TÜBİTAK

Prof.Dr. Osman BABAARSLAN ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ

24 Şubat 2014, Adana

TÜBİTAK

Sunum İçeriği

2

TÜBİTAK

TÜBİTAK- Temel Görevleri

3

Bilim ve Teknoloji politikalarının belirlenmesine katkıda bulunmak

• Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu Sekretaryası

Araştırma Yapmak

• Enstitüler (MAM, BİLGEM, SAGE, UME,....)

Destek Sağlamak

• Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB)

• Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı (BİDEB)

• Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB)

TÜBİTAK

Ar-Ge ve Yenilik Çalışmaları Neden Önemli?

Bilim, teknoloji ve yenilik, günümüzde ekonomik, sosyal ve çevresel sorunların çözümü ve sürdürülebilir gelişimi için anahtar niteliğindedir.

Beton, çimento, demir-çelik ve aluminyum gibi ham maddelerin birim kilogram fiyatları maksimum sent’ler mertebelerinde iken, bilgi ile birlikte bu maddelerin Otomobil, Uçak, Helikopter, Uydu ve MikroChiplerde kullanılması ile kilogram fiyatları milyon dolar mertebelerine çıkabilmektedir.

4

TÜBİTAK

HİBE DESTEK İLE

NELER BAŞARILDI?

5

TÜBİTAK

Onlar Başardı! Hitit Bilgisayar Hizmetleri Ltd. Şti.

6

TÜBİTAK

Onlar Başardı! Abdi İbrahim İlaç San. ve Tic . A.Ş.

7

TÜBİTAK

Onlar Başardı! FiberLAST Fiber Lazer Sistemleri ve Teknolojileri

San. ve Tic. Ltd. Şti.

8

TÜBİTAK

640x512 CTIA ROIC

Onlar Başardı! Mikro-Tasarım Ltd. Şti.

9

TÜBİTAK

Onlar Başardı! FNSS Savunma Sistemleri A.Ş.

10

TÜBİTAK

Onlar Başardı! HİDROMEK HİDROLİK VE MEKANİK MAKİNA İMALAT SAN. VE TİC.A.Ş.

11

TÜBİTAK

Onlar Başardı! TUSAŞ Türk Havacılık ve Uzay San.A.Ş.

12

TÜBİTAK

TÜBİTAK

21.127 Proje Başvurusu*

Desteklenen 11.749 Proje

3,74 Milyar TL** Destek

6,99 Milyar TL** Ar-Ge Hacmi

1995- 2013 Yılları Arasında Ne Yapıldı?

14

*Ön başvurular dahildir.

**2013 yılı sabit fiyatlarıyla

TÜBİTAK

15

Adana

263 Proje Başvurusu

Desteklenen

136

Proje

Desteklenen 69

Firma

26,6

Milyon TL

Hibe Destek

1995-2013 Yılları Arası Adana

Hibe Destekte

Akdeniz Bölgesi’nde

1. Sırada

Hibe Destekte

Türkiye’de

10. Sırada

TÜBİTAK

16

Adana İlinden Desteklenen Firmalar Hangileri?

TÜBİTAK

17

Adana İlinden Desteklenen Firmalar Hangileri?

TÜBİTAK

18

Adana İlinden Desteklenen Firmalar Hangileri?

TÜBİTAK

19

Adana İlinden Desteklenen Firmalar Hangileri?

TÜBİTAK

Proje Başvurularında KOBİ’lerin Payı

20

TÜBİTAK

Proje Başvurularının Sektörlere Göre Dağılımı (1995-2013 Birikimli)

21

Başvuru sayısına göre ilk üç sektör; •Makine ve İmalat %29 •Bilişim %17 •Elektrik-Elektronik %14

TÜBİTAK

Proje Başvurularının İllere Göre Dağılımı (İlk 20 İl/1995-2013 Birikimli)

22

TÜBİTAK

23

Desteklenen Projelerin Firma Ölçeğine Göre Dağılımı

2004-2013 yılları arasında;

KOBİ desteklenen proje sayısı 6,1 katına

Büyük ölçekli firmaların desteklenen proje sayısı 3,7 katına

TÜBİTAK

2007-2013 arasında

1995-2001’e göre 6,6 kat artış

2002-2007’ye göre 2,9 kat artış

Desteklenen Projelerde KOBİ’lerin Payı

24

TÜBİTAK

Yıl Sonu İtibarıyla Projesi Desteklenmeyen iller

Yıl Sonu İtibarıyla Projesi Desteklenen iller

Desteklenen Projelerin Dağılımı

25

2000 2005

2013

TÜBİTAK

Firmalara Verilen Hibe Destek Tutarı

26

2004-2013 arasında;

Hibe destek tutarı 3,4 katına çıkmıştır.

TÜBİTAK

Hibe Destek Tutarının Firma Ölçeğine Göre Dağılımı*

2004-2013 arasında;

KOBİ’lere ödenen hibe destek tutarı 4,9 katına

Büyük ölçekli firmalara ödenen hibe destek tutarı 2,3 katına çıkmıştır.

%48 %55

*2013 yılı sabit fiyatlarıyla

27

%59 %58

%55

TÜBİTAK

Hibe Destek Tutarında KOBİ’lerin Payı*

28 *2013 yılı sabit fiyatlarıyla

KOBİ’lerin

2013’deki

payı %61

TÜBİTAK

TÜBİTAK TEYDEB Yapılanması

Teknoloji Grupları

Makine İmalat Teknolojileri Grubu (MAKİTEG)

Malzeme, Metalurji ve Kimya Teknolojileri Grubu

(METATEG

Elektrik, Elektronik Teknolojileri Grubu

(ELOTEG)

Bilişim Teknolojileri Grubu (BİLTEG)

Biyoteknoloji, Tarım, Çevre ve Gıda Teknolojileri Grubu

(BİYOTEG)

Ulaştırma, Savunma, Enerji ve Tekstil Teknolojileri Grubu

(USETEG)

Destek Grupları

Teknoloji Transfer Mekanizmaları

Destekleme Grubu

(TEMEG)

Girişim Sermayesi Destekleme Grubu

Eğitim, Tanıtım ve Program Değerlendirmeler Müdürlüğü (ETAP)

Stratejik Programlar Müdürlüğü (STAP)

Mali Denetleme ve Sözleşmeler Müdürlüğü

(MADES)

29

TÜBİTAK

TÜBİTAK

TÜBİTAK TEYDEB Destek Programları Hedefi

Ürün, Süreç, Yöntem veya Sistem

Teknolojik Bilgi

Bilimsel Bilgi

31

TÜBİTAK

Ürün Yeniliği

32

Dünya İçin Yeni Bir Ürün Geliştirilmesi

Firmada Mevcut Bir

Ürünün Yeni Modellerinin Geliştirilmesi

Firma İçin Yeni Bir Ürün

Geliştirilmesi

Firma İçin Yeni Bir Ürün

Platformu

Ülke İçin Yeni Bir Ürün

Geliştirilmesi

TÜBİTAK

Değerlendirme: Hakem raporları dikkate alınarak, proje önerisinin destek kararı, TEYDEB Grup Yürütme Komitesi tarafından alınır. Projelerin değerlendirilmesi 3 boyutta yer alan kriterlere göre gerçekleştirilir.

Proje Değerlendirme Süreci

33

1.Projenin endüstriyel Ar-Ge içeriği,

teknoloji düzeyi ve yenilikçi yönü,

2.Proje planı ve kuruluşun

altyapısının uygunluğu,

3.Proje çıktılarının

ekonomik yarara ve ulusal kazanıma

dönüşebilirliği.

TÜBİTAK

Başvurular, online 7/24 olarak, 365 gün

https://eteydeb.tubitak.gov.tr

• Proje

• başvuru

• değerlendirme

• karar

• izleme

• hibe ödeme

süreçleri PRODİS üzerinden yürütülmektedir.

https://eteydeb.tubitak.gov.tr

34

TÜBİTAK

1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı

Amacı

Özel sektör kuruluşlarının, Ar-Ge faaliyetlerini teşvik ederek, Ar-Ge yeteneğinin yükseltilmesine katkıda bulunmak.

Destek Miktarı

Temel destek oranı % 40 olacak şekilde, proje giderlerinin en fazla %60’ı hibe olarak desteklenmektedir. Başarıyla tamamlanan proje sahibi firma KOBİ ise, proje fikir sahibi araştırmacıya 7.500 TL teşvik ödülü

Destek Süresi

Proje bazında en çok 36 ay

Kimler Başvurabilir?

Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın ülkemizde yerleşik tüm sermaye şirketleri

35

TÜBİTAK

1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı

Amacı

KOBİ’lerin ikisi ortaklı olmak kaydıyla ilk 5 projesine(3+2) avantajlı bir şekilde destek sağlayarak Ar-Ge projesi yapmaya teşvik etmek.

Destek Miktarı

Proje bütçesi üst sınırı 500.000 TL,

Proje giderlerinin %75’i

Proje Hazırlama ve Hazırlatma Giderleri

Yeminli Mali Müşavir Giderleri

Başarıyla tamamlanan projelerde proje fikir sahibi araştırmacıya 7.500 TL teşvik ödülü

Destek Süresi

Proje bazında en çok 18 ay

Daha sonra…

1501 ve diğer destek programları ile devam edilebilir… 36

TÜBİTAK

1509 Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme

Programı

Amacı

Ülkemiz firmalarının EUREKA, EUROSTARS ve ERA-NET gibi işbirliği ağlarındaki Ar-Ge projelerine katılımını sağlamak.

Destek Miktarı

Proje bütçesi üst sınırı bulunmamaktadır.

Büyük firmalarda proje giderlerinin %60’ı

KOBİ’lerde proje giderlerinin %75’i hibe olarak desteklenmektedir.

Destek Süresi

Proje süresinde kısıtlama yoktur.

Kimler Başvurabilir?

Sektör ve büyüklüğüne bakılmaksızın ülkemizde yerleşik tüm sermaye şirketleri 37

TÜBİTAK

1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı

Amacı

Üniversite/kamu araştırma enstitülerindeki bilgi birikiminin, KOBİ ve büyük

her ölçekteki kuruluş tarafından ürüne/sürece dönüştürülerek

ticarileştirilmesini sağlamak.

Destek Miktarı

Proje bütçe üst sınırı 1.000.000 TL*, %75’i TÜBİTAK, %25’i KOBİ,

%60’ı TÜBİTAK, % 40’ı Büyük,

• Proje Bütçesine ek olarak; Proje Teşvik İkramiyesi 180.000 TL*

• Proje Kurum Hissesi 50.000 TL TÜBİTAK tarafından karşılanacak*

• 3 ay süreli TÜBİTAK tarafından karşılanacak 10.000 TL’lik fizibilite

desteği

Destek Süresi

Proje bazında en çok 24 ay

Kimler Başvurabilir?

Proje sonuçlarını Türkiye’de uygulamayı taahhüt eden KOBİ’ler ve büyük

ölçekli firmalar ile üniversite ya da kamu araştırma kurumları (yürütücü

kuruluş) ortak olarak başvurabilmektedir. * Üst sınırlardır.

38

TÜBİTAK

Yürütücü Kuruluş Üniversite/Kamu Araştırma

Kurumu

1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı

Müşteri Kuruluş (KOBİ veya Büyük

Ölçekli)

Mü

şteri Ta

leb

i

Proje Başvurusu

Te

kn

olo

ji T

ran

sfe

ri

KOBİ ise; Proje bütçesinin % 75’i,

Büyük Ölçekli Firma ise,

Proje bütçesinin %60’ı

Proje Teşvik İkramiyesi

Proje Kurum Hissesi

KO

Bİ i

se,

Pro

je b

ütç

esi

nin

% 2

5’i

Bü

yü

k Ö

lçe

kli

Fir

ma

ise

,Pro

je b

ütç

esi

nin

% 4

0’ı

Pro

je Ö

ne

risi 39

TÜBİTAK

1503 Proje Pazarları Destekleme Programı

Amacı

Üniversiteler, sanayi/ticaret odası veya ihracatçı birliklerin proje fikirlerini hayata geçirmek için düzenleyecekleri ortaklık arayışlarına yönelik etkinliklere finansal destek sağlamak.

Destek miktarı

2013 yılı için;

Ulusal düzeyde 25.000 TL,

Uluslararası katılımlı olması durumunda 30.000 TL

Kimler Başvurabilir?

En az bir üniversite ile;

Sanayi Odası, Ticaret Odası, Ticaret ve Sanayi odası, İhracatçı Birliğinden herhangi biri veya daha fazlasının katılımcı olmasıyla bu kuruluşlardan herhangi biri

40

TÜBİTAK

1511Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve

Yenilik Projeleri Destekleme Programı

Avantajlar nelerdir?

Sabit destek oranı:

• KOBİ (%75)

• Büyük Ölçekli (%60) Proje genel gider desteği

( %10 ek destek )

Komite kararı ile Yurtdışı Danışmanlık ve Hizmet

Alımı giderinin %20 sınırını aşabilmesi

Birden fazla ön ödeme (transfer ödemesi)

Personel maaşları için daha yüksek limitler

41

ÇPDK ÖN

İNCELEMESİ

Teknoloji

Grup Yürütme Komitesi

ÇPDK Değerlendirmesi

Hakem Değerlendirmesi

PROJE BAŞVURUSU

ÇAĞRI DEĞERLENDİRME KARAR

TÜBİTAK

Aşama 1

İş fikrinin projeye

dönüştürülmesi

Girişimcilik eğitimi

ve iş rehberi desteği

Aşama 2

Şirketleşme ve teknolojik

doğrulama

Teknogirişim Sermayesi Desteği

(100.000 TL; hibe)

Aşama 3

TÜBİTAK 1507 Destek Programı

(550.000 TL; % 75 hibe)

Aşama 4

Ticarileştirme

Proje pazarları, girişim sermayesi

şirketleri

İş

rehberi

desteği

BSTB Teknogirişim programını başarıyla

tamamlayan firmalar

Değerlendirme

PA

ZA

RA

GİR

İŞ

Değerlendirme

Değerlendirme

1512 Girişimcilik Aşamalı Destek Programı

42

TÜBİTAK

1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı

Amacı

Üniversitelerdeki bilgi ve teknolojinin, uygulamaya dönüştürülerek ticarileştirilmesi, üniversite ve özel sektör kuruluşları arasında işbirliği oluşturulması ve sanayinin ihtiyaç duyduğu bilgi ve teknolojinin üniversitede üretilmesine yardımcı olunması amacıyla faaliyet gösteren Teknoloji Transfer Ofisleri (TTO)’ni desteklemek

Destek Miktarı

İlk 5 yıl Temel destek oranı % 80 olacak şekilde, yıllık 1.000.000 TL,

İkinci 5 yıl için Temel destek oranı % 60 olacak şekilde, yıllık 1.000.000 TL

Destek Süresi

Destekleme süresi proje bazında 5 yıldır. Bu süre en fazla 5 yıl daha uzatılabilir (Toplam 1o yıl).

Kimler Başvurabilir?

Üniversiteler, üniversitelerin ortak olduğu şirketler, teknopark yönetici şirketleri, teknopark yönetici şirketinin ortak olduğu şirketler bulunmaktadır.

43

TÜBİTAK

1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme

Programı

44

Farkındalık, tanıtım,

bilgilendirme ve eğitim

Destek programlarına yönelik lojistik

hizmet

Proje geliştirme (üniversite sanayi

işbirliği)

Fikri Sınai Hakların yönetimi

ve lisanslama

Şirketleşme ve girişimcilik hizmetleri

TTO Hizmet Modülleri

Yükseköğretim kurumu

bünyesindeki birimler

Yükseköğretim kurumlarının ortak olduğu

şirketler

Teknopark yönetici şirketleri

Teknopark yönetici

şirketlerinin ortak olduğu

şirketler

Başvurabilecek Kuruluşlar

Destek süresi 5 yıl + 5 yıl

Destek Miktarı

Üst limiti yıllık 1.000.000 TL

Üst limiti yıllık 1.000.000 TL

Destek Oranı %80 %60

Destek Oranları

TÜBİTAK

Destek Kapsamındaki TTO’lar

Boğaziçi

Ege

Gazi

Hacettepe

Koç

ODTÜ

Özyeğin

Sabancı

Selçuk

Yıldız Teknik

45

Anadolu

Bilkent

Dokuz Eylül

Erciyes

Gaziantep

İstanbul

İstanbul Şehir

İstanbul Teknik

İYTE

Uludağ

TÜBİTAK

1514 Girişim Sermayesi Destekleme Programı

Amacı

Ülke ekonomisine katma değer sağlayabilecek nitelikte yenilikçi ürün ve teknoloji geliştirme ve üretme potansiyeli bulunan KOBİ ölçeğindeki Ar-Ge yoğun başlangıç firmalarının çekirdek, başlangıç veya gelişme aşamalarındaki finansman ihtiyaçlarının girişim sermayesi fonları aracılığıyla karşılanması

Destek Miktarı

-Fon büyüklüğünün en fazla %20’si TÜBİTAK tarafından hibe olarak karşılanır. Bu oran Bilim Kurulu kararı ile artırılabilir.

Fon büyüklüğünün en az %79’u özel yatırımcılar tarafından en az %1’i fon yöneticileri tarafından karşılanır. (Bu oranlar, TÜBİTAK’ın fona yaptığı hibe destek oranı esas alınarak belirlenir).

Desteklenen Fon Süresi

Yatırım dönemi :5 yıl

Çıkış dönemi: 7 yıl (en fazla 3 defa 1 er yıllık uzatma)

Fon Yatırımcıları Kimlerdir?

TÜBİTAK, özel yatırımcılar ve fon yöneticileri

46

TÜBİTAK

1601 Yenilik ve Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programı

Ar-Ge ve yenilik alanlarında sağlanan kamu desteklerinin daha etkin ve

verimli kullanılmasını sağlayacak mekanizmaların desteklenmesi ile ulusal

yenilik ve girişimcilik ekosisteminin geliştirilmesi hedeflenmektedir.

• Eğitim (proje yönetimi vb..)

• Mentörlük

• Kümelenme

• İş birliği ağları

• Proje pazarı

• Yatırım pazarı

Bu alanlarda çağrılar açılacak.

TÜBİTAK

1601 Yenilik ve Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programı: 1. Çağrı

1. «Üniversitelerde Girişimcilik Sertifika Programları Oluşturulması ve

Yürütülmesi» Çağrısı açıldı.

2. Çağrının amacı;

– Üniversitelerin, girişimcilik alanında Sertifika Programları başlatmasını

ve yürütmesini teşvik etmek

3. Başvuru yapabilecek kuruluşlar: Türkiye’de faaliyet gösteren yüksek

öğretim kurumları

Takvim:

1 Ağustos-1 Kasım 2013: Çağrı Başvuruları

25 Aralık 2013: Sonuç duyurulması

1 Şubat 2014: Destek başlangıcı

TÜBİTAK

1601 Yenilik ve Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programı: 2. Çağrı

1. «Özel Sektör Firmalarının Ar-Ge ve Yenilik Kapasitesini Artırmaya Yönelik

Mentörlük Mekanizması Geliştirilmesi ve Uygulanması» Çağrısı açıldı.

2. Çağrının amacı;

– KOBİ ölçeğindeki özel sektör firmalarının Ar-Ge ve yenilik odaklı faaliyet

yapabilme kapasitelerini artırmaya yönelik mentörlük mekanizmasının

geliştirilmesi ve uygulanması

3. Başvuru yapabilecek kuruluşlar: Türkiye’de yerleşik sermaye şirketleri ve

kanunla kurulmuş vakıflar

Takvim:

6 Aralık-7 Şubat 2014: Çağrı Başvuruları

Mart 2014: Sonuçların duyurulması

1 Nisan 2014: Destek başlangıcı

TÜBİTAK

Amaç Ülkemiz kaynaklı ulusal ve uluslararası

patent başvuru sayısının artırılması, gerçek

ve tüzel kişilerin patent başvurusu yapmaya

teşvik edilmesi ve ülkemizdeki patent

sayısının artırılması

50 1602 Patent Destek Programı

TÜBİTAK

1602 Patent Destek Programı

51

Ulusal Patent

Destekleri

Araştırma Raporu

Desteği

TPE TPE Araştırma ücreti

Rusya Patent Ofisi Rusya Araştırma

ücreti

İsveç, Avusturya,

Danimarka Patent Ofisleri 400.-€

İnceleme Raporu

Desteği

TPE TPE

1. İnceleme ücreti

Rusya Patent Ofisi Rusya

1. İnceleme ücreti

İsveç, Avusturya,

Danimarka Patent Ofisleri 400.-€

Patent Başvurusu Vekil Desteği 250.-TL

Ulusal Patent Tescil Ödülü 3.000.-TL

Ulusal Patent Tescil Vekil Ödülü 2.000.-TL

TÜBİTAK

1602 Patent Destek Programı

52

Uluslararası Patent Destekleri Başvuru ve Araştırma Raporu Desteği

İnceleme Raporu Desteği

Patent Ödülü

Uluslararası

Patent Destekleri

Patent Başvuru

Desteği

EPO 4.000.-TL

PCT 2.000.-CHF

JPO, USPTO 4.000.-TL

İnceleme Raporu

Desteği

USPTO 5.000.-TL

EPO 5.000.-TL

JPO 10.000.-TL

PCT üyesi diğer

ülkelere yapılan

başvuru

5.000.-TL

Patent Tescil

Ödülü

USPTO, JPO veya

EPO yapılacak her

bir tescil

10.000.-TL

TÜBİTAK

Firmalara Öneriler

Büyük ölçekteki işletmeler Ar-Ge merkezleri oluşturmalı

Üniversite sanayi işbirliği sürekliliği sağlanmalı

KOBİ’ler Ar-Ge birimi oluşturmalı, nitelikli personel çalıştırmalı

Gerektiğinde üniversitelerden, deneyimli yetkin kişi ve kuruluşlardan danışmanlık hizmeti almalı

Özgün ürün geliştirip üretmeli

53

TÜBİTAK

Teşekkürler…