberi keutamaanmemandangkan ia bertepatan denganaspirasi negara dalam usahamelahirkan para pencipta yangkreatif dan inovatif dalam inovasisains dan teknologi terutamanyadalam kalangan belia dan pelajartempatan.

Ia juga dapat menjadi wasitahyang akan terus memberi ruang danpeluang yang seluas-luasnya kepadaorang ramai dan pelajar-pelajarmaktab, sekolah, teknikal danvokasional yang mempunyai minatdan daya kreativiti tinggi untukmencipta rekaan-rekaan yangberprestij dan berfaedah bagikesejahteraan hiasan hidup manusiasejagat.

Oleh : Dk. Siti Redzaimi Pg. Haji AhmadFoto : Masri Osman, Mohd. Sahrizal Haji Said

DULI Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota Pengiran Muda (Dr.) Haji Al-Muhtadee Billah, Menteri Kanandi JPM, Pro Canselor ITB berkenan berangkat ke Majlis Anugerah CIPTA Pengiran Muda Mahkota 2015.

DULI Yang Teramat Mulia semasa berkenan menyempurnakan pengurniaan hadiahkepada pemenang yang menyertai Anugerah CIPTA Pengiran Muda Mahkota 2015.

DULI Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota Pengiran Muda (Dr.)Haji Al-Muhtadee Billah ibni Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri BagindaSultan Haji Hassanal Bolkiah Mu'izzaddin Waddaulah, Menteri Kanan di JabatanPerdana Menteri (JPM), Pro Canselor Institut Teknologi Brunei (ITB) berkenanmengurniakan sabda perasmian Bulan Inovasi ITB sempena 10 Tahun PenubuhanPertandingan Anugerah CIPTA Pengiran Muda Mahkota.

DYTM semasa berkenan berangkat melawat pameran CIPTA Pengiran Muda Mahkota2015.


Laporan : Saerah Haji Abdul GhaniFoto : Mohd. Sahrizal Haji Said, Dk. Nur Hafilah Pg. Osman


MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015

Transformasi pendidikan di bawahIBTE giat dilaksanakan

BANDAR SERI BEGAWAN,Rabu, 11 Mac. - Menteri Pendidikan,Yang Berhormat Pehin Orang KayaSeri Kerna Dato Seri Setia (Dr.)Haji Awang Abu Bakar bin HajiApong berkata, usaha transformasipendidikan teknik dan vokasionaldi bawah Institusi PendidikanTeknikal Brunei (IBTE) kini sedanggiat berjalan.

Menurut Yang Berhormat,Kebawah Duli Yang Maha MuliaPaduka Seri Baginda Sultan dan

Yang Di-Pertuan Negara BruneiDarussalam telah memperkenankansatu perintah yang dipanggil PerintahInstitut Pendidikan Teknikal Brunei2014 yang menjadi perintis kepadaperkembangan dan transformasipendidikan teknikal dan vokasionaldi negara ini.

Di bawah agenda transformasi ini,jelas Yang Berhormat, ia memfokuskepada modaliti kerjasama rapatantara pendidikan teknik danvokasional, agensi kerajaan danindustri.

“Program-program yangdikemaskinikan mengikut kehendakatau demand driven, dan piawaianindustri untuk melahirkan tenagakerja yang mempunyai kelayakandan kemahiran yang diiktiraf olehindustri. Sehubungan dengan itu,pelbagai program baharu yangmematuhi Energy IndustryCompetency Framework (EICF)telah ditawarkan sejak Julai 2013Masihi dengan kerjasama JabatanTenaga di Jabatan Perdana Menteri,”ujar Yang Berhormat pada MesyuaratPertama dari Musim PermesyuaratanKesebelas Majlis Mesyuarat Negara(MMN) yang bersidang pada harikelima di Dewan Majlis MMN.

Sejak ia diperkenalkanpada bulan Julai 2013 sehinggaDisember 2014 Masihi, ujar YangBerhormat, secara keseluruhannya,jumlah pelajar yang memasukiprogram-program yang EICFcompliant dan di Brunei MaritimeAcademy (BMA) adalah seramai1,255 orang dan satu lagi inisiatifialah apabila Politeknik Bruneiditubuhkan pada Januari 2012 Masihiyang telah melahirkan graduanpertamanya awal tahun ini.

Menurut Yang Berhormat,penubuhan Politeknik Bruneidihasratkan untuk memberikanpeluang dan laluan kepadapelajar-pelajar pasca menengahdan lepasan institusi teknikaluntuk meneruskan pengajian danmeningkatkan kemahiran merekadalam bidang-bidang teknikal danvokasional.

Yang Berhormat menambah,program-program yang ditawarkan diPoliteknik Brunei adalah responsifkepada kehendak ekonomi negaradan berbentuk demand driven,

dengan itu Politeknik Bruneibekerja rapat dengan pihak industridalam melahirkan graduan yangberkemahiran tinggi dan kompeten.

“Sehubungan dengan itu, atastitah perkenan Kebawah DYMMPaduka Seri Baginda Sultan danYang Di-Pertuan Negara BruneiDarussalam, sebuah bangunansekolah yang pada mulanya dibinasebagai sekolah menengah di Lumut,Kuala Belait kini akan digunakansebagai kampus Sekolah Sains danKejuruteraan, Politeknik Brunei.Keputusan ini dibuat setelahKementerian Pendidikan mengambilkira faktor unjuran demografi dikawasan berkenaan, prioritikementerian berimpak tinggi danjuga pandangan stakeholders.Kedudukan bangunan ini yangberhampiran dengan industri minyakdan gas akan memudahkan interaksidan logistik pembelajaran antaraPoliteknik Brunei dan pihakindustri,” terangnya.

Pertambahan prasarana PoliteknikBrunei ini, jelas Yang Berhormat,

akan menampung keperluantambahan bilangan pelajar jurusansains dan kejuruteraan, yang dijangkaakan meningkat dengan pengambilanalih program-program kejuruteraandi Peringkat Diploma yangditawarkan di Institut TeknologiBrunei (ITB) pada bulan Julai tahunini dan pada peringkat awal peralihanini, kemudahan-kemudahan makmaldi ITB juga akan masih digunakan.

Menjadi rakyat Brunei: Perlu mematuhisyarat di bawah undang-undang

Lesen 16, 17 inisiatif dapatkan tawaran kerja kerajaan

BANDAR SERI BEGAWAN,Rabu 11 Mac. - Kementerian HalEhwal Dalam Negeri (KHEDN)memberikan galakan kepada setiapMajlis Perundingan Mukim danKampung (MPMK) untuk memilikiLesen Pendaftaran 16 & 17 sebagaiinisiatif untuk menyertai perusahaanatau kegiatan-kegiatan dalammendapatkan pelbagai tender atautawaran kerajaan.

Bagaimanapun, Menteri Hal EhwalDalam Negeri, Yang BerhormatPehin Udana Khatib Dato PadukaSeri setia Ustaz Haji AwangBadaruddin bin Pengarah DatoPaduka Haji Othman menjelaskan iatertakluk kepada Peraturan-Peraturan Kewangan dan syarat-syarat tender yang akan dikenakan.

Demikian terang Yang BerhormatMenteri Hal Ehwal Dalam Negerisemasa menjawab pertanyaan yangdisuarakan oleh Yang BerhormatAwang Haji Ramli bin Haji Lahitmengenai peluang atau keistimewaanMPMK mendapatkan pelbagaitawaran dalam pelbagai kerja sepertipemotongan rumput danpembersihan jalan-jalan kecil dikampung yang dapat memberikanruang pekerjaan kepada penduduk

kampung yang tidak bekerja.Dengan memiliki lesen berkenaan,

jelas Yang Berhormat Menteri HalEhwal Dalam Negeri, setiapmajlis-majlis perundingan yangdianggotai oleh anak-anak buahkampung dapat melaksanakanpelbagai kontrak bagi membersihkankawasan masing-masing dalamsama-sama bertanggungjawabmenjaga persekitaran kampung, disamping mendapat keuntungan.

Menyentuh mengenai peruntukanbagi menghantar ahli MPMK bagimengikuti kursus penghasilan produkyang sudah dikenal pasti di luarnegara yang juga dibangkitkan olehYang Berhormat Awang Haji Ramli,Yang Berhormat Pehin menjelaskansejauh ini belum terdapat peruntukanseumpamanya.

Bagaimanapun Menteri Hal EhwalDalam Negeri mengharapkan jika adapeluang atau kesempatan mengikutiekspo di luar negara atau lawatan-lawatan sambil belajar di bawahPejabat-pejabat Daerah, KHEDN,Ahli-ahli MPMK setentunya akandapat mengetengahkan barang buatanBrunei jika ia diluluskan di bawahperbelanjaan kerajaan.

Laporan : Siti Muslihat Haji SallehFoto : Mohd. Sahrizal Haji Said, Dk. Nur Hafilah Pg. Osman

“KESIMPULANNYA, untuk mengatakanbahawa Akta Taraf Kebangsaan Tahun 1961itu seolah-olah menyekat untuk memasukkan

ataupun menjadikan orang-orang yangdilahirkan di Negara Brunei Darussalam

sehingga umur 60 tahun supaya mereka itudijadikan rakyat berdasarkan kelahiran

dengan umur 60 tahun, untuk kepentinganNegara Brunei Darussalam dalam jangka

panjang maka Akta Taraf Kebangsaantersebut tidaklah perlu dipinda atau diubah.”

MENTERI Pendidikan, Yang BerhormatPehin Orang Kaya Seri Kerna Dato SeriSetia (Dr.) Haji Awang Abu Bakar binHaji Apong.

MENTERI Hal Ehwal Dalam Negeri,Yang Berhormat Pehin Udana KhatibDato Paduka Seri Setia Ustaz Haji AwangBadaruddin bin Pengarah Dato PadukaHaji Othman.

YANG Berhormat Pehin KapitanLela Diraja Dato Paduka AwangGoh King Chin.

YANG Berhormat Awang Haji Ramlibin Haji Lahit.

BANDAR SERI BEGAWAN,Rabu, 11 Mac. - Akta TarafKebangsaan sudah ada pada tahun1961 yang mana menetapkan rak-yat jati terdiri daripada tujuh puak,manakala rakyat-rakyat yang lainboleh menjadi rakyat apabilamemenuhi syarat-syarat menjadirakyat, iaitu antaranya lama tinggaldi negara ini dan lulus bahasa.

Demikian dijelaskan olehMenteri Hal Ehwal Dalam Negeri,Yang Berhormat Pehin UdanaKhatib Dato Paduka Seri SetiaUstaz Haji Awang Badaruddin binPengarah Dato Paduka HajiOthman semasa menjawabpersoalan yang disuarakan oleh

Yang Berhormat Pehin KapitanLela Diraja Dato Paduka AwangGoh King Chin pada MesyuaratPertama dari Musim Permesyua-ratan Kesebelas Majlis MesyuaratNegara (MMN) yang bersidangpada hari kelima di Dewan MajlisMMN, di sini.

“Adapun CI (Certificate ofIdentification) ini, dijelaskan se-dikit pada tahun 1979 apabila Pin-daan Perjanjian dengan KerajaanBritish untuk membolehkan kitamerdeka mengambil alih semulatanggungjawab antarabangsasepenuhnya sebagai sebuah negarayang merdeka, perkara ini telahtimbul, iaitu di mana dalamExchange of Notes antaraKebawah Duli Yang Maha MuliaPaduka Seri Baginda Sultan danYang Di-Pertuan Negara BruneiDarussalam dengan KerajaanInggeris berhubung dengan rakyatBritish setelah Negara Brunei

Darussalam Merdeka,” ujarYang Berhormat.

Menurut, Yang BerhormatPehin, dalam Exchange of Notesitu, telah dijelaskan mereka bolehmenjadi rakyat dan boleh tinggal diBrunei, boleh menjadi rakyatapabila memenuhi syarat-syaratdi bawah undang-undang yang ada,jadi kemerdekaan tidak mengubahAkta Taraf Kebangsaan,mengekalkannya kerana itu sangatutama kepada Negara BruneiDarussalam.

“Kesimpulannya, untukmengatakan bahawa Akta TarafKebangsaan Tahun 1961 ituseolah-olah menyekat untukmemasukkan ataupun menjadikanorang-orang yang dilahirkan diNegara Brunei Darussalamsehingga umur 60 tahun supayamereka itu dijadikan rakyatberdasarkan kelahiran denganumur 60 tahun, untuk kepentinganNegara Brunei Darussalam dalamjangka panjang maka Akta TarafKebangsaan tersebut tidaklah perludipinda atau diubah,” terang YangBerhormat.

HARI ISNIN 16 MAC 2015 9MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015


Laksanakan perbelanjaansecara strategik, holistikBANDAR SERI BEGAWAN, Rabu,11 Mac. - Dalam menyahut titahKebawah Duli Yang Maha MuliaPaduka Seri Baginda Sultan dan YangDi-Pertuan Negara BruneiDarussalam bagi menitikberatkanperbelanjaan berhemah danvalue for money dalam peruntukankewangan dan perbelanjaan negara,adalah penting bagi KementerianPendidikan untuk memastikan segalaperancangan dan strategi yangdilaksanakan akan membawa kedestinasi Wawasan Negara 2035.

Untuk itu, jelas MenteriPendidikan, Yang Berhormat PehinOrang Kaya Seri Kerna Dato SeriSetia (Dr.) Haji Awang Abu Bakarbin Haji Apong, KementerianPendidikan kini mengambil langkahmelaksanakan perbelanjaan secarastrategik dan holistik denganmemahami dan menilai hasilatau outcome yang akan dapatdihasilkan oleh projek-projek yangsedang dan bakal dilaksanakan agarianya membuahkan limpahan dankesan berganda (multiplier effect)

ke atas ekonomi dan kesejahteraanrakyat dan penduduk negara ini.

“Apa jua inisiatif, program danprojek yang Kementerian Pendidikanrancangkan berasaskan keutamaan,keberhasilan dan impak. Iadilaksanakan dengan pelanimplementasi dan pemantauan yang

persoalan besar ialah apakahkesinambungannya? Adakah akseskepada pasaran, persekitaranperniagaan dan sumber, danrangkaian serta pementorankeusahawanan sudah tersedia? Inibermakna, pendidikan cuma satuekosistem yang besar yangmemerlukan peranan lebih dari satupihak untuk mencapai apa juakejayaan yang diharapkan.

Oleh itu Yang Berhormat berharapuntuk bersama-sama menggemblengtenaga dan berganding bahu dalammerealisasikan harapan kita untukmelahirkan sistem pendidikan yangcemerlang dalam melahirkan modalinsan berkualiti yang mempunyainilai-nilai tinggi Melayu IslamBeraja (MIB).

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu,11 Mac. - Membatalkan semua kuotayang tidak digunakan (unused quota)merupakan perkara utama dalampelaksanaan Peraturan atau DasarBuruh baharu mengenai kuotapekerja atau buruh yang telahdiumumkan oleh Kerajaan KebawahDuli Yang Maha Mulia Paduka SeriBaginda Sultan dan Yang Di-PertuanNegara Brunei Darussalam melaluiKementerian Hal Ehwal DalamNegeri (KHEDN).

Menteri Hal Ehwal Dalam Negeri,Yang Berhormat Pehin Udana KhatibDato Seri Setia Ustaz Haji AwangBadaruddin bin Pengarah DatoPaduka Haji Othman menjelaskan,terdapat sebanyak 71,000 kuota yangtidak digunakan.

Bagaimanapun, syarikat-syarikatyang memerlukan untukmendatangkan pekerja di bawahkuota yang tidak terpakai ini, tambahYang Berhormat hendaklah membuatrayuan untuk dipertimbangkan.

Demikian dinyatakan oleh YangBerhormat Menteri Hal EhwalDalam Negeri ketika menjawabsoalan yang diajukan oleh Yang

Berhormat Awang Haji Ramli binHaji Lahit yang membangkitkanpersoalan sejauh mana pengambilanpekerja tersebut dilaksanakan.

“Jumlah syarikat yang datang dandipotong kuotanya adalah sebanyak1,487 buah syarikat. Sementarajumlah kuota daripada 1,487syarikat ini, untuk mendatangkanmenggunakan unused quota itutidak diluluskan sebanyak 7,879,”terangnya pada MesyuaratPertama dari Musim PermesyuaratanKesebelas Majlis Mesyuarat Negara(MMN) yang bersidang padahari kelima di Dewan Majlis,

Bangunan MMN.Menyentuh mengenai

langkah-langkah yang sudahdiambil oleh agensi-agensiyang bertanggungjawab untukmerealisasikan peraturan tersebutkepada pengusaha-pengusahaterlibat, Yang Berhormat Menteri HalEhwal Dalam Negeri menerangkanbahawa luar bandar dan pedalamantidak lagi dibenarkan mendatangkanpekerja-pekerja asing atauwork permit tidak lagi dikeluarkanuntuk perniagaan di luar daerah.

“Kalau ada keperluan berbisnesbiarlah orang-orang kitani disana, benar-benar pemeganglesen yang melaksanakan danmenjalankannya,” tambahnya.

Menurut Yang Berhormatperaturan tersebut juga dikenakan

kepada pengusaha-pengusahayang baharu.

“Mereka akan dimaklumkandalam tempoh tiga tahun, merancangbagi jawatan-jawatan dalamsyarikatnya diisi oleh anaktempatan,” ujarnya lagi.

Menyentuh mengenai cadanganuntuk menubuhkan satu UnitLatihan di Jabatan Buruh ataupihak swasta bagi menarik minatanak-anak tempatan menceburibidang pengurusan rumah tanggaatau Pembantu Rumah Tanggayang juga dibangkitkan oleh YangBerhormat Awang Haji Ramli, YangBerhormat Menteri Hal Ehwal DalamNegeri menyambut baik cadanganproaktif tersebut dan berharap pihakswasta tampil mengadakan pusatlatihan sedemikian.

jelas sambil diiringi dengan penunjukprestasi utama (Key PerformanceIndicators) yang telus agar impaknyaakan dapat dipastikan selaras denganhasrat Wawasan Negara Brunei2035,” jelas Yang Berhormat padaMesyuarat Pertama dari MusimPermesyuaratan Kesebelas MMNdi Dewan Majlis, di sini.

Sehubungan dengan itu,Kementerian Pendidikan pada Mei2014 Masihi, jelas Yang Berhormat,telah menubuhkan sebuah unitbaharu yang dikenali sebagaiStrategic Enterprise, Performanceand Delivery Unit (SEPaDU).

Jelas Yang Berhormat, ia adalahuntuk memastikan Pelan StrategikKementerian Pendidikan dapatdilaksanakan dengan berkesan danteratur dan insyaaAllah, SEPaDUjuga menentukan KementerianPendidikan sentiasa dalam trajektoriyang dirancangkan untuk menuju

destinasi 2035.Berdasarkan pengalaman

Kementerian Pendidikan,pelaksanaan apa jua inisiatif danprojek itu sudah setentunya akanmembawa hasil dan cabaran yangdijangka dan tidak dijangka.

“Adalah penting bagi setiapcabaran itu dilihat secara positifdengan menukarnya menjadisatu peluang atau opportunity.Dalam pada itu, mindset positifdan keusahawanan adalah amatmustahak. Namun ini permulaansahaja. Kesinambungan bagi merekayang mempunyai minda ini adalahperlu untuk memastikan merekaakan disediakan landasan atauplatform untuk terus berkembang,”tegas Yang Berhormat.

Walaupun 1,222 orang pelajartelah terlibat dalam AgendaKeusahawanan Kebangsaan (NEA),jelas Yang Berhormat lagi,

Dasar Buruh Baharu: Kuota tidak dipakai dibatalkan

YANG Berhormat Awang Haji Ramlibin Haji Lahit.


'Building and Construction' sebagaikluster penyelidikan akan dipertimbangkan

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - Pelbagaikelompok Kluster Penyelidikanatau Research Cluster telahdibentuk di institusi-institusipengajian tinggi di negara ini. Iamerangkumi beberapa bidang terasatau utama seperti Biodiversiti,Tenaga, Agroteknologi danKeselamatan Makanan (FoodSecurity and Agrotechnology),Pengajian Asia, Perbankan danKewangan Islam, Minyak dan Gas,Teknologi Hijau serta PenyelidikanMushaf Shafie dan sebagainya.

Ahli Majlis Mesyuarat Negara(MMN) Yang Berhormat HajiAwang Ahmad Morshidi bin PehinOrang Kaya Digadong Seri DirajaDato Laila Utama Haji AwangAbdul Rahman percaya kelompokpendidikan untuk menjadikanpelajar-pelajar di InstitutPendidikan Teknikal Brunei bagi

membolehkan graduan institusi ituemployable di industri tempatandan malah di luar negeri. Dari itu,Yang Berhormat bertanyamengapa bidang ‘Building andConstruction’ tidak termasukdalam kelompok berkenaan.

Memandangkan negaramengeluarkan perbelanjaanberbilion-bilion ringgit bagipembangunan negara, kebanyakantenaga kerja dalam kontraktor-kontraktor tempatan yang sudahbertapak di negara ini adalah darikalangan tenaga kerja luar negarayang berkemungkinan atauberkaitan dengan kemahiran yangmasih kurang dalam kalangantenaga kerja tempatan, makaadalah disarankan agar bidang‘Building and Construction’ dapatdirangkumkan ke dalam bidangteras atau utama klusterpenyelidikan Institut Pendidikan

Teknikal, menurut Yang Berhormatlagi pada hari keenam sesi petangMajlis Mesyuarat Pertama dariMusim Permesyuaratan KesebelasMMN 2015 yang berlangsung diDewan Persidangan MMN.

Menjawab saranan YangBerhormat berkenaan, MenteriPendidikan, Yang Berhormat PehinOrang Kaya Seri Kerna Dato SeriSetia (Dr.) Awang Haji Abu Bakarbin Haji Apong memahamibahawa penyelidikan tersebutlebih relevan untuk dilaksanakandi peringkat universiti.

Maka cadangan berkenaanmungkin dapat disalur ataudikemukakan nanti kepadaInstitut Teknologi Brunei (ITB),iaitu sebuah institusi yangmemfokus kepada bidangkejuruteraan (engineering) danberharap akan menerokakemungkinan yang bidang‘Building and Construction’ dapatdijadikan sebagai satu dari klusterpenyelidikan di pusat pengajiantinggi, tambah Yang BerhoramtMenteri Pendidikan.

Laporan : Dk. Nasibahanim Pg. Haji BakarFoto : Hamzah Mohidin, Dk. Nur Hafilah Pg. Osman

YANG Berhormat Haji Awang AhmadMorshidi bin Pehin Orang KayaDigadong Seri Diraja Dato Laila UtamaHaji Awang Abdul Rahman.

MENTERI Pendidikan, Yang BerhormatPehin Orang Kaya Seri Kerna Dato SeriSetia (Dr.) Haji Awang Abu Bakar binHaji Apong.

MENTERI Hal Ehwal Dalam Negeri,Yang Berhormat Pehin Udana KhatibDato Paduka Seri Setia Ustaz HajiAwang Badaruddin bin Pengarah DatoPaduka Haji Othman.




BRC boleh menarik lebih banyakpelaburan langsung asingBANDAR SERI BEGAWAN,Rabu, 11 Mac. - Penyelidikanmerupakan satu domain yangpenting yang menjadikannyakeutamaan strategik (strategicpriority).

Penyelidikan yang dibuat bukansahaja dihasratkan akan dapatmemberikan impak kepadapengembangan pengetahuan danpemikiran akademik termasukpelajar, malahan ia juga memberikanimpak kepada ekonomi negaramelalui inovasi.

Menteri Pendidikan, YangBerhormat Pehin Orang Kaya SeriKerna Dato Seri Setia (Dr.) HajiAwang Abu Bakar bin Haji Apongmenjelaskan demikian padaMesyuarat Pertama dari MusimPermesyuaratan Kesebelas MajlisMesyuarat Negara (MMN) yangbersidang pada hari kelima diDewan Majlis, MMN, di sini.

Sehubungan dengan itu, jelasYang Berhormat, pelbagai kelompokpenyelidikan (research clusters)telah dibentuk di institusi-institusipengajian tinggi di negara ini yangmerangkumi beberapa bidangteras seperti Biodiversiti, Tenaga,Agroteknologi dan KeselamatanMakanan (Food Security andAgrotechnology), Pengajian Asia,Perbankan dan Kewangan Islam,Minyak dan Gas, Teknologi Hijaudan Penyelidikan Mazhab Shafiee.

Yang Berhormat menjelaskan,secara keseluruhan, sebanyak 11pusat penyelidikan telah ditubuhkandi semua institusi pengajian tinggi dinegara ini dan kesemua pusat inimempunyai kolaborasi antarabangsadan sering kali menerima kunjunganpara ahli akademik unggul.

“Pusat-pusat ini diharapkanakan mencapai status pusatkecemerlangan penyelidikan diperingkat antarabangsa yang

menjadi sumber rujukan yangberkualiti tinggi serta menjadipemangkin dalam menghasilkaninovasi ilmu. Contoh hasilpenyelidikan setakat ini ialahpemfailan 32 paten oleh UniversitiBrunei Darussalam (UBD) dinegara ini, Singapura, Malaysiadan Amerika Syarikat,” ujar YangBerhormat.

Sebagai langkah ke hadapan,menurut Yang Berhormat, kita akanberusaha dalam mengkomersialkanpaten yang dihasilkan.

Di bawah geran penyelidikanmelalui Majlis Penyelidikan Brunei(Brunei Research CounciL - BRC ),jelas Yang Berhormat lagi, UBDtelah menerima sejumlah BND92juta untuk menyokong 38 projekpenyelidikan dan daripada jumlahini, 10 telah siap dan 21 sedanggiat dijalankan.

Melalui geran penyelidikan ini,tambah Yang Berhormat lagi,pelbagai hasil dan manfaat telahdiperolehi seperti pembangunankapasiti kepakaran tenaga tempatandan infrastruktur, penjanaan profilpenyelidikan antarabangsa bagiBrunei Darussalam dan pengajiantinggi khususnya, pemfailanpaten dan penciptaan peluangcommercialisation, faedah sosialdan alam sekitar kepada masyarakat,dan penerbitan kertas saintifikdan persidangan antarabangsa.

“Seperti yang telah dinyatakan,salah satu manfaat besar hasil geranmelalui BRC ini ialah pembangunankapasiti tenaga tempatan bagikeperluan kaedah penyelidikan danteknik yang saintifik. Penglibatandalam projek ini termasuklah dariluar UBD seperti para guru sekolahmenengah, Jabatan Tenaga diJabatan Perdana Menteri, JabatanPerkhidmatan Elektrik, JabatanMeteorologi, Jabatan Saliran dan

Pembentungan, Berakas, PowerManagement Company dansebagainya. Selain itu, pihak UBDtelah dapat membuat kerjasamapenyelidikan bersama institusi-institusi penyelidikan bertaraf duniadan syarikat-syarikat antarabangsayang ternama seperti IBM,Pixela dan Sengenics,” ujarYang Berhormat.

Bagi tujuan tersebut YangBerhormat berharap agar inisiatifini akan dapat menarik lebihbanyak Pelaburan Langsung Asing(Foreign Direct Investment) padamasa yang akan datang.

Menyentuh mengenaipeningkatan profil di arenaantarabangsa, jelas Yang Berhormat,UBD pada tahun 2014 Masihi telahberjaya mendapat kedudukan dalamsistem ranking dunia, iaitu QS Asia,dengan mencapai kedudukanuniversiti ke 171-180 di Asia.

“UBD juga telah mencapaikedudukan 50 teratas dalambeberapa kriteria tertentu.Alhamdulillah, pihak InstitutTeknologi Brunei (ITB) danUniversiti Islam Sultan Sharif Ali(UNISSA) pada masa ini jugasedang berusaha untuk diiktirafdi peringkat antarabangsa melaluiusaha-usaha strategik yangtelah dikenal pasti,” jelas YangBerhormat.

Yang Berhormat menambah,pengajian tinggi memainkanperanan penting dalampembangunan negara terutamadalam melahirkan knowledgesociety dan ia merupakan jenteradalam melahirkan modal insanyang berkapasiti tinggi dalammempertingkatkan sosioekonomi

negara.Menurut Yang Berhormat lagi,

pengajian tinggi juga dikenal pastibukan sahaja sebagai penciptapengetahuan (knowledge creator),malahan ia juga pereka inovasi

(creator of innovations).Dalam pada itu, jelas Yang

Berhormat lagi, ia juga merupakanpenjana ekonomi melalui pelbagaiusaha R&D (research anddevelopment) dan komersial dandengan itu, inisiatif ke arah ini harusdikawal secara strategik agar ia lebihefektif dan pelaburan ke arahnyaakan bermanfaat.

“Ke arah itu, KementerianPendidikan sebagai peneraju utamapembangunan pengajian tinggi dinegara ini sedang dalam prosesmerangka Pelan Strategik PengajianTinggi. Pelan strategik ini perlu bagimemastikan dasar, hala tuju daninisiatif strategik institusi-institusipengajian tinggi di negara iniadalah selaras dalam mencapaihasrat Wawasan Brunei 2035,”tegas Yang Berhormat.

Tangani kelambatan pemilihancalon ketua kampung

BANDAR SERI BEGAWAN,Rabu, 11 Mac. - Skim PerkhidmatanPenghulu dan Ketua kampung yang

baharu yang menggantikan SkimPerkhidmatan Baharu 2013 yangsedang dalam pertimbanganpihak-pihak berkenaan akanmenentukan jawatan ketua kampungitu benar-benar jawatan yangdapat melaksanakan kepimpinandi peringkat akar umbi sesuaidengan perkembangan dan tarafpengetahuan dan ilmu orang ramaidi kampung masing-masing.

Menteri Hal Ehwal Dalam Negeri,Yang Berhormat Pehin UdanaKhatib Dato Paduka Seri SetiaUstaz Haji Awang Badaruddinbin Pengarah Dato Paduka HajiOthman berkata, skim tersebutmemberikan peluang kepadacalon-calon yang terdiri daripadaorang yang berpendidikan,di samping berpengalaman.

Ketika mengulas persoalan yangdibangkitkan oleh Yang BerhormatAwang Haji Tahamit bin Haji Nudinmengenai kelambatan proses

mencari calon ketua kampung,Yang Berhormat Menteri HalEhwal Dalam Negeri menambah,kementeriannya sedang berusahauntuk menetapkan satu kadarsekurang-kurangnya 33 peratusjumlah penduduk yang layakmengundi berbanding denganpengalaman-pengalaman prosespengundian yang lalu yang adadi antaranya tidak mencapai 25peratus penduduk yang layakmengundi.

Perkara tersebut dibahaskan padaMesyuarat Pertama dari MusimPermesyuaratan Kesebelas MajlisMesyuarat Negara (MMN) yangbersidang pada sebelah petang harikelima di Dewan Majlis, BangunanMMN.

Persidangan menyambung semulaperbincangan Rang Undang-Undang(2015) Perbekalan, 2015 / 2016yang membincangkan KementerianHal Ehwal Dalam Negeri danjabatan-jabatan di bawahnya.

Menurut Yang Berhormat,antara mekanisme lain yangdirancang termasuklah meletakkansepanduk-sepanduk bagi pemberita-

huan mengenai pengundian calonketua kampung, selain mendaftarkanpengundi-pengundi yang terdiridaripada penduduk kampung yanglayak mengundi di setiap kampung.

Tidak semestinya kosong jawatantersebut tetapi setiap kampung itumesti ada pendaftaran bagipenduduk yang layak.

“Apabila ada pengundian, merekaini akan dipanggil, dijemput dengandiberikan kad sebagai pengundi.Apabila mereka datang mereka akanmendaftar sebagai pengundi. Kalausah memang orang yang dipanggil,maka kadnya itu akan ditukar dengankad undi. Ini akan lebih transparentdalam pemilihan ketua-ketuakampung. Mudah-mudahan perkaraini akan dapat dilakukan,” jelas YangBerhormat dengan penuh harapan.

Menyentuh mengenai cadanganyang juga diusulkan oleh YangBerhormat Awang Haji Tahamituntuk menubuhkan Skuad KhasSeparuh Tentera bagi menanganikeselamatan pegawai-pegawaiimigresen yang menghadapi risikopenjenayah sama ada dari dalamdan luar negara, Yang Berhormat

Menteri Hal Ehwal Dalam Negeriberpendapat setakat ini penubuhanskuad seumpamanya tidak perluditubuhkan.

“UBD juga telah mencapai kedudukan50 teratas dalam beberapa kriteria

tertentu. Alhamdulillah, pihakInstitut Teknologi Brunei dan

Universiti Islam Sultan Sharif Ali padamasa ini juga sedang berusaha untukdiiktiraf di peringkat antarabangsa

melalui usaha-usaha strategikyang telah dikenal pasti.”


MENTERI Pendidikan, Yang BerhormatPehin Orang Kaya Seri Kerna DatoSeri Setia (Dr.) Haji Awang Abu Bakarbin Haji Apong.


YANG Berhormat Awang Haji Tahamitbin Haji Nudin.


Laporan : Rohani Haji Abdul HamidFoto : Ampuan Haji Mahmud Ampuan Haji Tengah,

Hernie Suliana Haji Othman

Laporan : Nooratini Haji AbasFoto : Mohd. Sahrizal Haji Said, Dk. Nur Hafilah Pg. Osman

Garis panduan bekerja di sektor swasta

Arahkan peniagakuih-muih Pasar Gadongberpindah

BANDAR SERI BEGAWAN,Rabu, 11 Mac. - Menteri Hal EhwalDalam Negeri, Yang BerhormatPehin Udana Khatib Dato PadukaSeri Setia Ustaz Haji AwangBadaruddin bin Pengarah DatoPaduka Haji Othman berharapcadangan perniagaan di PasarGadong yang berupa kuih-muih agardapat dipindahkan di Gerai Payungdi Pasar Gadong dapat diterima olehpenjaja-penjaja di gerai berkenaan.

Menteri Hal Ehwal Dalam Negerimenyatakan perkara tersebutbagi menjawab cadangan yangdibangkitkan semula oleh AhliMajlis Mesyuarat Negara (MMN),Yang Berhormat Pehin Orang KayaMaharaja Kerna Dato Paduka SeriAwang Haji Yaakub bin Pehin OrangKaya Maharaja Diraja Dato PadukaAwang Haji Zainal mengenaiperniagaan di Pasar Gadong tersebutakan dapat dibuat oleh JabatanBandaran.

Yang Berhormat Pehin UdanaKhatib Dato Paduka Seri Setia Ustaz

Haji Awang Badaruddin berucappada Mesyuarat Pertama dari MusimPermesyuaratan Kesebelas bagiMMN di Dewan Bangunan MMNdengan menegaskan bahawa sejauhini agak susah untuk menggerakkanpara penjaja berkenaan untukberpindah ke Gerai Payungtersebut.

“Tetapi jikalau cadangan daripadaLembaga Bandaran Bandar SeriBegawan untuk menswastakanoperasi gerai itu dapatdipertimbangkan oleh pihak-pihakyang berkenaan nanti, mungkin inidapat memindah penjaja tersebut,”tegasnya.

Menyentuh soalan yangditimbulkan oleh Yang BerhormatPehin Orang Kaya Maharaja KernaDato Paduka Seri Awang HajiYaakub iaitu bagaimana menanganipertumbuhan bengkel-bengkelkereta yang tidak sesuai dengantempat dan bangunan yangmenggunakan perumahan yangdisewakan di kampung-kampung,

Menteri Perhubungan, YangBerhormat Pehin Orang KayaHamzah Pahlawan Dato Seri SetiaAwang Haji Abdullah bin BegawanMudim Dato Paduka Haji Bakarkemudiannya menjelaskan bahawaisu bengkel-bengkel kereta ituberlarutan dalam beberapa tahunini.

Justeru itu, jelas MenteriPerhubungan, kementeriannyadalam masa terdekat berhasratuntuk membuat rationalizationmengenai workshop tersebutdengan membuat klasifikasi danmenyediakan beberapa teknikalkriteria mengenainya dan diharapusaha berkenaan akan dapatdijalankan dengan pihak-pihakinsurans yang akan melindungikereta-kereta terbabit.

Penggunaan LRTbelum sesuai

BANDAR SERI BEGAWAN,Rabu, 11 Mac. - Jabatan Buruhdisaran agar dapat memberi ruanguntuk memberi perancangan secaramanage target dalam garis panduananak-anak tempatan yang bekerjadi sektor swasta.

Hal ini kerana anak-anak tempatanmasih lagi terawang-awang dan tidakyakin akan bekerja di sektor swastadan hanya cenderung bekerja di

sektor awam iaitu di sektorkerajaan.

Perkara ini antara cadangan yangdikemukakan oleh Ahli MajlisMesyuarat Negara (MMN), YangBerhormat Haji Awang AhmadMorshidi bin Pehin Orang KayaDigadong Seri Diraja Dato LailaUtama Haji Awang Abdul Rahmanpada Mesyuarat Pertama dari MusimPermesyuaratan Kesebelas bagiMMN di Dewan Bangunan MMN,di sini.

Menjawab persoalan tersebut,Menteri Hal Ehwal Dalam Negeri,Yang Berhormat Pehin UdanaKhatib Dato Paduka Seri SetiaUstaz Haji Awang Badaruddin binPengarah Dato Paduka Haji Othmanmenjelaskan perkara itu kalaudiungkit-ungkit kenyataannyamemang sama dan ia mempunyaihubungan dengan budaya.

“Jadi budaya itu akan berubahinsyaaAllah, dari semasa ke semasa.Beberapa peratus, iaitu beberapadasar yang telah dinamakan, iaitubagi zon ini, jenis perniagaan ini,percentage itu ditetapkan untukmemastikan terbalik daripada kita,pada masa ini 34 peratus, kitamahukan menjadi 66 peratus,manakala selebihnya 34 peratus ituadalah orang luar. Soalnya, adakahkita tergadai tenaga dengan bilanganpenduduk yang sedemikian itu.Jadi inilah persoalan yang masihbanyak tanda tanya dan kita cuba

menghuraikannya dengan sebaik-baiknya,” menurutnya.

Laporan : Nooratini Haji AbasFoto : Mohd. Sahrizal Haji Said, Dk. Nur Hafilah Pg. Osman

"TETAPI jikalau cadangan daripada LembagaBandaran Bandar Seri Begawan untukmenswastakan operasi gerai itu dapat

dipertimbangkan oleh pihak-pihak yangberkenaan nanti, mungkin ini dapat

memindah penjaja tersebut," tegasnya.


YANG Berhormat Haji Awang AhmadMorshidi bin Pehin Orang Kaya DigadongSeri Diraja Dato Laila Utama Haji AwangAbdul Rahman.

YANG Berhormat Awang Haji Jumatbin Akim.

YANG Berhormat Pehin Orang KayaMaharaja Kerna Dato Paduka SeriAwang Haji Yaakub bin Pehin OrangKaya Maharaja Diraja Dato PadukaAwang Haji Zainal.

YANG Di-Pertua Majlis Mesyuarat Negara (MMN), Yang Berhormat Pehin OrangKaya Seri Lela Dato Seri Setia Awang Haji Abdul Rahman bin Dato Setia HajiMohamed Taib semasa persidangan MMN.

BANDAR SERI BEGAWAN, Ra-bu, 11 Mac. - Menteri HalEhwal Dalam Negeri, YangBerhormat Pehin Udana KhatibDato Paduka Seri Setia Ustaz HajiAwang Badaruddin bin PengarahDato Paduka Haji Othmanmenjelaskan bahawa cadanganuntuk menggunakan penggunaanLRT belum sesuai bagi NegaraBrunei Darussalam.

Sebagaimana kajian-kajian yangterkandung dalam Masterplan Ban-dar Seri Begawan (BSB) yang di-buat oleh pihak Kementerian Per-hubungan mendapati LRT tidak se-suai bagi Brunei, walaupunmemang benar dalam MasterplanBSB itu ada disebutkan LRT daribandar menuju ke lapanganterbang dan sebagainya.

Walau bagaimanapun, menurutYang Berhormat, Masterplan BSBpada masa ini pelaksanaannyasedang berjalan seperti mengenai

koridor, sungai, Sungai Kedayan.Dan sudah ada langkah konkrit bagipelaksanaan rancangantersebut mengikut yangdirancangkan dalam MasterplanBSB.

Pelaksanaan untuk akanmengubah wajah bangunan-bangunan kedai di BSB danbeberapa unit di Jalan Sultan sudahdalam perancangan untukdiubahsuai dan dibangun semuladengan keperluan-keperluan yangdirancangkan dan tidak lagi berupakedai-kedai berpintu termasuklahkawasan bangunan letakkereta dan Bangunan KomersialBumiputera. Semua ini akanmengubah wajah BSB, jelasYang Berhormat pada MajlisPermesyuaratan Kesebelas MajlisMesyuarat Negara (MMN) yangbersidang pada hari kelima diBangunan Dewan MMN, di sini.

Menteri Hal Ehwal DalamNegeri menjelaskan perkaratersebut semasa menjawab isu yangdikemukakan ahli MMN, YangBerhormat Awang HajiJumat bin Akim mengenai denganmembina LRT atau MRTbagi mengurangkan pergerakankenderaan bermotor danmengurangkan kesesakan jalanraya serta mengubah wajah BSBmenjadi sebuah Bandar DalamTaman ataupun satu hari nantiboleh menjadi Bandar raya yangcantik di Borneo ataupun ModernCity Of Borneo, terbesar danterindah serta menjadi pusat segalaperniagaan dan kewangan sertapusat pengurusan semua agensi danboleh membuka lebih banyak pe-luang perniagaan.


Laporan : Hajah Zabaidah Haji SalatFoto : Ampuan Haji Mahmud Ampuan Haji Tengah,



Garis panduan giat dilaksanakan

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu11 Mac. - Menteri Hal Ehwal DalamNegeri, Yang Berhormat PehinUdana Khatib Dato Paduka Seri Se-tia Ustaz Haji Awang Badaruddin binPengarah Dato Paduka Haji Othmanmenjelaskan bahawa garis panduanamalan dalam Pengurusan SumberTenaga Manusia dan kaedahnumeration yang berpatutan bagipekerja-pekerja swasta telah giatdibuat.

Menurut Yang Berhormat, setakatini Jabatan Buruh dan APTK belumsampai ke peringkat sedemikian.Walau bagaimanapun JabatanBuruh dan APTK khasnyatelah menyelesaikannya melaluiperancangan asal melalui fairpackages yang dirancang pada tahunlepas dan sekarang sedang giatdi peringkat tinjauan terhadapmajikan-majikan.

“InsyaaAllah, fair packages inidapat dirumuskan. Ia akan menjadisebahagian daripada garis panduan,”jelas Yang Berhormat ketikamenjawab cadangan yangdikemukakan oleh Yang BerhormatAwang Haji Zulkipli bin Haji AbdulHamid mengenai beberapa tindakanperlu diambil untuk menggalakkananak-anak tempatan mempertim-bangkan untuk bekerja di sektorswasta pada Majlis PermesyuaratanKesebelas Majlis MesyuaratNegara (MMN) yang bersidangpada hari kelima di Bangunan De-

wan MMN, di sini.Garis panduan berkenaan,

tegas Yang Berhormat Awang HajiZulkifli, boleh membantu pihakswasta untuk memberikan maklumatsecara telus dan seterusnyamembolehkan pencari kerja untukmenilai akan tawaran-tawaranserta kemudahan-kemudahan yangterdapat di sektor swasta dengankefahaman yang lebih baik bagi parapencari kerja tempatan dan lebihmemberi perhatian serta peluangpekerjaan di sektor swasta.

Cadangan Yang Berhormat iniadalah bersesuaian dengan titahKebawah Duli Yang Maha MuliaPaduka Seri Baginda Sultan danYang Di-Pertuan Negara BruneiDarussalam yang mahu ahliDewan memberi tumpuan kepadaperbahasan perihal kesejahteraanpekerja-pekerja sektor swasta.

Berhubung dengan tambahanskim-skim diselaraskan denganbeberapa agensi-agensi yang lain,Yang Berhormat Menteri Hal EhwalDalam Negeri menyatakan bahawa,penilaian keberkesanannya yangdibuat selama ini dari segimenggalakkan anak-anak tempatanbekerja sudah dilaksanakankhususnya dengan mengadakanJob Fair dan sebagainya.

Walau bagaimanapun Job Fairyang diadakan setiap tahun walaupunramai pengunjung dan banyak yangberminat untuk ditemu duga hasilnyayang mendapat pekerjaan jauhdaripada jangkaan, jelas YangBerhormat Menteri Hal EhwalDalam Negeri.

Tidak hanya melalui Job Fair,Jabatan Buruh dan APTK jugamengadakan semacam skim-skimlatihan yang diperlukan oleh industriyang kompetensi requirement. Diantaranya perundingan-perundinganyang jelas untuk menuju ke arahlatihan-latihan yang diperlukanoleh industri telah dibincangkanbersama Kementerian Pendidikandengan maktab teknik, vokasional,kejuruteraan dan malah jugaagensi-agensi lain seperti PusatPembangunan Belia, jelas YangBerhormat.

Perkara ini penting bagi memberimaklumat kepada peserta-pesertayang mendapat pekerjaan melaluiSkim APTK akan cara dan ruangbagi mereka untuk meningkatkankemahiran melalui kursus dan latihanyang tertentu yang disediakan olehpihak kerajaan dan swasta.

Kerjasama juga telah diberikanoleh syarikat yang menjadi strategicpartner kepada Kementerian HalEhwal Dalam Negeri untukmengadakan latihan-latihan On JobTraining di syarikat masing-masingdengan membuat pendekatan danseterusnya meyakinkan majikan-majikan apa yang terbaik untukanak-anak tempatan bekerja ditempat mereka dan sebagaisumbangan majikan-majikan kepadaperekonomian negara untukmengatasi pengangguran.

Yang Berhormat menjelaskandemikian ketika menjawab isu yangdicadangkan oleh Yang BerhormatAwang Haji Zulkipli mengenai usahatambahan kepada skim-skim yangdikelolakan oleh agensi pekerjatempatan dan Pembangunan TenagaKerja (APTK), agar diselaraskandengan usaha-usaha agensikerajaan yang lain dan juga pihakswasta untuk membudayakandan mempraktikkan pembelajaransepanjang hayat.

Kurangkan kebergantunganpenggunaan kereta persendirian

Laporan : Abu Bakar Haji Abdul RahmanFoto : Pg. Amirulnizam Pg. Haji Mohd. Ali,

Dk. Nurhafilah Pg. Osman

MENTERI Perhubungan, YangBerhormat Pehin Orang KayaHamzah Pahlawan Dato Seri SetiaAwang Haji Abdullah bin BegawanMudim Dato Paduka Haji Bakar.

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - Kajianpenyediaan Land TransportMaster Plan (LTMP) merangkumirancangan jangka pendek, sederhanadan panjang bagi semua aspekpengangkutan awam termasukpengangkutan air.

Dalam negara-negara majutermasuk negara-negara yangmencapai tahap kemakmuranseperti Negara Brunei Darussalammajoriti perjalanannya dipenuhioleh pengangkutan awam.

Justeru hasil kajian LTMP tersebutmencadangkan empat strategi utamadengan cadangan-cadangan dasarseperti pelan tindakan yangdilaksanakan sehingga tahun 2035malah hingga tahun 2050.

Menteri Perhubungan, YangBerhormat Pehin Orang KayaHamzah Pahlawan Dato SeriSetia Awang Haji Abdullah binBegawan Mudim Dato PadukaHaji Bakar menjelaskan perkaratersebut berhubungan dengansoalan mengenai dengan usahameningkatkan perkhidmatan

pengangkutan awam di negara inipada Majlis Mesyuarat Pertama dariMusim Permesyuaratan Kesebelas,Majlis Mesyuarat Negara (MMN)yang diadakan di Bangunan MMN,di sini.

Strategi-strategi tersebut jelasMenteri Perhubungan ialahmengurangkan kebergantungan padapengangkutan yang menggunakankereta persendirian; memastikan lalulintas jalan raya sentiasa bergerak;mencapai masyarakat yangberdaya tahan serta mengukuhkanpengawalseliaan.

Menyentuh dengan perkhidmatanpengangkutan awam khususnya basawam, Yang berhormat menjelaskan,LTMP dalam kajiannya telahmengenal pasti empat (4) faktorutama, iaitu kesinambungan;

kebolehaksesan; ketersediaan dankemampuan.

Keempat-empat faktor ini, terangYang Berhormat diberi keutamaanbagi semua pihak yangberkepentingan untuk menjadikansistem pengangkutan awamtermasuk BRT sebagai satu pilihanuntuk semua di negara ini.

Dalam erti kata lain, jelas YangBerhormat sistem pengangkutanawam mestilah mempunyai empatfaktor ini untuk menjadikan iamenjadi pilihan untuk semua dansebagai usaha untuk mengurangkankebergantungan pada pengangkutanyang menggunakan keretapersendirian.

Justeru itu, perlunya ada dasaryang membolehkan atau menarikserta dasar yang mendorongorang ramai untuk menggunakanpengangkutan awam tersebut.

Kepelbagaian serta tahap push andpull factors ini dilaksanakan akanmenyumbang kepada kemantapan

perkhidmatan pengangkutan awamdi sesebuah negara.


YANG Berhormat Awang Haji Zulkiplibin Haji Abdul Hamid.

Pembinaanperhentian bassentiasa dipantau

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - Pembinaanperhentian-perhentian bas di negaraini serta kesesuaiannya akan terusditeliti oleh pihak-pihak yangterlibat, iaitu Core Group dalamMajlis Keselamatan Jalan Rayadari semasa ke semasa.

Dalam strategi masa sederhanadan panjang bagi pembaikanperkhidmatan dan kesalinghubungan serta pengangkutan basawam di negara ini, KementerianPerhubungan melalui JabatanPengangkutan Darat sedangmeneliti kesesuaian untuk

mengadakan pembinaan danpemeliharaan perhentian-perhentianbas dengan kaedah-kaedah yanglain, iaitu seperti Private PublicPartnership (PPP) ataupun socialresponsibility.

Menteri Perhubungan, YangBerhormat Pehin Orang KayaHamzah Pahlawan Dato Seri SetiaAwang Haji Abdullah bin BegawanMudim Dato Paduka Haji Bakarmenjelaskan perkara tersebut bagimenjawab soalan yang dibangkitkanoleh Ahli Majlis Mesyuarat Negara(MMN), Yang Berhormat AwangHaji Gapor @ Haji Daud bin Karimpada Majlis Mesyuarat Pertama dariMusim Permesyuaratan Kesebelas,MMN yang diadakan di BangunanMMN yang menyentuh tentangpembinaan perhentian bas awamdi kawasan Jalan Kota Batu danJalan Subok.

Menurut Yang Berhormat, lebihkurang 200 daripada 300 jumlahpondok bas yang disediakan diseluruh Negara Brunei Darussalamada di Daerah Brunei dan Muara.

Melalui tinjauan JabatanPengangkutan Darat, jelas YangBerhormat mendapati ada 22perhentian bas di sepanjang JalanKota Batu, tetapi hanya lapan (8)pondok bas sahaja yang beratapdan tidak ada perhentian bas disepanjang Jalan Subok.

Dalam hubungan ini, MenteriPerhubungan memberi jaminanbahawa perkara tersebut akansentiasa dipantau.


Dk. Nurhafilah Pg. Osman

YANG Berhormat Awang Haji Gapor @Haji Daud bin Karim.


Laporan : Musa MohidinFoto : Pg. Amirulnizam Pg. Haji Mohd. Ali,

Dk. Nur Hafilah Pg. Osman


Infrastruktur pendidikan diperkukuh

BANDAR SERI BEGAWAN,12 Mac. - Kementerian Pendidikansentiasa peka terhadap perkara-perkara berkenaan denganpendidikan.

Penegasan berkenaan adalahrespon daripada soalan-soalandan cadangan-cadangan yangdikemukakan oleh Ahli MajlisMesyuarat Negara (MMN), YangBerhormat Awang Haji Jumatbin Akim.

Di antara perkara yang beliaukemukakan ialah sama adaKementerian Pendidikan sudahmembuat kajian mengenai jangkaan20 ataupun 30 tahun akan datang,berpandukan kadar peningkatanjumlah pelajar dan bertambahnyainstitusi pendidikan setiap tahun.

Beliau berkata, perancangan

jangka panjang akan dapatmembantu mengatasi kekuranganguru khususnya dalam bidang yangdiperlukan seperti Mathematics,Science, English dan lain-lain.

Kedua, Yang Berhormat AwangHaji Jumat juga bertanya, apakahperkembangan guru relief yangsering ditimbulkan oleh merekayang masih menunggu kekosonganjawatan.

Ketiga, beliau menyentuhmengenai menaik taraf bangunandan kemudahan sekolah.

Keempat, kehadiran para pelajardi sekolah rendah yang pada tahapyang merisaukan di kebanyakansekolah di negara ini. Sehubunganini, beliau bertanya apakahfaktor-faktor penyebab kehadiranpelajar di sekolah rendah ke tahapyang membimbangkan.

Beliau seterusnya menyeru paraibu bapa sama-sama membantuKementerian Pendidikan untukmemperbaiki keadaan berkenaan.

Kelima, Yang Berhormatbertanya, mengapakah pelajar ataupegawai yang menjalani kursus samaada latihan dalam perkhidmatan dibawah biasiswa kerajaan, apabilatamat kursus mereka tidakditugaskan mengikut kemahiranyang mereka perolehi.

Beliau menyentuh perihalguru-guru yang mengambil kursustertentu, tetapi mengajar matapelajaran yang kurang tepat dengankelulusan mereka.

Keenam, beliau mencadangkanagar kursus empat tahun IjazahSarjana Muda Pendidikan(Pendidikan Rendah) ditawarkansemula bagi melahirkan guru-guruyang mempunyai asas kemahiranmengajar sebelum ditugaskanmengajar di sekolah-sekolah.

“Wawasan Negara 2035 untukmencapai pendidikan yang bertarafberkualiti tinggi, tidak juga akantercapai jika sekiranya tidakmempunyai guru-guru yang terlatihdalam bidang perguruan dariperingkat kerjaya mereka.Memperuntukkan jumlah besargraduan-graduan Universiti BruneiDarussalam (UBD) khususnya

dalam bidang perguruan akan dapatmembantu mengurangkanpengangguran dalam kalangangraduan lepasan UBD,” kata YangBerhormat Awang Haji Jumat.

Soalan mengenai adakah kajiandibuat bagi menentukan jumlah guruyang diperlukan dan bidang-bidangnya bagi tempoh 20 ke 30tahun, Menteri Pendidikan, YangBerhormat Pehin Orang Kaya SeriKerna Dato Seri Setia (Dr.) HajiAwang Abu Bakar bin Haji Apongberkata, projection mengenaikeperluan guru sentiasa dibuat olehKementerian Pendidikan untukmensejajarkan antara perkembanganpendidikan dan keperluan guru.

Mengenai perkembangan gururelief, Yang Berhormat MenteriPendidikan berkata, istilah gururelief itu sendiri membawa ertibahawa mereka adalah gurusementara untuk mengambil alihtugasan guru yang bercuti kalau guruperempuan kerana bersalin atauguru yang mengikuti latihanperkhidmatan dalam negeriataupun latihan perkhidmatan jangkapanjang tiga ke empat bulan di luarnegeri.

“Walau bagaimanapun, guru-gururelief ini dibolehkan untukmemohon jawatan-jawatan apabilajawatan-jawatan itu diiklankansebagai contoh jawatan PG2 atauGuru Tingkat 1 telah pundiiklankan pada tahun lepas dandalam hubungan ini, iaitu guru PG2bagi mata pelajaran Bahasa Melayudan daripada penyelidikan kitalapan daripada 10 pemohon yangberjaya adalah terdiri daripadaguru relief,” kata Yang BerhormatMenteri Pendidikan.

“Pada hujung tahun lepas, JabatanSekolah-Sekolah telah punmengiklankan sebanyak 28 jawatanPG3, iaitu Pegawai Pendidikandalam Bahasa Melayu, Melayu IslamBeraja, Sastera, Combined Science,Geografi dan Pendidikan Jasmani,”kata beliau.

Menyentuh projek menaik tarafsekolah-sekolah luar bandar sepertimenyediakan tempat letak kereta,padang dan sebagainya, Yang

Berhormat Menteri Pendidikanberkata, pelaksanaan projek-projektersebut adalah di bawah ProjekBISAI dan juga di bawah ProjekRancangan Kemajuan Negara(RKN).

“Oleh sebab itu, kita mempunyai118 buah sekolah rendah di seluruhnegara. Ia akan mengambil giliransekolah-sekolah tersebut untukdinaik taraf. Pada masa ini,di samping usaha untuk menaik tarafinfrastruktur sekolah, kita jugamenaik taraf hal yang berkaitandengan hal keselamatan, iaitumenyediakan tempat-tempatpenurunan pelajar di sekolah-sekolah rendah supaya kereta-keretatidak akan masuk ke dalam kawasansekolah bagi menjamin keselamatan.Ini juga sedang berjalan,” kataYang Berhormat.

Mengenai kehadiran para pelajardi sekolah-sekolah, Yang Berhormatberkata, usaha untuk menanganiperkara tersebut adalah dijalankanmelalui pelaksanaan sistem onlinebernama iNES sejak 5 Januari2015.

“Sehingga hari ini saya dapatmemaklumkan bahawa melaluisistem ini, kita dapat memantaukehadiran pelajar-pelajar di semuasekolah kerajaan pada setiap hari.Pada masa ini 95 peratus kehadiranpelajar-pelajar bagi semua sekolah diperingkat rendah dan menengahsehingga bulan Mac ini,” kataMenteri Pendidikan.

Menurut Yang Berhormat, setiaphari mulai jam 9.00 pagi, semuasekolah akan mengetahui jumlahkehadiran pelajar.

“Pihak sekolah akan menghubungipara ibu bapa sama ada melaluimobile phone atau telefon rumah,apa sebab-sebab ketidakhadirannyaitu,” kata Yang Berhormat MenteriPendidikan.

“Kita tidak akan membiarkanseorang pelajar akan berterusan tidakhadir dalam tempoh lebih daripadatiga hari,” kata Yang Berhormat.

Mengenai penempatan pegawai-pegawai selepas mengikuti latihanataupun selepas apabila pelajarmendapat tawaran berkhidmat diKementerian Pendidikan, YangBerhormat berkata, sekiranya adaperkara ini, kementerian tersebutakan meneliti.

Menyentuh mengenai cadangantawaran bagi UBD untuk

melaksanakan kursus pendidikanrendah pada masa ini, MenteriPendidikan berkata, KementerianPendidikan telah pun melaksanakanrancangan Master of Teaching.

“Bagi graduate yang berminatuntuk menjadi guru, mereka akanmengikuti Program Master ofTeaching selama satu tahun diUBD dan program yang dulukita kenali sebagai Bachelor atauDiploma of Education tidak lagidiadakan,” kata MenteriPendidikan.

“Dalam apa jua disiplinnya sepertiBiology, Mathematics, English danmereka mengikuti kursus Master ofTeaching selama satu tahun.Maksudnya kelayakan untukmengikuti kursus ini adalahditingkatkan. Kalau dulu dalamkursus Bachelor of Education dansebagainya itu, pelajar-pelajar yangmempunyai 3 ‘A’ Level dan Gred ‘A’Levelnya dalam Gred D, C, E punditerima. Kualiti guru yang kitadapati itu adalah kurang daripadayang kita harapkan,” kata beliau.

“Kita berharap denganmewujudkan program ini satu harinanti kualiti guru-guru kita pun akandapat meningkat. Di samping itu,kita tidak menafikan bahawakeperluan untuk suatu kursus-kursusyang khusus masih lagi dijalankanoleh UBD dalam bidang perguruanini. Ini kita laksanakan melaluimengenal pasti apakah kursus-kursus yang diperlukan,” kata YangBerhormat Menteri Pendidikan.

Kerajaan sediakan pendidikan awal kanak-kanak

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - Di antaraperkara-perkara yang berkaitandengan pendidikan yang disentuholeh Ahli Majlis Mesyuarat Negara(MMN), Yang Berhormat AwangHaji Zulkipli bin Haji AbdulHamid ialah mengenai hasilkajian kemungkinan penyediaanpendidikan bagi kanak-kanak antaraumur tiga ke lima tahun di NegaraBrunei Darussalam.

Soalan berkenaan adalahberlatarbelakangkan kajian yangdisiapkan di pertengahan tahun 2014oleh konsultan yang dilantik olehKementerian Pendidikan.

Juga disentuh ialah perlunyapengetahuan dalam kalangan pihakberkepentingan mengenai tawarankursus-kursus teknikal danvokasional dan transformasipendidikan teknikal dan vokasional.Beliau cadangkan pengendalian kajiselidik bagi mengetahui kefahamanpihak tersebut terhadap kursus-kursus dan transformasi yangdimaksudkan.

Yang Berhormat Awang HajiZulkipli juga mencadangkan agarpara guru kaunselor dilibatkan didalam menerangkan peluang-peluang atau laluan pembelajaranlanjut bagi setiap kursus yangditawarkan oleh pendidikan teknikaldan vokasional.

Mengenai kajian pendidikan awalkanak-kanak, Menteri Pendidikan,Yang Berhormat Pehin Orang KayaSeri Kerna Dato Seri Setia (Dr.) HajiAwang Abu Bakar bin Haji Apongberkata, kajian tersebut memberikanlaporan mengenai kedudukanpendidikan awal kanak-kanak diNegara Brunei Darussalam padamasa ini dengan membandingpelaksanaan pendidikan awalkanak-kanak di negara-negara lainuntuk melihat apakah best practiceyang boleh dipelajari dari negara-negara berkenaan.

Menteri Pendidikan berkata,definisi pendidikan awal kanak-kanak boleh dilihat dari segipendidikan di peringkat umur tigatahun ke atas atau lebih awal

dari itu.“Tetapi kalau kita merujuk

kepada Akta Pendidikanbahawa Kementerian Pendidikanbertanggungjawab kepadapendidikan umur lima tahun ke atas,”kata Yang Berhormat.

“Jadi dalam kedudukan NegaraBrunei Darussalam pada masa ini,pendidikan awal kanak-kanak inidikendalikan sebahagian besarnyadi peringkat umur tiga keempat tahun oleh institusi-institusipendidikan swasta dan KementerianPendidikan melaksanakanpendidikan awal kanak-kanak yangdigelar sebagai prasekolah bagipelajar-pelajar yang telah mencapaiumur lima tahun,” kata YangBerhormat Menteri Pendidikan.

“Ada beberapa pertimbangan yangperlu pihak kementerian teliti setelahmendapat laporan-laporan ataupunhasil kajian. Memanglah usahakitani untuk meningkatkan kualitipendidikan awal kanak-kanak dinegara ini dan alhamdulillah, kitabersyukur kerana bagi NegaraBrunei Darussalam ia telah dapatmenyediakan pendidikan awalkanak-kanak pada umur lima tahunini di semua sekolah kerajaan.

Kalau kita membandingkan dengannegara lain pendidikan awal inimasih lagi dikendalikan oleh sektorswasta,” kata Yang Berhormat.

Di antara perkara yang didapatidari hasil laporan berkenaan, perkarayang diambil perhatian olehKementerian Pendidikan ialah padamasa ini hanya sekitar 40 peratusdaripada guru-guru di sektorkerajaan ataupun di sekolah institusiswasta yang mempunyai kelulusanatau kelayakan untuk mengajar diperingkat awal.

“Itu satu aspek dan kedua ialahpersekitaran. Jadi persekitaranataupun infrastruktur bagi earlychildhood, Alhamdulillah, bagiKementerian Pendidikan terdapatadanya rancangan untuk membinasekolah rendah yang baharu kitasudah menyediakan ruang bagikeperluan pendidikan awalkanak-kanak,” kata MenteriPendidikan.

Mengenai cadangan mengadakankaji selidik terhadap pengetahuanumum mengenai pelaksanaanpendidikan teknikal dan vokasional,Menteri Pendidikan berkata, sejakakhir-akhir ini pihak kementerianberusaha membawa para ibu bapa

menghadiri jerayawara yangdilaksanakan oleh institusi-institusipendidikan teknikal agar bukan sajapara pelajar, tetapi juga ibu bapa jugamemahami akan kandungan kursusdan laluan kerjaya yang ditawarkan.

Begitulah juga bagi para gurukerjaya di mana golongan tersebutjuga dibawa bersama menghadirijerayawara yang diadakan olehInstitut Pendidikan Teknik danVokasional.

Laporan : Musa MohidinFoto : Pg. Amirulnizam Pg. Haji Mohd. Ali, Dk. Nur Hafilah Pg. Osman

YANG Berhormat Awang Haji Jumatbin Akim.

MENTERI Pendidikan, Yang BerhormatPehin Orang Kaya Seri Kerna DatoSeri Setia (Dr.) Haji Awang Abu Bakarbin Haji Apong.


HARI ISNIN 16 MAC 201514 MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015

KPI bantu pelaksanaan AktaPendidikan Wajib

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - KementerianPendidikan telah menetap danmelaksanakan sasaran yang tinggi

sekurang-kurangnya pencapaianlulus Gred ‘A’ hingga ‘C’ danmendapat 90 peratus PenilaianSekolah Rendah pada tahun2017 serta penguatkuasaan AktaPendidikan Wajib.

Beberapa agenda telahdilaksanakan, antaranya melalui KeyPerformance Indicator (KPI) atauPetunjuk Prestasi Utama bagikehadiran pelajar yang diwujudkandi sekolah-sekolah rendah dengansasaran sekurang-kurangnya 95peratus kehadiran, menurut AhliMajlis Mesyuarat (MMN), Yang

Berhormat Awang Haji Ramli binHaji Lahit.

Sehubungan itu, menurut MenteriPendidikan, Yang Berhormat PehinOrang Kaya Seri Kerna Dato SeriSetia (Dr.) Awang Haji Abu Bakarbin Haji Apong menyatakan, “Sistemuntuk mengesan kehadiran pelajar-pelajar di sekolah-sekolah sejak 5Januari tahun ini dan sehingga padahari ini, alhamdulillah dengankesedaran para ibu bapa danjuga penghulu-penghulu, ketua-ketuakampung dan semua pemimpin-pemimpin masyarakat bahawa

kehadiran ini telah pun mencapai95 peratus pada masa ini.”

Selain itu, Projek Pemangkin 46Hari juga dikenakan kepadapelajar-pelajar yang kehadiran kesekolah mereka kurang daripada apayang diperlukan, mereka akandipindahkan dengan persetujuan paraibu bapa untuk tinggal di asramadengan memastikan bahawakehadiran ke sekolah mereka adalahmenepati kehendak, jelas YangBerhormat Menteri Pendidikan.

Maka tersebut adalah salah satudaripada tatacara bagi mengatasimasalah berkenaan, ujar YangBerhormat Menteri Pendidikan lagipada Persidangan Pertama harikeenam bagi Majlis Mesyuarat

SMSH Bangar dijangka beroperasi awal tahun 2018

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - MenteriPendidikan, Yang Berhormat PehinOrang Kaya Seri Kerna Dato SeriSetia (Dr.) Haji Awang Abu Bakarbin Haji Apong mengakui bahawaterdapat kelewatan dari segipelaksanaan pembinaan SekolahMenengah Sultan Hassan (SMSH)Bangar disebabkan tapak tanahpada masa ini.

“Sekarang tapak bagi pembinaansekolah ini akan dibina di kawasansebelah utara sekolah berkenaan,yang berkeluasan seluas 6.24 hektar,”jelas Yang Berhormat MenteriPendidikan ketika menjawab soalan

yang dikemukakan oleh YangBerhormat Awang Haji Sulaiman binHaji Ahad mengenai perkembanganperancangan pembinaan bangunanbaharu SMSH pada MajlisMesyuarat Pertama dari MusimPermesyuaratan Kesebelas MajlisMesyuarat Negara (MMN) yangbersidang di Dewan MajlisBangunan MMN.

Untuk makluman bersama, ujarYang Berhormat, proses yangberjalan pada masa ini ialah prosesreka bentuk yang telah pun selesaipada hujung tahun lepas.

“Ia telah pun diteliti oleh pihakberkenaan dan dengan adanya

konsep design ini, pelanpelaksanaannya akan dapatdilakukan. InsyaaAllah tawaran bagipembinaan sekolah ini akan dibuatdalam sekitar bulan Mei atau Juntahun ini. Selepas sembilan bulan iadikira akan dapat dilaksanakan.Adalah diharapkan bahawa sekolahini akan dapat beroperasi padaawal ta hun 2018 Masihi,” terangYang Berhormat.

Yang Berhormat juga menjelaskanmengenai terdapatnya perubahanke atas Sekolah Menengah Lumutyang akan dijadikan sebagai sebuahSekolah Teknikal di mana sekolahtersebut akan digunakan sebagaisebahagian daripada PoliteknikBrunei, iaitu Sekolah Sains danKejuruteraan.

Menurut Yang Berhormat Menteri

Pendidikan sekolah berkenaan akanberoperasi dalam masa yang terdekat,di mana pihak Politeknik Bruneisudah pun mula berpindah kebangunan sekolah tersebut.

Menyentuh mengenai SekolahSains dan Kejuruteraan, YangBerhormat menjelaskan, antarakursus-kursus yang ditawarkandalam Sains dan Kejuruteraan adalahberkaitan dengan industri minyakdan gas seperti oil engineering.

“Pada peringkat ini, seramai 998orang pelajar akan mengikuti kursusdi premis yang baharu ini,” jelasnyasemasa menjawab soalan yangdiusulkan oleh Yang Berhormat,Awang Haji Mohd. Shafiee binAhmad.

Program ISQ buka peluanglulusan ‘O’ Level, lepasan sekolah

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - “Melalui ProgramISQ ini keramaian pelajar-pelajaryang telah pun lulus daripadaprogram ini telah pun diikat dandiberikan guaranteed jobs olehindustri yang mengambil merekatelah pun kita ketahui,” jelas MenteriPendidikan, Yang Berhormat PehinOrang Kaya Seri Kerna Dato SeriSetia (Dr.) Awang Haji Abu Bakarbin Haji Apong.

Pelajar-pelajar yang tidak diterimamasuk ke institusi-institusi yangberkelulusan lima (5) ‘O’ Level ataudua (2) ‘O’ Level masih berpeluangmeneruskan pembelajaran mereka

melalui Pendidikan TeknikVokasional yang telah pundilaksanakan pada tahun 2013.Ia memberi ruang kepada pelajar-pelajar yang mempunyai kelulusan‘O’ Level untuk memasuki InstitusiPendidikan Teknikal denganmengambil Programme HighNational Diploma.

Pernyataan yang dikemukakanoleh Ahli Majlis Mesyuarat Negara(MMN), Yang Berhormat AwangHaji Ramli bin Haji Lahit mengenaiperancangan untuk melonggarkansyarat kemasukan ke sekolah-sekolah teknikal, vokasional dankejuruteraan bagi pengajian dalamnegeri adalah antara perbincanganyang berlangsung pada hari keenamMajlis Mesyuarat Pertama dariMusim Permesyuaratan KesebelasMMN 2015 di Dewan PersidanganMMN.

Manakala bagi mereka yang tidakmempunyai ‘O’ Level atau kosong‘O’ Level dan hanya mencapaipendidikan setakat tahun 11, makamereka ini telah dan boleh memasukiInstitusi Pendidikan Teknikal dibawah program ‘Industrial SkillQualification’ (ISQ).

Perkara ini juga berkaitan dengancadangan Yang Berhormat AwangHaji Zulkipli bin Haji Abdul Hamidbahawa kita perlulah bekerjasamauntuk meyakinkan para ibu bapabahawa ada kursus yang telahdisediakan bagi anak-anak mereka,iaitu melalui usaha meningkatkankemahiran anak-anak merekamelalui Program ISQ. Ini adalahsalah satu cara untuk mengurangkanpengangguran di negara ini.

MENTERI Pendidikan, Yang BerhormatPehin Orang Kaya Seri Kerna DatoSeri Setia (Dr.) Awang Haji Abu Bakar binHaji Apong.


YANG Berhormat Awang Haji Sulaimanbin Haji Ahad.

Laporan : Haji Ahmad Haji SalimFoto : Hamzah Mohidin, Dk. Nur Hafilah Pg. Osman

Pembinaan Maktab SainsDaerah Belait diteruskan

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - Atas kurnia titahKebawah Duli Yang Maha MuliaPaduka Seri Baginda Sultan danYang Di-Pertuan Negara BruneiDarussalam, Board of Inquiry telahditubuhkan untuk menyiasatkejadian yang berlaku ke atasprojek pembinaan Maktab Sains,Kuala Belait pada 28 Oktober2014.

Menteri Pendidikan, YangBerhormat Pehin Orang Kaya SeriKerna Dato Seri Setia (Dr.) HajiAwang Abu Bakar bin Haji Apongberkata, dalam hubungan itu, pihakKementerian Pendidikan telahmenerima laporan serta cadangandan tindakan-tindakan yang perludiambil iaitu tindakan serta-mertadan tindakan jangka sederhana.

Yang Berhormat menjelaskanperkara tersebut ketika menjawabsoalan yang dibangkitkanoleh Yang Berhormat AwangHaji Mohd. Yusof binDulamin mengenai perkembanganpembinaan Maktab Sains diDaerah Belait pada MajlisMesyuarat Pertama dari MusimPermesyuaratan Kesebelas yangbersidang di Dewan Majlis,

Bangunan MMN, di sini.Menurut Yang Berhormat

Menteri Pendidikan, berikutandengan kejadian itu, Jabatan Buruhtelah mengeluarkan arahan untukpemberhentian kerja.

Kementerian Pendidikan juga,jelas Yang Berhormat, telah punmeminta semua konsultan dankontraktor untuk memberikanjaminan kualiti dan keselamatan,iaitu quality and safety assurancessecara bertulis bagi memastikanbahawa kerja-kerja di tapakpembinaan ini akan dapatberjalan apabila pihak berkenaanmenilai ia telah memenuhikeperluan-keperluan.

“Bagi tujuan ini juga kita telahmemaklumkan kepada pihakkonsultan dan kontraktor bahawaJabatan Buruh menghendakimereka ini membuktikan sertamemberikan jaminan keselamatansebelum projek ini dapatditeruskan. InsyaaAllah projek iniakan mula disambung apabilakonsultan dan kontraktor-kontraktor dapat memenuhikeperluan-keperluan yang telahdimaklumkan kepada mereka,”jelas Yang Berhormat.

Memandangkan keramaianpelajar-pelajar dari sekitar DaerahBelait masih kecil, KementerianPendidikan, tambah YangBerhormat, mengoptimumkankemudahan ini supaya dapatdigunakan untuk menampungkeramaian pelajar dari daerahlain yang berdekatan.

Ke arah itu, KementerianPendidikan, ujarnya, sedangmeneliti cadangan Yang BerhormatAwang Haji Mohd. Yusof bagimenempatkan pelajar-pelajar PusatTingkatan Enam yang sedangmengikuti pengajian di SekolahMenengah Sayyidina Ali.

YANG Berhormat Awang HajiMohd. Yusof bin Dulamin.

Laporan : Haji Ahmad Haji SalimFoto : Hamzah Mohidin, Dk. Nur Hafilah Pg. Osman

YANG Berhormat Awang Haji Ramli binHaji Lahit.

Laporan : Dk. NasibahanimPg. Haji Bakar

Foto : Hamzah Mohidin,Dk. Nur Hafilah Pg. Osman

Pertama dari Musim PermesyuaratanKesebelas MMN 2015 di DewanPersidangan MMN.




Kemudahan dan teknologi kinibantu urusan pentadbiran sekolah

Kementerian Pendidikanlaksana inisiatif berinovatifBANDAR SERI BEGAWAN,Khamis 12 Mac. - Inisiatif-inisiatifseperti penubuhan sekolahpemangkin bagi membantu parapelajar daripada golongan susahyang lemah dalam menghadapipeperiksaan Penilaian SekolahRendah (PSR), pelaksanaanIntegrated National Education andTransformation System (iNES)yang mengawasi kedatanganpelajar di sekolah secara online danmentransformasi pendidikanteknikal dan vokasional adalah salahsebuah pelaburan modal insanyang akan dapat mengukuhkanekonomi negara di dalam jangkamasa panjang.

Sehubungan dengan anggaran

perbelanjaan KementerianPendidikan bagi Perbekalan 2015 /2016, Ahli Majlis Mesyuarat Negara(MMN), Yang Berhormat DatinPaduka Dayang Hajah Salbiah bintiHaji Sulaiman bertanya mengenaiapakah hasil penemuan danpenilaian pelaksanaan SPN21.

Di samping itu, Yang BerhormatDatin Paduka Dayang Hajah Salbiahjuga bertanya, apakah perancangantindakan dalam jangka masapendek dan jangka masa panjangKementerian Pendidikan dalammeningkatkan lagi kualitipendidikan di Negara BruneiDarussalam.

Menteri Pendidikan, YangBerhormat Pehin Orang Kaya Seri

Kerna Dato Seri Setia (Dr.) HajiAwang Abu Bakar bin Haji Apongberkata, kajian telah dibuatmengenai tugas dan beban para guruyang mempunyai tiga objektif.

Pertama ialah untuk mengenalpasti pelbagai tugasan mengajar danbukan mengajar yang dilaksanakanoleh guru-guru di peringkat sekolahrendah, menengah dan pusattingkatan enam.

Kedua, ialah untuk meninjaubebanan kerja guru dan purata masayang diperuntukkan untuk aktivitipengajaran, persediaan mengajar,penilian, aktiviti kokurikulum, kerjapentadbiran, latihan (perkembanganprofesional guru) dan sebagainya.

Dan ketiga ialah untuk membuatperbandingan nisbah masa yangdigunakan untuk mengajar diNegara Brunei Darussalam dengannegara-negara OECD.

Menurut Menteri Pendidikan,status kajian pada masa ini ialah didalam proses menganalisa data diperingkat sekolah rendah di manadapatan awal dari kajian itu akandisediakan secara berperingkat-peringkat.

“Bagi peringkat sekolah rendah inidijangka akan dapat dikongsikanpada hujung bulan April ini dan bagisekolah menengah dan PusatTingkatan Enam pada bulan Jun2015, dan laporan keseluruhannya,insyaaAllah akan dapat kita buat danselesaikan dalam bulan Ogosataupun sebelum itu lagi,” kataMenteri Pendidikan.

Yang Berhormat Pehin OrangKaya Seri Kerna Dato Seri Setia(Dr.) Haji Awang Abu Bakar juga

menitikberatkan tiga perubahanyang dibawa oleh SPN21.

Pertama ialah perubahan dalamsistem pendidikan SPN21 pada masaini memberikan pelbagai laluankepada para pelajar yang mengikutipengajian mereka berasaskankecenderungan keupayaan danminat mereka.

Kedua ialah perubahan dalamkurikulum penilaian dan ketiga ialahtransformasi dalam pendidikanteknikal dan vokasional.

“Walaupun SPN21 ini telahdilaksanakan selama lima tahunia merupakan satu kembara ataujourney dan dalam journey ini kitaakan terus membuat penilaian,pengubahsuaian dan pensejajaran.Dalam hubungan ini, KementerianPendidikan telah membuat reviewsebelum tamat tempoh limatahun, iaitu review yang telahdijalankan dalam tahun 2014Masihi,” kata Menteri Pendidikan.

Yang Berhormat berkata,pelaksanaan SPN21 memerlukankerjasama atau penglibatan semuapihak, iaitu guru, pemimpin sekolah,masyarakat dan KementerianPendidikan.

“Antara stakeholders ini didapatiada antaranya yang belummemahami akan apa perubahan,pelaksanaan, proses-proses yangdiperlukan dan penglibatan merekayang diharapkan untuk dilaksanakandalam melaksanakan SPN21,” kataMenteri Pendidikan.

“Di samping mengakui adanyastrengths dan ada jugakelemahan-kelemahannya inilahyang pada masa ini sedang diteliti

dan diusahakan dan kerana itulahusaha-usaha kita pada masa ini ialahuntuk terus meningkatkan prestasipencapaian pelajar-pelajar kitadalam pendidikan rendah danmenengah,” kata beliau.

Menurut Menteri Pendidikan,perkara utama yang dilihat olehKementerian Pendidikan ialahliterasi dan numerasi.

“Disebabkan itulah dalam bajetkita ini ada peruntukan untukmendatangkan pakar dalam bidangliterasi dan numerasi, kerana jikaliterasi dan numerasi ini dapat kitatingkatkan dari pendidikan rendahlagi insyaaAllah, ia akan dapatmemberikan impak kepada pelajarapabila mereka memasukipelajaran menengah,” kata MenteriPendidikan.

Laporan : Musa MohidinFoto : Pg. Amirulnizam Pg. Haji Mohd. Ali, Dk Nur Hafilah Pg. Osman

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - “Kita berusahadengan kemudahan-kemudahanyang ada pada masa ini, beberapaperkara yang melibatkan pengurusanpentadbiran ini diharap dapatdiringankan. Salah satu daripadanyayang banyak kita bincangkan pagitadi dan tengah hari ini mengenaikedatangan murid-murid ke sekolah.Sebelum ini tiap-tiap sekolah akanmembuat satu daftar kehadiranmurid dan daftar harian ini dikumpulsehingga habis satu bulan dan daftaritu akan dihadapkan ke KementerianPendidikan,” menurut MenteriPendidikan, Yang Berhormat PehinOrang Kaya Seri Kerna Dato SeriSetia (Dr.) Awang Haji Abu Bakarbin Haji Apong.

Dengan teknologi ICT yang wujuddan digunakan kini tambah YangBerhormat Menteri Pendidikan telahmembantu perkara tersebut dibuatdalam waktu yang singkat sahaja.

Maka bebanan dari segi aspektersebut dapat diringankan.

Yang Berhormat MenteriPendidikan menyatakan bahawaperanan guru-guru dalam pengajarandan pembelajaran murid-muridadalah penting. Manakala keperluanuntuk Kementerian Pendidikanmengambil berkhidmat pegawai-pegawai yang graduate untukmenjalankan tugas pentadbiran.Tugas pentadbiran sekolahsebenarnya menjadi tugas kepadapemimpin sekolah untuk

melaksanakannya.Pernyataan berkenaan adalah bagi

usulan yang dikemukakan oleh AhliMajlis Mesyuarat Negara (MMN),Yang Berhormat Pehin Orang KayaMaharaja Kerna Dato Paduka SeriAwang Haji Yaakub bin Pehin OrangKaya Maharaja Diraja Dato PadukaAwang Haji Zainal mengenai tugasdan kerja pentadbiran hendaklahdiberikan kepada pencari-pencarikerja yang masih ramai di negara iniatau ditawarkan kepada graduan-graduan yang mempunyai ijazah

dalam Public Policy Managementcontohnya pada Majlis MesyuaratPertama dari Musim PermesyuaratanKesebelas MMN 2015 hari keenambagi sesi petang.

“Mereka ini berkebolehanmenguruskan pelaksanaan tugas-tugas pentadbiran sekolah yangboleh membantu guru-guru besardan tugas-tugas yang bersesuaian,”ujar Yang Berhormat.

Menurut Yang Berhormat MenteriPendidikan, lazimnya strukturorganisasi sekolah mempunyaipemimpin sekolah, iaitu Pengetuayang dibantu oleh TimbalanPengetua dan juga PenolongPengetua di mana masing-masingdengan tugas-tugas tertentu sepertiakademik dan juga pentadbiran.

Selain itu, dari segi kebersihansekolah, lima buah sekolahmenengah telah pun melaksanakanpembersihannya oleh pihak swasta,iaitu Penswastaan PembersihanSekolah. Maka ia juga dihasrat dapatmengurangkan bebanan gurubesar atau pengetua dari segimensupervise kakitangan yangdiambil berkhidmat untuk membuatpembersihan-pembersihan sekolah.Apa yang dinyatakan tersebut adalah

beberapa usaha yang telah dibuat.InsyaaAllah cara mengurangkan apayang disebut bebanan pentadbiranakan diusahakan, tegas YangBerhormat Menteri Pendidikan.

PEGAWAI-PEGAWAI kerajaan dan orang ramai yang mendengar sesi perbahasaanpada sebelah pagi.

YANG Berhormat Datin Paduka DayangHajah Salbiah binti Haji Sulaiman.

YANG Berhormat Pehin Orang KayaMaharaja Kerna Dato Paduka Seri AwangHaji Yaakub bin Pehin Orang KayaMaharaja Diraja Dato Paduka AwangHaji Zainal.

MENTERI Pendidikan, Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Seri Kerna Dato Seri Setia(Dr.) Awang Haji Abu Bakar bin Haji Apong.

HARI ISNIN 16 MAC 201516 MAJLIS MESYUARAT NEGARA 2015

Aktiviti luar tingkat kemahiran,kemajuan karier guru

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - Bengkel danseminar berkenaan akanmemperkaya, mempertingkatkanpengetahuan dan kemahiranguru-guru. Kemahiran kursus-kursusdiperlukan oleh guru-guru dalammemperbolehkan mereka melangkahmaju dalam pembangunan karier

(career development) melaluiSPG yang ada pada masa ini, ujarMenteri Pendidikan, YangBerhormat Pehin Orang Kaya SeriKerna Dato Seri Setia (Dr.) AwangHaji Abu Bakar bin Haji Apong.

Hal ini adalah berdasarkanperuntukan berjumlah BND64.4juta dalam Belanjawan Negara 2015 /2016, iaitu bagi KemudahanPrasarana dan Peralatan Sekolah danPengajian Tinggi dan Vokasional,dan menerusi Dana Sumber TenagaManusia berjumlah BND30 juta.

Respon berkenaan adalah bagipersoalan mengenai guru-guru yangmengikuti aktiviti-aktiviti sepertibengkel, seminar, mesyuarat danpelbagai acara lain sehinggamenimbulkan stress kepada guru-

guru seperti yang ditimbulkan olehAhli-ahli Majlis Mesyuarat Negara(MMN), Yang Berhormat AwangHaji Ramli bin Haji Lahit danYang Berhormat Datin PadukaDayang Hajah Zasia binti Sirin.

Yang Berhormat MenteriPendidikan menyatakan bahawasatu kajian bebanan guru-guru akandibuat dan insyaaAllah akanselesai pada tahun ini.

Namun bebanan-bebanan serupaini seharusnya tidak akanmengakibatkan guru-gurumenjejaskan tanggungjawab asasmereka mengajar dalampembelajaran dan pengajaran,nasihat Yang Berhormat.

Hasil dari lawatan-lawatan yangtelah dilakukan oleh Yang Berhormat

Menteri Pendidikan ke sekolah-sekolah, mendapati bahawa sekolah-sekolah mengadakan intervensipendidikan di luar waktu sekolah,iaitu sebelum 7.30 pagi (antara7.00 pagi hingga 7.30 pagi),semasa waktu rehat dan waktu lepassekolah, sebelum mereka mengikutipengajian agama serta pada hujungminggu.

Oleh itu, pernyataan guru-guruterlalu stress menghadiri bengkel,seminar dan sebagainya perlulahditeliti, ujar Yang Berhormat MenteriPendidikan pada Majlis MesyuaratPertama dari Musim PermesyuaratanKesebelas MMN 2015 yangbersidang pada hari keenam bagi sesipetang di Dewan PersidanganMMN.

Ambil langkah atasi masalahbuku-buku teks

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - MenteriPendidikan, Yang Berhormat PehinOrang Kaya Seri Kerna Dato SeriSetia (Dr.) Haji Awang Abu Bakarbin Haji Apong menjelaskan,Kementerian Pendidikan telah punmengambil langkah ke hadapan bagimengatasi masalah kekuranganbuku-buku teks dengan mengadakanperjumpaan dengan pembekal-pembekal buku-buku teks bagimemastikan bahawa pembekalanbuku-buku teks mestilah mencukupisebelum akhir tahun bagi tahunyang berikutnya.

Kementerian Pendidikan melaluiJabatan Perkembangan Kurikulumkatanya, telah menubuhkan kedaibuku teksnya dan dalam hubunganini jika terdapat sebilangan ibu bapaitu tidak dapat membeli di kedai,maka buku-buku teks sedemikianboleh diperolehi daripada kedai diJabatan Perkembangan Kurikulum.

Yang Berhormat MenteriPendidikan menjelaskan perkara ituketika menjawab soalan yang

dikemukakan oleh Yang BerhormatAwang Haji Ramli bin Haji Lahit,mengenai masalah buku-buku teksdalam Majlis Mesyuarat Pertama dariMusim Permesyuaratan Kesebelas,Majlis Mesyuarat Negara (MMN)yang berlangsung pada sebelahpetang di Bangunan MMN, di sini.

Ke arah itu, tambah YangBerhormat, kita juga menggalakkanpemakaian buku-buku teks lama(second hands text books) dan satupenjualan buku teks telah diadakanpada tahun lepas, di mana buku-bukuteks sebegini juga laris dijual.

Yang Berhormat di PersidanganMajlis Mesyuarat itu turutmenekankan bahawa bagi merekayang kurang berkemampuan untukmembeli buku teks, KementerianPendidikan, sejak lebih tiga tahunyang lalu telah pun diadakanperuntukan untuk membantukeluarga yang tidak berkemampuanmelalui Skim Miftah An-Najaah.

Menurut Yang Berhormat MenteriPendidikan, bilangan mereka yangmendaftarkan diri dalam Skim

Miftah An-Najaah untukmendapatkan bantuan-bantuanperalatan sekolah, termasuklahpakaian sekolah dan sebagainyaadalah sangat ramai.

Melalui Skim Miftah An-Najaahini, ujar Yang Berhormat, merekayang kurang berkemampuan bolehmendapatkan bantuan berkenaan danusaha-usaha sebegini akan dapatmengelakkan masalah untukmendapatkan buku-buku teks.

Prasarana pendidikan awalkanak-kanak terus dipertingkat

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - Ahli MajlisMesyuarat Negara (MMN), YangBerhormat Awang Haji Mohd.Shafiee bin Ahmad menyatakanbahawa satu pertemuan denganpemimpin-pemimpin akar umbi bagitujuan memberi kefahamanmengenai kajian pembelajaran awalkanak-kanak di bawah umur 15 tahuntelah diadakan oleh beberapamahasiswa-mahasiswi UniversitiBrunei Darussalam (UBD) dalamMajlis Mesyuarat Pertama dariMusim Permesyuaratan KesebelasMMN 2015 pada hari keenam bagisesi petang di Dewan PersidanganMMN.

“Pendidikan awal kanak-kanak inisebahagian besarnya dikendalikanoleh sektor swasta. Dalam sektor

kerajaan, kita hanya memulakan dantelah pun memulakan bagimenawarkannya kepada pelajar-pelajar kanak-kanak berumur limatahun. Kita akan meningkatkanprasarana pembinaan sekolah-sekolah rendah baharu dibuat, ia akandilengkapkan dengan prasaranapendidikan awal kanak-kanak,” ujarMenteri Pendidikan, YangBerhormat Pehin Orang Kaya SeriKerna Dato Seri Setia (Dr.) AwangHaji Abu Bakar bin Haji Apong.

Menyentuh mengenai pendidikanawal kanak-kanak, MenteriPendidikan, Yang Berhormat PehinOrang Kaya Seri Kerna Dato SeriSetia (Dr.) Awang Haji Abu Bakarmenyatakan bahawa laporankonsultan sudah siap dibuat dansekarang ia sedang diteliti oleh pihak

Kementerian Pendidikan.Memandangkan sebahagian besar

program ini dilaksanakan oleh pihakswasta, maka adalah lebih baik untukia terus berjalan seperti yang adapada masa ini. Oleh itu, dalammemastikan ia memenuhi kualitiyang diperlukan, maka apa jugadapatan-dapatan yang diperolehidaripada laporan konsultan ini akandikongsikan dengan sektor swasta,tegas Yang Berhormat.

Pelaksanaan pendidikan awalsecara menyeluruh akan melibatkankos, iaitu kos dari segi infrastruktur,operasi dan sebagainya, di manaperkara ini perlu dinilai, menurutYang Berhormat lagi.

Bagi mengulas pernyataan yangdiutarakan oleh Yang BerhormatAwang Haji Mohd. Shafiee bagipenerapan pengajaran danpembelajaran asas seperti falsafahMelayu Islam Beraja, Negara Zikirdan sosiobudaya orang Brunei yangmudah difahami oleh kanak-kanak,

di samping mencontohi apa yangdibuat oleh negara luar. YangBerhormat Menteri Pendidikanmenegaskan bahawa asas-asas, nilai-nilai falsafah Melayu Islam Beraja,sosiobudaya, Negara Zikir semuanyatermasuk dalam kurikulumpendidikan awal kanak-kanak.

Maka usaha memantau danmemastikan perkara ini berjalan diinstitusi-institusi pendidikan adalahusaha bersama, ujar Yang Berhormatlagi.


MENTERI Pendidikan, Yang BerhormatPehin Orang Kaya Seri Kerna DatoSeri Setia (Dr.) Awang Haji Abu Bakar binHaji Apong.

Kebajikan, kesejahteraanguru tidak diabai

Laporan : Dk. NasibahanimPg. Haji Bakar

Foto : Hamzah Mohidin,Dk. Nur Hafilah Pg. Osman

YANG Berhormat Awang HajiSulaiman bin Haji Ahad.


Laporan : Haji Ahmad Haji SalimFoto : Masri Osman, Hamzah Mohidin

YANG Berhormat Awang Haji Mohd.Shafiee bin Ahmad.

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - MajlisMesyuarat Pertama dari MusimPermesyuaratan Kesebelas MajlisMesyuarat Negara (MMN) 2015bersidang kembali pada harikeenam bagi sesi petang di DewanPersidangan MMN. Beberapaperkara telah dikemukakanbagi tajuk SF - KementerianPendidikan pada persidanganberkenaan. Masalah mengenaikekurangan guru di DaerahTemburong adalah antara yang di-kemukakan oleh Ahli MMN, YangBerhormat Awang Haji Sulaiman binHaji Ahad.

Masalah ini adalah diakuisendiri oleh Yang Berhormat MenteriPendidikan, yang mana beberapasekolah di Daerah Temburong yangmengalami masalah berkenaan ada-lah berpunca atau disebabkan olehkurangnya bilangan atau jumlah gurudari Bandar Seri Begawan (BSB)yang mahu bertugas di DaerahTemburong.

Di samping itu, guru ganti bagiguru yang sedang cuti bersalin danmelanjutkan pelajaran sama ada didalam atau luar negara jugamenyumbang kepada masalah ber-kenaan. Perkara tersebut akandiambil perhatian oleh pihakkementerian, ujar MenteriPendidikan, Yang BerhormatPehin Orang Kaya Seri Kerna DatoSeri Setia (Dr.) Haji Awang AbuBakar bin Haji Apong.

Yang Berhormat MenteriPendidikan juga menyatakanbahawa cadangan untuk memberikanelaun khas kepada guru-guru yangbertugas dari BSB di DaerahTemburong akan diteliti. Pemberianelaun khas kepada mereka diharapakan dapat menggalakkan guru-guruberkenaan untuk bertugas di daerahtersebut dalam tempoh sekurang-kurangnya tiga tahun dan diharapdapat menampung kekurangan gurudi sekolah-sekolah rendah di DaerahTemburong seperti yang dibangkit-kan oleh Yang Berhormat.

Menurut Yang BerhormatMenteri Pendidikan, elaun khas padamasa ini hanya diberikan kepadaguru-guru yang mengajar di sekolah

yang dikategorikan sebagai kawasanulu, iaitu di Melilas dan Sukang.

Mengulas mengenai kedudukanperumahan dan flat-flat guru yangmemerlukan pembaikan sepertiyang dibangkitkan oleh YangBerhormat, perkara ini juga akandiambil perhatian dan JabatanPentadbiran di KementerianPendidikan dan Jabatan Estetsentiasa melakukan pembaikankepada aset-aset KementerianPendidikan, ujar Yang BerhormatMenteri Pendidikan.

Laporan : Dk. Nasibahanim Pg. Haji BakarFoto : Hamzah Mohidin,



Kesejahteraan rakyat luarbandar diberi perhatian

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - Pembangunankawasan-kawasan luar bandarmenjadi perhatian pihak kerajaandengan tidak mengabaikankesejahteraan kehidupan rakyat danpenduduk di dalamnya.

Kitani mengetahui bekalan elektrikdan air disalurkan ke kawasan-kawasan luar bandar sepertisekolah-sekolah bangunan kerajaan,masjid, balai polis dan sebagainya.

Bagaimanapun, memanglahpembangunan itu tidak semak-samunyang diharapkan.

Menteri Hal Ehwal Dalam Negeri,Yang Berhormat Pehin Udana Khatib

Dato Paduka Seri Setia Ustaz HajiAwang Badaruddin bin PengarahDato Paduka Haji Awang Othmanmenyatakan perkara tersebut bagimenjawab isu yang ditimbulkan olehYang Berhormat Awang Haji Mohd.Shafiee bin Ahmad yang mewakiliDaerah Belait daripada ZonPedalaman pada MajlisPermesyuaratan Kesebelas MajlisMesyuarat Negara (MMN) yangdiadakan di Bangunan MMN,di sini.

Bagi mencapai maksud yangdihajatkan, jelas Yang Berhormat,kerajaan telah memperuntukkan dibawah Rancangan Kemajuan Negara(RKN) satu peruntukan untuk menaiktaraf jalan-jalan raya, iaitu jalan dariBuau hingga ke Mukim Melilassepanjang 25 kilometer yang meliputiKampung Buau ke Kampung Sukangsepanjang 10.3km.

Jelasnya, jalan menuju ke rumahPanjang Bandung Ulu sepanjangdua dua kilometer dan dari KampungSukang ke Kampung Melilassepanjang 12.7km.

Kesemua projek ini, terang YangBerhormat, sudah pun ditawarkandan dalam penilaian pihak JabatanKerja Raya dan jika jalan-jalan rayatersebut siap dibina maka rakyat danpenduduk di kawasan-kawasan yangberkenaan akan mudah berulang alikdan bergerak dengan lebih selesa,lebih cepat dan segala hasil darikawasan-kawasan berkenaan dapatdipasarkan ke bandar umpamanya.

"Sayugia juga dimaklumkanbahawa kesejahteraan dan kebajikanrakyat dan penduduk luar bandarakan selalu tetap dijaga dandiambil perhatian. Kerajaan telahmenubuhkan sebuah jawatankuasayang telah dimaklumi oleh dewan ini,iaitu Jawatankuasa Kemajuan LuarBandar yang terdiri daripadabeberapa agensi kerajaan yang antaralain tanggungjawab dan peranannyaialah untuk menilai keadaan danpersekitaran kawasan-kawasan luarbandar dari segi keperluan kepadapelbagai bentuk pembangunan yangdiperlukan bagi keselesaan hidupserta pembangunan sosial ekonomimasyarakat luar bandar.

"Menyelaraskan berbagai-bagai

agensi yang berkenaan dalammembuat perancangan pembangunanyang diperlukan di kawasan luarbandar sama ada dalam bentukpendek, sederhana dan jangkapanjang bagi memastikanperancangan yang dijangka akandilaksanakan dengan sempurna,"terang Yang Berhormat.

Menyentuh dengan istilah luarbandar, jelas Yang Berhormat,jawatankuasa ini telahmengkategorikan Daerah BruneiMuara walaupun semua kemudahanasas dibekalkan ke setiap kawasannamun jawatankuasa tersebutmengenal pasti lima kawasan terdiriKampung Pudak, Mukim Kota Batu;Kampung Menunggol, MukimKota Batu; Kampung Lumapas,Mukim Lumapas; KampungBebuloh, Mukim Pangkalan Batudan Kampung Limau Manisdan Kampung Kuala Lurah, MukimPangkalan Batu.

Sementara di Daerah Belait,hampir semua mukim denganmengenal pasti sembilan buahkampung terdiri dari KampungBenutan , Mukim Rambai; KampungBelabau, Mukim Rambai; KampungSukun Besar, Mukim Rambai;Kampung Sukun Kecil MukimRambai; Kampung Mapul, MukimRambai; Kampung Merimbun,Mukim Rambai; Kampung Bukit,Mukim Ukong; KampungLongmayan, Mukim Ukongdan Kampung Ukong, MukimUkong Ukong.

Manakala di Daerah Temburongterdapat empat mukim iaitu:Mukim Amo, Mukim Bokok, MukimBatu Apoi dan Mukim Labu.

Pada permesyuaratan tersebutMenteri Hal Ehwal Dalam Negerimenjelaskan, pada masa iniJawatankuasa Kemajuan LuarBandar sudah di peringkat terakhirmenyiapkan laporannya denganmembutirkan segala rancangan-rancangan yang terperinci serta iaakan menjadi panduan padaagensi-agensi kerajaan yangberkenaan dan apabila diluluskannanti ia akan menjadi road mappembangunan luar bandar.


BND6 juta diperuntukkan penaiktarafan Pos Kawalan Labu

Laporan : Abu Bakar Haji Abdul RahmanFoto : Pg. Amirulnizam Pg. Haji Mohd. Ali, Dk. Nur Hafilah Pg. Osman Daerah Temburong

bakal punyai terminal bas



YANG Berhormat Awang Haji Sulaimanbin Haji Ahad.

Laporan : Abu BakarHaji Abdul Rahman

Foto : Pg. AmirulnizamPg. Haji Mohd. Ali,


MENTERI Perhubungan, YangBerhormat Pehin Orang KayaHamzah Pahlawan Dato Seri SetiaAwang Haji Abdullah bin BegawanMudim Dato Paduka Haji Bakar.

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - Tapak hospitallama yang berkeluasan 0.4 hektarberdekatan dengan Pusat Belia danSukan, Pekan Bangar telah dikenalpasti bagi pembinaan Terminal Basdi Daerah Temburong yang kinidalam proses perwartaan.

Pembinaan Terminal Bas tersebutyang dijangka menelan belanjasekitar BND2 - 3 juta denganperuntukannya akan dipohonkanmelalui Rancangan KemajuanNegara Ke-11, tahun 2017hingga 2018.

Kenyataan tersebut dibuat olehMenteri Perhubungan, YangBerhormat Pehin Orang KayaHamzah Pahlawan Dato Seri SetiaAwang Haji Abdullah bin BegawanMudim Dato Paduka Haji Bakarbagi memberi respon ke atassoalan yang dikemukakan olehAhli MMN, Yang BerhormatAwang Haji Sulaiman binHaji Ahad pada MajlisMesyuarat Pertama dari MusimPermesyuaratan Kesebelas Majlis

Mesyuarat Negara (MMN) yangdiadakan di Bangunan MMN.

"Pada masa yang sama,Kementerian Perhubungan melaluiJabatan Pengangkutan Darat sedangmeneliti penglibatan sektor swastadalam pembinaan terminal iniyang dipanggil Private PublicPartnership (PPP), 'ExpressionInterest' akan dikeluarkan dansekiranya daripada expressioninterest menunjukkan viablilityyang baik untuk projek ini,Kementerian Perhubungan akanmengambil keputusan untukmelaksanakan pembinaanterminal ini secara PPP," terangYang Berhormat.

Berbangkit mengenai soalankedudukan laluan perhentian basdi semua mukim di DaerahTemburong, Menteri Perhubunganmenjelaskan bahawa bermulaOktober tahun lalu pihak JPD telahmembuat viability study denganrancangan untuk memperkenalkanperkhidmatan bas tersebut.

Namun hasil kajian awal,terang Yang Berhormat, telahmenunjukkan sambutan baik orangramai yang terdiri daripadapenduduk tetap dan pelancongdi daerah berkenaan dengan tigalaluan telah dikenal pasti bagiseluruh Daerah Temburong.

Laluan tersebut, jelas YangBerhormat, iaitu Laluan 1, Puni.Kampung Labu, Laluan 2, LaluanBatang Duri, KampungMenengah dan Laluan 3, LaluanBelais - Rataie.

Menurut Yang Berhormat hasildaripada kajian juga menunjukkanpotensi untuk mengadakanlebih kurang 60 perhentian bas disepanjang jalan laluan berkenaan.

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 MAC. - Menteri HalEhwal Dalam Negeri, YangBerhormat Pehin Udana Khatib Dato

Paduka Seri Setia Ustaz Haji AwangBadaruddin bin Pengarah DatoPaduka Haji Awang Othman berkata,penaiktarafan Pos Kawalan Labu,Daerah Temburong merupakan salahsatu rancangan di dalam RancanganKemajuan Negara (RKN) Ke-10dengan peruntukan BND6 juta.

Bagi pelaksanaannya, JabatanImigresen dan PendaftaranKebangsaan (JIPK) bersama-samadengan Jabatan PerkhidmatanTeknikal, Jabatan Kerja Raya,Kementerian Pembangunan telahberunding bagi mengumpulkanmaklumat daripada pasukan yangdiperlukan dari semua agensi yangakan turut sama berfungsi di pos

kawalan tersebut.Menteri Hal Ehwal Dalam Negeri

menyatakan perkara tersebut bagimenjawab isu yang ditimbulkanoleh Yang Berhormat Awang HajiSulaiman bin Haji Ahad yangmenyentuh mengenai statuspelaksanaan rancangan untuk menaiktaraf Bangunan Pos Kawalan Labudan Pos Kawalan Kuala Lurah padaMajlis Mesyuarat Pertama dariMusim Permesyuaratan KesebelasMajlis Mesyuarat Negara (MMN)yang diadakan di BangunanMMN, di sini.

Jelas Yang Berhormat, sepertidijangkakan projek menaik taraf akandapat diteruskan yang mana

selama ini menghadapi pelbagaihalangan dari segi kondisi tanahyang berbukit.

Seperti yang diketahui jelasMenteri Hal Ehwal Dalam Negeri,lokasinya juga berhampiran dengansempadan justeru pada umumnya,Bangunan Pos Kawalan Labutersebut akan dibina berpandukankompleks kawalan dan pemeriksaanUjung Jalan, Sungai Pandaruan,Temburong.

“Ia akan mengambil kirakeselesaan dan keperluan bagi semuaagensi yang bertugas di Pos KawalanLabu yang dijangka bertambah aktif,bertambah sibuk apabila jambatanmenyeberang ke Temburong siapnanti,” terang Yang Berhormat.

Sementara itu, mengenai PosKawalan Kuala Lurah YangBerhormat menerangkan bahawa iamemang dirancang.

“Ia memang dirancangkan juga

untuk dinaik taraf menjadi sebuahkompleks yang lengkap. Dalam masayang sama, rancangan-rancanganitu belum dapat dilaksanakan.Pos kawalan itu sentiasa dipeliharasesuai dengan statusnya sebagaipos sementara,” ungkap Menteri HalEhwal Dalam Negeri.

Rancangan menaik tarafnya ituakan mengambil kira danpenyesuaian lokasi di kawasannyayang ada sekarang, iaitu bagimenampung sebuah kompleks poskawalan yang lengkap untuk semuaagensi yang menggunakanya, bukansahaja agensi yang bertugas untukmemeriksa pasport, memeriksa orangkeluar masuk sempadan, tetapi jugaoleh semua agensi dan sebagainya.

Oleh itu, pada masa ini kawasanyang dikira tidak mencukupi danperlu diluaskan untuk sebuah poskawalan tersebut dapat dinaik tarafsebagaimana dihajatkan.


Laporan : Norliah Md. ZainFoto : Hamzah Mohiddin, Dk. Nur Hafilah Pg. Osman


Syarikat penuhi spekulasi tawaran diutamakan

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - Pemberiantawaran tidaklah diberikan kepadasatu-satu pihak sahaja, tetapi ia lebihdiberikan kepada syarikat-syarikatyang memenuhi spekulasi tawaran

yang diluluskan.Menteri Kewangan II (Kedua) di

Jabatan Perdana Menteri (JPM),Yang Berhormat Pehin Orang KayaLaila Setia Dato Seri Setia AwangHaji Abdul Rahman bin Haji Ibrahimberkata, pemberian tawarankepada syarikat-syarikat lazimnyabanyak berpihak kepada memenuhikriteria utama, iaitu value for moneyatau harga yang ditawarkanadalah berpatutan.

Perkara tersebut dinyatakan olehMenteri Kewangan II (Kedua)di JPM ketika menjawab persoalanyang dikemukakan oleh ahli yangdilantik dari Daerah Tutong, YangBerhormat Awang Haji Ramli binHaji Lahit ketika PersidanganMMN yang membincangkan RangUndang-Undang (2015) Perbekalan2015 / 2016, ketika bersidangdi Peringkat Jawatankuasa padahari keenam di Bangunan MMN.

Menteri Kewangan II (Kedua) diJPM menambah, kriteria jugamengambil kira cadangan teknikalyang ditawarkan berdasarkanskop dan spesifikasi kerja yangditawarkan, manakala spesifikasiteknikal akan mengambil kira kualitibarangan atau perkhidmatan,deliverable dan sebagainya.

Kriteria-kriteria lain juga turutdiberi perhatian, jelas MenteriKewangan II (Kedua) di JPM,antaranya mempunyai track recorddan prestasi yang baik dalamtawaran, keupayaan kewangan,keupayaan pengurusan dansyarikat-syarikat tersebut adalahtidak ditegah.

Mengulas mengenai pertanyaantentang beberapa kes syarikat-syarikat yang berjaya telah

mensubkan kepada syarikat-syarikatlain, perkara ini memang adaberlaku, ujar Menteri Kewangan II(Kedua) di JPM tetapi perkara iniadalah tertakluk kepadaperjanjian-perjanjian antara maincontractor dengan sub-contractor.

“Kita sukar membuatpemantauan-pemantauan mengenaiperkara ini. Di samping perkara iniberlaku main contractor jugasebenarnya mempunyai cara-carayang tersendiri melaksanakan,kerja-kerja yang dilaksanakanmisalannya sekiranya kerja-kerjayang besar banyaklah contractoratau sub-contractor yang akandisubkan kepada contractor daritempatan dan sebagainya,” ujarMenteri Kewangan II (Kedua)di JPM.

Pada sesi perbincangan RangUndang-Undang (2015) Perbekalan2015 / 2016, ketika bersidang diPeringkat Jawatankuasa itu juga,antara perkara lain turutdibangkitkan ialah sumber dana bagimenampung defisit BND2.2 bilionoleh ahli yang dilantik dalamkalangan Orang-Orang Bergelar,Yang Berhormat Pehin Datu ImamDato Paduka Seri Setia Ustaz HajiAwang Abdul Hamid bin Bakal danahli yang dilantik dalam kalanganOrang-Orang Yang Telah MencapaiKecemerlangan, Yang BerhormatHaji Awang Ahmad Morsidi binPehin Orang Kaya Digadong SeriDiraja Dato Laila Utama HajiAwang Abdul Rahman.

Menjawab persoalan tersebut,Menteri Kewangan II (Kedua) diJPM menjelaskan, dengankepimpinan dan kebijaksanaan

Kebawah Duli Yang Maha MuliaPaduka Seri Baginda Sultan danYang Di-Pertuan Negara BruneiDarussalam, dengan adanya hargaminyak yang begitu menggalakkansepanjang beberapa tahun lepas, disamping dasar Kerajaan KebawahDuli Yang Maha Mulia Paduka SeriBaginda Sultan dan Yang Di-PertuanNegara Brunei Darussalam untukmenghadkan perbelanjaan kepadajumlah yang benar-benar difikirkanboleh kita laksanakan, dengankeadaan tersebut, negara kita dapatmengumpul sebahagian surplusdaripada lebihan-lebihan hasil yangtelah kita dapati pada tahun-tahunyang lepas.

Sebab itulah kata MenteriKewangan II (Kedua) di JPM,kita sekurang-kurangnya dapatmenampung defisit itu, akan tetapihasil-hasil surplus itu belumlahberapa banyak dan dapat mencukupiuntuk kita bertahan dalam jangkawaktu yang lama.

“Kita berharap insyaaAllah,mudah-mudahan dalam setahun ataudua tahun yang akan datang ini hargaminyak ini dan juga productionkita akan dapat meningkat dansekurang-kurangnya kita akandapat menampung perbelanjaan-perbelanjaan itu,” terang MenteriKewangan II (Kedua) di JPM.

Menteri Kewangan II (Kedua)di JPM berkata, kebanyakanaktiviti-aktiviti ekonomi negara inidatangnya daripada perbelanjaankerajaan, maka walaupun kitamenghadapi defisit belanjawan,kita perlu juga berbelanja untukmenampung agar aktiviti-aktivitiekonomi itu dapat berjalan tanpa

banyak gangguan untuk memberikanpekerjaan, aktiviti-aktiviti yang lainterutamanya dari segi kepelbagaianekonomi dan sebagainya.

Oleh itu, kata Menteri KewanganII (Kedua) di JPM walaupun keadaanhasil negara mencabar pada tahunini, namun kita perlu juga berusahauntuk memelihara aktiviti-aktivitiekonomi kita itu supaya ia tidakjauh terjejas.

“Kita perlu terus memeliharauntuk aktiviti-aktiviti ekonomi dinegara ini akan berjalan walaupunmungkin akan sedikit kurang, tetapitidaklah sekurang yang akanmenjejaskan dari segi aktiviti-aktiviti tersebut dan juga creation ofemployment di negara ini,” tegasYang Berhormat.

e-payment kurangkan tunggakan orang ramai

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - Sistem e-paymentyang telah dilancarkan olehJabatan Perbendaharaan bermula 29Januari 2014, telah membolehkanpembayaran kerajaan dibuat secaraonline melalui one securee-payment gateway.

E-payment gateway ini mulaberoperasi dengan melibatkan tigaagensi kerajaan yang mengutip hasiliaitu Jabatan Perkhidmatan Elektrik,Jabatan Perkhidmatan Pos danBahagian Hasil di KementerianKewangan serta empat buahinstitusi kewangan, iaitu BIBD,Baiduri, HSBC dan SCB.

Perkara tersebut dinyatakan olehMenteri Kewangan II (Kedua)di Jabatan Perdana Menteri, YangBerhormat Pehin Orang Kaya LailaSetia Dato Seri Setia Awang HajiAbdul Rahman bin Haji Ibrahimketika menjawab persoalan yangdikemukakan oleh ahli yangdilantik dari Daerah Belait, YangBerhormat Awang Haji Mohd.Shafiee bin Ahmad mengenaiperkhidmatan pembayaran bil secaraonline pada Persidangan MajlisMesyuarat Negara (MMN) yangmembincangkan Rang Undang-Undang (2015) Perbekalan 2015 /2016, ketika bersidang diPeringkat Jawatankuasa pada harikeenam di Bangunan MMN.

Antara objektif e-payment ini,jelas Menteri Kewangan II(Kedua) di JPM ialah memberikankemudahan kepada orang ramaiuntuk membuat pembayaranperkhidmatan secara online,membolehkan pengendalianpembayaran bil dan penyelarasanbil kerajaan secara elektronik,

Caruman TAP,SCP sentiasa dikaji


mengadakan kemudahan billpresentation dan penyatuan bilkerajaan secara online dan secaratidak langsung projek ini jugamengurangkan tunggakan orangramai kepada kerajaan.

Perkara-perkara ini, ujar MenteriKewangan II (Kedua) di JPM dapatdipertingkatkan lagi dengan adanyae-payment gateway sepertipembayaran seperti melalui directaccount transfer diperbolehkan,proses dan sistem kutipan hasil diagensi yang terlihat sekali gus perludiautomasikan dengan sepenuhnya,aliran informasi lebih tepatdan cepat, informasi mengenaipembayaran dari luar negeri (foreigncheque and telegraph tranfer)disalurkan kepada agensi pengutip

hasil dengan lebih cepat dan setiapkesalahan boleh dikesan lebih cepatjuga.

Agensi yang terlibat. juga ujarMenteri Kewangan II (Kedua) diJPM tidak diperlukan menyediakanlaporan buku tunai dan penyatapemungut untuk dihantar ke Jabatan

Perbendaharaan.Pembayaran merchant discount

rate dibuat secara automatikmelalui e-payment kepada TAFISdan sebagainya.

Terdahulu, Yang BerhormatAwang Haji Mohd. Shafiee berkata,selain menerima pembayaran cukai

korporat secara online melaluie-payment gateway JabatanPerbendaharaan, bilakah JabatanPerbendaharaan dapat menerimaataupun melaratkan pembayaransecara online bagi pembayaranperkhidmatan-perkhidmatan yanglain.


BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - KementerianKewangan dan juga TabungAmanah Pekerja (TAP), sentiasamengkaji caruman Tabung AmanahPekerja (TAP) dan Skim CarumanPekerja (SCP) terutamanya dariimplikasi terhadap orang ramai danpekerja, majikan dan sebagainya.

Perkara tersebut dinyatakan olehMenteri Kewangan II (Kedua) diJabatan Perdana Menteri (JPM),Yang Berhormat Pehin Orang KayaLaila Setia Dato Seri Setia AwangHaji Abdul Rahman bin HajiIbrahim ketika menjawab persoalanyang dikemukakan oleh ahliyang dilantik dalam kalanganOrang-Orang Yang Telah MencapaiKecemerlangan, Yang BerhormatAwang Haji Zulkipli bin Haji AbdulHamid pada Persidangan MajlisMesyuarat Negara (MMN) yangmembincangkan Rang Undang-Undang (2015) Perbekalan 2015 /2016, yang bersidang diPeringkat Jawatankuasa pada harikeenam di Bangunan MMN.

Menteri Kewangan II (Kedua) diJPM menambah, pihaknya akanmembuat kajian-kajian terperincimengenai perkara ini agar ia akandapat menghasilkan win-winsituation kepada semua pihakmisalannya kepada majikan,pekerja dan yang lain-lain.

Terdahulu, Yang BerhormatAwang Haji Zulkipli berkata, sejakpelaksanaan TAP 20 tahun lalu,tidak terdapat peningkatancaruman, selain pelaksanaan SCPpada tahun 2010.

Jelas Yang Berhormat AwangHaji Zulkipli, janganlah keadaanekonomi sekarang dijadikanpenghalang untuk kita menabunglebih awal demi masa depan danperkara ini dilihat sesuai dalamusaha menggalakkan sikapmenabung dalam kalangan parapekerja.

Yang Berhormat Awang HajiZulkipli menyarankan agar kadarcaruman TAP dan SCP ditambahmulai tahun hadapan iaitu bagipekerja yang baharu berkhidmat

sahaja.Walaupun terdapat skim

Caruman Tambahan Sukarela padamasa ini, kata Yang BerhormatAwang Haji Zulkipli, akan tetapitambahan menabung adalah lebihberkesan jika caruman lebih tinggidijadikan sebagai mandatory danbukan sebagai pilihan.

“Jumlah kenaikan carumanadalah mengikut kadar yangbersesuaian dengan kajian yangakan dijalankan oleh pihak-pihakberwajib,” katanya.


MENTERI Kewangan II (Kedua) diJabatan Perdana Menteri, YangBerhormat Pehin Orang Kaya Laila SetiaDato Seri Setia Awang Haji AbdulRahman bin Haji Ibrahim.







Masalah pembantu rumah:MoU akan diteruskan

Rancang Bruneiansation jawat jawatan dalam syarikat

BANDAR SERI BEGAWAN,Rabu 11 Mac. - Menteri Hal EhwalDalam Negeri, Yang BerhormatPehin Udana Khatib Dato PadukaSeri Setia Ustaz Haji AwangBadaruddin bin Pengarah DatoPaduka Haji Othman menyarankanagar syarikat-syarikat di negara inimerancang secara berperingkat-peringkat untuk menempatkananak-anak tempatan atauBruneiansation untuk menjawatjawatan-jawatan dalam syarikat-syarikat mereka.

Perkara ini amat penting,berikutan tempoh tiga tahun permitbagi pekerja asing yangdicadangkan, yang kini sedangdibuat oleh Kementerian Hal EhwalDalam Negeri, di mana dalam dasarbaharu pengambilan pekerja asingitu jika pekerja asing itu masihdiperlukan lagi, dan tidak adaanak-anak tempatan yang dapatmengisi kekosongan dalamsyarikat-syarikat berkenaan, makamereka dibenarkan untukmengambil, memasukkan pekerjaasing, jelas Yang Berhormat MenteriHal Ehwal Dalam Negeri.

Yang Berhormat Pehin UdanaKhatib Dato Paduka Seri SetiaUstaz Haji Awang Badaruddinmenjelaskan demikian ketikamenjawab isu yang dicadangkanoleh Yang Berhormat Dato PadukaAwang Haji Abdullah bin HajiMohd. Jaafar, pada MajlisPermesyuaratan Kesebelas MajlisMesyuarat Negara (MMN) yangbersidang pada hari kelima diBangunan Dewan MMN, di sini.

Dalam majlis itu, Yang BerhormatDato Paduka Awang Haji Abdullahmemberikan beberapa cadangantambahan kepada syarat-syarat yangada dalam pengawalan pengambilanpekerja asing ini di negara ini, yangmasih belum mencukupi.

Cadangan itu adalah bersesuaian

dengan yang pernah dititahkan olehKebawah Duli Yang Maha MuliaPaduka Seri Baginda Sultan danYang di-Pertuan Negara BruneiDarussalam yang menyarankanAhli-ahli Yang Berhormat bukansahaja menyoal dalam MesyuaratDewan Majlis, tetapi juga untukmemberi cadangan-cadangan yangbaik dan bernas dalam sama-samamemajukan negara ini.

Di antara cadangan YangBerhormat adalah seperti yangberikut:

* Tuan punya syarikat hendaklahmenjalankan perniagaannya sendiri,jika ia melantik pekerja-pekerjaasing untuk menguruskanperniagaannya, maka ia semestinyamelantik pekerja-pekerja tempatansebagai penolong pengurusnya.Permit pekerja asing tersebutdibenarkan bekerja hanya selamatiga tahun dan permitnya tidak bolehdisambung lagi. Jawatan pekerjaasing ini diambil alih oleh pekerjatempatan;

* Tuan punya syarikat hendaklahmenunjukkan sumber-sumberkewangannya;

* Tuan punya syarikat hendaklahbertanggungjawab di atas kehalalanbarang-barang yang dijualnya;

* Produk-produk perubatantermasuk makanan, supplementhendaklah mendapatkan sijil-sijilmenjual produk-produk dariKementerian Kesihatan dandipamerkan di papan kenyataan;dan

* Pekerja-pekerja asing yang

dibenarkan bekerja di Negara BruneiDarussalam dihadkan selama tigatahun sahaja. Dalam masa yangsama, pekerja tempatan diambilbekerja dan dilatih untuk mengambilalih tugas-tugas yang dibuat olehpekerja asing.

Dalam kesempatan itu YangBerhormat mengucapkan tahniahkepada Yang Berhormat Menteri HalEhwal Dalam Negeri atas pindaanLesen Rampaian kepada BusinessLicense Act Chapter 127-2015.

Akta ini, menurut YangBerhormat telah mendukung danmemudahkan peniaga-peniagamendapat Lesen Perniagaan denganmengeluarkan permit khas, disamping memudahkan syarikat-syarikat yang baharu untukmengambil pekerja asing danmendapat permit khas dalam tempohtujuh hari.

Walau bagimanapun dasarpengawalan pekerja asing adalahmengikut zon-zon yang ditetapkandan ini hanyalah bagi peniagarestoran, kedai-kedai runcit, peniagakain dan tekstil. Dan sejak akta inidiluluskan pada 1 Januari 2015Masihi, dalam masa dua minggusebanyak 208 buah syarikatdidaftarkan dan dikeluarkan LesenPerniagaan.

Di samping itu Yang BerhormatDato Paduka Awang Haji Abdullahjuga menyokong statement YangBerhormat Menteri Hal EhwalDalam Negeri semasa pembukaanJob Fair 2015 Masihi, yangmengharapkan majikan-majikan

lebih transparent dalam kadar gajiyang ditawarkan, elaun-elaun,jumlah cuti dan kemudahan-kemudahan lain diberikan kepadapekerja tempatan atau yang lebihbaik daripada tawaran yangdiberikan kepada pekerja asing.

Yang Berhormat yakin semuadasar pengawalan pekerja asing inibertujuan mengurangkan pekerja-pekerja asing dan memberi peluangpekerjaan kepada rakyat danpenduduk tetap di negara ini.

Mengikut statistik yangdikeluarkan oleh Jabatan Buruh padatahun 2013 Masihi, keramaianpekerja di sektor swasta ini ialah141,850 orang iaitu 927 orang atau64 peratus adalah pekerja asing,40,620 orang atau 26 peratus rakyatBrunei dan 9,255 orang atau 65peratus adalah penduduk tetap, jelasYang Berhormat.

Ketika menjawab isu yangdicadangkan itu, Menteri Hal EhwalDalam Negeri, Yang BerhormatPehin Udana Khatib Dato PadukaSeri Setia Ustaz Haji AwangBadaruddin, menjelaskan tahniah itubukan sahaja kepada KementerianHal Ehwal Dalam Negeri tetapi jugakepada Menteri Perindustrian danSumber-Sumber Utama sebagaiminor dalam mengenai PindaanLesen Rampaian untukmemudahkan dan memulakanbisnes itu dan yang paling pentingjuga ialah Unit PENGGERAKdi Jabatan Perdana Menteri dantermasuk Jabatan Peguam Negara.



YANG Berhormat Dato Paduka AwangHaji Abdullah bin Haji Mohd. Jaafar.



YANG Berhormat Awang Haji Gapor @Haji Mohd. Daud bin Karim.

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu11 Mac. - Menteri Hal Ehwal DalamNegeri, Yang Berhormat PehinUdana Khatib Dato Paduka SeriSetia Ustaz Haji Awang Badaruddinbin Pengarah Dato Paduka HajiOthman menjelaskan mengenai pem-bantu rumah di negara ini yang tidakpernah selesai.

Bagi mengatasi permasalahanpembantu rumah ini, menurut YangBerhormat, pelbagai usaha baik telahdilaksanakan khususnya dengannegara yang terlibat membekalkantenaga pembantu rumah ke NegaraBrunei Darussalam seperti negaraRepublik Indonesia, walaupunpelbagai permasalahan timbul yangmelibatkan kedutaan negara tersebutdi negara ini dan Jabatan Buruh.

Walau bagaimanapun hasilperjumpaan yang dilakukan, jelasYang Berhormat, Kementerian HalEhwal Dalam Negeri akanmengadakan satu MoU denganpihak Indonesia dalam perkarapembantu rumah ini sahaja tetapipihak Indonesia mahukan MoU itumeliputi semua pekerja tetapi diBrunei hanya mahu dihadkan kepadapembantu rumah sahaja.

Usaha seterusnya ialah untuk MoUitu diadakan pada tahun lepas, tapioleh sebab perkembangan yang ter-jadi di Republik Indonesia,pertukaran menteri dan sebagainyamaka perkara itu telah ditangguhkandan ia akan diteruskan olehmenterinya yang baru-baru inimenyertai rombongan PresidenRepublik Indonesia ke Brunei danberjanji untuk melihat perkara iniditeruskan. Pihak Indonesia

memberitahu kepada Jabatan Buruhuntuk meneruskannya pada satumasa nanti bagi merundingkanperkara-perkara yang penting dalamMoU itu, jelas Yang Berhormat.

Sebelum ini, jelas YangBerhormat, permasalahan yangsering timbul ialah bila mana amahitu datang ke Brunei dan bekerjasekejap dan majikan tidakmenghantar dia balik. Perkara inimerugikan, dan hal-hal inilah yangakan dimasukkan ataupun yangakan cuba regulate dalam MoUtersebut.

Tujuan MoU itu ialah untukmenjaga kepentingan majikan danmenjaga kepentingan pekerja sertamengatur tatacara yang dilakukanoleh agensi-agensi pekerjaan.

Pentingnya ditegaskan, ialahpekerja dari Republik Indonesiasebenarnya adalah orang yangmemerlukan pekerjaan. Merekaboleh dikatakan orang-orang yangsusah, jelas Yang Berhormat.

Dalam hal ini, Kementerian HalEhwal Dalam Negeri sudah punmenegaskan kepada pihak RepublikIndonesia, agar jangan sampaimereka yang susah bertambah susahkerana dikenakan beberapa caj.Orang ramai yang akan mengambilamah dari Indonesia, misalannya me-lalui agensi pekerjaan akanmembayar antara BND2,500 -BND2,800. Usaha ini ialah untukmengadakan ceiling chargemengenai perkara ini.

“Ada sebutan caj-caj yangdikenakan oleh agensi pekerjaan diIndonesia. Apa sahaja perkhidmatanyang mengharuskan pekerja ituuntuk membayar sedemikian dan aki-batnya ialah kepada majikan yangmenghendakinya datang. Jangansampai seolah-olah dalam sistemyang kitani adakan secara ‘ legal’ inimereka ini terpaksa berhutangseolah-olah mereka masuk secara il-legal, diseludup dan untukpenyeludupan itu mereka membayarsekian-sekian,” tegas Yang

Berhormat.Yang Berhormat seterusnya

menegaskan, bahawa secara teraturapa juga item-item yang dicaj itumestilah dinyatakan dengantransparent kepada mereka. Dan se-bagai majikan di negara ini, perlumembuat perjanjian denganagensi-agensi yang berlesen agartidak timbul permasalahan dan pihakagensi dan majikan tidak mengalamikerugian.

Menteri Hal Ehwal Dalam Negeri,Yang Berhormat Pehin UdanaKhatib Dato Paduka Seri Setia UstazHaji Awang Badaruddinmenjelaskan demikian ketikamenjawab isu pembantu rumah yangdibangkitkan oleh Yang BerhormatAwang Haji Mohd. Shafiee binAhmad pada Majlis PermesyuaratanKesebelas Majlis Mesyuarat Negara(MMN) yang bersidang pada harikelima di Bangunan Dewan MMN, disini.

Dalam majlis itu, Yang BerhormatAwang Haji Mohd. Shafieemembangkitkan mengenai isupembantu rumah atau amah yangmasih menghantui para majikan dinegara ini, kerana sesetengahpembantu rumah membuat masalahminta dihantar pulang atasbermacam-macam alasan sebelumtempoh perkhidmatan merekaberakhir.

Perkara yang sama telahditimbulkan oleh Yang BerhormatAwang Haji Gapor @ Haji Mohd.Daud bin Karim mengenai pembanturumah yang pada masa inipengambilan pembantu rumahadalah mencapai kepada BND3,000seorang untuk mendapatkan khidmatbantu daripada ejen-ejen pembekalpembantu rumah.

Bagi menjawab isu yangditimbulkan, Yang Berhormat

Menteri Hal Ehwal Dalam Negerimenjelaskan, bahawa mengenaipengambilan pembantu rumah yangmencapai kepada BND3,000, adalahdisebabkan usaha Jabatan Buruhuntuk mengenakan ceiling chargeyang patut dikenakan olehagensi-agensi pekerjaan dan ceilingcharge ini untuk ditentukan bagimenghendaki peruntukan undang-undang.

Dalam peringkat ini, menurut YangBerhormat, peruntukan undang-undang sedang digubal oleh JabatanBuruh dan berusaha kuat denganbantuan daripada Jabatan PeguamNegara untuk memperundangkanmengenai caj-caj yang akan dike-nakan.

“Memanglah diketahui selama inicaj-caj itu tidak jelas dikenakanBND2,500, BND2,800 sampaiBND3,000 sekarang ini. JabatanBuruh sedang mengadakanformula-formulanya, jelasnya.

Menurut Yang Berhormat,formula itu antaranya, caj yangsecara itemize, secara terperinci atausecara pakej. Setakat ini dalamformula Jabatan Buruh kalau caj yangperlu dikenakan bagimendapatkan amah ini ialah, kalausecara pakej sebanyak BND800tidak termasuk caj-caj yangdikenakan di luar negeri termasuktambang, dan termasuk caj-cajdaripada agensi-agensi.

“Kita berharap kalau nanti caj inidapat dipakai sejumlah yang kaolasebutkan itu tadi. Katalah caj dari luarnegeri juga sama sebanyak BND800plus tiketnya jadi orang akanmembayar sekitar BND2,000 sahajaiaitu termasuk servis yang diberikanoleh agensi-agensi ini berpatutan atautidak dan kini telah diusahakan olehpihak kerajaan melalui JabatanBuruh,” Jelas Yang Berhormat.





Mesti lulus peperiksaan bahasa

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu11 Mac. - Menteri Hal Ehwal DalamNegeri, Yang Berhormat PehinUdana Khatib Dato Paduka Seri SetiaUstaz Haji Awang Badaruddin binPengarah Dato Paduka Haji Othmanmenjelaskan bahawa untukmendapatkan kerakyatan di negaraini, syarat utamanya ialah penduduk

tetap yang telah menjalani ujianbertulis dan lisan mestilah luluspeperiksaan bahasa.

Walau bagaimanapun bagi merekayang telah lulus bertahun-tahun akantetapi tidak menerima sijil tidaksemestinya sudah boleh diterimasebagai rakyat. Banyak lagi faktoryang perlu dilihat seperti keselamatandan sebagainya, jelas YangBerhormat.

Yang Berhormat seterusnyamenjelaskan bahawa memang dalamsetahun yang terakhir ini penduduktetap tidak banyak bilangannya yanglayak untuk dikurniakan tarafkerakyatan. Ini disebabkan antaralain ianya negara perlu berhati-hatiuntuk memberikan taraf kerakyatan.

“Kerakyatan terus berjalan sepertibiasa bagi anak angkat kepada ibuwarganegara Brunei, suami atau isteri

warganegara asing. Mengenaipenduduk tetap ini memanglah kitaniterpaksa berhati-hati. Mereka tidakberanggapan jika sudah luluspeperiksaan mereka akan mendapatkerakyatan dan sebenarnya kaolaingin menyatakan berhubungkenyataan kaola dalam MajlisMesyuarat Negara (MMN) yang lalubahawa kerakyatan itu bukanlahsatu hak orang yang memohon.Negara akan memberikankerakyatan mengikut syarat-syaratyang membolehkan merekadipertimbangkan,” tegas YangBerhormat.

Untuk menjadi rakyat itu negarasendiri yang perlu dipertimbangkanbahawa ia dapat diterima sebagairakyat mengikut perhitungan-perhitungan dan pertimbangan-pertimbangan di bawah syarat-syarat

Pingat sebagai tanda penghargaan

BANDAR SERI BEGAWAN, Rabu11 Mac. - Menteri Hal Ehwal DalamNegeri, Yang Berhormat Pehin UdanaKhatib Dato Paduka Seri Setia UstazHaji Awang Badaruddin bin PengarahDato Paduka Haji Othmanmenjelaskan mengenai Ahli-ahliMajlis Perundingan Mukim danKampung (MPMK) belum ada yangmendapat pingat sebagai tandapenghargaan.

Menurut Yang Berhormat, perkaratersebut memang tidak dipertikaikankerana setiap orang rakyat dari negaraini yang berjasa yang mempunyaiperkhidmatan, apa lagi dalamperkhidmatan sukarela seperti AhliMPMK ini, memang layak untukdipertimbangkan mendapat pingat.

Walau bagaimanapun, jelas YangBerhormat untuk mendapatpertimbangan dan mendapatkelulusan sebagaimana yangdihajatkan, dan ia bergantung padabeberapa syarat-syarat yangditentukan oleh JawatankuasaMenimbangkan PengurniaanBintang-Bintang Kehormatan danPingat-Pingat Kebesaran.

Yang Berhormat menjelaskandemikian ketika menjawab isupenganugerahan pingat sebagaimengenang jasa bakti merekaterhadap masyarakat di mukim dankampung yang dibangkitkan olehAhli Majlis Mesyuarat Negara(MMN)Yang Berhormat Awang HajiMohd. Shafiee bin Ahmad, yangmewakili Daerah Belait pada MajlisPermesyuaratan Kesebelas MMNyang bersidang pada hari kelima diBangunan Dewan MMN, di sini.

Yang Berhormat Awang HajiMohd. Shafiee menyuarakan isutersebut memandangkan kepadasumbangan ahli-ahli MPMK diseluruh negara yang menceburkandiri bergiat dalam semua aktivititanpa mengira sebarang imbuhan atauinsentif.

Lebih-lebih lagi pada akhir-akhirini ahli-ahli MPMK terlibat samadalam kegiatan Pengawasan

Kejiranan Kampung. Membantuanggota Pasukan Polis Diraja Bruneimembuat rondaan dan pemantauankeselamatan di mukim dankampung.

Yang Berhormat mencadangkanagar ahli-ahli MPMK tersebutdianugerahi pingat sebagaimengenang jasa bakti merekaterhadap masyarakat di mukim dankampung.

“Ada antara mereka ini lebih dari10 tahun menceburkan diri di dalamMPMK. Setiap tahun penghuludan ketua kampung dimintamenghadapkan sokongan terhadapahli-ahli MPMK mereka untukdipertimbangkan mendapat pingat.Namun, belum seorang pun ahliMPMK khususnya di Daerah Belaitsepanjang yang diketahui bernasibbaik,” jelas Yang Berhormat.

Dalam permesyuaratan itu YangBerhormat Menteri Hal Ehwal DalamNegeri menyuarakan akan menyiasatperkara ini, sejauh mana nama-namayang diajukan oleh ketua-ketuakampung dan penghulu-penghuludi daerah-daerah, sampai kekementeriankah atau tidak.

Lebih 5,000 diberikan FTP

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - Seramai 5,768orang telah diberikan PasportPerjalanan Kerap (FrequentTraveller Passport-FTP) dandisahkan pemberian ini olehkedua-dua belah pihak iaituJabatan Imigresen danPendaftaran Kebangsaan (JIPK)Negara Brunei Darussalam danJabatan Imigresen Malaysia.

Menteri Hal Ehwal DalamNegeri, Yang Berhormat PehinUdana Khatib Dato Paduka SeriSetia Ustaz Haji AwangBadaruddin bin Pengarah DatoPaduka Haji Othman menyatakanperkara tersebut ketikaPersidangan Majlis MesyuaratNegara (MMN) yang

membincangkan Rang Undang-Undang (2015) Perbekalan2015/2016, ketika bersidang diPeringkat Jawatankuasa pada harikeenam di Bangunan MMN.

Pada masa ini, menurutMenteri Hal Ehwal DalamNegeri, perancangan telah pundibuat untuk menggunakan FTPdi Labu dan Lawas malahan jugadi Serasa dan Labuan.

“Perkara ini akan dibincangkankedua belah pihak berkenaaniaitu Imigresen Brunei danMalaysia dalam sedikit masalagi,” jelas Menteri Hal EhwalDalam Negeri.

Menyentuh mengenai tempohpasport lima tahun, namun enambulan sebelum genap lima tahun

sudah tidak dapat digunakan,Menteri Hal Ehwal Dalam Negerimenjelaskan perkara ini bukanlahkehendak pihak JIPK ataupunKementerian Hal Ehwal DalamNegeri.

“Ini adalah praktis antarabang-sa. Pasport kegunaannya untukperjalanan keluar masuksempadan dari sebuah negerike sebuah negeri. Perjalanan itumemerlukan aturan-aturanpengangkutan,” tegas MenteriHal Ehwal Dalam Negeri.

Antara aturan pengangkutanyang diwajibkan untuk diikutioleh semua negeri, kataMenteri Hal Ehwal DalamNegeri, ialah InternationalCivil Aviation Organization(Pertubuhan Penerbangan AwamAntarabangsa) yang mensyarat-kan pasport dikira sah enam bulansebelum mansuhnya dan kalauada tempoh sedemikian itu, makaia tidak dapat lagi dipergunakandan hendaklah diperbaharui.

undang-undang yang ada, jelas YangBerhormat.

Yang Berhormat Menteri HalEhwal Dalam Negeri menjelaskandemikian pada MajlisPermesyuaratan Kesebelas MMNyang bersidang pada hari kelima diBangunan Dewan MMN di sini, iaituketika menjawab isu mengenaidengan Sijil Kerakyatan beberapawarga penduduk tetap yang telahmenjalani ujian bertulis dan lisan bagimendapatkan status KerakyatanNegara Brunei Darussalam yangdibangkitkan oleh Yang BerhormatAwang Haji Mohd. Shafiee binAhmad.

Menurut Yang Berhormat AwangHaji Mohd. Shafiee ada antaramereka telah pun menerima surat darijabatan yang berkenaan mengatakanmereka telah lulus ujian tetapihamper dua tahun berlalu tiada SijilKerakyatan dikeluarkan dan adaantara penduduk tetap itu telah punmeninggal dunia.




MENTERI Hal Ehwal Dalam Negeri, YangBerhormat Pehin Udana Khatib DatoPaduka Seri Setia Ustaz Haji AwangBadaruddin bin Pengarah Dato PadukaHaji Othman.


AHLI-AHLI Yang Berhormat mengangkat tangan sebagai tanaa bersetuju dengan isu-isu yang dibincangkan diPersidangan Majlis Mesyuarat Negara ( MMN).

HARI ISNIN 16 MAC 2015 21AGAMA

HARI ISNIN 16 MAC 201522 RENCANA

SSeejjaarraahh mmaattaawwaannggBBrruunneeii ddii GGaalleerrii AAMMBBDD

GALERI MatawangMonetari BruneiDarussalam (AMBD)

telah disempurnakan pembukaannyaoleh Duli Yang Teramat MuliaPaduka Seri Pengiran MudaMahkota Pengiran Muda HajiAl-Muhtadee Billah pada17 Januari 2006.

Keistimewaan Galeri matawangini mempamerkan sejarah matawangNegara Brunei Darussalam darizaman awal hingga sekarang.

Antaranya ialah Duit syilingpertama yang digunakan pada zamanBrunei Tua adalah duit syilingdari negara China yang dipanggilPitis atau Kue. Ini mencerminkanhubungan rapat Negara BruneiDarussalam dengan China sejakdahulu kala.

Duit syiling pada zaman awalKesultanan Brunei dibuat daripada

timah dan dibahagikan kepada tigakumpulan, iaitu duit syiling timahdengan gelaran kehormat, duitsyiling timah tanpa inskripsi dan duitsyiling timah dengan nama Sultan.

Adalah agak sukar untukmemastikan bila duit syiling timahmula dikeluarkan dan digunakan.Bagaimanapun, duit syiling timahdengan tulisan 'Malikul Adil'dikeluarkan pada zamanpemerintahan Sultan Abdul JalilulAkbar, Sultan Negara BruneiDarussalam yang Ke-10 (1598 -1659) menjadikannya sebagai duitsyiling jenis timah yang terawaldikeluarkan di dalam sejarah danperkembangan matawang NegaraBrunei Darussalam.

Wang kertas dan syiling-syilingyang dikeluarkan oleh The Board ofCommissioners of Currency Malayatelah digunakan sebelum dan selepas

Perang Dunia Ke-Dua. Pada 1Januari 1952, The Board ofCommissioners of CurrencyMalaya telah diperlembagakansemula sebagai The Board ofCommissioners of Currency Malayaand British Borneo dan duit syilingdan nota dengan potret QueenElizabeth II telah dikeluarkan.

Pada 12 Jun 1967, Negara BruneiDarussalam mengeluarkan mata-wang kertas moden pertama dalamdenominasi $1, $5, $10, $50 dan$100 dengan potret Al-MarhumSultan Haji Sir Muda Omar AliSaifuddien Sa’adul Khairi WaddienIbni Al Marhum Sultan MuhammadJamalul Alam II, Sultan NegaraBrunei Darussalam yang Ke-28.Manakala, duit syiling Bruneimoden dalam denominasi 1 sen, 5sen, 10 sendan 50 sen pertama kalidiperkenalkan pada 22 Ogos 1967.Selepas tahun 1967, wang kertasdan duit syiling yang dikeluarkanmempamerkan potret Kebawah DuliYang Maha Mulia Paduka SeriBaginda Sultan Haji HassanalBolkiah Mu’izzaddin Waddaulah,Sultan dan Yang Di-Pertuan NegaraBrunei Darussalam yang Ke-29.

Pada tahun 1996, Negara BruneiDarussalam buat pertama kalinyamengenalkan matawang jenispolimer dalam denominasi $1, $5dan $10 diikuti dengan denominasi$50 dan $100 pada tahun 2004.Pada tahun 2006 pula, matawangjenis polimer dalam denominasi$500 dan $10,000 dikeluarkan danmatawang polimer $1,000 telahdikeluarkan pada tahun 2007.

AMBD mengeluarkan danmenjual matawang dan duit-duit syiling kenang-kenanganbersempena acara-acara kebesarannegara seperti Hari UlangtahunMenaiki Tahkta dan Hari KeputeraanKebawah Duli Yang Maha MuliaPaduka Seri Baginda Sultan HajiHassanal Bolkiah Mu’izzaddinWaddaulah, Sultan dan YangDi-Pertuan Negara BruneiDarussalam dan Hari KebangsaanNegara Brunei Darussalam.Matawang dan duit-duit syilingkenang-kenangan ini adalah sesuaibagi koleksi persendirian, hadiahkorporat dan cenderamata. Orangramai adalah dialu-alukan untukberkunjung kegaleri ini yang terletakdi bangunan Brunei Currencyand Monetary Board (BCMB) diKompleks Kementerian Kewangan,Jalan Commonwealth Drive, BandarSeri Begawan. Galeri ini dibuka

kepada orang ramai pada hari Isninhingga Khamis, pada pukul 8.30 pagihingga 12.00 tengah hari dan2.00 petang hingga 4.30 petang,manakala bagi hari Jumaat,galeri akan dibuka pada pukul8.30 pagi hingga 10.30 pagi.

Galeri ini akan ditutup padahari-hari kelepasan awam danmasuk adalah percuma.

MATAWANG BRUNEIDARUSSALAM YANG ROSAK

Pernahkah anda mempunyaimatawang yang rosak? MatawangNegara Brunei Darussalam yangrosak sebenarnya boleh ditukar dimana-mana bank di negara ini. Nilaipembayaran balik matawang jeniskertas dan polimer dan juga duitsyiling yang rosak ini adalahtertakluk kepada terma dansyarat-syarat. Di bawah Bab 19 (1)dan 19 (2), Perintah Matawang,2004;

19 (1) Tiada seorang pun berhakuntuk mendapatkan nilai balik bagimatawang atau duit syiling yanghilang, dicuri, rosak atau yangtidak sempurna.

19 (2) Terma-terma dan syarat-syarat yang membolehkan nilaimatawang dan duit syiling tersebutboleh dibayar balik adalah tertaklukkepada budi bicara mutlak Autoriti.

Jika, bank tidak dapat menerimamatawang yang rosak tersebut,orang ramai boleh membawamatawang yang rosak tersebutkepada AMBD, di mana ia akandinilai dari segi kesesuaian untukdibayar balik, tertakluk kepadaterma-terma dan syarat-syaratAMBD.

Rencana dan Foto : Sumbangan AMDB

PENUH BERSEJARAH... Duli Yang Teramat Mulia Paduka Seri Pengiran MudaMahkota Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah ibni Kebawah Duli Yang MahaMulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu'izzaddin Waddaulahketika berkenan merasmikan Galeri Matawang Autoriti Monetari Brunei Darussalam(AMBD) pada 17 Januari 2006.

ANTARA matawang yang rosak.PEMANDANGAN depan Galeri AMBD.

HARI ISNIN 16 MAC 2015 23NASIONAL

Oleh : Haniza Abdul LatifFoto : Mohd. Mahdi Haji Marsidi

Bantu belia ceburi bidang keusahawanan

BANDAR SERI BEGAWAN,Khamis, 12 Mac. - KementerianKebudayaan, Belia dan Sukan (KKBS)akan terus menyokong inisiatif danpenglibatan belia dalam bidangkeusahawanan, selaras dengan DasarBelia Negara.

Berucap pada Majlis PembukaanRasmi Ekspo Belia 2015 kali pertamadi Dewan Riadah, Pusat Belia, di ibunegara, di sini, Timbalan MenteriKebudayaan, Belia dan Sukan, YangMulia Datin Paduka Dayang HajahAdina binti Othman berkata, salah satuusaha KKBS melalui Jabatan Belia danSukan (JBS) ialah program ‘BusinessOne on One For Youth’ yang memberipeluang kepada usahawan belia untukberkumpul setiap minggu di pusattersebut di mana mereka akan dapat

berinteraksi dengan usahawan yanglain, menubuhkan rangkaian kerja dankongsisama di antara mereka.

Tambahnya, setakat ini JBStelah berjaya mengadakan forummengenai 'Inspire Engage', kemahiranberkomunikasi serta bazar bagimembantu usahawan-usahawan beliaatau mereka yang berminat untukmenceburi bidang keusahawanan.

Terdahulu itu, Yang Mulia DatinPaduka Dayang Hajah Adina berkata,bersesuaian dengan tema HariKebangsaan pada tahun ini ‘GenerasiBerwawasan’, harapan negara adalahbelia sebagai pelapis kepimpinan masakini, akan membesar sebagai generasiyang benar-benar berwawasan,bercita-cita tinggi dan bersemangatkental demi meraih kejayaan dalam

apa juga bidang yang akan merekaceburi lebih-lebih lagi dalam bidangkeusahawanan yang serba mencabar.

Menurutnya lagi, sebagai beliayang berwawasan, mereka juga harusmenghayati matlamat Wawasan 2035dan berusaha bersungguh-sungguhuntuk mendukung matlamat ini dengansepenuh jiwa raga masing-masingkerana pencapaiannya adalahcrucial kepada survival negara dankemakmuran rakyat dan negarayang berkekalan.

Kerajaan Kebawah Duli Yang MahaPaduka Seri Baginda Sultan dan YangDi-Pertuan Negara Brunei Darussalamujarnya, akan terus berusaha untukmenyediakan iklim yang kondusifbagi perkembangan keusahawanandi negara ini.

Beberapa usaha dari agensi-agensiyang berkenaan katanya, telahdiambil untuk memudahkan 'Easeof Doing Business’ dengan tujuanmengurangkan halangan yangdihadapi oleh pengusaha-pengusahatermasuk usahawan belia bagimenggalakkan keusahawanan dari segipendidikan dan latihan, kemudahaninfrastruktur, kewangan dan bantuanpemasaran.

“Maka terpulanglah kepada parabelia untuk mengambil kesempatan inidan seterusnya tampil ke hadapan bagimenyahut cabaran ini dan keluar daricomfort zone masing-masing untukmenceburi bidang keusahawanankhususnya dalam sektor yangberpotensi untuk berkembang maju,”sarannya lagi.

Ekspo Belia 2015 kali pertama iniantara lain bertujuan untukmemberikan pendedahan awalkepada para beliawanis khususnyabagi mengikut serta aktivitijualan keusahawanan, di sampingmenubuhkan satu komunitikeusahawanan para belia BruneiDarussalam.

Ekspo selama empat hari bermula12 hingga 15 Mac adalah anjuran

bersama KKBS yang olehRock Solid Event Management andMarketing Services dengan

mengadakan pelbagai jenis aktivitidireka khas bagi para pengunjungyang datang.

Bentuk usahawan berkualitiSERIA, Khamis, 12 Mac. - SetiausahaTetap Kementerian Hal Ehwal DalamNegeri (KHEDN), Dr. Haji AbdulManaf bin Haji Metussin menekankanbahawa usaha bersepadu perlu diambilbagi menerapkan nilai dan budayakeusahawanan dalam kalanganmasyarakat terutama dalam kalanganpelajar.

Dr. Haji Abdul Manaf menambah,banyak kajian telah membuktikanbahawa pendidikan keusahawananmampu untuk meningkatkankecenderungan dan minat pelajarbagi menceburkan diri dalamkeusahawanan, di samping dapatmenjadikan mereka lebih berdayasaing dan berdaya usaha sama ada darisegi pemikiran mahupun tingkahlaku.

“Pembudayaan keusahawananjuga didapati amat signifikan untukmembina wadah terbaik dalammelahirkan modal insan yangmempunyai kemahiran dan pemikiranusahawan serta inovatif bagikesejahteraan dan kemakmuranmasyarakat pada masa hadapan,”ungkapnya.

Teks ucapan beliau disampaikanoleh Pegawai Daerah Belait, AwangHaji Haris bin Othman, wakilperibadi beliau pada Majlis PelancaranKarnival keusahawanan SekolahVokasional Sultan Bolkiah (SVSB)Ke-4 Bagi Tahun 2015 yang diadakandi Big Top, Pusat Penemuan Minyakdan Gas (OGDC), di sini.

Tetamu kehormat menambah, dalam

proses melahirkan seorang usahawan,bukan sesuatu perkara mudah dengankeadaan ekonomi global yang tidakstabil pada ketika ini.

“Oleh itu, kita bukan sahaja perlumenumpukan kepada inisiatif untukmelahirkan usahawan semata-matatetapi perlu juga memberi perhatiankepada usaha-usaha untuk membentukusahawan yang berkualiti danmempunyai daya tahan dan daya saingyang tinggi,” jelas beliau.

Ke arah itu, Setiausaha TetapKHEDN menggesa para usahawanyang bakal lahir perlu dilengkapkanbukan sahaja dengan ilmupengetahuan dan kemahirankeusahawanan tetapi juga dari segikekuatan mental dan kerohanian bagimengharungi cabaran dan persaingandunia keusahawanan sebenar yangsemakin kompetitif.

Sehubungan itu, tambah tetamukehormat, sesuai dengan penubuhanInstitut Pendidikan Teknikal Brunei(IBTE) yang memainkan perananpenting sebagai penggerak utamadalam pembangunan sosioekonominegara yang juga berperanan dalammeningkatkan kemajuan negara dalammencapai Wawasan 2035.

Dr. Haji Abdul Manaf menambah,penubuhan IBTE juga pentingdalam mengelakkan ketidaksepadanankelayakan dengan pekerjaan dan untukmenampung permintaan jumlahlepasan sekolah menengah yangsemakin meningkat setiap tahun.

“Kita berharap agar setiap program

yang diperkenalkan bagi kemajuanpendidikan teknik dan vokasional ituakan dapat dilaksanakan denganjayanya selaras dengan wawasannegara yang menginginkan rakyatberpendidikan dan berkemahirantinggi,” jelasnya.

Dr. Haji Abdul Manaf menyatakandalam penggiatan pendidikankeusahawanan sedang diterapkansecara holistik di dalam prosespengajaran dan pembelajaran,keusahawanan merupakan bidangyang perlu ditingkat dan dimajukanjika ingin mengorak satu kuasa modalinsan yang kental demi membinanegara ini yang lebih maju dan berdayasaing pada masa hadapan.

“Diharapkan agar institusipendidikan teknik dan vokasional dibawah IBTE juga dapat menghasilkaninovasi terkini yang mampumengurangkan kebergantungankepada kerajaan dan dapatmenentukan kebolehpasaran dankebolehdapatan kerja graduan yangmempunyai sifat-sifat keusahawanan,”tegas beliau.

Kanival selama empat hari bermula12 Mac ini merupakan pengurusanacara yang diintegrasikan denganaktiviti-aktiviti seperti forum motivasi,taklimat keusahawanan, konsultasipendidikan, persembahan pentas danpertunjukan kereta serta gerai jualanyang disertai 69 peserta meliputi33 terdiri daripada gerai makanandan 36 gerai aneka jualan.

Sesi konsultasi bagi belia-belia danpelajar sekolah menengah serta orangramai bagi kursus-kursus yang akanditawarkan pada bulan Julai ini

sebanyak 12 buah kursus termasuksebuah kursus baru, ‘HNTECCompletion Well InterventionTechnician’ yang menjurus kepadaprogram minyak dan gas.

Manakala seminar atau taklimatyang diadakan bagi memberimaklumat yang betul mengenaikursus-kursus yang ditawarkan yangdapat membantu para pemohon untukmemilih kursus yang dihajati. Selainitu, pihak sekolah juga menyediakanpendaftaran secara online bagikursus-kursus yang dipohonkankepada pemohon-pemohon yanghadir.

Sementara itu, enam buah wakil dari

institusi-institusi pendidikan teknikdan vokasional, IBTE turut sertadalam sesi konsultasi bagi membantupemohon bagi memilih kursus yangbersesuaian.

Karnival pernah dikendalikandi OGDC bertujuan bagi menge-tengahkan aplikasi pembelajarankeusahawanan secara praktikal atausecara pembelajaran authentic yangmerupakan pembelajaran wajib yangditerapkan ke atas program-programyang ditawarkan di sekolah itubaik dalam jurusan kejuruteraan,teknologi maklumat mahupunprogram perniagaan.

Berita dan Foto : Dk. Hajah Saidah Pg. Haji Omaralli

ANTARA pameran semasa Ekspo Belia 2015 kali pertama.

PEGAWAI Daerah Belait, Awang Haji Haris bin Othman semasa menyaksikan pameranpada Majlis Pelancaran Karnival Keusahawanan Sekolah Vokasional Sultan Bolkiah(SVSB) Ke-4 Bagi Tahun 2015.

TIMBALAN Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Mulia Datin Paduka DayangHajah Adina binti Othman semasa menyaksikan Ekspo Belia 2015 di Dewan Riadah,Pusat Belia, Bandar Seri Begawan.

TIMBALAN Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, Yang Mulia Datin Paduka DayangHajah Adina semasa melancarkan Ekspo Belia 2015.


SENTIASA BERJIMAT CERMAT, BERSIAP SIAGA UNTUK BEKALAN KETIKA MEMERLUKAN

Pelantikan TimbalanPemerintah ABDB yang baruBANDAR SERI BEGAWAN, Ahad, 15 Mac. - Atas titah perkenanKebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji HassanalBolkiah Mu'izzaddin Waddaulah ibni Al-Marhum Sultan Haji Omar'Ali Saifuddien Sa'adul Khairi Waddien, Sultan dan Yang Di-Pertuan NegaraBrunei Darussalam, Menteri Pertahanan dan Pemerintah Tertinggi AngkatanBersenjata Diraja Brunei (ABDB) dengan ini Kementerian Pertahanandengan rasminya memaklumkan bahawa Laksamana Pertama Dato SeriPahlawan Abdul Aziz bin Haji Tamit telah mengambil alih jawatan sebagaiTimbalan Pemerintah ABDB.

Tarikh pelantikan berkenaan berkuat kuasa mulai hari Rabu,13 Mac 2015.

Laksamana Pertama Dato Seri Pahlawan Abdul Aziz sebelumini memegang jawatan Pemerintah Tentera Laut Diraja Brunei bermula28 Februari 2014 hingga 13 Mac 2015.

KHELNP dukung dasar,pelihara persahabatanantarabangsa

BANDAR SERI BEGAWAN, Sabtu,14 Mac. - Sebanyak BND151,858,920telah diperuntukkan bagi KementerianHal Ehwal Luar Negeri danPerdagangan (KHELNP) termasukperuntukan bagi 43 buah PerwakilanNegara Brunei Darussalam di luarnegara dalam penyediaan RangBelanjawan Tahun 2015/2016pada Mesyuarat Pertama dariMusim Permesyuaratan KesebelasMajlis Mesyuarat Negara (MMN).

Menteri Hal Ehwal Luar Negeridan Perdagangan II (Kedua), YangBerhormat Pehin Orang Kaya PekermaDewa Dato Seri Setia Lim Jock Sengdalam mukadimahnya menjelaskandengan peruntukan itu, pihakKHELNP akan dapat melaksanakantugasan mereka dengan baik danberkesan.

Antara tugas penting kementerianberkenaan, jelas Yang Berhormat,ialah mendukung dasar danmemelihara perhubungan persaha-batan kalangan antarabangsa sepertiyang dititahkan oleh Kebawah DuliYang Maha Mulia Paduka SeriBaginda Sultan dan Yang Di-PertuanNegara Brunei Darussalam semasaPermasyhuran Kemerdekaan NegaraBrunei Darussalam pada tahun 1984.

Bukan sahaja kita perlu membuk-tikan Negara Brunei Darussalamsebagai sebuah negara yang merdekadan berdaulat tetapi juga sebagaisebuah negara yang bertanggungjawabdan berkebolehan untuk menyumbangkepada keamanan sejagat.

Oleh itu, Negara Brunei Darussalamtelah menyertai pertubuhan-pertu-buhan serantau dan antarabangsa.Misalnya, ASEAN, APEC, WTO,NAM, OIC dan Commonwealth,di samping menjalin hubungan duahala dengan 164 buah negara. Apamatlamat negara kita pada tahun2015 Masihi?

Menurut Yang Berhormat lagi,seperti tahun-tahun lepas, KHELNPpada tahun 2015 Masihi akanmenghadapi beberapa isu pentingsama ada di rantau ini ataudi arena antarabangsa.

Di rantau ini misalnya, terang

Yang Berhormat, kita akan terusberusaha dengan negara-negaraASEAN yang lain dalam membentuksatu Komuniti ASEAN yangdihasratkan untuk memberi manfaatdan kebajikan kepada warga ASEANdengan menjamin keamanan,kestabilan dan kemakmuran yangberkekalan di rantau ini.

Sementara itu, di arena antarabangsapula kita akan sentiasa berhadapandengan isu-isu keselamatan dankeamanan global. Ini termasuk juga,isu-isu yang dianggap yang memberikesan kepada kesejahteraan sejagatseperti perubahan iklim ataupun‘Climate Change’.

Salah satu lagi portfolio pentingdi bawah tugasan kementerianini semenjak 2005 Masihi ialahmelaksanakan penyelarasan kerjasamaperdagangan serantau danantarabangsa.

Tugas-tugas itu tambahnya,banyak tertumpu kepada perundingan-perundingan untuk mendapatkanpasaran bagi ahli perniagaan tempatandan menarik pelaburan ke NegaraBrunei Darussalam.

Terdahulu, Yang Berhormat AwangHaji Ramli bin Lahit mengemukakanmengenai KHELNP menerusi JabatanPerancangan dan Kemajuan Ekonomi(JPKE) dalam memberikan sokongandan memudahkan misi luar NegaraBrunei Darussalam dalam perdaga-ngan dan aktiviti promosi pelaburanseperti mengatur, menyelaras aktivitipromosi perdagangan dan pelaburantermasuk dalam penyertaan ekspoantarabangsa, pameran bergerak,promosi di luar negara, keluar danmasuk perdagangan dan misipelaburan.

Oleh demikian, terangnya, selainpromosi perdagangan minyak dan gas,apakah aktiviti promosi pelaburan danperdagangan yang telah dilaksanakandan bagaimana tahap atau kadarpenyertaan negara-negara berkenaan.

Sementara Yang Berhormat PehinKapitan Lela Diraja Dato PadukaGoh King Chin dalam pertanyaannyamenyentuh mengenai pemegang CIbagi penduduk tetap sebagai dokumenperjalanan, di mana buat masa inimereka belayar ke negara Asiamemerlukan visa kecuali Singapura,Sabah dan Sarawak sahaja.

Negara Brunei Darussalam,jelasnya, sudah menjadi ahli ASEANsejak 7 Januari 1984, dari itu pihakyang berkuasa, terangnya, perlulahmembuat perundingan denganASEAN, supaya pemegang CI inidikecualikan daripada visa dandibenarkan untuk membuat lawatansekurang-kurangnya dua minggu atausebulan, kerana tujuan merekamembuat lawatan atas urusanperniagaan, medical check-up,sight-seeing dan bukanlah bekerjadi sana.

Oleh demikian, Yang BerhormatPehin Kapitan Lela Diraja DatoPaduka Goh King Chin berharapmenerusi MoU yang telah dibuatseperti ASEAN Human Rights

Declaration pada tahun 2012 di PhnomPenh, Yang Berhormat menyarankanagar perkara itu dapat diambilkeutamaan oleh pihak KHELNPmenerusi perundingan denganASEAN Dialogue mengenai halvisa berkenaan.

Menjawab mengenai perkaraberkenaan dengan Bahagian PromosiPerdagangan di KHELNP, YangBerhormat Menteri Hal Ehwal LuarNegeri dan Perdagangan II (Kedua),KHELNP melalui Bahagian PromosiPerdagangan telah bekerjasamadengan agensi-agensi yang berkenaanseperti Kementerian Perindustriandan Sumber-Sumber Utama untukmeningkatkan prestasi pengusaha-pengusaha dan barang kali fokusdalam bahagian promosi ini adalahbahagian usaha-usaha pengusaha-pengusaha kecil dan sederhana bagimembolehkan mereka bersaing danmenembusi pasaran antarabangsa.

Terangnya, Bahagian Promosi,KHELNP ini melalui Pusat ASEAN -Japan, Pusat ASEAN - China dan PusatASEAN - Korea juga turut membantudalam bentuk program-programteknikal dan kerjasama bagi SMEsmengembangkan produk-produktempatan dari segi kualiti danpembungkusan. Pengusaha-pengusahaproduk yang dinilai dan dikenalpasti berpotensi untuk dimajukan telahdipilih untuk mengikuti program-program perkembangan pembangunanproduk iaitu Product Developmentdi dalam dan di luar negeri.

Sebagai contoh, ujarnya, ASEAN -Japan telah mendatangkan duaorang pakar packaging danmarketing pada Januari 2015 Masihi,bagi menerangkan tatacara packagingdan marketing produk NegaraBrunei Darussalam ke pasaran Jepun,yang telah disertai oleh syarikat-syarikat Golden Corporation SendirianBerhad, Asli KTM Sendirian Berhad,IBIC, Sahamada Sendirian Berhaddan perusahaan-perusahaan kecil.

Juga dengan Pusat ASEAN-Korea,mereka telah mendatangkan dua pakarpemakanan dari Korea pada Februari2014 Masihi. Dalam bidang pelaburan,Pusat ASEAN - Korea telahmengadakan Investment danEnvironment Seminar on BruneiDarussalam di Seoul, Korea padaFebruari tahun ini, dan disertai olehMIPR, BDB, Ghanim InternationalSendirian Berhad dan GoldenCorporation Sendirian Berhad.

Sementara dalam bidang ICT,Pusat ASEAN - Japan dan ASEAN -Korea telah memberi pendedahankepada syarikat-syarikat ICT daripadai-Centre untuk menyertai gameshowJapan. Dalam bidang pelanconganPusat ASEAN - Korea telahmendatangkan pakar dari Korea untukmengajar bahasa dan budaya Koreakepada syarikat-syarikat berkaitandengan pelancongan di NegaraBrunei Darussalam.

Dari itu, terang Yang Berhormatlagi, Bahagian Promosi ini jugamembawa produk-produk yangberpotensi untuk dipromosikan diekspo-ekspo dan pameran-pameranperdagangan di luar negara danbekerjasama dengan Kedutaan danSuruhanjaya Tinggi Negara Brunei

Darussalam di luar negeri, di sampingmengadakan seminar dan bengkelmengenai pasaran luar negarabagi SME.

Menjelaskan mengenai cadangansupaya pemegang kad pintar dirun-dingkan dengan negara-negara rakankita di ASEAN supaya perjalananmereka diberikan visa free, YangBerhormat Menteri Hal Ehwal LuarNegeri dan Perdagangan II (Kedua)menjelaskan, pada masa ini ASEAN

belum ada ASEAN free travel, ejenkepada bukan sahaja pemegang kadpintar tetapi termasuk juga pemegangpasport ini seluruhnya belum lagi nya-ta menggunakan ASEAN free travel.

Walau bagaimanapun perkaratersebut haruslah dirundingkan dengankementerian-kementerian yangberkenaan juga Kementerian HalEhwal Dalam Negeri dan kepadarakan-rakan sejawat dari negaraASEAN, jelas Yang Berhormat.

Infrastruktur asas, kemudahanawam dipertingkatkan

Dari muka 1

Sementara bagi projek menaiktaraf Jalan Buau, Biadong, Sukang,Melilas, ujar Yang Berhormat,sejumlah BND4 juta telahdiperuntukkan dengan hargarancangan BND12,700,000.

Yang Berhormat MenteriPembangunan menjelaskan perkaratersebut semasa membentangkanmukadimah mengenai kementeri-annya pada Majlis PermesyuaratanKesebelas Majlis MesyuaratNegara (MMN) yang bersidangpada hari ketujuh di BangunanDewan MMN, di sini.

Yang Berhormat seterusnyamenambah, kerja-kerja peningka-tan pengurusan kesesakan dankeselamatan jalan raya di beberapakawasan seperti Muara-Tutong,highway roundabout ke PekanMuara, melapis semula jalan utamadi Daerah Belait dan peruntukan-peruntukan lain sebanyak BND5juta bagi kerja-kerja menaik tarafbekalan air; BND5 juta bagikerja-kerja menaik taraf sistemsaliran dan pembetungan termasukbagi pencegahan banjir setempatdan sebanyak BND78.7 juta denganharga rancangan BND741 jutabagi membiayai beberapa projekdi bawah Skim PerpindahanRancangan Perumahan Negara(RPN) dan Skim TanahKurnia Rakyat Jati (STKRJ) kesemua daerah.

Dalam masa yang sama, dibawah Rancangan KemajuanNegara (RKN) Ke-10, terangYang Berhormat, lebih BND1.3ribu iaitu BND1.3 bilion telah pundiperuntukkan bagi projek-projekpenyediaan infrastruktur seluruhnegara bagi sejumlah 163 projek.

Daripada jumlah ini, jelas YangBerhormat, lebih BND593 juta bagi65 projek jalan raya; BND361juta bagi projek pembekalan air;BND248 juta bagi 37 projek salirandan BND111 juta bagi 21 projek

pembetungan.Yang Berhormat selanjutnya

menambah, sejak permesyuaratankesepuluh beberapa projek jejambat(flyover) sedang dalam pembinaanantaranya pembinaan jejambatdi persimpangan Jalan RIPAS JalanBabu Raja; pembinaan jejambatdi persimpangan LebuhrayaMuara-Tutong Jalan Meragang;pembinaan jejambat di persimpa-ngan Jalan Utama Berakas;Lebuhraya Muara-Tutong;pembinaan jejambat di persimpa-ngan JalanTelanai; Jalan Gadong;pembinaan jejambat di persimpa-ngan Jalan RPN Bukit Beruang;Lebuhraya Muara-Tutong danpembinaan jejambat di persim-pangan Jalan Utama Mentiri danJalan Penghubung Tanah Jambu.

Di samping itu, ujar YangBerhormat, dua jambatan sedangdalam pembinaan iaitu JambatanSungai Kebun kini siap melebihi 30peratus dan dijangka siapsepenuhnya pertengahan tahun2016 Masihi.

Sementara itu, projek jambatanke Temburong bermula padaawal tahun ini setelah kontrakditandatangani Februari lalubagi fasa pertama CC2 iaituMarine Viaduct.

MENTERI Pembangunan, YangBerhormat Pehin Orang Kaya InderaPahlawan Dato Seri Setia Awang HajiSuyoi bin Haji Osman.

Laporan : Khartini HamirFoto : Haji Masmaleh Haji Mohd. Ali, Azmah Haji Ahad

MENTERI Hal Ehwal Luar Negeri danPerdagangan II (Kedua), Yang BerhormatPehin Orang Kaya Pekerma Dewa DatoSeri Setia Lim Jock Seng.

pelita brunei - isnin 16 mac 2015

Documents