mungkan de

w w w w

M u n g k a n D e H p a j i L e n S h a l a i A i A m y u Ta i S a g a h t e MUNGGA LAK JET NIR e v . D r . L a h p a i A w n g L i 2009

MUNMUNMUNMUNMUNGKAN DGKAN DGKAN DGKAN DGKAN DE HPE HPE HPE HPE HPAAAAAJI LENJI LENJI LENJI LENJI LENSHALAI AI AMYU TSHALAI AI AMYU TSHALAI AI AMYU TSHALAI AI AMYU TSHALAI AI AMYU TAI SAAI SAAI SAAI SAAI SAGGGGGAAAAA

hte

MUNGGA LAK JET NIMUNGGA LAK JET NIMUNGGA LAK JET NIMUNGGA LAK JET NIMUNGGA LAK JET NI

Ka lajang ai,

LahLahLahLahLahpai Apai Apai Apai Apai Awng Liwng Liwng Liwng Liwng Li{B.Sc (Q), M.Div, D.Min, Ph.D}

Dip shabra ai,

Hpaji Sut Htingnu

Yuzana 196, Myitkyina.

25 May 2009


w w w w

5. Ja gumhpraw lam hta sutsu ai kanu kawa ni,

mungdan a kanu kawa ni mung, hpaji lam hta maka

kap ai Ramma ni hpe, n gun jaw, lam madun

dingyang rai nga ga; dai the maren, hpaji hpe lu

sharin sai Ramma ni mung, anhte a Jinghpaw

mungdaw, karing karang re ai ginra ni de ap nawng

dawjau, tsawra myit madun let, manu dan ai hpaji

ni hpe shalai ginlen ai amyu tai wa saga law, ngu ai

hpe, nye a myit masin, kraw lawang, makam

masham, ma hkra hte madi shadaw dat nngai law.

Rev. Dr. N-Gan Tang Gun

KTC

33333

MALAMALAMALAMALAMALAWM NIWM NIWM NIWM NIWM NI

Numhtet Ga

Ga Nhpaw

Mungkan de hpaji len shalai ai amyu tai

saga

Tsawra myit a ningja Yesu Hkristu chyu sha

San htai

Nawku hpung hte laili laika magam bungli

Nye a wenyi hte sha dang di lu na ra ai

Grau sung ai de

Myu Wunpawng sha ni a matu myihtoi

Hosea a mungga

Karai Kasang shaga la ai hte lata la ai lam

Yawshu Laika

Hkristu ngu ai baw hta de da ai nawku hpung

1

4

6

22

51

62

74

84

94

104

113

134

Gabaw Laika Man

w w w w


NUMHTET GANUMHTET GANUMHTET GANUMHTET GANUMHTET GA

N dai Rev. Dr. Lahpai Awng Li a

MUNGKAN DE HPAJI LEN SHALAI AI

AMYU TAI SAGA HTE MUNGGA LAK JET

NI ngu ai laika buk hpe ngai hku nna hti ngut se ai.

Dai rai nna anhte KBC shingwang kata e shanu nga ai

hpung masha ji nban, ramma shayi shadang, kanu

kawa, du gyi salang, yawng de mung ndai laika hpe

marai hkum dek hti la lu na matu, madi shadaw len

shalai dat n ngai.

Ndai laika buk hta ka da ai Rev. Dr. Lahapai

Awng Li a matsun ga ni hpe lawu na hte maren, hkam

la lu ai lam sakse hkam dan mayu ai.

1. Ndai tsa ban 21 mungkan a hkrun lam de hkawm

sa nga ai Hkristan dinghku masha ni, Ramma shayi

shadang sha ni, amyu a kanu kawa, ningbaw ningla

ni hku nna, hpaji a manu dan ai hpe chye na hkam

la let Wuhpung wuhpawng hpe lam woi sa wa ra

sai;

2. Anhte Jinghpaw Wunpawng sha ni, Karai Kasang

a sut sin kaja tai wa saga. Sut masa bungli, ja

gumhpraw tam ai ni, ja gumhpraw a mayam n tai

nga ai sha, dai sut gan hpe hkam la ai hpang, hpaji

tam nga ai Ramma shayi shadang sha ni, hpang

hkrat nga ai anhte a wuhpung wuhpawng hpe rawt

galu kaba wa na bungli hta tatut jai lang akyu jashawn

sa wa ga;

3. Hpaji ngu ai hta, degree, janmau, Master, Doctoric

janmau law law lu hkra shakut ai mung kaja nga ai,

mungkan madang hpe shachyut ai bungli rai nga

ai; rai tim, tinang lu nga ai degree ni hpe wuhpung

wuhpawng a matu grai ra a hkyak nga ai hta jai

lang, daw jau akyu jashawn lu hkra mung shakut sa

wa ga;

4. Ja gumhpraw law law lu nga ai rai tim, hpaji janmau,

degree ni law law lu nga ai rai timung, tinang a

amyu masha ni hpe shinggan kau let, tinang a arawng

sadang, tinang a akyu a matu hpe chyu sha myit let

asak hkrung ai lam n galaw ga. Amyu hpe tsawra ai

masa, Karai Kasang hpe hkrit hkungga let, amyu

sha ni hpe shalawt ai bungli hta jai lang akyu jashawn

ra sai hpe, myit dum shangun nga ai.

11111 22222


w w w w

GGGGGA NHPA NHPA NHPA NHPA NHPAAAAAWWWWW

MUNGKAN DE HPAJI LEN SHALAI AI AMYU TAI

SAGA HTE MUNGGA LAK JET NI ngu ai n dai laika

buk hpe dip shapraw lu ai majaw Karai Kasang a chyeju

hpe na chying shakawn n ngai. Jinghpaw hku ka lajang

da ai laika buk ni law law ra nga ga ai ngu nna, tsun

gajai ai lam ni law law nga tim, anhte a wuhpawng hta

laika buk ni hpe dip shapraw ya ai wuhpung (publisher)

n nga ai majaw, atsam dat ka shalat lu ai ni law law nga

tim, ta tut n ka byin ai hpaji ninghklrin ni law law rai

nga ga ai. Laika buk ni dut shabra ya ai seng ni mung

n law shi ai sha n ga, laika mari hti sharawng ai ni

mung nau n law shi nga ga ai. Ndai zawn re ai yak

hkak lam ni a kata kaw nna, Karai Kasang a mying

ningsang grau dan hkung wa na kaw pyendin kaji sha

myi hku sha pyi shang lawm lu ai lam rai u ga, ngu

myit daw dan let n dai laika buk hpe ka lajang, dip

shabra dat ai re. Ya hpang na kashu kasha ni mung, n

dai zawn, shingran ningmu ni hpe ka shalat da ai laika

buk ni hta mahta nna, shanhte a ban prat hta grau

hkrak grau kaja ai shingran ningmu ni gin shalat lu mu

ga ngu nna mung yaw shada let, n dai laika buk hpe ka

lajang dat ai re.

N dai laika buk gaw KBC shang wang kata na

Ginwang & Buga hpung nkau mi hta len shalai ai hpaji

123123123123123 44444

w w w w


hte seng ai, laili laika hte seng ai, Karai mungga hte

seng ai lak jet ni hpe gumhpawn nna laika buk langai

hku ka shalat dai ai re. Anhte myu Wunpawng sha ni

Karai mungga lu la ai shaning 100 ning jan sai hte,

laika lu la ai mung shaning 100 ning jan sai re. Asak

hku yu yang kung sai re. Karai jaw da ai lak lai ai

htunghkying ningli, n hprang sut rai ni mung madu da

lu ai amyu ni rai ga ai. Yehowa gaw hpaji byengya

jaw nga ai ngu ai chyum ga hte maren hpaji lam hkum

sum hpa hta jan mau amyu myu lu gup da sai myu sha

ni mung law wa sai. Dai re ai majaw, Karai Kasang

anhte hpe chye chyang kung hpan shangun sai hpaji

ningli ni hte, anhte a htunghkying ningli lam ni, anhte

buga na n hprang sut rai ni a lam ni, anhte a Karai

masa (theology) ni, Karai jaw ya ai shaman chyeju ni

hpe sak se hkam len shalai ai mungga ni, mungkan de

len shalai jaw ra ai aten rai sai. Dai re ai majaw,myu

Wunpawng sha ni yawng a myit masin hta lahta na

lam ni hkawn hkrang wa let Karai Kasang lata la

ai myu Wunpawng sha ni ngu ai shingni maka hpe

mungkan de shadan shaleng lu wa u ga ngu yaw shada

let,

Rev. Dr. Lahpai Awng Li

Ningtau Jawng up (Hpaji)

Kachin Theological College

55555


w w w w

MUNGKAN DEMUNGKAN DEMUNGKAN DEMUNGKAN DEMUNGKAN DE

HPHPHPHPHPAJI LEN SHALAJI LEN SHALAJI LEN SHALAJI LEN SHALAJI LEN SHALAI AIAI AIAI AIAI AIAI AI

AMYU TAMYU TAMYU TAMYU TAMYU TAI SAAI SAAI SAAI SAAI SAGGGGGAAAAA

(2008-09 KTC Laili Laika komiti ni woi awn ai

laili laika hkaw tsun hpawng hta Rev. Dr.

Lahpai Awng Li hkaw tsun ai lak Jet)

I. Ga Hpaw

Mungdan langai (sh) amyu sha langai hte seng

ai maka (national identity) hpe gin shalat ai shaloi hpaji

byeng ya gaw ahkayk madung rai nga ai. Dai re ai

majaw, hpaji hparat hpe tsawra hkungga ai hte manu

shadan let, myu wunpawng sha ni a shawng lam maka

kaja hpe gin shalat la ra ga ai. Hpaji hparat hpe chye

madang dep ai hku rawt jat galu kaba wa na re.Hpaji

hte shingjawng nna nga pra ra nga ai n dai prat hta,

hpaji shalat (educare) hpe n gun dat yang she, myu

sha ni a shim lam, simsa lam, bawng ring galu kaba

wa na lam hte, mungkan hte shingdaw nna nga pra lu

ai lam ni, dinggrin wuhpung wuhpawng hta nga wa na

re.

III. Hpaji Hparat Hte Dai Ni Na Mabyin

1. Dai ni na prat hta masha law malawng gaw,

hpaji machye machyang hta sut gan ja gumhpraw hpe

grau manu shadan nga ma ai. Dai majaw, hpaji n hka ja

sai sha, dup shamak sut masa ring chying wa hkra

shakut ai ni malawng re. Sut gan ja gumhpraw she

hpaji hparat hta grau ahkyak ai ngu hkam la ai ni law

law re (rai tim nkau mi gaw lam amyu myu a majaw

hpaji n lu sharin hka ja mat ai sha, ja hpaga sha ga sha

ra mat ai ni mung W.P wuhpawng hta nga ai). Anhte

myit yu ra ai lam gaw, sut su ai ni nkau mi, sut gan ja

gumhpraw a mayam tai mat ai ni law law nga lai wa

sai. Sut gan ja gumhpraw hpe chyu ahkyak madung

shatai ai majaw prat hten mat ai ni, dinghku hten ai ni,

kyang lai len hten ai ni, shinggyim myit n rawng mat ai

ni, shingra tara maka hpe jahten ai lam ni, tinggyeng

akyu hta chyu machyu let myu hte mungkan hpe daw

jau mayu ai myit hkyet mat ai ni nga lai wa sai, dai ni

mung naw nga nga ai. N dai gaw, hpaji byeng ya a

99999 66666

w w w w


tsaw ra let zai ladat jaw jaw, jai lang chye yang she,

myu wunpawng sha ni, lawan dik ai hku, lam shagu

hta mungkan lahkam dep, galu kaba kunghpan ai amyu

tai wa na re.

II. Hpaji Ngu ai Hpa Rai Ta?

Hpaji ngu ai gaw chye chyang ai (sh) hparat

machye machyang (knowledge) hpe ngu ai re.

Shinggyim masha gaw moi chyaloi n hkoi kaw nna,

hpaji rawng ai masha tai wa na matu; mai kaja ai kyang

lailen shingni hpe masat na matu; jaw ang ai shinggyim

myit masa rawng na matu; ngwi pyaw simsa ai prat

hpe gaw de na matu; hpaji ningli lam (education) hte

sharin jahpat la ma ai.

Hpaji Ningli (education) ngu ai ga a lachyum

gaw shawng de woi ningshawng ai (to lead forth) ngu

ai re. Dai re ai majaw, hpaji ningli (education) magam

bungli gaw, hpaji hparat hkum sum hpa hpe, gin shalat

na masha ni hpe shalat shaprat ai magam bungli rai

nga ai. Sharin hkam la lu sai lam masa ni hta mahta

nna shi hte shi jaw ang ai hku chye jai lang na sha n-

ga, ningnan bai gin shalat chye ai atsam rawng wa

hkra, shalat shaprat ya ai lam rai nga ai.

John Dewey tsun ai gaw, hpaji ningli (education)

ngu ai gaw, langai hkrai kaw nga ai atsam ningja ni hpe

grau kung kyang wa na matu (developing present

capacities) hte, du na ra ai aten hta hkrak tup jaw ang

ai hku jai lang chye na matu (future by adequately

utilizing), hkyen lajang ya ai lam rai nga ai.

Plato tsun ai gaw hpaji ningli (education) gaw

tsaw ra hkungga ra ai hpe chye tsaw ra hkungga nna,

n dawng n yawt ra ai hpe n dawng n yawt chye na

matu; myitsu ai myit ningja rawng let mungkan hta

asak hkrung na matu shalat ai lam re. Dai hpaji ningli

(education) gaw shinggyim wuhpawng shagu a mung

masa,sut masa,shinggyim nga pra masa ni a ahkyak

lam madung re. Shingyim wuhpawng langai a rawt jat

galu kaba wa ai (sh) hten za mat wa ai lam gaw, dai

wuhpawng a hpaji hparat hpe kade tsaw ra manu

shadan chye ai ngu ai lam a ntsa madung ai, nga ai.

Aristotle tsun ai gaw Hpaji ningli (education)

gaw sawn dinglik ai atsam (reason of intelligence) grau

nga wa hkra shaman shakyang ya ai lam rai nna, hpaji

byengya/machye machyang (wisdom) kung hpan wa

na matu hpaji ningli (education) hte sharin shalat ya ra

ai, nga ai.

Dai re ai majaw, shinggyim masha a myit masin

hte hkum hkrang kunghpan galu kaba wa na lam a

matu sha n-ga, simsa ngang grin ai wuhpawng,sut masa

ngang grin ringchying ai wuhpawng, tai wa na matu

hte, zai ladat hpaji lai masa ningnan ni hpe gin shalat ai

lam ni ma hkra gaw hpaji ningli (education) kaw mahta

nga ai. Langai hkrai a hpaji machye machyang rawt jat

kunghpan wa jang she shingyim wuhpawng mung prat

77777 88888


w w w w

shingni maka rai nga ai, ngwi pyaw sim sa ai asak

hkrung lam hte rawt jat galu kaba wa na a shawng lam

shim lam hpe n jaw ya lu ai, ngu ai hpe mu mada

shangun nga ai. Karai masa hku yu yang mung Karai

Kasang a sut sin kaja n tai lu ai hpe mu lu ga ai.

2. Hpaji a manu hte madang hpe n chye na ai

shawa masha ni grai naw law nga ai. Hpaji hpan kade

nga ai, ganing re ai subject (sh) area hpe hka ja nna,

kaning re ai magam bungli ni hkan, daw jau na matu

langai ngai sharin hka ja wa ai ngu ai hpe n chye ai. Dai

re ai majaw ganing re ai shara kaw asung jashawn jai

lang ra ai ngu ai hpe n chye ai. Dai majaw, specialist

hku master (sh) doctric madang sharin sai ni hpe, shi

madung dat hka ja wa ai area hte nau n seng ai shara

hta jai lang ai lam ni byin nga ai. Hpaji ninghkrin wa,

dai tinang sharin wa ai area kaw aten hpring n daw jau

ai majaw, dai area a kyung kyang jat wa na a matu prat

ban hku hpanghkrat ngam nga ai lam ni, wuhpung

wuhpawng hta byin nga ai, hpe mu lu ai. Ga shadawn,

history hte master (sh) Ph.D ngut ai wa hpe chyum

jawng kaw aten hpring hku jai lang kau jang, shi labau

sawk sagawn ninghkrin langai galaw ra ai W.P sha ni a

ginru ginsa hte seng ai, htunghkying hte seng ai labau

ni hpe sawk sagawn, ka shalat let mungkan de tang

madun len shalai na lam hta ningra mat na sha re.

Chyum jawng kaw gaw aten daw chyen history hte

seng ai subject hpe sharin lawm yang ram na re. Dai

knowledge employees) tai wa hkra galu kaba kunghpan

ai mungdan ni shakut nga ai ten re. Bawnu atsam hta

mahta ai bungli masha (knowledge employees) law

law nga ai wuhpawng she, mung masa sut masa,

shinggyim nga pra masa ni ring chying na re.

V. Du Na Ra Ai Aten Na W.P Sha Ni A Hpaji

Masa Hte Shawng Lam Maka

A. Koi gam ra ai sat lawat

1. Hpaji chye ai hte sha n ngut ai, hpaji rawng ai

(sh) hpaji byengya nga ai masha, ni law law nga wa

hkra myu sha ni hpe shalat la mat wa ra sai. Ga

shadawn, lagut gaw lagu ai hpaji hta kungkyang na re.

Lagu ai hpaji hta kungkyang tim hpaji rawng ai wa n

rai nga ai. Degree kaba kade myi lu tim, wuhpawng

wuhpawng a shingma hta kabye nna tinang hte tinang

a kashu kasha jinghku jingyu a tinggyeng akyu a matu

sha zai ladat shaw ai, atsam dat ai, hpaji hte ahpyawp

masu (kaling kachyit) rai masha wa (sh) wuhpawng

hpe grit nyem mat wa shangun rai yang gaw, dai wa

mung hpaji chye tim, hpaji rawng ai wa n rai nga ai.

Hpaji ji rawng ai wa ngu ai gaw tinang chye da ai hpaji

hpe kaga ni hpe bai gam ya ai wa, tinang a hpaji hte

masha wa (sh) wuhpawng rawt jat kalu kaba wa hkra,

tsawra myit hte daw jau ai wa rai nga ai. Tinang a

tinggyeng lam ni (private sentiments) hpe sha machyu

1313131313 1010101010

w w w w


hte maren, Philosohpy hte master (sh) Ph.D ngut ai

wa hpe mung, shi philosopher langai hku nna W.P sha

ni a matu galaw ang ai, W.P sha ni a philosophy hpe a

tsawm sawk sagawn ka jahtuk let mungkan de len shalai

na lam, jawm n gun jaw,shatsam yang gaw, W.P sha

ni a philosophy hpaji hpe mungkan de len shalai ya lu

ai lam langai rai wa na re.

Chyum hpaji ni kaw mung, kadai gaw gara area

kaw wa daw jau na matu sharin hkam la wa ai hpe

hpung shawa ni chye na ra ai. Doctric degree nga jang

mung, ganing re ai doctor degree gaw ganing re ai

magam bungli hta shachyen nna daw jau na matu re

hpe, hpung shawa chye da ra ai. Ga shadawn, D.Min

(Doctor of Ministry) degree hte D.Miss (Doctor of

Missiology) degree program ni gaw chyum jawng kaw

sharin sara galaw na ( academic teaching) a matu design

galaw ai degree program ni n re (ganing n chyum gadai

n nga ai aten jahkring gan kapa ya na matu gaw lang

ma ai). D.Min gaw tatut sasana bungli (practical area)

hpe church (sh) organization kaw hkrang shapraw woi

awn na matu design galaw ai degree program re. D.Miss

gaw mission field na matu san san design galaw ai

degree program re. Church (sh) organization a mission

director galaw rai sasana masing ni woi jahkrat rai woi

awn na matu design galaw ai degree re. Th.D (Doctor

of Theology) degree gaw chyum jawng ni kaw na jaw

ai tsaw dik ai degree re. Chyum jawng kaw professor

galaw na matu sha n rai, organization hkan ningbaw

ningla tai na matu yaw shada nna design galaw ai degree

re. Karai masa hte seng ai Ph.D (Doctor of Philosophy)

degree gaw University (chyum jawng nkau myi mung

jaw ai) kaw nna jaw shagrau ai mungkan hta tsaw dik

sai degree re. Chyum jawng (sh) secular University

hkan professor galaw na matu sha n rai wuhpung

wuhpawng (organization) hpe woi awn ningbaw ningla

tai na matu design galaw ai degree re.

3. Mai gan de bungli sa galaw ai myu W.P sha

ni mung law malawng gaw yu maya bungli shangun

ma magam hpe galaw let gumhpraw tam nga ai hpe

mu lu, na chye lu ai. Hpaji lama ma hta kung kyang

nna, dai hpaji hta mahta let magam bingli galaw ai ni, n

law la nga ai. Mungkan hpe hpaji gam, ginlen jaw ai

madang hku daw jau lu ai, madang de du wa ra sai.

IV. Galai Shai wa nga ai mungkan masa

Dai ni na prat gaw jak hpaji kunghpan lam

(technological development) ntsa mahta nna, shingyim

atsam ningja (human resource) kung hpan wa hkra

shalat nga ai prat re. Masha n-gun hpe mahta ai kaw

nna, jak n-gun hta mahta ai de; jak n-gun hta mahta ai

kaw nna jak hpaji (technology) de galai shai wa ai prat

re. Yu maya shinggyim masha kaw nna machye

machyang kung ai hpaji nighkrin ni law wa hkra, bawnu

atsam hta mahta ai bungli masha (a society of

1 11 11 11 11 1 1 212121212


w w w w

ai myit jasat ni hpe koi gam let, wuhpung wuhpawng

myit masa (public spirit) rawng ai ni law wa hkra shalat

ra ga ai.

2. Hpa ji shakut nga ai dai ni na ramma ni, hpaji

hparat hpe hka ja ai hta hpaji hpe tsaw ra let, sari sadang

nga ai hku, lam jaw ang ai hku hka ja la ra ga ai. Hpaji

sharin na ahkaw ahkang lu na matu, masu magaw,

hkalem hkalau, kat hpa yat hpa ladat hte shakut ai myit

jasat ni hpe koi gam ra ai. Dai gaw, grit nem ai (sh)

grai naw madang nyem ai myit sat lawat re. Myit mang

hpaji (philosophy) n nga ai masha a sat lawat re.

Wuhpawng hta tara rap ra lam n nga wa shangun ai,

kahkyin gumdin lam hten shangun ai, n pyaw n ngawn

lam ni byin pru shangun nga ai. Tinang hkum tinang

manu shadan nna, sari sadang hte Karai Kasang hpe

kam hpa manoi let masha hpe (sh) mungkan hpe daw

jau na ngu ai myit jasat hte hpaji hpe hka ja la ra ga ai.

3. Globalization a majaw, mungkan gaw shani

shagu ngu na wa grai kyin let shachyut sha ra ai

mungkan tai wa nga ai. Hpungtang hpaji (science) hte

jak hpaji (technology) ni ningnan gin shalat ai law wa

ai hte maren, kun rai kaja shapraw ai lam grai madang

tsaw wa, grai lawan ai hku lu shapraw wa ai prat re.

Japan, Singapore, USA,England zawn re ai mungdan

hkan na masha ni, maga myi de bungli kaja lu na matu

hpaji sharin shakut rai, maga myi de gaw pu kan a

ai hku lu la mai ai shani she chye la lu, hka ja la lu na

masa nga ai. Dai re ai majaw, myu W.P sha ni gara hku

jawm hkyen lajang let, atsam ningja nga ai ni yawng

(matsan & lu su) jawm hka ja lu hkra zai ladat jawm

shaw ra sai. Dai ni, ramma ni law law wa galu kaba

rawt jat mayu let mare kaba hkan, maigan mungdan ni

hkan hpaji hka ja nga ai ni, hpaji hka ja lu hkra shakut

nga ai ni law law nga wa sai. Grai yu kabu hpa re. Rai

tim, n law la ai W.P ramma ni sha dai ahkaw ahkang

hpe lu la nga ma ai. Ja gumhpraw lam hta dut dang ai

majaw, hpaji n lu hka ja ai ni; bawnu grai kaja tim (sh)

laika grai ram tim matsan ai a majaw hpaji kaba n sharin

la lu ai ni law law re. Dai ramma ni myit daw let wam

dam nga ai ni law law re. Kadai lit la na? Dai ni nawku

hpung ni sha n rai, myit rum ai, sut su ai, hpaji

chyechyang sai ni wuhpawng jawm hpaw nna, hpaji

shakut mayu ai ramma ni a matu pawn ba sharawt la

ra saga ai. Ga shadawn, English laika hte ga hpe manu

n la ai sha jawm sharin ya ai wuhpung jawm hpaw ai

lamang, mungkan na jawng ni a jahpan hte scholarship

jaw ai wuhpawng ni a jahpan ni hpe tam sawk len

shalai ya ai lamang, dai ni hte matut mahkai ya ai

lamang, manu hkyam sa ai hte internet lang nna hpaji

sawk la na internet ginra ni hpaw ya ai lamang, etc., ni

galaw mai nga ai. Ramma ni myit masa san tsawm

nna, hpaji chye ai ni law wa magang, myu W.P sha ni a

1717171717 1414141414

w w w w


matu bungli galaw shakut rai madu jan madu wa, kanu

kawa hte kashu kasha, kahpu kanau jinghku jungyu

shada hkrum lu ai aten nau n nga wa ai. Masha gaw

jak rai zawn re ai myit jasat rawng wa na tsang ra ai.

Shinggyim masha langai tai nga ai a nam chyim, dinghku

kata, makyin jinghku, myu sha shada mahku mara tsaw

ra myit madun hkat ai htung hkying ningli ni mat wa

mai ai hpe dum ra ga ai.

B. Masing Jahkrat Sa Wa Ra Ai Lam Ni

1. Hpaji machye machyang gaw hpaji

ningli hkum sum hpa hpe sawk sagawn chye na

la shangun nga ai. Hpaji hparat chye chyang

kunghpan ai hta hkan nna, masha a manu hpe daw

dan ai ban prat rai sai. Mungkan a prat masa gaw

hpaji hpe manu shadan let prat pra ai prat, hpaji

hta mahta nna asak hkrung ra ai prat de shanang

sa wa nga sai. La hka kade lu na ngu ai ntsa hpaji a

manu hpe n daw dan ai sha, hpaji machye machyang

gaw amyu a gam maka kaja hpe shalat ya lu ai a lam

madung re hte, ngwi pyaw sim sa ai asak hkrung lam

hte rawt jat galu kaba wa na a shawng lam shim lam

hpe jaw ya lu ai hpe myit dum let, hpaji byengya hpe

manu shadan tsaw ra chye ai ni, hpaji kaba chye ai

ni law law pru wa hkra lit la ra saga ai. KBC hku,

Ginwang hku, Buga hpung hku (sh) myit rum ai ni

wuhpung jawm hpaw ai hku ladat amyu myu shaw let

jawm gun hpai ra sai. Ga shadawn, hpaji hparat amyu

myu a lam hte, de a jai lang mai ai, manu dan ai lam ni

hpe shi ga gin len ya ai lamang ni; maigan mungdan

shagu de du nga ai W.P sha ni scholarship fund jawm

tawn let ningtawn ai, master (sh) doctric lung ai ni hpe

garum ya ai lam ni; myu kaji ni hpe sharawt shatsaw la

na myit lawm ai sahti ni, jawng ni, wuhpung ni hte

matut nna myitsu let myu a matu daw jau mayu ai

ningtawn ai myu sha ni hpe hpaji kaba lawan chye la lu

hkra shalat la ra saga ai.(Japan du W.P sha nkau myi

jawm pawng nna Kachin uplift society wuhpung jawm

hpaw let MC lung ai W.P ramma nkau myi hpe ja

gumhpraw hku garum shingtau pawn ba la nga ma ai.

Grai kaja ai masing re).

2. Lu su ai ni hte matsan ai ni a lapran na hpaji

hka ja la lu ai masa shai wa ai hpe rap shara ra ai.

Mungkan hta shani shagu ngu na wa, ningnan lama ma

hpe sawk sagawn lu let, gin shalat ai zai ladat hpaji lam

ningnan ni pru wa nga ai. N dai zawn hpaji ninghkrin

ni sawk sagawn mu tam da sai zai ladat hpaji ni gaw

manu hpu hpu jaw nna she chye la lu, hka ja la lu ai

majaw , lu su ai ni sha shawng lu chye la, hka ja rai

akyu hkam sha lu nga ma ai. Matsan ai ni gaw shaning

grai na ai shaloi, dai zai ladat hpaji ni manu hkyam sa

1515151515 1616161616


w w w w

shawng lam maka grau kaja tsawm htap wa magang

rai na re.

3. Hpaji sutdek hpung (think tank) ni hpaw nna,

myu hpe, mungkan hpe daw jau ra sai. Myit ningmu

rum ai ni jawm hpawm nna, myu hpe makawp maga

ai, mungkan hta tsaw ra myit, tara rap ra ai lam hte

simsa lam (love, justice and peace) nga wa hkra

wuhpung hpaw let daw jau saw a ra ga ai. Dai ni byin

nga ai W.P ginra a mung masa sut masa, hpaji masa,

shinggyim nga pra masa ni hpe sawk sagawn let,

shawng lam shingran ni woi jahkrat, ladat ningnan ni

woi shapraw re ai wuhpawng ni hpaw ra sai. Ga

shadawn, tara masa kung kyang ai ni wuhpung jawm

hpaw nna, myu sha ni tara masa lam hku jasam ni a roi

sha, n tara ai hku amyat htuk sha ai kaw na makawp

maga la mai ai hte, tara masa ni hte seng nna tara rap

ra ai lam, anhte a ginra hte thuk manu ai tara u pade ni

hpe gin shalat mat wa yawng mai kaja nga ai.

4. Ya kaw nna pyi, W.P ginra gaw ja hpaga nau

ra rai wa nga sai. Kade daram W.P sha ni ja hpaga gin

shalat ai hpaji, hpaga ga ai ladat hpaji, kun rai len shalai

ai hpaji ni hpe chye da ai, hka ja nga ga ai ngu ai gaw,

W.P sha ni a du na ra ai aten na sut masa ring chying

lam hpe hkrang shapraw ya na lam madung rai nga

sai.

3. Karai Kasang gaw hpaji byeng ya jaw

nga ai. Karai shaman chyeju hta mahta

nna, hpaji byengya hpe tam let W.P myu

sha ni rawt jat galu kaba sa wa ga.

4. Karai Kasang jaw da ai labau

htunghkying ningli, shingra sut rai ni a

lam ka jahtuk let mungkan de hpaji len

shalai jaw saga.

Madi shadaw ai laika ni

1. John W. Riggs, Postmodern Christianity

(New York: Trinity Press International,2003).

2. Paul Matheny, On the Genealogies and

Geographies of Philosophical and

Theological Thinking: An Introductory Text

(Manila: New Day Publishers,2006).

3. Ignatius Yarza, History of Ancient Philosophy

(Manila:Sinag-tala Publishers, Inc, 1994).

4. qef;vGif? urmhawG;ac:&SifBuD;rsm;? (&efukef ? tm;rmefpmay? 1999)

2 12 12 12 12 1 1818181818

wwuww

w w w w


5. Hpaji hpan shagu hta ningtawn ai, mungkan

madang hku chye chyang ai experts (sh) specialists ni

law law, nga wa hkra masing jahkrat let, myu hte

mungdan hpe gaw sharawt sa wa ra ai. Ga shadawn,

computer kung ai mung nga ra, tsi sara wun mung nga

ra, nam kawn hpaji ninghkring ni mung nga ra, engineer

mung nga ra, n bungli gau ninghkrin ni mung nga ra,

etc. ga ai.

C. Mungkan De Hpaji Len Shalai Ai Amyu Ni

Tai Shaga

Dai ni gaw, myu W.P sha ni hta hpaji janmau

degree kaba ni hpe gup la lu ai, hpaji du ni (hpaji

ninghkrin) law wa sai majaw mungkan hpe bai daw jau

ra sai. Karai jaw da ai shingra sut rai ni hte, htunghkying

ningli ni hpe prat dep zai ladat hpaji ni hte sawk sagawn

rai, len shalai jaw ra ai aten rai sai. Mungkan masha ni

gaw, myu W.P sha ni a labau, htunghkying, myit hkawn

masa, shinggyim nga pra masa, Karai masa lam ni;

W.P buga a hpun kawa, du sat, sut nhprang rai ni a

lam hka ja la mayu nga sai. Galoi dai lam ni hpe

mungkan de len shalai jaw na kun nga ala nga ma ai.

Ga shadawn, dai ni na ban prat gaw ngwi pyaw

simsa lam hpe gaw gap ai prat ( the preservation of

world peace) rai nga ai. Myu W.P sha ni a kinship

system, kahpu ganau, mayu dama masum rai tim

langai sha hku hku sha ai, jasam ngu ai n nga ai

htunghkying ni hpe mungkan de len shalai jaw lu yang

mungkan simsa lam a matu jai lang mai nga ai.

Lungseng a lam hpe azin ayang ka jahtuk len shalai ai

hpe hti hka ja la mayu ai mungkan masha ni law law rai

nga ma ai.

Anhte a labau, htunghkying, myit hkawn masa,

shinggyim nga pra masa, Karai masa lam ni; W.P buga

a hpun kawa, du sat, sut nhprang rai ni a lam ni ka

jahtuk nna, mungkan de len shalai ai lam gaw Hpan

madu Karai Kasang a lata amu ni hpe hpe sak se hkam

dan ai lam mung rai nga ai. Anhte lu da ai (Karai Kasang

jaw da ai) hpaji sut dek hpaw nna, mungkan de hpaji

ningli ni len shalai jaw saga.

Ga Hpung Dim

1. Hpaji hpe manu chye shadan ai hte

hpaji hta mahta nna asak chye hkrung

ai amyu ni tai sa wa saga.

2. Hpaji byeng ya gaw myu a sari sadang

hpe shatsaw ya lu ai sha n ga, myu a

shawng lam maka kaja ni hpe gin shalat

ya lu ai hte, mungkan madang dap ai

myu ni tai wa hkra woi ningshawng lu

ai hpe myit dum let, shawng lam a matu

shajin shakut sa wa saga.

1919191919 2020202020


w w w w

TSAWRATSAWRATSAWRATSAWRATSAWRA

MYIT AMYIT AMYIT AMYIT AMYIT A

NINGJNINGJNINGJNINGJNINGJAAAAA

YESUYESUYESUYESUYESU

HKRISTUHKRISTUHKRISTUHKRISTUHKRISTU

CHYU SHACHYU SHACHYU SHACHYU SHACHYU SHA

Jesus Christ

Perfect love

Yawhan 3:16; Roma 8:35; I Kor 13:13; I Yawhan 4:8

(April 3-5 laman galaw ai Man Maw Ginwang a

mung shawa zuphpawng hta Rev. Dr. Lahpai Awng

Li len shalai ai lakjet re)

I. Yesu Hkristu Gaw Kadai Rai Ta?

Yesu Hkristu gaw Karai Kasang a lam hte, Shi a

sharawng awng ai lam ni hpe hpawdan hpyan dan ai

wa re. Shi gaw:

ai lam hpe shawng tam ai lam rai nga ai (Mahte 6:33).

Karai Kasang a mungdan ngu ai gaw Karai Kasang up

hkang ai shara re. Yesu gaw Karai Kasang a up hkang

ai lam hpe, shi a asak hkrung lam hta tsep kawp hkam

la ai wa re. Shi hpe kam sham ai ni mung Karai Kasang

a up hkang ai hpe hkam la nna asak hkrung na hku

tsun sharin wu ai. Dai majaw, Yesu sharin ya ai kyu

hpyi ga hta, Na a mungdan du wa u ga (Na a up

hkang ai lam, nye a asak hkrung lam hta du wa u ga)

ngu hpyi shangun ai re. Dinghpring ai lam ngu ai gaw

Karai Kasang a hpung shingkang atsam ningja ni langai

hkrai a asak hkrung lam hta dan hkung wa hkra, shagrit

shanem let marin marit ai lam rai nga ai. Yesu shi nan

mung Shi a asak hkrung lam Kawa Karai Kasang ra ai

hku rai u ga ngu, galoi mung kyu hpyi ai re {ga

shadawn- ndai gawm ngai kaw nna shalai lu yang gaw

shalai kau ya rit, rai tim ngai ra ai hku n rai nang ra ai

hku rai u ga ngu akyu hpyi ai (Mahte 26:39)}. Lahta

na lam ni hpe ginchyum nna, Karai Kasang hpe tsaw

ra ai ngu ai gaw, Karai Kasang chyu sha teng man ai,

hkrung nga ai Karai re ngu kam ai; Karai Kasang hta

lai nna, kaga hpara shaje n nawku ai; Karai Kasang

hpe hkrit hkungga ai; n gup aga hku, sat lawat hku

Karai Kasang a man e shagrit shanem let asak hkrung

ai, Karai Kasang a hkang da ai ga matsun ni hpe tsaw

ra myit hte madat mara hkan sa ai lam re. Shani shagu

na asak hkrung lam hta Karai Kasang hpe chyu sha

2525252525 2222222222

w w w w


1) Shawng ningpawt kaw nna Karai Kasang rai nna,

shinggyim hkum hkrang dagraw let shinggyim

masha ni hpe yubak a ningsin hta na hkye la na

matu mungkan ga de du sa ai wa re (Yawhan 1:1-

5).

2) Yawng mayawng hpe hpan da ai wa re (Yawhan

1:3; Kolose 1:16-17).

3) Tsaw ra ai wa re (Yawhan 3:16, I Yawhan 4:8).

4 Yubak nlang hte hpe raw dat kau ya ai wa re (I

Yawhan 1:7).

5) Htani htana (mani, daini, htawm hpang prat) a

hkrung nga ai wa re (Hebre 13:8; Shingran laika

21:6).

6) Tsadan hte si du hpe awng dang ai wa re (I Korinhtu

15:3-4; Yawhan 11:25-26).

7) Mungkan hpe awng dang ai wa re (Yawhan 16:33).

II. Yesu Madun Lai Wa Sai Tsaw ra Myit Ningja

Ni

Yesu gaw shi a Karai shingni ningja hpe

dinghpring ai lam hte tsaw ra myit hta mahta nna

shadan shadawng wu ai. Shi gaw 1. Chyoi pra ai Wenyi

hte shangai ai hkam la ai (Yawhan 3:3). Chyoi pra ai

Wenyi a n gun atsam hte she Karai Kasang sharawng

awng ai asak hkrung lam hta hkawm sa ai (Luka 4:18-

19). 2. Myit masin kraw lawang kata chyoi pra san

seng ai (Mahte 5:21-30). 3. Shinggyim masha shagu

hpe manu shadan ai. Shinggyim masha gaw du sat du

myeng ni hta grau manu dan ai, mungkan ting hta garau

manu dan ai (Mahte 12:12; Marku 8:36) hku yu let

tsaw ra ai.Yesu manggang kap ai ni (Mahte 8:1-4) hpe

tsaw ra ai hte shinggyim wuhpawng hta bai shang lu

na matu shamai shatsai ya ai. Shut hpyit nga ai masha

num hpe mung tsaw ra ai myit hte mara raw dat ya ai

hte yubak lam kaw nna shalawt la ai (Yawhan 8:3-11).

Ma ni hpe mung tsaw ra manu shadan ai (Marku 10:13-

16). Yesu shi hpe tsaw ra ai ni hpe sha tsaw ra ai n rai,

mungkan shinggyim masha yawng hpe tsaw ra ai wa

re. Karai Kasang hpe n tam ai, n kam ai, Karai Kasang

a tsaw ra myit hpe ndang kau ai ni hpe mung tsaw ra ai

wa re.

A. Karai Kasang Hpe Tsaw Ra Ai Lam

Karai Kasang hte shinggyim masha shagu hpe

tsaw ra ai lam hpe kaba dik ai hkang da ai tara hku

Yesu shadan shadawng dan nga ai (Mahte 5:44-47;

Luka 6: 27-36). Karai Kasang hpe na a myit kraw

lawang mahkra hte, na a myit masin mahkra hte, na a

myit mang mahkra hte nang tsaw ra lu na ndai, ngu

nna dai hpe grau kaba ai hkang da ai ga re ngu, shi nan

Karai Kasang hpe tsaw ra ai hte shi hpang hkan ai ni

mung Karai Kasang hpe tsaw ra na matu tsun sharin

wu ai (Mahte 22:37). Karai Kasang hpe tsaw ra ai ngu

ai gaw, Karai Kasang a mungdan hte Shi a dinghpring

2323232323 2424242424


w w w w

kam hpa manoi manat let nawku ai, shagrau shatsaw

ai, shakawn kungdawn ai, Karai a magam hta kabu

gara ai myit hte ap nawng daw jau ai, myit mang tsun

shaga asak hkrung ai lam yawng gaw Karai Kasang a

hpung shingkang hpe shadan shadawng ai, lam ni rai

nga ai.

B. Shinggyim Masha Hpe Tsaw Ra Ai Lam

Karai Kasang hpe tsaw ra ra ai ngu tsun ngut ai

hpang, Yesu gaw, Na a htingbu wa hpe, na a hkum

hte maren nang tsaw ra lu na ndai ngu hkang da ai re.

Dai hpe Luka 10:23-37 hta tara sara langai Yesu na a

htingbu wa hpe na a hkum hte maren tsaw ra u ngu ai

tara hpe tsun dat ai shaloi, dai wa gaw nye htingbu

wa gaw kadai wa rai na a ta? ngu nna Yesu hpe bai san

ai shaloi, Yesu kaja ai Samari ga shadawn hte sang

lang dan ai re. (Masha langai mi Yerusalem mare nna

Yerihko mare de yu wa yang, damya hkrum wu ai: dai

ni gaw shi a hpun palawng raw kau nna, nhtum nni di

kayat nhtawm, ganoi noi si sayang she, kau da nna wa

mat ma ai. Shaloi hkinjawng langai mi dai lam hku

hprang hkrup nna, dai wa hpe mu jang, koi kau da wu

ai. Dai hte maren, Lewi masha langai mi mung dai

yang du nna, dai wa hpe mu jang, koi kau da wu ai.

Samari masha langai mi mung dai lam sa wa yang, dai

wa kaw du nna, shi hpe mu jang, matsan yu dum ai

hte sit sa nna, shi a nma ni hta namman hte tsabyi ru

kaw shi sa shingbyi nga ai. Dai wa mung shi a prang

ga de shi hpe wa rem shangun dat wu ai. Shaloi shi

gaw, wa ni sha ai shapre kawp hte pyi, shi a kan jahkru

mayu ti mung, gade ai mung n jaw sha mu ai. Shing rai

shi myit dum yang, Nye wa a shabrai sha ai ni gade

wa n taw n tsang muk sha lu nga ma hka! Ngai wa

gaw ndai yang e kawsi kyet ai hte hten bya magang wa

nga nngai. Ngai rawt nna nye wa kaw wa n htawm, Wa

e, sumsing lamu a man e mung, na a man e mung, ngai

shut ni ai. Ya kaw nna, na nsha ngu na, ngai n ging n

dan nngai: na shabrai sha ai masha langai mi zawn

ngai hpe tawn da e law, ngu na we ai, nga ai. Shingrai

shi rawt sa wa nna, kawa kaw du wa ai. Shi tsan tsan

naw rai nga yang, kawa gaw shi hpe hkap mu ai hte

matsan yu dum nna, gat sa n htawm, kasha a du hta

noi ginshum let, shi hpe a pup wu ai. Shaloi kasha

gaw, Wa e, sumsing lamu a man e mung, na a man e

mung, ngai shut ni ai: ya kaw nna na nsha ngu na ngai

n ging n dan nngai. Na a shabrai sha ai masha langai

mi zawn, ngai hpe tawn da e law, ngu nna kawa hpe

tsun nem wu ai. Kawa chyawm gaw shi a mayam ni

hpe, reng htum ai hpun palawng alawan la sa nna, shi

hpe jahpun ya maru; shi a lata hta lachyawp chyawp

ya maru; lagaw hta kyepdin din ya maru; kawn tawn ai

dumsu kasha mung la sat mu; shingrai anhte kabu kara

ai hte lu sha nga ga; hpa majaw nga yang, ndai ngai

sha gaw si mat sai, ya bai hkrung sali ai; mat mat sai

2929292929 2626262626

w w w w


bun nhtawm, ahkyeng kayawp wu ai: shi a lawze hta

mung dai wa hpe shajawn nhtawm, manam nta langai

mi de lakawn wa nna, lajang ya wu ai. Hpang shani e

shi gumhpraw lap lahkawng shaw nna, dai manam nta

madu wa hpe ya let tsun wu ai gaw, ndai wa hpe yu

lajang ya e; shi a majaw nang jan ma ai made gaw, ngai

bai wa jang she, nang hpe wa wa na de ai, ngu da wu

ai. Dai masha masum hta damya hkrum ai wa hte

htingbu daw ai wa gaw, kadai mahtang re ai, ngu nna

nang myit n ta? ngu nna htan wu ai. Dai tara sara gaw

dai wa hpe matsan dum ai wa re ai ngu wu ai. Yesu

gaw, nang mung dai zawn wa galaw u, ngu nna shi

hpe tsun dat wu ai). Yesu shi nan mung shinggyim

hkum hkrang hku asak hkrung ai aten hta matsan

mayan, ru yak jam jau hkrum ai ni yawng hpe tsaw ra

myit hte shamai shatsai, jaw lu jaw sha ai re. Dai hta

sha n ga Yesu gaw, `Yubak lu ai ni hte hpyen ni hpe

mung tsaw ra ra ai hku sharin ai re. Htingbu wa hpe na

hkum hte maren tsaw ra u ngu ai gaw, tinang a akyu

hpe shagyawm kau nna, manang wa a akyu a matu

garum shingtau let daw jau ai lam rai nga ai. Tinang a

tinggyeng hpe machyu nna asak hkrung na matu n rai,

masha wa a matu asak hkrung ai lam rai nga ai. Masha

wa a mai kaja lam a matu tinang a akyu hpe shagyawm

kau nna, tsaw ra ai tsaw ra myit re. Masha wa a myit

masin wenyi su hprang wa nna, Karai Kasang yaw

shada da ai shinggyim masha langai a asak hkrung lam

de du wa hkra garum madi shadaw, daw jau ai tsaw ra

myit rai nga ai.

C. Mara Raw Dat Ya Ai Tsaw Ra Myit

Karai Kasang gaw shinggyim masha ni a n kaw

n law di ai, ga n madat ai, gumlang ai majaw shanhte

hpe jahten sharun shamyit kau na, Nye a man hta gum

dagup shangun na, Ngai hpang de gayin wa tim dam

jaw na, ringri zingrat hte sharin shaga na ngu nna, Karai

Kasang myit na re ngu shinggyim masha ni myit la

chye ga ai. Rai tim, Yesu Hkristu a asak hkrung lam

hku nna Karai Kasang madun ai tsaw ra myit gaw lam

yit mat nna, tinang kaw na hprawng mat wa ai kashu

kasha langai dum nta de bai nhtang wa yang she myit

dik myit pyaw ai kawa a tsaw ra myit zawn rai nga ai.

Dam mat ai (sh) mat mat ai kasha lam hpe Luka 15:11-

25 hta Yesu ga shadawn hku shaleng dan da nga ai.

(Masha langai mi shadang sha lahkawng lu ai. Dai yan

hta na kaji mahtang gaw kawa hpe, Wa e, ngai la ang ai

sali kumhtaw gaw ngai hpe karan ya e, ngu nna hpyi

wu yang, kawa mung shan hpe sali wunli karan ya wu

ai. Dai hpang nhtoi gade ya n na yang, kasha kaji gaw

arai mahkra shinggyin la nhtawm, tsan ai mung de sa

wa nna, dai shara e pyaw daw kadaw hkawm nga ai

hte, shi a sut rai ginlut shamat kau ma jang, dai mung e

hku wa kaba wa ai rai nna, shi matsan chyaren hkrum

magang nga ai. Shaloi dai mung na masha langai mi

2727272727 2828282828


w w w w

mung, ya bai mu la se ai; ngu mu ai. Shingrai shanhte

pyaw pyaw rai nga ma ai). N dai ga shadawn hta, tsaw

ra myit gaw mara raw dat ya ai (forgiveness) lawm ai

re. Mahte 18:21-22 hta hpu nau wa bai shut shut rai

yang sanit shi e htam sanit lang mara raw kau ya mai

nga ai (n matsing da ai sha mara raw ya tik tik di wu

ngu mayu ai re) ngu tsun sharin da ai re.

D. Shagrit Shanem ai Tsaw Ra Myit

Yesu gaw Karai majing, hkaw hkam ni a hkaw

hkam rai tim, shi hkum shi shangun ma zawn shagrit

shanem ai hte daw jaw ai re. Shangun ma a nsam hpe

dagraw nna, sape ni a lagaw hpe kashin ya ai re

(Yawhan 13:1-15). Luka 18:9-14 hta tinang hkum ding

man dum nna, masha kaga hpe hpa n nawn ai Hparishe

wa hte, ti nang hkum yubak kap dum ai kang hta ai wa

a htingnu de lung wa nna kyu hpyi ai lam ga shadawn

hku Yesu tsun dan nga ai. N dai ga shadawn hta, mara

n lu dum ai, san seng chyoi pra dum ai Hparishe wa

hta, shagrit shanem let yubak kap ai wa hpe matsan

dum la rit ngu, sinda adup let kyu hpyi ai kang hta ai

wa mahtang Karai Kasang a man e ding hpring ai lam

grau lu la wu ai ngu nna, Yesu tsun sharin da nga ai.

Yesu gaw shinggyim masha ni shi a man hta

tinang hkum tinang asum jaw hput di na matu, grai

mazut ai ladat hte hkye mawai la ai wa n rai. Galu kaba

dik htum ai tsaw ra myit hte tinang a arawng aya, hpung

- Yawhan 14:23-24 Ngai e tsaw ra wa rai yang gaw,

nye ga matsun hkan shatup na ra ai: nye Wa mung

dai wa hpe tsaw ra na wu ai. Ngai e n tsaw ra ai wa

gaw, nye ga n hkan shatup lu ai: dai hta kaga,

nanhte na la lu ai mungga gaw, nye a ga n rai li ai,

ngai hpe shangun dai ai, nye Wa a mungga rai nga

lu ai.

- I Yawhan 2:5 Kadai rai ti mung shi a mungga hpe

hkan nang a yang gaw, Karai Kasang a tsaw ra ai

lam, dai wa hta e kaja wa teng teng dik wa salu ai:

anhte shi hta rawng nga ga ai gaw, ndai lam majaw

anhte chye lu ga ai.

- I Korinhtu 13:13 makam masham, myit mada ai

hte tsaw ra ai myit ngu ai lam masum rai nga ai, rai

tim dai hte hta grau kaba ai gaw tsaw ra ai myit rai

nga ai.

- I Korinhtu 13:2 Ngai myihtoi chye htoi ai hte, sung

ai ga yawng mayawng, chye chyang ai lam amyu

myu hkum nga ai hte, bum hpe jasit lu hkra re ai

makam masham rawng ti mung, tsaw ra ai myit n

rawng yang gaw, ngai hpa n rai nga nngai.

- Galati 5:6 Hkristu hta e matu gadoi hkam ai lam

rai ti mung, matu gadoi n hkam ai lam rai ti mung,

hpa akyu nnga ai rai nna, tsaw ra myit hte shachyen

ai makam masham hkrai sha, akyu rawng nga ai.

- Roma 8:39 Hkristu Yesu a tsaw ra ai hta na anhte

hpe kadai wa mi jahka kau lu na a ta?

3333333333 3030303030

w w w w


dagu, daru magam ni yawng kau da nna, mayam a

nsam hpe hpun dagraw let wu dang ntsa si hkam ai

hku nna she, shinggyim masha ni hpe tsaw ra myit hte

hkye la ai magam gun hpai lai wa sai wa re.

Tinang hkum tinang dinghpring dum, grau dum, chyoi

pra san seng dum, kaga ni hta makam masham grau

nga dum ai Hparishe ni hpe Yesu daru kau nga ai (Mahte

23:23-28). Yesu shi du sa ai gaw masha ni a daw jau ai

hpe hkam la na matu du sa ai n rai, shi mahtang

shinggyim masha ni hpe daw jau na matu du sa ai ngu,

shagrit shanem ai tsaw ra myit hte daw jau ai wa re

(Mahte 20:28).

E. Asak Jaw Kau Ai Du Hkra Tsaw Ra Ai Tsaw

Ra Myit

Yawhan 3:16 hta Karai Kasang a kasha hpe

kam sham ai ni, hten bya n hkrum ai sha, htani htana

asak lu la mu ga nga, Karai Kasang gaw shi a kasha

shingtai hpe jaw kau ai kaw du hkra mungkan ga hpe

tsaw ra wu ai ngu nna, Karai Kasang a tsaw ra myit

gaw asak jaw kau ai du hkra tsaw ra ai, tsaw ra myit re

ngu tsun sang lang da nga ai. Shinggyim masha ni

hpe tsaw ra ai lam hpe, jahtum chyalai hku nna wu

dang ntsa du daw sai hkaw hkam let, Yesu madun lai

wa sai. Yawhan 10:11 hta Yesu tsun ai Ngai gaw sagu

rem wa kaja rai nngai. Sagu rem wa kaja gaw, sagu ni

a matu tinang a asak nawng ya kau lu ai ngu shi a

tsaw ra myit hpe shaleng dan nga ai.Yawhan 15:11-13

hta Yesu tsun ai gaw, Nye a kabu gara ai myit nanhte

hta rawng nga na hte, nanhte a kabu gara ai gaw hpring

tup wa na matu, ga ndai ngai nanhte hpe tsun da made

ai. Ngai nanhte hpe tsaw ra made ai zawn, nanhte shada

da tsaw ra nga mu, dai gaw nye a ga matsun rai li ai.

Jinghku wa a matu tinang a asak nawng kau

hkra tsaw ra ai myit hta grau kaba ai tsaw ra ai

myit gaw kadai hta mung n nga ai nga nna tsun

sharin da nga ai.

F. Hkristan Ni Yesu A Tsaw Ra Myit Hpe Bu Hpun

Dagraw Ra Ai Lam

Hkristan asak hkrung lam gaw Yesu a tsaw ra

myit hpe hkam la lu sai ni re ai hte maren, Yesu a tsaw

ra myit ningja hpe mungkan de, anhte a asak hkrung

lam hku len shalai ya ra ai lit lu ga ai. Lawu na chyum

ga ni gaw anhte hpe Yesu a tsaw ra myit mungkan de

len shalai ra ai lam shatsam ai mungga ni rai nga mali

ai.

- Yawhan 14:21 Nye a ga matsun lu la nna hkan

shatup ai wa gaw, ngai hpe tsaw ra ai wa rai nga

ai.Ngai e tsaw ra ai wa hpe nye wa mung tsaw ra

na wu ai: ngai mung dai wa hpe tsaw ra ai hte, ngai

hkum nan shi hpe shadan dan na we ai.

3131313131 3232323232


w w w w

- Yawhan 13:35 Shing rai nanhte shada tsaw ra ai

myit rawng nga myit yang gaw, nanhte nye a sape

ni rai nga myit dai gaw, masha yawng mayawng

chye lu na mara ai.

III. A Lu Ai Tara

Yesu a bum ntsa na tara hkaw ga ni gaw Yesu a

tsaw ra myit shingni hpe bu hpun dargaw let asak

hkrung lu na matu sharin matsun ai mungga ni re. A lu

ai ngu ai gaw Karai Kasang sharawng awng ai ngu ai

lachyum re.

1. Wenyi hta matsan mayan rai nga ai ni gaw a

lu ma ai; kaning rai n me law, sumsing lamu a

mungdan shanhte a mungdan rai nga ma lu ai.

(Blessed are the poor in spirit: for theirs is the

kingdom of heaven). Mahte 5:3.

A. Wenyi hta matsan mayan rai nga na matu gaw,

tinang hta wenyi lam gawng kya nga ai hpe dum

ra ai. Tara Agyi 16:20-21 hta Samsun, Delila a

hkalem ai majaw kara zen kau ya ai hkam ra mat

ai.Karai Kasang a wenyi shi hte rau n rai mat ai.

Dai majaw n gun n rawng mat ai. Matsan mayan

rai mat ai. Hparishe ni, tara shadik nna, wenyi

lam hta sut su dum ma ai. Rai tim, Yesu shanhte

hpe lup hte bung ai ni ngu daru kau ai (Mahte

D. Wenyi hta matsan mayan rai nga ai wa gaw,

Karai Kasang a chyeju hte sha hkrung nga lu ai

hpe dum chye nna, shagrit shanem ai myit lu la

ma ai. Tingyeng marin myit ni shagyawm kau

nna, Karai Kasang sharawng awng ai hku asak

hkrung na myit shajin lu ai. Karai Kasang a matu

asak hkrung gwi wa ai. Dai majaw dai ni gaw,

sumsing mungdan a kashu kasha ni hkam la lu

na lam ma hkra hkam la lu na re. Mahte. 16:24

hta Yesu gaw Ngai hpang de sa wa mayu ai

wa kadai rai tim mung, tinang a hkum hpe nyet

kau lu na rai nna, shi a wu dang hpai let ngai

kaw hkan nang ru ga ngu nna tsun sharin da

nga ai.

Kam hpa manoi manat ai hte Karai Kasang kaw

ap da let asak hkrung ai wa sha Karai Kasang

a ga madat nna, Karai Kasang sharawng awng

ai hku hkawm sa na re majaw, sumsing mungdan

gaw shanhte a mungdan rai na ra ai.

2. Yawn hkyen hkrum ai ni gaw a lu ma ai,

kaning rai n me law shanhte shalan shabran ai

hkrum na mara ai. (Blesses are they that mourn:

for they shall be comforted).

A. Yawn hkyen hkrum ai shaloi she, tinang hta

makam masham nga n nga; nga yang mung

3737373737 3434343434

w w w w


23:23-28). Luka 18:10-14 hta Yesu ga shadawn

tsun ai hta mung Hparishe wa Wenyi lam hta

hkum tsup dum ai.Kang hta ai wa chyawm gaw

shi hta gawng kya dum ai n hkum tsup dum ai

hte Karai Kasang kaw hpyi sit shang ai. Dai

majaw Kang hta ai wa dinghpring ai lam hparishe

wa hta grau lu la ai. Dai re ai majaw Wenyi hta

sut su ra ai hpe dum chye ai ni, dai hpe hkan

tam na ra ai. Shaloi Karai Kasang hpe shagroi

gara ai myit masin hte hkan tam na mara ai rai

nna, Karai Kasang a mungdan hte seng ai masha

ni tai wa na re.

B. Wenyi hta gawng kya nga ai wa gaw, Karai

Kasang sha jaw ya, shabyin ya lu ai hpe mu

chye wa na rai nna, Yesu a si hkam ai hte hkrung

rawt ai chyeju hta sut su ai wa tai wa na re.

Wenyi hta sut su ai ngu ai hpe chye na wa na ra

ai. Luka 12:16-21 hta sut gan law htam wa ai

hta, masha a asak rawng ai n rai nga tsun da

nga ai. Dai ga shadawn hta Sahti wa shi a yi

hkau na hta nsi naisi grai ngai ai majaw, dum

kaba galaw la nna sut rai ni hpe shinggyin da

nhtawm nye myit masin e law law ning a matu

arai kaja law law nang shinggyin da ni ai, myit

masin e asan apan rai nga nu,lu nu sha nu,

pyaw pyaw rai nga nu, ngu na we ai. Shaloi

Karai Kasang gaw dai wa hpe, masha angawk

e, dai na jang na a myit masin hpe dawm la kau

ya na ra ai: dai rai nna, nang mahkawng shachyip

da ai arai ni gaw, gade a matu rai na ra ta? Tinang

a matu sut gan mahkawng nna, Karai Kasang

hta n lu n su ai wa gaw shing re ai wa rai nga ai,

nga nna Yesu sharin da nga ai. Wenyi hta matsan

mayan rai nga ai ni gaw, tinang hkrai hpa mung

ndang di lu ai majaw, Karai Kasang hpe tam ai

hte manoi manat wa ai majaw Karai Kasang a

kashu kasha ni tai wa na re.

C. Wenyi hta matsan mayan hkrum nga ai wa gaw,

Karai Kasang hpe tsep kawp kam hpa manoi

manat ra ai hpe chye wa ai re.Yawhan 15:4f

Ngai hta noi nga mu, ngai mung nanhte hta noi

nga na, shaloi nanhte asi law law si na. Yesu

tsun ai nanhte ngai hta noi nga nna,nye ga

mung nanhte hta noi nga ai rai yang nanhte hpa

hpyi mayu yang hpyi mu, hpyi ai hte maren

nanhte hpe madat ya na nga ai re. (Karai Kasang

hpe n hkrit, n hkungga ai majaw tsa, kan-ni lu ai

ni; nse nsa ai hku asak hkrung ai ni;dinghku

hten ai ni; mawp sha ai ni; lagut damya ni; masha

sat ai lam ni byin nga ai). Karai Kasang hpe

tsep kawp kam hpa manoi manta ai ni gaw,

Karai Kasang a mungdan a Sali wunli hkam la

lu na re.

3535353535 3636363636


w w w w

ngang kang ai makam masham rai nga ai kun?

jep joi yu lu wa ai. Masha gaw yawn hkyen

hkrum ai shaloi Karai Kasang hpe hpyi jahtau

chye nga ai. Shaloi, dai wa Karai Kasang a

shalan shabran ai tsaw ra myit hpe hkam la lu

na re.

B. Masha wa a yawn hkyen, tsin yam tsin dam

hkrum sha ra ai hpe mu mada nna, yawn hkyen

hkrum ai ni gaw a lu ma ai. Masha wa hte rau

yawn hkyen ai, hkam sha lawm ai tsaw ra myit

gaw, Karai Kasang a tsaw ra myit ningja re.

C. Tinang a yubak mara hpe mu nna, myit malai ai

hte yawn hkyen ai wa a lu ai. Yubak a shabrai si

ai hpe chye nna myit malai lu nna, Karai Kasang

hpang de nhtang wa mai ai. Dai wa hpe Yesu

mara raw ya nna, Shi hta masha ningnan tai wa

shangun ai re. II Kor 7:10 hta tsun ai gaw, Karai

Kasang ra ai yawn hkyen ai gaw, hkye hkrang la

ai hkrum hkra, n tsang ra ai myit malai ai hpe

shachyen nga ai, mungkan ga a yawn hkyen ai

chyawm gaw, si mat ai hpe shachyen nga ai.

Yawn hkyen hkrum ai aten hta Karai Kasang a

shalan shabran ai lam hkam la lu ai wa gaw,

teng sha Karai Kasang a chyeju hkam la lu ai

wa rai nga ai.

ai re. Dai majw hparishe ni a asak hkrung lam

shut nga ai ngu gwi gwi tsun ai (Mahte 23:23-

28) . Nawku htingnu kaw n tara ai hku amyat

htuk, tinang a tinggyeng a matu sut tam la ai

hpe pawt sindawng nna, pum hkum saboi ni

hpe galau kau ya ai re (Mahte 21:12-13). Mahte

laika 11:29 hta nye a lam sharin la mu ngu

tsun sharin let Karai Kasang a mungdan a matu,

Karai Kasang sharawng awng ai lam hpe masha

myi man n tau ai sha Karai Kasang a myi man

tau let gwi gwi tsun sharin mu, galaw gun hpai

mu ngu kasi madun ai lam re.

Mungkan hpe madu lu na ngu ai gaw, Karai

Kasang moi kaw nna ga sadi jaw da ai hpe madu la lu

na ngu ai re. Ga shadawn, Abraham hpe Ningpawt

Ninghpang 15:7 hta Ndai mung hpe na a sali wunli

shatai na matu jaw na nga nna, Hkaladea masha ni nga

ai Ura mare kaw nna nang hpe shaga woi wa ai Yehowa

gaw ngai rai nga nngai ngu Yehowa tsun ai. Tara

Jahprang. 4:38 hta Nang hta grau kaba nna, grau law

ai amyu ni hpe na a man na shi shaden kau ya nna, dai

ni rai nga ai hte maren shanhte a lamu ga hta nang hpe

woi shawn nna, sali wunli madu shangun na nga, shi a

nsam kaba hte Egutu mung kaw nna shi a man de

shaw wa nit dai nga tsun da nga ai. Karai Kasang a

ga madat let kam sham ai hte shi a ga sadi ni hpe

madu la lu ai lam ni re. Tinang ra ai lam hpe lata nna,

4141414141 3838383838

w w w w


3. Myit sumnung ai ni gaw a lu ma ai, kaning

rai n me law, shanhte mungkan ga hpe madu lu

na mara ai.(Blessed are the meek: for they shall

inherit the earth).

Myit sum nung ai ngu ai gaw, hkrit ai, dang sha

mayu ai wa hpe galoi mung asum jaw ai, jaw tim n jaw

tim baw gum hkap la ai myit masa n re. English ga

hkum meek ngu ai a chyum masa lachyum gaw 1)

Karai Kasang a ga madat mara na matu jin jin rai nga ai

myit masin 2) Karai Kasng a hkang da ai tara ni hpe

kabu gara hkap la hkan san a matu jin jin rai nga ai

myit masin hpe ngu ai re.

A. Karai Kasang hpe myit masin hkum hkrang ma

hkra hte kam hpa let tinang hkum hpe Karai

Kasang kaw tsep kawp ap da ai wa re. Luka

1:38 hta Mari tsun ai, na a ga hte maren ngai hta

rai wa u ga. Mahte 26:39-42 hta Yesu , nye a

myit n rai, na a myit she rai u ga kyu hpyi ai re.

Karai Kasang kaw ap ai asak hkrung lam hpe

Karai Kasang lit la ya nga ai. Dai majaw mungkan

gaw shanhte hpe n dang kau lu ai. Shanhte she

mungkan hpe dang kau ai ni rai na re.

B. Jaw ang ai aten hta masin pawt nna, n jaw ai

aten hta masin n pawt ai wa re. Tinang hte, tinang

a akyu hkra wa yang masin pawt ai gaw yu maya

shinggyim masha a sat lawat re. Rai tim, masha

wa a matu (sh) wuhpawng a matu n tara, dang

sha roi rip, zing ri, baw daw sha, mawp sha, ai

ni a matu tsaw ra matsan dum ai myit hte masin

pawt let shalawt na matu ap nawng shakut ai

gaw, Karai Kasang a mungdan gaw de ai lam

hta shang lawm ai lam re. Karai Kasang a

mungdan a maka kum la gaw tsaw ra ai, ngwi

pyaw simsa ai hte tara rap ra ai lam ni re. Dai

majaw, tinang a tingyeng a matu n rai, jahten

sharun na matu n rai, hkye la na, garum shingtau

na, masha wa a tsin yam kaw na shalawt na

matu pru ai sin pawt lam gaw jaw nga ai. Ga

shadawn, Bu Hkawm Laika 12:3 hta Moshe

gaw, ga ningtsa ting na masha nlang hta myit

grau sumnung ai wa rai nga aingu tsun shagrau

da nga ai. Moshe gaw n tara ai hpe makawp ai

shaloi lata lai mat nna, Egutu masha hpe sat ga

ai. Egutu hkaw hkam Hpara U hpe, nye masha

ni hpe dat u ngu gwi gwi tsun ai wa re. Pawt

sindawng let Israela ni hpe daru sharin ai. Rai

tim dai lam ni gaw, tinang a myit ra ai lam a

matu n rai, Karai Kasang a sharawng awng ai

lam hpe madung dat nna tsun shaga, galaw gun

hpai ai majaw, Moshe hpe sumnung ai myit

masin lu la ai wa re ngu tsun ai re. Yesu mung

Karai Kasang a sharawng awng ai lam hpe

masha myi man n tau ai sha gwi gwi tsun sharin

3939393939 4040404040


w w w w

tinang ra ai hku asak hkrung yang Hkanan mung hpe n

madu la lu na ma ai. Kam sham ai hte, shagrit shanem

let Karai Kasang sharawng awng ai hku asak hkrung

jang na mungdan du wa rit ga ngu ai yesu sharin ya

ai kyu hpyi ga hte maren anhte kaw du wa na re.Yesu

du sa ai shaloi ga sadi jaw ai gaw 1) simsa ai lam

(shalom) ,ndai mungkan n jahten lu ai simsa ai lam lu

la na.Kaning re ai lam mung anhte hpe Karai a tsaw ra

myit hte n jahka kau ya lu sai, ngu ai re. 2) N gun

atsam, marin myit, tingyeng myit, sin pawt myit hpe

up hkang lu ai atsam ningja lu la shangun na.

Dai majaw myit sumnung ai ni gaw Yesu Hkristu

a up hkang ai hpe tsep kawp hkam la nna, madu Yesu

sharin da ai kasi hku asak hkrung ai ni re ai majaw,

Karai Kasang a kasha majing ni rai nna, Karai Kasang

hpan da ai mungkan hpe madu lu ai ni rai na. Mungkan

a mayam tai ai kaw nna lawt ai ni rai na re.

4. Dinghpring ai hpe kawsi hpang gara nga ai ni

gaw a lu ma ai: kaning rai n me law, shanhte

hkru kat wa lu na mara ai. (Blessed are they which

do hunger and thirst after righteousness: for they

shall be filled) Mahte 5:6.

Kawsi hpang gara ai gaw hkrung nga ai ngu ai a

kumla re.Si ai ni kaw si hpang gara ai lam n nga ma ai.

Karai Kasang sha jaw ya lu ai dinghpring ai hpe kawsi

yawng hpe pai hkra gin hka nna, nkau mi hpe sumsing

mungdan de, nkau mi hpe ngarai de gin hka na hta

mung, masha wa ru yak jam jau ai shaloi kade tsaw ra

myit hte garum shingtau ai ngu ai ntsa hta daw dan ai

lam lawm na nga tsun sharin da nga ai.Matsan dum

chye ai ni gaw Yesu hte myit ningja langai sha rai nna,

Yesu mung shanhte hpe matsan dum lanu lahku la na

re.

6. Myit san seng ai ni gaw a lu ma ai:kaning rai

n me law, shanhte gaw Karai Kasang hpe mu lu

na maru ai. (Blessed are the pure in heart: for they

shall see God).Mahte 5:8.

Htung hkying hkringhtawng hku shinggan

shingni hpraw san shakut ai hta, myit masin kata san

seng ai hpe tsun ai re. Shinggan hku yu yang makam

masham nga ai zawn rai tim, myit masin awu asin rai

yang gaw myit san seng ai wa n rai nga ai. Mahte.23:27

hta Hparishe ni shinggan shingni hku makam masham

hte seng ai tara shadik dum tim, myit masin hta

tinggyeng myit machyu ai, Karai a sharawng awng ai

lam hpe n tam ai majaw Yesu shanhte hpe lup hte bung

ai ngu tsun shadum ai re. Karai Kasang hpe mu lu na

matu, nhten ai myit n rawng ai sha; n ju n dawng, awu

asin re ai myit hpe yeng seng kau na ahkyak ai. Karai

Kasang hpe kadai mung myi hte n mu lu ai. Yehowa

Moshe hpe nang nye myi man n mu lu na re, nye

4545454545 4242424242

w w w w


hpang gara ai gaw, Karai Kasang hte shi a sharawng

awng ai lam hpe chye mayu, hkan nang mayu, madu

la lu mayu ai lam re. Chyum laika hti lagawn, nawku n

kam sa wa, kyu hpyi lagawn wa, chyum laika hpe n

kam hkan nang wa rai jang, wenyi hta si ai de du wa ai

kum la re. Luka 15:11-24 hta dam mat ai kasha: 24

ndai ngai sha gaw si mat sai, ya bai hkrung sali ai,

mat mat sai, ya bai mu la sali ai ngu nna Karai Kasang

hte tsan mat ai, n seng mat ai kum la hpe shaleng dan

nga ai re. Mahte 19:16-22;Marku.10:17-22; Luka 18:18-

23 ni hta aya lu ai masha n htum n wai asak hpe lu la

mayu ai. Yesu shi hpe lu malu hpe kau da gwi ai daram,

n htum n wai asak hpe marin marin nni? Ngu dai wa

hpe san ai re. Mahte 8:20; Luka 9:57-58 hta masha

langai Yesu kaw hkan nang na tsun ai shaloi, Yesu

gaw,chyahkyawn ni nhkun lu ma ai, ntsa malen pyen

ai u ni mung, u yup lu ma ai; dai masha kasha chyawm

gaw baw tawn na shara pyi n lu nga ai, ngu nna tsun ai

hta nang gaw prat a tsin yam ma hkra hpe hkam jan lu

ai hku nna nye a hpang hkan nang gwi nni? ngu san ai

lam rai nga ai.Mahte 10:37; Luka 14:26 hta ngai hpe

tsaw ra ai hta Kanu/wa, kashu kasha hpe grau tsaw ra

ai rai yang, ngai hte n ging ai ngu Yesu tsun sharin ai

re.

Hkristan asak hkrung lam gaw Karai Kasang

hte shi a tara ni hpe chye ai sha n rai, dinghpring ai lam

gaw si hkrung si htan lam daram ahkyak ai hku marin

marit ai lam re. Hkan sharau, shakut shadik shatup ai

lam re.

Dinghpring ai ngu ai gaw, 1) Tara rap ra ai hpe

marin marit ai (Amo 5:24). ) 2) Karai Kasang hte masha

hpe tsaw ra let ap nawng daw jau ai lam re. 3) Karai

Kasang hte jaw ang ai hku htinglu/lai ai lam re.

5. Matsan chye dum ai ni gaw a lu ma ai: kaning

rai n me law shanhte matsan dum la ai hkrum

na mara ai. (Blessed are the merciful:for they shall

obtain mercy). Mahte. 5:7.

Matsan chye dum ai ngu ai gaw, masha wa hpe

tinang a akyu matu hpa mung nlawm ai sha, lama ma

kaw na hkyam sa shangun mayu ai, shalawt la mayu ai

tsaw ra myit hpe ngu ai re. Dai gaw Karai Kasang a

tsaw ra myit ningja re. Karai Kasang hpe kade tsaw ra

ai gaw masha hpe kade tsaw ra ai ngu ai shadawn

shadang hte she daw dan la mai nga ai. Ga shadawn,

Kaja ai Samari mau mwi hpe yu ai shaloi, Hkristan

asak hkrung lam gaw, tingyeng a matu sha hkrung nga

na matu n rai, masha wa a matu asak hkrung na matu

re.Mahte 7:2 hta nanhte jeyang ai hku hkan nna,nanhte

jeyang ai hkrum na marin dai.Mahte 6:14-15 hta tsun

ai gaw masha ni a shut hpyit ai hpe nanhte raw kaw

ya myit yang gaw, nanhte a shut hpyit ai hpe mung

raw kau ya na. Mahte 25 hta hpang jahtum n htoi e

sagu hte bainam hpe garan ginhka ai zawn, Yesu gaw

4343434343 4444444444


w w w w

myiman mu lu ai ni teng sha si na ngu tsun sharin wu

ai. Yawhan 1:18 hta Karai Kasang hpe kadai mung

nmu yu ai. Dai majaw Karai Kasang hpe mu lu na ngu

ai gaw, 1) Karai Kasang a lam hpe hkum tsup kup

hkra chye na lu, shi a myit ningja, lata amu ni hpe chye

na wa lu na ngu ai re. 2) myit san seng yang sha Karai

Kasang hte htinglu/lai kanawn mazum lu na mara ai.

Karai Kasang mung chyoi pra ai wenyi hku shi hta

shanu nga na rai nna, myit masin kaw na asan apra mu

lu na, chye na hkam la lu na, ngu ai re.

7. Shangwi shapyaw chye ai ni gaw a lu ma ai:

kaning rai n me law,shanhte hpe Karai Kasang a

kasha ni ngu shamying na maru ai.(Blessed are

the peacemakers:for they shall be called the

children of God).Mahte 5:9.

Gali/law lam, gasat gala lam hpe shazim ya ai,

simsa lam nga wa hkra galaw shakut ai ni hpe tsun ai

re. Masha n ju na tsang, jahpwoi asawng na tsang,

dukhka hkrum na tsang ai majaw, koi ai hku lapran

nga ai ni hpe tsun mayu ai n rai. Shawa a gahkin gumdin

lam hpe n yu, ngwi pyaw simsa lam hpe n yu ai sha

tinang a akyu, tinang hte tinang a dinghku, jinghku jingyu

nga mu nga mai lam a matu sha asak hkrung ai ni hpe

tsun ai n rai. Shalom ngu ai ngwi pyaw simsa lam gaw

kalu kaba, bawngring wa na matu, matsan nga ai lam

ni mat mat hkra shakut ai hpe tsun ai re. Dai hpe hkan

hkrung ai majaw, n ju n dawng ai ni nga wa nna, wudang

ntsa hta zingri zingrat hkrum sha lai wa sai re. Raitim

Karai Kasang a hpung shingkang hta bai hkrung rawt

ai hte sumsing tingnyang hta ningngai nga sai re. Yesu

Hkrsitu hte rau zingri/rat hkrum jang Yesu Hkrsitu hte

rau Mungdan shang lu na (Roma.8:17). Hkristu hte

rau si jang Hkristu hte rau hkrung rawt na ra ai. Yesu

Hkristu a marang e hkam sharang yang, Yesu Hkrsitu

hte rau sumsing mungdan hta ningngai nga lu na re (2

Tim 1:11-12).

Yesu gaw shi a tsaw ra myit hpe tengman ai,

tara rap ra ai, dinghpring ai hku madun ai shaloi nsin

kata de n htoi htoi shang wa nna asan sha, nsin kata na

n hkru n kaja ai lam ni mu lu ai zawn, n ding man ai

hku asak hkrung nga ai ni ti nang a yubak mara ni dan

dawng wa nna, dai n htoi hpe n ju ai ni mung nga lai

wa sai ai. Zingri zingrat hte asak du hkra gyam sat ai ni

nga lai wa sai. Rai tim dai Yesu a tsaw ra myit hpe,

myit malai ai hte kabu gara hkam la ai ni, Yesu a tsaw

ra myit hta myit ngwi myit pyaw lam lu la nna, htani

htana asak hpe lu la ma ai.

Madi shadaw ai laika ni:

1. Billy Graham, The Secret of Happiness (Great

Britain: Richard Clay and Company Ltd., 1959).

2. Henlee H. Barnette, Introduction Christian Ethics

(Nashville, Tennessee: Broadman Press, 1961).

4949494949 4646464646

w w w w


galaw ai wa a lu ai ngu ai re. Ahkayk lam madung gaw

1) Tinang a myit masin shawng Karai Kasang hta ngwi

pyaw simsa ai lam lu la ra ai. Hpa majaw nga yang

Yesu Hkrsitu gaw ngwi pyaw simsa lam a madu re. 2)

Ga law ga la, gasat, n ju n dawng lam ni sim na matu

hte, Karai Kasang hte masha lapran teng man ai ganawn

mazum lam nga hkra galaw ai lam re.

Karai Kasang hte shinggyim masha, masha

shada ngwi pyaw simsa hkra shakut ai, galaw ai ni

gaw, Yesu Hkrsitu galaw ai amu bungli hpe hkan galaw

nga ai ni re ai majaw Karai Kasang a kasha ni ngu tsun

ai re ( Roma 15:32;16:20; Hpilipi 4:9; 2; Korinhtu 13:11;

Hebre 13:20-21; I Timohti 5:23).

8.Dingman lam majaw zingri zingrat hkrum ai

ni gaw a lu ma ai, kaning rai n me law, sumsing

lamu a mungdan, shanhte a mungdan rai nga

malu ai. Nye a lam majaw, masha ni gaw nanhte

hpe asawng asang di nna zingri zingrat nga ma

ai hte, masu ai hku hkan let mara amyu myu

shagun da myit dai shaloi e, nanhte a lu myit dai.

Kabu nna pyaw pyaw rai nga mu, kaning rai n

me law, sumsing lamu hta e nanhte a shabrai

kaba nga mali dai, nanhte a shawng a myihtoi ni

hpe mung shanhte dai hte maren zingri zingrat di

kau manu ai. (Blessed are they which are

persecuted for righteousness sake: for theirs is the

kingdom of heaven.Happy are you when people

insult you and persecute you and tell all kinds of

evil lies against you because you are my followers.

Be happy and glad, for a great reward is kept for

you in heaven.This is how the prophets who lived

before you were persecuted). Mahte 5:9-12.

Hkristan ni a asak hkrung lam hta Hkristu a

tengman ai matsun maroi hku tsun shaga, asak hkrung

ai shaloi, asawng asang, shatan n hkan, zingri zingrat

lam ai hkrum hkra ra nga ga ai. Asawng asang ringri

ringzat ai lapran hta Hkrsitan langai hku ding ding man

man hkrung nga ai gaw jet Hkrsitan ni a ningja re. Yesu

Hkristu madun lai wa sai ningja nan rai nga ai. Dai

zawn re ai Hkrsitan ni a asak hkrung lam hta shinggyim

masha ni n jaw ya lu ai ngwi pyaw sim sa ai lam lu la

na ngu Yesu ga sadi jaw da nga ai (Yawhan 16:33).

Shanhte hte rau Yesu Hkrsitu rau nga nga ai ( Mahte

28: 20).

Sisa hkawhkam hpe n naw ku ai majaw zingri

zingrat hkrum ai ni; tinang kam sham ai Yesu Hkrsitu a

lam hpe hkan hkaw tsun ai majaw zingri zingrat hkrum

ai ni hpung labau hta adan aleng anhte mu lu ga ai. Jet

ai Hkristan langai hku ding ding man man Yesu hpe

kam sham let, asak hkrung ai a majaw zingri hkrum ai

rai yang gaw, dai gaw Yesu a lagaw hkang hkan ai lam

re majaw a lu ai. Yesu mung Kawa Karai Kasang a

mungdan a matu ding ding man man hkaw tsun ask

4747474747 4848484848


w w w w

3. William Barclay, The Daily Study Bible: The

Gospel Of Metthew (Bangalore: Theological

Publications in India, 1994).

4. John MacArthur, The MacArthur Study Bible

(Nashville, Tennessee: Thomas Neslon Inc, 2004).

5. D.A Carson, eds., New Bible Commentary

(Leicester: Intervarsity Press, 2002).

wwuww

jawng a academic madang hpe daw dan yang shut na

re. Dai ni ngai, Ph.D jan mau gup la ngut nna, wa

maram yu yang, ya du hkra anhte KTC gaw kaning re

ai theology masa hta mahta nna, chyum mungga ni

hpe sharin ya nga ai ngu ai hpe, ya she naw bawng

jahkrup hpang wa nga ai hku, a san sha mu lu ai.

Ningja rawng ai magam gun ni hpe shangai

shapraw ai kaw she, KTC a madang hte sari sadang

hpe daw dan ra na re. Jawngma ni mung hpaji hpe

sharawng shara hte hka ja ai ni nau n law wa hkraw shi

nga ai. Library hta laika hpan ni hkum wa sai, rai tim

devotional hte seng ai laika buk ni she grau law nna,

academic a matu sawk hka ja mai ai laika ni nau n law

shi ai. Jawngma law ai hta hkan nna, academic hku jai

lang na laika buk law law nga hkra naw lajang da ra ai.

Sharin Sara ni a madang gaw M.Div degree program

du hkra na matu gaw, pyi jan sai ngu mai tsun ai. Ap

nawng nga ai sharin sara/num ni hpe grau tangdu hkra

sharin achyin ai lam hta maju jung lu na matu, lam

shagu hku naw madi shadaw la ra ai (Ga shadawn- up

to date laika ni sara/num ni lu hti nna, jawng ma ni hpe

bai ginlen ya lu na matu lajang ya ra ai. Shabri shabrai

prat hte shingdaw nna, htap htuk manu ai daram kum

hpa ra ai. Internet ni lu lang hkra lajang da ya ra ai,

internet Nawng Nang ginra de rai n mai lu tim, shara

ra kaw mai jai lang na matu woi awn nga ai ni woi

5353535353 5050505050

w w w w


SAN HTSAN HTSAN HTSAN HTSAN HTAIAIAIAIAI

(2008-2009 Kachin Theological

College, Nawng Nang, jawngma

ganawn mazum hpung, laili

laika komiti ni san ai ga san hpe

Rev. Dr. Lahpai Awng Li htai ai

mahtai ni re)

1. Shawng nnan Sara a Ph.D janmau hpe

shachyen ya rit.

Dai ni anhte yawng chye da mai ai lam gaw,

Doctor mying shagu Ph.D jan mau lu ai wa n re. D.Min,

D.Miss, STD, Th.D, D.D, etc., lu ai ni hpe mung

Doctor ngu nna shaga ma ai. Ph.D gaw University ni

kaw nna, shagrau ai mungkan e tsaw dik ai degree re

(Th.D gaw seminary ni kaw nna shagrau ai tsaw dik ai

degree re). Tsaw ai de Ph.D degree hta grau ai degree

ngu ai, dai ni na mungkan hta n nga sai, dam de sha

Ph.D jan mau langai, lahkawng, masum lu ai ngu ai

nga ai.Ngai gup la lu ai Ph.D jamau gaw, Ph.D in

Religious Studies ngu ai rai nna, Asha Karai Masa

(Asian Theology) hpe major tawn nna, hka ja la ai

degree re. Philipine Christian University kaw nna hkap

la lu ai re. Sharin hka ja ai aten ladaw gaw 3 ning re.

Ph.D degree gaw professorship a matu (sh)

Wuhpawng hpe zai ladat ningnan ni ginshalat nna woi

awn lu na matu design galaw ai degree re. 3 ning hte 5

ning lapran hta ngut la mai ai. 3 ning hte ngut ai ni gaw

lawan dik ai hku lu shangut ai ni re. Ngai mung 3 ning

hte ngut ai re. Shaning gadun dik ai hku Ph.D degree

janmau gup la lu ai hku re.

2. Anhte Jawng, Academic madang de sa wa nga

sai lam chye lu ai. De a ntsa Sara a ningmu tsun

ya rit. (Ga shadawn: Anhte a hpaji, sharin Sara,

madang hte htuk manu nga ai kun?)

Mungkan madang dep ai jawng ngu nna tsun

shawu ai gaw ram ram na sai. Rai tim, tsa lam shadang

hku yu yang Academic hpe madung dat ai lam grai

naw yawm ai hku mu lu ai. Ngai 1998 ning kaw nna,

sharin sara hku KTC kaw magam gun hpang ai re. Dai

ni du hkra maram yu yang, gaw gap ai hpe major hku

naw madung dat nga ai hpe mu lu ai. Gaw gap da ai

arung arai hte lu da ai arung arai ntsa kaw sha yu nna,

5151515151 5252525252

?uC


w w w w

lajang ya ra ai. Dai shaloi she dai ni na mungkan hte

matut mahkai let shiga, hpaji magup sum hpa hka ja lu

nna, prat madang dep ai hku sharin achyin ya lu na re.

KTC wang kaw jawngma ni hte wu wu di di rau nga

let hpaji ginlen ya lu na matu, kashu kasha ni a matu

myo de jawng lung na ferry ni lajang ya ra ai, bat myi

hta yawm dik kalang myo de gat sa na matu ferry

jawng kaw nna lajang ya ra ai).

M.Th, D.Min, D.Miss, STD ni hpaw hpang

wa na matu gaw, Th.D or Ph.D jan mau lu ai sara

yawm dik 3 daram naw ra ai ( D.Min (sh) D.Miss ngut

ai ni M.Th jawngma ni hpe sharin lawm mai ai, rai tim

pawm lawm ai hku sha mai jai lang ai, sharin sara

madung hku n mai jai lang ai. Hpa majaw nga yang,

D.Min hte D.Miss ni gaw M.Th madang hte maren

sha re hku, academic kaw masat ma ai.

3. Anhte a wuhpung wuhpawng galai shai galu

kaba sa wa na matu hpa lam hpe madung ahkyak

(priority) hku nna galaw sa wa ra na kun?

A) Nambat langai ahkyak dik gaw, myu sha ni

a ideology galai ra ai. Gyip gyeng ai tinggyeng myit

jasat masa (exclusive ideology) kaw na, yawng a matu

ngu ai, hpawm chyawm myit jasat masa (inclusive

ideology) de anhte a myu sha ni, lawan dik ai hku galai

masa ni a manghkang a matu Chyum laika hta mahta

nna mahtai hpe jaw ya lu ai KTC tai wa shangun mayu

ai. Tinang a ginra masa hte htap htuk ai Karai masa ni

hpe gin shalat ya let, myu hpe myit shingran ningnan

ni hte lam woi lu ai, dakkasu tai wa shangun mayu ai.

Hkristan makam masham hta mahta nna, kaga

mungkan hpaji hkum sum hpa hte seng ai degree ni

hpe sharin achyin ya ai dakkasu jawng kaba langai

hku nna mungkan hpe daw jau ai dakkasu byin tai wa

shangun mayu ai. Ningja rawng ai hpaji ninghkrin ni,

magam gun ni hpe shangai shapraw lu ai dakkasu tai

wa shangun mayu ai.

5. Ph.D Janmau lu gup hkra gara hku shakut

shaja wa ai lam hte gara hku myit hpe shajin

dawdan nna Jinghpaw mungde n htang wa ai

rai kun?

Karai magam hta aten hpring ap nawng na ngu

daw dan ai shani kaw nna, hpaji ninghkrin langai hku

Karai a magam hta daw jau mayu ai ngu kyu hpyi let

shakut shaja ai re. Ngai gaw moi kaji ai kaw nna, grai

machyi ja ai, laika anya ai wa re. Dai re ai majaw, Karai

garawt shaw la ai chyeju hte sha ngai myit mada ai

Ph.D janmau hpe gup la lu na re ngu nna kam let, tut

nawng akyu hpyi ai. Ph.D program hpe July 18, 2005

kaw nna hpang ai March 27, 2008 kaw jan mau gup la

5757575757 5454545454

w w w w


shai ra sai. Tinang a tinggyeng lam ni (private

sentiments) hpe sha machyu ai myit jasat ni hpe koi

gam let, wuhpung wuhpawng myit masa (public spirit)

rawng ai ni law wa hkra shalat ra ga ai. Gashadawn-

Tinang hte tinang a dinghku nta masha ni a matu sha,

marang jahtu ya shangun mayu ai tinggyeng myit jasat

kaw nna, yawng a matu marang jahtu ya shangun mayu

ai myit jasat hte Karai kaw hpyi yang, tinang hte tinang

a dinghku nta masha ni a matu mung, lawm sai ngu ai,

dam lada ai myit jasat hte asak hkrung ai myu sha ni

law wa jang, lam shagu hta myu sha ni lawan dik ai

hku galu kaba wa na re.

B) Dai ni na prat gaw jak hpaji kunghpan lam

(technological development) ntsa mahta nna, shingyim

atsam ningja (human resource) kung hpan wa hkra

shalat nga ai prat re. Masha n-gun hpe mahta ai kaw

nna, jak n-gun hta mahta ai de; jak n-gun hta mahta ai

kaw nna jak hpaji (technology) de galai shai wa ai prat

re. Yu maya shinggyim masha kaw nna machye

machyang kung ai hpaji nighkrin ni law wa hkra, bawnu

atsam hta mahta ai bungli masha ( a society of

knowledge employees) tai wa hkra galu kaba kunghpan

ai mungdan ni shakut nga ai ten re. Bawnu atsam hta

mahta ai bungli masha (knowledge employees) law

law nga ai wuhpawng she, mung masa sut masa,

shinggyim nga pra masa ni ring chying na re. Dai

majaw, Hpaji hpe tsaw ra manu shadan ai hte hka ja ai

ni law wa hkra jawm shakut ra ai sha n ga, hpaji hpe

zai ladat jaw jaw jai lang chye ai ni law wa jang, myu

W.P sha ni lawan dik ai hku mungkan lahkam dep galu

kaba wa na re.

4. Nawng Nang Chyum Jawng a ntsa Sara myit

mada byin shangun mayu ai lam hpe Sara a myit

kata hkam la ai lam hpe tsun ya rit.

KTC gaw Myu W.P sha ni a shawnglam gam

maka kaja ni hpe gin shalat ya ai shara tai wa shangun

mayu ai. Marai langai ngai KTC hpe (directly or

indirectly) hkau na pa shatai la nna, tinang a tinggyeng

a matu maigan de na gumhpraw tam la shara, n shatai

la lu hkra jawm makawp maga ra na re. Myu sha ni

hpe brainwash galaw nna, myit masa (sh) rawt jat galu

kaba wa na lam ni hpe jahten kau ya ai lam ( kat hpa

yat hpa myit jasat, gyip gyeng ai exclusive tinggyeng

myit jasat ni wuhpawng hta nga wa shangun ai lam ni;

aten kadun hta wuhpawng a akyu nga ai zawn zawn

rai tim, tinang a family bawngring lam hpe shajin la

nna, aten galu a matu wuhpawng hpe chyana kau

shangun ai zai ladat) ni n byin shangun mayu ai. Karai

masa ring chying let, myu W.P sha ni dai ni hkrum

hkra nga ai mung masa, sut masa, shinggyim nga pra

5555555555 5656565656


w w w w

lu ai re. Idea daw hta nau wa yak ai nna tim, English

hta dut dang ai lam loi li nga ai majaw, professor ni,

classmate ni hte idea garang hkat ai shaloi tinang hkum

tinang nau wa n gun n lu dum ai. Lani myi masum lang

hput di kyu hpyi nna, laika hpe galaw ai re. Shaning

kadun hte lawan dik ai hku ngut mayu ai majaw, shup

kau ai pa sha ngam mat ai zawn nga hkam sha hkra

shakut kau sai. Dissertation hpe ka ai shaloi kalang

lang lani myi nayi hkum masum mali daram sha yup

ai. Kalang lang yup na pyi malap kau nna jahpawt nhtoi

htoi mat ai shana ni mung nga lai wa sai. Rai tim, nye a

ningrum ningtau jan Sarama Ji Wawm ngai hpe aput

apai n nga ai, myit ru myit n pyaw hpa ni n shana, n

tsun ai sha, laika shakut na matu tut nawng n gun jaw

ai majaw mung, lawan ai hku ngut la lu ai lam rai sai.

Nye Nu (Sarama Maraw Kai Raw) & Wa (Hpungtau

Sara Lahpai Awng Gam) dum nta masha ni, jinghku

jingyu ni yawng kyu jawm hpyi ya ai majaw mung,

lawan dik ai hku, ngut lu ai lam re. Dai ni hta grau

ahkyak ai gaw, Yesu Hkristu she ngai hpe garawt shaw

la, shatsaw la, ai re. N kau myi, laika grai ram tim,

dinghku masha ni a aput a -ngun ai lam ni, myit ru hpa

lam ni shabyin ai majaw stress nau law nna, ngut hkra

n lu galaw ai ni law law nga ai. N kau myi gaw shata 3,

4 mana mat ai ni pyi nga ai. N kau myi laika yak ai

majaw, lawan ai hku shangut yang stress naw law ai

b) Ahkaw ahkang lama ma lu na matu, masu magaw,

hkalem hkalau, kaling kachyit, kat hpa yat hpa ladat

hte shakut ai myit jasat ni hpe koi gam ra ai. Dai

gaw, grit nem ai (sh) grai naw madang nyem ai

myit sat lawat re. Myit mang hpaji (philosophy) n

nga ai masha a sat lawat re. La ma hpaji chye tim,

Hpaji n rawng ai a kum la re. Wuhpawng hta tara

rap ra lam n nga wa shangun ai, kahkyin gumdin

lam hten shangun ai, n pyaw n ngawn lam ni byin

pru shangun nga ai. Tinang hkum tinang manu

shadan nna, sari sadang hte Karai Kasang hpe kam

hpa manoi let masha hpe (sh) mungkan hpe daw

jau na ngu ai myit jasat hte hpaji hpe hka ja la ra ga

ai.

c) Hpaji hparat chye chyang kunghpan ai hta hkan

nna, masha a manu hpe daw dan ai ban prat rai

sai. Mungkan a prat masa gaw hpaji hpe

manu shadan let prat pra ai prat, hpaji hta

mahta nna asak hkrung ra ai prat de shanang

sa wa nga sai. La hka kade lu na ngu ai ntsa

hpaji a manu hpe n daw dan ai sha, hpaji machye

machyang gaw amyu a gam maka kaja hpe shalat

ya lu ai a lam madung re hte, ngwi pyaw sim sa ai

asak hkrung lam hte rawt jat galu kaba wa na a

shawng lam shim lam hpe jaw ya lu ai hpe myit

dum let, hpaji byengya hpe manu shadan tsaw

ra chye ai amyu ni tai wa saga law.

6161616161 5858585858

w w w w


majaw, a bwi sha shaning na na la nna she lu shangut

ma ai. Nye a class mate ni stress nau law ai hpe n

dang hkam nna, ngai hte rau n ngut ma ai. Nye a

shawng e masung ning jau kaw nna, Ph.D galaw ai

marai masum, ngai hte rau Ph.D program hta shang ai

marai mali re. Ngai hkrai sha lai wa sai March shata na

jawng yu poi hta Ph.D jan mau gup la lu ai re. Dai

majaw, jawng up Dr. Oscar Suarez, professor ni hte

classmate ni special lunch hte ngai hpe jawm shagrau

ma ai.

Gara hku myit hpe shajin dawdan nna, Jinghpaw

mung de n htang wa ai nga yang, Myihtoi Amo a lak

htak na zawn, n tara, n rap ra ai hku amyat htuk sha ai

lam ni ; tinang a family hte tinang hpe nawku ai masha

nkau myi a galu kaba wa na matu sha, hpung magam

hta galaw sha ai lam ni; tinang hte tinang a kashu kasha

(sh) tinang hpe hpara langai hku naw ai ni a matu rai

jang gaw gaw da ai tara ni (sh) matsun da ai tara ni hpe

n hkan (sh) ra ai hku in group hte byeng la, masha wa

a kasha (sh) tinang hte ideology n bung ai ni hpe gaw

gaw da ai tara (sh) mastun ka da ai tara ni hte lam

shagu hta hkan hkum pat re, awu asin re ai myit jasat

ni; nawku hpung hte seng ai wuhpawng ni hta ka-up

mat nna, myu W.P sha ni kaji kadun nan, chyana nan

nga mat na hpe myit tsang ai. Dai majaw, myit shingran

ningnan hte Karai a magam gun, ningbaw ningla langai

hku W.P sha ni hpe wa woi awn mayu ai majaw,

Jinghpaw mung de n htang wa nna, ap nawng ai re.

Philippines mungdan kaw asak 35 ning daram sha naw

re ai, Master degree sha naw ngut ai ni pyi mungdan a

lahta rapdaw amat (senator) hku mungdan hpe woi

awn ai magam kaba hta daw jau nga ma ai. Ya ngai

asak 40 ning hpring nna 41 ning kaw rai sai. N gun ja

dik, atsam ningja lu dat dik aten re. N dai aten hta

magam bungli kaba ni, woi awn galaw ra ai aten re ngu

hkam la ai. N dai aten hpe Karai Kasang a magam gun

ningbaw ningla langai hku W.P ginra hta daw jau mayu

ai majaw, Jinghpaw mung de bai n htang wa nna, wa

ap nawng ai re. Rai tim, Karai Kasang jai lang ai kaw

she madung na re. Karai Kasang a plan kata kaw asak

hkrung ap nawng daw jau na re.

6. Jawngma ni hte buga hpung masha ni yawng

hpe Sara a kraw kata na num htet ga tsun ya rit.

a) Tsaw ra myit hte teng man ai ga hpe tsun let Hkristu

ngu ai baw hte lam shagu hta rawt kaba wa hkra

jawm shakut ga. Karai Kasang hte shi hpan da ai

mungkan/shinggyim masha hpe grau tsaw ra let,

teng man lam hta mahta nna asak hkrung yang,

Karai Kasang gaw anhte a Karai, anhte gaw Karai

a amyu majing ni grau tai wa na rai nna, nga mu

nga mai ai amyu ni anhte tai wa na re. Dai

Tengman ai gaw nanhte hpe shalawt na ra

ai( Yawhan 8:32).5959595959 6060606060


w w w w

(June 28, 2008 shani

Myitkyina Zi-un Buga Hkalup Hpung a

laili laika hkaw tsun hpawng hta hkaw tsun ai,

Rev. Dr. Lahpai Awng Li a lakjet)

Ga Hpaw Nawku hpung gaw Yesu Hkristu a hpung

rai nna, Yesu Hkristu hpe kam sham ai hpung masha

ni jawm hpawng ningdi nga ai wuhpawng rai nga ai.

Karai Kasang a amying ningsang hta hpung masha ji

nban yawng, lam shagu hta bawng ring galu kaba wa

hkra lit la woi awn nga ai wuhpawng mung rai mali ai.

Dai ni anhte KBC gaw myu sha (ethnic) ngu ai kaw

mahta nna hpung hpe de ai re. Dai majaw KBC gaw

shanhte a myit jasat, myit hkawn masa, htung hkying

lailen ni hpe sha manu shadan nna jawm shakut hka ja

ai, lam masa re. Dai re ai majaw, ndai myit hkawn

masa hta myu kaji ni a htung hkying ningli,ga, laika ni

hpe manu n shadan ai, n gawn n sawn di masai. Myu

kaji ni kaw na law law wa, ti nang a amyu, htung hkying

hpe kabai da kau let myu kaba, mungdan kaba ni a sat

lawat ni hpe yu htang kaba, hkan nang hkan sa ai ten

ladaw nga lai wa sai.

Dai ni na ban prat hta gaw postmodernity a myit hkawn

masa she mungkan hpe woi ning shawng nga sai.

Postmodernity a lak lai ai lam madung gaw, lam shagu

hta nbung ai lam/ningmu ni nga ai hpe hkap la nna,

yawng hpe manu shadan ai myit hkawn masa rai nga

ai. Lam shagu hta langai sha (arung arai, myit hkawn

masa, makam masham, masha amyu) t

mungkan de

Documents