O ISLAM E AL-ANDALUS

2 ESOR.P.V.

LIAS DO TEMPO DO ISLAM E AL-ANDALUS

1.- MAHOMA DIFUNDE UNHA NOVA RELIXIN

A relixin islmica tivo a sa orixe en Arabia, unha pennsula desrtica situada en Oriente Medio. Mahoma naceu na Meca no ano 570 e, segundo a tradicin, aos 40 anos, o arcanxo Gabriel anuncioulle que era o novo profeta elixido por Al (Deus en rabe) para predicar unha nova relixin: o Islam. As autoridades persegurono polas sas ideas. No ano 622 tivo que fuxir da Meca e refuxiouse na cidade de Medina: foi a chamada Hxira ou fuxida, e esta data marca o comezo da era musulm (Equivalente ao nacemento de Cristo). O profeta conquistou A Meca e sa morte (632), a relixin islmica expandrase por toda Arabia. As verdades que Al lle revelou a Mahoma foron recollidas e escritas, despois da sa morte, no Corn, o libro sagrado dos musulmns. Logo da morte do profeta, a comunidade de fieis foi guiada polos califas (xefes relixiosos e polticos). Os seguidores de Mahoma dividronse en das grandes tendencias: Sunismo e Xiismo. Os musulmns seguen unhas normas ditadas polo Corn e a tradicin. Estas normas, conforman a lei islmica ou sharia. Todo bo musulmn debe seguir os chamados cinco piares do Islam: a profesin de fe en Al como nico Deus, o rezo diario cinco veces ao da, a esmola, o xaxn no mes do Ramadn e a peregrinacin Meca (onde de atopa a Kaaba). Doutra banda, ten prohibido consumir bebidas alcohlicas e carne de porco. Permtese a poligamia. O Islam non ten sacerdotes, pero existen directores de oracins (imns). O edifico relixioso dos musulmns a mesquita que ten unha serie de partes: minarete, patio descuberto, sala de oracins, quibla, mihrab.

OS CINCO PIARES DO ISLAM

KAABA

MESQUITA

MESQUITA DE KAIROUN (TNEZ)

2.- A EXPANSIN DO ISLAM E A ADMINISTRACIN DO TERRITORIO

A expansin do Islam continuou baixo o goberno dos catro primeiros califas (632- 661) cara a Exipto, Siria e Iraq. Os califas da dinasta Omeia (661-750) estableceron a capital en Damasco (Califato de Damasco),ocuparon o Norte de frica e cruzaron a Pennsula Ibrica (711) pero foron freados no seu avance cara o norte de Europa, na batalla de Poitiers (732). Cara ao leste, ocuparon Irn e Afganistn, e chegaron a Asia central e ao actual Paquistn. No 750, a familia dos Abass de Bagdad derrotou aos Omeias e conseguiu o Califato. (Califato de Bagdad) En 1258, o saqueo de Bagdad polos mongois pxolle fin dinasta abas. En 1453, tras a toma de Constantinopla (actual Estambul) polos turcos, o Imperio otomn ou turco exerceu o seu dominio no mundo islmico ata o sculo XIX.

A EXPANSIN DO ISLAM

2.- A EXPANSIN DO ISLAM E A ADMINISTRACIN DO TERRITORIO

Os califas, para gobernar, axudbanse do visir ou primeiro ministro. Cada provincia estaba gobernada por un emir ou val. Ademais, haba un cad ou xuz que administraba xustiza. Os pobos conquistados (cristins e xudeus) podan manter a sa relixin a cambio do pago dun tributo, pero moitos convertronse ao Islam, pois os musulmns tian vantaxes sociais e econmicas.

3.- O ISLAM NA PENNSULA IBRICA: AL-ANDALUS

Os exrcitos musulmns cruzaron o estreito de Xibraltar no ano 711, derrotaron aos visigodos na batalla de Guadalete, o rei Rodrigo morreu, e en poucos anos controlaron toda a Pennsula, coa excepcin das zonas mis montaosas ou despoboadas do norte. Algns nobres e cregos hispanovisigodos, xunto cunha pequena parte da poboacin, refuxironse na zona asturiana, que resistiu aos invasores. Dende a comezar a Reconquista. A conquista foi rpida polas loitas internas entre a nobreza visigoda e porque a maiora da poboacin hispanovisigoda apenas se resistiu. A nobreza estableceu pactos cos conquistadores para conservar as sas terras e o seu poder. O territorio peninsular pasou a chamarse Al-Andalus e converteuse nun Emirato (provincia) dependente do Califato Omeia de Damasco, con capital en Crdoba. Tras a cada dos Omeias de Damasco, o omeia Abd al- Rahmn I estableceuse en Al-Andalus e declarouse emir independente de Bagdad (756-929), fundando o Emirato de Crdoba.

CONQUISTA MUSULM DA PENNSULA IBRICA

4.- DO CALIFATO DE CRDOBA AOS REINOS DE TAIFAS

O emir Abd al-Rahman III no ano 929 independizouse da autoridade relixiosa de Bagdad e proclamouse califa de Al-Andalus. Naca deste xeito o Califato de Crdoba. O Califato foi a poca de mximo esplendor de Al-Andalus. A isto contriburon as vitoriosas expedicins militares contra os reinos cristins do Norte que organizou al- Mansur (Almanzor), a finais do sculo X. Entre o 1031 e o 1238 Al-Andalus fragmentouse en mis de 25 taifas ou reinos independentes. A fragmentacin poltica debilitou militarmente Al-Andalus. Malia a axuda dos exrcitos musulmns procedentes do Norte de frica, almorbides e almohades, no sculo XIII, os reis cristins ocuparon case todos os territorios de Al- Andalus. O nico territorio andalus que sobreviviu ao avance dos reinos cristins foi o reino nazar de Granada ata o 1492, ano no que foi conquistado polos Reis Catlicos.

O CALIFATO DE CRDOBA NO SCULO X

REINOS DE TAIFAS NO SCULO XI

REINO NAZAR DE GRANADA NO SCULO XV

5.- ECONOMA E SOCIEDADE EN AL-ANDALUS

O centro econmico no mundo musulmn era a cidade (desenvolvanse actividades comerciais e artesanais) que posua un ncleo amurallado ou medina, onde se encontraba a mesquita, o zoco ou mercado, e o alczar. A agricultura ocupaba a maior parte da poboacin. Os musulmns introduciron novas tcnicas como o regado e novos cultivos (o arroz, os ctricos...). A sociedade en Al-Andalus estaba formada por:Os rabes, que eran a minora gobernante. (Musulmns)

Os brberes, chegados do Norte de frica, un grupo de extraccin humilde. (Musulmns)

Os mulads, hispanovisigodos convertidos ao Islam. (Musulmns)

A poboacin non musulm: Os mozrabes (hispanovisigodos cristins) e os xudeus.

CIDADE MUSULM

NORAS MUSULMS

A SOCIEDADE DE AL-ANDALUS

6.- CULTURA E ARTE ISLMICAS

Entre os sculos VIII e XII, a civilizacin islmica destacaba polo seu esplendor, mentres a Europa feudal padeca un gran empobrecemento econmico e cultural. Desenvolveron os estudos matemticos, a medicina (Avicena), a cirurxa e a astronoma. Tamn houbo importantes filsofos como Maimnides e Averroes. A arte islmica rene moitas influencias pero tamn mantn uns trazos homoxneos, como a importancia das sas artes decorativas con motivos caligrficos (textos relixiosos con escritura rabe), xeomtricos, arabescos e vexetais, a raz da prohibicin de representar imaxes sagradas. En arquitectura destacan edificios como a mesquita, a alcazaba ou os palacios. Construanse en ladrillo, utilizando arcos de ferradura, de medio punto e lobulados, e cpulas. Posuan unha gran riqueza decorativa no interior, non as no exterior. En Espaa consrvanse dous dos edificios mis destacados da arquitectura musulm medieval: a mesquita de Crdoba e a Alhambra de Granada.

INTERIOR DA MESQUITA DE CRDOBA

EXTERIOR DA MESQUITA DE CRDOBA

ALHAMBRA DE GRANADA

VISTA EXTERIOR DA ALHAMBRA

DECORACIN ALHAMBRA DE GRANADA

PATIO DOS ARRAYANES

PATIO DOS LENS

TORRE DEL ORO - SEVILLA

GIRALDA - SEVILLA

FIN