1

Beg Berkunci 101, 86400 Parit Raja, Batu Pahat, Johor.UNIVERSITI TUN HUSSEIN ONN MALAYSIA

KETAMADUNAN TRADISIONAL

OBJEKTIF1. Menggaluri perkembangan Kesultanan Melayu Melaka.2. Mengaitkan pengaruh ketamadunan tradisional dengan

negara moden (Malaysia).

Panel Bidang Sains Sosial, PPKK

2

Perjalanan Kuliah

i. Pengenalan

ii. Kerajaan Kesultanan Melayu Melaka

iii. Ketamadunan Tradisonal vs Negara Moden

iv. Rumusan

3

Pengenalan(Introduction)

4

Prasejarah Tanah Melayu

Paleolitik35000 - 11000 SM

Hoabinh11000 – 5000 SM

Neolitik5000 – 2500 SM

Logam2500 SM

Kota Tampan (Perak)

Gua Niah (Sarawak)

Tingkayu (Sabah)

Gua Cha (Kelantan)

Bukit Chuping

(Perlis)

Jenderam Hilir (Selangor)

Guar Kepah (Kedah)

Gua Madai

(Sabah)

Gua Kechil (Pahang)

Sungai Langat(Selangor)

Batu Buruk

(Terengganu)

Sg. Muar (Johor)

5

Kerajaan-kerajaan Awal

Kurun 1Funan

Kurun 2Langkasuka

(Patani)

Kurun 3Tun Sun,

(Segenting Kra)

Kurun 5Kedah Tua,

Gangga Negara

Kurun 6Chih Tu, Tan Tan.

Kurun 7Srivijaya

(Sumatera)

Kurun 8Mataram(Jawa)

Kurun 13Majapahit

6

Pan-Pan

Tun Sun

Tan-tanLo Yueh

MajapahitJAWA

7

Srivijaya : Ancient Malay State• Srivijaya or Sriwijaya was an ancient Malay kingdom on the island

of Sumatra, Southeast Asia which influenced much of the Malay Archipelago.[1] The earliest solid proof of its existence dates from the 7th century; a Chinese monk, I-Tsing, wrote that he visited Srivijaya in 671 for 6 months.[2][3] The first inscription in which the name Srivijaya appears also dates from the 7th century, namely the Kedukan Bukit Inscription around Palembang in Sumatra, dated 683.[4] The kingdom ceased to exist between 1200 and 1300 due to various factors, including the expansion of Majapahit.[1] In Sanskrit, sri means "shining" or "radiant" and vijaya means "victory" or "excellence". [5]

• After Srivijaya fell, it was largely forgotten and so historians had never considered that a large united kingdom could have been present in Southeast Asia. The existence of Srivijaya was only formally suspected in 1918 when French historian George Coedès of the École française d'Extrême-Orient postulated the existence of the empire.[5] Around 1992 and 1993, Pierre-Yves Manguin proved that the centre of Srivijaya was along the Musi River between Bukit Seguntang and Sabokingking (situated in what is now the province of South Sumatra, Indonesia).[5]

8

Kerajaan Kesultanan Melayu Melaka(The Malay Kingdom of Malacca)

9

Zainal Abidin Abdul Wahid, 1971

“Empayar Melaka adalah cukup berertian dan berfaedah untuk dikaji dengan lebih mendalam

lagi.”

Khoo Kay Kim, 1993:432

“Kesultanan Melayu Melaka telah meninggalkan satu panduan penting, iaitu dalam bentuk

institusi beraja dan sistem pentadbiran yang diwarisi oleh negari-negari Melayu di

Semenanjung Tanah Melayu dan tidak terdapat dalam sejarah kebanyakan negara di benua Asia”

10

Pengasas ; Parameswara (Putera Raja Palembang) / 1400.Diberi nama Melaka bersempena pokok Melaka tempat Parameswara bersandar.

11

Pusat Perdagangan

Pusat Penyebaran

Islam

EMPAYAR MELAKA

Pusat Kemasyarakatan

Pusat Pentadbiran

12

Empayar Melaka(a) Pusat Pentadbiran

13

Kedudukan tertinggi: ‘Raja’ atau ‘Yang di-Pertuan’.

Apabila pemerintah memeluk Islam penggunaan ditukar kepada ‘Sultan’ dengan gelaran ‘Syah’.

Sistem pemerintahan: Raja mutlak (kedudukan dan hak raja tidak boleh dipersoalkan).

Konsep digunapakai : ‘taat setia’, ‘derhaka’, ‘daulat’, ‘tulah’ dan ‘nobat’.

14

1510-1513Sultan Ahmad Syah

1488 – 1510 (1513-1528)Sultan Mahmud Syah

1477 – 1488Sultan Alauddin Riayat Syah

1458 – 1477Sultan Mansur Syah

1445 – 1458Sultan Muzaffar Syah

1444 – 1445Sultan Abu Syahid

1424 - 1444Sultan Muhammad Syah

1414 - 1424Sultan Iskandar Syah

1400 - 1414Parameswara

Sumber : Perbadanan Muzium Melaka, 2004.

15

SULTAN

MAJLIS

PEMBESAR EMPAT

PEMBESAR LAPAN

PEMBESAR KECIL ENAM BELAS

PEGAWAI-PEGAWAI KERAJAAN TIGA PULUH DUA

Sultan dibantu oleh ‘Sistem Pembesar Empat Lipatan’.

16

SULTAN

PARA PEMBESAR

PENGHULU

RAKYAT BIASA

HAMBA

GolonganPemerintah

GolonganDiperintah

Peringkat Negeri

Peringkat Daerah / Jajahan

Peringkat kampung

Organisasi yang tersusun membentuk ‘2’ golongan masyarakat ; pemerintah dan diperintah.

17

Empayar Kesultanan Melayu Melaka

Sumber : Mardiana Nordin & Hasnah Hussiin, Shah Alam, 2000.

18Sumber : Perbadanan Muzium Melaka, 2004.

19

Empayar Melaka(b) Pusat Kemasyarakatan

20

Istana Melaka berperanan sebagai pusat pengembangan bahasa, kebudayaan dan kesusasteraan.

21

Bahasa Melayu menjadi bahasa utama pertuturandan bahasa perdagangan rakyat Melaka.

22

Empayar Melaka(c) Pusat Perdagangan

23

Tome Pires[Kurun ke 6]

“Negeri Melaka tersangat masyhur dan berfaedah sehingga pada pendapat saya tidak ada bandingannya di dalam

dunia… Ia adalah sebuah bandar raya tempat memasarkanbarang-barang dagangan yang lebih sesuai daripada bandar

raya yang lain di dunia.”

24

Perdagangan kegiatan ekonomi utama masyarakat Melaka.

Kecekapan dan kemajuan perdagangan mewujudkan ekonomi lebihan.

Wujud sistem: Kerah, ufti, berhutang, cukai, pengawalan keluaran pertanian dan hasil bumi.

25

Pengenalan sistem matawang

26

Sumber : Mohd Jamil Mukmin, Kuala Lumpur, 1994.

27

Laut, sungai, lorong dan denai: kaedah perhubungan perdagangan.

‘Jalan perdagangan Melaka Pahang’ melalui Sungai Muar, Sungai Pahang dan Sungai Serting selain jalan laut.

Pengurusan pelabuhan yang baik (Syahbandar).

28

Empayar Melaka(d) Pusat Penyebaran Islam

29

Islam diisytiharkan sebagai agama rasmi semasa pemerintahan Sultan Muzaffar tumpuan pendakwah.

Penghujung abad 14, Islam dibawa masuk ke Melaka oleh pedagang Islam dari Arab, Gujerat, Perlak dan Pasai.

Syah (1445-1459) dan menjadi

30

Melaka mengutuskan pendakwah ke Sumatera, Pulau Jawa, Kalimantan dan Filipina.

31

Abad 15: Menjadi pusat pengajian dan penyebaran Islam di Gugusan Kepulauan Melayu.

Islam mempengaruhi penyusunan undang-undang (Hukum Kanun Melaka dan Undang-undang Laut Melaka),

32

Masyarakat yang mudah

Ringkasan Sosio-Politik

Raja / Sultan Penting,Fokus kpd. Kerajaan

(maju mundur)

Konsep naungan digunapakai(sempadan politik belum

wujud)

Struktur politikNegeri, Daerah, Jajahan,

Kampung

Raja / Sultan ketuaiPemerintahan, peperangan.Kebajikan, hubungan luar dll

Undang-undang dipengaruhiAdat Temenggung, Perpatih

& Islam

33

Empayar Melaka(a) Faktor Kegemilangan

34

Pelabuhan Terlindung

Pelabuhan Dalam

Strategik Timur-Barat

Pertembungan Angin Monsun

SEMULAJADI /GEOGRAFI

35

Pelbagai dagangan luar dan kekayaan hasil serantau

EKONOMI

36

Hubungan diplomatik China

Keselamatan dan ketenteraan

Sistem undang-undang yang baik

Bahasa Melayu sebagai Lingua Franca

Sistem perbendaharaan yang tersusun

POLITIK DAN PENTADBIRAN

37

Empayar Melaka(b) Faktor Keruntuhan

38

Tiada pemimpin berkaliber:i.e Tun Perak

Perpecahan kaum

Kurang tumpuan strategiketenteraan

Rasuah berleluasa,perdagangan merosot

Pengkhianatan rakyat asing

39

Perahu Melayu

Kapal Portugis

Kekuatan penjajah Eropah

Perluasan kuasa Eropah

40

Venice of the East”

41

Ketamadunan Tradisional vs Moden(Traditional vs Modern Civilization)

42

POLITIK TRADISIONAL[VS]

MALAYSIA MODEN

InstitusiRaja

Institusi Pembesar

Upacara Tradisonal

Unsur Tradisional

43

Institusi Raja

Raja Berperlembagaan: Wujudnya demokrasi.

Simbol: Memelihara hak / kepentingan Melayu dan Bumiputera.

Simbol kuasa / kestabilan politik dan perpaduan kaum.

44

Institusi Pembesar

Penghubung antara raja dan rakyat

45

Kesetiaan kepada Raja dan Negara

Menjadi fokus seperti Rukunegara

Unsur Tradisional

Perkara 3 (1) ; Status Agama IslamPerkara 32 (1) ; Status Yang di-Pertuan Agong Perkara 152 (1) ; Status Bahasa Melayu

Perlembagaan Persekutuan

46

Upacara Tradisonal

Masih diamalkan seperti Anugerah Kebesaran raja di setiap negeri.

47

Rumusan(Conclusion)

48

Sistem politik tradisional semakin terhakiskesan campurtangan asing dan digantikan

dengan cara yang baru (moden).

Beberapa tradisi sosio-politik masih dikekalkandalam pemerintahan sama ada di peringkat persekutuan mahupun negeri.