pelan strategik pembestarian sekolah 2016 -2020

BAHAGIAN TEKNOLOGI PENDIDIKAN

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Pelan Strategik

Pembestarian Sekolah

2016 – 2020

Bahagian Teknologi Pendidikan

Kementerian Pendidikan Malaysia

Kuala Lumpur

2016

diterbitkan oleh:

BAHAGIAN TEKNOLOGI PENDIDIKAN

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Pesiaran Bukit Kiara

50604 KUALA LUMPUR

Tel: 03-2081 7777 Faks: 03-2081 7788

Web: btp.moe.gov.my/btp

©Bahagian Teknologi Pendidikan Kementerian Pendidikan Malaysia 2016

Cetakan Pertama 2016

Hakcipta terpelihara. Semua bahagian dalam buku ini tidak boleh diterbitkan semula, disimpan dalam cara

yang boleh dipergunakan lagi atau dipindahkan, dalam sebarang bentuk atau dengan sebarang cara, baik

secara sebahagian atau keseluruhan, tanpa izin bertulis daripada Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia,

Kementerian Pendidikan Malaysia.

Perpustakaan Negara Malaysia

Data Pengkatalogan-dalam-Penerbitan

Bahagian Teknologi Pendidikan Kementerian Pendidikan Malaysia

Pelan Strategik Pembestarian Sekolah 2016 - 2020 / Bahagian Teknologi Pendidikan Kementerian Pendidikan

Malaysia.

ISBN: 978-983-3053-09-4

1. Pendidikan--Pengurusan sekolah I. Judul

371.2

5 KANDUNGAN | PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020

KANDUNGAN

KANDUNGAN ........................................................................................ 5

KATA ALU-ALUAN ................................................................................... 8

RINGKASAN EKSEKUTIF ............................................................................ 9

BAB 1: PERKEMBANGAN PEMBESTARIAN SEKOLAH ............................................ 10

Pengenalan ...................................................................................... 10

Perkembangan Instruksi Berteraskan ICT ................................................... 10

Koridor Raya Multimedia (Multimedia Super Corridor) ................................... 12

Sekolah Bestari ................................................................................. 13

Komponen Sekolah Bestari ................................................................. 13

Ciri-ciri Sekolah Bestari ..................................................................... 14

Fasa Pelaksanaan Sekolah Bestari ......................................................... 14

Pembestarian Sekolah ......................................................................... 15

Matlamat Pembestarian Sekolah ........................................................... 15

Pencapaian Pembestarian Sekolah ........................................................ 15

Aspirasi Negara ................................................................................. 19

Rancangan Malaysia Ke-11 .................................................................. 19

Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia 2013 – 2025 ................................. 20

Digital Malaysia............................................................................... 21

Aspirasi Pembestarian Sekolah: Fokus Gelombang 4 Fasa 2 (2016 – 2020) ............. 22

BAB 2: HALA TUJU STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH .................................... 24

Pengenalan ...................................................................................... 24

Tujuan Dokumen Pelan Strategik Pembestarian Sekolah ................................. 24

Visi, Misi dan Dasar Pembestarian Sekolah ................................................. 25

Visi ............................................................................................. 25

Misi ............................................................................................. 25

Dasar Pembestarian Sekolah ............................................................... 25

Strategi Pelaksanaan Pembestarian Sekolah ............................................. 25

PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020 | KANDUNGAN 6

Kerangka Konsep Pelan Strategik Pembestarian Sekolah ................................ 26

Matlamat Strategik Pembestarian Sekolah ................................................. 27

Teras Strategik Pembestarian Sekolah ...................................................... 28

Hubungan Teras dan Objektif Pelan Strategik Pembestarian Sekolah ................. 29

Analisis SWOT .................................................................................. 30

Kekuatan (Strengths) ....................................................................... 30

Kelemahan (Weaknesses) .................................................................. 30

Peluang (Opportunities) .................................................................... 31

Cabaran (Threats) ........................................................................... 31

BAB 3: TERAS 1- PEMBESTARIAN PENGURUSAN DAN PENTADBIRAN SEKOLAH ............ 32

Pengenalan ..................................................................................... 32

Pemimpin Sekolah Yang Efektif .............................................................. 32

Peranan dan Tanggungjawab Pemimpin Sekolah .......................................... 33

Strategi .......................................................................................... 33

Pelan Tindakan ................................................................................. 34

BAB 4: TERAS 2 - PEMBESTARIAN PENGAJARAN GURU ....................................... 40

Pengenalan ..................................................................................... 40

Pengetahuan Guru ............................................................................. 40

Rangkakerja Kompetensi ICT Untuk Guru UNESCO (UNESCO ICT Competency

Framework for Teachers) ..................................................................... 41

Peranan dan Tanggungjawab Guru .......................................................... 42

Strategi .......................................................................................... 43

Pelan Tindakan ................................................................................. 44

BAB 5: TERAS 3 - PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN MURID ................................... 48

Pengenalan ..................................................................................... 48

Murid Abad Ke-21 .............................................................................. 48

Kemahiran Abad Ke-21 ........................................................................ 49

Aspirasi Murid dalam Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (PPPM) 2013 -2025 . 52

Aspirasi Murid dalam Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (2015–2025)

Pendidikan Tinggi .............................................................................. 54

Piawaian bagi Pembelajaran Abad Ke-21 ................................................... 54

Strategi Pelaksanaan .......................................................................... 56

Pelan Tindakan ................................................................................. 56

BAB 6: TERAS 4 - PEMERKASAAN SOKONGAN BERTERUSAN ................................. 59

Pengenalan ..................................................................................... 59

7 KANDUNGAN | PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020

Struktur Tadbir Urus Pembestarian Sekolah ................................................ 59

Peranan dan Fungsi .......................................................................... 59

Ciri-ciri Pemimpin Pendidikan Abad ke-21 .................................................. 62

Perkongsian Pintar ............................................................................. 63

Strategi .......................................................................................... 64

Pelan Tindakan ................................................................................. 65

BAB 7: PENUTUP ................................................................................... 69

Pengenalan ...................................................................................... 69

Faktor Kejayaan Kritikal ....................................................................... 69

Harapan Masa Hadapan ........................................................................ 70

SINGKATAN ......................................................................................... 71

BIBLIOGRAFI ........................................................................................ 72

JAWATANKUASA ................................................................................... 74

PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020 | KATA ALU-ALUAN 8

KATA ALU-ALUAN

Penerbitan Pelan Strategik Pembestarian Sekolah 2016 – 2020

merupakan satu langkah Bahagian Teknologi Pendidikan

Kementerian Pendidikan Malaysia membantu sekolah dalam

proses membestarikan sekolah masing-masing. Pembestarian

Sekolah merupakan inisiatif Kementerian Pendidikan Malaysia

(KPM) untuk mengupaya sekolah dalam pengajaran dan

pembelajaran (PdP) serta pengurusan dan pentadbiran sekolah (PdT) melalui penggunaan

teknologi yang optimum bagi melahirkan murid yang holistik, kreatif, inovatif, berkebolehan

berfikir secara kritis dan menyelesaikan masalah, kompeten serta cekal menghadapi cabaran

alam persekolahan dan kehidupan abad ke-21.

Pembestarian sekolah memerlukan perancangan strategik bersepadu yang mengambil kira

keperluan infrastruktur ICT, pembangunan sumber manusia dan kelestarian demi pembangunan

tenaga kerja berteraskan pengetahuan (k-economy). Usaha berterusan dalam pembestarian

sekolah amat memerlukan penglibatan semua pihak samada warga pendidik, ibu bapa dan

komuniti. Sekolah sebagai penggerak pembestarian perlu bergerak seiring dalam mengorak

langkah tangkas agar anjakan transformasi dan penghayatan pembestarian sekolah di pelbagai

peringkat dapat direalisasikan. Murid-murid era digital perlu dilengkapi dengan Kemahiran Abad

Ke-21 dan literasi digital yang menuntut penguasaan kemahiran maklumat, teknologi, kognitif

serta mengamalkan nilai dan etika dalam penggunaan teknologi.

Penggunaan ICT yang optimum berpotensi membawa perubahan dan pembaharuan kepada

sistem pendidikan ke arah memartabatkan pendidikan negara bertaraf dunia, seperti yang

digariskan di bawah Anjakan 7, Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (2013 – 2025) iaitu

Memanfaatkan ICT Bagi Meningkatkan Kualiti Pembelajaran di Malaysia.

Adalah diharapkan Pelan Strategik Pembestarian Sekolah 2016 – 2020 dapat menjadi panduan

utama kepada semua warga sekolah dalam perancangan dan pelaksanaan aktiviti Pembestarian

Sekolah yang disasarkan sehingga 2020 untuk membestarikan sekolah secara menyeluruh dan

terancang.

Saya mengucapkan setinggi-tinggi penghargaan kepada semua pihak yang terlibat dalam

penghasilan Pelan Strategik Pembestarian Sekolah 2016 – 2020 ini. Semoga usaha murni ini

memberi manfaat kepada semua warga sekolah, warga pendidikan, dan komuniti

keseluruhannya.

9 RINGKASAN EKSEKUTIF | PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020

RINGKASAN EKSEKUTIF

Malaysia berhasrat menjadi sebuah negara maju mengikut cara

tersendiri. Kemajuan yang diaspirasikan negara bukan terhad

kepada bidang ekonomi sahaja malah merangkumi segala aspek

kehidupan seperti politik, sosial, kerohanian, psikologi dan budaya,

menjelang tahun 2020. Selain itu, ekonomi global dan perubahan

infrastruktur semasa memerlukan tenaga kerja yang boleh bergerak seiring dengan

perkembangan teknologi yang pesat. Dunia memerlukan pekerja berpengetahuan yang mahir

dalam menganalisis dan menyelesaikan masalah serta berupaya menyesuaikan diri kerana

mereka perlu menghadapi perubahan sepanjang hayat mereka.

Pembestarian Sekolah merupakan salah satu usaha

kerajaan untuk mengharungi cabaran abad ke-21.

Pelaburan yang besar telah diperuntukkan untuk

meningkatkan penggunaan ICT dalam pelaksanaan

pengajaran dan pembelajaran (PdP) dan pengurusan dan

pentadbiran sekolah (PdT) agar generasi muda dapat

berfungsi dan bersaing dalam masyarakat berpengetahuan

(knowledge society).

Pelan Strategik Pembestarian Sekolah 2016 – 2020

dibangunkan untuk melakar perjalanan pembangunan

modal insan yang dihasratkan supaya semua pihak

berkepentingan yang terlibat dapat merancang,

membangun dan mentransformasi organisasi masing-

masing sesuai dengan keperluan dunia global di era

digital.

Pelan Strategik Pembestarian Sekolah 2016 – 2020 ini

mengandungi empat teras strategik yang menyokong

pembinaan negara yang mempunyai ekonomi berasaskan

pengetahuan menjelang 2020.

Teras 1: Pembestarian pengurusan dan pentadbiran

sekolah

Teras 2 : Pembestarian pengajaran guru

Teras 3 : Pembestarian pembelajaran murid

Teras 4 : Pemerkasaan sokongan berterusan

“Ketika mengejar status negara maju

menjelang tahun 2020, Malaysia juga

menggalakkan peluasan penggunaan

ICT untuk faedah sosioekonomi dalam

kalangan masyarakat sasar di

Malaysia. Usaha juga dibuat untuk

melengkapkan murid sekolah dengan

kemahiran digital lanjutan dan

pemikiran komputasional, yang sudah

menjadi prasyarat memperoleh kerja

bergaji tinggi terutama dalam kalangan

tenaga pekerja generasi muda.”

Dato’ Seri Mohd Najib Tun Abdul

Razak

Perdana Menteri Malaysia

PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020 | BAB 1: PERKEMBANGAN PEMBESTARIAN SEKOLAH

10

BAB 1: PERKEMBANGAN PEMBESTARIAN SEKOLAH

Pengenalan

Selaras dengan hasrat negara untuk mencapai matlamat Wawasan 2020, yang menggariskan

aspirasi Malaysia untuk menjadi negara maju dalam semua aspek, iaitu ekonomi, politik, sosial,

kerohanian, psikologi dan budaya, Malaysia sentiasa berusaha untuk melaksanakan transformasi

sistem pendidikannya bagi menjamin kualiti serta keberhasilan modal insan yang

berpengetahuan dan berdaya saing agar setanding pada peringkat global.

Pembangunan modal insan merupakan faktor kritikal bagi menjana dan mengekalkan

pertumbuhan ekonomi negara. Ketersediaan pasaran tenaga kerja yang berkemahiran tinggi

amat penting untuk menyokong pelaksanaan ekonomi berasaskan pengetahuan (k-economy).

Justeru, dalam aspek kehidupan yang berteraskan teknologi maklumat dan komunikasi (ICT),

setiap murid di Malaysia perlu dilengkapkan dengan kemahiran baharu yang diperlukan untuk

merebut peluang dan mendepani cabaran abad ke-21. Bagi menghadapi impak globalisasi hasil

daripada perubahan pesat teknologi sedunia, generasi muda Malaysia perlu mempunyai

pengetahuan, mampu berfikir secara kritis dan kreatif, berupaya berkomunikasi dengan

berkesan dan mempunyai kepimpinan yang mantap. Selain itu, mereka juga perlu diterapkan

dengan nilai, etika dan jati diri agar mereka dapat menjadi warganegara yang

bertanggungjawab.

Perkembangan Instruksi Berteraskan ICT

Di Malaysia, komputer mikro atau komputer peribadi mula diperkenalkan di sekolah pada awal

tahun 1980 sebagai alat untuk menaip atau membantu pengurusan dan pentadbiran sekolah.

Pada tahun 1983, Kelab Komputer mula ditubuhkan secara sukarela di sekolah dengan bantuan

Persatuan Ibu Bapa dan Guru (PIBG), pihak swasta dan bada sukarela yang lain. Kelab ini

CABARAN 6

Mewujudkan masyarakat saintifik danprogresif, mempunyai daya perubahan tinggidan memandang ke depan, yang bukan sahajamenjadi pengguna teknologi tetapi juga menyumbang kepada tamadun saintifik danteknologi masa depan

Rajah 1: Cabaran Ke-Enam Wawasan 2020 (Jabatan Penerangan Malaysia, 2008)

11 BAB 1: PERKEMBANGAN PEMBESTARIAN SEKOLAH | PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020

ditubuhkan untuk melaksanakan rancangan pendidikan komputer secara tidak formal di sekolah

dan dijadikan aktiviti kokurikulum sekolah. Untuk menyelaras aktiviti kelab komputer, KPM

telah menerbitkan buku panduan Penubuhan dan Pengurusan Kelab Komputer Sekolah pada

tahun 1986. Di samping itu, mata pelajaran literasi komputer telah diajar di sekolah atau

diperkenalkan melalui aktiviti kelab komputer sekolah. Pada tahun yang sama, mata pelajaran

‘Pengenalan kepada Komputer’ telah diperkenalkan di 20 sekolah menengah (Tingkatan 4)

secara percubaan. Hasil daripada projek rintis ini, mata pelajaran literasi komputer telah

diperkenalkan di 60 sekolah bagi Tingkatan 1 pada tahun 1992. Kemasukan mata pelajaran

literasi komputer dalam kurikulum merupakan usaha awal KPM untuk menggalakkan guru dan

murid menggunakan komputer sebagai alat pengajaran di samping meningkatkan program

kesedaran dan literasi komputer di sekolah.

Pada tahun 1991, pengaruh teknologi maklumat atau information technology (IT) dan

kemudiannya teknologi maklumat dan komunikasi atau information and communication

technology (ICT) pada tahun 1996 telah menukarkan hala tuju teknologi instruksional dalam

bidang pendidikan.

Dasar Wawasan 2020 telah memacu penggunaan ICT secara meluas dalam pendidikan negara

melalui projek perdana Koridor Raya Multimedia pada tahun 1997 iaitu Projek Sekolah Bestari.

Pelbagai usaha telah dilaksanakan oleh KPM untuk membudayakan ICT dan merapatkan jurang

digital, antaranya melaksanakan Projek Makmal Komputer pada tahun 1999 melalui

kelengkapan peralatan komputer beserta kemudahan LAN dan Internet di makmal komputer

sekolah, melaksanakan pelbagai kursus berkaitan ICT untuk guru terlatih dan guru pra-

perkhidmatan, melaburkan sebanyak RM 401.1 juta sepanjang tempoh Rancangan Malaysia Ke-8

2001 – 2005 bagi memastikan kejayaan pelaksanaan Sekolah Bestari yang menekankan kaedah

pengajaran dan pembelajaran yang berpusatkan murid.

Sejajar dengan pelaksanaan projek Sekolah Bestari, penyediaan capaian Internet jalur lebar

melalui projek SchoolNet dilaksanakan di semua sekolah dan bagi memudahkan murid mencari

maklumat melalui konsep pembelajaran kendiri, projek Pusat Akses Sekolah diperkenalkan pada

tahun 2006. Selain itu, KPM juga menyediakan sumber pendidikan berteraskan ICT melalui

rancangan TV Pendidikan, yang kemudiannya disalurkan secara digital melalui EduWebTV dan

perisian bahan courseware yang digunakan bagi menyokong PdP yang berkualiti. Sumber


12

pendidikan ini diurus dengan sistematik melalui pengurusan pusat sumber sekolah yang

berkesan.

Mulai tahun 2011, projek 1BestariNet, iaitu projek capaian Internet ke sekolah yang merupakan

penambahbaikan terhadap projek SchoolNet dimulakan. 1BestariNet memperkenalkan

penyelesaian end-to-end dengan menyediakan platform persekitaran pembelajaran maya

(Virtual Learning Environment – VLE) bagi meningkatkan penggunaan ICT oleh guru dan murid

pada bila-bila masa di mana sahaja. Platform persekitaran pembelajaran maya dapat digunakan

samada semasa waktu persekolahan dan di luar waktu persekolahan.

Kesemua inisiatif ICT yang dibekalkan oleh kerajaan dari semasa ke semasa, menunjukkan

komitmen kerajaan untuk memastikan pembangunan modal insan mampu berdaya saing di

peringkat global dan sesuai dengan keperluan ekonomi negara.

Koridor Raya Multimedia (Multimedia Super Corridor)

Transisi negara daripada sebuah ekonomi berasaskan produk kepada ekonomi berasaskan

pengetahuan, memerlukan tenaga kerja yang berupaya mengeksploitasi ICT untuk mewujudkan

peluang-peluang baharu ekonomi. Justeru, kerajaan telah

mengenal pasti keperluan untuk merekayasa sistem

pendidikan negara agar selari dengan Wawasan 2020. Pada

tahun 1996, Koridor Raya Multimedia (Multimedia Super

Corridor - MSC) telah ditubuhkan dengan hasrat untuk

menjadikan Malaysia sebagai sebuah negara maju

menjelang tahun 2020; menjadikan Malaysia hub teknologi

maklumat dan komunikasi (ICT) yang dinamik; dan menjadi

teras utama kepada syarikat multinasional seperti syarikat

asing dan syarikat tempatan untuk mengeluarkan produk

multimedia dan komunikasi serta menjalankan penyelidikan dan pembangunan (R&D) yang

berkaitan dengan ICT.

Bagi memastikan MSC berjaya

mengubah corak ekonomi dan

kehidupan rakyat negara ini serta

berupaya menarik pelabur asing,

kerajaan telah menetapkan tujuh

aplikasi perdana yang dibangunkan

sebagai projek utama sepanjang

tempoh pembangunan MSC.

Salah satu daripada aplikasi perdana

tersebut, di bawah kategori

Pembangunan Multimedia, ialah

Sekolah Bestari, yang dilancarkan oleh

Perdana Menteri Malaysia ke-4, YAB

Tun Dr. Mahathir bin Mohamad, pada

Julai 1997.

AP

LIK

ASI

P

ERD

AN

A •Kerajaan Elektronik•Sekolah Bestari•Kad Pelbagai Guna•Teleperubatan•Kluster R&D•Rangkaian Pengilang Sedunia•Pusat Pemasaran Tanpa Sempadan

Rajah 2: Logo Koridor Raya Multimedia (MDeC, 2005)

Rajah 3: Tujuh Aplikasi Perdana (MDeC, 2005)


Sekolah Bestari

Konsep Sekolah Bestari yang dirancang oleh Kementerian Pendidikan Malaysia berdasarkan fokus

terhadap pelaksanaan pengajaran dan pembelajaran (PdP) yang kreatif, berkualiti dan berkesan.

Teknologi dilihat sebagai pengupaya dan menjadi prinsip utama dalam memastikan kejayaan

Sekolah Bestari.

Sekolah Bestari ditakrifkan sebagai sebuah institusi pembelajaran yang direka semula secara

sistemik dari segi amalan pengajaran dan pembelajaran (PdP) serta pengurusan dan

pentadbiran sekolah (PdT) bagi menyediakan murid untuk menghadapi cabaran Zaman

Maklumat.

Sekolah Bestari tidak hanya tertumpu kepada pengintegrasian ICT dalam PdP sahaja. Kurikulum

dan pedagogi memainkan peranan penting dalam meningkatkan pendidikan murid -murid di

Malaysia dari segi jati diri, kreativiti dan daya saing di samping peranan guru, pemimpin

sekolah, ibu bapa, komuniti dan pihak berkepentingan yang dapat membantu memacu

pembangunan jasmani, emosi, rohani dan intelek murid.

Komponen Sekolah Bestari

1. Pengajaran dan Pembelajaran (PdP)

PdP Sekolah Bestari, “jantung” atau “nadi” sekolah adalah berkaitan dengan kurikulum,

pedagogi, bahan P&P dan pentaksiran untuk membantu murid belajar dengan cekap dan

berkesan.

2. Pengurusan dan Pentadbiran (PdT)

Pengurusan dan pentadbiran sekolah (PdT) berbantukan teknologi sebagai “pemandu” atau

“pemacu pengoperasian” Sekolah Bestari memastikan pengurusan yang cekap dan berkesan

di sekolah.

Rajah 4: Objektif Sekolah Bestari (BTP KPM, 2004)


14

Pelaksanaan di 88 Sekolah Bestari

Pemantapan 88 Sekolah Bestari

Konsep SekolahBestari ke semuasekolah di Malaysia denganmemanfaatkansemua inisiatif ICT sedia ada

Teknologi sebagai pengupaya dalam pelaksanaan pengajaran dan pembelajaran

3. Modal Insan, Kemahiran dan Tanggungjawab

Modal insan yakni guru, pentadbir dan staf sokongan, ibu bapa, komuniti serta agensi

swasta memainkan peranan secara aktif untuk membangun profesionalisme dan

pengetahuan warga sekolah demi peningkatan prestasi sekolah.

4. Proses

Sekolah Bestari dibekalkan dengan

pelbagai sumber (input) untuk

menjana keberhasilan (outcomes)

yang dikehendaki.

5. Teknologi

Teknologi digunakan sebagai

pengupaya dalam PdP, pengurusan

dan pentadbiran serta komunikasi

dengan pihak luar.

6. Dasar

Dasar diwujudkan untuk keperluan

Sekolah Bestari dan Pembestarian

Sekolah.

Ciri-ciri Sekolah Bestari

Sekolah Bestari mempunyai ciri-ciri berikut:

falsafah bahawa semua murid boleh belajar

kurikulum yang mengambil kira keupayaan dan keperluan semua murid

persekitaran yang kondusif bagi pembelajaran

sistem pentaksiran yang berterusan bagi menyokong pengajaran dan pembelajaran

pengetua dan guru yang profesional

penglibatan serta sokongan tinggi daripada ibu bapa dan komuniti

Fasa Pelaksanaan Sekolah Bestari

Sekolah Bestari dilaksanakan secara berperingkat-peringkat seperti berikut:

Gelombang 1 Rintis

(1999-2002)

Gelombang 2 Pasca Rintis (2003-2005)

Gelombang 3

Pembestarian Sekolah (2006-2010)

Gelombang 4

Konsolidasi dan Kelestarian (2011-2020)

Rajah 5: Komponen Sekolah Bestari (BTP KPM, 2011)

Rajah 6: Fasa Pelaksanaan Sekolah Bestari (MDeC, 2005)


Mewujudkan visi dan misi

sekolah

Menilai semula situasi sekolah

Mengenal pasti kekuatan dan kelemahan

sekolah

Mewujudkan pelan

pembestarian sekolah

Menilai semula kemajuan

pembestarian sekolah

Mengambil tindakan yang bersesuaian


Mulai tahun 2006, konsep Sekolah Bestari yang sebelum ini terhad kepada 88 sekolah

diperluaskan ke semua sekolah di seluruh negara melalui konsep Pembestarian Sekolah. Semua

inisiatif ICT yang sedang dilaksanakan oleh KPM dimanfaatkan. Proses ini dijalankan secara

berterusan untuk meningkatkan tahap keberkesanan pengajaran dan pembelajaran (PdP) serta

pengurusan sekolah (PdT) secara interaktif menggunakan ICT sebagai pengupaya.

Pembestarian sekolah merupakan proses berterusan transformasi semua sekolah meningkatkan

penggunaan ICT yang berkualiti dari segi amalan pengajaran dan pembelajaran (PdP) serta

pengurusan dan pentadbiran sekolah (PdT) supaya murid menjadi modal insan berupaya

menghadapi cabaran abad ke-21 dan berfungsi dalam masyarakat berpengetahuan (knowledge

society).

Pembestarian Sekolah merupakan satu agenda nasional dan mekanisme bagi merealisasikan

transformasi tersebut seperti berikut:

Matlamat Pembestarian Sekolah

Matlamat Pembestarian Sekolah adalah seperti berikut:

Menghasilkan individu yang seimbang dan harmonis dari segi intelek, rohani, emosi dan

jasmani berdasarkan kepercayaan dan kepatuhan kepada Tuhan

Meningkatkan kadar pembelajaran berpusatkan murid

Membangunkan modal insan yang berkemahiran ICT untuk memenuhi keperluan masa

hadapan

Pencapaian Pembestarian

Sekolah

Pencapaian pembestarian sekolah

boleh diukur dengan melihat ciri-

ciri murid yang dihasilkan,

pelaksanaan pengajaran dan

pembelajaran, pengurusan dan

pentadbiran sekolah, kemahiran

guru, penglibatan komuniti dan

pencapaian murid, guru dan sekolah.

Pembudayaan pembelajaran

sepanjang hayat

Peningkatan kualiti PdP dan PdT serta mengayakan hasil

pembelajaran murid melalui penggunaan

ICT

Penghasilan modal insan yang

berpengetahuan, kompeten, kreatif

dan inovatif

Pembentukan jati diri insan abad

ke-21

Rajah 7: Transformasi Sekolah melalui Pembestarian Sekolah (BTP KPM, 2004)

Rajah 8: Perancangan Pembestarian Sekolah (BTP KPM, 2004)


16

Keberhasilan pelaksanaan pembestarian sekolah pula boleh diukur dan dilihat melalui elemen

utama seperti berikut:

Selain itu, tahap Pembestarian

Sekolah peringkat kebangsaan diukur

berasaskan Petunjuk Prestasi

(Performance Indicator) melalui

Smart School Qualification Standards

(SSQS). SSQS merupakan indikator


(KPM) untuk memantau

pembudayaan dan penggunaan ICT di

sekolah.

SSQS telah dilancarkan oleh YAB

Menteri Pelajaran pada 24 April 2007

dan mula digunakan untuk 88

Sekolah Bestari Penanda Aras

manakala penarafan bagi semua

sekolah bermula pada tahun 2008.

Penarafan sekolah menggunakan

SSQS dilaksanakan sekali setiap

tahun. Setiap sekolah

bertanggungjawab menilai secara

kendiri tahap bestari sekolah masing-

masing seperti jadual yang ditetapkan.

SSQS dibangunkan untuk mencapai objektif berikut:

• Meningkatkan penggunaan ICT di sekolah

• Membangunkan satu sistem (terdiri daripada indikator untuk mengukur pengintegrasian

dalam PdP dan PdT

• Menyediakan satu asas kepada perancangan polisi dan penambahbaikan program

• Meningkatkan standard dalam pendidikan

• Menjadi pemangkin kepada perubahan dalam pendidikan

• Memberi autonomi kepada guru dan murid

Rajah 9: Keberhasilan Pelaksanaan Pembestarian Sekolah (BTP KPM, 2004)

1

•Wujudkan KPI dan tetapkan sasaran prestasi

2•Ukur dan nilai prestasi

3•Pantau tahap prestasi

4•Tambah baik prestasi

PENGUKURAN PRESTASI

Nilai secara

berterusan

Rajah 10: Pengukuran Prestasi (BTP KPM, 2004)


Penggunaan ICT30%

Modal Insan30%

Aplikasi10%

Infrastruktur ICT10%

Pusat Sumber Sekolah

20%

•Skor ≥ 805-Bintang

•60 ≤ Skor < 804-Bintang



•0≤ Skor < 201-Bintang

Empat (4) bidang utama SSQS ialah modal insan (pembangunan kompetensi ICT pentadbir, guru

dan murid) 40%, penggunaan ICT (pengintegrasian ICT dalam PdP serta PdT) 40%, aplikasi

(sistem yang digunakan di sekolah) 10% dan infrastruktur (teknologi sedia ada di sekolah) 10%.

Responden terdiri daripada seorang

Pentadbir, seorang Guru Penyelaras

Perpustakaan dan Media (GPM), 30

guru, dan 30 murid bagi setiap

sekolah. Walau bagaimanapun, bagi

Sekolah Kurang Murid (SKM),

bilangan guru yang terlibat ialah

bilangan maksimum guru yang

berada di sekolah tersebut.

Pada tahun 2013, Indikator SSQS

telah dikaji semula dan dibuat

penambahbaikan, antaranya

dengan memasukkan domain Pusat

Sumber Sekolah dan dikenali

sebagai SSQS 2.0. Indikator SSQS

2.0 mempunyai lima (5) domain

iaitu domain Penggunaan ICT (30%),

domain Modal Insan (30%), domain

Aplikasi (10%), domain Infrastruktur

ICT (10%), dan domain Pusat

Sumber Sekolah (20%).

Skor untuk penentuan bintang adalah seperti berikut:

Tahap bestari sekolah dikategorikan dalam

lingkungan satu (1) hingga lima (5) bintang.

Sekolah yang mencapai tahap lima (5) bintang

ialah sekolah yang mencapai tahap cemerlang

bagi hampir ke semua indikator di semua

domain. Sekolah yang mencapai tahap empat

(4) bintang ialah sekolah yang mencapai tahap

baik manakala sekolah yang mencapai tiga (3)

bintang dikategorikan sebagai sekolah yang

mencapai tahap bestari yang memuaskan.

Sekolah yang mencapai satu (1) dan dua (2)

bintang ternyata belum mencapai tahap bestari

yang diunjurkan.

Rajah 11: Domain SSQS 2.0

Rajah 12: Skor untuk Penentuan Bintang


18

Jadual 1: Pencapaian Penarafan Pembestarian Sekolah melalui SSQS 2011 - 2015

Tahun Bilangan sekolah yang ditaraf

Bilangan sekolah yang mencapai tahap bestari

(minimum 3-bintang)

Peratus sekolah yang mencapai tahap Bestari

(minimum 3-bintang)

2011 9,662 9,156 94.8%

2012 9,876 9,644 97.7%

2013 9,895 9,506 96.1%

2014 10,090 9,497 94.1%

2015 10,148 9,784 93.5%

Secara keseluruhannya, pencapaian penarafan Pembestarian Sekolah amat memberangsangkan.

Sepanjang tempoh 2011 – 2015, peratus sekolah yang mencapai tahap bestari pada puratanya

adalah sebanyak 95.8%. Ini menunjukkan konsep pembestarian sekolah diterima pakai dan

dilaksanakan dengan jayanya di sekolah-sekolah dengan memanfaatkan inisiatif ICT yang

dibekalkan oleh KPM.

Rajah 13: Pencapaian Tahap Bestari Berbanding Jumlah Sekolah yang Terlibat dalam Penarafan Pembestarian Sekolah

Walau bagaimanapun, terdapat beberapa isu strategik yang masih memerlukan perhatian bagi

membolehkan semua sekolah mencapai tahap Bestari terutamanya yang melibatkan sekolah-

sekolah di kawasan pedalaman. Antaranya, perbelanjaan besar yang diperlukan untuk sampai

ke sekolah-sekolah ini, peralatan ICT yang telah usang, bekalan elektrik yang terhad, kurangnya

peluang bagi guru-guru untuk menghadiri sesi latihan dan pembangunan profesionalisme

berterusan, dan sumber digital yang terhad kerana akses yang terhad.

8,600

8,800

9,000

9,200

9,400

9,600

9,800

10,000

10,200

10,400

2011 2012 2013 2014 2015

Pencapaian SSQS 2011 - 2015

Bilangan sekolah yang ditaraf

Bilangan sekolah yang mencapai tahap bestari (minimum 3-bintang)


MEMPERKASA PEMBANGUNAN MODAL INSAN UNTUK MENJADI NEGARA MAJU

Pelan Tindakan:

• Penambahbaikan perundangan dan institusi bagi

mentransformasi pasaran buruh

• Pengarusperdanaan dan peluasan akses kepada program TVET

yang berkualiti

• Peningkatan kemahiran tenaga kerja melalui pembelajaran

sepanjang hayat

• Penambahbaikan penyampaian pendidikan melalui

peningkatan akses dan pendidikan berkualiti

Aspirasi Negara

Rancangan Malaysia Ke-11

Rancangan Malaysia Ke-11 merupakan perancangan akhir dalam mencapai Wawasan 2020 dan

menjadi asas kepada pembangunan masa hadapan negara. RMKe-11 yang berasaskan Strategi

Pembangunan Nasional Malaysia (MyNDS) memberikan tumpuan terhadap penyampaian

keberhasilan berimpak tinggi yang cepat kepada ekonomi modal (capital economy) dan ekonomi

rakyat (people economy) dengan kos berpatutan. Bertemakan Pertumbuhan Berpaksikan Rakyat,

RMKe-11 memberikan lebih tumpuan kepada ekonomi rakyat, iaitu rakyat menjadi tunjang dan

keutamaan dalam semua usaha pembangunan negara.

Bagi mencapai matlamat ini, RMKe-11 merencana pertumbuhan mampan menerusi enam teras

strategik yang merealisasikan matlamat Malaysia mencapai status negara maju dan inklusif

menjelang tahun 2020.

Rajah 14: Teras Strategik Rancangan Malaysia Ke-11 (Unit Perancang Ekonomi, Jabatan Perdana Menteri, 2015).

Rajah 15: Teras Ketiga RMK-11 (Unit Perancang Ekonomi, Jabatan Perdana Menteri, 2015)


20

Pembangunan modal insan merupakan pemboleh ubah penting bagi memacu pertumbuhan

ekonomi dan menyokong peralihan semua sektor kepada aktiviti berintensif pengetahuan.

Pasaran buruh yang cekap dan berkesan perlu untuk menarik pelaburan bagi membolehkan

rakyat mengambil bahagian dalam ekonomi dan mendapat manfaat daripada pertumbuhan

ekonomi.

Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia 2013 – 2025

Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (PPPM) 2013 – 2025 digubal bagi memenuhi keperluan

untuk mentransformasi sistem pendidikan negara. Dalam usaha mencapai aspirasi yang tinggi

dalam persekitaran persaingan global yang semakin sengit, Malaysia perlu melaksanakan

perubahan besar terhadap keseluruhan sistem pendidikan semasa untuk melonjakkan

pencapaian semua murid.

Proses pelaksanaan transformasi pendidikan memerlukan pendekatan dan strategi baharu agar

setiap murid mampu memiliki dan menguasai

kemahiran yang diperlukan dalam abad ke-21. Justeru,

strategi pelaksanaan dan sistem sokongan yang

mantap, merangkumi sistem penyampaian yang

berkualiti dan kepimpinan yang cekap dan berkesan

adalah kritikal bagi merealisasikan usaha peningkatan

kemenjadian murid.

Untuk bersaing dengan negara termaju di dunia,

sistem pendidikan di Malaysia perlu berupaya

melahirkan generasi muda yang berpengetahuan,

mampu berfikir secara kritis dan kreatif, mempunyai

kemahiran kepimpinan yang mantap dan berupaya

berkomunikasi dengan berkesan pada peringkat global.

Selain itu, setiap murid di negara ini perlu diterapkan

dengan nilai, etika, dan rasa tanggungjawab sebagai warganegara agar mereka dapat membuat

pilihan yang tepat untuk diri mereka, keluarga, dan negara serta berupaya mengharungi dan

mengatasi cabaran masa depan. Antara perubahan dalam PPPM ialah semakan semula kurikulum

pendidikan untuk menerap dan membangunkan kemahiran abad ke-21 seperti berfikiran kritis

dan kreatif serta menggalakkan perkembangan sahsiah murid yang holistik dan seimbang.

Bagi memenuhi keperluan semua rakyat Malaysia dan menyediakan negara untuk bersaing di

peringkat antarabangsa, PPPM memperkenalkan aspirasi sistem dan aspirasi murid.

5 Aspirasi Sistem 6 Aspirasi Murid

Rajah 16: Aspirasi Sistem dan Aspirasi Murid (KPM, 2013)


Selain itu, KPM telah mengenal pasti 11 anjakan yang perlu dilakukan bagi menghasilkan

perubahan yang dihasratkan. Setiap anjakan perlu memberi impak kepada sekurang-kurangnya

satu daripada lima keberhasilan sistem, iaitu akses, kualiti, ekuiti, perpaduan dan kecekapan.

Kualiti menjadi fokus utama merentasi

semua anjakan kerana kualiti merupakan

dimensi penting yang perlu diberikan

perhatian segera.

Sebahagian daripada anjakan ini

merupakan perubahan strategi dan hala

tuju pendidikan manakala anjakan yang

lain merupakan perubahan pelaksanaan

dalam kaedah KPM dan sekolah

melaksanakan dasar sedia ada. Sama ada

perubahan bersifat strategi atau pun

pelaksanaan, semuanya menggambarkan

anjakan daripada amalan semasa.

Salah satu anjakan yang dilihat dapat

membantu memperkukuh proses

pengajaran dan pembelajaran di semua

sekolah adalah melalui Anjakan 7 iaitu

Memanfaatkan ICT bagi Meningkatkan

Kualiti Pembelajaran. Melalui

penggunaan ICT, murid memperoleh

akses kandungan yang lebih luas, menarik,

dan interaktif. Mereka dapat belajar

pada kadar kendiri dan mempunyai

pilihan untuk melaksanakan

pembelajaran secara lebih meluas

melalui program jarak jauh.

Pengetua/Guru Besar dan guru juga

mempunyai akses kepada sumber

pendidikan dan komuniti di dalam dan

luar negara bagi membantu

meningkatkan kualiti amalan PdP mereka.

Adalah diharapkan kemudahan ICT menjadi

sebahagian daripada kehidupan murid di

sekolah, tanpa jurang pemisah antara bandar dengan luar bandar. Semua guru dan murid

dilengkapi kemahiran yang perlu dari semasa ke semasa untuk menggunakan teknologi ini

secara berkesan dan bermakna.

Digital Malaysia

Digital Malaysia telah dilancarkan oleh Perdana Menteri Malaysia, YAB Datuk Seri Mohd Najib

Tun Abdul Razak pada Mei 2011, bagi mengemas kini dan menyelaras Koridor Raya Multimedia

(MSC) berdasarkan keperluan terkini. Digital Malaysia merupakan satu program peringkat

kebangsaan yang bertujuan untuk memacu negara sebagai sebuah ekonomi digital yang maju

menjelang 2020. Inisiatif ini berhasrat untuk mewujudkan satu ekosistem digital yang

mempromosi dan memperluas penggunaan teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) dalam

semua aspek ekonomi, supaya masyarakat dapat berhubung secara global dan berinteraksi

secara masa sebenar (real time). Matlamat program ini adalah untuk meningkatkan Pendapatan

Meningkatkan akses internet dan persekitaran pembelajaran maya melalui 1BestariNet bagi semua sekolah menjelang 2013

Menambahbaik kandungan atas talian untuk perkongsian amalan terbaik bermula dengan perpustakaan video guru terbaik menyampaikan pengajaran dalam mata pelajaran kritikal pada 2013

Memanfaatkan penggunaan ICT bagi pembelajaran jarak jauh dan berasakan kendiri untuk meningkatkan kapasiti dan

pembelajaran lebih khusus

Rajah 17: Anjakan 7 dalam PPPM 2013 – 2025 (KPM, 2013)


22

Negara Kasar (Gross National Income), meningkatkan produktiviti dan memperbaiki taraf

kehidupan rakyat Malaysia.

Salah satu inisiatif Digital Malaysia khusus

untuk remaja dan belia ialah inisiatif Digital

Tech @ Schools (DT@S), kerjasama antara

Kementerian Pendidikan Malaysia dan

Malaysia Digital Economy Corporation

(MDEC). Inisiatif ini bertujuan untuk

melengkapkan belia dan remaja di Malaysia

dengan kemahiran digital dan kompetensi

yang bersesuaian untuk keperluan tenaga

kerja abad ke-21. Fokus utama inisiatif ini

adalah untuk merapatkan jurang literasi

digital; menggalakkan kreativiti dan inovasi

melalui penggunaan teknologi digital; dan

memupuk penggunaan peralatan dan teknologi digital secara selamat dan beretika.

DT@S berupaya menjayakan Anjakan 7: Memanfaatkan ICT Bagi Meningkatkan Kualiti

Pembelajaran di Malaysia dalam Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia 2013 – 2025, yang

menggariskan bahawa ICT berpotensi besar untuk memacu dan memperkukuh proses

pengajaran dan pembelajaran untuk mengoptimumkan potensi murid menguasai kemahiran

abad ke-21.

Aspirasi Pembestarian Sekolah: Fokus Gelombang 4 Fasa 2 (2016 –

2020)

Selaras dengan hasrat Anjakan 7, Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (2013 – 2025) iaitu

Memanfaatkan ICT Bagi Meningkatkan Kualiti Pembelajaran, semua sekolah di Malaysia perlu

memanfaatkan teknologi dan infrastruktur yang dibekalkan oleh kerajaan dalam semua aspek

pengurusan dan pentadbiran sekolah (PdT) dan proses pengajaran dan pembelajaran (PdP). Ini

dapat meningkatkan pencapaian KPM dalam memacu dan memperkukuh proses pengajaran dan

pembelajaran untuk mengoptimumkan potensi murid menguasai kemahiran abad ke-21.

Rajah 18: Perancangan Pembestarian Sekolah Gelombang 4: (2011 – 2020)


Fokus dan hala tuju Gelombang 4 Pembestarian Sekolah (2011 – 2020) iaitu Konsolidasi dan

Kelestarian terbahagi kepada dua fasa seperti berikut:

1. Fasa 1 (2011 – 2015) - Pembudayaan Pembestarian Sekolah, yang berfokus kepada

ekosistem persekitaran e-pembelajaran / pembestarian sekolah dan pelaksanaan

literasi ICT melalui Kurikulum ICT

2. Fasa 2 (2016 – 2020) – Memperkasa Pembestarian Sekolah melalui pemantapan

infrastruktur, peningkatan kemahiran dan kompetensi digital serta pemikiran

komputasional murid melalui pelaksanaan Kurikulum Standard Sekolah Rendah (KSSR)

semakan dan Kurikulum Standard Sekolah Menengah (KSSM) serta penilaian murid

berasaskan keberhasilan

Pemerkasaan Pembestarian Sekolah diharapkan dapat meningkatkan Kemahiran Abad Ke-21 dan

Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT) dalam kalangan murid-murid di Malaysia. Keberhasilan

murid yang dihasratkan ialah kompetensi digital melalui tiga aspek utama iaitu teknologi,

kognitif dan kewarganegaraan digital (digital citizenship) di mana mereka berupaya

menggunakan teknologi secara bertanggungjawab, beretika dan selamat.

Gabungan strategi pelaksanaan kurikulum dan kokurikulum bagi meningkatkan kompetensi

digital dan mengasah bakat murid sebagai penghasil inovasi digital dibuat secara formal melalui

kurikulum yang mengintegrasikan ICT dalam lapan mata pelajaran utama bagi sekolah rendah

dan melalui kurikulum subjek Asas Sains Komputer dan Sains Komputer bagi sekolah menengah.

Melalui kurikulum ini, pemikiran komputasional iaitu kemahiran berfikir secara kritis dan kreatif

berdasarkan konsep sains komputer, seperti penguraian, penjujukan dan algoritma diajar

kepada murid untuk meningkatkan Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT) dan menyelesaikan

masalah dunia sebenar dan secara kreatif dan inovatif. Selain itu, bakat murid digilap melalui

aktiviti kokurikulum, kepimpinan dan pertandingan yang berteraskan ICT, yang diberi nafas dan

perspektif baharu berdasarkan keperluan pembangunan modal insan masa hadapan. Adalah

menjadi aspirasi Pembestarian Sekolah untuk melahirkan generasi bestari yang kompeten dan

mengamalkan pembelajaran sepanjang hayat serta memberi manfaat kepada pertumbuhan

ekonomi negara.

PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020 | BAB 2: HALA TUJU STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH

24

BAB 2: HALA TUJU STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH

Pengenalan

Keperluan pembangunan modal insan bagi menyokong pertumbuhan ekonomi negara

memerlukan pelaksanaan Pembestarian Sekolah yang terancang dan berterusan. Selepas 16

tahun pelaksanaan Pembestarian Sekolah, sekolah perlu mencapai satu standard pembudayaan

pengajaran dan pembelajaran yang mengintegrasikan ICT berdasarkan piawaian antarabangsa.

Pelan Strategik Pembestarian Sekolah 2016 - 2020 dirangka sebagai perancangan dan panduan

dalam usaha untuk meningkatkan produktiviti berkaitan pelaksanaan pembestarian sekolah.

Pelan ini turut menggariskan kaedah dan pendekatan pengintegrasian teknologi sebagai

pengupaya dalam pengajaran dan pembelajaran (PdP) serta pengurusan dan pentadbiran

sekolah (PdT) melalui program serta aktiviti yang disasarkan untuk tempoh sehingga tahun 2020.

Bagi tujuan penyelarasan, Pelan Strategik ini menggunakan terma teknologi maklumat dan

komunikasi (ICT) yang dirujuk sebagai “pelbagai bentuk peralatan teknologi dan sumber yang

digunakan bagi tujuan komunikasi, penghasilan, penyebaran, penyimpanan dan pengurusan

maklumat” (UNESCO, 1999). Takrifan ICT ini merangkumi teknologi seperti radio, televisyen,

video, DVD, telefon (talian tetap atau bimbit), sistem satelit, perkakasan, perisian dan

rangkaian komputer serta kelengkapan dan perkhidmatan yang dikaitkan dengan teknologi ini

seperti persidangan video dan emel (UNESCO, 2002). Dalam konteks pendidikan di Malaysia, ICT

ditakrifkan sebagai semua sumber digital termasuk alat, aplikasi, dan objek pembelajaran yang

digunakan sebagai pengupaya dalam pengajaran dan pembelajaran (PdP) yang berkesan serta

pengurusan pendidikan yang akhirnya menggalakkan kreativiti dan inovasi bagi mencapai

ekonomi berasaskan pengetahuan. Selain itu, berdasarkan perubahan terkini, terma seperti

teknologi digital, peranti digital, pembelajaran digital dan literasi digital juga digunakan dalam

dokumen ini.

Tujuan Dokumen Pelan Strategik Pembestarian Sekolah

Dokumen Pelan Strategik Pembestarian Sekolah ini dibangunkan dengan tujuan untuk

menyediakan satu rangka kerja yang dapat membantu sekolah merancang dan melaksanakan

program dan aktiviti Pembestarian Sekolah secara sistematik dan bersepadu untuk tempoh lima

tahun. Pelan ini menjadi sumber rujukan untuk meningkatkan pengalaman dan kemahiran

pembelajaran sepanjang hayat kepada murid-murid, meningkatkan pengetahuan dan kemahiran

guru untuk mengintegrasikan ICT dalam PdP serta meningkatkan kepimpinan pentadbir sekolah

merancang, menyelaras dan menilai pelaksanaan program Pembestarian Sekolah.

25 BAB 2: HALA TUJU STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH | PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020

Visi, Misi dan Dasar Pembestarian Sekolah

Visi, misi dan dasar Pembestarian Sekolah yang jelas dan terarah dapat membantu sekolah

untuk merancang pelaksanaan Pembestarian Sekolah secara objektif bagi mencapai matlamat

Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia 2013 – 2025.

Visi

Melahirkan generasi bestari yang kompeten dan mengamalkan pembelajaran sepanjang

hayat

Misi

Memperkasa Pembestarian Sekolah melalui pembudayaan ICT berterusan

Memacu pembangunan modal insan yang kompeten dalam ICT, yang mengamalkan

pembelajaran sepanjang hayat

Misi Pembestarian Sekolah ini dapat dicapai melalui keberhasilan berikut:

Murid meneraju pembelajaran kendiri

Guru versatil dan kompeten dalam strategi pembelajaran

Sekolah melestarikan pembudayaan ICT dalam PdT dan PdP

Kolaborasi pelbagai pihak secara perkongsian pintar dioptimumkan

Dasar Pembestarian Sekolah

Dasar Pembestarian Sekolah telah dinyatakan dengan jelas dalam Buku Dasar Pendidikan

Kebangsaan. Pernyataan Dasar Pembestarian Sekolah adalah seperti berikut:

Menjadikan pembestarian sekolah sebagai wadah untuk mengoptimumkan potensi murid

menguasai kemahiran abad ke-21 menggunakan ICT sebagai pengupaya

Memastikan pembestarian sekolah dapat meningkatkan kompetensi dan profesionalisme

bagi semua pihak berkepentingan yang berkaitan untuk melaksanakan ICT dalam

pendidikan dengan berkesan dan cekap

Memastikan pembestarian sekolah dapat merapatkan jurang digital antara sekolah

bandar dengan sekolah luar bandar

Strategi Pelaksanaan Pembestarian Sekolah

Strategi Pelaksanaan Dasar Pembestarian Sekolah adalah seperti berikut:

1. Mengoptimumkan penggunaan semua inisiatif ICT sedia ada di sekolah yang merangkumi

tiga perkara utama, iaitu perkakasan, perisian dan modal insan.

2. Menjadikan Sekolah Bestari sedia ada sebagai penanda aras kepada pembestarian

sekolah.

3. Memperluas pembekalan kemudahan ICT kepada semua sekolah mengikut norma yang

ditetapkan.

4. Memperluas penyediaan kemudahan akses internet kepada semua institusi pendidikan.


26

5. Membangunkan dan memperluas bahan digital kurikulum kebangsaan berdasarkan

piawai yang ditetapkan dan menggalakkan perkongsian kolaboratif kelompok pakar

dalam membangunkan bahan sumber digital tambahan.

6. Meningkatkan pengurusan pentadbiran sekolah yang cekap dan berkesan melalui

penggunaan sistem aplikasi pengurusan sekolah.

7. Menambah baik pengurusan pembelajaran yang berkesan melalui persekitaran

pembelajaran maya.

8. Memantapkan perkongsian data pendidikan melalui sistem aplikasi di peringkat sekolah,

jabatan dan kementerian.

9. Mempertingkatkan kompetensi ICT pentadbir sekolah, guru, staf sokongan dan personel

di Pejabat Pelajaran Daerah, Jabatan Pelajaran Negeri dan Bahagian-bahagian di KPM.

10. Meningkatkan kemahiran pengintegrasian ICT secara kreatif dan inovatif dalam

pengajaran dan pembelajaran dalam kalangan guru.

11. Membuat pemastian bahawa peralatan dan infrastuktur ICT sentiasa tersedia dan

disenggara dengan baik.

12. Meningkatkan penglibatan pihak swasta, komuniti dan agensi luar dalam pembestarian

sekolah secara perkongsian pintar.

13. Meningkatkan pemantauan pembestarian sekolah yang dilaksanakan secara berterusan

dengan menggunakan mekanisme pemantauan dalam talian seperti Smart School

Qualification Standards (SSQS).

14. Memperluas penyediaan kemudahan perkhidmatan bantuan kepada semua sekolah bagi

melancarkan pelaksanaan ICT di sekolah.

15. Menambah perjawatan di luar norma di sekolah, seperti jawatan Guru Penyelaras

Bestari, Juruteknik Komputer dan Guru Perpustakaan serta Media.

16. Mempertingkat penglibatan kumpulan pakar dalam memberi input dan berkongsi

pengetahuan secara bebas dan kreatif untuk menggalakkan pendekatan baharu yang

dapat menyumbang kepada penghasilan keputusan yang strategik, mempercepat

pelaksanaan, menyelesaikan masalah, menggalakkan penyebaran amalan terbaik dan

meningkatkan kemahiran individu.

Kerangka Konsep Pelan Strategik Pembestarian Sekolah

Kerangka konsep Pelan Strategik Pembestarian Sekolah dibina berdasarkan tiga proses utama

iaitu perancangan, pembangunan dan transformasi yang sekiranya dilaksanakan dengan

berkesan dapat memacu pelaksanaan pembestarian sekolah yang cemerlang.

Bagi memastikan kejayaan pelaksanaan Pembestarian Sekolah, terdapat empat bidang utama

yang yang perlu diambil kira dalam proses perancangan, pembangunan dan transformasi

Pembestarian Sekolah iaitu:

Pembestarian pengurusan dan pentadbiran sekolah

Pembestarian pengajaran guru

Pembestarian pembelajaran murid

Pemerkasaan sokongan berterusan


Melalui keempat-empat bidang ini, transformasi pembestarian sekolah akan berlaku dan dapat

menghasilkan aspirasi murid seperti yang dihasratkan oleh Pelan Pembangunan Pendidikan

Malaysia 2013 – 2025. Akhirnya, modal insan yang bestari serta mengamalkan pembelajaran

sepanjang hayat berjaya dilahirkan.

Matlamat Strategik Pembestarian Sekolah

Pembangunan Pembestarian Sekolah dalam tempoh lima tahun akan datang (2016 – 2020)

bermatlamat mencapai perkara berikut:

Memperkasa pengintegrasian ICT dalam Kurikulum Standard Sekolah Rendah (KSSR) dan

Kurikulum Standard Sekolah Menengah (KSSM) serta kokurikulum

Meningkatkan kemahiran abad ke-21 dan kemahiran berfikir aras tinggi (KBAT) murid

melalui pemikiran komputasional dan kompetensi digital murid

Memperluaskan peluang murid dalam penggunaan ICT samada di sekolah mahu pun di

rumah

Meningkatkan kompetensi guru dalam pengintegrasian ICT dalam PdP

Memastikan akses, kemudahan dan persekitaran sekolah adalah kondusif dan

menyokong pelaksanaan Pembestarian Sekolah

Meningkatkan kesedaran keselamatan siber dalam kalangan guru dan murid untuk

penggunaan ICT yang beretika dan selamat

Memperkasa perkongsian pintar antara sekolah dan agensi untuk membantu

pembangunan pembestarian sekolah

Rajah 19: Kerangka Konsep Pelan Pembestarian Sekolah


28

Teras Strategik Pembestarian Sekolah

Bagi mencapai matlamat pelan strategik ini, beberapa teras strategik telah dikenal pasti.

Teras-teras tersebut adalah seperti berikut:

Teras 1: Pembestarian Pengurusan dan Pentadbiran Sekolah

Teras 2: Pembestarian Pengajaran Guru

Teras 3: Pembestarian Pembelajaran Murid

Teras 4: Pemerkasaan Sokongan Berterusan

Bagi mencapai matlamat strategik Pembestarian Sekolah, keempat-empat teras ini perlu

digabung jalin supaya persekitaran Pembestarian Sekolah yang kondusif dapat diwujudkan.

Persekitaran Pembestarian Sekolah yang kondusif berdasarkan International Society for

Technology in Education (ISTE) Essential Conditions mempunyai elemen-elemen berikut:

Jadual 2: Elemen Persekitaran Pembestarian Sekolah yang Kondusif (ISTE, 2009)

BIL. ELEMEN PENERANGAN

1 Visi Sepunya Kepimpinan proaktif dalam pembangunan, perancangan dan pencapaian visi berkaitan pengintegrasian ICT dan pengurusan sumber pendidikan digital dikongsi bersama dalam kalangan pihak berkepentingan yang terdiri daripada guru, staf sokongan, murid, ibu bapa, komuniti serta pegawai pendidikan di peringkat zon, daerah dan negeri

2 Pemerkasaan Pemimpin

Pihak berkepentingan di setiap peringkat berpeluang untuk memimpin dan mengurus perubahan berkaitan pengintegrasian ICT dan pengurusan sumber pendidikan digital

3 Pelaksanaan Perancangan

Perancangan secara sistemik yang selaras dengan visi bagi meningkatkan keberkesanan pembelajaran murid, pengajaran guru dan pentadbiran sekolah melalui pengintegrasian ICT dan pengurusan sumber pendidikan digital yang berkesan

4 Sumber Kewangan yang Konsisten dan Mencukupi

Sumber kewangan yang berterusan bagi menyokong penyediaan infrastruktur, sumber manusia dan sumber pendidikan digital

5 Akses yang Adil dan Saksama

Akses kepada teknologi serta sumber pendidikan digital yang mantap dan boleh dipercayai untuk semua murid, guru, staf sokongan dan pentadbir sekolah

6 Kakitangan Berkemahiran

Guru, staf sokongan, dan pentadbir berkemahiran dalam memilih, mengguna dan menilai sumber ICT yang sesuai dan berkesan

7 Pembangunan Profesional Berterusan

Peluang dan pelan pembangunan profesional berkaitan ICT serta penetapan masa untuk sesi latihan dan perkongsian amalan terbaik

8 Sokongan Teknikal

Bimbingan dan khidmat bantu yang konsisten untuk menyelenggara, membaik pulih, mengganti dan menggalakkan penggunaan ICT dan sumber pendidikan digital

9 Kerangkakerja Kurikulum

Standard kandungan dan sumber pendidikan digital yang berkaitan dengan kurikulum selari dengan gaya pembelajaran dan gaya kerja era digital

10 Pembelajaran Berpusatkan Murid

Perancangan, proses pengajaran dan pembelajaran (PdP) serta penilaian berpusatkan kepada keperluan, kebolehan dan keupayaan murid


BIL. ELEMEN PENERANGAN

11 Pemantauan dan Penilaian

Pemantauan proses pengajaran dan pembelajaran (PdP),kepimpinan, serta penilaian pengintegrasian ICT dan sumber pendidikan digital yang berterusan

12 Keterlibatan Komuniti

Kerjasama dan kolaborasi dengan komuniti untuk menyokong dan membiayai kemudahan ICT dan sumber pendidikan digital

13 Dasar Sokongan

Dasar, perancangan kewangan, akauntabiliti dan struktur insentif untuk menyokong pengintegrasian ICT dan sumber pendidikan digital untuk menyokong pembelajaran dan pengoperasian harian sekolah

14 Sokongan Pihak Luar

Dasar dan inisiatif di peringkat zon, daerah, negeri dan kebangsaan untuk menyokong dan membantu sekolah dan guru dalam pengintegrasian ICT bagi mencapai kurikulum dan pencapaian tahap bestari sekolah

Hubungan Teras dan Objektif Pelan Strategik Pembestarian Sekolah

Hubungan antara teras dan objektif strategik pelan ini adalah seperti berikut:

Jadual 3: Hubungan antara Teras dan Objektif Strategik

TERAS STRATEGIK OBJEKTIF STRATEGIK

Teras 1:

Pembestarian pengurusan dan

pentadbiran sekolah

Memperkasa pengintegrasian ICT dalam pelaksanaan kurikulum dan

kokurikulum

Meningkatkan keupayaan pentadbir dalam penggunaan dan kepimpinan ICT

Memastikan akses, kemudahan dan persekitaran sekolah menyokong

pelaksanaan Pembestarian Sekolah

Memastikan pembangunan sumber manusia berkaitan ICT yang dilaksanakan

secara terancang

Merancang, mengurus, memantau dan menilai keberkesanan pelaksanaan


Teras 2:

Pembestarian pengajaran guru Meningkatkan kompetensi guru dalam pengintegrasian ICT dalam PdP

Mempelbagaikan kaedah pengajaran yang berpusatkan murid dan kaedah

pentaksiran

Memperluaskan peluang murid dalam penggunaan ICT

Menghasil dan menyediakan akses bahan PdP

Meningkatkan kesedaran keselamatan siber dalam kalangan guru untuk


Teras 3:

Pembestarian pembelajaran

murid

Meningkatkan kemahiran dan kompetensi digital dan pemikiran komputasional

murid melalui kurikulum dan kokurikulum

Meningkatkan autonomi murid dalam pembelajaran mereka melalui

penggunaan ICT

Menggalakkan perkongsian dan kolaborasi murid

Meningkatkan kesedaran keselamatan siber dalam kalangan murid untuk


Teras 4:

Pemerkasaan sokongan

berterusan

Menyediakan khidmat bimbingan dan sokongan

Memastikan akses, kemudahan dan persekitaran sekolah menyokong


Memperkasa perkongsian pintar antara sekolah dan agensi untuk membantu

pembangunan pembestarian sekolah


30

Analisis SWOT

Analisis SWOT merupakan identifikasi pelbagai faktor secara sistematik untuk merumuskan

strategi yang dapat memaksimumkan Kekuatan (Strengths) dan Peluang (Opportunities) serta

meminimumkan Kelemahan (Weaknesses) dan Cabaran (Threats). Analisis SWOT juga

membandingkan antara faktor luaran (Peluang dan Cabaran) dengan faktor dalaman (Kekuatan

dan Kelemahan).

Analisis SWOT yang dilaksanakan berkaitan Pembestarian Sekolah adalah seperti berikut:

Jadual 4: Analisis SWOT: Kekuatan

Kekuatan (Strengths)

Murid belajar menggunakan sumber digital yang luas dan pelbagai

Murid mempunyai kemahiran ICT yang dapat membantu dalam persekitaran kerja abad ke-21

Murid mengamalkan pembelajaran kendiri dan pembelajaran sepanjang hayat

Guru mempunyai kemahiran ICT

Guru dan murid melaksanakan PdP secara interaktif

ICT membantu pembelajaran murid bekeperluan khas

Guru mengguna pakai bahan bantu belajar (BBB) yang diguna semula

Pembekalan komputer di semua sekolah

Dasar penyenggaraan peralatan ICT yang komprehensif

Kurikulum ICT yang mantap

Penyediaan persekitaran pembelajaran maya (VLE)

Rangkaian Internet di semua sekolah

Peluang mengetengahkan inovasi ICT dalam PdP dan PdT

Perkhidmatan sokongan disediakan

Pelaksanaan Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT) dalam PdP dan pentaksiran

Dasar ICT yang mantap

PPPM berkaitan ICT adalah jelas

Pembelajaran dapat dilaksanakan pada bila-bila masa di mana sahaja (ubiquitous learning)

Jadual 5: Analisis SWOT: Kelemahan

Kelemahan (Weaknesses)

Perancangan Strategik dan Pelan Tindakan Pembestarian Sekolah yang kurang mantap

Pentadbir sekolah lebih fokus kepada pencapaian akademik

Pentadbir sekolah tidak menjadi role model dalam penggunaan ICT

Penggunaan kemudahan dan peralatan ICT yang tidak optimum

Pentadbir kurang melaksanakan program perkongsian pintar ICT

Pengurusan repositori pengetahuan yang kurang mantap

Pemantauan penggunaan ICT

Guru kurang menggunakan sumber pendidikan dalam PdP

Guru selesa mengamalkan PdP secara tradisional

Guru kurang mahir mengintegrasikan ICT dalam PdP

Guru dibebani dengan tugas perkeranian

Murid kurang peluang untuk menggunakan ICT semasa di sekolah


Guru kurang berpeluang untuk mengikuti latihan ICT

Capaian Internet yang terhad

Sumber PdP tidak mencukupi

Pendekatan PdP berpusatkan murid masih rendah

Pembelajaran yang menggunakan ICT terhad di makmal komputer / bilik darjah yang mempunyai peralatan ICT

Kesukaran untuk mengakses bahan PdP di Internet

ICT tidak ditawarkan sebagai mata pelajaran di sekolah rendah

Murid kurang peluang untuk menunjukkan bakat dalam ICT

Jadual 6: Analisis SWOT: Peluang

Peluang (Opportunities)

Stakeholders yang komited

Perkongsian pintar dengan sekolah lain, agensi kerajaan, swasta, universiti, komuniti, ibu bapa

Inisiatif RMKe-11, PPPM 2013 -2025 dan Digital Malaysia yang mempunyai hala tuju yang jelas

Perkembangan teknologi yang pesat

Perisian open source yang boleh digunakan untuk PdP

Kos teknologi yang semakin murah

Sumber rujukan berkaitan ICT yang tidak terhad

Kolaborasi dengan kelompok pakar (Communities of Practice) secara terbuka di pelbagai peringkat

Bidang pekerjaan yang memerlukan kemahiran ICT

Peluang meningkatkan taraf ekonomi melalui ICT

Tenaga kerja yang mahir menyokong pertumbuhan sosio ekonomi negara

Jadual 7: Analisis SWOT: Cabaran

Cabaran (Threats)

Sumber kewangan yang terhad

Teknologi lebih banyak digunakan untuk tujuan sosial dan hiburan berbanding pendidikan

Ancaman keselamatan siber

Jurang digital antara bandar dan luar bandar

Persepsi komuniti masih mementingkan pencapaian akademik

Kesedaran etika dalam penggunaan Internet yang masih di tahap yang rendah

Teknologi sebagai satu keperluan

PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020 | BAB 3: TERAS 1- PEMBESTARIAN PENGURUSAN DAN PENTADBIRAN SEKOLAH

32

BAB 3: TERAS 1- PEMBESTARIAN PENGURUSAN DAN PENTADBIRAN SEKOLAH

Pengenalan

Pemimpin sekolah memainkan peranan yang sangat penting dalam transformasi Pembestarian

Sekolah. Sebarang perubahan dalam proses pengajaran dan pembelajaran (PdP), pengurusan

dan pentadbiran (PdT), penilaian, akauntibiliti dan infrastruktur sukar berlaku tanpa

kepimpinan yang berkesan serta wujudnya budaya yang menyokong kepada perubahan kerana

transformasi merupakan satu proses evolusi penambahbaikan yang berterusan dan mengambil

masa yang panjang. Kerap kali sekolah-sekolah yang cemerlang dalam Pembestarian Sekolah

mempunyai pemimpin yang berkesan dalam organisasi sekolah di pelbagai peringkat yang

diketuai oleh terdiri daripada pengetua / guru besar dan disokong oleh guru, staf sokongan dan

komuniti sekolah, antaranya Persatuan Ibu Bapa dan Guru (PIBG), Lembaga Pengelola Sekolah,

komuniti setempat dan industri tempatan.

Pemimpin Sekolah Yang Efektif

Pemimpin sekolah yang menyokong pengintegrasian ICT dalam PdP di bilik darjah secara efektif mempunyai ciri-ciri berikut:

Memahami keperluan ICT dan kelebihannya dalam konteks pelaksanaan kurikulum

Berupaya memimpin dan menyokong pelbagai kumpulan (cth. Panitia mata pelajaran,

Kelab dan Persatuan, dll.) secara serentak yang menyumbang kepada matlamat


Mengambil pendekatan keseluruhan sekolah dalam mengintegrasikan ICT dalam PdP

Memberi tumpuan kepada kekuatan dan kelemahan ICT semasa akan tetapi pada masa

yang sama mengkaji trend ICT masa hadapan

Membimbing dan memimpin guru kerana mereka perlu sentiasa mencari kaedah terbaik

mengintegrasikan ICT dalam PdP

Mewujudkan objektif yang jelas dalam perancangan dan pentaksiran PdP yang

menerapkan elemen ICT

Memastikan bangunan / bilik yang baharu dibina / diubah suai di sekolah mengambil

kira keperluan ICT dan mencerminkan budaya sekolah terhadap ICT dalam PdP

Menjadi suri teladan berkaitan penggunaan ICT dalam tugasan harian terutamanya yang

melibatkan guru, staf, pegawai pendidikan dan komuniti sekolah

Melihat secara holistik perancangan, hala tuju dan visi sekolah dalam membuat

keputusan berkaitan pelaksanaan infrastruktur ICT, peralatan, persisan, program

pendidikan dan peruntukan kewangan

Berupaya memacu perubahan dan menangani kekangan dan halangan dalam


33 BAB 3: TERAS 1- PEMBESTARIAN PENGURUSAN DAN PENTADBIRAN SEKOLAH | PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020

Peranan dan Tanggungjawab Pemimpin Sekolah

Pemimpin sekolah memainkan peranan yang sangat penting dalam Pembestarian Sekolah.

Berdasarkan Standard Pemimpin Sekolah yang dibangunkan oleh International Society for

Technology in Education (ISTE), peranan dan tanggungjawab yang boleh dimainkan oleh

pemimpin sekolah adalah seperti berikut:

Rajah 20: Peranan Pemimpin Sekolah berdasarkan Piawaian ISTE (ISTE,2014)

Strategi

Strategi pelaksanaan bagi teras strategik Pembestarian Pengurusan dan Pentadbiran Sekolah

adalah seperti berikut:

Strategi 1 : Memastikan hala tuju Pembestarian Sekolah berdasarkan misi, visi dan kapasiti sekolah dicapai

Strategi 2 : Menjadi suri teladan (role model) dalam penggunaan ICT pengurusan dan pentadbiran sekolah (PdT)

Strategi 3 : Menggalakkan pengintegrasian ICT dalam PdP merentas kurikulum

Strategi 4 : Memastikan pelaksanaan pembangunan profesionalisme berterusan

1. Kepimpinan Berwawasan

• Pemimpin sekolah memberi inspirasi serta memimpin pembangunan dan pelaksanaan visi sekolah

mengintegrasikan teknologi untuk menggalakkan kecemerlangan sekolah dan menyokong

transformasi organisasi

2. Budaya Pembelajaran Era Digital

• Pemimpin sekolah membina, menggalak, dan mengekalkan budaya pembelajaran era digital yang

menyediakan persekitaran pendidikan yang dinamik, sesuai dan interaktif kepada semua murid

3. Amalan Profesional yang Cemerlang

• Pemimpin sekolah menggalakkan guru melaksanakan inovasi dan pembangunan profesionalisme

berterusan yang berupaya meningkatkan pembelajaran murid melalui penggunaan teknologi

semasa dan sumber pendidikan digital

4. Penambahbaikan Sistemik

• Pemimpin sekolah menyediakan kepimpinan dan pengurusan era digital untuk menambahbaik

organisasi secara berterusan melalui penggunaan teknologi dan penyebaran informasi yang efektif

5. Kewarganegaraan Digital

• Pemimpin sekolah menjadi suri teladan dan memahami dan bertanggungjawab berkaitan isu-isu

sosial, etika dan undang-undang yang melibatkan budaya digital


34

Strategi 5 : Memastikan akses, kemudahan dan persekitaran sekolah menyokong pelaksanaan Pembestarian Sekolah

Strategi 6 : Memastikan penggunaan ICT secara selamat dan beretika

Strategi 7 : Meningkatkan kolaborasi dengan ibu bapa, komuniti, agensi dan industri

Strategi 8 : Menggalakkan pembudayaan inovasi baharu dalam PdP

Strategi 9 : Memantau dan menilai keberkesanan pelaksanaan Pembestarian Sekolah

Pelan Tindakan

Jadual 8: Pelan Tindakan Pembestarian Pengurusan dan Pentadbiran Sekolah

Strategi Program Keberhasilan Indikator Tempoh

S1.1:

Memastikan hala tuju Pembestarian Sekolah berdasarkan misi, visi dan kapasiti sekolah dicapai

Penyediaan Pelan Strategik Pembestarian Sekolah peringkat sekolah

Penyediaan Pelan Tindakan Pembestarian Sekolah

Pewujudan Jawatankuasa Pembestarian Sekolah

Pelantikan Guru Penyelaras Bestari / Guru Penyelaras ICT

Pewujudan Kumpulan Kelompok Pakar ICT

Murid mempunyai kemahiran abad ke-21

Guru mengintegrasikan teknologi dalam PdP secara optimum

Sekolah mengintegrasikan teknologi dalam PdT secara optimum

Kepimpinan Pembestarian Sekolah yang mantap dan efektif

Peratus pencapaian Pelan Strategik Pembestarian Sekolah

Peratus pencapaian Pelan Tindakan Pembestarian Sekolah

Bilangan Mesyuarat Jawatankuasa Pembestarian Sekolah

Kekerapan penyebaran dan perkongsian Pelan Tindakan Pembestarian Sekolah kepada pihak berkepentingan

Bilangan kelompok pakar yang dikenal pasti

2016 - 2017

S1.2:

Menjadi suri teladan (role model) dalam penggunaan ICT dalam pengurusan dan pentadbiran sekolah (PdT)

Penggunaan ICT secara maksimum dalam pelaksanaan tugasan harian

Penyediaan portal / dashboard sekolah yang komprehensif, bermaklumat dan kemaskini

Kompeten dalam penggunaan

Peningkatan produktiviti melalui penghasilan kerja yang cekap dan berkesan

Pengurusan dan pentadbiran sekolah (PdT) dilaksanakan secara cekap dan berkesan

Bilangan aplikasi yang digunakan oleh Pentadbir dalam pengurusan harian

Bilangan peralatan ICT yang digunakan dalam pengurusan harian

Bilangan kaedah perkongsian

2016 -2020



teknologi berkaitan PdT

Perkongsian amalan terbaik (best practices) berkaitan ICT

maklumat dengan pihak berkepentingan

Kekerapan maklumat sekolah disebar luas secara digital

Peratus warga sekolah yang mempunyai kemahiran ICT yang tinggi

S1.3:

Menggalakkan pengintegrasian ICT dalam PdP merentas kurikulum

Pembinaan persekitaran pembelajaran maya

Perkongsian dalam amalan terbaik (best practices)

Latihan kemahiran penggunaan peralatan dan perisian ICT bagi pelaksanaan pembelajaran tanpa sempadan

Perkongsian dengan sekolah lain

Kolaborasi dengan agensi luar / industri

Naik taraf Pusat Sumber Sekolah

Membangunkan koleksi bahan bacaan elektronik / digital

Pengintegrasian ICT dalam PdP merentas kurikulum ditingkatkan

Perkongsian pintar dalam pelaksanaan pembelajaran tanpa sempadan ditingkatkan

Kompetensi ICT guru dan murid ditingkatkan

Perkhidmatan Pusat Sumber Sekolah yang cekap dan efektif

Bilangan pembelajaran tanpa sempadan yang dilaksanakan

Peratus guru menggunakan ICT dalam PdP semasa pemantauan dilaksanakan

Bilangan perkongsian pintar yang dilaksanakan

Bilangan aktiviti / pertandingan ICT ICT sebagai pengupaya

Peringkat pencapaian tertinggi murid dalam aktiviti/pertandingan berkaitan ICT

Peratus pinjaman bahan digital Pusat Sumber Sekolah

2016 -2020

S1.4:

Memastikan pelaksanaan pembangunan profesionalisme berterusan

Penyediaan Pelan Operasi Latihan (POL) berkaitan pengintegrasian ICT dalam PdP

Penyediaan Rekod Latihan Guru dan Staf

Perkongsian amalan terbaik (best practices)

Penerapan Budaya

Guru mengintegrasikan ICT dalam PdP secara optimum

Inovasi dalam pengintegrasian ICT dalam PdT dan PdP

Kompetensi ICT guru pada tahap tinggi

Budaya

Bilangan Latihan dalam Perkhidmatan berkaitan ICT dalam PdP yang dirancang

Peratus Latihan dalam Perkhidmatan berkaitan ICT dalam PdP yang dilaksanakan

Bilangan Latihan

2016 -2020


36


Pembelajaran Sepanjang Hayat

Pengurusan Perubahan

Kepimpinan Instruksional

Pembelajaran Sepanjang Hayat diwujudkan

dalam Perkhidmatan berkaitan berkaitan ICT dalam PdP yang dihadiri

Peratus guru yang meminjam bahan di Pusat Sumber Sekolah

Bilangan program perkongsian pintar yang dilaksanakan bagi meningkatkan profesionalisme guru dan staf

S1.5:

Memastikan akses, kemudahan dan persekitaran sekolah menyokong pelaksanaan Pembestarian Sekolah

Jadual Penggunaan Makmal Komputer / Bilik ICT yang maksimum

Penyenggaraan peralatan ICT

Pelaporan / Aduan Kerosakan Peralatan / Perisian ICT

Perancangan Kewangan berkaitan ICT

Pembangunan PSS Era Digital

Kemudahan / peralatan ICT yang berfungsi ditingkatkan

Penggunaan ICT ditingkatkan

Persekitaran sekolah yang kondusif

Pengurusan sekolah dan pengurusan pembelajaran era digital diwujudkan

Pengurusan sumber pendidikan yang sesuai, interaktif dan kemaskini

Kemahiran digital murid ditingkatkan

Kemahiran maklumat murid ditingkatkan

Bilangan kemudahan fizikal yang kondusif dan berfungsi

Bilangan peralatan ICT yang berfungsi

Bilangan strategi yang dilaksanakan untuk menyediakan persekitaran yang kondusif

Bilangan program perkongsian pintar yang dilaksanakan bagi meningkatkan kemudahan ICT

Kekerapan sekolah memohon bimbingan serta bantuan pedagogi dan teknologi kepada pihak berkepentingan

Jangkamasa tindak balas Pentadbir membuat laporan kepada pihak berkepentingan berhubung isu berkaitan ICT

Liputan akses Internet

Kekerapan gangguan

2016 -2020



downtime

Waktu operasi Makmal Komputer, Pusat Akses, Pusat Sumber Sekolah dan bilik-bilik khas lain

Bilangan aktiviti literasi maklumat / literasi digital yang dilaksanakan

S1.6:

Memastikan penggunaan ICT secara selamat dan beretika

Pematuhan Dasar Keselamatan ICT

Program Kesedaran Keselamatan ICT


Peningkatan kesedaran keselamatan ICT dalam kalangan warga sekolah

Kompetensi guru dan murid berkaitan kesedaran keselamatan ICT yang tinggi

Bilangan guru dan murid yang mengikuti program kesedaran keselamatan ICT

Bilangan program kesedaran keselamatan ICT yang dilaksanakan

Kadar kesedaran keselamatan ICT guru dan murid

2016 -2020

S1.7:

Meningkatkan kolaborasi dengan ibu bapa, komuniti, agensi dan industri

Pengumuman / Perkongsian Maklumat melalui Portal Sekolah

Latihan Penggunaan ICT kepada ibu bapa

Program Sokongan ICT melalui PIBG / Kumpulan Sarana Ibu Bapa (KSIB)

Program perkongsian pintar dengan industri

Penglibatan Tanggungjawab Sosial Korporat (CSR) agensi luar / komuniti

Pembudayaan ICT dalam kalangan ibu bapa

Kerjasama dengan agensi / industri ditingkatkan

Sumbangan keperluan / peralatan melalui perkongsian pintar

Perkongsian kepakaran

Bilangan sumber pendidikan / bahan digital yang boleh diakses oleh ibu bapa

Bilangan aktiviti perkongsian pintar berkaitan ICT dengan ibu bapa, komuniti, agensi dan industri

Bilangan program / aktiviti yang dilaksanakan secara CSR

Bilangan sumbangan kemudahan / peralatan ICT

Bilangan aktiviti berkaitan ICT / ICT sebagai pengupaya secara kolaboratif dengan sekolah lain

Kekerapan penyebaran dan

2016 -2020


38


perkongsian Pelan Tindakan Pembestarian Sekolah kepada pihak berkepentingan

S1.8:

Menggalakkan pembudayaan inovasi baharu dalam PdP


Latihan dalam Perkhidmatan (LADAP)

Penganugerahan sijil / Majlis Pengiktirafan

Lawatan Penanda Aras

Penglibatan sekolah dalam pertandingan di pelbagai peringkat

Inovasi ICT dalam PdT dan PdP ditingkatkan

Budaya penggunaan ICT diterapkan kepada warga sekolah

Pengiktirafan dapat menggalakkan pembudayaan ICT

Bilangan inovasi ICT yang dihasilkan oleh pentadbir, guru dan murid

Bilangan amalan terbaik (best practices) / latihan yang dilaksanakan

Bilangan pertandingan berkaitan ICT yang disertai

Peringkat tertinggi pencapaian sekolah dalam aktiviti / pertandingan inovasi ICT

2016-2020

S1.9:

Memantau dan menilai keberkesanan pelaksanaan Pembestarian Sekolah

Penilaian kendiri melalui Smart School Qualification Standards (SSQS)

Pemantauan berkala

Dokumentasi Pencapaian Guru dan Murid berkaitan ICT

Murid mempunyai kemahiran abad ke-21

Guru mengintegrasikan ICT dalam PdP secara optimum

Sekolah mencapai prestasi yang ditetapkan

Pencapaian tahap bestari melalui SSQS

Pencapaian tahap Pusat sumber Sekolah

Pencapaian Gred Purata Sekolah (GPS)

Skor Standard Kualiti Pendidikan Malaysia (SKPM)

Peringkat tertinggi pencapaian sekolah dalam aktiviti / pertandingan berkaitan ICT / ICT sebagai pengupaya

Peratus kompetensi ICT guru dan murid

Peratus guru mengintegrasikan ICT dalam PdP semasa pemantauan dilaksanakan

2016-2020



Peratus guru dan murid yang menggunakan persekitaran pembelajaran maya (VLE)

PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020 | BAB 4: TERAS 2 - PEMBESTARIAN PENGAJARAN GURU

40

Rajah 21: TPACK (TPACK.org, 2012)

BAB 4: TERAS 2 - PEMBESTARIAN PENGAJARAN GURU

Pengenalan

Kepesatan perubahan teknologi memberi impak yang besar kepada pengajaran dan

pembelajaran (PdP) di sekolah. Kemudahan ICT meyokong pelaksanaan PdP namun tidak akan

dapat menggantikan peranan guru sebagai pemimpin dalam pelaksanaan PdP dan pengurusan

bilik darjah. Walau bagaimanapun, ICT berupaya mengubah amalan profesional guru dari segi

pelaksanaan pedagogi dan memberi impak terhadap pencapaian murid.

Kajian menunjukkan bahawa penggunaan ICT yang efektif bermula dengan inisiatif guru yang

mencabar pemahaman dan pemikiran murid melalui perbincangan dalam kumpulan besar mahu

pun dalam tugasan sama ada secara individu atau kumpulan kecil, menggunakan ICT sebagai

alat bantu belajar. ICT dilihat sebagai satu sumber pendidikan yang berupaya menyokong

transformasi gaya pembelajaran tradisional yang berpusatkan guru kepada kaedah

pembelajaran berpusatkan murid.

Terdedah kepada perubahan teknologi yang pesat, guru perlu diberikan latihan dan

pembangunan profesionalisme secara berterusan agar dapat melaksanakan tugas profesional

mereka sebagai guru mengikut peredaran semasa era digital. Kejayaan pelaksanaan

Pembestarian Sekolah terletak kepada guru yang berpengetahuan dari segi teknologi,

kandungan dan pedagogi, yang mampu mengintegrasikan pengetahuan tersebut dalam

pelaksanaan PdP.

Pengetahuan Guru

Guru perlu mempunyai pengetahuan yang luas untuk

mengintegrasikan ICT dalam PdP dengan berkesan.

Kerangka kerja Pengetahuan Guru berkaitan

Kandungan (Content), Pedagogi (Pedagogy) dan

Teknologi (Technology) atau lebih dikenali sebagai

Technological Pedagogical Content Knowledge

(TPACK) menerangkan tahap pengetahuan guru

untuk menggunakan teknologi secara efektif dalam

pelaksanaan pengajaran dan pembelajaran (PdP).

Kerangka kerja TPACK terbahagi kepada tiga iaitu

Pengetahuan berkaitan Kandungan (CK), Pedagogi

(PK) dan Teknologi (TK). TPACK melihat hubungkait

ketiga-tiga pengetahuan ini secara bersepadu. Selain daripada tiga pengetahuan asas tersebut

(iaitu CK, PK dan TK), terdapat empat lagi bentuk

pengetahuan yang boleh diaplikasikan oleh guru

41 BAB 4: TERAS 2 - PEMBESTARIAN PENGAJARAN GURU | PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020

untuk melaksanakan mengintegrasikan teknologi dalam PdP iaitu Pengetahuan berkaitan

Kandungan Pedagogi (PCK), Pengetahuan berkaitan Kandungan Teknologi (TCK), Pengetahuan

Teknologi Pedagogi (TPK), dan ditengah-tengah ketiga-tiga bulatan tersebut ialah Pengetahuan

berkaitan Teknologi, Pedagogi dan Kandungan (TPACK).

Untuk mengintegrasikan teknologi secara efektif semasa melaksanakan PdP, guru perlu

mempunyai pengetahuan berikut:

Rajah 22: Elemen Pengintegrasian Teknologi yang Efektif

Setiap guru secara individu adalah berlainan dari segi kemahiran, pengalaman, budaya,

demografi, tahun / tingkatan yang diajar, atau pun subjek yang diajar. Kesimpulannya, tiada

guru mempunyai kombinasi kandungan, teknologi dan pedagogi yang sama dalam pelaksanaan

pengajaran dan pembelajarannya dalam bilik darjah. Walau bagaimanapun, sekiranya seseorang

guru dapat mengintegrasikan ketiga-tiga pengetahuan tersebut, sudah pasti Pembestarian

Sekolah dapat dilaksanakan dengan jayanya.

Rangkakerja Kompetensi ICT Untuk Guru UNESCO (UNESCO ICT

Competency Framework for Teachers)

Rangkakerja Kompetensi ICT UNESCO untuk Guru (UNESCO ICT Competency Framework for

Teachers) juga boleh dijadikan rujukan untuk membimbing guru dalam pelaksanaan dan

penilaian pengintegrasian ICT dalam pengajaran dan pembelajaran (PdP).

Rangkakerja ini terdiri daripada enam aspek yang saling berhubungkait dalam pelaksanaan

pengintegrasian ICT dalam PdP seperti berikut:

Jadual 9: Rangkakerja Kompetensi ICT UNESCO untuk Guru (UNESCO, 2002)

LITERASI TEKNOLOGI PEMAHAMAN PENGETAHUAN

PENGHASILAN PENGETAHUAN

KEFAHAMAN BERKAITAN ICT DALAM PENDIDIKAN

Kesedaran berkaitan dasar Kefahaman berkaitan dasar

Inovasi berkaitan dasar

KURIKULUM DAN PENTAKSIRAN

Pengetahuan asas Pengaplikasian pengetahuan

Kemahiran masyarakat berpengetahuan

Guru perlu mempunyai Pengetahuan Teknologi (TK) supaya mereka berupaya menggunakan ICT secara

efektif

Guru perlu mempunyai pengetahuan yang mendalam berhubung kandungan kurikulum melalui subjek

yang mereka ajar (CK)

Guru perlu mempunyai pengetahuan pedagogi untuk mengajar bidang mata pelajaran mereka (PK)


42

LITERASI TEKNOLOGI PEMAHAMAN PENGETAHUAN

PENGHASILAN PENGETAHUAN

PEDAGOGI Mengintegrasikan teknologi Penyelesaian masalah yang kompleks

Pengurusan kendiri

ICT Peralatan asas Peralatan kompleks Peralatan secara meluas

ORGANISASI DAN PENTADBIRAN

Bilik darjah standard Kumpulan kolaboratif Organisasi pembelajaran

PEMBANGUNAN PROFESIONAL GURU

Literasi digital Mengurus dan membimbing

Guru sebagai model dalam pembelajaran

Kerangka kerja ini menyediakan panduan untuk memantau dan menilai transformasi dalam

pembudayaan Pembestarian Sekolah. Terdapat tiga pendekatan yang saling berhubungkait yang

menghubungkan dasar pendidikan dengan pembangunan ekonomi dan sosial melalui penggunaan

ICT seperti berikut:

1. Literasi Teknologi – Meningkatkan keupayaan murid, guru, pentadbir dan warga sekolah

mengintegrasikan kemahiran ICT dalam kurikulum sekolah.

2. Pemahaman Pengetahuan – Meningkatkan keupayaan murid, guru, pentadbir dan warga

sekolah menggunakan pengetahuan untuk memberi nilai tambah kepada masyarakat

dan ekonomi dengan cara mengaplikasikan ICT untuk menyelesaikan masalah yang

kompleks dan maslaah dunia sebenar.

3. Penghasilan Pengetahuan - Meningkatkan keupayaan murid, guru, pentadbir dan warga

sekolah melaksanakan inovasi, menghasilkan pengetahuan baharu dan mendapat faedah

daripada pengetahuan baharu tersebut.

Kerangka kerja ini boleh digunakan untuk mengukur tahap pengintegrasian ICT dalam PdP dan

PdT di sekolah dan dapat meningkatkan peluang guru mengikuti program pembangunan

profesionalisme berterusan. Dengan cara ini, penambahbaikan berterusan dapat dilaksanakan

dengan berkesan.

Peranan dan Tanggungjawab Guru

Peranan guru dalam Pembestarian Sekolah tidak kurang pentingnya. Berdasarkan Standard Guru,

yang dibangunkan oleh International Society for Technology in Education (ISTE), peranan dan

tanggungjawab yang boleh dimainkan oleh guru dalam pengintegrasian ICT dalam PdP adalah

seperti berikut:

• Guru menggunakan pengetahuan kandungan, pedagogi dan

teknologi untuk memudahcara dan mengayakan

pengalaman pembelajaran, kreativiti dan inovasi murid sama

ada secara bersemuka atau maya

Memudahcara dan memberi inspirasi terhadap

pembelajaran dan kreativiti murid

• Guru mereka bentuk, membangun dan menilai pelaksanaan

PdP dan melaksanakan pentaksiran secara autentik dengan

menggabungkan teknologi dan sumber pendiidikan untuk

memaksimumkan kandungan pembelajaran secara

kontekstual untuk membangunkan pengetahuan, kemahiran

dan sikap murid

Mereka bentuk dan membangunkan PdP dan

penilaian era digital


Rajah 23: Piawaian ISTE untuk Guru (ISTE, 2014)

Strategi

Strategi pelaksanaan bagi teras strategik Pembestarian Pengajaran Guru adalah seperti berikut:

Strategi 1 : Mengintegrasikan ICT dalam PdP

Strategi 2 : Memperluaskan peluang murid menggunakan ICT

Strategi 3 : Mempelbagaikan kaedah pengajaran yang berpusatkan murid

Strategi 4 : Menghasilkan bahan PdP

Strategi 5 : Menyediakan akses bahan bantu belajar (BBB)

Strategi 6 : Mempelbagaikan kaedah pentaksiran

Strategi 7 : Melaksanakan pembangunan profesionalisme berterusan bagi memantapkan budaya Inovasi dan kreativiti dalam PdP

Strategi 8 : Menggunakan ICT secara bertanggungjawab, beretika dan selamat

• Guru mempamerkan pengetahuan, kemahiran dan proses

kerja yang menunjukkan kepakaran dan inovasi mereka

dalam masyarakat digilal yang global

Menjadi contoh dalam pembelajaran dan

pelaksanaan kerja era digital

• Guru memahami isu dan tanggungjawab masayarakat

tempatan dan global dalam menangani perubahan budaya

digital dan mempamerkan tingkah laku yang beretika dan

mengikut undang-undang dari segi amalan profeional

mereka

Menggalakkan dan menjadi contoh warganegara digital

yang bertanggungjawab

• Guru menambah baik amalan profesional mereka secara

berterusan, dan mempamerkan kepimpinan di sekolah dan

komuniti profesional dengan cara menggalak dan

menunjukkan pengggunaan alat dan sumber digital yang

efektif

Melibatkan diri dalam pembangunan profesional

dan kepimpinan


44

Pelan Tindakan

Jadual 10: Pelan Tindakan Pembestarian Pengajaran Guru


2.1:

Mengintegrasikan ICT dalam PdP

Guru sebagai Fasilitator

Pengajaran dan Pembelajaran Abad Ke-21

- Blended Learning

- Pendekatan Flipped Classroom

- Rekabentuk Pembelajaran Abad ke-21 (21st Century Learning Design)

- Pendekatan Connected Learning

- Kreativiti dan Inovasi dalam PdP

- Penggunaan Cloud Computing

- Penggunaan aplikasi android dalam PdP

Kepimpinan Instruksional

Mengajar secara Berkumpulan (Team-Teaching)

Suasana pembelajaran yang menarik

Guru dan murid melaksanakan PdP secara interaktif

Kemahiran Abad Ke-21, Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT) dan Pemikiran Komputasional murid dapat ditingkatkan

Kreativiti dan Inovasi melalui penghasilan bahan / tugasan

PdP dapat dilaksanakan pada bila-bila masa di mana sahaja

Bilangan pengintegrasian ICT yang ditulis dalam Rancangan Harian

Bilangan kaedah PdP yang berpusatkan murid

Kekerapan penggunaan ICT dalam makmal komputer / bilik ICT

Aras kompetensi ICT guru

Bilangan pinjaman sumber pendidikan digital oleh guru

Bilangan bahan digital yang dihasilkan oleh guru

Pencapaian guru dalam perkongsian pengalaman, kepakaran dan melaksanakan kolaborasi

Bilangan pengintegrasian ICT dalam akitiviti kurikulum dan kokurikulum

2016 -2020

S2.2:

Memperluaskan peluang murid menggunakan ICT

Penghasilan bahan / tugasan murid secara digital

Aktiviti kokurikulum / pertandingan berkaitan ICT / ICT sebagai pengupaya

Program Mentor – Mentee (dalam dan luar sekolah)

Perkongsian Pintar ICT dengan

Murid mempunyai kemahiran ICT dalam mempersembahkan idea, penghasilan bahan dan berkomunikasi dengan berkesan

Kepimpinan murid dapat ditingkatkan

Jurang ICT antara bandar dan luar bandar dapat

Bilangan bahan / tugasan digital yang dihasilkan

Bilangan aktiviti / pertandingan ICT / ICT sebagai pengupaya

Bilangan kelab / persatuan berkaitan ICT

Bilangan aktiviti perkongsian pintar ICT yang

2016-2020



sekolah lain

Portal Sekolah

Duta Digital (Pembimbing Rakan Sebaya dalam ICT)

Pembugaran Kelab Komputer / Digital Maker Club

Pengintegrasian ICT dalam program sekolah (Program NILAM, Doktor Muda, Kelab anti Dadah)

Pendedahan Peluang Kerjaya (bidang ICT, media, programming)

dirapatkan

Murid daripada tahap sosioekonomi rendah berpeluang menggunakan ICT

dilaksanakan dengan sekolah sekitar / industri ICT

Bilangan sumber pendidikan yang dikongsikan secara dalam talian

S2.3:

Mempelbagaikan kaedah pengajaran yang berpusatkan murid

Strategi Pembelajaran Abad Ke-21:

- Pembelajaran Kendiri

- Pembelajaran Kolaboratif

- Pembelajaran Berasaskan Projek

- Pembelajaran secara Inkuiri-Penemuan

- Penyelesaian Masalah

- Pembelajaran Masteri

- Konstruktivisme - Pembelajaran

Penerokaan

Perkongsian Amalan Terbik (Best Practices) dan Inovasi PdP

Pembangunan koleksi PSS mengikut keperluan kurikulum

Program Literasi Maklumat / literasi Digital


Murid inovatif dan kreatif serta berupaya menyelesaikan masalah dan membuat keputusan

Kepimpinan murid dapat ditingkatkan

Bilangan penerapan strategi pembelajaran abad ke-21

Bilangan aplikasi / perisian pengajaran yang digunakan dalam PdP

Bilangan koleksi bahan (cetak dan digital) di Pusat sumber Sekolah

Perkongsian pintar PSS dengan Panitia

Bilangan aktiviti Literasi Maklumat / Literasi Digital

2016 - 2020


46


S2.4:

Menghasilkan bahan PdP

Penghasilan dan perkongsian bahan di bawah Panitia

Pembinaan Laman Pembelajaran VLE

Perkongsian bahan digital dalam portal sekolah

Sistem Pengurusan Pembelajaran (Learning Management System – LMS)

Pertandingan Penghasilan Bahan PdP


Sumber PdP ditingkatkan

Bahan PdP dapat disesuaikan dengan pemlejaran murid

Bilangan bahan yang dihasilkan

Bilangan bahan yang diguna sama

Bilangan bahan yang diguna semula

Bilangan penggunaan bahan yang dihasilkan

2016 - 2020

S2.5:

Menyediakan akses bahan bantu belajar (BBB)

Perkongsian bahan bantu belajar (BBB)

Perkongsian laman pembelajaran

Portal Sekolah / Portal Pusat Sumber Sekolah (PSS)

Pembangunan Koleksi Bahan PSS

Akses kepada Sumber Pendidikan Terbuka (Open Educational Resources)

Pengurusan Sumber Pendidikan

- OPAC - Bibliografi bahan

bantu belajar - Pengkatalogan

Berpusat

Akses bahan bantu belajar (BBB) ditingkatkan

Pengurusan sumber pendidikan yang cekap dan sistematik


Bilangan bahan bantu belajar (BBM) yang dikongsi dan digunasama

Bilangan pinjaman sumber pendidikan

Bilangan promosi bahan PSS / Pameran Bertema / Koleksi Buku Baharu

2016-2020

S2.6:

Mempelbagaikan kaedah pentaksiran

Tugasan murid melalui VLE

Pentaksiran melalui gamifikasi

Kuiz secara dalam talian (Online Quiz)

Forum secara dalam talian (Online Forum)

Pentaksiran murid dilaksanakan secara interaktif

Pentaksiran dilaksanakan secara holistik

Pentaksiran dapat dikongsi bersama

Bilangan kaedah pentaksiran murid yang diigunakan oleh guru

Bilangan

2016 -2020



e-Portfolio

Sistem Pentaksiran

S2.7:

Melaksanakan pembangunan profesionalisme berterusan bagi memantapkan budaya Inovasi dan kreativiti dalam PdP

Latihan dalam Perkhidmatan (LADAP)

Massive Open Online Courses (MOOCs)

Webinar

Seminar / Persidangan berkaitan ICT

Kumpulan kelompok pakar (Communities of Practice)

Khidmat Bimbingan SSIC+

Perkongsian Amalan

Terbik (Best

Practices) dan

Inovasi PdP

Technology Updates

Guru mempunyai kompetensi dalam ICT

Pengetahuan ICT guru sentiasa dikemaskini

Profesionalisme guru ditingkatkan

Bilangan latihan dalam perkhidmatan (LADAP) yang dihadiri

Bilangan LADAP berkaitan ICT yang dilaksanakan

Aras kompetensi ICT guru

Bilangan inovasi PdP dan PdT yang dihasilkan

2016-2020

S2.8:

Menggunakan ICT secara bertanggungjawab, beretika dan selamat

Program Kesedaran Keselamatan ICT

Kemahiran ICT dari sudut sosial, etika dan keselamatan

Guru mempunyai kompetensi dalam penggunaan ICT secara bertanggungjawab, beretika dan selamat

Bilangan guru yang menghadiri program kesedaran keselamatan ICT

Aras komptensi ICT guru dari sudut sosial, etika dan keselamatan

2016-2020

PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020 | BAB 5: TERAS 3 - PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN MURID

48

BAB 5: TERAS 3 - PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN MURID

Pengenalan

Pada asasnya, murid abad ke-21 merupakan murid yang dilahirkan setelah 43 tahun negara

mencapai kemerdekaan. Dalam tempoh ini Malaysia mempunyai aspirasi yang tinggi untuk

mencapai status negara maju menjelang 2020 dan telah merangka strategi hebat untuk

mencapai kejayaan melalui Dasar Wawasan Negara (2001-2010), yang bertujuan untuk

memperkukuhkan daya saing dan daya tahan serta mewujudkan masyarakat yang saksama bagi

memastikan kestabilan dan perpaduan negara, dan Dasar Transformasi Negara (2011-2020)

melalui pelaksanaan Model Baru Ekonomi (MBE) supaya negara berupaya menjadi ekonomi

berpendapatan tinggi yang inklusif serta mampan.

Murid Abad Ke-21

Secara umumnya, murid abad ke-21

dibesarkan dalam persekitaran

digital, dikelilingi oleh pelbagai

jenis peralatan ICT seperti telefon

bimbit, komputer, komputer riba,

tablet, dan alatan permainan digital.

Murid abad ke-21 hidup dalam

masyarakat yang mempunyai saling-

hubung yang tinggi malah di

peringkat global. Mereka

mempunyai akses yang pantas kepada dunia di sekeliling dan boleh berkomunikasi hanya

dengan satu klik sahaja. Gaya hidup mereka melambangkan kepesatan teknologi dan kemajuan

negara masa kini.

Murid abad ke-21 mempunyai ekspektasi yang tinggi terhadap kepantasan maklumat. Oleh

kerana teknologi seperti komputer dan telefon pintar menjadi semakin cekap dan berkesan,

dan akses kepada maklumat menjadi semakin mudah, murid abad ke-21 memerlukan akses

kepada maklumat yang cepat. Ini menjadikan mereka mempunyai tumpuan perhatian yang

lebih pendek dan melaksanakan lebih daripada satu perkara pada satu-satu masa (multitask).

Walau bagaimanapun, sekiranya murid berminat dalam sesuatu tugasan atau bermain

permainan video yang mengujakan, mereka mampu memberikan tumpuan dalam tempoh masa

yang lebih lama.

Justeru, pemimpin sekolah dan guru perlu memahami perubahan yang berlaku terhadap murid

abad ke-21 dengan melaksanakan perubahan dalam amalan PdT dan proses PdP mereka. Ini

merangkumi pengintegrasian kemahiran abad ke-21 dalam pelaksanaan kurikulum. Kemahiran

ini merangkumi kreativiti, inovasi, komunikasi, kolaborasi, pemikiran kritis, kerja berpasukan,

keupayaan membuat keputusan, keupayaan membuat kajian dan penyelidikan, dan

penyelesaian masalah.

49 BAB 5: TERAS 3 - PEMBESTARIAN PEMBELAJARAN MURID | PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020

Kemahiran Abad Ke-21

Dalam konteks pendidikan, Kemahiran Abad Ke-21 bermaksud kemahiran yang diperlukan untuk

memenuhi keperluan baharu dalam senario PdP moden dalam era digital dengan kemunculan

teknologi baharu. Kemahiran ini bermaksud kompetensi menggunakan peralatan digital yang

digerakkan oleh teknologi baharu supaya proses PdP dapat dilaksanakan dengan berkesan. Ini

melibatkan kreativiti, kemahiran berfikir, kebolehan membuat wajaran dan inovasi yang lebih

mantap dengan menggunakan ICT sebagai pengupaya berbanding kaedah PdP lama yang tidak

disokong oleh ICT.

Kemahiran Abad Ke-21 memberi peluang pembelajaran yang lebih meluas kepada murid.

Mereka bukan sahaja belajar tentang isi kandungan malah fokus kepada penjanaan ilmu dan

penyelesaian masalah dalam dunia sebenar. Murid perlu menguasai kemahiran spesifik yang

berdasarkan kandungan, kemahiran generik dan kemahiran ICT dengan adanya sistem sokongan

yang inovatif.

Rajah 24: Bidang Kemahiran Abad Ke-21 (BTP KPM, 2011)

Berdasarkan Kerangka Kerja bagi Pembelajaran Abad Ke-21 yang dihasilkan oleh Partnership for

21st Century Learning, Kemahiran Abad ke-21 melibatkan pemikiran kritis, komunikasi,

kolaborasi dan kreativiti (4Cs: critical thinking, communication, collaboration, creativity),

berdasarkan pengetahuan dalam mata pelajaran teras dan meliputi kemahiran belajar dan

inovasi; kemahiran maklumat, media dan teknologi; serta kemahiran hidup dan kerjaya.


50

Tema abad ke-21 yang digabungjalin dalam kandungan mata pelajaran yang perlu dikuasai

murid adalah seperti berikut:

Rajah 25: Tema Abad Ke-21 (BTP KPM, 2011)

1. Kemahiran Belajar dan Inovasi

Kemahiran belajar dan inovasi bagi menjamin kesejahteraan hidup dan penentuan

kerjaya murid dalam era maklumat adalah seperti berikut:

Rajah 26: Kemahiran Belajar dan Inovasi (BTP KPM, 2011)

• Murid mempunyai sikap hormat-menghormati dan mempunyai

kefahaman antara budaya. Kesedaran global ini membantu

murid menangani isu-isu global dengan lebih berkesan.

KesedaranGlobal

• Murid mengetahui bagaimana membuat pilihan ekonomik yang

bersesuaian untuk peningkatan produktiviti. Literasi ini

membantu perkembangan kerjaya murid.

LiterasiKeusahawanan

• Murid menyedari hak dan kewajipan sebagai warganegara dan

memahami implikasi keputusan pada peringkat tempatan,

negara dan global.

Literasi Sivik

• Murid mempunyai pengetahuan untuk mengamalkan gaya

hidup sihat dan selamat.

Literasi Kesihatan

• Murid mempunyai pengetahuan dan kesedaran berkaitan

pengaruh masyarakat ke atas alam sekitar serta berupaya

membuat keputusan dan mencari penyelesaian.

LiterasiPersekitaran

Kreatif dan Inovatif

Murid berupaya menggunakan pelbagai teknik untuk menjana idea serta menilai dan menambah baik idea

secara kreatif dan inovatif.

Pemikiran Kritis dan Penyelesaian Masalah

Murid berupaya menggunakan kaedah

penaakulan yang bersesuaian dengan situasi bagi membuat

keputusan bagi menyelesaikan masalah.

Komunikasi dan Kolaborasi

Murid berupaya berkomunikasi dengan efektif, secara lisan dan

bukan lisan dalam pelbagai konteks.

Kolaborasi dengan individu yang lain dalam kumpulan penting untuk

memupuk kesedaran tanggungjawab bagi mencapai matlamat

bersama.


2. Kemahiran Maklumat, Media dan Teknologi

Pelbagai literasi yang diperlukan murid abad ke-21 bagi menghadapi dunia global yang

berteraskan maklumat, media dan teknologi seperti berikut:

Rajah 27: Kemahiran Maklumat, Media dan Teknologi (BTP KPM, 2011)

3. Kemahiran Hidup dan Kerjaya

Individu dalam mendepani cabaran kehidupan abad ke-21 perlu mempunyai kebolehan

berdaya saing dalam hidup dan kerjaya seperti berikut:

Rajah 28: Kemahiran Hidup dan Kerjaya (BTP KPM, 2011)

Literasi Maklumat

Murid mempunyai kebolehan untuk mengakses, menilai, mengguna dan mengurus maklumat.

Literasi Media

Murid berkebolehan menganalisis tujuan dan kesesuaian media serta

isu-isu yang berkaitan dengan mengakses,

mengguna dan membangunkan bahan

media.

Literasi ICT

Murid berkebolehan mengaplikasi teknologi dengan berkesan dalam pembelajaran dan urusan kehidupan seharian.

Kelenturan dan Kebolehsuaian

Berinisiatif dan Terarah Kendiri

Kemahiran Sosial dan Antara Budaya

Produktiviti dan Akauntabiliti

Kepimpinan dan Tanggungjawab

fleksibel dan berupaya mengadaptasikan diri kepada perubahan persekitaran dan

urusan kehidupan seharian

mempunyai jati diri dan mampu mengurus masa, dan membuat perancangan mengikut keperluan kendiri dan juga organisasi

peka dan prihatin terhadap perbezaan budaya serta hormat dan bersikap toleransi dalam perhubungan sosial antara

budaya

mempunyai kadar produktiviti yang tinggi dan berintegriti dalam melaksanakan

tugasan

mempamerkan ciri seorang pemimpin yang mampu berfungsi sebagai ahli kumpulan yang berwibawa dan mampu menyumbang kepada kebaikan diri

dan pasukan


52

Aspirasi Murid dalam Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (PPPM) 2013 -2025

Di Malaysia, KPM telah mengenal pasti kemahiran dan kompetensi yang selaras dengan

Falsafah Pendidikan Kebangsaan yang membolehkan murid Malaysia bersaing pada peringkat

antarabangsa. Bagi mencapai hasrat tersebut, kurikulum kebangsaan digubal untuk

melahirkan murid Malaysia yang seimbang, berdaya tahan, bersemangat ingin tahu,

berprinsip, bermaklumat, penyayang, patriotik, serta mempunyai kemahiran berfikir,

berkomunikasi, dan bekerja dalam pasukan dengan berkesan. Kemenjadian murid ini

digabungkan dalam enam aspirasi murid. Kurikulum KSSR dan KSSM yang mencerminkan

kemahiran dan kompetensi ini.

Sehubungan itu, semangat Falsafah Pendidikan Kebangsaan tentang pendidikan seimbang

diperlihatkan dalam enam ciri tersebut. Ciri-ciri ini bukan sahaja menekankan kepentingan

pengetahuan, tetapi juga pembangunan kemahiran pemikiran kritis, kreatif, dan inovatif;

kemahiran memimpin; kemahiran dalam bahasa Malaysia dan Bahasa Inggeris; sahsiah dan

nilai, serta semangat identiti nasional yang kuat. Ciri-ciri ini turut memberi penekanan

kepada usaha bagi membolehkan semua murid memberikan sumbangan yang bermakna

kepada keluarga, masyarakat, dan negara. Kombinasi pengetahuan, kemahiran berfikir,

kemahiran memimpin, kemahiran dwibahasa, etika dan kerohanian, serta identiti nasional

yang kukuh adalah penting dalam mempersiapkan murid untuk berjaya dan berkembang

maju dalam dunia global yang semakin mencabar.

Rajah 29: Aspirasi Murid dalam PPPM 2013 -2025 (KPM, 2013)


Raja

h 3

0:

Kem

enja

dia

n M

uri

d b

erd

asa

rkan P

PPM

2013 -

2025


54

Aspirasi Murid dalam Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (2015–2025) Pendidikan Tinggi

Di peringkat pengajian tinggi, Falsafah Pendidikan Kebangsaan terus dijadikan asas kepada

pendidikan seimbang untuk membangunkan aspirasi pelajar. Sistem pendidikan daripada

peringkat prasekolah hingga pendidikan tinggi mempunyai visi yang sama dari segi keberhasilan

dan kepentingannya kepada setiap pelajar. Aspirasi murid dalam PPPM adalah sama dengan

enam atribut dalam PPPM Pendidikan Tinggi iaitu etika dan kerohanian, kemahiran memimpin,

identiti nasional, kemahiran bahasa, kemahiran berfikir dan pengetahuan.

Piawaian bagi Pembelajaran Abad Ke-21

Dengan wujudnya kemahiran baharu, literasi baharu dan gaya pembelajaran baharu, piawaian

pembelajaran abad ke-21 diperlukan untuk mengukur keberhasilan murid abad ke-21. Walau

bagaimanapun, bukan semua Kemahiran Abad Ke-21 dapat diukur melalui pentaksiran secara

tradisional. Pengukuran kemahiran tersebut juga memerlukan masa, kaedah penilaian

berbentuk inovatif dan di luar batasan pelaksanaan ujian berbentuk struktur atau pilihan secara

objektif.

Kementerian Pendidikan Malaysia dan Malaysia Digital Economy Corporation (MDEC) telah

membangunkan Standard Kompetensi Digital (Digital Competency Standards – DCS) pada tahun

2015 bagi mengukur kompetensi digital murid. DCS ialah satu alat pengukuran yang boleh

digunakan untuk membantu guru dan murid untuk mengetahui tahap kemahiran digital murid,

kekuatan dan potensi mereka. Indikator DCS dibina berdasarkan piawaian tempatan dan

antarabangsa, antaranya Set Kemahiran ICT KPM (MOE ICT Skills Set), International Society for

Rajah 31: Aspirasi Murid dalam PPPM (2015 – 2025) Pengajian Tinggi (KPM, 2015)


Technology in Education (ISTE) Standards for Students, dan UNESCO Media and Information

Literacy Guidelines.

Standard Kompetensi Digital (Digital Competency Standards – DCS) terdiri daripada domain

berikut:

Jadual 11: Standard Kompetensi Digital – DCS (MDEC & MOE, 2015)

DOMAIN 1 DOMAIN 2 DOMAIN 3

TEKNOLOGI KEWARGANEGARAAN DIGITAL KOGNITIF

Murid menunjukkan kefahaman yang

jelas terhadap konsep dan operasi

teknologi

Murid menunjukkan kecekapan

penggunaan teknologi maklumat dan

komunikasi dengan berkesan,

bertanggungjawab dan mengikut

undang-undang

Murid menunjukkan keupayaan

untuk merumuskan isu, mengenal

pasti masalah, menyediakan

penyelesaian dan membuat

keputusan melalui kemahiran

pemikiran kritis dan kreatif untuk

membina pengetahuan; merancang,

melaksana dan menguruskan projek;

menggunakan alat digital dan

sumber digital yang sesuai

INDIKATOR

Konsep dan Operasi Teknologi

Memahami dan mengaplikasi

konsep dan operasi teknologi

Literasi Maklumat Digital

Mengakses dan mencari

maklumat dalam talian

Menilai maklumat

Menyusun, menyimpan,

mendapatkan semula dan

menyampaikan maklumat

Menyusun dan menyimpan data

menggunakan format yang

sesuai

Menyimpan dan mendapatkan

semula maklumat dan

kandungan

Komunikasi, Kolaborasi dan

Perkongsian

Menggunakan teknologi dan

berkongsi sumber untuk kerja

kumpulan dan proses

kolaborasi

Menilai dan menggunakan

maklumat secara

bertanggungjawab

Mengenal pasti, menilai dan

memilih sumber dalam talian

yang berwibawa sebelum

penggunaan dan perkongsian


maklumat secara selamat

Mengenal pasti dan

menguruskan risiko yang timbul

daripada penggunaan teknologi

(kecurian identiti, buli siber dll.)


maklumat dan teknologi secara

beretika dan mengikut undang-

uandang

Memahami tingkah laku yang

beretika dan implikasi undang-

undang dalam penggunaan

maklumat dan teknologi

Mencipta dan membangunkan

kandungan

Mencipta kandungan melalui

media dan teknologi secara

kreatif

Menilai dan mengkaji semula

kandungan yang telah dicipta

sendiri atau oleh orang lain

untuk tujuan baharu

Penyelesaian masalah dan

membuat Keputusan

Mengambil beberapa siri

langkah menyelesaikan

masalah dan membuat

keputusan (Algoritma dan

Prosedur)

Memecah kecil masalah /

tugasan kepada bahagian yang

lebih mudah diurus (Penguraian

Masalah)

Mengurus sumber untuk

melaksanakan tugas secara

selari bagi mencapai matlamat

(Penyelesaian Selari)


56

Strategi Pelaksanaan

Strategi pelaksanaan bagi teras strategik Pembestarian Pembelajaran Murid adalah seperti

berikut:

Strategi 1 : Meningkatkan kemahiran ICT murid melalui PdP

Strategi 2 : Meningkatkan kemahiran ICT murid melalui aktiviti kokurikulum

Strategi 3 : Melaksanakan pembelajaran kendiri

Strategi 4 : Melaksanakan penilaian pembelajaran secara kendiri

Strategi 5 : Berkolaborasi dengan rakan

Strategi 6 : Menggunakan ICT secara bertanggungjawab, beretika dan selamat

Pelan Tindakan

Jadual 12: Pelan Tindakan Pembestarian Pembelajaran Murid


S 3.1:

Meningkatkan kemahiran ICT murid melalui PdP

Program

peningkatan

kemahiran ICT

murid

Program

peningkatan

kemahiran

pemikiran

komputasional

Penggunaan VLE

Program Literasi

Maklumat Digital

Kemahiran ICT murid

ditingkatkan

Murid menghasilkan

inovasi ICT

Aras kompetensi

ICT murid

Bilangan murid

yang menggunakan

VLE secara aktif

Bilangan murid

yang meminjam

bahan / peralatan

PSS

Bilangan inovasi

yang dihasilkan oleh

murid

Bilangan aktiviti

Literasi Maklumat

yang dilaksanakan

2016 - 2020

S3.2:

Meningkatkan kemahiran ICT murid melalui aktiviti kokurikulum

Pelaksanaan dan

pengintegrasian

aktiviti berkaitan ICT

melalui kelab /

persatuan / badan

beruniform

Pelaksanaan aktiviti

kepimpinan murid

berkaitan ICT

Pelaksanaan

Kemahiran ICT murid

ditingkatkan

Kemahiran

kepimpinan murid

dapat diserlahkan

Kadar kompetensi

ICT murid

Bilangan

pertandingan yang

mengiktegrasikan

ICT

Bilangan

perkongsian pintar

berkaitan ICT

2016 - 2020



pertandingan yang

mengintegrasikan

ICT

Program

Perkongsian pintar

berkaitan ICT

dengan sekolah lain

dengan sekolah lain

Peringkat

pencapaian sekolah

dalam aktiviti /

pertandingan

berkaitan ICT

S3.3:

Melaksanakan pembelajaran kendiri

Program Literasi

Digital

Program Literasi

Maklumat

Pelaksanaan

pelbagai kaedah

pembelajaran abad

ke-21:

- Pembelajaran

secara

Penyelesaian

Masalah

- Pembelajaran

berasaskan Projek

- Pembelajaran

secara Inkuiri-

Penemuan

- Pembelajaran

Penerokaan

Murid berupaya

melaksanakan

pembelajaran secara

akses kendiri, terarah

kendiri pada kadar

kendiri

Murid mengamalkan

pembelajaran

sepanjang hayat

Kadar kompetensi

ICT murid

Bilangan murid

yang menggunakan

VLE secara aktif

Kekerapan murid

menggunakan

kemudahan dan

peralatan ICT

Kekerapan murid

menggunakan

sumber maklumat

2016 - 2020

S3.4:

Melaksanakan penilaian pembelajaran secara kendiri

Aktiviti refleksi

Penilaian rakan

sebaya

Konferens (bersama

guru dan ibu bapa

berkaitan hasil

pembelajaran

murid)

Murid berupaya

melaksanakan

penilaian

pembelajaran secara

kendiri

Murid mempunyai

kemahiran

pengurusan yang baik

Murid berupaya

melaksanakan

pembelajaran secara

akses kendiri, terarah

kendiri pada kadar

kendiri

Bilangan aktiviti

refleksi yang

dilaksanakan

Bilangan hasil

pembelajaran yang

dibentangkan

2016 - 2020

S3.5:

Berkolaborasi dengan rakan

Kolaborasi melalui

VLE

Kolaborasi melalui

media sosial

Kolaborasi dengan

Murid mempunyai

kemahiran kolaborasi,

komunikasi dan

penyelesaian masalah

yang berkesan

Pembelajaran

Bilangan aplikasi

yang digunakan

untuk berkolaborasi

Bilangan tugasan

yang dihasilkan

2016 - 2020


58


rakan daripada

sekolah lain melalui

pengintegrasian ICT

Kolaborasi dengan

sekolah di negeri /

negara lain

dilakukan di mana

sahaja pada bila-bila

masa (ubiquitous

learning)

Murid melaksanakan

pembelajaran kendiri

Memahami budaya

dan cara hidup

masyarakat tempatan

dan global

secara kolaborasi

Bilangan kolaborasi

dengan rakan

daripada sekolah /

negeri / negara lain

melalui

pengintegrasian ICT

S3.6:

Menggunakan ICT secara bertanggungjawab, beretika dan selamat

Program Kesedaran

Keselamatan ICT

Kemahiran ICT dari

sudut sosial, etika

dan keselamatan

Murid mempunyai

kompetensi dalam

penggunaan ICT

secara

bertanggungjawab,

beretika dan selamat

Bilangan murid

yang mengikuti

program program

keselamatan ICT

Aras kompetensi

murid dari sudut

sosial, etika dan

keselamatan

2016 - 2020

59 BAB 6: TERAS 4 - PEMERKASAAN SOKONGAN BERTERUSAN | PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020

BAB 6: TERAS 4 - PEMERKASAAN SOKONGAN BERTERUSAN

Pengenalan

Pembangunan persekitaran Pembestarian Sekolah yang kondusif untuk pengajaran dan

pembelajaran (PdP) bergantung kepada sistem sokongan yang kuat dan berterusan. Sebarang

perubahan kepada PdP, penilaian dan pentaksiran, akauntabiliti dan infrastruktur tidak akan

berlaku dengan mudah tanpa kepimpinan dan sokongan yang padu kerana transformasi

Pembestarian Sekolah ialah satu proses penambahbaikan berterusan dan memerlukan masa

yang panjang.

Sistem pendidikan di Malaysia dilaksanakan secara berpusat dan di bawah tanggungjawab

Kerajaan Persekutuan. Program Pembestarian Sekolah diurus setiakan oleh Bahagian Teknologi

Pendidikan Kementerian Pendidikan Malaysia bersama-sama dengan Malaysia Digital Economy

Corporation (MDEC) sebagai urus setia bersama.

Struktur Tadbir Urus Pembestarian Sekolah

Bagi memastikan keberkesanan serta kejayaan pelaksanaan Pembestarian Sekolah, satu struktur

tadbir urus diwujudkan yang dikenali sebagai Jawatankuasa Pemandu Sekolah Bestari

Kementerian Pendidikan Malaysia. Jawatankuasa ini pada awalnya telah ditubuhkan untuk

membuat keputusan tentang pelaksanaan aktiviti dalam Projek Rintis Sekolah Bestari yang

bermula pada tahun 1999 hingga 2002. Selepas Projek Rintis Sekolah Bestari tamat pada tahun

2002, Jawatankuasa ini berperanan merangka strategi Pembestarian Sekolah supaya dapat

dilaksanakan di semua sekolah.

Peranan dan Fungsi

Peranan dan Fungsi Jawatankuasa Pemandu Sekolah Bestari Kementerian Pendidikan Malaysia adalah seperti berikut:

1. Menjadi peneraju utama dalam mekanisme pengintegrasian inisiatif ICT bagi program

pembestarian sekolah.

2. Membuat dasar dan menentukan hala tuju program-program dalam pembestarian

sekolah.

3. Memantau pelaksanaan pelan tindakan program pembestarian sekolah dan

mengesyorkan tindakan-tindakan pembetulan serta penambahbaikan program.

4. Menetapkan hala tuju bagi membangunkan kaedah-kaedah pemantauan dan penilaian

kemajuan program pembestarian sekolah antara Kementerian Pendidikan Malaysia

dengan pelbagai agensi lain yang terlibat.

PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020 | BAB 6: TERAS 4 - PEMERKASAAN SOKONGAN BERTERUSAN

60

5. Melaporkan kepada Jawatankuasa Penyelarasan Aplikasi Perdana (Flagship Coordination

Committee).

Bagi melancarkan dan menyokong pelaksanaan Pembestarian Sekolah, struktur Jawatankuasa

Pembestarian Sekolah diwujudkan di setiap peringkat, yang terbahagi kepada lima tahap

seperti berikut:

Rajah 32: Struktur Jawatankuasa Pembestarian Sekolah

1. Jawatankuasa Pemandu Sekolah Bestari

Jadual 13: Jawatankuasa Pemandu Sekolah Bestari

Pengerusi Bersama : :

Ketua Setiausaha Kementerian Pendidikan Malaysia Ketua Pegawai Eksekutif Malaysia Digital Economy Corporation (MDEC)

Setiausaha : Pengarah


Ahli Jawatankuasa : 1. Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia

2. Timbalan KSU 3. Timbalan-Timbalan KPPM 4. Pengarah-Pengarah Bahagian KPM 5. Penasihat Undang-Undang KPM 6. Kementerian Kewangan Malaysia 7. Kementerian Komunikasi dan Multimedia 8. MAMPU 9. Malaysia Digital Economy Corporation (MDEC) 10. Lain-lain agensi yang sesuai mengikut keperluan

Peranan dan Fungsi : Menentukan hala tuju dasar pembestarian sekolah

JK Pemandu Sekolah Bestari KPM

JK Pembestarian Sekolah Peringkat KPM

JK Pembestarian Sekolah Peringkat Negeri

JK Pembestarian Sekolah Peringkat Daerah

JK Pembestarian Sekolah Peringkat Sekolah


2. Jawatankuasa Pembestarian Sekolah Peringkat Kementerian Pendidikan Malaysia

Jadual 14: Jawatankuasa Pembestarian Sekolah Peringkat KPM

Pengerusi : Timbalan Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia Sektor Dasar dan Pembangunan Pendidikan

Setiausaha : Pengarah Bahagian Teknologi Pendidikan

Ahli Jawatankuasa : 1. Timbalan-timbalan Pengarah Bahagian KPM

Catatan: Keahlian mengikut kesesuaian

Peranan dan Fungsi : Menyelaras program dan aktiviti pembestarian sekolah di peringkat KPM

3. Jawatankuasa Pembestarian Sekolah Peringkat Negeri

Jadual 15: Jawatankuasa Pembestarian Sekolah Peringkat Negeri

Pengerusi : Pengarah Jabatan Pendidikan Negeri (JPN)

Setiausaha : Ketua Penolong Pengarah Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri (BTPN)

Ahli Jawatankuasa : 1. Ketua-ketua Sektor 2. Semua Pegawai Pendidikan Daerah (PPD) 3. Ketua Nazir Negeri 4. Pengarah-pengarah IPG 5. Ketua Pusat Kegiatan Guru (PKG) Daerah 6. Lain-lain personel yang sesuai mengikut keperluan Catatan: Keahlian mengikut kesesuaian

Peranan dan Fungsi : Menyelaras program dan aktiviti pembestarian sekolah di peringkat negeri

4. Jawatankuasa Pembestarian Sekolah Peringkat Daerah

Jadual 16: Jawatankuasa Pembestarian Sekolah Peringkat Daerah

Pengerusi : Pegawai Pendidikan Daerah (PPD)

Setiausaha : Ketua Pusat Kegiatan Guru (PKG) Daerah

Ahli Jawatankuasa : 1. Semua Ketua Unit / Penyelia PPD 2. Penolong Penyelia UPA, ICT 3. Pegawai SISC+ / SIP+ 4. Pengerusi PKPSM / MGB 5. Semua Pegawai PKG 6. Lain-lain personel yang sesuai mengikut keperluan


62

Catatan: Keahlian mengikut kesesuaian

Peranan dan Fungsi : Menyelaras program dan aktiviti pembestarian sekolah di peringkat daerah

5. Jawatankuasa Pembestarian Sekolah Peringkat Sekolah

Jadual 17: Kawatankuasa Pembestarian Sekolah Peringkat Sekolah

Pengerusi : Pengetua / Guru Besar

Setiausaha : Guru Penyelaras Bestari / Guru Penyelaras ICT

Ahli Jawatankuasa : 1. Semua Ketua Bidang / Ketua Panitia Matapelajaran 2. Guru Perpustakaan dan Media (GPM) 3. Guru Penyelaras Makmal Komputer 4. Guru Penyelaras Pusat Akses 5. Guru Admin VLE 6. Juruteknik Komputer 7. Lain-lain personel yang sesuai mengikut keperluan Catatan: Keahlian mengikut kesesuaian

Peranan dan Fungsi : Menyelaras program dan aktiviti pembestarian sekolah di peringkat sekolah

Selain daripada pemimpin sekolah, kejayaan

Pembestarian Sekolah bergantung kepada

kepimpinan dalam sistem pendidikan di semua

peringkat sama ada di peringkat Bahagian KPM,

Jabatan Pendidikan Negeri, Bahagian

Teknologi Pendidikan Negeri, Pejabat

Pendidikan Daerah dan Pusat Kegiatan Guru.

Justeru, pegawai-pegawai pendidikan yang

terlibat dalam Pembestarian Sekolah perlu

mempunyai pengetahuan dan kemahiran yang

luas dalam bidang teknologi pendidikan dan

pembelajaran abad ke-21 supaya dapat

menyokong pelaksanaan Pembestarian Sekolah

dan membantu pemimpin dan guru di sekolah

untuk melaksanakan pengajaran dan

pembelajaran (PdP) dan pengurusan dan

pentadbiran sekolah (PdT) secara berterusan.

Ciri-ciri Pemimpin Pendidikan Abad ke-21

Berdasarkan Standard Jurulatih / Pembimbing / Pegawai teknologi pendidikan yang

dibangunkan oleh International Society for Technology in Education (ISTE), peranan dan

tanggungjawab yang boleh dimainkan mereka adalah seperti berikut:


Rajah 33: Piawaian ISTE untuk Jurulatih / Pembimbing / Pegawai Teknologi Pendidikan (ISTE, 2014)

Perkongsian Pintar

Konsep perkongsian pintar dalam pelaksanaan Pembestarian Sekolah amat digalakkan untuk

mempercepatkan kadar transformasi Pembestarian Sekolah bagi penyediaan persekitaran yang

kondusif, dan kemahiran ICT yang kemaskini berdasarkan perubahan teknologi dari semasa ke

semasa.

Matlamat memperhebatkan jalinan perkongsian pintar adalah seperti berikut:

Meningkatkan pengetahuan dan kemahiran ICT terkini

• Jurulatih / Pembimbing / Pegawai teknologi pendidikan memberi inspirasi dan terlibat dalam pembangunan dan pelaksanaan visi sekolah untuk mengintegrasikan teknologi secara menyeluruh bagi menggalakkan kecemerlangan dan menyokong perubahan transformasi persekitaran PdP dan PdT era digital

Kepimpinan Berwawasan

• Jurulatih / Pembimbing / Pegawai teknologi pendidikan membantu guru menggunakan teknologi secara efektif untuk menilai pembelajaran murid, kaedah pengajaran yang pelbagai, dan menyediakan pengalaman pembelajaran yang sesuai dan menarik untuk semua murid

Pengajaran, Pembelajaran dan

Penilaian

• Jurulatih / Pembimbing / Pegawai teknologi pendidikan melaksanakan analisis keperluan, membangunkan program pembelajaran profesional berkaitan teknologi, dan menilai impak kaedah pengajaran dan pembelajaran murid

Pembangunan Profesional dan

Penilaian Program

• Jurulatih / Pembimbing / Pegawai teknologi pendidikan menjadi contoh dan menggalakkan penggunaan ICT secara bertanggungjawab, beretika dan mengikut undang-undang.

Kewarganegaraan Digital

• Jurulatih / Pembimbing / Pegawai teknologi pendidikan menunjukkan pengetahuan dan kemahiran profesional; mempunyai pengetahuan dalam kandungan, pedagogi, dan teknologi (TPACK) serta mengamalkan pembelajaran sepanjang hayat dan mempunyai ciri-ciri kepimpinan; serta sentiasa meningkatkan pengetahuan dan kepakaran mereka

Pembangunan Profesional dan Pengetahuan Kandungan


64

Meningkatkan kecemerlangan dan penyampaian perkhidmatan ICT dalam pendidikan

melalui penyediaan dan sumbangan peralatan, perisian, program / aktiviti

Antara jalinan perkongsian pintar yang boleh dilaksanakan adalah seperti berikut:

Rajah 34: Jalinan Perkongsian Pintar

Kini, konsep Strategi Lautan Biru Kebangsaan (National Blue Ocean Strategy) diperkenalkan di

Malaysia oleh YAB Perdana Menteri pada tahun 2009, untuk memberikan pendekatan

perkongsian pintar yang kreatif dan sistematik bagi mewujudkan nilai yang tinggi pada kos yang

rendah. Strategi Lautan Biru dapat memupuk kreativiti dan inovasi dalam penyampaian

perkhidmatan awam; serta dalam kerjasama kerajaan dengan sektor swasta dan sosial bagi

pembangunan negara.

Strategi

Strategi pelaksanaan bagi teras strategik Pemerkasaaan Sokongan Berterusan adalah seperti

berikut:

Strategi 1 : Memantapkan perkhidmatan sokongan

Strategi 2 : Menggalakkan penggunaan ICT dalam PdP dan PdT

Strategi 3 : Menggalakkan penghasilan dan penggunaan sumber pendidikan / bahan

Strategi 4 : Menggalakkan pembudayaan inovasi baharu dalam PdP dan PdT

Kementerian

Kerajaan Negeri

Syarikat Berkaitan Kerajaan

(GLC)

Agensi Swasta dalam dan

Luar Negara

Pertubuhan Bukan

Kerajaan (NGO)

Pertubuhan Antarabangsa

Komuniti dan Ibu Bapa

PERKONGSIAN

PINTAR


Strategi 5 : Menyediakan khidmat sokongan teknikal bagi penyelesaian masalah / aduan

Strategi 6 : Memastikan akses, kemudahan dan persekitaran sekolah menyokong


Strategi 7 : Melaksanakan pembangunan profesionalisme berterusan

Strategi 8 : Memantapkan kepimpinan dalam pelaksanaan Pembestarian Sekolah

Strategi 9 : Menyelaras program kolaborasi dengan agensi kerajaan, swasta, komuniti dan

industri

Pelan Tindakan

Jadual 18: Pelan Tindakan Pemerkasaan Sokongan Berterusan


S4.1: Memantapkan perkhidmatan sokongan

Penglibatan dalam

Program Outreach

Pembestarian

Sekolah kepada

sekolah yang belum

mencapai tahap

bestari

Penglibatan dalam

Program Sekolah

Pemangkin /

Champion Schools

kepada sekolah

yang telah

mencapai tahap

bestari

Penyelarasan

program

pembestarian

sekolah

Penglibatan aktif

dalam JK

Pembestarian

Sekolah peringkat

zon / daerah / negeri

/ kebangsaan

Tahap pembestarian

sekolah ditingkatkan

Penghasilan sumber

pendidikan digital

ditingkatkan

Tahap pembudayaan

ICT dalam kalangan

warga sekolah

ditingkatkan

Kompetensi ICT guru

dan murid ditingkatkan

Peratus pencapaian

program

Pembestarian

Sekolah yang

dirancang

Tahap pencapaian

sekolah dalam

SSQS

Bilangan aktiviti

Pembestarian

Sekolah yang

disertai di peringkat

zon / daerah / negeri

/ kebangsaan

Tahap pencapaian

tertinggi dalam

pembestarian

sekolah

2016 - 2020

S4.2: Menggalakkan penggunaan ICT dalam PdP dan PdT

Latihan dalam

Perkhidmatan

(LADAP)

Pengurusan

Perubahan

Perkongsian

Penggunaan ICT

dalam PdP dan PdT

ditingkatkan

Tahap pembudayaan

ICT dalam kalangan

warga sekolah

Bilangan Latihan

dalam perkhidmatan

berkaitan ICT yang

dilaksanakan

Tahap pencapaian

sekolah dalam

2016 - 2020


66


Amalan Terbaik

(Best Practices)

Technology Updates

Penyelarasan

dengan Panitia mata

pelajaran

Khidmat bimbingan

berkaitan

penggunaan

teknologi pendidikan

Khidmat bimbingan

berkaitan

pelaksanaan aktiviti

kokurikulum dan

kepimpinan

berkaitan ICT di

sekolah

ditingkatkan

SSQS

S4.3: Menggalakkan penghasilan dan penggunaan sumber pendidikan / bahan

Promosi dan

pengintegrasian

bahan dalam PdP

- Pengurusan Pusat

Sumber Sekolah

- Pembinaan Laman

Pembelajaran VLE

Perkongsian bahan

PdP melalui portal /

dashboard sekolah

Sumber pendidikan

yang berkualiti dan

membantu

pelaksanaan PdP

secara berkesan

Pengurusan sumber

pendidikan yang cekap

dan sistematik

Penghasilan laman

pembelajaran yang

dikongsi dan

digunasama

Kadar pinjaman dan

penggunaan sumber

pendidikan

Bilangan laman

pembelajaran VLE

yang dibangunkan

Bilangan latihan

kepada guru

Bilangan bahan

yang dikongsi dan

digunasama

2016 - 2020

S4.4: Menggalakkan pembudayaan inovasi baharu dalam PdP dan PdT

Perkongsian amalan

terbaik (best

practices)

Latihan dalam

perkhidmatan

(LADAP)

Dokumentasi /

Laporan

Pembestarian

Sekolah

Kajian dan

Penyelidikan

Kumpulan Kreatif

dan Inovatif (KIK)

Sudut / Bilik / Hub

Kreativiti dan inovasi

ditingkatkan

Penyertaan /

penglibatan sekolah

dalam program inovasi

di pelbagai peringkat

Bilangan Latihan

dalam perkhidmatan

(LADAP) yang

dilaksanakan

Tahap pencapaian

sekolah dalam

SSQS

Bilngan inovasi

baharu yang

dihasilkan

2016 - 2020



Inovasi Digital

S4.5: Menyediakan khidmat sokongan teknikal bagi penyelesaian masalah / aduan

Saluran aduan

permasalahan

peralatan ICT

Khidmat sokongan

teknikal

Pasukan Pemimpin

ICT dalam kalangan

murid

Program pembestarian

sekolah dilaksanakan

dengan lancar

Perkhidmatan

sokongan teknikal

yang mantap

Kepimpinan ICT murid

ditingkatkan

Bilangan aduan

yang berjaya

diselesaikan

Bilangan

perkhidmatan

sokongan teknikal

Laporan Pasukan

Pemimpin ICT

dalam kalangan

murid

2016 - 2020

S4.6: Memastikan akses, kemudahan dan persekitaran sekolah menyokong pelaksanaan Pembestarian Sekolah

Pengemaskinian

data infrastruktur

ICT

Penyenggaraan

peralatan ICT dan

rangkaian

Pelan Tindakan

Pembestarian

Sekolah

Program pembestarian

sekolah dilaksanakan

dengan lancar

Kemudahan fizikal

yang kondusif dan

berfungsi

o Bilangan komputer

yang berfungsi

- Bilangan

kemudahan fizikal

yang kondusif dan

berfungsi

- Nisbah murid:

komputer

- Nisbah kelas:

projektor LCD

Kadar gangguan

downtime

Pencapaian Pelan

Tindakan

Pembestarian

Sekolah

2016 - 2020

S 4.7: Melaksanakan pembangunan profesionalisme berterusan

Technology Updates

Latihan dalam

Perkhidmatan

(LADAP)

Kelompok Pakar

(Communities of

Practice)

Lawatan Penanda

Aras

Massive Open

Online Courses

(MOOCs)

Niche Area

Pengurusan

pengetahuan

Pakar rujuk

Kompetensi pegawai

ditingkatkan

Pengurusan

penyampaian

perkhidmatan

pendidikan yang

mantap dan berkesan

Produktiviti

ditingkatkan

Bilangan Latihan

dalam Perkhidmatan

(LADAP)

Bilangan pegawai

yang kompeten

dalam teknologi

pendidikan

Tahap Matriks

Kompetensi

pegawai

2016 - 2020


68


S4.8: Memantapkan kepimpinan dalam pelaksanaan Pembestarian Sekolah

Pemantapan JK

Pembestarian

Sekolah di semua

peringkat

Penyediaan Pelan

Strategik

Pembestarian

Sekolah

Program Mentor-

Mentee

Pengurusan

Perubahan

Penyelarasan

pelaksanaan program

pembestarian Sekolah

Pelaporan

pelaksanaan


secara berterusan

Bilangan Mesyuarat

JK Pembestarian

Sekolah

Peratus pencapaian

pelan strategik

sekolah

S4.9: Menyelaras program kolaborasi dengan agensi kerajaan, swasta, komuniti dan industri

Program kerjasama

dengan agensi

kerajaan, swasta

komuniti dan industri

Perkongsian

kepakaran

Program Strategi

Lautan Biru (Blue

Ocean Strategy -

BOS)

·

Meningkatkan

kerjasama dengan

agensi kerajaan,

swasta, komuniti dan

industri

·

Bilangan program /

aktiviti perkongsian

pintar dengan

agensi kerajaan,

swasta, komuniti

dan industri

Bilangan program /

aktiviti yang

dilaksanakan secara

Corporate Social

Responsibility (CSR)

2016 - 2020

69 BAB 7: PENUTUP | PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020

BAB 7: PENUTUP

Pengenalan

Pembestarian sekolah merupakan agenda negara untuk mentransformasi pelaksanaan

pengajaran dan pembelajaran (PdP) sesuai dengan era masyarakat berpengetahuan (knowledge

society) abad ke-21. Pelaburan besar kerajaan melalui agenda Koridor Raya Multimedia (MSC)

dan kini Digital Malaysia berhasrat untuk menyediakan generasi muda dengan kemahiran yang

diperlukan untuk bersaing dalam pasaran kerja, dan menjadi pengupaya perkembangan

ekonomi keseluruhannya, selain daripada menyumbang kepada pertumbuhan industri ICT

negara.

Kini pada Gelombang 4 (Kelestarian dan Konsolidasi), Pembestarian Sekolah perlu dijayakan

secara bersama oleh pelbagai pihak berkepentingan agar semua sekolah mencapai tahap bestari

pada tahun 2020.

Sehubungan itu, Pelan Strategik Pembestarian Sekolah ini amat bergantung kepada pelaksanaan

dan penilaian yang mantap. Melalui strategi dan pelan tindakan, program pemantapan

pengupaya dan lonjakan dilaksanakan bagi mencapai petunjuk prestasi yang diharapkan

berdasarkan sasaran yang ditetapkan.

Faktor Kejayaan Kritikal

Kejayaan Pembestarian Sekolah bergantung kepada beberapa faktor. Secara amnya, faktor-

faktor kritikal yang menentukan kejayaan Pembestarian Sekolah adalah seperti berikut:

1. Kualiti Kepimpinan

• Memastikan pemimpin sekolah mempunyai kepimpinan proaktif dalam perancangan, pembangunan dan

pencapaian visi berkaitan pengintegrasian ICT dalam PdP dan PdT

• Menggalakkan pengintegrasian ICT dalam pelaksanaan kurikulum dan kokurikulum

• Menggalakkan inovasi baharu dalam PdP dan PdP

2. Kualiti Guru

• Memastikan guru mempunyai pengetahuan dalam kandungan, pedagogi dan teknologi untuk

mengintegrasikan ICT dalam PdP secara efektif

• Mempelbagaikan kaedah pengajaran berpusatkan murid dan kaedah pentaksiran

• Melaksanakan pembangunan profesionalisme berterusan bagi menangani perubahan teknologi dari semasa

ke semasa

3. Kualiti Murid

• Memastikan murid mempunyai standard kompetensi digital yang tinggi

• Memastikan murid mempunyai kepimpinan dan autonomi dalam melaksanakan pembelajaran sepanjang

hayat melalui penggunaan ICT

PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020 | BAB 7: PENUTUP 70

Rajah 35: Faktor Kritikal Kejayaan Pembestarian Sekolah

Harapan Masa Hadapan

Pelan Strategik Pembestarian Sekolah ini dihasilkan untuk menjadi rujukan dalam perancangan

jangka panjang dalam pengintegrasian ICT dalam PdP dan PdT bagi mencapai visi dan misi yang

disasarkan. Pelaksanaan Pembestarian Sekolah yang cemerlang sangat penting bagi menjamin

kelancaran dan keberkesanan pelaksanaan dasar dan strategi pembangunan negara. Kejayaan

dan keberkesanan pelaksanaan pelan strategik ini terletak kepada komitmen dan sokongan

serta kerjasama daripada setiap warga pendidikan. Diharapkan dengan adanya pelan strategik

ini, Pembestarian Sekolah dapat merealisasikan Wawasan 2020, yang merupakan hasrat negara

menjadi negara maju menjelang tahun 2020.

4. Persekitaran Pembestarian Sekolah yang Kondusif

• Memastikan akses, kemudahan dan persekitaran sekolah menyokong pelaksanaan Pembestarian Sekolah

• Mendapatkan khidmat bimbingan dan sokongan teknikal

• Melaporkan kerosakan peralatan ICT dan dan gangguan akses Internet dengan kadar segera

• Meningkatkan sumber pendidikan yang pelbagai bagi memenuhi keperluan warga sekolah

5. Sokongan Berterusan

• Memastikan sokongan ibu bapa, komuniti, agensi dan industri dalam menjayakan aktiviti Pembestarian

Sekolah

• Bekerjasama dengan pihak berkepentingan di semua peringkat untuk meningkatkan kemudahan dan

kemahiran ICT sekolah

• Memastikan sistem pengurusan program sokongan / bimbingan adalah cekap

• Memastikan tadbir urus yang mantap dan sistem penilaian yang berkesan

• Memastikan pegawai pendidikan mempunyai aras kemahiran ICT dalam PdP yang tinggi

71 SINGKATAN | PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020

SINGKATAN

BTP Bahagian Teknologi Pendidikan

BTPN Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri

ICT Information dan Communication Technology (Teknologi Maklumat dan Komunikasi)

IFLA International Federation of Library Associations and Institutions

ISTE International Society for Technology in Education

KPM Kementerian Pendidikan Malaysia

KSSR Kurikulum Standard Sekolah Rendah

KSSM Kurikulum Standard Sekolah Menengah

MDEC Malaysia Digital Economy Corporation (dahulu Multimedia Development Coprporation)

MSC Multimedia Super Corridor

PdP Pengajaran dan Pembelajaran

PdT Pengurusan dan Pentadbiran

PKG Pusat Kegiatan Guru

PPPM Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia

PSS Pusat Sumber Sekolah

SSQS Smart School Qualification Standards

UNESCO United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization

PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020 | BIBLIOGRAFI 72

BIBLIOGRAFI

Bahagian Teknologi Pendidikan, Kementerian Pendidikan Malaysia. (2002). Panduan Pelaksanaan

Pengkomputeran di Sekolah. Kuala Lumpur: Bahagian Teknologi Pendidikan,

Kementerian Pendidikan Malaysia.

Bahagian Teknologi Pendidikan, Kementerian Pelajaran Malaysia. (2004). Panduan Pembestarian

Sekolah. Kuala Lumpur: Bahagian Teknologi Pendidikan, Kementerian Pelajaran

Malaysia.

Bahagian Teknologi Pendidikan, Kementerian Pelajaran Malaysia. (2011). Jiwa dan Minda

Bersatu ke Arah Pembestarian Sekolah. Kuala Lumpur: Bahagian Teknologi Pendidikan,

Kementerian Pelajaran Malaysia.

Cable Impacts Foundation. (2013). Building Your Roadmap to 21st Century Learning

Environments: A Planning Tool for Education Leaders. Diakses daripada

http://www.roadmap21.org/assets/Creating-Your-Roadmap-to-21st-Century-Learning-

Environments1.pdf

Department of Education and Skills Ireland. (2015). Digital Strategy for Schools 2015 – 2020:

Engaging Teaching, Learning and Assessment. Diakses daripada

https://www.education.ie/en/Publications/Policy-Reports/Digital-Strategy-for-Schools-

2015-2020.pdf

Dikoh, Kadir. (27 September 2015). Najib terima anugerah daripada ITU. Berita Harian. Diakses

daripada http://www.bharian.com.my/node/84740

International Society for Technology in Education. (2009). ISTE Essential Conditions. Diakses

daripada http://www.iste.org/standards/tools-resources/essential-conditions

International Society for Technology in Education. (2014). ISTE Standards for Administrators.

Diakses daripada http://www.iste.org/standards/standards/standards-for-

administrators

International Society for Technology in Education. (2014). ISTE standards for Coaches. Diakses

daripada http://www.iste.org/standards/standards/standards-for-coaches

International Society for Technology in Education. (2014). ISTE standards for Teachers. Diakses

daripada http://www.iste.org/standards/standards/standards-for-teachers

International Society for Technology in Education. (2016). ISTE standards for Students. Diakses

daripada http://www.iste.org/standards/standards/standards-for-students

Jabatan Penerangan Malaysia. (2008). Wawasan 2020. Diakses daripada

http://pmr.penerangan.gov.my/index.php/component/content/article/88-dasar-dasar-

negara/255-perspektif-wawasan-2020.html

Kementerian Pelajaran Malaysia. (2011). Dasar Teknologi Maklumat dan Komunikasi dalam

Pendidikan Malaysia. Kuala Lumpur: Kementerian Pelajaran Malaysia.

http://www.roadmap21.org/assets/Creating-Your-Roadmap-to-21st-Century-Learning-Environments1.pdf

http://www.roadmap21.org/assets/Creating-Your-Roadmap-to-21st-Century-Learning-Environments1.pdf

https://www.education.ie/en/Publications/Policy-Reports/Digital-Strategy-for-Schools-2015-2020.pdf

https://www.education.ie/en/Publications/Policy-Reports/Digital-Strategy-for-Schools-2015-2020.pdf

http://www.bharian.com.my/node/84740

http://www.iste.org/standards/tools-resources/essential-conditions

http://www.iste.org/standards/standards/standards-for-administrators

http://www.iste.org/standards/standards/standards-for-administrators

http://www.iste.org/standards/standards/standards-for-coaches

http://www.iste.org/standards/standards/standards-for-teachers

http://www.iste.org/standards/standards/standards-for-students

http://pmr.penerangan.gov.my/index.php/component/content/article/88-dasar-dasar-negara/255-perspektif-wawasan-2020.html

http://pmr.penerangan.gov.my/index.php/component/content/article/88-dasar-dasar-negara/255-perspektif-wawasan-2020.html

73 BIBLIOGRAFI | PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020

Kementerian Pelajaran Malaysia. (2012). Pelan strategik ICT KPM 2011-2015. Putrajaya:

Kementerian Pelajaran Malaysia.

Kementerian Pelajaran Malaysia. (2012). Pelan Strategik Interim Kementerian Pelajaran

Malaysia 2011-2015. Putrajaya: Kementerian Pelajaran Malaysia.

Kementerian Pendidikan Malaysia. (2013). Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (2013-2020).

Putrajaya: Kementerian Pendidikan Malaysia.

Kementerian Pendidikan Malaysia. (2015). Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (2015-2020)

Pengajian Tinggi. Putrajaya: Kementerian Pendidikan Malaysia.

Multimedia Development Corporation. (1997). The Malaysian Smart School: An MSC Flagship

Application. Cyberjaya: Multimedia Development Corporation.

Multimedia Development Corporation. (2005). Malaysian Smart School Roadmap 2005 – 2020: An

Educational Odyssey. Cyberjaya: Multimedia Development Corporation.

Multimedia Development Corporation. (2009). Smart Schools Qualification Standards (SSQS) (2nd

Ed). Cyberjaya: Multimedia Development Corporation.

Multimedia Development Corporation & Ministry of Education Malaysia. (2015). Digital Tech @

Schools: Digital Competency Standards. Cyberjaya: Multimedia Development

Corporation Sdn. Bhd.

Partnership for 21st Century Learning. (2007). Framework for 21st Century Learning. Diakses

daripada http://www.p21.org/our-work/p21-framework

State of Victoria Department of Education and Early Childhood Education. (2012). ICT School

Planning: Advice for Principals and ICT Leaders. Diakses daripada

https://issuu.com/deecd_vic/docs/edustar_school_ict_planning?layout=http%3A%2F%2F

www.threesacrowd.com.au%2Fclients%2Fdeecd%2Fissuu%2Fassets%2Flayout.xml

TPACK.org. (2012). TPACK Model. Diakses daripada http://tpack.org/

UNESCO. (1999). New Directions of ICT - Use In Education. Diakses daripada

http://www.unesco.org/education/lwf/dl/edict.pdf

UNESCO. (2002). Information and Communication Technologies in Teacher Education. Diakses

daripada http://unesdoc.unesco.org/images/0012/001295/129533e.pdf

UNESCO. (2013). Media and Information Literacy: Policy and Strategy Guidelines. Diakses

daripada http://unesdoc.unesco.org/images/0022/002256/225606e.pdf

Unit Perancang Ekonomi, Jabatan Perdana Menteri. (2015). Rancangan Malaysia Ke-11. Kuala

Lumpur: Percetakan Nasional Malaysia Berhad.

Yusup Hashim & Razmah Man. (2006). Teknologi instruksional: Teori dan Aplikasi. Tanjong

Malim: Syarikat Perintis.

http://www.p21.org/our-work/p21-framework

https://issuu.com/deecd_vic/docs/edustar_school_ict_planning?layout=http%3A%2F%2Fwww.threesacrowd.com.au%2Fclients%2Fdeecd%2Fissuu%2Fassets%2Flayout.xml

https://issuu.com/deecd_vic/docs/edustar_school_ict_planning?layout=http%3A%2F%2Fwww.threesacrowd.com.au%2Fclients%2Fdeecd%2Fissuu%2Fassets%2Flayout.xml

http://tpack.org/

http://www.unesco.org/education/lwf/dl/edict.pdf

http://unesdoc.unesco.org/images/0012/001295/129533e.pdf

http://unesdoc.unesco.org/images/0022/002256/225606e.pdf

PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020 | JAWATANKUASA 74

JAWATANKUASA

Penasihat:

Tuan Haji Zaidi bin Yazid

Pengarah



Pengerusi 1:

Tuan Haji Mohd Haliza bin Mohd Adnan

Timbalan Pengarah

Pembangunan Pendidikan Bestari

Pengerusi 2:

Encik Teoh Boon Hai

Timbalan Pengarah

Pembangunan Teknologi Pendidikan

Penyelaras:

Dr Suhaimi Kadir

Ketua Penolong Pengarah

Sektor Pembestarian Sekolah

Editor:

Puan Fadzliaton binti Zainudin

Sektor Pembestarian Sekolah

AHLI JAWATANKUASA

Puan Roslawati binti Abdul Wahab Ketua Penolong Pengarah

Sektor Pengurusan Strategik

Dr Qhamariah binti Samu Ketua Penolong Pengarah

Sektor Pengurusan Sumber Pendidikan

Encik Mohd Razip bin Ismail Ketua Penolong Pengarah

Sektor Penyiaran Pendidikan

Puan Gina Lammert Ketua Penolong Pengarah

Sektor Teknologi Instruksional Media

Puan Maimunah binti Mohd Tahir Ketua Penolong Pengarah

Sektor Pembangunan Kapasiti Teknologi

Pendidikan

75 JAWATANKUASA | PELAN STRATEGIK PEMBESTARIAN SEKOLAH 2016-2020

Dr Fatimah binti Hashim Ketua Penolong Pengarah

Sektor Pengurusan e-Pembelajaran

Tuan Haji Ismail bin Seman Ketua Penolong Pengarah

Sektor Perkhidmatan Kejuruteraan

YM Tengku Fuziah binti Tengku Mahmud Ketua Penolong Pengarah

Sektor Teknologi Maklumat dan Komunikasi

Pendidikan

Puan Anishariah binti Ramli Ketua Penolong Pengarah

Sektor Repositori dan Rangkaian

Encik Moktar bin Wahid Ketua Penolong Pengarah

Bahagian Teknologi Pendidikan Negeri Perak

Tuan Haji Zulkefli bin Hj. Muhammad Sektor Pengurusan Aplikasi Pendidikan

Encik Mohd Azmi Zakaria Sektor Penyiaran Pendidikan

Mohd Azam bin Mohamad Ali Sektor Pengurusan Sumber Pendidikan

Puan Daruni binti Abdul Rahman Sektor Pengurusan e-Pembelajaran

Cik Hajah Zarina Paijo Sektor Teknologi Maklumat dan Komunikasi

Pendidikan

Puan Vanida binti Krishna Sektor Pengurusan Strategik

Puan Radiah bin Zam Zam Sektor Pembestarian Sekolah

Encik Alias bin Samsudin Sektor Pembestarian Sekolah

Encik Shaharizan bin Ibrahim Sektor Pembestarian Sekolah

Encik Hansen Low Hoi Long Sektor Pembestarian Sekolah

Encik Uthamaseelan a/l Retnam Sektor Pembestarian Sekolah

Encik Shazril Helmi bin Samsudin PMO ICT

Puan Jayanthi a/p Jayaraman Sektor Pembangunan Kapasiti Teknologi

Pendidikan

Prakash Nakaraj a/l Thiagarajoo Sektor Repositori dan Rangkaian

Pembaca Proof: Puan Nurul Asyiqin binti Haris Sektor Pembestarian Sekolah

Grafik: Encik Mohd Yassim bin Ngah Sektor Penyiaran Pendidikan